Historia w książce telefonicznej zapisana

HistoriA
Historia w książce telefonicznej zapisana
Okręgowa Dyrekcja Poczt i Telegrafów w
Bydgoszczy w 1926 r., sześć lat po powrocie
tej ziemi do Polski, wydała „Urzędowy Spis
Abonentów Sieci Telefonicznej”. Obecnie
jest on źródłem historycznym do poznania
dziejów m.in. terytorium obecnej gminy
Pelplin. Przedstawia ludzi, firmy i instytucje, które w tamtym czasie współtworzyły
życie społeczno-gospodarcze. Wśród osób
można odnaleźć dziadków, pradziadków,
ich krewnych i znajomych, nieistniejące firmy i instytucje.
Pokazuje różnorodność narodowościową
(Polaków i Niemców) oraz religijną (urzędy
Spis abonentów centrali Pelplin
AnczykowskI TeodoR, drogerja
centraLna, rynek 1
73
BAnk ludowy, teoFiL SikorSki,
dworcowa 29
20
BehRendTowA AgATA, zaStępStwo
towarzyStwo uBezpieczeń, rynek 1
94
BeRgeR eMMA, właścicieL dóBr,
pomyje
92
BIelIńscy BRAcIA, Skład żeLaza,
rynek 4
97
BłAżek FRAncIszek, dzierżawca domeny,
Lignowy ii
18
BogAcz wIncenTy, dzierżawca domeny,
ornaSowo
29
BRosowskI AugusT, oBywateL
ziemSki, duży garc
48
collegIuM MARIAnuM,
progimnazjum BiSkupie pLac tumSki 5
93
czARneckI sTeFAn, dzierżawca
domeny, Lignowy 1
42
czARnowskI sTAnIsłAw, właścicieL dóBr,
romBarg
76
czARnowskI MIeczysłAw, Skład zBoża,
handeL ziemiopłodami i Sztucznymi
nawozami, dworcowa 8
58
czARnowskI TeodoR, właścicieL dóBr,
rudno
90
dRullA jAn, Spedytor, hoteL póLko
i reStauracja, Starogardzka 2.
31
eIchholTz MAks, właścicieL dóBr,
pomyje
41
ekspedycjA TowARowA, peLpLin.
13
elekTRownIA oBwodowA poMoRze,
towarzyStwo akcyjne,
zakłady eLektryczne, Stocki młyn
43
monter ruchu, peLpLin, rynek 7
40
FiLja peLpLin, Skład wSzeLkich urządzeń
i przyBorów eLektro-technicznych
50
ewAngelIckI uRząd pARAFIAlny,
rudno
56
FABRykA cukRu, towarzyStwo akcyjne,
dworcowa 16
12,65
głowAckI pAweł, Skład towarów
koLonjaLnych, dworcowa
25
gRABowskI AnnA, właścicieL dóBr,
kuLice
17
güsewell pAweł, dr., dyrektor
FaBryki cukru, dworcowa 16
45
hAckeR elIzA, właścicieL dóBr.
duży garc
61
hAsse FelIks, ziemiopłody, naSiona,
opał, Skład mąki, dworcowa 31,
66, 70
art. BudowLane, piekarnia,
rynek 4,
mieSzkanie prywatne, śpichLerz,
pL. katedraLny
(66)
hAsse jAn, właścicieL dóBr,
pomyje
82
hIllAR FRAncIszek, właścicieL
dóBr, rajkowy
91
hollMAnn jAn, miStrz murarSki,
tartak i handeL drzewa
32
hoTel pod oRłeM, właścicieL, Lutz
oton, rynek 7
5
jAgodzIńskI nIkodeM, właścicieL dóBr,
Lipinki
85
jAnzen kARol, miStrz rzeŹnicki,
kościuSzki 5
36
12
INFORMATOR PELPLIŃSKI
kościelne katolickie i ewangelickie), a także
zmiany ludnościowe po powrocie do Polski
(ludzi miejscowych i napływowych).
Książka jest obrazem gospodarczym tego terenu, gdyż znajdują się w niej wszystkie znaczące firmy i gospodarstwa rolne,
własne i dzierżawione (domeny).
Młodsze pokolenie integralnie związane
z komórkami i dziewięciocyfrowymi numerami, może zobaczyć, że szpital miejski,
którego już nie ma, miał jeden numer „6”,
a wszystkie urzędy związane z kurią diecezjalną tylko trzy numery. Obecnie jest to
niewyobrażalne.
juRkIewIcz leonARd, ziemianin
gręBLińSkie poLe
kAlIsz pAweł, miStrz śLuSarSki,
Starogardzka 4
kAMRowskA józeFA, oBywateLka,
janowo
kAncelARjA BIskupIA, ogród BiSkupi
kApITułA kATedRAlnA, prepozytura
Starogardzka 1
kApITułA kATedRAlnA, zarząd
dóBr, maciejewo, kanonicka 2
FoLwark maciejewo
kAsA pożyczkowA dlA RudnA,
Sp. z o. p., peLpLin, dworcowa 22
kAyseR AnTonI, dzierżawca
domeny, kurSztyn
kIep MAks., właścicieL dóBr, rudno
kleMBowskI kleMens, handeL
opałem, Starogardzka 4B
knAsT BolesłAw, „Bazar”, Skład
towarów Bławatnych, manuFaktury
i oBuwia, rynek 1
koRczAk MAcIej, reStauracja i SaLa
teatraLna, Starogardzka 16
kozłowskI BolesłAw, Skład towarów
koLoniaLnych i deLikateSów
„hoLandia”, rynek 7
kRügeR MAks, właścicieL dóBr.
pomyje
kull MAks., właścicieL dóBr,
rajkowy
kupczyńskI AleksAndeR,
kS. proBoSzcz, duży garc
lecznIcA MIejskA św. józeFA,
Starogardzka 19
leśnIewskI włAdysłAw, majętność
kurSztyn
lIndAu wAlTeR, właścicieL dóBr,
Lignowy
lIsewskI Alojzy, Budowniczy,
Starogardzka 13a
MAjewskI konRAd, właścicieL ziemSki
rajkowy
MAnIA AlBIn, właścicieL dóBr, pomyje
„MąkA”, Sp. z o.o., młyn wodny,
Starogardzka 22
MIchnA konsTAnTy, miStrz rzeŹnicki,
rynek 7
MleczARnIA, T. z o.o., pelplIn,
dworcowa 21
MolleR eRyk, właścicieL dóBr,
duży garc
MRoczek AnTonI, Bławaty, konFekcja
damSka i męSka, dworcowa 32
nAdleśnIcTwo pAńsTwowe pelplIn
nAdolny BolesłAw, Skład żeLaza
dworcowa 12
nAu julIjA, właścicieL dóBr, duży
garc
oRłowskI pAweł, hurtownia i handeL
Bydłem, dworcowa 19
pATzky eMIljA, właścicieL dóBr,
janiSzewo
pAwlIk jAn, pomorSka FaBryka cykorji
i kawy „LuBiana”, rożentaL
„pIelgRzyM”, drukarnia i kSięgarnia
t. z o.o. ekSpedycja, rynek 1
redakcja
adminiStracja
7
74
47
52
53
34
(34)
3
19
88
74
55
54
67
8
38
49
9
27
37
10
38
83
98
24
11
60
75
79
51
46
22
89
62
15
15
15
Dla przypomnienia podajemy, że w tamtym czasie (1926 r.) miejscowości objęte
zasięgiem centrali w Pelplinie: Pelplin (był
wsią), Kulice, Lipinki, Maciejewo, Bielawki,
Nowy Dwór, Rajkowy, Rombark, były położone w powiecie starogardzkim, a Rudno,
Garc, Lignowy, Janiszewo i Janiszewko,
Stocki Młyn w powiecie gniewskim.
Poniżej podajemy w pełnym brzmieniu
wykaz abonentów podłączonych do centrali
w Pelplinie wraz z zachowaną oryginalną
pisownią i układem tekstu.
„
BogdAn BAdzIong
kierownik wydawnictwa, mieSzkanie
prywatne
15
płoMIenIAk józeF, właścicieL ziemSki,
woLa
39
pólko, FoLwark Seminarium
duchownego
77
połoMskI ludwIk, powiatowy Lekarz
weteranarji, rynek 1
6
poMoRskIe sTow. RolnIczo-hAndlowe,
toruń, FiLja peLpLin, dworcowa 31
84
posTeRunek polIcjI pAńsTwowej,
peLpLin, rynek 7
80
posTeRunek polIcjI pAńsTwowej,
rudno
95
pRuszAk TeodoR, Skład towarów
koLoniaLnych i reStauracja,
podgórna 1
35
RAcInIewskI sTAnIsłAw, ziemianin,
ropuchy
1
RoBITsch wAlTeR, właścicieL dóBr,
rudno
57
Rosenke RudolF, miStrz StoLarSki,
dworcowa 23
71
RozkwITowskI RyszARd, oBywateL
ziemSki, janiSzewo
87
RudowskI wAcłAw, właścicieL dóBr,
kLonówka
28
RuśkIewIcz edwARd, dr., Lekarz,
Starogardzka 20
72
seMInARIuM duchowne pelplIn,
pLac katedraLny
69
senkspIel ARTuR, właścicieL dóBr,
Lignowy
78
sIelskI juljusz, miStrz rzeŹnicki
SamBora 30
86
sIwIńskI BRonIsłAw, dzierżawca
domeny, BieLawSki
16
sojeckI BeRnARd, dr., Lekarz,
rynek 7
30
sTRehlke ARTuR, właścicieL dóBr,
rudno
21
sTRehlke elMA, właścicieL dóBr,
rudno
33
szpRegA kAzIMIeRz, Składnica piwa
i FaBryka wód mineraLnych,
rynek 4
X
szołA FRAncIszek, majętność,
rajkowy
64
Tow. RolnIczo-hAndlowe z o.p.,
(kornhanS), gdańSk, oddział peLpLin
dworcowa 20a
2, 23
uRząd pARAFIAlny, kLonówka
26
wIeBe pAweł, dzierżawca majątku,
janiSzewo
4
wIens jAn, właścicieL dóBr, rudno
59
wojnowskI ApolInARy, dzierżawca
domeny, Lignowy iii
44
wójTosTwo I sołecTwo, peLpLin,
SamBora 29
81
zAkłAd wyRoBów gARncARskIch
„cegieLnia”, dzierżawca, k. zieLińSki,
woLa 2
X
zARząd dóBR, nowodwór
63
zAwAdzkI BRunon, hoteL „peLpLin”,
dworcowa 30
68
„zgodA w pelplInIe”, spółdzIelnIA
spożywców, sp.z. z o. o. peLpLin (pomorze)
rynek 1, założona 1920 r.
96
zIelIńskI kleMens, rotmiStrz 18 pułku
ułanów, dzierżawca domeny rudno poLe 14