Wyklad 12

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku
Katedra Sportu Powszechnego
Zakład Sportów Wodnych
śeglarstwo
Osoby prowadzące przedmiot:
1.
dr Zbigniew Czubek, [email protected]
2.
dr Krzysztof Zawalski, e-mail
3.
mgr Arkadiusz Sadowski, e-mail
4.
mgr Edward Heczko, e-mail
5.
mgr Tomasz Dudziak, e-mail
Temat 12
Prace bosmańskie
Ogólne wiadomości o linach, węzły i ich zastosowanie.
Rodzaje lin
Lina zrobiona jest z krótkich włókien skręconych w nitkę (skrętkę),
z której są robione pokrętki (Ŝyły) – płaskie lub kręcone.
Następnie są one później skręcane lub splatane i w efekcie
końcowych otrzymujemy linę.
Końcowy etap produkcji liny oraz materiał, z którego jest
zrobiona, decydują o jej strukturze, elastyczności,
rozciągliwości i trwałości w takim samym stopniu, jak o
sposobie, w jaki zachowuje się, kiedy jest wykorzystywana do
wiązania węzłów.
MoŜemy wyróŜnić dwa podstawowe typy budowy liny:
- kręconą trójŜyłową,
- plecioną.
Liny kręcone
Liny kręcone mogą się dzielić jeszcze we względu na kierunek
skrętu. WyróŜniamy liny lewoskrętne (tzw. skręt S) i
prawoskrętne (tzw. skręt Z), w zaleŜności od tego, czy skręt
wpisuje się w literę S lub Z.
Liny plecione
Lina pleciona moŜe być wykonana na wiele sposobów.
Najpopularniejszy z nich to pleciona (oplot), zrobiona z
szesnastu lub więcej splotek, wewnątrz której znajduje się
rdzeń. Jego pasma mogą być splecione lub luźno skręcone.
Oplot zapewnia wytrzymałość liny lub słuŜy ochronie włókien
rdzenia przenoszących obciąŜenia.
Materiały do produkcji lin
W przeszłości liny były wytwarzane tylko z naturalnych
włókien (kokosowych, bawełnianych, lnianych, manili, konopi),
których główną wadą jest dość niska trwałość.
Pierwszymi syntetycznymi linami były liny nylonowe.
Popularne i tanie są liny polipropylenowe ogólnego
zastosowania. Zaletami tych lin jest ich niska waga oraz
moŜliwość unoszenia się na wodzie
Ostatnimi z najbardziej popularnych lin syntetycznych są liny
poliestrowe.
Obecnie cały czas wprowadzane są liny z nowoczesnych
materiałów typu kevlar lub ciekłokrystaliczny polimer (LCP).
Mają zastosowanie w szczególnych przypadkach gdzie warunki
pracy są bardzo wymagające i na liny działają duŜe przeciąŜenia.
Podstawowe węzły
-
ósemka,
knagowy,
prosty,
refowy,
roŜkowy,
pętla bosmańska,
palowy,
rybacki,
Ŝeglarski,
wyblinka,
buchtowanie
ósemka
knagowy
prosty
refowy
roŜkowy
pętla bosmańska
palowy
rybacki
Ŝeglarski
wyblinka
buchta