chów powietrza. Akcelerator pożaru

Aa
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
A
Adwekcja – przenoszenie ciepła na skutek pionowych ruchów powietrza.
Akcelerator pożaru (przyspieszacz pożaru) – środek
wzmagający rozwój pożaru, np. ciecz łatwo palna używana
przez sprawców podpaleń w celu zintensyfikowania spalania, tak aby akt podpalenia powiódł się w krótkim czasie.
Akcja przeciwpożarowa – zorganizowane czynności zmierzające do opanowania i ugaszenia pożaru.
Akta sprawy – zbiór dokumentów odnoszących się do konkretnej sprawy sądowej lub prokuratorskiej. Jeden tom akt
sprawy może zawierać do 200 kart.
Akumulacja ciepła – gromadzenie dużej ilości energii cieplnej w określonym czasie przez obiekt przyjmujący ciepło.
Alibi – każdy środek dowodowy świadczący o tym, że określona osoba nie mogła dopuścić się zarzucanego jej czynu.
7
a
Bb
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
Analiza zagrożenia pożarowego – analiza przeprowadzona w celu oceny zagrożenia utraty życia lub zdrowia i/lub
zniszczenia mienia w wyniku pożaru.
Antypiryn – substancja dodana lub obróbka materiału zastosowana w celu powstrzymania, ograniczenia lub opóźnienia spalania materiału.
Atmosfera wybuchowa – mieszanina substancji palnych
w postaci gazów, par, mgieł lub pyłów z powietrzem w warunkach atmosferycznych, w której po zainicjowaniu źródłem
zapłonu spalanie rozprzestrzenia się samorzutnie na całą niespaloną mieszaninę.
B
Backdraft – zob. wsteczny ciąg płomieni.
Badania chemiczne – badania mające na celu oznaczenie składu chemicznego substancji w celu określenia ich właściwości
palnych i samozapalających. W próbkach pobranych ze składowanej masy materiałów pochodzenia roślinnego, substancji chemicznych, tłuszczów, olejów mineralnych itp. ujawnia się ślady
procesów prowadzących do samozapalenia. Do badań chemicznych zaliczamy metody klasyczne oraz metody wysokospecjalistyczne: spektrografię, spektrofotometrię i chromatografię.
8
a
Bb
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
Badania daktyloskopijne – badania prowadzone w celu ustalenia tożsamości człowieka na podstawie pochodzących od
niego odbitek linii papilarnych zabezpieczonych na przedmiotach znajdujących się w miejscu zdarzenia. Badania daktyloskopijne prowadzone w sprawach o pożary dotyczą najczęściej
śladów pozostawionych przez sprawców podpaleń na przedmiotach zabezpieczonych w okolicy miejsca pożaru, np. śladów linii papilarnych na pojemniku po cieczy łatwo palnej.
Badania elektrotechniczne – badania fizyczne, za pomocą
których określa się zjawiska elektryczne na podstawie śladów znajdujących się w zabezpieczonym materiale. Zakres
badań elektrotechnicznych obejmuje przede wszystkim wykrywanie skutków wadliwego działania instalacji elektrycznej mogących być przyczyną pożarów. Ponadto ustala się
okoliczności powstania śladów zwarć, iskrzenia lub dużej
oporności przejścia na stykach, zaciskach czy końcówkach
żył przewodów sprzętu elektrotechnicznego.
Badania fizyczne – badania mające na celu ustalenie właściwości fizycznych materiałów zabezpieczonych na miejscu
zdarzenia. Do badań fizycznych zaliczamy badania mikroskopowe, elektrotechniczne i metaloznawcze.
Badania mechanoskopijne – badania mające za zadanie ustalenie przeznaczenia i pochodzenia znalezionych
w pobliżu ogniska pożaru przedmiotów lub elementów
urządzeń. Są również konieczne do ustalenia wpływu
zabezpieczonych przedmiotów na wadliwe działanie
urządzeń lub sprzętu mechanicznego albo na niewła9
a
Bb
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
ściwy przebieg procesu technologicznego, np. badania
urządzeń, w których w wyniku wad konstrukcji lub na
skutek nieprawidłowości wytworzyła się w procesie fizycznym energia cieplna (tarcie lub uderzenie) zdolna
do spowodowania zapłonu znajdujących się w pobliżu
materiałów palnych, a także badania urządzeń, których
niesprawność albo niewłaściwe użytkowanie powodują
bezpośredni kontakt materiałów palnych (pyły, pary lub
płyny palne) ze źródłami wysokiej temperatury.
Badania metaloznawcze – badania fizyczne, w których
bada się części metalowe, co do których istnieje podejrzenie, iż przyczyną pożaru mogło być tarcie, oraz badanie
szczelności kuchenek gazowych, butli i zbiorników ciśnieniowych, a także przyczyn nieszczelności i sposobów ich
powstania.
Badania mikrośladów – technika śledcza zajmująca się
najmniejszymi materialnymi śladami związanymi bezpośrednio lub pośrednio ze sprawcą. Do takich mikrośladów
zalicza się na przykład: włókna dzianin i tkanin, odpryski
lakieru samochodowego, włosy, sierść zwierzęcą i wiele innych (np. krople smarów czy olejów silnikowych).
Badania osmologiczne – badania polegające na wykrywaniu, zabezpieczeniu i analizowaniu w celach identyfikacyjnych śladu zapachowego.
Badanie
• poznawanie czegoś za pomocą analizy naukowej,
10
a
Bb
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
• przesłuchiwanie kogoś (podejrzanego, obwinionego,
świadka pożaru, zdarzenia itd.).
Badanie ogniowe – postępowanie mające na celu pomiar
lub ocenę sposobu reagowania materiału, wyrobu lub systemu na różne oddziaływanie ognia.
Bezpieczeństwo pożarowe – stan eliminujący zagrożenie dla
życia lub zdrowia ludzi, uzyskiwany w wyniku funkcjonowania systemu norm prawnych i technicznych środków przeciwpożarowych oraz działań zapobiegawczych i organizacyjnych.
Bezpieczeństwo pożarowe budynku – zespół cech związanych z usytuowaniem budynku, zastosowaniem rozwiązań
architektonicznych, zastosowanymi materiałami i elementami oraz wyposażeniem w środki techniczne, wpływających
na ograniczenie możliwości powstania pożaru, jego rozwoju
i skutków.
Bezpieczeństwo pożarowe konstrukcji – zdolność konstrukcji budynku o określonym sposobie użytkowania do
spełniania w określonym czasie trwania pożaru wymagań
dotyczących nośności i/lub odkształcalności zarówno całej
konstrukcji, jak i poszczególnych jej elementów.
Biegły – ustanowiona osoba, która ma obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
ukończyła 25 lat życia, posiada teoretyczne i praktyczne
wiadomości specjalne z zakresu pożarnictwa i daje jednocześnie rękojmię rzetelności i uczciwości.
11
a
Bb
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
Bilans tlenowy – współczynnik określający relację między
masą pierwiastków palnych (węgla, wodoru) a masą tlenu
w jednostce masy materiału wybuchowego.
Biologia kryminalistyczna – analizuje czysto biologiczne
cechy i parametry badanego materiału oraz sposób, czas,
mechanizm i okoliczności oddzielenia tego materiału od
ustroju.
Bleve (ang. Boiling Liquids Expanding Vapors Explosions)
– zob. wybuch par wrzącej cieczy.
Błyskawica – zjawisko świetlne towarzyszące nagłemu wyładowaniu elektryczności atmosferycznej. Wyładowanie to
może nastąpić z chmury lub wewnątrz chmury, a znacznie
rzadziej z wysokich budynków i ze szczytów gór.
Bodziec energetyczny (termiczny) – każdy impuls cieplny
posiadający określony zapas energii cieplnej dostatecznej do
nagrzania układu palnego w stopniu wystarczającym do zainicjowania procesu spalania.
Budowa materiału palnego – zawartość w jego strukturze
związków chemicznych, które mają zdolność do utleniania
się w obecności utleniacza.
Burza ogniowa – strumień powietrza o olbrzymiej mocy
i prędkości, spowodowany przez pożar na dużej powierzchni, unoszący palące się części materiałów.
12
a
b
Cc
d
e
f
g
h
i
j
k
l
ł
M
n
o
p
r
s
Ś
t
u
w
y
z
Ź
Ż
Burzące działanie wybuchu – niszczące działanie spowodowane wybuchem odpowiednio silnego ładunku materiału wybuchowego.
Buzowanie ognia – intensywne spalanie dużym płomieniem, czemu towarzyszy huczenie.
C
Centrum wybuchu (ośrodek sprężania) – strefa działania
największych ciśnień i temperatury.
Cheiloskopia – metoda identyfikacji człowieka na podstawie charakterystycznych układów linii występujących na
czerwieni wargowej.
Chejroskopia – dział kryminalistyki zajmujący się badaniem śladów odcisków dłoni.
Chromatografia – podstawowa metoda wyodrębniania
i identyfikacji związków chemicznych w ich mieszankach.
Ogólnie opiera się na dwóch „fazach”: ruchomej – roztwór
ciekły (chromatografia cieczowa) lub gazowy (chromatografia gazowa) – i nieruchomej – ciekłej lub stałej – bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę,
wypełnienie kolumny.
13