wpływ środków dezynfekcyjnych na biofilm clavibacter

WPŁYW ŚRODKÓW DEZYNFEKCYJNYCH NA BIOFILM CLAVIBACTER
MICHIGANENSIS SUBSP. SEPEDONICUS TWORZONY NA POWIERZCHNIACH
O RÓŻNEJ POROWATOŚCI
Gryń Grzegorz 1*, Skowron Krzysztof2, Pietraszko Milena1
1
2
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB,
Katedra i Zakład Mikrobiologii, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Toruniu
WSTĘP
Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus (Cms) jest mikroorganizmem kwarantannowym i
czynnikiem etiologicznym bakteriozy pierścieniowej ziemniaka. Bakteria jest szczególnie trudna do detekcji i
identyfikacji, ponieważ rzadko wywołuje typowe objawy na roślinie ziemniaka w trakcie wegetacji i w
zebranych bulwach. Choroba powoduje straty plonu oraz, w razie wystąpienia w gospodarstwie, zwiększa
istotnie koszty produkcji ziemniaka wynikające z stosowania przepisów fitosanitarnych. Rozprzestrzenianie się
Cms następuje głównie za pośrednictwem porażonych sadzeniaków oraz zanieczyszczonych tą bakterią
powierzchni maszyn, narzędzi, sprzętu transportowego, ścian w przechowalni, itp. Jedyną skuteczną metodą
ograniczania rozprzestrzeniania się Cms jest dezynfekcja. Z uwagi na możliwości tworzenia biofilmu przez
omawiany drobnoustrój, konieczne jest precyzyjne określenie
warunków prowadzenia i rodzaju zabiegów
dezynfekcyjnych.
CEL
Celem badań była ocena działania bakteriobójczego wybranych środków dezynfekujących na Cms w
zależności od porowatości powierzchni.
MATERIAŁ I METODY
W badaniach użyto szczep wzorcowy Cms NCPPB 4053 oraz izolat środowiskowy Cms (PW38). Jako
powierzchnie testowe użyto sterylne kawałki polipropylenu i drewna o wymiarach 10 × 20 × 1 mm. Użyto 5
środków dezynfekcyjnych, zawierające różne substancje aktywne: Hysepta M-1(stabilizowany kwas
nadmlekowy), Rapicid (jod aktywny, kwasy nieorganiczne), Sansept (czwartorzędowe związki amoniowe) ,
Timsen (czwartorzędowe związki amonowe, mocznik) Virkon S (mononadsiarczan potasu). Przyjęto trzy
stężenia środków: 0,5; 1,0 i 2,0% (dla środka Timsen 0,5, 1, 2 g/L) oraz trzy czasy kontaktu środka z badaną
powierzchnią.
Do płynnej pożywki NBY (bulion odżywczy, ekstrakt drożdżowy, glukoza) włożono badane powierzchnie
i dodano 0,1 ml inokulum bakterii Cms o koncentracji 2,5x106. Inkubację prowadzono w temp. 21°C przez 8 dni.
Po 4 dniach powierzchnie przeniesiono do świeżej pożywki NBY. Badane powierzchnie pokryte bakteriami Cms
umieszczono w zawiesinie środka dezynfekującego. Jako substancję obciążającą użyto sok ziemniaczany. Po
okresie działania środka powierzchnie przeniesiono do neutralizatora (bulion odżywczy, tiosiarczan sodu,
lecytyna, histydyna, Tween 80) i poddano działaniu fal ultradźwiękowych. Do określenia liczebności bakterii
przeprowadzono posiew powierzchniowy zawiesiny na podłoże YPGA (ekstrakt drożdżowy, pepton, glukoza,
agar). Inkubację bakterii prowadzono w 21°C, obserwację wzrostu prowadzono w 3, 5, 7 i 14 dniu od posiania.
Liczebność bakterii podano w jtk/ml.
*Grzegorz Gryń, tel. 523816932 e-mail: [email protected]
WYNIKI
Na powierzchni drewnianej wszystkie badane środki w użytych stężeniach i czasach kontaktu z testowaną
powierzchnią nie wykazały działania bakteriobójczego. W przypadku powierzchni polipropylenowej stężenie
0,5% i czas kontaktu 20 min okazały się wystarczające do inaktywacji bakterii. Najbardziej skuteczny okazał się
Rapicid, który w stężeniu 0,5% i czasie działania 1 minuta działał bakteriobójczo. Nie stwierdzono różnicy w
działaniu środka na użyte do badań szczepy.
WNIOSKI
1.
Stwierdzono istotne zróżnicowanie środków w zależności od porowatości dezynfekowanej powierzchni.
2.
Zalecane przez producentów badanych środków stężenia robocze cieczy dezynfekujących okazały się
nieskuteczne w przypadku warunków prowadzonego eksperymentu.
*Grzegorz Gryń, tel. 523816932 e-mail: [email protected]