Postać św. Jacka Odrowąża

Jacek OdrowąŜ (1183 - 1257 )
PotęŜny cudotwórca. Święty Kościoła Rzymsko- Katolickiego kanonizowany 17
kwietnia 1594 roku w Rzymie, najbardziej znany poza granicami kraju. Mocarz wśród
świętych. To on, prawdopodobnie jako jedyny w Kościele, otrzymał obietnicę od Matki
BoŜej, Ŝe o cokolwiek będzie prosił Syna za jej wstawiennictwem, to się stanie. Do dziś ta
obietnica jest źródłem siły sprawczej modlitwy do św. Jacka
NaleŜał do Zakonu Dominikanów, zwanego równieŜ Zakonem Braci Kaznodziejów po
łacinie Ordo Fratrum Praedicatorum (OP). Apostoł Północy. Apostoł RóŜańca. Patron
Królestwa Polskiego i Litwy. Patron królów i papieŜy. Prowadził króla Zygmunta III Wazę do
zwycięstwa pod Smoleńskiem i króla Jana III Sobieskiego prowadził do wiktorii wiedeńskiej.
Nazwany Światem Północy, równieŜ Światłem ze Śląska, bo oświetlał mroki ludzkich serc i
drogę do zbawienia dusz. Patron młodzieŜy w III tysiącleciu. Pierwszy Polak Dominikanin i
pierwszy Dominikanin w Polsce, ojciec załoŜyciel Zakonu Braci Kaznodziejów w kraju
Piastów na Rusi w Czechach, Karyntii, Prusach.
Jego imieniem nazwano miasta: w Kanadzie, USA , Peru i Boliwii. Hrabstwo w
Teksasie nosi jego imię . W Polsce Gmina Młodzieszyn ma w herbie Jego postać. Góry w
Ameryce Północnej i Południowej nazwane są imieniem św. Jacka. Jego imieniem chrzczono
statki i okręty wojenne . Jak informuje inskrypcja na grobie św. Jacka był on patronem
marynarzy. Jego imieniem nazywano: szkoły, muzea, instytucje, organizacje. Największy
obelisk świata o wysokości 173 m nosi imię św. Jacka i upamiętnia jedną z najsłynniejszych
bitew w historii Stanów Zjednoczonych stoczoną w 1836 r. pod miejscowością San Jacinto,
która nazwę swą zawdzięcza św. Jackowi. W Gdańsku najwyŜsza gotycka baszta
wybudowana w XIV w. została nazwana "Jackiem" na Jego cześć i przetrwała w stanie
prawie nienaruszonym do dzisiaj.
Posąg św. Jacka stoi w panteonie świętych na attyce kolumnady Berniniego na Placu
św. Piotra w Watykanie oraz w Sanktuarium Maryi w Lourdes we Francji. W bazylice św.
Sabiny na Aventynie w Rzymie w głównym kościele dominikanów, jedna z dwóch kaplic
poświęcona jest świętemu Jackowi stanowiąc świadectwo, Ŝe był jedną z najwaŜniejszych
postaci w tym Zakonie. Od 2008 r. jedyna tablica w języku polskim na zabytkach Rzymu murach bazyliki św. Sabiny, informuje o św. Jacku, który z tej bazyliki ruszył na swą misję.
Kościoły i kaplice pod wezwaniem świętego Jacka stoją na wszystkich kontynentach,
nawet na kamiennej pustyni w Australii . W Polsce jest 64 kościołów i kaplic pod wezwaniem
św. Jacka. Św. Jacek jest patronem diecezji w Polsce i Kanadzie.
Poświęcali św. Jackowi swoje dzieła sławni: architekci, malarze, rzeźbiarze, poeci i
piosenkarze . Św. Jacek naleŜał do najczęściej ukazywanych świętych w malarstwie włoskim
w XVIIw. Toskania we Włoszech, moŜna powiedzieć bez przesady, Ŝe jest artystycznym
regionem, poświęconym św. Jackowi. Tu, w największych świątyniach Florencji, Pizy, Sieny,
Bolonii, w najbardziej godnych miejscach, są wielkie freski i obrazy przedstawiające św.
Jacka, a w Piacenza w jednym kościele San Giovanni in Canale jest 12 obrazów i jeden fresk
dzieła wielkich mistrzów renesansu. Tak bardzo kochała go Italia, Ŝe jego postać była w
kaŜdym dominikańskim kościele, w miastach- państwach Italii, był orędownikiem tak
prostych i moŜnych ludzi tamtej epoki, fundatorów dzieł sztuki upamiętniających jego postać
Urodził się w Kamieniu Śląskim k/Opola w Polsce w rodzinie rycerskiej, naleŜącej do
moŜnowładczego rodu OdrowąŜów, mieniącego się herbem „Wąsy nadziane na strzałę" .
Herb szlachecki OdrowąŜów ma miasto Opoczno i miejscowość OdrowąŜ, będąca ich
siedzibą rodową. Istniejący w OdrowąŜu kościół św. Jacka według legendy powstał w
miejscu dawnego kościoła, którego lokalizację wbijając misyjny krzyŜ wyznaczył sam św.
Jacek. Herb "OdrowąŜówkę " , związaną ze św. Jackiem, mają wpisaną, herby: 3 powiatów, 4
miast i 3 wsi w Polsce oraz 5 miast czeskich. Duchowy związek ze św. Jackiem podkreślił
arcybiskup Damian Zimoń biorąc "odrowąŜówkę" do swojego herbu arcybiskupiego.
Św. Jacek ukończył szkołę katedralną na Wawelu w Krakowie. Studiował w ParyŜu i
Bolonii zostając doktorem prawa i teologii, był kanonikiem katedry wawelskiej. Przyjęty do
Zakonu w 1220 r. przez św. Dominika - jest jedynym świętym kościoła, któremu załoŜyciel
dominikanów osobiście przywdział habit zakonny. Na misyjny szlak wyszedł z Rzymu, z
grupą towarzyszy i bullą papieŜa Honoriusz III. Znakomity organizator, załoŜyciel 32
klasztorów dominikańskich na terenach Polski, Austrii , Czech, Słowacji, Litwy, Prus, Rusi.
Dał początek klasztorom dominikańskim w Austrii. Nawet utworzenie części klasztorów w
Skandynawii przypisuje się Jego osobie. Twórca i Ojciec ZałoŜyciel Polskiej Prowincji
Zakonu Dominikanów obejmującej i jednoczącej podzielone ziemie piastowskie. Pierwszy
konwent załoŜył w Krakowie przy kościele pod wezwaniem św. Trójcy i został jego
pierwszym przeorem.
Świętość i mądrość wspierały jego pracę apostolską i dawały rozeznanie polityczne.
Posiadał godność Kaznodziei Generalnego, najwyŜszą w Zakonie. Nauczał Ewangelii:
Prusów, Jadźwingów, Kumanów, Mongołów. W imieniu Stolicy Apostolskiej podejmował
działania dyplomatyczne mające na celu połączenie kościoła łacińskiego i prawosławnego
oraz zjednanie Mongołów do wyzwolenia Ziemi Świętej z rąk SelŜuków. UwaŜa się, Ŝe za
jego przyczyną Mendog został pierwszym królem Litwy, a ksiąŜę Daniel Halicki królem
Rusi. Prawdopodobnie to on doprowadził do objęcia ekskomuniką KrzyŜaków. Jego dzieło
apostolskie na Ziemiach Piastów uchroniło Polskę od zniknięcia z mapy Europy a heroiczna
postawa zapobiegła wielkim zniszczeniom w wojnie z armią Mongołów Batu Chana.
Uczył miłości do Matki BoŜej i Jej Syna, tak moŜnych, jak i prosty lud, głosząc
wspaniałe kazania i dając przykład własnym Ŝyciem na wzór swojego Mistrza i pierwszych
apostołów. Gorliwy propagator modlitwy róŜańcowej. Uznawany za autora hymnu „
Bogurodzica". Wzór i opiekun duchowy dla pokoleń dominikanów, którzy za jego
przykładem i z jego imieniem w modlitwie, nieśli wiarę w Chrystusa na krańce świata.
Była z nim Łaska BoŜa, a jego heroiczne czyny i dokonywane cuda, pozostały przez
stulecia w ludzkiej pamięci. Przez wieki był równieŜ pośrednikiem w modlitwie i skutecznym
orędownikiem o łaski BoŜe dla proszących. Na całym świecie w licznych kościołach i
kaplicach są obrazy i rzeźby przedstawiające św. Jacka, czynione przez tych, którzy doznali
sprawczej siły jego pośrednictwa. " Poślij mnie Ojcze!"- tym zawołaniem zjednał sobie św.
Dominika wstępując do jego Zakonu. Zawołanie to stało się drogowskazem współczesnej
młodzieŜy, śmiało podejmującej się misji głoszenia prawd naszej wiary w trzecim tysiącleciu.
DruŜyny piłkarskie, młodzieŜowe we Włoszech noszą jego imię - San Giacinto. Na nową
misję ewangelizacyjną do naszego neopogańskiego świata przywołał św. Jacka nasz PapieŜ,
Jan Paweł II.
Zmarł 15 sierpnia 1257 roku w Krakowie, został pochowany w kościele św. Trójcy
przy którym załoŜył klasztor i w którym spoczywają po dziś jego doczesne szczątki w
kaplicy nazwanej Jego imieniem. PapieŜ Klemens VII w 1527 roku ogłosił go
błogosławionym, a Klemens VIII 17 kwietnia 1594 zaliczył go w poczet świętych.
W roku 2007 obchodzono uroczyście 750 rocznicę śmierci św. Jacka, kulminacyjnym
wydarzeniem była pielgrzymka ok. 2000 osób do Rzymu do bazyliki św. Sabiny, aby w ten
sposób oddać hołd wielkiemu Polakowi w miejscu w którym wstąpił do Zakonu. U stóp Jego
ołtarza, w bazylice św. Sabiny w Rzymie, modlili się Polacy w 30 rocznicę wyboru Karola
Wojtyły na Stolicę Apostolską o rychłą kanonizację papieŜa Jana Pawła II.