Raport w pliku PDF do pobrania
Transkrypt
Raport w pliku PDF do pobrania
Raport MSI Polska listopad 2010 www.msipolska.pl Jak produkować lepiej i taniej Systemy wspomagające produkcję i utrzymanie ruchu zakładów przemysłowych typu MES, PLM, PDM, CMMS, SCM Oferta na polskim rynku, przykłady wdrożeń, opinie ekspertów 4ZTUFNEPOBE[PSVQSPEVLDKJ XD[BTJFS[FD[ZXJTUZNPOMJOF JEFOUZöLBDKB ǴMFE[FOJFQSPEVLDKJ TZTUFNZLPEØXLSFTLPXZDI BVUPNBUZLB XZNJBOBEBOZDI[NBT[ZOBNJ JMJOJBNJQSPEVLDZKOZNJ XD[BTJFS[FD[ZXJTUZN OJFPHSBOJD[POZEPTUǗQ QS[F[QS[FHMnjEBSLǗXXX njD[ZNZ IBMǗQSPEVLDZKOnj [CJVSFN XXXBOUJTTQM REDAKCJA Redaktor Elżbieta Jaworska [email protected] Reklama [email protected] Marketing Aleksander Poniatowski [email protected] Raport MSI Polska Jak produkować lepiej i taniej Administracja/prenumerata Anna Jedlińska [email protected] Druk i oprawa W raporcie Drukarnia Taurus MES – optymalna realizacja produkcji............................................. 4 Tabela: Systemy MES, SCADA, HMI w Polsce................................ 8 Od pomysłu do przemysłu.............................................................. 18 Tabela: Systemy PLM w Polsce..................................................... 20 Dokumentacja pod kontrolą............................................................ 25 Tabela: Systemy PDM i workflow w Polsce.................................... 26 Zarządzanie majątkiem, remontami i usługami.............................. 30 Tabela: Systemy CMMS w Polsce.................................................. 32 Zarządzanie łańcuchem dostaw..................................................... 36 Tabela: Systemy SCM w Polsce..................................................... 38 Nagrody MSI Polska: Najlepszy dostawca IT dla przemysłu 2010................................... 39 Potrzebne na hali produkcyjnej...................................................... 40 Tabela: Dostawcy systemów IT dla obszaru produkcji................... 42 WYDAWNICTWO Trade Media International Holdings sp. z o.o. ul. Wita Stwosza 59 A, 02-661 Warszawa tel. +48 22 852 44 15, faks +48 22 899 30 23 www.trademedia.us Prezes zarządu Michael J. Majchrzak [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów oraz zmiany ich tytułów. Nie zwracamy tekstów niezamówionych. Nie odpowiadamy za treść reklam i ogłoszeń. Spis reklamodawców ANT sp. z o.o..................................................................................II okładka ASTOR sp. z o.o........................................................................... IV okładka CNS Solutions sp. z o.o................................................................III okładka EQ System sp. z o.o.................................................................................. 29 InsERT....................................................................................................... 17 Pracownia Informatyki NUMERON sp. z o.o............................................. 13 PSI Produkty i Systemy Informatyczne sp. z o.o....................................... 14 Siemens PLM Software (PL) sp. z o.o...................................................... 19 Simple SA.................................................................................................... 7 Soldis sp. z o.o.......................................................................................... 11 Raport 2010, www.msipolska.pl 3 Raport MSI Polska MES - optymalna realizacja produkcji Według Gartnera i ARC Advisory Group systemy MES (Manufacturing Execution Systems - Systemy Realizacji Produkcji) klasyfikuje się obecnie jako systemy MOM (Manufaturing Operation Management) lub OMS (Operation Management Systems). Definicja ta jest szersza, obejmuje bowiem aktualne trendy w sektorze produkcji. Firma badawcza Aberdeen Group przeprowadziła w styczniu i lutym 2009 r. badania (wyniki opisane w raporcie „A Platform Approach to Manufacturing Operations Management”), które objęły m.in. kadrę zarządzającą z ponad 150 przedsiębiorstw. Do czego służą systemy MES? Niektórym do... uzyskania przewagi nad konkurencją. Takiej odpowiedzi udzieliło 45% respondentów, 37% wskazało chęć zredukowania kosztów produkcji, a 24% - utrzymanie wysokiej kontroli jakości oraz poprawienie płynności finansowej. Analitycy z Aberdeen Group podzielili badane firmy na trzy grupy, biorąc pod uwagę m.in. jakość i terminowość dostarczanych produktów oraz czas reakcji na błędy w realizacji dostaw: najlepsi (the best in class), przeciętni (industry average) i najsłabsi (laggards). Wśród liderów systemy MES/MOM wspomagają efektywnie 58% respondentów. W średnich – 26%, a w najsłabszych – 25%. Z badań wynika, że aż 64% liderów kontroluje przebieg realizacji zamówienia w czasie rzeczywistym, podczas gdy w grupie firm średnich 45% i tylko 9% w grupie najsłabszych. Podobnie jest z podejmowaniem szybkich decyzji na skutek nieoczekiwanych zdarzeń, np. awarii maszyny czy wykrycia błędów w trakcie realizacji zlecenia. Potrafi to 68% liderów, 54% przeciętnych i zaledwie 27% najsłabszych firm. ARC Advisory Group szacował w grudniu 2007 r. dynamikę wzrostu światowego rynku MES do 2012 r. na poziomie 12,5%. Do tego czasu jego wartość powinna nawet przekroczyć 14 mld USD. Światowy kryzys zakłócił te prognozy, sparaliżował rozwój rynku. Mimo kryzysu jednak wiele firm na Zachodzie uważa wdrożenie systemu zarządzania produkcją za strategiczną inwestycję. Ten trend nasila się również w polskim przemyśle. – Ogromna konkurencyjność, globalizacja i ciągłe innowacje wymuszają na przedsiębiorstwach produkcyjnych optymalizację działania na wszystkich frontach – wyjaśnia Andrzej Jarosz, prezes zarządu ANT sp. z o.o. – Najwięcej miejsca na poprawę jest według mnie na hali produkcyjnej, gdzie powstają przychody w postaci produktów, ale również koszty w postaci strat, postojów, awarii, zużycia surowców, energii i mediów i samej pracy pracowników. W przedsiębiorstwie musi istnieć odpowiednia infrastruktura technologiczno-informatyczna << Ryszard Krawczyński, główny konsultant ds. sprzedaży aplikacji do zarządzania produkcją, Oracle Polska Największą barierą we wdrażaniu systemów IT dla produkcji jest zapewnienie dostępu do danych w czasie rzeczywistym. Wymaga to w pierwszej kolejności integracji z urządzeniami znajdującymi się na wyposażeniu wydziału, takimi jak rejestratory linii produkcyjnych, rejestratory przepływu, wagi w procesie dozowania, a z drugiej strony – zaplecza bazodanowego pozwalającego przechowywać i przetwarzać dużą ilość danych. Uogólniając, w przedsiębiorstwie musi istnieć odpowiednia infrastruktura technologiczno-informatyczna, umożliwiająca efektywne działanie systemów typu MES czy CMMS. Podstawą jest również wdrożenie dobrze działających systemów typu ERP. Należy przy tym wspomnieć, że – ze względu na złożoność takich projektów – dość wysokie jest ryzyko ich niepowodzenia. Największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów dotyczą działalności operacyjnej przedsiębiorstwa (np. zmniejszenie za4 Raport 2010, www.msipolska.pl pasów, skrócenie czasów realizacji, poprawa jakości i większa elastyczność). Badania prowadzone przez firmę analityczną AMR Research wykazują, że podstawowym czynnikiem skłaniającym firmy produkcyjne do stosowania rozwiązań tego typu (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) będzie presja na ograniczanie kosztów i czasu produkcji oraz błyskawiczne reagowanie na sygnały popytu ze strony rynku. Wdrożenie systemu MES umożliwia zwiększenie produktywności, szybszą adaptację do zmian produkcyjnych, realizację bardziej skomplikowanych produktów, efektywniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów, a w konsekwencji obniżenie kosztów produkcji. W obszarze zarządzania cyklem życia produktów (PLM) najważniejszymi korzyściami są: zwiększenie innowacyjności firmy, skrócenie cyklu wprowadzania na rynek nowych produktów oraz zmniejszenie kosztów takiej operacji. Z kolei systemy zarządzania łańcuchem dostaw (SCM) umożliwiają zmniejszenie kosztów związanych z logistyką i magazynowaniem, skracają czas dostaw komponentów i materia- łów oraz zwiększają bezpieczeństwo nieprzerwanej produkcji. W przypadku systemów utrzymania i remontów (CMMS) korzyściami będą: zwiększenie efektywności działów utrzymania ruchu, wydłużenie bezawaryjnej pracy obsługiwanych urządzeń, zwiększenie bezpieczeństwa pracy oraz zmniejszenie ogólnych kosztów utrzymania i remontów. Inne korzyści z wdrożenia systemów dla produkcji - to przykładowo możliwość realizacji wysokich wymogów ze strony obsługiwanych klientów po akceptowanych przez nich cenach, zmniejszenie ilości kapitału zaangażowanego w dystrybucję, elastyczność potencjału serwisowego, rozproszenie ryzyka w relacjach pomiędzy poszczególnymi uczestnikami procesu produkcyjnego, lepsze wykorzystanie kapitału przedsiębiorstwa (ludzi, narzędzi, maszyn) dzięki analizom porównawczym opartym na określeniu ogólnej efektywności wyposażenia (Overall Equipment Efficiency – OEE) czy poprawa wskaźników jakości produkcji w celu obniżenia strat oraz eliminowania odpadów produkcyjnych. Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku Najwięcej miejsca na poprawę jest na hali produkcyjnej << Andrzej Jarosz, prezes zarządu ANT sp. z o.o. Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Zastosowanie systemów informatycznych wspomagających działanie przedsiębiorstwa jest w zasadzie zjawiskiem powszechnym. Zakłady w zależności od wielkości, skali produkcji i standardów narzuconych przez korporacje wykorzystują mniej lub bardziej znane i zaawansowane systemy. Dlatego najczęstszym pytaniem dotyczącym obecnie składanych ofert jest możliwość integracji z istniejącym w zakładzie oprogramowaniem. Branże, które najczęściej stosują takie systemy to przede wszystkim motoryzacja wraz z jej poddostawcami, przemysł przetwórstwa tworzyw sztucznych, metalowy, AGD, czyli zakłady o produkcji wielkoseryjnej, produkujące duże ilości wyrobów w dużych seriach. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Najczęściej wszystko rozbija się o pieniądze..., ale nie tylko. Firmy produkcyjne posiadające już takie oprogramowanie często wskazują na to, że nie jest ono dopasowane do indywidualnych potrzeb zakładu, a jego funk- cje nie są w praktyce dobrze wykorzystywane. Najczęściej dotyczy to wdrożeń systemów typu ERP, które w wielu przypadkach wprowadzają większe utrudnienia niż korzyści. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – Kryzys, a w rzeczywistości bardziej jego czarna wizja spowodowały, że zakłady produkcyjne ograniczyły do minimum wszelkie wydatki, zwłaszcza na nowe inwestycje, zabezpieczając się przed ograniczeniem produkcji i przychodu. Wyraźna poprawa nastrojów jest widoczna od początku roku, ale o wzroście na rynku systemów IT dla przedsiębiorstw produkcyjnych zadecyduje ostatni kwartał roku, w którym okaże się, czy odwleczone w czasie inwestycje zostaną uruchomione. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? – Będą to systemy, których działanie wprost przekłada się na efekty. Systemy, które w czasie rzeczywistym nadzorują proces produkcyjny, dzięki czemu można na bieżąco, efektywnie kontrolować, co dzieje się na hali produkcyjnej, reagować na awarie, przestoje. Ponadto systemy, które automatycznie zbierają dane, dzięki czemu są one zawsze aktualne, rzeczywiste i pewne. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Brak takich rozwiązań zamyka rozwój przedsiębiorstwa i w stosunkowo krótkiej perspektywie czasu zadecyduje o jego wypadnięciu z rynku. Ogromna konkurencyjność, globalizacja i ciągłe innowacje wymuszają na przedsiębiorstwach produkcyjnych optymalizację działania na wszystkich frontach. Najwięcej miejsca na poprawę jest wg mnie na hali produkcyjnej, gdzie powstają przychody w postaci produktów, ale również koszty w postaci strat, postojów, awarii, zużycia surowców, energii i mediów i samej pracy pracowników. Dlatego systemy, które przyczyniają się do optymalizacji procesów zachodzących na hali produkcyjnej, które umożliwiają rejestrację, bieżącą kontrolę i późniejszą analizę mają szczególne znaczenie. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Zakłady produkcyjne, zwłaszcza w obszarze ścisłego zarządzania procesem wytwórczym, oczekują elastycznych systemów umożliwiających ich ścisłe dostosowanie do potrzeb konkretnego przedsiębiorstwa. Ważna będzie integracja poszczególnych działów produkcyjnych, automatyzacja wprowadzania danych i dostęp do nich online, najchętniej przez przeglądarki. Raport 2010, www.msipolska.pl 5 Raport MSI Polska IT jako narzędzie do skutecznej walki konkurencyjnej << Dariusz Kudzia, prezes Apriso Polska Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? – Stopień ten jest stosunkowo niewielki. W większości fabryk funkcjonują lokalne, często odizolowane rozwiązania, adresujące tylko wybrane problemy produkcyjne. Rynek systemów MES to ciągle rynek bardzo młody w Polsce. Częściej systemy MES spotykamy w polskich fabrykach dużych międzynarodowych koncernów. Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Motoryzacyjna, przemysł papierniczy i opakowań, CPG, chemiczna, farmaceutyczna. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Postrzeganie systemów informatycznych jako nieuniknionego kosztu, a nie jako narzędzia do skutecznej walki konkurencyjnej, które przyniesie wymierne korzyści w postaci zwiększonej wydajności, elastyczności, wyższej jakości produktu i niższych kosztów produkcji. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – Nie. Przedsiębiorstwa w większości przypadków skupiły się na ograniczaniu kosztów, a nie na inwestowaniu w nowoczesne rozwiązania IT. Przegląd systemów MES w Polsce (alfabetycznie według nazwy dostawcy) AB-Micro Rozwiązania iFIX + Proficy Historian + Proficy Portal to typowe systemy akwizycji, archiwizacji, wizualizacji, raportowania danych. Oferują funkcje od monitoringu do sterowania operatorskiego z zaawansowanymi możliwościami prezentacji danych w formie raportu, również dostępnymi przez strony WWW. W 2009 r. w systemach rozwinięto funkcję redundancji, zwiększono precyzję liczb zmiennoprzecinkowych do 64 bitów, przystosowano środowisko do pracy z najnowszymi systemami operacyjnymi. 6 Raport 2010, www.msipolska.pl ANT ANT Factory Portal – „Fabryka w przeglądarce” – to kompleksowy system do zarządzania produkcją w czasie rzeczywistym, składający się z oprogramowania i urządzeń do akwizycji danych z maszyn oraz identyfikacji. Zapewnia automatyczny przepływ informacji pomiędzy halą a kadrą zarządzającą, rejestruje procesy związane z wykonaniem produktów, utrzymaniem ruchu, kontrolą jakości i logistyką. Dane dostępne online służą do podejmowania kluczowych decyzji w celu wzrostu efektywności, redukcji przestojów i awarii oraz ograniczenia strat. Ant Factory Portal wspiera integrację z systemami ERP, aplikacjami Office, bazami danych (import i eksport danych w czasie rzeczywistym, archiwizacja i przetwarzanie). Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r.: zaawansowany system raportowy (intuicyjny interfejs umożliwia szybki dostęp do wybranych danych dla dowolnego okresu czasu, raporty dostępne na żądanie lub generowane automatycznie z określonego czasu do wybranego formatu – Excel, PDF), moduł harmonogramowania zużycia energii elektrycznej (na podstawie planów produkcji i czasu pracy poszczególnych maszyn wyznaczanie zużycia godzinnego z wyprzedzeniem i generowanie zamówienia zapotrzebowania do zakładu energetycznego lub ułożenie grafiku pracy maszyn bez przekraczania mocy zamówionej, planowanie pracy dla poszczególnych taryf, moduł kalkulacji kosztów energii elektrycznej dla innych taryf czy dostawców), system zatwierdzania dokumentów (zatwierdzanie ręcznie wprowadzanych danych przez uprawnionego użytkownika, np. w pracy laboratorium). Apriso System FlexNet wspomaga zarządzanie w czasie rzeczywistym produkcją, logistyką, kontrolą jakości i utrzymaniem ruchu. Umożliwia zarządzanie produkcją zmienną i krótkoseryjną, harmonogramuje zadania produkcyjne oraz optymalizuje wykorzystanie dostępnych zasobów produkcyjnych (maszyny, narzędzia, pracownicy). Rejestruje w czasie rzeczywistym genealogię produkcji (traceability), poprawia kontrolę prze- pływu materiałów i produkcji w toku (WIP). Ponadto umożliwia modelowanie i kontrolę przebiegu procesów (BPM) pod względem ich jakości i wydajności, mierząc kluczowe parametry procesowe (KPI). FlexNet zawiera moduł magazynowy (WMS), na bieżąco zarządza magazynami w firmach produkcyjnych. W 2009 r. do systemu wprowadzono m.in. moduł planowania kontroli jakości, rozszerzony moduł utrzymania ruchu. Askom Simatic IT zapewnia pełną funkcjonalność zarządzania produkcją MES i jakością LIMS zgodnie z normą ANSI/ ISA-95 w zakresie: zarządzania zleceniami i zasobami, genealogii i śledzenia produkcji, rejestracji danych procesowych (Historian), optymalizacji produkcji na bazie wskaźników KPI (OEE), statystycznej kontroli procesu (SPC), harmonogramowania produkcji, pełnego zarządzania recepturami (BoM) oraz automatycznego raportowania. Simatic IT jest elementem Siemens TIA (integracja MES i automatyki). W 2009 r. do systemu wprowadzono Portal Administration Console oparty na technologii WWW (zawiera wszystkie aplikacje administracyjne), pełne wsparcie dla MS Cluster i dla MS Visual Studio 2008 (MS.NET 2.0) w celu kastomizacji interfejsu użytkownika. Simatic IT współpracuje z innymi systemami, w tym: ERP - wymiana danych przez tabele baz danych i pliki XML (pełna obsługa standardu ANSI/ISA-95 B2MML), wymiana w zakresie danych podstawowych i bieżących, m.in. indeksy i specyfikacje (BoM) materiałowe, zlecenia produkcyjne, użytkownicy, stany magazynowe, wskaźniki wydajności KPI (OEE), koszty materiałowe i czas pracy na zleceniach itd. Współpraca z: LIMS (komponent Simatic IT Unilab jest kompletnym systemem LIMS – może być wdrożony i pracować niezależnie od pozostałych komponentów), dowolny PLM (wbudowany dedykowany interfejs do systemu Siemens PLM Teamcenter, wymiana danych w zakresie m.in.: indeksów materiałowych, list materiałowych - BoM, narzędzi, urządzeń i pełnych specyfikacji produktowych), dowolny SCADA/DCS W platforma rozwiązań dla produkcji (wbudowany dedykowany interfejs do systemu Siemens PCS7, w skład którego wchodzi WinCC SCADA i SIMATIC Batch - produkcja wsadowa, wymiana w zakresie danych podstawowych - indeksów materiałowych, receptur i formuł oraz danych bieżących). Wymiana danych z PCS7 dzięki Siemens TIA a z innymi systemami przez OPC. ASTOR Wonderware MES zapewnia projektowanie kompleksowych systemów IT klasy MES/EMI. Rozwiązanie jest oparte na przemysłowej, modułowej architekturze Wonderware ArchestrA. Umożliwia analizę jakości oraz wydajności produkcji, zarządzanie produkcją typu wsadowego oraz dyskretnego, integrację z systemami klasy ERP oraz PRZEMYŚLE bezpośrednią integrację z maszynami, urządzeniami oraz systemami sterowania. Nowa wersja Wonderware MES 4.0 oferuje interfejs konfiguracyjny w języku polskim, całkowitą integrację z Platformą Systemową Wonderware, nowy system zarządzania transakcjami oparty na Windows Communication Foundation, nowy interfejs do modelowania/konfiguracji systemu (Wonderware MES Client) oparty na komponentach wykorzystywanych m.in. w pakiecie Microsoft Office 2010. Współpraca ze wszystkimi otwartymi systemami ERP, m.in. SAP, Oracle, Microsoft Dynamics, IFS Applications, CDN XL, Movex, Exact, Impuls. Dwa rodzaje integracji: Wonderware Enterprise Integrator (kompleksowe rozwiązanie middleware z możliwością przejęcia pełnego zarządzania produkcją w przypadku niedostępności systemu ERP) oraz Wonderware Supply Chain Connector (narzędzie do wymiany danych między systemem MES a ERP za pomocą transakcji bazodanowych, plików XML, bądź WebServices 2.0). Inne narzędzia współpracujące z systemem: Microsoft SQL Server, Office, ActiveX, .NET Controls, SharePoint, BizTalk Server, Reporting Services, 3rd Party I/O Server. Bonair oraz VIX Automation Proficy Plant Applications to oprogramowanie do monitorowania produkcji, umożliwiające lepsze wykorzystanie zasobów i surowców, kontrolę jakości, poprawę efektywności oraz wizualizację procesów produkcyjnych, a także podejmowanie decyzji biznesowych w czasie rzeczywistym. Proficy Plant Applications złożony jest z czterech głównych modułów: Efficiency – zarządzanie wydajnością, Production – zarządzanie wykonaniem produkcji, Quality – zarządzanie jakością, Batch Analysis – analiza produkcji wsadowej. Oprogramowanie może być wdrażane jako pojedyncze moduły lub zintegrowane rozwiązanie. W 2009 r. wprowadzono moduły: Proficy Scheduler (szczegółowe harmonogramowanie i optymalizowanie produkcji), Proficy Workflow (zarządzanie obiegiem informacji, prac i interfejs komunikacyjny), Proficy DataMart (analityczna hurtownia danych MES), Proficy Maintenance Gateway (konektor do systemów zewnętrznych – SAP, ... Rzeczywista kalkulacja kosztów wytworzenia Planowanie i harmonogramowanie Rozliczenie kosztów produkcji Ewidencja i optymalizacja czasu pracy ludzi i maszyn Obsługa technologii wytworzenia Obsługa projektów i zleceń Kalkulacja kosztów normatywnych Kalkulacja TKW Bilansowanie MRP Sprawdź możliwości SIMPLE.PROD zamów darmową prezentację 2010, www.msipolska.pl 7 naRaport www.simple.com.pl lub [email protected] Raport MSI Polska Systemy MES, SCADA, HMI w Polsce System MES System SCADA System HMI Producent, kraj pochodzenia AB-Micro Proficy iFIX + Proficy Historian + Proficy Portal Proficy iFIX Proficy iFIX General Electric Intelligent Platforms, USA ANT ANT Factory Portal ANT Studio WEB ANT Studio ANT, Polska 2002–2010 Apriso FlexNet Apriso, USA 2002–2010 2004 Askom Simatic IT Siemens, Niemcy 2000 (2010 najnowsza wersja 6.5) 2005 Askom ASIX ASIX Askom, Polska Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek Dostawca ciągła produkcja i rozwój od lat 90. XX w. 1995 1993–2010 Invensys Operations Management, Wonderware, USA 2005 2005/2006 Invensys Operations Management, Wonderware, USA 2004 2005 Invensys Wonderware, USA 2007 2007 GE Intelligent Platforms, USA 2001 2007 Epicor Software Epicor MES (moduł Epicor Poland ERP, wersja Epicor 9) Epicor Software Corporation, USA 2008 2009 HIT-Kody Kreskowe Hydra MPDV, Niemcy 1980 – początek prac rozwojowych 2005 Oracle Polska Oracle Process Manufacturing (OPM), Oracle Discrete Manufacturing (ODM) Oracle Process Manufacturing (OPM) 2006 2007 PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImes, PSImetals* PSIcontrol* 1998 (2010 – ostatnia wersja) 2006 1990 1991 1990 2006, 1998 2009 ASTOR Wonderware MES Platforma Systemowa Wonderware ASTOR ASTOR Bonair InTouch 10 Proficy Plant Applications Control Maestro Sabur PSIbde PSI AG, Niemcy Elutions, USA Premium HMI, ASEM, ESA Polymath* – Włochy Sabur Soldis Guardus MES Tel-Ster VIX Automation Proficy Plant Applications VIX Automation * uzupełnienie informacji na str. 4 8 Oracle Corporation, USA Raport 2010, www.msipolska.pl Guardus MES Guardus Solutions AG, Niemcy 1985 (marzec 2010 – wersja 3.06) TelWin SCADA Tel-Ster, Polska 1995 (2010 – TelWin SCADA 5.0) GE Intelligent Platforms, USA 2001 (2010 – najnowsza wersja 5.0) 2007 1985* 1995 Proficy HMI/ Proficy HMI/ GE Intelligent SCADA iFIX SCADA iFIX Platforms, USA 5.0 PL, 5.1 EN 5.0 PL, 5.1 EN Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku Partnerzy we wdrażaniu Współpraca z innymi systemami Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r. Liczba użytkowników w Polsce Przykłady wdrożeń rozwiązania w Polsce w 2009 r. Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów AB-Micro -– wdrażanie, sprzedaż, szkolenia systemami wymieniającymi dane w standardzie OPC, bazami danych SQL wizualizacja przez WWW* ponad 3000 instalacji Zakłady Azotowe Puławy (I-XII 2009) chemiczna, energetyczna, farmaceutyczna** otwarty interfejs wymiany danych, technologii OPC, DDE i SQL, DCOM zaawansowany system raportowy* 20 wdrożeń ANT Factory Portal Amica, Armatura, chemiczna, TeDrive, Foliarex, energetyczna** Philips, El.Jaworzno** Accenture, HP, IBM ERP (np. SAP R/3) , PLM (np. Delmia, PTC, UGS) nowa wersja modułu BPM* ponad 10 fabryk duży dostawca dla przem. metalowego** elektroniczna, farmaceutyczna** ASKOM sp. z o.o. dowolny ERP (certyfikowany interfejs do systemu SAP)* Portal Administration Console, wsparcie dla MS Claster* kilkunastu Danone Nutricia Opole** chemiczna, farmaceutyczna, spożywcza** Argo sp. z o.o.** OPC, Microsoft SQL raporty* kilkuset HTL-Strefa SA** ceramiczna** ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor wszystkie otwarte systemy ERP* Wonderware MES 4.0* ok. 50 Nomanet, OSM Piątnica, Faurecia Wałbrzych** chemiczna** ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor GIS, wszystkie otwarte systemy baz danych, ERP* integracja z InTouch* Inergy Automotive Poland** budowlana** ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor wszystkie otwarte systemy HMI* Barlinek Inwestycje ICN Polfa Rzeszów** chemiczna** VIX Automation sp. z o.o. każdym systemem ERP Proficy Scheduler* 1 Grupa Żywiec, Browar w Warce** spożywcza Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data integracja z każdym systemem obsługującym wymianę danych w XML* sprawdzanie obecności pracowników** 6 budowlana, energetyczna** 5 Gedia, Kirchhoff budowlana** 110 1600 HIT-Kody Kreskowe sp.j. Fideltronik moduły MES i SCADA są częścią większych systemów OPM i ODM raport użycia stałych składników* PSI Produkty i Systemy Informatyczne SAP PP, iScala* szczegółowe planowanie projektów* Sabur sp. z o.o. współpraca ze wszystkimi systemami, które mają SQL, DDE, OPC DA* zakład produkcyjny z branży drzewnej** ok. 2000 Sabur sp. z o.o. PEC - Rawa Mazowiecka (SCADA)** chemiczna** ok. 2000 zaawansowanymi systemami ERP utrzymanie ruchu, integracja z CAD otwarte interfejsy wymiany danych: DDE, ODBC, SQL* współpraca z systemami MS* VIX Automation sp. z o.o. z każdym systemem ERP (SAP, JD Edwards, Baan)* Proficy Scheduler - szczegółowe harmonogramowanie* VIX Automation sp. z o.o. komunikacja dzięki wykorzystaniu OPC, ODBC* nowa wersja PL 5.0* Soldis sp. z o.o. 10 Fideltronik 3 MTU Aero Enginies** ok. 1000 MPWiK w Lublinie** elektroniczna** budowlana** Grupa Żywiec SA – Browary Warka sp. z o.o.** 4000 licencji Avon Operations Polska** ** uzupełnienie na www.msipolska.pl Raport 2010, www.msipolska.pl 9 Raport MSI Polska Numerem jeden są i przez długi czas pozostaną rozwiązania klasy MES << Jarosław Gracel, analityk biznesowy, ASTOR sp. z o.o. Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Z perspektywy firmy ASTOR najszybciej rosnącymi rynkami rozwiązań dla warstwy produkcyjnej są rynki systemów MES/SCM oraz CMMS. Wynika to ze stosunkowo dużej dojrzałości i dostępności tych produktów na rynku, np. rozwiązanie Wonderware MES jest dostępne na polskim rynku już od 2005 r., wdrożeń w Polsce jest już ok. 50. Umożliwia to osiąganie postawionych przed wdrożeniami celów biznesowych przy stosunkowo niskim poziomie ryzyka, dodatkowo obniżanym przez podejście etapowego rozwoju systemu. Rozwiązania MES są wykorzystywane w bardzo szerokim spektrum branżowym, praktycznie w każdej firmie produkcyjnej, która prowadzi działania podnoszące efektywność produkcji oraz redukcję kosztów (np. kosztów mediów, materiałów). Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – W czasie kryzysu znacząco wzrosło zapotrzebowanie na rozwiązania klasy MES, które są doskonałym narzędziem wspierającym redukcję kosztów operacyjnych poprzez dokładną analizę efektywności kosztowej poszczególnych ogniw w procesach produkcyjnych i logistycznych. Które z prezentowanych systemów najszybciej staną się numerem jeden? – Dynamika rynku na poziomie ok. 200% wzrostu rok do roku (widziana z perspektywy firmy ASTOR) wskazuje jednoznacznie, że numerem jeden są i jeszcze przez długi czas pozostaną rozwiązania klasy MES. Jakie nowe funkcje wymusi rynek? – Jak pokazują dotychczasowe projekty wdrożeń rozwiązań Wonderware MES w Polsce, do najważniejszych funkcji systemów należą i będą należały: • łatwy i przyjazny dla użytkownika interfejs konfiguracyjny i operacyjny w języku polskim, • możliwość natywnej integracji z systemami sterowania maszyn i urządzeń (PLC, obrabiarkami CNC), • możliwość stopniowego, modułowego rozwoju aplikacji z wykorzystaniem jednej platformy systemowej, • możliwość integracji z systemem ERP, z wykorzystaniem standardowych interfejsów np. Wonderware Enterprise Integrator. 10 Raport 2010, www.msipolska.pl Maximo), Proficy Open Enterprise (łącznik Proficy Plant Application z aplikacjami biznesowymi). Plant Applications może współpracować z każdym systemem ERP (np. SAP – certyfikowane konektory, JD Edwards, Baan, korzystanie z połączeń baza do bazy lub innych, np. SQL Server). Proficy Scheduler zapewnia wymianę informacji również bezpośrednio z linią produkcyjną poprzez Proficy Historian. Epicor Software Poland System Epicor MES (moduł Epicor ERP wersja Epicor 9) to rozwiązanie online, zapewniające przejrzysty obraz transakcji produkcyjnych (według pracowników lub zleceń) w całym rozwiązaniu Epicor ERP w czasie rzeczywistym. Opcje wdrażania interfejsu obejmują monitory dotykowe oraz możliwość odczytywania kodów kreskowych. Epicor MES zapewnia dokładne raportowanie robocizny, co ma istotne znaczenie dla kalkulacji kosztów zleceń i oceny ich stanów. Nowości w 2009 r.: sprawdzanie bieżących działań gniazd produkcyjnych oraz ustawienia definiowanych przez użytkownika warunków alarmowych z poziomu produkcji. HIT-Kody Kreskowe Hydra dostarcza niezbędnych narzędzi w zakresie planowania produkcji, śledzenia realizacji zleceń i przepływu surowców, monitorowania obciążenia maszyn, wykorzystania urządzeń i zasobów ludzkich w czasie rzeczywistego toku produkcji. System przydatny do zarządzania jakością w zakresie zbierania danych inspekcyjnych, zarządzania procesem i obiegiem reklamacji czy wyposażeniem testującym. Oracle Polska System MES jest dodatkową opcją do systemów Oracle Manufacturing (składników zintegrowanego rozwiązania Oracle E-Business Suite), dostarczającą niezbędne funkcje realizacji produkcji na poziomie wydziałów w celu kontrolowania oraz gromadzenia informacji o przebiegu procesu produkcyjnego. Aplikacja MES umożliwia zdobywanie danych bezpośrednio z dozujących urządzeń wydziałów produkcyjnych, linii produkcyjnych oraz rejestratorów przepływu produkcji. System zapewnia przekazywanie rzeczywistych danych o przebiegu produkcji do zarządów firmy. Moduły rozwiązania: instrukcje do procesu i integracja ze sprzedażą, dozowanie i wstępne ważenie, rekord elektroniczny, zarządzanie odchyleniami, integracja z urządzeniami, etykietowanie, transakcje mobilne. Nowości w 2009 r.: opcjonalny współczynnik wydajności składnika w transakcjach materiałowych, inwersja określenia użycia składnika. PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImes – rozwiązanie dla branży maszynowej, PSImetals – dla producentów stali i metali nieżelaznych. System PSImes zapewnia harmonogramowanie produkcji (w tym zarządzanie zleceniami w czasie rzeczywistym) oraz jej raportowanie. Ma budowę modułową ze wspólną bazą danych. W skład PSImes wchodzą moduły: PSIpm - zarządzanie projektami, PSIpep - zarządzanie zasobami ludzkimi, PSIls - harmonogramowanie i kontrola produkcji, PSIbde - rejestracja danych z produkcji, PSImde – rejestracja zdarzeń z urządzeń, PSIpz – rejestracja czasu pracownika. Uzupełnienia: PSIqm – zarządzanie jakością, PSImnt – kontrola serwisu urządzeń, PSIintegration – wymiana danych pomiędzy systemami PSI a innymi systemami. Współpraca PSImes z: SAP PP (import zleceń oraz BOM-ów z ERP, eksport stanów realizacji zleceń i zużycia materiałów do ERP), iScala (import zleceń i eksport stanów ich realizacji do ERP). Soldis Guardus MES jest homogeniczną platformą do zbierania, wizualizacji oraz nadzoru wszystkich danych dotyczących produkcji i jakości. Obejmuje m.in. obszary: przeprowadzanie zaawansowanej kontroli jakości z jej automatyzacją (CAQ), działania korygujące zarówno indywidualne, jak i zespołowe (raport 8D), sterowanie i nadzorowanie produkcji (BDE), zbieranie danych bezpośrednio z maszyn (MDE), śledzenie zwrotne, zarządzanie przyrządami pomiarowymi, Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku utrzymanie ruchu, nadzór nad reklamacjami (także wewnętrznymi), nadzorowanie audytów i audytorów, zarządzanie projektami (PM). Współpraca z zaawansowanym systemem ERP (np. SAP, Baan, proALPHA), synchronizacja w zakresie danych podstawowych (artykuły, dostawcy, klienci, pracownicy itd.), zleceń produkcyjnych, procesów, operacji, stanów magazynowych, workflow i in., CAD – integracja w zakresie automatyzacji tworzenia planów kontroli bezpośrednio z rysunku. Przegląd systemów i HMI w Polsce SCADA Askom Cechy charakterystyczne systemu ASIX (SCADA) to: wydajny historian, szybkie i intuicyjne trendy, swobodne raportowanie, zdalne powiadamianie o alarmach (SMS, e-mail), wizualizacja w Internecie, system recepturowania, zdarzeniowa rejestracja danych w bazie SQL, m.in. dla śledzenia produkcji, walidacja zgodna z FDA 21CFR11. System sprawdzony w zastosowaniach stawiających podwyższone wymagania niezawodnościowe lub związane z walidacją dla krytycznych aplikacji, np. w przemyśle spożywczym. W 2009 r. wprowadzono: raporty generowane w oparciu o MS SQL Server Reporting Services, raporty zhierarchizowane, ułatwioną dystrybucję raportów, moduł AsAlarm (do analizy statycznej i dynamicznej systemu alarmów oraz statystyki zdarzeń), moduł trendów (z pełną funkcjonalnością również w przeglądarce WWW), nową funkcję modułu AsTrend (wykresy XY również dla wielu zmiennych w funkcji jednej zmiennej niezależnej), możliwość powiększania wybranego fragmentu okna (zoomowanie). ASTOR Platforma Systemowa Wonderware składa się z zestawu usług oraz aplikacji opartych na technologii ArchestrA, która zapewnia efektywny sposób tworzenia oraz rozwoju rozproszonych aplikacji przemysłowych na wielu poziomach zarządzania informacją. Ten modułowy system obejmuje zarówno komunikację z urządzeniami produkcyjnymi, warstwy pośrednie zarządzania informacją z procesów i produkcji, jak i warstwę integracji z systemami ERP. Technicznie składa się z czterech głównych komponentów: Industrial Application Server, Historian, Information Server, InTouch. Współpraca z: GIS, otwartymi systemami baz danych, ERP (m.in. SAP, Oracle, Microsoft Dynamics, IFS, JD Edwards, CDN XL), systemami wizualizacji i SCADA, aplikacjami wymieniającymi dane w standardzie bazodanowym, plikowym, DDE, FastDDE, SuiteLink, OPC. InTouch 10 (HMI) to przemysłowe oprogramowanie (otwarte i elastyczne) do wizualizacji oraz kontroli procesów produkcyjnych; Oferuje łatwe w użyciu, intuicyjne środowisko do projektowania aplikacji oraz funkcje umożliwiające szybkie projektowanie, testowanie oraz wdrażanie systemów udostępniających dane bezpośrednio z systemów sterowania i produkcji. InTouch umożliwia dostosowanie aplikacji do aktualnych potrzeb przy zachowaniu szerokiego wachlarza połączeń z urządzeniami oraz systemami spotykanymi w przemyśle. Urządzenia współpracujące: sterowniki PLC, systemy bazodanowe SQL, systemy analizy danych i zaawansowanego raportowania. PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSIcontrol (SCADA) – wykorzystywany w różnych wersjach do kontroli sieci energetycznych, rurociągów, a także procesów produkcyjnych w branży automotive. Sabur Control Maestro (kontynuacja oprogramowania Wizcon) to system SCADA nowej generacji stworzony do pracy w systemach Windows Vista oraz Windows XP. Główne korzyści zastosowania: zabezpieczenie i śledzenie najważniejszych procesów w przedsiębiorstwie, zwiększenie wydajności prac inżynierskich – oszczędność czasu pracy programistów, zapewnienie dostępu dla mobilnych użytkowników, integracja z systemami do zarządzania przedsię- Raport 2010, www.msipolska.pl 11 Raport MSI Polska biorstwami (MES, ERP itp.), innowacyjność dzięki zgodności z technologiami .NET, Windows Vista oraz Mobile, zapewnienie bezpieczeństwa w przypadku ludzi i aplikacji. Polymath (kontynuacja oprogramowania VTWIN, HMI) - narzędzie do tworzenia aplikacji na terminale operatorskie firmy ESA. Oprogramowanie dostępne w dwóch wersjach: Basic (do programowania terminali z rodziny VT) oraz Advanced (dla terminali z rodzin IT, VT oraz VTCE). Nowości: baner zdarzeniowy, Codesys na portach Ethernet i szeregowym, przypisanie właściwości obiektu (np. koloru) do zmiennej, zawansowana obsługa obiektów w projekcie. Premium HMI - narzędzie do tworzenia zarówno złożonych systemów wizualizacji i sterowania (BMS/SCADA), jak i prostych interfejsów użytkownika HMI. Oprogramowanie występuje w dwóch wersjach licencji: Development (do tworzenia i modyfikacji aplikacji) oraz Runtime (działającej na stacji operatorskiej). Z najważniejszych funkcji warto wyróżnić: import zmiennych ze sterowników PLC, bibliotekę w pełni edytowalnych obiektów i grafik, możliwość uruchomienia tej samej aplikacji na platformie WinXP i WinCE, automatyczny backup projektu. Tel-Ster System TelWin SCADA jest nowoczesnym pakietem oprogramowania umożliwiającym kontrolę oraz sterowanie dowolnymi procesami technologicznymi w przedsiębiorstwie. Dzięki wykorzystaniu środowiska Windows jest łatwy w obsłudze. Charakteryzuje się wysoką skalowalnością. Ma charakter rozproszony, tzn. poszczególne funkcje są realizowane przez pracujące równolegle moduły zainstalowane na różnych stacjach roboczych pracujących w sieciach LAN/ WAN. Wbudowane narzędzia do rozbudowy sposobu prezentacji i sterowania nadzorowanym procesem umożliwiają samodzielną rozbudowę aplikacji. VIX Automation Pierwsza wersja FIX – 1985 r., pierwsza wersja iFIX - 1998, wersja iFIX 5.0 PL – 2009, iFIX 5.1 EN – 2010. Proficy HMI/SCADA iFIX umożliwia wizualizację procesu, zbieranie danych i nadzorowanie przebiegu produkcji. Zapewnia precyzyjne monitorowanie i kontrolę urządzeń i środków produkcji, co umożliwia szybszą reakcję na problemy, zmniejszenie zużycia materiałów, podniesienie jakości, skrócenie czasu wprowadzania na rynek nowych towarów oraz większą dochodowość produkcji. Program iFIX umożliwia komunikację z każdym systemem firm trzecich dzięki wykorzystaniu protokołów OPC, ODBC, DDE, ADO, DAO, jak również zapytań SQL oraz możliwości zaimplementowanego języka VBA. Elżbieta Jaworska Uzupełnienie informacji na www.msipolska.pl Wdrożenie systemu typu MES będzie najefektywniejszą inwestycją z obszaru IT << Krzysztof Rosiński, Engineering Manager, Soldis sp. z o.o. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – W okresie kryzysu finansowego wiele przedsiębiorstw produkcyjnych ograniczyło swoje wydatki na cele inwestycyjne do niezbędnego minimum, w oczekiwaniu na rozwój wypadków. Część przeprowadziło znaczącą restrukturyzację poprzez redukcję zatrudnienia czy weryfikację parku maszynowego. Nadchodzące ożywienie gospodarcze wymusza wzrost efektywności produkcji, co przekłada się na wzrost zainteresowania rozwiązaniami IT dla tego obszaru. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Największą korzyścią ze stosowania systemu MES jest wzrost wydajności poprzez wyeliminowanie przestojów produkcyjnych, odnalezienie wąskich gardeł oraz możliwość identyfikacji problemów i natychmiastowej reakcji na nie. Nie bez znaczenia wydaje się także skuteczne zarządzanie jakością poprzez wyeliminowanie subiektywnego kryterium dobry/zły. 12 Raport 2010, www.msipolska.pl Dodatkowo poprzez wdrożenie tego rodzaju systemu otwierają się rynki wymagających branż, takich jak motoryzacyjna czy lotnicza, gdzie odbiorca chce mieć gwarancję doskonałej jakości przy zachowaniu terminowości dostaw. Wdrożenie systemu MES taką gwarancję daje. Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Niestety, w Polsce wykorzystanie systemów typu MES nie jest jeszcze powszechne. W działach produkcyjnych często są stosowane systemy wyspowe, ewidencyjne i najzwyklejsze arkusze kalkulacyjne. Powolne zmiany są widoczne u podwykonawców znanych marek oraz w przedsiębiorstwach eksportujących swoje wyroby na wymagające rynki, gdzie zarówno cena, jak i jakość produktu jest istotna. W tym segmencie ważna jest również przewidywalność i wiarygodność partnera, potwierdzana przez wysokie oceny audytorów. Rozpowszechnione w Polsce certyfikaty jakości ISO nie wystarczają już na globalnym konkurencyjnym rynku, istotne są wiarygodne dane o procesach i kluczowych wskaźnikach produkcyjnych. Systemy MES są najchętniej wykorzystywane w branży elektronicznej, motoryzacyjnej, lotniczej i medycznej. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Podstawową barierą w stosowaniu systemu MES jest stosunkowo niska świadomość informatyczna w zarządach przedsiębiorstw produkcyjnych. Często zarządy oczekują funkcjonalności MES od systemów typu ERP, co nie jest możliwe do spełnienia z uwagi na ich charakter. Dodatkowo zarządzanie jakością nie jest głównym priorytetem firm produkcyjnych, co powoduje przesunięcie zainteresowania systemowym wsparciem QM na dalszy plan. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? – Przedsiębiorstwa kierują się różnymi przesłankami, zależnie od swoich priorytetów oraz obszarów, w których najszybciej uzyskają wymierne efekty ekonomiczne. Dla przedsiębiorstw o produkcji dyskretnej, nastawionych na jakość oraz wzrost wydajności poprzez nadzór całego procesu produkcyjnego w czasie rzeczywistym – najefektywniejszą inwestycją z obszaru IT będzie wdrożenie systemu typu MES. Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy MES, SCADA, HMI? Jakie nowe funkcje będą w nich niezbędne? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm AB-Micro Rozwój w kierunku udostępniania wizualizacji w technologii WWW, łatwość w implementacji tego typu rozwiązań. ANT Rozwój wizualizacji i raportowania przez przeglądarki WWW w technologii AJAX Web 2.0, wprowadzenie nowych przenośnych terminali produkcyjnych i urządzeń skanujących opartych na systemie Windows Mobile. Apriso Priorytetem jest Jakość. Eliminowanie pomyłek i błędów w procesie produkcji. Quality Planning – tak nazywa się, oparte na architekturze SOA, najnowsze rozwiązanie Apriso do zarządzania planami kontroli jakości. W pracach nad najnowszą wersją systemu jednym z priorytetów Apriso było rozwinięcie dotychczasowych funkcji w obszarze Business Process Management. Efektem jest nie tylko większa wydajność i elastyczność rozwiązania, ale też dodatkowe możliwości w obszarze projektowania (blueprinting) i prototypowania procesów produkcyjnych zgodnie z metodologią Agile, czyli szybko i sprawnie. Askom Obecnie jako systemy MES na polskim rynku oferowane są głównie dwa rodzaje produktów. Z jednej strony są to systemy SCADA rozbudowane o funkcje rejestracji, analizy i raportowania danych procesowych (Historian + OEE + raporty + portal). Z drugiej strony są to systemy ERP wyposażone w terminale ulokowane na produkcji, pozwalające ręcznie rejestrować niektóre operacje produkcyjne na zleceniach. Oba te rozwiązania oferują tylko pewien wąski wycinek funkcji systemów klasy MES. W najbliższym czasie coraz więcej klientów będzie zastępować posiadane „quasi MES-y” dedykowanymi systemami, które będą mogły zapewnić im pełną funkcjonalność MES i pełną integrację systemów ERP – MES - automatyka. Do takich rozwiązań należy właśnie Simatic IT firmy Siemens. ASTOR Trendy na rynku MES Rynek systemów MES w Polsce jest bardzo dynamiczny. W latach 2009-2010 firma ASTOR dostarczyła na polski rynek ok. 20 rozwiązań Wonderware MES i przewidujemy utrzymanie obecnego tempa wzrostu przez najbliższe trzy lata. Firmy decydują się na inwestowanie głównie w rozwiązania, które po pierwsze zapewniają integrację z istniejącym parkiem maszynowym, liniami produkcyjnymi, a po drugie umożliwiają łatwą stopniową rozbudowę wielkości systemu oraz funkcji. Takie podejście gwarantuje optymalizację wydatków na inwestycję w czasie oraz obniżenie ryzyka. Trendy na rynku SCADA Klasa produktów SCADA będzie ewoluowała w stronę systemów zarządzania informacją, np. Wonderware Information Server, Wonderware Intelligence. Z jednej strony prowadzi to do tworzenia coraz bardziej złożonych aplikacji, z drugiej zaś powstają aplikacje skalowalne, z początku niewielkie, ale łatwo rozwijane do dużych i rozproszonych systemów. Przyszłość będzie należała do tych produktów, które zapewnią łatwe i szybkie rozbudowanie działających już aplikacji bez przerywania bieżącej produkcji. Trendy na rynku HMI Rozwój systemów HMI będzie ukierunkowany na dalszą integrację i ułatwienie przepływu danych pomiędzy systemami różnej klasy. Widoczne jest duże zwiększenie możliwości graficznych obiektów używanych w aplikacjach połączone z większym bezpieczeństwem ich modyfikacji (zmiana w jednym miejscu całej grupy obiektów), a także zawieraniem w nich coraz bardziej zaawansowanych logicznych procedur działania. Systemy HMI będą w większym zakresie odpowiadały na potrzeby użytkowników związane z szybkością wprowadzania zmian we wdrożonych aplikacjach oraz mniejszym całkowitym kosztem ich utrzymania. Architektura systemów HMI będzie musiała umożliwiać szybkie tworzenie jak najbardziej elastycznych aplikacji, bo tego będą wymagali użytkownicy działający na szybko zmieniających się rynkach produkcyjnych. c.d. na stronie 16 Raport 2010, www.msipolska.pl 13 Raport MSI Polska Case study: wdrożenie PSImes w zakładach Siemens PSI optymalizuje produkcję – uzupełnienie systemu SAP odpowiednim MES Po zrealizowaniu kompleksowego projektu pracownicy berlińskich zakładów Siemens produkujących turbiny gazowe otrzymali szybki i łatwy dostęp do niezbędnych danych dotyczących zarządzania produkcją. Stało się to możliwe dzięki wdrożeniu oprogramowania do planowania produkcji (PPS) oraz zarządzania produkcją (MES) firmy PSI ściśle zintegrowanych z nadrzędnym systemem SAP. Volker Vorburg Berlińskie zakłady Siemens są wyjątkiem na skalę światową. Moc najnowszej turbiny gazowej wynosi 275 megawatów. 3000 wysoko wykwalifikowanych pracowników produkuje gigantyczne elementy dla klientów na całym świecie. 300 z nich wytwarza łopatki turbinowe – komponenty, które wymagają najwyższej precyzji w procesie produkcji. W ostatnich latach, wraz ze wzrostem zapotrzebowania na energię, rośnie popyt na turbiny i ich części składowe. Albin Bajric, kierownik projektu MES dot. produkcji łopatek turbinowych: „Przed dwoma laty stanęliśmy przed koniecznością rozbudowy działu produkcji łopatek o nowe procesy produkcyjne, nowe maszyny i nową halę. Wymagało to także wdrożenia oprogramowania, które pozwoliłoby na sprawne planowanie i sterowanie procesami produkcyjnymi”. Przygotowanie do wdrożenia MES Dotychczas zapotrzebowanie na systemy informatyczne wspierające procesy produkcyjne zaspokajano kilkoma mniejszymi rozwiązaniami. Na bazie zebranych doświadczeń Siemens oczekiwał wdrożenia kompleksowego systemu ściśle współdziałającego z systemem nadrzędnym SAP. Nowe rozwiązanie miało przy tym uwzględnić indywidualne potrzeby poszczególnych grup pracowników, gwarantować szybki przepływ informacji i wspierać całościowe zarządzanie produkcją. Ze względu na zasadnicze znaczenie sterowania produkcją dla prawidłowego funkcjonowania zakładu zdecydowano się przeprowadzić dokładną analizę potrzeb w tym zakresie, a następnie porównać zebrane oczekiwania z możliwościami systemów oferowanych aktualnie na rynku. Projekt analityczny był realizowany od końca maja 2008 r. Prace na tym etapie wspierał instytut Fraunhofera (IPK), jako zewnętrzny doradca. Na podstawie modeli procesowych powstała specyfikacja istotnych warunków zamówienia oraz kwestionariusz, 14 Raport 2010, www.msipolska.pl które Siemens rozesłał pod koniec lipca do 20 firm oferujących oprogramowanie dla przemysłu. W toku dalszego postępowania wybrano dwóch oferentów, których rozwiązania zostały szczegółowo porównane. Po analizie wyników testów zdecydowano o wyborze produktu: Manufacturing Execution System (MES) firmy PSI Production GmbH z Berlina. System kompleksowy, elastyczny i pochodzący od jednego dostawcy Jednym z kryteriów wyboru było możliwie kompletne spełnienie wymagań przez oprogramowanie standardowe. „Chcieliśmy zakupić sprawdzony system, z modułami od jednego producenta, a nie od kilku. To było dla nas naprawdę ważne” - mówi Bajric. Z drugiej strony istotne znacznie miała elastyczność oferowanego rozwiązania szczególnie w zakresie zdolności do szybkiego uzupełniania brakujących funkcjonalności. Jeżeli przykładowo w ramach procesu produkcyjnego generowane są określone listy (wydruki), które nie zostały opisane szczegółowo w modelu procesowym, to dostawca oprogramowania musi być w stanie niezwłocznie je utworzyć. Klient wskazuje przy tym na unikalną cechę oferty firmy PSI Production: „W przeciwieństwie do innych dostawców PSI było w stanie zaoferować oprócz samego rozwiązania MES również moduły zarządzania zleceniami i utrzymania ruchu. Wprawdzie wielu producentów może w ramach projektu starać się zrealizować i wdrożyć poszczególne funkcje, ale mało który rzeczywiście potrafi zintegrować je całkowicie ze środowiskiem procesowym przedsiębiorstwa”. Najważniejsza jest funkcjonalność Początek projektu wdrożeniowego nastąpił 1 grudnia 2008 r. Od samego początku prac implementacja syste- Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku mu powiązana była z testami funkcjonalnymi. Pracownicy produkcji codziennie testowali poszczególne funkcje i dokumentowali wyniki testów w narzędziu trackingowym firmy PSI, pozwalającym na rejestrowanie wszystkich błędów, życzeń i sugestii. Do końca kwietnia zainstalowano na wszystkich 80 stanowiskach roboczych nowe terminale raportowania z produkcji. Należy podkreślić, że terminale zostały opracowane przez Siemensa jako ergonomiczne interfejsy człowiek/maszyna, w których człowiek zajmuje centralne miejsce. Projekty terminali były tak nowatorskie, że po zakończeniu projektu uzyskano na nie patent. Pod koniec fazy testowej Bajric mógł już stwierdzić: „Wdrożone rozwiązanie zawiera w sobie szereg funkcjonalności ułatwiających nam życie. Należy do nich przykładowo zarządzanie jakością, dzięki któremu uzyskujemy zapewnienie wymaganej jakości każdego najmniejszego elementu łopatek. Jeżeli problem wyniknie dopiero w fazie montażu, koszty usunięcia usterki są o wiele wyższe. W ten sposób MES optymalizuje także główne procesy, mianowicie produkcję łopatek turbinowych poprzez frezowanie, erodowanie, szlifowanie i wiercenie laserowe”. Dzięki zastosowaniu precyzyjnego interfejsu rozwiązanie MES jest głęboko zintegrowane z systemem ERP SAP. Zarządzanie zleceniami produkcyjnymi odbywa się przy wykorzystaniu modułu PSIpenta, połączonego z zaawansowanym narzędziem planistycznym PSIls, wspierającego harmonogramowanie krótko-, średnio- i długoterminowe. Kolejnym modułem jest PSIbde (moduł rejestracji danych produkcyjnych) z szerokim zakresem funkcjonalności udostępnionych pracownikom produkcji za pośrednictwem specjalistycznych terminali. Ułatwiony dostęp do danych o zleceniach produkcyjnych zwiększa wydajność pracy i redukuje ilość błędów. Jak mówi Bajric: „Za pomocą przejrzystych narzędzi chcemy optymalnie wspierać nasze procesy, specyficzne dla danego działu i branży”. Oprócz zarządzania dokumentami, dla wspomożenia pracy operatorów maszyn system udostępnia przede wszystkim istotne funkcje z zakresu utrzymania ruchu, tworzące znaczące wzbogacenie klasycznych funkcji MES. Prezentacja właściwych wskaźników Punkt ciężkości wdrożenia został położony na moduły planistyczne. Dzięki ich zastosowaniu wszystkie dane planistyczne są udostępniane i aktualizowane w trybie online i w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Planiści mogą na bieżąco śledzić procesy produkcyjne i odpowiednio reagować na występujące zakłócenia. Z drugiej strony w ramach planowania długoterminowego planiści określają portfolio produktów na następny rok gospodarczy. Dotychczasowy uciążliwy proces został zastąpiony zintegrowanym oprogramowaniem, które poprzez algorytmy optymalizacji oraz definiowalne parametry produktów docelowych zapewnia najlepsze możliwe zestawienie portfolio. Nowością jest przy tym kontrola względem ograniczonych możliwości produkcyjnych już w momencie planowania. Siemens był w stanie spełnić również inny istotny wymóg: podniesienie świadomości stopnia realizacji założeń i celów wyznaczających efektywność przedsiębiorstwa. Wspólnie z IPK zdefiniowano około 30 wskaźników. O ile wcześniej określenie stopnia realizacji takich wskaźników byłoby bardzo trudne, to teraz wyświetlane są one każdemu uprawnionemu użytkownikowi z dokładnością co do minuty. Do tych standardowych raportów należy pomiar czasu produkcji, dokumentowanie przyczyn zakłóceń oraz stopień realizacji prac w planowaniu i produkcji. Dla dowolnego okresu można wyświetlić stopień wykorzystania maszyn oraz ustalić, które z maszyn są najbardziej usterkowe i kosztowne w utrzymaniu. „PSI zapewniła nam możliwość samodzielnego dostępu do pełnego spektrum danych z produkcji oraz definiowania i prezentowania własnych raportów” - podsumowuje Bajric rezultat innowacyjnego projektu. Głęboka integracja Podczas gdy SAP stanowi informatyczny fundament przedsiębiorstwa w obszarze danych handlowych i księgowych, PSImes jest rozwiązaniem nadzorującym i efektywnie wspierającym właściwy proces produkcyjny wraz z ustalaniem terminów, sterowaniem produkcją, optymalnym kolejkowaniem i harmonogramowaniem zleceń aż do przesyłania raportów do systemu ERP. Dane z produkcji MES przesyła cyklicznie - tak, że dział handlowy czy kierownictwo może w każdej chwili sporządzić aktualną kalkulację. W ten sposób system ERP oraz MES tworzą integralną całość. Start projektu przypadł na 1 grudnia 2008 r., a już 1 października 2009 r. cały system został produkcyjnie uruchomiony. „Jak na projekt o wysokim stopniu złożoności całość prac przebiegła bardzo szybko. Porównywalne projekty trwają najczęściej kilka lat. Oznacza to, że zadanie znalezienia dostawcy MES, który w tak optymalny sposób zrealizuje połączenie i głęboką integrację swojego oprogramowania z istniejącym systemem ERP, zrealizowaliśmy z pełnym sukcesem” - reasumuje Bajric i zapowiada dalszą współpracę z PSI. Raport 2010, www.msipolska.pl 15 Raport MSI Polska Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy MES, SCADA, HMI? Jakie nowe funkcje będą w nich niezbędne? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm Bonair Trendy: Przejście w kierunku architektury SOA - stworzenie jednolitej platformy wymiany danych pomiędzy komponentami systemu. Dalsza integracja z systemami klasy ERP oraz środowiskiem automatyki przemysłowej HMI/SCADA. Rozwój aplikacji wspierających 64-bitową architekturę oraz realizacja zadań z zakresu inteligentnego wytwarzania. Dogodne licencjonowanie uwzględniające skalę działania. Epicor Software Poland Rozwiązania klasy MES, które z reguły były traktowane jako systemy autonomiczne, będą w najbliższym czasie coraz mocniej integrowane z innym oprogramowaniem działającym w firmie. Najlepszym przykładem tej tendencji jest Epicor ERP, w którym MES jest jednym z modułów systemu, co przekłada się na jeszcze szybszy zwrot z inwestycji. HIT-Kody Kreskowe W ostatnich latach dostrzega się coraz wyraźniejszy trend poziomej integracji rozwiązań do zarządzania produkcją klasy MES z innymi systemami informatycznymi usprawniającymi procesy biznesowe w przedsiębiorstwach. Obecnie rozwiązania typu MES z powodzeniem przejmują część mniej skomplikowanych zadań z zakresu zarządzania logistyką produkcji. PSI Produkty i Systemy Informatyczne Główne kierunki rozwoju: – większy stopień dostosowania do potrzeb poszczególnych klientów, – rozszerzenie o obsługę coraz bardziej skomplikowanych procesów produkcji, – większy zakres wymiany danych z systemami zewnętrznymi, głównie ERP, – wykorzystanie nowych technik komunikacji między systemem MES a innymi systemami, jak również urządzeniami, – rozwój narzędzi do zarządzania projektami w przemyśle, – rozwój standardowych raportów i mechanizmów analizy danych w oparciu o technologię Cognos. Sabur Trendy: – udoskonalanie i rozwijanie dostępu za pomocą przeglądarek internetowych i urządzeń przenośnych klasy PDA, – rozwój zabezpieczeń systemów przed nielegalnym dostępem do aplikacji, – rozwój obiektowego kreowania aplikacji celem przyspieszenia tworzenia i późniejszego modyfikowania aplikacji, – możliwość podłączania do systemów urządzeń różnych producentów. Soldis Jednym z ważniejszych kierunków rozwoju jest szersza integracja z systemami typu CAD/CAM/PLM zarówno z branż elektronicznych jak i mechanicznych. Nową funkcją może być rejestracja obok danych maszynowych (MDE) również parametrów stanowiska pracy operatora, np. obecności przy maszynie wraz z jego wydajnością. Tel-Ster Trend: Wzrost niezawodności działania systemów i otwartość wymiany danych. VIX Automation Trendy na rynku MES Systemy MES to już nie tylko śledzenie wydajności, jakości czy genealogii produkcji. GE Intelligent Platforms rozszerza możliwości swojego rozwiązania o oprogramowanie wspierające utrzymanie ruchu, zaawansowane harmonogramowanie, raportowanie, oprogramowanie klasy Workflow (BPM). Rozwiązania MES docelowo będą wspierać także koncepcję SOA, czyli architektury zorientowanej na usługi. Trendy na rynku SCADA Systemy SCADA rozwijają się w kierunku dostępu i sterowania mobilnego. GE Intelligent Platforms wprowadziło oprogramowanie iFIX Webspace, które umożliwia przenoszenie istniejących aplikacji SCADA do przeglądarek WWW w wyjątkowo przyjazny programiście sposób. Coraz większe znaczenie ma także bezpieczeństwo i niezawodność oprogramowania. Producent realizuje to przykładowo przez nowe funkcje redundancji serwerów. Kryzys gospodarczy pokazał najwyraźniej, że w szukaniu rezerw kosztowych na produkcji może pomóc system MES << Sławomir Kuźniak, dyrektor Centrum Kompetencyjnego ds. Konsultingu i Promocji BPSC SA Sporą szansę na status najpopularniejszego rozwiązania dla sfery produkcyjnej mają rozwiązania typu MES, zapewniające zwrot kompleksowej informacji o realizacji zleceń produkcyjnych. Standardowo – w oprogramowaniu wspierającym zarządzanie produkcją - informacje takie dostarczają karty pracy czy pobrania materiałów, ale to właśnie MES automatyzuje te procesy. Podnosi również ich wiarygodność. Zdarza się bowiem, że dane wprowadzane ręcznie są dostosowywane przez pracowników do własnych potrzeb, z braku czasu mogą również nie trafiać do systemu regularnie. To wszystko niesie ryzyko błędów. Wynikające z tego problemy mogą mieć szerszy niż tylko produkcyjny wymiar. Informacje te stanowią również źródło rozliczania kosztów, dlatego tym bardziej powinny wiernie odzwierciedlać rzeczywistość. Właśnie kryzys gospodarczy pokazał najwyraźniej, że aby szukać rezerw kosztowych na produkcji, konieczna jest implementacja zaawansowanych rozwiązań, takich jak system MES. Zdobyta dzięki nie16 Raport 2010, www.msipolska.pl mu wiedza służy do rozliczania kosztów, naliczania wynagrodzeń oraz szybkiej zmiany zadań produkcyjnych. Druga dziedziną, która najskuteczniej pomoże wykorzystać rezerwy w czasach kryzysu są rozwiązania klasy SCM, a zwłaszcza wchodzące w ich skład systemy zarządzania przestrzenią magazynową – MWS. Magazyn Wysokiego Składowania organizuje wszystkie funkcje związane z zarządzaniem przestrzenią magazynową, ale również zaangażowanymi w te procesy pracownikami. Wdrożenie takiego oprogramowania daje szansę na optymalne rozłożenie produktów w zależności od rotacji, na kompletację wysyłek, szybki i bezbłędny załadunek na pojazdy. Oprogramowanie wykaże również, jakie jest obłożenie, efektywny czas pracy czy organizacja przestrzeni. Kierunek rozwoju tego typu aplikacji wymusza konieczność bezpośredniej integracji z kompleksowymi rozwiązaniami wspomagającymi zarządzanie przedsiębiorstwem. Optymalnie, jeśli system ERP zawiera tego typu rozwiązania. Rozwój wykorzystywanego systemu ERP będzie wtedy oznaczał jednoczesny rozwój tego typu funkcji. Systemy MES, SCADA, HMI na polskim rynku ... Raport 2010, www.msipolska.pl 17 Raport MSI Polska Od pomysłu do przemysłu Rynek PLM rozwija się szybciej niż rynek innych kategorii oprogramowania dla przedsiębiorstw – twierdzą analitycy. PLM bowiem otwiera drogę do innowacji, błyskawicznego rozwoju i... dominacji w branży. – PLM nie jest aplikacją, nie jest gotowym do zastosowania systemem informatycznym, który można kupić, zainstalować i mieć gotowe do pracy środowisko – wyjaśnia Andrzej Welyczko, Technical Sales EEMEA, Dassault Systemes. – PLM jest koncepcją takiego rozwiązania, które w sposób całościowy wspomaga pracę na dowolnym etapie cyklu życia produktu – od pomysłu przez projektowanie, symulację i wytwarzanie po złomowanie lub wycofanie z rynku. Prekursorami w wykorzystaniu systemów PLM (Product Lifecycle Management) były branże lotnicza i samochodowa, które muszą najszybciej reagować na ciągle zmieniające się preferencje klientów i radzić sobie z rosnącymi kosztami. Obecnie można zaobserwować zainteresowanie systemami tej klasy w coraz szerszej grupie przedsiębiorstw, np. z branż elektronicznej czy maszynowej. Podstawową korzyścią z PLM jest bowiem integracja pełnej wiedzy na temat wytwarzanych towarów. Prawie każdy międzynarodowy koncern mający w Polsce swoje oddziały stosuje takie rozwiązania. Ale i polscy producenci coraz częściej po nie sięgają. Historia Według niektórych ekspertów systemy PLM zaczęły się od aplikacji zarządzania danymi o produkcie (Product Data Management – PDM) opracowanej w połowie lat 80. Wczesne wdrożenia dotyczyły zarządzania danymi dla projektów technicznych. Ale w miarę jak przemysł zaczął reagować na wymagania klientów, zakres działania systemów wychodził poza działy inżynieryjne. Zmieniła się również definicja „cyklu życia produktu”, wcześniej dotycząca działalności związanej z projektowaniem technicznym (CAD). W późnych latach 80. definicja zaczęła się rozszerzać, obejmując przepływ pracy i procesy realizowane w całej długości życia 18 Raport 2010, www.msipolska.pl produktu. Ten rozwój trwa. Obecnie rozwiązania PLM obejmują wiele różnych funkc wychodząc poza tradycyjne działy techniczne i projektowe. od fazy koncepcyjnej przez projektową aż po fazę produkcji i serwisu. Korzyści z PLM W zależności od branży, w jakiej działa przedsiębiorstwo, wykorzystywane mogą być różne komponenty systemu PLM. Na przykład przedsiębiorstwa budowlane i konstrukcyjne stosować będą przede wszystkim rozwiązania do zarządzania projektami i dokumentacją techniczną. Ale już firmy farmaceutyczne czy chemiczne będą kłaść nacisk na wspomaganie procesów z obszaru zarządzania kontrolą jakości, produktami niebezpiecznymi, bezpieczeństwem i higieną pracy czy ochroną środowiska. Systemy PLM zapewniają znaczną redukcję czasu wprowadzenia produktu na rynek (time to market), umożliwiając skrócenie średnio o 20% czasu potrzebnego na realizację standardowych projektów oraz średnio o 40% w przypadku nowych projektów. Z kolei pełny monitoring kosztów realizacji projektu zapewnia kontrolę budżetu projektu i podjęcie stosownych działań w momencie zagrożeń budżetowych. - Czynniki kształtujące dzisiejszą rzeczywistość projektową - takie jak częste wprowadzanie nowych produktów na rynek, produkcja krótkich serii dostosowanych do indywidualnych potrzeb klientów, a co za tym idzie tworzenie wielu wariantów, globalizacja połączona ze zwiększoną konkurencyjnością - wymuszają na firmach z branży przemysłowej poszukiwanie rozwiązań zapewniających przewagę na tak ewoluującym rynku – mówi Andrzej Poćwierz, menedżer ds. rozwiązań dla przemysłu, Autodesk. - Odpowiedzią Autodesk na powyższe wyzwania jest wprowadzenie do procesu produkcyjnego koncepcji cyfrowego prototypowania, w którym cyfrowe dane dotyczące produktu wykorzystywane są Autodesk Rozwiązania Autodesk łączą ze sobą dane ze wszystkich faz rozwoju produktu, tworząc model cyfrowy, który umożliwia inżynierom lepsze wizualizowanie, optymalizowanie i zarządzanie ich projektem jeszcze przed wykonaniem prototypu fizycznego. Dlatego rozwiązania Autodesk w tym zakresie obejmują: – Autodesk AliasStudio – kompletny zestaw narzędzi do obsługi procesu projektowania koncepcyjnego. – Autodesk Showcase - kompletny zestaw narzędzi do zaawansowanej wizualizacji projektów, dokonywanej w czasie rzeczywistym. – Autodesk Inventor – podstawę prototypowania cyfrowego. Model stworzony w programie Inventor to precyzyjny prototyp cyfrowy, który umożliwi użytkownikowi ocenę projektu w czasie pracy, co minimalizuje potrzebę korzystania z prototypów fizycznych i redukuje konieczność wprowadzania kosztownych zmian inżynierskich, wykrywanych często już po wysłaniu projektu do produkcji. – Autodesk Vault – podstawowe narzędzie do zarządzania danymi, które umożliwia grupom projektowym sprawne zarządzanie i śledzenie wszystkich komponentów projektowych dla prototypu cyfrowego. Przegląd systemów PLM w Polsce Dassault Systèmes Austria GmbH System CATIA powstał w 1975 r. w firmie Dassault Aviation i służył do usprawnienia budowy tunelu powietrznego. CATIA ma zastosowanie w przemyśle lotniczym, samochodowym, stoczniowym, maszynowym, sprzętu AGD, energetycznym, w produkcji form wtryskowych i wielu innych. Oprócz funkcji CAx oferuje narzędzia PDM/PLM (SmarTe- Systemy PLM na polskim rynku Jak przekształcić więcej pomysłów w dobre produkty? Odpowiedź Siemensa: Oprogramowanie PLM, aby zbudować dobry produkt i – zbudować go dobrze. Rosnące koszty. Napięte harmonogramy. Coraz bardziej złożone projekty. Potrzeba przekształcania pomysłów w produkty najwyższej jakości nigdy nie była większa.Potrzebujesz rozwiązania do zarządzania cyklem życia produktu, które usprawni wszystkie procesy – od projektu do produkcji, a nawet jeszcze dalej. Dowiedz się, jak Siemens PLM Software może pomóc wyróżnić się Twojej firmie. www.siemens.com/plm/answers. Rozwiązania dla przemysłu Raport 2010, www.msipolska.pl © 2008 Siemens Product Lifecycle Management Software Inc. All rights reserved. Siemens and the Siemens logo are registered trademarks of Siemens AG. All other logos, trademarks or service marks used herein are the property of their respective owners. 19 Raport MSI Polska Systemy PLM w Polsce Dostawca Nazwa produktu Autodesk Autodesk AliasStudio, Autodesk Showcase, Autodesk Inventor, Autodesk Vault* Autodesk, USA Dassault Systemes Austria GmbH CATIA Dassault Systemes, Francja 1975* Epicor Software Poland Epicor PLM (moduł Epicor ERP, wersja Epicor 9) Epicor Software Corporation, USA 2008 2009 IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) IFS Zarządzanie Cyklem Życia Produktu IFS, Szwecja przełom lat 80./90. 1992 (2009 - nowa wersja) Oracle Polska Oracle Agile PLM Oracle Corporation, USA 2008 2009 SAP Polska SAP PLM SAP, Niemcy 2000 2000 Siemens PLM Software Teamcenter Siemens PLM Software, USA 1992* 2002 Siemens PLM Software (PL) sp. z o.o. S&T Services Polska Infor PLM 8 Infor Global Solutions, USA 1995 2004 S&T Services Polska sp. z o.o. Trax Infor PLM Infor Global Solutions, USA 2002 2009 Trax SA * uzupełnienie informacji na str. 18 20 Raport 2010, www.msipolska.pl Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek Producent, kraj pochodzenia Partnerzy we wdrażaniu Betacom, Cadsol Design Polska, IPL Solutions, PPW Koltech, KS Automotive, IBS Poland, TBI Technology Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UMData trwają szkolenia partnerów w zakresie wdrażania i wsparcia dla Agile PLM SAP Polska sp. z o.o. - wyłączny dystrybutor w Polsce Systemy PLM na polskim rynku PLM jest częścią zintegrowanego systemu Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r. Liczba klientów w Polsce Przykłady wdrożeń w Polsce w 2009 r. budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna** najnowsza wersja CATIA V6R2011* Epicor ERP Zaawansowane Wyszukiwanie – wyszukiwanie i pobieranie* IFS Applications usprawnienie zarządzania złożonymi, różnorodnymi obiektami projektowymi* SAP Business Suite, może być także wdrażany pojedynczo wsparcie procesu projektowania produktu, lepsza integracja modułu zarządzania* Teamcenter jest bazą dla innych komponentów systemu PLM: NX, Tecnomatix itp. m.in. w zakresie zarządzania wykazem materiałów BOM, zarządzania portfolio produktów, programem i projektem* Infor ERP LN6.1, może być również wdrażany pojedynczo z innymi aplikacjami ERP zarządzanie wariantami produktu w zintegrowanym środowisku z systemem ERP wdrażany pojedynczo, łatwa integracja z ERP, CAD/CAM automatyczna integracja z systemami ERP i CAD/CAM* ** uzupełnienie na www.msipolska.pl budowlana, elektroniczna, energetyczna** 6 ok. 10 Oracle E-Business Suite, może być także wdrażany pojedynczo Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów firma z przemysłu ciężkiego ponad 1000 firm budowlana, chemiczna, energetyczna** wszystkie branże gospodarki PolimexMostostal, PKP, PeBeKa 30 klientów, ok. 500 użytkowników referencje dostępne po kontakcie z firmą 100 Zakład Produkcji Automatyki Sieciowej – ZPAS, Przemysłowe Centrum Optyki SA elektroniczna – mechaniczna (ZPAS, RollsRoyce Marine), hi-tech (PCO) aktualnie brak budowlana, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna** brak Koncepcja cyfrowego prototypowania pomaga przyspieszyć wprowadzanie produktów na rynek << Andrzej Poćwierz, menedżer ds. rozwiązań dla przemysłu, Autodesk Czynniki kształtujące dzisiejszą rzeczywistość projektową - takie jak częste wprowadzanie nowych produktów na rynek, produkcja krótkich serii dostosowanych do indywidualnych potrzeb klientów, a co za tym idzie tworzenie wielu wariantów, globalizacja połączona ze zwiększoną konkurencyjnością - wymuszają na firmach z branży przemysłowej poszukiwanie rozwiązań zapewniających przewagę na tak ewoluującym rynku. Odpowiedzią Autodesk na powyższe wyzwania jest wprowadzenie do procesu produkcyjnego koncepcji cyfrowego prototypowania, w którym cyfrowe dane dotyczące produktu wykorzystywane są od fazy koncepcyjnej przez projektową aż po fazę produkcji i serwisu. Koncepcja cyfrowego prototypowania pomaga grupom projektantów poprawić poziom komunikacji z kooperantami, przyspieszając w rezultacie wprowadzanie produktów na rynek. Wykorzystując prototyp cyfrowy producenci mogą wizualizować i symulować działanie produktu, zmniejszając lub eliminując koszty związane z tworzeniem prototypów fizycznych. Tego typu podejście zapewnia tworzenie bardziej innowacyjnych rozwiązań oraz znaczące zwiększenie efektywności praktycznie we wszystkich branżach produkcyjnych. Z punktu widzenia rynku niezwykle ważna jest skalowalność zarówno pod kątem funkcjonalności, jak i cen tego typu rozwiązań oraz szybkość i łatwość wdrożenia. Rozwiązania Autodesk znajdują zastosowanie we wszystkich gałęziach przemysłu niezależnie od wielkości przedsiębiorstw, jak i złożoności procesu projektowo-wytwórczego. Raport MSI Polska został oparty na danych pochodzących z ankiet wysłanych do producentów lub dostawców omawianych systemów, obecnych na polskim rynku. Oczywiście, nie jest to pełny obraz rynku. Raport pokazuje jedynie rynkową ofertę, a nie stopień jej wykorzystania. Raport 2010, www.msipolska.pl 21 Raport MSI Polska Epicor Software Poland Rozwiązanie Epicor PLM (moduł Epicor ERP wersja Epicor 9) pełni funkcję centralnego repozytorium wiedzy o historii produktów i procesów oraz wspiera integrację i wymianę danych pomiędzy wszystkimi użytkownikami w przedsiębiorstwie, którzy mają kontakt z danym produktem. System zarządza całą dokumentacją produktu przez cały jego cykl życia i zapewnia pełną integrację z ponad 12 systemami CAD. Epicor PLM jest szczególnie przydatny dla firm, które: same projektują swoje produkty, potrzebują jednolitych metodologii organizacji pracy, korzystają z systemów CAD, używają rysunków do tworzenia ofert i zamówień. jest międzynarodowa korporacja założona w Szwecji w 1983 r., umożliwia optymalizację działalności przedsiębiorstwa, w tym: skrócenie czasu przygotowania produktu i poprawę jakości produkcji, zwiększenie efektywności pracy zespołów projektowych, zarządzanie dokumentacją i projektami, integrację procesów oraz prowadzenie efektywnej gospodarki remontowej. IFS Zarządzanie Cyklem Życia Produktu jest częścią zintegrowanego systemu wspomagającego zarządzanie IFS Applications. Komponenty systemu: IFS Zarządzanie Dokumentami, IFS Zakupy, IFS Magazyn, IFS Zarządzanie Jakością, IFS Obsługa Zgłoszeń, IFS Projekt, IFS Konfiguracja Standardowa, IFS Profilaktyka, IFS Zlecenia Robocze/Serwisowe, IFS Odczyty Urządzeń, IFS Umowy Serwisowe, IFS Produkcja i Montaż na Zamówienie, IFS Konfiguracja na Zamówienie, IFS Projektowanie na Zamówienie, IFS Planowanie, IFS Produkcja Powtarzalna, IFS Konfiguracja Projektowa. IFS Poland Rozwiązanie IFS Zarządzanie Cyklem Życia Produktu, którego producentem Oracle Polska Oracle Agile PLM to rozwiązanie do zarządzania cyklem życia produktów am, Enovia), zapewniające zarządzenie produktem (tworzeniem, rozwojem, dokumentacją, cyklem życia itd.). Najnowsza wersja CATIA V6R2011 udostępnia siłę i korzyści platformy V6 firmom z grupy MSP (Małych i Średnich Przedsiębiorstw). z funkcjami zaawansowanej analizy ryzyka. Stanowi platformę integracji procesów PLM przedsiębiorstwa z innymi aplikacjami biznesowymi. Oferuje kompletną architekturę SOA, która umożliwia firmom integrowanie różnych komponentów rozwiązania z systemami istniejącymi w przedsiębiorstwie. W ten sposób mogą one wdrażać usługi PLM i osiągać swoje cele biznesowe, utrzymując stałą kontrolę nad kosztami. W 2009 r. wprowadzono do systemu PLM ulepszenia mające na celu usprawnienie zarządzania złożonymi, różnorodnymi obiektami projektowymi w przedsiębiorstwach zajmujących się zaawansowanymi technologiami i produkcją przemysłową. Wprowadzono również integrację z systemami wspomagającymi projektowanie, takimi jak CAD. Dla przetwórców i detalistów z branży produktów spożywczych, kosmetycznych, zdrowotnych, pielęgnacyjnych i AGD program Agile PLM for Process oferuje ulepszone i bardziej szczegółowe możliwości procesu opracowywania produktów (z funkcją śledzenia prototypu) oraz narzędzia do sporządzania raportów związanych z zachowaniem zgodności z obowiązującymi przepisami. Każda instalacja PLM musi być „uszyta na miarę” << Andrzej Welyczko, Technical Sales EEMEA, Dassault Systemes Co to jest PLM? Tego, mam nadzieję, nie trzeba wyjaśniać. Trzeba jednak pamiętać, że PLM nie jest aplikacją, nie jest gotowym do zastosowania systemem informatycznym, który można kupić, zainstalować i mieć gotowe do pracy środowisko. PLM jest koncepcją takiego rozwiązania, które w sposób całościowy wspomaga pracę na dowolnym etapie cyklu życia produktu – od pomysłu przez projektowanie, symulację i wytwarzanie po złomowanie lub wycofanie z rynku. Ile z tej koncepcji będzie wdrożone w danej firmie zależy od potrzeb, ale także od strategii rozwojowej firmy, bo każda instalacja PLM musi być „uszyta na miarę”. Określenie „koncepcja” może sugerować, że PLM nie istnieje, że jest to tylko pomysł na to JAK, ale nie wiadomo CZYM. Podobne skojarzenia budzi użycie słowa „może”. Tymczasem rozwiązanie PLM może być zbudowane z istniejących komponentów. Jakie to są komponenty? W uproszczeniu można powiedzieć, że mamy dwie grupy aplikacji (żeby nie powiedzieć dwa światy): CAx i PDM. W pierwszym 22 Raport 2010, www.msipolska.pl powstaje definicja wyrobu, a w drugim realizowane jest zarządzanie cyklem jego życia. Każdy z tych światów żyje i rozwija się, bo z jednej strony wiemy coraz więcej o tym, jak definiować i jak zarządzać, a z drugiej nowe technologie informatyczne generują nowe zastosowania, nowe metody wspomagania różnych uczestników procesu powstawania nowego wyrobu oraz integracji świata CAx ze światem PDM. Czy ewolucja PLM w kierunku PLM 2.0 nie jest przykładem żywotności takiego systemu? Moim zdaniem tak, ale… czym jest PLM 2.0? Czyżby kolejną wersją PLM? Pojęcie PLM 2.0 jest wprost powiązane z Web 2.0, czyli z tym, jak dzisiaj jest postrzegana i do czego służy nam wszystkim globalna sieć WWW. Co robimy lub możemy robić w Internecie? Każdy z nas ma skrzynkę pocztową, stosujemy komunikatory (Sametime, Gadu-Gadu), czytamy i piszemy blogi, dzielimy się swoimi zasobami (pl.youtube.com, www.sciagnijto.pl), poszukujemy informacji (www.google.pl, pl.wikipedia. org) itd. Przymiotniki globalny, masowy i interaktywny to cechy dzisiejszej sieci WWW, czyli Web 2.0. Analogicznie PLM 2.0 jest globalnym, masowym i interaktywnym środowiskiem PLM. Ale żeby to było możliwe, konieczna jest (r)ewolucyjna zmiana sposobu myślenia o PLM. • Jeśli PLM ma być globalny, to zasoby muszą być dostępne w sieci WWW. • Jeśli PLM ma być masowy (dostępny dla tych wszystkich, którzy mają odpowiednie uprawnienia), to musi być online! W konsekwencji dostęp do aktualnych zasobów (wiedza o produkcie, dokumenty, modele przestrzenne, symulacje, rysunki itd.) musi gwarantować serwer bazodanowy, który nimi zarządza. • Jeśli PLM ma być interaktywny, to uczestnik procesu powstawania nowego wyrobu w zależności od pełnionej roli musi mieć dostęp do danych (najlepiej 3D, bo takie najlepiej rozpoznajemy) oraz możliwość definiowania, zapisu i zarządzania specyficzną dla swojej roli informacją (dokumenty, atrybuty, zalecenia, zgodność z wymaganiami itd.). PLM 2.0 nie jest ani aplikacją, ani systemem informatycznym (podobnie jak PLM), ale nowym spojrzeniem na to, jak wspomagać pracę różnych uczestników procesu powstawania nowego wyrobu. W tym kontekście platforma V6 firmy Dassault Systemes jest konkretną propozycją realizacji idei PLM 2.0. Systemy PLM na polskim rynku Najnowsza wersja oferuje również bezpieczniejszą obsługę danych, dzięki czemu może wymieniać dane z oprogramowaniem do zarządzania łańcuchem dostaw (SCM) oraz systemami ochrony przed fałszerstwami i naśladownictwem. SAP Polska SAP PLM to rozwiązanie, które integruje wszystkich uczestników procesu rozwoju produktu: projektantów, dostawców, producentów i klientów. Dzięki temu umożliwia sprawniejszą realizację wspólnych celów w wielu równoległych płaszczyznach, przy jednoczesnej optymalizacji czasu i kosztów. Rozwiązanie jest przydatne w każdej firmie wymagającej aktywnego zarządzania jakością w celu zwiększenia efektywności urządzeń i optymalizacji pracy całego zakładu. Jest również niezbędne w każdej branży, w której koszty związane z gospodarką remontową oraz niezawodność sprzętu bezpośrednio wpływają na rentowność przedsiębiorstwa. W 2009 r. do systemu wprowadzono nowe funkcje wspierające proces projektowania produktu. Z kolei moduł zarządzania projektem został lepiej zintegrowany z systemem SAP ERP. Wprowadzono również ulepszenia w obszarze planowania finansowego oraz uproszczenia technologiczne (nie ma potrzeby wykorzystania portalu czy technologii Java). Siemens PLM Software Teamcenter - kontynuacja stworzonego w 1992 r. systemu IMAN - to system klasy PLM, który oferuje rozwiązania wykorzystywane w każdej fazie cyklu życia produktu, począwszy od etapu planowania portfela produktów przez fazę projektowania, produkcji, serwisowania/ utrzymania aż do utylizacji. Funkcje systemu obejmują zarządzanie: wymogami, portfelem, programem i projektem, procesem inżynieryjnym, zestawieniami materiałowymi, zgodnością z wymogami, treścią i dokumentami, formułami, opakowaniami i marką, relacjami z dostawcami, procesem mechatronicznym, wytwarzania, symulacji, konserwacją, naprawami i remontami. Umożliwiają także raportowanie i analizy, współpracę w grupach i wizualizację cyklu życia. W najnowszej wersji wprowadzono nowe funkcje m.in. w zakresie zarządzania wykazem materiałów BOM, zarządzania portfolio produktów, programem i projektem, współpracy w grupach, zarządzania recepturami, opakowaniami i marką, zarządzania procesem inżynieryjnym, wymogami i symulacją, a także w zakresie wizualizacji cyklu życia oraz raportowania i analiz. S&T Services Polska Infor PLM 8 to system zarządzania danymi konstrukcyjno-technologicznymi produktu. W skład pakietu wchodzą: Product Data Management, Enterprise Content Management, PartnerNet, Lifecycle Analyzer. Product Data Management (zarządzanie danymi produktu) udostępnia narzędzia potrzebne do organizacji, kontroli i rozprowadzania danych związanych z produktem oraz ich definicji. Zarządza hierarchią podzespołów, z których jest zbudowany dany produkt, od listy materiałowej (BOM) do projektów CAD. Umożliwia jednoczesne udostępnianie na bieżąco jednoznacznych informacji produktowych, dzięki czemu równolegle pracujące zespoły projektowe w całym przedsiębiorstwie mogą kontrolować skomplikowane powiązania między każdego typu danymi projektowymi produktów. Narzędzie Enterprise Content Managment przejmuje, udostępnia, zarządza, śledzi i zapamiętuje dokumenty, zadania i informacje produktowe w centralnym repozytorium danych. PartnerNet umożliwia przedsiębiorstwu efektywną i bezpieczną współpracę przez Internet z zewnętrznymi partnerami przez cały cykl życia produktu. Narzędzie Lifecycle Analyzer zapewnia analizowanie danych produktu składowanych w rożnych systemach, takich jak dane projektowe w bazie danych PDM, dane produkcyjne w systemie ERP, dane łańcucha dostaw w aplikacjach SCM, np. w celu wsparcia decyzji dotyczących cyklu życia produktu. Użytkownicy mogą wykonywać analizę skutków w celu lepszego zrozumienia wpływu zmian na koszty, zapasy, harmonogram produkcji, czas cyklu i jakość, zanim zatwierdzą zmiany. Mogą dokonywać porównań, uwzględniając struktury produktu i oferty, z ostatecznie zatwierdzonymi projektami oraz projektami będącymi w produkcji lub z poprzednimi wersjami. Mogą również śledzić zmiany pomiędzy zestawieniami materiałowymi, podświetlając pozycje, które zostały dodane, usunięte lub zmodyfikowane. Trax Rozwiązanie Infor PLM pomaga zwiększać zyski poprzez optymalizację każde- Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy PLM? Jakie nowe funkcje będą w nich niezbędne? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm Epicor Software Poland W systemach PLM oprócz standardowej integracji z systemami EDA i CAD niezbędne okaże się elastyczne zarządzanie danymi oraz obsługa programów pocztowych, umożliwiających przechowywanie wiadomości e-mail i załączników w bezpieczny sposób, a także zarządzanie dystrybucją tych wiadomości i plików oraz dostępem do nich. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia zarządzania relacjami z klientami oraz przestrzegania przepisów prawnych. S&T Services Polska Systemy PLM powinny pomagać obsługiwać elastycznie procesy w całym przedsiębiorstwie. W związku z rosnącymi możliwości systemów ERP powinny one tworzyć zintegrowane środowisko do składowania i przetwarzania dokumentacji związanej z cyklem życia produktu, równocześnie zapewniając integrację ze środowiskiem CAD/CAM. Trax Trendy: ● dostępne „od ręki” połączenia do systemów ERP innych producentów, ● rozszerzenie listy standardowych integracji z aplikacjami CAD/CAM, ● integracja z interaktywnym pulpitem Infor MyDay, skupiającym dane w postaci alertów, zadań do wykonania, mierników i wykresów z różnych rozwiązań Infor (ERP, EAM, PM), ● dostęp do systemu z poziomu przeglądarki internetowej (cloud computing). Raport 2010, www.msipolska.pl 23 Raport MSI Polska go etapu życia produktu - od zarządzania portfelem przez tworzenie produktu do bieżącej obsługi i zakończenia cyklu życia produktu. Integruje informacje produkcyjne fazy projektowej i inżynieryjnej z zasobowaniem, zgodnością z wymogami, dostawcami i łańcuchami dostaw, aby przyspieszyć tworzenie produktów, zapewnić odpowiednią jakość i zminimalizować ryzyko wynikające z przepisów. Rozwiązanie Infor PLM pomaga firmom zwiększać: innowacyjność produktów, wartość przychodów dzięki udanym nowym produktom, rentowność nowych produktów (maksymalnie o 10%), skrócić czas wprowadzania produktów na rynek (do 50%), usprawnić terminowe wprowadzenie produktów (maksymalnie o 98%) także w uregulowanych branżach. Infor PLM to oparty na sieci WWW system zarządzania cyklem życia produktów, używany przez przedsiębior- stwa na całym świcie do przekształcania produktów w zyski. Oferuje możliwość integracji z popularnym oprogramowaniem CAD/CAM i systemami ERP w środowiskach charakteryzujących się wieloma ośrodkami i dużą liczbą firm. W 2009 r. wprowadzono do Infor PLM automatyczną integrację z systemami ERP (Infor ERP SyteLine, Infor ERP Baan/LN) oraz CAD/CAM (SolidWorks 2006-2010, AutoDesk AutoCAD 20062010 i Mechanical Desktop 2006, 2007, Pro/Engineer Wildfire 2.0, Unigraphics NX Series, Dassault Systemes CATIA). Za granicą z systemu korzystają m.in. Physik Instrumente (PI) GmbH & Co. KG (Niemcy) - branża elektroniczna, Sypris Electronics LLC (USA) – branża elektroniczna, Rodgers Instruments Corporation (USA) – branża elektroniczna, Inalfa Roof Systems BV (Holandia) – branża motoryzacyjna. Przyszłość PLM Analitycy wśród najważniejszych trendów wymieniają integrację PLM z systemami klasy MES. – Zazwyczaj najdroższe i najbardziej czasochłonne w procesie wytwarzania jest przejście z fazy projektowania do fazy produkcji – napisali analitycy firmy Gartner w biuletynie badawczym ze stycznia 2007 r. – Umiejętność sprzężenia obu tych faz w ramach procesów produkcyjnych umożliwia ciągłe usprawnianie zarówno obszaru projektowania, jak i produkcji. Podobnie większość specjalistów z branży przemysłowej przekonuje, że integracja systemów PLM i MES niesie wiele korzyści, m.in. wcześniejsze wykrywanie problemów w procesie produkcji oraz zapewnienie zgodności z przepisami dzięki mechanizmom śledzenia podzespołów i produktów. Elżbieta Jaworska Widzimy przyszłość w rozwiązaniach opartych na technologii SOA, czyli architekturze zorientowanej na usługi << Paweł Czepiel, inżynier sprzedaży VIX Automation sp. z o.o. Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Firmy coraz częściej korzystają z systemów wspomagających produkcję. Inwestują również w konsultacje i audyty zakładu, w celu zdiagnozowania możliwych ścieżek dalszego rozwoju dla systemów wspomagających produkcję. Rośnie także świadomość przedsiębiorstw, które dochodzą do wniosku, że system klasy ERP to nie wszystko – bardzo ważne jest automatyczne i wiarygodne przekazywanie informacji pochodzących bezpośrednio z linii produkcyjnej do systemów biznesowych. Branżą, która najczęściej wykorzystuje nowoczesne systemy dla produkcji, jest branża spożywcza. Każda innowacja podnosi konkurencyjność zakładu, co jest szczególnie ważne w dobie obecnej na rynku niepewności. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Najczęściej firmy obawiają się, czy i jak szybko nastąpi zwrot poniesionych inwestycji. Czas ten w ostatnich latach się skracał, aktualnie firmy akceptują średnio okres 12 miesięcy. Mając ten fakt na uwadze, GE Intelligent Platforms wprowadziło do oferty spe24 Raport 2010, www.msipolska.pl cjalne rozwiązanie o nazwie Proficy Accelerator. Dzięki niemu można wdrożyć w firmie część projektu niewielkim kosztem, sprawdzić go w działaniu, a następnie rozbudować w najbardziej optymalny sposób. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – Kryzys finansowy przyczynił się raczej do wstrzymania planowanych wcześniej inwestycji. Czas ten jednak został wykorzystany przez firmę GE na rozwój oprogramowania dla przedsiębiorstw. Pojawiły się ciekawe narzędzia do harmonogramowania produkcji współpracujące z systemami MES oraz ERP, programy wspierające pracę grupową klasy workflow, rozszerzono możliwości mobilne oprogramowania. Dzięki temu firmy, które wracają dzisiaj do projektów wstrzymanych rok lub dwa lata temu mają większe możliwości i ciekawsze narzędzia do wyboru. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? – Obserwując globalne tendencje, widzimy przyszłość w rozwiązaniach opartych na technologii SOA, czyli architekturze zorientowanej na usługi. Dzięki temu można zamodelować rozwiązanie dostosowane do potrzeb klienta, korzystając ze wspólnej platformy rozbudowanej o potrzebne w danym projekcie moduły. Wydaje się, że idealny system wspierający produkcję to rozwiązanie zawierające elementy wielu dotychczas instalowanych produktów. Oprogramowanie Proficy jest rozwijane zgodnie z tą koncepcją, co pozwala projektować rozwiązanie ściśle dostosowane do potrzeb klienta. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Każdy moduł oprogramowania niesie wiele korzyści dla przedsiębiorstwa. Przykładowo moduł harmonogramowania pomoże firmie w poprawianiu czasu realizacji zamówień, obniży o kilkadziesiąt procent czas spędzony na planowaniu produkcji. Dzięki wymianie informacji nie tylko z systemami ERP, ale także z linią produkcyjną oprogramowanie umożliwi zapewnienie 100% zgodności z terminami lub na ich korygowanie z dużym wyprzedzeniem, a także rozwiąże problem wąskich gardeł. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Rynek oprogramowania dla produkcji jest wymagający. Już dzisiaj wymusza pełną otwartość systemów, ich pełne zabezpieczenie przed ewentualną utratą informacji. Przyszłość to systemy łatwe w obsłudze, intuicyjne, a jednocześnie dające możliwość na ciągłe ulepszanie produkcji, na skuteczne wdrażanie koncepcji lean manufacturing oraz innych metodologii stosowanych w przemyśle. Systemy PDM oraz workflow na polskim rynku Dokumentacja pod kontrolą Przegląd systemów PDM Autodesk Rozwiązanie Autodesk Vault Workgroup zawiera funkcje wyszukiwania i powtórnego wykorzystywania danych, zarządzania wersjami i plotowania wsadowego. Autodesk Vault Professional umożliwia śledzenie zleceń zmian projektu, zarządzanie zestawieniami komponentów oraz wymianę danych z innymi systemami w przedsiębiorstwie. Nowe funkcje wersji 2011: graficzne przestawianie informacji z Vault bezpośrednio na modelach Inventor, karty danych oparte na właściwościach Vault dostępne bezpośrednio w Inventor, rozszerzone o polecenia Vault menu kontekstowe w Inventor, większe możliwości dostosowania programu do potrzeb firmy, nowe zarządzanie właściwościami i cztery nowe właściwości systemo- we, podgląd dokumentów Office, nowe zarządzanie zleceniami zmian, znaki wodne oparte na wybranych przez użytkownika właściwościach. CNS Solutions SolidWorks Enterprise PDM pomaga bardziej efektywnie zarządzać danymi produktu i współużytkować odpowiednie pliki w celu tworzenia lepszych produktów w krótszym czasie. System bezpośrednio integruje się z Eksploratorem Windows oraz wieloma systemami CAD. Rozwiązanie zostało wdrożone w Polsce w 2009 r. w firmie Hydro-Vacuum SA. W ramach wdrożenia przeprojektowano obieg dokumentacji technicznej w dziale projektowym. Schemat opierał się na programie Quick Start, który gwarantuje podstawowe wdrożenie oprogramowania w ciągu pięciu dniu. Dodatkowo zrealizowano zaawansowane schematy obiegu dokumentacji. Od 2010 r. z oprogramowania korzysta również Obrum sp. z o.o. w zakresie obsługi działu konstrukcyjnego i zaawansowanych szablonów projektów. Epicor Software Poland System Epicor PDM pełni funkcję centralnego repozytorium wiedzy o historii produktów i procesów oraz wspiera integrację i wymianę danych między wszystkimi użytkownikami w przedsiębiorstwie, którzy mają kontakt z produktami, w tym kierownikami projektów, inżynierami, handlowcami, zaopatrzeniowcami i kontrolerami jakości. Moduł Epicor Workflow Management jest złożony z czterech podstawowych składników: Task Management (zarządzanie zadaniami), Workbench Views (widoki pulpitów), Business Activity Ma- Jednym z najistotniejszych celów stosowania rozwiązań IT jest optymalizacja kosztów << Wojciech Obst, kierownik działu programistycznego i PDM, CNS Solutions sp. z o.o. Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów PDM w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? - Obecnie zauważamy duże zainteresowanie oprogramowaniem klasy PDM w firmach produkcyjnych. Firmy rozwijają się, rosną ich potrzeby w stosunku do zarządzania danymi. Klasyczne sposoby zawodzą, generowanych jest za dużo błędów, projektowanie staje się coraz bardziej grupowe, w związku z czym potrzebne jest innowacyjne podejście do zarządzania dokumentacją okołoproduktową. Tak naprawdę trudno wyróżnić jedną, konkretną branżę, w której wykorzystywane są rozwiązania klasy PDM. Pewnego rodzaju kryterium są czynniki takie jak: stosowanie zaawansowanych obiegów dokumentacji, konieczność ponownego użycia danych w celu zaoszczędzenia czasu, nadzór nad aktualnością dokumentacji technicznej. Te czynniki determinują przydatność systemu PDM w danej firmie. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? - Główną barierą w stosowaniu rozwiązań PDM oraz szeroko pojętych rozwiązań wspomagania produkcji jest niewiedza osób decyzyjnych oraz cena takowych rozwiązań. Przez niewiedzę rozumiem brak umiejętności zdefiniowania potrzeb firmy w zakresie wspomagania produkcji oraz nieumiejętny wybór systemów IT. Cena rozwiązań, właśnie poprzez niewiedzę osób decyzyjnych, może wydawać się zbyt wysoka. Widzę jednak pozytywną tendencję na tym polu. Firmy uczą się od siebie, zdobywają doświadczenie. Coraz częściej potrafią rozpoznawać potrzeby lub wykorzystują firmy doradcze do rozpoznawania owych potrzeb. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? - Kryzys jest dobrą okazją, aby optymalizować koszty. Jednym z najistotniejszych celów stosowania rozwiązań IT jest właśnie optymalizacja kosztów. W czasie trwania kryzysu wiele wydatków na systemy IT zostało zamrożonych, w tej chwili jednak – gdy gospodarki się odradzają – widzimy rosnące zainteresowanie systemami informatycznymi, mającymi usprawnić komunikację i zarządzanie danymi. Firmy zorientowały się, że poprzez inwestowanie w IT również mogą oszczędzać. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? - Według mnie przyszłością będą rozwiązania najbardziej zintegrowane, oferujące jak największy zakres możliwości. Firmy potrzebują coraz rozleglejszych narzędzi do kontroli każdego etapu produkcji, oczekując rozwiązania idealnie dostosowanego do ich potrzeb i udostępniającego wszystkie potrzebne informacje w jednym miejscu. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? - Istnieje wiele czynników, które można uznać jako korzystne. Dzięki systemom PDM firmy mogą oszczędzać i redukować straty. Dzięki ponownemu użyciu danych projektowanie staje się wydajniejsze. Mechanizmy wersjonowania sprawiają, że na produkcji zawsze jest aktualna wersja dokumentacji, przez co unika się błędów w produkcji. Obserwując sposób funkcjonowania obiegu dokumentacji w firmach, zauważamy wiele potencjalnych luk, które możemy „załatać” poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? - Stawiał bym tutaj na integrację rozwiązań. Firmy będą chciały realizować poprzez systemy IT coraz rozleglejsze procesy, począwszy od rozwoju produktu, przez produkcję, skończywszy na sprzedaży. Systemy klasy MES, PLM, PDM, SCM, CMMS będą musiały się integrować i udostępniać coraz większą funkcjonalność w ramach jednego systemu. Raport 2010, www.msipolska.pl 25 Raport MSI Polska Systemy PDM (Product Data Management) i workflow w Polsce Dostawca System PDM Autodesk Autodesk Vault Workgroup, Autodesk Vault Collaboration, Autodesk Vault Professional CNS Solutions Epicor Software Poland Epicor PDM (moduł Epicor ERP wersja Epicor 9) IFS Zarządzanie Dokumentacją Logotec Enterprise Logotec PDM9000 Web Edition Macrologic SolidWorks Corp., USA Epicor Workflow Managment VIX Automation 26 Raport 2010, www.msipolska.pl Rok produkcji systemu Rok Partnerzy we wdrażaniu 2004 2004 Autoryzowani Partnerzy - lista na www.autodesk. pl/partnerzy 2007 2007 brak 2008 2009 QumakSekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data przełom lat 80./90. 1992 (2009 - nowa wersja) 1990 Logotec Engineering SA, Logotec Enterprise SA Logotec DDM9000 Workflow Web Edition Logotec Engineering SA, Polska 1989 Xpertis workflow Macrologic, Polska 2005 Oracle Corporation, USA 2008 2008 Oracle Consulting Infor Global Solutions, USA 1995 2004 S&T Services Polska sp. z o.o. Infor Global Solutions, USA 2002 2009 Trax SA 2009 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor GE Intelligent Platforms Oracle Product Information Management System (PIM) Infor PDM Epicor Software Corporation, USA IFS, Szwecja S&T Services Polska Infor PDM 8 Trax Producent, kraj pochodzenia Autodesk Vault Autodesk, USA SolidWorks Enterprise PDM IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) Oracle Polska Workflow Infor PLM Collaboration Proficy Workflow GE Intelligent Platforms, USA 2009 Systemy PDM oraz workflow na polskim rynku PDM jest częścią zintegrowanego systemu Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r. wdrażany pojedynczo graficzne przestawianie informacji z Vault bezpośrednio na modelach Inventor, karty danych oparte na właściwościach Vault dostępne bezpośrednio w Inventor, rozszerzone o polecenia Vault menu kontekstowe w Inventor* wdrażany pojedynczo zadania umożliwiające wykonywanie obliczeń lub czasochłonnych prac na rozproszonym środowisku oraz możliwość zarządzania elementami, które szczególnie przydają się w przypadku generowania list materiałowych oraz tworzenia części wirtualnych – fantomów Liczba Przykłady wdrożeń klientów rozwiązania w Polsce w Polsce w 2009 r. budowlana (2% - projekty architektoniczne), energetyczna (2%), farmaceutyczna (1%), metalurgiczna (2%), motoryzacyjna (9%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (2% - meblowa), przetwórstwa minerałów (3% - maszyn górniczych), wodno-kanalizacyjna (2% - projekty infrastrukturalne, drogi), mechaniczna (77%) 5 firm, Hydro-Vacuum SA, ponad 100 Obrum sp. z o.o.* licencji Epicor ERP kopiowanie struktury projektu z szablonu, nowy, synchronizowany wygląd galerii piktogramów, 1078 generowanie kopii zapasowych licencji plików podczas ich zwrotu na serwer, zatwierdzanie kompletnych złożeń 3D* Xpertis 20 Oracle E-Business Suite, ale może być wdrażany pojedynczo 3 budowlana (20%), energetyczna (20%), metalurgiczna (20%), wodnokanalizacyjna (20%), produkcja wojskowa (20%) budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza 6 IFS Applications wdrażany z systemem Logotec DDM9000 WE lub samodzielnie* Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów firmy z przemysłu maszynowego budowlana, energetyczna Bombardier Transportation (Zwus) Polska sp.z o.o.* budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna Muzeum Historyczne Miasta Krakowa budowlana, spożywcza, wodnokanalizacyjna, administracja Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) Infor ERP LN 6.1, ale może być wdrażany pojedynczo z innymi aplikacjami klasy ERP zarządzanie wariantami produktu w zintegrowanym środowisku z systemem ERP 100 osób korzystających Zakład Produkcji Automatyki Sieciowej elektroniczna – mechaniczna (ZPAS, – ZPAS, Przemysłowe Rolls-Royce Marine), hi-tech (PCO) Centrum Optyki SA Infor PLM automatyczna integracja z systemami ERP i CAD/CAM* brak aktualnie brak* budowlana, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, maszynowa, lotnicza, kolejowa może być stosowany pojedynczo lub uzupełniać możliwości oprogramowania z rodziny Proficy* * uzupełnienie informacji na str. 25 Raport 2010, www.msipolska.pl 27 Raport MSI Polska nagement (BAM - zarządzanie działaniami biznesowymi) oraz Business Process Management (BPM - zarządzanie procesami biznesowymi). Logotec Enterprise Logotec PDM9000 Web Edition może być wdrażany łącznie z systemem Logotec DDM9000 WE, wspomagającym archiwizację i zarządzanie obiegiem dokumentów oraz informacji, lub jako samodzielne rozwiązanie. Na zakres funkcjonalny systemu Logotec PDM9000 WE składa się centralna baza/archiwum rysunków i projektów, zarządzanie wersjami i stanami rysunków, zarządzanie strukturą danych, baza artykułów, struktura i wykazy części, zarządzanie obiegiem informacji i zatwierdzanie poszczególnych rysunków oraz całych projektów, gromadzenie całej dokumentacji okołoprojektowej. W 2009 r. dodano: możliwość kopiowania struktury projektu z szablonu (dzięki temu mogą powstać nowe rysunki lub nowe wersje kopiowanych elementów), nowy, synchronizowany wygląd galerii piktogramów, możliwość zmiany typów pliku przy generowaniu nowej wersji lub rozdziału rysunku, generowanie kopii zapasowych plików podczas ich zwrotu na serwer, zatwierdzanie kompletnych złożeń 3D, generowanie kopii struktur rysunkowych 3D na podstawie wzorca, optymalizację operacji transferu plików redukującą ilość przesyłanych danych (w niektórych przypadkach oszczędności nawet do 90% przesyłu), dynamiczne paski narzędzi (toolbary) zależne od aktual- nie wyświetlanych obiektów, nowe interfejsy dla aplikacji Adobe Illustrator & Photoshop, odświeżone interfejsy do aktualnych systemów CAD (Autocad 2011, Inventor 2011, SolidWorks 2010, SolidEdge ST2). W Polsce z rozwiązania korzysta od 2009 r. Bombardier Transportation (Zwus) Polska sp. z o.o. - aktualizacja i rozwój funkcji, Logotec PDM/DDM9000 WE - integracja z Autocad i SolidEdge. Oracle Polska Rozwiązanie Oracle Product Information Management System (PIM) zawiera moduły: Oracle PIM Data Hub, Oracle Product Information Management Data Librarian (PIM Data Librarian) oraz Oracle Product Data Synchronization for GDSN and UCCnet Services (PDS). System zapewnia konsolidowanie wszystkich informacji o produkcie, importuje i synchronizuje dane o produktach z systemów zewnętrznych, zarządza jakością danych, zapewnia bezpieczny dostęp do danych z możliwością ich przeszukiwania, umożliwia publikację danych o produkcie w dowolnych używanych formatach. S&T Services Polska System Infor PDM 8 umożliwia: definicje struktury produktu (od projektowania, konstrukcji, zaopatrzenia i produkcji po serwis i konserwację), zarządzanie strukturami produktów, złożonymi relacjami pomiędzy produktami a ich zmodyfikowanymi dokumentami (a także datami, numerami seryjnymi, listami producentów i sprzedawców), dostęp do danych projektowych produktu oraz profili i ról użytkowników, kontrolę wersji dokumentów, struktur produktów i katalogów, Collaborative change management (proces jest wsparty narzędziami workflow), łatwe dostosowanie do standardów ISO, FDA i MIL, integrację z Infor ERP LN, Microsoft Office, Lotus Notes, AutocAD, SolidWorks, SolidEdge, Pro Engineer/Wildfire, Unigraphics/NX. Trax Infor Product Data Management (PDM - zarządzanie danymi o produkcie) to narzędzia usprawniające tworzenie nowych produktów i ich odmian poprzez ułatwianie bezpiecznego dostępu do jednego źródła danych w celu uzyskania dokładnych informacji o produkcie, w tym tabel, formuł, wykazów materiałów, zamówień zmian inżynieryjnych itp. Nowe funkcje wprowadzone w 2009 r.: automatyczna integracja z systemami ERP (Infor ERP SyteLine, Infor ERP Baan/LN) oraz CAD/CAM (SolidWorks 2006-2010, Autodesk AutoCAD 20062010 i Mechanical Desktop 2006, 2007, Pro/Engineer Wildfire 2.0, Unigraphics NX Series, Dassault Systems CATIA). Przykłady wdrożeń rozwiązania za granicą: Physik Instrumente (PI) GmbH & Co. KG (Niemcy, branża elektroniczna), Sypris Electronics LLC (USA, branża elektroniczna), Rodgers Instruments Corporation (USA, branża elektroniczna), Inalfa Roof Systems BV (Holandia, branża motoryzacyjna). Przegląd systemów workflow na www.msipolska.pl Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy PDM? Jakie nowe funkcje będą w nich niezbędne? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm CNS Solutions Przyszłość systemów PDM to jeszcze większe rozszerzanie funkcji i przesuwanie się w stronę rozwiązań PLM. Warto również zwrócić uwagę na nowy trend w przechowywaniu danych – cloud computing. Zarządzanie danymi w modelu cloud za kilka lat może być bardzo popularnym rozwiązaniem. Epicor Software Poland Rozwój rozwiązania klasy PDM będzie związany z integracją z systemami klasy CAD. Dla wielu firm niezbędna jest funkcja sprawnej obsługi wersji produktów w obu systemach. Dlatego na rynku rozwiązań PDM pozostaną jedynie ci dostawcy, którzy będą w stanie zagwarantować integrację pomiędzy rozwiązaniami PDM a CAD. 28 Raport 2010, www.msipolska.pl S&T Services Polska Systemy PDM powinny pomagać obsługiwać elastycznie procesy w całym przedsiębiorstwie, a w związku z rosnącymi możliwości systemów ERP powinny tworzyć zintegrowane środowisko do składowania i przetwarzania dokumentacji związanej z cyklem życia produktu, równocześnie zapewniając integrację ze środowiskiem CAD/CAM. Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy workflow VIX Automation Oprogramowanie klasy workflow jest nowością na rynku. Rozwiązanie oferowane przez GE Intelligent Platforms od początku było tworzone z myślą o jego pełnej otwartości oraz łatwej integracji z dowolnymi elementami oprogramowania Proficy i firm trzecich. To wszystko zapewnia technologia SOA. Dalszy rozwój oprogramowania będzie podporządkowany tej koncepcji. Systemy PDM oraz workflow na polskim rynku Skąd wynika wzrost zainteresowania systemami APS? Systemy ERP ze względu na swoją strukturę osiągnęły apogeum swoich możliwości. Producenci prześcigają się tylko w tym aby zachwycić użytkownika nowymi gadżetami, możliwościami raportowania, analizami BI, jednakże idea zostaje cały czas ta sama. Tymczasem narastająca światowa konkurencja pomiędzy przedsiębiorstwami produkcyjnymi powoduje, że reakcje muszą następować wręcz w czasie rzeczywistym. Głównym wyzwaniem dla firm produkcyjnych jest dziś ustalenie według których kryteriów ma być określona sekwencja zdarzeń na warsztacie produkcyjnym. Źródłem kryteriów dla optymalizacji sekwencji zdarzeń może być m.in. sprzedaż, finanse, warunki utrzymania ruchu. Zbudowanie planu produkcji uwzględniającego zróżnicowane czynniki optymalizacyjne to dla przeciętnych systemów ERP zadanie niemożliwe. Stąd pochodzi wzrost zainteresowania systemami APS, które w połączeniu z ERP lub MES umożliwiają wprowadzenie nowej jakości w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W Japonii, gdzie najskuteczniej realizowana jest idea Just-In-Time czy Lean Production, większość przedsiębiorstw korzysta już z systemów APS. Nasza firma wprowadziła w kwietniu 2010 roku na polski rynek system APS japońskiej firmy ASPROVA, który posiada tysiące wdrożeń na świecie i blisko połowę rynku w samej Japonii. Czym charakteryzują się systemy APS? Na opis wymaganych funkcjonalności nie wystarczyłoby miejsca w tej krótkiej wypowiedzi, natomiast można powiedzieć o cechach APS. APS – czyli Advanced Planning Scheduling – to zbiór narzędzi umożliwiających szybką reakcję na zmieniające się warunki wewnętrzne i zewnętrzne. Rozwiązania APS są w stanie odpowiedzieć w czasie rzeczywistym na pytania: Co? Gdzie? Kiedy? Czym? Systemy takie pozwalają: • maksymalnie skracać czas reakcji tak aby pozyskana informacja była przydatna, • uzyskać dużą elastyczność poprzez możliwość analizy wielowariantowych harmonogramów, symulację zachowań, • realizować złożone potrzeby dla złożonych organizacji, z włączeniem w ciągle zmieniającym się otoczeniu procesów SCM, • pozwalać na integrację z istniejącymi systemami a przy ich braku umożliwiać własne opracowywanie struktur danych Fundamentem APS jest wydajny silnik matematyczny wraz z możliwością budowy własnych logik optymalizacyjnych. Prawdziwe APSy, aby uzyskać największą wydajność operują danymi gromadzonymi w pamięci Cache serwera. Co jest wynikiem działania APS? Najkrócej można określić, że wynikiem działania APS jest stale kroczący w czasie rzeczywistym: • plan długoterminowy uwzględniający zdolności produkcyjne, • harmonogram produkcji uwzględniający zdolności produkcyjne, • instrukcje robocze i zlecenia produkcyjne dla poszczególnych zasobów, • plan zapotrzebowania materiałowego. Należy dodać, że najlepsze efekty zastosowania APS można uzyskać zamykając pętlę sterowania produkcją w sprzężeniu zwrotnym, poprzez zasilanie systemu APS w informacje wykonawcze zbierane np. za pomocą systemu MES. Dlaczego APS ASPROVA? Ponieważ o jakości systemów APS decydują parametry prędkości i sposobów optymalizacji. A te ASPROVA ma najlepsze na świecie. 5000 operacji w 3 sek. a 100 000 poniżej 20 sek. pozycjonuje ASPROVĘ jako najszybszy system harmonogramowania. Udostępnienie w oprogramowaniu aż 2400 parametrów i 4000 cech umożliwia uwzględnienie wszelkich prawdopodobnych sytuacji występujących w procesie produkcji i jego 100% odwzorowanie w systemie. Dodatkowym atutem ASPROVY jest wysoka zdolność integracyjna z ponad 200 systemami i certyfikacja przez czołowych dostawców ERP. Raport 2010, www.msipolska.pl 29 Raport MSI Polska Zarządzanie majątkiem, remontami i usługami Przegląd systemów CMMS w Polsce (Computerised Maintenance Management System) 4TECH Funkcje systemu plan9000 obejmują: ewidencję i opis techniczny urządzeń, budżety i ich wykorzystanie, planowanie czynności obsługowych, modernizacyjnych i inwestycyjnych, rejestrację czynności bieżących i awaryjnych, zarządzanie zleceniami wykonania czynności, rozliczanie wykonywanych prac, nadzór nad aparaturą kontrolną i pomiarową, diagnostykę działania urządzeń, gospodarkę urządzeniami wymiennymi, zarządzanie zasobami ludzkimi, zgłaszanie usterek, uwag i potrzeb przez użytkowników urządzeń. Rozwiązanie współpracuje z systemami Impuls oraz Microsoft AX (klasy ERP) w zakresie: dane słownikowe, środki trwałe, plan kont, lista indeksów, kartoteka zatrudnionych, środki transportu, kartoteka kontrahentów, przekazywanie danych kosztowych, wystawianie dokumentów magazynowych, dekretacja faktur, karty pracy, informacje mające wpływ na prace związane z urządzeniami, przebiegi i motogodziny pracy urządzeń, ilość cykli pracy urządzenia, informacje mające wpływ na planowanie produkcji, planowane przeglądy i remonty maszyn. Z systemu korzystają Jeleniogórskie Elektrownie Wodne w zakresie: bieżąca eksploatacja elektrowni oraz prace modernizacyjne i inwestycje związane z infrastrukturą produkcyjną i pozostałymi elementami majątku. System rejestruje wszystkie koszty związane z pracami (materiały, robocizna, usługi). W zakresie inwestycji i modernizacji dodatkowo wycenia wartość inwestycji oraz inicjuje powstanie dokumentów OT/PK w module ŚT. AIUT System IBM Maximo został stworzony przez firmę PSDI (MRO) i jest rozwijany od ponad 40 lat. Dzięki zastosowaniu 30 Raport 2010, www.msipolska.pl rozwiązania zwiększa się efektywność wykorzystania zasobów, jak również podejmowanych decyzji i działań wspierających osiąganie celów biznesowych. Dzieje się tak za sprawą integracji oraz automatyzacji procesów, przepływów zadań i pracy. W ostatnich latach platforma Maximo rozbudowana została o wiele nowych funkcji, m.in. dodane zostało zarządzanie kontraktami, obsługa zgłoszeń w oparciu o Help Desk. System stał się w pełni „webowy”, gdyż uruchamiany jest bezpośrednio z przeglądarki. Rozbudowane zostały możliwości integracyjne, dodano system raportowania oparty na BI Cognos, stabilną i wydajną bazę danych DB2, jeszcze bardziej przyjazny interfejs użytkownika. IBM Maximo współpracuje z systemami ERP SAP oraz Oracle (dedykowane interfejsy w zakresie zagadnień finansowo-księgowych, zakupów i magazynów). Możliwa jest integracja z dowolnym systemem za pomocą Web Services, tabel interfejsowych bazy danych, plików płaskich (np. .csv, .xls) lub .xml. BPSC System Gospodarka Remontowa nadzoruje stan techniczny urządzeń, wyposażenia oraz dokumentacji w celu minimalizacji awaryjności maszyn oraz kosztów działań obsługowych. Zapewnia pełną kontrolę kosztów utrzymania majątku trwałego, pomaga tworzyć budżety dla różnego rodzaju prac i dostarcza wiedzy o wykorzystaniu i dostępności zasobów. Na podstawie sporządzonego planu czynności obsługowych i diagnostyki monitoruje postęp wykonywanych prac. Ułatwia zarządzanie personelem, automatyzuje wystawianie zleceń, informuje o obciążeniach poszczególnych osób i rozlicza z wykonywanych zadań. W Lubelskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej sp. z o.o. obszar remon- tów i inwestycji obsługiwany jest przez plan9000. Utrzymanie sprawności sieci ciepłowniczej sprowadza się do prac konserwacyjnych, usuwania awarii i szkód oraz remontów. Epicor Software Poland System Epicor Maintenance Management (moduł Epicor ERP, wersja Epicor 9) umożliwia zarządzanie remontami, monitorowanie instalacji, funkcjonowania i utrzymania zasobów oraz zarządzanie tymi zadaniami. Zapewnia zaoszczędzenie czasu i wydatków przedsiębiorstwom produkcyjnym, dystrybucyjnym i usługowym dzięki zoptymalizowaniu wykorzystania zasobów remontowych, ograniczeniu przestojów sprzętu i poprawie wydajności pracy personelu serwisowego. FBD System Utrzymania Ruchu SUR-FBD to nowoczesne rozwiązanie IT klasy CMMS, przeznaczone dla służb utrzymania ruchu. Jego głównym celem jest automatyzacja prac związanych z: zarządzaniem środkami trwałymi infrastruktury technicznej, prowadzeniem gospodarki remontowej, przeglądów technicznych i konserwacji maszyn, gospodarki magazynowej UR, zarządzaniem zamówieniami na materiały i części zamienne, raportowaniem i generowaniem statystyk. Huta szkła Euroglas podjęła decyzję o zakupie SUR-FBD jeszcze przed uruchomieniem produkcji. System został wdrożony z pierwszymi zmianami funkcjonalnymi zgłoszonymi przez klienta. Na etapie powdrożeniowym wprowadzono kolejne zmiany, aby system w pełni odpowiadał potrzebom użytkowników. Z systemu korzystają również: Royal Canin (producent karmy dla psów), Nałęczów Zdrój (producent Cisowianki), Dr Oetker (producent pizzy). Systemy CMMS na polskim rynku IBM Polska IBM Maximo Asset Management optymalizuje procesy biznesowe związane z zarządzaniem majątkiem, remontami i usługami. Zapewnia wsparcie restrukturyzacji przedsiębiorstw, konsolidacji grup kapitałowych na poziomie strategicznego zarządzania wspólnym majątkiem, zwiększenie produktywności, dostępności i niezawodności poszczególnych składników majątku wpływających na końcowy wynik przedsiębiorstwa, itp. Przykłady wdrożeń: Polpharma SA - rejestr majątku, wsparcie utrzymania ruchu i kalibracji, zarządzanie personelem UR, przepływ pracy, Integracja z ERP, RCP, SCADA. Dalkia Polska SA - rejestr majątku, wsparcie utrzymania ruchu, planowanie remontów, integracja z ERP. IFS Poland Rozwiązanie IFS Remonty o komponentowej budowie zapewnia pełną obsługę procesów gospodarki remontowej, kontrolę i redukcję kosztów, zwiększenie dyspozycyjności majątku produkcyjnego i obniżenie jego awaryjności oraz zmniejszenie zapasów magazynowych części zamiennych. Komponenty systemu IFS Remonty: IFS Kompleksowa Obsługa Serwisowa, IFS Zarządzanie Flotą, IFS Integracja z Systemami Automatyki, IFS Harmonogramy i Alokacja Zasobów, IFS Profilaktyka, IFS Zlecenia Robocze, IFS Wydajność Urządzeń, IFS Odczyty Urządzeń, IFS Monitorowanie Urządzeń oraz IFS Wyposażenie. Komtech System Zarządzania Eksploatacją i Utrzymaniem Ruchu PREKON zawiera niezbędne funkcje do maksymalizowania efektywności zarządzania majątkiem i zasobami służb technicznych oraz minimalizowania kosztów. Wspomaga zarządzanie utrzymaniem ruchu, gospodarką remontowo-konserwacyjną, materiałową oraz zaopatrzeniową, nadzorując realizację wykonywanych prac związanych z planowaniem, harmonogramowaniem i eksploatacją obiektów technicznych. Umożliwia prowadzenie niezbędnej dokumentacji czynności walidacyjnych i kalibracyjnych, spełniających wymagania związane z koniecznością zachowania regulacji branżowych, tj. GMP, FDA czy HACCP. Przykłady wdrożeń: PZF Polfa SA system zbierania i archiwizacji danych z urządzeń produkcyjnych, moduł Aparatury Kontrolno-Pomiarowej; Amcor Flexibles Reflex Polska sp. z o.o. oraz Palserwis sp. z o.o. - moduły: administracyjny, ewidencja maszyn i podzespołów, obsługa zleceń remontowych, ewidencja części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych, ewidencja pracowników, analizy i sprawozdawczość. Macrologic Celem rozwiązania Xpertis Gospodarka remontowa jest ułatwienie utrzymania maszyn i urządzeń oraz innych środków trwałych w należytym stanie technicznym i stałej gotowości do pracy. Rozwiązanie wspiera przedsiębiorstwa w: planowaniu remontów, przeglądów i prac konserwatorskich, kontroli terminów serwisu gwarancyjnego oraz ważności ubezpieczeń, obsłudze zgłoszeń Ważne, aby wybór systemu opierał się na spełnianiu przez niego celu biznesowego, do którego dąży przedsiębiorstwo << AgataTyma, CMMS Dept. Marketing & Sales Specialist, AIUT sp. z o.o. Obecnie polskie przedsiębiorstwa zadają sobie pytanie, jakie kroki wykonać w najbliższej przyszłości, aby wygrać z coraz większą konkurencją oraz ze skutkami kryzysu, który dla wielu firm jeszcze się nie skończył. Okazuje się, że brak udokumentowania procesów biznesowych realizowanych w przedsiębiorstwie, a co za tym idzie brak dostępu do spójnych informacji na bieżąco powoduje zarówno straty finansowe, jak i problemy komunikacyjne pomiędzy wydziałami czy poszczególnymi pracownikami. Dopiero teraz wiele polskich firm zaczyna doceniać korzyści, jakie niosą ze sobą wiodące systemy dostępne na rynku. Oczywiście nie można pominąć faktu, że powodem tego stanu jest często wybór nieodpowiedniego rozwiązania, niedostateczna komunikacja pomiędzy wdrożonymi systemami czy implementacja oprogramowania w sposób nieodzwierciedlający specyfiki działania przedsiębiorstwa. Nawet najlepsze rozwiązanie na rynku może stać się uciążliwe dla użytkownika końcowego, jeśli nie widzi on efektów pracy z systemem. Dlatego ważne jest, aby wybór systemu opierał się na spełnianiu przez niego celu biznesowego, do którego dąży przedsiębiorstwo. Rozwiązanie, które umożliwia zaimplementowanie odpowiednich procesów oraz późniejszą rozbudowę o kolejne obszary funkcjonalne, nie blokuje dalszego rozwoju czy modyfikacji założeń postawionych podczas wdrażania oprogramowania. Dobry system daje użytkownikom możliwość analizy sposobu działania i oceny, czy realizowane procesy biznesowe przynoszą przedsiębiorstwu największe korzyści. Jednocześnie coraz większe znaczenie ma możliwość łatwej integracji z innymi systemami. Technologia SOA, która daje nowe możliwości połączenia wielu systemów ze sobą, przedstawia w innym świetle produkty dedykowane do konkretnych zadań. Atut, jaki do tej pory miały firmy dysponujące kompleksowym rozwiązaniem do obsługi utrzymania ruchu, po usługi finansowe, zarządzanie dokumentacją itp., stracił na sile. Nowe technologie pozwalają na skonfigurowanie rozwiązań tak, aby wszystkie istotne dane były widoczne wszędzie tam, gdzie są niezbędne, niezależnie czy korzystamy z oprogramowania jednej firmy, czy systemów od różnych producentów. Obecnie integracja systemów zapewnia uniknięcie niespójności danych posiadanych w poszczególnych rozwiązaniach. Inwestując w odpowiednio dobrany system czy systemy, firma zyskuje znaczącą przewagę nad swoją konkurencją, zapewniając sobie nie tylko korzyści z nowych kontraktów, ale także ograniczenie kosztów działalności. Pozwala na to usystematyzowanie schematów działania, automatyzacja wielu czynności wcześniej wykonywanych ręcznie, posiadanie spójnych i jednakowych danych przez poszczególnych pracowników, zachowanie wiedzy posiadanej przez doświadczonych pracowników i łatwy dostęp do niej dla nowych pracowników, możliwość wykonywania różnorodnych raportów i analiz dających cenną wiedzę o posiadanych urządzeniach itp. Wymienione korzyści to tylko wycinek możliwości wiodących systemów dostępnych na rynku. Lecz aby te rozwiązania mogły się dalej rozwijać w odpowiednim kierunku, zgodnym z kierunkiem rozwoju przedsiębiorstw w Polsce, potrzebna jest także informacja zwrotna - od użytkowników systemów, jakich funkcji im jeszcze brakuje, ponieważ tak rozbudowywane rozwiązania uzyskują najlepsze wyniki w światowych analizach, co jest potwierdzeniem zgodności z aktualnymi potrzebami ich użytkowników. Raport 2010, www.msipolska.pl 31 Raport MSI Polska Systemy CMMS w Polsce Dostawca WWW Nazwa systemu Nazwa i narodowość producenta systemu Rok Partnerzy we Rok wprowadzenia wdrażaniu lub produkcji na polski wyłączni dystrybutorzy systemu rynek w Polsce 4TECH www.4tech.com.pl plan9000 4TECH Polska 1996 AIUT www.aiut.com.pl, www.maximo.pl IBM Maximo IBM, USA ponad 40 lat temu BPSC www.bpsc.com.pl Gospodarka Remontowa (plan9000) BPSC, Polska 2006 Epicor Software Poland www.epicor.pl Epicor Maintenance Management (moduł ERP wersja Epicor 9) Epicor Software Corporation, USA 2010 FBD www.sur.pl SUR-FBD FBD, Polska 2003 Współpraca z innymi systemami Impuls (BPSC), Microsoft Dynamics AX* 1997/1998 partnerzy biznesowi IBM SAP, Oracle* Integracja z systemem klasy MRPII/ERP – Impuls 5 2010 Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data integracja z każdym systemem, który obsługuje wymianę danych w standardzie XML integracja projektowana zawsze indywidualnie dla klienta wdrażanie i dystrybucja: IBM Polska, partnerzy wdrożeniowi (w kolejności alfabetycznej): AIUT, Consortia, IT.expert, PA Nova, Qumak-Sekom, Sygnity, Winuel, Wola Info ERP (SAP, Oracle, IFS – HR, Store, Purchase, Budgeting), GIS (ESRI, Intergraph, SmallWorld), SCADA, DCS, rozwiązania mobilne, technologia BarCode, RFID, BCS, GSM; lokalne rozwiązania bazodanowe itp. IBM Polska www.ibm.com/pl Maximo Asset Management IBM, USA historia produktu sięga 30 lat 1998 IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) www.ifsworld.com IFS Remonty IFS, Szwecja 1986 1992 (nowa wersja od 2009 r.) Komtech www.komtech.pl System Zarządzania Eksploatacją i Utrzymaniem Ruchu PREKON Komtech, Polska 2001 zewnętrznymi systemami magazynowymi (np. JD Edwards, Maat, Symfonia) Macrologic www.macrologic. pl Xpertis Gospodarka remontowa Macrologic, Polska 2000 Xpertis współpracuje w obszarach produkcji, logistyki, zarządzania flotą Oracle Polska www.oracle. com/pl Oracle Enterprise Assets Management Oracle Corporation, USA 2005 TETA www.teta.com.pl Utrzymanie ruchu.NET TETA, Polska 2007 Trans-Teka http://transteka.pl Aretics T7 Szwecja 1998 32 Raport 2010, www.msipolska.pl 2006 IFS Applications ma architekturę otwartą Sygnity, Dahliamatic Oracle E-Business Suite TETA Constellation 2005 AB Industry SA SAP – wymiana danych, Genesis (firma Softwell) – wymiana danych (fakturowanie) Systemy CMMS na polskim rynku Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r. mechanizm generowania raportów, numer sprawy jako możliwość grupowania i wyszukiwania prac, informacje dodatkowe i dokumentacja jako warunek wyszukiwania zarządzanie kontraktami, obsługa zgłoszeń w oparciu o Help Desk, dodano system raportowania oparty o system BI Cognos, stabilną i wydajną bazę danych DB2, jeszcze bardziej przyjazny interfejs użytkownika i wiele innych* Liczba klientów w Polsce Przykłady wdrożeń rozwiązania w Polsce w 2009 r. Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów 45–50 Elektrociepłownia Megatem, Jeleniogórskie Elektrownie Wodne, Chespa* budowlana (2), chemiczna (6), elektroniczna (2), energetyczna (17), farmaceutyczna (1), metalurgiczna (1), motoryzacyjna (3), przetwórstwa minerałów (2), transport (2), poligraficzna (1), górnictwo (1), rolnictwo (1) kilkudziesięciu 46 urządzenia wielopoziomowe - dokładniejsze zarządzanie skomplikowanymi urządzeniami dzięki rozbiciu ich na poszczególne składniki, co pozwala na bardziej precyzyjną konserwację prewencyjną i łatwiejsze analizowanie historii czynności serwisowych energetyczna (10%), farmaceutyczna (10%), motoryzacyjna (20%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (20%), rafineryjnopetrochemiczna (10%), inna (banki, urzędy, instytucje publiczne, logistyka, wydobywcza, cementowa - 40%) Energomontaż Południe, Odlewnia Żeliwa Lublin* budowlana (1), chemiczna (10), elektroniczna (2), energetyczna (12), motoryzacyjna (1), spożywcza (3), ciepłownictwo (3), handel (1), przemysł maszynowy (9), transport (2) budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza 6 Lantmannen Unibake Poland (producent pieczywa), Delfo Polska SA (podwykonawca komponentów dla Fiata)* budowlana (4), chemiczna (4), elektroniczna (2), metalurgiczna (2), motoryzacyjna (15), papiernicza, drzewna, włókiennicza (1), przetwórstwa minerałów (1), rafineryjnopetrochemiczna (2), spożywcza (14), szkło, AGD, komputery, lotnictwo, outdoor ok. 40 Polpharma SA, Dalkia Polska SA* budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, Airports, Marine, Ports & Terminals, Rail & Transit, Aviation, Hospitality, Nuclear ok. 70 MPWiK we Wrocławiu, Sprint, MPK Łódź, Mostostal Zabrze, firmy z branż: wod.-kan., energetyka, przemysł ciężki, meblarska, chemiczna, drzewna budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza (meblarstwo), przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, wod.-kan. kilkanaście firm PZF Polfa SA, Amcor Flexibles Reflex Polska sp. z o.o., Palserwis sp. z o.o.* metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza 150 AKWA, ARM, Termetal Glaner budowlana, chemiczna, przetwórstwa minerałów, spożywcza, wodnokanalizacyjna, transportowa integracja z modułem Discrete Manufacturing Scheduling (harmonogramowanie produkcji dyskretnej) w celu poprawy koordynacji pomiędzy harmonogramowaniem produkcji a harmonogramowaniem konserwacji* 5 CIECH, BGŻ obsługa środków transportu: odczytywanie liczników z kart drogowych, zarządzanie warsztatem samochodowym itp. 3 Meden-Inmed, Metalbud elektroniczna, metalurgiczna Inter-Sicherheits-Service sp. z o.o., Saint-Gobain, Perła – Browary Lubelskie SA* budowlana (2), chemiczna (1), elektroniczna (1), farmaceutyczna (1), metalurgiczna (1), motoryzacyjna (5), papiernicza, drzewna, włókiennicza (1), przetwórstwa minerałów (2), rafineryjno-petrochemiczna (2), sejfy/ kasy pancerne (1), lotnicza (1), browary (1), ceramika (3), IT/automatyka (1) Analizy ABC/XYZ, zaawansowany moduł Pomiarów i Analiz parametrów, autorski Moduł Matrycy Priorytetów, moduł wspomagający Analizę 5Why, nowe moduły dla urządzeń przenośnych rozwój wersji branżowych dla energetyki, gazownictwa, przemysłu wydobywczego, przemysłu rafineryjnego, floty samochodowej; zarządzanie majątkiem IT itp. Aparatura Kontrolno-Pomiarowa (AKP) - wsparcie i automatyzacja procesów związanych z ewidencją oraz kontrolą narzędzi oraz aparatury kontrolno-pomiarowej graficzne zarządzanie planem zadań, interfejs WWW, kreator dynamicznych wykresów, interfejs dla urządzeń mobilnych PDA, obliczanie i prezentacja wskaźników KPI ponad 50 26 * uzupełnienie informacji na str. 30 Raport 2010, www.msipolska.pl 33 Raport MSI Polska Rynek rozwiązań CMMS umacnia się i dojrzewa << Dariusz Pasewicz, dyrektor sprzedaży Tivoli w IBM Polska Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji CMMS w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Z przeprowadzanych w pismach branżowych okresowych analiz polskiego rynku widać, że rynek rozwiązań CMMS umacnia się i dojrzewa. Użytkownicy - coraz bardziej świadomi swoich potrzeb i zachęceni osiąganymi oszczędnościami – rozwijają wdrożone już rozwiązania albo decydują się na wdrożenia. Najwięcej rozwiązań typu CMMS można spotkać w branży produkcyjnej. Obserwujemy coraz więcej pojawiających się projektów w branży energetycznej. W dalszym ciągu jednak kryteria doboru rozwiązań pozostawiają wiele do życzenia. Sukces wdrożenia, a więc konkretne korzyści finansowe, uwarunkowany jest „wtapialnością” rozwiązania CMMS w istniejącą infrastrukturę informatyczną, jego zdolnościami integracyjnymi, elastycznością itp. A do tego potrzebna jest odpowiednia technologia, niekoniecznie najtańsza. Czy lepiej wdrożyć dobre rozwiązanie, które przyniesie wymierne korzyści – także finansowe, czy kupić tańszy produkt po to tylko, by go mieć? Zainteresowani pierwszym rozwiązaniem zazwyczaj trafiają do IBM – i to nas cieszy. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Brak zainteresowania transparentnością kosztów. Brak świadomości zarządów przedsiębiorstw, że koszty stałe wcale nie muszą być stałe. Brak prawodawstwa zachęcającego spółki Skarbu Państwa i nie tylko do oszczędności w obszarze zarządzania majątkiem. Nonszalancja wydatkowa, brak wyobraźni decydentów… Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? – W zakresie CMMS nie obserwuję zwiększonego zainteresowania spowodowanego kryzysem – wbrew przewidywaniom i logice. Ale to także wina branży IT, która nie potrafi skutecznie przekonać decydentów do potencjalnego zwrotu z inwestycji, jaki niesie projekt CMMS. napraw, ewidencji zdarzeń związanych z zasobem sprzętowym, ewidencji kosztów remontów, obsłudze kart drogowych dla taboru samochodowego. Oracle Polska Moduł Oracle Enterprise Asset Management udostępnia pracownikom łatwą w obsłudze aplikację samoob34 Raport 2010, www.msipolska.pl IBM ma do tego specjalne narzędzia potrafiące obliczyć oczekiwane korzyści w zależności od uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych danego przedsiębiorstwa. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? – Oferowany przez IBM produkt o nazwie Maximo Asset Management już jest liderem rynku, a biorąc pod uwagę inwestycje poczynione przez IBM w rynek oraz technologie Maximo, liczbę wykształconych specjalistów Maximo w Polsce i na świecie, dużą ilość wdrożeniowych partnerów biznesowych – udział w rynku będzie się stale powiększał. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Optymalizacja magazynów części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych, zmniejszenie nakładu pracy związanego z obróbką dokumentów tradycyjnych, korzyści z tytułu lepszego planowania i analizy kosztów posiadanych zasobów, zarządzanie (a nie tylko ewidencja) majątkiem trwałym, wydłużenie czasu życia maszyn i urządzeń, poprawa ciągłości produkcji, wzrost zdolności produkcyjnych i jakości, zapewnienie zgodności z wymaganiami OSHA, EPA, ISO 9000 i QS 9000, redukcja kosztów napraw i awarii, minimalizowanie nieplanowanych przestojów, redukcja kosztów produkcji – wzrost zyskowności, poprawa jakości produktów finalnych, redukcja liczby wypadków i poprawa bezpieczeństwa itp. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Na pewno będzie to rozwój wersji branżowych, zawierających najlepsze praktyki branżowe „z pudełka”, szybkie w implementacji i przynoszące szybki zwrot z inwestycji. Ponadto wizualizacja prowadząca do uproszczenia pracy (integracja z GIS, CAD), jak również wszelkiego rodzaju rozwiązania mobilne. Chodzi o to, by odnotowywać aktywności przy okazji wykonywania prac i żeby każda interakcja z systemem była nośnikiem informacji kosztowej, bezcennej do przekrojowych analiz, i źródłem do późniejszych optymalizacji. sługową, która umożliwia rozwój najlepszych procedur postępowania (best practises) w zakresie konserwacji oraz zwiększenie wydajności firmy, zarządzanie pełnym cyklem eksploatacji aktywów z zapewnieniem widoczności aktywów i zasobów sprzętowych, zgodność z przepisami i strategią przedsiębiorstwa. Użytkownicy mogą aktualizować dostępność sprzętu produkcyjnego na podstawie harmonogramu przestojów w pracy wynikających z działań konserwacyjnych. TETA Rozwiązanie Utrzymanie ruchu.NET usprawnia obsługę obszarów związanych z ewidencją maszyn i urządzeń, planowaniem przeglądów i remontów, rejestracją napraw, a także analizą kosztów utrzymania ruchu i ich budżetowaniem. W szczególności obejmuje: dane maszyny lub urządzenia objętego utrzymaniem ruchu, dokumenty serwisowe (rejestracja zgłoszeń i prac serwisowych), karty pracy (rejestrowanie każdej wykonywanej przez serwisanta czynności), rejestrowanie zużytych materiałów i użytych podzespołów zastępczych oraz ich zwrotu, ewidencję odczytów stanu liczników dla poszczególnych maszyn oraz planowanie czynności serwisowych po osiągnięciu określonego stanu licznika. Moduł korzysta z pakietowej funkcji w zakresie: indeksów, dokumentów obrotowych, zleceń produkcyjnych, dokumentów produkcyjnych. Trans-Teka System Aretics T7 poprzez planowanie, raportowanie i analizę wspomaga szeroko pojęte utrzymanie ruchu. Nowoczesny, przyjazny interfejs, elastycznie dostosowany do potrzeb użytkowników, zapewnia wielodostęp do aktualnych danych. System zawiera moduły zarządzania obiektami, personelem, zadaniami oraz częściami zamiennymi maszyn. Wdrożenie Aretics T7 w Inter-Sicherheits-Service sp. z o.o. umożliwiło uporządkowanie prac działu utrzymania ruchu. Analiza wykonywanych działań uwidoczniła nieprawidłowości w działaniach smarowniczych (linia produkcyjna) oraz eksploatacyjnych (wózki widłowe), po wyeliminowaniu których osiągnięto wymierną redukcję kosztów UR. Więcej informacji na www.msipolska.pl Systemy CMMS na polskim rynku Trendy: W jakim kierunku rozwiną się systemy CMMS? Jakie nowe funkcje będą w nich niezbędne? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm 4TECH Trendy na rynku systemów CMMS: - silniejsza integracja z systemami ERP, szczególnie w zakresie planowania zadań serwisowych w odniesieniu do planów produkcyjnych z uwzględnieniem posiadanych zasobów, - optymalizacja kosztów serwisu poprzez lepsze planowanie zasobów, - ulepszenie narzędzi do raportowania i dystrybucji informacji zarządczej w zakresie serwisu. AIUT Systemy CMMS powoli są zastępowane systemami EAM (Enterprise Asset Management), które zapewniają zarządzanie nie tylko majątkiem produkcyjnym, ale także majątkiem IT, flotą czy majątkiem biurowym w przedsiębiorstwie. Dlatego obecnie wiodąca grupa systemów CMMS została rozbudowana o wymienione obszary, przechodząc do klasy EAM. Epicor Software Poland Rynek wymusza ewolucję systemów klasy CMMS, które do tej pory koncentrowały się na obsłudze jednego rodzaju aktywów, np. maszyn czy infrastruktury IT, w stronę bardziej uniwersalnych rozwiązań. Systemy te zaczynają zapewniać całościowy obraz przedsiębiorstwa z perspektywy posiadanych aktywów. FBD Coraz bardziej popularna stanie się automatyzacja prac związanych z UR poprzez użytkowanie urządzeń przenośnych typu palmtop. Coraz więcej klientów chce także integrować system z automatyką przemysłową i systemami typu SCADA. Klienci potrzebują też coraz bardziej zaawansowanych raportów oraz wskaźników utrzymania ruchu. Systemy będą coraz bardziej inteligentne. IBM Polska Przyszłość? Dalszy rozwój rozwiązań branżowych (Oil&Gas, Utilities, Manufacturing, Transportation, Healthcare, Facility Management, IT Management, Service Desk), łatwiejszych i szybszych w implementacji, dających szybki zwrot z inwestycji (ROI). Odwzorowania graficzne środków trwałych na mapach GIS i rysunkach typu CAD, gotowe moduły integracyjne do Building Management Systems (BMS) oraz Property Management Systems itp. TETA: Lepsza integracja z systemami ERP. Trans-Teka Współczesny rynek wymaga od firm planowania i redukcji kosztów, dlatego dostawcy CMMS największy nacisk przyłożą do rozwoju narzędzi do analizy (np. wskaźniki KPI) oraz planowania na tej podstawie optymalnych działań utrzymania ruchu, co prowadzi do znacznego obniżenia nakładów. System CMMS – narzędzie do obsługi procesów planowania, organizowania, wykonywania i kontroli zadań remontowych i utrzymania ruchu << Grzegorz Gola, dyrektor sprzedaży i rozwoju IFS Poland Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Stopień wykorzystania wymienionych systemów bardzo ściśle zależy od potrzeb danej branży. Przykładowo w przemyśle motoryzacyjnym powszechnie używane są systemy SCM, będące częścią składową lub rozszerzeniem rozwiązań ERP. Jeżeli weźmiemy natomiast pod uwagę przedsiębiorstwa charakteryzujące się dużymi nakładami na maszyny i urządzenia (tzw. asset intensive), to jednym z kluczowych systemów dla tego typu przedsiębiorstw są systemy klasy CMMS. Przykładem systemu klasy CMMS jest rozwiązanie IFS Remonty. System IFS Remonty jest szeroko stosowany na świecie przez firmy różnych branż, w tym sektor energetyczny, przedsiębiorstwa przemysłowe, a także przedsiębiorstwa świadczące usługi serwisowe. W Polsce korzystają z niego przedsiębiorstwa energetyczne (m.in. PKE, PGE Elektrownia Bełchatów, Elektrownia „Kozienice”, Energa Elektrownie Ostrołęka, BIS Main Serv), a także wiele firm przemysłowych (m.in. Grupa Ceramika Paradyż, Armatura Kraków i Profim). Użytkownikami systemu IFS Remonty są także firmy z branży usługowej (np. MPK w Łodzi) oraz przedsiębiorstwa użytecz- ności publicznej (np. MPWiK we Wrocławiu, w którym wykorzystywany jest obecnie komponent IFS/Zarządzanie Narzędziownią, a wdrożenie IFS Remonty zakończy się na początku 2011 r.). System IFS Remonty jest według jednej z wiodących firm analitycznych jednym z najlepszych rozwiązań tego typu na świecie. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – System CMMS zapewnia sprawne zarządzanie zadaniami służb utrzymania ruchu i tym samym zwiększanie dyspozycyjności majątku produkcyjnego, obniżanie jego awaryjności poprzez planową profilaktykę oraz umożliwianie analiz kosztów utrzymania eksploatowanych zasobów produkcyjnych. System IFS Remonty zawiera pełną funkcjonalność niezbędną do obsługi procesów planowania, organizowania, wykonywania i kontroli zadań remontowych i utrzymania ruchu. Dzięki zastosowaniu systemu CMMS minimalizuje się liczbę i czas remontów nieplanowanych, a większość czynności utrzymania ruchu planuje się z wyprzedzeniem, przez co wydatnie zwiększa się dyspozycyjność urządzeń i zmniejszają się koszty materiałowe oraz osobowe. System CMMS zapewnia także znaczne usprawnienie zarządzania magazynami i zaopatrzeniem. Przykładowo IFS Remonty pozwala na automatyczne utrzymywanie zapasów krytycznych części zapasowych na optymalnym poziomie czy kierowanie zamówień zakupu części i materiałów do wybranych dostawców zgodnie z umowami długoterminowymi, a tym samym optymalizację kosztów zakupu. System IFS Remonty jest zintegrowany z innymi modułami systemu wspomagającego zarządzanie IFS Applications, takimi jak IFS Zarządzanie Dokumentacją czy IFS Zasoby Ludzkie. Ponadto zawiera narzędzia do integracji z innymi systemami. Jego zaletą jest bogata funkcjonalność i prostota obsługi. Większość standardowych funkcji systemu użytkownik obsługuje wręcz intuicyjnie. Kliknięcie myszką wyświetla odpowiedni dokument - diagram, instrukcję, sekwencję wideo lub specyfikację techniczną. System IFS Remonty umożliwia szybki dostęp i wgląd do wszystkich informacji o urządzeniach – aktualnego stanu zapotrzebowań na prace remontowe i utrzymania ruchu, zaawansowania realizacji zleceń roboczych, o potrzebach materiałowych i osobowych. Zakres informacji prezentowanych w portalu osobistym użytkownik dopasowuje do swoich indywidualnych potrzeb. Informacje w portalu użytkownika mogą być wzbogacone o dane importowane ze źródeł zewnętrznych. IFS Remonty wykorzystuje interfejs internetowy i współpracuje z urządzeniami mobilnymi typu PDA. Raport 2010, www.msipolska.pl 35 Raport MSI Polska Zarządzanie łańcuchem dostaw Przegląd systemów SCM (Supply Chain Management) Na pytanie, w jakim kierunku rozwiną się systemy SCM przedstawiciel firmy BPSC odpowiedział: „Jednym z kierunków rozwoju tego typu oprogramowania będzie coraz szersze komunikowanie się z systemami IT dostawców, zmierzające do pełnej automatyzacji procesów składania zamówień w odpowiedzi na wykazywane zapotrzebowanie”. Również według przedstawiciela firmy Teta w przyszłości nastąpi przesunięcie odpowiedzialności za zapas na dostawcę, a priorytetem stanie się obserwacja popytu na poszczególnych stopniach łańcucha dostaw. BPSC Zarządzanie łańcuchem dostaw w systemie Impuls 5 realizowane jest w ramach trzech funkcji: Gospodarki Materiałowej, Dystrybucji oraz Zarządzania Produkcją (w szczególności raportu zapotrzebowania materiałowego - PZM). Raport PZM bilansuje rzeczywiste i potencjalne przychody, a także rozchody materiałowe z uwzględnieniem planów i zleceń produkcyjnych, zamówień klientów, jak również zmieniających się stanów magazynowych w wybranym horyzoncie czasowym (wskazuje niedobory materiałowe). IFS Poland Rozwiązanie IFS Zarządzanie Łańcuchem Dostaw zapewnia łączenie trybów dostaw i szybkie dostosowanie się do nowych modeli. Umożliwia płynne przechodzenie od modelu produkcji opartej na zamówieniach do produkcji bez zamówień. Zapewnia redukcję czasu realizacji zamówień i potrzeb związanych z zapasami, a także szybką i bezpieczną komunikację między współpracownikami przez portale internetowe. Rozwiązanie jest częścią pełnego pakietu komponentów ERP, które można wdrażać, gdy zmieniają się potrzeby i rozwija się przedsiębiorstwo. Komponenty IFS Zarządzanie Łańcuchem Dostaw: IFS Zamówienia Klientów, IFS Zakupy, IFS Harmonogramy Zakupów, IFS Harmonogramy Sprzedaży, IFS Magazyn, IFS Faktury. Oracle Polska System Oracle Supply Chain Management obsługuje zintegrowane planowa- Rynek rozwiązań SCE/SCM oraz systemów WMS nabrał tempa w roku 2010 << Tomasz Manicki, szef Działu Integracji Systemów Logistycznych, HIT-Kody Kreskowe sp. j. Rynek rozwiązań SCE/ SCM oraz systemów WMS do zarządzania logistyką i koordynacji łańcucha dostaw zdecydowanie nabrał tempa w roku 2010. Ożywienie popytu jest widoczne zarówno w obszarze małych i średnich przedsiębiorstw, jak i dużych, znanych powszechnie graczy. Jako autoryzowany, wyłączny w Polsce dostawca oprogramowania RedPrairie do zarządzania logistyką dużych i średnich firm, a także producent autorskiego systemu HIT Magazyn przeznaczonego do obsługi logistyki małych przedsiębiorstw, zauważamy kilka ciekawych trendów, które ujawniły się w ostatnim czasie w obu segmentach rynku. Zacieśnianie współpracy z dużymi odbiorcami (sieciami detalicznymi, producentami w branży motoryzacyjnej), coraz lepsza koordynacja logistyki (m.in. dzięki wykorzystaniu standardów GS1) oraz często wymogi prawne sprawiają, że małe, często produkcyjne przedsiębiorstwa skłaniają się do inwestowania w systemy klasy WMS. Dzieje się tak, mimo że logistyka nie jest najistotniejszym składnikiem ich kosztów i jej optymalizacja może nie spełnić złotej zasady inwestycji z ostatnich lat – tzn. zwrotu nakładów w ciągu roku. Głównymi zadaniami wprowadzenia systemu WMS w takich firmach jest często spełnienie wymagań dużych kooperantów w zakresie śledzenia, norm bezpieczeństwa, a także 36 Raport 2010, www.msipolska.pl bezbłędności dostaw. Optymalizacja logistyki, jakkolwiek również istotna, sama w sobie nie przyniosłaby takich oszczędności, aby być samodzielnym uzasadnieniem inwestycji. Dla takich firm wystarczające okazują się systemy, które za pomocą urządzeń bezprzewodowych oraz kodów kreskowych dokładnie rejestrują wszelkie operacje magazynowe, pozwalają zapewnić przejrzystość magazynu, a także spełniają wymogi kooperantów. Warunki te są wystarczające i rzadko która firma z tego obszaru wychodzi w ramach swoich inwestycji w WMS poza plan minimum. Na drugim biegunie mamy z kolei przedsiębiorstwa średnie i duże, w których logistyka stanowi istotny obszar działalności i jest podstawą działania (operatorzy logistyczni, dystrybutorzy). W ostatnim czasie można zaobserwować coraz większe zainteresowanie usługami operatorów logistycznych nie tylko wśród dużych przedsiębiorstw, gdzie tendencja taka utrzymuje się od dawna, ale także wśród średniej wielkości firm. Rynek średnich przedsiębiorstw jest obecnie bardzo ceniony przez firmy 3PL. Chcąc odpowiedzieć na coraz większe zainteresowanie ze strony tych firm, operatorzy logistyczni stawiają nowe wymagania systemom informatycznym klasy WMS. Logistyka średnich przedsiębiorstw dla uzyskania odpowiedniej rentowności często jest łączona i towary kilku firm przechowywane są we wspólnym magazynie. Wymaga to od systemu WMS dużej elastyczności, a także przemyślanej strategii działania, aby w optymalny sposób rozdzielić wykorzystanie wspólnych zasobów (pracownicy magazynowi, czas, przestrzeń, sprzęt) pomiędzy towary i potrzeby kilku firm/klientów operatorów logistycznych. Istotną barierą rozwoju rynku obsługi średnich przedsiębiorstw przez operatorów logistycznych były wcześniej relatywnie wysokie „koszty wejścia”, m.in. czas potrzebny do przeniesienia swojej logistyki do firmy zewnętrznej i skomplikowana integracja systemów informatycznych. Są to kolejne wymogi realizowane przez nowoczesne pakiety SCE/ SCM, mające narzędzia i predefiniowane zestawy funkcji umożliwiające bardzo szybkie uruchomienie obsługi firm z poszczególnych branż, a ponadto wyposażone w rozwinięte i bardzo wydajne moduły komunikacyjne, które umożliwiają łatwą i szybką integrację z systemami ERP klientów. Wymienione wymagania, jakkolwiek opisane w sposób ogólny, stały się w ostatnich czasach bezwzględnymi wyróżnikami, które ukształtowały czołówkę systemów SCE/SCM i pozwoliły liderom rozwijać się pomimo trudnej sytuacji gospodarczej, najczęściej przejmując część rynków mniej uznanych producentów systemów dla logistyki. Stało się tak również w przypadku systemu RedPrairie, który wg raportu ARC Research z roku 2010 zajął pierwsze miejsce na świecie w rankingu systemów WMS dla operatorów logistycznych. Systemy SCM na polskim rynku nie dla wielu jednostek organizacyjnych. Kanały sprzedaży przekazują zamówienia do centrów dystrybucji, które z kolei realizują je poprzez alternatywne źródła dostaw. Oracle SCM umożliwia ponadto automatyzację wewnętrznych i zewnętrznych funkcji zaopatrzenia poprzez obsługę transakcji w standardzie EDI. Moduły systemu: Zaawansowane planowanie łańcucha dostaw, Harmonogram dostaw, Harmonogram produkcji/ MRP, Gospodarka materiałowa, Zarządzanie magazynem wysokiego składowania, Zaopatrzenie internetowe, Obsługa zamówień, Konfigurator wyrobu. Wszystkie aplikacje biznesowe Oracle (w tym Oracle SCM) mają obecnie zbudowane na bazie silnika SOA (Service Oriented Architecture). SAP Polska Zintegrowane rozwiązanie SAP SCM służy do zarządzania nowoczesnym, sieciowym łańcuchem dostaw - począwszy od fazy projektowania wyrobu do wyboru źródeł zaopatrzenia, od planowania popytu na wyroby do sterowania ich fizyczną dystrybucją. Dzięki SAP SCM współpracujące firmy partnerskie mogą szybko wykryć „nowy popyt” na rynku i wykorzystać tę informację w całym łańcuchu powiązań logistycznych i kooperacyjnych. Planowanie i wykonanie planu jest na bieżąco synchronizowane, a gdy pojawi się niedobór produktu - jest czas, by skutecznie zareagować. Teta TETA Constellation usprawnia obieg informacji w firmie oraz obsługę ważnych procesów wewnętrznych. Pakiet jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawnymi. Obsługuje firmy handlowe oraz przedsiębiorstwa produkcyjne o różnych typach produkcji (produkcja na magazyn, na zamówienie, montaż na zamówienie, a także produkcja jednostkowa konstruowana lub konfigurowana na zamówienie). Spełnia specyficzne wymagania różnych branż, a specjalne wersje przystosowane są do obsługi sprzedaży detalicznej i mobilnej. System jest wielojęzyczny, wielowalutowy, umożliwia pracę na wielu jednostkach miar oraz obsługuje struktury holdingowe i wielooddziałowe. Sektor produkcyjny w Polsce jest od lat chłonnym rynkiem << Dariusz Kugler, Epicor Software Poland Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Sprawne zarządzanie procesami logistycznymi w przedsiębiorstwie produkcyjnym każdej wielkości to duże wyzwanie. Wymaga ono zintegrowanych rozwiązań informatycznych i przetwarzania ogromnej liczby danych z wielu różnych obszarów. Nie jest to możliwe bez rozwiązań IT. Dlatego systemy klasy MES, PLM, PDM, SCM, CMMS powinny być ściśle zintegrowane z rozwiązaniami ERP, które są szeroko wykorzystywane w sektorze produkcyjnym, począwszy od branży spożywczej przez chemiczną, a skończywszy na przemyśle lekkim. Według raportu Aberdeen Group z ubiegłego roku ponad 45% przedstawicieli branży produkcyjnej na całym świecie planowało lub realizowało wdrożenie systemów klasy MES. Z naszych obserwacji wynika, że coraz więcej przedsiębiorstw działających na polskim rynku, decyduje się na inwestycję w systemy poprawiające produktywność. Upatrują one w takim działaniu wzrostu konkurencyjności firmy. Na przykład systemy CMMS stają się coraz bardziej popularne na naszym rynku. Powołując się na wyniki raportu DiS („Rynek systemów CMS/EAM”, MIT 3/2010), w Polsce stosuje się już ponad 60 systemów CMMS/EAM. Natomiast optymalizacja procesów, doskonalenie organizacji pracy, minimalizacja braków i eliminacja strat oraz niepotrzebnych kosztów to doskonałe pole do wykorzystania systemów SCM. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Rynek wymusza ewolucję systemów klasy CMMS, które do tej pory koncentrowały się na obsłudze jednego rodzaju aktywów, np. maszyn czy infrastruktury IT - w stronę bardziej uniwersalnych rozwiązań. Systemy te zaczynają zapewniać całościowy ogląd przedsiębiorstwa z perspektywy posiadanych aktywów. Jeśli chodzi o rozwiązania PDM to przewidujemy, że na rynku pozostaną jedynie dostawcy, którzy będą w stanie zagwarantować prawdziwą integrację między rozwiązaniami PDM i CAD. Jest to o tyle istotne, że dla wielu firm niezbędna jest sprawna obsługa wersji produktów w obu systemach. Z kolei w systemach PLM oprócz standardowej integracji z systemami EDA i CAD konieczne okaże się elastyczne zarządzanie danymi, w tym zaawansowane funkcje wyszukiwania i pobierania dokumentów oraz obsługa programów pocztowych umożliwiająca przechowywanie wiadomości e-mail i załączników w bezpieczny sposób. Istotne będzie również zarządzanie dystrybucją tych wiadomości i plików oraz kontrola dostępu do nich. Natomiast rozwiązania klasy MES będą w najbliższym czasie coraz mocniej integrowane z innym oprogramowaniem działającym w firmie. Najlepszym przykładem tej tendencji jest Epicor ERP, w którym MES jest jednym z modułów systemu, co przekłada się na jeszcze szybszy zwrot z inwestycji. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Czasami wciąż stosunkowo duże koszty wdrożenia rozwiązań mogą być barierą w ich zastosowaniu. Ale każde wdrożenie powinno dostarczać wymiernych korzyści. Należy przede wszystkim wziąć pod uwagę zwrot z inwestycji ROI i, jeśli to możliwe, wybrać rozwiązanie ściśle zintegrowane z używanym systemem ERP, co powinno ułatwić wdrożenie i zwiększyć zwrot z inwestycji. Czy kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji? - Sektor produkcyjny w Polsce jest od lat chłonnym rynkiem. Dla wielu dostawców systemów IT w Polsce branża ta ma kluczowe znaczenie. Według nas firmy z tego sektora są liderami, jeśli chodzi o innowacje, co znajduje potwierdzenie w ostatnim raporcie firmy Deloitte, w którym Polska zajmuje najwyższe miejsce z krajów Europy Środkowej, jeśli chodzi o konkurencyjność w branży produkcyjnej. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? – W obszarze rozwiązań IT przeznaczonych dla produkcji obserwujemy trend w kierunku automatyzacji i zapewnienia niezawodnej obsługi procesów. Oznacza to wzrost znaczenia narzędzi analitycznych umożliwiających prognozowanie zapotrzebowania na produkty i usługi z jednej strony. Z drugiej zaś - prowadzi do powszechnego stosowania systemów kodów kreskowych czy RFID usprawniających ewidencję i inwentaryzację majątku. Ostatnio dość dużym zainteresowaniem cieszyły się rozwiązania CMMS, które zabezpieczają przedsiębiorstwa przed ryzykiem wystąpienia kosztownych awarii maszyn. Obecnie wraz z powrotem koniunktury rozwiązania te stracą trochę na znaczeniu na rzecz systemów PLM i PDM, których rola będzie rosła. Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Podstawową zaletą wdrożenia rozwiązań IT w produkcji jest tak ważna obecnie oszczędność czasu i zasobów ludzkich, a co za tym idzie także pieniędzy. Korzyści z zastosowania rozwiązań IT w tym obszarze powinny być odczuwalne dla całej firmy. Raport 2010, www.msipolska.pl 37 Raport MSI Polska Systemy SCM w Polsce Dostawca BPSC IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) Nazwa produktu Funkcje systemu Impuls 5 klasy MRP II/ERP IFS Zarządzanie Łańcuchem Dostaw Producent, kraj pochodzenia BPSC, Polska IFS, Szwecja 2006 przełom lat 80./90. 1992 r. (2009 - nowa wersja) Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek Partnerzy we wdrażaniu SCM jest częścią zintegrowanego systemu Oracle Polska Oracle Supply Chain Management Oracle Corporation, USA SAP Polska SAP SCM Funkcje systemu TETA Constellation SAP, Niemcy Teta, Polska 1996 2000 2006 1998 2000 IBM, Deloitte, Sygnity, Comarch, Dahliamatic, Alatus, Fideltronik, PKP Informatyka, ABI-Soft Oracle E-Business Suite SAP Polska sp. z o.o. - wyłączny dystrybutor w Polsce SAP Business TETA Suite, ale może być Constellation wdrażany pojedynczo Impuls 5 IFS Applications Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2009 r. rozbudowanie raportu PZM do wersji handlowej, raport z dokładnością do wersji, generowanie zapotrzebowania na produkcję dla wyrobów oraz półwyrobów Trade Management 2.0 – narzędzie dla przedsiębiorstw działających na globalnych rynkach, przeprowadzających transakcje w coraz większej liczbie kanałów dystrybucyjnych moduł planowania zamówień wprowadzenie u partnerów do architektury biznesowych systemowej z uwzględnieniem modelu opartego szacunków na procesach dotyczących mocy biznesowych* przerobowych i czasu transportu w firmach trzecich Liczba klientów w Polsce 155 ok. 130 firm (wdrożony moduł IFS Dystrybucja) 15 Przykłady wdrożeń w Polsce w 2009 r. Instal-Projekt Gawłowscy, Ścierzyńscy SJ - Włocławek, Wojtpol sp.z o.o., PPHU Elgotech Jerzy Znamirowski, Fabryka Naczyń Kamionkowych Manufaktura, Aga Light SA, Daunpol, Masfalt, Przedsiębiorstwo Produkcji Sprężarek Airpol sp. z o.o. - Poznań, Selfa Grzejnictwo Elektryczne SA - Szczecin, BiuroStyl sp. z o.o. - Poznań, Bejot sp. z o.o., Fabryka Mebli Meblosiek sp. z o.o., Bosta Beton, Jenox Akumulatory, Elgór+Zamet, Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Defro Robert Dziubeła firmy z branż: meblarskiej, Fideltronik, motoryzacyjnej, drzewnej, CIECH, budowlanej, chemicznej Polpharma Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów budowlana (11), chemiczna (18), elektroniczna (11), metalurgiczna (8), motoryzacyjna (2), papiernicza, drzewna, włókiennicza (37), spożywcza (14), maszynowa (33), handel (13), metalowa (5), usługi (3) budowlana, chemiczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza (meblarstwo), rafineryjnopetrochemiczna, spożywcza * uzupełnienie informacji na str. 36 38 Raport 2010, www.msipolska.pl Teta ok. 40 StoraEnso Ostrołęka, Fabryka produkcji worków papierowych, Pfleiderer Grajewo, Fabryka produkcji płyt wiórowych, Maspex Wadowice, CMC Zawiercie – Huta, Beisdorf Lechia Wytwórnia Wyrobów Papierowych “Worwo”, Zino, SOT, Tehand budowlana, chemiczna, elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, spożywcza Systemy SCM na polskim rynku Raport 2010, www.msipolska.pl 39 Raport MSI Polska Potrzebne na hali produkcyjnej Nawiązując do tytułu raportu „Jak produkować lepiej i taniej”, należałoby opisać również inne systemy nieuwzględnione w założeniach raportu, choć wydają się niezbędne na hali produkcyjnej. Przedstawiamy niektóre z nich. Zarządzanie gospodarką energetyczną przedsiębiorstwa System Energia – autorskie rozwiązanie Pracowni Informatyki Numeron – powstał w 1995 r. w wersji dla środowiska DOS, w 1998 r. – dla środowiska Windows. W 2004 r. zainstalowano 500. licencję systemu, a w 2010 r. powstał całkiem nowy system – Energia 4. Do tej pory system Energia został wyposażony w moduły wymiany da- nych z takimi systemami, jak: SKOME, eSpim, HandelMax, SAP, WinCC, AWO2, Energos, WindEX, DGC itd. Na życzenie producent implementuje moduły wymiany danych z systemami billingowymi, dyspozytorskimi i innymi eksploatowanymi przez klientów. Program Energia jest inteligentnym systemem wspierającym zarządzanie gospodarką energetyczną przedsiębiorstwa. Dzięki otwartej, modularnej budowie sprawdza się u odbiorców energii o różnym charakterze i wielkości poboru. To rozwiązanie dla przedsiębiorstw oczekujących wydajnego narzędzia wspierającego zużycie energii elektrycznej, monitorowanie i rozliczanie zgodnie z zasadami taryfowymi, a także wymogami zasady TPA. Oprogramowanie spełnia standardy oraz oczekiwania klientów we wszystkich segmentach rynku energetycznego. W Polsce z oprogramowania Energia korzysta ponad 650 przedsiębiorstw. Przykłady wdrożeń w 2009 r.: Tesco Polska sp. z o.o. - obsługa zdalnego odczytu danych pomiarowych z obiektów Tesco na terenie całej Polski, PLY Electrolux Poland sp. z o.o. (2008-2009) - opomiarowanie układów rozliczeniowych oraz odpływów wewnętrznych na terenie 4 zakładów przemysłowych z funkcją monitorowania parametrów energii elektrycznej. W roku 2009 została przeprowadzona kompleksowa modernizacja układów pomiarowo-rozli- Według mnie przyszłość należy do systemów APS (Advanced Planning System) << Dariusz Kacperczyk, dyrektor zarządzający EQ System Jak można ocenić obecny stopień wykorzystania systemów dla produkcji (MES, PLM, PDM, SCM, CMMS) w Polsce? Jaka branża produkcyjna najchętniej je wykorzystuje? – Wydaje się, że rozwiązania MES i SCM najbardziej rozpowszechnione są w branży automotive, zarówno ze względu na wysoki poziom automatyzacji procesów produkcyjnych, jak i globalne łańcuchy dostaw. W dalszej kolejności plasują się branże chemiczna, produkcyjna, w szczególności produkcja tworzyw, przemysł spożywczy i farmaceutyczny. mknięcia jednocześnie fabryki w Irlandii czy też ograniczanie produkcji Opla w krajach starej Unii i jednoczesnego wzrostu produkcji w Gliwicach. Niestety obecny był i trend przeciwny. Wiele firm uczestniczących w globalnych łańcuchach dostaw, w tym automotive, odczuło zawirowania koniunktury, nie wspominając o decyzjach politycznych, dotyczących np. przeniesienia produkcji Pandy II do Włoch. Gdyby złożyć oba te trendy, to wydaje się, że i tak wynik dla Polski był korzystny, co zresztą potwierdzają wyraźnie statystyki GUS mówiące o globalnym wzroście w sektorze produkcji rok do roku przekraczającym 10%. Kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu rynku rozwiązań dla produkcji... – Kryzys finansowy, jako nieuchronny czynnik zmiany, wywołał zwiększoną kreatywność menedżerów i chyba bardziej przysłużył się popularyzacji idei Lean Manufacturing, jak wszystkie publikacje naukowe z tej dziedziny. W tej postaci kryzys finansowy stał się motorem zmian, motorem wzrostu. Pewnym pozytywnym trendem dla firm produkcyjnych w Polsce było poszukiwanie przez zagraniczne koncerny niższych kosztów produkcji, przez co Polska stała się beneficjentem kryzysu, gdyż nasze koszty produkcji są istotnie niższe niż za Odrą, nie wspominając o słabszym, a więc korzystnym w tej sytuacji kursie złotówki w ostatnich dwóch latach. Aby nie być gołosłownym, można tu przytoczyć przykłady budowy fabryki Della w Łodzi i za- Jakie największe korzyści ze stosowania wymienionych systemów można przedstawić zarządom przedsiębiorstw? – Korzyści z wdrożeń nowoczesnych rozwiązań informatycznych zawsze odnoszą się do oszczędności uzyskiwanych na drodze lepszej organizacji pracy. Inwestowanie w systemy informatyczne należy traktować jak każdy inny proces inwestycyjny. Zatem musi się charakteryzować dodatnią, zadawalającą analizą ROI. 40 Raport 2010, www.msipolska.pl Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Wydawało by się, że największą barierą jest cena, ale moim zdaniem większą barierę może stanowić pewna bezwładność decyzyjna, przyzwyczajenie do status quo. Wprowadzanie nowości wiąże się ze stresem wynikającym z poczucia ryzyka, a kto lubi pracować pod presją? Może dlatego kryzys finansowy okazał się motorem wzrostu – wyzwolił kreatywność wielu menedżerów. Japończycy mówią „Fugen jikko” [:fugen dżiko], co można przetłumaczyć: „nie gadaj tylko rób!”. Tego trzeba życzyć i naszym rodzimym menedżerom. Które z prezentowanych w raporcie systemów najszybciej staną się numerem jeden w sferze produkcyjnej? - W mojej opinii żadne z prezentowanych. Według mnie przyszłość należy do APS [Advanced Planning System - zaawansowane planowanie i harmonogramowanie produkcji przyp. red]. Opinia ta wynika z faktu, że w jednej z najbardziej rozwiniętych gospodarek świata - w Japonii - ani MES, ani PLM, PDM, ani żadne z innych wymienionych w raporcie systemów nie uzyskały nasycenia sięgającego 90% firm produkcyjnych. Tymczasem z posiadanych przez nas informacji wynika, że APS takie właśnie nasycenie rynku uzyskał. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Wraz ze wzrostem kosztów pracy i umacnianiem się złotówki coraz większe znaczenie będzie miał wzrost wydajności pracy lub redukcja zatrudnienia, oczekiwania rynku będą więc skierowane na każdą funkcję umożliwiającą optymalizację zatrudnienia, jak również na skracanie cyklu produkcyjnego, a co za tym idzie - zmniejszanie kosztów produkcji w toku i stanu zapasów magazynowych. Inne systemy dla produkcji czeniowych oraz odpływów energii elektrycznej, zlokalizowanych w czterech zakładach przemysłowych w Siewierzu, Oławie, Żarowie i Świdnicy. Dzięki zastosowanemu rozwiązaniu uzyskano dokładną analizę miejsc powstawania kosztów związanych z energią elektryczną, a także możliwość monitorowania jej parametrów. Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów PI Numeron: energetyczna (50%), farmaceutyczna (5%), metalurgiczna (10%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (5%), rafineryjno-petrochemiczna (5%), spożywcza (5%), wodno-kanalizacyjna (10%), wydobywcza (5%). Zaawansowane planowanie i harmonogramowanie System ASPROVA APS (producent – ASPROVA, Japonia) powstał w 1995 r., a w 2009 r. stworzono wersję 8. Na polski rynek system APS trafił w 2010 r. w ofercie firmy EQ System. Jak wytłumaczyć zalety APS? Systemy ERP umożliwiają efektywne zarządzanie firmą pod względem ewidencyjnym, gdzie dane przetwarzane są sekwencyjnie. Rosnąca konkurencja przekłada się na skracanie terminów dostaw. Wzrost wymagań wobec firm produkcyjnych wywołuje najczęściej zwiększanie zapasów i produkcję wyrobów słabo rotujących, w wielu przypadkach podlegających wymogom niszczenia po upływie terminu przydatności. Tendencja ta prowadzi do znacznego wzrostu kosztów. Im większe zapasy materiałów, tym trudniej sterować procesem produkcji. Wysokie stany magazynowe powodują, że gospodarka magazynowa przestaje być przejrzysta, a wówczas łatwo o brak wymaganych do realizacji zlecenia produkcyjnego pozycji. W rezultacie pomimo wysokich stanów zapasów dotrzymanie terminów dostaw staje się trudniejsze, a szczegółowe planowanie oparte na pełnym odzwierciedleniu stanu realizacji zleceń produkcyjnych nie jest możliwe. Alternatywą dla planowania sekwencyjnego stosowanego w systemach ERP jest planowanie równoległe, w którym uwzględnia się wiele ograniczeń. Algorytmy planowania równoległego są udostępniane w systemach zaawansowanego planowania i harmonogramowania - APS. Systemy APS generują optymalne plany i harmonogramy determinujące, co i ile należy robić, gdzie i kiedy oraz jak to robić, biorąc pod uwagę zdolności operacyjne zakładu, dostępność materiałów przy uwzględnieniu celów biznesowych. APS mogą także obejmować funkcje strategicznego planowania łańcucha dostaw, planowania zapasów i ustalania realnej dostępnej oferty. Korzyści z wdrożenia ASPROVA APS (według dostawcy rozwiązania): - skrócenie cyklu produkcyjnego nawet o 50%, - redukcja zapasów półproduktów nawet o 50%, - redukcja stanów magazynowych wyrobów gotowych nawet o 30%, - wzrost produktywności, - znaczne zmniejszenie nakładów produkcyjnych, - redukcja kosztów stałych i zmiennych, - znaczny wzrost elastyczności i szybkości w dostosowaniu się do zmieniających się warunków rynkowych. System ASPROVA zapewnia ustalenie w czasie rzeczywistym: terminu dostawy dla nowego zlecenia, optymalnej kolejności zleceń i operacji, najlepszego momentu rozpoczęcia realizacji poszczególnych zleceń, optymalizacji czasu trwania zlecenia produkcyjnego, optymalizacji gospodarki materiałowej, wielkości stanów magazynowych, wskaźnika wykorzystania ogólnych zdolności produkcyjnych, wskaźnika wykorzystania poszczególnych zasobów, następstw w wyniku zmiany priorytetów dla konkretnych zleceń, wąskich gardeł lub niewykorzystanych zdolności produkcyjnych, miejsca nakładających się na siebie lub alternatywnych zasobów. W 2009 r. do systemu wprowadzono nowe funkcje, w tym: wzrost wydajności algorytmów optymalizacyjnych do 100 tys. operacji obliczeniowych czasie krótszym niż 20 s. Na świecie system ASPROVA APS został wdrożony w ponad 1400 firmach. Trwają prace nad przygotowaniem wdrożenia w czterech firmach w Polsce. Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów firmy EQ System: chemiczna (16%), elektroniczna (19%), farmaceutyczna (1%), metalurgiczna (16%), motoryzacyjna (8%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (3%), prze- twórstwa minerałów (2%), rafineryjnopetrochemiczna (1%), spożywcza (2%), pozostałe (32% - elektrotechniczna, elektromechaniczna, mechaniczna). Według przedstawiciela firmy EQ System „systemy APS będą się rozwijać w kierunku ściślejszej integracji z systemami MES bez pośrednictwa systemów ERP, będą nawet wyręczały systemy ERP dzięki większej elastyczności w obszarze planowania zapotrzebowania materiałowego MRP i logistyki. Systemy te mają również własne interfejsy do zmian struktur wyrobów BOM czy wprowadzania marszrut technologicznych. Z systemu wspomagającego planowanie APS rozwija się w kierunku centrum podejmowania decyzji i staje się wręcz systemem zarządzania produkcją, co zresztą jest w pełni zgodne z ideą lean manufacturing”. Harmonogramowanie produkcji Oferowana przez firmę VIX Automation aplikacja Proficy Scheduler, oprogramowanie do harmonogramowania produkcji z rodziny Proficy, jest interaktywnym, graficznym narzędziem planistycznym, umożliwiającym tworzenie w czasie rzeczywistym efektywnych harmonogramów produkcji w oparciu o przepustowość zasobów i środków produkcji. Najważniejsze funkcje: automatyczne pobieranie zleceń produkcyjnych oraz wykazów materiałów z systemów ERP przedsiębiorstwa, prognozowanie czasów wykonania zleceń produkcyjnych w oparciu o rzeczywiste wskaźniki określające wydajność i skalę produkcji, optymalizowanie oraz bilansowanie planu produkcji ze stanem zasobów i środków produkcji, śledzenie rzeczywistych wartości mierzonych wskaźników produkcji, zużycia zasobów, odpadów oraz wydajności i automatyczne aktualizowanie za ich pomocą danych w systemach ERP, generowanie raportów oraz korzystanie z narzędzi analitycznych. Jakie kolejne systemy przyniesie nam przyszłość? W jakim kierunku rozwiną się rozwiązania dla sektora produkcji? To temat na kolejny raport MSI Polska. Elżbieta Jaworska Raport 2010, www.msipolska.pl 41 Raport MSI Polska www.4tech.com.pl www.abmicro.com.pl AIUT sp. z o.o. Gliwice [email protected], [email protected] www.aiut.com.pl, www.maximo.pl ANT sp. z o.o. Kraków [email protected] www.ant-iss.pl x Apriso sp. z o.o. Kraków [email protected] www.apriso.com x Askom sp. z o.o. Gliwice [email protected] www.askom.com.pl, www.asix.com.pl ASTOR sp. z o.o. Kraków [email protected] www.astor.com.pl/wonderware Autodesk Warszawa [email protected] www.autodesk.pl Bonair SA Warszawa [email protected] www.bonair.com.pl BPSC SA Chorzów [email protected] www.bpsc.com.pl Warszawa [email protected] www.cns.pl Wiedeń [email protected] www.3ds.com/polska Warszawa [email protected] www.epicor.pl CNS Solutions sp. z o.o. Dassault Systemes Austria GmbH Epicor Software Poland sp. z o.o. EQ System sp. z o.o. Kraków [email protected] www.eqsystem.pl FBD Warszawa [email protected] www.sur.pl HIT-Kody Kreskowe sp.j. Suchy Las [email protected] www.hit-kody.com.pl IBM Polska Warszawa formularz na www.ibm.com/pl www.ibm.com/pl IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.IFSWORLD.com Radom [email protected] www.komtech.pl Wrocław [email protected] www.logotec.wroc.pl, www.logotec.pl Komtech sp. z o.o. Logotec Enterprise SA Macrologic SA Warszawa [email protected] www.macrologic.pl Oracle Polska sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.oracle.com/pl Pracownia Informatyki NUMERON sp. z o.o. Częstochowa [email protected] www.numeron.pl Poznań [email protected] www.psipolska.com PSI Produkty i Systemy Informatyczne sp. z o.o. x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x [email protected] www.siemens.com/plm x Gliwice [email protected] www.soldis.pl Warszawa [email protected] www.snt.pl Warszawa [email protected] http://transteka.pl Zielona Góra [email protected] www.trax.com.pl Katowice [email protected] www.vix.com.pl Trax SA VIX Automation sp. z o.o. 42 Raport 2010, www.msipolska.pl x x x x x x x Warszawa Trans-Teka sp. z o.o. x x x Siemens PLM Software (PL) sp. z o.o. www.tel-ster.pl x x x www.teta.com.pl x x www.sap.pl [email protected] x x www.sabur.com.pl [email protected] x x [email protected] Poznań x x [email protected] Wrocław x x Warszawa TETA SA x x Warszawa Tel-Ster sp. z o.o. zarz. gosp. energetyczną przedsiębiorstwa x Sabur sp. z o.o. S&T Services Polska sp. z o.o. APS x SAP Polska sp. z o.o. Soldis sp. z o.o. SCM x [email protected] [email protected] CMMS x Warszawa Warszawa PDM x 4TECH SC AB-Micro sp. z o.o. workflow WWW HMI e-mail dla klientów PLM Siedziba SCADA Dostawca MES Dostawcy systemów IT dla obszaru produkcji x x x x x x x x x x x x x x x x x Inne systemy dla produkcji Raport 2010, www.msipolska.pl 43 Wizualizuj Analizuj Optymalizuj Dostrzeż szczegóły przystrzyż koszty Wonderware MES to rozwiązanie informatyczne dla przemysłu pozwalające na bezpieczne, etapowe wdrażanie systemów do zarządzania produkcją, bazujących na rzeczywistych danych z systemów automatyki, maszyn i urządzeń. Sprawdź ile wyniesie okres zwrotu z inwestycji w Wonderware MES w Twojej rmie: www.astor.com.pl/wonderware Odkryj prawdziwy potencjał swojej produkcji!
Podobne dokumenty
Pobierz raport w pliku PDF
i maszyny, PLM (Product Lifecycle Management) – zarządzanie cyklem życia produktu, PDM (Product Data Management) – zarządzanie danymi o produkcie, workflow – mechanizmy sterowania przepływem prac, ...
Bardziej szczegółowo