PSO - Język polski

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
JĘZYK POLSKI
II ETAP KSZTAŁCENIA
1. TREŚCI NAUCZANIA
To wymagania szczegółowe, jednopoziomowe, z podstawy programowej, sprostanie
którym w 100% stwarza uczniowi możliwość uzyskania oceny celującej. Przedstawione
zostały z podziałem dla klasy IV, V, VI w ten sposób, że zobrazowano tylko te treści,
które wprowadza się w danej klasie.
Klasa IV
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:
1) sprawnie czyta teksty głośno i cicho;
2) określa temat i główną myśl tekstu;
3) identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autora, narratora, czytelnika, słuchacza);
4) identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, (…);
5) rozpoznaje formy gatunkowe (zaproszenie, życzenia i gratulacje, zawiadomienie
i ogłoszenie, instrukcję, w tym przepis);
6) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
7) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte);
8) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi;
9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim
prawdę lub fałsz);
10) dostrzega relacje między częściami składowymi wypowiedzi (tytuł, wstęp, rozwinięcie,
zakończenie, akapity).
2. Samokształcenie i docieranie do informacji.
Uczeń korzysta z informacji zawartych w encyklopedii, słowniku ortograficznym (…).
3. Świadomość językowa. Uczeń:
1) rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot,
orzeczenie);
2) rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte, pojedyncze i złożone
(…), równoważniki zdań – i rozumie ich funkcje;
3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (rzeczownik, czasownik,
przymiotnik, przysłówek, (…), przyimek, spójnik) i wskazuje różnice między nimi;
4) rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów gramatycznych
– rozumie ich funkcje w wypowiedzi;
5) rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy,
mimika, postawa ciała).
2
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty
kultury wskazane przez nauczyciela.
1. Wstępne rozpoznanie. Uczeń:
1) nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
2) konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami;
3) wyraża swój stosunek do postaci.
2. Analiza. Uczeń:
1) dostrzega swoistość artystyczną dzieła;
2) odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości;
3) odróżnia realizm od fantastyki;
4)
rozpoznaje
w
tekście
literackim:
porównanie,
przenośnię,
epitet,
wyraz
dźwiękonaśladowczy i objaśnia ich role;
5) rozpoznaje: wers, zwrotkę (strofę), rym, rytm, refren; odróżnia wiersz rymowany
i nierymowany (biały);
6) wyodrębnia elementy składające się na widowisko teatralne (gra aktorska, reżyseria,
dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty);
7) wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra
aktorska);
8) wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu
informacyjnego, programu rozrywkowego), potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy,
warstwa dźwiękowa);
9) omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia;
10) charakteryzuje i ocenia bohaterów;
11) identyfikuje: opowiadanie (…) baśń (…) wiersz, przysłowie (…).
3. Interpretacja. Uczeń:
1) odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym;
2) objaśnia morał bajki oraz samodzielnie formułuje przesłanie baśni.
4. Wartości i wartościowanie. Uczeń odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa
wpisane w teksty kultury (np. przyjaźń – wrogość, miłość – nienawiść, prawda – kłamstwo,
wierność – zdrada).
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Mówienie i pisanie. Uczeń:
3
1) tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane z otaczającą
rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury;
2) dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej
oraz do zamierzonego celu;
3) formułuje pytania do tekstu;
4) świadomie posługuje się różnymi formami językowymi oraz (w wypowiedzi ustnej)
mimiką, gestykulacją, postawą ciała;
5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie
z dialogiem (twórcze i odtwórcze) (…) opis postaci, przedmiotu (…) ogłoszenie, zaproszenie,
prosta notatka;
6) stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny
z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity);
7) sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy);
8) uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje
własne zdanie i uzasadnia je;
9) czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy,
wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią intonację;
10) recytuje teksty poetyckie oraz fragmenty prozy, podejmując próbę ich głosowej
interpretacji.
2. Świadomość językowa. Uczeń:
1) rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące;
2) przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie, a także zdania w równoważniki
zdań i odwrotnie – odpowiednio do przyjętego celu;
3) stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych;
4) (…)
5) pisze poprawnie pod względem ortograficznym, w tym w razie potrzeby wykorzystuje
wiedzę o:
a) wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów
odmiennych,
b) różnicach w wymowie i pisowni samogłosek ustnych i nosowych, spółgłosek twardych
i miękkich, dźwięcznych i bezdźwięcznych,
c) zapisie „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami i czasownikami,
d) sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych;
4
6) poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania,
cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, znaku wykrzyknika;
7)
operuje
słownictwem
z
określonych
kręgów
tematycznych
(na
tym
etapie
skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka,
środowisko przyrodnicze
i społeczne.
Klasa V
Obowiązują wiadomości i umiejętności z klasy czwartej.
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:
4) identyfikuje wypowiedź jako tekst (…) reklamowy;
2. Samokształcenie i docieranie do informacji.
Uczeń korzysta z informacji zawartych w (…) słowniku wyrazów bliskoznacznych.
3. Świadomość językowa. Uczeń:
1) rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot,
orzeczenie, dopełnienie, przydawka, okolicznik);
2) rozpoznaje w tekście zdania (…) pojedyncze i złożone (współrzędnie i podrzędnie) (…) –
i rozumie ich funkcje;
3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (liczebnik) i wskazuje różnice
między nimi;
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty
kultury wskazane przez nauczyciela.
2. Analiza. Uczeń:
11) identyfikuje: (…) powieść (…) legendę, mit (…) fraszkę, wiersz (…) komiks.
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Mówienie i pisanie. Uczeń:
5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: (…) pamiętnik
i dziennik (pisane z perspektywy bohatera literackiego lub własnej) (…) proste sprawozdanie
(np. z wycieczki, z wydarzeń sportowych) (…);
2. Świadomość językowa. Uczeń:
5
4) poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki i używa ich we właściwych kontekstach;
Klasa VI
Obowiązują wiadomości i umiejętności z klasy czwartej i piątej.
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
2. Samokształcenie i docieranie do informacji.
Uczeń korzysta z informacji zawartych w (…) słowniku języka polskiego (…).
3. Świadomość językowa. Uczeń:
3) rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (zaimek) i wskazuje różnice
między nimi;
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty literackie i inne teksty
kultury wskazane przez nauczyciela.
2. Analiza. Uczeń:
11) identyfikuje: (…) bajkę (…).
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Mówienie i pisanie. Uczeń:
5) tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: (…) list oficjalny,
proste sprawozdanie (…) opis (…) krajobrazu (…);
Teksty kultury poznawane w całości – nie mniej niż 4 pozycje książkowe w roku szkolnym
oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości:
Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród; Jan Brzechwa Akademia Pana Kleksa; Carlo
Collodi Pinokio; Roald Dahl Charlie i fabryka czekolady; Antonina Domańska Historia żółtej
ciżemki; Irena Jurgielewiczowa Ten obcy; Stanisław Lem Bajki robotów; Clive Staples Lewis
Lew, Czarownica i stara szafa; Astrid Lindgren Bracia Lwie Serce; Kornel Makuszyński
Szatan z siódmej klasy; Aleksander Minkowski Dolina Światła; Ferenc Molnár Chłopcy
z Placu Broni; Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza; Edmund Niziurski
– wybrana powieść (np. Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa);
Joanna Olech Dynastia Miziołków; Joanna Onichimowska – wybrana powieść (np. Duch
starej kamienicy, Daleki rejs); René Goscinny, Jean-Jacques Sempé Mikołajek (wybór
opowiadań z dowolnego tomu); Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy; Alfred Szklarski
6
– wybrana powieść (np. Tomek w krainie kangurów); Dorota Terakowska Władca Lewawu;
Mark Twain Przygody Tomka Sawyera; John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam
i z powrotem; Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata; Moony Witcher Dziewczynka
z szóstego księżyca; wybór mitów greckich, baśni i legend; wybór kolęd; wybór pieśni
patriotycznych; wybór poezji, w tym utwory
dla dzieci i młodzieży; film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego; wybrane
programy telewizyjne.
2. ZASADY OCENIANIA BIEŻĄCEGO
A) § 47 ust. 4 pkt 1, 2, 3 Statutu SP6
4. Ocenianie bieżące podczas zajęć edukacyjnych odbywa się z wykorzystaniem oceniania
kształtującego:
1) uczniowie są informowani o celach lekcji i elementach ich aktywności, na które mają
szczególnie zwracać uwagę, a co będzie ocenione przez nauczyciela;
2) uczniowie otrzymują od nauczyciela wskazówki związane z doskonaleniem przez nich
umiejętności w procesie uczenia się;
3) uczniowie uzyskuję pomoc dotyczącą planowania pracy nad doskonaleniem swoich
umiejętności.
B) NA LEKCJACH JĘZYKA POLSKIEGO OCENIE PODLEGAJĄ:
a) mówienie:

dłuższe wypowiedzi ustne spontaniczne i przygotowywane

recytacje

wystąpienia w scenkach, inscenizacjach
b) czytanie:

technika czytania

rozumienie czytanego tekstu
c) pisanie:

formy wypowiedzi (krótsze i dłuższe) przewidziane programem nauczania
(redagowane w domu i na zajęciach)

prace sprawdzające wiedzę i umiejętności ortograficzne ucznia
7

ćwiczenia wykonywane w domu i na lekcji, w zeszytach przedmiotowych i
zeszytach ćwiczeń, prace klasowe sprawdzające umiejętności z zakresu nauki o języku

testy sprawdzające kompetencje polonistyczne ucznia
d) działania praktyczne:
 inscenizacje i słuchowiska
 przekłady intersemiotyczne (np. ilustracje) i albumy
 plakaty i gazetki
 projekty długoterminowe realizowane indywidualnie lub w grupie.
C) FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI
a)
pisemne prace domowe;
b)
ustne wypowiedzi ucznia;
c)
wynik zadań praktycznych wykonywanych przez ucznia indywidualnie lub w
grupie;
d)
prace klasowe:
 umożliwiające prezentacje przez ucznia sprawności językowych i redakcyjnych,
 sprawdzające umiejętności z zakresu nauki o języku i czytania ze zrozumieniem,
 sprawdzające umiejętności ortograficzne ucznia.
D) SPOSÓB OCENIANIA – KRYTERIA OCENY, PRZELICZANIE PUNKTÓW NA
POSZCZEGÓLNE OCENY
Ocenianie bieżące odbywa się według sześciostopniowej skali (bez stosowania
‘plusów’ i ‘minusów’ przy ocenie): celujący – 6, bardzo dobry – 5, dobry – 4, dostateczny
– 3, dopuszczający – 2, niedostateczny – 1.
Prace pisemne oceniane są według systemu punktowego. Przeliczanie punktów
na poszczególną ocenę odbywa się wg następujących wskaźników procentowych:
niedostateczny < 35%
35  dopuszczający < 51%
51%  dostateczny < 75%
75%  dobry < 90%
90%  bardzo dobry < 100%
8
celujący – 100%
Oceniając prace typu dłuższa wypowiedź pisemna, możemy posiłkować się kryteriami
ustalonymi przez OKE lub (po uprzednim podaniu ich uczniom) wprowadzić swoje. Poniżej
podano kryteria OKE. Kryteria oceny:
1. Treść – od 0 do 3 pkt.
2. Styl – od 0 do 1 pkt.
3. Język – od 0 do 1 pkt.
4. Ortografia – od 0 do 1 pkt.
5. Interpunkcja – od 0 do 1 pkt.
Skala oceniania treści zależy od formy wypowiedzi, natomiast skale oceniania walorów
językowych wypowiedzi, tj. stylu, języka, ortografii i interpunkcji, są wspólne dla wszystkich
form.
Styl
1 pkt – styl konsekwentny, dostosowany do formy wypowiedzi.
0 pkt – styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi.
Język
1 pkt – dopuszczalne 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne).
0 pkt – więcej niż 4 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne).
Ortografia
1 pkt – dopuszczalne 2 błędy.
0 pkt – więcej niż 2 błędy.
Interpunkcja
1 pkt – dopuszczalne 3 błędy.
0 pkt – więcej niż 3 błędy.
Jeżeli praca zajmie mniej niż połowę wyznaczonego miejsca, będzie oceniana tylko
w kryterium: Treść.
9
Schemat punktowania treści opowiadania z dialogiem
3 pkt
Uczeń: konsekwentnie tworzy świat przedstawiony z różnorodnych elementów, uplastycznia
je; układa wydarzenia w logicznym porządku, zachowując ciąg przyczynowo-skutkowy;
konsekwentnie posługuje się wybraną formą narracji; dynamizuje akcję; wprowadza dialog;
urozmaica wypowiedź.
2 pkt
Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale niekonsekwentnie lub nie uplastycznia go; lub nie
układa wydarzeń w logicznym porządku; lub niekonsekwentnie posługuje się wybraną formą
narracji; lub nie dynamizuje akcji; wprowadza dialog.
1 pkt
Uczeń: tworzy świat przedstawiony, ale informacje o jego elementach są ogólnikowe;
niekonsekwentnie
stosuje
wybraną
formę
narracji;
tworzy
tekst
w
większości
uporządkowany.
0 pkt
Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Schemat punktowania treści kartki z pamiętnika
3 pkt
Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie,
przemyślenia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; stosuje czas
przeszły; tworzy tekst logicznie uporządkowany; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą
treściowo.
2 pkt
Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie,
przemyślenia, refleksje; niekonsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; lub nie stosuje
czasu przeszłego; lub nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; lub nie tworzy
wypowiedzi rozwiniętej, bogatej treściowo.
1 pkt
Uczeń: z własnej perspektywy przedstawia np. wydarzenie, sytuację; prezentuje opinie,
przemyślenia, refleksje, ale informacje są ogólnikowe; niekonsekwentnie stosuje narrację
pierwszoosobową; nie zachowuje dystansu czasowego.
0 pkt
10
Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Schemat punktowania treści wpisu w dzienniku
3 pkt
Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia,
uczucia, refleksje; tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą treściowo; konsekwentnie stosuje
narrację pierwszoosobową; określa datę/dzień wpisu; tworzy tekst logicznie uporządkowany.
2 pkt
Uczeń: prezentuje z własnej perspektywy aktualne wydarzenia i/lub sytuacje, przemyślenia,
uczucia, refleksje; konsekwentnie stosuje narrację pierwszoosobową; nie stosuje czasu
przeszłego; lub nie tworzy tekstu logicznie uporządkowanego; lub nie tworzy wypowiedzi
rozwiniętej, bogatej treściowo.
1 pkt
Uczeń: prezentuje wydarzenia i/lub sytuacje z własnej perspektywy; niekonsekwentnie
stosuje narrację pierwszoosobową; nie określa daty/dnia wpisu; tworzy tekst w większości
uporządkowany.
0 pkt
Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Schemat punktowania treści listu oficjalnego
3 pkt
Uczeń: pisze wypowiedź, zachowując formalne wyróżniki listu (podaje miejscowość, datę,
dane adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu i tworzy wypowiedź rozwiniętą, bogatą
treściowo; stosuje zwroty do adresata dostosowane do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej;
zaczyna i kończy list właściwymi zwrotami grzecznościowymi; zachowuje układ graficzny
odpowiedni dla listu.
2 pkt
Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (podaje tylko dane
adresowe nadawcy i adresata); określa cel listu, ale nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej;
lub nie stosuje zwrotów do adresata dostosowanych do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej;
lub nie zaczyna i nie kończy listu właściwymi zwrotami grzecznościowymi; lub nie
zachowuje układu graficznego odpowiedniego dla listu.
1 pkt
11
Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu (np. podaje tylko dane
adresowe nadawcy); określa cel listu; stosuje zwroty do adresata odpowiednie do oficjalnej
sytuacji komunikacyjnej.
0 pkt
Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Schemat punktowania treści sprawozdania
3 pkt
Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach
relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej; używa
czasowników w czasie przeszłym i wykorzystuje słownictwo oddające relacje czasowe;
logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy.
2 pkt
Uczeń: podaje informacje o czasie, miejscu, celu, przebiegu oraz uczestnikach
relacjonowanego zdarzenia; prezentuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, ale nie
używa czasowników w czasie przeszłym; lub nie wykorzystuje słownictwa oddającego relacje
czasowe; tworzy tekst w większości uporządkowany.
1 pkt
Uczeń:
pomija
większość
informacji
dotyczących
relacjonowanego
zdarzenia;
niekonsekwentnie stosuje formy gramatyczne czasowników; zachowuje spójność w części
pracy.
0 pkt
Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Schemat punktowania treści opisu postaci, przedmiotu, krajobrazu
3 pkt
Uczeń: szczegółowo przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa
reprezentatywne elementy obiektu; wyraża swój stosunek do przedmiotu opisu pośrednio
lub bezpośrednio; logicznie i spójnie wiąże poszczególne części pracy.
2 pkt
Uczeń: ogólnie przedstawia obiekt opisu, np. opisuje postać; wyodrębnia i nazywa wybrane
elementy obiektu; nie wyraża swojego stosunku do przedmiotu opisu; lub nie tworzy tekstu
spójnego.
1 pkt
12
Uczeń: przedstawia tylko wybrane elementy obiektu opisu; zachowuje spójność w części
pracy; tworzy pracę ubogą treściowo.
0 pkt Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie.
Oceniając prace typu krótka wypowiedź pisemna, możemy posiłkować się kryteriami
ustalonymi przez OKE lub (po uprzednim podaniu ich uczniom) wprowadzić swoje. Poniżej
podano kryteria OKE.
Schemat punktowania zaproszenia
2 pkt – za zredagowanie zaproszenia, w którym zawarte są informacje ze wskazanych źródeł
oraz uwzględnione są niezbędne elementy tej formy: kto?, kogo?, na co?, gdzie?, na kiedy?
zaprasza.
1 pkt – za zredagowanie zaproszenia, w którym zawarte są informacje ze wskazanych źródeł,
ale pominięty został organizator albo adresat lub została opuszczona albo zmieniona jedna
informacja podana w źródłach, np.: nazwa szkoły, termin, godzina.
0 pkt – za odpowiedź, w której zostało pominiętych dwie lub więcej informacji istotnych
dla funkcjonalności tekstu, LUB za odpowiedź, w której w ogóle nie wykorzystano informacji
ze źródeł.
Schemat punktowania ogłoszenia
2 pkt – za zredagowanie ogłoszenia, w którym zawarte są informacje z polecenia
i uwzględnione niezbędne elementy tej formy: kto? dla kogo? o czym? gdzie? kiedy?
oraz słownictwo zachęcające.
1 pkt – za zredagowanie ogłoszenia, w którym zawarte będą informacje z polecenia
oraz słownictwo zachęcające, ale pominięty organizator albo adresat.
0 pkt – za odpowiedź, w której zostały pominięte dwie lub więcej informacji istotnych
dla funkcjonalności tekstu i w której nie pojawia się słownictwo zachęcające.
Schemat punktowania wypowiedzi będącej odpowiedzią z uzasadnieniem na pytanie
2 pkt – za zredagowanie poprawnej odpowiedzi, nawiązującej do konkretnego pytania
oraz podanie logicznego uzasadnienia.
1 pkt – za zredagowanie poprawnej odpowiedzi, nawiązującej do konkretnego pytania, ale
w której brakuje logicznego uzasadnienia.
0 pkt – za wypowiedź nie na temat albo wypowiedź, w której nie udzielono poprawnej
odpowiedzi, albo za brak odpowiedzi.
13
Podczas oceny wypowiedzi ustnych uwzględnia się: zawartość merytoryczną
wypowiedzi, poprawność językową, sposób wygłaszania. Ocena uzależniona jest od poziomu
realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności pytania oraz możliwości
ucznia. Istnieje możliwość wprowadzenia oceny za ‘aktywność’, rozumianą jako częste,
poprawne wypowiadanie się ucznia na zajęciach z własnej woli na zadany temat. Sposób
oceniania za aktywność ustalają poszczególni nauczyciele poloniści.
Podczas oceny recytacji/inscenizacji uwzględnia się: pamięciowe opanowanie tekstu,
technikę mówienia, głosową interpretację tekstu. Ocena uzależniona jest od poziomu
realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności wygłaszanego tekstu
oraz możliwości ucznia.
Podczas oceny techniki czytania uwzględnia się: liczbę i rodzaj popełnianych błędów,
poprawne przestankowanie (w tym intonację), akcenty logiczne, dykcję, tempo, głośność,
głosową interpretację tekstu, barwę głosu. Ocena uzależniona jest od poziomu realizacji
poszczególnych kryteriów jak również stopnia trudności czytanego tekstu oraz możliwości
ucznia.
Ocenianie umiejętności ortograficznych ucznia ustala każdy nauczyciel polonista
odrębnie, biorąc pod uwagę m.in. stopień trudności dyktanda lub innego sprawdzianu
ortograficznego, jego długość, specyfikę klasy.
Ocenianie pracy domowej – jej samodzielne wykonanie jest obowiązkiem ucznia
i sam fakt posiadania pracy domowej nie podlega ocenie. Uczeń ma również obowiązek
zgłosić nieodrobienie pracy domowej, co nauczyciel odnotowuje. Dopuszczalne jest
trzykrotne nieodrobienie pracy domowej w ciągu semestru bez usprawiedliwienia. Za każdy
kolejny brak uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. W razie nieobecności uczeń uzupełnia
braki w terminie określonym przez nauczyciela. Uczeń nie jest usprawiedliwiony, jeśli nie
odrobił pracy zadanej z wyprzedzeniem przynajmniej kilkudniowym, np. nauka wiersza
na pamięć, i od razu dostaje ocenę niedostateczną. Ocenianie pracy domowej jest
uwarunkowane jej formą. Formy pisemne i ustne wymienione powyżej nauczyciel ocenia wg
kryteriów oceny danej formy wypowiedzi.
Inne prace domowe,
np.
przekłady
intersemiotyczne, albumy, gazetki, plakaty, prace typu projekty, prace dodatkowe, prace
domowe w zeszycie ćwiczeń są poprzedzone podaniem przez nauczyciela kryteriów i sposobu
oceny.
Podczas oceny pracy w grupie uwzględnia się: poziom wykonania zadania wg
kryteriów wcześniej podanych, zaangażowanie członków zespołu w zależności od pełnionej
14
roli, umiejętność prezentacji pracy grupy, zgodność i porządek we współpracy. Ocena
uzależniona jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów jak również stopnia
trudności zadania oraz możliwości członków grupy.
W zależności od potrzeb i wymagań poszczególnych nauczycieli polonistów można
ocenić zeszyt przedmiotowy lub jego określoną część, biorąc pod uwagę ustalone kryteria,
np. kompletność zapisu lekcji, systematyczność i poprawność odrabiania prac domowych,
estetykę prowadzenia, inwencję w wyodrębnianiu ważniejszych treści, itp. Ocena uzależniona
jest od poziomu realizacji poszczególnych kryteriów i możliwości ucznia.
E)
SPOSÓB
OCENIANIA
UCZNIÓW
O
SPECJALNYCH
POTRZEBACH
EDUKACYJNYCH
Nauczyciele poloniści respektują zalecenia poradni psychologiczno – pedagogicznej
w odniesieniu do uczniów, u których stwierdzono różne deficyty. W szczególnych
przypadkach przy ocenie ucznia bierzemy również pod uwagę kontekst środowiskowy,
zaangażowanie, motywację, systematyczność w pracy, zdrowie, absencję. Uczniowi
ze stwierdzoną dysleksją (w wąskim znaczeniu tego pojęcia) nie polecamy czytać na głos
przy innych dzieciach, a sposób sprawdzenia postępów w technice czytania każdy polonista
ustala indywidualnie.
Dla
ucznia
ze
stwierdzoną
dysgrafią
czy
dysortografią
przygotowujemy
zmodyfikowane kryteria oceny prac pisemnych (ewentualnie zeszytu). Kryterium
poprawności ortograficznej zastępuje się najczęściej kryterium: „uczeń zamyka myśl
w obrębie zdań”. W odniesieniu do kryterium interpunkcyjnego: „Uczeń rozpoczyna zdania
wielką literą, a kończy kropką.” Jeśli chodzi o dyktanda, to uczniowie ci najczęściej piszą
dyktanda z luką oceniane wg indywidualnych ustaleń poszczególnych nauczycieli.
F) USTALONE WAGI OCEN
ZA POSZCZEGÓLNE FORMY SPRAWDZANIA
WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI
Sprawdzian
10
Kartkówka
5
Prace domowe – wypracowania
7
Prace domowe inne niż wypracowania
5
15
Prace dodatkowe
4
Odpowiedzi na lekcji
4
Czytanie głośne
3
Recytacja
5
Praca w grupach
3
Ćwiczenia gramatyczne
7
Zeszyt (w razie potrzeby)
8
Ortograffiti
1
G) CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWDZANIA I OCENIANIA (OGÓLNIE)
Częstotliwość sprawdzania i oceniania ustalają poszczególni nauczyciele poloniści
przede wszystkim w zależności od specyfiki klasy. Pisemne prace klasowe zaplanowane są
w planach pracy każdego z nauczycieli. Ocenianie wypowiedzi ustnych, wytworów pracy
ucznia czy innych form poddawanych ocenie odbywa się na każdych zajęciach.
Średnio w semestrze planuje się dwa wypracowania klasowe związane z lekturą, jeden
sprawdzian językowy, dwa dyktanda połączone ze sprawdzeniem znajomości zasad
ortograficznych, sprawdzenie przynajmniej dwóch prac domowych, przeprowadzenie jednego
testu czytania ze zrozumieniem lub testu sprawdzającego znajomość treści lektury,
sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczeń w zeszycie ćwiczeń – przynajmniej raz
w semestrze podobnie jak sprawdzenie techniki czytania oraz umiejętności recytowania.
Pozostałe wg ustaleń poszczególnych nauczycieli.
H) TERMINY ZAPOWIADANIA I ODDAWANIA SPRAWDZIANÓW
1. Sprawdziany (wypracowania klasowe, testy językowe, dyktanda) są zapowiadane
z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Przy ustalaniu terminu prac kontrolnych
stosuje się odpowiednie zapisy WSO dotyczące dopuszczalnej w jednym zespole
klasowym liczby sprawdzianów (dziennie i tygodniowo).
2. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek przystąpić do niego w terminie
dodatkowym, ustalonym z nauczycielem. W przypadku nieobecności jednodniowej
lub kilkugodzinnej uczeń pisze dany sprawdzian następnego dnia po terminie
wyznaczonym dla całej klasy. Niezastosowanie się ucznia do tego wymogu skutkuje
oceną niedostateczną.
16
3. Tzw. „kartkówki” są odpowiednikiem odpowiedzi ucznia z bieżącego materiału i nie
muszą być zapowiadane.
4. Nauczyciel sprawdza prace kontrolne i zapoznaje uczniów z ich wynikami w ciągu
maksymalnie 7 dni roboczych, licząc od daty sprawdzianu.
I) WARUNKI I ZASADY POPRAWIANIA OCEN BIEŻĄCYCH
1. Uczeń może poprawić bieżącą ocenę otrzymaną ze sprawdzianu (każdego z wyjątkiem
wypracowania klasowego), jeśli uzyskał ocenę niedostateczną lub dopuszczającą.
2. Termin poprawy sprawdzianu wyznacza nauczyciel.
J) MINIMALNA LICZBA OCEN Z DANEGO PRZEDMIOTU
1. Minimalna liczba ocen cząstkowych z języka polskiego jest zależna od liczby godzin
lekcyjnych tego przedmiotu (L) w danym poziomie klas i wynosi dla każdego ucznia:
2 x L+1 na semestr.
2. W szczególnych przypadkach, niezależnych od nauczyciela i ucznia (np. w sytuacji
długotrwałej choroby i wynikającej z niej usprawiedliwionej nieobecności dziecka
w szkole), uczeń może zostać sklasyfikowany na podstawie tych ocen cząstkowych,
które uzyskał, nawet jeśli ich liczba jest mniejsza od ogólnie wymaganej liczby
minimalnej.
K) SPOSOBY INFORMOWANIA RODZICÓW O OCENACH BIEŻĄCYCH
1. Rodzice uczniów są informowani o ocenach bieżących dzieci w następujących
formach:
a)
wpis oceny w dzienniku elektronicznym,
b) wpis oceny za pracę pisemną w zeszycie przedmiotowym ucznia
iw
c)
zeszycie ćwiczeń,
wklejka lub wpis oceny kryterialnej pod wypracowaniem lub innym
wytworem pracy ucznia (np. rysunek, album itp.),
d) wpis oceny wraz z liczbą uzyskanych punktów na sprawdzianie napisanym
przez ucznia i udostępnionym rodzicom do wglądu.
17
2. Jeśli zachodzi taka potrzeba, nauczyciel informuje rodziców ucznia o jego bieżących
ocenach w formie:
a) wiadomości
e-mail
przesłanej
za
pośrednictwem
dziennika
elektronicznego,
b) wpisu oceny wraz z komentarzem do zeszytu przedmiotowego ucznia,
c) bezpośredniej rozmowy indywidualnej z rodzicami ucznia.
3.
A)
ZASADY OCENIANIA SEMESTRALNEGO I KOŃCOWOROCZNEGO
ZASADY
WYSTAWIANIA
OCENY
SEMESTRALNEJ
I
ROCZNEJ
NA PODSTAWIE ŚREDNIEJ WAŻONEJ
Ocena klasyfikacyjna semestralna i roczna jest średnią ważoną wyliczoną z ocen
cząstkowych uzyskanych w danym semestrze lub roku szkolnym, którą zaokrągla się
do 0,01 i wystawia według następujących wskaźników:

niedostateczny < 1,50

1,50  dopuszczający < 2,50

2,50  dostateczny < 3,50

3,50  dobry < 4,50

4,50  bardzo dobry < 5,20

celujący  5,20;
Laureaci i finaliści konkursów polonistycznych o zasięgu wojewódzkim otrzymują
z języka polskiego celującą roczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną bez względu na średnią
ważoną.
B) WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ
(SEMESTRALNEJ) OCENY KLASYFIKACYJNEJ Z JĘZYKA POLSKIEGO
I.
Warunki
uzyskania
oceny
klasyfikacyjnej
niż przewidywana z języka polskiego:
18
semestralnej
lub
rocznej
wyższej
1. Uczeń nie aprobuje ustalonej przez nauczyciela oceny semestralnej lub rocznej,
o której pozyskał informacje na miesiąc przed semestralnym lub rocznym
klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej.
2. Uczeń jest przekonany, że w chwili obecnej poziom jego wiedzy i umiejętności jest
wyższy niż ustalona przez nauczyciela ocena semestralna lub roczna z języka
polskiego i zgłasza to nauczycielowi najpóźniej w drugim dniu po otrzymaniu
informacji o ustalonej przez nauczyciela ocenie semestralnej lub rocznej.
3. Nauczyciel, przyjąwszy zgłoszenie, analizuje sytuację, biorąc pod uwagę następujące
czynniki:

frekwencję ucznia w danym semestrze (roku) i przyczyny ewentualnych
nieobecności;

oceny cząstkowe i ewentualne przyczyny małej ich liczby;

korzystanie ucznia z możliwości poprawy prac pisemnych i sprawdzianów;

stosunek do obowiązków szkolnych;

postępy ucznia w zakresie ćwiczonych umiejętności (nauczyciel przychyli się
do możliwości poprawy oceny tylko w przypadku, jeśli uzyskuje on słabsze
wyniki w zakresie jednej z ocenianych umiejętności).
4. Po przeanalizowaniu sytuacji danego ucznia nauczyciel wyraża opinię umożliwiającą
lub nie poprawę oceny o jeden stopień. Decyzja nauczyciela jest ostateczna.
II. Tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej (semestralnej) oceny z języka
polskiego.
1. Po spełnieniu powyższych warunków nauczyciel ustala termin i sposób sprawdzenia
umiejętności ucznia (nie później niż na tydzień przed semestralnym lub rocznym
klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej).
2. Podczas poprawy zostanie sprawdzony poziom tych wiadomości i umiejętności,
z których uczeń otrzymał w ciągu semestru oceny niższe niż satysfakcjonujące go.
3. Odpowiedzi
ucznia
(ustne
lub
pisemne)
zostaną
ocenione
wg
kryteriów
zamieszczonych w PSO.
4. Decyzja o ocenie ucznia zostanie uzasadniona i przedstawiona uczniowi oraz jego
rodzicom nie później niż na trzy dni przed semestralnym lub rocznym
klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej.
19
C)
SPOSÓB
I
TERMINY
INFORMOWANIA
UCZNIÓW
I
RODZICÓW
O PRZEWIDYWANEJ ROCZNEJ (SEMESTRALNEJ) OCENIE KLASYFIKACYJNEJ
Na
miesiąc
przed
końcoworocznym
Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia
(semestralnym)
posiedzeniem
Rady
i jego rodziców/prawnych opiekunów
o przewidywanej dla niego ocenie klasyfikacyjnej, wpisując ją - jako przewidywaną do dziennika elektronicznego. Szczegółowe informacje o sposobach i formach informowania
uczniów i ich rodziców o przewidywanych ocenach precyzują zapisy zawarte w Statucie
Szkoły.
20