tutaj - BIP - Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi
Transkrypt
tutaj - BIP - Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi
REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA W ŁODZI Numer egzemplarza: 1 PROTOKÓŁ KONTROLI GOSPODARKI FINANSOWEJ I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Jednostka kontrolowana: Urząd Gminy w Ręcznie Termin kontroli: 12 maja – 15 lipca 2010 roku Kontrolujący Małgorzata Ożarek – główny inspektor kontroli (imię, nazwisko, Iwona Kawnik – inspektor kontroli stanowisko Michał Ciodyk – młodszy inspektor kontroli służbowe): Okres objęty kontrolą 2009 rok i okres wcześniejszy Numer i data upoważnienia: WK 601-2/20/2010 z dnia 27 kwietnia 2010 roku Uwaga! Protokół niniejszy podlega udostępnieniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198), z ograniczeniami wynikającymi z art. 5 tej ustawy. PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 I. INFORMACJE WSTĘPNE DANE O JEDNOSTCE Gmina Ręczno jest gminą wiejską położoną w powiecie piotrkowskim i graniczy z następującymi gminami: Aleksandrów, Łęki Szlacheckie, Masłowice, Przedbórz, Rozprza i Sulejów. Powierzchnia gminy wynosi 88,90 km2, co stanowi ponad 6% powierzchni powiatu. W granicach Gminy Ręczno wydzielono 14 sołectw. Funkcje centralne w gminie pełni Ręczno. Na dzień 31 grudnia 2009 roku w Gminie Ręczno zamieszkiwało 3.822 mieszkańców, w tym 1.914 mężczyzn i 1.908 kobiet. Struktura ludności wg wieku przedstawiała się następująco: Przedział wiekowy Liczba mieszkańców do 0-3 lat 186 od 4 do 7 lat 132 od 8 do 18 lat 494 Kobiety Mężczyźni 1.010 - od 19 do 60 lat od 19 do 65 lat 1.268 Pozostali w wieku produkcyjnym 732 Na koniec 2009 roku odnotowano w Gminie 175 osoby bezrobotne, w tym 85 mężczyzn i 90 kobiety, co stanowiło 4,6% ogólnej liczby mieszkańców. Siedzibą organów jest Ręczno, a Urząd Gminy Ręczno mieści się przy ulicy Piotrkowskiej 5, 97-510 Ręczno Gmina Ręczno Urząd Gminy Ręczno REGON 590647925 000547840 NIP 771-10-75-533 771-26-66-905 Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Gminie Ręczno została przeprowadzona na podstawie przepisów art. 1 ust 2 pkt 1 oraz art. 7 ust.1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz.U z 2001 r., nr 55, poz.577 z późn.zm.) w dniach od 12 maja do 15 lipca 2010 roku. PODSTAWOWE WSKAŹNIKI FINANSOWE Wskaźniki charakteryzujące sytuację finansową Gminy Ręczno w latach 2007-2009, obliczone w oparciu o dane wynikające ze sprawozdań finansowych – Rb-27S, Rb-28S, Rb-NDS, Rb-Z, przedstawiają się następująco: Lp. Treść 2007 2008 2009 Liczba mieszkańców 3871 3846 3822 98,46 97,51 Wskaźniki budżetowe w % 1. WB1 - udział dochodów bieżących w 97,74 _____________________________________________________ 2 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 dochodach ogółem 2. WB2 – udział dochodów własnych w dochodach ogółem 19,37 21,61 19,97 3. WB3 – udział nadwyżki operacyjnej w dochodach ogółem 12,12 12,91 10,02 4, WB4 – udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem 8,96 15,65 24,60 5. WB5 – obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne 50,69 50,94 48,83 6. WB6 – udział nadwyżki operacyjnej i dochodów ze sprzedaży majątku w dochodach ogółem 12,71 12,99 10,02 6. WB7 – wskaźnik samofinansowania 170,48 91,01 43,82 1.628,48 1.768,94 1.960,14 Wskaźniki na mieszkańca w zł 1. WL1 – transfery mieszkańca 2. WL2 – nadwyżka operacyjna na mieszkańca 253,81 297,52 253,31 3. WL3 – zobowiązania ogółem na mieszkańca 191,02 200,87 614,16 4. WL4 – zobowiązania ogółem bez zobowiązań na projekty unijne na mieszkańca 191,02 200,87 614,16 bieżące na Wskaźniki dla zobowiązań w % 1. WZ1 – udział zobowiązań ogółem w dochodach ogółem 9,12 8,15 24,29 2. WZ2 – zobowiązania ogółem bez zobowiązań na projekty unijne w dochodach ogółem 9,12 8,15 24,29 3. WZ3 – obciążenie dochodów ogółem obsługą zadłużenia 7,72 3,87 2,76 4. WZ4 – obciążenie dochodów ogółem obsługą zadłużenia bez rat kapitałowych na projekty unijne 7,72 3,87 2,76 5. WZ5 – obciążenie dochodów własnych obsługą zadłużenia 39,86 17,88 13,82 6. WZ6 – obciążenie dochodów bieżących wydatkami bieżącymi i obsługą zadłużenia 95,50 90,81 92,55 7. WZ7 – udział zobowiązań wymagalnych w zobowiązaniach ogółem 0,00 0,00 0,05 8. WU1 – udział zobowiązań wymagalnych wobec ZUS KRUS NFZ w dochodach ogółem 0,00 0,00 0,01 9. WU2 – udział zobowiązań wymagalnych wobec ZUS, KRUS, NFZ w zobowiązaniach ogółem 0,00 0,00 0,05 _____________________________________________________ 3 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Zestawienie danych do wyliczenia w/w wskaźników za lata 2007-2009 stanowi załącznik nr 1 do protokołu kontroli. Wskaźnik zadłużenia określony art. 243 ustawy o finansach publicznych Wskaźnik relacji łącznej kwoty zadłużenia przypadającej w roku budżetowym 2009 z tytułów określonych w art. 243 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy o finansach publicznych do planowanych dochodów wynosi – 0,08 i jest mniejszy do średniej arytmetycznej z obliczonych dla ostatnich trzech lat relacji dochodów bieżących powiększonych o dochody ze sprzedaży majątku oraz pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów budżetu ogółem, który wynosi – 0,14. II. USTALENIA OGÓLNE 1. KIEROWNICTWO JEDNOSTKI Przewodniczący rady gminy Przewodniczącym Rady Gminy Ręczno jest Barbara Stępień wybrana uchwałą Rady Gminy Ręczno z dnia 27 listopada 2006 roku, co stwierdza uchwała Rady Gminy nr I/1/06 z dnia 27 listopada 2006 roku. Wójt gminy Wójtem Gminy jest Pan Marek Andrzej Sroka wybrany w wyborach bezpośrednich w dniu 26 listopada 2006 roku. Zaświadczenie Gminnej Komisji Wyborczej w Ręcznie z dnia 27 listopada 2006 roku. Wójt Gminy na sesji Rady Gminy odbytej w dniu 6 grudnia 2006 roku złożył ślubowanie wobec Rady Gminy. Skarbnik gminy W dniu 7 grudnia 1993 roku uchwałą nr 46/93 Rady Gminy w Ręcznie na stanowisko Skarbnika Gminy powołano z dniem 15 grudnia 1993 roku na czas nieokreślony Panią Wiesławę Okoń. Na podstawie uchwały nr XXV/158/2010 Rady Gminy Ręczno z dnia 18 czerwca 2010 roku w sprawie odwołania Skarbnika Gminy Ręczno odwołano Panią Wiesławę Okoń ze stanowiska Skarbnika Gminy Ręczno z dniem 27 sierpnia 2010 roku. Na podstawie uchwały XXV/159/2010 Rady Gminy Ręczno z dnia 18 czerwca 2010 roku na stanowisko Skarbnika Gminy Ręczno z dniem 30 sierpnia 2010 roku powołano Panią Bożenę Jarosińską. Sekretarz gminy W dniu 2 września 2004 roku uchwałą nr XIV/92/2004 z dnia 2 września 2004 roku na stanowisko Sekretarza Gminy Ręczno z dniem 1 października 2004 roku powołano Panią Marię Lesiakowską. Powołanie nastąpiło na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. 2. GMINNE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE I PRAWNOORGANIZACYJNE FORMY ICH DZIAŁALNOŚCI W okresie objętym organizacyjne: kontrolą Gmina Ręczno posiadała następujące jednostki _____________________________________________________ 4 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej - jednostka budżetowa, utworzony na podstawie zarządzenia nr 3/90 Naczelnika Gminy w Ręcznie z dnia 4 kwietnia 1990 roku w sprawie utworzenia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. W dniu 28 grudnia 2004 roku Rada Gminy podjęła uchwałę nr XVI/109/04 w sprawie Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. - Gminna Biblioteka Publiczna - w dniu 26 stycznia 2001 roku Rada Gminy w Ręcznie podjęła uchwałę nr XV/142/2001 w sprawie statutu Gminnej Biblioteki Publicznej w Ręcznie. Statut zmieniono uchwałą nr XXV/178/06 Rady Gminy Ręczno z dnia 21 czerwca 2006 roku oraz uchwałą nr XXIII/145/2010 z dnia 28 stycznia 2010 roku. Zgodnie z załącznikiem do uchwały nr XV/142/2001 Rady Gminy Ręczno z dnia 26 stycznia 2001 roku Gminna Biblioteka Publiczna jest samodzielną gminną jednostką kultury wpisaną do rejestru instytucji kultury prowadzonej przez Gminę Ręczno. - Szkoła Podstawowa w Bąkowej Górze przekształcona z dniem 1 września 1999 roku w sześcioletnią Szkołę Podstawową na podstawie uchwały Rady Gminy w Ręcznie nr V/42/99 z dnia 25 marca 1999 roku. Organizację szkoły określa statut nadany odrębną uchwałą Rady Gminy. W statucie nie określono formy organizacyjnej szkoły. Z ustnego wyjaśnienia Skarbnik Gminy - Wiesławy Okoń wynika, że szkoła funkcjonuje jako jednostka budżetowa. - Szkoła Podstawowa w Stobnicy - jednostka budżetowa przekształcona z dniem 1 września 1999 roku w sześcioletnią Szkołę Podstawową na podstawie uchwały nr V/43/99 Rady Gminy Ręczno z dnia 25 marca 1999 roku. Organizację szkoły określa statut nadany odrębną uchwałą Rady Gminy. - Publiczny Zespół Szkolno - Gimnazjalny w Ręcznie - jednostka budżetowa utworzona na podstawie uchwały Rady Gminy nr 72/04 z dnia 28 kwietnia 2004 roku. Organizację szkoły określa statut nadany odrębną uchwałą Rady Gminy. 3. UNORMOWANIA WEWNĘTRZNE Statut gminy W dniu 21 marca 2003 roku Rada Gminy Ręczno uchwałą nr IV/28/03 przyjęła statut (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego nr 158, poz. 1553 ze zm.). Zmiany do w/w statutu wprowadzono uchwałami Rady Gminy nr IX/61/03 z dnia 30 grudnia 2003 roku (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2004 roku, nr 21 poz. 248; Uchwałą nr XIV/94/04 Rady Gminy z dnia 2 września 2004 roku (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego nr 287, poz. 2402) oraz uchwałą nr XXVI/183/06 Rady Gminy z dnia 15 września 2006 roku (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego nr 355, poz. 2734). Regulamin organizacyjny urzędu W okresie objętym kontrolą obowiązywał Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Ręczno, wprowadzony przez Wójta Gminy Ręczno zarządzeniem nr 31/07 z dnia 29 czerwca 2007 roku. Zgodnie z załącznikiem do zarządzenia nr 31/07 Wójta Gminy Ręczno strukturę organizacyjną Urzędu stanowią: Wójt, Skarbnik Gminy, Sekretarz Gminy, Urząd Stanu Cywilnego oraz samodzielne stanowiska pracy. Ustalone zasady gospodarowania mieniem komunalnym Rada Gminy Ręczno nie ustaliła szczegółowych zasad dotyczących nabywania i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż 3 lata. Powyższe oznacza wyłączność Rady Gminy w podejmowaniu każdorazowo decyzji w tym przedmiocie, stosownie do uregulowań zwartych w art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. a ustawy _____________________________________________________ 5 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 142, poz. 1591 ze zm.). Instrukcja w sprawie przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł Zgodnie z art. 15a ust. 2 w związku z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 16 listopada 2000 roku o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowania terroryzmu (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 153, poz. 1505 ze zm.) jednostka opracowała i wprowadziła w życie zarządzeniem Wójta Gminy nr 62/07 z dnia 3 grudnia 2007 roku „Instrukcję postępowania w sprawie przeciwdziałania wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałaniu finansowania terroryzmu”. 4. UNORMOWANIA W ZAKRESIE KONTROLI WEWNĘTRZNEJ (FINANSOWEJ). Unormowania w zakresie kontroli finansowej. Osoby odpowiedzialne. Unormowania w zakresie kontroli uregulowaniach wewnętrznych: wewnętrznej zawarte zostały w następujących - Instrukcji obiegu i kontroli dowodów finansowo-księgowych; - Zakładowym planie kont; - Zasadach rachunkowości; - Instrukcji kasowej; - Instrukcji inwentaryzacyjnej; - Zasadach amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych; - Zasadach udzielania zaliczek budżetowych; - Procedurach kontroli finansowej; - Instrukcji ewidencji i kontroli druków ścisłego zarachowania; W Regulaminie Organizacyjnym nadanym zarządzeniem Wójta Gminy nr 46/2007 z dnia 5 września 2007 roku określono zadania zarówno dla Skarbnika jak również innych samodzielnych stanowisk pracy podległych Skarbnikowi Gminy. Zakresem czynności z dnia 2 lipca 2007 roku Wójt Gminy powierzył Skarbnikowi Gminy wykonywanie obowiązków określonych z art.45 ust.1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych. Stwierdzono, że Wiesława Okoń pełniąca obowiązki Skarbnika Gminy posiada zarówno wykształcenie jak i doświadczenie konieczne do objęcia funkcji Skarbnika Gminy. W Instrukcji obiegu i kontroli dowodów finansowo-księgowych wskazano cechy prawidłowego dowodu księgowego i wskazano podział dowodów na zewnętrzne i wewnętrzne oraz zbiorcze, korygujące, zastępcze i rozliczeniowe. Zawarto ponadto szczegółowe uregulowania dotyczące faktur i rachunków, dokumentowania przekazania dotacji, aktów notarialnych, umów zleceni i umów i o dzieło. Instrukcja nie zawierała natomiast żadnych uregulowań dotyczących sporządzania, obiegu i kontroli list płac oraz poleceń księgowania, które to dokumenty były powszechnie przez jednostkę stosowane. _____________________________________________________ 6 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Instrukcja obiegu i kontroli dokumentów finansowo-księgowych wskazywała procedurę rejestracji wpływających do Urzędu Gminy dowodów księgowych. Stwierdzono, że wszystkie objęte kontrolą faktury i rachunki oznaczone zostały datą wpływu do jednostki. Instrukcja obiegu i kontroli dowodów księgowych określała sposób dokonywania czynności sprawdzających wobec wskazanych w Instrukcji dowodów księgowych. Dowody księgowe objęte kontrolą w ramach analizy operacji ewidencjonowanych na koncie 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami” zostały sprawdzone zgodnie z uregulowaniami Instrukcji obiegu i kontroli dowodów finansowo-księgowych przez osoby, którym wykonywanie czynności kontrolnych powierzono na podstawie upoważnienia lub poprzez wskazanie obowiązku z w tym zakresie w zakresie czynności. Dowody opatrzone zostały podpisem przez Skarbnika Gminy na okoliczność dokonania kontroli i zostały zatwierdzone do wypłaty przez Wójta Gminy lub Sekretarza Gminy posiadającego stosowne upoważnienie. Objęte kontrolą faktury poza objętymi kontrolą w ramach ewidencji na koncie 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami przedstawiają poniższe tabele: Numer faktury, data faktury i kwota oraz rodzaj zakupu Data wpływu faktury i jej oznaczenie, dekretacja Data realizacji faktury Data zapłaty wynikająca z faktury CZERWIEC 2009 ROK Faktura nr 1018/2009 z dnia 5 czerwca 2009 roku na kwotę 299,27 zł za zakup materiałów biurowych 08.06.2009, FV 400-1/201-75) 511 (Wn 16.06.2009 16.06.2009 Faktura nr 391/G/2009 z dnia 29 maja 2009 roku na kwotę 244 zł za przekazywanie informacji o działalności gminy 04.06.2009, FV 400-2/201-102) 499 (Wn 10.06.2009 12.06.2009 Faktura nr 977/2009 z dnia 28 maja 2009 roku na kwotę 362 zł za zakup materiałów biurowych 01.06.2001, FV 400-2/201-75) 470 (Wn 08.06.2009 11.06.2009 Faktura VAT nr 67/06/2009 z dnia 22 czerwca 2009 roku na kwotę 6.105,47 zł za zakup miału 23.06.2009, FV 400-2/201-5) 558 (Wn 03.07.2009 06.07.2009 Faktura nr 43/2009 z dnia 18 czerwca 2009 roku na kwotę 555,99 zł za sporządzenie projektu decyzji o warunkach zabudowy 19.06.2009, FV 400-2/201-89) 551 (Wn 30.06.2009 03.07.2009 Faktura nr 34/2009 z dnia 9 czerwca 2009 roku na kwotę 2.400 zł za organizację szkolenia 09.06.2009, FV 400-2/201-89) 515 (Wn 10.06.2009 Nie wskazano terminu płatności na fakturze Faktura nr 153/P/06//2009 z dnia 15 czerwca 2009 roku na kwotę 954,98 zł za zakup krzesła 15.06.2009, FV 400-2/201-84) 541 (Wn 25.06.2009 29.06.2009 Faktura nr 96/H z dnia 29 maja 2009 roku na kwotę 408,70 zł za zakup tonerów 01.06.2009, FV 400-1/201-56) 468 (Wn 08.06.2009 08.06.2009 Faktura nr 2/06/09 z dnia 10 czerwca 2009 roku na kwotę 3.660 zł za opracowanie projektu budowlanego sieci wodociągowej wraz z kosztorysem Paskrzyn 10.06.2009, FV 400-1/201-122) 520 (Wn 22.06.2009 24.06.2009 Faktura nr 000866/09 z dnia 28 maja 2009 roku na kwotę 820,84 zł za badanie wody 04.06.2009, FV 400-1/201-243) 501 (Wn 08.06.2009 11.06.2009 Numer faktury, data faktury i kwota oraz rodzaj zakupu Data wpływu faktury i jej oznaczenie, dekretacja Data realizacji faktury Data zapłaty wynikająca z faktury CZERWIEC 2009 ROK Faktura nr 1018/2009 z dnia 5 czerwca 2009 roku na kwotę 299,27 zł za zakup materiałów biurowych 08.06.2009, FV 400-1/201-75) 511 (Wn 16.06.2009 16.06.2009 Faktura nr 391/G/2009 z dnia 29 maja 2009 roku na kwotę 244 zł za przekazywanie informacji o działalności gminy 04.06.2009, FV 400-2/201-102) 499 (Wn 10.06.2009 12.06.2009 Faktura nr 977/2009 z dnia 28 maja 2009 roku na kwotę 362 zł za zakup materiałów biurowych 01.06.2001, FV 400-2/201-75) 470 (Wn 08.06.2009 11.06.2009 _____________________________________________________ 7 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Faktura VAT nr 67/06/2009 z dnia 22 czerwca 2009 roku na kwotę 6.105,47 zł za zakup miału 23.06.2009, FV 400-2/201-5) 558 (Wn 03.07.2009 06.07.2009 Faktura nr 43/2009 z dnia 18 czerwca 2009 roku na kwotę 555,99 zł za sporządzenie projektu decyzji o warunkach zabudowy 19.06.2009, FV 400-2/201-89) 551 (Wn 30.06.2009 03.07.2009 Faktura nr 34/2009 z dnia 9 czerwca 2009 roku na kwotę 2.400 zł za organizację szkolenia 09.06.2009, FV 400-2/201-89) 515 (Wn 10.06.2009 Nie wskazano terminu płatności na fakturze Faktura nr 153/P/06//2009 z dnia 15 czerwca 2009 roku na kwotę 954,98 zł za zakup krzesła 15.06.2009, FV 400-2/201-84) 541 (Wn 25.06.2009 29.06.2009 Faktura nr 96/H z dnia 29 maja 2009 roku na kwotę 408,70 zł za zakup tonerów 01.06.2009, FV 400-1/201-56) 468 (Wn 08.06.2009 08.06.2009 Faktura nr 2/06/09 z dnia 10 czerwca 2009 roku na kwotę 3.660 zł za opracowanie projektu budowlanego sieci wodociągowej wraz z kosztorysem Paskrzyn 10.06.2009, FV 400-1/201-122) 520 (Wn 22.06.2009 24.06.2009 Faktura nr 000866/09 z dnia 28 maja 2009 roku na kwotę 820,84 zł za badanie wody 04.06.2009, FV 400-1/201-243) 501 (Wn 08.06.2009 11.06.2009 Numer faktury, data faktury i kwota oraz rodzaj zakupu Data wpływu faktury i jej oznaczenie, dekretacja Data realizacji faktury Data zapłaty wynikająca z faktury WRZESIEŃ 2009 ROKU Faktura nr 73/2009 z dnia 30 sierpnia 2009 roku na kwotę 20.000,08 za organizację gminnego festynu rodzinnego w dniu 23 sierpnia 2009 roku 24.08.2009, FV 400-2/201-96) 825 (Wn 28.09.2009 w kwocie 11.750,08 zł, a w dniu 20.10.2009 w kwocie 8.250 Nie wskazano terminu płatności na fakturze Faktura nr 391/PT z dnia 20 sierpnia 2009 roku na kwotę 222,97 zł za zakup materiałów do regeneracji pił spalinowych 26.09.2009, FV 400-1/201-128) 737 (Wn 02.09.2009 03.09.2009 Faktura nr 391/PT z dnia 20 sierpnia 2009 roku na kwotę 222,97 zł za zakup materiałów do regeneracji pił spalinowych 02.09.2009, FV 400-1/201-146) 755 (Wn 08.09.2009 11.09.2009 Faktura nr 78428/2009/08/II z dnia 31 sierpnia 2009 roku na kwotę 2.542,32 zł za selektywną zbiórkę odpadów 04.09.2009, FV 400-1/201-57) 767 (Wn 11.09.2009 14.09.2009 Faktura nr FAS/397/2009 z dnia 1 września 2009 roku na kwotę 239 zł za wykonanie pieczątek 02.09.2009, FV 400-1/201-90) 752 (Wn 11.09.2009 15.09.2009 Rachunek nr 36/O/09/2009 z dnia 4 września 2009 roku na kwotę 290 zł za udział w szkoleniu 15.09.2009, rachunek 18 (Wn 400-2/201-314) 15.09.2009 11.09.2009 Faktura nr 104/2009 z dnia 14 września 2009 roku na kwotę 854 zł za dostawę kruszywa 15.09.2009, FV 400-1/201-125) 24.09.2009 28.09.2009 Faktura nr 451/2009 z dnia 7 września 2009 roku na kwotę 649,11 zł za zakup materiałów remontowych 28.09.2009, FV 780 (Wn 400-1/201-10) 28.09.2009 21.09.2009 Faktura nr 1/IX/2009 z dnia 8 września 2009 roku na kwotę 1.952 zł za wykonanie mapy sytuacyjno-wysokościowej 10.09.2009, FV 400-1/201-21) 780 (Wn 18.09.2009 22.09.2009 Faktura nr 00021/2009 z dnia 15 września 2009 roku na kwotę 11.468 zł za zakup tablic 18.09.2009, FV 400-1/201-316) 792 (Wn 21.09.2009 22.09.2009 787 nr (Wn W dwóch przypadkach wyszczególnionych w tabeli nie dotrzymano terminu płatności wskazanego na fakturze, jednak wystawca nie wystąpił o zapłatę odsetek. Przestrzeganie procedur kontroli zbadano również w ramach kontroli poszczególnych zagadnień merytorycznych i wynik kontroli w tym zakresie zawarto przy poszczególnych zagadnieniach. _____________________________________________________ 8 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Test dotyczący kontroli wewnętrznej stanowi załącznik nr 2 do protokołu kontroli. 5. KONTROLE ZEWNĘTRZNE Kontrole przeprowadzone przez RIO Kompleksowa kontrola gospodarki finansowej Urzędu Gminy Ręczno przeprowadzona została przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi w terminie od 22 maja do 21 lipca 2006 roku. Wystąpienie pokontrolne skierowane zostało do Wójta Gminy Ręczno pismem znak WK-602/63/2006 z dnia 3 października 2006 roku. Informację o wykonaniu zaleceń pokontrolnych Wójt Gminy Ręczno przesłał do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi pismem znak 0911/1/2006 z dnia 8 listopada 2006 roku. Kontrole przeprowadzone w zakresie gospodarki finansowej przez inne podmioty - lata 2008 - 2009 W latach 2008-2009 w Urzędzie Gminy w Ręcznie przeprowadzono następujące kontrole w zakresie gospodarki finansowej: - w dniach 25-26 czerwca 2008 roku Urząd Kontroli Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim przeprowadził kontrolę w zakresie poprawności i rzetelności deklaracji wykazanych w deklaracjach VAT-7 za marzec i kwiecień 2008 roku; - w dniu 9 października 2008 roku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi przeprowadził kontrolę zadania „Modernizacja wodociągu w Paskrzynie i Czartorii” przed wypłatą środków finansowych; - w dniu 17 czerwca 2009 roku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi przeprowadził kontrolę zadania „Termomodernizacja budynku Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Ręcznie” przed wypłatą środków finansowych. 6. KREDYTY, POŻYCZKI, OBLIGACJE, PORĘCZENIA, AKCJE I UDZIAŁY Zaciągnięte kredyty i pożyczki - 2009 rok W 2009 roku Gmina Ręczno zaciągnęła kredyt na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu 2009 roku. W okresie objętym kontrolą nie zaciągano pożyczek. Na dzień 31 grudnia 2009 roku saldo zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek wynikające z konta 134 „Kredyty bankowe” oraz 260 „Zobowiązania finansowe” wynosiło 2.349.978,62 zł. Na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego (art.82 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych) W dniu 25 września 2009 roku Wójt Gminy Ręczno zaciągnął kredyt długoterminowy na sfinansowanie w 2009 roku deficytu budżetu Gminy Ręczno w Banku Spółdzielczym Ziemi Piotrkowskiej w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie umowy nr 76/76JST/2009. Kredyt zaciągnięty został do wysokości 2.213.277,08 zł. Według §2 umowy bank stawia do dyspozycji kredytobiorcy kredyt w następujących transzach: - w dniu 25 września 2009 roku - 1.700.000 zł; - w dniu 5 października 2009 roku - 300.000 zł; - w dniu 5 grudnia 2009 roku - 213.277,08 zł. _____________________________________________________ 9 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Kredyt jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej. Oprocentowanie kredytu stanowi sumę stawki WIBOR 3M wyliczanej na podstawie średniej z 10 ostatnich dni miesiąca poprzedzającego miesiąc obrachunkowy oraz marży bank w wysokości 1,35%. Oprocentowanie kredytu w dniu zawarcia umowy wynosiło 5,25%. Odsetki od wykorzystanego kredytu naliczane są w miesięcznych okresach obrachunkowych, a termin spłaty odsetek ustalono na ostatni dzień kalendarzowy miesiąca na który zostały naliczone począwszy od dnia 31 października 2009 roku. Ostatnia rata odsetkowa płatna wraz z ostatnią ratą kredytu tj. do dnia 25 września 2014 roku. Rozpoczęcie spłaty rat ustalono od dnia 5 stycznia 2010 roku. W §6 wskazano wysokość poszczególnych rat. Prawnym zabezpieczeniem kredytu jest weksel własny In blanco wraz z deklaracją wekslową. Ustalono, że kredytobiorca może wystąpić z uzasadnionym pisemnym wnioskiem o zmianę warunków lub terminów spłaty kredytu określonych w umowie, a wniosek powinien być złożony w banku nie później niż 7 dni przed umownym terminem spłaty. Zmiana warunków umowy z wyjątkiem zmiany oprocentowania kredytu wymaga pisemnego aneksu pod rygorem nieważności. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy. Załącznikiem do umowy był harmonogram spłaty kredytu określający zarówno spłaty rat jak i odsetek. W dniu 8 grudnia 2009 roku Wójt oraz Skarbnik Gminy powołując się na sytuację finansową gminy poinformowali bank o podjęciu decyzji dotyczącej zmniejszenia kredytu do kwoty pierwszej transzy (1.700.000 zł). Z pisma wynika, że niniejsze było zgodne z uchwałą Rady Gminy w sprawie zaciągnięcia kredytu; zapisami specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz §1 umowy o kredyt nr 76/76JST/2009. W ślad za niniejszym pismem Wójt i Skarbnik Gminy w dniu 11 grudnia 2009 roku poprosili o zmianę harmonogramu spłat według przedstawionej propozycji. W dniu 30 grudnia 2009 roku spisano aneks nr 1/2009 do umowy dotyczący zmiany wysokości zaciągniętego kredytu; zmiany harmonogramu oraz zmiany wysokości zabezpieczenia. W dniu 17 września 2009 roku Rada Gminy Ręczno podjęła uchwałę nr XX/130/09 w sprawie zaciągnięcia długoterminowego kredytu w kwocie do 2.213.277,08 zł na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu 2009 roku. Jako źródło spłaty kredytu wskazano udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych i część wyrównawczą subwencji ogólnej. Spłatę kredytu przewidziano w terminie do 25 września 2014 roku. W dniu 21 września 2009 roku Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi wydał pozytywną opinię o możliwości spłaty przez Gminę Ręczno kredytu długoterminowego w kwocie 2.213.277,08 zł. Według uchwały nr XX/131/09 z dnia 17 września 2009 roku Gmina Ręczno posiadała deficyt budżetu w wysokości 2.523.537,39 zł, który postanowiono sfinansować w części kredytem w wysokości 2.213.277,08 zł. Limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych ustalony został uchwałą nr XIX/129/09 z dnia 3 lipca 2009 roku i nie zmieniony do dnia 17 września 2009 roku wynosił 2.670.000 zł. Wyboru banku dokonano w drodze przetargu nieograniczonego. Wartość szacunkową zamówienia określił Skarbnik Gminy w dniu 17 sierpnia 2009 roku na kwotę 430.799,15 zł (33.199,15 zł – koszt uruchomienia kredytu + 397.600 zł – koszt oprocentowania kredytu), co stanowiło równowartość 111.113,7577 euro. Wartość szacunkową zamówienia ustalono na podstawie badania rynku kredytów. Ogłoszenie o przetargu opublikowane zostało w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 24 sierpnia 2009 roku od numerem 289692. W tym samym dniu ogłoszenie o zamówieniu zamieszczono w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Ręczno oraz na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w Ręcznie. Przedmiotem zamówienia było udzielenie i obsługa kredytu długoterminowego w wysokości 2.213.277,08 zł na sfinansowanie w 2009 roku deficytu budżetu Gminy Ręczno. Termin wykonania zamówienia określono na dzień 25 września 2014 roku. Jedynym kryterium wyboru ustalono najniższą cenę, a termin składania ofert ustalono na dzień 1 września 2009 roku. Stwierdzono, że w żadnym z ogłoszeń nie wskazano informacji na temat wadium, co stanowiło naruszenie art.41 pkt 8 ustawy z _____________________________________________________ 10 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 dnia 29 stycznia 2009 roku Prawo zamówień publicznych. Z treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia wynikało, że zamawiający nie żądał wniesienia wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zatwierdzona została w dniu 24 sierpnia 2009 roku przez Wójta Gminy. Według uregulowań specyfikacji istotnych warunków zamówienia o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu określone w art.22 ust.1 Prawa zamówień publicznych i nie podlegają wykluczeniu na podstawie art.24 ust.1 i 2 Prawa zamówień publicznych oraz złożą dokumenty potwierdzające spełnienie tych warunków z zastrzeżeniem art.26 ust.3 Prawa zamówień publicznych. W szczególności zamawiający wymaga, aby wykonawcy wykazali, że: - posiadają uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień; - posiadają wiedzę i doświadczenie oraz dysponują potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia lub przedstawią pisemne zobowiązanie innych podmiotów do udostępnienia potencjału technicznego i osób zdolnych do wykonania zamówienia; - znajdują się zamówienia; w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie - nie podlegają wykluczeniu z postępowania o udzielenia zamówienia na podstawie art.24 ust.1 i 2 Prawa zamówień publicznych. W celu potwierdzenia, że wykonawca posiada uprawnienia do wykonania określonej działalności lub czynności oraz nie podlega wykluczeniu na podstawie art.24 ust.2 pkt 3 Prawa zamówień publicznych zamawiający żąda załączenia do oferty: - formularza oferty o treści wg wzoru (załącznik nr 1); - oświadczenia o spełnianiu warunków określonych w art.22 ust.1 Prawa zamówień publicznych według wzoru (załącznik nr 2); - aktualny odpis z właściwego rejestru albo aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wystawionego nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert; - dokumenty potwierdzające uprawnienia osób podpisujących ofertę, o ile nie wynikają z przepisów prawa lub innych dokumentów rejestrowych; - dokument potwierdzający prawo do występowania w obrocie prawnym w zależności od ustawy na mocy której utworzony został bank, a w szczególności: - bank państwowy, utworzony na podstawie ustawy Prawo bankowe – rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa o utworzeniu banku państwowego, statutu banku, aktualny skład zarządu wraz z dokumentami powołującymi poszczególnych członków zarządu; - banki spółdzielcze oraz banki w formie spółki akcyjnej powołane na podstawie ustawy – Kodeks spółek handlowych – zezwolenie Komisji Nadzoru Bankowego, aktualny odpis z właściwego rejestru. Warunki określone we wskazanym przepisie są warunkami ogólnymi sformułowanymi przez ustawodawcę, które zamawiający powinien sprecyzować albowiem w zależności od rodzaju postępowania inne będę warunki wymagane od wykonawców. W celu spełnienia warunków udziału w postępowaniu zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, stosownie do art.25 ust.1 ustawy Prawo zamówień publicznych. W świetle powyższego wskazać należy, że zamawiający nie opisał warunków udziału dotyczących posiadania przez wykonawcę niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz dysponowania potencjałem _____________________________________________________ 11 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oraz znajdowanie się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia. Brak opisu warunków udziału w postępowaniu świadczy o nieprzestrzeganiu art.36 ust.1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co najmniej opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków. Wskazać należy ponadto, że brak było uzasadnienia do żądania przez zamawiającego dokumentów potwierdzającego prawo do występowania w obrocie prawnym wskazanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia albowiem dokumenty takie nie zostały wskazane w zamkniętym katalogu dokumentów wynikających z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz.U. Nr 87, poz. 605 ze zmianami). Ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia wynikało, że z wykonawcą, który złoży najkorzystniejszą ofertę zostanie podpisana umowa, której wzór zostanie przedstawiony przez wykonawcę, zaakceptowany przez zamawiającego. Umowa powinna zawierać założenia zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia tj. transz wpłat i harmonogram spłat. W umowie nie mogą być zawarte mniej korzystne postanowienia niż w ogólnych warunkach umowy. Zamawiający zastrzegł również możliwość niewykorzystania transz kredytu bez podania przyczyn z czego skorzystał zawierając aneks do umowy na mocy którego zmniejszono kwotę zaciągniętego kredytu. W podstępowaniu złożono następujące oferty: Numer oferty Określenia wykonawcy Cena w zł 1 Bank Spółdzielczy Ziemi Piotrkowskiej 391.835,42 2 Bank Spółdzielczy w Przedborzu 402.461,40 3 ING Bank Śląski S.A. 412.768,77 Złożone oferty spełniały wymagania zamawiającego. Jako najkorzystniejsza uznana została oferta Banku Spółdzielczego Ziemi Piotrkowskiej. W dniu 2 września zawiadomienie o wyborze oferty zamieszone zostało na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Ręczno. W tym samym dniu zawiadomienie o wyborze oferty odebrał osobiście pełnomocnik Zarządu Banku Spółdzielczego w Przedborzu. Pozostali oferenci zostali zawiadomieni o wyniku postępowania listem poleconym (w dniu 4 września 2009 roku – oferent nr 1 oraz 8 września 2009 roku – oferent nr 3). Umowa o zamówienie publiczne podpisana została w dniu 25 września 2009 roku, a w dniu 29 września 2009 roku w Biuletynie Zamówień Publicznych zamieszczono ogłoszenie o udzieleniu zamówienia. Na spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek i kredytów (art.82 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych) oraz na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego (art.82 ust.1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych). W okresie objętym kontrolą Gmina Ręczno nie zaciągała kredytów i pożyczek na wyżej wymieniony cel. Udzielone gwarancje i poręczenia – 2007 - 2009 rok Gmina Ręczno nie udzielała gwarancji i poręczeń. _____________________________________________________ 12 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Wyemitowane papiery wartościowe Kontrolowana jednostka nie emitowała papierów wartościowych. Posiadane akcje i udziały w spółkach prawa handlowego. Wnoszenie i wycena aportów rzeczowych Gmina Ręczno nie posiada akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego. Stan zadłużenia jednostki samorządu terytorialnego – 2009 rok Według art. 169 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym spłat rat kredytów i pożyczek, o których mowa w art. 82 ust. 1 pkt 2 i 3 (zaciągniętych w związku z planowanym deficytem oraz ze spłatą wcześniej zaciągniętych zobowiązań) wraz z należnymi w danym roku odsetkami od kredytów i pożyczek, o których mowa w art. 82 ust. 1 (kredytów i pożyczek zaciągniętych w związku z planowanym deficytem, ze spłatą wcześniej zaciągniętych zobowiązań oraz przejściowym deficytem budżetu, wykupów papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na cele określone w art. 82 ust. 1 pkt 2 i 3 wraz z należnymi odsetkami i dyskontem od papierów wartościowych emitowanych na cele określone w art. 82 ust. 1 oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostki samorządu terytorialnego poręczeń oraz gwarancji) - nie może przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego. Do niniejszego limitu obciążeń finansowych nie zalicza się do emitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek zaciągniętych w związku z umową zawartą z podmiotem dysponującym środkami. Wskaźnik zadłużenia za 2009 rok obliczono w oparciu o dane z uchwały Rady Gminy Ręczno nr XVI/112/09 z dnia 24 lutego 2009 roku w sprawie uchwalenia budżetu na 2009 rok, i tak: - kwota przypadających do spłaty rat pożyczek i kredytów - 194.971,80 zł, - przewidywane wydatki na obsługę długu - 60.000 zł, - kwota planowanych dochodów - 8.451.349,21 zł. Wskaźnik zadłużenia obliczony w oparciu o wskazane dane wyniósł 3,02%. Według art. 170 ust. 1 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekroczyć 60% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym. W trakcie roku budżetowego łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec kwartału nie może przekraczać 60% planowanych w danym roku budżetowym dochodów tej jednostki. Wskaźnik zadłużenia Gminy Ręczno na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosił 24,30% (zobowiązania – 2.347.328,22/ wykonane dochody 9.661.430,82). Dane będące podstawą obliczenia wskaźnika zadłużenia zaczerpnięto ze sprawozdania Rb-Z oraz Rb-NDS. Spłata zaciągniętych zobowiązań - w szczególności z tytułu kredytów i pożyczek Ewidencja zaciągniętych pożyczek prowadzona była na konta 260 „Zobowiązania finansowe”, a ewidencja kredytów na koncie 134 „Kredyty bankowe”. Ewidencja do tych kont prowadzona jest w podziale na poszczególne pożyczki i kredyty. Odsetki od zaciągniętych pożyczek i kredytów ujmowane były w ewidencji księgowej urzędu Wn 750/ Ma 130. _____________________________________________________ 13 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Kontrolą objęto prawidłowość spłat rat pożyczki nr 154/GW/PO/2006 z dnia 30 października 2006 roku oraz kredytu nr 1/2007/UG z dnia 30 maja 2007 roku. Pożyczka zaciągnięta została w Wojewódzkim Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości 106.072 zł na Przebudowę stacji wodociągowej w Paskrzynie. Kredyt nr 1/2007/UG zaciągnięty został w Banku Spółdzielczym w Przedborzu na kwotę 456.783 zł z przeznaczeniem na spłatę kredytów i pożyczek. Z uwagi na fakt iż wysokość odsetek ustalana było z oparciu o zmienną stopę procentową wysokość odsetek dla każdej raty ustalana była telefonicznie z bankiem. Lp. Umowna data zapłaty raty/odsetek Kwota przypadając a do zapłaty (w tym odsetki) Data zapłaty raty/odsetek Kwota zapłaty (w tym odsetki) Oznaczenie dokumentu potwierdzającego zapłatę (wb nr …z dnia…) Pożyczka nr 154/GW/PO/2006 1 10.01.2009 214,02 05.01.09 214,02 2 31.01.2009 (rata) 3 WB 2/1 z 05.01.09 8.615 28.01.09 8.615 10.02.2009 166,87 03.02.09 166,87 WB 22/08 z 03.02.09 4 10.03.2009 184,75 03.03.09 184,75 WB 40/3 z 03.03.09 5 10.04.2009 178,79 02.04.09 178,79 WB 62/10 z 02.04.09 6 30.04.2009 (rata) 8.615 27.04.09 8.615 WB 77/7 i PK 5/1 z 27.04.09 7 10.05.2009 155,48 04.05.09 155,48 WB 81/6 z 04.05.09 8 10.06.2009 150,47 05.06.09 150,47 WB 104/8 z 05.06.09 9 10.07.2009 155,48 06.07.09 155,48 WB 123/4 z 06.07.09 8.641,80 27.07.09 8.641,80 WB 116/2 z 27.07.09 WB 15/4 z 28.01.09 10 31.07.2009 (rata) 11 10.08.2009 126,12 04.08.09 126,12 WB 145/6 z 04.08.09 12 10.09.2009 122,06 04.09.09 122,06 WB 167/21 z 04.09.09 13 10.10.2009 126,12 05.10.09 126,12 WB 189/39 z 05.10.09 14 31.10.2009 (rata) 15.910,80 28.10.09 15.910,80 WB 173/2 z 28.20.09 15 10.11.2009 91,55 04.11.09 91,55 WB 211/2 z 04.11.09 16 10.12.2009 72,91 04.12.09 72,91 WB 233/2 z 04.12.09 Zwrot nadpłaconych odsetek 30.12.09 -22,53 WB 251/76 z 30.12.09 Kredyt nr 1/2007/UG 1 31.01.2009 1.899,99 29.01.09 1.899,99 WB 19/2 z 29.01.09 2 28.02.2009 1.463,86 25.02.09 1.463,86 WB 36/1 z 25.02.09 3 01.03.2009 38.065 25.02.09 38.065 WB 30/1/02 z 25.02.09 4 31.03.2009 1.251,79 31.03.09 1.251,79 WB 58/12 z 31.03.09 5 30.04.2009 1.113,79 29.04.09 1.113,79 WB 79/12/z 29.04.09 6 31.05.2009 1.125,06 27.05.09 1.125,06 WB 97/6 z 27.05.09 7 01.06.2009 38.065 01.06.09 38.065 WB 84/1/06 z 01.06.09 8 30.06.2009 1.022,74 30.06.09 1.022,74 WB 119/20 z 30.06.09 9 31.07.2009 1.074,95 30.07.09 1.074,95 WB 141/3 z 30.07.09 30.07.09 -9,21 WB 141/3 z 30.07.09 10 31.08.2009 993,40 31.08.09 993,40 WB 162/6 z 31.08.09 11 01.09.2009 38.065 31.08.09 38.065 WB 136/5/8 z 31.08.09 809,06 30.09.09 809,06 WB 185/34 z 30.09.08 bank błędnie zaliczył wpłatę _____________________________________________________ 14 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 odsetek na ratę 12 30.09.2009 782,09 02.10.09 782,09 WB 188/1 z 02.20.09 13 31.10.2009 863,81 30.10.09 863,81 WB 208/1 z 30.10.09 14 30.11.2009 809,94 30.11.2009 809,94 WB 229/1 z 30.11.09 15 01.12.2009 38.065 01.12.09 38.065 WB 194/1/12 z 01.12.09 16 31.12.2009 698,56 30.12.09 698,56 WB 251/8 z 30.12.09 Stwierdzono, że II rata pożyczki nr 154/GW/PO/2006 za 2009 rok w wysokości 8.615 zł uregulowana została w dniu 27 kwietnia 2009 roku błędnie w rachunku wydatków zamiast z konta budżetu. W związku z powyższym w tym samym dniu na podstawie polecenia księgowania nr 5/1/04/2009 z dnia 27 kwietnia 2009 roku zaksięgowano korektę dotyczącą mylnego przelewu Wn 260-1/Ma 240-2. W dniu 5 maja 2009 roku z konta budżetu w związku z ww. pomyłką dokonano zwrotu raty pożyczki na konto wydatków z konta budżetu. Kontrola wykazała, że w dniu 30 września 2009 roku w związku z dokonaniem elektronicznego przelewu odsetek z tytułu kredytu nr 1/2007/UG za wrzesień 2009 roku bank dokonał zaliczenia zapłaty odsetek na ratę. W dniu 2 października 2009 roku uregulowano odsetki. III. EWIDENCJA KSIĘGOWA. SPRAWOZDAWCZOŚĆ. 1. OPIS PRZYJĘTYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI. ZABEZPIECZENIE DANYCH PRZETWARZANYCH W SYSTEMACH INFORMATYCZNYCH. Zasady rachunkowości określone zostały zarządzeniem Wójta Gminy nr 49/2006 z dnia 30 grudnia 2006 roku w sprawie wprowadzania zasad rachunkowości oraz zarządzeniem Wójta Gminy nr 39/2006 z dnia 31 października 2006 roku w sprawie zakładowego planu kont. Księgi rachunkowe jednostki prowadzone są za pomocą komputera. Księgi rachunkowe jednostki obejmują dziennik i księgę główną. Księgi pomocnicze (konta analityczne) stanowią zapisy uszczegóławiające dla wybranych kont księgi głównej. Zapisy na kontach analitycznych dokonywane są zgodnie z zasadą zapisu powtarzanego. Forma kont analitycznych dostosowana jest za każdym razem do przedmiotu ewidencji konta głównego. Księgi rachunkowe od 1 stycznia 2007 roku prowadzone są z wykorzystaniem programu komputerowego „Księgowość budżetowa i planowanie dla Windows zakupionego w firmie U.I. Info System autorstwa Roman i Tadeusz Groszek s.c. Legionowo. Pakiet komputerowy rachunkowości obejmuje system budżet, płace, podatki i księgowość zobowiązań. Instrukcja obsługi programu znajduje się w księgowości. Jednostka określiła również sposób ochrony zbiorów ksiąg rachunkowych. Zakładowy plan kont zawierał wykaz kont, opis poszczególnych kont oraz zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych zarówno dla organu jak i jednostki budżetowej. Ustalono, że przyjęte uregulowania stanowią powielenie zasad określonych w załączniku nr 1 i nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych, które stosownie do §11 pkt 2 powinny stanowić podstawę do opracowania zakładowych planów kont. W planie kont określono, że zawiera on zasady klasyfikacji zdarzeń oraz zasady prowadzenia ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej. Stwierdzono tymczasem, że klasyfikacja zdarzeń ograniczyła się do określenia co księguje się na poszczególnych stronach kont i jakie mogą wykazywać salda poszczególne konta, _____________________________________________________ 15 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 nie wskazując jakie operacje ewidencjonuje się na poszczególnych stronach kont ze wskazaniem konta przeciwstawnego. W przypadku kont pomocniczych wskazano do jakich kont prowadzone jest ewidencja analityczna i w jaki sposób i nie wskazano faktycznie zasad powiązania kont pomocniczych z kontami księgi głównej. Stwierdzono, że analityczny jak w rozporządzeniu opis zastosowano również do konta 130 „Rachunki bieżące jednostki budżetowej” wskazując, że konto 130 może służyć również do ewidencji dochodów i wydatków realizowanych bezpośrednio z rachunku bieżącego budżetu. Niniejsze było niezgodne z przyjętym rozwiązaniem w zakresie ewidencji dochodów i wydatków jednostki budżetowej albowiem zarówno dla ewidencji dochodów jak i wydatków otwarte zostały odrębne konta bankowe. Odrębne konto bankowe otwarto również do ewidencji operacji pieniężnych dla budżetu. 2. URZĄDZENIA KSIĘGOWE Stwierdzono, że za pomocą komputera prowadzono dziennik, konta księgi głównej oraz większość kont pomocniczych. W toku kontroli bilansu stwierdzono, że dla jednostki budżetowej prowadzono następujące dzienniki: dziennik dochodów, dziennik wydatków, dziennik Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dziennik Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz dziennik operacji dotyczących zaliczki alimentacyjnej. Wskazać należy, że prowadzenia dzienników częściowych nie określono w polityce rachunkowości. Na prośbę kontrolujących przedstawiono zestawienie zbiorcze dzienników w postaci zbiorczego zestawienia obrotów i sald. Kontrolą objęto losowo wybrane operacje ujęte w dzienniku organu, dzienniku dochodów i dzienniku wydatków w miesiącu grudniu 2009 roku. DZIENNIK ORGANU 1) Wyciąg bankowy nr 194 z dnia 1 grudnia 2009 roku – spłata raty kredytu w kwocie 38.065 zł Wn 134-3/Ma 133. Operację dokumentuje polecenie przelewu z dnia 1 grudnia 2009 roku na kwotę 38.065 zł, wyciąg bankowy oznaczony przez bank numerem 145 oraz dekret. Na wszystkich trzech dokumentach wskazano numer pozycji księgowej 194/12/09. 2) Wyciąg bankowy nr 195 z dnia 2 grudnia 2009 roku – dochody z jednostki w kwocie 120.000 zł Wn 133/Ma 222. Operację dokumentuje polecenie przelewu z dnia 2 grudnia 2009 roku na kwotę 120.000 zł, wyciąg bankowy oznaczony przez bank numerem 146 oraz dekret. Na wszystkich trzech dokumentach wskazano numer pozycji księgowej 195/12/09. 3) Wyciąg bankowy nr 204 z dnia 16 grudnia 2009 roku – udziały za grudzień zaliczkowo na kwotę 52.651 zł Wn 133/901. Operację dokumentuje polecenie przelewu z dnia 16 grudnia 2009 roku na kwotę 52.651 zł dotyczące zaliczki udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych za miesiąc grudzień 2009 roku, wyciąg bankowy oznaczony przez bank nr 155 oraz dekret. Na wszystkich dokumentach wskazano numer pozycji księgowej 204/12/09. Kontrola wykazała, że wpływ udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych ewidencjonowany był w sposób prawidłowy na koncie 133 „Rachunek budżetu”, jednakże rozrachunki z tego tytułu ewidencjonowane były w jednostce tj. Urzędzie Gminy i wynikały z konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”, podczas gdy powinny wynikać z konta 224 „Rozrachunki budżetu” prowadzonego dla budżetu. 4) Wyciąg bankowy nr 208 z dnia 22 grudnia 2009 roku: - dotacja z Urzędu Wojewódzkiego w wysokości 22.583,94 zł Wn 133/Ma 901; - subwencja oświatowa w wysokości 227.125 zł zł Wn 133/909; - dochody z jednostki w wysokości 4.566 zł Wn 133/Ma 222; - środki z Urzędu Gminy w wysokości 22.216 zł Wn 133/Ma 140-4. _____________________________________________________ 16 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank nr 159 z dnia 22 grudnia 2009 roku, załączone polecenia przelewu oraz dekret. Wszystkie dokumenty oznaczone zostały numerem pozycji księgowej 208/12/09. Stwierdzono, że wpływ środków na rachunek organu odpowiednio w wysokości 4.566 zł oraz 22.216 zł dokumentuje polecenie przelewu z Urzędu Skarbowego w Piotrkowie Trybunalskim na kwotę 26.782 zł dotyczące zwrotu podatku VAT za wrzesień 2009 roku. Stwierdzono, że w związku z posiadaniem przez jednostkę trzech kont bankowych (rachunek bankowy dla budżetu, rachunek bankowy wydatków urzędu, rachunek bankowych dochodów urzędu) podatek VAT, a szczególności VAT należny i naliczony oraz zwrot podatku VAT ewidencjonowany jest odmiennie jednakże zasady ewidencji tego podatku nie zostały opisane w zakładowym planie kont. 5) Polecenie księgowania nr 15 z dnia 31 grudnia 2009 roku – udziały w podatku za grudzień 2009 roku otrzymane w styczniu 2010 roku w wysokości 20.005 zł Wn 140-1/ Ma 901. Operację dokumentuje polecenie księgowania oznaczone numerem 15/12/2009 na kwotę 20.005 zł dotyczące zaksięgowania na dochody udziały w podatku od osób fizycznych otrzymane w roku 2010 a dotyczące 2009 roku. 6) Polecenie księgowania nr 16 z dnia 31 grudnia 2009 roku: - przeksięgowanie sprawozdania za IV kwartał na kwotę 1.365.509,54 zł (Wn 902/Ma 223-1); - przeksięgowanie sprawozdania za IV kwartał na kwotę 182.603,66 zł (Wn 902/2234); - przeksięgowanie sprawozdania za IV kwartał na kwotę 531.156,61 zł (Wn 902/Ma 223-8); - przeksięgowanie sprawozdania za IV kwartał na kwotę 281.489,77 zł (Wn 902/Ma 223-5); - przeksięgowanie sprawozdania za IV kwartał na kwotę 534.999,14 zł (Wn 902/Ma 223-7); - przeksięgowanie sprawozdania z Urzędu Gminy za IV kwartał w wysokości 298.319,69 zł Wn 222/Ma 901; - przeksięgowanie rocznego sprawozdania Rb-27s na kwotę 9.661.430,82 zł Wn 901/Ma 961; - przeksięgowanie rocznego sprawozdania Rb 28s na kwotę 11.210.763,83 zł Wn 961/Ma 902. Operacje dokumentuje polecenie księgowania nr 16 z dnia 31 grudnia 2009 roku w którym ujęto wszystkie ww. operacje w kwotach zgodnych z zapisem w dzienniku. Wskazać należy, że dwie ostatnie operacje dotyczą przeniesienia zrealizowanych dochodów oraz poniesionych wydatków, a nie przeksięgowania sprawozdań w związku z czym treść operacji ujętej w dzienniku nie pokrywa się z rzeczywistym przebiegiem operacji. DZIENNIK DOCHODÓW 1) Raport kasowy nr 202 z dnia 2 grudnia 2009 roku: - zwrot dochodów – kasa w wysokości 154 zł Wn 140/Ma 101; - (…)1 w wysokości 30 zł Wn 101/Ma 221; 1 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 17 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - zaświadczenie (…)2 w wysokości 17 zł Wn 101/Ma 221; - decyzja o warunkach zabudowy w wysokości 107 zł Wn 101/Ma 221; - przypis należności za 2 grudnia w wysokości 124 zł (17 zł+107 zł) Wn 221/Ma 750. Operacje dokumentuje raport kasowy dochodów nr 2009/0202 z dnia 2 grudnia 2009 roku na którym dokonano rozksięgowania operacji na poszczególne konta łącznie z dokonaniem przypisu na konie 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” i 750 „Przychody i koszty finansowe”. Stwierdzono, że przypis dokonany na podstawie raportu kasowego dotyczył opłaty skarbowej za wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz opłaty skarbowej za wydanie zaświadczenia, które to dowody niekoniecznie muszą być objęte przypisem na koncie 221. Wskazać należy ponadto, że nieprawidłowym było dokonywanie przypisu należności z tytułu opłaty skarbowej na podstawie raportu kasowego, który służy wyłącznie do ewidencji operacji gotówkowych. Celem zaksięgowania przypisu tych należności na koncie 221 i 750 należało sporządzić właściwe polecenie księgowania. Wskazany wyżej sposób ewidencji przypisu spowodował niezgodność pomiędzy zapisami dokonanym w dzienniku na podstawie raportu kasowego w wysokości 432 zł a faktyczną sumą operacji gotówkowych ujętych w raporcie na kwotę 308 zł (432 zł – 124 zł). Do przedstawionego kontrolującym raportu kasowego dochodów załączone były tylko dwa pokwitowania tj. dotyczące opłaty skarbowej na kwotę 107 zł oraz 17 złotych. Brak było pozostałych dokumentów dotyczących: odprowadzenia przyjętej do kasy gotówki do banku na kwotę 154 zł oraz wpłaty łącznego zobowiązania pieniężnego w wysokości 30 zł. W toku kontroli ustalono, że raport kasowy z kompletem dokumentów przechowywany był przez kasjera w kasie, a w zbiorze dokumentów księgowych znajdował się niekompletny raport. Wskazać należy, że kasjer powinien przechowywać w kasie do celów kontrolnych kopię raportu kasowego jednakże oryginał raportu kasowego wraz z kompletem dokumentów potwierdzających przychód i rozchód gotówki powinien znajdować się w zbiorze dowodów księgowych. Ponadto zgodnie z art.23 ust.2 pkt 3 ustawy o rachunkowości, zapis księgowy powinien zawierać zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów w związku z powyższym wskazanie w treści operacji „(…)3” w żaden sposób nie wskazuje czego dotyczy wpłata. 2) Wyciąg bankowy nr 241 z dnia 8 grudnia 2009 roku: - (…)4 w wysokości 30 zł Wn 130/Ma 221; - (…)5 w wysokości 17,50 zł Wn 130/Ma 221; 2 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 3 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 4 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 5 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia _____________________________________________________ 18 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - (…)6 w wysokości 7,48 zł Wn 130/Ma 221; - Vat woda abonament w wysokości 1,75 zł Wn 130/Ma 225-1; - zwrot dochodów – kasa w wysokości 733,99 zł Wn 130/Ma 140; - (…)7 w wysokości 10 zł Wn 130/Ma 221; - (…)8 w wysokości 98 zł Wn 130/Ma 221; - (…)9 w wysokości 26 zł Wn 130/Ma 221; - (…)10 US w wysokości 133,67 zł Wn 130/Ma 221; - (…)11 w wysokości 137,80 zł Wn 130/Ma 221; - (…)12 w wysokości 107 zł Wn 130/Ma 221; - (…)13 w wysokości 43,80 zł Wn 130/Ma 221; - przypis należności na 8 grudnia w wysokości 7,48 zł Wn 221/Ma 750; - przypis należności na 8 grudnia w wysokości 17,50 zł Wn 221/Ma 750. 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 6 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 7 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 8 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 9 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 10 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 11 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 12 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 13 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 19 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Operacje ujęte pod pozycją nr 241 dokumentuje wyciąg bankowy do którego załączono tylko bankowy dowód wpłaty na kwotę 733,99 zł potwierdzający odprowadzenie środków z kasy do banku w dniu 8 grudnia 2009 roku oraz dekret dokonany na kartce papieru, na której dokonano rozksięgowania ww. kwot na poszczególne tytuły dochodów ze wskazaniem klasyfikacji dochodów. Dekret uwzględnia również przypis z tytułu odsetek od wpłaty za wodę na kwotę 24,98 zł. Brak było natomiast poleceń przelewu załączonych do wyciągu bankowego, które zostały przekazane na merytoryczne stanowisko ds. ewidencji podatków celem zaksięgowania na kontach analitycznych. W oparciu o klasyfikację budżetową wynikającą z dziennika stwierdzono, że wpływy na rachunek dochodów dotyczyły podatku rolnego. Treść operacji wskazana w dzienniku w żaden sposób nie wskazuje czego dotyczy wpłata, co świadczy o nieprzestrzeganiu art.23 ust.2 pkt 3 ustawy o rachunkowości. Wskazać należy również, że pod pozycją WB 241 zaksięgowano również przypis należności, które w wyciągu bankowym nie występują. Celem zaksięgowania przypisu należało sporządzić dowód polecenie księgowania. 3) Wyciąg bankowy nr 251 z dnia 22 grudnia 2009 roku: - postępowanie administracyjne (…)14 w wysokości 31,20 zł Wn 130/Ma 221; - zwrot dochodów – kasa w wysokości 833,54 zł Wn 130/Ma 140; - (…)15 w wysokości 17 zł Wn 130/Ma 221; - dożywianie Bąkowa Góra w wysokości 165,23 zł; - (…)16 w wysokości 790,80 zł Wn 130/Ma 221; - US Piotrków w wysokości 468 zł Wn 130/Ma 225-3; - Poczta f-ra 26/W/12 w wysokości 40,25 zł; - poczta f-ra 26/W/12 w wysokości 65,55 zł; - VAT – woda i ścieki w wysokości 7,39 zł; - przypis należności na dzień 22 grudnia na łączną kwotę 288 zł (w dzienniku ujęty w czterech odrębnych pozycjach odrębnie do klasyfikacji). Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank numerem 193 do którego dołączono polecenia przelewu potwierdzające dokonanie operacji wyszczególnionych kursywą. Pozostałe polecenia przelewu po zaksięgowaniu w dzienniku przekazane zostały na merytoryczne stanowiska. Treść operacji wskazuje na nieprzestrzeganie art.23 ust.2 pkt 3 ustawy o rachunkowości. Wskazać należy, że podatki i opłaty pobierane na rzecz jednostek samorządu terytorialnego przez urzędy skarbowe powinny wpływać na rachunek budżetu i powinny być ewidencjonowane Wn 133/Ma 901 „Dochody budżetu” lub 224 „Rozrachunki budżetu”. 14 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 15 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 16 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 20 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 4) Polecenie księgowania nr 65 z dnia 28 grudnia 2009 roku: - zwrot podatku VAT z US w wysokości 4.566 zł Wn 130/Ma 221; - przypis należności – zwrot podatku z US w wysokości 4.566 zł Wn 221/Ma 750; -zaksięgowanie zwrotu do organu – zwrot podatku VAT z US w wysokości 4.566 zł Wn 222/ Ma 130. Operacje dokumentuje polecenie księgowania z dnia 28 grudnia 2009 roku, w którym ujęto ww. operacje sporządzone przez podinspektora ds. dochodów i rozliczeń VAT nie opatrzone numerem dowodu księgowego, co świadczy o nieprzestrzeganiu art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o rachunkowości. Stwierdzono, że na rachunek dochodów urzędu gminy nie wpływa zwrot podatku VAT w związku z czym ewidencja zwrotu jak również przekazania środków z tytułu zwrotu podatku VAT nie znajduje uzasadnienia. Stosownie bowiem do załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie wyciągów bankowych, w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem. Kontrolowana jednostka nie opisała w zakładowym planie kont zasad ewidencji podatku VAT. Wskazać należy, że polecenie księgowania oznaczone numerem pozycji dziennika 65 nie zawiera numeru dowodu księgowego, co stanowiło naruszenie art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, według którego dowód księgowy powinien zawierać co najmniej określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego. 5) Polecenie księgowanie nr 76 z dnia 31 grudnia 2009 roku: - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową (-) 1 zł Wn 221/Ma 750; - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową 63 zł Wn 221/Ma 750; - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową (-) 24.947,50 zł Wn 221/Ma 750; - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową (-) 9.097,30 zł Wn 221/Ma 750; - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową (-) 388 zł Wn 221/Ma 750; - przeksięgowanie przypisu zgodnie z księgowością podatkową 305 zł Wn 221/Ma 750; Operacje dokumentuje polecenie księgowania oznaczone numerem pozycji księgowej PK 76/12/2009 podpisane przez podinspektora ds. dochodów i rozliczeń VAT, w którym zapisy wskazane w dzienniku z minusem zapisane są na czerwono. Ustalono, że ujemne zapisy dotyczyły odpisu z tytułu podatków, co powinno znaleźć odzwierciedlenie Wn 750/Ma 221. Polecenie księgowania nie zawiera numeru dowodu księgowego, co stanowiło naruszenie art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, według którego dowód księgowy powinien zawierać co najmniej określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego. 6) Polecenie księgowania nr 80 z dnia 31 grudnia 2099 roku: - przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 808 zł Wn 225-3/Ma 221; - przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 12.207 zł zł Wn 225-3/Ma 221; - przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 108 zł Wn 225-3/Ma 221; - przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 13.277,15 zł Wn 225-3/Ma 221; - przypis należności – przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 808 zł Wn 221/Ma 750; _____________________________________________________ 21 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - przypis należności – przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 12.287 zł Wn 221/Ma 750; - przypis należności – przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 108 zł Wn 221/Ma 750; - przypis należności – przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 13.277,15 zł Wn 221/Ma 750; - przypis należności – przeksięgowanie zgodnie ze sprawozdaniem z US Piotrków 424 zł Wn 221/Ma 750. Operacje dokumentuje polecenie księgowania oznaczone numerem pozycji księgowej PK 80/12/2009 podpisane przez podinspektora ds. dochodów i rozliczeń VAT, które nie zawiera numeru dowodu księgowego, co stanowiło naruszenie art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, według którego dowód księgowy powinien zawierać co najmniej określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego. Wskazać należy, że operacje wskazane w poleceniu księgowania dotyczą przypisu należności z tytułu podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz odsetek od nieterminowej wpłaty podatku. Dochody te wpływają na rachunek dochodów Urzędu Gminy podczas gdy udziały we wpływach dochodów budżetu państwa oraz dochody z tytułu podatków i opłat pobieranych na rzecz jednostek samorządu terytorialnego przez urzędy skarbowe powinny wpływać na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego i powinny być ewidencjonowane Wn 133/Ma 901 „Dochody budżetu” lub 224 „Rozrachunki budżetu”. W związku z powyższym rozrachunki z tytułu ww. dochodów powinny wynikać z konta 224 prowadzonego dla budżetu. 7) Polecenie księgowania nr 86 z dnia 31 grudnia 2009 roku: - wprowadzenie na dochody otrzymane w 2009 roku dotacje i subwencje (ORGAN) w wysokości 8.401.959,28 zł Wn 130-1/Ma 221-1; - przeksięgowanie salda konta 130 na konto 800 w wysokości 8.401.959,28 zł Wn 800/Ma 130-1. Operacje dokumentuje polecenie księgowania oznaczone numerem pozycji księgowej PK 86/12/2009 podpisane przez podinspektora ds. dochodów i rozliczeń VAT, które nie zawiera numeru dowodu księgowego, co stanowiło naruszenie art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, według którego dowód księgowy powinien zawierać co najmniej określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego. Kontrola wykazała, że dotacje i subwencje wpływają na rachunek bankowy prowadzony dla budżetu i były ewidencjonowane na koncie 133 w związku z powyższym brak było uzasadnienia księgowania dochodów, które faktycznie nie wpłynęły na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki”. Niniejsze świadczyło o dokonywaniu ewidencji na koncie 130 niezgodnie z wyciągiem bankowym i stanowiło naruszenie uregulowań załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. Stosownie do §7 ust.1 wskazanego wyżej rozporządzenia do przychodów urzędu jednostki samorządu terytorialnego zalicza się dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego nieujęte w planach finansowych innych samorządowych jednostek budżetowych. W związku z powyższym przychód z tytułu dochodów ustawowo realizowanych w budżecie gminy powinien zostać zaewidencjonowany na stronie Wn 800 „Fundusz jednostki” i Ma 750 „Przychody i koszty finansowe” w kwocie będącej sumą dochodów budżetu ujętych w roku budżetowym na koncie 901 „Dochody budżetu”. DZIENNIK WYDATKÓW 1) Wyciąg bankowy nr 230 z dnia 1 grudnia 2009 roku: - podjęcie gotówki czekiem nr 0001294876 2.500 zł Wn 141/Ma 130; - prowizja bankowa na łączną kwotę 700 zł Wn 400-2/Ma 130; _____________________________________________________ 22 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - za badanie wody 1.641,68 zł Wn 201-243/Ma 130; - za bilety miesięczne uczniów SP Stobnica Wn 201-19/Ma 130; - prowizja bankowa 8,74 zł Wn 400-2/Ma 130. Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank nr 170, bankowe noty memoriałowe (prowizja bankowa), polecenia przelewu oraz dekret załączony do wyciągu na którym wskazano sposób ewidencji na kontach ww. operacji. Wskazać należy na nieprawidłowe ewidencjonowanie opłaconych na rzecz banku odsetek na koncie 400 „Koszty”, które zgodnie z uregulowaniami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020 ze zmianami) oraz zakładowego planu kont należy księgować na koncie 750 „Przychody i koszty finansowe”. 2) Wyciąg bankowy nr 234 z dnia 7 grudnia 2009 roku: - prowizja za wydanie czeków 10 zł Wn 400-2/Ma 130; - za aktualności kadrowe 108 zł Wn 201-94/Ma 130; - koszt pakowania i wysyłki 18,29 zł Wn 201-94/Ma 130; - podjęcie gotówki czekiem 1.200 zł Wn 140-1/Ma 130; - prowizja bankowa 8,34 zł Wn 400-2/Ma 130; - odsetki od umowy nr 108/GW/P/2008 385,02 zł Wn 740/Ma 130; - za olej napędowy (130) 497,90 zł Wn 201-3/Ma 130; - za olej napędowy (135) 517,05 zł Wn 201-3/Ma 130; - za olej napędowy (140) 536,20 zł Wn 201-3/Ma 130; - za olej napędowy (130) 497,90 zł Wn 201-3/Ma 130; - za olej napędowy (105) silikon, lotos, diesel 695,55 zł Wn 201-3/Ma 130; - za przekazanie informacji o działalności gminy 244 zł Wn 201-102/Ma 130; - za kolanka, zawory (wymiana wodomierzy) 1.224,55 zł Wn 201-10/Ma 130. Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank nr 174 z dnia 7 grudnia 2009 roku, polecenie przelewu dotyczące zapłaty prowizji za czeki oraz dotyczące zapłaty za aktualności kadrowe oraz pakowanie i wysyłkę, odcinek czeku gotówkowego, bankowa nota memoriałowa dotyczące zapłaty prowizji bankowej oraz dekret załączony do wyciągu na którym wskazano sposób ewidencji na kontach ww. operacji. Stwierdzono, że do wyciągu nie załączono poleceń przelewu potwierdzających realizację płatności za zakup materiałów i usług (wyszczególnienie kursywą). Operacje dotyczące prowizji bankowej zostały nieprawidłowo zaksięgowane na koncie 400 „Koszty”. Stwierdzono, że kontrolowana jednostka dokonuje samodzielnie przelewów internetowych za pomocą modułu Homenet zainstalowanego przez Bank Spółdzielczy w Przedborzu. W związku z powyższym bank nie załącza do przesyłanych wyciągów bankowych potwierdzeń przelewów dotyczących operacji samodzielnie wykonanych przez jednostkę. Kontrolującym przedstawiono wydrukowany przez pracownika kontrolowanej jednostki wyciąg bankowy do rachunku nr 03898800010030030600040002 z dnia 17 grudnia 2009 roku w którym wyszczególniono wszystkie wypłaty z rachunku ze wskazaniem kontrahenta na rzecz którego przelano środki, numeru konta bankowego kontrahenta, kwotę przelewu, datę przelewu oraz typ dokumentu na podstawie którego dokonano wypłaty środków z rachunku wydatków urzędu gminy. Wyciąg bankowy również został opatrzony numerem pozycji księgowej 234. Wydruk nie zawiera podpisu zarówno pracownika banku jak również żadnego z pracowników kontrolowanej jednostki. Stwierdzono, że w zasadach rachunkowości obowiązujących w kontrolowanej jednostce nie przewidziano dokumentowania obrotów na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki _____________________________________________________ 23 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 budżetowej” na podstawie wyciągu do rachunku w przypadku posługiwania się modułem Homenet. Ustalono, że możliwe jest wydrukowanie poszczególnych poleceń przelewu wykonanych za pomocą systemu bankowości Homenet. 3) Wyciąg bankowy nr 235 z dnia 7 grudnia 2009 roku pod którym ujęto cztery operacje związane z wypłatą dofinansowanie dla przedsiębiorców z tytułu dofinansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników na łączną kwotę 45.253 zł Wn 240-2/Ma 130-1. Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank numerem 6 (rachunek bankowy środków na dokształcanie młodocianych) z dnia 7 grudnia 2009 roku do którego nie załączono poleceń przelewu z uwagi na realizację płatności przez jednostkę za pomocą modułu Homenet. Kontrolującym przedstawiono wyciąg bankowy numer 6 z dnia 7 grudnia 2009 roku wydrukowany przez pracownika kontrolowanej jednostki oznaczony numerem pozycji księgowej WB 235. Do wyciągu załączono również dekret operacji ujętych pod pozycją nr 235. 4) Wyciąg bankowy nr 241 z dnia 15 grudnia 2009 roku: - podjęcie gotówki czekiem nr 0001294885 2.500 zł Wn 140-1/Ma 130; - za badanie 20 zł Wn 201-348/Ma 130; - przelew II transzy dotacji 3.000 zł Wn 224/Ma 130; - prowizja bankowa 5,43 zł Wn 400-2/Ma 130 Operacje dokumentuje wyciąg bankowy oznaczony przez bank numerem 180 z dnia 15 grudnia 2009 roku, odcinek czeku, polecenie przelewu na kwotę 20 zł, bankowa nota memoriałowa jak również pismo Wójta Gminy polecające przekazanie dotacji w wysokości 3.000 zł na rzecz Fundacji Familijnej na prowadzenie ośrodka w Bąkowej Górze. Do wyciągu załączono również dekret operacji ujętych pod pozycją nr 241. Operacja dotyczące prowizji bankowej zostały nieprawidłowo zaksięgowane na koncie 400 „Koszty”. 5) Polecenie księgowania nr 110 z dnia 31 grudnia 2009 roku dotyczące naliczania dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2009 rok oraz pochodnych: - naliczenie „13” za 2009 rok na łączną kwotę 81.887,57 zł Wn 400-4/Ma 231; - naliczenie składek ZUS od „13” za 2009 rok na łączną kwotę 12.438,74 zł Wn 400/ Ma 229-1; - naliczenie składek na Fundusz Pracy od „13” na łączną kwotę 1.605,99 zł Wn 400-5/ Ma 229-3. Wskazać należy, że ww. potrącenia dotyczące naliczenia składek ZUS dotyczą wyłącznie składek opłacanych z części pracodawcy. Nie dokonano natomiast stosownego potrącenia z naliczonej kwoty dodatkowego wynagrodzenia rocznego składek opłacanych przez pracowników oraz zaliczki na podatek dochodowy odpowiednio Wn 231/Ma 229 oraz Wn 231/Ma 225. Przyjęty przez jednostkę sposób ewidencji naliczonej listy wynagrodzeń wskazuje, że na dzień 31 grudnia 2009 roku istniało zobowiązanie wyłącznie wobec pracowników, podczas gdy część z kwoty należnej pracownikom dotyczy w rzeczywistości zobowiązań wobec ZUS i urzędu skarbowego. 6) Polecenie księgowania nr 115 z dnia 31 grudnia 2009 roku. Przeksięgowanie kont wynikowych dotyczące przeksięgowania: - przeksięgowania konta 810 na 800 Wn 800/Ma 810 - 2.413.458,17 zł; - przeksięgowanie kosztów na wynik Wn 860/ Ma 400 – 3.042.089,81 zł; - przeksięgowanie amortyzacji na wynik finansowy Wn 860/Ma 401 – 798.669,55 zł; - przeksięgowanie kosztów operacyjnych na wynik Wn 860/Ma 760 – 448,62 zł; _____________________________________________________ 24 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - pokrycie amortyzacji na wynik finansowy Wn 761/Ma 860 – 798.669,55 zł; - przeniesienie kosztów finansowych na wynik Wn 860/Ma 750 – 64.351,32 zł. Operacje dokumentuje polecenie księgowania oznaczone numerem 115 z dnia 31 grudnia 2009 roku. Test do kontroli zapisów księgowych dokonanych w dzienniku stanowi załącznik nr 3 do protokołu kontroli. Kontrolą objęto również prawidłowość dokonywania zapisów księgowych na podstawie wyciągów bankowych. ORGAN – rachunek bankowy nr 46 89880001 0030 0306 0004 0004 Wyciąg bankowy nr 51/03/2009 z dnia 31 marca 2009 roku – saldo początkowe 885.827,81 zł; saldo końcowe 886.207,17 zł. Wyciąg dotyczył kapitalizacji odsetek na kwotę 379,36 zł, co dokumentowało polecenie przelewu Wn 133/Ma 901. Wyciąg bankowy nr 52/04/2009 z dnia 1 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 886.207,17 zł; saldo końcowe 586.207,17 zł. Wyciąg dotyczył przekazania środków dla jednostek, co dokumentowały polecenia przelewu Wn 223/Ma 133. Wyciąg bankowy nr 67/04/2009 z dnia 29 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 698.160,52 zł; saldo końcowe 606.600,32 zł. Na podstawie wyciągu zaksięgowano m.in. zapłatę prowizji od operacji rozliczeniowych w wysokości 0,20 zł, co zaksięgowano Wn 133/Ma 901 ze znakiem (-), co świadczyło o niezgodności zapisów dokonanych w ewidencji księgowej z zapisami w księgowości banku i stanowiło naruszenie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020). Zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia zapisy na koncie 133 dokonywane są wyłącznie na podstawie dowodów bankowych i muszą być zgodne z zapisami w księgowości banku. W przedmiotowym przypadku zapłata prowizji obciążyła rachunek jednostki, a w ewidencji zaksięgowana została jako wpływ na rachunek ze znakiem (-). Wyciąg bankowy nr 68/05/2009 z dnia 4 maja 2009 – saldo początkowe 606.600,32 zł; saldo końcowe 515.176,49 zł. Na podstawie wyciągu zaksięgowano m.in. zapłatę prowizji bankowej w wysokości 0,40 zł, co zaksięgowano Wn 133/Ma 901 ze znakiem (-). Nieprawidłowość jw. Wyciąg bankowy nr 214/12/09 z dnia 31 grudnia 2009 roku – saldo początkowe 372.136,11 zł; saldo końcowe 625.682,93 zł. Do ww. załączono wszystkie dokumenty oraz zachowano ciągłość sald na rachunku bankowym w ewidencji księgowej. DOCHODY JEDNOSTKA – rachunek bankowy nr 30 89880001 0030 0306 0004 001 Wyciąg bankowy nr 63/03/09 z dnia 31 marca 2009 roku – saldo początkowe 11.826,01 zł; saldo końcowe 11.863,63 zł. W wyciągu ujęto operację polegającą na dopisaniu do konta odsetek z kapitalizacji w wysokości 37,62 zł Wn 130/Ma 221 po uprzednim zaksięgowaniu przypisu odsetek do wysokości wpłaconej na koncie Wn 221/Ma 750. Przypisu odsetek z tytułu kapitalizacji dokonano w ewidencji księgowej również pod pozycją WB 63/03/2009, co było nieprawidłowe albowiem operacja ta nie wiąże się w żaden sposób z wyciągiem bankowym. Wskazać należ również na bezzasadność dokonywania przypisu odsetek na koncie 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” albowiem odsetki z tytułu kapitalizacji nie stanowią należności z tytułu dochodów budżetowych i stanowią przychód z tytułu operacji finansowych jednostki i podlegają ujęciu na koncie 750 „Przychody i koszty finansowe” bez uprzedniego przypisu. W kontrolowanym przypadku zaksięgowanie odsetek nie miało wpływu na saldo konta _____________________________________________________ 25 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 221 ale bezzasadnie zwiększało jego obroty zarówno po stronie Wn jak i Ma. Stwierdzono również, że jednostka otrzymała trzy wyciągi bankowe dotyczące rachunku bankowego dochodów z datą 31 marca 2009 roku i wszystkie trzy wyciągi oznaczono tą samą pozycją księgową tj. 63/03/09. Biorąc pod uwagę, że stosownie do regulacji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych zapisów na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki budżetowej” dokonuje się na podstawie wyciągów bankowych należy zatem zapewnić możliwość identyfikacji dokonanych zapisów z dowodami księgowymi zgodnie z art.14 ust.2 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości. Wyciąg bankowy nr 64/04/09 z dnia 1 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 11.863,63 zł; saldo końcowe 12.868,25 zł. Do wyciągu nie załączono poleceń przelewu dotyczących podatku rolnego na kwotę 176 zł oraz podatku od nieruchomości na kwotę 30 zł, które po zaksięgowaniu wyciągu zostały przekazane na stanowisko merytoryczne celem zaksięgowania w ewidencji podatkowej. Pod pozycją nr 64/04/09 ujęto w ewidencji również przypis dotyczący wpłaconych przez Szkołę Podstawową w Bąkowej Górze środków za dożywianie w kwocie 492,82 zł oraz przypis za najem Sali na kwotę 48,80 zł (Wn 221/Ma 750). Niniejszy przypis nie miał wpływu na zapisy dokonane na koncie 130 na podstawie wyciągu bankowego jednak zaksięgowane zostało pod pozycja księgową, która odpowiadała operacjom dotyczącym obrotu na rachunku bankowym. Wyciąg bankowy nr 84/04/09 z dnia 30 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 56.611,53 zł; saldo końcowe 60.883,56 zł. W wyciągu ujęto m.in. zapłatę prowizji bankowych na kwotę 3,01 zł zaksięgowaną Wn 240-1/Ma 130. Zapłata prowizji powinna znaleźć odzwierciedlenie na koncie 750 „Przychody i koszty finansowe”. Pod pozycją wyciągu bankowego ujęto również przypis z tytułu wpłaty za wodę oraz opłaty za wydanie napojów alkoholowych na łączną kwotę 115,12 zł, co nie znalazło odzwierciedlenia w wyciągu bankowym. Wyciąg bankowy nr 85/05/2009 z dnia 4 maja 2009 roku – saldo początkowe 60.883,56 zł; saldo końcowe 65.019,67 zł. W wyciągu ujęto m.in. zapłatę prowizji bankowych na kwotę 3,47 zł zaksięgowana Wn 240-1/Ma 130. Zapłata prowizji powinna znaleźć odzwierciedlenie na koncie 750 „Przychody i koszty finansowe”. Do wyciągu bankowego nie załączono poleceń przelewu dotyczących wpłaty za wodę na kwotę 2.889,55 zł oraz wpłaty podatku od nieruchomości na kwotę 866 zł, które po zaksięgowaniu przekazane zostały na stanowiska merytoryczne. Pod pozycją wyciągu bankowego ujęto również przypis z tytułu wpłaty za wodę oraz czynszu na łączną kwotę 2.868,62 zł, co nie znalazło odzwierciedlenia w wyciągu bankowym. Wyciąg bankowy nr 257/12/09 z dnia 31 grudnia 2009 roku – saldo początkowe 61.255,10 zł; saldo końcowe 0,00 zł. W wyciągu ujęto kapitalizację odsetek od środków zgromadzonych na rachunku bankowym urzędu i GOPS-u (Wn 130/Ma 221) orz zwrot środków z rachunku do organu. Pod pozycją wyciągu ujęto również przypis odsetek Wn 221/Ma 750, co nie wynika z wyciągu bankowego. We wskazanych wyżej przypadkach saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. WYDATKI – rachunek bankowy nr 03 89880001 0030 0306 0004 0002 Wyciąg bankowy nr WB 60 z dnia 31 marca 2009 roku – saldo początkowe 17.837,49 zł; saldo końcowe 17.876,13 zł. Wyciąg bankowy dotyczył wyłącznie kapitalizacji odsetek w wysokości 38,64 zł, co potwierdza polecenie przelewu. Kapitalizację zaksięgowano Wn 130/Ma 240-2, co było nieprawidłowe albowiem do ewidencji przewidziane jest konto 750 „Przychody i koszty finansowe”. Saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. Wyciąg bankowy nr WB 61 z dnia 1 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 17.876,13; saldo końcowe 116.895,50 zł. Do wyciągu bankowego dołączono tylko przelew dotyczący _____________________________________________________ 26 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 przekazania środków z budżetu na realizację wydatków Urzędu Gminy w wysokości 100.000 zł. Pozostałe obroty konta dotyczyły wydatków związanych z realizacja faktur na łączną kwotę 980,63 zł. Przelewy dokonywane były samodzielnie przez pracownika jednostki za pomocą elektronicznego przelewu. Saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. Wyciąg bankowy nr WB 80 z dnia 30 kwietnia 2009 roku – saldo początkowe 95.646,93 zł; saldo końcowe 94.342,98 zł. Stwierdzono, że pod pozycją wyciągu bankowego zaksięgowano w sposób nieprawidłowy tj. ze znakiem (-) po stronie Ma wpływ środków na rachunek bankowy. Niniejsza nieprawidłowość dotyczyła środków na łączną kwotę 900,79 zł. Według wyciągu środki te wpłynęły na rachunek bankowy w związku z czym powinny znaleźć odzwierciedlenia na stronie Wn konta 130. W związku z powyższym powstała niezgodność zapisów w ewidencji księgowej z wyciągiem bankowym. Wpływy środków na rachunek według wyciągu wynosiły 1.200,79 zł, a według ewidencji księgowej 300 zł. Wydatki z rachunku według wyciągu wynosiły 2.504,74 zł, a według 1.603,95 zł. Saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. Wyciąg bankowy nr 81 z dnia 4 maja 2009 roku – saldo początkowe 94.342,98 zł; saldo końcowe 85.558,72 zł. Do wyciągu załączono odcinek czeku, polecenia przelewu i bankową notę memoriałową co potwierdzało wszystkie zapisy ujęte po wyciągiem bankowym. Saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. Wyciąg bankowy nr 255 z dnia 31 grudnia 2009 roku saldo początkowe 48.255,91 zł; saldo końcowe 0,00 zł. Do wyciągu załączono dwie bankowe noty memoriałowe dotyczące kapitalizacji odsetek i przekazania środków na rachunek budżetu. Saldo końcowe konta 130 według wyciągu bankowego było zgodne z saldem konta według ewidencji księgowej. 3. SPRAWOZDAWCZOŚĆ I BILANS JEDNOSTKI. ZGODNOŚĆ DANYCH WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIACH BUDŻETOWYCH Z EWIDENCJĄ KSIĘGOWĄ Sprawozdanie Rb-Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych W sprawozdaniu Rb-Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych za 2009 rok wykazano ogólną kwotę zadłużenia w wysokości 2.347.328,22 zł, w tym zadłużenie z tytułu pożyczek i kredytów w wysokości 2.345.978,62 zł i pozostałe zadłużenie wymagalne w wysokości 1.349,60 zł. Stwierdzono, że zobowiązanie wymagalne wynikało ze sprawozdania Rb-Z Urzędu Gminy za 2009 rok. Ustalono, że zobowiązanie dotyczyło korekty do listy płac Wójta Gminy za wrzesień 2005 i wynikało z nieprawidłowo ustalonych składki emerytalnej, rentowej i chorobowej, składki zdrowotnej, składki na Fundusz Pracy oraz zaliczki na podatek dochodowy. W związku z korektą na koncie 229-1 powstało zobowiązanie z tytułu składek ZUS na kwotę 1.349,60 zł, nadpłata z tytułu składki zdrowotnej oraz nadpłata z tytułu zaliczki na podatek dochodowy. Korekta listy płac zaksięgowana została na podstawie polecenia księgowania nr 74 z dnia 26 listopada 2009 roku. Wyjaśnienie w przedmiotowej sprawie złożył podinspektor ds. wynagrodzeń. Z wyjaśnienia wynikało, że w związku z otrzymanym pismem z ZUS z dnia 4 września 2009 roku, z którego wynikało, że została przekroczona podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe konieczna jest korekta dokumentów rozliczeniowych za miesiąc wrzesień 2005 roku. Po analizie listy płac i złożeniu korekty wynikły zobowiązania wobec ZUS. W porozumieniu ze Skarbnikiem i podinspektorem ds. wydatków Urzędu Gminy nie dokonano polecenia przelewu zobowiązań, ponieważ na koncie rozrachunkowym z ZUS księgach rachunkowych posiadamy nadpłatę. Po złożeniu korekty wystąpiono z wnioskiem do ZUS o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek i ZUS wystawił zaświadczenie, że brak jest zadłużenia w opłacaniu składek na dzień 16 listopada 2009 roku. Po uzyskaniu informacji z ZUS o stanie konta _____________________________________________________ 27 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 nadpłata na naszym koncie a nadpłata na koncie ZUS jest rozbieżna o 444,97 zł. Wobec niezgodności kwot brak jest możliwości wystąpienia o zwrot nadpłaty. W dalszym ciągu dysponując wolnym czasem dokonywana jest analiza prawidłowości dokumentów rozliczeniowych z lat ubiegłych, z których to wynika, że posiadamy nadpłatę na koncie rozrachunkowym ZUS. Wyjaśnienie podinspektora ds. wynagrodzeń wraz z załącznikami z dnia 9 lipca 2010 roku stanowi załącznik nr 4 do protokołu kontroli. Stwierdzono, że w ewidencji księgowej nie wyodrębniono kwoty 1.349,60 zł jako zobowiązanie wymagalne, celem stwierdzenia zgodności danych wykazanych w sprawozdaniu z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, stosownie do §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku (Dz. U. nr 115, poz.781 ze zm.). Zgodnie z niniejszym przepisem kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Sprawozdania jednostkowe Stwierdzono, że jednostki budżetowe (Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Gminy, Szkołą Podstawowa w Bąkowej Górze, Szkoła Podstawowa w Stobnicy, Publiczny Zespół Szkolno-Gimnazjalny) składają m.in. kwartalne sprawozdania jednostkowe: Rb28s z wykonania planu wydatków budżetowych, Rb-N o stanie należności, Rb-Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych. Jednostki nie sporządzają sprawozdań Rb-27s z wykonania planu dochodów budżetowych ponieważ, jak wyjaśnił Skarbnik Gminy, nie uzyskują dochodów. Jednostki składają również sprawozdania finansowe – bilans. Stwierdzono, że w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych Urzędu Gminy za 2009 rok jako zobowiązania wykazana została kwota 96.721,61 zł, w tym zobowiązania wymagalne na kwotę 1.349,60 zł. Sprawozdanie podpisał podinspektor ds. wydatków oraz Wójt Gminy. Według ewidencji księgowej salda Ma kont zespołu 2 świadczące o posiadanych przez jednostkę zobowiązaniach, które podlegają wykazaniu w sprawozdaniu były następujące: Nazwa konta Saldo Ma (w zł) 201 Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami 229-1 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (ZUS) 229-3 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (Fundusz pracy) 231 „Rozrachunki z pracownikami” Suma 1.579 11.784,73 1.655,35 81.887,57 96.906,65 Stwierdzono, że saldo Ma na koncie 229-1 było faktycznie per saldem, czyli różnicą pomiędzy saldem Ma w wysokości 13.736,28 zł, które dotyczyło zobowiązań, a saldem Wn w wysokości 1.951,55 zł, które dotyczyło należności. Podobnie saldo Ma na koncie 229-3 było faktycznie per saldem, czyli różnicą pomiędzy saldem Ma w wysokości 1.658,05 zł, które dotyczyło zobowiązań, a saldem Wn w wysokości 2,70 zł, które dotyczyło należności. Biorąc powyższe pod uwagę faktyczna kwota zobowiązań jednostki na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosiła 98.860,90 zł. Z wyjaśnienia złożonego przez podinspektora ds. wydatków wynikało, że w sprawozdaniu Rb-28s z wykonania planu wydatków za 2009 rok w kolumnie zobowiązań wg stanu na koniec okresu sprawozdawczego wykazano kwotę 96.721,61 zł, na którą złożyło się wynikające z ewidencji księgowej: - saldo Ma konta 201 – rozrachunki z dostawcami i odbiorcami - 1.579 zł; _____________________________________________________ 28 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - saldo Ma konta 229 „Pozostałe rozrachunki” - 13.384,93 zł; - saldo Ma konta 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” - 81.887,57 zł; - saldo Wn konta 225 „Rozrachunki z budżetami” - 145 zł Różnica pomiędzy saldami Ma w wysokości 96.851,50 zł a saldem Wn w wysokości 145 zł stanowiła kwotę 96.706,50 zł. Generując sprawozdanie automatycznie program komputerowy w przypadku występowania zobowiązań i nadpłat w tym samym rozdziale pokazuje w sprawozdaniu automatycznie różnicę. Jednak w przypadku występowania tylko nadpłaty w rozdziale i paragrafie w sprawozdaniu nie pomniejsza zobowiązań tylko wykazuje 0. Sytuacja taka miała miejsce w rozdziale 75095 §4010, gdzie występowała należność w kwocie 15,11 zł. Zobowiązania w Rb-28s na kwotę 96.721,61 zł minus 15,11 zł daje kwotę 96.706,50 zł. Faktyczne zobowiązania jednostki na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosiły 98.860,90 zł. Wyjaśnienie podinspektora ds. wydatków z dnia 14 lipca 2010 roku wraz z załącznikiem stanowi załącznik nr 5 do protokołu kontroli. Powyższe świadczy o uwzględnieniu w zobowiązaniach wykazanych w sprawozdaniu Rb28s również należności, co nie znajduje żadnego uzasadnienia, jednakże wynika również z nieprawidłowej ewidencji należności i zobowiązań na kontach zespołu 2 prowadzonej w kontrolowanej jednostce. W toku kontroli stwierdzono, że konto 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne” nie wykazywało jednocześnie salda Wn i salda Ma, które występowały na tym koncie a wykazywało wyłącznie per saldo. Wykazanie w sprawozdaniu danych niezgodnych z ewidencją księgową świadczy o nieprzestrzeganiu §9 ust.2 rozporządzenia Ministra finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. nr 115, poz. 781 ze zm.). Zgodnie z powyższym przepisem kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Akta kontroli (strony od nr 1 do nr 31). Sprawozdanie Rb-27S i Rb-PDP na dzień 31 grudnia 2008 roku i 2009 roku W sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych Rb-27S oraz w sprawozdaniu z wykonania podstawowych dochodów podatkowych Rb-PDP za 2008 oraz 2009 rok wykazano następujące dane: 31 grudnia 2008 roku Wykonanie Wyszczególnienie Podatek od nieruchomości od osób prawnych Podatek rolny od osób prawnych Podatek leśny od osób prawnych 127.332,64 Podatek od środków transportowych od osób prawnych Podatek od nieruchomości od osób fizycznych Podatek rolny od osób fizycznych Skutki obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy Skutki udzielonych ulg i zwolnień obliczone za okres sprawozdawczy (bez ulg i zwolnień ustawowych) Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa obliczone za okres sprawozdawczy Rozłożenia na Umorzenie raty, zaległości odroczenie podatkowych terminu płatności 7.699,00 7.279,52 0,00 0,00 765,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 469,71 4.158,60 6.976,00 0,00 0,00 124.063,40 61.141,00 0,00 2.335,80 0,00 227.356,01 0,00 0,00 14.816,70 Podatek leśny od osób fizycznych 17.601,20 0,00 0,00 527,00 Podatek od środków transportowych od osób fizycznych 27.850,00 24.262,49 0,00 0,00 0,00 687,30 0,00 17,00 0,00 2.037,00 59.826,00 _____________________________________________________ 29 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Razem 587.566,25 93.572,20 7.741,00 17.679,50 0,00 Nieprawidłowości zostały zaznaczone kursywą. 31 grudnia 2009 roku Wykonanie Wyszczególnienie Podatek od nieruchomości od osób prawnych Podatek rolny od osób prawnych Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa obliczone za okres sprawozdawczy Rozłożenia na Umorzenie raty, zaległości odroczenie podatkowych terminu płatności 6.967,00 7.839,57 0,00 1.161,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 61.786,00 1.500,00 0,00 580,58 4.689,29 0,00 6.976,00 0,00 0,00 0,00 0,00 131.837,22 65.683,00 0,00 30.258,20 0,00 228.987,87 0,00 0,00 16.653,40 0,00 Podatek leśny od osób fizycznych 19.596,70 0,00 0,00 979,00 0,00 Podatek od środków transportowych od osób fizycznych Razem 29.331,00 24.209,94 0,00 0,00 0,00 592.799,64 97.440,52 8.137,00 47.890,60 0,00 Podatek leśny od osób prawnych Podatek od środków transportowych od osób prawnych Podatek od nieruchomości od osób fizycznych Podatek rolny od osób fizycznych 117.849,85 Skutki obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy Skutki udzielonych ulg i zwolnień obliczone za okres sprawozdawczy (bez ulg i zwolnień ustawowych) 1.911,00 Nieprawidłowości zostały zaznaczone kursywą. W zakresie prawidłowości danych wykazanych w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego na dzień 31 grudnia 2008 roku stwierdzono nieprawidłowości w kolumnie: 1) Skutki obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy: - w rozdziale 75615 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby prawne) wykazano kwotę 7.699,00 zł, a faktycznie powinno być 7.279,52 zł; - w rozdziale 75615 §0340 (Podatek od środków transportowych – osoby prawne) wykazano kwotę 469,71 zł, a faktycznie powinno być 4.158,60 zł; błąd wynikał z niewykazania skutków obniżenia górnych stawek podatków od pojazdów zwolnionych na mocy uchwały Rady Gminy; Powyższe działania jednostki stanowiły naruszenie §3 ust. 1 pkt 9 Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 34 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. nr 115, poz. 781 ze zm.). Z treści wskazanego przepisu wynika, iż w kolumnie „Skutki obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy” wykazuje się kwoty stanowiące różnicę pomiędzy dochodami, jakie gmina lub miasto na prawach powiatu mogłaby uzyskać, stosując górne stawki podatkowe, a dochodami, jakie powinna uzyskać stosując niższe stawki uchwalone przez radę gminy lub miasta na prawach powiatu; w przypadku zastosowania przez gminę lub miasto na prawach powiatu obniżenia górnej stawki, różnicę – pomiędzy stawką górną a przyjętą w uchwale przez radę gminy lub miasta na prawach powiatu, przemnożoną przez podstawę opodatkowania – wykazuje się w kolumnie „Skutki obniżenia górnych stawek …” sprawozdań dotyczących dochodów budżetowych narastająco od początku roku do końca okresu sprawozdawczego. _____________________________________________________ 30 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Pamiętać należy, iż w kolumnie tej wykazuje się także skutki obniżenia górnych stawek podatków od podstawy opodatkowania zwolnionej z zapłaty określonego rodzaju podatku na mocy uchwały rady gminy. 2) skutki udzielonych ulg i zwolnień obliczone za okres sprawozdawczy (bez ulg i zwolnień ustawowych) - w rozdziale 75615 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby prawne) wykazano kwotę 765,00 zł. Ustalono, iż na mocy uchwały nr II/7/06 z dnia 6 grudnia 2006 roku zmienionej uchwałą nr VII/52/07 z dnia 27 listopada 2007 roku Rada Gminy Ręczno wprowadziła szereg zwolnień w podatku od nieruchomości. Z oświadczenia złożonego przez Agnieszkę Kobędzę – podinspektora ds. księgowości podatkowej i ściągalności wynika, iż kwota 765 zł wynika z deklaracji na podatek od nieruchomości złożonej przez (…)17, a dotyczy ona §1 uchwały nr II/7/06 z dnia 6 grudnia 2006 roku. Zwolnienia określone w §1 pkt 2-3 oraz pkt 6 nie były ujęte w sprawozdaniu, gdyż podatnicy nie złożyli deklaracji. Wskazać należy, że skutki zwolnień wprowadzonych uchwałami należy wykazywać w oparciu o deklaracje na podatek od nieruchomości, które wszystkie podmioty zwolnione z podatku są obowiązane składać organowi podatkowemu pomimo tego zwolnienia. - w rozdziale 75616 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby fizyczne) wykazano kwotę 0,00 zł. Z oświadczenia złożonego przez Agnieszkę Kobędzę – podinspektora wynika, iż zwolnienia wynikające z §1 pkt 4-5 uchwały nr II/7/06 nie były wykazywane przez podatników w składanych informacjach w sprawie podatku od nieruchomości. Ustalono, iż informacje w sprawie podatku od nieruchomości są składane przez podatników sporadycznie, a wykazane w nich dane nie wskazują na istnienie na terenie gminy kategorii budynków pozostałych. 3) Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa obliczone za okres sprawozdawczy – Rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności: - w rozdziale75616 §0320 (Podatek rolny – osoby fizyczne) wykazano kwotę 0,00 zł, a faktycznie powinno być 687,30 zł, - w rozdziale 75616 §0330 (Podatek leśny – osoby fizyczne) wykazano kwotę 0,00 zł, a faktycznie powinno być 17,00 zł. Ustalono, iż wskazane wyżej kwoty wynikały z decyzji znak 31131/50/08 z dnia 30 grudnia 2008 roku w sprawie rozłożenia na cztery raty zaległości podatkowej w kwocie 704,30 zł. Termin płatności wszystkich rat przypadał na rok 2009. Powyższe działania jednostki stanowiły naruszenie §3 ust. 1 pkt 11 lit. „b” Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Z treści wskazanego przepisu wynika, iż w kolumnie „Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa, obliczone za okres sprawozdawczy” w zakresie rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności – wykazuje się kwoty dotyczące skutków decyzji organów podatkowych za okres sprawozdawczy. Skutki wykazane w tej kolumnie powinny wynikać z decyzji organu podatkowego, zarówno w zakresie bieżących, jak i zaległych należności. W przypadku podjęcia przez organ podatkowy decyzji o odroczeniu terminu płatności lub rozłożeniu na raty zapłaty podatku, bądź zaległości podatkowej, skutki finansowe wynikające z tych 17 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 31 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 decyzji powinny być wykazywane za kolejne okresy sprawozdawcze w roku, w którym została wydana decyzja. Wykazane kwoty nie muszą wynikać z rejestrów przypisów i odpisów. W zakresie prawidłowości danych wykazanych w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego na dzień 31 grudnia 2009 roku stwierdzono nieprawidłowości w kolumnie: 1) Skutki obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy: - w rozdziale 75615 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby prawne) wykazano kwotę 6.967,00 zł, a faktycznie powinno być 7.839,57 zł; - w rozdziale 75615 §0340 (Podatek od środków transportowych – osoby prawne) wykazano kwotę 580,58 zł, a faktycznie powinno być 4.689,29 zł; błąd wynikał z niewykazania skutków obniżenia górnych stawek podatków od pojazdów zwolnionych na mocy uchwały Rady Gminy; Powyższe działania jednostki stanowiły naruszenie §3 ust. 1 pkt 9 Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego. 2) skutki udzielonych ulg i zwolnień obliczone za okres sprawozdawczy (bez ulg i zwolnień ustawowych) - w rozdziale 75615 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby prawne) wykazano kwotę 1.161,00 zł. Ustalono, iż na mocy uchwały nr II/7/06 z dnia 6 grudnia 2006 roku zmienionej uchwałą nr VII/52/07 z dnia 27 listopada 2007 roku Rada Gminy Ręczno wprowadziła szereg zwolnień w podatku od nieruchomości. Z oświadczenia złożonego przez Agnieszkę Kobędzę – podinspektora ds. księgowości podatkowej i ściągalności wynika, iż kwota 1.161 zł wynika z deklaracji na podatek od nieruchomości złożonej przez (…)18, a dotyczy ona §1 uchwały nr II/7/06 z dnia 6 grudnia 2006 roku. Zwolnienia określone w §1 pkt 2-3 oraz pkt 6 nie były ujęte w sprawozdaniu, gdyż podatnicy nie złożyli deklaracji. Wskazać należy, że skutki zwolnień wprowadzonych uchwałami należy wykazywać w oparciu o deklaracje na podatek od nieruchomości, które wszystkie podmioty zwolnione z podatku są obowiązane składać organowi podatkowemu pomimo tego zwolnienia. - w rozdziale 75616 §0310 (Podatek od nieruchomości – osoby fizyczne) wykazano kwotę 0,00 zł. Z oświadczenia złożonego przez Agnieszkę Kobędzę – podinspektora wynika, iż zwolnienia wynikające z §1 pkt 4-5 uchwały nr II/7/06 nie były wykazywane przez podatników w składanych informacjach w sprawie podatku od nieruchomości. Ustalono, iż informacje w sprawie podatku od nieruchomości są składane przez podatników sporadycznie, a wykazane w nich dane nie wskazują na istnienie na terenie gminy kategorii budynków pozostałych. Wykaz dotyczący skutków obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych w 2008 i 2009 roku, oświadczenie w sprawie niewykazania w sprawozdaniu Rb-27s z wykonania planu dochodów budżetowych skutków zwolnień w podatku od nieruchomości wprowadzonych na mocy uchwały, informacja z dnia 22 lipca 2010 roku w sprawie wykazania decyzji w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowych w sprawozdaniu Rb-27S i Rb-PDP za 2008 rok oraz analiza skutków obniżenia górnych stawek podatku od nieruchomości za 2008 i 2009 rok stanowi załącznik nr 6 do protokołu kontroli. 18 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 32 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 W zakresie pozostałych danych wykazanych w sprawozdaniu Rb-27S i Rb-PDP na dzień 31 grudnia 2008 roku oraz 31 grudnia 2009 roku nieprawidłowości nie stwierdzono. Akta kontroli (strony od nr 32 do nr 33). Bilans organu (z wykonania budżetu) na dzień 31 grudnia 2009 roku W poszczególnych pozycjach bilansu wykazano następujące dane: Aktywa Środki budżetu Pozostałe pieniężne Stan na koniec 2009 roku Pasywa Stan na koniec 2009 roku pieniężne 625.682,93 Saldo Wn konta 133 Zobowiązania finansowe długoterminowe środki 23.400,25 Saldo Wn konta 140 Niedobór budżetu Aktywa budżetu Należności budżetów netto od 2.364,23 saldo Wn konta 224 Skumulowany niedobór budżetu Pozostałe należności i rozliczenia 29.165,03 Saldo Wn konta 223 Inne pasywa Suma aktywów 680.612,44 Suma pasywów 2.345.978,62 Saldo Ma konta 134 i 260 - 1.549.333,01 Saldo Wn konta 961 -1.892.491,18 Suma aktywów -Zobowiązania długoterminow e +Inne pasywa -343.158,17 saldo Wn konta 960 227.125 Saldo Ma konta 909 680.612,44 Kontrola wykazała, że kwota 23.400,25 zł wykazana w bilansie jako pozostałe środki pieniężne faktycznie nie dotyczyła środków pieniężnych przekazanych w poprzednim okresie sprawozdawczym i objętych wyciągiem bankowym z datą kolejnego okresu sprawozdawczego, co uzasadniałoby zaistnienie salda Wn na koncie 140 oznaczające środki pieniężne w drodze. Ustalono, że saldo na koncie 140 „Inne środki pieniężne” dotyczyło faktycznie należności budżetu z tytułu udziałów w podatku oraz dochodów przekazanych z urzędów skarbowych jak również rozrachunków z tytułu zwrotu dotacji. Rozrachunki z niniejszych tytułów powinny znaleźć odzwierciedlenie na koncie 224 „Rozrachunki budżetu” a w związku z tym powinny być ujęte w bilansie jako Należności od budżetów. Wykazanie faktycznych należności jako środków pieniężnych skutkowało niezgodnością danych dotyczących stanu środków pieniężnych wykazanych w sprawozdaniu Rb-ST na koncie 2009 roku. W przedmiotowym sprawozdaniu wykazano zgodnie z zestawieniem obrotów i sald budżetu środki na rachunku bankowym budżetu w wysokości 625.682,93 zł oraz środki dotacji subwencji przekazane w grudniu na styczeń następnego roku w wysokości 224.125 zł. Pozostałe pozycje bilansu wykazane zostały zgodnie z treścią ekonomiczną kont oraz w prawidłowych kwotach wynikających z zestawienia obrotów i sald budżetu. Bilans jednostki na dzień 31 grudnia 2009 roku AKTYWA Stan na 31.12.2009 roku Saldo konta z którego wynikają dane wykazane w bilansie PASYWA Stan na 31.12.2009 roku Saldo konta z którego wynikają dane wykazane w bilansie Saldo Ma konta 800 i 860 A. Aktywa trwałe 7.916.863,06 011-071+080 A. Fundusz 7.984.349,85 I. Wartości niematerialne i prawne 0,00 I. Fundusz jednostki 1.364.683,09 Saldo Ma konta 800 II. Rzeczowe aktywa trwałe 7.916.863,06 Wartości niematerialne i prawne umorzono w w dacie przyjęcia do używania 011-071+080 II. Wynik finansowy 6.619.666,76 Saldo Ma konta 860 _____________________________________________________ 33 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 1. Środki trwałe 1.1. Grunty 7.843.801,06 011-071 69.841,18 Saldo subkonta 011-1 1.2. Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej 1.3. Urządzenia techniczne i maszyny 7.463.229,28 Saldo subkonta -0112 - saldo subkonta 071-2 281.396,71 Saldo subkonta 011-3 – saldo subkonta 0713 1.4. Środki transportu 29.333,88 Saldo subkonta 011-4 – saldo subkonta 0714 1.5. Inne środki trwałe 2. Inwestycje rozpoczęte (środki trwałe w budowie) 3. Środki przekazane na poczet inwestycji 0,00 - 73.062,00 Saldo Wn konta 080 - - - - - - - - 1.2. Papiery wartościowe długoterminowe - - 1.3. Inne długoterminowe aktywa finansowe V. Wartość mienia zlikwidowanyc h jednostek B. Aktywa obrotowe - - - - III. Należności długotermino we IV. Długotermino we aktywa finansowe 1.1. Akcje i udziały 309.922,48 I. Zapasy 25.714,28 Saldo Wn konta 310 1.1. Materiały 25.714,28 j.w. netto 1.1. Zysk netto (+) 1.2. Strata netto (-) III. Nadwyżka środków obrotowych (-) IV. Odpisy z wyniku finansowego (-) V. Fundusz mienia zlikwidowany ch jednostek VI. Inne 6.619.666,76 Saldo Ma konta 860 - - - - B. Fundusze celowe 1.396,22 Saldo Ma konta 853 1.1. Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 1.2. 1.396,22 Saldo Ma konta 853 C. Zobowiązania długotermino we D. Zobowiązania krótkotermin owe i fundusze specjalne I. Zobowiązania krótkotermin owe 1.1. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 1.2. Zobowiązania wobec budżetów 1.3. Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych 1.4. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 1.5. Pozostałe zobowiązania - - 241.039,47 Salda Ma niżej wskazanych kont rozrachunkowych oraz saldo Ma konta 851 132.719,44 Salda Ma niżej wskazanych kont rozrachunkowych 1.579 Saldo Ma konta 201 3.156 Saldo Ma konta 221 15.394,33 Salda Ma subkont do konta 229(2291,229-3) 81.887,57 Saldo Ma konta 231 1.537,51 Saldo Ma konta 221(1.534,58) oraz saldo Ma konta 240 (2,93) _____________________________________________________ 34 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 1.2. Półprodukty i produkty w toku - 1.3. Produkty gotowe - 1.4. Towary - II. Należności krótkotermino we 1.1. Należności z tytułu dostaw i usług 246.488,22 10.131,05 Saldo Wn konta 221 1.2. Należności od budżetów 30.582,03 Saldo Wn konta 221(1.272) + saldo Wn konta 225(29.310,03) 1.3. Należności z tytułu ubezpieczeń społecznych 1.4. Pozostałe należności 2.009,40 Salda Wn subkont do konta 229 (29-1,2292,229-3) 203.765,74 Saldo Wn konta 221(131.766,54) + saldo Wn konta 234 (71.999,20) 1.5. Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych III. Środki pieniężne 1.1. Środki pieniężne w kasie 1.2. Środki pieniężne na rachunkach bankowych 1.3. Inne środki pieniężne Suma aktywów 37.719,98 Saldo Wn konta 135(36.320,83 FŚS) + saldo Wn konta 135 (1.396,22 GFOS)+ saldo Wn konta 130(2,77 rachunek dotyczący dokształcania młodocianych) + saldo Wn konta 130 (0,16 zaliczka alimentacyjna) - 1.6. Sumy obce (depozytowe, zabezpieczenie wykonania umów) 1.7. Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych 1.8. Rezerwy na zobowiązania II. Fundusze specjalne 29.165,03 Saldo Ma konta 223 1.1. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych 1.2. Inne fundusze (Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) E. Rozliczenia międzyokreso we I. Rozliczenia międzyokreso we przychodów II. Inne rozliczenia międzyokreso we 108.320,03 Saldo Ma konta 851 - - F. Inne pasywa - - - - 37.719,98 j.w. - - - - - - 8.226.785,54 zł Suma pasywów 8.226.785,54 zł _____________________________________________________ 35 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Kontrola wykazała, że saldo Wn i Ma konta 229 „Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne” oraz saldo Wn i Ma konta 221 „Należności z tytułu dochodów” ustalone zostały na podstawie stanów na klasyfikacjach dochodów. Z zestawienia obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2009 roku konto 229 wykazywało saldo Ma w wysokości 13.384,93 zł oraz saldo Wn dotyczące subkonta 229-2, a konto 221 saldo Wn w wysokości 138.479,01 zł. Niniejsze salda były faktycznie per saldami, co było niezgodne z uregulowaniami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 ze zm.), według których zarówno konto 221 jak i konto 229 może wykazywać zarówno saldo Wn oznaczające należności jak i saldo Ma oznaczające zobowiązania. Grunty – zgodność danych wykazana w bilansie z ewidencją księgową została omówiona w zagadnieniach dotyczących inwentaryzacji. Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Zgodnie z zestawieniem obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2009 roku konto 011-2 budynki lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej stanowiło wartość 13.566.034,57 zł, natomiast umorzenie na koncie 071-2 wynosiło kwotę 6.102.805,29 zł. Różnica tych wartości stanowiła kwotę 7.463 229,28 zł i została wykazana w bilansie jednostki za 2009 rok. Środki transportu Zgodnie z zestawieniem obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2009 roku konto 011-4 grupa 7 stanowiło wartość 401.407,23 zł, natomiast umorzenie na koncie 071-4 wyniosło 372. 073,35 zł. Różnica tych wartości stanowi kwotę 29.333,88 zł, i została wykazana w bilansie jednostki za 2009 rok. Inwestycje rozpoczęte środki trwałe w budowie Zgodnie z zestawieniem obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2009 roku konta 080inwestycje rozpoczęte środki trwałe w budowie stanowiło wartość 2.155.732,67 zł, wartość umorzenia stanowiła kwotę 2.082.670,67 zł. Różnica tych wartości stanowi kwotę 73.062,00 zł, która została wykazana w bilansie jednostki za 2009 rok. IV. ROZRACHUNKI I ROSZCZENIA 1. ROZRACHUNKI Z ODBIORCAMI I DOSTAWCAMI. TERMINOWOŚĆ REGULOWANIA ZOBOWIĄZAŃ (LATA 2008 - 2009) Według zakładowego planu kont konto 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami” służy do ewidencji rozrachunków i roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw i usług. Stwierdzono, że dalszy opisu konta jest analogiczny jak wskazany w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. W planie kont nie wskazano rodzaju operacji podlegających ewidencji na koncie 201 ze wskazaniem konta przeciwstawnego. Ewidencja analityczna do konta 201 prowadzona była według rozrachunków z poszczególnymi kontrahentami. Kontrolą objęto faktury zaksięgowane na koncie 201 w miesiącu grudniu 2008 i 2009 roku. Stwierdzono, że konto 201 za grudzień 2008 roku nie wykazywało salda, a na dzień 31 grudnia 2009 roku z konta 201 wynikało saldo Ma na kwotę 1.579 zł. Zobowiązanie dotyczyło faktury nr FAS/44/12/2009 z dnia 31 grudnia 2009 roku wystawionej przez _____________________________________________________ 36 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 firmę JUAN Anna Niezbecka z Ręczna za zakup materiałów zapewnienia gotowości bojowej samochodu OSP Stobnica. Z faktury wynikało, że terminem zapłaty zobowiązania był 7 stycznia 2010 roku. Ustalono, że fakturę uregulowano w dniu 5 stycznia 2009 roku. Stwierdzono, że w grudniu 2008 roku na koncie 201 zaewidencjonowano łącznie 141 dowodów, natomiast w grudniu 2009 roku 132 dowody. Kontrolą objęto 19 faktur zaksięgowanych w grudniu 2008 roku oraz 20 faktur zaksięgowanych w 2009 roku, co stanowiło odpowiednio 13% i 15% dowodów, które objęto kontrolą. Kontrola wykazała, że faktury wpływające do jednostki były ewidencjonowane na koncie 201 z datą wpływu do jednostki. Data wpływu każdorazowo wynikała z dowodów i była nanoszona przez pracownika Sekretariatu Urzędu Gminy. Faktury opisane były przez pracowników merytorycznych, którym wykonywanie tego rodzaju czynności powierzył Wójt Gminy na podstawie pisemnych upoważnień wydanych w oparciu o załącznik nr 1 do zarządzenia nr 56/2007 z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie Instrukcji obiegu i kontroli dowodów finansowo-księgowych. Dowody księgowe sprawdzał podinspektor ds. wydatków, co wynikało z zakresu obowiązków tego pracownika. Na fakturach wskazano dekretację, numer dowodu księgowego pod którym dokument ujęto w ewidencji oraz datę przelewu bankowego, w przypadku nabycia środków trwałych wskazano dowód przyjęcia do ewidencji i jego datę. Stwierdzono, że zobowiązania uregulowane zostały z zachowaniem terminów wynikających z zawartych umów lub wskazanych na fakturach. Faktury były zatwierdzane do wypłaty przez Wójta lub Sekretarza Gminy, który posiadał stosowne upoważnienie Wójta Gminy w tym zakresie. Na dowodach poddanych kontroli Skarbnik Gminy lub osoba zastępująca Skarbnika składał swój podpis na pieczęci stosowanej przez jednostkę obok podpisu Wójta Gminy zatwierdzającego dowód do wypłaty. Z wyjaśnienia Skarbnika wynikało, że podpis niniejszy potwierdza dokonanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym oraz dokonanie wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych. Wykonywanie ww. obowiązków wynikało z zakresu obowiązków Skarbnika Gminy z dnia 2 lipca 2007 roku. Test do kontroli prawidłowości prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych na koncie 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami” w zakresie ewidencji zobowiązań stanowi załącznik nr 7 do protokołu kontroli. Analiza zapisów księgowych dokonanych na koncie 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami” wykazała, że w żadnym z poddanych kontroli przypadków w treści zapisu nie wskazano daty dokonania operacji lub daty dowodu księgowego jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji stosownie do art. 23 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości. Według wskazanego przepisu zapis księgowy powinien zawierać co najmniej określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji. Wykaz faktur poddanych kontroli zawierający nazwę kontrahenta; oznaczenie faktury; kwotę faktury; datę wpływu faktury do jednostki; datę ujęcia faktury w ewidencji; umowny i faktyczny termin zapłaty stanowi załącznik nr 8 do protokołu kontroli. W poniższej tabeli przedstawiono dane dotyczące realizacji zadań inwestycyjnych. Lp. Nazwa kontrahenta Oznaczenie faktury/rach unku Kwota faktury Data wpływu faktury do jednostki Data ujęcia faktury w ewidencji Umowny termin zapłaty Faktyczny termin zapłaty Uwagi (np. kwota odsetek) Modernizacja drogi w Łękach Królewskich 1 DROMOST Sp. J 86/2009 800.053,49 01.09.2009 01.09.2009 01.10.2009 28.09.2009 (30 dni) FV 751 _____________________________________________________ 37 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Przebudowa drogi na Fandulonkę 2 DROMOST Sp. J. 92/2009 288.323,14 04.09.2009 04.09.2009 04.10.2009 10.09.2009 (30 dni) FV 768 3 DROMOST Sp. J. 93/2009 15.860,00 04.09.2009 04.09.2009 04.10.2009 10.09.2009 (30 dni) FV 769 Przebudowa dróg dojazdowych do pól Majkowice - Kresy 4 Usługi Projektowe mgr inż. Kazimierz Sadowski 5 DROMOST Sp. J 6 Włodzimierz Ciemniewski 7 Starostwo Powiatowe 2/02/2009 9.760,00 02.02.2009 02.02.2009 09.02.2009 09.02.2009 68/2009 384.122,61 24.07.2009 24.07.2009 24.08.2009 10.08.2009 Rachunek nr 05/07/2009 4.000,00 24.07.2009 24.07.2009 07.08.2009 28.07.2009 73/2009 372,00 04.02.2009 04.02.2009 10.02.2009 09.02.2009 FV 645 W zakresie terminowości regulowania zobowiązań w odniesieniu do wykonawców zadań inwestycyjnych nie stwierdzono nieprawidłowości. 2. ROZRACHUNKI PUBLICZNOPRAWNE Konto 225 – Rozrachunki z budżetami - w kontrolowanej jednostce konto 225 służy do ewidencji rozrachunków z budżetami, w szczególności z tytułu dotacji, podatków, nadwyżek środków obrotowych, wpłaty z zysku do budżetu, nadpłat w rozliczeniach z budżetami. Na stronie Wn konta 225 ujmuje się nadpłaty oraz wpłaty do budżetu, a na stronie Ma – zobowiązania wobec budżetów i wpłaty od budżetów. Ewidencja szczegółowa do konta 225 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu należności i zobowiązań według każdego z tytułów rozrachunków z budżetem odrębnie. Konto 225 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma – stan zobowiązań wobec budżetów. Kontrolą objęto zapisy na koncie 225 dokonane w miesiącach: kwiecień, maj, czerwiec i lipiec 2009 roku; na podstawie ewidencji konta 225 ustalono, że naliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych ujęto na koncie Wn 231/Ma 225, a przelew środków ujęto na koncie Wn 225/Ma 130. W miesiącu kwietniu 2009 roku naliczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (od wynagrodzeń pracowników i umów zlecenie) w kwocie 8.706 zł dokonano w dniu 30 kwietnia 2009 roku na podstawie list płac; przelewu środków dokonano kwocie 8.706 zł dniu 19 maja 2009 roku (WB nr 92). W miesiącu maju naliczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych kwocie 7.268,00 zł dokonano w dniu 29 maja 2009 roku na podstawie list płac; przelewu środków w kwocie 7.268 zł dokonano w dniu 19 czerwca 2009 roku (WB nr 112). W miesiącu czerwcu naliczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych kwocie 6.932,00 zł dokonano w dniu 30 czerwca 2009 roku na podstawie list płac; przelewu środków w kwocie 7.025 zł dokonano w dniu 17 lipca 2009 roku (WB nr 132). Stwierdzono, iż w dniu 17 lipca 2009 roku w dokonanym przelewie środków został ujęty także podatek dochodowy w wysokości 93 zł wynikający z listy płac umowy zlecenia z dnia 1 lipca 2009 roku, który został dopiero naliczony w dniu 31 lipca 2009 roku. Konto 229 – pozostałe rozrachunki publiczno-prawne – konto służy do ewidencji innych niż z budżetami rozrachunków publicznoprawnych, a w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Na stronie Wn konta 229 ujmuje się należności oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a na stronie Ma – zobowiązania, spłatę i zmniejszenie należności z tytułu rozrachunków publicznoprawnych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 229 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu _____________________________________________________ 38 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 należności i zobowiązań według tytułów rozrachunków oraz podmiotów, z którymi dokonywane są rozliczenia. Ustalono, iż konto 229 zostało podzielone na subkonta, które nie wynikają z planu kont: 229-1 Składka ZUS, 229-2 Składka zdrowotna, 229-3 Fundusz pracy. Kontrolą objęto zgodność zapisów na koncie 229 z ustalonymi zasadami funkcjonowania konta opisanymi w zakładowym planie kont oraz terminowość przelewu składek za miesiące kwiecień, maj i czerwiec 2009 roku. Zestawienie ilustrujące wysokość zadeklarowanych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, na Fundusz Pracy i PFRON oraz terminowość ich przekazywania: Należność za miesiące 1 Kwiecień Składki zadeklarowane według DRA Tytuł składki 2 Kwota w zł. Kwota Zaległość Data Nr dokumentu księgoweg o 4 5 6 25.776,45 5.05.2009 25.776,45 5.05.2009 WB 82 - Zdrowotne 7.043,62 5.05.2009 7.043,62 5.05.2009 WB 82 - Fundusz pracy 2.194,98 5.05.2009 2.194,98 5.05.2009 WB 82 - - - - - - - 24.492,24 5.06.2009 24.492,24 4.06.2009 WB 103 - Zdrowotne 6.866,82 5.06.2009 6.866,82 4.06.2009 WB 103 - Fundusz Pracy 2.077,57 5.06.2009 2.077,57 4.06.2009 WB 103 - - - - - - - 28.494,38 5.07.2009 28.494,38 3.07.2009 WB 122 - Zdrowotne 8.133,88 5.07.2009 8.133,88 3.07.2009 WB 122 - Fundusz Pracy 2.416,85 5.07.2009 2.416,85 3.07.2009 WB 122 - - - - - - - Społeczne Społeczne PFRON Czerwiec Wpłaty 3 PFRON Maj Termin płatności Społeczne PFRON 7 8 (3-5) 3. POZOSTAŁE ROZRACHUNKI Stwierdzono, że zakładowy plan kont zarówno dla jednostki jak i organu zawierał analogiczne postanowienia jak wzorcowy plan kont zawarty w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. W związku z powyższym nie wskazano w nim zasad ewidencji na poszczególnych kontach zespołu 2 Rozrachunki i roszczenia. Celem kontroli rodzajów operacji zaksięgowanych na koncie 234 „Pozostałe rozrachunki w pracownikami” oraz 240 „Pozostałe rozrachunki” kontrolą objęto operacje zaewidencjonowane na tych kontach zarówno w organie jak i jednostce w miesiącu kwietniu, maju i czerwcu 2009 roku. Na koncie 234 „Pozostałe rozrachunki” zaewidencjonowano operacje dotyczące udzielenia i rozliczenia zaliczek (dziennik wydatków). Na dzień 31 grudnia 2009 roku konto nie wykazywało salda. Na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki” dotyczącym wydatków w miesiącu kwietniu, maju i czerwcu 2009 roku zaewidencjonowane zostały pomyłki bankowe dotyczące nieprawidłowo dokonanych przelewów, spłaty rat pożyczek z funduszu mieszkaniowego, _____________________________________________________ 39 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 potrącenia dotyczące list płac (z tytułu ubezpieczeń oraz spłaty pożyczek z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej) oraz zaliczki aktywizacyjnej na rzecz Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Ręczno w ramach Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich. Na dzień 31 grudnia 2009 roku konto wykazywało saldo Ma na kwotę 2,77 zł. Na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki” dotyczącym dochodów zaewidencjonowano uregulowaną prowizją bankową, (która jest kosztem finansowym w związku z czym powinna być księgowana na koncie 750 „Przychody i koszty finansowe”), pomyłki bankowe dotyczące dokonania nieprawidłowych przelewów oraz odsetki od środków przeznaczonych na zasiłki rodzinne. Na dzień 31 grudnia 2009 roku konto wykazywało saldo Ma na kwotę 0,16 zł. Na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki” dotyczącym organu w okresach objętych kontrolą zaewidencjonowano pomyłki bankowe dotyczące nieprawidłowych przelewów. W dniu 7 maja 2009 roku zaewidencjonowano założenie lokaty ze środków budżetu w wysokości 300.000 zł Wn 240-3/Ma 133 (WB 71/1). W tym samym dniu zaksięgowano lokatę Wn 139-1/Ma 240-3. Wskazać należy, że niniejsza operacja została zaksięgowania niezgodnie z treścią załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. Według wskazanych uregulowań lokaty dokonywane ze środków publicznych ujmuje się na koncie 133 „Rachunek budżetu”. Biorąc powyższe pod uwagę nieprawidłowym było wyksięgowania z konta 133 środków przeznaczonych na lokatę i zaksięgowanie ich na koncie 139 „Inne rachunki bankowe”. Na dzień 31 grudnia 2009 roku konto 240 nie wykazywało salda. Konto 231 – Rozrachunki z pracownikami służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami jednostki i innymi osobami fizycznymi z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczonych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do wynagrodzeń, a w szczególności należności za pracę wykonaną na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej. Na stronie Wn ujmuje się w szczególności: wypłaty pieniężne lub przelewy wynagrodzeń, wypłaty zaliczek na poczet wynagrodzeń, wartość wydanych świadczeń rzeczowych zaliczanych do wynagrodzeń oraz potrącenia wynagrodzeń obciążające pracownika. Na stronie Ma konta 231 ujmuje się zobowiązania jednostki z tytułu wynagrodzeń. Konto 231 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma – stan zobowiązań jednostki z tytułu wynagrodzeń. Ewidencja szczegółowa do konta 231 prowadzona jest według pracowników jednostki i innych osób fizycznych, wobec których zostały naliczone wynagrodzenia lub świadczenia rzeczowe zaliczane zgodnie z odrębnymi przepisami do wynagrodzeń. Według ewidencji księgowej na dzień 31 grudnia 2009 roku konto 231 wykazywało saldo Ma (zobowiązania) w kwocie – 81.887,57 zł dotyczące naliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2009 rok. Kontrolę zapisów na koncie 231 przeprowadzono za miesiące lipiec i sierpień 2009 roku w odniesieniu do wydatków poniesionych na wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę oraz umów zlecenia przez Wójta Gminy. Kontrolę prawidłowości naliczania i wypłat wynagrodzeń przeprowadzono w oparciu o umowę, angaże, karty wynagrodzeń, listy płac i polecenia przelewu pracowników Urzędu Gminy w Ręcznie. Wysokość wypłaconego wynagrodzenia była zgodna z umową lub angażami, a wynagrodzenia były wypłacane w kasie bądź też na wskazane rachunki bankowe. Listy wypłat zostały sporządzone odpowiednio w dniu 18 czerwca, 1, 3, 8, 13, 23, 24, 28 i 31 lipca oraz 3 i 25 sierpnia 2009 roku, a wypłata wynagrodzeń nastąpiła w dniu 1, 3, 6, 8, 9, 27, 28 i 31 lipca oraz 3, 4 i 27 sierpnia 2009 roku. _____________________________________________________ 40 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 V. GOSPODARKA KASOWA 1. ZABEZPIECZENIE WARTOŚCI PIENIĘŻNYCH I DRUKÓW ŚCISŁEGO ZARACHOWANIA. KONTROLA KASY. INSTRUKCJA KASOWA Zarządzeniem nr 41/2006 z dnia 31 października 2006 roku Wójt Gminy wprowadził Instrukcję w sprawie ewidencji i kontroli druków ścisłego zarachowania w Urzędzie Gminy w Ręcznie. Według instrukcji ewidencją druków objęte są następujące formularze: czeki gotówkowe, blankiety wekslowe; kwitariusze K-104; karty zużycia paliwa; arkusze spisu z natury oraz kontokwitariusze z wydruków komputerowych. Pracownikami odpowiedzialnymi za zarachowania, według instrukcji są: prawidłową gospodarkę drukami ścisłego - kasjer w odniesieniu do czeków gotówkowych; - pracownik Wydziału Ochrony Środowiska i Gospodarki Lokalowej w odniesieniu do kwitariuszy K-104; - pracownik Referatu Organizacyjnego odpowiedzialny za prowadzenie ewidencji kart zużycia paliwa; - Przewodniczący Komisji Inwentaryzacyjnej w odniesieniu do arkuszy spisowych; - podinspektor ds. księgowości podatkowej i ściągalności. Kontrola wykazała, że gospodarowaniem drukami ścisłego zarachowania wskazanymi powyżej zajmowali się: - kasjer w zakresie czeków gotówkowych; - inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji oraz gospodarki ziemią w zakresie konto kwitariuszy K-104; - podinspektor ds. edukacji, zdrowia, kultury i sportu w zakresie kart drogowych autobusów szkolnych; - inspektor ds. gospodarki komunalnej w zakresie kart drogowych koparko-ładowarki; - podinspektor ds. obsługi rady gminy i ochrony przeciwpożarowej w zakresie kart drogowych pojazdów strażackich; - podinspektor ds. księgowości podatkowej i ściągalności w zakresie kontokwitariuszy podatkowych. Stwierdzono, że kasjerowi, podinspektorowi ds. księgowości podatkowej i ściągalności oraz inspektorowi ds. zamówień publicznych, inwestycji oraz gospodarki ziemią Wójt Gminy powierzył prowadzenie ewidencji druków ścisłego zarachowania. Pozostałym pracownikom wskazanym wyżej Wójt Gminy powierzył prowadzenie i rozliczanie odpowiednio kart zużycia pojazdów strażackich, koparko-ładowarki oraz autobusów. Stwierdzono, że pracownikom, którym nie powierzono prowadzenia ewidencji druków ścisłego zarachowania prowadzili ewidencję jednak sposób jej prowadzenia odbiegał od zasad przyjętych zarządzeniem Wójta Gminy nr 41/2006. Podinspektor ds. obsługi rady gminy i ochrony pożarowej oznaczał poszczególne karty numerem w chwili ich wydania i wówczas wpisywał wydaną kartę do ewidencji. Zakupione karty używane przez tego pracownika nie posiadały nadanych numerów. Inspektor ds. gospodarki komunalnej używał opatrzonych numerem kart przebiegu koparko-ładowarki jednakże nie przyjmował do ewidencji kart wskazując ich numer, a ewidencji podlegał wyłącznie rozchód kart. Podinspektor ds. edukacji, zdrowia, kultury i sportu wskazywał w momencie przychodu numer przyjętych druków jednakże kontrola wykazała, że stan druków wynikający z ewidencji nie był zgodny z faktycznym stanem druków, co wynikało z niebieżącej _____________________________________________________ 41 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 ewidencji druków (faktycznie wydano więcej druków niż wskazano w ewidencji). W trakcie kontroli stan druków ścisłego zarachowania został ustalony w sposób prawidłowy. Stwierdzono, że ewidencja kontokwitariuszy podatkowych drukowanych z programu za pomocą którego jednostka prowadziła ewidencję podatkową prowadzona była również w sposób nieprawidłowy, albowiem w ewidencji wskazywano zamiast numerów kontokwitariuszy numery podatników z danej miejscowości. Z ewidencji nie wynikała ponadto data przyjęcia/wydania druków jak również ich stan rzeczywisty albowiem w każdym przypadku był on zerowy. Ustalono tymczasem, że spośród wydanych sołtysom kontokwitariuszy wiele było niewykorzystanych, co jednak nie znajdowało odzwierciedlenia w ewidencji. Niniejsze świadczyło o nieprzestrzeganiu §1 ust.3 Instrukcji w sprawie ewidencji i kontroli druków ścisłego zarachowania. Zgodnie z przyjętymi uregulowaniami ewidencja druków polega na oznaczeniu numerem ewidencyjnym druków nie posiadających serii i numerów nadanych przez drukarnię oraz bieżącym wpisywaniu przychodu, rozchodu i zapasu druków ścisłego zarachowania. Instrukcja wskazuje również w sposób szczegółowy sposób oznaczania i numerowania druków ścisłego zarachowania. Ewidencja druków ścisłego zarachowania prowadzona przez kasjera i inspektora ds. zamówień publicznych, inwestycji oraz gospodarki ziemią była prowadzona poprawnie i wynikał z niej rzeczywisty stan druków ścisłego zarachowania. Stwierdzono, że na dzień 31 grudnia 2009 roku przeprowadzono inwentaryzację czeków oraz kontokwitariuszy a zaniechano przeprowadzenia inwentaryzacji pozostałych druków ścisłego zarachowania, co stanowiło naruszenie §6 ust.1 Instrukcji w sprawie ewidencji i kontroli druków ścisłego zarachowania, zgodnie z którym druki ścisłego zarachowania na dzień 31 grudnia podlegają inwentaryzacji, a powołany do tego zespół spisowy zobowiązany jest ustalić stan faktyczny druków znajdujących się u osób dokonujących operacji tymi drukami. Instrukcja w sprawie gospodarki kasowej wprowadzona została zarządzeniem Wójta Gminy nr 68/2007 z dnia 31 grudnia 2007 roku. Określała ona sposób zabezpieczenia pomieszczenia kasowego; wymogi dotyczące kasjera; sposób i ochrony i transportu środków pieniężnych; dokumentację kasową; zasady wypełniania druków kasowych oraz kontrolę kasy. Stwierdzono, że Skarbnik Gminy przeprowadził w dniu 26 marca, 22 czerwca, 25 września oraz 2 grudnia 2009 roku kontrolę kasy. Fakt przeprowadzenia kontroli potwierdzają protokoły, z których wynika stan gotówki w kasie według raportów poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz stan niewykorzystanych czeków dotyczących poszczególnych jednostek. W protokole nie wskazano jednak czy stan gotówki w kasie był zgodny z saldami poszczególnych raportów jak również czy stan niewykorzystanych druków był zgodny z ewidencją druków ścisłego zarachowania. Kontrolę kasy przeprowadzono w dniu 22 czerwca 2010 roku. Kasa Urzędu Gminy w Ręcznie usytuowana jest na parterze budynku w odrębnym pomieszczeniu, a do obsługi interesantów służy oszklone okienko kasowe. Stwierdzono, że pomieszczenie kasowe zabezpieczone jest w sposób niezgodny z Instrukcją kasową, jednakże w pomieszczeniu zastosowano dodatkowe zabezpieczenia których nie wskazano w Instrukcji kasowej. Stwierdzono, że stan gotówki po przeliczeniu był zgodny z saldem raportu kasowego nr 2010/0090 z dnia 22 czerwca 2010 roku, a stan rzeczywisty czeków był zgodny ze stanem wynikającym z ewidencji druków ścisłego zarachowania. Kontrola raportu kasowego wydatków oraz dowodów załączonych do raportu wykazała, że w dniu 22 czerwca 2010 roku dokonano wypłaty na łączną kwotę 1.780,54 zł na podstawie dowodów niezatwierdzonych przez Wójta Gminy, jako dowody stanowiące podstawę wypłaty gotówki w kasie Urzędu Gminy. Wskazana kwota dotyczyła wypłaty stypendiów szkolnych na podstawie zestawień rachunków, w których wskazano nazwisko osoby odbierającej gotówkę oraz numer rachunku wraz z kwotą oraz łączną kwotę do wypłaty. Na zestawieniu rachunków fakt wypłaty potwierdził zarówno kasjer jak i osoba pobierająca gotówkę. _____________________________________________________ 42 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Protokół kontroli kasy z dnia 22 czerwca 2010 roku stanowi 9 do protokołu kasy. 2. DOKUMENTOWANIE OPERACJI KASOWYCH Stwierdzono, że raporty kasowe sporządzane były z zastosowaniem oprogramowania Kasa dla Windows 2008 autorstwa firmy z Legionowa odrębnie dla dochodów i wydatków. Stwierdzono, że do udokumentowania wpłat w kontrolowanej jednostce służą pokwitowania drukowane z programu komputerowego KASA dla Windows. Raporty kasowe sporządzane były codziennie. Kontrolą objęto raporty kasowe wydatków za okres od 15 do 31 grudnia 2009 roku o następujących numerach: 2009/0186; 2009/0187; 2009/0188; 2009/0189; 2009/0190; 2009/0191; 2009/0192; 2009/0193; 2009/0194; 2009/0195; 2009/0196. Stwierdzono, że w pozycjach od nr 4 do 12 raportu kasowego nr 2009/0186 z dnia 15 grudnia 2009 roku ujęto wypłatę stypendiów szkolnych na łączną kwotę 1.353,49 zł. Podstawą wypłat stypendium były rachunki i faktury na zakup artykułów szkolnych, które grupowane były w według nazwiska w zestawienia rachunków numer rachunku wraz z kwotą oraz łączną kwotę do wypłaty. Fakt odbioru kwoty wskazanej w zestawieniach rachunków potwierdzone było przez osobę pobierającą gotówkę oraz kasjera z datą. Dowody źródłowe tj. rachunki i faktury sprawdzane były pod względem merytorycznym przez pracownika Urzędu Gminy, który w opisie wskazywał numer decyzji na podstawie której przyznano świadczenie. Dowody źródłowe podlegały zatwierdzeniu przez Wójta Gminy lub Sekretarza Gminy. Rachunki i faktury wystawione były na osoby na rzecz których dokonywano wypłaty. W uregulowaniach wewnętrznych jako dowód źródłowy na podstawie którego dokonuje się tego rodzaju wypłat wskazana jest lista wypłat. W sposób analogiczny jak wyżej udokumentowano wypłatę stypendiów ujętych w niżej wskazanych raportach kasowych: - nr 2009/0187 z dnia 16 grudnia 2009 roku (pozycja 8 raportu na kwotę 128 zł); - nr 2009/0189 z dnia 18 grudnia 2009 roku nr 2009/0189 (pozycja od 2 do 10 na łączną kwotę 1.261,45 zł); - nr 2009/0190 z dnia 21 grudnia 2009 roku nr 2009/0190 (pozycja od nr 2 do nr 9 raportu na łączną kwotę 1.825,49 zł); - nr 2009/0191 z dnia 22 grudnia 2009 roku nr 2009/0191 (pozycja od nr 4 do 12 raportu na łączną kwotę 1.721,51 zł); Pod pozycją nr 6 raportu kasowego 2009/0194 z dnia 29 grudnia 2009 roku ujęto wypłatę za fakturę nr 0279/PG/2009 z dnia 7 października 2009 roku z terminem płatności 14 października 2009 roku. Faktura dotyczyła zapłaty za zakup nagrzewnicy i termostatów za kwotę 1.799,99 zł do garażu, w którym stacjonuje samochód strażacki. Stwierdzono, że faktura po zatwierdzeniu do wypłaty przez Wójta Gminy i wcześniejszym sprawdzeniu pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym uregulowana została w kasie pomimo, iż wystawiona została na Ochotniczą Straż Pożarną w Ręcznie. Odbiór gotówki potwierdził pracownik Urzędu Gminy zajmujący się merytorycznie zagadnieniem. Pod pozycją raportu kasowego w dzienniku ujęto również przyjęcie na stan konta 013 (Ma 072) na kwotę 1.565,75 zł, co skutkowało niezgodnością zapisu księgowego z dokumentem tj. raportem kasowym. Wskazać należy, że brak było uzasadnienia do wypłaty gotówki wskazanej w fakturze nr 0279/PG/2009 z uwagi na fakt, że nie dotyczyła ona zakupu dokonanego przez Urząd Gminy Ręczno. W poddanych kontroli raportach brak było operacji dotyczących wypłaty lub rozliczenia zaliczki udzielonej pracownikowi Urzędu Gminy. _____________________________________________________ 43 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 VI. 1. WYKONYWANIE BUDŻETU JEDNOSTKI. ZAGADNIENIA OGÓLNE INFORMACJE OGÓLNE – 2009 ROK. Dochody i przychody budżetu Plan po zmianach (zł) Wyszczególnienie DOCHODY OGÓŁEM Wykonanie (zł) 9.668.520,82 9.661.430,82 240.000,00 240.000,00 2.135.829,58 2.127.899,17 1.895.829,58 1.887.899,17 - z funduszy celowych np. WFOŚ i GW 240.000,00 240.000,00 Środki zagraniczne 269.636,90 261.308,31 2.718.509,19 2.205.232,11 2.289.092,86 1.775.815,78 429.416,33 429.416,33 - - Dochody bieżące Dochody majątkowe Dotacje z tego: - z budżetu Wojewody PRZYCHODY z tego: Kredyty i pożyczki Nadwyżka z lat poprzednich (wolne środki) Inne (np. prywatyzacja) Uchwałą nr II/310/08 z dnia 12 grudnia 2008 roku Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej pozytywnie zaopiniował projektu budżetu Gminy Ręczno na rok 2008 wraz z informacją o stanie mienia komunalnego nie wnosząc uwag. Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi uchwałą nr II/309/2008 z dnia 12 grudnia 2008 roku zaopiniował pozytywnie możliwość sfinansowania planowanego deficytu budżetowego oraz prawidłowość prognozy kwoty długu załączonej do projektu budżetu Gminy Ręczno na 2009 rok. Budżet Gminy Ręczno na 2009 rok został przyjęty uchwałą nr XVI/112/09 Rady Gminy Ręczno z dnia 24 lutego 2009 roku. Dochody budżetowe zaplanowano w kwocie – 8.451.349,21 zł, w tym dochody majątkowe w wysokości – 0,00 zł oraz dochody bieżące w kwocie 8.451.349,21 zł. Wydatki Gminy zaplanowano w kwocie – 11.708.192,72 zł, w tym wydatki majątkowe – 3.534.239,76 zł. Planowany deficyt budżetu w kwocie 3.256.843,51 zł zostanie pokryty przychodami pochodzącymi z: nadwyżki budżetowej oraz zaciągniętych kredytów i pożyczek. Plan finansowy przychodów i wydatków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ustalono w wysokości 3.000 zł (po stronie przychodów i wydatków). Plan dochodów i wydatków związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej ustalono w wysokości – 1.209.043,00 zł. Limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów ustalony został w wysokości – 3.460.000 zł. Dochody z tytułu wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych ustalono w kwocie - 32.000 zł. W budżecie gminy utworzono rezerwę ogólną w wysokości - 50.000,00 zł oraz rezerwy celowe w łącznej kwocie 153.000 zł. Wójt Gminy upoważniony został do zaciągania kredytów i pożyczek na pokrycie występującego w ciągu roku deficytu budżetowego, do maksymalnej wysokości – 100.000,00 zł. W wyniku wprowadzonych w ciągu roku zmian plan dochodów na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosił – 9.668.520,82 zł, a wykonanie planu stanowiło kwotę – _____________________________________________________ 44 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 9.661.430,82 zł, co stanowi 99,93% planu. Wykonanie dochodów bieżących zamknęło się kwotą 9.421.430,82 zł, a dochodów majątkowych – 240.000 zł. Uchwałą nr II/64/2010 z dnia 12 kwietnia 2010 roku Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi pozytywnie zaopiniował sprawozdanie Wójta Gminy Ręczno z wykonania budżetu za 2009 rok. Wydatki i rozchody budżetu. Plan po zmianach (zł) Wykonanie (zł) 12.184.618,35 11.210.763,83 Wydatki majątkowe 2.926.730,16 2.757.688,78 Wydatki bieżące 9.257.888,19 8.453.075,05 202.411,66 202.411,66 202.411,66 202.411,66 Wyszczególnienie WYDATKI OGÓŁEM z tego: ROZCHODY w tym: spłata kredytów i pożyczek Uchwałą nr XVI/112/09 z dnia 24 lutego 2009 roku Rada Gminy Ręczno uchwaliła wydatki budżetu na kwotę – 11.708.192,72 zł, w tym wydatki majątkowe zaplanowano na kwotę – 3.534.239,76 zł. Wydatki związane z realizacją zadań określonych w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii ustalone zostały w wysokości 32.000,00 zł. W budżecie Gminy zaplanowano dotacje w kwocie 86.861,00 zł dla gminnych instytucji kultury. Ponadto Rada Gminy ustaliła wydatki w kwocie 15.000,00 zł na zadania własne z zakresu kultury fizycznej oraz 38.000 zł dla Starostwa Powiatowego w Piotrkowie Trybunalskim. Na dzień 31 grudnia 2009 roku plan wydatków budżetowych stanowił kwotę – 12.184.618,35 zł, a wykonany został w kwocie 11.210.763,83 zł, co stanowi 92,01%. 2 PRZESTRZEGANIE ZASAD GOSPODARKI FINANSOWEJ OKREŚLONYCH W ART.138 PKT 3 USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH Kontrolą objęto wykonanie wydatków budżetowych w 2009 roku na podstawie losowo wybranych podziałek klasyfikacji budżetowej na określony dzień, a mianowicie: • 27 marca 2009 roku: 400/40002/4210; 400/40002/6050; 700/70005/4270; • 1 lipca 2009 roku: 854/85415/4210; • 15 września 2009 roku: 400/40002/4260; 400/40002/4300; 700/70005/4210; 750/75023/4300; 900/90001/4260; • 17 listopada 2009 roku: 400/40002/4010; 600/60016/4300; • 24 grudnia 2009 roku: 010/01095/4210; 750/75011/4210; 754/75412/4210. 400/40002/4210; 600/60017/6050; 750/75023/4210; Nie stwierdzono przekroczenia planu wydatków. _____________________________________________________ 45 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 VII. WYKONYWANIE BUDŻETU. REALIZACJA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH 1. DOCHODY Z PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH - 2007 - 2008. 1) Rachunkowość w zakresie podatków i opłat. Plan kont Zasady rachunkowości oraz plan kont w zakresie podatków i opłat zawarto w załączniku do zarządzenia Wójta Gminy Ręczno nr 49/2006 z dnia 30 grudnia 2006 roku w sprawie wprowadzenia zasad rachunkowości. Ewidencja podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych prowadzona jest z wykorzystaniem księgi głównej jednostki samorządu terytorialnego, a obejmującej konta: - 101 Kasa, - 130 Rachunek bankowy urzędu, - 140 Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne, - 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych, - 750 Przychody i koszty bieżące. Zasady klasyfikacji zdarzeń oraz zakres ksiąg pomocniczych dla poszczególnych kont księgi głównej wynika z komentarza zawartego w rozdziale 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2006 roku w sprawie zasad rachunkowości i planu kont w zakresie ewidencji podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. nr 112, poz. 761). Kontrolowana jednostka nie uregulowała zasad ewidencji podatków na kontach 011 – Środki trwałe; 020 – Wartości niematerialne i prawne; 226 – Długoterminowe należności budżetowe oraz 310 – Materiały i nie ewidencjonowała na tych kontach żadnych operacji w zakresie podatków w okresie objętym kontrolą. Do wymiaru i ewidencji podatków kontrolowana jednostka używała programu Podatki wprowadzonego do użytkowania w 2007 roku autorstwa Usługi Informatyczne INFOSYSTEM Tadeusz i Roman Groszek. Zasady przetwarzania i ochrony danych w systemie informatycznym stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. b i c ustawy o rachunkowości zostały zawarte w załączniku do wskazanego wyżej zarządzenia Wójta Gminy. Test dotyczący przestrzegania zasad załącznik nr 10 do protokołu kontroli. rachunkowości podatkowej stanowi 2) Organizacja wymiaru i poboru podatków i opłat (inkaso) Zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym Urzędu Gminy Ręczno zadania związane z wymiarem i poborem podatków i opłat przypisane zostały do zakresu działania samodzielnych stanowisk pracy. Wymiar podatków i opłat lokalnych powierzono młodszemu referentowi (księgowej) Pani Annie Moneta zakresem czynności z dnia 5 maja 2008 roku. Prowadzenie księgowości podatkowej, spraw związanych z windykacją oraz rozliczanie inkasentów z terenu Gminy powierzono Pani Agnieszce Kobędza – podinspektorowi zakresem czynności z dnia 2 lipca 2007 roku. Ponadto zgodnie z §9 ust. 1 i ust. 2 zarządzenia nr 40/2006 Wójta Gminy z dnia 31 października 2006 roku w sprawie procedur kontroli finansowej do czynności wykonywanych przez Skarbnika Gminy należy m.in. kontrola bieżąca operacji gospodarczych w zakresie prawidłowości _____________________________________________________ 46 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 gromadzenia środków publicznych, która powinna być sprawowana poprzez analizę przebiegu windykacji należności. W toku kontroli stwierdzono, że organ podatkowy nie prowadzi - dla potrzeb wymiaru i poboru podatku od nieruchomości - ewidencji podatkowej nieruchomości w systemie informatycznym, stosownie do wymogu wynikającego z art. 7a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2006 r., Dz. U. nr 121, poz. 844 ze zm.). Na terenie Gminy Ręczno utworzonych jest 14 sołectw: Bąkowa Góra, Dęba, Będzyn, Zbyłowice, Kolonia Ręczno, Łęki Królewskie, Ręczno, Majkowice, Nowinki, Łęg Ręczyński, Wielkopole, Paskrzyn, Stobnica, Stobnica Piła. Uchwałą nr IV/28/07 z dnia 27 lutego 2007 roku Rada Gminy Ręczno zarządziła pobór podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego w drodze inkasa oraz określiła inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso. Uchwała ta została zmieniona uchwałą nr XIX/128/09 z dnia 3 lipca 2009 roku – zmiana osoby inkasenta. Wynagrodzenie za inkaso ustalone zostało w zróżnicowanej wysokości, a mianowicie: dla inkasentów z 4 sołectw ustalono wynagrodzenie w wysokości 7% zainkasowanych kwot, dla 4 inkasentów ustalono wynagrodzenie w wysokości 8% zainkasowanych kwot, a inkasentom z 6 sołectw ustalono wynagrodzenie w wysokości 10% zainkasowanych kwot. Uchwałą nr XVIII/172/2001 z dnia 28 czerwca 2001 roku Rada Gminy Ręczno ustaliła, iż terminem płatności podatku dla inkasentów ustalonych przez Radę Gminy jest 4 dzień następujący po dniu, w którym zgodnie z przepisami prawa podatkowego wpłata podatku powinna nastąpić. Kontrolą objęto prawidłowość rozliczania inkasentów oraz naliczenia i wypłaty prowizji dla inkasentów sołectw: Dęba, Łęki Królewskie oraz Zbyłowice za inkaso I-IV raty za 2008 i za 2009 rok. Zestawienie rozliczenia oraz kwitariuszy przychodowych podatków i opłat inkasentów sołectwa Dęba, Łęki Królewskie oraz Zbyłowice stanowi załącznik nr 11 do protokołu kontroli. W zakresie terminowości wpłat dokonywanych przez inkasentów wynagrodzenia za inkaso nieprawidłowości nie stwierdzono. oraz naliczania Stwierdzono, iż wypłata inkasa następuje w kasie Urzędu Gminy. Inkasenci potwierdzają własnoręcznym podpisem odbiór gotówki, ale bez wskazania daty. Kontrolą objęto listy wypłaty inkasa dla inkasentów z sołectw opisanych w powyższym zestawieniu za pobór IIV raty podatku za 2008 i 2009 rok, a mianowicie: I kwartał 2008 (RK 43 z 31 marca 2008 r.), II kwartał 2008 (RK 78 z 29 maja 2008 r.), III kwartał 2008 (RK 138 z 25 września 2008 r.), IV kwartał 2008 (RK 174 z 25 listopada 2008 r.), I kwartał 2009 (RK 44 z 31 marca 2009 r.); II kwartał 2009 (RK 79 z 29 maja 2009 r.); III kwartał 2009 (RK 138 z 28 września 2009 r.); IV kwartał 2009 (RK 173 z 25 listopada 2009 r.). Listy sprawdzone zostały pod względem merytorycznym przez Agnieszkę Kobędza – podinspektora ds. księgowości podatkowej i ściągalności; pod względem formalnym przez Katarzynę Skrobek – podinspektora lub Bożenę Jarosińską - podinspektora, pod względem rachunkowym przez Zofię Kusa – podinspektora a zatwierdzone przez Wiesławę Okoń – Skarbnika Gminy i Marka Srokę – Wójta Gminy. Na listach wskazano klasyfikację budżetową, a nie wskazywano dekretacji, co stanowiło naruszenie art. 21 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości. Z treści wskazanego przepisu wynika, iż dowód księgowy powinien zawierać co najmniej stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania. Listy wypłat nie zostały także oznaczone pozycją księgową. Ponadto w obowiązujących w jednostce uregulowaniach wewnętrznych nie ustalono procedur kontroli w stosunku do zasad naliczania i wypłaty diet dla inkasentów podatków. _____________________________________________________ 47 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Terminowość doręczania decyzji wymiarowych skontrolowano wobec decyzji dotyczących podatników sołectwa Dęba, Łęki Królewskie oraz Zbyłowice, a wynik kontroli przedstawiono w poniższej tabeli: (…)19 Stosownie do art. 47 §1 ustawy Ordynacja podatkowa termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. W związku z powyższym w celu umożliwienia podatnikom dokonania wpłat podatku do dnia 15 marca każdego roku decyzja ustalająca wymiar podatku powinna być doręczona najpóźniej do dnia 1 marca każdego roku podatkowego. Dane zawarte w tabeli świadczą o licznych przypadkach niedotrzymania tego terminu. Ustalono, że w kontrolowanej jednostce decyzje wymiarowe doręczane są przez inkasentów poszczególnych sołectw. Za pośrednictwem poczty decyzje doręczane są podatnikom zamieszkującym poza terytorium gminy. Stosowanie do art. 144 ust. 1 ustawy Ordynacja podatkowa organ podatkowy doręcza pisma za pokwitowaniem przez pocztę, swoich pracowników lub przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, a w przypadku gdy organem podatkowym jest wójt, burmistrz (prezydent miasta), pisma może doręczać sołtys za pokwitowaniem. Wybrany przez Wójta Gminy Ręczno sposób był zatem zgodny z przepisami. Realizację dochodów Gminy z tytułu podatków i opłat lokalnych w latach 2008-2009 przedstawiono w poniżej zamieszczonych tabelach. Tabela Plan i realizacja dochodów własnych w 2008 roku Lp. Wyszczególnienie 1 2 DOCHODY BUDŻETOWE ogółem 1. Podatek od nieruchomości 2. Podatek rolny 3. Podatek leśny 4. Podatek od środków transportowych 5. Opłata targowa Plan (w zł) Wykonanie (w zł) Procent Wykonania planu 3 4 5 8.807.120,67 8.862.221,32 100,63% Udział procentowy w wykonaniu budżetu 6 264.000,00 241.537,00 77.126,00 25.220,00 251.396,40 229.393,01 77.427,20 29.350,00 95,23% 94,97% 100,39% 116,38% 2,84% 2,59% 0,87% 0,33% 0,00 0,00 0,00% 0,00% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych przedłożonych przez Urząd Gminy w Ręcznie. Tabela Plan i realizacja dochodów w 2009 roku Lp. Wyszczególnienie Plan (w zł) 1 2 3 Wykonanie (w zł) Procent Wykonania Planu 4 5 Udział procentowy w wykonaniu budżetu 6 19 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 48 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 DOCHODY BUDŻETOWE ogółem 1. Podatek od nieruchomości 2. Podatek rolny 3. Podatek leśny 4. Podatek od środków transportowych 5. Opłata targowa 9.668.520,82 9.661.430,82 99,93 251.500,00 238.000,00 78.900,00 20.500,00 249.687,07 230.898,87 81.382,70 30.831,00 99,28 97,02% 103,15% 150,40% 2,58% 2,39% 0,84% 0,32% 0,00 0,00 0,00% 0,00% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych przedłożonych przez Urząd Gminy w Ręcznie. Uchwałą nr XV/100/04 z dnia 24 listopada 2004 roku Rada Gminy Ręczno określiła wzory formularzy informacji i deklaracji na podatek od nieruchomości. Wzór formularza deklaracji na podatek od nieruchomości został zmieniony uchwałą Rady Gminy nr XXI/141/05 z dnia 28 listopada 2005 roku. Uchwałą nr XV/101/04 z dnia 24 listopada 2004 roku Rad Gminy Ręczno określiła wzory formularzy informacji i deklaracji na podatek rolny. Wzór formularza deklaracji na podatek rolny został zmieniony uchwałą Rady Gminy nr XXI/142/05 z dnia 28 listopada 2005 roku. Uchwałą nr XVI/108/04 z dnia 28 grudnia 2004 roku Rada Gminy Ręczno określiła wzory formularzy informacji i deklaracji na podatek leśny. Wzór formularza deklaracji na podatek leśny został zmieniony uchwałą Rady Gminy nr XXI/143/05 z dnia 28 listopada 2005 roku. Kontrolowana jednostka nie podjęła uchwały w sprawie określenia wysokości opłaty prolongacyjnej. 3) Podatek od nieruchomości W okresie objętym kontrolą obowiązywała uchwała nr VIII/51/07 Rady Gminy Ręczno z dnia 27 listopada 2007 roku w sprawie wysokości stawek podatku od nieruchomości (opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego nr 377, poz. 3509 z dnia 14 grudnia 2007 roku) oraz uchwała nr XIV/92/08 z dnia 20 listopada 2008 roku (opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego nr 374, poz. 3460 z dnia 13 grudnia 2008 roku). Obowiązujące na terenie gminy stawki podatku od nieruchomości przyjęte powyższymi uchwałami ustalono w wysokościach: Przedmiot opodatkowania Górne granice stawek podatkowych Stawka uchwalona przez Radę 2008 rok 2009 rok Od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków od 1 m2 0,71 zł 0,52 zł 0,74 zł 0,55 zł Od gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych – od 1 ha 3,74 zł 3,00 zł 3,90 zł 3,45 zł Od gruntów pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizację pożytku publicznego od 1 m2 0,35 zł 0,20 zł 0,37 zł 0,21 zł Od budynków mieszkalnych lub ich części od 1m² powierzchni użytkowej 0,59 zł 0,45 zł 0,62 zł 0,47 zł _____________________________________________________ 49 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej od 1 m2 19,01zł 13,40 zł 19,81 zł 14,00 zł Od budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym od 1m2 8,86 zł 7,00 zł 9,24 zł 7,20 zł Od budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych od 1m² 3,84 zł 3,30 zł 4,01 zł 3,35 zł Od budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizację pożytku publicznego od 1 m2 6,37 zł 3,72 zł 6,64 zł 3,80 zł Od budowli – od ich wartości określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7 ustawy 2% ich wartości 2% ich wartości Na mocy uchwały nr II/7/06 z dnia 6 grudnia 2006 roku, zmienionej uchwałą nr VIII/52/07 z dnia 27 listopada 2007 roku, Rada Gminy Ręczno zwolniła z podatku od nieruchomości: - budynki i grunty zajęte na potrzeby bezpieczeństwa publicznego oraz ochrony przeciwpożarowej, - budynki, budowle i grunty zajęte na potrzeby poboru uzdatniania i przesyłania wody oraz unieszkodliwiania i przesyłania ścieków, - grunty zajęte pod cmentarze, - budynki pozostałe po przekazaniu gospodarstw rolnych w zamian za świadczenia emerytalno-rentowe z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, - do 15 m2 budynków wykorzystywanych do składowania opału, - budynki lub ich części oraz grunty stanowiące własność lub będące w samoistnym posiadaniu Ochotniczych Straży Pożarnych. Kontrolowana jednostka posiada dostęp do ewidencji gruntów. W latach 2008 – 2009 organ podatkowy nie przeprowadzał kontroli podatkowych wśród podatników podatku od nieruchomości. Podatek od nieruchomości od osób prawnych Ewidencja podatku od nieruchomości od osób prawnych prowadzona jest ręcznie w postaci kart kontowych dla poszczególnych podatników oraz dziennika obrotów pełniącego rolę rejestru przypisów i odpisów. Zgodnie z ewidencją księgową w okresie objętym kontrolą na terenie Gminy Ręczno działało 17 podatników podatku od nieruchomości – osób prawnych. Według rejestru przypisów i odpisów na dzień 31 grudnia 2008 i 2009 roku przypisy i odpisy z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych kształtowały się w kwotach: 2008 rok • przypisy • odpisy 128.383,64,00 zł 765,00,00 zł 2009 rok 144.125,85 zł 26.277,00 zł W latach 2008 – 2009 dochody zaplanowane i uzyskane z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych kształtowały się w kwotach: _____________________________________________________ 50 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2008 rok 2009 rok • plan 145.000,00 zł 134.000,00 zł • wykonanie 127.332,64 zł 117.849,85 zł • zaległości 0,00 zł 0,00 zł • nadpłaty 0,00 zł 1,00 zł Kontrolę terminowości składania deklaracji podatkowych oraz prawidłowości zastosowania stawek podatkowych przeprowadzono na podstawie deklaracji podatkowych poniżej wymienionych podatników. (…)20 Wątpliwości kontrolujących wzbudziły deklaracje składane przez podatnika o numerze konta (…)21. Analiza deklaracji wykazała zmiany w podstawie opodatkowania oraz wysokości podatku, które przedstawiały się następująco: (…)22 Kontrolujący nie mogą zgodzić się z powyższym wyjaśnieniem, a co jest z tym związane – z wyłączeniem od opodatkowania podatkiem od nieruchomości telekomunikacyjnych linii kablowych umieszczonych w kanalizacji kablowej. Do zakończenia kontroli organ podatkowy nie wszczął postępowania w sprawie określenia zobowiązania podatkowego za 2008 rok w związku ze zmniejszeniem wartości budowli i w konsekwencji zmniejszeniem wysokości podatku. Problem opodatkowania linii kablowych umieszczonych w kanalizacji kablowej był już przedmiotem wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz orzeczeń sądów administracyjnych, które różniły się znacznie od interpretacji przepisów przez firmy telekomunikacyjne, co do znaczenia pojęcia „budowla”. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2010 roku (sygn. akt II FSK 2167/08) stwierdził, iż budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu Prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. Sąd zauważył, że definicje te mają charakter otwarty, a ich przykładowe wymienienie w art. 3 ustawy Prawo budowlane nie stanowi katalogu zamkniętego. Kanalizacja kablowa również mieści się w pojęciu budowli. W ocenie NSA linie kablowe również są budowlami. Sąd zauważył, że są nimi sieci uzbrojenia terenu, które jako budowle podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Ponadto NSA zwrócił uwagę, że linie kablowe mogą być umieszczone w kanalizacji lub też poza nią. Sposób umieszczenia kabli w ziemi nie ma jednak żadnego znaczenia dla opodatkowania. Jeżeli telekomunikacyjne linie kablowe, stanowiące budowlę, jako sieć uzbrojenia terenu, umieszczone zostaną w będącej również budowlą – kanalizacji kablowej, nastąpi sytuacja funkcjonalnego związku dwóch budowli. Powstanie sieć uzbrojenia terenu 20 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 21 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 22 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 i § 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 51 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 umieszczona w kanalizacji kablowej. Ze względu na to, że budowle mają charakter zdecydowanie mniej zróżnicowany niż budynki i często pozostają w funkcjonalnym związku, konieczne jest więc traktowanie jako jednego obiektu takich budowli, które stanowią całość techniczno-użytkową. W przypadku, gdy składające się na sieć uzbrojenia terenu przewody – linie kablowe umieszczone zostaną w odpowiedniej kanalizacji kablowej, to przewody te i obejmujące je kanalizacje, spełniając samodzielnie przesłanki bycia odrębnymi budowlami, pozostawać będą ze sobą w funkcjonalnym związku, tworząc całość technicznoużytkową jako jeden obiekt budowlany. Całość techniczno-użytkowa powstała z funkcjonalnego związku budowli stanowi obiekt budowlany w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. „b” Prawa budowlanego. Z tego też powodu całość technicznoużytkowa stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jako podlegający opodatkowaniu obiekt budowlany w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego. Z treści wykładni prawa przeprowadzonej przez Naczelny Sąd Administracyjny wynika jednoznaczna i uzasadniona ocena, że przewody telekomunikacyjne ułożone w kanalizacji kablowej tworzą z nią całość techniczno-użytkową podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. Podobna ocena prawna została przedstawiona przez Naczelny Sąd Administracyjny w sprawach: II FSK 2316/04, II FSK 156/08, II FSK 564/08, II FSK 1066/09 oraz II FSK 858/09. Powyższe wyjaśnienia wskazują jednoznacznie, iż w przypadku podatnika o numerze konta (…)23 linie kablowe położone w kanalizacji kablowej powinny zostać opodatkowane podatkiem od nieruchomości w roku 2008 i w latach następnych. (…)24 Stwierdzono, iż deklaracje złożone przez podatników o numerze konta: - 8: deklaracja złożona 15 stycznia 2007 roku, deklaracja złożona w dniu 14 stycznia 2008 roku, deklaracja złożona na 2008 rok w dniu 17 stycznia 2008 roku, - 11: deklaracja na 2008 rok i 2009 rok - 17: deklaracja na 2009 rok, nie zostały złożone na druku stanowiącym załącznik do uchwały Rady Gminy Ręczno nr XXI/141/05 z dnia 28 listopada 2005 roku, co stanowiło naruszenie art. 6 pkt 9 lit a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2006 r., Dz. U. nr 121 ze zm.). Zgodnie ze wskazanym przepisem osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe są obowiązane składać w terminie do 15 stycznia organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia 23 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 24 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 52 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 przedmiotów opodatkowania deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru (…). Ustalono, że ewidencja księgowa podatku od nieruchomości od osób prawnych prowadzona jest ręcznie w postaci kart kontowych podatników oraz dziennika obrotów. Stwierdzono, iż w 2008 i 2009 roku zapisy w dzienniku nie były dokonywane chronologicznie, np. przypisy wynikające ze złożonych deklaracji: 8.01.2008, 4.01.2008, 14.01.2008, 15.01.2008, 16.01.2008, 17.01.2008, 15.01.2008, 11.01.2008, 15.01.2008 oraz 15.01.2009, 7.01.2009, 9.01.2009 14.01.2009, 13.01.2009, 19.01.2009 15.01.2009, 15.01.2009, 16.01.2009, 15.01.2009, 17.01.2009, później ujmowano wpłaty również bez zachowania chronologii. Niechronologiczne zapisy zamykały się w obrębie jednego miesiąca. Powyższe świadczy o niechronologicznym prowadzeniu dziennika dla podatku od nieruchomości od osób prawnych, co stanowi naruszenie art. 14 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Na rzecz podatników podatku od nieruchomości – osób prawnych w badanym okresie nie stosowano żadnych ulg w zapłacie podatku. Podatek od nieruchomości od osób fizycznych Kontrolujący ustalili, że podatek od nieruchomości w 2008 roku opłacało 115 podatników na podstawie decyzji w sprawie podatku od nieruchomości. W 2009 roku takich podatników było 117. Podatek od nieruchomości wchodził również w skład łącznego zobowiązania pieniężnego. Dochody gminy zaplanowane i uzyskane z tytułu podatku od nieruchomości od osób fizycznych w 2008 roku i 2009 roku kształtowały się w kwotach: 31 grudnia 2008 31 grudnia 2009 - dochody zaplanowane 119.000,00 117.500,00 - dochody wykonane 124.063,40 131.837,22 33.297,17 5.909,75 690,18 976,18 - zaległości - nadpłaty - umorzenie zaległości 2.335,80 30.258,20 Kontrolą objęto prawidłowość zastosowanych stawek podatkowych i wymiaru podatku, terminowość doręczenia decyzji wymiarowych, terminowość zapłaty zobowiązań podatkowych w stosunku do podatników o następujących numerach ewidencji podatkowej (…)25 opłacających podatek na podstawie decyzji w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości lub łącznego zobowiązania pieniężnego. Podatników wyselekcjonowano biorąc pod uwagę wysokość podatku od nieruchomości oraz powierzchnię posiadanych budynków. Łączny przypis podatku w odniesieniu do podatników objętych kontrolą wyniósł – 59.962 zł w 2008 roku, a w 2009 roku – 65.063 zł. Dane dotyczące podatników podatku od nieruchomości – osób fizycznych objętych kontrolą stanowią załącznik nr 12 do protokołu kontroli. Stwierdzono, że do celów wymiarowych dla każdego podatnika prowadzona była tzw. „Karta jednostki opodatkowania”, z której wynikała podstawa opodatkowania z tytułu 25 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 53 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 każdego składnika objętego podatkiem, okres objęcia obowiązkiem podatkowym poszczególnych składników oraz wysokość podatku na dany rok podatkowy. Dane te stanowiły podstawę do sporządzenia rejestru wymiarowego i rejestru przypisów i odpisów oraz sporządzenie decyzji wymiarowych. Stwierdzono, że analityczna ewidencja podatkowa prowadzona była według poszczególnych podatników oraz podatków. Do naliczenia podatku od nieruchomości stosowano prawidłowe stawki podatkowe uchwalone przez Radę Gminy w Ręcznie. Na podstawie przedłożonych do kontroli dokumentów stwierdzono, że decyzje wymiarowe podatników objętych kontrolą doręczane były w terminie umożliwiającym terminową zapłatę I raty podatku. Informacje w sprawie podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości składane przez podatników nie zawierały daty wpływu do Urzędu Gminy w Ręcznie, natomiast osoba przyjmująca formularz nie w każdym przypadku wskazywała daty potwierdzające przyjęcie informacji. Nieoznaczenie informacji podatkowych datą wpływu ani datą przyjmującego formularz, stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych stanowiącej załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych. Kontrola wykazała, iż częstą praktyką organu podatkowego było wymierzanie podatku na 2008 i 2009 rok na podstawie decyzji wymiarowej wydanej w oparciu o dane z rejestru gruntów. Powyższe było niezgodne z art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opatach lokalnych, art. 6a ust. 5 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym oraz art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o podatku leśnym, według których osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informacje o gruntach, nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz lasach, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego, albo w przypadku zaistnienia zmian w zakresie podatku rolnego, od nieruchomości lub leśnego. Organ podatkowy mając dostęp do danych z ewidencji gruntów i budynków powinien wezwać podatnika do złożenia stosownych informacji na podstawie art. 274a §1 ustawy Ordynacja podatkowa, a w razie niewywiązywania się z tego obowiązku wszcząć postępowania z urzędu na podstawie art. 165 ustawy. W zakresie poprawności zastosowanych stawek i naliczenia podatku nie stwierdzono nieprawidłowości. Stwierdzono przypadki wydawania dwóch decyzji wymiarowych oraz ujęcia na dwóch kontach podatkowych tych samych podatników: (…)26 Powyższe działanie naruszało art. 6c ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym zgodnie z którym osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala organ podatkowy w jednej decyzji (nakazie płatniczym). Stwierdzono liczne przypadki kontrolą podatników: nieprawidłowego opodatkowania objętych (…)27 26 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 54 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Powyższe ustalenia wskazują, iż: 1) stwierdzono liczne przypadki opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej przy braku opodatkowania gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. 2) stwierdzono, iż wszystkie grunty oznaczone symbolami B-R należące do osób prowadzących działalność gospodarczą zostały potraktowane przez organ podatkowy jako użytki rolne, co było sprzeczne z §68 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38, poz. 454) w zw. z art. 1 i 2 ustawy o podatku rolnym. W przypadku gruntów oznaczonych symbolami, np. B-RIVa, B-ŁIII lub B-PsIV należy uznać, że w przypadkach, gdy wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, to stanowią użytki rolne; w przypadkach, gdy nie wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ww. ustawy, ale są zajęte na prowadzenie działalności rolniczej, to także stanowią użytki rolne; jednak w przypadkach, gdy nie wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym i jednocześnie nie są zajęte na prowadzenie działalności rolniczej oraz zostały faktycznie wyłączone z produkcji rolnej, to wówczas nie stanowią użytków rolnych. Zgodnie przepisami ustawy o podatku rolnym za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Katalog działalności rolniczej został określony w art. 2 ust. 2 ustawy o podatku rolnym. W związku z powyższym do gruntów podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym należy zaliczyć m. in. grunty rolne zabudowane, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako B-R, B-Ps, B-Ł, jeżeli są położone na gruntach stanowiących gospodarstwo rolne lub prowadzona jest na nich działalność rolnicza. W przypadku podatników posiadających grunty, które nie stanowią gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym i jednocześnie prowadzących działalność gospodarczą organ podatkowy powinien wszcząć postępowanie podatkowe w celu ustalenia, czy na gruntach tych prowadzona jest działalność rolnicza, czy są one związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, czy też stanowią grunty pozostałe. Ponadto stwierdzić należy iż zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych gruntami, budynkami i budowlami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej, są grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami zajętych na zbiorniki retencyjne lub elektrownie wodne, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Stawki podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej określone są odpowiednio w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a, pkt 2 lit b i pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z przepisów tych wynika, iż sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę budynku, budowli czy gruntu skutkuje tym, że są one związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (wyrok WSA z dnia 29 września 2005 r. II SA/Wa 1411/05). Co do zasady grunty i budynki będące w posiadaniu przedsiębiorcy ustawodawca kwalifikuje jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a to skutkuje 27 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 55 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 opodatkowaniem tych gruntów i budynków według stawki określonej w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b omawianej ustawy. Wyjątkiem od powyższej zasady, jest sytuacja gdy przedmioty te lub ich części nie są i nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych. Wyłączenie dotyczy sytuacji, gdy przedmioty te nie są i nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej a powodem tego jest zdarzenie niezależne od podatnika (mające charakter obiektywny a nie subiektywny zależny wyłącznie od woli podatnika) dotyczące stanu technicznego nieruchomości (gruntu lub budynku). Ze sformułowania użytego w analizowanym przepisie wynika również, że brak możliwości wykorzystywania budynku lub gruntu do prowadzenia działalności gospodarczej powinien mieć charakter trwały. Z przepisu art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych jednoznacznie wynika, że podatek od nieruchomości płacony przez przedsiębiorcę nie nawiązuje do efektów ekonomicznych uzyskiwanych przez jej wykorzystywanie. Decydujące znaczenie ma okoliczność, że podstawą opodatkowania nieruchomości stanowi jej przeznaczenie, a nie jest ważne jaka jej część, jak intensywnie jest wykorzystywana i jakie przynosi to efekty gospodarcze. W przypadku niewykorzystania przez przedsiębiorcę posiadanych przez niego nieruchomości w całości lub w części, wyłącznym kryterium, na podstawie którego do ich opodatkowania mogą mieć zastosowanie stawki inne niż przewidziane w stosownej uchwale rady gminy dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą, jest niewykorzystanie nieruchomości ze względów technicznych. Przez sposób wykorzystania budynku lub gruntu należy rozumieć to, na jakie cele czy potrzeby budynek lub grunt jest zajęty, przy czym nie traci związku z prowadzeniem działalności gospodarczej przez fakt czasowego niewykorzystywania do działalności. Sam podatnik jest uprawniony do ustalenia, że obiekt nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych, albowiem znajduje się w złym stanie technicznym. Jeżeli organ podatkowy kwestionuje poprawność złożonej informacji lub deklaracji, to może wszcząć postępowanie i ustalić, czy wspomniane "względy techniczne" faktycznie występują. Pomocna przy rozwiązywaniu tych problemów może być też opinia biegłego, który stwierdzi, jaki jest stan budynku lub budowli. Ponadto zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych możliwe jest także opodatkowanie budynków mieszkalnych (lub ich części) na prowadzenie działalności gospodarczej. Charakter budynku oraz gruntu i sposób ich wykorzystywania powinien być określony w postępowaniu podatkowym w oparciu o wszystkie prawnie dopuszczalne dowody. Powyżej wskazane działania organu podatkowego spowodowały naruszenie art. 1 ustawy o podatku rolnym, art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku leśnym oraz art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jednolity z 2005 r., Dz. U. nr 240, poz. 2027 ze zm.). Z treści wskazanych przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem rolnym i leśnym podlegają grunty rolne i leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych oraz grunty leśne, za wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub leśna. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części oraz budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Wskazane wyżej nieprawidłowości spowodowały wymierzenie podatku przez organ podatkowy w nieprawidłowej wysokości. Nieprawidłowe ujęcie powierzchni gospodarstw oraz wskazanie klas użytków spowodowało błędne ustalenie podstawy opodatkowania _____________________________________________________ 56 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 podatkiem rolnym, a także podatkiem od nieruchomości. Powyższe stanowiło naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy o podatku rolnym oraz art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie ze wskazanymi przepisem podstawę opodatkowania podatkiem rolnym stanowi dla gruntów gospodarstw rolnych – liczba hektarów przeliczeniowych ustalana jest na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego, a dla pozostałych gruntów – liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Natomiast opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Powyższe wskazuje na nierzetelność danych ujętych w prowadzonych rejestrach wymiarowych. W świetle powyższych ustaleń stwierdzono zaniechanie przez organ podatkowy wezwania podatników do złożenia wyjaśnień zgodnie z art. 274a §1 ustawy Ordynacja podatkowa. W przypadku niewywiązania się z tego obowiązku należało wszcząć postępowanie z urzędu na podstawie art. 165 ust. 2 ww. ustawy. Ponadto powyższe nieprawidłowości wskazują, iż organ podatkowy nie realizował dochodów w należytej wysokości. Ustalono, iż prowadzenie spraw związanych z terminowością i prawidłowością składanych deklaracji i informacji przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, a także aktualizowanie ewidencji podatków zgodnie z ewidencją gruntów powierzono w dniu 5 maja 2008 roku zakresem czynności Pani Annie Monecie – młodszemu referentowi. W zakresie terminowości wpłat stwierdzono, iż w 2008 roku - 7, a w 2009 roku – 6 podatników nie dotrzymało terminu płatności określonego w art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. Powyższa nieprawidłowość dotyczyła wpłat następujących podatników: (…)28. Ustalono, iż od nieterminowych wpłat oznaczonych kursywą nie pobrano odsetek za zwłokę, co stanowiło naruszenie z art. 55 §1 i §2 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie ze wskazanym przepisem odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego, a jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę. W pozostałych przypadkach nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie pobierania odsetek za zwłokę od nieterminowych wpłat poszczególnych rat podatku. W zakresie czynności windykacyjnych stwierdzono: (…)29 Powyższe stanowiło naruszenie §2, §3 ust. 1 i §5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 28 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 29 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 57 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Udzielone ulgi w zapłacie podatku w zakresie podatku od nieruchomości (np. umorzenie zaległości, rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności) 2008 rok Rodzaj decyzji Ilość wydanych decyzji Kwota objęta decyzjami (zł) Umorzenie zaległości podatkowej, odsetek 2 629,00 Rozłożenie zapłaty podatku na raty - - Odroczenie terminu płatności podatku - - Rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej - - Odroczenie zapłaty zaległości podatkowej - - 2009 rok Rodzaj decyzji Ilość wydanych decyzji Kwota objęta decyzjami (zł) Umorzenie zaległości podatkowej, odsetek 1 24.330,80 zł Rozłożenie zapłaty podatku na raty - - Odroczenie terminu płatności podatku - - Rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej - - Odroczenie zapłaty zaległości podatkowej - - Ustalono, iż decyzje w sprawie umorzenia zaległości z tytułu podatku od nieruchomości wydawane były tylko na rzecz osób fizycznych. Kontrolą objęto następujące decyzje: 1) znak 31131/46/08 z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia I-IV raty podatku od nieruchomości za 2008 rok w kwocie 54 zł; podanie podatnika zostało opatrzone datą 4 grudnia 2008 roku, jednak brak jest na nim daty wpływu do Urzędu, 2) znak 31131/58/08 z dnia 31 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia I-IV raty podatku od nieruchomości za 2008 rok w kwocie 575 zł; podanie podatnika zostało opatrzone datą 31 grudnia 2008 roku, jednak brak jest na nim daty wpływu do Urzędu, 3) z dnia 30 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia z urzędu (na podstawie art. 67d §1 pkt 3 oraz §2 Ordynacji podatkowej) zaległości w podatku od nieruchomości za 2002 i 2003 rok w kwocie 24.330,80 zł. Do decyzji zostało dołączone postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia o ukończeniu postępowania upadłościowego. Z uzasadnienia decyzji oraz przedłożonych do kontroli dokumentów wynika, iż przeprowadzono całkowitą likwidację majątku dłużnika oraz sporządzono i wykonano plan ostatniego podziału funduszów masy. Wierzytelność Gminy Ręczno została zgłoszona do listy wierzytelności, jednak w wyniku podziału funduszów masy Gmina nie uzyskała żadnych środków finansowych. Stwierdzono, iż brak oznaczania datą wpływu wniosków wnoszonych przez podatników stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych stanowiącej załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. nr 112, poz. 1319). _____________________________________________________ 58 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Ponadto stwierdzono, iż decyzje znak 31131/46/08 oraz 31131/58/08 nie zawierały uzasadnienia faktycznego i prawnego, co stanowiło naruszenie art. 210 §1 pkt 6 w związku z §4 i §5 ustawy Ordynacja podatkowa. Z treści wskazanych przepisów wynika, iż decyzja zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne. Uzasadnienie faktyczne decyzji zawiera w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności, uzasadnienie prawne zaś zawiera wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa. Można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony. Nie dotyczy to decyzji wydanej na skutek odwołania bądź na podstawie której przyznano ulgę w zapłacie podatku. Testy dotyczące podatku od nieruchomości stanowią załącznik nr 13 do protokołu kontroli. 4) Podatek rolny Na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tekst jednolity z 2006 r., Dz. U. nr 136, poz. 969 ze zm.) i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001 roku w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech okręgów podatkowych (Dz. U. nr 143, poz. 1614) Gmina Ręczno została zakwalifikowana do II okręgu podatkowego. Średnia cena skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy ustalona w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na 2007 rok i 2008 rok, wynosiła odpowiednio: - na rok 2008 – 58,29 zł za 1 dt (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 października 2007 roku w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres pierwszych trzech kwartałów 2007 r. (MP. nr 77, poz. 831), - na rok 2009 – 55,80 zł za 1 dt (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 października 2008 roku w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres pierwszych trzech kwartałów 2008 r. (MP. nr 81, poz. 717) W 2008 i 2009 roku Rada Gminy Ręczno nie skorzystała z uprawnień wynikających z art. 6 ust. 3 ustawy o podatku rolnym i nie obniżyła średniej ceny skupu żyta przyjmowanej jako podstawa obliczania podatku. Stawki podatku od 1 ha przeliczeniowego dla gruntów gospodarstw rolnych do naliczania podatku rolnego wynosiły zatem: na 2008 rok – 145,72 zł (58,29 zł x 2,5 q), na 2009 rok – 139,50 (55,80zł x 2,5q). Stawki podatku od 1 ha pozostałych gruntów do naliczania podatku rolnego wynosiły w 2008 roku 291,45 zł (59,29 zł x 5 q) na 2009 rok – 279,00 zł (55,80 zł x 5 q). Podatek rolny od osób fizycznych Kontrolujący ustalili, że podatek rolny w 2008 roku opłacało 381 podatników na podstawie decyzji w sprawie podatku rolnego. W 2009 roku takich podatników było 392. Podatek rolny wchodził również w skład łącznego zobowiązania pieniężnego. Dochody gminy zaplanowane i uzyskane z tytułu podatku rolnego od osób fizycznych w 2008 roku i 2009 roku kształtowały się w kwotach: 31 grudnia 2008 31 grudnia 2009 - dochody zaplanowane 239.500,00 236.100,00 - dochody wykonane 227.356,01 228.987,87 32.269,68 30.761,11 468,20 509,40 - zaległości - nadpłaty _____________________________________________________ 59 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - umorzenie zaległości 14.816,70 16.653,40 Kontrolą objęto prawidłowość zastosowanych stawek podatkowych i wymiaru podatku, terminowość doręczenia decyzji wymiarowych, terminowość zapłaty zobowiązań podatkowych w stosunku do podatników o następujących numerach ewidencji podatkowej (…)30 opłacających podatek na podstawie decyzji w sprawie wymiaru podatku rolnego lub łącznego zobowiązania pieniężnego. Podatników wyselekcjonowano biorąc pod uwagę wysokość podatku rolnego oraz powierzchnię posiadanych użytków rolnych. Łączny przypis podatku w odniesieniu do podatników objętych kontrolą wyniósł – 16.040 zł w 2008 roku, a w 2009 roku – 15.539 zł. Dane dotyczące podatników podatku rolnego – osób fizycznych objętych kontrolą stanowią załącznik nr 14 do protokołu kontroli. Stwierdzono, że do celów wymiarowych dla każdego podatnika prowadzona była tzw. „Karta jednostki opodatkowania”, z której wynikała podstawa opodatkowania z tytułu każdego składnika objętego podatkiem, okres objęcia obowiązkiem podatkowym poszczególnych składników oraz wysokość podatku na dany rok podatkowy. Dane te stanowiły podstawę do sporządzenia rejestru wymiarowego i rejestru przypisów i odpisów oraz sporządzenie decyzji wymiarowych. Stwierdzono, że analityczna ewidencja podatkowa prowadzona była według poszczególnych podatników oraz podatków. Do naliczenia podatku rolnego stosowano prawidłowe stawki podatkowe wynikające z Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie przedłożonych do kontroli dokumentów stwierdzono, że decyzje wymiarowe podatników objętych kontrolą doręczane były w terminie umożliwiającym terminową zapłatę I raty podatku. Informacje w sprawie podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości składane przez podatników nie zawierały daty wpływu do Urzędu Gminy w Ręcznie, natomiast osoba przyjmująca formularz nie w każdym przypadku wskazywała daty potwierdzające przyjęcie informacji. Nieoznaczenie informacji podatkowych datą wpływu ani datą przyjmującego formularz, stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych, stanowiącej załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych. Kontrola wykazała, że podatnikom o numerze konta (…)31 organ podatkowy wymierzył podatek na 2008 i 2009 rok na podstawie decyzji wymiarowej wydanej w oparciu o dane z rejestru gruntów. Powyższe było niezgodne z art. 6a ust. 5 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym, art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opatach lokalnych oraz art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o podatku leśnym, według których osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informacje o gruntach, nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz lasach, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego, albo w przypadku zaistnienia zmian w zakresie podatku rolnego, od nieruchomości lub leśnego. Organ podatkowy mając dostęp do danych z ewidencji gruntów i budynków powinien wezwać podatnika do złożenia 30 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 31 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 60 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 stosownych informacji na podstawie art. 274a §1 ustawy Ordynacja podatkowa, a w razie niewywiązywania się z tego obowiązku wszcząć postępowania z urzędu na podstawie art. 165 ustawy. W zakresie poprawności zastosowanych stawek i naliczenia podatku nie stwierdzono nieprawidłowości. Stwierdzono przypadek wydawania dwóch decyzji wymiarowych oraz ujęcia na dwóch kontach podatkowych tego samego podatnika – (…)32. Powyższe działanie naruszało art. 6c ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym zgodnie z którym osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala organ podatkowy w jednej decyzji (nakazie płatniczym). Ponadto stwierdzono 11 przypadków, w których podstawa opodatkowania wynikająca z decyzji wymiarowej nie zgadzała się z danymi wynikającymi z rejestru gruntów w zakresie ogólnej powierzchni gospodarstwa lub niewłaściwego ujęcia klas użytków. Stwierdzone nieprawidłowości ujęto w poniższej tabeli. (…)33 Powyższe spowodowało naruszenie art. 1 ustawy o podatku rolnym, art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku leśnym oraz art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jednolity z 2005 r., Dz. U. nr 240, poz. 2027 ze zm.). Z treści wskazanych przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem rolnym i leśnym podlegają grunty rolne i leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych oraz grunty leśne, za wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub leśna. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części oraz budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Wskazane wyżej nieprawidłowości spowodowały wymierzenie podatku przez organ podatkowy w nieprawidłowej wysokości. Nieprawidłowe ujęcie powierzchni gospodarstw oraz wskazanie klas użytków spowodowało błędne ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem rolnym, co stanowiło naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy o podatku rolnym. Zgodnie ze wskazanym przepisem podstawę opodatkowania podatkiem rolnym stanowi dla gruntów gospodarstw rolnych – liczba hektarów przeliczeniowych ustalana jest na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego, a dla pozostałych gruntów – 32 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 33 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 61 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Powyższe wskazuje na nierzetelność danych ujętych w prowadzonych rejestrach wymiarowych. Ponadto powyższe wskazują na zaniechanie przez organ podatkowy wezwania podatników do złożenia wyjaśnień zgodnie z art. 274a §1 ustawy Ordynacja podatkowa, a w razie niewywiązania się z tego obowiązku wszcząć postępowanie z urzędu na podstawie art. 165 ust. 2 ww. ustawy. Ustalono, iż prowadzenie spraw związanych z terminowością i prawidłowością składanych deklaracji i informacji przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, a także aktualizowanie ewidencji podatków zgodnie z ewidencją gruntów powierzono w dniu 5 maja 2008 roku zakresem czynności Pani Annie Monecie – młodszemu referentowi. W czasie trwania czynności kontrolnych podatnicy o numerach kont: (…)34 złożyli informacje w sprawie podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, które zawierały dane zgodne z ewidencją gruntów i budynków. W zakresie terminowości wpłat stwierdzono, iż w 2008 roku - 6, a w 2009 roku – 8 podatników nie dotrzymało terminu płatności określonego w art. 6a ust. 6 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym. Powyższa nieprawidłowość dotyczyła wpłat następujących podatników: (…)35. Ustalono, iż od nieterminowych wpłat oznaczonych kursywą nie pobrano odsetek za zwłokę, co stanowiło naruszenie z art. 55 §1 i §2 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie ze wskazanym przepisem odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego, a jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę. W pozostałych przypadkach nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie pobierania odsetek za zwłokę od nieterminowych wpłat poszczególnych rat podatku. W zakresie czynności windykacyjnych stwierdzono: (…)36 Powyższe stanowiło naruszenie §2, §3 ust. 1 i §5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Podatek rolny od osób prawnych W okresie objętym kontrolą obowiązek podatkowy w podatku rolnym ciążył na 5 osobach prawnych. Plan i wykonanie dochodów gminy z tytułu podatku rolnego od osób prawnych w latach 2008-2009 kształtował się: • na dzień 31 grudnia 2008 roku - plan – 2.037,00 zł wykonanie 2.037,00 zł; 34 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 35 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 36 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 62 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 • na dzień 31 grudnia 2009 roku - plan – 1.900,00 zł wykonanie 1.911,00 zł. Zaległości i nadpłat z tytułu podatku rolnego od osób prawnych w badanym okresie nie stwierdzono. Zestawienie ilustrujące terminowość składania deklaracji podatkowych oraz prawidłowość naliczenia podatku rolnego przez podatników - osoby prawne z terenu Gminy Ręczno: (…)37 Kontrolą objęto: dane wykazane w deklaracjach na podatek rolny za lata 2007-2009 i porównano je z danymi z ewidencji gruntów, a także prawidłowość zastosowania przeliczników powierzchni gruntów i terminowość wpłat podatników. Ustalono, iż trzy deklaracje na podatek rolny na 2009 rok nie zostały opatrzone datą wpływu do Urzędu Gminy w Ręcznie, co stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych stanowiącej załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. nr 112, poz. 1319 ze zm.) z treści którego wynika, że na każdej wpływającej na nośniku papierowym korespondencji umieszcza się w górnym lewym rogu pierwszej strony (na korespondencji przekazywanej bez otwierania - na przedniej stronie koperty) pieczątkę wpływu określającą datę otrzymania i wchodzący numer ewidencyjny z rejestru kancelaryjnego. Podatnik o numerze konta 1 (…)38 Powyższe nieprawidłowości świadczą o nieprzestrzeganiu przez organ podatkowy obowiązku dokonywania czynności sprawdzających wynikających z art. 272 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa w zakresie poprawności danych wykazywanych w deklaracjach. Zgodnie ze wskazanym przepisem organy podatkowe pierwszej instancji dokonują czynności sprawdzających mających na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia z przedstawionymi dokumentami. Ponadto zgodnie z art. 274a §2 ustawy Ordynacja podatkowa w przypadku wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych. Stwierdzono, iż deklaracje na rok 2008 i 2009 złożone przez podatnika o numerze konta 1 nie zostały złożone na druku stanowiącym załącznik do uchwały Rady Gminy Ręczno nr XXI/142/05 z dnia 28 listopada 2005 roku, co stanowiło naruszenie art. 6a ust. 8 pkt. 1 ustawy o podatku rolnym. Zgodnie ze wskazanym przepisem osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Lasów Państwowych są obowiązane składać w terminie do 15 stycznia organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia gruntów deklaracje na podatek rolny na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru (…). 37 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 38 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 63 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Ustalono, że ewidencję księgową podatku rolnego od osób prawnych prowadzi się ręcznie w postaci kart kontowych podatników oraz dziennika obrotów. Stwierdzono, iż w 2008 roku zapisy w dzienniku nie były dokonywane chronologicznie, tzn. najpierw ujęto wszystkie przypisy podatku wynikające ze złożonych deklaracji (16.01.2008, 16.01.2008, 22.01.2008, 22.01.2008, 22.01.2008), a później ujęto wszystkie wpłaty w następującej kolejności: 16.01.2008, 18.03.2008, 13.03.2008, 27.03.2008, 21.05.2008. Ponadto stwierdzono rozbieżności pomiędzy datami dotyczącymi wpływu deklaracji, a datami ujętymi w dzienniku i na kartach kontowych, np. (…).39 Powyższe świadczy o niechronologicznym prowadzeniu dziennika dla podatku rolnego od osób prawnych, co stanowi naruszenie art. 14 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Na rzecz podatników podatku rolnego – osób prawnych w badanym okresie nie stosowano żadnych ulg w zapłacie podatku. Udzielone ulgi i zwolnienia w zakresie podatku rolnego (w szczególności ulga inwestycyjna i z tytułu nabycia gruntów) 2008 rok Ilość decyzji (szt.) Rodzaj decyzji Kwota ulgi lub zwolnienia (zł) Ulga inwestycyjna 1 105,65 Zwolnienie z tytułu nabycia gruntów 3 134,39 Ulga żołnierska - - 62 17.050,50 Rozłożenie na raty zapłaty podatku (zaległości) 1 704,30 Odroczenie terminu zapłaty podatku (zaległości) - - Umorzenie zaległości, odsetek Uwaga – w przypadku ulg, zwolnień rozciągających się na kolejne lata podajemy skutki finansowe dla danego roku. Nie wpisujemy decyzji i ich skutków sprzed okresu objętego kontrolą. 2009 rok Ilość decyzji (szt.) Rodzaj decyzji Kwota ulgi lub zwolnienia (zł) Ulga inwestycyjna - - Zwolnienie z tytułu nabycia gruntów 2 235,67 Ulga żołnierska - - 75 23.559,80 - - Umorzenie zaległości, odsetek Rozłożenie na raty zapłaty podatku 39 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 64 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 (zaległości) Odroczenie terminu zapłaty podatku (zaległości) - - Uwaga – w przypadku ulg, zwolnień rozciągających się na kolejne lata podajemy skutki finansowe dla danego roku. Nie wpisujemy decyzji i ich skutków sprzed okresu objętego kontrolą. Ulga inwestycyjna Decyzją znak 0812/I/08/UI z dnia 9 lipca 2008 roku organ podatkowy udzielił ulgi inwestycyjnej w wysokości 323,34 zł, tj. w wysokości 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych. Ulga ta realizowana jest w podatku rolnym począwszy od dnia 1 lipca 2008 roku w okresie nie dłuższym niż 15 lat. Z tytułu ulgi w roku bieżącym, tj. 2008 zrealizowana zostanie kwota 106,65 zł. Podanie podatnika zostało wniesione w dniu 10 czerwca 2008 roku. Ulga inwestycyjna udzielona została zgodnie z art. 13 oraz 13d ust. 1, ust. 3 i ust. 5 ustawy o podatku rolnym przy zastosowaniu art. 139 §1, art. 207 i art. 210 §1 ustawy Ordynacja podatkowa. Zwolnienie z tytułu nabycia gruntów Kontrolą objęto następujące decyzje w sprawie zwolnienia z tytułu nabycia gruntów: 1) decyzja znak 0812/1/08 z dnia 20 lutego 2008 roku, 2) decyzja znak 0812/2/08 z dnia 28 lutego 2008 roku, 3) decyzja znak 0812/3/08 z dnia 12 listopada 2008 roku, 4) decyzja znak 0812/1/09 z dnia 1 kwietnia 2009 roku, 5) decyzja znak 0812/2/09 z dnia 10 września 2009 roku. Zwolnienia z tytułu nabycia gruntów zostały udzielone zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 4 i ust. 3-6 oraz art. 13d ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku rolnym oraz przy zastosowaniu art. 139 §1, art. 207 i art. 210 §1 ustawy Ordynacja podatkowa. Stwierdzono, iż na wnioskach złożonych przez podatników nie odnotowywano daty wpływu do urzędu, co stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych, stanowiącej załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych. Rozłożenie na raty Decyzją znak 31131/50/08 z dnia 30 grudnia 2008 roku organ podatkowy rozłożył na cztery raty płatność zaległości podatkowych za lata 2002-2008 w kwocie 704,30 zł oraz umorzył odsetki w kwocie 275,09 zł. Termin płatności ustalono następująco: I rata płatna do 31 marca 2009 roku w kwocie 176 zł, II rata płatna do 30 czerwca 2009 roku w kwocie 176 zł, III rata płatna do 30 września 2009 roku w kwocie 176 zł oraz IV rata płatna do 31 grudnia 2009 roku w kwocie 176,30 zł. Podanie podatnika z dnia 22 grudnia 2008 roku. Ustalono, iż powyższa decyzja nie zawierała uzasadnienia faktycznego i prawnego, co stanowiło naruszenie art. 210 §1 pkt 6 w zw. z art. 210 §4 i §5 ustawy Ordynacja podatkowa. Umorzenie zaległości Ustalono, iż decyzje w sprawie umorzenia zaległości z tytułu podatku rolnego wydawane były tylko na rzecz osób fizycznych. Kontrolą objęto następujące decyzje: _____________________________________________________ 65 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 1) znak 31131/4/08 z dnia 3 kwietnia 2008 roku w sprawie umorzenia zaległości w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2006 rok w kwocie 610 zł oraz za I i II ratę 2007 roku w kwocie 518 zł; wniosek podatnika z dnia 7 lutego 2008 roku; 2) znak 31131/10/08 z dnia 3 czerwca 2008 roku w sprawie umorzenia zaległości w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za I oraz II ratę 2008 roku w kwocie 246 zł; wniosek podatnika wpłynął dnia 14 maja 2008 roku; 3) znak 31131/12/08 z dnia 9 lipca 2008 roku w sprawie umorzenia zaległości z tytułu IV raty podatku rolnego w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2007 rok w kwocie 120,80 zł oraz I i II raty podatku rolnego w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2008 rok w kwocie 348 zł; wniosek podatnika wpłynął dnia 9 lipca 2008 roku; 4) znak 31131/18/08 z dnia 9 października 2008 roku w sprawie umorzenia I i II raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 roku; brak wskazania kwoty; wniosek podatnika z dnia 11 września 2008 roku; Na podstawie konta analitycznego podatnika ustalono, że umorzona została kwota 636 zł. 5) znak 31131/24/08 z dnia 24 listopada 2008 roku w sprawie umorzenia I-IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 rok; brak wskazania kwoty w rozstrzygnięciu; z uzasadnienia decyzji wynika kwota 947 zł; wniosek podatnika z dnia 10 listopada 2008 roku; 6) znak 31131/25/08 z dnia 24 listopada 2008 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 rok w kwocie 884 zł, z tego 594 zł z pozycji 50023 (właściciel) oraz 290 zł z pozycji 50021 (dzierżawca); wniosek podatnika z dnia 18 listopada 2008 roku; 7) znak 31131/28/08 z dnia 4 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia II i III raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 rok w kwocie 793 zł; jednocześnie odmówiono umorzenia IV raty za 208 rok; wniosek podatnika z dnia 25 listopada 2008 roku; 8) znak 31131/34/08 z dnia 4 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego w kwocie 344 zł; wniosek podatnika z dnia 26 listopada 2008 roku; 9) znak 31131/44/08 z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia III raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 rok w kwocie 458 zł oraz odmówiono umorzenia IV raty podatku; wniosek podatnika z dnia 3 grudnia 2008 roku; 10) znak 31131/55/08 z dnia 30 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2008 rok w kwocie 296 zł; wniosek podatnika z dnia 29 grudnia 2008 roku (konto 90030); Ustalono że, powyższą decyzją umorzono zaległość w kwocie 176 zł z konta podatkowego 90030 oraz zaległość w kwocie 120 zł z konta podatkowego 90094. 11) znak 31131/63/08 z dnia 31 grudnia 2008 roku w sprawie umorzenia zaległości podatkowych w kwocie 1.424 zł; wniosek podatnika z dnia 31 grudnia 2008 roku; Ustalono, iż podatnikowi powyższą decyzją umorzono IV ratę za 2006 rok w kwocie 102 zł, I-IV ratę za 2007 rok w kwocie 504 zł oraz I-IV ratę 2008 w kwocie 818 zł. 12) znak 31131/15/09 z dnia 22 maja 2009 roku w sprawie umorzenia I i II raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 282 zł; wniosek podatnika z dnia 22 maja 2009 roku; _____________________________________________________ 66 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 13) znak 31131/22/09 z dnia 24 czerwca 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego w kwocie 1.504 zł oraz I i II raty za 2009 rok w kwocie 1.580 zł; wniosek podatnika z dnia 8 czerwca 2009 roku. (…)40 14) znak 31131/23/09 z dnia 24 czerwca 2009 roku w sprawie umorzenia I i II raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 346 zł; na wniosku podatnika brak jakiejkolwiek daty; 15) znak 31131/25/09 z dnia 24 czerwca 2009 roku w sprawie umorzenia I raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 439 zł; jednocześnie odmówiono umorzenia II raty; wniosek podatnika wpłynął dnia 3 czerwca 2009 roku; 16) znak 31131/29/09 z dnia 10 września 2009 roku w sprawie umorzenia zaległości w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2007 i 2008 rok w kwocie 624 zł oraz I i II raty za 2009 rok w kwocie 218 zł; wiosek podatnika wpłynął dnia 24 sierpnia 2009 roku; 17) znak 31131/36/09 z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok kwocie 327 zł; wniosek podatnika z dnia 23 listopada 2009 roku; 18) znak 31131/40/09 z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 450,80 zł; wniosek podatnika z dnia 16 listopada 2009 roku; 19) znak 31131/45/09 z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 382 zł; wniosek podatnika z dnia 20 listopada 2009 roku; 20) znak 31131/47/09 z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie umorzenia I-IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 378 zł; wniosek podatnika z dnia 20 listopada 2009 roku; Ustalono, że zarówno z treści wniesionego wniosku, jak i z uzasadnienia decyzji wynikało iż, podstawą umorzenia było odśnieżanie drogi gminnej Wielkopole-Ręczno na odcinku 6 km. 21) znak 31131/51/09 z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 335 zł; wniosek podatnika z dnia 18 listopada 2009 roku; 22) znak 31131/58/09 z dnia 14 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w łącznej kwocie 676 zł, z tego: 181 zł z pozycji 100231 (właściciel), 102 zł z pozycji 100043 zł (właściciel), 108 zł z pozycji 100014 (dzierżawca), 182 zł z pozycji 100198 zł (dzierżawca) oraz 103 zł z pozycji 100101 (dzierżawca); wniosek podatnika z dnia 30 listopada 2009 roku; 23) znak 31131/64/09 z dnia 14 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia I-IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 484 zł; wniosek podatnika z dnia 30 listopada 2009 roku; (…)41. 40 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 41 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 67 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 24) znak 31131/61/09 z dnia 14 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia zaległości w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2008 rok w kwocie 109 zł oraz za 2009 rok w kwocie 200 zł; wniosek podatnika z dnia 30 listopada 2009 roku; Ustalono, iż powyższą decyzją umorzono: IV ratę za 2008 rok w kwocie 109 zł oraz III i IV ratę za 2009 rok w kwocie 200 zł. 25) znak 31131/66/09 z dnia 14 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenie zaległości za 2009 rok w kwocie 399 zł, z tego 143 zł z pozycji 90105 (właściciel) oraz 256 zł z pozycji 90046 (użytkownik); wniosek podatnika z dnia 11 grudnia 2009 roku; (…)42. 26) znak 31131/70/09 z dnia 28 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia III i IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 rok w kwocie 325 zł; wniosek podatnika z dnia 11 grudnia 2009 roku; 27) znak 31131/72/09n z dnia 28 grudnia 2009 roku w sprawie umorzenia I-IV raty łącznego zobowiązania pieniężnego za 2009 roku w kwocie 913 zł; wniosek podatnika z dnia 14 grudnia 2009 roku; W wyniku analizy wskazanych wyżej decyzji w sprawie umorzenia zaległości stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1) w przypadku decyzji wskazanych w punktach 1, 4-14, 17-27 ustalono, iż na wnioskach podatników nie odnotowywano daty wpływu do urzędu gminy, co stanowiło naruszenie §6 ust. 11 Instrukcji kancelaryjnej dla organów gminy i związków międzygminnych stanowiącej. 2) decyzja znak 31131/4/08 z dnia 3 kwietnia 2008 roku została wydana na wniosek podatnika z dnia 7 lutego 2008 roku z naruszeniem art. 139 §1 w zw. z art. 140 §1 ustawy Ordynacja podatkowa; zgodnie ze wskazanymi przepisami załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a o każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy; 3) wszystkie objęte kontrolą decyzje nie zawierały uzasadnienia faktycznego i prawnego, co stanowiło naruszenie art. 210 §1 pkt 6 w zw. z §4 i §5 ustawy Ordynacja podatkowa; 4) decyzje wskazane w punkcie 4 i 5 nie zawierały kwoty umorzonych zaległości, co stanowiło naruszenie art. 210 §1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa; z treści wskazanego przepisu wynika, iż decyzja zawiera rozstrzygnięcie; Stwierdzić należy, iż organ podatkowy wydając decyzję w sprawie umorzenia zaległości podatkowych powinien w rozstrzygnięciu odnieść się do rodzaju, okresu i kwoty umarzanych zaległości; 5) organ podatkowy przed wydaniem decyzji wskazanych w punkcie 7, 9 i 15, w których odmawiał spełniania części żądań podatnika nie wyznaczał stronie siedmiodniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego, co powodowało naruszenie art. 200 ustawy Ordynacja podatkowa; 6) w przypadku decyzji wskazanej w punkcie 1 ustalono, że organ podatkowy wydał decyzję odnoszącą się do zaległości z 2006 roku oraz I i II raty 2007 roku, natomiast z treści wniosku podatnika wynikało, iż wnosił on o umorzenie zaległości; nie wskazał ich dokładnie w złożonym wniosku. Organ podatkowy wydając decyzję w dniu 3 kwietnia 2008 roku nie odniósł się w żaden sposób do III i IV raty łącznego zobowiązania 42 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 68 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 pieniężnego za 2007 rok, które na dzień złożenia wniosku przez podatnika również stanowiły zaległość podatkową. 7) ustalono, iż w przypadku decyzji wydanej na wniosek podatnika z dnia 10 listopada 2008 roku wskazanej w punkcie 5 organ podatkowy umorzył zaległość z tytułu I-IV raty podatku za 2008 rok, co było działaniem nieprawidłowym. Z treści wniosku złożonego przez podatnika w dniu 10 listopada 2008 roku wynika, iż wnosił on o umorzenie zaległości podatkowych, a w terminie późniejszym nie rozszerzał swojego żądania. Zgodnie z art. 51 §1 ustawy Ordynacja podatkowa zaległością jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Powyższe ustalenia wskazują, iż na dzień złożenia wniosku przez podatnika, tj. dzień 10 listopada 2008 roku zaległością podatkową była I-III rata podatku za 2008 rok, a zaległością nie była nią IV rata podatku, ponieważ jej termin płatności jeszcze nie upłynął. Organ podatkowy wydając decyzję w sprawie umorzenia zaległości podatkowych powinien odnieść się tylko do rat I-III podatku za 2008 rok, które były zaległością na dzień złożenia wniosku przez podatnika. Dokonując umorzenia także IV raty podatku za rok 2008 organ podatkowy umorzył ją z urzędu, co jest sprzeczne z art. 67a §1 pkt 3. Z treści wskazanego przepisu wynika, że organ podatkowy na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub części zaległości podatkowe. 8) w przypadku decyzji wskazanych w punktach 6, 10, 22 i 25 z treści składanych wniosków wynikało, iż podatnicy wnosili o umorzenie własnych zaległości oraz zaległości, z pozycji, w których byli użytkownikami lub dzierżawcami, a organ podatkowy umarzał wszystkie zaległości, o których była mowa w złożonym wniosku, co było działaniem bezpodstawnym. Zgodnie z art. 67a §1 pkt 3 ustawy Ordynacji podatkowej organ podatkowy może na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym umorzyć w całości lub części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Ustalono, iż zgodnie z katalogiem zawartym w art. 3 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o podatku rolnym oraz w art. 3 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych użytkownicy i dzierżawcy (bez potwierdzonych umów) nie są podatnikami w rozumieniu powyższych ustaw. W związku z powyższym wskazane wyżej decyzje w części odnoszącej się do innych podmiotów niż podatnik, wydane zostały bezpodstawnie. 9) (…)43. Akta kontroli (strony od nr 34 do nr 70). Wyjaśnienie w sprawie udzielenia powyższych umorzeń złożył w dniu 30 czerwca 2010 roku Marek Sroka – Wójt Gminy. Ze złożonego wyjaśnienia wynika, iż przy podejmowaniu decyzji o umorzeniu podatku rolnego i od nieruchomości kierowano się art. 67a §1 ustawy Ordynacja podatkowa, z którego wynika, iż w ważnych uzasadnionych przypadkach dotyczących interesu publicznego można zastosować ulgi lub umorzenie zaległości. W treści wyjaśnienia wskazano, iż cyt. (…)44 Wyjaśnienie Marka Sroki – Wójta Gminy z dnia 30 czerwca 2010 roku w sprawie wydania decyzji umorzeniowych stanowi załącznik nr 15 do protokołu kontroli. Stwierdzić należy, iż zgodnie z treścią art. 67a §1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Instytucja umorzeń 43 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 44 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 (dane zawarte w aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 69 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 jest instytucją nadzwyczajną, co oznacza, że przesłanki warunkujące jej przyznanie także mają charakter wyjątkowy. Ciężar dowodzenia, iż w sprawie zachodzi ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny obciąża stronę, która z takiego faktu zamierza wywodzić dla siebie skutki prawne. To oznacza, że to podatnik powinien aktywnie uczestniczyć w postępowaniu dowodowym i przedstawiać z własnej inicjatywy takie okoliczności, które przemawiają za występowaniem ww. wskazanej przesłanki. Z przedstawionych do analizy materiałów wynika, iż podatnicy zwrócili się z do Wójta Gminy Ręczno z wnioskami o umorzenie zaległości podatkowych, a w uzasadnieniu wskazując odśnieżanie dróg gminnych lub utwardzanie dróg gminnych. Do wniosku dołączano oświadczenie o korzystaniu z pomocy „de minimis”, a organ podatkowy sporządzał protokół o stanie majątkowym. Stwierdzić należy, iż utrzymanie dróg gminnych, tzn. zimowe odśnieżanie oraz utwardzanie, należy do zadań własnych gminy, co wynika z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. Z treści wskazanego przepisu wynika, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy; w szczególności zadania własne obejmują sprawy dróg gminnych. Zgodnie natomiast z art. 20 pkt 4 w zw. z art. 19 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach (tekst jednolity z 2007 r., Dz. U. nr 19, poz. 115 ze zm.) do zarządcy drogi, tj. wójta gminy, należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, które powinno zostać zlecone do realizacji zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy Prawo zamówień publicznych. Ponadto stwierdzić należy, iż poprzez interes publiczny rozumieć należy dyrektywę postępowania nakazującą respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy, sprawność działania aparatu państwowego, korektę błędnych decyzji i tym podobne. Powyższe pozwala na stwierdzenie, iż działanie organu podatkowego w postaci umorzenia zaległości podatkowych w zamian za odśnieżanie lub utwardzanie dróg było sprzeczne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Podatek leśny Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o podatku leśnym (Dz. U. nr 200, poz. 1682 ze zm.) podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Średnia cena sprzedaży drewna uzyskana przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy ustalona w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na lata 2005-2009 rok, wynosiła odpowiednio: - na rok 2005 – 120,40 zł za 1 m3 średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej za pierwsze trzy kwartały 2004 roku (MP. nr 44, poz. 781), - na rok 2006 – 131,35 zł za 1 m3 średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej za pierwsze trzy kwartały 2005 roku (MP. nr 62, poz. 868), - na rok 2007 – 133,70 zł za 1 m3 średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej za pierwsze trzy kwartały 2006 roku (MP. nr 74, poz. 746), - na rok 2008 – 147,28 zł za 1 m3 średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej za pierwsze trzy kwartały 2007 roku (MP. nr 79, poz. 846), - na rok 2009 – 152,53 zł za 1 m3 średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej za pierwsze trzy kwartały 2008 roku (MP. nr 81, poz. 718). W latach 2005-2009 roku Rada Gminy Ręczno nie skorzystała z uprawnień wynikających z art. 4 ust. 5 ustawy o podatku leśnym i nie obniżyła średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy przyjmowanego jako podstawa obliczania podatku. Stawki podatku od 1 ha do naliczania podatku leśnego powinny wynosić zatem: na 2005 rok – 26,50 zł (120,40 zł x 0,220 m3), na 2006 roku – 28,90 zł (131,35 zł x 0,220 m3), na 2007 rok – 29,41 zł (133,70 zł x 0,220 m3), na 2008 rok – 32,40 zł (147,28 zł x 0,220 m3) oraz na 2009 rok – 33,56 zł (152,53 zł x 0,220 m3). Analiza stawek podatku leśnego zastosowanych przez organ podatkowy wykazała, iż w roku 2005 zastosowano stawkę 11,30 zł, a w 2006 – 8,36 zł za 1 ha lasu, co było _____________________________________________________ 70 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 sprzeczne z postanowieniami art. 4 ust. 1 ustawy o podatku leśnym, zgodnie z którym podatek leśny od 1 ha, za rok podatkowy wynosi, z zastrzeżeniem ust. 3, równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna, obliczaną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. W latach 2007-2009 organ podatkowy zastosował prawidłowe stawki podatku leśnego. 5) Podatek od środków transportowych Według sprawozdania Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych - plan i wykonanie dochodów z tytułu podatku od środków transportowych w latach 2008-2009 kształtowały się następująco: 31.12.2008 Osoby prawne 31.12.2009 Osoby fizyczne Osoby prawne Osoby fizyczne 19.000,00 Plan 1.500,00 23.720,00 1.500,00 Wykonanie 1.500,00 27.850,00 1.500,00 29.331,00 Nadpłata 0,00 0,00 0,00 0,00 Zaległość 0,00 150,00 0,00 50,00 Skutki obniżenia górnych stawek 496,71 24.262,49 580,58 24.209,94 Skutki udzielonych ulg i zwolnień 6.976,00 0,00 6.976,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Umorzenie zaległości Rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności Powyższe dane wykazane w sprawozdaniu Rb-27S są zgodne z danymi wykazanymi w sprawozdaniu Rb-PDP z wykonania dochodów podatkowych na dzień 31 grudnia 2008 roku i na dzień 31 grudnia 2009 roku. Z uwagi na wskazane powyżej dane w zakresie wykonania dochodów odstąpiono od kontroli zagadnienia. 6) Opłata targowa Kontrola wykazała, że Rada Gminy Ręczno nie podjęła uchwały w sprawie zasad ustalania i poboru oraz terminu płatności i wysokość stawek opłaty targowej. Z oświadczenia złożonego w dniu 13 maja 2010 roku przez Halinę Siwochę – podinspektora ds. obsługi rady gminy wynika, iż Rada Gminy w Ręcznie nigdy nie podejmowała uchwały w sprawie opłaty targowej. Oświadczenie Haliny Siwochy – podinspektora ds. obsługi rady gminy z dnia 13 maja 2010 roku w sprawie uchwały o opłacie targowej stanowi załącznik nr 16 do protokołu kontroli. Obowiązek podjęcia takiej uchwały wynika z art. 19 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2006 roku, Dz. U. nr 121, poz. 844 ze zm.), który stanowi że rada gminy określa w drodze uchwały zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie. Ponadto stosownie do punktu 2 i 3 cytowanego wyżej artykułu rada gminy może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso oraz wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych. _____________________________________________________ 71 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 7) Terminowość podejmowania czynności windykacyjnych w odniesieniu do zaległości podatkowych 1.12.2008 rok Rodzaj podatku Kwota zaległości na koniec roku (z uwzględnienie m lat ubiegłych) Podatek od nieruchomości – osoby fizyczne Podatek od nieruchomości – osoby prawne Podatek rolny – osoby fizyczne Podatek rolny – osoby prawne Podatek od środków transportowych – osoby fizyczne Podatek od środków transportowych – osoby prawne Łączne zobowiązanie pieniężne Upomnienia Tytuły wykonawcze Kwota wyegzekwowanych odsetek Kwota wyegzekwowanych zaległości Ilość Wartość Ilość Wartość 33.987,35 52 7.084,80 - - 75,50 2.716,82 - - - - - - - 32.737,88 28 3.570,00 - - 473,70 8.814,80 - - - - - - - 150,00 - - - - - - - - - - - - - - 243 66.430,00 - - - - Kwota wyegzekwow anych odsetek Kwota wyegzekwo wanych zaległości 31.12.2009 rok Rodzaj podatku Podatek od nieruchomości – osoby fizyczne Podatek od nieruchomości – osoby prawne Podatek rolny – osoby fizyczne Podatek rolny – osoby prawne Podatek od środków transportowych – osoby fizyczne Podatek od środków transportowych – osoby prawne Łączne zobowiązanie pieniężne Kwota zaległości na koniec roku (z uwzględnienie m lat ubiegłych) Upomnienia Tytuły wykonawcze Ilość Wartość Ilość Wartość 6.885,93 66 6.500,00 2 2.334,30 112,00 3.400,15 - - - - - - - 31.270,51 36 3.000,00 - - 495,61 12.254,99 - - - - - - - 50,00 - - - - - - - - - - - - - - 264 57.168,49 66 15.345,20 - - _____________________________________________________ 72 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Ewidencja wysłanych upomnień dla osób fizycznych z tytułu podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości nie zawiera numeru ewidencyjnego upomnienia, daty wystawienia upomnienia oraz rodzaju należności, co oznacza że była prowadzona niezgodnie z §4 ust. 3 w powiązaniu z załącznikiem nr 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. nr 137, poz. 1541). Ustalono, że w niektórych przypadkach w 2009 roku nie wskazano daty odbioru upomnienia. Ustalono, iż w roku 2008 i 2009 upomnienia zostały wysłane dopiero po II racie podatku oraz po IV racie podatku. Nie wystawiono żadnego upomnienia po upływie terminu płatności I raty (15 marca) oraz III raty (15 września) 2008 i 2009 roku. Ponadto w roku 2008 nie wystawiono żadnego tytułu wykonawczego. Powyższe wskazuje na naruszenie §2, §3 ust. 1 oraz §5 ust. 1 wskazanego powyżej rozporządzenia. Zgodnie ze wskazanymi przepisami wierzyciel jest zobowiązany do systematycznej kontroli zapłaty zobowiązań pieniężnych. Jeżeli wierzytelność nie zostanie zapłacona w terminie określonym w decyzji lub wynikającym z przepisu prawa, wierzyciel wysyła zobowiązanemu upomnienie, z zagrożeniem wszczęcia egzekucji po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia upomnienia. Po bezskutecznym upływie terminu określonego w upomnieniu wierzyciel wystawia tytuł wykonawczy. Tytuł wykonawczy kierowany jest niezwłocznie do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego (§6 ust. 1). Podatek od nieruchomości – osoby fizyczne Kontrolą objęto dłużników posiadających najwyższe zaległości na dzień 31 grudnia 2008 roku, których dane zostały wykazane w poniższej tabeli: (…)45 Na rzecz podatników podatku od środków transportowych – osób fizycznych i prawnych – w okresie objętym kontrolą nie wystawiano upomnień oraz tytułów wykonawczych. Nie prowadzenie postępowania windykacyjnego w przypadku wskazanych powyżej zaległości stanowiło naruszenie §2, §3 ust. 1 oraz §5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 2. DOCHODY Z MAJĄTKU 2.1. Dochody z tytułu sprzedaży nieruchomości 2008 rok Plan 6.000,00 Plan po zmianach 6.000,00 2009 rok Wykonanie 6.813,00 Plan 0,00 Plan po zmianach 0,00 Wykonanie 200,00 W 2008 roku w dziale 700, rozdziale 70005, paragrafie 870 zaewidencjonowano dochody ze sprzedaży działki oznaczonej numerem ewidencyjnym 138/6 oraz za złomowanie pieca na łączną kwotę 6.813,00 zł. W 2009 roku w dziale 700, rozdziale 70005, paragrafie 870 zaewidencjonowano dochody ze sprzedaży złomu na kwotę 200,00 zł. 45 Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 2 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 73 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2.2. Dochody z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości, użytkowania, zarządu 2008 rok 2009 rok Plan Plan po zmianach Wykonanie Plan Plan po zmianach Wykonanie 520,00 zł 520,00 zł 520,00 zł 520,00 zł 520,00 zł 520, 00 zł W budżecie Gminy Ręczno na 2008 rok zaplanowano dochody z tytułu użytkowania wieczystego w dziale 010-rolnictwo i łowiectwo, rozdziale 01095 - pozostała działalność, paragrafie 047-wpływy opłaty za zarząd, użytkowanie i użytkowanie wieczyste nieruchomości w wysokości 520,00 zł, plan wykonano w kwocie 520,00 zł. Na 2009 rok zaplanowano kwotę 520,00 zł i wykonano 520,00 zł. Zaległości nie stwierdzono. Powyższe dane wynikają ze sprawozdań RB-27 S z wykonania planu dochodów budżetowych za 2008 i 2009 rok i są zgodne z ewidencją księgową. W okresie objętym kontrolą, tj. w latach 2008-2009 nie zawierano nowych umów o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Dochody za użytkowanie wieczyste wynikają z umowy zawartej w okresie wcześniejszym i dotyczą użytkowania wieczystego działki o numerze ewidencyjnym 487/2 o pow. 1,30 ha położonej w Ręcznie przy ul. Piotrkowskiej nr 16 (stadion sportowy). I przetarg ustny ograniczony odbyty w dniu 10 grudnia 2001 roku oraz II przetarg ustny ograniczony odbyty w dniu 15 stycznia 2002 roku na oddanie wyżej wymienionej nieruchomości w użytkowanie wieczyste zakończyły się wynikiem negatywnym, z uwagi na fakt, że nikt nie przystąpił do przetargu. W dniu 11 lutego 2002 roku Zarząd Gminy Ręczno odstąpił od dalszych przetargów (uchwała nr 93/2002) i postanowił oddać w użytkowanie wieczyste oraz zbyć usytuowane na działce budowle i naniesienia w drodze rokowań, które odbyły się w dniu 4 marca 2002 roku. W wyniku przeprowadzonych rokowań aktem notarialnym z dnia 2 kwietnia 2002 roku, Repertorium „A” Nr 985/2002, Gmina Ręczno oddała w użytkowanie wieczyste działkę nr 487/2 o pow. 1,30 ha (stadion) za kwotę 1.000 zł oraz sprzedała naniesienia i budowle za kwotę 500,00 zł na rzecz Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Łodzi na cele sportowe. Operat szacunkowy sporządził rzeczoznawca majątkowy Edward Wyrwas (uprawnienia nr 3082). Pierwsza opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego stanowiąca 20 % wartości gruntu w wysokości 200 zł została wniesiona przez użytkownika wieczystego zgodnie z umową. Opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego powyższej nieruchomości ustalone zostały w wysokości 1% wartości nieruchomości. Aktualizację opłat rocznych ustalono co 5 lat, jeżeli wzrośnie wartość gruntów. Pismem UG-7013/1/2007/BG z dnia 12 grudnia 2007 roku Wójt Gminy Ręczno wypowiedział dotychczasową opłatę roczną w wysokości 10,00 zł , ustalając wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu w wysokości 520,00 zł, płatne od 1 stycznia 2008 roku. Zaktualizowana wartość gruntu na dzień 6 grudnia 2007 roku wyniosła 52.000,00 zł. Operat szacunkowy w celu wypowiedzenia wysokości dotychczasowej opłaty rocznej sporządził rzeczoznawca majątkowy Edward Wyrwas. Wpłaty z tytułu użytkowania wieczystego Zapłata opłaty rocznej za 2008 rok, z terminem płatności do 31 marca 2008 roku Zapłata opłaty rocznej za 2009 rok, z terminem płatności do 31 marca 2009 roku. 27 luty 2008 rok - 520,00 zł 31 marca 2009 roku – 520,00 zł _____________________________________________________ 74 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2.3. Dochody z tytułu najmu i dzierżawy nieruchomości Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych 2008 rok Plan Plan po zmianach Wykonanie Plan 60.772,00 60.772,00 61.650,28 66.533,40 2009 rok Plan po zmianach 66.553,40 Wykonanie 70.557,33 W budżecie Gminy Ręczno na 2008 rok zaplanowano dochody z tytułu najmu w dziale 700, rozdziale 70005, §0750 w kwocie 60.772,00 zł, wykonano plan w kwocie 61.650,28 zł. Na 2009 rok zaplanowano dochody w kwocie 66.533,40 zł, wykonano 70.557,33 zł. Tabela zawierająca informacje dotyczące przestrzegania zasad najmu i dzierżawy składników majątkowych stanowi załącznik nr 17 do protokołu kontroli. Umowy zawarte i obowiązujące w latach 2008-2009 roku Umowy zawarte Umowy obowiązujące Rodzaj umowy 2008 2009 2008 2009 Lokale mieszkalne - 4 14 14 Lokale użytkowe 1 - 13 13 Lokale socjalne - - - - Dzierżawa - - 2 2 Uchwałą Rady Gminy nr VII/43/07 z dnia 20 września 2007 roku przyjęty został wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Ręczno (Dz.Urz. nr 331, poz. 2993). Uchwałą Rady Gminy Nr VII/44/07 z dnia 20 września 2007 roku uchwalone zostały zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Ręczno (Dz. Urz. nr 331, poz. 2994 ). Stosownie do § 4 w/w uchwały lokal mieszkalny może być oddany w najem na czas nieoznaczony osobom, których średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku nie przekracza 150 % najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym, 200 % najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym. W dniu 15 listopada 2007 roku zarządzeniem nr 57/2007 Wójta Gminy przyjęte zostały stawki czynszu za lokale mieszkalne i socjalne (stawki bazowe) w wysokości: 1) lokale mieszkalne 1,50 zł/m2 2) lokale socjalne 0,75 zł/m2 . Najem lokali mieszkalnych Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 19 lutego 2009 roku Przedmiotem najmu jest lokal położony w Ręcznie przy ulicy Głównej 60 (budynek ośrodka zdrowia) o łącznej powierzchni 31,82 m2. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Stawkę miesięczną czynszu ustalono w wysokości 1,80 zł/m2, tj. 57,28 zł miesięcznie. Poza tym ustalono opłatę za ogrzewanie powierzchni lokalu, wg kalkulacji kosztów faktycznie poniesionych oraz opłatę za ciepłą, zimną wodę i ścieki na podstawie wskazań licznika wg obowiązujących stawek-zgodnie z uchwałą Rady Gminy. Średniomiesięczny dochód na jednego członka rodziny ustalono na podstawie decyzji _____________________________________________________ 75 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 7144/DM/2009/4 z dnia 18 grudnia 2009 roku w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Zaległości z zapłacie czynszu wraz z należnymi opłatami na dzień 31 grudnia 2009 roku wyniosły 174,00 zł. Wpłaty w kwocie 174,00 zł dokonano 6 stycznia 2010 roku. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 26 października 2009 roku Przedmiotem najmu jest lokal położony w Ręcznie przy ulic Głównej 60 (budynek ośrodka zdrowia) o łącznej powierzchni 49,20 m2. Umowę zawarto na czas nieokreślony. Czynsz za lokal mieszkalny ustalono w wysokości 88,56 zł, według stawki 1,80 zł/m2. Poza tym ustalono opłatę za ogrzewanie powierzchni lokalu, wg kalkulacji faktycznie poniesionych kosztów oraz opłatę za ciepłą, zimną wodę oraz ścieki na podstawie wskazań licznika wg obowiązujących stawek - zgodnie z uchwałą Rady Gminy. Średniomiesięczny dochód na jednego członka rodziny ustalono na podstawie zaświadczenia o dochodach z dnia 19 października 2009 roku. W dniu 1 kwietnia 2010 roku Wójt Gminy Ręczno wystosował do najemcy wezwanie do dobrowolnej zapłaty odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych z tytułu najmu lokalu mieszkalnego za miesiące od listopada 2009 roku do lutego 2010 roku w wysokości 1,98 złotych. Wyznaczono termin zapłaty odsetek na dzień 30 kwietnia 2010 roku. Na podstawie protokołu z dnia 5 listopada 2009 roku, komisja dokonująca przeglądu stanu technicznego lokalu, „w związku z formalnościami związanymi z Zakładem Energetycznym” zobowiązała najemcę do uiszczania należności od 2 listopada 2009 roku. Zaległości w zapłacie czynszu wraz z należnymi opłatami na dzień 31 grudnia 2009 rok wyniosły 434,95 zł. Wpłaty czynszu wraz z opłatami w kwocie 434,95 zł za miesiąc grudzień 2009 roku najemca dokonał 6 stycznia 2010 roku. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 10 kwietnia 2009 roku Przedmiotem najmu jest lokal położony w Ręcznie przy ulicy Głównej 60 o łącznej powierzchni 31,82 m2. Umowę zawarto na czas nieokreślony. Czynsz najmu ustalono w wysokości 1,80 zł/m2, tj. 57,28 zł miesięcznie. Poza tym ustalono opłatę za ogrzewanie w wysokości 194,10 zł oraz opłaty za ciepłą, zimną wodę i ścieki na podstawie wskazań licznika wg obowiązujących stawek Rady Gminy. Protokół przekazania lokalu sporządzono w dniu 10 kwietnia 2009 roku. Zgodnie z protokołem lokal był w złym stanie technicznym. Najemca zobowiązał się odnowić mieszkanie we własnym zakresie, w związku z tym wystąpił z wnioskiem, by należny czynsz był naliczany od dnia 1 czerwca 2009 roku. Komisja przychyliła się do prośby najemcy. Zaległości w zapłacie czynszu wraz z należnymi opłatami na dzień 31 grudnia 2009 roku wyniosły 265,22 zł. Wpłaty w kwocie 265,22 zł najemca dokonał 22 stycznia 2010 roku. W dniu 8 grudnia 2009 roku Wójt Gminy Ręczno wystosował wezwanie do zapłaty zaległości w opłacie czynszu i pochodnych za miesiąc listopad 2009 w wysokości 260,30 zł oraz odsetek od zaległości w opłatach w wysokości 1,39 zł z tytułu najmu lokalu mieszkalnego usytuowanego w budynku Ośrodka Zdrowia w Ręcznie. Zaległości w zapłacie czynszu wraz z opłatami na dzień 31 grudnia 2009 roku wyniosły 265,22 zł. Wpłaty w kwocie 265,22 zł dokonano 22 stycznia 2010 roku. W dniu 1 kwietnia 2010 roku Wójt Gminy Ręczno ponownie wystosował wezwanie do zapłaty odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych z tytułu najmu lokali mieszkalnego za miesiąc grudzień 2009 roku w wysokości 2,08 zł. Wyznaczono termin zapłaty odsetek na dzień 30 kwietnia 2010 rok. Wpłaty odsetek w wysokości 2,08 zł dokonano 19 kwietnia 2010 roku. Kontrolujący ustalili, że umowa przedmiotowego lokalu została zawarta z pominięciem procedur związanych z kwalifikowaniem się do wynajmu lokalu pod kątem kryterium dochodowego, co stanowi naruszenie § 4 załącznika nr 1 do uchwały nr VII/44/07 Rady Gminy Ręczno z dnia 20 września 2007 roku, w którym określone zostało kryterium dochodowe stanowiące podstawę wynajęcia lokalu. Kontrolujący ustalili na podstawie wyjaśnień podinspektor Iwony Tręda, że podstawą zawarcia umowy z pominięciem kryterium dochodowego był zły stan budynku zamieszkiwanego do tej pory przez najemcę, który Gmina Ręczno przejęła w 1950 roku. W związku z powyższym przeprowadzona została ekspertyza techniczna budynku dotychczas zajmowanego przez _____________________________________________________ 76 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 najemcę. Gmina na podstawie decyzji nr 757 Starostwa Powiatowego otrzymała pozwolenie na rozbiórkę. Wyjaśnienie podinspektor Iwony Tręda dotyczące zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z mieszkaniowego zasobu Gminy stanowi załącznik nr 18 do protokołu kontroli. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 25 listopada 2009 roku Przedmiotem najmu jest lokal położony w Ręcznie przy ulicy Głównej 60 (budynek ośrodka zdrowia), o łącznej powierzchni 15 m2. Umowę zawarto na czas nieokreślony. Czynsz ustalono wg stawki 1,80 zł/m2 tj. 27,00 zł miesięcznie. Oprócz czynszu najemca zobowiązany jest uiszczać wynajmującemu od dnia 1 stycznia 2010 roku miesięczną opłatę za ogrzewanie w wysokości 96,69 zł oraz opłatę za ciepłą, zimną wodę i ścieki na podstawie wskazań licznika wg obowiązujących stawek Rady Gminy. Średniomiesięczny dochód na jednego członka rodziny ustalono na podstawie decyzji GOPS/81121/2009/72d z dnia 23 października 2009 roku. Kontrolą objęto również terminowość zapłaty czynszu wynikającą z w/w umowy. Stwierdzono, że w dniu 1 kwietnia 2010 roku Wójt Gminy Ręczno wystosował wezwanie do najemcy do zapłaty odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za luty i marzec 2010 roku w wysokości 1,65 zł. Wyznaczono termin zapłaty odsetek na dzień 30 kwietnia 2010 roku. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 18 listopada 2002 roku Przedmiotem umowy jest lokal znajdujący się w budynku w Ręcznie przy ulicy Głównej 60, o łącznej powierzchni użytkowej 61,36 m2. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Czynsz najmu ustalono w wysokości 79,77 zł, wg stawki 1,30 zł/m2 oraz opłatę za centralne ogrzewanie w wysokości 208,62 zł i opłatę za ciepłą i zimną wodę. W dniu 26 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu, począwszy od dnia 1 marca 2008 roku. Należny czynsz wyniósł 110,45 zł, wg stawki 1,80 zł/m2. Zgodnie z § 4 w/w umowy „czynsz najmu oraz opłaty najemca uiszcza do 10 dnia każdego miesiąca na podstawie faktury wystawionej przez wynajmującego na jego konto”. Kontrolujący ustalili, że faktura była wystawiana przez wynajmującego każdorazowo z terminem płatności do końca miesiąca. Zaległości w zapłacie czynszu nie stwierdzono. Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 28 lipca 2007 roku Przedmiotem najmu jest lokal o powierzchni 61 m2 usytuowany w budynku położonym w Ręcznie przy ulicy Głównej 60. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Czynsz najmu ustalono wg stawki 1,41 zł/m2 , w wysokości 86,01 zł. Ponadto ustalono opłatę za ogrzewanie lokalu w wysokości 323,73 zł oraz opłatę za ciepłą, zimną wodę i ścieki na podstawie wskazań licznika wg obowiązujących stawek. W dniu 26 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu. Od dnia 1 marca 2008 roku należny miesięczny czynsz wynosi 109,80 zł, wg stawki 1,80 zł/m2 . W wyniku kontroli terminowości zapłaty czynszu stwierdzono, że w dniu 2 lutego 2009 roku Wójt Gminy wezwał najemcę do dobrowolnej zapłaty zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za miesiące od kwietnia 2008 roku do grudnia 2008 rok i za styczeń 2009 roku w wysokości 3.942,49 złotych oraz odsetek od zaległości w opłatach w wysokości 33,03 złotych, naliczone na dzień 31 stycznia 2009 roku. Wyznaczono termin zapłaty zaległości i odsetek na dzień 31 stycznia 2009 roku. W dniu 4 maja 2009 roku Wójt Gminy wezwał najemcę do dobrowolnej zapłaty zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za miesiące od lutego do kwietnia 2009 roku w wysokości 1.627,29 zł oraz odsetek od zaległości w opłatach w wysokości 128,16 zł, ogółem 1.755,45 złotych. Wpłatę 4.000,00 zł dokonaną w dniu 20 kwietnia 2009 roku zaliczono na poczet zaległości za miesiące od października 2008 do części lutego 2009 roku w wysokości 3.966,97 zł i na poczet naliczonych zaległych odsetek w wysokości 33,03 zł. Termin zapłaty zaległości i odsetek wyznaczono na dzień 30 czerwca 2009 roku. W dniu 3 _____________________________________________________ 77 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 sierpnia 2009 roku Wójt Gminy wezwał najemcę do dobrowolnej i natychmiastowej zapłaty zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za miesiące od kwietnia do lipca 2009 roku w wysokości 2.478,47 zł oraz odsetek od zaległości w opłatach w wysokości 67,45 zł, ogółem 2.545,92 zł. Wyznaczono termin zapłaty zaległości i odsetek na dzień 30 września 2009 roku. W dniu 9 października 2009 roku, najemca zwrócił się do gminy z prośbą o umorzenie odsetek i nie naliczanie następnych, powstałych na skutek zadłużenia. W odpowiedzi Wójt Gminy poinformował, że zaległość na 30 września 2009 roku wynosi 3.717,17 złotych (w tym odsetki 67,45 zł). Wójt Gminy wyraził zgodę na uregulowanie zaległości w opłatach czynszu i pochodnych do końca 2009 roku i odstąpienia od naliczenia odsetek od 1 lipca 2009 roku; odsetki naliczone na dzień 30 czerwca 2009 pozostają do uregulowania. Wójt Gminy przychylając się do prośby zobowiązał najemcę do terminowego regulowania bieżących faktur za miesiące od października do grudnia w nieprzekraczalnym terminie do 31 grudnia 2009 roku. Jak wskazano w piśmie z dnia 15 października 2009 roku „w przypadku nie dotrzymania terminu do 31 grudnia 2009 roku odsetki od zaległości 2009 roku w 2010 roku zostaną naliczone. Powyższe stanowiło naruszenie uchwały nr XVIII/125/2005 Rady Gminy z dnia 30 marca 2005 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu umarzania wierzytelności, do których nie stosuje się przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa oraz udzielania ulg w spłacaniu tych należności, a także wskazanie organów do tego uprawnionych (Dz. Urz. z 2005 roku, nr 154, poz. 1527). Stosownie do § 3 ust. 1 w/w uchwały umarzanie wierzytelności, a także udzielanie ulg w ich spłacie następuje w drodze decyzji. Zgodnie z §1 pkt. 7 w/w uchwały wierzytelność jednostek organizacyjnych gminy Ręczno może zostać umorzona w całości lub w części, jeżeli dłużnik znajduje się w bardzo trudnej sytuacji materialnej ze względu chorobę, klęski żywiołowe lub inne wypadki losowe. Ponadto zastrzeżenie warunku, że w przypadku nie dotrzymania terminu odsetki zostaną naliczone jest bezpodstawne”. W dniu 28 stycznia 2010 roku Wójt Gminy wezwał najemcę do natychmiastowego stawienia się do Urzędu Gminy oraz niezwłocznego uregulowania należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego w Ręcznie w wysokości 5.363,97 zł i odsetek w wysokości 272,24 zł, zaległości ogółem 5.636,21 zł. W dniu 4 lutego 2010 roku najemca zwrócił się o rozłożenie na raty zaległości w zapłacie czynszu, ze względu na trudną sytuację rodzinną. W odpowiedzi na podanie Wójt Gminy Ręczno pismem z dnia 28 lutego 2010 roku poinformował, że rozkłada na raty zapłatę zaległości w opłatach czynszu i pochodnych według następujących zasad: zobowiązuje najemcę do zapłaty naliczonych odsetek w wysokości 272,24 zł w nieprzekraczalnym terminie do 20 lutego 2010 roku. Zaległości na dzień 31 grudnia 2009 rok w wysokości 5.363,97 zł rozkłada się na okres 2 lat (24 raty x 223,50 zł) począwszy od miesiąca lutego 2010 do miesiąca stycznia 2012 roku, płatne w nieprzekraczalnym terminie do 25 dnia każdego miesiąca. Zaległości za styczeń 2010 roku w wysokości 615,33 zł należy uregulować w nieprzekraczalnym terminie do 31 marca 2010 roku. Wymaga się również płacenia bieżących faktur w nieprzekraczalnym terminie wskazanym w fakturze. Ponadto wskazano, że w przypadku nie dotrzymania przynajmniej jednego z wyżej wymienionych zasad spłaty zaległości, Gmina Ręczno skieruje sprawę na drogę sądową celem wyegzekwowania swoich należności. Powyższy sposób umarzania wierzytelności z tytułu zaległości w zapłacie czynszu stanowił naruszenie uchwały nr XVIII/125/2005 Rady Gminy z dnia 30 marca 2005 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu umarzania wierzytelności, do których nie stosuje się przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa oraz udzielania ulg w spłacaniu tych należności, a także wskazanie organów do tego uprawnionych (Dz. Urz. nr 154, poz. 1527.). Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 3 stycznia 1995 roku. Przedmiotem umowy jest lokal o powierzchni użytkowej 117,80 m2 znajdujący się w budynku Szkoły Podstawowej w Bąkowej Górze. Umowę zawarto na czas nieokreślony. Zgodnie ze sporządzonym w dniu 31 sierpnia 1998 rok protokołem przekazania przejęcia sporządzonym w dniu 17 sierpnia 1998 roku w obecności przekazującego, _____________________________________________________ 78 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 pomniejszono powierzchnię wynajmowanego lokalu o 33,20 m2. Powierzchnia wynajmowanego przez najemcę lokalu od dnia 1 września 1998 roku wynosi 84,60 m2. W dniu 26 listopada 2007 roku Wójt Gminy Ręczno wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu lokalu mieszkalnego, należny miesięczny czynsz począwszy od dnia 1 marca 2008 roku wyniósł 139,50 zł, wg stawki 1,65 zł/m2 . W wyniku kontroli terminowości opłat z tytułu czynszu ustalono, że w dniu 30 października 2009 roku Wójt Gminy Ręczno wezwał najemcę do uiszczenia odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za miesiące od sierpnia do września 2009 roku w wysokości 5,65 zł. W dniu 8 grudnia 2009 roku Wójt Gminy Ręczno wystosował wezwanie do dobrowolnej zapłaty odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych za miesiąc listopad 2009 roku w wysokości 5,30 zł z tytułu najmu lokalu mieszkalnego usytuowanego w budynku Szkoły Podstawowej w Bąkowej Górze. Wyznaczono termin zapłaty zaległości na dzień 15 grudnia 2009 rok. W dniu 16 kwietnia 2010 roku Wójt Gminy wezwał ponownie najemcę do dobrowolnej zapłaty odsetek od zaległości w opłatach czynszu i pochodnych z tytułu najmu lokalu mieszkalnego w wysokości 7,03 zł, wyznaczając termin zapłaty odsetek do dnia 30 kwietnia 2010 roku. Zaległości w zapłacie czynszu na dzień 31 grudnia 2009 roku nie stwierdzono. Umowa najmu z dnia 15 września 1997 roku Przedmiotem najmu jest lokal o łącznej powierzchni 49,30 m2 usytuowany w Ręcznie przy ulicy Głównej 21. Umowa została zawarta na czas nieoznaczony. W dniu 26 listopada 2007 roku Wójt Gminy Ręczno wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu. Począwszy od dnia 1 marca 2008 roku czynsz wyniósł 84,30 zł, wg stawki 1,71 zł/m2. Na podstawie dodatkowej umowy z dnia 15 września 1997 roku z najemcą lokalu mieszkalnego zawarto również umowę najmu komórki, położonej w Ręcznie przy ul. Głównej 21 (budynek szkolny). W dniu 26 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu przedmiotowego lokalu. Należny miesięczny czynsz za wynajmowany lokal - komórkę od dnia 1 marca 2008 roku wyniósł 33,00 zł. W dniu 30 listopada 2009 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu z tytułu najmu lokalu użytkowego (komórki), ustalając nową stawkę od 1 stycznia 2010 roku, która wyniosła 1,50 zł/m2 + VAT. Zaległości w zapłacie czynszu na dzień 31 grudnia 2009 roku nie stwierdzono. Tabela przedstawiająca terminowość dokonywania przez najemców wpłat z tytułu czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat stanowi załącznik nr 19 do protokołu kontroli. Najem lokali użytkowych, dzierżawa Umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 30 grudnia 2008 roku. Przedmiotem umowy jest lokal użytkowy o powierzchni 16 m2 usytuowany w Ręcznie przy ulicy Piotrkowskiej 7. Zgodnie z postanowieniami umowy najemca uzyskał prawo, za uprzednim uzgodnieniem z wynajmującym do korzystania z sali widowiskowej o pow. 100 m2. Umowa została zawarta na czas nieoznaczony. Czynsz najmu ustalono w wysokości: za lokal użytkowy o powierzchni 16 m2 po 3,15 zł/m2+ VAT w stosunku miesięcznym. Za lokal o powierzchni 100 m2 - 50,00 zł + VAT w stosunku dziennym. Ponadto najemca zobowiązany został do uiszczania wynajmującemu opłaty związanej z eksploatacją lokalu o powierzchni 16 m2.t.j. za energię cieplną w wysokości 3,30 zł/ m2 + VAT, za energię elektryczną wg wskazań podlicznika. W umowie zawarto klauzulę waloryzacyjną następującej treści: „począwszy od dnia 1 stycznia 2010 roku stawki czynszu ulegają corocznej waloryzacji ze skutkiem od 1 stycznia każdego roku, o wskaźnik inflacji przyjęty w projekcie budżetu gminy na rok następny”. Kontrolujący ustalili, że stawki czynszu nie były waloryzowane w oparciu o sposób waloryzacji zawarty w/w klauzuli. Przedmiotowa umowa była poprzedzona umową nr 3/02/2006 z dnia 20 lutego 2006 roku, zawartą na czas od dnia 1 marca 2006 do 31 grudnia 2008 roku. W dniu 31 listopada 2009 roku Wójt Gminy poinformował najemcę, że nowa stawka czynszu za 1 m2 powierzchni wynajmowanego lokalu wynosić _____________________________________________________ 79 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 będzie 3,30 zł/m2 + VAT. Należny miesięczny czynsz za najmowany lokal użytkowy począwszy od 1 stycznia 2010 roku wynosi 64,42 zł brutto. Wpłaty czynszu za 2009 rok zostały uiszczone terminowo. Umowę najmu powyższego lokalu zawarto na czas nieokreślony w drodze bezprzetargowej. W myśl art. 37 ust. 4, w związku z art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.), umowa najmu na czas dłuższy niż trzy lata powinna być zawarta z najemcą wyłonionym w drodze przetargu. Przy zawarciu umowy nie zachowano procedur w zakresie obowiązku podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do najmu, czym naruszony został art. 35 ust. 1 w/w ustawy. Z wyjaśnienia podinspektor Iwony Tręda dotyczącego wynajęcia w/w lokalu użytkowego na czas nieokreślony wynika, że budynek tzw. GOK usytuowany w Ręcznie na działce oznaczonej w ewidencji gruntów nr 157/6 o powierzchni 1,36 ha jest częścią składową nieruchomości. Znajdujące się w tym budynku pomieszczenia są częściowo wynajmowane na lokale użytkowe. Jak wskazano w złożonym wyjaśnieniu „zaznaczyć należy, że przedmiotowe lokale nie stanowią w myśl art. 2 i 7 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jednolity z 2000 roku, Dz. U. nr 80, poz. 903 ze zm. ) odrębnych nieruchomości, nie ma dla nich z osobna urządzonej księgi wieczystej. Z powyższych względów -według wyjaśnień podinspektor Iwony Tręda - wynajmowanie poszczególnych pomieszczeń nie będących odrębnymi nieruchomościami nie podlega rygorom określonym w art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 roku, Dz. U. nr 142, poz. 1591 ze zm.), ani też rygorom określonym w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. Wyjaśnienie dotyczące wynajęcia na czas nieokreślony lokalu użytkowego usytuowanego w budynku po byłym GOK w Ręcznie przy ul. Piotrkowskiej 7 stanowi załącznik nr 20 do protokołu kontroli. Argumentacja zawarta w wyjaśnieniu w sprawie dowolności wynajmowania poszczególnych pomieszczeń nie będącymi samodzielnymi lokalami, o których mowa w ustawie o własności lokali jest nieuzasadniona. W myśl art. 25 ust. 1, w związku z art. 23 ust. 1 pkt 7a ustawy o gospodarce nieruchomościami, Wójt Gminy gospodarując zasobem nieruchomości gminy wydzierżawia, wynajmuje i użycza nieruchomości wchodzące w skład zasobu, przy czym umowa zawierana na czas dłuższy niż trzy lata wymaga zgody Rady Gminy. Z art. 24 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że gminny zasób nieruchomości stanowią nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste. Na podstawie analizowanej dokumentacji dotyczącej wynajęcia lokalu użytkowego o powierzchni 16 m2 i o powierzchni 100 m2 usytuowanego w Ręcznie przy ulicy Piotrkowskiej należy uznać, że pomieszczenia te wchodzą w skład części zabudowanej nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym 157/6 o pow. 1,36 ha, dla której została urządzona księga wieczysta KW Nr 49311. W wyżej cytowanym art. 25 ust. 1, jak również w art. 35 ust. 1 i ust. 2, art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami ustawodawca nie posługuje się pojęciem samodzielnego lokalu, o którym mowa w art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jednolity z 2000 roku, nr 80, poz. 903 ze zm.). Umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 15 kwietnia 2005 roku Przedmiotem najmu są trzy lokale użytkowe (dwa lokale o łącznej powierzchni 158 m2 znajdujące się na parterze, trzeci o powierzchni 18 m2), usytuowane w Ręcznie przy ulicy Piotrkowskiej 7. Umowę zawarto na czas nieokreślony. Najemca z tytułu najmu zobowiązany jest płacić wynajmującemu czynsz według poniższych zasad: za lokale o powierzchni 158 m2 po 3,00 zł/m2 + VAT w stosunku miesięcznym, za lokal o powierzchni 18 m2 po 5,00 zł/ m2 +VAT w stosunku miesięcznym. Czynsz płatny na podstawie faktury _____________________________________________________ 80 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 wystawionej przez wynajmującego przelewem w terminie 14 dni od daty otrzymania faktury. Ponadto najemca zobowiązany jest uiszczać opłaty za energię cieplną w wysokości 2,52 zł/m2 + VAT, za wodę, ścieki, energię elektryczną wg wskazań licznika. W dniu 30 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu lokalu użytkowego. Począwszy od 1 stycznia 2008 roku czynsz za najmowane lokale użytkowe ustalony został według stawki 3,15 zł/m2+ VAT w kwocie 607,19 zł; za lokal o pow. 18 m2 wg stawki 1,00 zł/m2 + VAT, co stanowi kwotę 21,96 zł. W umowie zawarto klauzulę waloryzacyjną następującej treści „począwszy od 1 stycznia 2006 roku stawki czynszu ulegają corocznej waloryzacji ze skutkiem od 1 stycznia każdego roku, o wskaźnik inflacji przyjęty w projekcie budżetu gminy na rok następny, przy czym stawką wyjściową jest stawka zwaloryzowana stawką.” Kontrolujący ustalili, że w oparciu o sposób waloryzacji zawarty w/w klauzuli stawki czynszu nie były waloryzowane. Nie zwaloryzowano stawki czynszu na 2009 rok. W dniu 3 grudnia 2008 roku, najemca wystąpił do Gminy z prośbą „ze względu na poniesione koszty zabezpieczenia lokalu wynajmowanego od Gminy Ręczno, o stosowanie dla lokalu, o którym mowa w §7 pkt 2 umowy o pow. 18 m2 stawki na dotychczasowym poziomie, tj. w wysokości 1,00 zł/m2 +VAT bez kosztów ogrzewania. W odpowiedzi na podanie złożone przez najemcę czynsz za najmowane lokale od dnia 1 stycznia 2009 roku ustalony został na poziomie roku 2008 roku, tj. 1,00 zł/m2 + VAT bez kosztów ogrzewania. W dniu 30 listopada 2009 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu. Należny miesięczny czynsz za najmowane lokale użytkowe począwszy od 1 stycznia 2010 roku wynosi: 158 m2x 3,30 zł x 122 %= 636,11 zł; 18 m2 x 3,30 zł x 122 %=72,47 zł, razem 708,58 zł. W wyniku kontroli terminowości wpłat czynszu kontrolujący stwierdzili, że w dniu 2 lutego 2009 roku Wójt Gminy Ręczno wystosował wezwanie do najemcy do dobrowolnej zapłaty zaległości czynszu i pochodnych za miesiąc styczeń 2009 roku w wysokości 1.265,26 zł oraz odsetek od zaległości w opłatach za miesiące od września do listopada 2009 w wysokości 11,08 zł naliczone na dzień 31 stycznia 2009 roku. Zaległości w zapłacie czynszu na dzień 31 grudnia 2009 roku nie stwierdzono. Kontrolujący ustalili, że umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 15 kwietnia 2005 roku została zawarta w drodze bezprzetargowej na czas nieokreślony, co stanowiło naruszenie art. 37 ust. 4, w związku z art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Umowa najmu na czas dłuższy niż trzy lata powinna być zawarta z najemcą wyłonionym w drodze przetargu. Przy zawarciu umowy nie zachowano procedur w zakresie obowiązku podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do najmu, czym naruszony został art. 35 ust. 1 w/w ustawy. Umowa najmu z dnia 11 sierpnia 2000 roku. Przedmiotem najmu jest część działki nr 450/3 w Ręcznie. Umowa została zawarta na okres 15 lat. W dniu 20 kwietnia 2008 roku zawarto aneks nr 2 do umowy z dnia 11 sierpnia 2000 roku, zgodnie z którym najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu czynsz w wysokości 1.100,00 zł, począwszy od dnia 1 kwietnia 2008 roku. Pismem z dnia 2 lutego 2009 roku Wójt Gminy poinformował, że czynsz najmu za przedmiotową działkę wzrośnie zgodnie ze średniorocznym wskaźnikiem wzrostu cen towarów konsumpcyjnych za 2008 rok o 4,2%, miesięczny czynsz wynosić będzie 1.146,20 zł plus VAT. Zaległości w zapłacie czynszu wraz z opłatami na dzień 31 grudnia 2009 roku wyniosły 1.398,36 zł. Wpłaty w kwocie 1.398,36 zł dokonano w dniu 6 stycznia 2010 roku. Umowa dzierżawy z dnia 18 grudnia 1998 roku. Przedmiotem dzierżawy jest działka 450/3 położona w Ręcznie. Umowa została zawarta do dnia 23 lutego 2011 roku. W dniu 30 maja 2008 roku zawarto aneks do w/w umowy, z którego wynika że najemca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu czynsz w wysokości 1.200,00 zł + VAT w okresach kwartalnych, tj. do 31 marca, 30 czerwca, 30 września, 31 grudnia danego roku kalendarzowego na podstawie wystawionej faktury _____________________________________________________ 81 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 VAT. Czynsz będzie waloryzowany w oparciu o publikowany przez GUS średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem za rok poprzedni. Pismem z dnia 2 lutego 2009 roku, Wójt Gminy Ręczno poinformował, że od dnia 1 stycznia 2009 roku czynsz dzierżawy za przedmiotową działkę wzrośnie zgodnie ze średniorocznym wskaźnikiem wzrostu cen towarów i usług za 2008 rok o 4,2%, kwartalny czynsz wynosić będzie 1.250,40 zł + VAT. Zaległości w zapłacie czynszu nie stwierdzono. Umowa najmu lokalu użytkowego nr 16/07/2003 z dnia 1 lipca 2003 roku. Przedmiotem najmu jest lokal składający się z 23 pomieszczeń o łącznej powierzchni 299,38 m2 na prowadzenie Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej. Umowa została zawarta na 10 lat. Aneksem z dnia 31 grudnia 2003 roku zmieniono powierzchnię wynajmowanego lokalu na 265,70 m2 . Ponadto ustalono, że najemca począwszy od dnia 1 stycznia 2004 roku do 30 czerwca 2004 roku będzie płacił miesięczny czynsz w wysokości 5,00 zł/m2+ VAT, a od 1 lipca 2004 roku 2,50 zł/m2+ VAT oraz opłaty za ogrzewanie i wodę. W umowie nie zawarto klauzul waloryzacyjnych. W dniu 17 stycznia 2008 roku najemca wystąpił o obniżenie wysokości płaconego czynszu w związku z poniesionymi kosztami „na malowanie pomieszczeń, wymianę wykładzin, wymianę zamków w drzwiach”. W odpowiedzi na podanie najemcy, w dniu 25 stycznia 2008 roku sporządzono aneks do w/w umowy, zgodnie z którym czynsz za miesiąc styczeń 2008 roku ustalono według stawki 2,50 zł/m2+ VAT, a od 1 lutego 2008 roku do 31 grudnia 2008 roku - 2,00 zł/m2 + VAT. W aktach brak dowodów, iż najemca rzeczywiście poniósł wymienione nakłady. Należy wskazać, iż zgodnie z art. 681 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) do drobnych nakładów, które obciążają najemcę lokalu należą w szczególności: drobne naprawy podłóg, drzwi i okien, malowanie ścian, podłóg oraz wewnętrznej strony drzwi wejściowych, jak również drobne naprawy instalacji i urządzeń technicznych, zapewniających korzystanie ze światła, ogrzewania lokalu, dopływu, odpływu wody. W związku z powyższym zakres poniesionych przez najemcę nakładów mieści się w zakresie dyspozycji art. 681 KC, a obniżenie wysokości czynszu z tego tytułu jest nieuzasadnione. Z najemcą przedmiotowego lokalu mieszkalnego zawarto także dwie dodatkowe umowy najmu lokalu użytkowego: - Umowę z dnia 1 kwietnia 2004 roku - garażu położonego w Ręcznie przy ulicy Głównej 60 o łącznej powierzchni 27,60 m2. Ustalono czynsz miesięczny według stawki 1,80 zł /m2 + VAT, płatny z góry do końca każdego miesiąca. Umowa została zawarta na czas nieoznaczony. W dniu 30 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu, począwszy od dni 1 stycznia 2008 roku. Nowa stawka wynosi 1,95 zł /m2+ VAT powierzchni użytkowej. Należny miesięczny czynsz za wynajmowany lokal od 1 stycznia 2008 roku wynosi 65,66 zł. - Umowę z dnia 7 grudnia 2004 roku garażu położonego w Ręcznie przy ulicy Głównej 60, o powierzchni 16,30 m2. Czynsz najmu ustalono według stawki 1,85 zł/m2 w kwocie 30,15 zł plus podatek VAT, płatny z góry do końca każdego miesiąca. W dniu 30 listopada 2007 roku Wójt Gminy wypowiedział dotychczasową wysokość czynszu, nowa stawka czynszu od dnia 1 stycznia 2008 roku wynosi 1,95 zł/m2 + VAT, tj. 38,78 zł. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Tabela przedstawiająca terminowość dokonywania wpłat czynszu z tytułu najmu lokali użytkowych i umów dzierżawy stanowi załącznik nr 21 do protokołu kontroli. W zakresie najmu lokali mieszkalnych i użytkowych kontrolujący ustalili: 1) Umowy na wynajem lokali mieszkalnych były zawierane przez Wójta Gminy Ręczno na czas nieokreślony. Zgodnie z postanowieniami zawartymi w umowach „ czynsz oraz opłaty najemca zobowiązany jest uiszczać wynajmującemu w terminie i na konto _____________________________________________________ 82 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 wskazane w fakturze wystawionej przez wynajmującego”. W umowach zawarto ustalenia dotyczące wysokości czynszu i terminu jego wpłat. 2) Wysokość czynszu najmu lokali mieszkalnych wynikała ze stawek ustalonych w zarządzeniu nr 57/2007 Wójta Gminy Ręczno z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie stawek czynszu za lokale mieszkalne i socjalne, z uwzględnieniem przesłanek podwyższających lub obniżających stawkę czynszu, stosownie do art. 8 pkt. 1 i art. 9 pkt 1 uchwały Rady Gminy Ręczno z dnia 20 września 2007 roku w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. 3) W przypadku nie uiszczania wpłat w wyznaczonych w umowach terminach podejmowano czynności windykacyjne (wysyłano wezwania w celu zapłaty, naliczano odsetki ustawowe). Nie stwierdzono przedawnienia roszczeń z tytułu zaległości w zapłacie czynszu. 4) Umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 30 grudnia 2008 roku została zawarta na czas nieokreślony bez zachowania trybu przetargowego. 5) Stawki czynszu lokali użytkowych były ustalane każdorazowo na etapie zawierania umów w drodze negocjacji. 6) Kwota zaległości w zapłacie czynszu najmu lokali mieszkalnych i lokali użytkowych wykazana w sprawozdaniu RB 27 S na dzień 31 grudnia 2009 w kwocie 2.219,59 zł jest zgodna z ewidencją księgową. Na kwotę 2.219,59 zł składały się zaległości w zapłacie czynszu wynikające z umów: - umowa najmu części działki z dnia 11 sierpnia 2000 roku - 1.146,20 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 10 kwietnia 2009 roku - 57,28 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 19 lutego 2009 roku - 14,90 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 28 lipca 2007 roku - 658,80 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 3 stycznia 1995 roku - 90,75 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 31 maja 2004 roku - 90,75 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 1 lutego 2004 roku - 28,35 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 26 października 2009 roku - 88,56 zł - umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 30 marca 2003 roku- 44,00 zł Ponadto kontrolujący ustalili, że oprócz dochodów z najmu lokali użytkowych i mieszkalnych jednostka uzyskała w 2009 roku dochody w kwocie 6.292,24 zł z najmu hali sportowej usytuowanej w budynku Publicznego Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Ręcznie. Uchwałą nr XXII/156/05 z dnia 28 grudnia 2005 roku Rada Gminy Ręczno ustaliła opłaty za korzystanie z hali sportowej i przypadki udostępniania jej nieodpłatnie. Uchwałą nr IV/25/07 Rady Gminy Ręczno z dnia 27 lutego 2007 roku dokonano zmiany zasad i stawek wynajmowania sali sportowej. Z uwagi na niezgodność niektórych zapisów uchwały nr IV/25/07 z prawem Wojewoda Łódzki na podstawie rozstrzygnięcia nadzorczego z dnia 4 kwietnia 2007 roku unieważnił niewłaściwe postanowienia zawarte w punkcie 1 pkt 1 i w punkcie 2 pkt 2. W 2009 roku Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Ręcznie zawarł w imieniu Gminy Ręczno dwie umowy najmu w /w sali sportowej: - umowę nr 2-IV/09 z 1 kwietnia 2009 roku, którą określono jako umowę zlecenie. Elementy przedmiotowo istotne w tej umowie wskazują, że jest to umowa najmu, z której wynika, że „zleceniodawca wynajmuje małą salę gimnastyczną na zajęcia tanecznowokalne cztery razy w miesiącu po trzy godziny”. Opłatę miesięczną za korzystanie z sali ustalono w wysokości 328,00 zł plus VAT, brutto 400,16 zł. - umowę z dnia 17 sierpnia 2009 roku na okres od 18 sierpnia 2009 roku do 29 sierpnia 2009 roku, tj. na 11 dni. Zgodnie z postanowieniami tej umowy najemca zobowiązany _____________________________________________________ 83 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 został „do zapłaty wynajmującemu opłaty za korzystanie z sali sportowej zgodnie z § 1 uchwały Rady Gminy Ręczno nr XXII/156/05 z 28 grudnia 2005 roku w wysokości 770,00 zł netto, 939,40 zł brutto”. Stwierdzono, że na podstawie pełnomocnictwa z dnia 14 lutego 2006 roku Wójt Gminy Genowefa Bułacińska upoważniła Pana Józefa Korpas Dyrektora Publicznego Zespołu Szkolno-Gimnazialnego w Ręcznie do wynajmowania sali gimnastycznej przy Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazialnym w Ręcznie na okres nie dłuższy niż 5 dni jednorazowo. W dniu 19 stycznia 2007 roku pełnomocnictwa do wynajmowania sali gimnastycznej Dyrektorowi Publicznego Zespołu Szkolno-Gimnazialnego w Ręcznie udzielił Wójt Gminy Marek Sroka. Na podstawie pełnomocnictwa nr 01013/101/2009 udzielonego przez Wójta Gminy Marka Srokę Pan Józef Korpas Dyrektor Publicznego Zespołu SzkolnoGimnazialnego w Ręcznie upoważniony jest do wynajmowania pomieszczeń w Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazialnym w Ręcznie z wyłączeniem hali sportowej, z której to korzystanie uregulowane jest oddzielną uchwałą Rady Gminy Ręczno. Analiza postanowień dwóch umów najmu sali sportowej i uchwały Rady Gminy Ręczno nr XXII/156/05 z 28 grudnia 2005 roku oraz uchwały nr IV/25/07 z dnia 27 lutego 2007 roku wykazała, że nie jest możliwe wykazanie, że opłaty za korzystanie z sali sportowej zostały ustalone zgodnie z postanowieniami tej uchwały. Akta kontroli (strony od nr 71 do nr 77). 2.4. Inne dochody z majątku Gmina Ręczno w kontrolowanym okresie nie uzyskiwała dochodów z tytułu renty planistycznej i opłat adiacenckich. Rada Gminy Gidle nie podjęła uchwały określającej wysokość opłat adiacenckich. W trakcie analizy uzyskanych przez jednostkę w okresie objętym kontrolą dochodów kontrolujący stwierdzili, że w dziale 900, rozdziale 9001, paragrafie 096 oraz dziale 400, rozdziale 4002, paragrafie 096 zaewidencjonowano wpłaty na łączną kwotę 15.300,00 zł dokonywane przez mieszkańców gminy za przyłączenie do sieci wodociągowej oraz sieci kanalizacyjnej. Na podstawie oświadczenia Skarbnik Gminy Wiesławy Okoń oraz Inspektora Marcina Kusy kontrolujący ustalili, że wpłaty mieszkańców miały charakter dobrowolny, a przyłączenie do sieci nie było uwarunkowane dokonaniem wpłaty. 3. POZOSTAŁE DOCHODY 3.1. Dochody z tytułu zajęcia pasa drogowego Rok Ilość wydanych decyzji (szt.) Wysokość wymierzonych opłat (zł) Wysokość uzyskanych dochodów (zł) Razem wykonanie % wykonania budżetu budżetu 2008 12 277,40 104,50 8.862.221,32 0,001% 2009 5 81,75 268,90 9.661.430,82 0,002% Odstąpiono od kontroli dochodów uzyskanych z tytułu zajęcia pasa drogowego ze względu na niski udział w wykonaniu dochodów budżetowych. _____________________________________________________ 84 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 VIII.WYKONYWANIE BUDŻETU. REALIZACJA WYDATKÓW BUDŻETOWYCH 1. WYDATKI NA ZADANIA Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ - 2009 ROK 1.1. Informacje ogólne Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ręcznie jest Pani Elżbieta Krawczyk zatrudniona na tym stanowisku od dnia 1 października 2004 roku. Analiza akt osobowych wykazała, iż Elżbieta Krawczyk – Kierownik GOPS posiada specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej, zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. nr 64, poz. 593 ze zm.). 1.2. Wydatki na zadania z zakresu pomocy społecznej Wykonanie zadań finansowych w 2009 roku Wyszczególnienie 2009 rok (zł) Dział 852 Rozdział 85202 (Domy pomocy społecznej) Dział 852 Rozdział 85203 (Ośrodki wsparcia) Dział 852 Rozdział 85204 (Rodziny zastępcze) Dział 852 Rozdział 85213 (Składki na ubezpieczenie zdrowotne płacone za osoby pobierające świadczenia) Dział 852 Rozdział 85214 (zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego) Dział 852 Rozdział 85215 (Dodatki mieszkaniowe) Dział 852 Rozdział 85217 (Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej) Dział 852 Rozdział 85218 (Koszty utrzymania Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie) Dział 852 Rozdział 85219 (Koszty utrzymania Ośrodków Pomocy Społecznej) Dział 852 Rozdział 85228 (Usługi opiekuńcze) Dział 852 Rozdział 85231 (Pomoc dla uchodźców). Dział 852 Rozdział 85278 (Usuwanie skutków klęsk żywiołowych). Dział 852 Rozdział 85295 (Pozostała działalność) Dział 852 Rozdział 85295 (Program Operacyjny Kapitał Ludzki) Dział 854 Rozdział 85415 (Pomoc materialna dla uczniów – PFRON) 74.285,76 6.990,71 229.934,50 3.644,11 211.699,23 1.263,08 101.693,50 93.308,31 12.201,00 2. WYDATKI (DOTACJE) NA REALIZACJĘ ZADAŃ POWIERZONYCH NA PODSTAWIE UMOWY JEDNOSTKOM SPOZA SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH - 2009 ROK W 2009 roku przekazano w formie dotacji środki w łącznej wysokości 139.810 zł na realizację zadań z zakresu kultury fizycznej i sportu oraz ochrony zabytków dla: - Ludowego Uczniowskiego Klubu Sportowego „Czartoria Ręczno” – 15.000 zł, - Parafii Rzymsko-Katolickiej w Ręcznie – 124.810 zł. Zestawienie udzielonych dotacji w 2009 roku stanowi załącznik nr 22 do protokołu kontroli. Kontrolą objęto udzielenie dotacji na rzecz Parafii Rzymsko-Katolickiej w Ręcznie na prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane. _____________________________________________________ 85 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Rada Gminy Ręczno w dniu 25 maja 2009 roku podjęła uchwałę nr XVIII/122/09, w której określiła zasady udzielania dotacji z budżetu gminy na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków znajdujących się na terenie Gminy Ręczno (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego nr 219 poz. 1968 z dnia 28 lipca 2009 roku). Stwierdzono, iż do Przewodniczącej Rady Gminy wpłynął w dniu – brak daty – wniosek o udzielenie dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku „Zespół Kościoła pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego parafii RzymskoKatolickiej Św. Stanisława B.M. w Ręcznie” w wysokości 124.810 zł. Z treści złożonego wniosku wynikało, iż łączny koszt wykonywanych prac wyniesie 629.870 zł, a z tego 75% (427.402,50 zł) zostanie dofinansowanych ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich „Odnowa i rozwój wsi”, a pozostałe wydatki stanowią udział własny. Dotacja z budżetu Gminy Ręczno przeznaczona zostanie na I etap prac obejmujący odbudowę ogrodzenia frontowego, wykonania izolacji poziomych w kościele oraz obniżenie przypór i zalanie nowych zachrystii. Prace te mają zostać wykonane do końca 2009 roku. Do wniosku dołączono wszystkie wymagane załączniki. Na wniosku znajduje się adnotacja Wójta Gminy – Marka Sroki z dnia 31 marca 2009 roku, iż wniosek nie posiada braków formalnych. Uchwałą nr XXI/139/09 z dnia 19 listopada 2009 roku Rada Gminy Ręczno udzieliła Rzymskokatolickiej Parafii św. Stanisława BM w Ręcznie z budżetu gminy Ręczno na rok 2009 dotacji w kwocie 124.810 zł na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku „Zespół Kościoła pod wezwaniem P.P. Parafii Rzymskokatolickiej Św. Stanisława BM w Ręcznie”. Przekazanie dotacji nastąpi na podstawie pisemnej umowy zawartej między Gminą Ręczno, a Rzymskokatolicką Parafią Św. Stanisława BM w Ręcznie. Umowa nr 7/11/2009 pomiędzy Gminą Ręczno a Parafią Rzymsko-Katolicką w Ręcznie została zawarta w dniu 23 listopada 2009 roku. Zgodnie z umową podmiot dotowany planował wykonać przy zabytku w terminie do dnia 31 grudnia 2011 roku następujące roboty: remont elewacji kościoła, budowa kruchty, remont elewacji dzwonnicy i odbudowy ogrodzenia frontowego kościoła na łączną kwotę nieprzekraczającą 629.869,59 zł. Dotacja w wysokości 124.810 zł została udzielona na wykonanie następujących robót: odbudowa ogrodzenia frontowego, wykonanie izolacji poziomej w kościele oraz obniżenie przypór i zalanie nowych zachrystii. Z treści umowy wynika, iż dotacja zostanie przekazana na rachunek bankowy dotowanego w terminie do dnia 20 grudnia 2009 roku. Rozliczenie dotacji udzielonej na objęte nią roboty powinno nastąpić do dnia 30 grudnia 2009 roku w oparciu o złożone sprawozdanie. Ponadto w umowie uregulowano: tryb kontroli wykonania umowy, sposób rozliczenia dotacji (składniki sprawozdania), warunki, sposób i termin zwrotu niewykorzystanej dotacji lub wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, zobowiązanie podmiotu dotowanego do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych, zobowiązanie się wnioskodawcy do przekazywania informacji o wysokości środków publicznych na prace lub roboty przy zabytku otrzymane z innych źródeł oraz pouczenie wnioskodawcy o tym, że w przypadku wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, wnioskodawca traci prawo do otrzymanie dotacji przez kolejne 3 lata licząc od dnia stwierdzenia wykorzystania dotacji niezgodnie z prawem. Umowa została podpisana przez obie strony oraz kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Stwierdzono, iż w zakresie wywiązania się przez Wójta Gminy z obowiązku niezwłocznego podania do publicznej wiadomości, poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń oraz publikację w BIP, informacji o udzielonych dotacjach, Wójt Gminy podał na tablicy ogłoszeń informację w sprawie uchwały nr XXI/139/09 Rady Gminy z dnia 19 listopada 2009 roku o udzieleniu dotacji oraz opublikował treść uchwały w Biuletynie Informacji Publicznej. Informacje takie nie zostały podane do publicznej wiadomości po podpisaniu umowy. _____________________________________________________ 86 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Dotacja w wysokości 124.810 zł została przekazana w dniu 21 grudnia 2009 roku (rozdz. 92120 §6230). Środki zostały zaplanowane uchwałą Rady Gminy Ręczno nr XVII/117/09 z dnia 31 marca 2009 roku w sprawie zmiany budżetu gminy na rok 2009 w rozdziale 92120 – Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami §6230 – Dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych jednostek nie zaliczanych do sektora finansów publicznych w wysokości 124.810 zł. Sprawozdanie z wykonania prac zostało sporządzone z datą 23 grudnia 2009 roku, a potwierdzenia wpływu do Urzędu Gminy dokonała Wiesława Okoń – Skarbnik Gminy w tym samym dniu, tj. 23 grudnia 2009 roku. Sprawozdanie zawierało wszystkie elementy i załączniki, o których mowa w §12 ust. 3 uchwały Rady Gminy Ręczno nr XVIII/122/09 z dnia 25 maja 2009 roku. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie udzielania i rozliczania objętej kontrolą dotacji. 3. DOTACJE NA RZECZ SZKÓŁ NIEPUBLICZNYCH (ART.90 USTAWY O SYSTEMIE OŚWIATY) - 2009 ROK Urząd Gminy w Ręcznie nie udzielał dotacji na rzecz szkół niepublicznych. 4. WYDATKI OSOBOWE 4.1.Wydatki na wynagrodzenia - 2009 rok Prawidłowość ustalania i wypłaty wynagrodzeń na rzecz pracowników jednostki Stan zatrudnienia w Urzędzie Gminy w Ręcznie na dzień 31 grudnia 2008 i 2009 roku przedstawiał się następująco: Osoby zatrudnione Na dzień 31.12.2008 roku Na dzień 31.12.2009 roku 30 27 1 2 1 29 26 1 2 5 31 34 Na czas nieokreślony pełny etat ¾ etatu ½ etatu 1/5 etatu Na czas określony w ramach prac interwencyjnych inne formy Inne formy (roboty publiczne) Razem Zarządzeniem nr 18/2009 z dnia 4 maja 2009 roku Wójt Gminy ustalił Regulamin Wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w Urzędzie Gminy Ręczno na podstawie umowy o pracę. Według sprawozdania Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych na dzień 31 grudnia 2008 roku oraz na dzień 31 grudnia 2009 roku wydatki zaplanowane i wykonane w dz. 750 rozdz. 75023 w §4010 i §4040 kształtowały się w kwotach: Klasyfikacja 2008 ROK Plan Wykonanie 2009 ROK Plan Wykonanie _____________________________________________________ 87 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 75023, §4010 710.393,93 702.372,77 876.973,00 792.811,32 75023, §4040 47.653,00 47.636,39 58.518,00 58.132,83 Kontrolą objęto prawidłowość przyznania kategorii zaszeregowania, stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków: stażowego, funkcyjnego i specjalnego dla następujących pracowników Urzędu Gminy w Ręcznie: 1) Marek Sroka – Wójt Gminy; 2) Wiesława Okoń – Skarbnik Gminy; 3) Maria Lesiakowska – Sekretarz Gminy; 4) Barbara Gołygowska – inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią; 5) Iwona Tręda – podinspektor ds. dochodów i rozliczeń VAT; 6) Marcin Kusa – podinspektor ds. gospodarki komunalnej, od dnia 27 maja 2010 roku – inspektor ds. gospodarki komunalnej; 7) Małgorzata Żak – podinspektor ds. obsługi kasy i zaliczki alimentacyjnej; 8) Anna Moneta – księgowa ds. wymiaru podatków i opłat. Wynagrodzenie brutto za 2009 rok naliczone dla w/w pracowników Urzędu Gminy w Ręcznie stanowiło kwotę – 373.832,08 zł. W zakresie przyznania kategorii zaszeregowania, stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków: stażowego i specjalnego dla wskazanych wyżej pracowników Urzędu Gminy w Ręcznie nieprawidłowości nie stwierdzono. Kontrolę prawidłowości naliczenia i wypłaty wynagrodzeń dla wskazanej grupy pracowników przeprowadzono w oparciu o umowy, angaże, karty wynagrodzeń, listy płac, oświadczenia o numerze rachunku bankowego i polecenia przelewu. Wysokość wypłaconego wynagrodzenia była zgodna z umową lub angażami, a wynagrodzenia dla wskazanej grupy wypłacone zostały na wskazane rachunki bankowe (WB nr 138 z dnia 27 lipca 2009 roku, WB nr 160 z dnia 27 sierpnia 2009 roku). Kontrolą objęto listy płac za miesiące lipiec-sierpień 2009 roku. Listy wypłat zostały sprawdzone pod względem merytorycznym, pod względem rachunkowym oraz zatwierdzone do wypłaty. Nie stwierdzono nieprawidłowości pomiędzy danymi wynikającymi z kart wynagrodzeń, a listami wypłat oraz poleceniami przelewu wynagrodzeń poszczególnych pracowników. Wypłata odpraw i ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy Ustalono, iż w kontrolowanej jednostce w latach 2008-2009 nie dokonywano wypłat odpraw z tytułu przejścia na emeryturę lub rentę. Wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2009 roku (…)46 46 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 88 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie naliczenia ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. i wypłat odpraw oraz 4.2. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych Zarządzeniem nr 42/2007 z dnia 23 sierpnia 2007 roku Wójt Gminy Ręczno ustalił Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Kontrolującym przedstawiono umowę nr 9/08/2008 z dnia 29 sierpnia 2008 roku w sprawie prowadzenia wspólnej działalności socjalnej, zawartą pomiędzy Urzędem Gminy w Ręcznie, a Gminną Biblioteką Publiczną w Ręcznie. Zgodnie z zawartą umową przeznaczenie środków ZFŚS określa Regulamin ustalony przez Wójta Gminy. Obsługę finansowo-księgową prowadzą pracownicy Urzędu Gminy w Ręcznie. Umowa została zawarta na czas nieokreślony z możliwością rozwiązania za wypowiedzeniem. Pismem z dnia 16 listopada 2009 roku Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej zwrócił się z prośbą o rozwiązanie umowy nr 9/08/2008 z dnia 29 sierpnia 2008 roku w sprawie prowadzenia wspólnej działalności socjalnej. Na piśmie znajduje się adnotacja Wójta Gminy z datą 17 listopada 2009 roku „Wyrażam zgodę na odłączenie działalności socjalnej”. Ponadto w dniu 2 marca 2009 roku została zawarta umowa w sprawie prowadzenia wspólnej działalności socjalnej pomiędzy Urzędem Gminy w Ręcznie, a Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Ręcznie. Zgodnie z zawartą umową przeznaczenie środków ZFŚS określa regulamin ustalony przez Wójta Gminy. Obsługę finansowoksięgową prowadzą pracownicy Urzędu Gminy. Umowa została zawarta na czas nieokreślony z możliwością rozwiązania za wypowiedzeniem. Odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na rok 2009 został naliczony w wysokości 33.817,98 zł. W dniu 30 grudnia 2009 roku dokonano korekty odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych na kwotę 33.574,74 zł. Ustalono, iż naliczenia na fundusz dokonano w prawidłowej wysokości. Środki zostały przekazane w następujących terminach i wysokościach: - 6 kwietnia 2009 roku – 25.450 zł (75,25%), - 30 września 2009 roku – 6.291,38 zł, tj. razem narastająco 31.741,38 zł (93,85%) - 30 grudnia 2009 roku – 1.833,36 zł (100%). Stwierdzono, że powyższe środki zostały przekazane zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity z 1996 r., Dz. U. nr 70, poz. 335 ze zm.). Analiza wydatków poniesionych w 2009 roku ze środków ZFŚS wykazała, iż środki wydatkowane były zgodnie z Regulaminem m.in. na: świadczenia rzeczowe dla pracowników, udzielanie pożyczek mieszkaniowych, zapomogi losowe (2 osoby). 4.3. Wydatki na podróże służbowe pracowników - 2008 rok Ustalono, iż w kontrolowanej jednostce nie ponoszono wydatków na zagraniczne podróże służbowe. 4.4. Wydatki na wypłaty diet i zwrot kosztów podróży służbowych dla radnych oraz członków władz jednostek pomocniczych - 2008 rok Zasady wypłaty diet _____________________________________________________ 89 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Uchwałą nr XV/104/08 z dnia 29 grudnia 2008 roku Rada Gminy Ręczno ustaliła wysokość i zasady wypłaty diet dla radnych. Zgodnie z treścią uchwały radny otrzymuje dietę: - Przewodniczący Rady Gminy w wysokości 860 zł w formie miesięcznego ryczałtu, - Wiceprzewodniczący Rady Gminy otrzymuje dietę w wysokości 200 zł za udział w sesji Rady Gminy lub udział w posiedzeniu komisji, której jest członkiem lub na którą został zaproszony, - przewodniczący komisji lub jego zastępca za przewodniczenie w posiedzeniu komisji dieta wynosi 200 zł, - pozostali radni za każdy dzień w posiedzeniu Rady Gminy oraz w posiedzeniu komisji, której jest członkiem lub na którą został zaproszony dieta wynosi 170 zł. Ustalono, iż radnemu przysługuje jedna dieta bez względu na ilość posiedzeń w danym dniu z tym, że radny może sobie wybrać dietę korzystniejszą. Dieta Przewodniczącego Rady Gminy ulega zmniejszeniu o 10% za każdą nieobecność na sesji. Wypłata diet następuje: - dla Przewodniczącego Rady Gminy w terminie do 28 dnia danego miesiąca, - dla pozostałych radnych po zakończeniu posiedzenia w kasie Urzędu Gminy. Uchwałą nr XV/105/08 z dnia 29 grudnia 2009 roku Rada Gminy Ręczno ustaliła zasady przyznawania diet dla sołtysów. Zgodnie z uchwałą sołtys otrzymuje dietę w wysokości 85 zł za każdy udział w sesji Rady Gminy oraz za udział w spotkaniu organizowanym przez Wójta Gminy. Wypłata diet dokonywana jest w kasie Urzędu Gminy w dniu sesji lub po zakończeniu spotkania. W przypadku gdy spotkanie odbywa się w dniu sesji sołtysowi przysługuje jedna dieta. Prawidłowość wypłaty diet W roku 2009 plan i wykonanie wydatków w dziale 750 rozdz. 75022 §3030 tytułem diet dla radnych i sołtysów kształtował się w kwotach: plan – 62.060,00 zł; wykonanie – 60.200,00 zł. Kontrolą objęto prawidłowość wypłaty diet dla radnych i sołtysów na ogólną kwotę – 17.790 zł (29,5% wszystkich wydatków) za udział w sesjach Rady Gminy oraz za udział w posiedzeniach w miesiącach styczeń – marzec 2009 roku na podstawie następujących list: - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Rewizyjnej w dniu 20 stycznia 2009 roku na kwotę 540 zł (RK nr 6; wypłacono 20 stycznia 2009 roku); - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Edukacji i Ochrony Zdrowia w dniu 21 stycznia 2009 roku na kwotę 1.080 zł (RK nr 7; wypłacono 22 stycznia 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Budżetu i Infrastruktury w dniu 23 stycznia 2009 roku na kwotę 880 zł (RK nr 8; wypłacono 23 stycznia 2009 roku), - lista wypłaty ryczałtu dla Przewodniczącego Rady Gminy za styczeń 2009 roku na kwotę 860 zł (RK nr 11, wypłacono 28 stycznia 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Budżetu i Infrastruktury w dniu 5 lutego 2009 roku na kwotę 880 zł (RK nr 15; wypłacono 5 lutego 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Edukacji i Ochrony Zdrowia w dniu 11 lutego 2009 roku na kwotę 880 zł (RK nr 18; wypłacono 11 lutego 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Rewizyjnej w dniu 12 lutego 2009 roku na kwotę 540 zł (RK nr 19; wypłacono 12 lutego 2009 roku), _____________________________________________________ 90 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Budżetu i Infrastruktury w dniu 13 lutego 2009 roku na kwotę 710 zł (RK nr 20; wypłacono 13 lutego 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w sesji Rady Gminy w dniu 24 lutego 2009 roku na kwotę 2.410 zł (RK nr 24; wypłacono 24 lutego 2009 roku), - lista wypłat diet sołtysów za udział w sesji Rady Gminy w dniu 24 lutego 2009 roku na kwotę 935 zł (RK nr 24; wypłacono 24 lutego 2009 roku), - lista wypłaty ryczałtu dla Przewodniczącego Rady Gminy za luty 2009 roku na kwotę 860 zł (RK nr 27; wypłacono 27 lutego 2009 roku), - lista wypłat diet radnych za udział w Komisji Rewizyjnej w dniu 17 marca 2009 roku na kwotę 710 zł (RK nr 36; wypłacono 17 marca 2009 roku), - lista wypłat diet dla radnych za udział w Komisji Edukacji i Ochrony Zdrowia w dniu 18 marca 2009 roku na kwotę 880 zł (RK nr 37; wypłacono 18 marca 2009 roku), - lista wypłat diet dla radnych za udział w Komisji Budżetu i Infrastruktury w dniu 20 marca 2009 roku na kwotę 880 zł (RK nr 38; wypłacono 20 marca 2009 roku), - lista wypłat diet dla radnych za udział w Komisji Rewizyjnej w dniu 24 marca 2009 roku na kwotę 710 zł (RK nr 40; wypłacono 24 marca 2009 roku), - lista wypłat ryczałtu dla Przewodniczącego Rady Gminy za marzec 2009 roku na kwotę 860 zł (RK nr 43; wypłacono 30 marca 2009 roku), - lista wypłat diet dla radnych za udział w sesji Rady Gminy w dniu 31 marca 2009 roku na kwotę 2.240 zł (RK nr 44; wypłacono 31 marca 2009 roku), - lista wypłat diet sołtysów za udział w sesji Rady Gminy w dniu 31 marca 2009 roku na kwotę 935 zł (RK nr 44; wypłacono 31 marca 2009 roku). Do list wypłat dołączono listy obecności radnych lub sołtysów na poszczególnych posiedzeniach. Listy sprawdzone zostały pod względem merytorycznym przez Halinę Siwochę – podinspektora, pod względem formalnym przez Katarzynę Skrobek – podinspektora, pod względem rachunkowym przez Zofię Kusy – podinspektora, oraz sprawdzone przez Wiesławę Okoń - Skarbnika Gminy, a zatwierdzone do wypłaty zostały przez Wójta Gminy. Na listach wskazano klasyfikację budżetową, nie wskazano dekretacji. Ustalono, że w obowiązujących w jednostce uregulowaniach wewnętrznych nie ustalono procedur kontroli w stosunku do zasad naliczania i wypłaty diet dla radnych oraz sołtysów za udział w posiedzeniach komisji i sesjach Rady Gminy. Oświadczenia radnych o stanie majątkowym W zakresie realizacji obowiązku składania oświadczeń o stanie majątkowym stwierdzono, iż zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym – Radni Gminy Ręczno złożyli oświadczenia o stanie majątkowym w terminie określonym w art. 24 h ww. ustawy, tj. do dnia 30 kwietnia 2010 roku. 5. WYDATKI INWESTYCYJNE Plan i wykonanie wydatków inwestycyjnych w latach 2008 – 2009 2008 rok Dział Rozdział Paragraf Plan po zmianach (zł) 400 40002 6050 351.281 2009 rok Wykonanie (zł) 333.880 Plan po zmianach (zł) 249.127 Wykonanie (zł) 247.404 _____________________________________________________ 91 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 600 60016 6050 - - 858.614 858.441 600 60017 6050 617.425 617.421 968.000 964.720 700 70005 6050 35.000 4.880 175.190 22.091 801 80101 6050 111.420 101.668 442.231 434.998 801 80110 6050 169.780 169.780 55.009 55.009 Razem 1.284.906 1.227.629 2.598.171 2.582.663 Wydatki budżetowe ogółem 9.363.000 8.988.684 12.184.618 11.210.764 13,72 13,66 21,32 23,04 % udziału wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem Źródła finansowania realizowanych inwestycji w latach 2008-2009 Źródła finansowania wydatków inwestycyjnych w latach 2008-2009 były następujące: ROK Środki własne Dotacja z funduszy celowych Kredyty i pożyczki Inne źródła (umorzenie pożyczki WFOŚiGW) 2008 549.626 125.000 511.900 41.103 2009 2.266.847 240.000 75.816 - Zestawienia przedstawiające źródła finansowania wydatków inwestycyjnych stanowi załącznik nr 23 do protokołu kontroli. Ewidencja księgowa wydatków inwestycyjnych W Urzędzie Gminy Ręczno ewidencja księgowa wydatków inwestycyjnych prowadzona jest na kontach księgowych, których sposób funkcjonowania opisano w zakładowym planie kont wprowadzonym zarządzeniem nr 39/2006 z dnia 31 października 2006 roku Wójta Gminy Ręczno. Wydatki inwestycyjne ewidencjonowane były na koncie 130 „Rachunek bieżący wydatków jednostki”. Zgodnie z zakładowym planem kont do ewidencji kosztów inwestycyjnych służy konto 080 „Inwestycje”. Ewidencja analityczna do konta 080 powinna zapewnić co najmniej wyodrębnienie kosztów inwestycji według poszczególnych obiektów środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Według zestawienia obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2008 roku saldo Wn konta 080 „Inwestycje” wyrażało wartość – 73.062 zł. Saldo dotyczyło kosztów czterech inwestycji będących w trakcie realizacji. Organizacja procesu inwestycyjnego (planowanie i nadzór) Według Regulaminu Organizacyjnego wprowadzonego zarządzeniem nr 31/07 Wójta Gminy z dnia 29 czerwca 2007 roku prowadzenie spraw związanych z dokonywaniem zamówień publicznych, przechowywanie dokumentacji prowadzonych postępowań, prowadzenie rejestrów zamówień publicznych i sprawozdawczość z tego zakresu oraz sprawowanie nadzoru organizacyjno-administracyjnego nad przygotowaniem i realizacją inwestycji gminnych należało do zadań stanowiska ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią. Do zadań stanowiska ds. gospodarki komunalnej należało prowadzenie spraw związanych z utrzymaniem dróg gminnych, a w szczególności proponowanie zakresu remontów, przygotowanie projektów umów zleceń, współpraca z _____________________________________________________ 92 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 wykonawcami oraz zapewnienie przejezdności dróg gminnych w okresie zimowym. Ponadto do zadań tego stanowiska należał nadzór organizacyjno-administracyjny nad inwestycjami i remontami z zakresu spraw merytorycznych. Współpraca ze stanowiskami Urzędu w zakresie realizacji inwestycji, pozyskiwania i rozliczania środków finansowych otrzymanych z programów rządowych i pozarządowych należało do zadań stanowiska ds. wydatków. Zadania określone w Regulaminie Organizacyjnym miały odzwierciedlenie w zakresach czynności pracowników. Zarządzeniem nr 3/2009 z dnia 2 stycznia 2009 roku Wójt Gminy wprowadził zasady udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości 14.000 euro. Według wprowadzonych zasad jeżeli wartość zamówienia netto nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 1.000 euro zamówienie może zostać udzielone wybranemu wykonawcy bez przeprowadzenia negocjacji, natomiast jeżeli wartość zamówienia zawiera się pomiędzy wyrażoną w złotych równowartością kwoty od 1.000 euro do 4.000 euro zamówienie może być udzielone po przeprowadzeniu negocjacji z jednym wykonawcą. W przypadku zamówień których równowartość wynosi od 4.000 euro do 14.000 euro przewidziano przeprowadzenie konkursu ofert cenowych. Stwierdzono, że podstawą do wprowadzenia Zasad udzielania zamówień był m.in. art.35 ust.3 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, według którego wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Wobec przyjętych przez Wójta Gminy regulacji oraz treści cytowanego wyżej art.35 ust.3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych stwierdzić należy, że zarówno udzielenie zamówienia bez przeprowadzenia negocjacji jak również przeprowadzenie negocjacji wyłącznie z jednym wykonawcą nie gwarantuje zarówno oszczędności jak i uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów z uwagi na brak możliwości porównania ofert. Kontrola realizacji wybranych inwestycji Przebudowa drogi do pól Majkowice-Kresy – przetarg nieograniczony o wartości szacunkowej 113.911,46 zł 1. Zgłoszenie wykonania robót W dniu 6 maja 2009 roku Wójt Gminy Ręczno zgłosił do Starosty Powiatu Piotrkowskiego zamiar przystąpienia do wykonania Przebudowy drogi dojazdowej do gruntów rolnych Majkowice-Kresy na działce nr 312 z planowanym terminem rozpoczęcia 22 czerwca 2009 roku. Załącznikiem do zawiadomienia była m.in. dokumentacja techniczna. 2. Dokumentacja projektowa oraz kosztorys inwestorski Na podstawie umowy nr 21/01/2009 z dnia 13 stycznia 2009 roku Wójt Gminy powierzył firmie Usługi Projektowe mgr inż. Kazimierz Sadowski wykonanie dokumentacji technicznej uproszczonej dotyczącej przebudowy drogi dojazdowej do pól MajkowiceKresy zawierającej część techniczną opisową, kosztorys inwestorski i kosztorys zerowy oraz przedmiar robót. Na mocy niniejszej umowy zlecono również wykonanie dokumentacji technicznej dotyczącej przebudowy drogi na Fandulonkę. Termin wykonania dokumentacji ustalono na 15 lutego 2009 roku. Za wykonanie dokumentacji przewidziano wynagrodzenie łączne w wysokości 9.760 zł płatne przelewem w ciągu 7 dni od daty przedłożenia rachunku. W umowie nie określono sposobu przekazania opracowania. Umowę kontrasygnował Skarbnik Gminy. Na okoliczność wyboru wykonawcy sporządzono notatkę stanowiącą załącznik nr 1 do Regulaminu udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości 14.000 euro. _____________________________________________________ 93 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Na przedstawionym kontrolującym kosztorysie inwestorskim oraz projekcie budowlanowykonawczym wskazano datę styczeń 2009 roku. Faktura nr 2/02//2009 za wykonanie dokumentacji technicznej na przebudowę dróg dojazdowych do pól Majkowice-Kresy i na Fandulonkę na kwotę 9.760 zł wystawiona została w dniu 2 lutego 2009 roku i wpłynęła do Urzędu w tym samym dniu. Załącznikiem do faktury był protokół przekazania dokumentacji z dnia 2 lutego 2009 roku podpisany przez wykonawcę oraz Inspektora Barbarę Gołygowską. Fakturę opisał inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią, który dokonała również sprawdzenia faktury pod względem merytorycznym. Fakturę sprawdził pod względem formalno-rachunkowym podinspektor ds. wydatków. Fakturę zatwierdził do wypłaty Skarbnik oraz Wójt Gminy. (Wn 080-5 i 080-9/Ma 201-88 – FV 88). Fakturę uregulowano przelewem w dniu 9 lutego 2009 roku. Wartość szacunkową zamówienia ustalono w oparciu o kosztorys inwestorski z dnia 18 lutego 2009 roku na kwotę 441.646,12 zł netto (538.808,27 zł brutto), co po przeliczeniu na euro stanowiło 113.911,46 euro. 3. Udzielenie zamówienia Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało w Biuletynie Zamówień w dniu 24 kwietnia 2009 roku pod numerem 120310. W tym samym dniu ogłoszenie o zamówieniu zamieszczone zostało na stronie internetowej zamawiającego oraz na tablicy ogłoszeń. Ogłoszenia zawierały dane wymagane art.40 ustawy Prawo zamówień publicznych. Według ogłoszenia przedmiotem zamówienia była Przebudowa drogi dojazdowej do pól Majkowice-Kresy na odcinku 1600 metrów (odcinek nr 1 o długości 1100 metrów od skrzyżowania z drogą gminną w kierunku północnym w śladzie istniejącej drogi gminnej o nr 312 oraz odcinek nr 2 o długości 500 metrów dalszej kontynuacji). Droga usytuowana jest na działce nr 312 w istniejącym pasie drogowym, na odcinku nr 1 pas jezdni utwardzony kruszywem kamiennym (tłuczeń) na pozostałym odcinku nr 2 występuje jezdnia gruntowa. Istniejąca szerokość pasa drogowego pozwala na wykonanie projektowanej jezdni szerokości 4 metrów z poboczami gruntowymi o szerokości 0,75 m na odcinku nr 1, natomiast na odcinku nr 2 szerokość jezdni 3,50 metrów z poboczami gruntowymi o szerokości 0,75 m. Na odcinku nr 1 przewidziano wykonanie dwóch warstw podbudowy oraz dwóch warstw nawierzchni ścieralnej. Na odcinku nr 2 przewidziano wykonanie podbudowy z kruszywa łamanego (dolomit) stabilizowanego mechanicznie. Termin składania ofert wyznaczono na 22 maja 2009 roku. Zamawiający wymagał wniesienia wadium w wysokości 5.000 zł w jednej lub kilku formach określonych w art.45 ust.6 ustawy Prawo zamówień publicznych. Kryteriami oceny ofert wyznaczono cenę – 90% oraz długość okresu gwarancji – 10%. Wymaganym terminem wykonania zamówienia był 31 sierpnia 2009 roku. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia przewidziano udzielenie zamówienia uzupełniającego w okresie 3 lat. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zatwierdzona została przez Wójta Gminy Ręczno w dniu 24 kwietnia 2009 roku. W opisie warunków udziału w postępowaniu zamawiający wskazał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełnią warunki udziału w postępowaniu określone w art.22 ust.1 i nie podlegają wykluczeniu z postępowania na podstawie art.24 ust.1 i ust.2 oraz złożą dokumenty potwierdzające spełnienie tych warunków. W szczególności zamawiający wymagał, aby wykonawcy wykazali, że m.in. znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia, co jest warunkiem zbyt ogólnym. Stosownie do art.22 ust.1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: - posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania; - posiadania wiedzy i doświadczenia; - dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia; _____________________________________________________ 94 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - sytuacji ekonomicznej i finansowej. Warunki określone we wskazanym przepisie są warunkami ogólnymi sformułowanymi przez ustawodawcę, które zamawiający powinien sprecyzować albowiem w zależności od rodzaju postępowania inne będę warunki wymagane od wykonawców. W celu spełnienia warunków udziału w postępowaniu zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, stosownie do art.25 ust.1 ustawy Prawo zamówień publicznych. W świetle powyższego wskazać należy, że zamawiający nie opisał warunków udziału dotyczących znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia. Brak opisu warunków udziału w postępowaniu świadczy o nieprzestrzeganiu art.36 ust.1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co najmniej opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków. Według protokołu ZP-2 wynikało, że w terminie składania ofert złożono jedną ofertę. Ofertę złożyła firma DROMOST Spółka jawna z Radomska proponując za wykonania zamówienia cenę 384.122,61 zł. Kontrolującym nie przedłożono do kontroli koperty w której złożona została oferta informując, że koperta została wyrzucona, co stanowiło naruszenie art.97 ust.1 w związku z art.96 ust.2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Z treści wskazanych przepisów wynika, że protokół wraz z załącznikami, którymi jest m.in. oferta zamawiający przechowuje protokół wraz z załącznikami przez okres 4 lat od dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia, w sposób gwarantujący jego nienaruszalność. Z dziennika korespondencji przychodzącej wynikało, że oferta firmy DROMOST dotycząca drogi Majkowice-Kresy wpłynęła w dniu 22 maja 2009 roku o godzinie 8.40. Stwierdzono, że złożona oferta spełniała warunki zamawiającego określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W dniu 22 maja 2009 roku Wójt Gminy złożył oświadczenie w trybie art.17 ust.2 ustawy. Stosowne oświadczenie złożył również inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią, na oświadczeniu nie wskazano jednak daty. Oferta firmy DROMOST uzyskała 100 punktów i w dniu 26 czerwca 2009 roku Wójt Gminy poinformował spółkę o wyborze na wykonawcę „Przebudowy drogi dojazdowej do pól Majkowice-Kresy”. W dniu 26 maja 2009 roku zawiadomienie o wyborze oferty zamieszczone zostało na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. W dniu 12 czerwca 2009 roku zawarta została umowa nr 4/06/2009 z firmą „DROMOST” z Radomska na przebudowę drogi do pól Majkowice-Kresy. Przedmiot zamówienia był tożsamy z zakresem wskazanym o ofercie (kosztorys ofertowy). Termin wykonania zamówienia określono na 31 sierpnia 2009 roku. Wynagrodzenie za wykonania przedmiotu umowy wyniosło 384.122,61 zł. Zapłata za wykonanie przedmiotu umowy nastąpi etapami po zakończeniu i odbiorze poszczególnych etapów drogi na podstawie wystawionej faktury wykonawcy i protokołu odbioru poszczególnych etapów w terminie 30 dni od daty wpływu faktury. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy. W §12 ust.2 umowy ustalono, że wykonawca za wykonane prace udzieli zamawiającemu gwarancji licząc od dnia odbioru końcowego robót, przy czym nie wskazano okresu gwarancji. Zamawiający wymagał udzielenia gwarancji na okres minimum 3 lat, co zaakceptował wykonawca na załączonym do oferty wypełnionym wzorze umowy. Niniejsze wskazuje na naruszenie art.140 ust.1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy jest tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie. Z oświadczenia inspektora ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią wynikało, że podczas pisania oryginału umowy na „Przebudowę drogi do pól MajkowiceKresy” omyłkowo nie wpisano w §12 wielkości gwarancji jaką udzielił wybrany w przetargu nieograniczonym wykonawca przedmiotowej inwestycji. Wykonawca udzielił w ofercie 36 miesięcznej gwarancji. Potwierdzeniem udzielenia gwarancji przez Wykonawcę jest złożenie oświadczenia przez Wykonawcę o udzielenie gwarancji w wysokości 36 _____________________________________________________ 95 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 miesięcy złożone na druku „OFERTA” w punkcie 5 oraz na zaakceptowanym przez Wykonawcę projekcie umowy w §12 (w wykropkowanym miejscu). W wyjaśnieniu inspektor wskazał również prawdopodobne przyczyny nie wpisania w oryginale umowy wielkości gwarancji. Oświadczenie inspektora ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią stanowi załącznik nr 24 do protokołu. W dniu 19 czerwca 2009 roku ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zamieszczone zostało w Biuletynie Zamówień Publicznych. 4. Realizacja zadania i nadzór inwestorski W dniu 13 lipca 2009 roku wykonawca zgłosił do odbioru wykonane roboty. Protokół odbioru sporządzony został w dniu 24 lipca 2009 roku i wskazano w nim zakres rzeczowy wykonanych robót dotyczących Przebudowy drogi dojazdowej do pól Majkowice-Kresy oraz wartość wykonanych robót. Komisja powołana decyzją Wójta Gminy nr 4/2009 z dnia 17 lipca 2009 roku nie wniosła uwag do wykonanych robót uznając je za wykonane zgodnie z dokumentacją i sztuką budowlaną. W dniu 24 lipca 2009 roku wykonawca wystawił fakturę nr 68/2009 na kwotę 384.122,61 zł, która wpłynęła do Urzędu Gminy w tym samym dniu (FV 645). Fakturę zadekretowano Wn 080-5 Ma 201-125. Fakturę opisał i sprawdził pod względem merytorycznym inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią, fakturę sprawdził pod względem formalno-rachunkowym podinspektor ds. wydatków. Fakturę zatwierdził do wypłaty Wójt Gminy i Skarbnik Gminy. Fakturę uregulowano w dniu 10 sierpnia 2009 roku. Pełnienie nadzoru inwestorskiego Wójt Gminy zlecił na podstawie umowy nr 6/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku Włodzimierzowi Ciemniewskiemu za wynagrodzeniem ryczałtowym w wysokości 4.000 zł. Zapłatę za pełnienie nadzoru przewidziano w terminie 14 dni od dnia wystawienia rachunku i protokolarnego odbioru końcowego inwestycji. Termin wykonania zlecenia określono na 15 września 2009 roku. Umowę kontrasygnował Skarbnik Gminy. W dniu 24 lipca 2009 roku inspektor nadzoru złożył rachunek nr 05/07/2009 za pełnienie nadzoru na kwotę 4.000 zł. Rachunek opisał pracownik merytoryczny Inspektor Barbara Gołygowska. Na podstawie rachunku sporządzona została lista płac dotycząca umowy zlecenie na kwotę 3.374 zł do wypłaty na rzecz Włodzimierza Ciemniewskiego. Listę sprawdził inspektor ds., zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią pod względem merytorycznym, formalnym – podinspektor ds. wydatków i rachunkowym – podinspektor ds. wynagrodzeń. Listę zatwierdził do wypłaty podinspektor ds. wydatków i Wójt Gminy. Wynagrodzenie uregulowano przelewem w dniu 28 lipca 2009 roku. Lista zaksięgowana została Wn 080-5/Ma 231. Wyboru wykonawcy dokonano zgodnie z Regulaminem udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości 14.000 euro tj. nie sporządzając na tę okoliczność żadnej dokumentacji. Do kosztów zadania oprócz wynagrodzenia projektanta (4.880 zł), wykonawcy (384.122,61 zł) i inspektora nadzoru (4.000 zł) zaliczono również sporządzenie map do celów projektowych na kwotę 132 zł (część faktury nr 73/2009 z dnia 27 stycznia 2009 roku wystawionej przez Starostwo Powiatowe na kwotę 372 zł uregulowanej w dniu 9 lutego 2009 roku). Dla zadania inwestycyjnego prowadzono konto analityczne 080-05, gdzie zaewidencjonowano dniu 31 lipca 2009 roku zwiększenie wartości drogi dojazdowej do pól Majkowice-Kresy Wn 011-2/Ma 080-5. 5. Zabezpieczenie środków w budżecie i przyjęcie zadania na stan środków trwałych Środki na realizację zadania zabezpieczone zostały w uchwale Rady Gminy Ręczno nr XVII/117/09 z dnia 31 marca 2009 roku w wysokości 540.000 zł. Na mocy uchwały nr XIX/129/09 z dnia 3 lipca 2009 roku środki zmniejszono o 145.000 zł do kwoty 395.000 zł. _____________________________________________________ 96 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Zadanie inwestycyjne polegające na przebudowie drogi dojazdowej do pól MajkowiceKresy przyjęto na stan środków trwałych w dniu 31 lipca 2009 roku na podstawie dowodu OT nr 3 na kwotę 393.134,61 zł (Wn 011-2/Ma 080-5 oraz Wn 800-2/Ma 800-3). Zadanie inwestycyjne uzyskało dofinansowanie z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych na podstawie umowy dotacji nr 151/RO/2009 z dnia 10 czerwca 2009 roku. Umowa zawarta została przez Wójta Gminy i dotyczyła dofinansowania zadania realizowanego na drodze w Bąkowej Górze w kwocie 90.000 zł oraz na drodze Majkowice-Kresy w kwocie 150.000 zł. W dniu 14 października 2009 roku Wójt Gminy przedłożył do Urzędu Marszałkowskiego dokumenty rozliczeniowe wymagane umową. Środki wpłynęły na rachunek budżetu w łącznej kwocie 240.000 zł w dniu 11 grudnia 2009 roku i zaksięgowane zostały Wn 133/Ma 901. Przebudowa drogi gminnej w Łękach Królewskich na terenie Gminy Ręczno. 1. Wykonanie pełnej dokumentacji projektowo-kosztorysowej zadania inwestycyjnego na modernizację drogi w Łękach Królewskich na odcinku ok. 1.000 mb zlecono do wykonania Przedsiębiorstwu Projektowo-Wykonawczemu „AL.-DROG” Albin Chomicki na podstawie umowy nr 32/01/2009 z dnia 14 stycznia 2009 roku. Umową tą zlecono także aktualizację dokumentacji drogi dojazdowej do pól w miejscowości BrzeziePaskrzyn. Termin wykonania prac strony ustaliły na 27 luty 2009 roku. Wartość prac miała wynieść ogółem 16.000 zł netto (19.520 zł brutto), z tego wartość dokumentacji projektowo-kosztorysowej modernizacji drogi w Łękach królewskich – 15.000 zł netto (18.300 zł brutto). Przekazanie w/w dokumentacji powinno nastąpić na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego podpisanego przez strony umowy. Zlecona do wykonania dokumentacja obejmowała: preliminarz kosztów inwestycyjnych (kosztorys inwestorski, zbiorcze zestawienie kosztów, kosztorys ślepy), projekt budowlany w zakresie wymaganym do uzyskania zgłoszenia o przystąpieniu do robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę oraz inne opracowania. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy. Protokół przekazania dokumentacji został spisany w dniu 27 lutego 2009 roku. Za wykonanie przedmiotu umowy wykonawca wystawił fakturę nr 06/2009 z dnia 27 lutego 2009 roku; zapłacono przelewem w dniu 11 marca 2009 roku – WB 45 z dnia 11 marca 2009 roku. Wartość szacunkową zamówienia ustalono w oparciu o kosztorys inwestorski z dnia 18 lutego 2009 roku na kwotę – 844.311,58 zł brutto (netto – 692.058,67 zł). Kosztorys został zatwierdzony przez Wójta Gminy Marka Srokę. 2. W dniu 6 maja 2009 roku Wójt Gminy Ręczno dokonał zgłoszenia o przystąpieniu do robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę polegających na Przebudowie drogi w m. Łęki Królewskie w śladzie istniejącej drogi na odcinku od 0000,00 km do 0+887,00. Jako termin rozpoczęcia robót wskazano dzień 15 czerwca 2009 roku. 3. Ogłoszenie o zamówieniu dotyczące postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie „Przebudowa drogi w Łękach Królewskich” zamieszczono w dniu 24 kwietnia 2009 roku w Biuletynie Zamówień Publicznych – numer ogłoszenia 119840, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz wywieszono na tablicy ogłoszeń. Według ogłoszenia przedmiotem zamówienia była Przebudowa drogi w Łękach Królewskich na odcinku 887 metrów usytuowanej na działce 632 w istniejącym pasie drogowym. Istniejąca szerokość pasa drogowego pozwala na wykonanie projektowanej jezdni o szerokości 5,00 metrów z poboczami o szerokości 0,75 m z destruktu. Na powyższym odcinku przewidziano wykonanie dwóch warstw podbudowy oraz dwóch warstw nawierzchni ścieralnej. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowi: dokumentacja – projekt budowlano-wykonawczy drogi oraz przedmiar robót. Zgodnie z ogłoszeniem postępowanie prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego o wartości szacunkowej poniżej progów ustalonych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. Termin wykonania zamówienia _____________________________________________________ 97 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 zamawiający wyznaczył na dzień 20 sierpnia 2009 roku. Zamawiający wymagał od wykonawców zainteresowanych przystąpieniem do przetargu wniesienia wadium w kwocie 5.000 zł. Kryterium oceny ofert ustalono: cenę 90% oraz długość okresu gwarancji – 10%. Termin składania ofert wyznaczono na dzień 19 maja 2009 roku. Ogłoszenie o zamówieniu spełnia wymogi art. 41 ustawy Prawo zamówień publicznych. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia dostępna była na stronie internetowej Gminy Ręczno oraz w siedzibie zamawiającego. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia nr ZP-341/D/1/2009 z dnia 24 kwietnia 2009 roku została zatwierdzona przez Wójta Gminy Ręczno. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia przewidziano udzielenie zamówień uzupełniających (art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych) w okresie 3 lat. Stwierdzono, że w części specyfikacji poświęconej opisowi warunków udziału w postępowaniu oraz opisowi sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków w pkt 3 wymagano, aby wykonawcy wykazali, że znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zmówienia. Zamawiający nie doprecyzował jednak opisu tego warunku udziału w postępowaniu. Powyższe świadczyło o nieprzestrzeganiu art. 36 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co najmniej opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków. W specyfikacji został zawarty zapis, iż rozliczenie inwestycji nastąpi kosztorysem powykonawczym. 4. W ustalonym przez zamawiającego terminie wpłynęła jedna oferta firmy „DROMOST” Sp. j. w Radomsku – cena oferty 655.781,55 zł netto (brutto 800.053,49 zł). Otwarcia oferty dokonano w dniu 19 maja 2009 roku. Kontrolującym nie przedłożono do kontroli koperty, w której została złożona oferta. Z informacji złożonej przez Barbarę Gołygowską – inspektora wynika, iż koperta została wyrzucona. Powyższe działanie stanowi naruszenie art. 97 ust. 1 w zw. z art. 96 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, z których wynika, iż zamawiający przechowuje protokół wraz załącznikami, m.in. ofertą, przez okres 4 lat od dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia, w sposób gwarantujący jego nienaruszalność. Z dziennika korespondencji przychodzącej wynikało, iż oferta firmy „DROMOST” Sp. j dotycząca Przebudowy drogi w Łękach Królewskich wpłynęła w dniu 19 maja 2009 roku o godz. 8.40 i została zarejestrowana pod pozycją 1809. Stwierdzono, że złożona oferta spełnia warunki zamawiającego określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Stosownie do wymogu określonego art. 17 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych – w dniu 19 maja 2009 roku osoba wykonująca czynności w postępowaniu oraz Wójt Gminy złożyli oświadczenia o braku okoliczności wymienionych w art. 17 ust. 1 ustawy skutkujących wyłączeniem z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Oferta firmy „DROMOST” Sp. j uzyskała maksymalną liczbę punktów, tzn. 100 i w dniu 20 maja 2009 roku Wójt Gminy poinformował spółkę o wyborze na wykonawcę „Przebudowy drogi w Łękach Królewskich”. Zawiadomienie o wyborze oferty z dnia 20 maja 2009 roku zostało doręczone wykonawcy tego samego dnia oraz zamieszczone na tablicy ogłoszeń i w Biuletynie Informacji Publicznej. Zgodnie z protokołem postępowania o udzielenie zamówienia – na realizację zadania objętego postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający zamierza przeznaczyć kwotę 1.000.000,00 zł brutto. 5. Umowę nr 2/06/2009 podpisano z wykonawcą tj. DROMOST Sp. j. w Radomsku w dniu 12 czerwca 2009 roku. Termin wykonania zadania ustalono na dzień 20 sierpnia 2009 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy ustalono w kwocie brutto – 800.053,49 zł (netto 655.781,55 zł). Rozliczenie za wykonanie zadania nastąpi na podstawie faktury i protokołu odbioru. Zamawiający nie żądał od _____________________________________________________ 98 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 wykonawcy wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W §12 umowy strony postanowiły, że odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady przedmiotu umowy, wynikająca z Kodeksu cywilnego, zostanie rozszerzona przez udzielenie pisemnej gwarancji. Wykonawca udzielił zamawiającemu gwarancji na wykonany przedmiot umowy na okres 36 miesięcy, zgodnie z podpisanym w ofercie oświadczeniem, licząc od dnia odbioru końcowego. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy. Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zamieszczono w dniu 19 czerwca 2009 roku w Biuletynie Zamówień Publicznych – nr ogłoszenia 201742. 6. W dniu 18 czerwca 2009 roku spisano protokół przekazania terenu i placu budowy dla wykonania robót Przebudowa drogi w Łękach Królewskich. Z treści protokołu wynika, iż po przeprowadzeniu wizji w terenie, rozmowach i ustaleniach z mieszkańcami Łęk Królewskich, które odbyły się w dniu 17 czerwca 2009 roku wykonawca wnioskował o: usunięcie przez zamawiającego – Gminę Ręczno pni ściętych drzew znajdujących się w pasie drogi (poboczu drogi) na odcinku 0+650,00 do 0+887,00 oraz usunięcie kasztana i gruszy rosnących w granicy z działkami przylegającymi do drogi. Prace te nie były objęte dokumentacją na wykonanie przebudowy drogi w Łękach Królewskich. Jednocześnie wykonawca wnioskował o rozważenie możliwości pozostawienia tych drzew – wykonania w tym miejscu zwężonego rowu. Odcinek ten znajduje się na wzniesieniu terenu i niewykonanie rowu nie będzie miało wpływu na prawidłowe odwodnienie drogi. Niewykonanie przedmiotowego rowu spowoduje zmniejszenie wartości inwestycji. W związku z powyższym wykonawca wnioskował w zamian za roboty, które nie zostaną wykonane – wykonać roboty zamienne, tożsame lub o tożsamej wartości na innym odcinku dogi. Takie zmiany nie będą miały wpływu na zmianę umowy oraz wartości umowy, czy rodzaju wykonywanych prac. Wartość robót faktycznie wykonanych będzie rozliczona protokołem powykonawczym oraz kosztorysem powykonawczym. Kosztorys ryczałtowy nie ulegnie zmianie. Zamawiający po rozmowach z mieszkańcami wsi oraz po zapoznaniu się z wnioskiem wykonawcy przychylił się do prośby mieszkańców wsi o przesunięcie, we wskazane przez mieszkańców wsi miejsce zjazdów indywidualnych z przepustami na posesje oraz działki rolne (w miejscu gdzie nie będzie wykonany rów nie będą wykonane zjazdy, w zamian za te zjazdy będą wykonane dodatkowe zjazdy w miejscu wskazanym przez mieszkańców wsi). W zamian za niewykonany rów należy odtworzyć rów odprowadzający wodę z rowu przydrożnego objętego inwestycją. Protokół został podpisany przez kierownika bydowy ze strony wykonawcy oraz przez przedstawicieli przekazującego, tj. Wójta Gminy – Marka Srokę, podinspektora ds. zamówień publicznych – Barbarę Gołygowską oraz inspektora nadzoru – Jolantę Balcer. Ustalono, iż zakres ustaleń zawartych w protokole przekazania terenu i placu budowy z dnia 18 czerwca 2008 roku nie został rozliczony kosztorysem powykonawczym. Ustawa Prawo zamówień publicznych nie wypowiada się co do kwestii robót zamiennych odsyłając strony umowy w sprawie zamówienia publicznego w art. 139 do przepisów Kodeksu cywilnego, z którego z art. 648 §2 wynika, że dokumentacja projektowa stanowi część składową umowy. Tym samym zmiana dokumentacji poprzedzająca powstanie i zdefiniowanie robót zamiennych powinna być traktowana jako zmiana umowy i tym samym podlegać warunkom określonym w art. 144 ustawy Prawo zamówień publicznych. Wskazana wyżej ustawa mocno ogranicza swobodę zamawiającego w dokonywaniu zmian w umowie. Podstawową zasadą Prawa zamówień publicznych jest niezmienność zawartych umów. Wyraża się ona w przepisie, że treść umowy musi odpowiadać treści oferty oraz że umowa w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia jest nieważna z mocy prawa. Ustawa dopuszczała jeden wyjątek od tej sytuacji, gdy zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. _____________________________________________________ 99 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Analiza postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wykazała, iż rozliczenie inwestycji nastąpi kosztorysem powykonawczym; konieczność wprowadzenia nieistotnych zmian projektu budowlanego, wynikająca z zasad wiedzy technicznej, nie jest zmianą przedmiotu umowy, a konieczność wprowadzenia takich zmian zostanie potwierdzona przez inspektora nadzoru i zostanie stwierdzona w formie pisemnej. 7. W dniu 20 sierpnia 2009 roku wykonawca zgłosił inwestorowi zakończenie robót budowlanych. Decyzją 6/2009 z dnia 31 sierpnia 2009 roku Wójt Gminy powołał komisję na odbiór prac końcowych. Protokół odbioru robót został spisany w dniu 31 sierpnia 2009 roku. Komisja dokonała odbioru robót wg pozycji podanych w kosztorysie powykonawczym poprzez oględziny w terenie oraz ocenę jakości robót. Stwierdzono, iż ilość wykonanych robót jest zgodna z zawartą umową nr 2/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku oraz wnioskami i uzgodnieniami zawartymi w „Protokole przekazania terenu i placu budowy” dotyczącymi cyt. „przesunięcia we wskazane przez mieszkańców wsi miejsce zjazdów indywidualnych z przepustami na posesję i działki rolne (w tym miejscu gdzie nie będzie wykonany rów nie będą wykonane zjazdy, w zamian za te zjazdy będą wykonane dodatkowe zjazdy w miejscu wskazanym przez mieszkańców wsi). W zamian za niewykonany rów należy odtworzyć rów odprowadzający wodę z rowu przydrożnego objętego inwestycją”. Kosztorys powykonawczy różni się od kosztorysu ofertowego o Niewykonanie pozycji kosztorysowej nr 210 kosztorysu ofertowego w ilości 17,5 mb – przepusty rurowe pod zjazdami ∅ 40 cm. Zamiennie będą wykonane na zadaniu – Droga Bąkowa Góra na kwotę netto 4.725 zł”. Komisja stwierdziła, iż jakość wykonanych robót jest zgodna z projektem, umową i sztuką budowlaną. W związku z powyższym komisja postanowiła dopuścić obiekt do ruchu. Wynagrodzenie zostało ustalone wg kosztorysu powykonawczego w wysokości 655.781,55 zł netto, tj. 800.053,49 zł brutto. Innych uwag komisja nie wniosła. Protokół został podpisany przez komisję odbiorową, w tym inspektora nadzoru oraz przedstawicieli wykonawcy. Do protokołu odbioru dołączono protokół spisany w dniu 10 września 2009 roku, który dotyczył przekazania mieszkańcom wsi Bąkowa Góra – Fandulonka przepustów rurowych pod zjazdami ∅ 30 cm w ilości 44 m zakupionych i dostarczonych przez Firmę DROMOST Sp. j. zleconych przez Gminę Ręczno zgodnie z zapisami protokołu spisanego w dniu 31 sierpnia 2009 roku z odbioru robót końcowych przebudowy drogi w Łękach Królewskich gm. Ręczno, wykonanej przez Firmę DROMOST Sp. j. na podstawie umowy nr 2/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku zapisów dotyczących robót zamiennych polegających na dostarczeniu dla mieszkańców wsi Bąkowa Góra Fandulonka w ramach inwestycji „przebudowa drogi na Fandulonkę” wykonanie w zamian za nie wykonanie przepustów w ramach inwestycji „Przebudowa drogi w Łękach Królewskich”. W dniu 10 września 2009 roku przedstawiciel Firmy DROMOST Sp. j. przekazał przedstawicielom wsi Bąkowa Góra Fandulonka 44 m przepustów rurowych ∅ 30 cm pod zjazdy na nieruchomości. Na podstawie protokołu odbioru wykonawca wystawił w dniu 1 września 2009 roku fakturę nr 86/2009 na kwotę 800.053,49 zł, data wpływu do Urzędu – 1 września 2009 roku, FV 751. Wykonanie robót zgodnie z umową potwierdziła na fakturze Barbara Gołygowska – inspektor. Pod względem formalnym i rachunkowym fakturę sprawdziła Katarzyna Skrobek, a pod względem merytorycznym – Barbara Gołygowska. Wypłatę zatwierdził Wójt Gminy – Marian Sroka i Skarbnik Gminy – Wiesława Okoń. Fakturę zadekretowano w kwocie 794.288,99 zł do ujęcia w rozdz. 60016 §6050 na kontach Wn 080-7/ Ma 201/125 oraz Wn 810/Ma 800-2. Ponadto kwotę 5.764,50 ujęto w rozdziale 60016 §4270 i zadekretowano Wn 400-2/ Ma _____________________________________________________ 100 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 201/125. Zapłacono przelewem w dniu 28 września 2009 roku – WB nr 183 z dnia 28 września 2009 roku. Kontrolującym nie przedstawiono kosztorysu powykonawczego, który był wymagany przez specyfikację istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z treścią specyfikacji cyt. „Rozliczenie inwestycji nastąpi kosztorysem powykonawczym”. Ponadto na kosztorys powykonawczy powoływała się komisja dokonująca odbioru końcowego przebudowy drogi w Łękach Królewskich w dniu 31 sierpnia 2009 roku. Z treści protokołu wynika, iż cyt. „Komisja dokonała odbioru robót wg pozycji podanych w kosztorysie powykonawczym (…)”. Ponadto z protokołu wynika, iż „wynagrodzenie strony ustaliły wg kosztorysu powykonawczego” na kwotę 800.053,49 zł. Także w przypadku niewykonania przepustów komisja stwierdziła, iż „kosztorys powykonawczy różni się od kosztorysu ofertowego” o niewykonanie pozycji kosztorysowej. W sprawie braku kosztorysu powykonawczego wyjaśnienie złożyła Barbara Gołygowska – inspektor. Z treści złożonego wyjaśnienia wynika, że po zakończeniu inwestycji w dokumentacji powykonawczej wykonawca – Firma „DROMOST” Sp. j. przedstawiła Sprawozdanie, które spełniło rolę dokumenty rozliczeniowego całej inwestycji. Sprawozdanie to po kolei rozliczało pozycje zawarte w kosztorysie ofertowym i pozwoliło rozliczyć inwestycję. Wyjaśnienie Barbary Gołygowskiej z dnia 14 czerwca 2010 roku w sprawie braku kosztorysu powykonawczego stanowi załącznik nr 25 do protokołu kontroli. Kontrolujący stwierdzili, iż złożone dokumenty odbiorowe wykonawcy w zakresie Przebudowy drogi w Łękach Królewskich, a w szczególności znajdujące się w nich sprawozdanie nie spełnia roli kosztorysu powykonawczego. Ze złożonego sprawozdania wynika m.in. podstawa wykonania robót, rodzaj robót, zakres robót (rodzaj i ilość), termin wykonania robót, zastosowane materiały oraz ogólna wartość robót. Stwierdzić należy, iż kosztorys powykonawczy jest dokumentem określającym rzeczywiste koszty wykonania i przysługujące wynagrodzenie wykonawcy, znajdujące wiarygodne potwierdzenie w dokumentacji technicznej, książce obmiaru z uwzględnieniem robót dodatkowych lub zamiennych. Kosztorys powykonawczy powinien zostać sporządzony z wykorzystaniem podstaw i zasad, na których opracowano kosztorys ofertowy albo zapisanych w umowie, jeżeli strony ustaliły wynagrodzenie kosztorysowe. Analiza postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wykazała, iż ostateczną cenę ofert złożonych przez wykonawców stanowić będzie suma wartości brutto kosztorysu ofertowego. W związku z powyższym należało sporządzić kosztorys powykonawczy i ująć w nim wprowadzone zmiany w realizowaniu robót. Na tej podstawie powinien zostać sporządzony protokół odbioru robót oraz wystawiona faktura za realizację zadania. Ponadto w przypadku niewykonania przepustów, a dokonania za nie zapłaty wynagrodzenia wyjaśnienie złożył Marek Sroka – Wójt Gminy. Ze złożonego wyjaśnienia wynika, iż po przeprowadzonej wizji w terenie, rozmowach i ustaleniach z mieszkańcami Łęk Królewskich w dniu 17 czerwca 2009 roku dzień później został spisany Protokół przekazania terenu i placu budowy. Na okoliczność przekazania terenu drogi, między innymi: spisano wniosek wykonawcy – Firmy „DROMOST” oraz spisano odpowiedź zamawiającego, w imieniu którego działał Wójt Gminy. Z protokołu wynikało, że mogą pozostać przepusty pod zjazdy na działki pod warunkiem, że zostaną wybudowane dodatkowe zjazdy wskazane przez mieszkańców wsi, a wykonawca zobowiązał się wykonać roboty zamienne, tożsame lub o tożsamej wartości na innym odcinku drogi. Po wykonaniu inwestycji sporządzono w dniu 31 sierpnia 2009 roku Protokół odbioru końcowego. Protokół został zatwierdzony przez Wójta Gminy. W zamian za przepusty ∅40 o długości 17,50 mb, wykonawca Firma „DROMOST” przekazała przepusty o długości 44 mb ∅30 (w ramach tej samej kwoty). Na tę okoliczność wykonawca przekazał protokół spisany w dniu 10 września 2009 _____________________________________________________ 101 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 roku z przekazania przedmiotowych przepustów dla mieszkańców wsi. Odnośnie zamienionych przepustów było rozliczenie bezgotówkowe oraz trwały rozmowy odnośnie kwestii na ile metrów bieżących przepustów można zamienić przepusty ∅40 na przepusty ∅30. Faktem jest, że przepusty zostały przekazane dla wbudowania na drodze Bąkowa Góra Fandulonka. Przepusty zostały wbudowane w nowopowstały rów od strony zachodniej na odcinku drogi o długości 1+000,00 km na działce ewidencyjnej 274 w miejscach wskazanych przez rolników. Przepusty służą do wjazdu na działki rolne rolników: 1) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 422 i 416 użytkowane przez (…)47, 2) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 416 i 415 użytkowane przez (…)48, 3) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 414 i 413 użytkowane przez (…)49, 4) przepust o długości 4 mb – wjazd na działki 412, 411 i 410 użytkowane przez (…)50, 5) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 409/4 i 409/3 użytkowane przez (…)51, 6) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 409/5 i 393 użytkowane przez (…)52, 7) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 241 i 240 użytkowane przez (…)53, 8) przepust o długości 5 mb – wjazd na działki nr 239/2 i 239/1 użytkowane przez (…)54, 47 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 48 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 49 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 50 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 51 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 52 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 53 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 102 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 9) przepust o długości 5 mb – wjazd na działkę nr 238 użytkowaną przez (…)55. Na podjęcie takiej decyzji złożyło się wiele czynników: pozostałe materiały z przebudowy drogi na Łękach Królewskich, prośby mieszkańców podczas rozmów w trakcie przebudowy drogi na Fandulonkę o zamontowanie przepustów pod zjazdami do pól, brak dodatkowych środków finansowych na inwestycję, okres zbliżających się intensywnych prac polowych związanych z wykopkami i siewem zbóż ozimych oraz utrudniony dostęp do pól przez nowopowstały rów odwadniający. Z wyjaśnienia Wójta Gminy wynika ponadto, że przekazanie przepustów spowodowało prawidłowy dojazd do pól i prawidłowe użytkowanie pól. Faktem jest, że była to sytuacja nietypowa, ale efekt jest słuszną sprawą i zgodną z oczekiwaniem lokalnego społeczeństwa. Wyjaśnienie Marka Sroki – Wójta Gminy w sprawie przekazania przepustów na drogę Bąkowa Góra – Fandulonka stanowi załącznik nr 26 do protokołu kontroli. Kontrolujący stwierdzili, iż bezpodstawnym było przekazanie przez wykonawcę przepustów pochodzących z realizowanego zadania osobie prywatnej, która nie była pracownikiem zlecającej jednostki, a także świadczy o braku nadzoru Wójta Gminy – Marka Sroki nad realizacją powyższej inwestycji. 8. Nadzór inwestorski – zlecono na podstawie umowy nr 11/06/2009 z dnia 18 czerwca 2009 roku Pani Jolancie Balcer z Piotrkowa Trybunalskiego (uprawnienia nr UAN.IV-10220/180/82 Piotrków Trybunalski) za wynagrodzeniem 7.000,00 zł brutto. Termin wykonywania zleconej usługi ustalono od dnia podpisania umowy do całkowitego rozliczenia inwestycji, tj. do dnia 31 sierpnia 2009 roku oraz czas trwania rękojmi. W rozliczeniu inspektor nadzoru wystawił rachunek z dnia 31 sierpnia 2009 roku na kwotę 7.000,00 zł; zapłacono przelewem w dniu 1 września 2009 roku – WB 163 z dnia 1 września 2009 roku. Na okoliczność wyboru wykonawcy sporządzono notatkę służbową stanowiącą załącznik nr 1 do Regulaminu udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości 14.000 euro. 9. Zabezpieczenie środków w budżecie Gminy - środki finansowe na realizację zadania zabezpieczone były w budżecie Gminy uchwałą nr XVII/117/09 Rady Gminy Ręczno z dnia 31 marca 2009 roku w sprawie zmiany budżetu gminy na rok 2009; zgodnie z załącznikiem nr 2 do uchwały na budowę dróg publicznych gminnych w dz. 600 rozdz. 60016 §6050 na 2009 rok zaplanowano środki finansowe w kwocie ogólnej – 1.030.000,00 zł (w tym 1.000.0000,00 na realizację zadania Przebudowa drogi w Łękach Królewskich). Inwestycja została sfinansowana ze środków własnych Gminy Ręczno. 10. Rozliczenie zakończonego zadania inwestycyjnego – dokonano w dniu 16 października 2009 roku; łączna wartość zrealizowanego zadania inwestycyjnego ustalona została w wysokości – 825.869,99 zł, w tym koszty dokumentacji projektowej – 18.300,00 zł; koszty robót drogowych budowlanych – 794.288,99 zł, koszty nadzoru inwestorskiego – 7.000,00 zł oraz wykonanie map do celów projektowych, wyrysów i inwentaryzacji powykonawczej 6.281,00 zł. Na okoliczność 54 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 55 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. _____________________________________________________ 103 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 rozliczenia kosztów inwestycji i przyjęcia na stan środków trwałych sporządzono w dniu 16 października 2009 roku dowód przyjęcia środka trwałego OT nr 7/2009. Akta kontroli (strony od nr 78 do nr do nr 161). Przebudowa drogi na Fandulonkę na terenie Gminy Ręczno 288.323,14 zł oraz roboty dodatkowe na kwotę 15.860,00 zł. 1. Wykonanie dokumentacji techniczno-opisowej (uproszczonej) zadania inwestycyjnego na przebudowę drogi na Fandulonkę (miejscowość Bąkowa Góra) na odcinku 1.000 mb zlecono do wykonania firmie Usługi Projektowe – Kazimierz Sadowski na podstawie umowy nr 21/01/2009 z dnia 13 stycznia 2009 roku. Umową tą zlecono także wykonanie dokumentacji techniczno-opisowej uproszczonej) dotyczącej przebudowy drogi dojazdowej do pól Majkowice-Kresy. Termin wykonania prac strony ustaliły na 15 luty 2009 roku. Wartość prac miała wynieść ogółem 8.000 zł netto (9.760 zł brutto), z tego wartość dokumentacji przebudowy drogi na Fandulonkę – 4.000 zł netto (4.880 zł brutto). Zlecona do wykonania dokumentacja obejmowała: część techniczno-opisową, kosztorys inwestorski i kosztorys zerowy oraz przedmiar robót. W umowie nie określono sposobu przekazania dokumentacji. Umowę kontrasygnował Skarbnik Gminy. Na okoliczność wyboru wykonawcy sporządzono notatkę służbową stanowiącą załącznik nr 1 do Regulaminu udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości 14.000 euro wprowadzonego zarządzeniem Wójta Gminy Ręczno nr 3/2009 z dnia 2 stycznia 209 roku. Protokół przekazania dokumentacji z dnia 2 lutego 2009 roku został podpisany przez wykonawcę oraz Barbarę Gołygowską - inspektora. Za wykonanie przedmiotu umowy wykonawca wystawił fakturę nr 2/02/2009 z dnia 2 lutego 2009 roku; zapłacono przelewem w dniu 9 lutego 2009 roku. Faktura została opisana przez inspektora ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią, który dokonał także sprawdzenia faktury pod względem merytorycznym. Fakturę sprawdził pod względem formalno – rachunkowym podinspektor ds. wydatków. Fakturę zatwierdził do wypłaty Skarbnik oraz Wójt Gminy (Wn 080-5 i 080-9/Ma 201-88 – FV 88). Wartość szacunkową zamówienia ustalono w oparciu o kosztorys inwestorski ze stycznia 2009 roku na kwotę – 376.935,21 zł brutto (netto – 308.963,29 zł). Analiza postanowień Projektu budowlano-wykonawczego wykazała, iż nie zaprojektowano przepustów rurowych do realizacji projektowanej przebudowy drogi. 2. W dniu 6 maja 2009 roku Wójt Gminy Ręczno dokonał zgłoszenia o przystąpieniu do robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę polegających na Przebudowie drogi dojazdowej do gruntów rolnych na Fandulonkę w m. Bąkowa Góra gm. Ręczno. Jako termin rozpoczęcia robót wskazano dzień 22 czerwca 2009 roku. 3. Ogłoszenie o zamówieniu dotyczące postępowania o udzieleniu zamówienia publicznego na zadanie „Przebudowa drogi na Fandulonkę” zamieszczono w dniu 24 kwietnia 2009 roku w Biuletynie Zamówień Publicznych – numer ogłoszenia 121230, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz wywieszono na tablicy ogłoszeń. Według ogłoszenia przedmiotem zamówienia była Przebudowa drogi na Fandulonkę w miejscowości Bąkowa Góra na odcinku 1000 metrów. Droga usytuowana jest na działce nr 274. Istniejąca szerokość pasa drogowego pozwala na wykonanie projektowanej jezdni o szerokości 4,50 metra z poboczami o szerokości 0,75 metra – 1,25 (od linii ogrodzenia) z gruntu miejscowego. Odwodnienie za pośrednictwem projektowanego rowu przydrożnego od strony zachodniej. Podbudowa: górna warstwa podbudowy grub. 12 cm z kruszywa łamanego (dolomit) stabilizowanego mechanicznie, dolna warstwa podbudowy – istniejące utwardzenie z kamienia tłuczonego po wyprofilowaniu do projektowanego spadku poprzecznego i zagęszczeniu. Przewidziano wykonanie dwóch warstw nawierzchni ścieralnej. Zgodnie z ogłoszeniem postępowanie prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego o wartości szacunkowej poniżej progów ustalonych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. Termin wykonania zamówienia _____________________________________________________ 104 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 zamawiający wyznaczył na dzień 31 sierpnia 2009 roku. Zamawiający wymagał od wykonawców zainteresowanych przystąpieniem do przetargu wniesienia wadium w kwocie 5.000 zł. Kryterium oceny ofert ustalono: cenę 90% oraz długość okresu gwarancji – 10%. Termin składania ofert wyznaczono na dzień 22 maja 2009 roku. Ogłoszenie o zamówieniu spełnia wymogi art. 41 ustawy Prawo zamówień publicznych. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia dostępna była na stronie internetowej Gminy Ręczno oraz w siedzibie zamawiającego. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia nr ZP-341/D/2/2009 z dnia 24 kwietnia 2009 roku została zatwierdzona przez Wójta Gminy Ręczno. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia przewidziano udzielenie zamówień uzupełniających (art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych) w okresie 3 lat. Stwierdzono, iż w części specyfikacji poświęconej opisowi warunków udziału w postępowaniu oraz opisowi sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków w pkt 3 wymagano, aby wykonawcy wykazali, iż znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia. Zamawiający nie doprecyzował jednak opisu tego warunku udziału w postępowaniu. Powyższe świadczyło o nieprzestrzeganiu art. 36 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co najmniej opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków. 4. W ustalonym przez zamawiającego terminie wpłynęła jedna oferta firmy „DROMOST” Sp. j. w Radomsku – cena oferty 236.330,44 zł netto (brutto 288.323,14 zł). Otwarcia oferty dokonano w dniu 22 maja 2009 roku. Kontrolującym nie przedłożono do kontroli koperty, w której została złożona oferta. Z informacji złożonej przez Barbarę Gołygowską – inspektora wynika, iż koperta została wyrzucona. Powyższe działanie stanowi naruszenie art. 97 ust. 1 w zw. z art. 96 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, z których wynika, iż zamawiający przechowuje protokół wraz z załącznikami, m.in. ofertą, przez okres 4 lat od dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia, w sposób gwarantujący jego nienaruszalność. Z dziennika korespondencji przychodzącej wynikało, iż oferta firmy „DROMOST” Sp. j. dotycząca Przebudowy drogi na Fandulonkę wpłynęła w dniu 22 maja 2009 roku o godzinie 8.40 i została zarejestrowana pod pozycją 1858. Stwierdzono, że złożona oferta spełniała warunki zamawiającego określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Stosownie do wymogu określonego art. 17 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych – w dniu 22 maja 2009 roku osoba wykonująca czynności w postępowaniu oraz Wójt Gminy złożyli oświadczenia o braku okoliczności wymienionych w art. 17 ust. 1 ustawy skutkujących wyłączeniem z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Oferta firmy „DROMOST” uzyskała maksymalną liczbę punktów, tzn. 100 i w dniu 22 maja 2009 roku Wójt Gminy poinformował spółkę o wyborze na wykonawcę „Przebudowy drogi na Fandulonkę”. Zawiadomienie o wyborze oferty z dnia 22 maja 2009 roku zostało doręczone wykonawcy w dniu 26 maja 2009 roku oraz zamieszczone na tablicy ogłoszeń i w Biuletynie Informacji Publicznej. Zgodnie z protokołem postępowania o udzielenie zamówienia – na realizację zadania objętego postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający zamierzał przeznaczyć kwotę 380.000,00 zł brutto. 5. Umowę nr 3/06/2009 podpisano z wykonawcą tj. DROMOST Sp. j. w Radomsku w dniu 12 czerwca 2009 roku. Termin wykonania zadania ustalono na dzień 31 sierpnia 2009 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy ustalono w kwocie brutto – 288.323,14 zł (netto 236.330,44 zł). Rozliczenie za wykonanie zadania nastąpi na podstawie faktury i protokołu odbioru. Zamawiający nie żądał od wykonawcy wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W §12 umowy _____________________________________________________ 105 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 strony postanowiły, że odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady przedmiotu umowy, wynikająca z Kodeksu cywilnego, zostanie rozszerzona przez udzielenie pisemnej gwarancji. Wykonawca udzielił zamawiającemu gwarancji na wykonany przedmiot umowy na okres 36 miesięcy, zgodnie z podpisanym w ofercie oświadczeniem, licząc od dnia odbioru końcowego. Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zamieszczono w dniu 19 czerwca 2009 roku w Biuletynie Zamówień Publicznych – nr ogłoszenia 201426. 6. W dniu 12 czerwca 2009 roku spisano protokół przekazania terenu i placu budowy dla wykonania robót Przebudowa drogi na Fandulonkę. Zamawiający przekazał wykonawcy teren budowy (odcinek drogi Bąkowa Góra – Fandulonka o długości 1+000,00 km działki nr 274) oraz zakres robót (szczegółowy zakres w uproszczonej dokumentacji technicznej). Wykonawca został także poinformowany o stanie i lokalizacji uzbrojenia terenu w instalację podziemną. Ponadto inspektor nadzoru wnosił o wykonanie przepustu w km drogi 0+600,00, co spowoduje dodatkowe odwodnienie projektowanej drogi. Nie wykonanie przepustu spowoduje zastój wody w nowozaprojektowanym rowie. W oparciu o wskazane wyżej ustalenie teren został przyjęty przez wykonawcę. 7. Roboty dodatkowe: Pismem z dnia 30 czerwca 2009 roku - brak daty wpływu do Urzędu Gminy – wykonawca na podstawie §6 umowy wnioskował o udzielenie zamówienia dodatkowego, nie objętego zamówieniem podstawowym, niezbędnego do prawidłowego wykonania przebudowy przedmiotowej drogi na skutek sytuacji niemożliwych wcześniej do przewidzenia, a wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego. W uzasadnieniu wykonawca wskazał, że dokumentacja uproszczona przewiduje wykonanie przedmiotowej drogi po istniejącym śladzie utwardzenia drogi z zachowaniem płynności, w nawiązaniu do istniejącego utwardzenia, z wykorzystaniem konstrukcji jako warstwy dolnej podbudowy. Górna warstwa podbudowy grub. 12 cm (po zagęszczeniu) z kruszywa łamanego (dolomit) stabilizowanego mechanicznie 0-31,5 mm. Po robotach pomiarowych – wytyczeniu granic ewidencyjnych drogi przez uprawnionego geodetę, okazało się, że droga (istniejący ślad utwardzenia drogi) nie pokrywa się z projektowanym przebiegiem drogi i wykracza poza granice opracowania. Istniejąca szerokość utwardzenia drogi wynosi ok. 3,5 m. W założeniach dokumentacji cały przebieg istniejącego utwardzenia drogi miał szerokość 4,5 m. W związku z tym nie można wykonać drogi w śladzie istniejącego utwardzenia drogi – należy uzupełnić dodatkowo dolną warstwę podbudowy w miejscach, w których jest jej brak, do grubości, która jest w chwili obecnej w istniejącym śladzie (około 10-8 cm). Firma DROMOST Sp. j. może wykonać poszerzenie istniejącej podbudowy na odrębne zlecenie. Wykonawca przewidywał, iż należy wykonać poszerzenie istniejącej podbudowy w ilości ok. 1000 m2 w miejscach, gdzie projektowany przebieg drogi nie pokrywa się z istniejącą drogą poprzez wbudowanie około 200 ton kruszywa 0,63 mm. Dokładne pomiary zostaną określone w dokumentacji powykonawczej. Na piśmie znajduje się adnotacja Wójta Gminy – Marka Sroki „Akceptuję” oraz inspektora nadzoru „Potwierdzam konieczność wykonania robót dodatkowych ujętych w uzasadnieniu”. Na odwrocie wniosku znajduje się notatka sporządzona przez Barbarę Gołygowską – inspektora, z której wynika wielkość zamówienia dodatkowego obliczona na podstawie wartości cenowych podanych w poz. 4 d. 3 kosztorysu ofertowego, tj. 1.000 m3 x 19,20 zł = 19.200 zł x 22%= 23.424 zł – wartość do negocjacji. W dniu 17 lipca 2009 roku sporządzono protokół konieczności zgodnie z §6 umowy, na podstawie którego powierzono wykonanie dodatkowych robót koniecznych firmie „DROMOST” Sp. j. po przeprowadzeniu negocjacji w sprawie ceny wykonania robót. Z treści protokołu wynika, iż powstał on w oparciu o wniosek Firmy „DROMOST” Sp. j. z dnia 30 czerwca 2009 roku o udzielenie zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym, niezbędnych do prawidłowego wykonania przebudowy drogi na wskutek sytuacji niemożliwych wcześniej do przewidzenia, a wykonanie zamówienia podstawowego (Przebudowa drogi) jest uzależnione od wykonania _____________________________________________________ 106 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 zamówienia dodatkowego oraz potwierdzenie konieczności wykonania robót dodatkowych przez inspektor nadzoru, a w szczególności – wykonanie dolnej warstwy podbudowy w miejscach, w których jest jej brak, do grubości która jest w chwili obecnej w istniejącym śladzie po wytyczeniu drogi, w przewidywanej ilości ok. 200 ton kruszywa 0.63 mm. Protokół został zatwierdzony przez Wójta Gminy – bez daty. W dniu – brak daty – Firma DROMOST Sp. j. przedstawiła kosztorys na roboty dodatkowe Przebudowa drogi na Fandulonkę, który dotyczył uzupełnienia podbudowy kruszywem 0-63 mm do szerokości 4,5 m i grubości istniejącej podbudowy tłuczniowej (około 10 cm) w ilości 200 ton po 65 zł, co dało wartości 13.000 zł netto, tj. 15.860 zł brutto. Na kosztorysie znajduje się adnotacja wykonawcy „DROMOST”, której wynika, iż jest to kosztorys ostateczny po negocjacjach. Umowę nr 7/07/2009 podpisano z wykonawcą tj. DROMOST Sp. j. w Radomsku w dniu 24 lipca 2009 roku. Termin wykonania zadania ustalono na dzień 31 sierpnia 2009 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy ustalono w kwocie brutto – 15.860,00 zł (netto 13.000,00 zł). Rozliczenie za wykonanie zadania nastąpi na podstawie faktury i protokołu odbioru. Wykonawca udzielił zamawiającemu gwarancji na wykonany przedmiot umowy na okres 36 miesięcy, zgodnie z podpisanym w ofercie oświadczeniem, licząc od dnia odbioru końcowego. Wyjaśnienie w sprawie wykonania robót dodatkowych na Przebudowę drogi na Fandulonkę złożył Marek Sroka – Wójt Gminy. Ze złożonego wyjaśnienia wynika, iż przy rozpatrywaniu wniosku z dnia 30 czerwca 2009 roku Firmy „DROMOST” skupiono się na sprawach związanych z celowością wniosku, czyli czy faktycznie należy wykonać roboty dodatkowe. Notatka z przeprowadzenia oględzin dróg planowanych do przebudowania w roku 2009 dokonanych w dniu 8 grudnia 2008 roku (sporządzona 10 grudnia 2008 roku) oraz umowa nr 21/01/2009 z dnia 13 stycznia 2009 roku na wykonanie dokumentacji techniczno-opisowej przewidywały wykonanie drogi na Fandulonkę po istniejącym śladzie utwardzenia drogi, w nawiązaniu do istniejącego utwardzenia górnej warstwy podbudowy o grubości 12 cm i szerokości 5 metrów (dolna warstwa podbudowy – istniejące utwardzenie z kamienia tłuczniowego) plus warstwa jezdna – powierzchniowe utwardzenie asfaltem D160/220 o szerokości 4,5 m z wykorzystaniem konstrukcji jako warstwy dolnej podbudowy. Po robotach pomiarowych – wytyczeniu granic ewidencyjnych drogi przez geodetę, okazało się, że droga (istniejący ślad utwardzenia drogi) wykracza poza granice ewidencyjne działki nr 424. W związku z powyższym nie można było wykonać drogi w śladzie istniejącego utwardzenia drogi – należało uzupełnić dodatkowo dolną warstwę podbudowy w miejscach, w których było jej brak, do grubości która jest w istniejący śladzie (około 8-10 cm). Bez uzupełnienia dolnej warstwy podbudowy nie było możliwe wykonanie przebudowy drogi zgodnie z projektem budowlano-wykonawczym oraz sztuką budowlaną. Konieczność wykonania robót potwierdził na wniosku inspektor nadzoru. Nie uzupełnienie dolnej warstwy podbudowy (wbudowanie dodatkowo kruszywa) w śladzie drogi, spowodowałoby niezgodność z dokumentacją, która była złożona jako załącznik do wniosku z dnia 25 lutego 2009 roku o przyznanie dotacji z Terenowego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych Województwa Łódzkiego. W całej procedurze postępowania nie wzięto pod uwagę, że wniosek nie został zarejestrowany w dzienniku pism przychodzących. Powodem tego było przystawianie pieczątek wpływu nie na ofertach związanych z zamówieniami publicznymi, ale na kopertach, w których znajdują się oferty. Wniosek był poddawany w dyskusji pomiędzy zamawiającym, wykonawcą i inspektorem nadzoru. Wyjaśnienie Marka Sroki Wójta Gminy w sprawie wykonania robót dodatkowych – Przebudowa drogi na Fandulonkę stanowi załącznik nr 27 do protokołu kontroli. 8. W dniu 31 sierpnia 2009 roku wykonawca zgłosił inwestorowi zakończenie robót budowlanych. Decyzją 8/2009 z dnia 31 sierpnia 2009 roku Wójt Gminy powołał komisję na odbiór prac końcowych. Protokół odbioru robót został spisany w dniu 31 _____________________________________________________ 107 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 sierpnia 2009 roku. Komisja dokonała odbioru robót wg pozycji podanych w kosztorysie powykonawczym poprzez oględziny w terenie oraz ocenę jakości robót. Stwierdzono, iż ilość wykonanych robót jest zgodna z zawartą umową nr 3/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku oraz z zawartą umową dodatkową nr 7/07/2009 z dnia 24 lipca 2009 roku. Komisja stwierdziła, iż wybudowany obiekt nadaje się do odbioru i nie wnosi uwag. Roboty zostały wykonane zgodnie z dokumentacją techniczną, technologią wykonania oraz sztuką budowlaną. Wynagrodzenie zostało ustalone w łącznej wysokości 249.330,44 zł netto, tj. 304.183,14 zł brutto, z tego: z umowy nr 3/06/2009 – 236.330,44 zł netto, tj. 288.323,14 zł brutto oraz z umowy nr 7/07/2009 – 13.000 zł netto, tj. 15.860,00 zł brutto. Innych uwag komisja nie wniosła. Protokół został podpisany przez komisję odbiorową, inspektora nadzoru, przedstawicieli wykonawcy oraz przedstawiciela zarządu dróg wojewódzkich. Protokół został zatwierdzony przez Wójta Gminy – Marka Srokę. W dokumentach odbiorowych Przebudowy drogi na Fandulonkę znalazł się m.in. kosztorys powykonawczy na kwotę 288.323,14 zł oraz kosztorys powykonawczy na roboty dodatkowe o wartości 15.860 zł. 9. Na podstawie protokołu odbioru wykonawca wystawił w dniu 4 września 2009 roku fakturę nr 92/2009 na kwotę 288.323,14 zł wynikającą z umowy nr 3/06/2009, data wpływu do Urzędu – 4 września 2009 roku, FV 768. Wykonanie robót zgodnie z umową potwierdziła na fakturze Barbara Gołygowska – inspektor. Pod względem formalnym i rachunkowym fakturę sprawdziła Katarzyna Skrobek - podinspektor, a pod względem merytorycznym – Barbara Gołygowska. Wypłatę zatwierdził Wójt Gminy – Marian Sroka i Skarbnik Gminy – Wiesława Okoń. Fakturę zadekretowano w kwocie 288.323,14 zł do ujęcia w rozdz. 60017 §6050 na kontach Wn 080-9/ Ma 201/125 oraz Wn 800-2/Ma 800-3. Zapłacono przelewem w dniu 10 września 2009 roku – WB nr 171 z dnia 10 września 2009 roku. Ponadto wykonawca wystawił w dniu 4 września 2009 roku fakturę nr 93/2009 na kwotę 15.860,00 zł wynikającą z umowy nr 7/07/2009, data wpływu do Urzędu – 4 września 2009 roku, FV 769. Wykonanie robót zgodnie z umową potwierdziła na fakturze Barbara Gołygowska – inspektor oraz Inspektor nadzoru – Włodzimierz Ciemniewski. Pod względem formalnym i rachunkowym fakturę sprawdziła Katarzyna Skrobek - podinspektor, a pod względem merytorycznym – Barbara Gołygowska. Wypłatę zatwierdził Wójt Gminy – Marian Sroka i Skarbnik Gminy – Wiesława Okoń. Fakturę zadekretowano w kwocie 15.860,00 zł do ujęcia w rozdz. 60017 §6050 na kontach Wn 080-9/ Ma 201/125 oraz Wn 800-2/Ma 800-3. Zapłacono przelewem w dniu 10 września 2009 roku – WB nr 171 z dnia 10 września 2009 roku. 10. Nadzór inwestorski – zlecono na podstawie umowy nr 5/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku Panu Włodzimierzowi Ciemniewskiemu z Radomska (uprawnienia nr 22/94) za wynagrodzeniem 3.000,00 zł brutto. Termin wykonywania zleconej usługi ustalono od dnia podpisania umowy do dnia 15 września 2009 roku oraz na czas trwania gwarancji i rękojmi. W rozliczeniu inspektor nadzoru wystawił rachunek nr 09/09/2009 z dnia 4 września 2009 roku na kwotę 3.000,00 zł; zapłacono przelewem w dniu 7 września 2009 roku – WB 168 z dnia 7 września 2009 roku. Wyboru wykonawcy dokonano zgodnie z §7 ust. 1 pkt 1 Regulaminu udzielania zamówień o wartości netto nie przekraczającej wyrażonej w złotych równowartości kwoty 14.000 euro, tj. nie sporządzając na tę okoliczność żadnej dokumentacji. 11. Zabezpieczenie środków w budżecie Gminy - środki finansowe na realizację zadania zabezpieczone były w budżecie Gminy uchwałą nr XVI/112/09 Rady Gminy Ręczno z dnia 24 lutego 2009 roku w sprawie uchwalenia budżetu gminy Ręczno na rok 2009; zgodnie z załącznikiem nr 4 do uchwały na budowę dróg wewnętrznych w dz. 600 rozdz. 60017 §6050 na 2009 rok zaplanowano środki finansowe w kwocie ogólnej – 1.155.000,00 zł (w tym 380.0000,00 na realizację zadania Przebudowa drogi na Fandulonkę). Inwestycja została sfinansowana ze środków: własnych w wysokości 222.183,14 zł oraz z dotacji pochodzącej z Funduszu Ochrony Gruntów _____________________________________________________ 108 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Rolnych w wysokości 90.000 zł w ramach umowy nr 151/RO/2009 z dnia 10 czerwca 2009 roku. Dokumenty rozliczeniowe wymagane powyższą umową zostały przedłożone do Urzędu Marszałkowskiego w dniu 14 października 2009 roku, a środki wpłynęły na rachunek budżetu w dniu 11 grudnia 2009 roku. 12. Rozliczenie zakończonego zadania inwestycyjnego – dokonano w dniu 4 września 2009 roku; łączna wartość zrealizowanego zadania inwestycyjnego ustalona została w wysokości – 312.183,14 zł, w tym koszty dokumentacji projektowej – 4.880,00 zł; koszty robót drogowych budowlanych – 304.183,14 zł, koszty nadzoru inwestorskiego – 3.000,00 zł oraz wykonanie wyrysów – 120,00 zł. Na okoliczność rozliczenia kosztów inwestycji i przyjęcia na stan środków trwałych sporządzono w dniu 4 września 2009 roku dowód przyjęcia środka trwałego OT nr 4/2009. Dane dotyczące badanych zadań inwestycyjnych: Przebudowy drogi w Łękach Królewskich Przebudowy drogi na Fandulonkę oraz Przebudowy drogi do pól Majkowice – Kresy stanowią załącznik nr 28 do protokołu kontroli. IX. EWIDENCJA MAJĄTKU GMINY. INWENTARYZACJA 1. ZASADY EWIDENCJI SKŁADNIKÓW MAJĄTKOWYCH (EWIDENCJA ILOŚCIOWA, ILOŚCIOWO–WARTOŚCIOWA) Zasady ewidencji składników majątkowych zostały opisane w zakładowym planie kont, stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 39/2006 Wójta Gminy Ręczno z dnia 31 października 2006 roku w sprawie zakładowego planu kont dla jednostek budżetowych. W/w zarządzenie zostało zmienione zarządzeniem nr 30a/2008 Wójta Gminy Ręczno z dnia 12 sierpnia 2008 roku zmieniającym zarządzenie w sprawie zasad przeprowadzania rachunkowości oraz zakładowego planu kont. Z treści wymienionego dokumentu wynika, że do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością jednostki, które nie podlegają ujęciu na kontach 013, 014, 016, 017 służy konto 011 - środki trwałe. Konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych, niepodlegających ujęciu na kontach 011, 014, 015 wydanych do używania na potrzeby działalności podstawowej jednostki lub działalności finansowo wyodrębnionej, które podlegają umorzeniu w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania. Do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają umorzeniu według stawek amortyzacyjnych stosowanych przez jednostkę służy konto 071. Odpisy umorzeniowe są dokonywane w korespondencji z kontem 401. Do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających umorzeniu jednorazowo w pełnej wartości, w miesiącu wydania ich do używania służy konto 072. Umorzenie księgowane jest w korespondencji z kontem 400. W okresie objętym kontrolą jednostka objęła ubezpieczeniem majątek Gminy: (wyposażenie oczyszczalni ścieków, wyposażenie hydroforni, budynki, maszyny i urządzenia na wyposażeniu Urzędu Gminy), od pożaru, kradzieży, klęsk żywiołowych, wandalizmu i przepięć energii elektrycznej - pełny zakres. Ponadto ubezpieczeniem deliktowym objęto schody i drogi. Test dotyczący zasad ewidencji składników majątkowych stanowi załącznik nr 29 do protokołu kontroli. _____________________________________________________ 109 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2. EWIDENCJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH – KONTO 011, 013. 2.1. Urządzenia księgowe Do konta 011 prowadzono subkonta stanowiące uszczegółowienie ewidencji syntetycznej służące do ewidencji poszczególnych środków trwałych: 011-1 grunty; 011-2 budynki, lokale, obiekty inżynieryjne; 011-3 urządzenia techniczne i maszyny; 011-4 środki transportu. Do szczegółowej ewidencji środków trwałych służy: księga środków trwałych, tabele amortyzacyjne. Kontrolującym przedstawiono księgę środków trwałych, która zawierała numery inwentarzowe poszczególnych środków trwałych, ich określenie, datę przyjęcia do używania, datę przyjęcia/zdjęcia ze stanu, wartość początkową. Ewidencja zawierała wskazanie dowodu na podstawie, którego przyjęto lub zdjęto środek trwały z ewidencji. W załączniku nr 1 do zarządzenia nr 39/2006 Wójta Gminy Ręczno z dnia 31 października 2006 roku w sprawie zakładowego planu kont określono informacje jakie powinna zawierać KŚT. Analiza KŚT wykazała, że nie we wszystkich pozycjach wykazywano stawkę amortyzacji, roczną i miesięczną kwotę amortyzacji jako informacje, które zostały określone w ww. zarządzeniu. Ewidencję umorzenia poszczególnych środków trwałych prowadzono w tabelach amortyzacyjnych według poszczególnych grup środków trwałych w sposób umożliwiający ustalenie wartości początkowej poszczególnych środków trwałych, zastosowanie stawki umorzeniowej, wartości rocznego umorzenia. Do konta 013 prowadzono ewidencję ilościowo-wartościową w księdze inwentarzowej w sposób umożliwiający ustalenie wartości początkowej i ilość pozostałych środków oddanych do używania. Weryfikacji poddano prawidłowość ewidencjonowania dróg zaliczanych do dróg gminnych publicznych. Kontrolującym przedstawiono uchwałę Rady Gminy nr XIV/137/2000 z dnia 27 grudnia 2000 roku w sprawie zaliczenia do kategorii dróg gminnych. Na podstawie w/w uchwały do kategorii dróg gminnych zaliczono w 25 pozycjach 55,1 km dróg (dziewięć dróg posiada numer drogi, a w szesnastu pozycjach brak numeru drogi). Natomiast z załącznika do uchwały nr 717/06 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 23 sierpnia 2006 roku w sprawie nadania numerów drogom publicznym gminnym na obszarze województwa łódzkiego (Dz. Urz. nr 319, poz. 2482) w części dotyczącej gminy Ręczno wynika, że do Gminy należy 20 dróg o kategorii dróg gminnych publicznych. W związku z tym, objęte ewidencją analityczną drogi wykazane w grupie II środków trwałych - obiekty inżynierii lądowej i wodnej, porównane zostały z w/w uchwałą Rady Gminy Ręczno. Z porównania powyższych uchwał wynika, że istnieje różnorodność w nazewnictwie dróg, co uniemożliwia ich identyfikację, np.: - w uchwale nr 717/06 Zarządu Województwa Łódzkiego jako droga o numerze 6135 została wpisana: (Ślepietnica)–gm. Łęki Szlacheckie–Paskrzyn–Placówka–Łęg Ręczyński – Łęg Majkowski; natomiast w uchwale nr XIV/1372000 Rady Gminy nie figuruje droga o powyższej nazwie, natomiast w poz. 3 zapisano droga „Paskrzyn-Ślepietnica /Gm.Łęki Szlacheckie/, w poz. 4 droga „Paskrzyn–Placówka-Łęg Ręczyński, w poz. 13 droga „Łęg Ręczyński-Łeg Majkowski, - w powyższej uchwale Rady Gminy figuruje w ostatniej pozycji droga Stobnica– Hilowizna, której brak było w uchwale Zarządu Województwa Łódzkiego. Poza tym ewidencja analityczna środków trwałych nie zawiera dróg o charakterystyce identyfikującej środek trwały jako droga gminna o nazwie wskazanej w uchwale Rady Gminy i uchwale Zarządu Województwa Łódzkiego. W związku z tym kontrolujący poprosili o wyjaśnienie i przypisanie pozycji inwentarzowej drogom gminnym publicznym według nazwy zawartej w uchwale Zarządu Województwa Łódzkiego. Wyżej opisany sposób ewidencjonowania dróg gminnych uniemożliwia porównanie ewidencji analitycznej _____________________________________________________ 110 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 z uchwałą nr XIV/137/2000 Rady Gminy i jednoznacznie stwierdzenie, które drogi są objęte, czy też nie ewidencją księgową. Wyjaśnienie podinspektor Pani Iwony Tręda w sprawie ewidencjonowania dróg gminnych w księdze środków trwałych stanowi załącznik nr 30 do protokołu kontroli. Z w/w wyjaśnienia wynika, że brak wyodrębnienia w księdze środków trwałych z podziałem na drogi gminne i drogi wewnętrzne spowodowany jest z brakiem zweryfikowania danych ze stanowiskiem gospodarki gruntami. Kontrolującym przedstawiono wykaz dróg z podziałem na drogi gminne i drogi wewnętrzne, który stanowi załącznik nr 31 do protokołu, w którym wyspecyfikowano m.in. nazwę drogi, numer drogi oraz pozycję według uchwały Nr 717/06 Zarządu Województwa Łódzkiego (Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego Nr 319, poz. 2482 z 2006 roku. ). Weryfikując powyższy wykaz z zapisami w uchwale Zarządu Województwa Łódzkiego stwierdzono, że ewidencją nie objęto dróg gminnych wskazanych w poniższej tabeli: Nazwa i numer drogi wg Numer działki i Tytuł prawny do Uchwały Zarządu Województwa Położenie nieruchomości Trzy Morgi-Pociosek 110302E 669,780 Stobnica 1566 Paskrzyn Decyzja Wojewody Łódzkiego z 28.07.2003 roku SP.VII.7723/D/787/2003 Ignaców Poduchowny-Kopalina- 465, 466, 563 Kolonia Ręczno Decyzja Wojewody Łódzkiego z 28.07.2003 roku SP.VII.7723/D/787/2003 549, 337, 798, 814 Stan prawny nieuregulowany 497, 658, 661 Bąkowa Góra Stan prawny w trakcie regulacji. Kolonia Ręczno 110304E Stobnica-Brzezie Piła-. gmina RozprzaLubień ( 110319E ) Bąkowa Góra - cmentarz 110317E Na podstawie wyjaśnienia podinspektor Iwony Tręda ustalono, że drogi Trzy MorgiPociosek 110302E; Ignaców Poduchowny-Kopalina-Kolonia Ręczno 110304E; Bąkowa Góra-cmentarz 110317 E, Stobnica-Brzezie Piła-gmina Rozprza-Lubień (110319 E) nie zostały objęte ewidencją w związku z nie ponoszeniem nakładów inwestycyjnych na tych nieruchomościach. Na podstawie prowadzonej ewidencji analitycznej środków trwałych kontrolujący ustalili, że niektóre drogi posiadają kilka numerów inwentarzowych, co zostało wykazane w poniższym zestawieniu: Numer inwentarzowy Data i źródło nabycia Nazwa Wartość 24-242 Droga Bąkowa Góra-Parcele 30.10.1994 r. 10.500 zł II 24-242 Zwiększenie wartości Bąkowa Góra-Parcele drogi Protokół odbioru z dnia 2.04.2001 r. 72.703,08 zł II 24-242 Zwiększenie wartości Bąkowa Góra-Parcele drogi Protokół odbioru z dnia 2.04.2001 r. 65.851,87 zł II/26/7 Zwiększenie wartości Bąkowa Góra –Parcele drogi Protokół odbioru z 25.10.2006 r. 41.914,21 zł II/220/7 _____________________________________________________ 111 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Numer inwentarzowy Nazwa Data i źródło nabycia Wartość 24-242 Droga Będzin 30.12.1994 4.500 zł II/26/6 II/220/6 Zwiększenie Będzin Protokół odbioru z 25.10.2006 r. 115.379,38 zł wartości drogi Kontrolujący ustalili na podstawie wskazanych środków trwałych oraz przyporządkowanych im numerów inwentarzowych, że przy zwiększaniu wartości określonego środka trwałego był nadawany kolejny numer inwentarzowy oraz pozycja w księdze środków trwałych. Numer inwentarzowy powinien być przypisany do poszczególnych składników majątku trwałego w sposób identyfikujący poszczególny środek trwały celem ustalenia jego wartości początkowej. Stosownie do art. 16 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2009 roku, Dz. U. nr 152, poz. 223 ze zm.) konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej. Kontrolujący stwierdzili, że zapisy w księdze środków trwałych w grupie „0”-grunty są zgodne z informacją o stanie mienia komunalnego stanowiącą załącznik do projektu uchwały budżetowej na 2009 rok. Rejestr gruntów stanowiących własność Gminy Ręczno wg stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku prowadzi inspektor Barbara Gołygowska. Jednakże z porównania danych zawartych w księdze środków trwałych, z informacją o stanie mienia komunalnego stanowiącą załącznik do projektu uchwały budżetowej na 2009 rok oraz z dokumentacją źródłową nieruchomości prowadzoną na stanowisku ds. gospodarki nieruchomościami przez inspektor Barbarę Gołygowską wynika, że część nieruchomości stanowiących własność Gminy Ręczno nie została ujęta w księdze środków trwałych i informacji o stanie mienia komunalnego. Należy stwierdzić, że informacja o stanie mienia komunalnego (załącznik nr 1 do zarządzenia nr 49/2009 Wójta Gminy Ręczno z dnia 12 listopada 2009 roku w sprawie projektu budżetu gminy Ręczno na 2010 rok) jak również dane wynikające z ewidencji księgowej są nierzetelne z uwagi na niewskazanie w nich gruntów stanowiących własność gminy, co zostało stwierdzone po sprawdzeniu dokumentów źródłowych nieruchomości. Powyższe zostało opisane w punkcie 5. Inwentaryzacja. Test dotyczący urządzeń księgowych stanowi załącznik nr 32 do protokołu kontroli. 2.2. Udokumentowanie obrotów na kontach (zwiększenia, zmniejszenia) - 2009 rok Według Instrukcji sporządzania obiegu i kontroli dowodów księgowych (załącznik do zarządzenia nr 56/2007) Wójta Gminy Ręczno z dnia 15 listopada 2007 roku do udokumentowania ruchu środków trwałych służą następujące dowody księgowe: - OT przychód środka trwałego, podstawą jego wystawienia są: faktura VAT, protokół odbioru zadania inwestycyjnego, zestawienie różnic inwentaryzacyjnych w zakresie nadwyżek, akty darowizny, umowa lub akt notarialny; - PT przyjęcie środka trwałego otrzymanego nieodpłatnie; _____________________________________________________ 112 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - LT likwidacja środka trwałego, podstawą jego wystawienia są: protokół postawienia środka trwałego w stan likwidacji, protokół zakwalifikowania podzespołu komputerowego jako zbędnego lub zużytego, zestawienie różnic inwentaryzacyjnych w zakresie niedoborów, faktura VAT za sprzedane środki; - Dokumentem rozchodu środka trwałego przekazanego nieodpłatnie jest protokół zdawczo-odbiorczy zarządzonego nieodpłatnego przekazania „ PT”. Saldo początkowe na 01.01.2009 Zwiększenia Zmniejszenia 12.717 575,43 2.082 670,67 172.012,56 Saldo końcowe na 31.12.2009 14.628.233,54 Kontrolę udokumentowania obrotów na koncie 011 skutkujących zwiększeniem wartości tego konta przeprowadzono na podstawie zapisów, dokonanych na wskazanym koncie, poniżej wyszczególnionych zdarzeń gospodarczych: -OT 1/2009 z dnia 14 maja 2009 roku - budowa wodociągu w miejscowości Ręczno, ul. Spółdzielcza 319 mb (nr inwentarzowy II/1/8 21-211), wartość początkowa 44.567,33 zł. Protokół odbioru spisany w dniu 14 maja 2009 roku. Zaksięgowano 011-2/080-22, stawka umorzenia 10 %. -OT 4/2009 z dnia 4 września 2009 roku - droga Fandulonka-1km (poprzeczna) (nr inwentarzowy II 28/23 II/220/23), wartość początkowa 312.183,14 zł. Protokół odbioru spisany w dniu 4 września 2009 roku. Zaksięgowano- 011-2/080-9, stawka umorzenia 4,5%. -OT 5/2009 z dnia 7 października 2009 roku - studnia redukcyjna Ręczno, zawór Hawido, filtr sitkowy (nr inwentarzowy II/2/9 21-211), wartość inwentarzowa 9.749,40 zł, Faktura VAT nr LS/09/07/112 z 6 sierpnia 2009 roku, Faktura VAT nr 10705988 z 7 października 2009 roku. Zaksięgowano 011-2/080-28, stawka umorzenia 10 %. -OT 6/2009 z dnia 7 października 2009 roku - wymiana wodociągu Bąkowa Góra (nr inwentarzowy II/2/11 21-211), wartość początkowa 193.520,70 zł, protokół z odbioru robót spisany w dniu 7 września 2009 roku, Faktura Vat 29/2009-remont drogi poprzez odtworzenie nawierzchni w ramach inwestycji „ wymiana wodociągu Bąkowa Góra Parcela. Zaksięgowano 011-2/080-21, stawka umorzenia 10%. Kontrolujący ustalili, że rozbieżność pomiędzy spisaniem protokołu z odbioru robót w dniu 7 września 2009 roku a przyjęciem realizowanej inwestycji na stan środków trwałych w dniu 7 października wynika z faktu, iż w ramach realizowanego zadania przeprowadzono postępowanie o odtworzenie nawierzchni drogi w ramach realizowanej inwestycji. Fakturę Vat 29/2009remont drogi poprzez odtworzenie nawierzchni w ramach inwestycji „ wymiana wodociągu Bąkowa Góra Parcela na kwotę 96.841,77 zł Przedsiębiorstwo HandlowoUsługowe „Kami” Katarzyna Kmita złożyło w dniu 7 października 2009 roku. -OT 8/2009 z dnia 30 października 2009 roku - zwiększenie wartości, – wodociągu Paskrzyn-Doły, przedłużenie linii na odcinku 150 mb (nr inwentarzowy II/2/12 21-211), wartość początkowa 23.301,58 zł, protokół odbioru spisany w dniu 7 października 2009 roku. Zaksięgowano 011-2/080-23, stawka umorzenia 10%. -OT 9/2009 z dnia 21 grudnia 2009 roku - przebudowa drogi ul. Mokra, dł. 215 mb (nr inwentarzowy II/28/25), protokół spisany w dniu 1 grudnia 2009 roku, wartość początkowa 105.402, 02. Zaksięgowano 011-2/080-3, stawka umorzenia 4,5%. -Faktura VAT nr 723/09 z 19 listopada 2009 roku - sprężarka bezolejowa Atlas copo typu SF 2-10 (nr inwentarzowy 41-444 IV/11/4), wartość początkowa 15.000 zł. Zaksięgowano 011-3/080-29, stawka umorzenia 14 %. _____________________________________________________ 113 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 -Faktura VAT ZFV 09/12/046 z 22 grudnia 2009 (nr inwentarzowy 41-441 IV/11/5)Pompa ICL-Przepompownia Jaskrzyn-Brzezie, wartość inwentarzowa 5. 942,00 zł. Zaksięgowano 011-3/080-30, stawka umorzenia 14 %. Przyjęcie na stan środków trwałych na podstawie Faktury Vat nr 723/09sprężarki bezolejowej Atlas copo typu SF 2-10, Faktury Vat ZFV 09/12/046 stanowiło naruszenie Instrukcji sporządzania obiegu i kontroli dowodów księgowych, zgodnie z załącznikiem do zarządzenia nr 56/2007 Wójta Gminy Ręczno z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie instrukcji obiegu i kontroli dokumentów finansowo-księgowych do udokumentowania ruchu środków trwałych służą następujące dowody: OT-przychód środka trwałego. -OT 3/2009 z 31 lipca 2009 roku- przebudowa drogi do pól Majkowice-Kresy (nr inwentarzowy II/28/22 II/220/22), wartość początkowa 393.134,61 zł. Protokół odbioru robót końcowych przebudowy drogi dojazdowej do pól Majkowice–Kresy spisano w dniu 24 lipca 2009 roku, stawka umorzenia 4,5%. -OT 2/2009 z dnia 30 maja 2009 roku-Przebudowa drogi dojazdowej do pól wieś Brzezie (numer inwentarzowy II/28/21 II/220/21), wartość początkowa 153.999,90 zł. Protokół odbioru robót spisano 19 maja 2009 roku, stawka umorzenia 4,5 %. Kontrolę obrotów na koncie 011 skutkujących zmniejszeniem wartości tego konta przeprowadzono na podstawie dowodów stanowiących podstawę zdjęcia ze stanu majątkowego poniżej wyszczególnionych środków: -LT 2/2009 z dnia 7 października 2009 roku-zniesienie ze stanu środków trwałych sieci wodociągowej Bąkowa Góra 838 mb (nr inwentarzowy II/20/9 21-21), zniesienie ze stanu budowanej linii 73.696,38 zł. Protokół postawienia środka trwałego w stan likwidacji spisano w dniu 7 października 2009 roku. Zaksięgowano 071-2/011-2 -LT 1/2009 z dnia 3 marca 2009 roku-przekazanie samochodu marki Star 200 OSP w Ręcznie- zgodnie z umową darowizny z dnia 3 marca 2009 roku (nr inwentarzowy 74743), wartość początkowa 16. 955,44 zł, umowa darowizny z dnia 3 marca 2009 roku pomiędzy Gminą Ręczno a Ochotniczą Strażą Pożarną w Ręcznie. Zaksięgowano 071-4/011-4. -PK 106/2009 z dnia 31 grudnia 2009 roku-zniesienie ze stanu środków trwałych zestawu komputerowego z wyposażeniem użyczonego przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, wartość początkowa 81.360,74 zł. Zaksięgowano 071-3/011-3. Wniesienie na stan środków trwałych w używaniu (konto pozabilansowe- wartość po przeszacowaniu, 29.040, 22 zł, 011-5/071-1). Z przedłożonego wyjaśnienia podinspektor Iwony Tręda wynika, ze w dniu 1 stycznia 2001 roku Gmina Ręczno zawarła z MSWiA umowę użyczenia sprzętu komputerowego wraz z wyposażeniem i oprogramowaniem. W 2004 roku do działu księgowości wpłynęły dokumenty OT przedmiotowego środka trwałego o numerach 15577,15578, 15579, 15580, 15581/ 2004 DRP o łącznej wartości nabycia 81.360,74 zł, na podstawie wskazanych dokumentów wskazany sprzęt wniesiono na stan środków trwałych. W 2007 roku ze względu na zmianę instytucji nadzorującej użyczony sprzęt na Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA, z Gminą Ręczno została zawarta nowa umowa użyczenia. Dokument ten jednak nie został przedstawiony do działu księgowości. W dniu 28 stycznia 2010 roku Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi Wydział Spraw obywatelskich i Cudzoziemców zwrócił się do Urzędu Gminy Ręczno w sprawie dokonania spisu z natury użyczonego środka trwałego przez Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA i przesłania go do jednostki użyczającej. Ustalono, że Gmina Ręczno nie jest właścicielem wskazanego środka trwałego, tylko biorącym w użyczenie. W związku z powyższym z dniem 31 grudnia 2009 roku skorygowano błędny wpis z 2004 roku, zniesiono ze stanu środków trwałych zestaw komputerowy wraz z oprogramowaniem o łącznej wartości 81.360,74 zł. Użyczony środek trwały w postaci sprzętu komputerowego z wyposażeniem i oprogramowaniem zaksięgowano na koncie pozabilansowym 011-6/071-1. Wartość po _____________________________________________________ 114 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 przeszacowaniu 29.040,22 zł, tj. zgodnie z kartą środka trwałego nr 8564 będącej załącznikiem do umowy z dnia 17 grudnia 2007 roku. Wyjaśnienie podinspektor Iwony Tręda w sprawie wniesienia wskazanego środka trwałego na stan środków trwałych w użyczeniu stanowi załącznik nr 33 do protokołu kontroli Test dotyczący udokumentowania obrotów na kontach i odpisy umorzeniowekonto 011 stanowi załącznik nr 34 do protokołu kontroli. 2.3. Prawidłowość stosowanych odpisów umorzeniowych 2009 rok Kontrolę prawidłowości stosowania stawek amortyzacyjnych oraz obliczenia umorzenia przeprowadzono na podstawie losowo wybranej próby, a mianowicie: -grupa 1-budynek ośrodka zdrowia-10-106, data przyjęcia 25 października 2002 rok, wartość początkowa-545.732,63 zł, zastosowana stawka amortyzacji 2,5%, wartość rocznego umorzenia 13.643,92 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 384.304,95 zł.; -grupa 2-sieć wodociągowa Ręczno-Czantoria-II/1/7 21-211, data przyjęcia 2 grudnia 2008 rok, wartość początkowa 33.673,17 zł, zastosowana stawka amortyzacji 10%, wartość rocznego umorzenia 3.367,32 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 0,00 zł; -grupa 2-sieć wodociągowa Bąkowa Góra-Parcele, II/2/12 21-211, data przyjęcia 7 października 2009 rok, wartość początkowa 193.520,70 zł, zastosowana stawka amortyzacji od listopada 2009 roku 1,67 %, wartość rocznego umorzenia 3.231,80 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 3.231,80 zł; -grupa 3-kocioł CO „Torus”-31-310, data przyjęcia 4 listopada 2002 roku, wartość początkowa 5.054,74 zł, zastosowana stawka amortyzacji 7%, wartość rocznego umorzenia 353,83 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 3.929,71 zł; -grupa 3-Palnik do kotła CO, 2 szt.-31-310, data przyjęcia 4 listopada 2002 roku, wartość początkowa 5.367,12 zł, zastosowana stawka amortyzacji 7%, wartość rocznego umorzenia 375,70 zł, wartość umorzenie dotychczasowego 4.150,26 zł; -grupa 5-Koparko-ładowarka „Case” 580 SLE z pługiem odśnieżającym, data przyjęcia 15 września 2006 roku, wartość początkowa 162.260,00 zł, stawka amortyzacji 14%, wartość rocznego umorzenia 22.716,40 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 51.111,90 zł; -grupa 6-Motopompa pożarnicza dla OSP Bąkowa Góra-VI/663/1-VI/663/1, data przyjęcia 31 lipca 2007 roku, wartość początkowa 7.000,00 zł, stawka amortyzacji 10 %, wartość rocznego umorzenia 700,00 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 1.166,90 zł; -grupa 7-wyciągarka T-Max EW 15000-VII/743/5, data przyjęcia 26 września 2008 roku, wartość początkowa 4.708,00 zł, stawka amortyzacji 14 %, wartość rocznego umorzenia 659,12 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 164,78 zł; -grupa 8-sztanga treningowa z wyposażeniem 2 komplety-80-808/90/04, data przyjęcia 31 grudnia 2007 roku, wartość początkowa 31.720,00 zł, przyjęta stawka amortyzacji 20%, wartość rocznego umorzenia 6.344,00 zł, wartość dotychczasowego umorzenia 6.344,00 zł; -grupa 8 Atlas siłowy „ Millenium”-80-808/90/6, data przyjęcia 31 grudnia 2007 roku, wartość początkowa 13.420,00 zł, przyjęta stawka amortyzacji 20%, wartość rocznego umorzenia 2.684,00 zł-wartość dotychczasowego umorzenia 2.684,00 zł. Stwierdzono, że zarówno stawki umorzeniowe jak i wysokość umorzenia wyszczególnionych wyżej składników majątkowych ustalona została prawidłowo. _____________________________________________________ 115 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Zgodnie z ewidencją księgową saldo Ma konta 071, umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych przedstawiało się następująco: B.O. na dzień 1 stycznia 2009 roku – 6.157 775,49 zł Obroty Wn – 172.012,56 zł Obroty Ma – 798.669,55 zł B.Z. na dzień 31 grudnia 2009 roku 6.784 432,48 Ewidencji umorzeń na Koncie 071 po stronie Ma dokonano w łącznej wysokości dla wszystkich grup KŚT wynikających z tabeli amortyzacyjnych. Odpisów amortyzacyjnych środków trwałych dokonywano w tabelach amortyzacyjnych prowadzonych dla poszczególnych grup środków trwałych. Tabele amortyzacyjne środków trwałych prowadzone były ręcznie. Zgodnie z ewidencją księgową konta 072 umorzenie pozostałych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w 2009 roku przedstawiało się w sposób następujący: B.O na dzień 1 stycznia 2009 roku-213.193,26 zł Obroty Wn-20.232,20 zł Obroty Wm-68.167,72 zł B.Z. na dzień 31 grudnia 2009 roku 261.128,78 zł 3. EWIDENCJA WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH I PRAWNYCH – KONTO 020. PRAWIDŁOWOŚĆ STOSOWANYCH ODPISÓW UMORZENIOWYCH Zgodnie z załącznikiem nr 1 do zarządzenia nr 39/2006 z dnia 31 października 2006 roku w sprawie zakładowego planu kont do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych służy konto 020. Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma-wszelkie zmniejszenia stanu wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 071 i 072. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 020 powinna umożliwiać należyte obliczenie umorzenia wartości niematerialnych i prawnych, podział według ich tytułów lub osób odpowiedzialnych. Zgodnie z załącznikiem nr 1 do zarządzenia nr 53/2008 Wójta Gminy Ręczno z dnia 14 grudnia 2008 roku w sprawie zasad amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, roczna stawka umorzenia wartości niematerialnych i prawnych – programy komputerowe wynosi 100 %. Przyjęcie rocznej stawki umorzenia dla wartości niematerialnych i prawnych w wysokości 100 % stanowiło naruszenie art. 16 m pkt. 3, w związku z art. 16 f pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 16 m z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 16ł ust. 1-3, okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż: 1) od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich - 24 miesiące. Ponadto art. 16 f pkt. 3 stanowi, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 16 h -16 m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnych i prawnych w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 3.500 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16 d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16 h-16 m albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym. _____________________________________________________ 116 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Saldo dzień początkowe na Zwiększeni a Zmniejszeni a 1 stycznia 2009 roku Saldo dzień końcowe na 31 grudnia 2009 roku 65.213,85 6.068,29 91,00 71.191,14 Kontrolę udokumentowania obrotów na koncie 020 skutkujących zwiększeniem wartości tego konta przeprowadzono na podstawie zapisów, dokonanych na wskazanym koncie, poniżej wyszczególnionych zdarzeń gospodarczych: -Faktura 34/2009 z 18 lutego 2009 roku, 1.177,30 zł, zaksięgowano 020/072,program Kaspersky Workspace, zaksięgowano 020/072. -Faktura V076/09 20 lutego 2009 roku , 915,00 zł. Program do wygenerowania zbioru z danych „ Ewidencji Ludności”, zaksięgowano 020/072. -Faktura VAT nr 1549/12/2009 z prawnych, zaksięgowano 020/072. 23 grudnia 2009 roku, 610,00 zł, edytor aktywów -Faktura 20/02/2009 z 26 lutego 2009 roku, 1.999,99 zł, program EGBV, zaksięgowano 020/072. Przyjęcie na stan wartości niematerialnych i prawnych na podstawie faktury 34/2009program Kaspersky, faktury V 076/09-ewidencja ludności; faktury 20/02/2009-program EGBV stanowiło naruszenie punktu 6.5 zarządzenia nr 56/2007 Wójta Gminy Ręczno z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie instrukcji obiegu i kontroli dokumentów finansowo-księgowych. Zgodnie z załącznikiem do w/w zarządzenia podstawą księgowania przychodu wartości niematerialnych i prawnych jest dokument przyjęcia „OT” lub protokół zdawczo-odbiorczy „PT”. -PK 86/2009 z 16 grudnia 2009 roku, wniesienie na stan wartości niematerialnych i prawnych. Zaksięgowano 020/072-1366,00.(Program komputerowy 890,00 zł, program Windows-385,00 zł, oprogramowanie 91,00 zł) – protokół przekazania z 16 grudnia 2009 roku. Strona przekazująca Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Ręczno. Strona przejmująca – Gmina Ręczno. Kontrolę udokumentowania obrotów na koncie 020 skutkujących zmniejszeniem wartości tego konta przeprowadzono na podstawie zapisów, dokonanych na wskazanym koncie, poniżej wyszczególnionych zdarzeń gospodarczych: -PK 94/2009 z dnia 28 grudnia 2009 roku, zniesienie ze stanu wartości niematerialnych i prawnych program język angielski, 91,00 zł, protokół przekazania dla SRGR z dnia 28 grudnia 2009 roku. Wniesienie na stan wartości niematerialnych i prawnych na podstawie PK 86/2009 z 16 grudnia 2009 oraz zniesienie ze stanu wartości niematerialnych i prawnych na podstawie PK 94/2009 stanowiło naruszenie zarządzenia nr 56/2007 Wójta Gminy Ręczno z dnia 15 listopada 2007 roku, z którego wynika, że podstawą księgowania przychodu wartości niematerialnych i prawnych jest dokument przyjęcia „OT” lub protokół zdawczo-odbiorczy „PT”. Podstawą księgowania rozchodu wartości niematerialnych i prawnych jest dokument likwidacji „LT”. 4. EWIDENCJA POZOSTAŁYCH SKŁADNIKÓW MAJĄTKOWYCH (MATERIAŁY, FINANSOWY MAJĄTEK TRWAŁY) Zgodnie z załącznikiem nr 1 do zarządzenia nr 39/2006 Wójta Gminy Ręczno z dnia 31 października 2006 roku w sprawie zakładowego planu kont, Konto 310- „Materiały” służy do ewidencji zapasów materiałów, w tym także opakowań i odpadów, znajdujących się w magazynach własnych i obcych oraz we własnym i obcym przerobie. Na stronie Wn konta 310 ujmuje się zwiększenie ilości i wartości stanu zapasu materiałów, a na stronie Ma jego zmniejszenia. _____________________________________________________ 117 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Konto 310 może wykazywać saldo Wn, które wyraża stan zapasów materiałów w cenach zakupu, nabycia lub stałych cenach ewidencyjnych. W okresie objętym kontrolą do konta 310 prowadzono subkonta: 310-1-magazyn kotłowni i opał;310-2-magazyn komunalny; 310-3-magazyn części oświetlenia ulicznego. Kontrolującym przedstawiono rejestr zużycia opału. Na podstawie przedłożonego rejestru kontrolujący ustalili, że rozchód materiału jest wykazywany miesięcznie. Prowadzony rejestr umożliwiał odczytanie stanu materiału na dzień otwarcia oraz zapasu materiału jaki pozostał na dzień zamknięcia sezonu grzewczego. Na dzień 31 grudnia 2009 roku opisane wyżej konta posiadały następujące salda Wn: 310-1 - 12.074,96 zł; 310-2-222,03 zł; 310-3-13.417,29 zł; razem 25.714,28 zł. Z przedłożonego wyjaśnienia Skarbnika Gminy Wiesławy Okoń wynika, że zakupów materiałów i wyposażenia w gminie Ręczno dokonuje się bezpośrednio z wydaniem ich do używania, zasadniczo nie prowadzi się gospodarki magazynowej, poza: - opałem, który ewidencjonowany jest poprzez magazyn, - w magazynie komunalnym znajdują się części do wodociągów pozostawione przez wykonawcę robót w latach 90-tych i nie zużyte do chwili obecnej, - w magazynie części elektrycznych znajdują się części do remontu oświetlenia ulicznego, niewykorzystane z uwagi na niesprzyjającą pogodę, zostały składowane na okres zimy; jest to jednorazowa sytuacja. Wyjaśnienie Skarbnik Gminy Wiesławy Okoń dotyczące ewidencji materiałów stanowi załącznik nr 35 do protokołu kontroli. Test nr 4 dotyczący ewidencji pozostałych środków trwałych w używaniu (013) i wartości niematerialnych i prawnych ( 020 ) stanowi załącznik nr 36 do protokołu kontroli. 5. INWENTARYZACJA 5.1. Instrukcja inwentaryzacyjna. Terminy przeprowadzania inwentaryzacji Zasady przeprowadzania i rozliczania inwentaryzacji ustalone zostały zarządzeniem nr 16/2003 Wójta Gminy Ręczno z dnia 30 czerwca 2003 roku w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania inwentaryzacji. Metody i terminy inwentaryzacji określono w załączniku nr 1 do zarządzenia nr 49/2006 z dnia 30 grudnia 2006 roku w sprawie wprowadzenia zasad rachunkowości. W załączniku nr 1 do w/w zarządzenia ustalono częstotliwość przeprowadzania inwentaryzacji poszczególnych składników majątkowych, i tak: 1) Ustala się następujące terminy inwentaryzowania składników majątkowych: a) co 4 lata znajdujące się na terenie strzeżonym środki trwałe oraz maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych, b) co 2 lata zapasy materiałów, produktów gotowych i półfabrykatów znajdujących się na strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową, c) co rok pozostałe składniki aktywów i pasywów, 2) Ustala się z uwzględnieniem częstotliwości określonej w punkcie 1) następujące terminy inwentaryzacji: a) na dzień bilansowy każdego roku: - aktywów pieniężnych _____________________________________________________ 118 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - kredytów bankowych - materiałów w magazynie - stanu udzielonych i otrzymanych pożyczek - wartości powierzonych innym jednostkom własnych składników majątkowych, z wyjątkiem znajdujących się w posiadaniu jednostek świadczących usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne c) zawsze - w dniu zmiany osoby materialnie odpowiedzialnej za powierzone mienie - w sytuacji wystąpienia wypadków losowych i innych, w wyniku których nastąpiło lub zachodzi podejrzenie naruszenia składników majątkowych. 5.2. Prawidłowość przeprowadzenia i rozliczenia inwentaryzacji Zarządzeniem nr 56/2009 z dnia 16 grudnia 2009 roku Wójt Gminy Ręczno zarządził przeprowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych w: 1) Urzędzie Gminy Ręczno 2) w Szkołach Podstawowych: a) w Bąkowej Górze b) w Stobnicy 3) w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Ręcznie 4) w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ręcznie 5) w Gminnej Bibliotece Publicznej w Ręcznie. Na podstawie wyżej wymienionego zarządzenia została powołana komisja inwentaryzacyjna i 8 zespołów spisowych. W §3 zarządzenia figuruje zapis: „Inwentaryzację należy przeprowadzić metodą spisu z natury według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku”, podczas gdy inwentaryzacja przeprowadzona została według stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku. W myśl obowiązujących przepisów prawa – ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2009 r., Dz. U. nr 152, poz. 1223, ze zm.), ustawa z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2009 roku, nr 157, poz. 1240), odpowiedzialnym za prowadzenie gospodarki finansowej, za gospodarkę majątkiem, za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości jest kierownik danej jednostki, którym w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości jest osoba lub organ jedno lub wieloosobowy, który zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności uprawniony jest do zarządzania jednostką. Dlatego też za zarządzenie przeprowadzenia inwentaryzacji w gminnych jednostkach organizacyjnych, za ich prawidłowość odpowiedzialność ponoszą kierownicy tych jednostek, a nie Wójt Gminy, który zarządza i ponosi odpowiedzialność za przebieg i prawidłowość inwentaryzacji w Urzędzie Gminy. Potwierdzenie sald na rachunkach bankowych Potwierdzenie sald na rachunkach bankowych: - na dzień 31 grudnia 2009 roku Gmina Ręczno posiada na rachunkach bankowych prowadzonych przez Bank Spółdzielczy środki pieniężne w kwocie ogólnej 697.883,58 zł, według ewidencji księgowej - stan środków pieniężnych wynosił 697.883,58 zł. Zgodnie z protokołem 10/2009 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą potwierdzenia-uzgodnienia _____________________________________________________ 119 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 na dzień 31 grudnia 2009 roku stan zaciągniętych kredytów i pożyczek wynosił 2.345.978,62 zł, stan zgodny z ewidencją księgową. Inwentaryzacja Kasy Inwentaryzacja kasy przeprowadzona została w dniu 31 grudnia 2009 roku. Zgodnie z protokołem zespołu spisowego stan gotówki w kasie wyniósł 0,00 zł. Inwentaryzacją objęto również druki ścisłego zarachowania takie jak: czeki gotówkowe; stan faktyczny zgodny ze stanem księgowym. Inwentaryzacja magazynu Spisu z natury dokonano w dniach od 29 grudnia do 31 grudnia 2009 roku na arkuszach spisowych od 133 do 135. Wartość spisanych składników majątkowych 25.714,28 zł, stan zgodny z ewidencją księgową konta 310-materiały, stan faktyczny zgodny ze stanem księgowym. Inwentaryzacja środków trwałych w używaniu-objętych ewidencją konta 013 Według zestawienia arkuszy spisowych od 77 do 124 stan faktyczny pozostałych środków trwałych wynikających z przeprowadzonego spisu z natury stanowił kwotę 189.937,64 zł, wartość zgodna z ewidencją księgową konta 013 na dzień 31 grudnia 2009 roku. Inwentaryzacja inwestycji rozpoczętych-objętych ewidencją konta 080 Według protokołu 11/2009 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą weryfikacji sald na dzień 31 grudnia 2009 roku wartość inwestycji rozpoczętych wynosiła 73.062,00 zł, wartość zgodna z ewidencją konta 080. Inwentaryzacja wartości niematerialnych i prawnych-objętych ewidencją konta 020 Według protokołu nr 9/2009 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą weryfikacji sald na dzień 31 grudnia 2009 roku, stan faktyczny stanowił kwotę 71.191,14 zł, wartość zgodna z ewidencją księgową konta 020 na dzień 31 grudnia 2009 roku. Inwentaryzacja środków trwałych-objętych ewidencją konta 011 Według protokołu od numeru 125 do 131 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą spisu z natury, protokołu od numeru 6 do 8 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą weryfikacji sald na dzień 31 grudnia 2009 roku, stan faktyczny stanowił kwotę 14.628.232,54 zł. Kontrolujący ustalili, że w protokole 8/2009 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą weryfikacji sald zweryfikowano nieruchomości, których wartość nie została określona i które nie zostały naniesione na stan środków trwałych. Komisja inwentaryzacyjna wskazała, że stan nieruchomości przed weryfikacją w kwocie 69.841,18 zł jest zgodny ze stanem po weryfikacji. Komisja inwentaryzacyjna w dniu 20 lutego 2010 roku sporządziła protokół w sprawie różnic inwentaryzacyjnych na podstawie protokołu nr 8/2009 z inwentaryzacji przeprowadzonej drogą weryfikacji sald na dzień 31 grudnia 2009 roku-środki trwałe (działki o łącznej powierzchni 10.1035 ha), stwierdzając brak ich ujawnienia w księdze inwentarzowej. Komisja Inwentaryzacyjna zobowiązała dział księgowości do dotarcia do dokumentów źródłowych tych działek i wprowadzenia ich na stan majątku Gminy w terminie do 28 lutego 2010 roku. W dniu 28 lutego 2010 roku sporządzono protokół do zaleceń komisji inwentaryzacyjnej w sprawie naniesień na stan środków trwałych działek będących w posiadaniu Gminy Ręczno, a nie naniesionych na stan środków trwałych, których wartość nie została określona w protokole 8/2009. Kontrolujący ustalili, że protokół do zaleceń Komisji Inwentaryzacyjnej w dniu 28 lutego 2010 roku w sprawie naniesienia na stan środków trwałych działek będących w posiadaniu Gminy Ręczno (różnica między działem Gospodarki Gruntami a księgowością) sporządziła jednoosobowo podinspektor Iwona Tręda. _____________________________________________________ 120 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Z protokołu wynika, że niżej wymienione nieruchomości na dzień 31 grudnia 2009 roku nie zostały ujęte w księdze środków trwałych: 1) działka nr 672 o pow. 0,49 ha i 686 o pow. 0,22 ha w Stobnicy, wartość działek została określona na podstawie karty inwentaryzacyjnej sporządzonej do komunalizacji na kwotę 538,17 zł. 2) działka nr 252 i 254 w miejscowości Bąkowa Góra o łącznej pow. 1,61 ha, wartość działek została określona na podstawie karty inwentaryzacyjnej sporządzonej do komunalizacji na kwotę 1.400,86 zł. 3) działka nr 189 o pow. 1,99 ha w Ręcznie, 2/działka nr 252 i 254 w miejscowości Bąkowa Góra o łącznej pow. 1,61 ha, wartość działki została określona na podstawie karty inwentaryzacyjnej sporządzonej do komunalizacji na kwotę 2.176,00 zł. 4) działka nr 109/9 o pow. 3.377 m2 w Ręcznie - współwłasność w częściach 3190/54335 Gminy Ręczno, wartość tej nieruchomości została określona przez podinspektor Iwonę Tręda na kwotę 1.553,49 zł. 5) działka nr 656/2 o pow. 498 m2 wartość działki została określona na podstawie protokołu z rokowań ze zbywającym nieruchomość na rzecz Gminy na kwotę 2.176,00 zł na kwotę 404,63 zł. 6) działka nr 440/2 o pow. 1,8798 ha w miejscowości Dęba, wartość działki została określona wg stawki określonej w karcie inwentaryzacyjnej sporządzonej do komunalizacji na kwotę 1.917,40 zł (działka nr 440/2 powstała po podziale nieruchomości oznaczonej numerem ewidencyjnym 440 o pow. 2,34 ha, działka zabudowana oznaczona numerem ewid. 440/1 o pow. 0,4602 ha została sprzedana przez Gminę). 7) działka nr 1382/1 o pow. 0,1942 ha w Ręcznie, wartość działki została określona przez podinspektor Iwonę Trędę w wysokości 1.942,00 zł. (działka 1382/1 powstała po podziale nieruchomości 1382, o powierzchni 0,41 ha, działka 1382/2 została sprzedana przez Gminę) 8) działka nr 297/5 o pow. 0,11 ha w miejscowości Stobnica, wartość tej działki została określona przez podinspektor Iwonę Tręda na kwotę 1.100,00 zł. 9) działka nr 450/4 i nr 450/5 o łącznej pow. 2,8708 ha w miejscowości Czartoria, wartość tych działek została określona przez pracownika Iwonę Tręda na kwotę 2.870,00 zł. 10) działka nr 533/8 i 533/9 o łącznej pow. 0,08 ha w miejscowości Łęg Ręczyński, wartość tej działki została określona przez podinspektor Iwonę Tręda na kwotę 800,00 zł. 11) działka nr 509/1, 508/2, 798/3 i 799/3 o łącznej pow. 0,0914 ha, wartość tych działek została określona przez podinspektor Iwonę Tręda na kwotę 914,00 zł. 12) działka nr 515/3, nr 513/1, 514/1, 515/6 i 515/1 o łącznej pow. 0,1798 ha w miejscowości Łęg Ręczyński; wartość tej działki została określona przez podinspektor Iwonę Tręda na kwotę 1.798,00 zł. Kontrolujący ustalili, ze spośród działek nieujętych w ewidencji księgowej, a wynikających z protokołu nr 8/2009, które nie były wycenione są w rzeczywistości działki, których wartość wynikała z dowodów źródłowych - kart inwentaryzacyjnych. Wykaz nieruchomości będących własnością Gminy, które środków trwałych na podstawie protokołu do zaleceń przedstawia poniższa tabela. Numer ewid. powierzchnia Tytuł prawny do nieruchomości zostały ujęte w księdze komisji inwentaryzacyjnej Podstawa naniesienia na stan środków trwałych położenie _____________________________________________________ 121 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Działka nr 672 i 686 w Stobnicy o pow. 0,71 ha Decyzja G.III.7224-4/265/96 Wojewody Piotrkowskiego z dnia 4 marca 1996 roku OT 1/2010 z 28 lutego 2010 roku. Decyzja G.III.7224- 4/262/96 z dnia 4 marca 1996 roku OT 2/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Działka nr 189 o pow. 1,99 ha w Ręcznie Decyzja G.III.7224 - 4/261/96 Wojewody Piotrkowskiego z dnia 4 marca 1996 roku OT 3/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Działka nr 109/9 o pow. 3.377 m2 w Ręcznie Na podstawie decyzji G.III.7224-4/3852/91 z dnia 11 maja 1991 roku Wojewody Piotrkowskiego gmina stała się właścicielem działek o nr 108/2 i 109/2. Na mocy decyzji G.I.7224-1/9/19/16 z dnia 26 stycznia 1996 roku Urzędu Rejonowego w piotrkowie Tryb. podzielono działkę 109/2 na działki 109/5;109/6;109/7. Działka nr 252 i 254 w miejscowości Bąkowa Góra o pow. 1,61 ha OT 4/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Na podstawie decyzji UG-7224/6/99 Wójta Gminy Ręczno z dnia 18 maja 1999 roku podzielono działkę nr 109/5 o pow. 4119 m2, na działki nr: 109/8 o pow. 742 m2; 109/9 o pow. 3377 m2. Działka nr 656/2 o pow. 498 m2 , Bąkowa Góra Decyzja z dnia 5 września 2001 roku Wójta Gminy zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości 656 położonej w Bąkowej Górze, z której wydzielono działkę 656/2 o pow. 0,0498 ha, która przeszła z mocy prawa na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami na własność Gminy. OT 5/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Działa nr 440/2 o pow. 1,8798 ha w miejscowości Dęba Decyzja Wojewody Piotrkowskiego 4/263/96 z dnia 4 marca 1996 roku. OT 6/2010 z 28 lutego 2010 roku. Działka nr 1382/1 o pow. 0,1942 ha, Jaskrzyn Postanowienie Sądu Rejonowego I Ns. 352/91 z dnia 8 marca 1993 roku OT 7/2010 z 28 lutego 2010 roku. Działka nr 297/5 o pow.0,11 ha w miejscowości Stobnica, Decyzja G.I.7224-1/9/167/93 z dnia 15 grudnia 1993 roku Urzędu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.( podział nieruchomości nr 297 na działki: 297/1; 297/2;297/3; 297/4; 297/5 o pow. 0-11 ha.; 297/6.). Działka 297/5 o pow. 0-1054 ha wydzielona pod budowę ulicy stała się własnością Gminy Ręczno z dniem, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczeniu nieruchomości. OT 8/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Działka nr 450/4 i nr 450/5 o łącznej pow. 2,8708 ha w miejscowości Czartoria Decyzja Wojewody Łódzkiego z dnia 2 stycznia 2002 roku GN.V.7723/R/27/2000, OT 9/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. Działka nr 533/8 i 533/9 o łącznej pow. 0,08 ha w miejscowości Łęg Ręczyński Decyzja G.I.7224-1/9/288/95 z dnia 17 października 1995 roku Urzędu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. OT 10/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. działka nr 509/1, 508/2, 798/3 i 799/3 o łącznej pow. 0,0914 ha w miejscowości Łęg Ręczyński Decyzja G.I.7224-1/9/194/96 z dnia 26 lipca 1996 roku Urzędu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. OT 11/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. 914,00 zł G.III.7224- _____________________________________________________ 122 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 działka nr 515/3, nr 513/1, 514/1, 515/6 i 515/11 o łącznej pow.0,1798 ha w miejscowości Łęg Ręczyński Decyzja Urzędu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. G.I.7224-1/9/42/93 z dnia 30 kwietnia 1993 roku. OT 12/2010 z dnia 28 lutego 2010 roku. 1798,00 zł Wskazać należy, że nieprawidłowym było zaniechanie objęcia ewidencją księgową gruntów, które stały się własnością Gminy Ręczno w latach 90-tych. Dokumenty na podstawie których Gmina stała się właścicielem gruntów wskazanych szczegółowo w powyżej tabeli powinny być wprowadzane do ewidencji środków trwałych w okresach, których dokumenty te dotyczyły, stosownie do art.20 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, według którego do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. W świetle powyższego księga inwentarzowa do czasu przyjęcia niniejszych działek do ewidencji na podstawie dowodów OT z dnia 28 lutego 2010 roku była nierzetelna albowiem nie odzwierciedlała stanu rzeczywistego. Stosownie do art.24 ust.2 ustawy o rachunkowości księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Wskazać należy ponadto na nierzetelność przeprowadzania inwentaryzacji gruntów we wcześniejszych latach. Prawidłowo przeprowadzona inwentaryzacja gruntów polegająca na weryfikacji zapisów księgowych z dokumentami powinna wykazać rozbieżności już we wcześniejszym okresie. X. ZADANIA REALIZOWANE NA PODSTAWIE USTAW ORAZ POROZUMIEŃ Z JEDNOSTKAMI SAMORZĄDU TREYTORIALNEGO I ORGANAMI ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ. POMOC FINANSOWA ZADANIA REALIZOWANE NA PODSTAWIE POROZUMIEŃ - 2009 ROK Ustalono, iż kontrolowana jednostka nie realizowała zadań na podstawie porozumień. POMOC FINANSOWA UDZIELANA INNYM JEDNOSTKOM SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO – 2008 - 2009 1. Uchwałą nr X/73/08 z dnia 21 lutego 2008 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu w wysokości 100.000 zł z przeznaczeniem na realizację jego zadania w zakresie remontu dróg powiatowych, tj. drogi powiatowej relacji Gorzkowice-Ręczno Nr 1513E na terenie miejscowości Ręczno. Porozumienie w sprawie udzielenia pomocy finansowej w wysokości 100.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na realizację zadania w zakresie remontu dróg powiatowych, tj. drogi relacji Gorzkowice-Ręczno Nr 1513E na terenie miejscowości Ręczno zostało podpisane w dniu 25 maja 2008 roku. W porozumieniu wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Ustalono, że kwota wynikająca z powyższego porozumienia powinna zostać przekazana na konto Powiatu Piotrkowskiego w terminie 7 dni od dnia doręczenia potwierdzonej za zgodność z oryginałem faktury za wykonanie przebudowy drogi. Ostateczny termin wykorzystania dotacji został ustalony na dzień 30 października 2008 roku. Porozumienie zostało kontrasygnowane przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację porozumienia zostały zabezpieczone w budżecie gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XIV/91/08 z dnia 20 listopada 2008 roku rozdziale 60014 – Drogi publiczne _____________________________________________________ 123 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 powiatowe §6300 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych w wysokości 100.000 zł. Ustalono, że zarządzeniem nr 9/2008 Wójta Gminy Ręczno z dnia 14 marca 2008 roku w sprawie przyjęcia układu wykonawczego do budżetu 2008 roku i planu finansowego w rozdziale 60014 – Drogi publiczne powiatowe §6050 – Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych zostały zaplanowane środki w wysokości 100.000 zł, które w dniu 20 listopada 2008 roku uchwałą nr XIV/91/08 zostały w całości przeniesione do rozdziału 60014 §6300. W dniu 17 listopada 2008 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło podanie o przekazanie kwoty 100.000 zł, do którego zostały dołączone potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie protokołu odbioru, kosztorysu powykonawczego oraz faktury za przebudowę drogi i za nadzór budowlany. Środki w wysokości 100.000 zł zostały przekazane w dniu 20 listopada 2008 roku (WB 210); 60014 §6300; 2. Uchwałą nr XIII/81/08 z dnia 25 września 2008 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Gminie Rozprza w wysokości 3.000 zł z przeznaczeniem na remont uszkodzonej podczas trąby powietrznej w dniu 15 sierpnia 2008 roku drogi gminnej w Starej Wsi. Umowa nr 5/10/08 w sprawie udzielenia pomocy finansowej w wysokości 3.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na usuwanie skutków huraganu, który przeszedł przez gminę Rozprza w dniu 15 sierpnia 2008 roku została podpisana w dniu 20 października 2008 roku. W umowie wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Zadanie powinno zostać rozliczone do dnia 31 grudnia 2008 roku. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację umowy zostały zabezpieczone w budżecie Gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XIII/90/08 z dnia 25 września 2008 roku w rozdziale 75095 – Pozostała działalność §2710 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących w wysokości 10.000 zł. Środki w wysokości 3.000 zł zostały przekazane w dniu 4 listopada 2008 roku (WB 199); 75095 §2710; W dniu 29 grudnia 2008 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło rozliczenie finansowe i merytoryczne udzielonej pomocy finansowej dla Gminy Rozprza. 3. Uchwałą nr XIII/82/08 z dnia 25 września 2008 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Gminie Gorzkowice w wysokości 7.000 zł z przeznaczeniem na remont budynku stanowiącego własność gminy zniszczonego w dniu 15 sierpnia 2008 roku po przejściu trąby powietrznej. Umowa nr 4/10/08 w sprawie udzielenia jednorazowej pomocy finansowej w wysokości 7.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na likwidację szkód spowodowanych klęską żywiołową – remont budynku stanowiącego własność gminy, która miała miejsce w dniu 15 sierpnia 2008 roku została podpisana w dniu 20 października 2008 roku. W umowie wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Zadanie powinno być wykonane, a środki powinny zostać wykorzystane do dnia 30 grudnia 2008 roku. Rozliczenie środków uzyskanych z pomocy powinno nastąpić do dnia 31 grudnia 2008 roku. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację umowy zostały zabezpieczone w budżecie Gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XIII/90/08 z dnia 25 września 2008 roku w rozdziale 75095 – Pozostała działalność §2710 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących w wysokości 10.000 zł. Środki w wysokości 7.000 zł zostały przekazane w dniu 31 października 2008 roku (WB 197); 75095 §2710; _____________________________________________________ 124 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 W dniu 30 grudnia 2008 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło rozliczenie finansowe i merytoryczne udzielonej pomocy finansowej Gminie Gorzkowice. 4. Uchwałą nr XIII/86/08 z dnia 25 września 2008 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu w wysokości 3.000 zł z przeznaczeniem na dofinansowaniu kosztów dojazdu uczestników na zajęcia warsztatów terapii zajęciowej. Umowa nr 3/10/2008 w sprawie udzielenia pomocy finansowej w wysokości 3.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na dofinansowanie realizacji zadania – działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej w Sulejowie w ramach wspierania osób niepełnosprawnych została podpisana w dniu 17 października 2008 roku. W umowie wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Zadanie powinno być wykonane do dnia 15 grudnia 2008 roku, a rozliczenie środków uzyskanych z pomocy powinno nastąpić w terminie 30 dni po wykonaniu zadania. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki za realizację umowy zostały zabezpieczone w budżecie Gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XIII/90/08 z dnia 25 września 2008 roku w rozdziale 75020 – Starostwa Powiatowe §2710 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących w wysokości 3.000 zł. Środki w wysokości 3.000 zł zostały przekazane w dniu 4 listopada 2008 roku (WB 199); 75020 §2710; W dniu 26 stycznia 2009 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło rozliczenie finansowe i merytoryczne udzielonej pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu. 5. Porozumienie w sprawie udzielenia pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu z przeznaczeniem na dofinansowanie realizacji zadania – Utworzenie międzygminnego magazynu ds. zarządzania kryzysowego zostało zawarte w dniu 6 listopada 2008 roku. W porozumieniu wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Dotacja powinna zostać wykorzystana do dnia 24 grudnia 2008 roku, a rozliczenie środków uzyskanych z pomocy powinno zostać nastąpić do dnia 30 grudnia 2008 roku. Porozumienie zostało kontrasygnowane przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację porozumienia zostały zabezpieczone w budżecie Gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XIV/91/08 z dnia 20 listopada 2008 roku rozdziale 75421 – Zarządzanie kryzysowe §6300 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych w wysokości 7.700 zł. Ustalono, że uchwałą Rady Gminy nr XIII/90/08 z dnia 25 września 2008 roku w sprawie zmiany budżetu gminy na rok 2008 wprowadzono rozdział 75421 – Zarządzanie kryzysowe §4210 – Zakup materiałów i wyposażenia w wysokości 7.700 zł, które w dniu 20 listopada 2008 roku uchwałą nr XIV/91/08 zostały w całości przeniesione do rozdziału 75421 §6300. Środki w wysokości 7.700 zł zostały przekazane w dniu 20 listopada 2008 roku (WB 210); 75421 §6300; W dniu 9 stycznia 2009 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło rozliczenie finansowe i merytoryczne udzielonej pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu. 6. Uchwałą nr XVI/113/09 z dnia 24 lutego 2009 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu w wysokości 3.000 zł z przeznaczeniem na dofinansowaniu kosztów dojazdu uczestników na zajęcia warsztatów terapii zajęciowej. Umowa nr 220/2009 w sprawie udzielenia pomocy finansowej w wysokości 3.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na dofinansowanie kosztów dojazdu uczestników na zajęcia warsztatów terapii zajęciowej została podpisana w dniu 30 września 2009 roku. W umowie wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Zadanie powinno być wykonane do dnia 20 grudnia 2009 roku, a rozliczenie środków uzyskanych z pomocy powinno nastąpić w terminie 30 dni od wykonania zadania. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika _____________________________________________________ 125 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację umowy zostały zabezpieczone uchwałą Rady Gminy nr XVI/112/09 z dnia 24 lutego 2009 roku w rozdziale 75020 – Starostwa powiatowe §2710 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących w wysokości 3.000 zł. Środki w wysokości 3.000 zł zostały przekazane w dniu 6 października 2009 roku (WB nr 190); 75020 §2710; W dniu 15 stycznia 2010 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło rozliczenie finansowe i merytoryczne udzielonej pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu. 7. Uchwałą nr XVIII/126/09 z dnia 25 maja 2009 roku Rada Gminy Ręczno postanowiła udzielić pomocy finansowej Powiatowi Piotrkowskiemu w wysokości 35.000 zł z przeznaczeniem na realizację jego zadania w zakresie remontu chodnika w ciągu drogi powiatowej Nr 1513E Gorzkowice-Ręczno w miejscowości Ręczno. Porozumienie w sprawie udzielenia pomocy finansowej w wysokości 35.000 zł ze środków budżetu gminy z przeznaczeniem na realizację zadania w zakresie remontu chodnika w ciągu drogi powiatowej Gorzkowice-Ręczno Nr 1513E w miejscowości Ręczno zostało podpisane w dniu 1 lipca 2009 roku. W porozumieniu wskazano przeznaczenie oraz zasady rozliczenia środków. Ustalono, że kwota wynikająca z powyższego porozumienia powinna zostać przekazana na konto Powiatu Piotrkowskiego w terminie 7 dni od dnia doręczenia potwierdzonej za zgodność z oryginałem faktury za wykonanie przebudowy drogi. Ostateczny termin wykorzystania dotacji został ustalony na dzień 15 listopada 2009 roku. Porozumienie zostało kontrasygnowane przez Skarbnika Gminy – Wiesławę Okoń. Środki na realizację porozumienia zostały zabezpieczone w budżecie gminy Ręczno uchwałą Rady Gminy nr XVI/112/09 z dnia 24 lutego 2009 roku w rozdziale 60014 – Drogi publiczne powiatowe §6620 – Dotacje celowe przekazane dla powiatu na inwestycje i zakupy inwestycyjne realizowane na podstawie porozumień (umów) między jednostkami samorządy terytorialnego. Aneksem nr 1 z dnia 25 września 2009 roku ustalono, iż Gmina Ręczno przekaże Powiatowi Piotrkowskiemu kwotę 35.000 zł na realizację zadania Remont chodnika w ciągu drogi powiatowej Nr 1513E Gorzkowice-Ręczno w miejscowości Ręczno, ale nie więcej niż 50% wartości zadania. Aneksem nr 2 z dnia 12 października 2009 roku ustalono, iż Gmina Ręczno przekaże należną kwotę w terminie 30 dni od dnia doręczenia faktury, a ostateczny termin rozliczenia przekazanych przez Gminę środków finansowych ustalono na 25 listopada 2009 roku. W dniu 26 listopada 2009 roku do Urzędu Gminy w Ręcznie wpłynęło podanie o przekazanie kwoty 28.950,87 zł, do którego zostały dołączone potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie protokołu odbioru, kosztorysu powykonawczego oraz faktury za remont chodnika. Środki w wysokości 28.950,87 zł zostały przekazane w dniu 20 listopada 2008 roku (WB 210); 60014 §6300; Stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1) na dzień podpisania porozumień w sprawie udzielenia pomocy finansowej dla Powiatu Piotrkowskiego, tj. 25 maja 2008 roku oraz 6 listopada 2008 roku (pkt 1 oraz 5), w budżecie Gminy Ręczno nie zabezpieczono środków wynikających z zawartych porozumień w łącznej wysokości 100.000 zł oraz 7.700 zł. Uchwałą Rady Gminy nr XIV/91/08 z dnia 20 listopada 2008 roku zaplanowano: - w rozdziale 60014 – Drogi publiczne powiatowe §6300 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych środki w wysokości 100.000 zł, _____________________________________________________ 126 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 - w rozdziale 75421 – Zarządzanie kryzysowe §6300 – Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych środki w wysokości 7.700 zł. W dniu 19 maja 2010 roku Wiesława Okoń – Skarbnik Gminy złożyła wyjaśnienia w sprawie wskazanych wyżej przekroczeń planu wydatków na dzień zawarcia porozumień. Z wyjaśniania dotyczącego zawarcia porozumienia dotyczącego Przebudowy drogi powiatowej relacji Gorzkowice-Ręczno Nr 1513E na terenie miejscowości Ręczno wynika, iż w autokorekcie do projektu budżetu na 2008 rok (zarządzenie Wójta Gminy Ręczno nr 6/2008 z dnia 6 lutego 2008 roku) wprowadzono zadanie inwestycyjne „Przebudowa drogi powiatowej” w rozdz. 60014 §6050 i zabezpieczono środki w kwocie 100.000 zł. W dniu 21 lutego 2008 roku Rada Gminy podjęła uchwałę intencyjną (nr X/73/08) o przyznaniu pomocy finansowej na zadanie w zakresie remontu dróg powiatowych w wysokości 100.000 zł, a w dniu 21 maja 2008 roku podpisano porozumienie w sprawie przebudowy drogi powiatowej. Według otrzymanych informacji ustnych nie było dokładnej informacji, czy będzie to remont drogi czy inwestycja. Dopiero po otrzymaniu w dniu 17 listopada 2008 roku faktur oraz protokołu odbioru okazało się, że dotacja dla powiatu powinna zostać udzielona na zadanie inwestycyjne, dlatego też na sesji w dniu 20 listopada 2008 roku – uchwałą Rady Gminy nr XIV dokonano zmiany polegającej na przeniesieniu kwoty 100.000 zł na dotację na zadanie inwestycyjne. Dopiero później dokonano przelewu dotacji. W przypadku porozumienia na Utworzenie międzygminnego magazynu ds. zarządzania kryzysowego sytuacja była podobna. Zmianą budżetu gminy Ręczno na rok 2008, tj. uchwałą Rady Gminy nr XIII/90/08 z dnia 25 września 2008 roku, przeznaczono kwotę 7.700 zł rozdziale 754421 – zarządzanie kryzysowe w §4210 na zakup sprzętu i wyposażenia. Według otrzymanych ustnych informacji z ustaleń związanych z zarządzaniem kryzysowym w powiecie piotrkowskim – kwoty te miały być przeznaczone na zakup sprzętu do magazynu ds. zarządzania kryzysowego. Po otrzymaniu porozumienia z dnia 6 listopada 2008 roku i telefonicznym uzgodnieniu ze Starostwem Powiatowym w Piotrkowie Trybunalskim na najbliższej sesji Rady Gminy, tj. 20 listopada 2008 roku dokonano zmiany w budżecie gminy – uchwałą nr XIV/91/08 – polegającą na zmniejszeniu planu w §4210 i zwiększeniu planu w §6300 o kwotę 7.700 zł, a następnie dokonano przekazania dotacji. Wyjaśnienia Wiesławy Okoń – Skarbnika Gminy z dnia 19 maja 2010 roku w sprawie przekroczeń planu wydatków na dzień zawarcia porozumień z Powiatem Piotrkowskim w dniu 21 maja 2008 roku oraz 6 listopada 2008 roku stanowią załącznik nr 37 do protokołu kontroli. 2) ustalono, iż w przypadku udzielania dotacji wskazanej w pkt. 5 z przeznaczeniem na dofinansowanie realizacji zadania – Utworzenia międzygminnego magazynu ds. zarządzania kryzysowego Rada Gminy Ręczno nie podjęła uchwały, co stanowiło naruszenie art. 167 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych w związku z art. 47 ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jednolity z 2008 roku, Dz. U. nr 88, poz. 539 ze zm.) oraz art. 10 ust. 2 i art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie terytorialnym (tekst jednolity z 2001 roku, Dz. U. nr 142, poz. 1591 ze zm.). Zgodnie z art. 167 ust. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach a w szczególności na pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrębną uchwałą. Z treści art. 47 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynika, iż jednostka samorządu terytorialnego może udzielać dotacji innym jednostkom samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizowanych przez nie zadań. Wysokość dofinansowania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący tej jednostki samorządu terytorialnego, która udziela dotacji. Natomiast z treści art. 10 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym wynika, iż gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w _____________________________________________________ 127 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 tym pomocy finansowej. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 15 ww. ustawy, stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. XI. 1. ROZLICZENIA BUDŻETU Z SAMORZĄDOWYMI JEDNOSTKAMI ORGANIZACYJNYMI DOTACJE PRZEKAZYWANE NA RZECZ ZAKŁADÓW BUDŻETOWYCH I GOSPODARSTW POMOCNICZYCH ORAZ WPŁATY ZAKŁADÓW BUDŻETOWYCH I GOSPODARSTW POMOCNICZYCH - 2009 ROK W strukturze organizacyjnej gospodarstwa pomocnicze. Gminy Ręczno nie występują zakłady budżetowe i 2. DOTACJE NA RZECZ PUBLICZNYCH SAMODZIELNYCH ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ – 2009 ROK Kontrolowana jednostka nie udzielała dotacji na rzecz publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej. XII. INNE USTALENIA Analiza wydatków poniesionych w 2009 roku na wynagrodzenia nauczycieli, w odniesieniu do wysokości średnich wynagrodzeń oraz średniorocznej struktury zatrudnienia dla stopnia zawodowego nauczyciela mianowanego. Kontrolą objęto prawidłowość ustalenia w 2009 roku jednorazowego dodatku uzupełniającego dla nauczycieli mianowanych zatrudnionych we wszystkich placówkach oświatowych na terenie Gminy Ręczno, a mianowicie: • w Publicznej Szkole Podstawowej w Stobnicy; • w Publicznej Szkole Podstawowej w Bąkowej Górze; • w Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Ręcznie. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o umowy o pracę z nauczycielami zatrudnionymi na stanowiskach nauczycieli mianowanych, angaże ustalające wynagrodzenia, karty wynagrodzeń nauczyciel, ewidencje nieobecności nauczycieli w pracy (np. z powodu urlopów, zwolnień lekarskich). Na podstawie umów o pracę ustalono dla poszczególnych Szkół średnioroczną liczbę etatów nauczycieli mianowanych z uwzględnieniem okresów obowiązywania poszczególnych kwot bazowych, którą obrazuje poniższe zestawienie: Lp. Nazwa oświatowej placówki Liczba nauczycieli stażystów zatrudnionych w okresach obowiązywania kwot bazowych Wysokość etatu 1.01.-31.08.2009 1. Publiczna Podstawowa Stobnicy Szkoła w 5 nauczycieli 1/18; 18/18; 18/18; 13/18; 22/22 Średnioroczna liczba etatów ustalona dla okresów obowiązywania poszczególnych kwot bazowych 1.01. – 31.08.2009 r. 1.09. – 31.12.2009 r. 1.09-31.12.2009 2 nauczycieli 18/18; 22/22 3,77 2,00 _____________________________________________________ 128 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 2. Publiczna Szkoła Podstawowa w Bąkowej Górze 5 nauczycieli 1/18; 1/18; 3/18; 22/22; 12/18 – od 1.01.do 19.06 – 0,45 3 nauczyciel – 4/18; 22/22; 12/18 – od 2.09. do 30.10.09 1,66 1,55 3. Publiczne Gimnazjum (Publiczny Zespół Szkolno-Gimnazjalny w Ręcznie) 10 nauczycieli 18/18; 18/18; 18/18; 18/18; 18/18; 26/26; 18/18 8 nauczycieli 18/18; 18/18; 18/18; 18/18; 26/26; 18/18; 6,98 5,97 4. Szkoła Podstawowa (Publiczny Zespół Szkolno-Gimnazjalny) 3 nauczycieli 9/18; 4,5/18; 2/18; 2 nauczycieli 9/18; 4,5/18 0,86 0,75 13,27 10,27 RAZEM: Powyższe dane wyliczone przez kontrolujących nie są zgodne z obliczeniami dokonanymi przez jednostkę kontrolowaną. Kontrolujący dokonując analizy średniorocznej liczby etatów nauczycieli mianowanych w poszczególnych szkołach stwierdzili, iż różnica w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia wynika z przeliczenia średniorocznej liczby etatów nauczycieli mianowanych zatrudnionych w Szkole Podstawowej w Bąkowej Górze, a w przypadku różnicy średniorocznej liczby etatów nauczycieli mianowanych w okresie od 1 września do 31 grudnia – z błędnego sumowania. Nazwa placówki oświatowej Okres od 1 stycznia do 31 sierpnia Okres od 1 września do 31 grudnia Ustalenia dokonane przez Gminę Ręczno Ustalenia RIO Ustalenia dokonane przez Gminę Ręczno Ustalenia RIO Szkoła Podstawowa w Stobnicy 3,77 3,77 2,0 2,0 Szkoła Podstawowa w Bąkowej Górze 1,68 1,66 1,55 1,55 Zespół Szkolno-Gimnazjalny – Gimnazjum 6,98 6,98 5,97 5,97 Zespół Szkolno-Gimnazjalny – Szkoła Podstawowa 0,86 0,86 0,75 0,75 13,29 13,27 10,26 10,27 Szczegółową analizę średniorocznej liczby etatów poszczególnych nauczycieli mianowanych zatrudnionych w poszczególnych placówkach oświatowych zawarto w załączniku nr 38 do protokołu kontroli. Analizując dane wykazane w sprawozdaniu stwierdzono błędy w kolumnie Suma iloczynów średniej liczby etatów i średniej liczby wynagrodzeń. Przyjmując średnioroczną liczbę etatów wykazaną w sprawozdaniu Suma iloczynów średniej liczby etatów i średniej liczby wynagrodzeń powinna wynieść 468.573,72 zł, tj. (3.136,12 x 8) x 13,29 + (3.292,92 x 4) x 10,26. Natomiast biorąc pod uwagę ustalenia wynikające z tabeli powyżej, to różnice wynikające z ustalenia średniorocznej liczby etatów ustalanych dla okresów obowiązywania różnych kwot bazowych wpłynęły na wysokość danych wykazanych w Sprawozdaniu z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego; pogrubioną kursywą wskazano prawidłowe dane, które powinny ujęte w powyższym sprawozdaniu. Stopień awansu Średnie wynagrodzenie Średnioroczna liczba Suma Wydatki etatów ustalana dla iloczynów poniesione okresów obowiązywania średniej liczby Kwota różnicy na _____________________________________________________ 129 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 zawodowego Nauczyciel mianowany kwot bazowych etatów i wynagrodzenia średniej liczby Od 1.01. do Od 1.09. do Od 1.01. do Od 1.09. do wynagrodzeń 31.08. 31.12. 31.08. 31.12. 3.136,12 3.292,92 13,29 10,26 468.448,10 13,27 10,27 468.203,65 433.477,13 -34.970,97 -34.726,52 Z wyjaśnienia złożonego w dniu 21 czerwca 2010 roku przez Zofię Kusa – podinspektora wynika, iż przygotowując dane do naliczenia jednorazowego dodatku uzupełniającego dla nauczyciela religii zatrudnionego w Szkole Podstawowej w Bąkowej Górze do dnia 19 czerwca 2009 roku popełniono błąd przy ustalaniu średniej etatu w miesiącu czerwcu 2009 roku. Przeliczając etat zamiast wpisać wymiar 0,42 wpisano 0,66, co spowodowało rozbieżności w kwocie sumy iloczynów średniorocznej liczby etatów. Drugim błędem było niezgodne wyliczenie w sprawozdaniu średnich wynagrodzeń nauczycieli w rubryce 8 – Sumy iloczynów średniorocznej liczby etatów. Błąd ten zauważono dopiero po wypłaceniu jednorazowego dodatku uzupełniającego, a na korekty było już za późno. Różnica wynikała z podstaw średnich wynagrodzeń, która według pierwszej wersji ustawy miała być zaokrąglana do pełnych złotych, a w sprawozdaniu wykazywana była ona w groszach. Wyjaśnienie Zofii Kusa – podinspektora z dnia 21 czerwca 2010 roku w sprawie naliczenia jednorazowego dodatku uzupełniającego dla grupy nauczycieli mianowanych stanowi załącznik nr 39 do protokołu kontroli. Stosownie do średniorocznej struktury zatrudniania w poszczególnych jednostkach oświatowych kwoty wymaganych średnich wynagrodzeń oraz kwoty wynagrodzeń faktycznie wypłaconych na rzecz nauczycieli mianowanych kształtowały się następująco: 1) Publiczna Szkoła Podstawowa w Bąkowej Górze – w okresie 1 stycznia – 31 sierpnia 2009 roku – średnie wynagrodzenie – 3.136,12 x 1,66 – średnie zatrudnienie x 8 miesięcy = 41.647,67 zł; w okresie 1 września – 31 grudnia 2009 roku –średnie wynagrodzenie 3.292,92 zł x 1,55 (średnie wynagrodzenie) x 4 miesiące = 20.416,11 zł; ogółem minimalne roczne wydatki jakie powinny być poniesione na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych stanowiły kwotę 62.063,78 zł; wydatki na wynagrodzenia faktycznie poniesione ogółem – 61.194,59 zł; różnica pomiędzy wydatkami rocznymi minimalnymi a wydatkami faktycznie poniesionymi wynosi – minus 869,19 zł; 2) Publiczna Szkoła Podstawowa w Stobnicy – w okresie 1 stycznia – 31 sierpnia 2009 roku – średnie wynagrodzenie – 3.136,12 x 3,77 – średnie zatrudnienie x 8 miesięcy = 94.585,38 zł; w okresie 1 września – 31 grudnia 2009 roku –średnie wynagrodzenie 3.292,92 zł x 2,0 (średnie wynagrodzenie) x 4 miesiące = 26.343,36 zł; ogółem minimalne roczne wydatki jakie powinny być poniesione na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych stanowiły kwotę 120.928,74 zł; wydatki na wynagrodzenia faktycznie poniesione ogółem – 108.830,87 zł; różnica pomiędzy wydatkami rocznymi minimalnymi a wydatkami faktycznie poniesionymi wynosi – minus 12.097,86; 3) Publiczne Gimnazjum w Ręcznie (Zespół Szkolno-Gimnazjalny) – w okresie 1 stycznia – 31 sierpnia 2009 roku – średnie wynagrodzenie – 3.136,12 x 6,98 – średnie zatrudnienie x 8 miesięcy = 175.120,94 zł; w okresie 1 września – 31 grudnia 2009 roku –średnie wynagrodzenie 3.292,92 zł x 5,97 (średnie wynagrodzenie) x 4 miesiące = 78.634,93 zł; ogółem minimalne roczne wydatki jakie powinny być poniesione na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych stanowiły kwotę 253.755,87; wydatki na wynagrodzenia faktycznie poniesione ogółem – 240.535,45 zł; różnica pomiędzy wydatkami rocznymi minimalnymi a wydatkami faktycznie poniesionymi wynosi – minus 13.220,43 zł; 4) Publiczna Szkoła Podstawowa w Ręcznie (Zespół Szkolno-Gimnazjalny) – w okresie 1 stycznia – 31 sierpnia 2009 roku – średnie wynagrodzenie – 3.136,12 x 0,86 – _____________________________________________________ 130 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 średnie zatrudnienie x 8 miesięcy = 21.576,50 zł; w okresie 1 września – 31 grudnia 2009 roku – średnie wynagrodzenie 3.292,92 zł x 0,75 (średnie wynagrodzenie) x 4 miesiące = 9.878,76 zł; ogółem minimalne roczne wydatki jakie powinny być poniesione na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych stanowiły kwotę 31.455,26 zł; wydatki na wynagrodzenia faktycznie poniesione ogółem – 22.916,22 zł; różnica pomiędzy wydatkami rocznymi minimalnymi a wydatkami faktycznie poniesionymi wynosi – minus 8.539,04 zł. Ogółem we wszystkich jednostkach oświatowych minimalne roczne wydatki, jakie powinny być poniesione na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych przy średniorocznym zatrudnieniu – 13,27 w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2009 roku i 10,27 - w okresie od 1 września do 31 grudnia 2009 roku winny stanowić kwotę – 468.203,65 zł; wydatki poniesione na wynagrodzenia nauczycieli stażystów w roku 2009 stanowiły kwotę – 433.477,13 zł. Kwota różnicy pomiędzy wydatkami rocznymi minimalnymi a wydatkami rocznymi faktycznie poniesionymi wynosi – minus 34.726,52 zł. Zgodnie z powyższym nauczycielom mianowanym zatrudnionym w 2009 roku w jednostkach oświatowych na terenie Gminy Ręczno powinna zostać wypłacona kwota ogółem 34.726,52 zł dodatku uzupełniającego. Z ustaleń kontroli wynika, iż w dniu 21 stycznia 2010 roku wypłacono dodatek uzupełniający w ogólnej kwocie 34.970,97 zł, co spowodowało, iż ogółem wypłacono o 244,45 zł dodatku uzupełniającego więcej dla grupy nauczycieli mianowanych. Szczegółowa lista wypłaconych oraz należnych do wypłacenia dodatków uzupełniających dla nauczycieli mianowanych zatrudnionych w 2009 roku w jednostkach oświatowych Gminy Ręczno stanowi załącznik nr 40 do protokołu kontroli. Dane do ustalenia wysokości wynagrodzeń faktycznie wypłaconych w 2009 roku dla nauczycieli mianowanych z jednostek oświatowych z terenu Gminy Ręczno zaczerpnięto z kart wynagrodzeń poszczególnych nauczycieli. Na podstawie przedstawionej do kontroli z poszczególnych Szkół: zwolnień lekarskich i innych nieobecności nauczycieli w pracy – stwierdzono kilka przypadków, w których nauczyciel mianowany otrzymywał świadczenia z ZUS (zasiłek opiekuńczy), a także jeden przypadek nieobecności w pracy, za które nauczycielowi nie przysługuje wynagrodzenie (urlop bezpłatny). XIII. USTALENIA KOŃCOWE. ZAŁĄCZNIKI. Protokół zawiera 156 ponumerowanych i zaparafowanych stron. Fakt przeprowadzenia kontroli odnotowano w książce kontroli Urzędu Gminy w Ręcznie pod pozycją 3/2010. W trakcie kontroli informacji i wyjaśnień udzielały niżej wymienione osoby: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Marek Sroka – Wójt Gminy; Wiesława Okoń – Skarbnik Gminy; Maria Lesiakowska – Sekretarz Gminy; Barbara Gołygowska – inspektor ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią; Zofia Kusa – księgowa ds. wynagrodzeń, rozliczeń z ZUS-em i Urzędem Skarbowym, Iwona Tręda – podinspektor ds. dochodów i rozliczeń VAT; Katarzyna Skrobek – podinspektor ds. wydatków, Anna Moneta – księgowa ds. wymiaru podatków i opłat; Agnieszka Kobędza – podinspektor ds. księgowości podatkowe i ściągalności, oraz inni pracownicy w razie potrzeby. _____________________________________________________ 131 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 Integralną częścią protokołu są następujące załączniki: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zestawienie danych do wyliczenia w/w wskaźników za lata 2007-2009. Test dotyczący kontroli wewnętrznej. Test do kontroli zapisów księgowych dokonanych w dzienniku. Wyjaśnienie podinspektora ds. wynagrodzeń wraz z załącznikami z dnia 9 lipca 2010 roku. Wyjaśnienie podinspektora ds. wydatków z dnia 14 lipca 2010 roku wraz z załącznikiem. Wykaz dotyczący skutków obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych w 2008 i 2009 roku, oświadczenie w sprawie niewykazania w sprawozdaniu Rb-27s z wykonania planu dochodów budżetowych skutków zwolnień w podatku od nieruchomości wprowadzonych na mocy uchwały, informacja z dnia 22 lipca 2010 roku w sprawie wykazania decyzji w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowych w sprawozdaniu Rb-27S i Rb-PDP za 2008 rok oraz analiza skutków obniżenia górnych stawek podatku od nieruchomości za 2008 i 2009 rok. 7. Test do kontroli prawidłowości prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych na koncie 201 „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami” w zakresie ewidencji zobowiązań. 8. Wykaz faktur poddanych kontroli zawierający nazwę kontrahenta; oznaczenie faktury; kwotę faktury; datę wpływu faktury do jednostki; datę ujęcia faktury w ewidencji; umowny i faktyczny termin. 9. Protokół kontroli kasy z dnia 22 czerwca 2010 roku. 10. Test dotyczący przestrzegania zasad rachunkowości podatkowej. 11. Zestawienie rozliczenia oraz kwitariuszy przychodowych podatków i opłat inkasentów sołectwa Dęba, Łęki Królewskie oraz Zbyłowice. 12. Dane dotyczące podatników podatku od nieruchomości – osób fizycznych objętych kontrolą. 13. Testy dotyczące podatku od nieruchomości. 14. Dane dotyczące podatników podatku rolnego – osób fizycznych objętych kontrolą. 15. Wyjaśnienie Marka Sroki – Wójta Gminy z dnia 30 czerwca 2010 roku w sprawie udzielenia decyzji umorzeniowych. 16. Oświadczenie Haliny Siwochy – podinspektora ds. obsługi rady gminy z dnia 13 maja 2010 roku w sprawie uchwały o opłacie targowej. 17. Tabela zawierająca informacje dotyczące przestrzegania zasad najmu i dzierżawy składników majątkowych. 18. Wyjaśnienie podinspektor Iwony Tręda dotyczące zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z mieszkaniowego zasobu Gminy. 19. Tabela przedstawiająca terminowość dokonywania przez najemców wpłat z tytułu czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat. 20. Wyjaśnienie dotyczące wynajęcia na czas nieokreślony lokalu użytkowego usytuowanego w budynku po byłym GOK w Ręcznie przy ul. Piotrkowskiej 7. 21. Tabela przedstawiająca terminowość dokonywania wpłat czynszu z tytułu najmu lokali użytkowych i umów dzierżawy. 22. Zestawienie udzielonych dotacji w 2009 roku. 23. Zestawienia przedstawiające źródła finansowania wydatków inwestycyjnych. 24. Oświadczenie inspektora ds. zamówień publicznych, inwestycji i gospodarki ziemią w sprawie pomyłki w umowie nr 4/06/2009 z dnia 12 czerwca 2009 roku. 25. Wyjaśnienie Barbary Gołygowskiej z dnia 14 czerwca 2010 roku w sprawie braku kosztorysu powykonawczego. 26. Wyjaśnienie Marka Sroki – Wójta Gminy w sprawie przekazania przepustów na drogę Bąkowa Góra – Fandulonka. 27. Wyjaśnienie Marka Sroki Wójta Gminy w sprawie wykonania robót dodatkowych – Przebudowa drogi na Fandulonkę. 28. Dane dotyczące badanych zadań inwestycyjnych: Przebudowy drogi w Łękach Królewskich Przebudowy drogi na Fandulonkę oraz Przebudowy drogi do pól Majkowice – Kresy. 29. Test dotyczący zasad ewidencji składników majątkowych. 30. Wyjaśnienie podinspektor Pani Iwony Tręda w sprawie ewidencjonowania dróg gminnych w księdze środków trwałych. _____________________________________________________ 132 PROTOKÓŁ Z KONTROLI KOMPLEKSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W GMINIE RĘCZNO Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10 90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424 31. Wykaz dróg z podziałem na drogi gminne i drogi wewnętrzne. 32. Test dotyczący urządzeń księgowych. 33. Wyjaśnienie podinspektor Iwony Tręda w sprawie wniesienia wskazanego środka trwałego na stan środków trwałych w użyczeniu. 34. Test dotyczący udokumentowania obrotów na kontach i odpisy umorzeniowe-konto 011. 35. Wyjaśnienie Skarbnik Gminy Wiesławy Okoń dotyczące ewidencji materiałów. 36. Test nr 4 dotyczący ewidencji pozostałych środków trwałych w używaniu (013) i wartości niematerialnych i prawnych ( 020 ). 37. Wyjaśnienia Wiesławy Okoń – Skarbnika Gminy z dnia 19 maja 2010 roku w sprawie przekroczeń planu wydatków na dzień zawarcia porozumień z Powiatem Piotrkowskim w dniu 21 maja 2008 roku oraz 6 listopada 2008 roku. 38. Szczegółowa analiza średniorocznej liczby etatów poszczególnych nauczycieli mianowanych zatrudnionych w poszczególnych placówkach oświatowych. 39. Wyjaśnienie Zofii Kusa – podinspektora z dnia 21 czerwca 2010 roku w sprawie naliczenia jednorazowego dodatku uzupełniającego dla grupy nauczycieli mianowanych. 40. Szczegółowa lista wypłaconych oraz należnych do wypłacenia dodatków uzupełniających dla nauczycieli mianowanych zatrudnionych w 2009 roku w jednostkach oświatowych Gminy Ręczno. 41. Wykaz akt kontroli. Niniejszy protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach i podpisano w dniu 25 sierpnia 2010 roku. Jeden egzemplarz protokołu wraz z załącznikami pozostawiono w Urzędzie Gminy w Ręcznie. Kierownika jednostki i Skarbnika poinformowano o przysługującym mu prawie odmowy podpisania protokołu i złożenia w ciągu 3 dni od daty jego otrzymania pisemnych wyjaśnień, co do przyczyn tej odmowy. Kontrolujący: Jednostka kontrolowana: ...................................... (Małgorzata Ożarek) ...................................... (Michał Ciodyk) Kwituję odbiór 1 egzemplarza protokołu kontroli: .............................................................................................. (data i podpis kierownika jednostki kontrolowanej) _____________________________________________________ 133