1_2_Wcislo

Onkogeneza i zjawisko przejścia nabłonkowomezenchymalnego raka jajnika
Gabriel Wcisło
Klinika Onkologii
Wojskowego Instytutu
Medycznego, CSK MON,
Warszawa
Sześć diabelskich mocy a
komórka rakowa
(Gibbs W,ŚN 2003.08)
Sześć diabelskich mocy
a komórka rakowa
(Gibbs W,ŚN 2003.08)
Sześć diabelskich mocy a
komórka rakowa
(Gibbs W,ŚN 2003.08)
Teorie
powstawania
raka
(Gibbs W, ŚN 2003.08)
Teorie
powstawania
raka
(Gibbs W, ŚN 2003.08)
Teorie
powstawania
raka
(Gibbs W, ŚN 2003.08)
Teorie
powstawania
raka
(Gibbs W, ŚN 2003.08)
Komórki rakowa - ewolucja
klonalna (Nowell P:Science 1976;194:23)
OvCa
typ
1
i
typ
2
profilu
genetycznego
Shih I-M, Am J Pathol, 2004
OvCa
typ
1
i
typ
2
profilu
genetycznego
Shih I-M, Am J Pathol, 2004
OvCa
typ
1
i
typ
2
profilu
genetycznego
Shih I-M, Am J Pathol, 2004
OvCa
typ
1
i
typ
2
profilu
genetycznego
Shih I-M, Am J Pathol, 2004
OvCa
typ
1
i
typ
2
profilu
genetycznego
Shih I-M, Am J Pathol, 2004
Komórki nabłonkowe i mezenchymalnecharakterystyka biologiczna
Trends In Pharmacological Science, 2014
Przejście nabłonkowo-mezenchymalne
(Epithelial-Mesenchymal Transition- EMT)charakterystyka biologiczna
1982r- Greenburg i Hay
J Clin Invest, 2009
EMT- charakterystyka biologiczna
Przejście nabłonkowomezenchymalne cechuje:
utrata adhezji i połączeń między
komórkami nabłonkowymi
zmiana biegunowości komórek
zyskanie zdolności do migracji i
inwazyjności komórek
zwiększona oporność na apoptozę
zwiększona zdolność do produkcji i
degradacji białek macierzy
zewnątrzkomórkowej
Szlaki sygnałowe kluczowe dla zjawiska EMT
JCA, 2009
EMT w rozwoju embrionalnym- typ I
J Clin Invest, 2009
EMT w rozwoju embrionalnym
Cell, 2009
EMT w gojeniu ran i powstawaniu włóknienia- typ II
J Clin Invest, 2009
EMT w rozsiewie i progresji raka- typ III
J Clin Invest, 2009
EMT- charakterystyka biologiczna – mechanizmy w przebiegu
raka
Histopatology, 2013
EMT –MET (Mesenchymal-Epithelial Transition)przeciwstawne procesy zachodzące w progresji
raka
JCA. 2009
EMT- MET- w różnych miejscach w różnym
czasie
JCA. 2009
Rak jajnika- podtypy histologiczne
Int J Mol Sci, 2013
Patogeneza raka jajnika
endometrialnego i jasnokomórkowego
surowiczego
Am J Surg Pathol, 2010
Patogeneza surowiczego raka jajnika
FTE- faliopian tube epithelium; OSE-ovarian surface epithelium
AACR, 2013
Kluczowe mechanizmy molekularne regulujące
zjawisko EMT w przebiegu raka jajnika
•
•
•
•
•
•
•
Ekspresja E-kadheryny (regulatory
molekularne ekspresji- czynniki
transkrypcyjne: SIP-1, Snail, Slug, Twist)
TGF-beta (transforming growth factorbeta)
EGF (epidermal growth factor)
HGF/SF (hepatocyte growth factor)
Endotelina-1
BMP4 (bone morphogenetic protein 4)
Integryny
Cancer Letters, 2013
Wpływ TGF-beta na komórki raka jajnika w
hodowli
Linia SKOV3; inkubacja 24 godziny z TGF-beta; zmiana cytoszkieletu
Ekspresja kadheryny-E – jako czynnik prognostyczny w
przebiegu rak jajnika
P<0,001
Arch Gynecol Obstet, 2013
w przebiegu raka jajnika
Rola statusu EMT
JOR, 2014
Status EMT jako czynnik prognostyczny w
przebiegu raka jajnika
JOR, 2014
Status EMT jako czynnik prognostyczny w
przebiegu raka jajnika, analiza wieloczynnikowa
JOR, 2013
Ocena ekspresji białek związanych z EMT w
komórkach wysięku w przebiegu raka jajnika
jako potencjalnych markerów predykcyjnych
uzyskania odpowiedzi na leczenie
Kadheryna-E, -N,-P, CD24, NCAM, wimentyna,Rab25, HMGA2,
Human Pathology, 2015
Sox11, Zeb1
Ocena ekspresji białek związanych z EMT w
komórkach wysięku w przebiegu raka jajnika
jako potencjalnych markerów prognostycznych
A-kadheryna-E; B- NCAM; C-wimentyna
Human Pathology, 2015
Ekspresji białek związanych z EMT w komórkach
wysięku jako czynników prognostycznych w
przebiegu raka jajnika- analiza jedno- i
wieloczynnikowa
Human Pathology, 2015
Ekspresja czynników transkrypcyjnych Snail,
Slug, Twist2, ZEB2 związanych z przebiegiem
EMT- znaczenie w rozwoju oporności raka
jajnika na cisplatynę
A- linia wrażliwa na cisplatynę A2780
B- linia oporna na cislatynę A2780cis
BMC Cancer, 2012
Ekspresja czynników transkrypcyjnych Snail, Slug, Twist2, ZEB2
związanych z przebiegiem EMT- znaczenie w rozwoju oporności
raka jajnika na cisplatynę
P=0,0017
BMC Cancer, 2012
Ekspresja czynników transkrypcyjnych Snail,
Slug, Twist2, ZEB2 związanych z przebiegiem
EMT- znaczenie w rozwoju oporności raka
jajnika na cisplatynę
P=0,002 dla migracji komórek
P=0,004 dla inwazji komórek
BMC Cancer, 2012
Ekspresja czynników transkrypcyjnych Snail,
Slug, Twist2, ZEB2 związanych z przebiegiem
EMT- znaczenie w rozwoju oporności raka
jajnika na cisplatynę
p=0,005
BMC Cancer, 2012
EMT- zjawisko na skrzyżowaniu różnych procesów
KONIEC