Strona 1 z 2 Polska Strona LDN http://www.ldn.org.pl

Polska Strona LDN
Strona 1 z 2
Ostropest Plamisty (Sylibum marianum)
Dodane przez admin :: September 11 2005 - 20:57:08
Poniższy tekst ma bezpośredni związek z artykułem pt. Milk Thistle pomocny na spastyczność przy SM
OSTROPEST PLAMISTY (Sylibum marianum)
Jest to roślina jednoroczna z rodziny złożonych, występująca w stanie
naturalnym w całym basenie Morza Śródziemnego aż po Iran. W Polsce bywa
uprawiana jako roślina lecznicza, ozdobna, a nawet jarzyna (młode dolne liście).
Niekiedy dziczeje.
Ostropest ma łodygę wzniesioną, do 1 m wysoką, u góry gałęzistą. Liście
szerokoliptyczne lub odwrotniejajowate w zarysie, nasadą obejmujące łodygę,
zatokowoklapowate, na brzegu kolczaste, biało plamiste. Kwiaty zebrane w
koszyczki długości 4-5 cm, o koronie niemal purpurowej. Łuski okrywy koszyczka
z długim grubym odgiętym, kolczasto orzęsionym, cierniowatym końcem. Puch
kielichowy żółtawoszarawy, przeszło 2 razy dłuższy od owoców. Kwitnie w lipcu
lub sierpniu.
Surowiec
Do celów leczniczych zbiera się w końcu sierpnia lub września dojrzałe koszyczki
ostropestu, suszy w cieniu i przewiewie, a następnie młóci i odwiewa. Otrzymuje
się owoc ostropestu plamistego - Fructus Sylibi mariani. Zachodni przemysł farmaceutyczny wykorzystuje także
ziele i liście ostropestu.
Podstawowe związki czynne
Owoce zawierają do 2 % mieszaniny flawonolignanów, zwanych sylimaryną. W jej skład wchodzą sylibina,
sylidiamina i sylikrystyna o podobnej budowie i własnościach fizykochemicznych oraz wykryte ostatnio
izosylimaryna, 2,3-dehydrosylimaryna, 2,3-dehydrosylikrystyna i tzw. Sylibinomery, czyli oligomeryczne
pochodne sylimaryny. Ponadto występuje toksyfolina, alkohol dehydrokoniferylowy, kwercetyna, tyramina,
histamina, śluz, kwasy organiczne, witaminy C i K, fitosterole, zwłaszcza β-sytosterol, garbniki, białka, cukry
(około 21 %) i tłuszcz z dużą ilością kwasu linolowego, a także sole mineralne.
Działanie
Najważniejsze jest działanie odtruwające frakcji flawonolignanów z owoców ostropestu, zwanej sylimaryną, i jej
wybiórcze zdolności ochraniania miąższu wątroby, a w pewnym stopniu także nerek, przed niszczącym
wpływem różnych trucizn. Szczególnie dobre wyniki uzyskiwano w zatruciach muchomorami, a korzystne
zmiany obserwowano również u alkoholików z zaawansowaną marskością wątroby.
Wyciągi alkoholowe lub wodne z owoców ostropestu mają szerszy zakres działania niż sylimaryna. Od dawna
znana była ich skuteczność w różnych krwawieniach wewnętrznych oraz w krwawieniach z organów kobiecych.
Zawarte w nich flawonoidy wzmacniają ściany naczyń krwionośnych. Powodują ponadto niewielki skurcz mięśni
gładkich naczyń krwionośnych i łagodny wzrost ciśnienia krwi.
Niektóre składniki owoców ostropestu zwiększają wydzielanie soku żołądkowego i regulują czynności trawienne
oraz poprawiają apetyt.
Działania niepożądane
W zalecanych dawkach leczniczych przetwory z ostropestu nie wykazują działania szkodliwego nawet po
długotrwałym stosowaniu.
Zastosowanie
Sylimarynę stosuje się w lecznictwie wyłącznie w schorzeniach wątroby, zwłaszcza w jej wirusowym zapaleniu.
Podaje się także w okresie rekonwalescencji po przebytej żółtaczce zakaźnej dla zapobieżenia przewlekłemu
zapaleniu wątroby lub ostremu żółtemu zanikowi wątroby. Ponadto w marskości wątroby, zwyrodnieniu
tłuszczowym wątroby oraz jej uszkodzeniach wywołanych różnymi czynnikami wewnętrznymi lub zewnętrznymi,
np. alkoholem, toksycznymi związkami ochrony roślin, np. lindanem, a zwłaszcza falloidyną i α-amanityną z
trujących muchomorów. Ostatnio stwierdzono, że sylimaryna ma również korzystny wpływ na miąższ nerek,
zwłaszcza, że niektóre związki toksyczne są częściowo wydalane z moczem.
Mieszanina flawonolignanów z owoców ostropestu, zwana sylimaryną, wchodzi w dawce 35 mg w skład drażetek
Sylimarolu (Herbapol).
Wyciągi z owoców ostropestu zalecane są w krwawieniach z nosa, jelita grubego, żylaków odbytu, niektórych
krwawieniach macicznych oraz przedłużonym miesiączkowaniu. Podaje się także w niedokwaśności soku
żołądkowego, braku łaknienia, wzdęciach i odbijaniu, a niekiedy w bólach głowy typu migrenowego, obniżonym
ciśnieniu krwi oraz skłonności do choroby morskiej i lokomocyjnej.
Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski "Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie".
http://www.ldn.org.pl
[email protected]
Polska Strona LDN
Strona 2 z 2
Podesłała Beata Janik
http://www.ldn.org.pl
[email protected]