Rzeczownik – część mowy odpowiadająca na pytania: kto

Rzeczownik – część mowy odpowiadająca na pytania: kto? co?
Nazywa rzeczy, osoby, zwierzęta, rośliny, zjawiska przyrody,
czynności i stany (np. czytanie i sen), oraz cechy (np. głupota, mądrość).
Ma tylko jeden z trzech rodzajów.
rodzaj męski: (ten: ) chłopiec, dom, hałas
rodzaj żeński: (ta: ) dziewczyna, weranda, łąka
rodzaj nijaki: (to: ) dziecko, wiadro, słońce
Rzeczownik odmienia się przez przypadki i liczby.
Mianownik
Dopełniacz
Celownik
Biernik
Narzędnik
Miejscownik
Wołacz
l. poj.:
łąka
łąki
łące
łąkę
łąką
łące
łąko!
kto? co?
kogo? czego?
komu? czemu?
kogo? co?
z kim? z czym?
o kim? o czym?
o!
l. mn.:
łąki
łąk
łąkom
łąki
łąkami
łąkach
łąki!
Przymiotnik – część mowy odpowiadająca na pytania: jaki? jaka? jakie? (który? czyj?)
Oznacza właściwości i cechy (np. zimny, drewniany, wesoły).
Jest określeniem rzeczownika.
Odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
Przypadki i liczby:
l. poj.:
zielona łąka
zielonej łąki
zielonej łące
zieloną łąkę
zieloną łąką
zielonej łące
zielona łąko!
Mianownik
Dopełniacz
Celownik
Biernik
Narzędnik
Miejscownik
Wołacz
l. mn.:
zielone łąki
zielonych łąk
zielonym łąkom
zielone łąki
zielonymi łąkami
zielonych łąkach
zielone łąki!
Rodzaje:
Liczba pojedyncza:
Liczba mnoga:
Ten ciepły sweter
- rodzaj męski
Ta ciepła bluzka
- rodzaj żeński
To ciepłe prześcieradło
- rodzaj nijaki
Ci mili chłopcy
- rodzaj męskoosobowy
Te miłe dzieci
- rodzaj niemęskoosobowy
Przymiotniki się stopniują:
Rodzaj stopniowania
proste
opisowe
nieregularne
równy
ładny
chory
dobry
Stopnień
wyższy
ładniejszy
bardziej chory
lepszy
najwyższy
najładniejszy
najbardziej chory
najlepszy
„Nie” z przymiotnikami w stopniu równym pisz razem (niemiły, niechętny).
W stopniu wyższym i najwyższym pisz je osobno (nie milej, nie najchętniej).
Liczebnik – część mowy odpowiadająca na pytania: ile? który z kolei?
Oznacza liczbę (np. siedem lat, pięć klas) i kolejność (np. czwarta godzina, trzeci syn).
Liczebniki
główne
ile? ilu?
- dwa, trzy, siedem, piętnaście
(odmieniają się przez przypadki i rodzaje)
Są też
o
o
o
liczebniki:
Zbiorowe – np. dwoje, troje
Ułamkowe – np. trzy czwarte, półtora
Nieokreślone – np. wiele, niewiele, mało
porządkowe
który z kolei?
- drugi, trzecia, siódmy, piętnasty
(odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje)