prognoza-Hallera 1

Transkrypt

prognoza-Hallera 1

Prognoza oddziaływania na środowisko … dla terenu położonego przy ul. Hallera w mieście Mogilno
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO
PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
dla terenu położonego przy ul. Hallera w mieście Mogilno
zleceniodawca:
Gmina Mogilno
ul. Narutowicza 1
88-300 Mogilno
maj, 2010 rok
1/30
2/30
1 STRESZCZENIE SPORZĄDZONE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM...........................................................................3
2 INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ JEGO
POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI....................................................................................................................................4
3 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY........................................................................................7
4 PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA...................................................7
5 INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO..............................................8
6 ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU...........................................................................................................................................8
6.1 Klimat i zjawiska atmosferyczne .....................................................................................................................................9
6.2 Rzeźba terenu..................................................................................................................................................................9
6.3 Budowa geologiczna......................................................................................................................................................10
6.4 Wody podziemne ...........................................................................................................................................................10
6.5 Wody powierzchniowe....................................................................................................................................................10
6.6 Roślinność.....................................................................................................................................................................11
6.7 Dotychczasowe zmiany w zagospodarowaniu terenu i wykorzystaniu środowiska naturalnego...................................12
6.8 Ochrona prawna zasobów przyrodniczych i walorów krajobrazowych przed antropopresją..........................................12
6.9 Degradacja powietrza atmosferycznego........................................................................................................................14
6.10 Degradacja gleb i degradacja powierzchni ziemi.........................................................................................................15
6.11 Degradacja wód powierzchniowych..............................................................................................................................15
6.12 Degradacja wód podziemnych.....................................................................................................................................16
6.13 Hałas............................................................................................................................................................................17
6.14 Promieniowanie elektromagnetyczne...........................................................................................................................17
6.15 Nadzwyczajne zagrożenia środowiska.........................................................................................................................17
6.16 Przyszłe zmiany w środowisku w przypadku braku uchwały planu..............................................................................18
7 STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM.................19
8 ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA
PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY.................................................................19
9 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I
KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE
CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU.....20
10 PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE,
WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE
ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE, NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ
INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO..........................................................................................23
11 ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ
INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU...........................................................................................................................................28
12 ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE WRAZ Z
UZASADNIENIEM ICH WYBORU ORAZ OPIS METOD DOKONANIA OCENY PROWADZĄCEJ DO TEGO WYBORU ALBO
WYJAŚNIENIE BRAKU ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH, W TYM WSKAZANIA NAPOTKANYCH TRUDNOŚCI
WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY.................................................29
1
3/30
Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym
Obszar objęty planem pod względem funkcjonalnym jest dzisiaj niezagospodarowany. Projektowany plan
przewiduje utworzenie na opisywanym obszarze terenów zabudowy usługowej, w tym z zakresu handlu o
powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, a jako funkcję uzupełniającą tereny zieleni urządzonej. Ponadto
w zakres planu wchodzi granica strefy „B” ochrony konserwatorskiej, która jest równoznaczna ze strefą
„W” ochrony archeologicznej.
Przyszłe inwestycje zostaną podłączone do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i elektroenergetycznej i w tym zakresie nie przewiduje się rozwiązań tymczasowych. Ponadto dopuszcza się budowę parkingów z instalacją podczyszczania wód opadowych i roztopowych, z możliwością retencjonowania na terenie
planu.
Obszar objęty opracowaniem projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego położony jest w centrum miasta Mogilno. Główne problemy środowiskowe, odnoszą się do: postępującej
dysfunkcji terenów parku oraz działaniu lokalnego korytarza ekologicznego wzdłuż rzeki Panny.
Oddziaływania negatywne związane będą z wprowadzeniem nowej działalności na tereny dotychczas niezabudowane. Wszystkie te oddziaływania, ze względu na skalę, nie będą przekraczały obowiązujących norm. Pozytywne oddziaływanie na środowisko części terenu przeznaczonej do zagospodarowania w
formie zieleni urządzonej polega na zakazie zabudowy na części działki wychodzącej poza dzisiejszą linię
zabudowy i wchodzącej w obszar lokalnego ciągu ekologicznego. Przeznaczenie tej części działki do zagospodarowania w formie terenu zieleni wynika bezpośrednio z potrzeby ochrony spójności przestrzennej i
funkcjonalnej obszaru lokalnego ciągu ekologicznego.
Korzystnie w planie wypadają zapisy dotyczące wpływu zapisów na komponenty środowiska takie
jak woda, powietrze i hałas. Ich pozytywna rola polega na niedopuszczeniu do zanieczyszczenia na terenach sąsiadujących. Prognozowane oddziaływania na środowisko nie będą miały wpływu na stan zdrowia
ludności, przez co nie spowodują pogorszenia stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej na terenie
Mogilna. Planowana inwestycja zwiększy nieznacznie natężenie ruchu samochodowego w rejonie opracowania. W projekcje planu zidentyfikowano działania mogące spowodować negatywne oddziaływania na
komponenty środowiska i już na etapie ustaleń szczegółowych wprowadzono zapisy minimalizujące, wskazujące działania zachowawcze oraz przewidziano elementy kompensacji przyrodniczej. Większość zapisów
wynika z obowiązujących w prawie ustaleń, nakazów i zakazów odnośnie funkcjonowania przedsięwzięć w
środowisku i w planie pełni funkcję informacyjną. Najkorzystniejszym wariantem zagospodarowania opisywanego terenu byłoby zagospodarowanie go zabudową usługową z wydzielonymi terenami zieleni urządzonej w zachodniej części terenu.
4/30
2 Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązania z innymi dokumentami
Opracowanie niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko wynika z obowiązku przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego przy ul. Hallera w mieście Mogilno (zwanego dalej "planem"). Obowiązek sporządzenia prognozy zawarty jest w art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r., nr 199, poz. 1227).
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego przy ul. Hallera w mieście Mogilno (zwana dalej "Prognozą"), sporządzona
została zgodnie z zakresem zawartym w art. 51 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., nr 199, poz. 1227).
Zakres opracowania Prognozy został uzgodniony, na mocy przepisów art. 53 ustawy z dnia 3 października 2008r. z: Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Mogilnie (N.NZ-423-3-26/10)
oraz Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska (RDOŚ-04.OO.6613-279/10/KB). Organy państwowe
nie wniosły zmian w zakresie prognozy w przedmiotowej sprawie w stosunku do zakresu zawartego w
ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Główną częścią prognozy jest identyfikacja źródeł zagrożeń oraz określenie przewidywanych znaczących oddziaływań, w tym oddziaływań bezpośrednich, pośrednich, wtórnych, skumulowanych, krótkoterminowych, średnioterminowych i długoterminowych, stałych i chwilowych oraz pozytywnych i negatywnych, na środowisko i jego poszczególne elementy z uwzględnieniem zależności między nimi.
Prognoza jest wysoko specjalistycznym instrumentem posiadającym wszystkie cechy analizy systemowej. Jako taka stosuje metody otwarte, dostosowane do rodzaju i charakteru analizowanego dokumentu - tj. projektu planu. Jej zadaniem jest wskazywanie i przedstawianie skutków środowiskowych związanych z przyszłym uchwaleniem przez decydentów projektu planu oraz sposobów uniknięcia niepożądanych skutków działań.
Prognoza do projektu planu nie jest dokumentem, który w sposób ilościowy wskazuje presje i oddziaływania, wynikające z realizacji zapisów planu, a pokazuje, na przykładzie konkretnych przykładów,
ogólny kierunek, w którym zmierzać będą przyszłe problemy środowiskowe wynikające z realizacji dokumentu. Jest to wynikiem stosunkowo ogólnych danych o przyszłych inwestycjach, szczególnie w odniesieniu do detali technicznych, które mogą mieć istotne znaczenie dla wielkości wywieranych presji środowiskowych. Skupiono się zatem na określeniu jakościowym kierunków przemian oraz poddano charakterystyce cechy poszczególnych oddziaływań.
Miejscowy plan oraz prognoza oddziaływania na środowisko powiązane są w zasadniczy sposób z dokumentami:
•
Polityką Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016,
•
Programem Ochrony Środowiska Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
•
5/30
Programem ochrony środowiska z planem gospodarki odpadami dla miasta i gminy Mogilno na
lata 2004 –2008 z perspektywą na lata 2009 – 2012,
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mogilno,
•
sąsiednimi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego,
•
Opracowaniem ekofizjograficznym do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
terenu położonego przy ul. Hallera w mieście Mogilno.
oraz z przepisami prawa:
•
ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska,
•
ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o ochronie środowiska, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko,
•
ustawą z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody,
•
ustawą z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
•
ustawą z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zawartość projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Miejscowy plan obejmuje działki 342, 354 oraz fragment 1166, przylegające od południa do ul. Hallera.
Obszar objęty planem pod względem funkcjonalnym obejmuje fragment parku miejskiego o słabym stanie
zachowania, tereny zieleni – dawnych ogródków działkowych, oraz tereny wód powierzchniowych – odcinek miejskiego koryta rzeki Panny Północnej. Projektowany plan przewiduje utworzenie na opisywanym
obszarze terenów zabudowy usługowej, w tym z zakresu handlu o powierzchni sprzedaży powyżej
2000 m2, a jako funkcję uzupełniającą tereny zieleni urządzonej i tereny wód powierzchniowych. Ponadto
w zakres planu wchodzi granica strefy „B” ochrony konserwatorskiej, która jest równoznaczna ze strefą
„W” ochrony archeologicznej.
Plan zawiera ustalenia ogólne obowiązujące na całym obszarze planu:
•
zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
•
zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego,
•
zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
•
parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania dla terenów,
•
zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji,
•
zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej,
•
sposoby i terminy tymczasowego zagospodarowania, urządzenia i użytkowania terenów,
•
ustalenie stawki procentowej.
6/30
Projektowany dokument ma na celu:
•
umożliwienie realizacji innego rodzaju zagospodarowania terenu w obliczu ułomności dotychczasowych funkcji,
•
umożliwienie rozwoju funkcji związanych z dynamicznym rozwojem centralnych dzielnic Mogilna,
•
intensyfikację zabudowy na obszarze centrum Mogilna poprzez zagęszczenie dotychczasowej zabudowy budynków.
Cele te wynikają z potrzeby rozwoju miasta poprzez dążenie do poprawy funkcjonowania jego centralnie
położonych obszarów. Miasto zdecydowało się na zmianę dotychczas obowiązującego miejscowego planu,
otwierając możliwości rozwoju funkcjom centrotwórczym. Koncepcja intensyfikacji zabudowy na tym terenie wynika z ogólnej wizji władz samorządowych dotyczących rozwoju na tym terenie miasta nowej jakości
zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Obecnie, co opisano szczegółowo w dalszej części opracowania oraz
w opracowaniu ekofizjograficznym, istnieją predyspozycje i możliwości zmiany sposobu użytkowania oraz
znaczącej przebudowy, gdyż obecne funkcje terenów uległy dezaktualizacji.
Przyszłe inwestycje na opisywanym obszarze zostaną podłączone do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej (w tym kanalizacji deszczowej) i elektroenergetycznej. Jedynie w przypadku kanalizacji deszczowej
przewiduje się możliwość tymczasowego rozwiązania polegającego na dopuszczeniu do odprowadzania
wód, spełniających wymagania szczegółowe, do gruntu. Nie dopuszcza się zrzutu wód deszczowych do
rzeki. Dopuszcza się jedynie budowę parkingów z instalacją podczyszczania wód opadowych i roztopowych przed wprowadzeniem ich do gruntu zanim powstanie kanalizacja deszczowa.
Ryc. 1. Rysunek projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego przy ul. Hallera w
mieście Mogilno
7/30
3 Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy
Określanie przyszłych oddziaływań na środowisko na poziomie miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego posiada liczne metodyki, które dobierane są indywidualnie do prognozy w zależności od
charakteru funkcji i wielkości obszaru objętego planem. Prognozowanie powinno uwzględniać heterogeniczność i nieliniowość zjawisk i uwarunkowań środowiskowych obszaru opracowania, zarówno w sferze
biotycznej jak i abiotycznej oraz możliwości legislacyjno-prawne ustanawiania przyszłego przeznaczenia i
warunków zainwestowania terenów.
Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania wytypowano następujące metody ocen oddziaływania na środowisko, które zostały wykorzystywane w Prognozie i pomogły w określeniu przyszłych oddziaływań na środowisko:
•
Prognozowanie przez analogię: polega na bazowaniu na wynikach obserwacji i pomiarów dotychczas wykonanych podobnych inwestycji i porównaniu ich z planowanymi, o podobnych parametrach.
•
Prognozowanie eksperckie: oparte na bazie wiedzy, doświadczenia i intuicji eksperta, metoda ta z
uwagi na wysoką skuteczność jest najczęściej stosowaną metodą w OOŚ. Bardzo często jest ona łączona z metodą prognozowania przez analogię. W prognozowaniu eksperckim wykorzystuje się informacje ze źródeł istniejących oraz dane zebrane poprzez monitoring lub pomiary i wizje terenowe.
W opracowaniu Prognozy zastosowano podejście metodyczne polegające na ilościowym i jakościowym
scharakteryzowaniu zagrożeń i presji, jakie przyszłe inwestycje, które zostaną zrealizowane na podstawie
zapisów planu, będą wywierać na środowisko. Dzięki takiemu podejściu każdą z przyszłych inwestycji jako
potencjalne źródło presji – stresora, które w zależności od charakteru oddziaływać będzie w rozmaity sposób na poszczególne komponenty środowiska. Obie charakterystyki, zarówno ilościowa jak i jakościowa,
zostały opisane w postaci matrycy presji. Matryce zawierają ocenę potencjalnej wielkości i uciążliwości
oraz skutków oddziaływania poszczególnej inwestycji na środowisko. Prognozowanie przy pomocy metody
matrycowej następowało dwuetapowo. Najpierw przeanalizowano sieć powiązań pomiędzy komponentami środowiska a źródłami presji. Dzięki temu, w drugim etapie, stało się możliwe określenie oddziaływań
bezpośrednich, pośrednich, wtórnych i skumulowanych na poszczególne komponenty środowiska. Takie
postępowanie zapobiega pominięciu któregokolwiek komponentu w ocenie oddziaływania na środowisko
obszaru opracowania.
Szczegółowe kryteria oceny metodą matrycową a także założenia, jakie podjęto przy określaniu
obu metod opisano w dalszej części opracowania.
4 Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania
Analiza środowiskowych skutków realizacji zapisów projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego możliwa będzie dopiero po pełnej realizacji planu, tzn. w momencie gry powstanie inwestycja, gdy zostaną wykonanie wszystkie podłączenia infrastrukturalne, innymi słowy, gdy wszelkie zapisy
planu uzyskają wypełnienie w rzeczywistości. Wówczas stanie się możliwa kompleksowa analiza i ocena
8/30
stanu środowiska, na przykład na podstawie badań monitoringowych.
Doskonałym miejscem oceny przyszłych problemów środowiskowych będą zmiany w dokumentach wyższej rangi, np. w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta.
Opracowanie ekofizjograficzne i Prognoza oddziaływania na środowisko powinny dostarczyć kompleksowej
analizy stanu środowiska na opisywanym terenie.
Mając na uwadze potrzebę zapewnienia mieszkańcom miasta jak najlepszych warunków do życia,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, prowadzi na terenie gminy punkty sieci państwowego monitoringu środowiska i wykazuje badaniami zmiany i problemy środowiskowe. W skali gminy
jest to najczęściej kilka punktów pomiarowo-kontrolnych, na których stwierdzany jest stan komponentów
środowiskotwórczych. Coroczna praktyka związana z prowadzeniem pomiarów jest wystarczająca do określenia, czy zmiany w strukturze miasta powodują negatywne oddziaływanie na środowisko, czy też nie powodują takiego oddziaływania. Dlatego też należy dopilnować, aby program monitoringu był na terenie
miasta realizowany w sposób ciągły, przy uwzględnieniu przyszłych zmian w zagospodarowywanej przestrzeni.
5 Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko
Ze względu na zasięg terytorialny oraz planowane funkcje nie przewiduje się występowania transgranicznego oddziaływania na środowisko.
6 Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu
Obszar objęty opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmuje działki o
powierzchni około 0,85 ha przylegające od strony południowej do ulicy Hallera. Szczegółowy przebieg
granic obszaru objętego opracowaniem przedstawiono w ryc. 1 i 2. Zgodnie z podziałem kraju na jednostki fizyczno-geograficzne Kondrackiego obszar objęty opracowaniem znajduje się w obrębie makroregionu
Pojezierzy Wielkopolskich. W ujęciu bardziej regionalnym morfologia tego regionu ma charakter pagórkowaty - teren położony jest pośród wysoczyzn morenowych, w obrębie których występują charakterystyczne zagłębienia wytopiskowe.
Obszar opracowania położony jest w obrębie terenów zabudowy miasta Mogilna. Od strony północnej przylega on do nasypu drogowego ulicy Hallera, zaś wzdłuż zachodniej ulicy Kościuszki. Na wschodzie znajdują się terenu zabudowy a na południe tereny Parku im. Krasickiego. Omawiany obszar, nazywany również Ogródkiem Jordanowskim, leży na wysokościach od 90,4 do 93,3 m n.p.m a jego powierzchnia odznacza się łagodnym zapadaniem w kierunku południowym. Bardziej strome nachylenie zaznacza się
jedynie w północnej części obszaru i jest związane z południowym zboczem nasypu drogowego ulicy Hallera. Po prawej stronie Panny znajdują się tereny ogródków działkowych.
Ukształtowanie powierzchni okolic miasta Mogilna jest efektem procesów młodoglacjalnych związanych przede wszystkim z działalnością wód lodowcowych i wytapianiem się brył martwego lodu. Są to
tereny wysoczyzn morenowych porozcinanych dolinami rzek i rynnami jeziornymi. Obszar prac znajduje
się w obrębie zlewni rzeki Panny, której wody uchodzą do Noteci.
9/30
Ryc. 2. Lokalizacja obszaru opracowania projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na tle miasta Mogilno
6.1
Klimat i zjawiska atmosferyczne
Opisywany obszar leży w obrębie regionu klimatycznego Pojezierza Wielkopolskiego. Klimat tego rejonu
kształtowany jest przez masy powietrza napływające nad ten rejon znad Atlantyku oraz z głębi Eurazji.
Charakterystyczną jego cechą jest zmienność oraz przejściowość. Dodatkowo, istotnym czynnikiem wpływającym na lokalne zróżnicowanie warunków pogodowych jest morfologia okolicznych terenów. Charakterystykę klimatyczną oparto m. in. o dane pochodzące ze stacji Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Gnieźnie i w Inowrocławiu, prowadzących całoroczny monitoring zjawisk pogodowych.
Na obszarze opracowania dominują wiatry zachodnie, południowo-zachodnie i północno-zachodnie, których częstotliwość w skali roku nie przekracza około 40%. Średnia prędkość wiatru poza obszarem
zabudowanym wynosi około 2,8 m/s. Cisze atmosferyczne notowane są przede wszystkim w miesiącach od
września do października. W rejonie opracowania pokrycie nieba chmurami sięga około 63%. Średnia
roczna temperatura kształtuje się na poziomie 8,0°C.
Na obszarze opracowania dominuje topoklimat terenów zabudowanych z wyraźnym oddziaływaniem terenów o płytkim zaleganiu wód podziemnych. Stany pogody charakteryzują się obniżonymi prędkościami wiatrów i wzrostem koncentracji zanieczyszczeń, w stosunku to terenów otwartych. Ponieważ jest
to teren stosunkowo wilgotny, to mogą pojawiać się częstsze mgły, panuje podwyższona wilgotność powietrza, obniżone temperatury odczuwalne i uczucie „mokrego zimna”. Jest to topoklimat korzystny dla czasowego pobytu ludności.
6.2
Rzeźba terenu
Obszar opracowanie położony jest na wysokościach od 90,4 do 93,3 m n.p.m. Najwyższa kulminacja występuję w obrębie nasypu drogowego ulicy Hallera, zaś najniższa część obszaru znajduje się w jego południowej części. Generalnie powierzchnia terenu odznacza się łagodnym zapadaniem w kierunku południo-
10/30
wym. Największe spadki terenu występują w obrębie południowego zbocza nasypu drogowego ulicy
wspomnianej ulicy Hallera. Na pozostałym obszarze spadki terenu nie przekraczają wartości około 3%, co
wyklucza możliwość wystąpienia ruchów masowych gruntu. Ponadto niewielkie nachylenie terenu nie stanowi przeszkód w kształtowaniu przyszłej zabudowy.
6.3
Budowa geologiczna
Na terenie opracowania najwyższą część profilu geologicznego stanowią utwory czwartorzędowe. Utwory
tego okresu w okolicach Mogilna osiągają miąższości do ponad 100 m (okolice jeziora Wiecanoskiego).
Wiercenia studzienne w obrębie miasta Mogilna przewierciły profil osadów czwartorzędowych do głębokości około 63 m. Od powierzchni terenu do około 6,5 m nawiercono w otworach glinę piaszczystą. Poniżej występują blisko 50 m miąższości seria glin zwałowych zalegających na piaskach drobnoziarnistych.
W centralnej części obszaru opracowania odwiercono profil geologiczny składający się od powierzchni terenu z 1,3 m namułów organicznych, następnie do głębokości około 3 m występowały piaski i
żwiry z drobnymi przewarstwieniami materii organicznej a głębiej, do 4 m, jednorodne żwiry i piaski gruboziarniste. Obszar opracowania odznacza się słabo zróżnicowana budową geologiczną. Typ osadów budujących najwyższa część profilu może być łatwo obserwowany wzdłuż cieku Panny Północnej płynącej równolegle do zachodniej granicy analizowanego terenu. Najwyższą część profilu geologicznego tworzą grunty
typu namułów, poniżej których występują osady piaszczyste.
Dość jednolite pod względem litologicznym wykształcenie osadów występujących na omawiany
obszar koresponduje z morfologią terenu. Brak jest tu większych względnych deniwelacji terenu, które
można by wiązać z występowaniem osadów o odmiennym wykształceniu litologicznym. Nie zidentyfikowano tu zagrożeń o charakterze geotechnicznym, ograniczających możliwość zagospodarowania terenu.
6.4
Wody podziemne
Na analizowanym terenie brak jest szczegółowych danych na temat stanu ilościowego oraz jakościowego
wód podziemnych. Poziom zwierciadła pierwszego poziomu wód podziemnych zalega na głębokości około
1 m p.p.t. Głębokość ta determinowana jest m. in. poziomem wody w rzece Panna Północna przebiegającej wzdłuż zachodniej granicy opracowania i może ulegać niewielkim wahaniom sezonowym związanym,
co jednocześnie wpływa na miąższość strefy areacji. Na terenie tym może dochodzić do ugięcia zwierciadła
pierwszego poziomu wód podziemnych w kierunku najniższego lokalnego obniżenia terenu, jakim jest koryto rzeki Panny Północnej. Można się zatem spodziewać stosunkowo płytkiego zalegania tego poziomu w
części wschodniej i nieco głębszego w części zachodniej terenu prac. Wody podziemne pozbawione są izolacji, tj. nadkładu warstw słaboprzepuszczalnych, które mogłyby chronić je przed przenikaniem zanieczyszczeń z powierzchni terenu.
6.5
Wody powierzchniowe
Analizowany obszar znajduje się w obrębie zlewni rzeki Panny uchodzącej do Noteci Zachodniej. Teren ten
cechuje się śnieżno-deszczowym reżimem hydrologicznym. Charakterystyczną cechą tego typu reżimów
jest występowaniem wysokich stanów wód w okresie roztopów i intensywnych opadów atmosferycznych
(zwłaszcza latem) oraz niskich stanów wód w okresie jesieni i zimy. Obszar ten odwadniany jest za pomocą
spływu powierzchniowego. Wody odprowadzane są do rzeki Panny Północnej.
11/30
Źródłem wód w Pannie Północnej jest Jezioro Wiecanoskie, co prowadzi do wniosku, że czystość wód tego
zbiornika w dużej mierze determinuje czystość wód w samej Pannie, a co za tym idzie może wpływać na
stopień zanieczyszczenia środowiska w obrębie analizowanego obszaru oraz w dalszych częściach zlewni
Noteci.
Z urządzeń hydrotechnicznych najważniejsza jest zastawka na rzece Pannie nieco poniżej terenów
planu. Urządzenie to utrzymuje poziom piętrzenia wód w Pannie oraz jednocześnie stabilizuje poziom
wód podziemnych w okolicy. Urządzenie należy utrzymać. Rzuca się jednak w oczy jego słaby stan techniczny. Wymaga pilnego remontu, który należy wykonać jeszcze przed pracami budowlanymi na terenie
planu.
Poza wspomnianym ciekiem wodnym na rozpatrywanym obszarze brak jest innych obiektów wód
powierzchniowych. Nie zaobserwowano również lokalnych zagłębień terenu, w obrębie których mogłoby
dochodzić do gromadzenia się wody opadowej. Ocena ekomorfologiczna rzeki na odcinku wzdłuż granicy
planu wypada niekorzystnie z uwagi na niezagospodarowane (ani poprzez budowle hydrotechniczne ani
poprzez naturalną szatę roślinną) brzegi rzeki, wysoki stopień dewastacji i słaby stan infrastruktury (zastawka piętrząca na rzece nieco poniżej terenów planu).
6.6
Roślinność
Szata roślinna odznacza się niską różnorodnością gatunków. Do najcenniejszych jej elementów zaliczyć należy okazy drzew rosnące wzdłuż południowej granicy obszary opracowania. Podobne zbiorowiska drzew
występują w części południowej oraz wzdłuż zachodniej granicy analizowanego terenu. Zieleń na analizowanym terenie posiada charakter typowo antropogeniczny. Warstwę roślinności zielnej tworzą zaniedbane
trawniki oraz gatunki roślin ruderalnych. Na analizowanym terenie stwierdzono występowanie następujących gatunków drzew:
- Topola czarna (Populus nigra L. )
- Modrzew europejski (Larix decidua Mill.)
- Klon zwyczajny (Acer platanoides L.)
- Wierzba „płacząca” (Salix alba spp.)
- Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.)
- Buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.)
- Brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth)
oraz popularne krzewy parkowe.
Gatunki te występują na terenie miasta licznie. Jako funkcje zieleni w mieście wymienia się najczęściej:
- produkcja tlenu i usuwanie dwutlenku węgla,
- oczyszczanie powietrza z zanieczyszczeń, zwłaszcza pyłowych,
- zmniejszanie poziomu hałasu,
- hamowanie siły wiatru,
- łagodzenie wahań temperatury,
- kumulowanie wód opadowych,
- regulacja wilgotności powietrza,
- kształtowanie walorów estetycznych i przestrzeni rekreacyjnej.
12/30
Zieleń analizowanego terenu, ze względu na stosunkowo małą powierzchnię, spełnia głównie
funkcje estetyczne i rekreacyjne. Pewne znaczenie ma również produkcja tlenu. Zmiana zagospodarowania
analizowanego terenu nie wpłynie znacząco na warunki siedliskowe i bioróżnorodność w mieście. Najmniej cennym gatunkiem spośród drzew tu występujących jest topola czarna.
6.7
Dotychczasowe zmiany w zagospodarowaniu terenu i wykorzystaniu środowiska naturalnego
Opisywany obszar od wielu lat użytkowany jest w niezmienionej formie. Dominuje tu zieleń parkowa w
formie zieleni urządzonej. Poza tym nie ma innego zainwestowania. Główne tereny zabudowy Mogilna,
które jest miastem powiatowym, koncentrują się po przeciwnych stronach ulic otaczających teren opracowania. Funkcje te mają charakter centrotwórczy i decydują o statusie miasta. Teren objęty opracowaniem
leży w samym jego centrum przy głównych szlakach komunikacyjnych.
W czasach dzisiejszych funkcja terenów nie uległa zmianie, ale funkcje te są niestety ułomne. Obszar parku oddzielony jest od pozostałych terenów parkowych płotem, uniemożliwiając dostęp ludności.
Nie posiada on również łączności z pozostałymi terenami parkowymi i głównymi trasami pieszymi miasta.
Ponadto wyróżniają się zdegradowane alejki parkowe, basen (ruina?) i zaniedbane nabrzeże Panny Północnej. Pozostawiona szata roślinna – drzewa liściaste, w formie zieleni parkowej, nie były w ostatnich latach profesjonalnie pielęgnowane. Ze względu na pełnioną funkcję w przeszłości, teren ten miał od dawna przekształcone środowisko naturalne. Stan taki utrzymywał się prawdopodobnie od dziesięcioleci, toteż
naturalne siedliska zaniknęły całkowicie, a zieleń w stanie dzisiejszym jest efektem zabiegów pielęgnacyjnych człowieka.
6.8
Ochrona prawna zasobów przyrodniczych i walorów krajobrazowych przed antropopresją
Na opisywanym terenie nie znajdują się obszarowe formy ochrony przyrody. Najbliżej położony jest Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Żnińskich. Jego granica przebiega około 10 km na północny-zachód od
Mogilna. Na etapie badań terenowych nie stwierdzono również występowania roślin, które spełniałyby
wymagania, jakie spełniać muszą drzewa uznawane za pomniki przyrody. Najbliższy pomnik, znajduje się
w parku przy cmentarzu, w odległości około 1 km na południe.
Opisywany teren leży także poza terenami Natura 2000. Najbliższym terenem jest projektowany
specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Barcińsko-Gąsawska (stan na 30.10.2009).
Ryc. 4. Lokalizacja projektowanego planu względem obszarów Natura 2000 (mapa wg RDOŚ Bydgoszcz, 2009)
Ryc. 5. Podstawowe uwarunkowania funkcjonalne elementów środowiska obszaru opracowania
13/30
6.9
14/30
Degradacja powietrza atmosferycznego
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, w oparciu o przepisy, wprowadzone w życie w
2001 roku (ustawa - Prawo ochrony środowiska), dokonał oceny jakości powietrza atmosferycznego za rok
2008. Oceny dokonano z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów:
•
ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi (uwzględnione zanieczyszczenia: benzen,
dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, ołów, tlenek węgla, ozon, pył PM 10),
•
ustanowionych ze względu na ochronę roślin (uwzględnione zanieczyszczenia: dwutlenek siarki,
tlenki azotu i ozon).
Podstawę klasyfikacji stref w oparciu o wyniki rocznej oceny jakości powietrza stanowią: dopuszczalny poziom substancji w powietrzu i dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powiększony o margines tolerancji. Łączna klasa strefy odpowiada najmniej korzystnej klasie uzyskanej z klasyfikacji według zanieczyszczeń. Wydzielono strefy odpowiadające następującej klasyfikacji:
•
klasa A - gdzie żadna substancja nie przekracza poziomu dopuszczalnego,
•
klasa B - w której co najmniej jedna substancja mieści się poniżej poziomu dopuszczalnego powiększonego o margines tolerancji,
•
klasa C - w której co najmniej jedna substancja przekracza poziom dopuszczalny powiększony o
margines tolerancji,
•
klasa B/C - została stworzona dodatkowo z uwagi na sytuacje, w których nie ma możliwości jednoznacznego przypisania strefy do klasy B albo C.
W związku z brakiem indywidualnych wyników pomiarów dla obszaru opracowania, poniżej przedstawiono efekt końcowy klasyfikacji dla powiatu mogileńskiego.
Tab. 1. Klasyfikacja jakości powietrza dla powiatu mogileńskiego (WIOŚ, Bydgoszcz, 2009)
Klasy określone dla ochrony zdrowia ludzi według poziomów
dopuszczalnego
docelowego
długo-terminowego
SO2
NOX
PM 10
Pb
C6H6
CO
Ar
Cd
Ni
Benzo
(a)piren
O3
O3
A
A
A
A
A
A
A
A
A
C
A
A
Klasy określone dla ochrony roślin według poziomów
dopuszczalnego
docelowego
długo-terminowego
SO2
NOX
O3
O3
A
A
A
C
Przemysłowe źródła zanieczyszczeń powietrza
Na obszarze gminy nie występują większe punktowe emitory zanieczyszczeń do powietrza. Ponadto łączna emisja gazów i pyłów z całego powiatu mogileńskiego do atmosfery nie przekroczyła 100
Mg/rok. Wartości te świadczą o bardzo niskim stopniu presji źródeł punktowych na atmosferę.
15/30
Zanieczyszczenie powietrza spowodowane spalaniem paliw
Biorąc pod uwagę zmniejszającą się w stosunku do lat ubiegłych ilość emitowanych ze źródeł
punktowych pyłów oraz pogarszanie jakości powietrza ze względu na to zanieczyszczenie, należy uznać, że
emisja nie zorganizowana ma coraz większe znaczenie dla stanu powietrza. Tak zwana niska emisja, czyli
indywidualne ogrzewanie domów i małych obiektów, wtórne pylenie z podłoża i pochodzące z ruchu kołowego, może stanowić, przy niekorzystnych warunkach pogodowych, poważne źródło zanieczyszczenia
powietrza pyłem. Niestety brakuje dokładnych danych o stosowanych źródłach ciepła w gospodarstwach
domowych na terenie gminy. Odpowiednie szacunki pojawiają się w odniesieniu do struktury zużycia paliw na poziomie województwa. Nadal wysoką pozycję ma węgiel, który stanowi około 50,4% zużywanych
paliw, w mniejszym stopniu wykorzystywane są paliwa typu olej, gaz ziemny czy energia elektryczna.
Działaniem Gminy zmierzającym do ograniczania wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza pochodzących ze spalania paliw są zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, na
podstawie których wyklucza się stosowanie w nowo powstających obiektach budowlanych kotłowni węglowych, a preferowane jest stosowanie paliw o niskiej zawartości siarki oraz podłączanie do systemu
zbiorczego zaopatrzenia w ciepło.
Zanieczyszczenia powietrza spowodowane komunikacją
Obszar opracowania położony jest przy głównym ciągu komunikacyjnym miasta. Ogólna tendencja wzrostu natężenia transportu samochodowego będzie powodować uciążliwości związane ze zwiększeniem zanieczyszczeń komunikacyjnych – formaldehydu, benzenu i toluenu. Współcześnie czynnik ten ma znaczenie niewielkie.
6.10 Degradacja gleb i degradacja powierzchni ziemi
Na terenie opisywanej części miasta nie stwierdzono, by nastąpiła istotna degradacja gleb na skutek
wieloletniego oddziaływania na środowisko. Typy występujących tu gleb to typy przekształcone – hortisole - na terenach zieleni parkowej. Gleby te posiadają dobre zdolności buforowe i są odporne na
uszkodzenia mechaniczne.
Potencjalnym miejscem degradacji gleb jest pobocze ul. Hallera. Badania gleb prowadzone
przez WIOŚ na terenie całego województwa kujawsko-pomorskiego potwierdzają, że niemal we
wszystkich transektach pomiarowych przy głównych drogach dochodzi do zanieczyszczenia gleb
związkami WWA. Poprzez analogię można domniemywać, że do zanieczyszczenia WWA doszło również na odcinku pobocza wzdłuż północnej granicy obszaru opracowania.
6.11 Degradacja wód powierzchniowych
Degradacja wód powierzchniowych w warunkach Niżu Polskiego polega na produkcji ścieków i generowaniu zanieczyszczeń, prowadzących do nadmiernej eutrofizacji. Przez Mogilno przepływa rzeka, która jest
jedną z najważniejszych rzek Pałuk - południowo-wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego.
Gospodarka wodno-ściekowa Mogilna oparta jest częściowo o system kanalizacji sanitarnej z odprowadzeniem do oczyszczalni ścieków oraz o zbiorniki bezodpływowe. Do producentów ścieków zaliczyć można zabudowania mieszkalne i nieliczne obiekty usługowe. Dzięki oczyszczaniu ścieków wpływ ścieków z miasta
16/30
został ograniczony.
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie Prawo wodne, ścieki to wprowadzane do wód lub do ziemi:
•
wody zużyte, w szczególności –– na cele bytowe lub gospodarcze,
•
ciekłe odchody zwierzęce, z wyjątkiem gnojówki i gnojowicy przeznaczonych do rolniczego wykorzystania w sposób i na zasadach określonych w przepisach o nawozach i nawożeniu,
•
wody opadowe lub roztopowe, ujęte w systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów,
•
wody odciekowe ze składowisk odpadów i miejsc ich magazynowania, wykorzystane solanki,
wody lecznicze i termalne,
•
wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych, z wyjątkiem wód wtłaczanych do górotworu, jeżeli rodzaje i ilość substancji zawartych w wodzie wtłaczanej do górotworu są tożsame z rodzajami i ilościami substancji zawartych w pobranej wodzie,
•
wody wykorzystane, odprowadzane z obiektów chowu lub hodowli ryb oraz innych organizmów
wodnych.
Na opisywanym terenie nie powstają ścieki bytowe i komunalne zużyte na cele bytowe lub gospodarcze,
lub wody roztopowe i opadowe z utwardzonych powierzchni dróg i parkinów.
Zapobieganie powstawania nadmiernych ilości ścieków i sposób postępowania ze ściekami regulują cenniki i taryfikatory opłat za wodę oraz odprowadzanie ścieków oraz wydawane przez organy ochrony
środowiska pozwolenia wodnoprawne. Organy te dążą do utworzenia stanu, w którym wszystkie obiekty
w mieście będą podpięte pod kanalizację ściekową.
Oczyszczalnia w Mogilnie jest stosunkowo nowym obiektem o mechaniczno-biologicznym sposobie oczyszczania ścieków. Pomimo znacznej skuteczności oczyszczania wody odpływające do jeziora Wiecanoskiego nadal przyczyniają się do wzrostu stopnia eutrofizacji tego akwenu. Z względu na fakt iż odpływ
odbywa się z epilimnionu jeziora Wiecanoskiego jest niemal pewne, że jakość wód Panny zależeć będzie
przede wszystkim od procesów odbywających się w powierzchniowej warstwie jeziora. Te jednak sprzyjają
eutrofizacji głównie poprzez morfometrię wschodniego plosa. Tak więc bez poprawy stanu wód jeziora nie
ma mowy o polepszeniu parametrów jakościowych Panny w Mogilnie.
6.12 Degradacja wód podziemnych
Budowa geologiczna nie zapewnia ochrony zasobów wodnych I poziomu wodonośnego przed infiltracją
zanieczyszczeń. Z tego względu należy dążyć do szczególnej ochrony wód przed zanieczyszczeniem, zwłaszcza, że pierwszy poziom wodonośny, ten najbardziej narażony na degradację, stanowi źródło zasilania
wód rzeki Panny i jest w bezpośrednim kontakcie hydraulicznym. Szczególnie ważne jest utrzymanie roślinności w rejonie rzeki, która jest ostatnią barierą filtracyjną przed przenikaniem do Panny a wraz z nią do
Jeziora Mogileńskiego. Przyszłe przedsięwzięcia powinny brać pod uwagę, że wymagany jest wysoki stopień ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem z powierzchni ziemi w tym rejonie.
17/30
6.13 Hałas
Hałas ustawowo został określony jako zanieczyszczenie środowiska i dlatego przyjmuje się takie same ogólne zasady, obowiązki i formy postępowań związanych z hałasem, jak w pozostałych dziedzinach ochrony
środowiska. Powszechnie uważa się, że niekorzystne oddziaływanie hałasu pojawia się przy emisji powyżej
65 dB. W zależności od rodzaju źródeł wytwarzających hałas rozróżnia się następujące rodzaje hałasu środowiskowego:
•
hałas komunikacyjny – pochodzący od środków transportu drogowego, szynowego, lotniczego, itp.
•
hałas przemysłowy – pochodzący z instalacji przemysłowych, sieci i urządzeń energetycznych, zakładów wytwórczych, rzemieślniczych i gastronomiczno-rozrywkowych.
Ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności przez utrzymywanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie
oraz zmniejszanie poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany. Z wykonanych przez WIOŚ pomiarów akustycznych przy głównych drogach wynika, że przy większości dróg województwa, o podobnych parametrach do drogi na odcinku graniczącym z projektowanym planem, panuje
niekorzystny klimat akustyczny. Zanotowano znaczne przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu na
terenach przylegających do głównych ciągów komunikacyjnych w linii pierwszej zabudowy. Jest to skutek
oddziaływania transportu kołowego, zwłaszcza wysokiego udziału pojazdów ciężkich w potoku ruchu. Zauważalna jest znaczna dynamika przyrostu przejazdów pojazdów ciężarowych w ostatnich latach. Można
zatem uznać, że obszar, w pobliżu ulicy Hallera jest narażony na hałas komunikacyjny. W związku z tym
należy umożliwić stosowanie działań zmierzających do ochrony akustycznej ludności (budowa ekranów,
nakładki z mas typu SMA lub porowatych) albo zmiany funkcji terenów graniczących z drogą na tereny nie
związane ze stałym pobytem ludności.
Istotne znaczenie ma również fakt iż tereny parku nie należą do terenów dla których wyznaczone
zostały normy akustyczne środowiska (Dz. U. z 2007r., poz 826). Zarządca źródła hałasu, przy sporządzaniu projektu przebudowy ul. Hallera, powinien uwzględnić konieczność zachowania dopuszczalnych poziomów dźwięku na granicy obszaru.
6.14 Promieniowanie elektromagnetyczne
Na terenie opisywanej części miasta nie wyznaczono wyżej omawianych obiektów będących źródłami
pól elektromagnetycznych z zakresu pól silnych i z zakresu mikrofal.
6.15 Nadzwyczajne zagrożenia środowiska
Poważne awarie obejmują skutki dla środowiska powstałe w wyniku awarii przemysłowych i transportowych z udziałem niebezpiecznych substancji chemicznych. W tytule IV „Poważne awarie” zawartym w
ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska określone zostały podstawowe zasady zapobiegania i przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym, podmioty, których dotyczą wprowadzone przepisy, oraz ich obowiązki i zadania, a także główne procedury i dokumenty.
Na opisywanym terenie poważne awarie mogą być związane z:
•
transportem kołowym substancji niebezpiecznych,
18/30
•
niewłaściwym postępowaniem z odpadami zawierającymi substancje niebezpieczne,
•
awarią w zakładzie o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej „INVESTGAS” S.A.
- Kawernowy Podziemny Magazyn Gazu Mogilno w Palędziu Dolnym.
Szczegółowe zasady kwalifikowania zakładów ze względu na wymienione zagrożenia zawarte są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku
albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 58 poz.
535). Z uwagi na aktualne zagospodarowanie terenu główne ryzyko wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej lub zdarzenia o znamionach poważnej awarii wiąże się z transportem tranzytowym
substancji mogących zanieczyścić środowisko. Strefą narażoną na skutki wypadków pobocze drogi wojewódzkiej i działki bezpośrednio do niej przylegające. Zagrożenie ze strony zakładów KPMG należy
traktować jako zagrożenie pośrednie, nie oddziaływujące bezpośrednio na tereny opracowania planu.
Oddziaływanie to może objawić się jako zasolenie wód Panny i zniszczenie wegetacji wód powierzchniowych na skutek awaryjnego zrzutu solanki do wód powierzchniowych w zlewni jeziora Wiecanoskiego.
6.16 Przyszłe zmiany w środowisku w przypadku braku uchwały planu
Środowisko obszaru opracowania podlega wysokiej presji antropogenicznej. Istotne znaczenie dla przyszłych przemian mają czynniki naturalne (sukcesja roślinności o niskich wymaganiach środowiskowych).
Wymienione we wcześniejszych rozdziałach zagrożenia mają dość szczegółowy charakter i można przewidzieć dalszy rozwój zagospodarowania terenów.
W warunkach aktualnego zagospodarowania i użytkowania terenu opracowania, w niedalekiej
przyszłości należy spodziewać się głównie postępującej sukcesji gatunków o niskich tolerancjach środowiskowych na terenach otwartych w zachodniej części obszaru. Ponadto w pozostałych komponentach, na
obszarze planu w jego najbliższej okolicy, może w przyszłości dojść do określonych zmian, które będą efektem braku przekształceń w sferze polityki przestrzennej.
Tab. 2. Prognoza tendencji zmian w środowisku w przypadku braku uchwalenia miejscowego planu
Komponent środowiska
Aktualny trend
Przewidywane zmiany w wyniku
braku planu
powietrze
wzrost emisji niskiej na terenach poza planem
kontynuacja trendu
wody powierzchniowe
zwiększenie stopnia eutrofizacji
kontynuacja trendu
wody podziemne
utrzymanie stanu
brak wpływu
powierzchnia ziemi
wzrost ryzyka degradacji poprzez zaśmiecanie i zadeptanie
kontynuacja trendu
bioróżnorodność
powolna eutrofizacja siedlisk,
zmniejszenie bioróżnorodności na rzecz gatunków o niskich
wymaganiach
przyspieszenie procesów eutrofizacji
zwierzęta
dalszy brak fauny
zaniechanie powrotu
hałas
wzrost natężenia w związku z rozwojem osiedli
kontynuacja trendu
odpady
wzrost wielkości strumienia
kontynuacja trendu
dobra materialne
spadek wartości nieruchomości o niskim standardzie
kontynuacja trendu
7
19/30
Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem
Za znaczące oddziaływanie na środowisko rozumie się oddziaływanie będące skutkiem podejmowania
przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Pozostałe wpływy na środowisko identyfikowane są jako oddziaływania nie
powodujące znaczącego oddziaływania na środowisko.
Projektowany plan dopuszcza jedynie zabudowę usługową w zakresie handlu, której ewentualna
uciążliwość dla otoczenia wynikająca z lokalizacji funkcji usługowej nie będzie wykraczać poza granice nieruchomości, do której prowadzący działalność posiada tytuł prawny. Zabudowa handlowa została ograniczona w projektowanym dokumencie do 80% powierzchni działki oznaczonej symbolem 1UH. Po odjęciu
terenów na parkingi (min. 40 miejsc – 400 m2) oraz drogi dojazdowe (500 m2) można szacować, że zabudowa zajmie 4600 m2. W przypadku dopuszczenia trzech kondygnacji daje to łącznie około 13800 m2 powierzchni zabudowanej. Wystarcza więc to na wypełnienie kryterium powierzchni 1ha, o którym mowa w
rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko w par. 3, p. 1, pp. 52
(Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.). W planie zakazano lokalizacji innych działalności usługowych poza
handlem, zaliczanych do obu grup opisanych w przytoczonym rozporządzeniu. Tym samym zachodzi możliwość lokalizowania przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko w zakresie centrów usługowych i w efekcie można spodziewać się nowych znaczących oddziaływań na
środowisko. Niemniej przyszłe przedsięwzięcia obwarowane są w planie co do zasięgu oddziaływania i zakresu prowadzonej działalności poprzez:
•
ograniczenie w zakresie funkcji (nie produkcyjne),
•
oddziaływanie poza działkę do której przedsiębiorca będzie miał tytuł prawny (zakaz oddziaływania poza teren działki),
W takich przypadkach ograniczeń najczęściej dochodzić może do oddziaływań związanych z klimat akustyczny i powierzchnię ziemi (produkcja odpadów niebezpiecznych). W zakresie pozostałych komponentów nie należy oczekiwać znaczących oddziaływań na środowisko. Ze względu na zasięg funkcji, zasięg oddziaływań pokrywa się z obszarem objętym planem.
8 Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających
ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
Uwarunkowania środowiskowe są korzystne do kształtowania zabudowy. Na terenie nie zaobserwowano
gruntów nienośnych, nie występują również wody powierzchniowe, zwierzęta praktycznie na terenie planu nie występują a roślinność należy do mało atrakcyjnej pod względem składu gatunkowego. Główne
problemy środowiskowe, zidentyfikowane w opracowaniu, odnoszą się do:
•
wód powierzchniowych – obszar położony jest w zlewni bezpośredniej jeziora Mogileńskiego,
•
zachowanie ciągłości korytarza ekologicznego rzeki Panny,
•
20/30
ograniczenia oddziaływania hałasu ze strony źródeł komunikacyjnych.
Kierunki, na jakie należy zwrócić szczególną uwagę dotyczą:
•
ochrony wód podziemnych i powierzchniowych przed spływem powierzchniowym – wyposażenie
terenu w kanalizację deszczową, podczyszczanie wód w separatorach, podłączenie przyszłych
obiektów do sieci sanitarnej,
•
bioróżnorodności – zachowania istniejącego korytarza ekologicznego rzeki Panny,
•
ukierunkowania koncepcji zabudowy centrum miasta,
•
poprawy stanu technicznego nabrzeża Panny,
•
remontu istniejącej budowli piętrzącej wodę w rzece.
Ze względu na niewielki obszar objęty projektem planu, należy zwrócić uwagę fakt, iż przyszłe funkcjonowanie środowiska w dużym stopniu zależeć będzie od użytkowników obiektów, które się tu znajdą. Użytkujący obszar będą zmuszeni do przestrzegania przepisów ochrony środowiska, a te w mniejszym zakresie
zapisane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w większym stopniu zależą od ustaw
nakładających obowiązki na inwestorów, i od sposobów ich egzekwowania przez organy ochrony środowiska. Sprawy związane z działalnością podmiotów w zakresie ochrony środowiska i gospodarki odpadami w
poszczególnych działach gospodarki są szczegółowo regulowane przez odpowiednie przepisy.
9 Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w
jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas
opracowywania dokumentu
Ocena skutków środowiskowych realizacji zapisów projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego sprowadza się do analizy wieloczynnikowej, wykonywanej na poziomie projektu planu jako całości oraz równocześnie oceniania pod kątem oddziaływania poszczególnych jego zapisów na środowisko i
jego komponenty. W pierwszej kolejności plan jako całość oceniono w zakresie spełniania celów strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Ustalenia projektu planu odniesione zostały do tematów zawartych w Dyrektywie Rady Europejskiej z dnia 21 czerwca 2001 roku w strawie oceny wpływu na środowisko
niektórych planów i programów oraz do Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą
do roku 2016.
21/30
Tab. 3. Ocena wypełniania przez projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego poszczególnych kryteriów
zawartych w dokumentach wyższej rangi oraz ocena wpływu tych zapisów na środowisko w ramach poszczególnych kryteriów.
Temat wg Dyrektywy
2001/42*) i II PEP
Cele (kryteria) SOOŚ
Ocena wypełnienia kryterium przez projekt planu oraz
ocena skutków zapisów dla środowiska
pozytywna
bezpośrednia
pośrednia
I. ŚRODOWISKO
)
Powierzchnia ziemi * - poprawa struktury użytkowania,
x
- unikanie budowy obiektów w obszarach narażonych
na procesy morfogenetyczne,
- przeciwdziałania procesom erozji wodnej i wietrznej
Ochrona przyrody
Różnorodność
biologiczna *)
fauna, flora *)
x
- zwiększenie powierzchni obszarów chronionych,
- zahamowanie procesu fragmentacji krajowego
systemu przyrodniczego,
- zachowanie i wzbogacenie bioróżnorodności
charakterystycznych siedlisk miejscowych,
- ochrona powierzchni terenów przewidzianych do
włączenia w sieć Natura 2000,
- lista endemicznych gatunków roślin wyższych
Lasy
- zwiększenie lesistości,
- zwiększenie udziału drzewostanów ochronnych
Populacja i zdrowie
ludzi*)
- ochrona i wzbogacenie powierzchni sprzyjających
zdrowiu (aktywnego ruchu, sportowych itp.),
- dostosowanie natężenia ruchu turystycznego do
zróżnicowanej pojemności i wrażliwości środowiska,
- zmniejszenie narażenia na hałas i wibracje
Zasoby kopalin
- zużycie surowców mineralnych,
- zwiększenie recyklingu surowców
Jakość wód *)
- uzyskanie standardów jakości wód do poziomów
bezpiecznych dla systemu przyrodniczego oraz
zdrowia ludzi
Gleby
- ochrona gleb I-III klasy, utrzymanie i wzmocnienie
ich produktywności,
x
- ochrona gleb przed erozją wietrzną
Czynniki klimatyczne - redukcja emisji gazów cieplarnianych
- poprawa klimatu lokalnego aglomeracji,
Jakość powietrza*)
- osiągnięcie jakości powietrza na poziomach
bezpiecznych dla systemów przyrodniczych i
osadniczych
x
Dziedzictwo
kulturowe
(architektoniczne i
archeologiczne)*)
- zachowanie historycznych układów przestrzennych
i obiektów historycznych,
x
Krajobraz*)
- zachowanie stanowisk archeologicznych
- utrzymanie odrębności zróżnicowania lokalnego i
regionalnego,
neutralna
negatywna
pośrednia
bezpośrednia
22/30
- renaturalizacja obszarów cennych krajobrazowo,
- rozwój obszarów o ukształtowanym charakterze
miejskim i wiejskim,
x
- ograniczenie procesu zabudowy rozproszonej i
koncentracja na terenach zurbanizowanych
x
II. ZRÓWNOWAŻONE WYKORZYSTANIE SUROWCÓW, MATERIAŁÓW, WODY, ENERGII I TRANSPORTU ( elementy równoważenia)
Materiałochłonność
- zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości w
przemyśle
- zarządzanie cyklem życiowym produktów, odzysku
surowców i materiałów z wykorzystaniem odpadów
Wodochłonność
- racjonalne wykorzystanie wody w przemyśle i
gospodarce komunalnej
- rozwój zrównoważonego modelu gospodarki wodnej
Energochłonność
- zmniejszenie energochłonności gospodarki,
- ograniczenie strat energii w systemach
przesyłowych i w budynkach
Energia odnawialna
Stosunki wodne i
ochrona przed
powodzią
Struktura i czynniki
transportu
x
- zwiększenie udziału energii odnawialnej w strukturze
energii pierwotnej
- zmniejszenie narażenia przed skutkami powodzi
- zmniejszenie udziału transportu drogowego w
przewozach,
- zbliżenie źródeł produkcji i konsumpcji
x
- poprawa dostępności miejsc pracy i zamieszkania,
x
- preferencje dla transportu zbiorowego
Gospodarowanie
odpadami
- zmniejszenie strumienia odpadów składowanych na
składowiskach,
- wzrost wykorzystania lub unieszkodliwiania
odpadów niebezpiecznych,
- zwiększenie selekcji odpadów wtórnych
Chemikalia w
środowisku
Poważne awarie
przemysłowe
x
- likwidacja mogilników
- zmniejszenie narażenia ludności na poważne awarie
Oddziaływanie hałasu - zahamowanie zwiększenia obszarów uciążliwych ze
względu na hałas komunikacyjny
Pola
- ograniczenie zasięgu narażenia ludzi
elektromagnetyczne
Biotechnologie i
organizmy
zmodyfikowane
genetycznie
- ochrona obszarów rolnych przed organizmami
zmodyfikowanymi genetycznie
*) gwiazdką zaznaczono zagadnienia wyszczególnione w Dyrektywie 2001/42/EC.
Tabela przedstawia listę wypełniania kryteriów wyszczególnionych w Dyrektywie 2001/42/EC oraz w II Polityce i Polityce Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 roku. W kolejnych kolumnach oceniono stopień realizacji projektu planu poszczególnych kryteriów oraz sposób w jaki zapisy re-
23/30
alizują poszczególne kryteria. Znak w którejkolwiek z kolumn oznacza, że projekt planu wspomina o konkretnym zagadnieniu. Jednak samo poruszenie tematu jest niewystarczające, dlatego zdecydowano się na
ocenę skutków realizacji zapisów, które zostały zapisane w planie. Dokument może realizować konkretne
kryterium, bądź być sprzeczne z nim (pozytywne - negatywne). Pozytywna realizacja lub sprzeczność z
konkretnym kryterium również została podzielona na dwie kategorie: bezpośrednie i pośrednie. Ostatecznie ocena pozytywna bezpośrednia dotyczy kryteriów, które zostały ujęte w planie i ustanowione zostały
wyraźne zapisy precyzyjnie regulujące daną kwestię. W przypadku oceny pozytywnej pośredniej cele SOOŚ
zostały poruszone w planie, ale ich zapisy obejmują warunkowość (możliwość, dopuszczenie, brak zakazu
lub nakazu) realizacji zapisu, lub w przypadku, gdy realizacja spowodowana będzie przez pośrednie oddziaływanie na środowisko jako całości lub jednego z komponentów. Ocenę neutralną otrzymały cele
wspominane w planie, ale nie regulowane szczegółowymi zapisami. Ocena negatywna pośrednia oznacza,
że cel został opisany ale jego osiągnięcie stoi pod znakiem zapytania ze względu na inne zapisy dotyczące
innych celów lub tematów planu. Ocena negatywna bezpośrednia sprawia, że zapisy w projekcie stoją w
sprzeczności z celem polityki sektorowej lub z zapisami Dyrektywie 2001/42/EC oraz w Polityce Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012.
Projektowany dokument w niewielkim stopniu realizuje cele polityk ustanowionych na szczeblu międzynarodowym i krajowym, głównie z uwagi na położenie i wielkość obszaru objętego planowaniem. Dla większości kryteriów wystawiona została ocena pozytywna. Oznacza to, że projekt planu odnosi się z do konkretnego zagadnienia zawartego w dokumentach wyższej rangi i realizuje je w sposób pozytywny,
uwzględniając je w zapisach szczegółowych lub w ogólnym kontekście projektu planu. W pozostałych przypadkach stwierdzono, że projekt planu nie dotyka zagadnień opisanych w dokumentach wyższej rangi.
10 Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko
W tabeli zamieszczona została ocena szczegółowych zapisów projektu planu i ich prognozowany skutek dla
środowiska (pozytywny "+", negatywny "-", obojętny - brak oznaczenia). Ocena poprzedzona została
analizą dostępnych danych opisowych i kartograficznych, oraz konsultacjami z zespołem autorskim projektu planu. Wyjaśnienia wymagają terminy określone w nagłówku tabeli. Pod poszczególnymi pojęciami
rozumiane są:
•
różnorodność biologiczna - rozumiana jest jako zespół cech zagospodarowania przestrzeni, który
decyduje o możliwości występowania większej liczby gatunków roślin lub zwierząt,
•
ludzie - rozumiany jest wpływ na zdrowie ludzi
•
zwierzęta - rozumiane są zmiany ilościowe w populacjach,
•
rośliny - rozumiane jako zmiany ilościowe wyrażone biomasą,
•
woda - rozumiane jako zmiany ilościowe i jakościowe,
•
powietrze - rozumiane jako modyfikujący wpływ na topoklimaty i jakość powietrza,
•
24/30
powierzchnia ziemi - rozumiane jako zanieczyszczenie substancjami i składowanie odpadów na po-
wierzchni ziemi w tym także na przygotowanych do tego celu składowiskach,
•
krajobraz - rozumiane jako wpływ na komponenty i harmonię krajobrazu,
•
klimat - rozumiany jako wpływ na klimat w sensie meteorologicznym,
•
hałas – wpływ na klimat akustyczny,
•
zasoby naturalne - rozumiany jako zczerpywanie surowców mineralnych i pospolitych,
•
zabytki - rozumiane jako zespół presji wywieranych na strefy ochrony konserwatorskiej,
•
dobra materialne - rozumiane jako wpływ na wartość dóbr (głównie nieruchomości).
obszar położony jest w strefie „B", która dla miasta jest
równoznaczna ze strefą „W" ochrony archeologicznej;
+
odprowadzenie ścieków sanitarnych do miejskiej sieci kanalizacji
sanitarnej;
+
odprowadzenie wód opadowych z terenów dróg o nawierzchni
utwardzonej do sieci kanalizacji deszczowej;
+
odprowadzenie wód opadowych z dachów i terenów o
nawierzchni nieutwardzonej do gruntu z możliwością retencji w
granicach działki;
+
zabrania się odprowadzania wód opadowych z powierzchni
zanieczyszczonych do gruntu lub cieków wodnych, bez
podczyszczenia zgodnie z przepisami odrębnymi;
+
gromadzenie odpadów stałych w zamykanych, przenośnych
pojemnikach w ilości do-stosowanej do potrzeb, zlokalizowanych
na posesji, z zachowaniem estetyki i izolacji oraz zapewnieniem
odpowiedniego dostępu dla ich wywozu; wywóz odpadów przez
służby posiadające stosowną koncesję, na miejsce wskazane
przez Urząd Miejski w Mogilnie, pozostałe odpady unieszkodliwiać
zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi i szczególnymi;
obowiązuje zakaz realizacji tymczasowych obiektów budowlanych
dobra materialne
zabytki
zasoby naturalne
pola elektromagnetyczne
hałas
+
zaopatrzenie w wodę z miejskiej sieci wodociągowej na
warunkach gestora sieci;
zasady obsługi w zakresie zaopatrzenie w energię cieplną –
zaopatrzenie w ciepło z wykorzystaniem źródeł ciepła
pozwalających na zachowanie normatywnych wartości emisji
spalin do atmosfery; wskazane stosowanie urządzeń zasilanych
paliwami ekologicznymi i z odnawialnych źródeł energii;
klimat
krajobraz
powierzchnia ziemi i odpady
powietrze - jakość
woda
rośliny
zwierzęta
ludzie
ELEMENT ZAPISÓW PLANU POWODUJĄCY WPŁYW NA
ŚRODOWISKO
(zadanie, obowiązek, zakaz, możliwość, kierunek)
różnorodność biologiczna
KOMPONENT ŚRODOWISKA
+
+
+
+
UWAGI O ODDZIAŁYWANIU
Tab. 4. Ocena ustaleń projektu planu dla stref funkcjonalno przestrzennych projektu planu oraz wpływ tych ustaleń na
poszczególne komponenty środowiska.
dobra materialne
zabytki
zasoby naturalne
hałas
-
klimat
-
krajobraz
woda
rośliny
zwierzęta
ludzie
ELEMENT ZAPISÓW PLANU POWODUJĄCY WPŁYW NA
ŚRODOWISKO
(zadanie, obowiązek, zakaz, możliwość, kierunek)
KOMPONENT ŚRODOWISKA
25/30
UWAGI O ODDZIAŁYWANIU
z wyłączeniem obiektów związanych z organizacja placu budowy;
teren 1 UH - przeznaczenie terenu – usługi handlu o
powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz usługi
ogólnomiejskie (np. gastronomiczne i inne)
-
maksymalna powierzchnia zabudowy terenu – do 80 %
powierzchni całkowitej, w tym utwardzone parkingi i powierzchnie
gospodarcze, powierzchnia biologicznie czynna minimum 20 %
powierzchni całkowitej;
+
+
-
1
+
2
+
wysokość budynków do trzech kondygnacji nadziemnych;
+
teren 2 ZP - przeznaczenie terenu – teren zieleni urządzonej
+
+
+
uporządkowanie istniejącej zieleni z możliwością nowych
nasadzeń;
+
+
+
teren 3 WS - przeznaczenie terenu – teren wód
powierzchniowych – rzeka Panna
+
+
zakaz lokalizacji budynków, tymczasowych obiektów, z wyjątkiem
infrastruktury technicznej,
+
+
3
+
1. Oddziaływania negatywne związane będą z wprowadzeniem nowej działalności na tereny dotychczas zagospodarowane. Będą to typowe oddziaływania, polegające na emisji wzroście globalnej
emisji do powietrza, produkcji odpadów, ścieków i emisji hałasu. Ponieważ obiekty, jakie na nim
powstaną będą nowe, należy się spodziewać wykorzystania nowoczesnych, energooszczędnych i
materiałooszczędnych technologii wykonania budynków. Wszystkie te oddziaływania, ze względu
na skalę, nie będą przekraczały obowiązujących norm. Oddziaływanie pozytywne na krajobraz i
dobra materialne będzie polegało na harmonizacji terenu z terenami zabudowanymi w centrum,
poprzez wprowadzenie nowej i estetycznej zabudowy, na czym zyska nie tylko miejski krajobraz
Mogilna ale i okoliczne nieruchomości.
2. Pozytywne oddziaływanie na środowisko części terenu przeznaczonej do zagospodarowania w formie zieleni urządzonej polega na zakazie zabudowy na terenie o trudnych uwarunkowaniach fizjograficznych do kształtowania nowej zabudowy. Teren nachylony jest w kierunku rzeki i pozostawienie go w formie terenów zieleni urządzonej wzmocni lokalnie funkcję Panny jako lokalnego ciągu
ekologicznego. Przeznaczenie tej części działki do zagospodarowania w formie terenu zieleni wynika z potrzeby ochrony części tych terenów w mieście.
3. Teren zostaje zabezpieczony przed jakąkolwiek działalnością inwestycyjną, poza możliwym przerzutem kładki pieszej, umocnieniami brzegów i konserwacji istniejącej infrastruktury technicznej.
Z przedstawionej analizy zapisów dokumentu wynika, że:
•
26/30
Planu uwzględnia zapisy prawa wodnego w zakresie obowiązków, jakie należy spełnić przed prowadzeniem wód z terenów utwardzonych do gruntu.
•
Jedyne negatywne oceny wiążą się z typowymi oddziaływaniami związanymi z wprowadzaniem
budynków na obszary dotychczas niezabudowane. Oddziaływania te będą mieć skutek poza obszarem planu: w oczyszczalni ścieków i na składowisku odpadów. Punkty te są przystosowane do
przyjęcia i neutralizacji tego typu oddziaływań.
•
Plan kładzie wysoki nacisk na harmonizację planowanej inwestycji w aspekcie krajobrazowym z
krajobrazem miejskim Mogilna. Liczne zapisy planu prowadzą do utrzymania linii zabudowy i wysokości budynków. Krajobraz jest w przypadku opisywanego planu ważnym elementem ustaleń,
któremu poświęcono wiele uwagi.
•
Korzystnie wypadają zapisy dotyczące wpływu zapisów na komponenty jakości środowiska takie
jak woda, powietrze i odpady. Ich pozytywna rola polega na niedopuszczeniu do zanieczyszczenia
na terenach sąsiadujących.
•
Na podstawie dostępnych danych PWIS można stwierdzić, że prognozowane oddziaływania na
środowisko nie będą miały wpływu na stan zdrowia ludności, i nie spowodują pogorszenia stanu
sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej na terenie Mogilna.
Plan nie uwzględnia innych uwarunkowywania środowiskowe, ponieważ:
•
ochrona obiektów budowlanych na terenach górniczych (ustawa z dnia 4 lutego 1994r. Prawo
geologiczne i górnicze) – teren opracowania zmiany planu nie leży na terenach górniczych;
•
ochrona obiektów na terenach zagrożonych osuwaniem mas ziemnych (ustawa z dnia 4 lutego
1994r. Prawo geologiczne i górnicze) – na obszarze zmiany planu nie występują tereny potencjalnie narażone na osuwanie się mas ziemnych;
•
ochrona przed powodzią – teren opracowania zmiany planu nie jest zagrożony powodzią (Prawo
wodne Dz. U. 239 art. 82 z 2005r.).
Przyszła zabudowa podłączona zostanie do miejskich sieci infrastruktury i w tym zakresie nie przewiduje
się rozwiązań tymczasowych. Planowana inwestycja zwiększy nieznacznie natężenie ruchu samochodowego w rejonie opracowania. Można spodziewać się w ciągu pory dnia około kilkudziesięciu pojazdów na
godzinę więcej niż ma to miejsce obecnie. Taki wzrost przyczyni się do zwiększenia emisji spalin i hałasu.
Poniższa tabela przedstawia spodziewane rodzaje oddziaływań realizacji projektu planu na poszczególne
komponenty środowiska w kontekście zasięgu oddziaływania i czasu trwania.
Tab. 5. Rodzaje i czas trwania prognozowanych oddziaływań na poszczególne komponenty środowiska po pełnej realizacji
zapisów projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
oddziaływania ze względu na czas
trwania
oddziaływania ze względu zasięg oddziaływania
bezpośrednie
chwilowe
stałe
chwilowe
stałe
wtórne
chwilowe
stałe
krótkoter
minowe
+
-
średniote
rminowe
długoter
minowe
+
ludzie
pośrednie
+
+
skumulow
ane
27/30
zwierzęta
rośliny
-
woda
powietrze
powierzchnia ziemi
+
krajobraz
+
klimat
hałas
-
zasoby naturalne
zabytki
dobra materialne
+
- oddziaływanie pozytywne
+
+
- - oddziaływanie negatywne
Oddziaływania negatywne wiążą się z emisją zanieczyszczeń do powietrza, produkcją ścieków i składowaniem odpadów. Oddziaływania te będą miały miejsce poza terenem planu. Oddziaływania pozytywne dotyczą harmonizacji zmian w krajobrazie oraz poprawy dostępności usług w mieście, co niewątpliwie wpływa na miasto jako ośrodek zaspokajania zróżnicowanych potrzeb ludności. Podobne tendencje w rozkładzie presji wykazują ogólne warunki realizacji planu dla poszczególnych komponentów środowiska (tabela
6).
Tab. 6. Warunki realizacji planu w odniesieniu do komponentów środowiska
Komponenty
Warunki ustanowione w planie
ukształtowanie terenu
ochrona rzeźby
zużycie surowców mineralnych
pośrednio kruszywo do budowy (z terenów poza planem)
recycling surowców mineralnych
zagospodarowanie odpadów zgodnie z przepisami odrębnymi
jakość powietrza
wzrost emisji
warunki topoklimatyczne
dostosowanie zabudowy do istniejących warunków
emisja gazów cieplarnianych
-
ilość wód (produkcja ścieków)
zwiększenie ilości sieci kanalizacyjnej, zwiększenie zrzutu z
oczyszczalni
jakość wód powierzchniowych
brak wpływu
zasoby wód podziemnych
zwiększenie poboru z sieci,
jakość wód podziemnych
ochrona jakości wód przenikających od powierzchni ziemi
obszary o wysokich klasach gleb
-
powierzchnia biologicznie czynna
zabezpieczenie udziału powierzchni biologicznej
bioróżnorodność flory
zabezpieczenie udziału gatunków rodzimych
stopień fragmentacji populacji
zachowanie ciągłości ciągu ekologicznego w korycie rzeki Panny
poprzez wprowadzenie funkcji zieleni urządzonej jako dodatkowego
bufora
jakość krajobrazu - ład i harmonia
intensyfikacja istniejącej zabudowy
otwarte tereny podmiejskie
brak potrzeby ustaleń
termomodernizacje budynków
wysoka termoizolacyjność materiałów
ekologiczne źródła energii cieplnej
wprowadzenie ogrzewania z sieci lub niskoemisyjnej/nieemisyjnej
energetyka odnawialna
umożliwienie korzystania ze źródeł energii odnawialnej
obszary zalesień
-
nadzwyczajne zagrożenia środowiska
-
poważne awarie
-
obiekty mogące znacząco oddziaływać na środowisko
brak możliwości inwestycji, zapisy chroniące
obszary Natura 2000
brak obszarów Natura 2000
obszary i obiekty z ustawy o ochronie przyrody
brak obszarów chronionych
28/30
Z powyższego zestawienia wynika, że najważniejsze problemy środowiskowe zidentyfikowane na opisywanym obszarze zostały poprawnie zdefiniowane i zastosowano adekwatne zapisy zmniejszające presję środowiskową. Zauważalna jest zwłaszcza dbałość o ład krajobrazowy okolicy, dążenie do minimalizacji wpływu nowej zabudowy w centrum miasta na otaczające środowisko. Zauważalna jest również troska o istniejące zadrzewienia oraz kompleksowość zapisków regulujących podłączenie przyszłych zabudowań do sieci
infrastruktury.
11 Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem
realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru
Opisane powyżej presje i oddziaływania negatywne uzyskały w projektowanym dokumencie adekwatną
kompensację środowiskowej. Oddziaływania negatywne będą mogły pojawiać się in-situ lub w pewnej odległości od granic planu (emisja do powietrza w ciepłowni, składowanie odpadów na wysypisku, zrzut
ścieków z oczyszczalni). Poniżej przedstawiono sposoby przeciwdziałania negatywnym oddziaływaniom,
opisane w projekcie planu:
•
łączna powierzchnia zabudowy do 80% powierzchni działki;
•
projektowana zabudowa powinna spełniać wymagania określone w przepisach odrębnych, w tym
techniczne-budowlanych dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego,
bezpieczeństwa użytkowania, odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony
środowiska, ochrony przed hałasem i drganiami, oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności
cieplnej przegród;
•
wymagane zagospodarowanie terenu prowadzące do utrzymania i ochrony wartości przyrodniczych i różnorodności form krajobrazowych, w tym zachowanie istniejących drzew i krzewów; usuwanie drzew i krzewów nastąpić może jedynie przy zachowaniu przepisów odrębnych w tym zakresie;
•
wskazana ochrona naturalnego ukształtowania terenu;
•
przy nasadzeniach zieleni ozdobnej dążyć do korzystanie z gatunków flory rodzimej;
•
nawierzchnie dróg, parkingów i placów gospodarczych wymagają utwardzenia;
•
uciążliwości wynikające z prowadzonej działalności usługowej nie mogą przekraczać granic nieru-
29/30
chomości, do której prowadzący działalność posiada tytuł prawny; prowadzona działalność usługowa nie może doprowadzić do przekroczenia standardów jakości środowiska określonych w obowiązujących przepisach i stanowić zagrożenia dla sąsiadującej funkcji mieszkaniowej;
•
zakaz lokalizowania budynków na terenie 2 i 3.
Jak wynika z przytoczonego wyżej zestawienia w projekcje planu zidentyfikowano działania mogące spowodować negatywne oddziaływania na komponenty środowiska i już na etapie ustaleń szczegółowych
wprowadzono zapisy minimalizujące, wskazujące działania zachowawcze oraz przewidziano elementy
kompensacji przyrodniczej. Większość zapisów wynika z obowiązujących w prawie ustaleń, nakazów i zakazów odnośnie funkcjonowania przedsięwzięć w środowisku i w planie pełni funkcję informacyjną. Powyższe zestawienie prezentuje najwyraźniejsze przykłady zapisów, które sprawiają, że ograniczona jest
działalność w ramach opisywanych terenów funkcjonalnych, sposób realizacji inwestycji oraz elementy
mogące kompensować presje, a jednocześnie służą poprawie percepcji krajobrazu, wzbogacając go o elementy biotyczne. Późniejsze ograniczenia, dotyczące już ściśle podejmowanych przedsięwzięć podlegają
przepisom ogólnym, głównie ustaw o ochronie środowiska i prawa budowlanego.
12 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz
z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego
wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania
napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej
wiedzy
Ustawodawca postawił przed projektantami miejscowych planów zadanie określenia możliwie precyzyjnego przyszłego zagospodarowania terenu. Niemniej analiza różnych sposobów zagospodarowania przestrzeni wykonywana jest na etapie powstawania koncepcji przestrzennej, przed zaopiniowaniem jej przez Komisję Urbanistyczno - Architektoniczną. Warianty analizowanych rozwiązań są poddawane szczegółowym
analizom pod katem potrzeb zgłaszanych przez gminę, właścicieli gruntów, jednostki zarządzające infrastrukturą, oraz z uwzględnieniem możliwości prawnych, technicznych, i przy poszanowaniu zasad zrównoważonego rozwoju.
W związku z tym w czasie projektowania przystąpiono do analizy różnych wariantów funkcjonalnych dla terenów objętego planem, biorąc pod uwagę, że we wskazaniach zawartych w koncepcji funkcjonalno-przestrzennej, określono limit powierzchni zabudowy do 80% powierzchni działki. Warianty te poddane zostały analizie, uwzględniające celowość sporządzania planu, zagospodarowanie przestrzeni, stosunki własnościowe, potrzeby gminy a także relacje jakie zajdą pomiędzy podmiotami z tytułu oddziaływania
na środowisko, liczbę tych oddziaływań na poszczególne komponenty środowiska oraz niezbędne zapisy,
chroniące środowisko i ludzi przed ewentualnym negatywnym oddziaływaniem. W toku analiz stwierdzono, że poszczególne warianty charakteryzują się:
wariant I - zabudowy usług handlu dopuszczający zabudowę na terenie 2
•
wprowadza oddziaływania związane z hałasem, zanieczyszczeniem powietrza od ruchu samochodowego,
•
spowoduje zainwestowanie terenów dotychczas użytkowanych w formie zieleni,
•
30/30
przysuwa obszary usług w sąsiedztwo terenów mieszkaniowych, co może powodować konflikty,
zwłaszcza przy planowanej skali działalności,
•
powoduje dysfunkcję terenu 3 jako korytarza ekologicznego,
wariant II - zabudowy usług handlu zakazujący zabudowy na terenie 2
•
wyprowadza oddziaływania związane z hałasem, zanieczyszczeniem powietrza od ruchu samochodowego,
•
zwiększa szanse na pozostawienie pewnej odległości od brzegu rzeki Panny oraz zwiększa szanse
na zachowanie drzew przy granicy planu,
•
sprawia, że pozostaje w zabudowie teren zieleni miejskiej,
•
chroni teren korytarza ekologicznego rzeki Panny przed całkowitą degradacją.
Tab. 7. Negatywne oddziaływania wariantów planu na środowisko
dobra materialne
zabytki
zasoby naturalne
X
X
hałas
X
klimat
X
krajobraz
zwierzęta
woda
X
rośliny
Wariant I
ludzie
ODDZIAŁYWANIA NEGATYWNE
poszczególnych wariantów zagospodarowania przestrzennego na komponenty środowiska
X
Wariant II
Z przedstawionej syntezy wynika, że najkorzystniejszym wariantem zagospodarowania opisywanego terenu byłoby zagospodarowanie go w formie terenów zieleni. Wariant ten nie powoduje generalnie
emisji do środowiska, ze względu na brak zabudowy oraz z mniejszą skalą prowadzonej na tym obszarze
przyszłej działalności gospodarczej. Oba warianty wyczerpują koncepcję zagęszczania funkcji centrotwórczych w Mogilnie. Jednak to w przypadku drugiego wariantu zachowane zostaną uwarunkowania przyrodnicze Mogilna w myśl zasad zrównoważonego rozwoju. W toku planowania oraz uzgodnień z organami
miasta oraz po uwzględnieniu zgodności z przepisami wyższego rzędu zaaprobowano wariant II. Przeznaczenie to jest zgodne ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mogilna.

prognoza-Hallera 1

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wniosek o dokonanie zmiany przeznaczenia terenu w miejscowym

Wynik meczu z Notecianką utrzymany

Cud na Placu Hallera - Młodzież w działaniu

Mogilno, 18 października 2013 WGS.6733.22.2013

JAŚMIOWY OGRÓD EDUKACYJNY to drugi z serii Ogrodów

DO WÓJTA GMINY RYBCZEWICE WNIOSEK o ustalenie warunków

WYNIKI KONKURSU „POTENCJAŁ TURYSTYCZNY

Brześć Kujawski, dnia ……………………

Ankieta badająca potrzeby kulturalne mieszkańców Gminy Mogilno