Analiza ekonomiczna termomodernizacji

DORADCA ENERGETYCZNY
Analiza ekonomiczna termomodernizacji
Maciej Danielak
Podjęcie decyzji o przeprowadzeniu termomodernizacji zależy od wielu czynników.
Oszczędność energii, a w związku z tym zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych budynku i poprawa komfortu są konfrontowane z ograniczonymi możliwościami finansowania
takiej inwestycji.
W
poprzednich latach koszty ogrzewania budynków drastycznie urosły. Ceny
nominalne oleju opałowego wzrastały od 2002
do 2012 roku o około 11% rocznie, ceny gazu zaś
o około 5% rocznie (rys. 1).
Dokładne oszacowanie dalszych zmian cen energii
jest trudne, ale istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że ceny te będą wciąż pięły się w górę.
Jeśli budynki o niskim standardzie energetycznym
nie zostaną poddane termomodernizacji, to przy
dalszym wzroście cen energii obciążenie kosztami eksploatacyjnymi może być dla użytkowników
zbyt wysokie. Przeprowadzenie termomodernizacji
doprowadzi nie tylko do znacznej redukcji zużycia
energii, a co za tym idzie jej kosztów, ale poprawi
też komfort użytkowania budynku.
Opłacalność termomodernizacji
⚫⚫średnie zużycie energii domu jednorodzinnego niezmodernizowanego
167 kWh/m2rok
⚫⚫koszty jednostkowe energii 0,3 zł/kWh
⚫⚫koszty przed modernizacją
53,5 zł/m2rok
⚫⚫założona oszczędność
dzięki modernizacji 60%
⚫⚫oszczędzone koszty energii
32,1 zł/m2rok
⚫⚫oszczędność w ciągu 15 lat
481 zł/m2
Wpływ użytkowania obiektu
na koszty eksploatacyjne
Obok jakości energetycznej budynku również
charakter użytkowania oraz zachowanie użytkowników mają wpływ na koszty eksploatacyjne. Koszty te można obniżyć, gdy zróżnicujemy
temperaturę w ogrzewanych pomieszczeniach
w zależności od ich funkcji (np. w sypialni może
być temperatura o kilka stopni niższa niż w salonie), a także, gdy obniżymy choć o 1-2°C zadaną temperaturę wewnętrzną. Istotny wpływ
na zużycie energii ma również, obok zadanej
temperatury, częstość wentylacji.
Wykres na rysunku 2 pokazuje, jak sposób zużywania energii przez
domowników wpływa na jej pobór
Zużycie energii grzewczej, [Wh/m rok] 2
Działania termomodernizacyjne są z ekonomicznego punktu widzenia dopiero wtedy atrakcyjne, gdy dany element budowlany i tak miał być
poddany renowacji, konserwacji czy wymianie.
Na przykład: ściana zewnętrzna budynku jest
docieplana w takim czasie, na który i tak zosta-
Wyznaczenie najwyższej
opłacalności inwestycji
ło zaplanowane odnowienie elewacji budynku.
Analiza opłacalności inwestycji w modernizację jest o tyle trudna, że oszczędność energii
i kosztów eksploatacyjnych nie jest jej jedynym
pozytywnym efektem. Ochrona środowiska,
dzięki energooszczędnej technologii, większy
komfort użytkowania, unowocześnienie techniczne, odrestaurowanie budynku – to tylko niektóre z dodatkowych korzyści.
w budynku mieszkalnym. Krzywe użytkownika „intensywnego” oraz „oszczędnego” pokazują
w jakich granicach to się kształtuje.
Źródła kosztów inwestycyjnych
W ostatnich 10 latach ceny materiałów budowlanych dla przedsięwzięć termomodernizacyjnych
wyraźnie wzrosły, ale wraz ze wzrostem skali inwestycji można było liczyć na pewne rabaty od cen,
a ich wzrost następował z mniejszą dynamiką niż
450
400
inte
350
300
prz e
250
200
38 c ię tn
os z cz
nik
tk ow
tk
y uż y
ę d ny
ownik
uży tk
ownik
150
100
50
0
budynki po
standardowej
termomodernizacji
1. Wzrost cen energii, [1]
ży
ny u
ns y w
średni standard
budynków
dawny standard
budynków (okna
z pojedynczą szybą)
Standard
energetyczny
2. Profil użytkowania a zużycie energii, [1]
Polski Instalator 9/2014
3. Wzrost cen typowych materiałów dla przedsięwzięć termomodernizacyjnych, [1]
podwyżki cen dla zwykłych konsumentów czy
wzrost cen energii. Zaskakujące jest, że wzrost cen
ogółem wszystkich materiałów budowlanych jest
mniejszy niż wzrost cen materiałów dla przedsięwzięć termomodernizacyjnych.
Drugim głównym źródłem kosztów inwestycyjnych są koszty robocizny. One również znacznie wzrosły. Już nie tylko sam wzrost cen, co jego
dynamika, sprawia, że w przyszłości przedsięwzięcia termomodernizacyjne nie będą opłacalne i bez wspomagania finansowego (programowego) ze strony państwa nie będą realizowane.
Finansowe wspieranie
termomodernizacji
Pomoc państwa
Podstawą realizacji termomodernizacji budynków z pomocą państwa jest ustawa z 21 listopada 2008 roku o wspieraniu termomodernizacji
i remontów (DzU 223, poz. 14590), która weszła
w życie w marcu 2009 roku.
Formą pomocy, którą inwestor może otrzymać
ze strony budżetu państwa, jest premia termomodernizacyjna przeznaczona na spłatę części
zaciągniętego i wykorzystanego kredytu, która:
⚫⚫stanowi 20% wykorzystanego kredytu, ale jednocześnie musi spełniać dwa dodatkowe warunki:
a) nie może wynosić więcej niż 16% kosztów
całkowitych przedsięwzięcia,
b) nie może wynosić więcej niż przewidywana
wartość 2-letnich oszczędności ustalonych
na podstawie audytu energetycznego.
Można ubiegać się o premię termomodernizacyjną pod warunkiem, że w wyniku termomodernizacji zostanie osiągnięte znaczące zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię,
a w szczególności:
⚫⚫o co najmniej 10% w budynkach, w których
modernizuje się jedynie system grzewczy,
www.polskiinstalator.com.pl
⚫⚫o co najmniej 15%
Udział w oszczędnościach
spłaca koszt inwestycyjny
Inwestycja termomodernizacyjna
Koszt eksploatacyjny
DORADCA ENERGETYCZNY
Oszczędności
Koszty
w budynkach,
w których po roku
Czas
1984 przeprowadzono moder4. Schemat spłaty inwestycji finansowanej przez stronę trzecią
nizację systemu
grzewczego,
⚫⚫o co najmniej 25% w pozostałych budynkach,
Wnioski
⚫⚫o co najmniej 25% nastąpi zmniejszenie rocznych strat energii pierwotnej w lokalnych źróObliczenie opłacalności prac termomodernizadłach ciepła i lokalnej sieci ciepłowniczej,
cyjnych zależy od indywidualnej analizy oraz
⚫⚫o co najmniej 20% w stosunku rocznym
przyjętej strategii kalkulacyjnej. Wyliczenia
zmniejszą się koszty zakupu ciepła dostarczamożna prowadzić analizując:
⚫⚫koszty całkowite inwestycji termomodernizanego do budynku, gdy lokalne źródła ciepła
cyjnej albo tylko koszty dodatkowe,
bądź lokalne sieci ciepłownicze zostaną zastą⚫⚫teoretyczne zapotrzebowanie na ciepło albo
pione przez przyłącze do scentralizowanego
rzeczywiste zużycie energii.
źródła ciepła (sieci miejskiej).
Analizę inwestycji w modernizację należy przeFinansowanie przez stronę trzecią
prowadzić dla różnych założeń, a z otrzymanych
Inwestycje modernizacyjne finansować można
wyników obliczyć średnią ważoną ewentualz różnych źródeł. Najbardziej innowacyjne wydaje
nie średnią arytmetyczną. Termomodernizacja
się finansowanie przez stronę trzecią (trzeci inwejest to przedsięwzięcie biznesowe, należy wziąć
stor) połączone z eksploatacją i czerpaniem zysków
zatem też pod uwagę możliwość finansowania
z oszczędności (z różnicy rachunku użytkownika
przez stronę trzecią, angażując tym samym pieza energię przed i po inwestycji w termomoderniądze zewnętrzne. ■
nizację). Proces ten nazywa się kontraktowaniem
efektywności energetycznej, a firma będąca inweLiteratura:
[1] Andreas Enseling: Energetische Sanierung des Gebäude­
storem dostarcza użytkownikom energii pełen
bestandes privater Haushalte, Darmstadt, grudzień 2013
zakres usług, tzn. od rozpoznania strat energii
[2] http://www.mir.gov.pl/budownictwo/mieszkalnictwo/
i potencjału oszczędnościowego, po zainstalowapomoc_i_finansowanie/termomodernizacja_i_remonty/stronie urządzeń i eksploatację. Inwestor taki nazywany
ny/start.aspx
jest ESCO (ang. Energy Service Company).
[3] M. Danielak, Finansowanie oszczędności energetycznych,
Finansowanie inwestycji modernizacyjnych
Rynek Instalacyjny 01.2012
może opierać się na kapitale z różnych źródeł.
Do podstawowych należą:
⚫⚫finansowanie ze środków własnych,
O AUTORZE
⚫⚫finansowanie długiem,
⚫⚫dotacje, granty,
dr inż. Maciej Danielak,
⚫⚫leasing,
autor niezależny
⚫⚫finansowanie przez stronę trzecią.
39