Zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince

Zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince

Zbiornik retencyjny
na rzece
Dzierżęcince
Z a d a n i e d of i n a n s o w a n e z e
ś r od k ó w W o j e w ó d z k i e g o F u n d u s z u
Ochr ony Śr odowis ka i G ospodar ki
W od n e j w S z c z e c i n i e
Z ac h o d n i o p o m o r s k i Z a r z ą d M e l i o r a c j i i
U r z ą d z e ń W od n y c h w S z c z e c i n i e
Al . P api e ża Jan a P aw ła II nr 42 ;
70 - 415 S zczeci n
www. zzm i uw. pl
tel. 0- 91/44-05-100;
fa x. 0- 91/ 44-0 5-10 1;
e-m ai l : sekret ari at @zzm i uw. pl
W publikacji, którą przekazujemy Państwu, prezentujemy
inwestycję realizowaną przez Zachodniopomorski Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie dofinansowaną
ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej w Szczecinie, będącą elementem
przedsięwzięcia inwestycyjnego pn. „Zabezpieczenie
przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno wraz z
rewitalizacją rzeki Dzierżęcinki – zabezpieczenie terenów
zabudowanych m. Koszalin”.
To zaledwie
w znacznym
województwa.
mała część projektów, dzięki którym
stopniu wzrośnie atrakcyjność naszego
Finansowe wsparcie kierowane jest w najbardziej
potrzebujące rejony województwa, w znacznym stopniu
zagrożone podtopieniem. Realizowane inwestycje przyczynią
się do poprawy warunków życia mieszkańców, jak i
inwestowania. To także szansa dla nowych pokoleń.
Realizowane projekty zapewniają nam bezpieczeństwo
przeciwpowodziowe, dbają o dziedzictwo kulturowe
i środowisko naturalne.
Dzięki temu stajemy się bezpieczniejszym i bardziej
nowoczesnym krajem.
Wystarczy rozejrzeć się wokół.
Tomasz Płowens
Dyrektor
Zachodniopomorskiego
Zarządu Melioracji i Urządzeń
Wodnych w Szczecinie
W najbliższych latach Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych
w Szczecinie zamierza realizować ze środków unijnych i budżetu państwa w
montażu finansowym nw. zadania:
–
Śluza – budowa kanału łączącego Jezioro Jamno z Morzem Bałtyckim,
–
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno - przywrócenie
parametrów technicznych wałów przeciwpowodziowych na południowym brzegu
jeziora Jamno,
–
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe jeziora Jamno - wykonanie ostrogi na
południowym brzegu jeziora Jamno w celu zabezpieczenia brzegu jeziora przed
falowaniem,
–
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno wraz z rewitalizacją
rzeki Dzierżęcinki – zabezpieczenie terenów zabudowanych m. Koszalin Przepławka przy ulicy Młyńskiej.
Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Szczecinie jest samorządową jednostką budżetową, która realizuje w
imieniu Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego zadania
związane z szeroko rozumianą gospodarką wodną, w tym również
zadania z zakresu ochrony przeciwpowodziowej, jako zadanie zlecone z
zakresu administracji rządowej.
Jednym z wielu zadań realizowanych tym zakresie jest zadanie pn.:
„Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno wraz z
rewitalizacją rzeki Dzierżęcinki – zabezpieczenie terenów
zabudowanych m. Koszalin”. Podstawową przesłanką do zrealizowania
ww. projektu jest potrzeba wzmocnienia ochrony przedmiotowego
obszaru, ludności tam mieszkającej i prowadzącej działalność
gospodarczą i rolniczą a także obiektów użyteczności publicznej przed
niszczącym działaniem wezbranych wód rzeki Dzierżęcinki, jeziora
Jamno oraz wód morskich wpływających do jeziora Jamno w okresie
niekorzystnych wiatrów wywołujących „cofkę”.
Istniejące urządzenia ochrony przeciwpowodziowej zabezpieczające
ww. tereny, ze względu na swój stan techniczny oraz ograniczony
obszar oddziaływania, obecnie nie spełniają właściwie swojej roli.
Celem głównym
przedsięwzięcia
jest
zwiększenie
stopnia
bezpieczeństwa
powodziowego
mieszkańców
Koszalina
oraz
miejscowości i terenów przyległych do jeziora Jamno poprzez
zabezpieczenie brzegu jeziora Jamno, remont koryta rzeki Dzierżęcinki,
budowę zbiornika retencyjnego, wykonanie stopnia wodnego na
wypływie z jeziora Lubiatowo oraz budowę wrót sztormowych na Kanale
Jamneńskim.
Przewidywane korzyści z realizacji przedsięwzięcia:
1. Ochrona przed powodziami,
2. Uniknięcie strat powodziowych,
3. Uniknięcie utraty życia i zdrowia ludzkiego,
4. Lepsze możliwości ochrony przyrody,
5. Zmniejszenie procesów erozyjnych,
Szczegółowe cele projektu to:
1. Ochrona przeciwpowodziowa zlewni jeziora Jamno, ze szczególnym
uwzględnieniem miasta Koszalina,
2. Zmniejszenie zakresu wylewów wód wezbraniowych napływających
rzeką Dzierżęcinką oraz wód morskich wywołanych niekorzystnym
kierunkiem wiatrów i „cofką” powodującą piętrzenie wód w obszarze
jeziora Jamno i terenów przyległych,
3. Poprawienie warunków produkcji rolniczej, prowadzenia działalności
gospodarczej i atrakcyjności turystycznej w obszarze jeziora Jamno i
na terenach przyległych poprzez ograniczenie zalewania z tego
obszaru,
4. Ochrona środowiska przyrodniczego obszarów objętych projektem,
będąca wynikiem następujących działań:
•
•
•
udrożnienie starorzecza,
umożliwienie migracji ryb (przepławki),
powstrzymywanie erozji brzegowej
zabudowy biologicznej,
przy
zastosowaniu
6. Redukcja szkodliwego oddziaływania związków organicznych i
biogennych.
„Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni
jeziora Jamno wraz z rewitalizacją rzeki Dzierżęcinki –
zabezpieczenie terenów zabudowanych miasta Koszalin”
Projekt
pn.
polega na poprawieniu parametrów cieków wodnych oraz budowie
lub
odtworzeniu
budowli
hydrotechnicznych
w
celu
kompleksowego
rozwiązania
problemu
ochrony
przeciwpowodziowej. Poniżej przedstawiono zestawienie prac
objętych przedsięwzięciem (zawartych w poszczególnych etapach):
– Etap I: Zabezpieczenie północno-zachodniego brzegu jeziora
Jamno przed zalaniem terenów zabudowanych miejscowości
Mielno i Unieście - budowa umocnień brzegowych wzdłuż
północno-zachodniego brzegu jeziora Jamno – na długości 5 880 m;
– Etap II: Zabezpieczenie północno-wschodniego brzegu jeziora
Jamno przed zalaniem drogi powiatowej Mielno – Łazy oraz
terenów zabudowanych miejscowości Łazy - wykonanie wału
chroniącego północno-wschodni brzeg jeziora Jamno – o długości 2
144 m;
– Etap III: Remont rzeki Dzierżęcinki w km 3+500 – 12+000
jako element zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów
zabudowanych miasta Koszalin - odbudowa koryta rzeki, likwidacja
zatorów i lokalnych przymulisk, odbudowa umocnień brzegowych
na odcinku od km 8+638 do km 12+000, wykonanie przepławki o
długości 53,90 m w km 9+720;
– Etap IV: Budowa zbiornika retencyjnego powyżej km 12+000 rzeki
Dzierżęcinki jako element zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów
zabudowanych miasta Koszalin - wykonanie zbiornika o powierzchni (przy
normalnym poziomie piętrzenia) – 6,05 ha, objętości (przy NPP) – 118 531
m3 i maksymalnej głębokości – 2 m, wykonanie zapory czołowej o długości
97 m, odbudowa jazu piętrzącego o świetle 2x2,0 m, wykonanie z prawej
strony jazu budowli upustowej – mnicha, wykonanie z lewej strony jazu
przepławki o długości 31,50 m, wykonanie na końcu zbiornika przepustu o
długości 41 m z rur o średnicy 3,73x2,61 - dla zapewnienia komunikacji
wokół zbiornika;
–– Etap V: Budowa stopnia na wypływie z jeziora Lubiatowo w km 15+300
jako element zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów zabudowanych
miasta Koszalin
– Etap VI: Budowa wrót sztormowych na Kanale Jamneńskim jako
zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno
Podsumowanie
Zabezpieczając tereny przed zalaniem, ogranicza się potencjalne
ryzyko zanieczyszczenia wód ściekami i innymi obcymi
substancjami, które mogą być letalne dla organizmów wodnych w
całym cieku głównym i jego dopływach.
Budowa przepławek otwiera szlaki migracyjne umożliwiając
rybom odbycie wędrówki na tarło, przyczyniając się do
zwiększenia bioróżnorodności danego odcinka cieku.
Ocena elementów biologicznych i chemicznych rzeki wpływa na
określenie stanu wody, który ma być dobry zgodnie z RDW.
Podkreślić należy, że dzięki zastosowaniu opisanych powyżej
rozwiązań
technicznych
uwzględniających
ochronę
przeciwpowodziową całej zlewni jeziora Jamno a także
zastosowaniu montażu finansowego zapewniającego realizację
całego zadania spełnione zostaną wymogi stawiane przez
Ramową Dyrektywę Wodną, a poprzez to w istotny sposób
zwiększony zostanie poziom bezpieczeństwa powodziowego,
także w dużym stopniu zależny od wykonania zbiornika
retencyjnego na rzece Dzierżęcince. Wynika to z faktu, iż
optymalnie najlepsze zabezpieczenie przeciwpowodziowe można
zapewnić uwzględniając w planach zarówno rzekę Dzierżęcinkę
jak i Jezioro Jamno, wzajemnie od siebie zależne i na siebie
oddziałujące.
Zadanie Zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince, będące jednym z
elementów projektu „Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora
Jamno wraz z rewitalizacją rzeki Dzierżęcinki – zabezpieczenie terenów
zabudowanych m. Koszalin” ma kluczowe znaczenie dla zabezpieczenia
mieszkańców Koszalina i ich mienia przed wezbraniami powodziowymi.
Podstawowe parametry zbiornika na rzece Dzierżęcince
- powierzchnia zbiornika przy NPP
ha
6,05
- powierzchnia zbiornika przy Min PP
ha
4,84
- powierzchnia zbiornika przy Max PP
ha
7,08
- rzędna zwierciadła wody przy NPP
m npm
27,00
- rzędna zwierciadła wody przy Min PP
m npm
26,50
Powierzchnie zagrożone zalaniem to:
- rzędna zwierciadła wody przy Max PP
m npm
27,50
- grunty orne 709 ha, użytki zielone 240 ha, użytki rolne 963 ha,
grunty zabudowane 92 ha
- objętość zbiornika przy NPP
m3
118 531
- objętość zbiornika przy Min PP
m3
91 306
- objętość zbiornika przy Max PP
m3
151 352
- objętość zbiornika przy Nad PP
3
m
166 500
- głębokość maksymalna zbiornika
m
2,00
- zapora czołowa wraz z budowlą piętrzącą
lokalizacja
km
Główną funkcją obiektu jest retencjonowanie (magazynowanie) wody
przy wysokich stanach w rzece Dzierżęcince, co ma na celu uregulowanie
stosunków wodnych oraz zapobieganie negatywnym skutkom wezbrań
powodziowych w rzece Dzierżęcince.
- liczba zagrożonych mieszkańców 2 856 osób.
- rzędna korony zapory
- długość zapory czołowej
:
12+058
m npm
28,00
m
97,00
Budowa wrót sztormowych na
Kanale Jamneńskim
Śluza- –budowa
budowa
kanału
Śluza
kanału
łączącego
łączącego
Jezioro
Jamno
jezioro
Jamno
z morzem
Bałtyckim
Lokalizacja inwestycji
w zlewni rzeki Dzierżęcinki
i Jeziora Jamno
Zabezpieczenie północnowschodniego brzegu jeziora
Jamno
z Morzem Bałtyckim
Zabezpieczenie północnozachodniego brzegu jeziora
Jamno
Wykonanie ostrogi na
południowym brzegu jeziora
Jamno
Przywrócenie parametrów
technicznych wałów
przeciwpowodziowych na
południowym brzegu jeziora Jamno
Remont koryta i wałów
przeciwpowodziowych rzeki
Dzierżęcinki w km 0+000 - 3+500
Remont rzeki Dzierżęcinki
w km 3+500 – 12+000
Przepławka ul. Młyńska
Zbiornik retencyjny na
rzece Dzierżęcince
Odbudowa wału
przeciwpowodziowego nad
jeziorem Lubiatowo
Budowa stopnia na wypływie
z jeziora Lubiatowo