Geotekstylia - przegląd techniczny - Kryteria

Geotekstylia
- przegl¹d techniczny
KRYTERIA DOBORU MATERIA£ÓW
Dobra znajomoϾ
informacji zawartych
w danych technicznych
geotekstyliów i umiejêtnoœæ
wydobycia najlepszych jakoœciowo
materia³ów - pozwala na unikniêcie
(czêsto kosztownych)pomy³ek przy ich doborze.
WARUNKI HYDROTECHNICZNE
W informatorach technicznych producentów dane te s¹ czêsto
pomijane lub niekompletne. Tymczasem stanowi¹ one szczególnie
wa¿n¹ informacjê przy doborze geotekstyliów do budowy drena¿y
i systemów odwadniaj¹cych. Nale¿y zwróciæ uwagê na wartoœci
liczbowe wyró¿nika wodoprzepuszczalnoœci w p³aszczyŸnie
geotekstyliów, zw³aszcza w przypadku stosowania ich w ustrojach
drogowych, chodnikach, œcie¿kach rowerowych. Tutaj bowiem
geotekstylia maj¹ za zadanie poprzeczne odprowadzenie wody do
odbiornika - zarówno z górnych jak i z dolnych warstw konstrukcyjnych,
przy znacznych obci¹¿eniach pionowych. Dlatego wartoœci te podawane
s¹ w trzech przypadkach - przy obci¹¿eniu materia³u równym 2, 20 i 200
kPa. Dobrej jakoœci geotekstylia maj¹ wiêksz¹ przepuszczalnoœæ wody
w poziomie ni¿ w pionie. Kolejn¹ znacz¹c¹ informacj¹ jest wielkoœæ
porów. Im wartoœæ ta jest mniejsza, a liczba porów wiêksza, tym
zmniejsza siê prêdkoœæ przep³ywu wody przez s¹czek geotekstylny.
Energia przes¹czaj¹cej siê wody jest tym samym znacznie mniejsza, co z
kolei uniemo¿liwia “porywanie” drobnych cz¹stek gruntu i zatykanie
drenu. Geotekstylia FIBERTEX®, w procesie ig³owania, przebijane s¹
ogromn¹ iloœci¹ igie³ zaopatrzonych w haczyki, przez co materia³ jest
mocny i jednoczeœnie spe³nia warunki wysokiej wodoprzewodnoœci.
Inne w³ókniny obecne na rynku krajowym przeszywane s¹ pasmami
poliestrowymi, co z kolei tworzy pory o znacznych rozmiarach. Taka
konstrukcja materia³u jest niedopuszczalna do budowy drena¿y, gdy¿
pory te zatykaj¹ siê ju¿ pod samym obci¹¿eniem gruntu.
W zale¿noœci od iloœci wody, któr¹ przewidujemy do
przeniesienia, mo¿na pos³u¿yæ siê tabelami przeliczeniowymi do doboru
geotekstyliów w zale¿noœci od ich wydajnoœci. Tabele te s¹ w posiadaniu
przedsiêbiorstwa INORA.
Burzliwy rozwój dziedziny geosyntetyków, jaki
obserwujemy w Polsce i na œwiecie przez ostatnie 10 lat,
doprowadzi³ do pojawienia siê na polskim rynku wielu firm
produkuj¹cych i sprowadzaj¹cych z zagranicy ca³¹ gamê
geosyntetyków, czêsto zwyczajnie podrabianych i nie zawsze
dobrych jakoœciowo. Zdarza³o siê, ¿e do celów budowlanych
zosta³y przystosowane materia³y o zupe³nie innym pierwotnym
przeznaczeniu np. z dziedziny dziewiarstwa, co mo¿na zauwa¿yæ
przegl¹daj¹c dane techniczne wielu popularnych ze wzglêdów
atrakcyjnoœci cenowej w³óknin - nie nadaj¹cych siê do celów
budowlanych z uwagi na ma³¹ wytrzyma³oœæ i/lub niske
wspó³czynniki wodoprzewodnoœci. A i w praktyce materia³y takie
Prawid³owo wykonane zestawienie danych technicznych wybranych
®
nie sprawdzi³y siê. Dla unikniêcia pomy³ek przy doborze
geotekstyliów FIBERTEX
materia³ów geosyntetycznych, co ma niebagatelny wp³yw na jakoœæ Techniczna charakterystyka wyrobów F-32M
F- 4M
F-330
F- 400
i d³ugowiecznoœæ planowanych inwestycji, pragniemy przekazaæ Klasa wg miêdzynarodowej klasyfikacji CBR
4
3
4
3
Pañstwu wiedzê na temat kryteriów doboru geotekstyliów do celów W³asnoœci mechaniczne:
budowlanych. Mamy nadziejê, ¿e pomo¿e to Pañstwu odpowiednio Wytrzyma³oœæ na wgniatanie - próba statyczna (Test CBR*) (EN ISO 12236):
sklasyfikowaæ zaistnia³e na rynku produkty geotekstylne i wydobyæ
Próba CBR X [N]
1950
2560
3090
3250
z nich te najbardziej wartoœciowe.
Opór na przebicie CBR X-s [N]
1750
W£ASNOŒCI FIZYCZNE
Deformacja
[%]
60
Wielu projektantów jak i szereg firm oferuj¹cych Wytrzyma³oœæ na wgniatanie - próba dynamiczna
17
geotekstylia podaje gramaturê, jako podstawow¹ wartoœæ (próba opadania sto¿ka) (EN 918) [mm]
charakterystyki materia³u. Nic bardziej mylnego, gdy¿ wartoœæ ta Wytrzyma³oœæ na rozci¹ganie (EN/ISO 10319):
jest zupe³nie bezwartoœciowa przy doborze materia³u do
- wzd³u¿ pasma [%]
10,0
jakichkolwiek konstrukcji. Wynika to st¹d, ¿e gdy producent ma - wszerz pasma [%]
12,0
problemy z uzyskaniem wymaganej wytrzyma³oœci dla materia³u,
podaje gramaturê dla okreœlenia jego cech. Gramatura powinna byæ Wyd³u¿enie przy zerwaniu:
60
uwzglêdniana w celach zaopatrzeniowych - jest przydatna przy - wzd³u¿ pasma [%]
- wszerz pasma [%]
80
doborze œrodka przewozu.
W£ASNOŒCI MECHANICZNE
I WYTRZYMA£OŒCIOWE
Wytrzyma³oœæ na wyrywanie (Grab test) [N]
600
2320
50
20
2820
50
18
3050
60
10
16,0
16,0
16,0
17,5
18,0
19,0
52
55
920
52
55
1070
65
80
1000
W³asnoœci hydrauliczne (EN 12040):
S¹ to najwa¿niejsze wartoœci przy doborze materia³u do Wodoprzepuszczalnoœæ prostopad³a do p³aszczyzny geotekstylu k z Dh = 100 [mm] (EN 12040)
konstrukcji drogowych, ziemnych i innych odpowiedzialnych - przy obci¹¿eniu 2 kPa [m/s x 10 ]
37,0
19,0
18,0
35,0
konstrukcjach in¿ynierskich. W zale¿noœci od charakteru - przy obci¹¿eniu 20 kPa [m/s x 10 ]
18,0
15,0
13,0
20,0
konstrukcji nale¿y zwracaæ uwagê na inne kryteria. Na przyk³ad - przy obci¹¿eniu 200 kPa [m/s x 10 ]
5,0
6,0
7,0
6,0
jeœli geotekstylia bêd¹ mia³y za zadanie ochronê membran Wodoprzepuszczalnoœæ w p³aszczyŸnie geotekstylu k z Dh = 100 [mm] (EN 12040)
w sk³adowiskach odpadów lub w budowlach hydrotechnicznych - - przy obci¹¿eniu 2 kPa [m/s x 10 ]
46,0
78,0
78,0
59,0
najwa¿niejszymi wartoœciami s¹ próba CBR i opór na przebicie. - przy obci¹¿eniu 20 kPa [m/s x 10 ]
25,0
46,0
47,0
33,0
Z podanych w poni¿szej tabeli parametrów geotekstyliów - przy obci¹¿eniu 200 kPa [m/s x 10 ]
6,0
12,0
14,0
8,0
®
FIBERTEX najbardziej odpowiednimi materia³ami bêd¹ typy WskaŸnik wodoprzepuszczalnoœci
160
110
95
105
F-400 i F-4M. Przy wzmacnianiu gruntu i w budownictwie (przy naporze 10 cm s³upa wody) [l/s/m ]
80
75
80
drogowym, a wiêc tam gdzie wystêpuj¹ si³y poprzeczne i pod³u¿ne, Umowny wymiar porów O (ISO 12956) [mikron] 110
geotekstylia bêd¹ mia³y za zadanie równomierne roz³o¿enie W³asnoœci fizyczne:
obci¹¿enia na pod³o¿e. W takich przypadkach nale¿y zwracaæ
190
250
275
320
Masa powierzchniowa (EN 965) [g/m ]
uwagê na wytrzyma³oœæ na rozci¹ganie i wyd³u¿enie przy zerwaniu.
GruboϾ (EN 964 - 10):
Wielkoœci te w charakterystyce technicznej geotekstyliów wysokiej - przy obci¹¿eniu 2 kPa [mm]
2,5
1,7
1,8
3,2
jakoœci, kszta³tuj¹ siê od 15 kN wzwy¿, w zale¿noœci od obci¹¿enia. - przy obci¹¿eniu 20 kPa [mm]
1,5
1,3
1,4
2,3
O wiarygodnoœci podawanej charakterystyki - przy obci¹¿eniu 200 kPa [mm]
0,8
0,9
1,1
1,3
technicznych materia³u geotekstylnego œwiadczy informacja na
Standardowe wymiary:
temat Ÿród³a zawieraj¹cego wytyczne do badañ danego parametru.
5,0
5,0
5,0
5,0
Zwykle s¹ to doœæ rygorystyczne normy europejskie Szerokoœæ [m]
100
100
100
100
D³ugoœæ [m]
o pocz¹tkowym symbolu EN wzglêdnie EN/ISO.
H
wody
-4
-4
-4
V
wody
-4
-4
-4
2
90%
2
*CBR - oznacza kalifornijsk¹ próbê wytrzyma³oœci na wgniatanie
Œrednica rulonu [cm]
Masa rulonu (przy szer. 5m) [kg]
Doradca w doborze i dystrybutor szerokiej palety geosyntetyków:
PRZEDSIÊBIORSTWO REALIZACYJNE *INORA* Sp.z o.o.
INORGANIC ACTIVITIES Ltd.
tel. bezp.: (0-32) 230 49 96 i 238 86 23
fax.:
(0-32) 230 49 97 i 238 86 23
ul. Prymasa S. Wyszyñskiego 11
skr. poczt. nr 482 44-101 GLIWICE 1
e-mail: [email protected]; www.inora.com.pl
49
100
42
130
43
150
58
165