Podstawowe zagadnienia dotyczące sprawowania nadzoru nad

PODSTAWOWE ZAGADNIENIA DOTYCZACE SPRAWOWANIA NADZORU NAD
KĄPIELISKAMI W ASPEKCIE ZMIANY PRZEPISÓW
Zmiana przepisów dotyczących nadzoru nad kąpieliskami związana była z ogłoszeniem przez
Parlament Europejski nowej dyrektywy: Dyrektywa 2006/7/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 15 lutego 2006roku , dotycząca zarządzania jakością wody w kąpieliskach
i uchylająca dyrektywę 76/160/EWG
Przepisy dotyczące nadzoru nad kąpieliskami, które zostały znowelizowane:
1. Ustawa z dnia 4 marca 2010r.(Dz. U. Nr 44 poz. 253) o zmianie ustawy Prawo wodne
z dnia 18 lipca 2001r.(Dz. U. 2005r. Nr 239, poz. 2019);niniejsza ustawa wchodzi w
życie z dniem 01.01.2011r. za wyjątkiem art.1 pkt 3 w zakresie dotyczącym art. 34a
dot. uchwalania corocznie przez Radę Gminy do dnia 31 maja wykazu kąpielisk,
składania wniosku przez organizatora kąpieliska dot. umieszczenia w wykazie
kąpielisk.
2. z dniem 01.01.2011roku zostanie uchylone Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
16 października 2002r., w sprawie wymagań jakim powinna odpowiadać woda
w kąpieliskach (Dz. U. Nr 183 poz. 1530)
Niniejsza Ustawa daje delegację do wydania rozporządzeń wykonawczych m. in.:
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody
w kąpielisku i w miejscu wykorzystywanym do kąpieli - w trakcie opracowywania.
4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu
oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli –w trakcie
opracowywania.
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie profilu wody w kąpielisku –w trakcie
opracowywania.
Do dnia dzisiejszego nie zostały one wydane.
1
Podstawowe definicje dotyczące kąpielisk.
1. Art. 9 ust.1 pkt 5a Ustawy z dnia 4 marca 2010r.(o zmianie ustawy – Prawo wodne)
Kąpielisko – wyznaczony uchwałą rady gminy, wydzielony i oznakowany fragment wód
powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się, określoną
w uchwale rady gminy w sprawie wykazu kąpielisk, pod warunkiem, że w stosunku do tego
kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli:
Kąpieliskiem nie jest :
- basen pływacki,;
- basen uzdrowiskowy;
- zamknięty zbiornik wodny podlegający oczyszczaniu lub wykorzystywaniu w celach
terapeutycznych;
- sztuczny zamknięty zbiornik wodny oddzielony od wód powierzchniowych i wód
podziemnych.
2. Art.9 ust. 1 pkt 5c Ustawy z dnia 4 marca 2010r. ( o zmianie ustawy – Prawo wodne)
Miejsce wykorzystywane do kąpieli- wydzielony i oznakowany fragment wód
powierzchniowych, nie będący kąpieliskiem i wykorzystywany do kąpieli.
3. Art. 9 ust.1 pkt 10b Ustawy z dnia 4 marca 2010r. (o zmianie ustawy – Prawo wodne)
Sezon kąpieliskowy – okres określony przez radę gminy w uchwale, o której mowa w art.
34a ust.1 w/w ustawy , obejmujący okres między 15 czerwca a 30 września.
4. Art.9 ust.1 pkt 7a Ustawy z dnia 4 marca 2010r. ( o zmianie ustawy – Prawo wodne)
Organizator – osoba fizyczna , osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca
osobowości prawnej, która podjęła się zorganizowania kąpieliska lub miejsca
wykorzystywanego do kąpieli oraz uzyskała na to zgodę właściciela wody i przyległego
gruntu lub która prowadzi kąpielisko lub miejsce wykorzystywane do kąpieli.
5. art. 9 ust.1 pkt 10a Ustawy z dnia 4 marca 2010r. (o zmianie ustawy – Prawo wodne)
Profil wody w kąpielisku – zespół danych i informacji, dotyczących cech fizycznych,
geograficznych i hydrologicznych wody w kąpielisku oraz wód powierzchniowych, mających
wpływ na jej jakość, wraz z identyfikacją i oceną przyczyn występowania zanieczyszczeń
mogących wywierać niekorzystny wpływ na jakość wody w kąpielisku i stan zdrowia osób
z niego korzystających.
Jakość wody kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli powinna odpowiadać
wymaganiom sanitarnym określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 50 ust.3 w/w
ustawy.
2
Obowiązki organizatora kąpieliska lub miejsca wykorzystywanego
do kąpieli
1. Do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego sezon kąpieliskowy na danym kąpielisku
przekazać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wniosek o umieszczenie
w wykazie kąpielisk wydzielonego fragmentu wód powierzchniowych, na których
planuje utworzyć kąpielisko.
2. Wniosek winien zawierać:
•
•
•
Imię i nazwisko lub nazwę oraz adres organizatora;
Nazwę i adres lub lokalizację planowanego kąpieliska;
Wskazanie przewidywanej maksymalnej liczby osób korzystających dziennie
z kąpieliska;
• Wskazanie terminów otwarcia i zamknięcia kąpieliska;
• Opis infrastruktury kąpieliska, w tym urządzeń sanitarnych;
Ponadto do wniosku należy dołączyć:
• Pozwolenie wodnoprawne;
• Informacje dotyczące planowanego kąpieliska:
a. Aktualny profil wody w kąpielisku;
b. Status kąpieliska w poprzednim sezonie kąpieliskowym(czynne, nieczynne)
albo wzmianka, że wniosek dotyczy kąpieliska nowo utworzonego;
c. Sposób gospodarki odpadami;
d. Ocena jakości wody i klasyfikacja wody w kąpielisku w poprzednim sezonie
kąpielowym, jeżeli wniosek dotyczy istniejącego kąpieliska;
e. Udogodnienia i środki podjęte w celu promowania kąpieli.
3. Zgodnie z art. 34c pkt1 w/w ustawy organizator kąpieliska jest obowiązany
oznakować kąpielisko, jak również miejsce wykorzystywane do kąpieli (art. 34d pkt 2
w/w ustawy).
4. Badanie jakości wody ma zostać wykonane przez organizatora nie wcześniej niż 14
dni przed rozpoczęciem jego funkcjonowania oraz przynajmniej raz w trakcie jego
funkcjonowania i każdorazowo w przypadku wzrokowego stwierdzenia
zanieczyszczenia niekorzystnie wpływającego na jakość wody i mogącego stanowić
zagrożenie zdrowotne dla kąpiących się tam osób.
5. organizator kąpieliska przekazuje niezwłocznie państwowemu powiatowemu
inspektorowi sanitarnemu wyniki badania jakości wody oraz informuje
o ewentualnych zmianach, które mogą wpłynąć na pogorszenie jakości wody.
6. organizator kąpieliska zgodnie z art. 163 pkt 4 ma obowiązek prowadzenia kontroli
wewnętrznej, która obejmuje m.in. :
• do dnia 15 czerwca ustalenie w porozumieniu z właściwym PPIS harmonogramu
pobierania próbek wody z kąpieliska w sezonie kąpieliskowym;
• systematyczne wizualne nadzorowanie wody w kąpielisku i wody zasilającej
kąpielisko pod kątem wystąpienia zanieczyszczeń wody, które mogą niekorzystnie
wpływać na jakość wody oraz być zagrożeniem dla kąpiących się osób;
• punkty poboru próbek wody winny być ustalone z właściwym PPIS;
• pobieranie dodatkowych próbek wody z kąpieliska w terminie 7 dni po ustaniu
krótkoterminowego zanieczyszczenia;
• dokumentowanie i przesyłanie niezwłocznie do właściwego PPIS wyników
z badania wody ;
3
•
•
informowanie właściwego PPIS o wystąpieniu zmian, które mogłyby mieć wpływ
na pogorszenie jakości wody w kąpielisku, oraz o każdym zawieszeniu
harmonogramu pobierani próbek w ramach kontroli wewnętrznej jak również
o jego przyczynach;
informowanie na bieżąco kapiących się osób o jakości wody oraz o zaleceniach
organów PIS dot. kąpieliska.
Zgodnie z art. 163b. ust.1-Po otrzymaniu od właściwego PPIS informacji o wprowadzeniu
przez niego zakazu kąpieli w danym sezonie kąpieliskowym albo tymczasowego zakazu kąpieli
organizator kąpieliska ma obowiązek zamieszczenia takiej informacji w miejscu oznaczenia
kąpieliska oraz w jego pobliżu. Powyższe informacje dot. jakości wody w kąpielisku mają być
przekazywane społeczeństwu w sposób nie budzący wątpliwości co do stwierdzonych
zagrożeń.
Profil wody w kąpielisku.
Zadania organizatora kąpieliska:
- pierwszy raz profil wody w kąpielisku winien być sporządzony do dnia 24.03.2011r.
- sporządza profil wody w kąpielisku, aktualizuje go i przekazuje właściwemu wójtowi,
burmistrzowi lub prezydentowi miasta oraz dyrektorowi regionalnego zarządu gospodarki
wodnej;
- podejmuje działania mające na celu obniżenie ryzyka zanieczyszczenia wody
w kąpielisku (m. in. systematyczne wizualne nadzorowanie wody w kąpielisku i wody
zasilającej kąpielisko pod kątem występowania zanieczyszczeń niekorzystnie
wpływających na jakość wody i stanowiących zagrożenie zdrowia kąpiących się osób,
oraz informowanie właściwego PPIS o wystąpieniu zmian, które mogłyby mieć wpływ na
pogorszenie jakości wody w kąpielisku, oraz o każdym zawieszeniu harmonogramu
pobierania próbek w ramach kontroli wewnętrznej i jego przyczynach);
- organizator kąpieliska w okresie 10lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy tj. od
dnia 01.01.2011r. może ubiegać się o dofinansowanie z wojewódzkich funduszy ochrony
środowiska i gospodarki wodnej kosztów związanych z wykonywaniem obowiązków
nałożonych ustawą:
 zwrot kosztów w okresie dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy wynosi 100%
udokumentowanych kosztów;
 zwrot kosztów po upływie dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy wynosi 50%
udokumentowanych kosztów.
Zadania organów administracji publicznej:
- są obowiązane udostępniać informacje, które mogą być wykorzystywane przy
sporządzaniu profilu wody w kąpielisku;
- za udostępnienie informacji pobierana jest opłata ustalona na podstawie rzeczywistych
nakładów poniesionych na realizację tego obowiązku;
4
Obowiązki organów administracji publicznej: Wójta, Burmistrza,
Prezydenta Miasta
Zgodnie z art. 163b. ust.1 oraz art. 163b ust.5 – Po otrzymaniu od właściwego PPIS
informacji o wprowadzeniu przez niego zakazu kąpieli w danym sezonie kąpieliskowym albo
tymczasowego zakazu kąpieli właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta ma obowiązek
niezwłocznego rozpowszechnienia powyższej informacji za pomocą środków masowego
przekazu. Powyższe informacje dot. jakości wody w kąpielisku mają być przekazywane
społeczeństwu w sposób nie budzący wątpliwości co do stwierdzonych zagrożeń.
(Zapisy art.34a weszły w życie z dniem 01.07.2010r.)
1. przyjmowanie wniosków od organizatorów kąpielisk ma następować do 31 grudnia
roku poprzedzającego sezon kąpieliskowy, w którym kąpielisko ma być otwarte;
2. w razie konieczności wezwanie do uzupełnienia dokumentacji (wniosku) złożonej
przez organizatora kąpieliska – w terminie 7 dni;
3. przygotowanie projektu uchwały do dnia 31 maja (corocznie) obejmujący wykaz
planowanych kąpielisk sporządzany po rozpatrzeniu wniosków , oraz wydzielonych
fragmentów wód powierzchniowych, na których planuje utworzyć kąpieliska i być dla
nich organizatorem;
4. podaje do publicznej wiadomości projekt uchwały w sposób zwyczajowo przyjęty,
określając formę, miejsce, termin składania uwag lub propozycji zmian do tego
projektu uchwały – nie krócej jednak niż w terminie 21 dni od dnia ogłoszenia;
rozpatrzenie powyższych uwag odbywa się w terminie nie dłuższym niż 14 dni od
dnia zakończenia ich składania;
5. powyższy projekt uchwały winien być przekazany najpóźniej do dnia 15 kwietnia do
zaopiniowania właściwym: dyrektorowi regionalnego zarządu gospodarki wodnej,
wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska i PPIS;
6. po podjęciu w/w uchwały przedstawienie właściwemu PPIS informacji o liczbie
kąpielisk oraz podanie przyczyny zmiany liczby kąpielisk w stosunku do
poprzedniego sezonu kąpieliskowego oraz dołącza aktualną listę kąpielisk;
7. prowadzenie i aktualizacja ewidencji kąpielisk;
( poniższe zapisy wchodzą w życie z dniem 01.01.2011r.)
8. przechowywanie przez okres 5 lat od daty dokonania wpisu, dokumentacji stanowiącej
podstawę wpisu kąpieliska do ewidencji kąpielisk;
9. prowadzenie ewidencji kąpielisk jest zadaniem zleconym z zakresu administracji
rządowej;
10. nieodpłatnie przekazywać informacje zawarte w ewidencji kąpielisk na wniosek
właściwego PPIS lub organów właściwych w sprawach gospodarowania wodami.
11. niezwłoczne umieszczanie informacji otrzymanych od organów PIS dot. oceny jakości
wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli, klasyfikacji wody w
kąpielisku oraz zakazu kąpieli w ewidencji kąpielisk.
5
Obowiązki Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotyczące kąpielisk i
miejsc wykorzystywanych do kąpieli.
1. Wydanie opinii w terminie 14 dni od daty otrzymania dot. przekazanego przez Wójta,
Burmistrza bądź Prezydenta Miasta, projektu uchwały dot. wykazu planowanych
kąpielisk.
2. niezwłoczne pozyskiwanie od organizatora miejsca wykorzystywanego do kąpieli
wyników badania wody oraz informacji o wystąpieniu zmian, które mogą wpływać na
pogorszenie jakości wody;
3. PPIS na podstawie otrzymanych wyników dokonuje bieżącej oceny jakości wody, czy
spełnia ona wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art.50 ust.3
niniejszej ustawy;
4. przeprowadza kontrolę urzędową w przypadku gdy wyniki badania wody wykonane
przez organizatora miejsca wykorzystywanego do kąpieli mogą wskazywać, że woda
nie spełnia wymagań określonych w art. 50 ust.3 niniejszej ustawy, i obejmuje ona:
 wyznaczenie punktów pobierania do badań próbek wody z kąpieliska;
 pobieranie transport i badanie próbek wody z kąpieliska metodami określonymi
w przepisach wydanych na podstawie art. 50 ust.3 zarówno przed sezonem jak
również w przypadku zaistnienia sytuacji mogącej powodować pogorszenie
jakości wody w kąpielisku w trakcie trwania sezonu kąpieliskowego;
 ocenę prowadzonej kontroli wewnętrznej;
 ocenę i klasyfikację jakości wody w kąpielisku
ponadto w ramach kontroli urzędowej PIS dokonuje:
a. oceny jakości wody w kąpielisku pod względem spełniania wymagań określonych
w przepisach wydanych na podstawie art.50 ust.3:
 bieżącej ;
 sezonowej;
 czteroletniej;
b. klasyfikacji jakości wody w kąpielisku pod względem spełniania wymagań
określonych w przepisach wydanych na podstawie art.50 ust.3 i określając ją jako:
 niedostateczną;
 dostateczną;
 dobrą;
 doskonałą;
powyższa klasyfikacja wody w kąpielisku winna być sporządzona po raz pierwszy nie później
niż do końca sezonu kąpieliskowego 2015r.
5. niezwłocznie przekazuje do wójta, burmistrza, prezydenta miasta, informację dot.
oceny jakości wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli, klasyfikacji
wody w kąpielisku bądź zakazu kąpieli;
6. Główny Inspektor Sanitarny przed rozpoczęciem sezonu kąpieliskowego przedstawia
Komisji europejskiej informację o liczbie kąpielisk i podaje przyczynę zmian
w liczbie kąpielisk w porównaniu do poprzedniego sezonu kąpieliskowego oraz
dołącza aktualny wykaz kąpielisk;
7. w przypadku zawieszenia stosowania harmonogramu pobierania próbek właściwy
PPIS sporządza sprawozdanie, przedstawiając w nim przyczyny zawieszenia oraz
przekazuje niniejsze sprawozdanie Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu, a ten z kolei
przesyła je wraz ze sprawozdaniem rocznym do Komisji Europejskiej.
6
8. jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli urzędowej lub wewnętrznej zostanie
stwierdzone iż woda w kąpielisku nie spełnia wymagań (zanieczyszczenie jest
krótkotrwałe lub wystąpił np. zakwit sinic) PPIS zobowiązuje organizatora do
ustalenia przyczyny zanieczyszczenia oraz podjęcia działań dla ochrony zdrowia
ludzkiego i poprawy jakości wody.
9. PPIS prowadząc działania mające na celu ochronę zdrowia ludzkiego
w uzasadnionych przypadkach może wprowadzić zakaz kąpieli o czym winien
poinformować organizatora kąpieliska (powyższa informacja umieszczana jest
w miejscu oznaczenia kąpieliska oraz w jego pobliżu) jak również informuje
właściwego miejscowo wójta, burmistrza, czy prezydenta miasta (obligując go do
niezwłocznego rozpowszechnia w/w informacji za pomocą środków masowego
przekazu).
10. Stały zakaz kąpieli PPIS może wprowadzić w przypadku gdy jakość wody
w kąpielisku została zakwalifikowana jako niedostateczna w 5 kolejnych sezonach
kąpieliskowych.
(powyższe zapisy wchodzą w życie z dniem 01.01.2013r.)
11. PIS prowadzi i aktualizuje internetowy serwis kąpieliskowy zawierający informacje
dot. kąpielisk:
• Wykaz kąpielisk;
• Klasyfikację wody w każdym kąpielisku na przestrzeni ostatnich 3 lat oraz profilu
wody w kąpielisku (uwzględniając wyniki kontroli przeprowadzonej na podstawie
art. 163 ust. 1- 4);
• Bieżącą ocenę jakości wody w kąpielisku;
• Informację o zakazie kąpieli wraz ze wskazaniem przyczyn zakazu oraz
informacje o innych zaleceniach dot. jakości wody;
• Ogólny opis wody w kąpielisku, sporządzony w oparciu o profil wody
w kąpielisku;
• Informacje o możliwości występowania krótkotrwałych zanieczyszczeń;
• Informacje o liczbie dni, w których kąpiel była zakazana w czasie poprzedniego
sezonu kąpielowego, z uwagi na takie zanieczyszczenie;
• Informację dot. ostrzeżenia o każdym takim występującym lub przewidywanym
zanieczyszczeniu;
• Informację dot. wód w kąpieliskach, w których można spodziewać się wystąpienia
krótkotrwałych zanieczyszczeń;
• Informacje dot. danych o rodzaju oraz spodziewanym czasie trwania sytuacji
wyjątkowej, której jednakże występowania nie przewiduje się częściej niż raz na
cztery lata.
7
Podstawowe definicje dot. zanieczyszczenia wody w kąpielisku i
miejscu wykorzystywanym do kąpieli oraz wymagania, jakim
powinna odpowiadać woda w kąpieliskach i miejscach
wykorzystywanych do kąpieli
Najważniejsze definicje zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
01.09.2010r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i w miejscu
wykorzystywanym do kąpieli.
Zanieczyszczenie- jest to obecność skażenia mikrobiologicznego w ilościach
przekraczających wymagania, które określone zostały w zał. Nr 1 do w/w rozporządzenia,
lub obecność innych organizmów albo substancji lub przedmiotów niekorzystnie
wpływających na jakość wody i stanowiących zagrożenie dla zdrowia i życia kąpiących
się osób.
Obecność innych organizmów- nadmierny zakwit sinic przybierający postać kożucha,
smugu lub piany, a także nadmierne rozmnożenie się makroalg lub fitoplanktonu
morskiego.
Obecność substancji i przedmiotów – w szczególności materiały smoliste powstające
wskutek rafinacji, destylacji lub jakiejkolwiek obróbki pizolitycznej, szkło, tworzywa
sztuczne, gumę lub inne odpady.
Krótkotrwałe zanieczyszczenie – skażenie mikrobiologiczne, którego przyczyny można
zidentyfikować i nie przewiduje się, że będzie ono miało niekorzystny wpływ na jakość
wody w kąpielisku przez okres dłuższy niż 72 godziny od pierwszego naruszenia jakości
wody w kąpielisku oraz w związku z wystąpieniem którego podejmowane są działania.
l.p.
1
2
l.p.
1
2
3
Parametr
Enterokoki
Eschericia coli
Wymagania mikrobiologiczne
Wartość dopuszczalna
≤ 400jtk/100ml lub NPL/100ml
≤ 1000 jtk.100ml lub NPL/100ml
Inne wymagania
Ocena wzrokowa
Nadmierne rozmnożenie sinic (smug, kozuch, piana)
Nadmierne rozmnożenie się makroalg i /lub
fitoplanktonu morskiego
Obecność w wodzi zanieczyszczeń takich jak
materiały smoliste powstające wskutek rafinacji,
destylacji lub jakiejkolwiek obróbki pizolitycznej,
szkło, plastik, guma lub inne odpady w ilości
niedającej się natychmiast usunąć.
Wartość dopuszczalna
BRAK
BRAK
BRAK
8