Podsumowanie działalności POST w 2012 r.

www.mistia.pl
2A (39)2013 kwiecień
ISSN 1731-5204
edycja podkarpacka
w numerze:
Wspólne sprawy Podkarpacia
3
Nowe forum w POST
4
Międzynarodowe projekty
transferu innowacji
Okiem eksperta
Nowa perspektywa finansowa:
łatwiej nie będzie
5-7
8
słowo od wydawcy:
Szanowni Państwo,
A więc wreszcie nadchodzi
upragniona wiosna. Wszyscy
już chyba są zmęczeni chłodem,
śniegiem i błotem. Wraz z nadejściem wiosny i wydłużaniem się
dnia – zwiększa się też poziom
optymizmu. Budzi się radość
i nadzieja na lepszy czas.
Temat przewodni niniejszego
numeru „Na Szlaku” także koresponduje z tym optymistycznym nastrojem. Dotyczy on bowiem planów związanych z nowym
okresem programowania. Choć ciągle jeszcze
nie wszystko jest ostatecznie zadecydowane,
dużo już jednak wiadomo. Wielkość środków,
zasady ich podziału, kluczowe projekty i ich relacja z planem rozwoju – to tylko niektóre z zagadnień, o jakich piszemy na naszych łamach.
Szczególnie polecamy Państwu tekst Pani Minister Elżbiety Bieńkowskiej oraz eksperta, Pana
Jakuba Szymańskiego.
Czekają więc nas duże zmiany i wszystko wskazuje na to, że będą to zmiany na lepsze. Wiosenny optymizm jest więc uzasadniony.
W rubryce „Wspólne sprawy Podkarpacia” polecamy Państwu teksty Pani Wojewody i Pana
Marszałka. Pani Małgorzata Chomycz-Śmigielska bardzo interesująco pisze o niezwykle
istotnej zmianie, jaka właśnie weszła w fazę
realizacji na Podkarpaciu. Jest nią wprowadzenie telewizji cyfrowej i sukcesywne wyłączanie
nadajników analogowych. Większość z nas nie
zdaje sobie sprawy z tego, jak wielki jest to
skok jakościowy i jak radykalnie odmieni nasze
dotychczasowe pojmowanie, czym jest telewizja. Natomiast Pan Mirosław Karapyta pisze
o aspiracjach Podkarpacia, między innymi
w dziedzinie gospodarki, innowacji i budowania przewag konkurencyjnych regionu.
Prezentujemy również działania Podkarpackiego Ośrodka Samorządu Terytorialnego i realizowane przez nas międzynarodowe projekty
z zakresu transferu innowacji.
Janusz Olesiński
Dyrektor FRDL MISTiA
Podsumowanie
działalności POST
w 2012 r.
Str. 4
Minister Rozwoju Regionalnego przedstawia
Fundusze unijne 2014-2020
Z budżetu unijnego na lata 2007-2013
rozdzieliliśmy już ponad 240 mld zł.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
wspólnie m.in. z samorządami,
przygotowuje obecnie system wdrażania
kolejnego budżetu UE, tak by
finansowane z niego inwestycje można
było rozpocząć w 2014 roku.
Wpływ polityki spójności na rozwój społeczno-gospodarczy Polski, z roku na rok jest coraz
bardziej wyraźny i jednoznacznie pozytywny.
W pierwszych latach naszego członkostwa
w UE był jeszcze stosunkowo niewielki, z uwagi na mniejszą skalę napływu funduszy europejskich. Jednak już od 2009 roku oddziałują
one w istotnym stopniu na wzrost gospodarczy, aktywność inwestycyjną i rynek pracy.
W dużej mierze przyczyniły się do złagodzenia ówczesnego spowolnienia tempa rozwoju. Gdy cała Europa pogrążona była w recesji, my mieliśmy prawie 2 proc. wzrostu PKB.
Z tego blisko połowę zawdzięczaliśmy mądremu i sprawnemu wykorzystywaniu funduszy
UE. W latach 2010-2012 dzięki funduszom
tempo wzrostu PKB było wyższe średnio o ok.
0,7 pkt. proc. Podobny wpływ utrzyma się do
końca 2015 r. Przez najbliższe lata polska gos-podarka będzie nadal zasilana kwotą ponad
50 miliardów zł rocznie w ramach obecnej
perspektywy. Liczymy też, że finansowanie
nowych programów będziemy mogli uruchomić w 2014 roku.
Dzięki funduszom unijnym zmniejsza się dystans dzielący Polskę od wysoko rozwiniętych
gospodarek UE. W 2011 r. różnica w poziomie
PKB Polski na 1 mieszkańca w stosunku do
UE-27 była dzięki funduszom mniejsza o ok.
3,4 pp., a w 2015 r. ma być mniejsza nawet o
4,8 pp., co oznacza, że Polska ma szansę osiągnąć poziom PKB per capita wynoszący około
69 proc. średniej unijnej. Przypomnę, że gdy
wchodziliśmy do Unii wskaźnik ten wynosił
49 proc.
Polityka spójności nie jest grą o sumie zerowej. Unijni płatnicy netto nie ponoszą wyłącznie wydatków, nie otrzymując nic w zamian. Z naszych badań jasno wynika, że każde euro zainwestowane w Polsce, Czechach,
na Słowacji i Węgrzech, przynosi krajom „starej” Unii (UE 15) 61 centów w postaci dodatkowego eksportu. Łączna wartość ich korzyści
w okresie 2004-2015 wyniesie niemal 75 mld
euro.
W dyskusji o przyszłości polityki spójności
były to mocne argumenty za tym, by wszystkie kraje członkowskie uznały ją za politykę rozwojową. Najbliższe lata będą dla Unii
Europejskiej niezwykle trudne. Konieczny jest
powrót na ścieżkę wzrostu gospodarczego.
Konkurencja globalna wymaga ciągłych inwestycji w innowacyjność gospodarki.
Bez mądrej polityki inwestycyjnej dla całej
Unii trudno będzie przezwyciężyć kryzys.
A jeżeli Europa, zgodnie z przyjętą przez siebie
strategią, chce być konkurencyjna dla innych
obszarów wzrostu na świecie, to nie osiągnie
tego bez polityki spójności, rozumianej właśnie jako polityka rozwojowa.
 2
Na lutowym spotkaniu Rady Europejskiej
dotyczącym budżetu, przywódcy państw UE
porozumieli się co do wielkości Wieloletnich
Ram Finansowych 2014-2020. Dla Polski jest
to pozytywne rozstrzygnięcie. Widzimy też,
że nasze argumenty prezentujące politykę
spójności jako jedno z podstawowych narzędzi UE do walki z kryzysem gospodarczym, ale
i długofalowego budowania integracji i konkurencyjności europejskiej, są coraz szerzej
rozumiane. Zostało to m.in. odzwierciedlone
w kilku ważnych zasadach finansowych dla
przyszłego budżetu, przede wszystkim odpowiedniej wielkości poziomów dofinansowania oraz kwalifikowalności VAT.
Aktualnie w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego pracujemy nad przygotowaniem
polskich dokumentów, które określą w co,
przez kogo i jak fundusze europejskie będą
inwestowane. Mamy za sobą ogromny, ponad 8-letni bagaż doświadczeń, który powinien pomóc w podjęciu właściwych decyzji.
Propozycje dotyczące m.in. celów i obszarów
geograficznych Polski, których wsparcie jest
szczególnie istotne dla rozwoju naszego kraju, podziału odpowiedzialności za zarządzanie funduszami pomiędzy władze krajowe
i regionalne oraz zarys systemu wdrażania
zawierają przyjęte w styczniu przez rząd
Założenia Umowy Partnerstwa. Dały one podstawę do rozpoczęcia prac nad programami
operacyjnymi na lata 2014-2020 oraz przygotowaniem projektu Umowy Partnerstwa,
która będzie swoistym kontraktem pomiędzy Polską a Komisją Europejską. Pokażemy
w nim, w jaki sposób chcemy zainwestować
fundusze unijne.
Cele dla nowych wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej wyznacza unijna strategia na rzecz wzrostu i zatrudnienia, Europa
2020. Nowa polityka spójności, podobnie jak
wszystkie inne polityki unijne, będzie z nią
w sposób bezpośredni powiązana. Zostało to
między innymi odzwierciedlone w zakresie
tematycznym funduszy polityki spójności.
Komisja Europejska będzie wymagać, aby
duża część środków unijnych została przeznaczona na inwestycje w innowacje i B+R,
trwałe powiązanie nauki z biznesem na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, na
2
gospodarkę niskoemisyjną oraz
na włączenie społeczne i walkę
z ubóstwem. Dzięki temu wsparcie zostanie skoncentrowane
na inwestycjach wspierających
zrównoważony wzrost.
Wyzwania, które stoją w najbliższych latach przed Polską,
to m.in. zwiększenie wskaźnika
zatrudnienia i budowa gospodarki opartej na wiedzy – co
oznaczać będzie m.in. zwiększenie inwestycji w naukę, rozwój
umiejętności,
dostosowanie
edukacji do potrzeb rynku pracy – oraz zmniejszanie różnic
w rozwoju różnych obszarów naszego kraju, np. poprzez dokończenie budowy podstawowej
sieci transportowej – drogowej
i kolejowej, a także inwestycje w efektywność
energetyczną. Pieniądze unijne będą inwestowane przede wszystkim w trzy obszary, wskazane jako kluczowe w Strategii Rozwoju Kraju
2020. Są to: zwiększenie konkurencyjności
gospodarki (najwięcej środków zostanie przeznaczonych na ten cel), poprawa spójności
społecznej i terytorialnej oraz sprawne i efektywne państwo.
Fundusze unijne będą wdrażane za pomocą
ośmiu programów zarządzanych z poziomu
kraju. Dwóch przez Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi i sześciu przez MRR, w tym jednego programu ponadregionalnego, obejmującego województwa Polski Wschodniej.
Realizować będziemy także programy w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej.
Do tego, podobnie jak obecnie, szesnaście programów regionalnych zarządzanych będzie
przez samorządy województw. Administracja
samorządowa z jednej strony została włączona w zarządzanie programami operacyjnymi,
a drugiej strony jest beneficjentem unijnej
pomocy. To pokazuje, że samorząd jest nieodzownym partnerem w działaniach na rzecz
skutecznego i efektywnego inwestowania
funduszy europejskich, a jego udział jest decydujący dla sukcesu, z jakim jest realizowana w Polsce polityka spójności. W przyszłej
perspektywie finansowej UE nastąpi dalsza
decentralizacja zarządzania środkami europejskimi. Rola samorządów znacząco wzrośnie. Zwiększy się także ich odpowiedzialność
za politykę rozwoju w Polsce, gdyż regiony
będą dysponować większą kwotą funduszy
niż obecnie. Nowością będzie to, że programy
regionalne będą dwufunduszowe, co oznacza, że z ich środków będzie można finansować zarówno „projekty miękkie” (np. szkolenia) oraz twarde inwestycje w infrastrukturę.
Nastąpi wzrost udziału środków funduszy
strukturalnych – Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego – zarządzanych na poziomie regionalnym z ok. 37 proc. do prawie
60 proc. Cieszy fakt, że wiele samorządów już
teraz planuje inwestycje, na które będą chciały pozyskać pieniądze z nowego budżetu Unii
Europejskiej. Zdobyte dotąd doświadczenie
może im tylko w tym pomóc.
Budżet unijny na lata 2014-2020 będzie
prawdopodobnie ostatnim tak hojnym dla
Polski. Decyzje o sposobie podziału funduszy
europejskich będą miały kluczowe znaczenie
dla rozwoju naszego kraju. Dlatego też, tak
istotne staje się takie zaprogramowanie działań finansowanych z polityki spójności oraz
pozostałych polityk, aby jeszcze skuteczniej
wspierały procesy rozwojowe.
Elżbieta Bieńkowska
Minister Rozwoju
Regionalnego
Polska Pięknieje.
Konkurs: 7 cudów Funduszy Europejskich.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego po
raz szósty ogłosiło konkurs na najlepsze projekty dofinansowane ze środków
unijnych. Jego celem jest wyłonienie
i nagrodzenie najlepszych przedsięwzięć
dotyczących rozwoju turystyki, infrastruktury sportowej i rekreacyjnej, zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz rewitalizacji, współfinansowanych z Funduszy
Europejskich. Spośród 311 zgłoszeń, nominowano 21 inwestycji.
Wśród nominowanych znajdują się dwa
obiekty leżące na terenie województwa
podkarpackiego.
7 nowych cudów Funduszy Europejskich
wybierze Kapituła Konkursu oraz
Internauci. Głosować można do końca
kwietnia 2013 r. za pomocą strony www.
polskapieknieje.gov.pl
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
Wspólne
sprawy
Podkarpacia
Małgorzata Chomycz-Śmigielska, Wojewoda Podkarpacki
Mirosław Karapyta, Marszałek Województwa Podkarpackiego
Znaczna część województwa podkarpackiego została już
objęta cyfrowym nadawaniem telewizji naziemnej. 19 marca
o godz. 1 w nocy został wyłączony analogowy sygnał telewizji naziemnej z nadajników w Rzeszowie i Suchej Górze. Kilka
godzin później Michał Boni, Minister administracji i cyfryzacji
w ośrodku TVP Rzeszów włączył sygnał cyfrowy. Ponadto uruchomione zostały lokalne przekaźniki. Spośród 45 uprzedzeń
doświetlających w kraju aż 28 rozlokowano na Podkarpaciu.
Dzięki nim sygnał cyfrowy będzie mógł dotrzeć do wielu
mieszkańców regionu, w szczególności do tych, którzy do tej
pory nie korzystali z telewizji naziemnej ze względu na trudne,
górzyste ukształtowanie terenu. Na „doświetlenie” w budżecie
państwa zarezerwowano ponad 31 mln zł w skali kraju.
Rolą wojewody w procesie cyfryzacji telewizji naziemnej
jest prowadzenie akcji informacyjnej. Działania realizujemy
od listopada ubiegłego roku. Staraliśmy się dotrzeć z informacją do szerokiego grona odbiorców, a szczególnie do osób
starszych, które mogłyby mieć trudności techniczne z dostosowaniem np. telewizorów do odbioru sygnału cyfrowego
telewizji. Organizowaliśmy bezpośrednie spotkania m.in. ze
słuchaczami Uniwersytetów Trzeciego Wieku, zwracaliśmy się
do samorządów z prośbą o przekazanie informacji na temat
cyfryzacji. Zaangażowaliśmy także organizacje pozarządowe,
kombatanckie, związki emerytów i rencistów, związki harcerskie, OSP. W akcję informacyjną włączyli się również księża
oraz lokalne media. Około 80 tys. uczniów otrzymało ulotki
oraz uczestniczyło w lekcjach poświęconych tej tematyce.
Informacje przekazano ponad 50 tys. rodziców podczas szkolnych wywiadówek oraz okolicznościowych spotkań. Ponadto
kuratorium oświaty zorganizowało konkurs pn. „Naziemna telewizja cyfrowa w moim domu”, skierowany do uczniów szkół
podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W marcu wysłaliśmy 80 tysięcy ulotek do mieszkańców z terenu objętego pierwszym etapem przełączenia sygnału. Pomocą służyli
także pracownicy Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego
i Urzędu Komunikacji Elektronicznej, którzy odpowiadali na
pytania mieszkańców w ramach uruchomionej w PUW bezpłatnej infolinii. Natomiast Inspekcja Handlowa prowadziła
i nadal będzie prowadzić kontrole w sklepach RTV.
Pierwszy etap cyfryzacji telewizji naziemnej w regionie
przebiegał zgodnie z założeniami. Instytucje odpowiedzialne za techniczne przełączenie sygnału – Urząd Komunikacji
Elektronicznej i operator naziemnej infrastruktury radiowo-telewizyjnej Emitel – starały się, aby przerwy w odbiorze programów telewizyjnych były jak najkrótsze.
Mam nadzieję, że proces, który przechodzimy w naszym regionie przebiega dla Państwa bez większych problemów.
Przed nami kolejne wyłączenia sygnału analogowego: 22
kwietnia, 17 czerwca, 23 lipca. Informacje na temat przełączeń są zamieszczone na stronie internetowej PUW w zakładce „Cyfryzacja”. Jestem przekonana, że zmiany technologiczne będą przynosić nam wszystkim korzyści w postaci odbioru
większej liczby kanałów telewizji naziemnej, w lepszej cyfrowej jakości.
Aby podjąć próbę zdefiniowania, na czym polega innowacyjność w ujęciu
regionalnym, trzeba odnaleźć w przestrzeni społecznej, gospodarczej, historycznej a nawet topograficznej regionu to, co dla niego specyficzne, osadzone
w tradycji, co wynika z uwarunkowań naturalnych i stanowi element niepowtarzalny, fundujący przewagi konkurencyjne danego obszaru. Innowacyjność
regionu nie musi oznaczać pogoni za „nowinkami” w różnych dziedzinach
życia, ale może polegać na twórczym, nowatorskim wykorzystaniu własnych
atutów. Czasem trzeba je tylko na nowo zdefiniować, odkryć, wypromować
i uczynić znakiem rozpoznawczym. Wymaga to współpracy wielu środowisk
i otwartości na pomysły i postulaty innych partnerów dialogu o przyszłości.
Odkrycie, nazwanie i wspieranie rozwoju inteligentnych specjalizacji regionu
– to zadanie władz regionalnych współpracujących z partnerami ze środowisk gospodarczych, naukowych, kulturalnych, organizacji pozarządowych.
Na Podkarpaciu jesteśmy w trakcie budowy takiego spójnego wewnętrznie
systemu innowacji, który łączy rozwiązania technologiczne – generowane
przez firmy z klastra lotniczego „Dolina Lotnicza”, klastrów informatycznego
i chemicznego – z walorami turystycznymi i rolniczymi południowej części
Podkarpacia. Sektor wysokich technologii, jakim jest niewątpliwie lotnictwo,
ma na Podkarpaciu wiekową tradycję, a dziś zasilany jest myślą techniczną największych światowych producentów w tej branży: Pratt & Whitney, Sikorsky,
United Technologies, MTU, Goodrich. Dolina Lotnicza dziś wytwarza 90% produktów w polskim przemyśle lotniczym i liczy 101 członków: firm, instytucji
otoczenia biznesu i uczelni. Ten segment gospodarki województwa skupiony jest głównie w jego północnej części. Środkowa i południowa część – to
obszar niezwykle interesujący pod względem turystycznym i kulturowym.
Bieszczady, Beskid Niski, Roztocze – to nie tylko krajobrazy o niezwykłej urodzie, ale także miejscowości uzdrowiskowe i niezwykle barwny styk kulturowy pogranicza. To także – rosnący w siłę – sektor żywności wysokiej jakości
i ekologicznej. Wszystko, co potrzeba do twórczego, aktywnego życia mamy
na miejscu, w zasięgu ręki. Dzięki rozbudowie infrastruktury komunikacyjnej
(autostrada A4, lotnisko) bliżej nam także „do świata” a i światu bliżej do nas.
Jeśli dodać, że Podkarpacie to najbezpieczniejszy region w Polsce i że żyje się
tu statystycznie najdłużej – to budowanie przewag konkurencyjnych polegać
powinno na innowacyjnym podejściu do tego, co już posiadamy i wykorzystaniu wszystkich naszych atutów.
Kto nie jest przedsiębiorczy, pomysłowy, oryginalny – ten przegrywa w rywalizacji, w której stawką jest rozwój, poprawa jakości życia, sprawność funkcjonowania złożonego organizmu społeczno-gospodarczego. Podkarpackie
ma dodatkową motywację do stawiania na innowacyjne rozwiązania, bo przez
cała epokę traktowano ten region (i pozostałe regiony Polski Wschodniej) jak
Polskę B, co miało swoje odzwierciedlenie w takich określeniach jak „Ściana
Wschodnia”, czy jeszcze bardziej stygmatyzująca „Ściana Płaczu”. Nie chcemy
byś przysłowiową „ścianą”, „przedmurzem” ani „okopami św. Trójcy”. Chcemy
uczynić z naszego regionu obszar intensywnej wymiany gospodarczej, kulturalnej, intelektualnej między zachodem i wschodem, północą i południem.
Podkarpacie leży na przecięciu powstających europejskich szlaków transportowych, które wyznaczają: autostrada A4 i projektowana droga ekspresowa
Via Carpatia od Bałtyku po Morze Czarne i Śródziemne. Staramy się być aktywni w inicjowaniu przedsięwzięć ponadregionalnych w obszarze Karpat
i włączać partnerów z Ukrainy, Słowacji, Rumunii do wspólnych działań na
rzecz rozwoju tego specyficznego subregionu europejskiego. Wspieranie
innowacyjnych przedsięwzięć w różnych dziedzinach jest elementem budowania wizerunku Podkarpacia, jako dynamicznego i nowoczesnego lidera
przemian w tej części Europy.
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
3
Podsumowanie dokonań
Działalność POST w 2012 roku
Rok 2012 był trzecim rokiem działalności FRDL w województwie podkarpackim
w nowym układzie organizacyjnym.
Oprócz działalności szkoleniowej, z którą
najbardziej utożsamiany jest Podkarpacki
Ośrodek Samorządu Terytorialnego w Rzeszowie, rozwinęła się organizacja forów samorządowych.
Obecnie przy POST działają cztery fora:
· Podkarpackie Forum Pomocy
Społecznej,
· Podkarpackie Forum Skarbników
· Podkarpackie Forum Sekretarzy oraz
· Podkarpackie Forum Urzędów Stanu
Cywilnego.
Podkarpackie Forum Pomocy Społecznej,
które w grudniu 2010 roku zostało założone
przez pracowników z 13 ośrodków pomocy
społecznej, zrzesza obecnie osoby pracujące
w 44 placówkach pomocy społecznej.
Podkarpackie Forum Skarbników bardzo
aktywnie działające, zwiększyło swoją liczebność z 24 członków w październiku 2011 roku
do 65 osób w chwili obecnej.
Najliczniejsze, jak dotychczas, jest Podkarpackie Forum Sekretarzy, które obecnie
zrzesza 73 osoby (w maju 2012 r. liczyło 55
członków).
Najmłodszym i dotychczas najmniej licznym
jest Podkarpackie Forum Urzędów Stanu
Cywilnego, powołane w styczniu 2013 roku
i liczące na razie 19 członków.
Formuła forów odpowiada jego uczestnikom, bowiem tematyka i dobór ekspertów comiesięcznych spotkań wynika z zapotrzebowania członków forów, a regularne spotkania
stanowią platformę wymiany doświadczeń
i poglądów na temat bieżących spraw realizowanych przez samorządy.
Oferta szkoleniowa POST w roku 2012
obejmowała szkolenia dotyczące m.in.:
– organizacji i funkcjonowania urzędu,
– współpracy z organizacjami
pozarządowymi,
– kształtowania wizerunku i promowania
urzędu,
– finansów lokalnych,
– kadr samorządowych,
– ochrony środowiska,
– gospodarki przestrzennej,
– gospodarki nieruchomościami,
– prawa budowlanego,
– zamówień publicznych i procedur
przetargowych,
– transportu,
– drogownictwa.
W 11 ofertach pod wspólnym tytułem
Urzędnik w gminie i powiecie zaproponowano
łącznie 174 szkolenia. W 42 zrealizowanych
szkoleniach uczestniczyło 467osób. Dla pracowników pomocy społecznej przygotowane zostały 2 oferty zawierające 19 szkoleń.
Pracownicy oświaty samorządowej otrzymali
propozycję 16 tematów szkoleń w 2 specja4
listycznych ofertach Oświata samorządowa.
W 2 specjalistycznych ofertach Finanse samorządowe zaproponowaliśmy łącznie 14
szkoleń, a pracownikom instytucji kultury
– 7 tematów. POST przygotował także 3 oferty szkoleń skierowanych do nowo zatrudnionych urzędników – Intensywny kurs dla osób
odbywających służbę przygotowawczą. W 2012
roku oferta szkoleniowa została wzbogacona
o ofertę kursu: Język migowy, w opcjach dla
początkujących i dla zaawansowanych.
POST dysponuje również stałą ofertą szkoleń
zleconych, które może realizować na zamówienie w miejscu wskazanym przez zleceniodawcę. Przygotowaliśmy 1 ofertę dla radnych,
1ofertę szkoleń zleconych skierowaną do
pracowników jst oraz 1 ofertę szkoleń zleconych dla wójtów, burmistrzów i prezyden-
tów miast. Zrealizowano 2 szkolenia zlecone,
w których uczestniczyły 44 osoby. Ich tematyka to Zasady prowadzenia metryki sprawy
w oświacie, Zmiany w Kpa oraz Umiejętność
rozmowy z klientem.
Podkarpacki Ośrodek Samorządu Terytorialnego ciągle wzbogaca swoją ofertę jednocześnie podnosząc jakość szkoleń – głównie poprzez dobór kadry eksperckiej na najwyższym
poziomie. Wysoki poziom organizowanych
przez nas szkoleń potwierdzana jest wynikami ankiet ewaluacyjnych.
Małgorzata Nieroda
Specjalista w POST
Podkarpackie Forum Urzędów Stanu Cywilnego
Czwarte forum już działa!
Podkarpackie Forum Urzędów Stanu Cywilnego
powstało 23 stycznia br. Założyło je 19 przedstawicieli
urzędów stanu cywilnego z województwa
podkarpackiego.
Powstanie Forum było odpowiedzią na oczekiwania kierowników urzędów stanu cywilnego, którzy spotkali się 4 grudnia 2012 roku
na bezpłatnym szkoleniu zorganizowanym
przez FRDL Podkarpacki Ośrodek Samorządu
Terytorialnego.
Do tej pory odbyły się trzy spotkania, na których gościliśmy przedstawicieli Małopolskiego
Urzędu Wojewódzkiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Komisji Prawnej Stowarzyszenia Urzędników Stanu Cywilnego
RP oraz redakcji czasopisma „Metryka. Studia
zakresu prawa osobowego i rejestracji stanu
cywilnego”.
Dyskutowaliśmy na temat interesu prawnego
osób fizycznych i innych podmiotów wymienionych w ustawie prawo o aktach stanu cywilnego, ubiegających się o wydanie odpisu
aktu, wybranych orzeczeń zagranicznych
z zakresu rejestracji stanu cywilnego, prawa
osobowego i rodzinnego a także transkrypcji
aktów stanu cywilnego. Tematem spotkania
16 kwietnia br. była kwestia administracyjnej zmiany imienia i nazwiska – tematykę tę
omówił Przemysław Wypych – sędzia sądu
rejonowego w Krakowie, wykładowca UJ.
Tematyka spotkań ustalana jest przez członków Forum, zgodnie z potrzebami wynikającymi ze zmiany przepisów. Celem działania Podkarpackiego Forum Urzędów Stanu
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
Cywilnego jest pogłębianie wiedzy na comiesięcznych spotkaniach z ekspertami, wzajemna wymiana doświadczeń, możliwość
formułowania wspólnych stanowisk i przedkładania ich organom stanowiącym prawo.
Uczestnictwo w pracach Forum pozwala poszerzyć fachową wiedzę w przyjemnej atmosferze oraz rozwiązywać nurtujące problemy
w gronie praktyków.
Pracami Forum kieruje, wybrany jednogłośnie
na Walnym Zebraniu, Zarząd Forum w składzie:
· Krystyna Rycombel (Kierownik USC
w Tarnobrzegu) – Prezes Zarządu
· Małgorzata Cudo (Zastępca Kierownika
USC w Dzikowcu) – Zastępca Prezesa
Zarządu
· Krystyna Kania (Kierownik USC
w Żyrakowie) – Członek Zarządu
· Jolanta Krzykwa (Zastępca Kierownika
USC w Stalowej Woli) – Członek Zarządu
· Aneta Ruszel (Zastępca Kierownika USC
w Świlczy) – Członek Zarządu
Magdalena Kubik
Koordynator Podkarpackiego
Forum Urzędów Stanu
Cywilnego
Program Leonardo da Vinci
Międzynarodowe projekty transferu innowacji
MISTiA od początku 2000 roku angażuje się w różne, międzynarodowe przedsięwzięcia edukacyjne, które mają na celu wypracowanie, a następnie przetestowanie nowych programów i metod szkoleniowych dedykowanych określonej grupie zawodowej. Przedsięwzięcia te były realizowane w ramach Programu Leonardo da Vinci, który jest częścią Programu Komisji Europejskiej „Uczenie się przez całe życie”.
W latach 2000-2005 Instytut był promotorem dwóch projektów pilotażowych ETNA i E-RACE, skierowanych do pracowników sektora małych
i średnich przedsiębiorstw. Produktami tych projektów są: autorski model przeprowadzania badania luk kompetencyjnych pracowników organizacji (Model ETNA) oraz narzędzie do prowadzenia analiz porównawczych w przedsiębiorstwach opartych o metodę benchmarkingową
(E-RACE). Od 2009 roku MISTIA, jako partner, aktywnie uczestniczy w projektach Transferu Innowacji Programu Leonardo da Vinci, których celem
jest przeniesienie na nowy grunt (np. sektor, grupę docelową, obszar geograficzny) nowych metod szkoleniowych wypracowanych wcześniej
w projektach pilotażowych. Takimi przedsięwzięciami były projekty: CarEIn – Inteligencja emocjonalna wśród pracowników sektora służby zdrowia oraz E-RACE+ – Europejska Analiza Porównawcza dla Przedsiębiorstw Zagrożonych.
Obecnie jesteśmy zaangażowani w kolejne dwa projekty Transferu Innowacji Programu Leonardo da Vinci, które chcielibyśmy Państwu przybliżyć w tym numerze Biuletynu. Jeden z nich – transFAIR – jest realizowany od 1 grudnia 2011 roku. Drugi projekt The value of work for
Individual Position on Labour Market, rozpoczął się 1 grudnia 2012 roku.
transFAIR
PARTNERSTWO PROJEKTU
 Aarhus Social and Health College, Aarhus (Dania)
 ARGO Consultancy (Dania)
 Non-profit partnership „Danish Business Service” (Rosja)
 SEED (Szwajcaria)
 Green Ecologica Fundation (Rumunia)
 Kocaeli Valiliği AB Projeler Koordinasyon Merkez (Turcja)
 Apeiron (Łotwa)
 Bulgarian Development Agency (Bułgaria)
 FRDL MISTiA (Polska)
Obecny projekt „transFAIR” zakłada przeniesienie wypracowanego
w poprzednim projekcie programu szkoleniowego do nowych krajów
partnerskich, głównie z Europy Środkowej i jego zaadoptowanie do
uwarunkowań krajowych każdego partnera. Nowy program szkoleniowy „transFAIR” został zmodyfikowany i ma dwie ścieżki szkoleniowe: jedną skierowaną do rodziców adopcyjnych i zastępczych i drugą
– dedykowaną pracownikom instytucji opiekuńczo-wychowawczych,
takich jak: domy dziecka, rodzinne domy dziecka, inne placówki sprawujące opiekę nad dziećmi osieroconymi. Każda ścieżka uwzględnia
potrzeby uczestników oraz uwarunkowania kulturowe, społeczne i organizacyjne systemu pieczy zastępczej w krajach partnerskich.
Charakterystyka grupy docelowej projektu
Aby dostosować treść nowego programu szkoleniowego„transFAIR” do
potrzeb grupy docelowej, partnerzy projektu przeprowadzili w 2012
roku badania wśród osób zajmujących się pieczą zastępczą w Bułgarii,
Danii, Polsce, Turcji, Rumunii i na Łotwie. Badania były prowadzone
metodą wywiadu telefonicznego w oparciu o kwestionariusz ankietowy opracowany przez partnera szwajcarskiego. Oprócz badania ankietowego w Szwajcarii zorganizowano grupę fokusową, której komentarze uwzględniono również w dalszych pracach projektowych.
Fot: Eva Ruegaard Buus
Projekt „transFAIR” jest skierowany do osób pracujących w systemie
pieczy zastępczej, tj. zajmujących się opieką i wychowaniem dzieci
i młodzieży pozbawionej całkowicie lub częściowo opieki i wsparcia ze
strony rodziny naturalnej. Rozpoczęcie realizacji projektu zbiegło się
w czasie z nowelizacją Ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie 1 stycznia 2012 r.,
wprowadzając zmiany przede wszystkim dotyczące rodzin zastępczych.
Projekt „transFAIR” realizuje partnerstwo 9 organizacji z Danii,
Bułgarii, Łotwy, Polski, Rosji, Rumunii, Szwajcarii oraz Turcji. Liderem
partnerstwa jest Aarhus Social and Health College z Aarhus w Danii.
Projekt stanowi kontynuację projektu FAIRstart, który był realizowany
w latach 2009-2010. Stworzona wówczas – pod kierunkiem międzynarodowego eksperta w zakresie rozwoju opieki nad dziećmi, duńskiego
psychologa Nielsa Petera Rygaarda – pierwsza wersja programu szkoleniowego uzyskała bardzo wysoką ocenę wśród jego użytkowników
z Danii, Szwajcarii, Turcji i Rumunii. Program obejmował 15 sesji szkoleniowych, miał na celu wspieranie i doskonalenie kompetencji personelu zajmującego się opieką nad dziećmi-sierotami, w szczególności
w wieku 0-3 lat. Program był i jest nadal dostępny za pośrednictwem
Internetu pod adresem: www.fairstart.net/training.
Respondentami objętymi badaniem były osoby w wieku między 24.
a 60. rokiem życia, pełniące różne funkcje w systemie pieczy zastępczej:
byli to rodzice adopcyjni (z Turcji), rodzice zastępczy (z Danii, Łotwy
i Rumunii), tzw. rodzice zawodowi w rodzinie zastępczej (z Polski
i Turcji), pracownicy instytucji zajmującej się dziećmi osieroconymi
(głównie z Bułgarii i Polski, a także z Turcji, Łotwy i Rumunii). Jedno
z pytań kwestionariusza odnosiło się do liczby dzieci, które pozostają
pod ich opieką. Jest ona bardzo różna: od 1-2 dzieci, jak to ma miejsce w przypadku rodziców adopcyjnych lub zastępczych, 5-8 dzieci
w przypadku pracowników instytucji prowadzących dom dziecka, aż
wieloosobowe domy dziecka, gdzie pracownicy zajmują się grupą
od 6 i 50 dzieci (domy dziecka, w których przebywa 50 dzieci znajdują się w Rosji). Wiek dzieci, którymi zajmują się ankietowani jest również bardzo zróżnicowany w poszczególnych krajach. Ankietowani
z Rumunii sprawują opiekę nad dziećmi w wieku od 0 do 3 roku życia,
z kolei w Bułgarii są to głównie dzieci od 4 do 17 lat, a w Danii 4-12 lat.
Ankietowani z Polski, podobnie jak z Łotwy i Turcji (głównie pracownicy instytucji opiekuńczo-wychowawczych), sprawują opie
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
5
Program Leonardo da Vinci
Międzynarodowe projekty transferu innowacji
Fot: Eva Ruegaard Buus
kę nad dziećmi w wieku 4-17 lat. A zatem większość z ankietowanych
pracowników systemu pieczy zastępczej sprawuje opiekę nad dziećmi
w wieku powyżej 4 lat, a to oznacza, że zawartość programu szkoleniowego powinna rozważyć potrzeby tych opiekunów.
Większość ankietowanych posiadała odpowiednie przygotowanie
merytoryczne (wykształcenie specjalistyczne) w zakresie sprawowania
opieki nad dziećmi osieroconymi, tylko niektórzy rodzice zastępczy
i niektórzy pracownicy (głównie z Turcji i Łotwy) takiego przygotowania
nie mają. Więcej niż połowa ankietowanych posiadała kilka specjalizacji
z dziecięcej psychologii rozwojowej. Respondenci zostali zapytani
również o preferencje dotyczące metod i sposobów zdobywania nowej
wiedzy i umiejętności w obszarze ich profesji. 73% z nich preferowało
szkolenia organizowane w grupie z prowadzącym, 16% wybrało indywidualny sposób zdobywania wiedzy i rozwijania umiejętności,
ale z opcją skonsultowania ewentualnych wątpliwości z opiekunem
prowadzącym szkolenie. Wiele ankietowanych osób korzystało już
w przeszłości z programów szkoleniowych dostępnych w sieci. Na
pytanie dotyczące, ile czasu w miesiącu mogliby przeznaczyć na
własny rozwój zawodowy, połowa zadeklarowała 8 i więcej godzin
w miesiącu, 33% wskazało 4-8 godzin, a 12 osób – głównie rodzice
zastępczy i adopcyjni – jest w stanie poświęcić na własną edukację
mniej niż 4 godziny w miesiącu. Większość z badanych wolałaby
połączenie różnego rodzaju metod szkoleniowych, w tym dostępu do
książek, materiałów audio i wideo a także materiałów w dostępnych
w sieci.
Problemy w opiece nad dziećmi osieroconymi
Ankietowani zostali poproszeni o wskazanie problemów, jakie dostrzegają w sprawowaniu opieki nad dziećmi. Ponad połowa respondentów
(głównie z Rumunii, Łotwy, Turcji i Bułgarii) stwierdziła, że brakuje personelu do indywidualnej opieki nad dziećmi. Co czwarty ankietowany uważa, że pracownicy nie są odpowiednio motywowani do pracy
i mają niską samoocenę (taką opinię reprezentowali przede wszystkim ankietowani z Łotwy). Pojawiły się opinie, że instytucja opieki
nad dziećmi osieroconymi jest traktowana jak szpital (Turcja, Łotwa,
Bułgaria). Prawie 40% badanych wskazało na brak wsparcia i uwagi ze
strony władz (m.in. rodzice zastępczy z Danii, niektórzy pracownicy
z Polski, Turcji i Bułgarii oraz prawie wszyscy ankietowani z Łotwy). 30%
ankietowanych stwierdziło, że brakuje nadzoru zawodowego (przede
wszystkim rodzice zastępczy z Danii, niektórzy pracownicy z Turcji,
Polski z z Łotwy). Pracownicy z Polski, Bułgarii, Turcji i część rodziców
zastępczych z Danii wskazała na problemy bezpośrednio związane
z opieką na dziećmi, w tym braku wiedzy o tym, jak pomóc dzieciom
w różnych sytuacjach. Pojawiły się także opinie o problemach związanych z radzeniem sobie z konfliktami pomiędzy personelem i dziećmi i oraz problemem zastraszania dzieci przez innych wychowanków.
Wśród części ankietowanych (głównie z Bułgarii, Turcji i Polski) pojawiła się także kwestia fluktuacji kadry; osoby zajmujące się opieką nad
dziećmi osieroconymi nie pozostają długo w zawodzie, m.in. z powodu
jego niskiego statusu na rynku pracy. Respondenci wskazywali także
na konserwatywne podejście niektórych pracowników instytucji opiekuńczo-wychowawczych oraz brak zainteresowania dalszym rozwojem zawodowym.
Program szkoleniowy transFAIR dla osób pracujących
w systemie pieczy zastępczej
Wyniki badań ankietowych posłużyły partnerom do opracowania
nowych treści edukacyjnych w programie szkoleniowym transFAIR. Nowy program obejmuje 15 tematycznych sesji szkoleniowych
w ramach ścieżki edukacyjnej dla rodziców adopcyjnych i zastępczych oraz 13 tematycznych sesji szkoleniowych w ścieżce edukacyjnej skierowanej do pracowników instytucji opiekuńczo-wychowawczych (domów dziecka, rodzinnych domów dziecka, innych placówek
opiekuńczo-wychowawczych). Wszystkie sesje szkoleniowe zostaną
wzbogacone o filmy i fotografie wykonane przez pracowników różnych placówek opiekuńczo-wychowawczych, w których jest testowany program szkoleniowy. Ponadto program szkoleniowy zostanie
uzupełniony o dodatkowe zasoby informacyjne, przydatne dla opiekunów dzieci pozbawionych opieki ze strony rodziców naturalnych,
np. zagadnienia związane z prawami dziecka, zachowaniami seksualnymi, pierwszą pomocą medyczną i inne. Na zakończenie projektu obie wersje nowego programu szkoleniowego będą dostępne
w ośmiu językach: angielskim, duńskim, łotewskim, włoskim, polskim,
bułgarskim, tureckim i rumuńskim.
Projekt przewiduje również szkolenie dla instruktorów z każdego
kraju partnerskiego, które przygotuje ich do prowadzenia programu
szkoleniowego wg metodologii transFAIR. Szkolenie dla instruktorów
jest realizowane w w formie dwóch sesji. Pierwsza sesja miała miejsce
w grudniu 2012 roku w Aarhus (Dania). Z Polski wydelegowane zostały dwie osoby, pracownicy Domu Dziecka Nr 1 w Krakowie. Podczas
3-dniowego szkolenia, prowadzonego przez duńskiego psychologa
Nielsa Petera Rygaarda, instruktorzy poznali metodę pracy z dziećmi
pozbawionymi opieki rodzicielskiej. Druga sesja szkoleniowa dla instruktorów transFAIR odbędzie się w maju 2013 roku.
Więcej na temat programu szkoleniowego transFAIR oraz pierwszych
efektów z testowania programu w polskich placówkach opiekuńczowychowawczych napiszemy w następnym biuletynie.
The value of work
for individual position
on labour market
Tempo zmian na rynku pracy wymusza nowe podejście do uczenia się.
Ważne jest to, jakie efekty uczenia się osiągamy przez całe życie, czyli
jaką dysponujemy wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami społecznymi a nie to, jaką drogą zdobyliśmy posiadaną wiedzę i kompetencje:
czy odbyło się to w ramach edukacji formalnej, czy też w sposób poza6
formalny (na kursach, szkoleniach) lub może nieformalny (np. w pracy).
Najważniejsze jest to, co człowiek wie i potrafi oraz to, że chce się rozwijać, uczyć, zdobywać nowe kwalifikacje. Problem pojawia się wówczas, gdy chcemy potwierdzić posiadane kompetencje, szczególnie te
zdobyte drogą nieformalną a więc np. w miejscu pracy lub korzystając
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
z Internetu. Obecny system zdobywania i potwierdzania kompetencji nie zachęca do samodzielnego uczenia się, osobistego rozwoju.
Polska ma jeden z najniższych w krajach Europy Zachodniej wskaźników uczestnictwa w edukacji i szkoleniach, wynoszący mniej niż 5%.
Nie ma jednego, spójnego modelu zdobywania i potwierdzania kompetencji. Jest wielu pracowników, którzy posiadają określone umiejętności zawodowe, często zdobyte w miejscu pracy dzięki wieloletniej
praktyce zawodowej, ale nie potrafią ich dobrze udokumentować.
W Polsce istnieje wiele rodzajów kwalifikacji, wiele sposobów ich
nadawania oraz wiele instytucji, które nadają je w oparciu o różne podstawy prawne, ale cały ten obszar nie tworzy logicznie uporządkowanej całości. Obecnie trwają prace nad stworzeniem jednolitego systemu zdobywania i potwierdzania kwalifikacji zawodowych, tzw. Polskiej
Ramy Kwalifikacji (PRK), która będzie odniesiona do Europejskiej Ramy
Kwalifikacji (ERK).
Równolegle do tego procesu pojawiają się przedsięwzięcia inicjowane przez różne instytucje i organizacje zajmujące się kształceniem
zawodowym, które swoją ideą wpisują się w ten obszar oraz mają na
celu m.in. wypracowanie procedur oceny, transfer i uznawanie kompetencji osiągniętych w warunkach formalnych, nieformalnych i pozaformalnych.
Jednym z takich przedsięwzięć jest projekt The value of work for individual position on labour market (VOW+IPLM). Do udziału w projekcie
nasz Instytut został zaproszony przez Krajowy Instytut Badań Rynku
Pracy i Ochrony Socjalnej w Bukareszcie, z którym współpracowaliśmy w latach 2010-2012 w projekcie E-RACE+. Projekt jest realizowany
w ramach Transferu Innowacji Programu Leonardo da Vinci, który jest
częścią Programu Komisji Europejskiej „Uczenie się przez całe życie”.
Głównym jego celem jest wymiana najlepszych praktyk w zakresie
uznawania i weryfikacji kompetencji nieformalnych nabytych w miejscu pracy, doskonalenie jakości walidacji pozaformalnego i nieformalnego procesu uczenia się oraz podnoszenie atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawodowego w krajach uczestniczących w projekcie.
Partnerstwo projektu tworzy sześć organizacji z czterech krajów Unii
Europejskiej (Rumunia, Hiszpania, Niemcy, Polska) oraz dwóch krajów
nie należących do Unii (Islandia i Turcja), które posiadają niezbędne
umiejętności i wiedzę dla pomyślnej realizacji działań projektowych.
Promotorem i koordynatorem konsorcjum jest Krajowy Instytut Badań
Rynku Pracy i Ochrony Socjalnej (INCSMPS) z Rumunii. Pozostali partnerzy to: INVESLAN z Hiszpanii (organizacja od wielu lat współpracująca z MISTIA w projektach dotyczących kształcenia zawodowego),
POINT LLC z Turcji, P&W GmbH z Niemiec oraz Starfsmennt z Islandii.
Projekt ma na celu transfer innowacyjnej metodologii walidacji kompetencji wypracowanej w trakcie projektu pilotażowego REVOW i na
bazie tej metodologii opracowanie narzędzia do oceny kompetencji
(e-platformy). Projekt REVOW był skierowany do pracowników sektora
bankowości oraz sektora opieki zdrowotnej.
Projekt koncentruje się na sektorze administracji publicznej. W trakcie
pierwszego etapu pracy przeprowadzone zostaną analizy grupy docelowej projektu i jej potrzeb w kontekście zdobywania i uznawania
kompetencji w miejscu pracy. W kolejnych etapach projektu zostanie
opracowany standard kompetencyjny dla wybranej grupy docelowej
projektu obejmujący trzy poziomy kompetencji: wiedzy, umiejętności
oraz postaw. Standard kompetencyjny będzie punktem wyjścia do
opracowania metodologii oceny i walidacji kompetencji i stworzenia
e-narzędzia do przeprowadzania oceny. W kolejnym etapie – testowania – wszyscy partnerzy sprawdzą na wybranych uczestnikach metodologię i narzędzie, która następnie zostanie zmodyfikowania w oparciu o rekomendacje i sugestie uzyskane od osób testujących.
Oferta szkoleń POST – maj — czerwiec 2013
Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej ePUAP
7V
Dofinansowanie przez gminę kosztów kształcenia pracowników
młodocianych
8V
Rozpoznawanie i neutralizowanie stresu oraz przeciwdziałanie
wypaleniu zawodowemu
9V
Prawo budowlane. Odstępstwa od zatwierdzonego projektu
budowlanego
13 V
Promocja miast i regionów – mały budżet, duży efekt
13 V
Środki trwałe – ujęcie księgowe i ewidencja
13 V
Zasady prowadzenia zakładowej dokumentacji bhp w jst
14 V
Podatki i opłaty lokalne w orzecznictwie Samorządowych Kolegiów
Odwoławczych
14 V
Kurs języka migowego – stopień podstawowy
16, 21, 23 V,
4, 6, 11, 13 VI
Uwarunkowania prawne masowych imprez artystycznych
i rozrywkowych
17 V
Funkcjonowanie jednostek pomocy społecznej z uwzględnieniem
projektowanych zmian
17 V
Aktualizacja ewidencji gruntów i budynków
17 V
Jak przygotować i przeprowadzić postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego do 14 000 euro
20 V
Przekształcenia podmiotów leczniczych – aspekty prawne,
ekonomiczne i organizacyjne
20 V
Likwidacja zaległości i nadpłat z tytułu podatków i opłat lokalnych
20 V
Nowe zasady wydawania prawa jazdy i obowiązki ośrodków
szkolenia kierowców
21 V
Zasady prowadzenia Biuletynu Informacji Publicznej
21 V
Czytanie Ksiąg Wieczystych
23 V
Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej
24 V
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego – wykładnia prawa dla
pracowników OPS i DPS
28 V
Funkcjonowanie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych
6 VI
Działania międzyinstytucjonalne, zadania i obowiązki wobec dziecka
potrzebującego pomocy
7 VI
Zastosowanie przepisów Kpa w pomocy społecznej
10 VI
Podstawy finansów publicznych dla kierowników jst i niefinansistów
13 VI
Wsparcie osób opuszczających rodziny zastępcze i placówki
opiekuńczo-wychowawcze
14 VI
Kierowanie do DPS – system wsparcia instytucjonalnego w pomocy
społecznej
17 VI
Ewidencja księgowa w organie podatkowym jednostki samorządu
terytorialnego
19 VI
Majątek osób umieszczanych w domach pomocy społecznej
21 VI
Sprawozdawczość budżetowa za I półrocze 2013 r.
24 VI
Pełna oferta szkoleń na: www.mistia.org.pl/post
Oferta szkoleń zleconych
Poza comiesięcznymi ofertami szkoleniowymi Podkarpacki Ośrodek Samorządu Terytorialnego dysponuje także
stałą ofertą szkoleń zleconych, które może realizować na
zamówienie, w terminie i miejscu wskazanym przez zleceniodawcę.
Przygotowaliśmy oferty skierowane do:
Aldona Okraszewska
Wydział Programów
i Projektów
Projekty realizowane w ramach Programu Leonardo da Vinci
– Transfer Innowacji, przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej
w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”
·
·
·
wójtów, burmistrzów i prezydentów miast
radnych
pracowników jst
Zachęcamy do korzystania z tej wygodnej formy doskonalenia zawodowego w urzędach!
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
7
Okiem eksperta
Nowa perspektywa �inansowa: łatwiej nie będzie
W zbliżającym się okresie 2014-2020 zwiększona będzie rola samorządów województw
w zarządzaniu pieniędzmi europejskimi.
Decyzja Minister Rozwoju Regionalnego,
usankcjonowana już przez Radę Ministrów
poprzez przyjęcie założeń do Umowy
Partnerstwa, zgodnie z którą regiony będą odpowiadać za większą niż obecnie część środków oznacza, że zapracowaliśmy na opinię solidnego partnera, któremu można powierzyć
jeszcze większą odpowiedzialność.
Większa ilość pieniędzy na poziomie regionalnym to jednak nie tylko powód do zadowolenia, ale przede wszystkim zobowiązanie
do intensywnej pracy, która musi odbywać
się w ścisłym kontakcie z administracją rządową i w bardzo otwartej dyskusji z wszystkimi
partnerami w regionie. Dlaczego? Oto kilka
podstawowych zasad, które bardzo wpłyną
na to, jak będzie wyglądał nowy regionalny
program operacyjny i jego wykorzystanie:
Koncentracja
Logika okresu 2014-2020 opiera się nad
silnej koncentracji na osiąganiu zawężonej
grupy celów. W swoim artykule pani minister
Elżbieta Bieńkowska wskazała na Strategię
UE 2020 jako podstawowy dokument, który
przesądza o tym, jak będzie wyglądała nowa
perspektywa Polityki Spójności. Myli się ten,
kto sądzi, że będzie tak, jak już czasem bywało, czyli że realne działania i możliwości znacznie rozszerzały to, co zapisano w strategiach.
Porządek i cele Strategii UE2020 są bardzo bezpośrednio przeniesione na prawne podstawy
przyszłego wsparcia – nowe rozporządzenie
ogólne, rozporządzenia dla poszczególnych
funduszy, rozporządzenie finansowe. W stosunku do perspektywy 2007-2013 zawężone
są możliwe obszary wsparcia, a także ustalone są minimalne poziomy wydatków na cele
najbardziej pożądane przez KE, w tym przede
wszystkim wymagane jest przeznaczenie co
najmniej 50% pieniędzy na innowacje, przedsiębiorczość, społeczeństwo informacyjne
oraz gospodarkę niskoemisyjną. Oznacza to
mniej pieniędzy na transport czy podstawową infrastrukturę społeczną (np. w ochronie
zdrowia czy edukacji), bardzo zawężone będzie wsparcie dla kultury czy turystyki.
Koordynacja
Oczekiwane wobec Polski efekty wykorzystania pieniędzy z nowego okresu będą
na wstępie dokładnie określone i przyjęte
– po uzgodnieniach z KE – przez polski rząd
jako zobowiązanie. Oznacza to, że realizacja ustalonych celów, precyzyjnie opisanych
wskaźnikami, będzie wiązać się z rozłożeniem odpowiedzialności za każdy z nich.
A zatem na etapie formułowania programów
operacyjnych niezbędne będzie określenie,
który program przyczyni się (i jakim stopniu)
do osiągnięcia każdego z ogólnokrajowych
celów. Przykładowo, jeśli zobowiążemy się
jako kraj do zainstalowania urządzeń do wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych
o łącznej mocy 500 MW, to na etapie przygotowania programów trzeba będzie ustalić, które programy sfinansują niezbędne ku
temu wydatki i w jakiej części, np. że poprzez
krajowy program infrastrukturalny doprowadzimy do uruchomienia dużych instalacji
o łącznej mocy 400 MW, a poprzez programy regionalne, finansujące małe instalacje
w rozproszeniu zapewnimy pozostałe 100 MW.
Ta potrzeba koordynacji spowoduje mniejszą
swobodę w programowaniu wsparcia, niż
miało to miejsce dotychczas. A zatem, paradoksalnie szczególnie na poziomie regionów,
w związku z naszą zwiększoną rolą (mierzoną
ilością powierzonych w zarządzanie pieniędzy) będziemy silniej koordynowani przez administrację centralną w zakresie stawianych
celów i ukierunkowania wydatków.
Warunkowość
Każdy z przyjętych w programie operacyjnym celów będzie opisany wskaźnikami. Ich
siła i znaczenie również będą większe, niż
do tej pory, kiedy nieosiągnięty wskaźnik nie
miał bezpośrednich konsekwencji dla programu. W nowym okresie wprowadzone zostaną
nowe uregulowania nazwane zasadami warunkowości. W dużym skrócie można powiedzieć, że nieosiągnięcie celów zapisanych w
programie, na dodatek w określonym czasie,
będzie skutkować możliwością nałożenia korekt netto na program operacyjny oraz nieuzyskaniem środków z rezerwy wykonania.
Rezerwa ta rozdzielana będzie w 2019 roku
na podstawie wyników osiągniętych do roku
2018, a punktem odniesienia będą właśnie
wskaźniki realizacji celów przyjęte w programie. Oznacza to przede wszystkim konieczność bardzo dokładnego zaplanowania już na
starcie tego, jak program będzie realizowany.
Właściwie optymalnie byłoby wiedzieć, jakie
projekty i kiedy uda się zrealizować, zanim
na Szlaku
Wydawca: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej
– Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji
Redaktor naczelny: Anatol Władyka
Redaktor prowadzący: Joanna Śmigielska
Skład: Marcin Migdał
Współpraca: Agnieszka Cudek
Adres redakcji: 31-153 Kraków, ul. Szlak 73a
e-mail: [email protected]; www.mistia.org.pl
8
Sekretariat (12) 633 51 54, (12) 633 98 00
Wydział Kształcenia (12) 623 72 44
Wydział Programów i Projektów (12) 633 82 85
Wydział Organizacyjny (12) 634 16 70
Ośrodek MISTiA w Tarnowie (14) 621 22 16
POST – Filia w Rzeszowie (17) 850 74 20
MISTiA na Szlaku • 2A/2013
jeszcze zakończona będzie praca nad programem. Jest to oczywiście niemożliwe, dlatego
bardzo ważne jest przygotowanie wiarygodnych (mocno osadzonych w rzeczywistości)
strategii postępowania dla wszystkich dziedzin, które będą objęte wsparciem. To właśnie wymaga otwartego dialogu z wszystkimi
środowiskami w regionie – przyszłymi beneficjentami. Ci natomiast powinni odpowiedzialnie komunikować potrzeby i pomysły na
projekty, których realizacja jest możliwa i wiarygodna, zgodna z interesem społeczności
regionalnej i lokalnej, wykonalna organizacyjnie i finansowo, szczególnie wobec rosnących
w ostatnich latach wydatków bieżących przy
spadających jednocześnie dochodach. Ważne
też będzie odpowiednio wczesne rozpoczęcie
przygotowywania projektów, zarówno tych
inwestycyjnych, jak i „miękkich”. Nie będziemy
bowiem w stanie zapewnić sobie komfortu
swobodnego przesuwania terminów realizacji i możliwości wprowadzania istotnych
zmian w projektach.
Warto zatem już dziś przemyśleć, co faktycznie zamierzamy zrobić z udziałem środków
europejskich oraz co jest osiągalne. Taka strategiczna analiza, a następnie wczesne rozpoczęcie przygotowania projektów mogą istotnie przyczynić się do sukcesu w wykorzystaniu środków w okresie 2014-2020. Wygramy,
jeśli będziemy dobrze przygotowani!
Jakub Szymański
Dyrektor Departamentu
Polityki Regionalnej w Urzędzie
Marszałkowskim Województwa
Małopolskiego
Hotel
usytuowany w obrębie centrum Krakowa
46 miejsc w pokojach 1-, 2- i 3-osobowych
parking hotelowy
dostęp do Internetu (Wi-Fi)
możliwość korzystania z ksero i riso
Rabaty: uczestnicy szkoleń – 20%,
grupy powyżej 10 osób – 10%
Rezerwacja miejsc całodobowo:
tel./fax (12) 633 29 26
e-mail: [email protected]
31-153 Kraków, ul. Szlak 73a
Oferujemy organizację i obsługę
konferencji, seminariów oraz szkoleń.
Hotel MISTiA posiada certyfikat
Krakowskiej Izby Turystyki oraz
certyfikat ISO 9001:2009.