Prezentacja nr 3
Transkrypt
Prezentacja nr 3
Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Rodzaje urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu określa Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie dozoru technicznego z dnia 16.07.2002 r ( Dz. U. Nr.120 poz. 1021 z dnia 29 lipca 2002r. ) ze zmianami wprowadzonymi Rozporządzeniem Rady Ministrów z dn. 03.02.2003 Dz. U. Nr 28 poz. 240 z 2003 r 87 Zgodnie z §1 dozorowi technicznemu podlegają: 6) maszyny słuŜące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu: 88 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wciągniki i wciągarki 89 Wciągniki i wciągarki Ręczne o udźwigu poniŜej 2,0 t – forma dozoru uproszczona 90 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Suwnice Suwnica bramowa 91 Suwnica pomostowa natorowa 92 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Suwnica pomostowa podwieszana 93 śurawie 94 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego śuraw wieŜowy 95 śuraw przenośny 96 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego śuraw samojezdny 97 98 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Układnice 99 Dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów, z wyjątkiem dźwigników stanowiących wyposaŜenie pojazdów, dźwigników do pochylania stołów technologicznych i dźwigników przenośnych z napędem ręcznym; 100 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 101 102 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 103 104 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 105 106 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wyciągi towarowe 107 Podesty ruchome 108 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 109 110 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 111 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych 112 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 113 Schody ruchome 114 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Chodniki ruchome 115 Przenośniki okręŜne kabinowe i platformowe 116 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Wózek specjalizowany – wózek z wysięgnikiem! Uprawnienia do konserwacji I WJK i obsługi I WJO 117 Wózek specjalizowany – z osobą podnoszoną wraz z ładunkiem! Uprawnienia do konserwacji I WJK i obsługi I WJO 118 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 119 Obsługa II WJO Konserwacja II WJK 120 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Obsługa III WJO 121 Dźwigi do transportu osób lub ładunków, dźwigi budowlane i dźwigi towarowe małe; 122 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 123 Przenośniki kabinowe i krzesełkowe o ruchu obrotowym, przeznaczone do celów rekreacyjno-rozrywkowych 124 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 125 Przeciągarki pojazdów szynowych 126 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Osobowe i towarowe koleje linowe 127 Wyciągi do przemieszczania osób w celach turystyczno-sportowych Pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych Dźwignice linotorowe 128 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wózki unoszące nie wymagają decyzji UDT zezwalającej na eksploatację 129 Wózek takŜe nie podlegający dozorowi (napęd podnoszenia ręczny): 130 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Aktualnie obowiązujące przepisy prawne z zakresu eksploatacji UTB (warunki techniczne) 131 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 10 lipca 2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać przenośniki kabinowe i krzesełkowe (Dz. U. 2001 nr 77 poz. 827). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 28 grudnia 2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki (Dz. U. 2002 nr 4 poz. 43). Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 29 października 2003 r w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2003 nr 193 poz. 1890). 132 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 29 października 2003 r w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2003 nr 193poz. 1890). - dotyczy fazy eksploatacji - nie dotyczy faz: - wytwarzania, - napraw, - modernizacji urządzeń. 133 Ma zastosowanie do następujących rodzajów urządzeń transportu bliskiego: - wciągarek i wciągników; - suwnic; - Ŝurawi; - układnic; - wyciągów towarowych; - podestów ruchomych; - urządzeń dla osób niepełnosprawnych; - schodów i chodników ruchomych; 134 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - przenośników okręŜnych kabinowych i platformowych; - dźwigów, w szczególności do transportu osób lub ładunków, dźwigów budowlanych i dźwigów towarowych małych; - dźwignic linotorowych; - urządzeń technicznych słuŜących do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych; - dźwigników przeznaczonych do przemieszczania ładunków nieprostoliniowo, w tym systemów do parkowania samochodów; - wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia. 135 Lp. Urządzenie transportu bliskiego Forma dozoru technic znego Termin i rodzaj badania okresowe doraźne kontrolne 1 UTB wykonane w całości lub częściowo w wersji przeciwwybuchowej pełny co jeden rok - 2 Wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym o udźwigu do 2 000 kg uproszc zony - - o udźwigu powyŜej 2 000 kg ogranic zony - co 3 lata 3 4 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym ogólnego przeznaczenia ogranic zony - co 2 lata 5 Wciągniki i wciągarki z napędem elektrycznym jednofazowym do 1 000 kg uproszc zony - - 6 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym specjalistyczne pełny co jeden rok - 7 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem ręcznym ogranic zony - co 2 lata 8 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem innym niŜ ręczny pełny co 2 lata - 136 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 9 10 Suwnice specjalnego przeznaczenia śurawie z napędem ręcznym 11 pełny co jeden rok - o udźwigu do 2 000 kg uproszc zony - - o udźwigu powyŜej 2 000 kg ogranic zony - co 3 lata 12 śurawie samojezdne; Ŝurawie wieŜowe; szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, Ŝurawie szynowe, Ŝurawie przenośne o udźwigu powyŜej 3200 kg pełny co jeden rok - 13 śurawie przenośne pozostałe; Ŝurawie szybkomontujące i Ŝurawie stacjonarne ogranic zony - co 2 lata 14 Układnice magazynowe pełny co jeden rok - 15 Wyciągi towarowe ogranic zony - co 2 lata 16 Podesty ruchome przejezdne pełny co jeden rok - 17 Podesty ruchome wiszące pełny co jeden rok - 18 Podesty ruchome masztowe pełny co jeden rok - przewoźne inne niŜ 137 19 Podesty ruchome stacjonarne ogranic zony - co 2 lata 20 Podesty ruchome załadowcze ogranic zony - co 2 lata 21 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych pełny co 2 lata - 22 Schody i chodniki ruchome pełny co jeden rok - 23 Przenośniki okręŜne kabinowe pełny co jeden rok - 24 Dźwigi osobowe w tym dźwigi przeznaczone do zapewnienia dostępu do maszyn pełny co jeden rok - 25 Dźwigi towarowe małe i towarowe bez prawa wstępu osób do kabiny pełny co 3 lata - 26 Dźwigi budowlane towarowo-osobowe pełny co jeden rok - 27 Dźwigi budowlane towarowe ogranic zony co 2 lata 138 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 28 Dźwignice linotorowe pełny co jeden rok - 29 Urządzenia słuŜące do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych pełny co jeden rok - 30 Dźwigniki, według § 1 pkt 13, w których przewidziano podczas ich eksploatacji wchodzenie osób na element przenoszący obciąŜenie lub przebywanie pod tym elementem pełny co jeden rok - 31 Dźwigniki, według § 1 pkt 13, inne niŜ w lp. 30 stałe i przewoźne ograniczony - co 2 lata 32 Przenośne powyŜej 2 ton udźwigu ograniczony - co 3 lata 33 Przenośne o udźwigu do 2 ton uproszczony - - o 34 Wózki jezdniowe z wysięgnikiem pełny co jeden rok - 35 Wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem pełny co jeden rok - 36 Pozostałe wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia Podestowe lub z siedziskiem dla obsługującego pełny co jeden rok - Prowadzone i zdalnie sterowane ograniczony - co 2 lata 37 139 Dokumentacja rejestracyjna oraz dokumentacje niezbędne w trakcie eksploatacji urządzeń 140 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Dla urządzeń podlegających ocenie zgodności (oznakowane CE): deklaracja zgodności ( patrz §4.2 rozp.) wraz z dokumentacją którą jest obowiązany wystawić wytwarzający urządzenie (opisy, rysunki, instrukcje), dla urządzeń wymagających zainstalowania dokumentacja uzupełniająca zgodnie z prawem krajowym. 141 NaleŜy pamiętać, Ŝe zgodnie z ustawą o systemie oceny zgodności z dn. 30 sierpnia 2002r (Dz. U. Nr 166 poz. 1360 ze zmianami), która jest przywołana w §4.2 rozporządzenia, wytwórca urządzenia powinien wystawić deklarację zgodności (poświadczenie wykonania). 142 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Deklaracja zgodności WE (dla urządzeń oznakowanych CE) • oryginalna lub poświadczona za zgodność z oryginałem • wystawiona przez producenta lub upowaŜnionego przedstawiciela 143 Dokumentacja powinna zawierać: - opis techniczny; - rysunek zestawieniowy; - schematy: elektryczny, hydrauliczny i pneumatyczny, o ile mają zastosowanie; - schemat układów cięgnowych w mechanizmach napędowych; - instrukcja eksploatacji; - kopie świadectw badania typu dla elementów bezpieczeństwa, o ile ma to zastosowanie; - dokumentacja uzupełniająca, o ile ma to zastosowanie; - potwierdzenie prawidłowości zainstalowania urządzenia w strefie zagroŜonej wybuchem, o ile ma to zastosowanie. 144 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Opis techniczny powinien zawierać w szczególności: - nazwę i adres wytwórcy; - określenie rodzaju UTB i jego przeznaczenia; - typ UTB, numer fabryczny, rok budowy, oznakowania; 145 Podstawowe parametry i informacje o urządzeniach zabezpieczających, o ile mają zastosowanie, w szczególności: - udźwig, - wysokość podnoszenia, - prędkości ruchów roboczych, - rodzaj napędu, - wielkość całkowitej masy UTB, - ograniczniki ruchów roboczych, - szczegółowe dane dotyczące urządzeń chwytających, 146 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - dane techniczne cięgien nośnych z określeniem współczynników bezpieczeństwa, - urządzenia sygnalizacyjne, - ograniczniki obciąŜenia, - miejsce i rodzaj sterowania, - ograniczniki prędkości i urządzenia chwytne lub inne elementy zabezpieczające przed nadmiernym wzrostem prędkości. 147 W zaleŜności od rodzaju urządzeń opis techniczny powinien dodatkowo zawierać dla np.: Suwnic: - wielkość rozpiętości mostu; - określenia największych nacisków kół jezdnych; - wskazanie rodzajów zderzaków i odbojnic; Wózków jezdniowych podnośnikowych: - diagram udźwigów; - zdolność pokonywania wzniesień; śurawi: - diagram udźwigów; - wielkość kąta obrotu wysięgnika; - parametry pracy bez podpór i z podporami; - dla torowych naciski kół jezdnych i rodzaj zderzaków i odbojnic 148 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Instrukcja eksploatacji powinna zawierać: - wskazania dotyczące bezpiecznej eksploatacji UTB, w zaleŜności od jego przeznaczenia i przewidywanych warunków pracy, a takŜe dających się przewidzieć sytuacji anormalnych; - informacje dotyczące wymaganych kwalifikacji osób zajmujących się obsługą i konserwacją UTB; - opis budowy, działania i regulacji mechanizmów, zespołów i elementów wyposaŜenia mechanicznego, elektrycznego, hydraulicznego lub pneumatycznego; - opis budowy, działania i regulacji elementów bezpieczeństwa; 149 Instrukcja w zakresie obsługi UTB: - opis działania urządzeń sterowniczych i sygnalizacyjnych, - informacje dotyczące wskazań przyrządów pomiarowo-kontrolnych wraz z rysunkami przedstawiającymi rozmieszczenie tych przyrządów, - wskazanie sposobu i zasad sterowania ruchami mechanizmów, - wykaz obowiązków obsługującego i niezbędnych do wykonania czynności przed, w czasie, i po zakończeniu pracy; 150 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Instrukcja w zakresie konserwacji UTB: - zasady wykonywania czynności konserwacyjnych, opis technologii montaŜu i demontaŜu, z określeniem wielkości momentów dokręcania połączeń śrubowych oraz zasady sprawdzenia prawidłowości wykonanych działań wraz z określeniem rodzajów i terminów przeprowadzanych przeglądów, - wykaz czynności niezbędnych do wykonania przez konserwującego w ramach jego obowiązków; 151 - wykaz podstawowych usterek lub nieprawidłowości, które mogą występować podczas eksploatacji UTB z określeniem przyczyn i sposobu ich usunięcia; - warunki dotyczące wykonania i eksploatacji torowiska i toru jezdnego, o ile ma to zastosowanie. 152 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Dokumentacja uzupełniająca powinna zawierać: - szkic sytuacyjny zmontowanego UTB uwzględniający w szczególności, nie ujęte w rysunku zestawieniowym, rzeczywiste odległości UTB od otoczenia, przejścia, dojścia i ewentualne elementy osłonowe; - schematy zasilania UTB ze wskazaniem w szczególności: osprzętu, wielkości i rodzaju zabezpieczeń; - poświadczenie prawidłowości montaŜu i przeprowadzonych prób pomontaŜowych, wystawione przez instalującego; - protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, skuteczności ochrony przeciwporaŜeniowej oraz instalacji odgromowej, - protokół odbioru części budowlanej UTB. 153 Instrukcja eksploatacji (instrukcja musi być wydana przez producenta urządzenia) - oryginał wydany przez producenta urządzenia - jeśli kopia, to z oświadczeniem o zgodności instrukcji z oryginałem 154 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Protokół odbioru części budowlanej UTB (jeśli ma zastosowanie) • wystawia osoba posiadająca stosowne uprawnienia budowlane 155 Pomiary elektryczne • pomiary elektryczne wykonane przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami • kaŜdy protokół elektryczny musi być zweryfikowany przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia energetyczne 156 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego a) pomiarów rezystancji izolacji: - nie rzadziej niŜ raz w roku – dla urządzeń pracujących: w pomieszczeniach lub strefach zagroŜonych wybuchem, z wyziewami Ŝrącymi, na otwartym powietrzu i dźwigów; - nie rzadziej niŜ raz na dwa lata – dla urządzeń pozostałych; 157 b) pomiarów rezystancji uziemień roboczych, oraz skuteczności ochrony przeciwporaŜeniowej: - nie rzadziej niŜ raz w roku –dla urządzeń pracujących: w pomieszczeniach bardzo wilgotnych, z wyziewami Ŝrącymi, gorących, na otwartym powietrzu; - nie rzadziej niŜ raz na dwa lata – dla urządzeń pozostałych. 158 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Pomiary wykonuje się takŜe po: - wprowadzeniu zmian w instalacji elektrycznej - przestawieniu UTB na nowy miejscu - zawsze gdy jest przypuszczenie o pogorszeniu lub uszkodzeniach instalacji 159 Ponadto rozporządzenie określa między innymi: - konieczność prowadzenia dziennika konserwacji; - zasady eksploatacji UTB w pobliŜu linii elektroenergetycznych (napowietrznych); - konieczność uzgadniania instrukcji eksploatacji UTB dla innego przeznaczenia niŜ określonego przez wytwórcę; - sposób wyznaczania terminów badań. 160 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Rodzaje i zakresy badań technicznych (rozdział 4 § 19 rozporządzenia MGPiPS z dnia 29 października 2003 r.): 1) odbiorcze – wykonywane po zakończeniu wytwarzania UTB, w warunkach jego gotowości do pracy, przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatację; 2) okresowe – wykonywane w toku eksploatacji UTB objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju UTB; 3) doraźne – eksploatacyjne i kontrolne, powypadkowe lub poawaryjne oraz wykonywane w terminach wynikających z bieŜących potrzeb. 161 Inspektor UDT badanie wykonuje w obecności następujących osób: - Obsługujący (posiadający stosowne kwalifikacje), - Konserwator (z odpowiednią kategorią posiadanych uprawnień), - Przedstawiciel uŜytkownika, 162 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Do obowiązków uŜytkownika naleŜy: - Zapewnienie obecności obsługującego oraz konserwatora - zabezpieczenie miejsca wykonywania badania - zapewnienie środków ochrony indywidualnej - Zapewnienie obciąŜenia oraz osprzętu roboczego potrzebnego do wykonania badania 163 Zakres badania odbiorczego; 1) sprawdzenie prawidłowości zainstalowania UTB i jego przeznaczenia, zgodnie z instrukcją eksploatacji; 2) przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŜowej z obciąŜeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo; 3) przeprowadzenie przed rozpoczęciem eksploatacji prób z przeciąŜeniem lub prób równowaŜnych. 164 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego UWAGA: Niektóre urządzenia (dźwigi wykonane wg dyrektywy 95/16/WE, urządzenia wymienione w załączniku IV do dyrektywy 2006/42/WE, która z dniem 29.12.2009r. zastąpiła dyrektywę 98/37/WE) wymagają wcześniejszej interwencji jednostki notyfikowanej. 165 Badania okresowe Celem badania okresowego jest stwierdzenie, czy: - zrealizowano zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania; - nie powstały uszkodzenia lub zmiany stanu UTB mające wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji UTB lub mogące być przyczyną zagroŜenia w przyszłości; - istnieją i pracują prawidłowo niezbędne urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne; - napisy ostrzegawcze, informacje i instrukcje zostały umieszczone na UTB oraz są czytelne i zrozumiałe; - są wymagane działania naprawcze dotyczące UTB. 166 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Podczas badania okresowego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza: - księgę rewizyjną i dziennik konserwacji UTB; - protokoły pomiarów elektrycznych; - zaświadczenia kwalifikacyjne dla osób konserwujących i obsługujących UTB. 167 Zakres badania okresowego UTB powinien obejmować co najmniej: - badanie wizualne UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŜowej z obciąŜeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo. Dźwigi oraz urządzenia dla niepełnosprawnych – próby bez obciąŜenia. 168 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Badania doraźne kontrolne Cel badania doraźnego kontrolnego, jest zbieŜny z celem badania okresowego. Zakres badania doraźnego kontrolnego powinien obejmować: - badanie wizualne UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŜowej, bez obciąŜenia. UWAGA: W przypadkach uzasadnionych stanem bezpieczeństwa UTB zakres badania doraźnego kontrolnego moŜe być rozszerzony przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. 169 Badania eksploatacyjne Badanie doraźne eksploatacyjne przeprowadza się na wniosek eksploatującego, w następujących przypadkach: 170 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego po wymianie: - cięgien nośnych, - urządzeń chwytających, - zespołu napędowego lub elementów zespołu napędowego, działającego na zasadzie sprzęŜenia ciernego, - mechanizmu podnoszenia, lub mechanizmu zmiany wysięgu, - urządzeń zabezpieczających, w szczególności ogranicznika prędkości, urządzeń chwytnych, ogranicznika obciąŜenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych; 171 - po naprawie mechanizmu podnoszenia lub mechanizmu zmiany wysięgu; - po naprawie konstrukcji nośnej UTB lub jego elementów; - po modernizacji uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego; - w przypadku zmiany miejsca pracy UTB wymagającej jego demontaŜu i ponownego montaŜu. 172 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Po zmianie lokalizacji UTB, związanej z ich demontaŜem i ponownym montaŜem, nie wymagają badań doraźnych eksploatacyjnych: - wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym, - wyciągi towarowe przewoźne i przenośne, - dźwigniki przenośne, - szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, - Ŝurawie samojezdne, - UTB z zasilaniem jednofazowym, - UTB z napędem spalinowym, o ile nie są kotwione do obiektu. 173 W przypadku podestów ruchomych i dźwigów budowlanych badanie doraźne eksploatacyjne wymagane jest po pierwszym montaŜu na danym obiekcie. 174 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Badanie doraźne eksploatacyjne moŜe być przeprowadzone na wniosek eksploatującego w innych przypadkach, po uzgodnieniu z organem właściwej jednostki dozoru technicznego. 175 Celem badania doraźnego eksploatacyjnego jest potwierdzenie, Ŝe dokonana naprawa lub wymiana elementu, demontaŜ i ponowny montaŜ UTB na nowym miejscu pracy nie mają wpływu na bezpieczną eksploatację UTB. 176 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Zakres badania doraźnego eksploatacyjnego Podczas badania doraźnego eksploatacyjnego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza: - księgę rewizyjną UTB i dziennik konserwacji; - protokoły pomiarów elektrycznych; - zaświadczenia kwalifikacyjne konserwujących i obsługujących UTB; - niezbędne rysunki i obliczenia; - niezbędne schematy elektryczne, hydrauliczne, pneumatyczne; - dokumentację uzupełniającą. 177 Badanie obejmuje co najmniej: - sprawdzenie prawidłowości zainstalowania i przeznaczenia UTB, zgodnie z instrukcją eksploatacji UTB; - przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montaŜowej, z obciąŜeniem wystarczającym do stwierdzenia, Ŝe sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo; - przeprowadzenie przed rozpoczęciem eksploatacji prób z przeciąŜeniem lub prób równowaŜnych. 178 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Dostosowanie urządzeń do wymagań UE (dyrektywa 89/655/EWG tzw. dyrektywa narzędziowa) 179 Dyrektywa 2009/104/WE (dawniej 89/655/EWG) wprowadzona do Prawa polskiego: - Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie uŜytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. nr 191, poz. 1596) 180 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Zgodnie z § 34 Maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r. dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn określonych w rozdziale 3 rozporządzenia. 181 Rozdziały rozporządzenia: 1 - Przepisy ogólne 2 -Wymagania dotyczące uŜytkowania maszyn 3 - Minimalne wymagania dotyczące maszyn 4 - Kontrola maszyn 5 - Współdziałanie pracodawcy z pracownikami w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy uŜytkowaniu maszyn 6 - Przepisy przejściowe i końcowe 182 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Minimalne wymagania dotyczące maszyn są przedstawione w sposób opisowy - bez podania rozwiązań. Wymagania dla układów sterowniczych np.: - uruchomienie maszyny powinno być moŜliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego układ sterowy - maszyny wyposaŜa się w układ sterowy przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego ich zatrzymania - ze względu na zagroŜenia......maszyny........wyposaŜa się w urządzenie zatrzymania awaryjnego 183 wymagania dla konstrukcji np.: - maszyny stwarzające ryzyko upadku przedmiotów ..........wyposaŜa się w środki ochrony odpowiednie do występującego ryzyka - miejsca i stanowiska pracy lub konserwacji maszyn odpowiednio oświetla się….. - wózki podnośnikowe na których znajdują się pracownicy przystosowuje się lub wyposaŜa w........ - obudowy (kabiny) dla kierującego - konstrukcje zapobiegającą wywróceniu - konstrukcję zapewniającą dostateczną wolną przestrzeń między podłoŜem i określonymi częściami wózka.... 184 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego wymagania dla konstrukcji np.: - maszyny z własnym napędem które po uruchomieniu mogą spowodować zagroŜenie dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników wyposaŜa się w np. - urządzenie zapobiegające ich uruchomieniu przez osoby nieupowaŜnione - oświetlenie odpowiednie do rodzaju wykonywanej pracy........ 185 DŹWIGI TOWAROWE Z OBSŁUGĄ Lp. ZagroŜenie / sytuacje zagraŜające Rozp. 1 Przyciski sterownicze w kabinie nie są zabezpieczone przed przypadkowym wciśnięciem. To samo dotyczy przypadkowego przestawienia korby sterowej. 9.1 9.2 2 W niektórych starych dźwigach moŜe występować brak uziemienia uzwojenia transformatora sterowego od strony cewek styczników - w przypadku podwójnego doziemienia moŜliwe jest pominięcie części obwodu bezpieczeństwa i np. jazda przy otwartych drzwiach. 11. 3 Niektóre dźwigi nie posiadają przycisków STOP na kabinie i w podszybiu. 13.2 4 Brak krawęŜników przy otworach w podłodze maszynowni. 14.3 5 Brak drzwi kabinowych lub innych zabezpieczeń (np. kurtyny świetlne). 15.3. 6 Niezamykane klapy w dachu kabiny. 15.3. 7 Brak osłon elementów ruchomych (koła, przeciwwaga) - ryzyko bezpośredniego kontaktu z ruchomymi częściami (konserwator). 15.3 18.2 186 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego DŹWIGI TOWAROWE Z OBSŁUGĄ 8 Zamek bezpieczeństwa DR2 odkręcenie dwóch wkrętów powoduje wyłączenie jego działania i moŜliwość jazdy kabiny przy otwartych drzwiach. 15.4. 9 W starych dźwigach brak oświetlenia szybu. 16. 1. 10 Brak kasety jazdy rewizyjnej. 17. 1. 11 W niektórych dźwigach brak drabinek do podszybia, utrudnione dojścia do maszynowni (np. po klamrach itp.). Brak osłony przeciwwagi, brak barierki na dachu kabiny. 18.2 12 Drewniana kabina stwarza ryzyko poŜaru. 19. 13 Nieosłonięta tablica sterowa w ciasnej maszynowni stwarza ryzyko poraŜenia prądem elektrycznym. 19. 187 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM L.p. ZagroŜenie / sytuacje zagraŜające § rozp. 1 Elementy sterownicze oraz kierunki sterowanych ruchów muszą być oznaczone w sposób jednoznaczny i widoczny, napisy ostrzegawcze umieszczone na urządzeniu muszą być w języku polskim a piktogramy muszą być zrozumiałe dla osób znajdujących się w strefie działania urządzenia. 9.1 2 ZagroŜenie występujące w razie przypadkowego zadziałania na element sterowniczy oraz w przypadku np. cięgników elektryczno ręcznych moŜliwość sterowania róŜnymi mechanizmami urządzenia z dwóch miejsc. 9.2 3 W uzasadnionych przypadkach np. podczas pracy w miejscach o duŜym zapyleniu, gdy utrudniona jest ciągła obserwacja przenoszonego ładunku lub/i podczas transportu ładunków przez kilka kondygnacji (poziomów roboczych) oraz podczas pracy suwnic bramowych i pomostowych o duŜych rozpiętościach brak automatycznego sygnału dźwiękowego trwającego przez cały czas pracy urządzenia lub w momencie rozpoczęcia ruchu. 10.1 4 W przypadku pracy suwnic bramowych i półbramowych poruszających się po poziomie roboczym nieposiadających wygrodzonego w sposób stały miejsca pracy brak środków umoŜliwiających wyłączenie ruchu suwnicy przez osoby znajdujące się na torowisku (np. przyciski STOP na podporach suwnic bramowych). 10.2 188 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 5 Brak środków zabezpieczających dla osób poruszających się po galeriach wzdłuŜnych celem dojścia np. do drugiego urządzenia pracującego na tym samym torowisku. 10.2 6 Instalowanie uziemienia strony wtórnej transformatora obwodu, do którego są podłączone cewki styczników, co zapobiega moŜliwości zbocznikowania obwodu bezpieczeństwa przy podwójnym doziemieniu. 11 7 W urządzeniach, w których silnik załączany jest pojedynczym stycznikiem moŜe wystąpić klejenie się styków, co nie pozwala na zatrzymanie urządzenia. Wyłącznik awaryjny STOP powinien w tym przypadku odłączyć zasilanie. 11 8 Brak na stanowisku pracy, elementu sterowniczego przeznaczonego do zatrzymania całej maszyny lub niektórych jej części, w zaleŜności od rodzaju zagroŜenia, tak by urządzenie było bezpieczne. 13.2 9 Brak krawęŜników na podestach remontowych suwnic jak i na galeriach wzdłuŜnych oraz niebezpieczne otwory umoŜliwiające spadanie przedmiotów np. podczas prac remontowych i konserwacyjnych. 14.3 10 W przypadku zastosowania jako mechanizmu podnoszenia wciągnika zawieszanego za pomocą haka na wózku jezdnym brak zabezpieczenia gardzieli haka, co moŜe spowodować wyczepienie się wciągnika. 15.1 189 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 11 MontaŜ dodatkowych elementów zabezpieczających w razie zmęczeniowego pęknięcia wału mechanizmu jazdy wciągarki lub/i suwnicy zawieszonego wyłącznie na wale wyjściowym reduktora (elastyczne wsporniki zabezpieczają jedynie przed obrotem reduktora) ze wzgl. na istniejące ryzyko spadnięcia mechanizmu napędowego. 15.2 12 Brak zabezpieczenia przed spadnięciem łańcucha napędowego poszczególnych mechanizmów w przypadku napędu ręcznego któregoś z mechanizmów, co powoduje zagroŜenie dla operatora urządzenia. 15.2 13 W zaleŜności od występującego zagroŜenia dostęp do elementów wirujących (np. moŜliwość dostępu do szybkoobrotowych wałów napędowych przez osoby postronne) powinien być zminimalizowany przez zastosowanie stosownych osłon. 15.3 14 Prawidłowe oświetlenie miejsca pracy urządzenia oraz miejsca pracy podczas wykonywania czynności konserwacyjnych i naprawczych np. za pomocą oświetlenia zainstalowanego na hali lub na urządzeniu. 16.1 15 Instalowane sygnały dźwiękowe powinny być słyszalne w sposób wyraźny (o natęŜeniu dźwięku wyŜszym niŜ poziom hałasu występujący w miejscu pracy). 16.3 16 Brak oznaczenia łącznika głównego urządzenia oraz oznaczenia jego pozycji załączone/wyłączone. 18.1 190 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 17 Ryzyko związane z brakiem bezpiecznego dostępu do urządzenia celem przeprowadzenia prac konserwacyjnych lub/i remontowych. 18.2 18 Brak wyposaŜenia kabiny operatora suwnicy w sprzęt gaśniczy odpowiedni dla danej konstrukcji kabiny operatora. 19.1 19 Ryzyko związane z kontaktem osób z nieosłoniętą linią trolejową usytuowaną w pobliŜu wejść i dojść do suwnicy oraz np. wciągarki. 19.3 20 Ryzyko uruchomienia urządzenia przez osoby nieupowaŜnione w przypadku braku wyłącznika kluczykowego lub wyłącznika głównego zamykanego w pozycji wyłączonej np. podczas przeprowadzania prac konserwacyjnych suwnicy. 23.1 21 Suwnice pracujące wspólnie na jednym torze muszą posiadać odpowiednie zderzaki współpracujące ze sobą, które obliczone są na wypadkowe siły występujące w trakcie zderzenia. W przypadku duŜych róŜnic mas suwnic pracujących na wspólnym torze, suwnic ze sztywnym podwieszeniem ładunku oraz suwnic sterowanych bezprzewodowo powinny zostać zamontowane stosowne elementy zabezpieczające przed ich najechaniem na siebie np. w postaci wyłączników zbliŜeniowych, układów antykolizyjnych. 23.2, 23.8 191 SUWNICE Z NAPĘDEM MECHANICZNYM 22 Suwnice nie posiadające hamulców automatycznych w mechanizmie jazdy stwarzają zagroŜenie związane z występującą długą drogą hamowania nawet po naciśnięciu wyłącznika awaryjnego STOP. 23.2 23 Brak moŜliwości stwierdzenia dopuszczalnego udźwigu urządzenia bez jego wyraźnego oznaczenia na suwnicy. 24.2 24 Brak wyraźnego opisu udźwigu lub diagramu udźwigu w przypadku pracy suwnicy z chwytnikiem elektromagnetycznym oraz z chwytnikiem elektromagnetycznym o zmiennych parametrach. 24.2 25 Istnieje ryzyko wyczepienia się ładunku podnoszonego, gdy nie ma zainstalowanego zabezpieczenia gardzieli haka. 25.1 192 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego WÓZKI JEZDNIOWE PODNOŚNIKOWE Lp. ZagroŜenie / sytuacje zagraŜające Rozp. 1. Napisy informacyjne i ostrzegawcze na wózku w języku obcym, brak oznaczeń (piktogramów). 9.1 2. Brak sygnału ostrzegawczego włączającego się przy jeździe do tyłu, jeŜeli strefa za wózkiem jest niewidoczna dla kierowcy. Dotyczy głównie wózków ze zmiennym wysięgiem oraz sporadycznie wózków o duŜych udźwigach. 10.1, 10.2 3. W starych wózkach elektrycznych z rozruchem oporowym silnik jazdy wózka załączany jest pojedynczym stycznikiem moŜe wystąpić klejenie się styków – w takim przypadku kierowca nie moŜe zatrzymać wózka za pomocą hamulca zasadniczego. Jeśli nie zdąŜy uŜyć wyłącznika awaryjnego, występuje zagroŜenie wypadkiem. 11 4. Brak łatwo dostępnego urządzenia do wyłączenia awaryjnego na stanowisku kierowcy - dla wózków elektrycznych. Brak łatwo dostępnego urządzenia do zatrzymania silnika na stanowisku kierowcy - dla wózków spalinowych. 14.1 5. Baterie akumulatorów w wózkach elektrycznych niezabezpieczone przed wypadnięciem w razie wywrócenia wózka 14.3, 21.4 6. Pokrywy podnoszone do celów konserwacyjnych niezabezpieczone przed upadkiem (bez podpórki). 14.3 193 WÓZKI JEZDNIOWE PODNOŚNIKOWE 7. ZagroŜenie uderzeniem kierowcy w przypadku zerwania łańcucha, jeśli poprzeczka masztu lub daszek nie chronią przed uderzeniem. 15.2 8. ZagroŜenie operatora przy pęknięciu przewodów hydraulicznych, jeŜeli nieosłonięte giętkie przewody znajdują się w bezpośredniej bliskości operatora. 15.2 9. Dostępne nieosłonięte elementy ruchome osprzętu silnika spalinowego, jak wentylator, przekładnia pasowa, itp. 15.3 Brak osłony chroniącej operatora (np. przeźroczystej lub aŜurowej) przy 10. stanowisku operatora umieszczonym bardzo blisko masztu (niektóre wózki z operatorem siedzącym bokiem do kierunku jazdy). 15.3 11. Brak tzw. wyłącznika brzusznego na dyszlu wózka prowadzonego. 15.3 12. Nieosłonięty tłumik lub rura wydechowa, jeśli są dostępne (moŜliwe oparzenie). Brak zabezpieczenia operatora w przypadku wywrócenia się wózka (np. pasy bezpieczeństwa, obudowana kabina operatora, dodatkowe podpory, 13. konstrukcja zapobiegająca przygnieceniu operatora do podłoŜa przez elementy wózka, itp.). 16.2 22 194 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Terminy oraz zakres przeprowadzenia konserwacji urządzeń zgodnie z przepisami dozorowymi 195 Do obowiązków konserwującego naleŜy: - przestrzeganie instrukcji eksploatacji; - dokonywanie przeglądów konserwacyjnych UTB w terminach i zakresie określonych w instrukcji eksploatacji w tym sprawdzenie: - stanu technicznego mechanizmów napędowych, układów hamulcowych oraz cięgien nośnych i ich zamocowań, - działania elementów bezpieczeństwa i ograniczników ruchowych, - działania urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i oświetleniowych, - prawidłowości obsługi UTB; 196 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego sprawdzanie przez oględziny, nie rzadziej niŜ co 12 miesięcy, jeŜeli w instrukcji eksploatacji nie ustalono innych terminów, stanu: - konstrukcji nośnej, w szczególności połączeń spawanych, nitowanych i rozłącznych, - toru jezdnego dźwignic szynowych, - instalacji ochrony przeciwporaŜeniowej; 197 - bieŜące usuwanie usterek i innych nieprawidłowości w działaniu UTB; - odnotowywanie z podaniem daty i potwierdzanie podpisem w dzienniku konserwacji wyników przeglądów i wykonywanych czynności; - bezzwłoczne powiadamianie eksploatującego UTB o nieprawidłowościach, które spowodowały konieczność wyłączenia UTB z eksploatacji i dokonywanie odpowiedniego wpisu do dziennika konserwacji. 198 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Konserwujący w ramach usuwania usterek moŜe bez uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego dokonać wymiany elementów UTB, o ile mają one parametry techniczne i charakterystyki takie same jak elementy wymieniane. 199 W przypadku zmiany lokalizacji związanej z demontaŜem i ponownym montaŜem UTB, nie wymagających wykonania doraźnych badań eksploatacyjnych, do obowiązków konserwującego naleŜy: 200 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego sprawdzenie: - stanu technicznego mechanizmów napędowych cięgien i ich zamocowań, - zgodności montaŜu z dokumentacją, - poprawności działania elementów bezpieczeństwa; 201 - przeprowadzenie prób ruchowych bez obciąŜenia i z obciąŜeniem nominalnym; - po pozytywnych wynikach oceny zgodnie z wymaganiami, o których mowa powyŜej, odnotowanie w dzienniku konserwacji faktu uruchomienia UTB w nowym miejscu pracy. 202 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Przeglądy konserwacyjne powinny być wykonywane w terminach określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia, o ile wytwórca nie określa inaczej. 203 Terminy wykonywania przeglądów konserwacyjnych UTB Lp. Urządzenie transportu bliskiego Termin przeglądu konserwacyjnego 1 UTB wykonane w całości lub częściowo w wersji przeciwwybuchowej co 30 dni 2 Wciągniki i wciągarki z napędem ręcznym co 90 dni 3 Wciągniki i wciągarki z napędem mechanicznym ogólnego przeznaczenia co 30 dni 4 Wciągniki i wciągarki specjalistyczne co 30 dni co 90 dni 5 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem ręcznym 6 Suwnice ogólnego przeznaczenia z napędem innym niŜ ręczny co 30 dni 7 Suwnice specjalnego przeznaczenia co 30 dni 8 śurawie z napędem ręcznym co 90 dni 9 śurawie samojezdne; Ŝurawie wieŜowe; szybkomontujące Ŝurawie przewoźne, Ŝurawie szynowe co 30 dni 10 śurawie przenośne; Ŝurawie przewoźne inne niŜ szybkomontujące i Ŝurawie stacjonarne co 60 dni 11 Układnice magazynowe co 30 dni 12 Wyciągi towarowe co 90 dni 13 Podesty ruchome przejezdne co 30 dni 14 Podesty ruchome wiszące co 30 dni 15 Podesty ruchome masztowe co 30 dni 16 Podesty ruchome stacjonarne co 60 dni 204 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego 17 Podesty ruchome załadowcze co 180 dni 18 Urządzenia dla osób niepełnosprawnych co 30 dni 19 Schody i chodniki ruchome co 30 dni 20 Przenośniki okręŜne kabinowe co 30 dni 21 Dźwigi osobowe w tym dźwigi przeznaczone do zapewnienia dostępu do maszyn co 30 dni 22 Dźwigi towarowe małe i towarowe bez prawa wstępu osób do kabiny co 60 dni 23 Dźwigi budowlane towarowo-osobowe co 30 dni 24 Dźwigi budowlane towarowe co 30 dni 25 Dźwignice linotorowe co 30 dni 26 Urządzenia słuŜące do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych co 30 dni 27 Dźwigniki, według 1 pkt 13, w których przewidziano podczas ich eksploatacji wchodzenie osób na element przenoszący obciąŜenie lub przebywanie pod tym elementem co 90 dni 28 Dźwigniki, według 1 pkt 13, 29 stałe i przewoźne co 180 dni przenośne co 180 dni 30 Wózki jezdniowe z wysięgnikiem 31 Wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem 32 Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia 33 co 30 dni Podestowe lub obsługującego z siedziskiem Prowadzone i zdalnie sterowane co 30 dni dla co 30 dni co 60 dni 205 SłuŜba eksploatacyjna - wymagania kwalifikacyjne 206 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Wymagania odnośnie kwalifikacji słuŜb eksploatacyjnych zawiera Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. ( Dz. U. Nr 79, poz. 849) w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych, ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem MGPiPS z dnia 20.02.2003 ( Dz. U. 50 poz. 426). 207 Urządzenia dźwignicowe, przy obsłudze których wymagane są zaświadczenia kwalifikacyjne: 208 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - suwnice, Ŝurawie, cięgniki z wyjątkiem urządzeń z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów, - układnice do składowania ładunków w magazynach, - układarki do układania torów, - dźwigi z wyjątkiem dźwigów osobowych, dźwigów towarowych ze sterowaniem zewnętrznym, dźwigów towarowych małych i urządzeń do transportu osób niepełnosprawnych, - wyciągi towarowe i wyciągi statków, - podesty ruchome z wyjątkiem załadowczych podestów burtowych, - dźwignice linotorowe, - urządzenia do manipulacji kontenerami, - osobowe i towarowe koleje linowe oraz wyciągi narciarskie, - pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych, - wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. 209 Urządzenia dźwignicowe przy konserwacji których wymagane są zaświadczenia kwalifikacyjne: 210 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - suwnice, Ŝurawie, wciągarki i wciągniki, - układnice do składowania ładunków w magazynach, - układarki do układania torów, - dźwigi, - wyciągi towarowe i wyciągi statków, - podesty ruchome, - dźwignice linotorowe, - dźwigniki (podnośniki), z wyjątkiem dźwigników stanowiących fabryczne wyposaŜenie pojazdów oraz mechanizmów wywrotu skrzyń ładunkowych pojazdów i mechanizmów pochylania stołów technologicznych, - urządzenia do manipulacji kontenerami, - przenośniki osobowe i towarowe, - osobowe i towarowe koleje linowe oraz wyciągi narciarskie, - pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych, - wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. 211 Rozporządzenia związane (uprawnienia): 212 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 28.05.1996 w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. Nr 62 poz.287); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dn. 28.04.2003 w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89 poz.828); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 10.05.2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy uŜytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70 poz.650); - Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dn. 22.05.2003 w sprawie upowaŜnienia Urzędu Dozoru Technicznego do uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji w zawodach regulowanych naleŜących do działu gospodarka (Dz. U. Nr 103 poz.955). 213 - osoby obsługujące i konserwujące urządzenia techniczne, zgodnie z art. 23 ust.5 ustawy o dozorze technicznym Dz. U. Nr 122, poz. 1321 ze zm.), powinny posiadać zaświadczenie kwalifikacyjne, potwierdzające: - umiejętność praktycznego wykonywania czynności oraz - znajomość warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w tym zakresie. 214 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego - - - Urząd Dozoru Technicznego przeprowadza sprawdzenie kwalifikacji, które odbywa się w drodze postępowania kwalifikacyjnego na wniosek osoby zainteresowanej lub na wniosek pracodawcy zatrudniającego tę osobę. Postępowanie przeprowadzają komisje kwalifikacyjne powoływane przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Komisja po stwierdzeniu kompletności wniosku wyznacza termin egzaminu sprawdzającego kwalifikacje, zwanego dalej „egzaminem” powiadamiając o nim niezwłocznie wnioskodawcę. Egzamin składa się z dwóch części: z egzaminu ustnego z wiedzy teoretycznej w zakresie znajomości warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych w zakresie wykonywanych czynności z egzaminu praktycznego polegającego na sprawdzeniu umiejętności w zakresie obsługi urządzeń technicznych. 215 Grupa Katego ria Cięgniki II W Wciągniki i wciągarki hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo. IW Wciągniki i wciągarki sterowane z kabiny oraz wciągniki i wciągarki według kategorii II W. II S Suwnice hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo oraz wciągniki i wciągarki według kategorii II W. IS Suwnice sterowane z kabiny oraz wciągniki i wciągniki według kategorii I W i suwnice według kategorii II S. Przeznaczenie urządzeń: - hakowe ogólnego przeznaczenia, - specjalne (z wyszczególnieniem przeznaczenia). II ś śurawie: stacjonarne, stacjonarne warsztatowe ( w tym wciągniki i wciągarki wg kategorii II W), przewoźne, przenośne, samojezdne. Rodzaje urządzeń; typy urządzeń; ograniczenie udźwigu. Iś śurawie: wieŜowe, szynowe. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń; ograniczenie udźwigu. Suwnice śurawie Podesty ruchome Zakres uprawnienia do obsługi określony poprzez rodzaj (przeznaczenie ) urządzeń. MoŜliwe ograniczenia Przeznaczenie urządzeń: - hakowe ogólnego przeznaczenia, - specjalne (z wyszczególnieniem przeznaczenia). II P Podesty ruchome: wiszące, masztowe, stacjonarne. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń. IP Podesty ruchome przejezdne: wolnobieŜne, samojezdne montowane na pojeździe, przewoźne. Rodzaj urządzeń; typy urządzeń. 216 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Układnice IU Układnice Dźwignice linotorowe IL Dźwignice linotorowe Wyciągi towarowe I WT Wyciągi towarowe: -stacjonarne, -przewoźne i przenośne, -wyciągi statków Rodzaje urządzeń; Dźwigi II D Dźwigi budowlane: - towarowe, - towarowo-osobowe. Rodzaje urządzeń; I D[2] Typy urządzeń. Dźwigi towarowe i szpitalne Urządzenia do manipulacji kontenerami[3] IK Wózki jezdniowe podnośnikowe III WJO Wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane II WJO Wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych I WJO Wózki jezdniowe podnośnikowe Urządzenia do manipulacji kontenerami. Rodzaje urządzeń; Rodzaj wózka specjalizowanego: −w tym z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem, −w tym ze zmiennym wysięgiem. 217 Rodzaje uprawnień do konserwacji dźwigów Kategoria Zakres uprawnienia do konserwacji MoŜliwe ograniczenia Przeznaczenie: - towarowe, - towarowo – osobowe. IV Dźwigi budowlane. III Dźwigi jedno- lub dwubiegowe z systemem Rodzaje napędu: sterowania zewnętrznym, wewnętrznym i - elektryczny, przestawnym; urządzenia dla osób - hydrauliczny. niepełnosprawnych: - platformowe i kabinowe pionowe, - platformowe i krzesełkowe ukośne. II Dźwigi według kategorii III oraz dźwigi ze sterowaniem zbiorczym i grupowo – zbiorczym. - I Dźwigi według kategorii III i II oraz dźwigi o - hydrauliczny. dowolnym systemie sterowania z napędem Typ napędu regulowanego: regulowanym. - Ward Leonard, Rodzaje napędu: elektryczny, hydrauliczny. Rodzaj napędu: - elektryczny, - Falownikowy. 218 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Rodzaje uprawnień do konserwacji dźwignic i przenośników Kategorie uprawnień do konserwacji w zakresie wyposaŜenia mechanicznego Kategoria „M” Zakres uprawnienia do konserwacji MoŜliwe ograniczenia Urządzenia wyposaŜone w mechanizmy z napędem ręcznym. Rodzaj urządzeń[1] Urządzenia według kategorii IV oraz urządzenia wyposaŜone w mechanizmy – zespoły mechaniczne – z wyłączeniem układów hydraulicznych i pneumatycznych. Jw. III Urządzenia według kategorii IV i III oraz urządzenia wyposaŜone w mechanizmy – zespoły mechaniczne – z układami hydraulicznymi i pneumatycznymi. Jw. II Jw. I Urządzenia według kategorii IV, III i II oraz urządzenia wyposaŜone w mechanizmy specjalnego przeznaczenia, np.: trawersy chwytnikowe, mechanizmy wsadowe, kolumny, ograniczniki prędkości itp. IV 219 Kategorie uprawnień do konserwacji w zakresie wyposaŜenia elektrycznego Kategoria „E” Zakres uprawnienia do konserwacji MoŜliwe ograniczenia IV Urządzenia o napędzie nieelektrycznym posiadające Rodzaj urządzeń1 elektryczne obwody bezpieczeństwa i sygnalizacji, których wartość napięcia względem ziemi nie przekracza 60 V prądu stałego lub 24 V prądu przemiennego. III Urządzenia według kategorii IV oraz urządzenia posiadające układy napędowe z silnikami asynchronicznymi klatkowymi. Jw. II Urządzenia według kategorii IV i III oraz urządzenia posiadające układy napędowe z silnikami asynchronicznymi pierścieniowymi. Jw. I Urządzenia według kategorii IV, III i II oraz urządzenia posiadające dowolne systemy sterowania i dowolne układy napędowe. Jw. 220 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Rodzaje urządzeń dla wszystkich kategorii E i M *) 1. Wciągniki i wciągarki, suwnice. 2. śurawie: stałe, przewoźne, przenośne, samojezdne, wieŜowe, szynowe. 3. Podesty ruchome: wiszące, masztowe, stacjonarne, platformy załadowcze, przejezdne. 4. Układnice. 5. Dźwignice linotorowe. 6. Wyciągi towarowe: stacjonarne, przewoźne i przenośne, wyciągi statków. 7. Dźwigniki. 8. Urządzenia do manipulacji kontenerami. 9. Przenośniki osobowe i towarowe: schody i chodniki ruchome, przenośniki kabinowe, przenośniki kabinowe i krzesełkowe przeznaczone do celów rekreacyjno – rozrywkowych, przenośniki towarowe. 221 Rodzaje uprawnień do konserwacji wózków jezdniowych podnośnikowych Kategoria Zakres uprawnienia do konserwacji II WJK Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem specjalizowanych I WJK Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia MoŜliwe ograniczenia Rodzaj wózka specjalizowanego: - w tym z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem - w tym ze zmiennym wysięgiem 222 Eksploatacja urządzeń transportu bliskiego Ustawa z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954) - UDT jest organem właściwym do postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych w RP na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 lutego 2005 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 404) jest upowaŜniony do uznawania kwalifikacji nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub EFTA w zawodach regulowanych: obsługującego dźwigi lub dźwignice konserwatora dźwigów lub dźwignic 223 www.udt.gov.pl 224