Apel do Ministra Zdrowia w sprawie zasad wynagradzania za dyżury

APEL
NR 1/15/P-VII
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 8 maja 2015 r.
do Ministra Zdrowia w sprawie zasad wynagradzania za dyżury lekarskie
Uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2014 r. (sygn.
akt I PZP 2/14) przesądziła, że w świetle aktualnie obowiązujących przepisów ustawy
o działalności leczniczej lekarze nie zachowują prawa do wynagrodzenia za czas
odpoczynku udzielonego bezpośrednio po zakończonym dyżurze. Sędziowie
wskazali ponadto, iż do nominalnego czasu pracy lekarza należy wliczyć te godziny
dyżuru, które stanowią dopełnienie czasu pracy, który lekarz miał do przepracowania
w danym okresie rozliczeniowym (zgodnie z obowiązującą go normą czasu pracy).
Bezpośrednim skutkiem wykładni prawa dokonanej przez Sąd Najwyższy jest
uszczuplenie wynagrodzenia należnego lekarzowi za świadczoną na rzecz szpitala
pracę ponadwymiarową.
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej apeluje do Ministra Zdrowia o podjęcie
inicjatywy zmiany przepisów dotyczących zasad wynagradzania za dyżury lekarskie
w taki sposób, aby lekarz zachowywał prawo do wynagrodzenia za czas po
zakończonym dyżurze.
Samorząd zawodowy lekarzy krytycznie ocenia sytuacje, w której zwiększony
wysiłek lekarza pełniącego dyżur skutkuje obniżeniem jego wynagrodzenia o
równowartość wynagrodzenia za czas odpoczynku po zakończonym dyżurze. Dotyka
to zwłaszcza lekarzy, którzy kierując się dobrem pacjentów i uzasadnionymi
potrzebami szpitali, zgodzili się podpisać tzw. klauzulę opt–out i pełnić większą liczbę
dyżurów.
Udzielenie czasu wolnego bezpośrednio po zakończonym dyżurze jest
konieczne, ale ciężar ekonomiczny przypadającej w godzinach pracy regeneracji sił
lekarza po wysiłku dyżurowym powinien spoczywać na pracodawcy, a nie na
pracowniku.
Przepisy ustawy o działalności leczniczej, które w świetle wykładni Sądu
Najwyższego nie gwarantują lekarzowi prawa do wynagrodzenia za przypadający w
godzinach pracy czas regeneracji sił po zakończonym dyżurze, mogą spowodować
wycofanie przez lekarzy zgód na wykonywanie pracy w ramach dyżuru ponad normę
48 godzin tygodniowo, prowadząc do utrudnień w zapewnieniu pacjentom szpitali
właściwej całodobowej opieki medycznej.
Prezydium uważa, że wysokość wynagrodzenia za pełniony dyżur nie powinna
być pochodną zupełnie niezależnej od lekarza okoliczności, czy dyżur przypada
bezpośrednio przed kolejnym dniem pracy lekarza (wówczas wynagrodzenie ulega
uszczupleniu), czy przed dniem dla niego wolnym od pracy (wówczas wynagrodzenie
jest wypłacane w pełnej wysokości).
W ocenie Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej lekarz, który wykonuje pracę
w zwiększonym wymiarze, w tym także w nocy, niedziele i święta, korzystając z
prawa do odpoczynku powinien zachować prawo do wynagrodzenia, jeśli z mocy
przepisu ustawy regeneracja sił musi się odbywać w godzinach wyznaczonych na
świadczenie pracy.