Estrada i Studio 2011-09 ADAPTACJE Lukasz Blasinski

Estrada i Studio 2011-09 ADAPTACJE Lukasz Blasinski

TECHNOLOGIA
Maciej Pola&ski
Realizacja akustyki studia nagra! "ukasza
B$asi!skiego z grupy Woobie Doobie Studios w Sulejówku dobieg$a ko!ca. Pracownia Akustyczna (www.akustyczna.pl)
wykona$a dla tej inwestycji kompleksowy
projekt, który obj($ nie tylko komputerowe modelowanie akustyki wn)trz,
z uwzgl)dnieniem opracowanych w tym
celu ustrojów akustycznych, ale tak*e wytyczne w zakresie instalacji elektrycznych
i ochron) przeciwha$asow(. W lutym 2011
roku zespó$ Pracowni Akustycznej przeprowadzi$ ostateczne pomiary akustyczne
w ramach procedury strojenia studia.
Potwierdzi$y one spe$nienie w praktyce
za$o*e! postawionych na pocz(tku prac
projektowych. Studio rozpocz)$o ju* regularn( prac).
W
łaściciel studia, Łukasz Błasiński, od
wielu lat pracuje jako realizator nagrań oraz dźwięku live. Łącząc obie
pasje, zrealizował nagrania koncertowe kilkudziesięciu polskich artystów, m.in. Piotra
Rubika, Grzegorza Turnaua, Maryli Rodowicz,
Lady Pank, Perfectu, Andrzeja Piasecznego,
Blue Café, Justyny Steczkowskiej i Wojtka
Pilichowskiego. Dzięki współpracy z firmą
Gigant Sound-Letus miał okazję sprawdzić się
jako realizator największych koncertów i festiwali w Polsce, wspomagając kreację brzmienia występów międzynarodowych gwiazd. Na
co dzień współpracuje z firmami Commercial
Audio Yamaha Europe oraz Yamaha Music
Poland jako realizator dźwięku, konsultant
i wykładowca.
Łukasz zgłosił się do Pracowni Akustycznej
z prośbą o projekt akustyczny pod koniec
2009 roku. Projekt architektoniczny budynku,
w którym miały znajdować się pomieszczenia studyjne, był już gotowy i wymagał modyfikacji. W tym wypadku rozmiar studia, które
zostało dobudowane do domu rodzinnego artysty, ograniczony był jego umiejscowieniem
i przepisami budowlanymi, które wskazują
konieczność zachowania odległości od granicy
działki. Nie obyło się bez komplikacji: przestawione zostały dwie ściany, projektanci musieli także wziąć pod uwagę ograniczone możliwości podejścia z sufitem ze względu na konstrukcję dachu. Ale zacznijmy od początku...
Izolacyjno+/ akustyczna
Zespół Pracowni Akustycznej brał udział
w projekcie od samego początku, dając szereg wskazówek i wytycznych budowlanych.
Jednym z celów było bowiem uzyskanie możliwie najniższego poziomu tła akustycznego. „Trzeba zwrócić uwagę na mnóstwo kwestii, zanim powstanie ‘skorupa’ studia i zanim
będzie można mówić o akustyce wnętrza”
– tłumaczy Piotr Z. Kozłowski. „Spędziliśmy
sporo czasu na rozmowach o tym, co można, a czego nie można zmienić w projekcie bez
istotnych konsekwencji” – dodaje.
Na efekt finalny wpływ mają nie tylko materiały użyte do budowy ścian, ale nawet takie
szczegóły jak odpowiednie wypełnienie fug
zaprawą. Przypilnowano, by pionowe przerwy pomiędzy pustakami zostały „uszczelnione”. Dodatkowo niektóre pustaki zostały wypełnione betonem. Zastosowano także przekładki wibroizolacyjne. Co więcej, studio, choć
„przyklejone” do domu artysty, jest całkowicie od niego odizolowane: „Mogę nagrywać
w nocy i nikomu w domu to nie przeszkadza”
– stwierdza Łukasz.
Istotnym elementem izolacyjności akustycznej są drzwi i okna. „Na wszystkie niestandardowe rozwiązania trzeba czekać nawet kilka
miesięcy” – wspomina Łukasz, który zdecydował się na zakup drzwi i okien z wielokrotnie klejonymi szybami. Nie były to jedyne odstępstwa od typowego projektu budowlanego.
Zamiast 10-centymetrowego stropu, jaki miał
oddzielać pomieszczenie nagraniowe od reżyserki, zastosowano tu specjalnej konstrukcji blisko trzykrotnie grubszą przegrodę, dzięki czemu zachowano wymaganą izolacyjność
akustyczną. Zbudowano również szerokopasmowe ustroje, składające się z gęstej wełny,
Adaptacje akustyczne:
studio !ukasza B"asi#skiego
98
Estrada i Studio • wrzesie! 2011
pustki powietrznej, płyty perforowanej oraz płyt Ecophon (czyli wełny
mineralnej z welonem tekstylnym na
zewnątrz, który wspomaga jej działanie). Warstwa Ecophonu jest akustycznie przeźroczysta dla zakresów
częstotliwości, na które oddziaływają
pozostałe warstwy. Dużo uwagi poświęcono także sposobom dylatacji
ścian, zbudowanych z płyt GK.
Ostatecznie udało się osiągnąć
krzywą NR10 (ang. Noise Rating
Curve), dla której poziom tła akustycznego przy częstotliwości 1 kHz
nie przekracza 10 dB. I choć działka,
na której wybudowano studio, znajduje się w odległości kilkudziesięciu
metrów od drogi, wewnątrz nie słychać przejeżdżających samochodów
czy nawet ciężarówek.
Instalacja elektryczna
Instalacja elektryczna została zaprojektowana w taki sposób, by wyeliminować ryzyko wystąpienia tzw.
pętli mas. W sali nagraniowej właściciel studia zainstalował 40 gniazdek,
podzielonych pomiędzy kilka listw.
„W studiu jest wystarczająco dużo
różnych kabli, chciałem uniknąć
przynajmniej przedłużaczy” – kwituje. Niestandardowe są także przekroje kabli prądowych w ścianach: podniesiono je o jeden rozmiar (tj. milimetr średnicy) w porównaniu do
wymogów budowlanych.
W umieszczonych na ścianach tablicach przyłączeniowych musiały
się znaleźć wszelkiego rodzaju gniazda, jakie tylko mogą być potrzebne
do okablowania sesji nagraniowej,
w tym również wyjścia głośnikowe,
złącza RJ oraz BNC. Pod schodami powstało dodatkowe pomieszczenie,
które podczas nagrań „setkowych”
wykorzystywane jest do rejestracji
sygnału ze wzmacniaczy gitarowych
lub wokalu. Tam również znalazł się
komplet przyłączy.
Akustyka pomieszczenia
nagraniowego
Projektanci Pracowni Akustycznej
zmienili wymiary pomieszczenia nagraniowego oraz reżyserni względem tych zaproponowanych w pierwotnym projekcie architektonicznym,
uwzględniając ograniczenia wynikające z uwarunkowań działki oraz
geometrii przylegającego budynku
mieszkalnego.
Początkowo zakładano, że pomieszczenie nagraniowe będzie miało mniejszą powierzchnię niż to, które powstało finalnie. Ostatecznie ma
ono kubaturę ok. 130 m3, przy powierzchni użytkowej wynoszącej
Estrada i Studio • wrzesie! 2011
ponad 40 m2. Zmianie w stosunku
do pierwotnych założeń uległa także wysokość pomieszczenia, która po
obniżeniu wynosi 3,7 m. Zabiegi te
poprawiły proporcje studia oraz pozwoliły na uzyskanie większej wysokości reżyserni, która znajduje
się nad pomieszczeniem nagraniowym. Prowadzi do niej korytarz, który pełni dodatkowo funkcję bufora
akustycznego, poprawiającego izolacyjność akustyczną pomiędzy pomieszczeniami studyjnymi. W trosce
o właściwe proporcje wymiarów reżyserni zadecydowano również o podwyższeniu dachu budynku.
W dalszej kolejności opracowane
zostały struktury przegród tworzących pudło reżyserni oraz przegród
dopełniających kształt pomieszczenia nagraniowego. Początkowe plany
wiązały się z zastosowaniem struktur murowanych, lecz w miarę postępu projektu zadecydowano o wykonaniu przegród w lekkiej technologii płyt gipsowo-kartonowych. Na
pierwszy rzut oka pomieszczenie nagraniowe wydaje się prostopadłościenne, lecz po uważnym przyjrzeniu się widać, że część ścian zostało
zbudowanych z uwzględnieniem skosów. Podłoga pokryta jest dębowym
parkietem, który świetnie komponuje
się z kolorystyką ustrojów akustycznych i ciepłą barwą oświetlenia.
Pod sufitem znalazło się 36 dyfuzorów strojonych na pasmo środkowe, pogrupowanych w 9 wysepek,
które podwieszone są za pomocą
łańcuchów i haków zakotwiczonych z użyciem specjalnej, wytrzymałej masy. Każda z wysepek waży
bowiem 64 kg! I choć priorytetem
była skuteczność, nie wygląd ustrojów, Łukasz postanowił wykonać je
G!ówne pomieszczenie
nagraniowe jest ca!kowicie
odizolowane akustycznie zarówno od "wiata zewn#trznego, jak i od znajduj$cej si#
nad nim re%yserki.
z drewna. Nad każdą z tych wysepek znajdują się lampy, które tworzą ciepłe, ambientowe oświetlenie.
Wysepki otoczone są ustrojem perforowanym, który wizualnie domyka
adaptację akustyczną nad obszarem
nagraniowym.
Na ścianach również znajdziemy
szereg rozwiązań kształtujących akustykę wnętrza. Poza elementami bazującymi na wełnie mineralnej, które wprowadzają chłonność w zakresie pasma środkowego i wysokiego,
możemy znaleźć ustroje rezonansowe dostrojone do odpowiednich częstotliwości. Część ustrojów szczelinowych została utworzona z dyfuzorów
rozpraszających duże częstotliwości,
oferowanych przez Wave Acoustics
(www.waveacoustics.pl).
Po pomiarach wykonanych w trakcie prac wykonawczych, w ramach
procedury strojenia akustyki, na suficie umieszczone zostały panele perforowane, które dodatkowo zostały
przykryte wełną. Ich zadanie polega
na zwiększeniu chłonności w zakresie najniższych częstotliwości.
Zapytany o źródła pomysłów na opisane rozwiązania Marcin Czapiewski
z Pracowni Akustycznej wyjaśnia:
„Nie ma możliwości stworzenia panelu, który byłby skuteczny w całym
paśmie. Dlatego większość zastosowanych ustrojów spełnia dwie funkcje: chodziło o zrównoważenie bilansu chłonności w poszczególnych zakresach, stąd pomysł na takie, a nie
inne, ustroje”.
Pomieszczenie nagraniowe charakteryzuje się żywym i naturalnym
brzmieniem. Pogłos ma lekko matowy charakter, przez co brzmienie dokonywanych tu nagrań nie jest jaskrawe. Dobre brzmienie studia jest
99
TECHNOLOGIA
Adaptacje akustyczne: studio &ukasza B'asi(skiego
w dużej mierze zasługą elementów
rozpraszających w postaci dyfuzorów
Schroedera firmy Wave Acoustics.
Dzięki temu możliwa jest rejestracja
nagrań na tzw. setkę. Odpowiednie
zastosowanie technik mikrofonowych pozwala uzyskać dobre rezultaty, bez konieczności stosowania dodatkowej obróbki sygnałów.
Akustyka wn!trza
re"yserni
Podstawowym zadaniem było wpisanie reżyserni w przestrzeń, która
ze względu na z góry określone zadaszenie w przekroju budynku przyjmowała trójkątny kształt. Chodziło
o wypracowanie kompromisu pomiędzy funkcjonalnością pomieszczenia a jego własnościami akustycznymi. Początkowo powierzchnia reżyserki liczyła 48 m2, a więc tyle, co
studio na dole. Po adaptacji zostało 28 m2. Pracy nie ułatwiła decyzja
Łukasza o wbudowaniu monitorów
głównych (współosiowe głośniki 12”
Tannoy DTM12) w przednią ścianę
reżyserni, co niosło za sobą konieczność jej przeprojektowania. Mimo
dość skomplikowanego i trudnego
w wykonaniu kształtu reżyserni, fachowcom od montażu lekkich ścian
działowych udało się precyzyjnie odwzorować przelany na papier pomysł
projektantów. Reżyserka może sprawiać wrażenie zaadaptowanej płytą
GK, tymczasem jej ściany zbudowane
są z kilku warstw takich płyt, przeplatanych materiałami z wełny mineralnej. Studio zostało niejako wrysowane w dach, a wszystkie jego ściany są skośne. „Tracimy objętość, ale
zyskujemy proporcje. Z czegoś trzeba było zrezygnować, żeby coś zyskać – na tym polega cała zabawa.
Skosów jest dużo, ale gdybyśmy nie
100
Dlaczego warto inwestowa) w projekt?
„Projekt to zwykle niewielki procent '$cznych kosztów realizacji. Z naszych do%wiadcze( wynika, "e nie warto podejmowa) si! realizacji bez projektu, bo konieczno%) korekt na pó*niejszych etapach, "eby sytuacj! ’ratowa)’, przek'ada si! na wielokrotnie wy"sze
koszty ni" koszt projektu. Co wi!cej, rozwi$zania te s$ zwykle mniej skuteczne. Kwintesencj$ naszego dzia'ania nie jest aplikacja
gotowych ustrojów ‘akustycznych’, ale my%lenie o fizycznych w'asno%ciach materia'ów. Chodzi o takie wykorzystanie ceg'y, we'ny
mineralnej czy p'yt MDF, "eby uzyska) okre%lony efekt. Du"$ cz!%) akustyki mo"na wykona) w oparciu o standardowe materia'y
budowlane. Akustyki w pa%mie niskich cz!stotliwo%ci nie za'atwi$ "adne gotowe rozwi$zania, poniewa" to kwestia w ogromnej
mierze kubatury pomieszczenia, relacji wymiarów %cian, geometrii, itd. Nie oznacza to, "e nie polecamy stosowania komponentów
rozpraszaj$cych czy ustrojów szczelinowych. Rozwi$zania te wymagaj$ jednak dopasowania do konkretnych warunków, by dzia'a'y
w odpowiedni sposób” – t'umaczy Piotr Z. Koz'owski
Sam zamawiaj$cy potwierdza s'uszno%) takiego podej%cia, nie kryj$c przy tym, "e rezultaty mile go zaskoczy'y: „Chcia'em
unikn$) przypadku i stworzy) precyzyjnie zwymiarowane studio. Pomieszczenie nagraniowe ma ksi$"kowe proporcje i kiedy jeszcze
by'y tu tylko go'e %ciany, "aden d*wi!k nie powodowa' efektu trzepocz$cego echa, co wydawa'o mi si! dot$d niemo"liwe. Im wi!cej
energii i wysi'ku w'o"ysz w przygotowanie projektu, dobór materia'ów, technologii wykonania i dba'o%ci o izolacj! pomieszcze(, tym
mniej czasu i %rodków po%wi!cisz pó*niej na jego adaptacj!. Je%li pomieszczenie ’brzmi’ dobrze samo w sobie, to elementy dostrojenia s$ ju" tylko wisienk$ na torcie” – stwierdza #ukasz.
Charakterystycznym elementem wystroju wn!trza
studia #ukasza s$ drewniane
dyfuzory oraz przyjemne ambientowe o%wietlenie.
odcięli tu i tam, byłaby ‘rzeźnia akustyczna’” – żartuje Piotr Z. Kozłowski
z Pracowni Akustycznej.
Reżysernia jest jednak na tyle duża,
że komfortowo mogą tu pracować realizator i producent, a miejsce na kanapie mogą zająć pozostali członkowie zespołu. Podobnie jak na dole,
tak i tutaj mamy do czynienia z dębową podłogą: „Ze względu na akustykę wnętrza zdecydowałem się na
drewniany parkiet, który równomiernie odbija dźwięk, chociaż z 30 m2
drewnianej podłogi w reżyserni widać może 10 m2” – wyjaśnia Łukasz.
Zarówno studio, jak i reżyserka mają
„pływającą” podłogę – wypełnia ją
15 cm gęstej wełny.
Reżyserka została wykonana zgodnie z filozofią RFZ (ang. Reflection
Free Zone). Odpowiednia geometria
reżyserni oraz pieczołowicie wykonana adaptacja akustyczna pozwalają uzyskać na stanowisku realizatora strefę wolną od wczesnych odbić. Część odbić jest tłumiona przez
materiały pochłaniające umieszczone w przedniej części pomieszczenia,
skracając tym samym czas pogłosu, natomiast część odbić jest kierowana w stronę tyłu reżyserni. Użyto
szerokopasmowych materiałów pochłaniających, połączonych z rezonansowymi ustrojami strojonymi
na problematyczne częstotliwości.
Dodatkowo w pomieszczeniu znajdują się ustroje szczelinowe, wprowadzające dodatkową chłonność w zakresie niskich częstotliwości. Na tylnej ścianie, za plecami realizatora,
znajduje się szerokopasmowy dyfuzor działający w zakresie średnich
i wysokich tonów. Reżysernia charakteryzuje się czasem pogłosu równym 0,2 s, który jest wyrównany
w szerokim zakresie częstotliwości
(również dla tonów niskich).
Zdaniem Marcina Czapiewskiego
z Pracowni Akustycznej, przeciwstawna koncepcja Live End/Dead
End, polegająca na intensywnym tłumieniu dźwięków w tylnej części pomieszczenia, nie daje odpowiedzi pogłosowej, w której realizator może
czuć się komfortowo, co zwykle przekłada się na mniejszą klarowność
dźwięku. „Dźwięk odbity musi wrócić do uszu realizatora w odpowiednim czasie i formie. Wytłumiony
z tyłu nie wpłynie pozytywnie na pogłos pomieszczenia. Z tych samych
powodów praca w komorze bezechowej jest niekomfortowa” – twierdzi
Marcin.
Większość z opisywanych rozwiązań została dostarczona w formie modułowej przez firmę Wave
Acoustics, w szczególności trzy rodzaje dyfuzorów, płyty perforowane oraz ramy montażowe do ustrojów rezonansowych i rozpraszających. Wszystko zostało wykonane na
wymiar. Elementy te należało złożyć
i zamocować w odpowiednich miejscach, zgodnie ze szczegółowymi rysunkami projektowymi opracowanymi przez Pracownię Akustyczną.
Takie rozwiązanie wykonawcze i instalacyjne daje pewność, że wymiary istotnych elementów, np. otworów
w płytach perforowanych czy komór
w ustrojach rezonansowych, będą
zgodne z projektem i powtarzalne.
Estrada i Studio • wrzesie! 2011
Pro"Audio przedstawicielem
Craa- Audio na Polsk..
Od 1 lipca 2011 Pro"Audio zosta!o o"cjalnym
przedstawicielem na Polsk# "rmy Craa- Audio
- niemieckiego producenta systemów nag!o$nienia. Przedstawicielstwo dotyczy dostaw
i instalacji dla teatrów, sal widowiskowych,
centrów kultury i innych instytucji.
Craa- Audio ma instalacje d%wi#kowe w ponad 40 krajach $wiata, równie& w Polsce.
Ten niemiecki producent dostarcza bardzo zaawansowane i niedrogie wzmacniacze mocy, cyfrowe procesory nag!o$nienia
i ca!' gam# kolumn g!o$nikowych dla potrzeb estrady, teatru i widowisk, zarówno
w wersjach mobilnych, jak i stacjonarnych.
System NOVA LineArray by! wykorzystywany podczas nag!o$nienia koncertów takich gwiazd jak Sting, Placido Domingo, Andrea Bocelli i wielu innych.
„Jeżeli przyjrzeć się najlepszym,
najdroższym studiom w Londynie
czy w Nowym Jorku, można zauważyć, że wszystkie zbudowane są
w podobny sposób. Nie znajdziesz
tam pianki, ale bardzo dużo drewna. Nagrywają tam artyści, którzy są
w stanie zapłacić tysiące dolarów za
dniówkę. Pomimo tego, że studia te
mogą sobie pozwolić na zakup najnowszych materiałów i technologii,
adaptację akustyczną robi się w oparciu o klasyczne materiały i drewno,
bo gdyby było coś lepszego, to oni już
by to u siebie mieli” – kwituje Piotr Z.
Kozłowski.
Wyposa!enie
Sercem studia jest komputer Macintosh z systemem Pro Tools HD3,
trzy egzemplarze przetworników
Mytec 8x192 ADDA, dwie jednostki
Digidesign – jedna analogowa, druga
cyfrowa: łącznie 32 wejścia/wyjścia
analogowe i 32 cyfrowe. Wszystkie
tory, zarówno pochodzące ze studia, jak i reżyserki, wyprowadzone
są na czterech krosownicach. Ważne
miejsce w studiu zajmują urządzenia marki Amek: dwa monofoniczne korektory i kompresor z serii
9098, dwa tory sygnałowe Channel
In a Box oraz stereofoniczny preamp z kompresorem. Istotnymi elementami wyposażenia studia są także Manley Voxbox oraz Avalon 737.
Znalazło się też miejsce na rak w formacie API 500, który Łukasz wypełnił czterema modułami przedwzmacniaczy API 312 i czterema preampami Neve 1073LB. W codziennym
Estrada i Studio • wrzesie! 2011
użytku są także: stereofoniczny preamp lampowy Univesal Audio oraz
dwie sztuki słynnego modelu 1176,
Drawmer 1960 oraz Focusrite ISA
215. Dodatkowo do dyspozycji muzyków w studiu są cztery kanały lampowych TL Audio – dwa z możliwością kompresji, pozostałe dwa z korekcją. W szafie efektowej znajdziemy
sprawdzone, klasyczne procesory pogłosowe marek Lexicon, Eventide
i TC Electronic. Studio może pochwalić się także znakomitą kolekcją
mikrofonów.
„Założenie było takie, że studio będzie studiem bez ’wynalazków’, stawiam na klasyki. Odwiedziłem strony
wielu studiów nagrań na całym świecie i wybrałem to, co pojawia się tam
najczęściej. Jeśli ktoś chce nagrywać za
pomocą mikrofonu Neumanna, to dostanie ode mnie Neumanna, a nie coś,
co brzmi prawie jak Neumann. Jeśli
trzeba użyć dobrego pogłosu, a wiem,
że dobre algorytmy są w 480-tce,
M5000 czy procesorze Eventide, to ja
te maszyny chcę mieć!”. Łukasz szybko jednak dodaje, że „(...) sprzęt brzmi
tak, jak operuje nim człowiek. Użyte
urządzenia nie muszą determinować
stylistyki. Dobrym tego przykładem
jest ostatnia płyta Foo Fighters, którą nagrywano w garażu, poprzez stół
API na magnetofon taśmowy Studera.
Sprzęt nie był nowoczesny, a jednak ich płyta brzmi bardzo współcześnie. Z drugiej strony, mając dobrze
brzmiące studio, można zrobić rzecz
w stylistyce lat 60. czy 70., bo dzięki
Na tylnej #cianie re!yserni zainstalowano szerokopasmowy ustrój rozpraszaj$cy D7WB, który jest dyfuzorem fraktalnym (innymi s(owy to
„dyfuzor w dyfuzorze”).
Projektanci z Pracowni
Akustycznej s$ zwolennikami osiowej geometrii pomieszcze/, co znalaz(o odzwierciedlenie
we wzornictwie paneli. Dba(o#0 o wygl$d pomieszczenia jest przeniesiona z sufitu na tylne
szczelinówki.
Craa" Audio NOVA Line Array System
podczas koncertu Placido Domingo
DC8000 – nowy cyfrowy procesor
nag>o?nienia
Wi#cej informacji u przedstawiciela
producenta:
doko"czenie na str. 108 >>>
101
10
01
0
tel/fax: 0-048
048
0
04
48
8 22
22 7730146,
7730146
77301
77
773
730146,
730146
7
30146
30
01
14
46,, +48
46
+4
+1
48
81
607205073
607
60
607
7
@profiaudio.com.pl
@
pro
pr
ofi
fiau
fia
udiio
ud
o..cco
om.p
m pl
p
e-mail: ip@profi
audio.com.pl
WWW: www.profiaudio.com.pl
TECHNOLOGIA
Adaptacje akustyczne: studio &ukasza B'asi(skiego
>>> doko$czenie ze str. 101
naturalnej akustyce wnętrza można
nagrać wszystko na setkę. Jeżeli ktoś
woli nagrywać ścieżka po ścieżce, to
też jest to możliwe”.
Profil studia
„To nie jest studio lektorskie czy
post-produkcyjne, chcę tu po prostu
nagrywać muzykę. Największą frajdę
sprawia mi praca z muzykami, z zespołami. Studio dostępne jest dla moich znajomych, którzy udzielają się
w wielu różnych projektach. Chodziło
mi o stworzenie miejsca, którego trochę brakowało w tym rejonie. Zanim
powstało to studio, wielokrotnie nagrywałem różne projekty w jakiś
dziwnych miejscach, piwnicach, domach lub wynajętych studiach, w warunkach i na sprzęcie, których dobrze
nie znałem. Teraz mam swoje studio, gdzie mogę w spokoju realizować
projekty na najwyższym poziomie.
O ile nagrania pojedynczych ścieżek
można niekiedy realizować w mniejszych studiach, do profesjonalnych
ujęć pewnych partii potrzeba dobrze
brzmiącego i dobrze wyposażonego
studia nagrań”.
„Format tego studia wynika po
części z moich obserwacji dotyczących tego, jak zwykle przebiega praca
w studiu. Kiedy rozpoczynałem budowę tego obiektu, nie zakładałem częstych realizacji nagrań setkowych.
Zależało mi na stworzeniu jak największego pomieszczenia, które ma
odpowiedni ambient do nagrań bębnów, gitar elektrycznych i innych głośnych instrumentów. Obecnie znów
coraz więcej ludzi stawia na energię
grania razem. Mając dużych rozmiarów pomieszczenie, bez problemów
mogę rejestrować nagrania setkowe. Właśnie w taki sposób nagrywali
tu już TLove, Poluzjanci oraz Michał
Grott ze swoim zespołem” – opowiada Łukasz.
Podsumowanie
Wszystkie sygna"y audio spotykaj# si$ w rozbudowanej krosownicy, pod któr#
znajduj# si$ konwertery A/C
i C/A. Bezb"$dne „obszycie”
krosownic, z których ka)da ma 96 pola, by"o nie lada
wyzwaniem dla wykonawcy.
„To praca nie na godziny, ale
na dni” – wspomina /ukasz.
„Cz"owiek, który si$ podj#"
tego zadania, powiedzia", )e
nie dotknie si$ niczego, dopóki nie dostanie tego na papierze. Kiedy wszystko rozpisa"em, zrozumia"em, )e nie
ma tu miejsca na najmniejszy b"#d, a wszystkie wi#zki kabli musz# by0 w odpowiedni sposób pouk"adane
i mie0 odpowiedni# d"ugo10.
Teraz pracuj$ na tej krosownicy, jak sklepowa na kasie – nie potrzebuj$ opisów,
bo po prostu wiem, co gdzie
jest”. Rzut oka na lew# stron$ szafki zdradza zami"owanie w"a1ciciela studia do
klasycznych, cyfrowych procesorów efektów.
Największym wyzwaniem projektowym dla Pracowni Akustycznej było
stworzenie takiego pomieszczenia,
w którym nagrania, w szczególności
perkusji, dokonane za pomocą klasycznych mikrofonów będą brzmiały dobrze i naturalnie. „Uważam, że
płytę powinno się produkować w sali
prób, a kiedy wchodzi się do studia
nagrań, to wszystko powinno być już
opracowane. Kiedy po nagraniu bębnów okaże się, że coś ci w nich nie pasuje, a już nagrałeś do nich bas, gitary, klawisze i chórki, to decyzja
o ponownym nagraniu perkusji jest
Na li1cie sprz$towej studia
znajduj# si$ m.in. analogowe urz#dzenia marki Amek
sygnowane przez Ruperta
Neve. !
108
trudna i zazwyczaj taka sytuacja
kończy się na kompromisowym montażu, ze świadomością, że mogło i powinno być inaczej”- mówi Łukasz.
Pod koniec naszego spotkania Łukasz
zaprezentował nam sesję nagraniową
w systemie Pro Tools, której brzmienie bez udziału żadnych narzędzi
wtyczkowych było bardzo zbliżone do
brzmienia finalnego miksu.
„Jeżeli pojawia się gitarzysta, który doskonalił swój warsztat gry przez
kilkanaście lat i kupił sobie ręcznie montowany piec z wyselekcjonowanymi lampami, to nie wyobrażam sobie, żebym mógł nagrywać
jego wzmacniacz przykryty kocem,
w kuchni. Dlatego stosuję techniki i urządzenia stworzone w tym
celu: stawiam mikrofony, np. Royer
i Shure, podłączam je do dwóch
Ameków lub Neve i nagrywam na
akceptowany na całym świecie system Pro Tools HD, przy wykorzystaniu jednych z najlepszych obecnie dostępnych na rynku przetworników,
jakimi są urządzenia marki Mytek.
Bez sensu jest coś źle nagrać, a później ‘poprawiać’ plug-inem. Jeśli mam
coś zrobić – chcę zrobić to dobrze. Nie
interesuje mnie wariant ’jakoś to będzie’” – podsumowuje Łukasz.
„Nie próbujmy budować sami
studiów nagrań. Są ludzie, którzy się zajmują tym profesjonalnie i są w tym naprawdę świetni”
– tak Łukasz Błasiński podsumowuje swoją blisko roczną współpracę
z Pracownią Akustyczną, w trakcie
której przedyskutowany został każdy szczegół konstrukcji opisanego
studia. EiS
Estrada i Studio • wrzesie! 2011