Seminarium Eksperckie - podsumowanie konferencji.

fot. Eliza Radzikowska-Bialobrzewska
Konferencja „Polska za 25 lat- drugi skok modernizacyjny” (2 / 10)
17 czerwca odbyła się konferencja „Polska za 25 lat- drugi skok modernizacyjny”
zorganizowana przez Prezydencki Program Ekspercki „Laboratorium Idei”. Celem spotkania
ekspertów i naukowców, którzy aplikowali do PPE była wspólna refleksja i swobodna
dyskusja na temat przyszłości Polski w perspektywie krótko, średnio i długookresowej.
Uczestnicy konferencji reprezentowali różne środowiska akademickie, instytucje oraz
przedsiębiorstwa. Spotkanie otworzył profesor Roman Kuźniar doradca Prezydenta RP.
W konferencji uczestniczył także Sekretarz Stanu Kancelarii Prezydenta Olgierd Dziekoński.
W pierwszym panelu „Społeczeństwo czy jednostka? Wartości konstytucyjne w dobie
globalizacji” moderowanym przez Dr Monikę Haczkowską eksperta z Prezydenckiego
Programu Eksperckiego wzięli udział Dr Hanna Duszka – Jakimko z Uniwersytetu
Opolskiego i Dr Ryszard Balicki z Uniwersytetu Wrocławskiego. W trakcie panelu uczestnicy
konferencji próbowali znaleźć odpowiedzi na pytania: Czy możemy mówić o kryzysie
demokracji? Czy obecny system prawny będzie ewoluował w kierunku mechanizmów
demokracji bezpośredniej? Prawa jednostkowe czy solidaryzm społeczny? Podczas
pierwszego panelu podkreślono zasadniczo kilka kwestii, które wymagałyby podjęcia działań
prawodawcy.
Zwrócono uwagę na kryzys idei dobra wspólnego jako swego rodzaju konsekwencję
„krótkiej” drogi w stronę liberalizmu, kryzys współczesnej demokracji w obliczu globalizacji,
czy wreszcie kryzys znaczenia konstytucji w sytuacji, gdy na stanowienie prawa i proces
rządzenia państwem w coraz większym stopniu wpływ mają korporacje międzynarodowe,
firmy ratingowe czy lobbyści. Próbowano znaleźć odpowiedź na pytanie czy lepszym
rozwiązaniem byłoby większe wykorzystywanie instytucji demokracji bezpośredniej oraz
wzmocnienie udziału społeczeństwa w procesie stanowienia prawa, czy tez uznać je należy
za nieskuteczne i zbędne. Tutaj głosy dyskutantów były podzielone. Inną kwestią, na którą
zwracano uwagę był problem demografii i starzenia się społeczeństwa oraz gotowości
społeczeństwa do poradzenia sobie z tymi problemami.
Zwracano również uwagę na konieczność podniesienia poziomu edukacji na wszystkich
szczeblach szkolnictwa oraz potrzebę kształtowania aktywnego i świadomego swych praw
obywatela, a w konsekwencji budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Jednak, jak
podkreślano, punktem wyjścia do wszelkich rozważań nad państwem jest odpowiedź na
pytanie, jaki model prawa będzie dominował w Polsce za 25 lat, czy dotychczasowa
pozytywistyczna wizja państwa i prawa okaże się wystarczająca wobec zmian społecznych,
technologicznych, informatycznych i globalizacyjnych. Być może dotychczasowe koncepcje
w obliczy rozwoju technologii informatycznych oraz postępu technologicznego będą
ewoluować w innym jeszcze kierunku. Może konieczne będzie zredefiniowanie
dotychczasowych pojęć lub przynajmniej dokonanie nowej interpretacji. Przyjęcie jako
podstawy jednej z koncepcji będzie determinowało kształt systemu prawa oraz sposobu
myślenia o prawie.
Drugi panel „Pionek czy rozgrywający? Polska polityka zagraniczna w XXI wieku”
poprowadził Adam Balcer ekspert z Prezydenckiego Programu Eksperckiego. Panelistami
byli Dr Spasimir Domaradzki ekspert z Prezydenckiego Programu Eksperckiego, Dr Marek
Madej z Uniwersytetu Warszawskiego, uczestnik pierwszej edycji Prezydenckiego Programu
Eksperckiego oraz Dr Filip Tereszkiewicz z Politechniki Opolskiej, uczestnik pierwszej edycji
Prezydenckiego Programu Eksperckiego. Najważniejszymi kwestiami dyskutowanymi w
trakcie panelu były: Jak w zmieniającym się porządku światowym powinna wyglądać polska
polityka zagraniczna? Jakie powinny być jej priorytety? Przy pomocy jakich narzędzi można
je zrealizować?
Niektórzy uczestnicy stwierdzili, że Polska posiada ograniczony potencjał i nie powinna
aspirować do odgrywania roli gracza średniej wagi na arenie globalnej. Inni stwierdzili, że
rosnący potencjał umożliwia Polsce prowadzenie bardziej asertywnej i globalnej polityki
zagranicznej. Ta ostatnia jest konieczna dla przezwyciężenia wyzwań przed jakimi stoi
Polska. Uczestnicy zgodzili się z opinią, że głównym centrum grawitacji dla Polski pozostanie
UE, choć relacje z USA, szczególnie w sferze bezpieczeństwa oraz z innymi aktorami
pozaeuropejskimi w wymiarze ekonomicznym będą odgrywać coraz większą rolę.
Dyskutanci różnili się także w kwestii pozycji Polski w rejonie Europy Środkowej oraz
znaczenia tej części Europy na arenie międzynarodowej. Według niektórych uczestników
Polska powinna odgrywać rolę promotora współpracy w regionie i powinna wykorzystać w
tym kontekście swój rosnący potencjał ekonomiczny oraz doświadczenia transformacji. Jest
to szczególnie ważne wobec wyzwań w relacjach polsko-rosyjskich. Natomiast pozostali
dyskutanci podkreślali głębokie różnice interesów w ramach regionu i jego zmniejszające się
znaczenie ze względu na przesunięcie się punktu ciężkości porządku światowego w stronę
Dalekiego Wschodu.
Ostatni panel „Spółki państwowe za 25 lat – balast czy ochrona interesów?” był moderowany
przez Sebastian Wawrzaka eksperta z Prezydenckiego Programu Eksperckiego.
Wystąpienia wprowadzające wygłosili Dr Jacek Tomkiewicz z Akademii Leona
Koźmińskiego, Andrzej S. Nartowski z Polskiego Instytutu Dyrektorów oraz Łukasz Zalicki z
Ernst & Young. Przedmiotem debaty były następujące kwestie: Jakie są dowody na
przewagę publicznej własności nad prywatną czy też tej ostatniej nad pierwszą ? Jaka jest
definicja "strategicznego" sektora gospodarki? Jak spółki państwowe są postrzegane przez
inwestorów na giełdzie? Dyskusja koncentrowała się wokół dylematów zasadności
interwencjonizmu państwa w gospodarce, do której niewątpliwie zalicza się funkcjonowanie
spółek państwowych.
Przeciwnicy interwencjonizmu argumentowali, iż dowody empiryczne potwierdzają, iż
państwo nie zapewni nigdy właściwego zarządzania takim spółkom. Z kolei zwolennicy
zaznaczając, iż akceptują w większości sektorów pełne funkcjonowanie wolnego rynku
wskazywali na istnienie takich sektorów gospodarki, które ich zdaniem powinny pozostać
pod nadzorem państwa. Jednym z tematów było również właściwe funkcjonowanie spółek
komunalnych.
Źródło: www.prezydent.pl