Harmonizacja rozwoju obszarów Natura 2000 w Dolinie

Harmonizacja rozwoju obszarów
Natura 2000 w Dolinie Odry
polsko-niemieckie rozmowy specjalistyczne
10 października 2013 r.
we Frankfurcie nad Odrą
Realizacja Natura 2000
Aktualny stan opracowania w Brandenburgii
Christoph Molkenbur,
Ministerstwo
10.
Oktober 2013 Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów
Kraju Związkowego Brandenburgia
1
Plan prezentacji
¾
Obszary Natura 2000 w Brandenburgii, aktualny stan
zabezpieczenia
¾
Podstawy i cele planowania zarządzania
¾
Planowanie zarządzania
¾
Realizacja działań
¾
Inne priorytety działania, podsumowanie
10 października 2013 r.
2
Obszary chronione w Brandenburgii
Natura 2000
27 obsz. spec. ochr. ptaków
620 spec. obsz. ochr. siedlisk
26 % powierzchni kraju
Duże obszary chronione
1 park narodowy
3 rezerwaty biosfery
12 parków przyrodniczych
Rezerwaty przyrody
466 obszarów, 228.806 ha
7,8 % powierzchni kraju
Rezerwaty krajobrazu
114 obszary, ok. 1 mln ha
10 października 2013 r.
34 % powierzchni kraju
3
Fazy i harmonogram SOOS
1 faza: Wybór i zgłaszanie obszarów
2 faza: wiążący wybór przez Komisję Europejską
- Seminarium unijne nt. „kontynentalnego regionu biogeograficznego “
(listopad 2002 r.)
- zaktualizowana lista do kontynentalnego regionu biogeograficznego 2004
- zaktualizowana lista do kontynentalnego regionu biogeograficznego 2007
3 faza: właściwa i wystarczająca forma realizacji
- zabezpieczenie poprzez wyznaczenie obszarów ochrony, decyzje o
zagospodarowaniu, regulacje umowne do 2010 lub 2014 r.,
- planowanie zarządzania
- realizacja działań w zakresie zachowania i rozwoju
10 października 2013 r.
4
Zadania
Zabezpieczenie SOOS na szczeblu narodowym
- rezerwat przyrody
- rezerwat krajobrazu
- decyzja o zagospodarowaniu
Planowanie zarządzania
Opieka nad obszarem, realizacja działań
Monitoring / raportowanie
10 października 2013 r.
5
Zabezpieczenie 620 SOOS
322 obszary zabezpieczone jako rezerwaty przyrody
186 obszarów zabezpieczonych jako rezerwaty krajobrazu
28 obszarów zabezpieczonych decyzją o zagospodarowaniu
38 obszarów przewidzianych jako rezerwaty przyrody
27 obszarów przewidzianych do decyzji o zagospodarowaniu
5 obszarów na poligonach wojskowych – zabezpieczenie
poprzez plany pokrycia gleby
14 obszarów chronionych jako kwatery nietoperzy wg
prawa o ochronie gatunków
10 października 2013 r.
6
Zabezpieczenie OSO
7 obszarów specjalnej ochrony ptaków zabezpieczonych
całkowicie jako park narodowy, rezerwat przyrody lub krajobrazu.
20 OSO objętych jest zabezpieczeniem ustawowym.
Granice obszarów i cele zachowania opublikowane zostały w
Brandenburskiej ustawie wykonawczej do Federalnej ustawy o
ochronie przyrody (BbgNatSchAG) z 21 stycznia 2013 r. Objęcie
ochroną wg Federalnej ustawy o ochronie przyrody.
10 października 2013 r.
7
Planowanie zarządzania Naturą 2000
Dyrektywa siedliskowa, artykuł 6 ustęp 1
„ Dla specjalnych obszarów ochrony Państwa Członkowskie
tworzą konieczne środki ochronne obejmujące, jeśli zaistnieje
taka potrzeba, odpowiednie plany zagospodarowania opracowane
specjalnie dla tych terenów bądź zintegrowane z innymi
planami rozwoju oraz odpowiednie środki ustawowe, administracyjne lub
umowne, odpowiadające ekologicznym wymaganiom
typów siedlisk przyrodniczych, wymienionych w załączniku I,
lub gatunków, wymienionych w załączniku II, żyjących na tych
terenach. ….“
Rozporządzenie o właściwości organów ochrony przyrody
(Naturschutzzuständigkeitsverordnung- NatSchZustV) § 5
Organem właściwym do sporządzenie planów zagospodarowania wg § 32
ust. 5 Federalnej ustawy o ochronie przyrody i przeprowadzenie działań
ochronnych i rozwojowych wg § 32 ust. 3 zdanie 3 Federalnej ustawy
o ochronie przyrody jest organ ds. ochrony przyrody i krajobrazu.
10 października 2013 r.
8
Finansowanie zarządzania planowaniem
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich (EFRROW) artykuł 57
„ Wsparcie, o którym mowa w art. 52 lit. b) ppkt iii), obejmuje:
a) sporządzenie planów ochrony i zarządzania terenami Natura 2000 i
innymi miejscami o dużej wartości przyrodniczej…..“
Plan rozwoju obszarów wiejskich 2007- 2013 (EPLR)
rozdział 5.3.3.2.3
Zachowanie i poprawa dziedzictwa wsi
10 października 2013 r.
9
Finansowanie zarządzania planowaniem
Finansowanie
75 % UE
25 % kraj związkowy Brandenburgia
Ramy finansowe
ok. 19 mln EUR 2007 - 2014
10 października 2013 r.
10
Zasady zarządzania planowaniem
Przygotowanie realizacji działań, po części
również przygotowanie zabezpieczenia
Nastawienie na realizację
Planowanie ofert
Zasada partycypacji
Vergabe an Gutachter
10 października 2013 r.
11
Rodzaje zarządzania planowaniem
Plany zarządzania dla poszczególnych gatunków lub siedlisk
w rozumieniu programów ochrony gatunków
(tematyczne plany zarządzania)
Plany zarządzania dla SOOS poza dużymi obszarami
chronionymi (również w celu przygotowania zabezpieczenia
obszarów)
- Prowadzenie: Fundacja Fundusz Ochrony Przyrody
(Stiftung Naturschutzfonds)
Plany zarządzania na dużych obszarach chronionych jako
Integralny element planów ochrony i rozwoju
- Prowadzenie: administracja dużych obszarów chronionych
10 października 2013 r.
12
Podstawy pracy
Podręcznik zarządzania
z zasadami i zaleceniami dot.
opracowania
Sporządzenie materiałów
kartograficznych w graficznym
systemie informacyjnym
(opracowywana aplikacja
PEP-GIS dla Krajowego Urzędu
Środowiska)
Prezentacja rezultatów
w Internecie
10 października 2013 r.
13
Regionalna grupa robocza (rAG)
Zadania:
regionalne grupy robocze monitorują
opracowywanie planów zarządzania
i ich wdrażanie na miejscu
Organizacja:
rzeczoznawcy
Kierownictwo: Fundusz Ochrony Przyrody / Krajowy Urząd
Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów
Uczestnicy:
10 października 2013 r.
skład specyficzny dla danego obszaru: podmioty
i osoby z regionu, jak użytkownicy gruntu,
przyrodnicze wspólnoty robocze, organizacje
ochrony przyrody, organizacje użytkowników
gruntów, niższy organ ochrony przyrody, niższy
organ wodny, Urząd Rolnictwa, Urząd Leśnictwa,
niższy organ ds. łowiectwa, samorządy, związki
wodne i gruntowe
14
Aktualny stan zarządzania planowaniem
SOOS
79 obszarów lub części obszarów – plany sprządzone
(PEPL Barnim, Fläming)
301 obszarów lub części obszarów – ukończenie do końca 2014 r.
ok. 10 obszarów lub części obszarów – plany zarządzania
Bundeswehra BIMA lub ewent. przez organizacje ekologiczne
ok. 45 obszarów na terenach miejskich lub podmiejskich
(dotychczas niemożliwe finansowanie)
Dla pozostałych obszarów sprawdzana jest konieczność
10 października 2013 r.
15
Obszary SOOS i plany zarządzania
na polsko-niemieckim pograniczu
Pełna lista obszarów
do wglądu na stołach
10. Oktober 2013
16
Plany zarządzania w ściślejszym obszarze
polsko-niemieckiego pogranicza
•
Park Narodowy „Dolina Dolnej
Odry“ („Unteres Odertal”)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Lunower Hölzchen
Graning
Oder-Neiße Ergänzung
Oderwiesen Neurüdnitz
Odervorland Gieshof
Oderaue Kienitz
Oderaue Genschmar
Oderinsel Kietz
Mittlere Oder
10 października 2013 r.
•
•
•
•
•
•
•
•
Trockenrasen am Oderbruch
Zeisigberg
Oderhänge Mallnow
Lebuser Odertal
Oderberge
Oderwiesen nördlich Frankfurt
Oderwiesen am Eichwald
Eichwald und Buschmühle
17
Wdrażanie działań, finansowanie
Program krajobrazowo-kulturowy (KULAP) / ochrona przyrody
na podstawie umów
ILE (Zintegrowany rozwój wsi)
Projekty unijne LIFE, projekty przyrodnicze, duże projekty ochrony
przyrody, LEADER
Opłata kompensacyjna
Działania na rzecz poprawy krajobrazowego bilansu wodnego
Zakup / przejmowanie terenów (narodowe krajobrazy przyrodnicze)
Dyrektywa o wspieraniu ochrony krajobrazów stawowych
Europejski Fundusz Rybacki (EFF)
10 października 2013 r.
18
Priorytety działań w okresie od 2014 do 2020 r.
Zakończenie zabezpieczania obszarów SOOS
Kontynuacja planowania zarządzania po ustaleniu potrzeb
(w ramach dużych obszarów chronionych w połączeniu
z planowaniem ochrony i rozwoju)
Wdrażanie działań i zarządzanie projektem unijnym w nowej
Perspektywie programowania jest w przygotowaniu
10 października 2013 r.
19
DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ!
10. Oktober 2013
20
Foto: T. Geisel
Plany zarządzania tematycznego
nr
tytuł
1.
Planowanie działań koncepcji
zarządzania terenami otwartymi
2.
Kontynentalne siedliska suche
3.
Gatunki roślin stanowisk suchych
o podłożu wapiennym i zasadowym
14.
Siedliska gniewosza plamistego, jaszczurki
zwinki i jaszczurki zielonej
15.
Kammmolch
16.
Żółw błotny
17.
Jelonek rogacz, koziróg dębosz i pachnica
dębowa
18.
Podstawy zarządzania gatunkami ważek
z Dyrektywy siedliskowej w Brandenburgii
19.
Podstawy zarządzania motylami
z Dyrektywy siedliskowej w Brandenburgii
Modraszek nausitous (Maculinea
nausithous),
• Modraszek telejus - Maculinea teleius),
• Czerwończyk nieparek (Lycaena dispar)
und
• Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia)
4.
Torfowiska z mszakami brązowymi
5.
Łąki trząślicowe na łęgach obszarach
dolinnych
6.
Lasy łęgowe (LRT 91E0 /91F0)
7.
Działania w celu zachowania siedlisk
i gatunków w stawach rybnych
8.
Związane z siedzibami ludzkimi gatunki
nietoperzy
9.
Związane z lasem gatunki nietoperzy
10.
Zarządzanie konfliktem - bóbr
20.
Skójka gruboskorupowa (Unio crassus)
11.
Sieć biotopów bóbr wydra
21.
Elisma wodna (Luronium natans)
12.
Wodniczka
13.
Zarządzanie żerowiskami orlik krzykliwy
21