Działania w sprawie zatopionej broni chemicznej

Działania w sprawie zatopionej broni chemicznej Jacek Bełdowski • Ponad 5 lat produkcji uzbrojenia chemicznego • Nigdy nie wykorzystane w walce • Układ Poczdamski • Operacja zatapiania • Nie istniejące państwa 0
A
58
-100
-200
D
56
C
B
-300
-400
54
-500
10
12
Transport routes (official)
Transport routes (shortcut)
Dumpsites
Shoring/fishing of CWA Munitions
14
16
A. 
B. 
C. 
D. 
18
20
~40 vessels (150 000t of Chemical warfare) at the depth of 200-­‐700m 2 vessels with 69 000 tabun grenades (retrieved) 32 000 t at the depth of 70-­‐100m 2000 t at the depth of 70 -­‐ 120m Legend:
CWA Dumps
Dredge sites
Offshore wind farms
(planned)
Bottom Trawling intensity
Pipelines and Cables
• 
• 
• 
• 
• 
Minimalne ryzyko Nie usuwać Zagrożenie dla rybaków System raportowania Monitoring •  Ocena potrzeb w zakresie usuwania broni chemicznej (Assess the need to clean up contaminated wrecks and chemical weapons) •  Inicjatywa ONZ •  Helcom MUNI – Wskrzeszenie starego pomysłu •  IDUM •  CHEMSEA HELCOM MUNI • 
• 
• 
• 
• 
Weryfikacja obszarów zatopień Ocena ryzyka dla poszczególnych przypadków Opcje usuwania Wytyczne dla grup narażonych Ulepszone Modele A need to clean up chemical weapons •  Obszar Priorytetowy w Strategii Morza Bałtyckiego •  Balac Sea Region Program Konsorcjum • 
• 
• 
• 
• 
Finlandia: SYKE; VERIFIN Szwecja: FOI; SMA; CBRNE Niemcy: AWI; vTi FOE Liwa: EPA; Polska: IOPAN; WAT; AMW • 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Partnerzy stowarzyszeni HELCOM MUNI UM Gdynia Szwedzka Straż Przybrzeżna Ministerstwa środowiska: Finlandii, Szwecjii GIOŚ SIPRI IDUM Shirshov Inst. Of Oceanology Województwo Pomorskie NRC HELCOM Ministerstwa Administracja Morska IMO Rybacy Balac Sea Strategy Organizacje Pozarządowe WP2 Komunikacja WP 6 Zalecenia WP1 Koordynacja WP3 Analiza WP4 Poszukiwanie WP5 Ekologia Czas Trwania Contracang 1-­‐6 7-­‐12 13-­‐18 19-­‐24 24-­‐30 Jun-­‐Aug Sep-­‐
Feb’12 Mar’12-­‐
Aug’12 Sep’12-­‐
Feb’13 Mar’13-­‐
Aug’13 Sep’13-­‐
Feb’14 Closure Mar’14-­‐
Jun’14 Analizowane związki WP3 Analiza Gaz Musztardowy Trifenylarsyn (TPA) Tiodiglikol (TDG) 1,4-­‐Ditian (DT) Tlenek kwasu trifenyloarsynowego(TPAO) Samples Składowisko Gotlandzkie WP4 Detekcja Area C: 1756 km2
RSwN
4th NWF
MWDC
Detekcja •  Side Scan Sonar •  Magnetometr •  Sub-­‐bopom profiler Wszystkie Echa Liczba obiektów w każdym z regionów C_H = 606 C_K = 572 C_N = 902 RSwN 4th NWF MWDC Selected echoes of special interest in box H-­‐K-­‐N Obiekty klasy 1 RSwN 4th NWF MWDC Iperyt
Prądy Bornholm Deep Gdansk Deep Slupsk Furrow Deployed moorings: Triangle – 27.04.2012 – 04.07.2012. Components: VALEPORT 308CTD, ADCP WH 300 Senanel Square – 29.04.2012 – sall working. Components: Andera’s RCM -­‐ Mulaparameter measurement plarorm Boxes – Vessel Mounted ADCP analysed data Próbki ryb WP5 Ekologia Kondycja dorsza: LSI: liver weight/total weight CF: length/total weight GSI: gonad weight/total weight Wnioski: •  Istotne różnice w kondycji w rejonach zatopień wnioski: •  Istotne różnice w występowaniu chorób/
pasożytów Ekspozycja małży Mussel caging results: –  Lysosomal membrane stability (Neutral Red retenaon test) on blood cells • 
In the deeper cage (65m) a significantly lower dye retenaon ame (=bad condiaon) in mussels caged at the „hot spot“ sites compared to the „reference“ site Dorsz – uszkodzenia stres oksydacyjny Stabilność membran Lizosomalnych peak 2 Time of destabilisaaon [min] peak 1 Reference Reference LMS-­‐Test: Differences of the reference site (B09) are significant for both peak 1 and 2 (Kruskal-­‐Wallis-­‐Test, p<0.05, n=60) Dorsz -­‐ nadnercza Histopathological AlteraYons 1 VacuolisaYon 2 Karyomegaly 3 Hypertrophy 4 ApoptoYc bodies 3 1 3 4 2 1 4 Exposed sites Reference site Cod analysis-­‐ Head kidney Zmiany histopatologiczne Histopathological alteraaons [n] * Number of histopathological alteraaons at all invesagated sites. *Differences between Dumping site B13 and Reference site B09 are significant (Kruskal-­‐Wallis-­‐ANOVA-­‐
Test, p<0,05, n=30) Micronuclei Courtesy of Prof. Janina Barsienne Genotoksyczność Courtesy of Prof. Janina Barsienne CHEMSEA -­‐ wyniki •  Wytyczne postępowania w rejonach skażonych •  Plany awaryjne •  Ocena ryzyka środowiskowego •  Ulepszone procedury analityczne i poszukiwawcze yes yes n.d. yes yes + + + + + + + + + + ADS DF n.d. DF CG VTS / MRCC MRC MRCC VTS / MRCC SMA / JRCC Decentralized Decentralized n.d. Decentralized n.d. Deployable Deployable n.d. Deployable Deployable ? Yes ‘90 Yes ‘97 n.d. Yes ‘98 Yes ‘90 n.d. n.d. n.d. n.d. n.d. Helsinki, 12 – 14.IX.2012 All fishing vessel 2011 (from AIS data)
Merchant vessel 4 weeks in 2011
Dziękuję za uwagę