Polski Rynek Budowlany 2008 Polish Construction Market

Transkrypt

Polski Rynek Budowlany 2008
Polish Construction Market 2008
SPIS TREŚCI
CONTENTS
4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WIELKOŚĆ RYNKU
BUDOWLANEGO W POLSCE
THE VOLUME OF THE CONSTRUCTION
MARKET IN POLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PROGNOZA PRODUKCJI
BUDOWLANO - MONTAŻOWEJ
W LATACH 2008-2010
THE FORECAST FOR CONSTRUCTION
AND INSTALLATION INDUSTRY FOR
2008-2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . FIRMY BUDOWLANE
CONSTRUCTION COMPANIES . . . . . . . . . . . . 13
5 . . . . . . . . . . CENY USŁUG BUDOWLANYCH
PRICES OF CONSTRUCTION
SERVICES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
6 . . . . . . BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE
7 . . . . . BUDOWNICTWO NIEMIESZKANIOWE
10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . OFERTA DZIAŁU
11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . OFERTA FIRMY
HOUSING DEVELOPMENT . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
NON - RESIDENTIAL CONSTRUCTION . 15
WHAT WE OFFER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
ABOUT US . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
0
2000
2001
2002
2003
wartość rynku budowlanego
P - prognoza
2004
2005
2006
2007
2008P
dynamika rynku budowlanego
-10%
Źródło: Emmerson S.A., Dział Badań i Analiz na podstawie danych GUS
Rynek budowlany - wielkość i dynamika (mld zł i %, 2000-2008)
PL
Rynek 160
budowlany
- wielkość
i dynamika
(mld zł(%,
i %,2003-2007)
2000-2008)102,0
Roczne
zmiany produkcji
budowlano
- montażowej
140
120
160
100
140
80
120
60
100
40
80
20
60
400
80,7
81,8
3,0%
80,7
81,8
-2,5%
3,0%
1,6
76,4
78,3
76,4
0,7%
76,4
78,3
-0,2%
-7,8%
0,7%
-2,5%
2000
2001
2002
2003
0,7
wartość rynku -7,8%
budowlanego
P
prognoza
2000
2001
2002
2003
20
0
2 0 0 3P - prognoza
15,1
-0,2%
2004
152,3
14,0%
15,4%
126,9
15,4
15,4%
14,0%
13,0
15,1%
6,2%
2005
2006
2007
2008P
-0,2
2004
20%
15%
20%
10%
15%
5%
10%
0%
5%
-5%
0%
-10%
-5%
-10%
2005
2007i Analiz na
2008P
Źródło:
Emmerson2006
S.A., Dział Badań
podstawie danych GUS
-7,8
15,9
6,2%
85,7
2,9
2,3
102,0
15,1%
85,7
76,4
152,3
126,9
2005
2 0 0S.A.,
6 Dział Badań i Analiz2na
0 0podstawie
7
Źródło: Emmerson
danych GUS
ogół firm budowlanych
Roczne zmiany produkcji budowlano - montażowej (%, 2003-2007)
15,4
15,9
Rynek budowlany - wielkość i dynamika (mld zł i %, 2000-2008) 15,1
15,4
15,9
Badanie koniunktury - wskaźnik produkcji budowlano - montażowej w Polsce (I 2002 - VI13,0
2008)
152,3
1,6
80
15,1
102,0
2,9
2,3
126,9
2,3
0,7
81,8
20
3,0%
-7,8
0
2003
-2,5%
76,4
76,4
0,7
0,7%
2,9
-0,2
78,3
85,7
20%
13,0
15,4%
60
1,6
80,740
6,2%
10%
5%
0%
-0,2
-0,2%
2004
2005
2006
-5%
2007
2007
2 02006
06
2 02008P
07
-10%
dynamika
budowlanego
Źródło: Emmerson
S.A.,rynku
Dział Badań
i Analiz na podstawie danych GUS
-60firmy budowlane o zatrudnieniu powyżej dziewięciu pracowników
P - prognoza
I
VI
I
VI
I
VI
S.A.,I Dział VI
Badań i Analiz
VI Źródło:I Emmerson
VI
I
VIna podstawie danych GUS
I
2002 2002
2003 2003
2004 2004
2005 2005
2006 2006
2007 2007
2008
Badanie koniunktury
- wskaźnik
produkcji
budowlano
- montażowej
w Polsce
(I 2002 -2008
VI 2008)
10-49 pracujących
50-249 pracujących
250 i więcej pracujących
Roczne zmiany produkcji
budowlano - montażowej (%, 2003-2007)
80
Źródło: Emmerson
S.A., Dział
Badań-i VI
Analiz
na podstawie danych GUS
Badanie koniunktury
- wskaźnik produkcji budowlano - montażowej
w Polsce
(I 2002
2008)
60
80
13,0
20
1,6 -20
2,3
0
-40
-20
-60
2,9
16%
-40
-7,8 -80 I
-60
2 0 0 32002
VI
2002
I
VI
2003 2 02003
04
16%
stabilne wzrosty gospodarki i optymistyczne prognozy na najbliższe lata;
15%
13%
-0,2
0,7
I
2004
VI
2004
I
VI
2005
2 0 0 5 2005
I
2006
8%
VI
I
20062 0 0 62007
VI
2007
wzrost napływu bezpośrednich inwestycji
zagranicznych do Polski;
I
VI
2008 2008
2007
10-49 pracujących
50-249 pracujących
-80
I budowlane
VI
Io zatrudnieniu
VI
Ipowyżej
VI dziewięciu
I
VI
I
VI
I
VI budowlanych
I
VI
firmy
pracowników
ogół
firm
2002 2002
2003
2003
2004 2004
2005 2005 Źródło:
2006Emmerson
2006 S.A.,
2007Dział2007
2008
Badań i2008
Analiz
na podstawie danych GUS
3%
0%
10-49 pracujących
50-249 pracujących
Źródło:
S.A., Dział Badań przez
i Analiz
na podstawie
danych GUS
Wyjaśnienie: wykres przedstawia wskaźnik produkcji budowlano - montażowej powstały
naEmmerson
podstawie sformułowanych
dyrektorów
przedsiębiorstw
2004
2005
2006
2007
2008p
2009p
p - prognoza danych GUS
Źródło:
Emmerson
S.A., Dział Badań i2010p
Analiz na podstawie
prowadzących
działalność
budowlano
montażową
opinii
i
oczekiwań
co
do
ich
ogólnej
sytuacji
gospodarczej.
Prognozy produkcji budowlano - montażowej (% zmiany w ujęciu realnym 2004 - 2010)
Emmerson
Badanie
- wskaźnik- produkcji
budowlano
- montażowej
w Polsce
(IŹródło:
2002
- VI 2008)S.A., Dział Badań i Analiz
Prognozykoniunktury
produkcji budowlano
montażowej
(% zmiany
w ujęciu realnym
2004
- 2010)
80
16%
16%
16%
16%
15%
60
Zatrudnienie w firmach
budowlanych (w tysiącach 2000
- I poł. 2008)
13%
40
15%
13%
20
662
523
628
0
-20
-40
481
3%
422
0%
-60
2004
2000
546
-80 0%
I
2002
2004
2001
VI
2002
2005
3%
I
2003
2005
453
484
354
318
317
2006
2002
VI
2003
8%
496
2007
2003
I
2004
2006
VI
2004
I
2005
2007
I
2006
2008p
549
555sz
329
359
385
2009p
VI
2006
2006
I
2007
2009p
2010p
p - prognoza
2007
I poł. 2008
VI
I
VI
2007
2008
2010p 2008 S.A.,
p - prognoza
Źródło: Emmerson
Dział Badań i Analiz
przeciętne zatrudnienie w firmach budowlanych zatrudniających ponad dziewięciu pracowników
10-49 pracujących
50-249 pracujących
przeciętne zatrudnienie w budownictwie ogółem
sz - szacunki
VI
2005
2005
511
8%
2008p
2004
Nadchodzące lata przyniosą kontynuację
wyraźnej tendencji wzrostowej w branży budowlanej. Pewne osłabienie wzrostów wystąpi
w 2009 r. (prognozujemy wzrost produkcji budowlano-montażowej o 8%), natomiast od 2010 r.
rynek budowlany wróci na dwucyfrową ścieżkę
wzrostu.
Najważniejszymi czynnikami, które
będą miały pozytywny wpływ na rynek
budowlany są w naszej opinii:
15,1
40
0
Prognoza produkcji
budowlano - montażowej
w latach 2008-2010
15,4
15,9
40
Prognozy produkcji
budowlano - montażowej (% zmiany w ujęciu realnym 2004 - 2010)
60
20
W 2007 r. zanotowano najwyższą wartość
rynku budowlanego na przestrzeni ostatnich
kilkunastu lat: niemal 127 mld zł (wzrost o 15,4%
w stosunku do 2006 r.). Przeszło 90% tej wartości – 114,7 mld zł – zostało wytworzone przez
firmy budowlane w systemie rynkowym (zleceniowym).
15%
14,0%
15,1%
-7,8%
-7,8 -20
firmy budowlane o zatrudnieniu powyżej dziewięciu pracowników
2001
2003
2005
22000
0 -40
03
2 2002
004
2 02004
05
-80
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, wzrost inwestycji i środków unijnych
przysługujących Polsce to najważniejsze zjawiska, które determinowały sytuację branży
budowlanej w ostatnich latach. Od 2004 r.
w sposób ciągły rośnie aktywność budowlana.
2004
Roczne zmiany produkcji
budowlano
- montażowej
(%, 2003-2007)
firmy budowlane
o zatrudnieniu
powyżej dziewięciu
pracowników
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Wielkość rynku
budowlanego w Polsce
Źródło: Emmerson S.A., DziałŹródło:
BadańEmmerson
i Analiz na S.A.,
podstawie
danych
GUS
Dział Badań
i Analiz
Zatrudnienie w firmach budowlanych (w tysiącach 2000 - I poł. 2008)
4
Prognozy
produkcji budowlano - montażowej (% zmiany w ujęciu
realnym 2004 - 2010)
Źródło:
Emmerson S.A., Dział Badań i Analiz na podstawie danych GUS
Zatrudnienie w firmach budowlanych (w tysiącach 2000 - I poł.
2008)
olbrzymie fundusze unijne z przeznaczeniem na finansowanie budownictwa obiektów infrastrukturalnych;
ożywienie związane z EURO 2012;
rosnąca aktywność budowlana, korzystne
oceny i optymistyczne przewidywania przyszłej sytuacji rynkowej przez firmy budowlane;
dynamiczne wzrosty płac poprawiają zagregowaną zdolność kredytową społeczeństwa - ciągle niezagrożony wzrost rynku
kredytów hipotecznych;
wzrost produkcji cementu.
Czynniki nakazujące ostrożność przy
formułowaniu prognoz:
groźba ograniczenia produkcji cementu
lub drastycznego wzrostu cen tego materiału;
Emmerson S.A., Dział Badań i Analiz
40
-40
20
-60
I
-202002
niewystarczające względem potencjalnego
popytu moce wytwórcze firm branży budowlanej;
skomplikowane i restrykcyjne przepisy unijne dotyczące ochrony środowiska, skomplikowane procedury administracyjne związane z organizacją przetargów.
Opierając się na obserwacji tendencji rynkowych oraz analizie zaprezentowanych powyżej czynników, prognozujemy stabilne wzrosty
polskiego rynku budowlanego. Szacujemy,
Od połowy 2005 r. zatrudnienie w firmach
budowlanych stopniowo wzrasta. W 2007 r.
poziom zatrudnienia we wszystkich firmach
zatrudniających powyżej 9 pracowników osiągnął średnią roczną w wysokości 359 tys. pracowników (9,1% wzrost w porównaniu z 2006 r.,
kiedy liczba ta wyniosła 329 tys.). W pierwszym
półroczu 2008 r. wzrosty zatrudnienia były
kontynuowane. Na koniec czerwca poziom
zatrudnienia w firmach zatrudniających powyżej 9 pracowników osiągnął już 385 tys. osób
(o ponad 10% więcej niż w pierwszym półroczu 2007 r.).
Należy zaznaczyć, że poziom zatrudnienia jest nadal daleki od optymalnego do osiągnięcia zamierzonych zdolności wytwórczych.
Aż 54% ankietowanych przez GUS w lipcu
2008 r. firm budowlanych skarżyło się na niedobór pracowników. Według ocen środowisk
pracodawców budowlanych, łączny niedobór
pracowników w polskim budownictwie w dalszym ciągu wynosi ok. 200 tys. ludzi.
Ceny usług budowlanych
Bardzo dobra koniunktura panująca na
rynku budowlanym i coraz silniejszy popyt na
usługi firm wykonawczych, wzrost cen materiałów budowlanych i energii sprawiły, że firmy z branży budowlanej stosują coraz wyższe
marże. Wyraźnie widać to zjawisko na wykresie
przedstawiającym poziom cen budowlanych,
które rosną znacznie szybciej, niż ceny w przemyśle (wskaźnik PPI).
W początkowych miesiącach 2008 r. zauważalna jest tendencja do wyhamowania
wzrostu cen usług budowlanych, tym niemniej utrzymuje się ona na wysokim poziomie
(w pierwszym półroczu 2008 r. ceny usług budowlano-montażowych wzrosły średnio o 6,5%).
www.emmerson.pl
I
2003
VI
2003
I
2004
VI
2004
10-49 pracujących
-40
I
2005
VI
2005
I
2006
VI
2006
50-249 pracujących
I
2007
VI
2007
I
VI
2008 2008
że w 2008 r. produkcja budowlano-montażowa
W Emmerson
2010 r.S.A.,
(głównie
przyspieszeniu
Źródło:
Dział Badań idzięki
Analiz na podstawie
danych GUS
-60
wzrośnie o ok. 16%. W 2009 r. dynamika wzrorealizacji inwestycji infrastrukturalnych oraz
-80
stu wyraźnie osłabnie.
że
wzrost
I
VI Szacujemy,
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI korzystnej
I
I
VI
utrzymaniu
koniunktury
na rynku
Prognozy
produkcji
budowlano
- montażowej
(%
zmiany
w
ujęciu
realnym
2004
-VI2010)
2002 2002
2003 2003 osiągnie
2004 2004 ok.
2005 2005
2006 2006
2007 2007
2008 2008
produkcji budowlano-montażowej
nieruchomości komercyjnych i zwiększonej
10-49 pracujących
50-249 pracujących
8%. W naszej ocenie będzie
to wynikiem kumuaktywności deweloperów mieszkaniowych na
lacji niekorzystnych zjawisk. Wystąpi pewnego
rynek
budowlany powróci dwucyfrowa dynarodzaju korekta po okresie trzech lat16%
dynamiczmika 16%
wzrostów – prognozujemy
15% wzrost
15%
nych wzrostów, osłabnie aktywność na deweprodukcji
budowlano-montażowej.
Prognozy
produkcji budowlano - montażowej (% zmiany
ujęciu realnym
2004 - 2010)
13% w
loperskim rynku mieszkaniowym i nadal występować będą pewne opóźnienia w realizacjach
8%
dużych projektów infrastrukturalnych.
16%
16%
15%
13%
3%
Firmy budowlane
Cała branża budowlana zatrudnia ok. 550 tys.
osób. W firmach budowlanych zatrudniających
powyżej 9 pracowników pracuje obecnie 385
tys. osób.
VI
2002
0%
2004
2005
2006
2007
8%
2009p
2008p
2010p
p - prognoza
Źródło: Emmerson S.A., Dział Badań i Analiz
3%
0%
2004
2005
2007 - I poł. 2008)
2008p
Zatrudnienie w firmach
budowlanych
(w 2006
tysiącach 2000
2009p
2010p
p - prognoza
662
628
546
496
484
511
549
555sz
385
453
Zatrudnienie
523 w firmach budowlanych (w tysiącach 2000 - I poł. 2008)
481
662
2000
523
2000
628
2001
422
546
2002
354
318
317
329
359
2003
496
2004
453
2005
484
2006
511
549
2007
481 zatrudnienie
przeciętne
422 w firmach budowlanych zatrudniających ponad dziewięciu pracowników
359
354 ogółem318
329
317
przeciętne zatrudnienie w budownictwie
sz - szacunki
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
I poł. 555sz
2008
385
I poł. 2008
przeciętne zatrudnienie w firmach budowlanych zatrudniających ponad dziewięciu pracowników
przeciętne zatrudnienie w budownictwie ogółem
Wskaźnik cen w budownictwie
i przemyśle (%, zmiany rok do roku 2006 - IV 2008)
sz - szacunki
9%
8%
7%
Wskaźnik cen w 6%
budownictwie i przemyśle (%, zmiany rok do roku 2006 - IV 2008)
5%
4%
9%
3%
8%
2%
7%
1%
6%
0%
5% I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
-1% 2006
2006 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008
4%
-2%
3%
ceny w budownictwie
ceny w przemyśle
2%
1%
0%
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
-1% 2006
2006 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008
-2%
ceny w budownictwie
ceny w przemyśle
Podział polskich zasobów mieszkaniowych ze względu na wiek mieszkania (stan na 2007r.)
Po 1990
18%
Przed 1945
21%
Po 1990
18%
1971-1989
Przed 1945
21%
1946-1970
5
PL
0
-80
ceny w budownictwie
ceny w budownictwie
ceny w przemyśle
Źródło: Emmerson
S.A., Dział Badań i Analiz na podstawie danych GUS
ceny w przemyśle
PL
Budownictwo
mieszkaniowe
Przed 1945
Przed 1945
21%
Przed
1945
21%
Przed 1945
21%
21%
Po 1990
Po 1990
18%
Po 1990
18%
Po 1990
18%
18%
1971-1989
1971-1989
36%
1971-1989
36%
1971-1989
36%
36%
1946-1970
1946-1970
25%
1946-1970
25%
1946-1970
25%
25%
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania oddanego do użytku (m2 2001 - I poł. 2008))
86,0
86,0
86,0
86,0
2000
2000
2000
2000
89,7
89,7
89,7
89,7
115,8
115,8
115,8
115,8
99,3
99,3
99,3
99,3
105,3
105,3
105,3
105,3
101,7
101,7
101,7
101,7
2005
2005
2005
2005
2004
2004
2004
2004
2003
2003
2003
2003
2002
2002
2002
2002
2001
2001
2001
2001
107,5
107,5
107,5
107,5
105,6
105,6
105,6
105,6
2006
2006
2006
2006
105,3
105,3
105,3
105,3
2007
2007
2007
2007
I pol. 2008
I pol. 2008
I pol. 2008
I pol. 2008
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Podział inwestorski pierwotnego rynku mieszkaniowego (I poł. 2008)
Podział inwestorski pierwotnego rynku mieszkaniowego
(I poł. 2008)
Spółdzielnie
Pozostali
Spółdzielnie
mieszkaniowe
Spółdzielnie
mieszkaniowe
Spółdzielnie
5%
mieszkaniowe
5%
mieszkaniowe
5%
5%
W Polsce istnieje nieco ponad 13 mln
mieszkań. Ponad 8,7 mln zbudowano w miastach, a niespełna 4,3 mln mieszkań na terenach wiejskich. Średnio na tysiąc mieszkańców
przypada obecnie w Polsce ok. 341 mieszkań.
Dla porównania: średnia w Unii Europejskiej
wynosi obecnie ok. 450 mieszkań przypadających na tysiąc mieszkańców. W Czechach
wartość wskaźnika wynosi ok. 430, a w takich
krajach jak Francja, Hiszpania czy Portugalia jest
to ponad 500 mieszkań. Niska wartość wskaźnika niesie informację z jednej strony o słabym
stopniu rozwoju polskiego rynku mieszkaniowego, z drugiej strony może być oceniana jako
potwierdzenie silnego potencjału wzrostowego rynku.
Porównując przedstawioną liczbę istniejących mieszkań z liczbą samodzielnych gospodarstw domowych, uwzględniając posiadaczy
mieszkań dążących do zmiany starszych mieszkań na młodsze, mniejszych na większe, a także
inwestorów szukających mieszkań w celach
inwestycyjnych, szacujemy, że w Polsce brakuje co najmniej 1,5 mln mieszkań. Wielkość ta
daje obraz, jak duży i ciągle niezaspokojony jest
w Polsce rynek, na którym działają firmy deweloperskie.
Powierzchnia
wszystkich
mieszkań
w Polsce wynosi niemal 910 mln m². Wynik ten
oznacza, że powierzchnia przeciętnego mieszkania w Polsce to ok. 70 m². Przeciętnie na jedno polskie mieszkanie przypadają trzy osoby,
natomiast na jedno pomieszczenie mieszkalne
– ok. 0,8 osoby.
Pozostali
4%
Pozostali
4%
Pozostali
4%
4%
Deweloperzy
Deweloperzy
41%
Deweloperzy
41%
Deweloperzy
41%
41%
Inwestorzy indywidualni
50%
Inwestorzy
indywidualni
50%
50%
50%
Istniejące zasoby mieszkaniowe
w Polsce (stan na koniec 2007 r.)
Zasoby mieszkaniowe
13,0 mln mieszkań
w tym:
Liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto oraz na których budowę wydano pozwolenia (w tys.
Liczba
mieszkań,
budowę rozpoczęto oraz na których budowę wydano pozwolenia (w tys.
2000
poł. 2008)których
Liczba- Imieszkań,
których budowę rozpoczęto oraz na których budowę wydano pozwolenia (w tys.
Liczba- Imieszkań,
2000
poł. 2008)których budowę rozpoczęto oraz na których budowę wydano pozwolenia (w tys.
2000 - I poł. 2008)
2000 - I poł. 2008)
125,8
125,8
125,8
125,8
152,0
149,0
152,0 114,4 149,0
152,0 114,4 149,0
152,0 114,4 149,0
114,4
2000
2000
2000
2000
2001
2001
2001
2001
77,0
77,0
77,0
77,0
87,9
87,9
87,9
87,9
82,4
82,4
82,4
82,4
101,4
101,4
101,4
101,4
2002
2003
2002
2003
2002
2003
budowy
2002 rozpoczęte
2003
rozpoczęte budowy
rozpoczęte budowy
rozpoczęte budowy
97,2
97,2
97,2
97,2
115,9
115,9
115,9
115,9
105,8
105,8
105,8
105,8
247,7
247,7
185,1 247,7
185,1 247,7
168,4
138,0 168,4 185,1
185,1
168,4
123,9 138,0
168,4
123,9 138,0
123,9 138,0
123,9
2004
2005
2004
2005
2004
2005
budowlane
2004pozwolenia2005
pozwolenia budowlane
2006
2006
2006
2006
2007
2007
2007
2007
94,7
94,7
94,7
94,7
115,0
115,0
115,0
115,0
I poł. 2008
I poł. 2008
I poł. 2008
I poł. 2008
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
Źródło: GUS
6 produkcji budowlano - montażowej w budownictwie mieszkaniowym w Polsce ze względu na
Podział
Podział produkcji budowlano - montażowej w budownictwie mieszkaniowym w Polsce ze względu na
W miastach
8,7 mln mieszkań
Na wsi
4,3 mln mieszkań
Opracowanie Emmerson, Dział Badań i Analiz na podstawie danych GUS
Jedynie niespełna co piąte polskie
mieszkanie zostało wybudowane po 1990 r.,
natomiast niemal połowa zasobów mieszkaniowych powstała przed 1970 r. Duża liczba
starych mieszkań determinuje duże potrzeby
remontowe.
Rok 2007 był najlepszym okresem w budownictwie mieszkaniowym od 2003 r. Początek bieżącego roku przyniósł jeszcze lepsze
wyniki. W pierwszej połowie 2008 r. oddano
do użytku już niemal 68 tys. nowych mieszkań,
o 28% więcej w porównaniu z analogicznym
5%
Liczba wydawanych pozwoleń budowlanych oraz rozpoczynanych budów sukcesywnie zwiększa się już od 2002 r., który był
najgorszym okresem pod tym względem na
przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Zeszły rok
okazał się rekordowym zarówno pod względem pozwoleń, jak i rozpoczynanych inwestycji (rozpoczęto budowę 185,1 tys. mieszkań
oraz wydano pozwolenia na kolejnych 247,7 tys.
mieszkań).
Budownictwo
mieszkaniowe ma przed
Deweloperzy
41% Najważniejsze czynsobą dobre perspektywy.
niki determinujące wzrost aktywności budowlanej w budownictwie mieszkaniowym to w
naszej ocenie:
Deweloperzy
Pozostali
4%
zdecydowana większość
Inwestorzy polskich
indywidualni zasobów
50% mieszkania kilkudziemieszkaniowych to
sięcioletnie. Ich czas żywotności dobiega
końca, czekają je albo generalne remonty,
albo rozbiórki, co przyspieszy decyzje inweindywidualni
stycyjne o zakupie Inwestorzy
nowych
mieszkań;
czynnik o charakterze
Źródło: Emmerson S.A., Dział Badań
41% strukturalnym w wiek
50% i Analiz na podstawie danych GUS
jedyną grupą mieszkań z rynku wtórnego,
dorosły ciągle wkracza pokolenie wyżu dektóra może być rzeczywistym zagrożeniem
mograficznego początku lat 80-tych. (sytuLiczba mieszkań, których budowę rozpoczęto oraz na którychdla
budowę
wydano
pozwolenia
(w tys.
nowych
mieszkań
sprzedawanych
przez
acja ta utrzyma się do 2015 r.);
2000 - I poł. 2008)
deweloperów to mieszkania wybudowane
deficyt mieszkań (oceniamy, że brakuje
po 1990
r. ZS.A.,uwagi
nai Analiz
fakt,na że
jest danych
ich stoŹródło:
Emmerson
Dział Badań
podstawie
GUS
w granicach 1,5-2,0 mln mieszkań);
sunkowo niewiele (jedynie 18% zasobów
247,7
utrzymanie 7% stawki podatku VAT w bumieszkań) nie jest to185,1
zagrożenie poważne;
Liczba
mieszkań,
których
budowę
rozpoczęto
oraz
na
których
budowę
wydano
pozwolenia
(w tys.
downictwie mieszkaniowym (mieszkania
utrzymująca
się
168,4w początkowych miesią2000
I
poł.
2008)
138,0
do125,8
150 152,0
m² i domy149,0
o powierzchni do 300 m²
114,4
cach
wzrostu liczby wydawanych
123,9
105,8 tendencja
94,7 115,0
– jasna sytuacja i pewność
82,4 101,4 97,2 115,9 pozwoleń budowlanych.
77,0 biznesplanów);
87,9
247,7
rosnące płace i dynamicznie spadające bez185,1
robocie sprawiają, że duża grupa ludzi rozważa poprawę
sytuacji mieszkaniowej;
138,0 168,4
152,0 swojej
149,0
125,82000
114,42001
Budownictwo
niemieszkaniowe
2002
2003
2004
2005
2006
97,2 115,9 105,8 123,9
77,0 87,9 82,4 101,4
rozpoczęte budowy
2007
I poł. 2008
94,7 115,0
Źródło: GUS
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
I poł. 2008
Szybki rozwój gospodarczy Polski, coraz
większa liczba zagranicznych inwestycji bezpośrednich, rosnąca siła nabywcza i powiększający się szybko rynek zbytu dla dóbr konsumpcyjnych, wzrost zainteresowania zagranicznych
funduszy inwestycyjnych oraz zagranicznych
firm deweloperskich polskim rynkiem nieruchomości komercyjnych, jak również coraz
częstsze zainteresowanie krajowych deweloperów rynkiem budownictwa komercyjnego oraz
rosnący udział sektora usług w generowaniu
PKB to najważniejsze naszym zdaniem czynniki
determinujące optymistyczną przyszłość budownictwa niemieszkaniowego w Polsce.
rozpoczęte budowy
rodzaje budynków (I poł. 2008*)
Budownictwo przemysłowomagazynowe
Obiekty kulturalne, edukacyjne, kultury
fizycznej,magazynowa
opieki medycznej, w
szpitale
Powierzchnia
Polsce (tys. m2 2002 - I kw. 2008)
17,5%
Pozostałe (w tym hotele i budynki
zakwaterowania turystycznego)
12,2%
Przemysłowe i magazynowe
35,6%
Biurowe
Pozostałe (w tym hotele11,9%
i budynki
zakwaterowania turystycznego)
12,2%
Przemysłowe i magazynowe
35,6%
Źródło: GUS
rodzaje budynków (I poł. 2008*)
Obiekty kulturalne, edukacyjne, kultury
fizycznej, opieki medycznej,
Biuroweszpitale
11,9%17,5%
Handlowo- usługowe
22,8%
* Szacunki Działu badań i Analiz Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
Na terenie Polski znajduje się obecnie blisko 115 parków logistycznych, a kolejnych 24
jest w trakcie realizacji. Według szacunków Działu Badań i Analiz firmy Emmerson na początku
II kw. 2008 r. zasoby nowoczesnych powierzchni magazynowych wynosiły ponad 4,2 mln m².
Jednocześnie w budowie znajdowało się kolejnych 1 460 tys. m² powierzchni. Najwięcej magazynów powstaje w Poznaniu (420 tys. m²), na
Górnym Śląsku (280 tys. m²), w Polsce Centralnej
(260 tys.m²) oraz we Wrocławiu (154 tys. m²). Na
terenie warszawskich stref realizowanych jest
tylko 270 tys. m², co oznacza, że stolica będzie
nadal zmniejszała swój udział w powierzchniach
magazynowych w stosunku do innych, stale
rozwijających się rynków regionalnych. Na uwagę zasługuje Kraków, gdzie obecnie jest w realizacji ok. 50 tys. m² nowoczesnej powierzchni, a
w planach znajduje się kolejne 150 tys. m².
www.emmerson.pl
Handlowo- usługowe
22,8%
* Szacunki Działu badań i Analiz Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
4500
4000
3500 magazynowa w Polsce (tys. m2 2002 - I kw. 2008)
Powierzchnia
3000
2500
2000
4500
1500
4000
3500
1000
500
3000
25000
2002
2003
2004
2005
2006
2007
I kw. 2008
2000
1500
1000
500
0 podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce w latach 2002 - 2010
Skumulowana
2002
2003
2004
2005
2006
2007
I kw. 2008
12
10
Skumulowana podaż
nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce w latach 2002 - 2010
8
Skumulowana
6
podaż
(mln m2) 12
4
10
2
7
PL
okresem 2007 r. Biorąc pod uwagę fakt, że przeciętny czas realizacji inwestycji mieszkaniowej
w budownictwie wielorodzinnym wynosi
2 lata (w budownictwie jednorodzinnym statystycznie jest on dłuższy), w najbliższych latach
na rynek mieszkaniowy wchodzić będzie coraz
większa liczba nowych mieszkań. W 2008 r. według naszych szacunków zostanie oddanych
do użytku ok. 180 tys. mieszkań.
Spółdzielnie
mieszkaniowe
5%
PL
180
2000
130
120
80
4000
1500
3500
1000 Warszawa
Kraków
Trójmiasto
Wrocław
Katowice
Poznań
Łódź
3000
500Rynek Budowlany 2008
Polski
2500
0
2000
2002
2003
2004
2005
2006
2007 Emmerson
I kw.S.A.,
2008
Źródło:
1500
1000 w budownictwie inżynieryjnym wg rodzajów obiektów ( I poł. 2008*)
Podział prac
500
0
ekspresowe,
SkumulowanaObiekty
podaż
nowoczesnej
powierzchni
w latach 2002
-Autostrady,
2010 I drogi
2002pozostałe
2003
2004 handlowej
2005 w Polsce2006
2007
kw. 2008
8,8%
ulice i drogi pozostałe
34,8%
Mosty, wiadukty i estakady,
12
Źródło:
tunele i przejścia nadziemne
i podziemne
Rurociągi
sieci rozdzielczej
10 6,8%
linie kablowe rozdzielcze
Skumulowana podaż nowoczesnej
powierzchni handlowej w Polsce w latach 2002 -i 2010
20,5%
Drogi8 kolejowe
Skumulowana
7,0%
podaż 126
Rurociągi (mln
i liniem2)
telekomunikacyjne
Kompleksowe budowle
oraz linie elektroenergetyczne
na terenach przemysłowych
104
dalekiego zasięgu
11,7%
82 10,4%
Skumulowana
60
podaż
*Szacunki Działu
Badań i Danych
Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
2002
2003
2004
2005 Źródło: Emmerson
2006
2007
I poł.
II poł.
(mln m2)
S.A., Dział Badań i Analiz na podstawie danych GUS
4
2008
2008 -2010p
2
Wydatki zaplanowane
w programie budowy dróg krajowych (mld zł. 2008 - 2012)
0
2002
2003
2005 i głównych
2006 miastach
2007 PolskiI (tys.
poł. m2, I kw.
II poł. 2008)
Zasoby nowoczesnych powierzchni
biurowych2004
w Warszawie
2008
3.000
32,4
31,4
2008 -2010p
23,2
20,8powierzchni biurowych w Warszawie i głównych miastach Polski (tys. m2, I kw. 2008)
Zasoby nowoczesnych
3.000
13,2
260
2008
Warszawa
2009 220
Kraków
Trójmiasto
2010
180
1302011
Wrocław
2012
120
Katowice
Poznań
80
Łódź
Źródło: Ministerstwo Infrastruktury
260
220
180
130
120 Emmerson S.A.,
Źródło:
80 Dział Badań i Analiz
Podział prac wWarszawa
budownictwie
inżynieryjnym
wg rodzajów
obiektów
( I poł. 2008*)
Kraków
Trójmiasto
Wrocław
Katowice
Poznań
Obiekty pozostałe
8,8%
Łódź
Autostrady,
drogi
Źródło:
Emmerson
S.A.,ekspresowe,
PodziałMosty,
pracwiadukty
w budownictwie
inżynieryjnym wg rodzajów obiektów ( I poł. 2008*)
i estakady,
ulice i drogi pozostałe
34,8%
i podziemne
Rurociągi sieci rozdzielczej
6,8%
i linie kablowe
rozdzielcze
Obiekty pozostałe
Autostrady,
drogi
ekspresowe,
20,5%
8,8%
ulice
i drogi pozostałe
Drogi kolejowe
34,8%
7,0%
tunele
i
przejścia
nadziemne
Rurociągi i linie telekomunikacyjne
Kompleksowe budowle
i podziemne
na
terenachsieci
przemysłowych
Rurociągi
rozdzielczej
6,8%
dalekiego zasięguw produkcji budowlano-montażowej (2000- I poł. 2008 )11,7%
i linie kablowe rozdzielcze
Udział prac inżynieryjnych
10,4%
20,5%
Drogi kolejowe
7,0%
42,5 %
44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,2 %
45,4%
*Szacunki
Działu
i Danych Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
Rurociągi
i linieBadań
telekomunikacyjne
Kompleksowe budowle
Źródło: Emmerson S.A., Dział Badań
i Analiz na
na terenach
przemysłowych
dalekiego zasięgu
11,7%
10,4%
Wydatki zaplanowane w programie budowy dróg krajowych (mld zł. 2008 - 2012)
*Szacunki Działu Badań i Danych Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
57,5 %
55,5%
32,4
49,5%
48,7%
31,4
51,3%
48,0%
47,1%
48,8 %
54,6%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
23,22006
2007
I poł. 2008*
Wydatki zaplanowane w programie budowy dróg krajowych (mld zł. 2008 - 2012)
20,8
pozostała produkcja budowlano - montażowa
32,4
budownictwo inżynieryjne
31,4
23,2
20,8
2008
* - szacunki na podstawie danych wstępnych
13,2
2009
2010
2011
2012
13,2
Budownictwo handlowe
Polska już od lat stawiana jest w gronie
najbardziej atrakcyjnych rynków handlowych
Europy. Potencjał demograficzny, stały wzrost
gospodarczy, spadek bezrobocia, rosnąca
siła nabywcza społeczeństwa oraz relatywnie
mniejsze nasycenie nowoczesną powierzchnią
handlową to główne czynniki przemawiające
za dalszym, dynamicznym rozwojem rynku
handlowego w Polsce. Według szacunków
Działu Badań i Analiz firmy Emmerson, pod
koniec I półrocza 2008 r. zasoby nowoczesnej
powierzchni handlowej wynosiły ponad
7,77 mln m² , z czego około 17% znajdowało się
na terenie Warszawy.
Budownictwo biurowe
Polski rynek powierzchni biurowych charakteryzuje się średniookresowym potencjałem
dalszego wzrostu Duże zapotrzebowanie na
nowoczesne powierzchnie i wciąż niewystarczająca podaż wysokiej klasy obiektów powodują, że coraz więcej transakcji zawieranych
jest w trybie pre-lease.
W Warszawie do końca 2009 r. rynek biurowy wzbogaci się o kolejne 600 tys. mkw. powierzchni. Liderem wzrostu w stolicy pozostanie Mokotów, którego zasoby powiększą się o
70% w analizowanym okresie. Wyraźnie ograniczona podaż nowych obiektów w ścisłym centrum miasta może spowodować dalsze wzrosty
stawek najmu, które w niektórych projektach
już teraz sięgają poziomu 35-38 €/m².
Wśród miast regionalnych najdynamiczniejszy rozwój charakteryzować będzie Wrocław (około 200 tys. mkw. nowej powierzchni
do końca 2009 r.), gdzie trwa budowa największej liczby inwestycji oraz Katowice i Łódź (odpowiednio 130 tys. mkw. i 100 tys. mkw. w tym
samym czasie), gdzie wzrost będzie najbardziej
gwałtowny w stosunku do obecnych zasobów.
Budownictwo inżynieryjne
Budownictwo inżynieryjne stanowi największy segment polskiego rynku budowlanego. Wraz z coraz większą skalą projektów infrastrukturalnych realizowanych w Polsce rosną
przychody firm wyspecjalizowanych w robotach inżynieryjnych. Z definicji są to duże firmy
posiadające bogaty park maszynowy i wyspecjalizowanych pracowników.
Zleceniodawców firm specjalizujących się
w budownictwie inżynieryjnym można w zasadzie podzielić na dwie grupy:
sektor publiczny realizujący inwestycje szeroko rozumianej użyteczności publicznej
(projekty infrastrukturalne finansowane coraz większymi środkami unijnymi);
8
260
Warszawa
Największymi segmentami rynku inżynieryjnego są budownictwo transportowe (szczególnie budownictwo drogowe), budownictwo
obiektów ochrony środowiska oraz budownictwo energetyczne.
Budownictwo drogowe jest nieprzerwanie największym segmentem budownictwa
inżynieryjnego. Według naszych szacunków,
w 2007 r. drogownictwo stanowiło ponad
41% przychodów firm inżynieryjnych. Był to
najwyższy udział zanotowany w Polsce od
lat dziewięćdziesiątych. Należy zauważyć,
że skomplikowane przepisy administracyjne
i brak zdecydowanych działań ze strony Ministerstwa Infrastruktury skutkują opóźnieniami
w realizacji projektów budowy głównych dróg.
W pierwszym półroczu udział budownictwa
drogowego w budownictwie inżynieryjnym
zmniejszył się do niespełna 35%.
Warszawa
Kraków
260
Trójmiasto
220
Kraków
Trójmiasto
180
130
120
80
Wrocław
180
Katowice
Poznań
Łódź
130
120
80
Wrocław
Katowice
Poznań
Łódź
Podział prac w budownictwie inżynieryjnym wg rodzajów obiektów ( I poł. 2008*)
Obiekty pozostałe
Autostrady, drogi ekspresowe,
8,8% inżynieryjnym wg rodzajów obiektów ( I poł. 2008*) ulice i drogi pozostałe
Podział prac w budownictwie
34,8%
Obiekty
pozostałe
Autostrady, drogi ekspresowe,
i podziemne
Rurociągi
rozdzielczej
8,8%
ulice
i drogisieci
pozostałe
6,8%
i linie kablowe rozdzielcze
34,8%
20,5%
Mosty, wiadukty
Drogii estakady,
kolejowe
7,0%
i podziemne
Rurociągi sieci rozdzielczej
6,8%
Kompleksowe
i linie kablowebudowle
rozdzielcze
na
terenach przemysłowych
20,5%
Drogi
kolejowe
dalekiego zasięgu
11,7%
7,0%
10,4%
Kompleksowe budowle
orazDziału
linie Badań
elektroenergetyczne
na terenach przemysłowych
*Szacunki
i Danych Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
dalekiego zasięgu
11,7%
10,4%
*Szacunki Działu Badań i Danych Emmerson S.A. na podstawie wstępnych danych GUS
Wydatki zaplanowane w programie budowy dróg krajowych
(mld zł. 2008 - 2012)
Wydatki zaplanowane w programie32,4
budowy dróg krajowych (mld zł. 2008 - 2012)
31,4
23,2
20,8
Wydatki w podziale rodzajowym na zadania inwestycyjne w „Programie budowy
dróg krajowych na lata 2008-2012”:
32,4
31,4
13,2
23,2
20,8
autostrady – 18,2 mld zł;
drogi ekspresowe – 46,9 mld zł;
obwodnice – 6,5 mld zł;
2008
2009
2010
2011
2008
2009
2010
2011
13,2
2012
wzmocnienia i przebudowy – 4,8 mld zł;
prace przygotowawcze
– 8,9 mld zł;
oraz
nadzory
2012 Ministerstwo Infrastruktury
Źródło:
pozostałe wydatki inwestycyjne (zakupy inwestycyjne związane z wyposażeniem biur,
samochody patrolowe) – 1,6 mld zł;
rezerwa programowa oraz rezerwa na kaucje
gwarancyjne i spory sądowe – 17,8 mld zł.
W Programie ujęto pozycję „Utrzymanie dróg”, w której zaplanowano wydatki na
utrzymanie i zarządzanie drogami w latach
2008-2012 w kwocie 16,3 mld zł.
Budownictwo inżynieryjne pozostanie
w nadchodzących latach kluczowym segmentem rynku budowlanego w Polsce. Wielkość
środków unijnych zapisanych w budżecie na lata
2007-2013 stanowi o niepowtarzalnej szansie
przeprowadzenia w Polsce olbrzymich projektów infrastrukturalnych w dziedzinie transportu
i ochrony środowiska. Łącznie z wkładem krajowym zarezerwowanych jest ponad 85 mld €,
z których większość przeznaczona będzie na takie właśnie projekty.
Udział prac inżynieryjnych w produkcji budowlano-montażowej (2000- I poł. 2008 )
42,5 %
44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,2 %
45,4%
Udział prac inżynieryjnych w produkcji budowlano-montażowej (2000- I poł. 2008 )
42,5 %
44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,2 %
45,4%
57,5 %
55,5%
49,5%
48,7%
51,3%
48,0%
47,1%
48,8 %
54,6%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
I poł. 2008*
57,5 %
pozostała
produkcja55,5%
budowlano49,5%
- montażowa48,7%
2000
2001
2002
pozostała produkcja budowlano - montażowa
2003
51,3%
48,0%
48,8na
%podstawie
54,6%
budownictwo
inżynieryjne 47,1%* - szacunki
danych wstępnych
2004
2005Emmerson
2006
2007 i Analiz
I poł.na2008*
Źródło:
S.A., Dział Badań
budownictwo inżynieryjne
* - szacunki na podstawie danych wstępnych
www.emmerson.pl
9
PL
firmy przemysłowe (szczególnie przemysłu
ciężkiego) inwestujące w rozwój swoich
mocy produkcyjnych.
220
PL
OFERTA DZIAŁU
BADANIA I ANALIZY
Analizy efektywności i opłacalności
inwestycji
Przeprowadzamy analizę projektu inwestycyjnego, badamy czynniki ryzyka
związane z projektem oraz efektywność
inwestycji ze względu na rodzaj oraz źródła jej finansowania. Tworząc scenariusze
inwestycyjne, opieramy się na najbardziej aktualnych danych i stawkach rynkowych.
Analizy finansowe
Opracowujemy rzetelne i kompleksowe
analizy finansowe. Każde opracowanie
zawiera plan finansowy inwestycji wraz
z szacunkowymi wyliczeniami nakładów inwestycyjnych oraz przepływów
finansowych. Analizujemy także ryzyko
związane z projektem oraz wrażliwość
inwestycji.
Biznes plany
Analizujemy inwestycje pod kątem ich konkurencyjności na rynku, silnych i słabych
stron oraz grup potencjalnych nabywców.
Opracowujemy plan marketingowy
i sprzedażowy inwestycji oraz harmonogram prac budowlanych. Dzięki szczegółowej analizie Inwestor uzyskuje przejrzystą informację, na podstawie której może
dokonać wyboru określonego wariantu
inwestycyjnego.
Badania preferencji nabywców
Badamy preferencje kupujących mieszkania pod kątem różnych parametrów,
m.in. ceny, powierzchni, lokalizacji, liczby
pokoi. Na życzenie Zleceniodawcy przeprowadzamy dodatkowe badania ankietowe wśród Klientów naszej firmy.
lizę szans i zagrożeń, mocnych i słabych
stron, określenie pozycji strategicznej
i kierunków rozwoju.
Strategie marketingu i sprzedaży inwestycji
Opracowujemy strategie marketingu
i sprzedaży mające na celu uzyskanie
możliwie jak największego zwrotu z inwestycji. Są one poprzedzane badaniami
rynku służącymi weryfikacji trafności proponowanych rozwiązań.
Analizy projektów mieszkaniowych
Oferujemy analizy projektów mieszkaniowych zawierające w szczególności: analizę konkurencji, opinię marketingową
o projekcie i strukturze mieszkań, wskazanie potencjalnych grup docelowych,
rekomendację odnośnie sugerowanego
poziomu cen w inwestycji.
Analizy projektów komercyjnych
Badamy specyficzne aspekty lokalizacji
danej inwestycji oraz wszystkie istotne parametry decydujące o stopniu jej
atrakcyjności.
Wykonujemy analizy projektów biurowych, handlowych, magazynowych
i wielofunkcyjnych. W ramach analizy
proponujemy m.in. optmalną strukturę projektu oraz profil potencjalnego
nabywcy-najemcy i chłonności rynku,
a także charakterystykę rynku, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnie realizowanych i planowanych inwestycji podobnego typu.
Analizy konkurencji
RAPORTY
Analizy lokalizacji inwestycji
Przeprowadzamy szczegółowy monitoring konkurencyjnych projektów położonych, realizowanych lub planowanych w
rejonie planowanej inwestycji.
Analizy SWOT
Wykonujemy kompleksowe analizy
przedsięwzięć deweloperskich wg metodologii analizy SWOT: identyfikację i ana10
Raporty o rynku nieruchomości
Diagnozujemy bieżącą sytuację na polskim rynku nieruchomości mieszkaniowych oraz komercyjnych. Obejmujemy
monitoringiem największe polskie miasta, a także wschodzące rynki mniejszych
miast. Prognozujemy kierunki rozwoju
sytuacji na rynku nieruchomości.
Raporty o polskim rynku budowlanym
Zestawiając dane historyczne z aktualnymi sygnałami i informacjami rynkowymi
tworzymy wiarygodne i rzetelne prognozy rozwoju sytuacji w budownictwie.
Raporty o polskim rynku nieruchomości mieszkaniowych
Dysponując danymi i informacjami od
kilkuset naszych doradców i pośredników
z całego kraju oraz monitorując pierwotny i wtórny rynek sprzedaży oraz rynek
wynajmu tworzymy rzetelne raporty prezentujące aktualną sytuację na rynku nieruchomości mieszkaniowych.
Raporty o polskim rynku nieruchomości komercyjnych
Opracowujemy raporty w ścisłej współpracy z naszymi doradcami i pośrednikami na rynku nieruchomości komercyjnych oraz wykorzystując systematycznie
zbierane dane o nowych inwestycjach.
Nasze raporty to doskonałe źródło wiedzy rynkowej.
Raporty o lokalnych rynkach nieruchomości
Dzięki dokładnemu monitoringowi, a także analizie transakcji i ofert, nasze raporty
o rynkach lokalnych stanowią bogate
kompendium wiedzy o sytuacji w poszczególnych miastach, z przejrzystym
i kompletnym obrazem danego rynku.
Emmerson S.A.
DZIAŁ BADAŃ I ANALIZ
ul. Lubicz 34/11, 31 – 512 KRAKÓW,
tel.: 012 356 10 08, fax: 012 356 10 02,
e-mail: [email protected]
GDAŃSK
ul. Podwale Staromiejskie 106, 80-844 Gdańsk,
tel. 058 321 97 00, fax 58 321 97 10,
KRAKÓW
ul. Karmelicka 29/1, 31-131 Kraków,
tel. 012 631 39 00, fax 012 631 39 01,
ul. Raciborska 17, 30-384 Kraków,
tel. 012 257 36 90, fax 012 257 36 91,
ul. Starowiślna 16, 31-032 Kraków,
tel. 012 356 10 00, fax 012 356 10 50,
POZNAŃ
ul. Dąbrowskiego 18, 60-839 Poznań,
tel. 061 641 40 00, fax 061 641 40 07,
SOPOT
Al. Niepodległości 771, 81-838 Sopot,
tel. 058 347 09 49, fax 58 347 09 50,
OFERTA FIRMY
PL
NASZE ODDZIAŁY
Emmerson S.A.
Powstała w 1994 roku i jest obecnie jedną z największych polskich firm zajmujących się nieruch
omościami. Naszą ofertę kierujemy do osób prywatnych,firm oraz instytucji krajowych zagranicznych. Oferujemy szeroki zakres usług.
NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWE
Na rynku wtórnym pośredniczymy w sprzedaży/kupnie mieszkań, apartamentów, domów, rezydencji oraz działek budowlanych. Dzięki ścisłej współpracy z prawnikami, doradcami kredytowymi,
projektantami wnętrz, architektami i specjalistami w zakresie reklamy jesteśmy w stanie zapewnić
Państwu kompleksową opiekę i doradztwo. W ofercie działu wynajmu znajdą Państwo bogaty wybór nieruchomości na cele mieszkalne, od studia do willi z ogrodem.
NOWE INWESTYCJE
Na rynku pierwotnym współpracujemy z czołowymi deweloperami i inwestorami. W ramach
kompleksowej obsługi procesu inwestycyjnego oferujemy m.in. poszukiwanie gruntów na
cele inwestycyjne, badania rynku mieszkaniowego, opracowanie planów marketingowych, organizację sprzedaży i zarządzanie realizowanymi projektami. Klientom indywidualnym zainteresowanym kupnem nieruchomości w atrakcyjnej miejscowości wypoczynkowej w Polsce lub
zagranicą zapewniamy pomoc w wyborze optymalnej oferty i realizacji transakcji. Oferujemy
doradztwo prawne i kredytowe.
NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNE
WARSZAWA
ATRIUM CENTRUM
Al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa,
tel. 022 827 00 00, fax 022 828 92 97,
e-mail: Emmerson [email protected]
Oferujemy wszechstronne usługi związane z obsługą transakcji najmu, wynajmu, kupna i sprzedaży
powierzchni biurowych, magazynowych i handlowych oraz pośrednictwo przy pozyskiwaniu nowych terenów i projektów pod inwestycje. Obsługujemy właścicieli nieruchomości, najemców oraz
inwestorów. Do grona naszych klientów należą korporacje międzynarodowe, instytucje państwowe finansowe, organizacje sektora publicznego oraz deweloperzy krajowi i zagraniczni.
BIAŁOŁĘKA
ul. Światowida 61a, 03-144 Warszawa,
tel. 022 380 15 30, fax 022 380 15 31,
ZARZĄDZANIE NIERUCHOMOŚCIAMI
PRAGA POŁUDNIE
ul. Grochowska 8c, 04-217 Warszawa,
tel. 022 512 68 68, fax 022 512 68 69,
ŚRÓDMIEŚCIE
ul. Wspólna 35, 00-519 Warszawa,
tel. 022 380 34 34, fax 022 380 34 34 w. 109,
URSYNÓW
ul. Przy Bażantarni 11, 02-793 Warszawa,
tel. 022 649 36 62, fax 022 545 52 81,
WOLA
Al. Solidarności 129/131, 00-898 Warszawa,
tel. 022 595 24 50, fax 022 595 24 59,
ŻOLIBORZ
ul. Hanki Czaki 2, 01-588 Warszawa,
tel. 022 569 60 10, fax 022 569 60 19,
Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie zarządzania nieruchomościami mieszkaniowmi, biurowymi, handlowymi, magazynowymi i przemysłowymi: administrowanie nieruchmościami, obsługę techniczną budynków, ochronę, utrzymanie czystości, usługi cateringowe i inne. Na zlecenie zajmiemy się
także aranżacją, wykończeniem, umeblowaniem i wyposażeniem wnętrz w dowolnym standardzie.
WYCENY MAJĄTKOWE
Poprzez spółkę satelicką Emmerson S.A. Evaluation, w której pracuje kilkunastu doświadczonych, posiadających uprawnienia państwowe rzeczoznawców majątkowych z całej Polski oferujemy wyceny
wartości: mieszkań, działek, domów jednorodzinnych, budynków wielorodzinnych, biurowców, lokali
użytkowych, centrów handlowych, magazynowych, dystrybucyjnych i logistycznych, nieruchomości
przemysłowych, gruntów inwestycyjnych, hoteli oraz wszelkich innych nieruchomości. Część z rzeczoznawców Emmerson S.A. Evaluation uzyskało już uznawane w granicach Unii Europejskiej certyfikaty TEGoVA.
BADANIA I ANALIZY RYNKU NIERUCHOMOŚCI
Dzięki wieloletniej działalności dysponujemy wszec stronną wiedzą na temat rynku nieruchomości. Oferujemy raporty o lokalnym rynku, analizy projektów inwestycyjnych i konsultacje.
Dysponujemy danymi porównawczymi z różnych etapów rozwoju rynku i różnych jego segmentów. Bogate archiwum transakcyjne oraz stała współpraca z innymi działami firmy Emmerson S.A. zapewniają naszym klientom najbardziej aktualne opracowania.
WROCŁAW
ul. Gajowicka 195, 53-150 Wrocław,
tel. 071 337 40 00, fax 071 337 40 10,
ul. Grabiszyńska 281, 53-234 Wrocław,
tel. 071 750 50 30, fax 071 750 50 31,
www.emmerson.pl
11
20
0
-7,8%
2001
2002
2003
Value of construction market
Polish Construction
f - forecast Market 2008
2000
2004
2005
2006
2007
2008f
Dynamics of construction market
-10%
Source: Emmerson S.A Market Research Department on the basis of GUS data
Construction market - size and dynamics (PLN billion %, 2000-2008)
Construction
market
- size and dynamics
(PLNindustry
billion (%,
%, 2003-2007)
2000-2008)
Annual
changes
in construction
& installation
160
160
140
140
120
120
100
100
80
80
60
60
40
40
20
20
0
0
102,0
102,0
126,9
126,9
15,4%
15,4%
15,9
80,7
80,7
81,8
81,8
76,4
76,4
3,0%
1,6
3,0%
2,3
-2,5%
-2,5%
85,7
85,7
6,2%
6,2%
76,4
76,4
78,3
78,3
0,7%
0,7%
-0,2%
-0,2%
0,7
-7,8%
-7,8%
2001
2002
2003
2001
2002
2003
Value of construction market
-7,8 Value of construction market
f - forecast
2 0f 0- 3forecast
2004
2000
2000
15,1%
15,1
15,1%
2,9
152,3
152,3
15,4
14,0%
14,0%
13,0
-0,2
2004
2004
2005
2006
2007
2008f
2005
2006
2007
2008f
20%
20%
15%
15%
10%
10%
5%
5%
0%
0%
-5%
-5%
-10%
-10%
Source:
Department on
2 0 0 5 Emmerson S.A Market
2 0 0Research
6
2 0the
0 7 basis of GUS data
construction companies with more than 9 employees
all construction companies
Annual changes in construction & installation industrySource:
(%, 2003-2007)
Emmerson S.A Market Research Department on the basis of GUS data
Annual changes in construction & installation industry (%, 2003-2007)
15,4
15,4
15,9
15,9
Construction
market
- sizeof
and
dynamics (PLN
billion %,
2000-2008)
Business situation
- index
construction
& installation
in Poland
(I 2002 - VI15,1
2008)
160
140
120
100
80
60
40
20
0
15,1
80
60
1,6
1,6
40
2,9
2,9
2,3
2,3
80,7
81,8
20
76,40,7
0,7
3,0%0
-7,8
-7,8
-20
2003
2003
-40
-2,5%
76,4
78,3
0,7%
-0,2%
-0,2
-0,2
2004
13,0
152,3
13,0
102,0
126,9
15,1%
15,4%
85,7
20%
15%
14,0%
10%
5%
6,2%
0%
2005
2006
-5%
2007
2004
2005
2006
2007
-7,8%
-10%
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008f
construction
companies
with
more
than
9
employees
all
construction
companies
-60 Value of construction market
Dynamics
of construction
market
construction companies with more than 9 employees
all construction
companies
-80 f - forecast
Source:
Source: Emmerson
Emmerson S.A
S.A Market
Market Research
Research Department
Department on
on the
the basis
basis of
of GUS
GUS data
data
I
2002
VI
2002
I
2003
VI
2003
I
2004
VI
2004
10-49 employees
I
2005
VI
2005
I
2006
VI
2006
50-249 employees
I
2007
VI
2007
I
VI
2008 2008
250 and more employees
Businesschanges
situation
index of construction
& installation
in Poland
(I 2002
- VI Research
2008)
Emmerson
S.A Market
Annual
in --construction
& installation
industrySource:
(%,
2003-2007)
Business situation
index of construction
& installation
in Poland
(I 2002
- VI 2008) Department on the basis of GUS data
80
80
15,9
60
Forecast of construction
& installation (% change in real terms 2004 - 2010)
60
15,4
15,1
40
40
2,3
1,60
0
16%
16%
2,9
15%
0,7
-40
-40
-0,2
8%
-60
-60
-7,8
-80
2 0 0 3 VI
2 0 I0 6 VI
I
VI2 0 0 4 I
VI
I 2 0 0VI5
I
VI
I
VI 2 0 0 7
-80 I
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I 2008
VI
2002
2002
2003
2003
2004
2004
2005
2005
2006
2006
2007
2007
2008
2002 2002
2003 3%
2003
2004 2004
2005 2005
2006 2006
2007 2007
2008 2008
10-49 employees
50-249
employees
250 and more
employees
construction
companies with more than
9 employees
all construction
companies
0%10-49 employees
50-249 employees
Source:
Emmerson
S.A
Market
Research
Department
on
of
Source:
Emmerson
S.A
Market
Research
Department
on the
the basis
basis
of GUS
GUS data
data
2004
2005
2006
2007 Emmerson2008f
2009f Department
2010f
forecastof
Source:
S.A Market Research
on thef -basis
GUS data
Forecast of construction & installation (% change in real terms 2004 - 2010)
Source: Emmerson S.A Market Research Department
Business situation - index of construction & installation in Poland (I 2002 - VI 2008)
80
Employment level in construction companies (thousands 2000 - 1st half of 2008)
60
662
523
40
628
20
0
481
546
422
-20
2000
-40
16%
16%
16%
16%
2001
3%
2002
496
13%
13%
453
484
15%
15%
511
354
318
317
329
2003
2004
2005
2006
8%
8%
3%
0%
0%
2004 level of employment
2005
2006
2007 with more than
2008f9 employees
2009f
in construction
companies
-80 average
I
VI
I
VI
I
VI
I 2007VI
I
VI
I 2009fVI
2004
2005
2006
2008f
2002 2002
2003 2003
2004 2004
2005 2005
2006 2006
2007 2007
-60
average10-49
level employees
of employment in construction
industry
50-249
employees
2007 saw the highest size of the construction market in several years: nearly PLN 127 billion (an increase of 15.4% compared to 2006).
More than 90% of this value - PLN 114.7 billion
- has been worked out by construction companies, as opposed to individual, private investors.
The forecast for
construction and
installation industry
for 2008-2010
Over the coming years the clear upward
trend in the construction industry will continue. Somewhat less pronounced increases will
be in 2009 (we forecast an increase in the construction & installation industry of 8%) while
from 2010, the construction market will return
to the path of two-digit growth.
Stable growth of the economy and optimistic forecasts for the coming years
13%
-20
-20
Poland’s accession to the European Union,
increasing investments and EU funds available
to Poland are the main factors which have determined the situation of the construction industry in recent years. Since 2004 the construction activity has been constantly growing.
In our opinion, the most important factors with a positive impact on the construction market include:
13,0
20
20
The volume of the
construction market in
Poland
An increase in FDI flows to Poland
Huge European funds to finance construction of infrastructure
A boom related to EURO 2012
Growing construction activity, positive assessments and optimistic forecasts of the
future market situation by construction
companies
Dynamic increases in wages improve the
aggregated creditworthiness of society continued stable increases in the mortgage
market
549
555e
Increases in the production of cement.
359
385
Factors requiring caution in the formulation
of forecasts:
2007
1st half of 2008
2010f
I
VI2010f
2008 2008
f - forecast
f - forecast
Source:
S.A Market Research Department
250 andEmmerson
more employees
The threat of lower production of cement or
drastic increases in prices of this material
Insufficient production capacity of construction-industry companies in relation to
potential demand
Complex and restrictive EU provisions on
e - estimate
12
Emmerson S.A. Market Research Department
Employment level in construction companies (thousands
2000
1st
half
of
2008)
80
-40
60
-60
40
-80
20 I
2002
0
the protection of the environment, complicated administrative procedures related to
the organization of tenders.
Based on the observation of market trends
and on the analysis of the above-presented factors, we are forecasting stable increases in the
Polish construction market. We estimate that
in 2008 the construction & installation industry
will grow by around 16%. In 2009, the growth
VI
2002
I
2003
VI
2003
I
2004
VI
2004
10-49 employees
I
2005
VI
2005
I
2006
VI
2006
50-249 employees
I
2007
VI
2007
I
VI
2008 2008
-20 - we estimate that the growth Source: Emmerson
will clearly lessen
In 2010
(primarily
due to on
the
S.A Market
Research Department
theaccelerated
basis of GUS data
implementation of infrastructure projects and
of construction-40& installation industry will reach
continued favourable economic situation in
approx. 8%. In our view some adverse developForecast of construction
& installation (% change in real terms
2004 - 2010) real-estate market, as well as
-60
the commercial
ments will combine to contribute to this. There
greater
activity
of housing
developers) two-80 of adjustment after a period
will be some kind
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
I
VI
digit dynamics
of growth
will2008return - we fore2002 2002
2003 the
2003 development
2004 2004
2005 2005
2006 2006
2007
2007
2008
of 3 years of dynamic
growth;
cast a 15%
increase in the construction & in10-49
employees
50-249 employees
activity in the housing
market
will falter,16%there
16% 250 and more employees
stallation
industry.
15%
will still be some delays in the implementation Source: Emmerson S.A Market Research Department
on the basis of GUS data
13%
of large infrastructure projects.
8%
Construction Companies
3%
The construction industry employs approx. 550,000 people. Construction companies
with more than 9 employees employ currently
385,000 people.
Since mid-2005, employment in construction companies has been growing steadily.
In 2007, the average level of employment in
all companies with more than 9 employees
reached 359,000 (9.1% increase compared to
2006, when the figure was 329,000). In the first
half of 2008 the growth of the number of jobs
continued. At the end of June the companies
with more than 9 employees employed as
much as 385,000 (over 10% more than in the
first half of 2007). It should be noted that the level of employment is still far from optimal, if the
required capacity is to be reached. As many as
54% of the construction companies polled by
GUS in July 2008 complained about a shortage
of workers. According to construction-industry
employers the total shortfall in the Polish construction industry remains at the level of about
200,000 poeple.
Prices of construction
services
The construction market boom and stronger demand for contractors’ services, as well
as rising prices of construction materials and
energy have spurred construction-industry
companies to apply ever higher margins.
This trend is clearly visible in the chart
which presents the level of constructionrelated prices which have been growing at
a much faster pace than in manufacturing
(PPI index).
In the early months of 2008 there is a discernible trend towards more moderate increases in prices of construction services, however
these remain at a high level (in the first half of
2008, the prices of construction & installation
services increased by 6.5% on average).
2004
16%
16%
0%
15%
13%
2005
2006
2007
2008f
2009f
2010f
f - forecast
8%
Employment level in construction3%companies (thousands 2000 - 1st half of 2008)
0%
2004
662
523
628
481
2005
546
422
2006
496
354
2007
2008f
453
484
318
317
2009f
511
2010f
549
f - forecast
555e
329
359
385
Employment level in construction companies (thousands 2000 - 1st half of 2008)
2000
662
523
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
628
average level of employment
in construction companies with more than 9 employees
546
511
496
484
453
481 level of employment
average
in construction industry
422
354
329
318
317
e - estimate
2001
2002
2003
2007
1st half of 2008
549
555e
359
385
1st
2008
2004
2005 S.A Market
2006
2007
Source: Emmerson
Research Department
on half
the of
basis
of GUS data
average level of employment in construction companies with more than 9 employees
Index of prices in construction and other industrial production (%, year-to-year changes 2006 - VI 2008)
average level of employment in construction industry
9%
e -8%
estimate
7%
6%
5%
4%
Index of prices in construction
and other industrial production (%, year-to-year changes 2006 - VI 2008)
3%
2%
9%
1%
8%
0%
III
V
VII IX
XI
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
7% I
-1%
6% 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008
-2%
5%
prices in construction
prices in other industrial production
4%
3%
Source: GUS
2%
1%
0%
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
VII IX
XI
I
III
V
-1% 2006
2006 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008
Polish dwellings by-2%
age (as at 2007)
prices in construction
After 1990
18%
prices in other industrial production
Before 1945
21%
Source: GUS
Polish dwellings by age (as at 2007)
www.emmerson.pl
After 1990
18%
Before 1945
21%
13
prices
prices in
in construction
construction
prices
in
construction
prices
prices in
in other
other industrial
industrial production
production
prices
in
other
industrial
production
Source: GUS
Source:
Source: GUS
GUS
Source: GUS
Polish dwellings by age (as at 2007)
Polish
Polish dwellings
dwellings by
by age
age (as
(as at
at 2007)
2007)
Housing Development
Before 1945
21%Before 1945
Before 1945
1945
Before
21%
21%
21%
After 1990
18%
After
After 1990
1990
After
1990
18%
18%
18%
1971-1989
36%
1971-1989
1971-1989
1971-1989
36%
36%
36%
1946-1970
25%1946-1970
1946-1970
1946-1970
25%
25%
25%
Source: GUS
Source:
Source: GUS
GUS
Source: GUS
Average habitable area of a dwelling completed (sq m 2007 - 1st half of 2008)
Average
Average habitable
habitable area
area of
of aa dwelling
dwelling completed
completed (sq
(sq m
m 2007
2007 -- 1st
1st half
half of
of 2008)
2008)
89,7
89,7
89,7
89,7
115,8
115,8
115,8
115,8
99,3
99,3
99,3
99,3
86,0
86,0
86,0
86,0
2001
2000
2001
2001
2000
2000
2001
2000
107,5
107,5
107,5
107,5
2003
2003
2003
2003
2002
2002
2002
2002
101,7
101,7
101,7
101,7
105,3
105,3
105,3
105,3
2004
2004
2004
2004
2005
2005
2005
2005
Existing housing stock in Poland
105,3
105,3
105,3
105,3
105,6
105,6
105,6
105,6
(as at the end of 2007)
Housing Stock
1st half of 2008
2007
1st
1st half
half of
of 2008
2008
2007
2007
1st
half
of
2008
2007
2006
2006
2006
2006
Source:
Source: GUS
GUS
Source: GUS
Market for new dwelings by investor (1st half of 2008)
Market
of
Market for
for new
new dwelings
dwelings by
by investor
investor (1st
(1st half
half
of 2008)
2008) Others
Housing
4%Others
Others
Others
4%
4%
4%
Developers
41%
Developers
Developers
Developers
41%
41%
41%
Individual investors
50%Individual investors
investors
Individual
50%
50%
50%
Source:
Source: Emmerson
Emmerson S.A
S.A Market
Market Research
Research Department
Department on
on the
the basis
basis of
of GUS
GUS data
data
Number of dwelling units under construction and building permits issued (thousands
2000
- 1st halfdwelling
of 2008)
Number
Number of
of dwelling units
units under
under construction
construction and
and building
building permits
permits issued
issued (thousands
(thousands
2000
1st
half
of
2008)
2000 - 1st half of 2008)
247,7
185,1 247,7
247,7
247,7
168,4 185,1
185,1
138,0
152,0
149,0
185,1
125,8
114,4
168,4
168,4
97,2 115,9 105,8 123,9 138,0
94,7 115,0
168,4
152,0
138,0
149,0
152,0
82,4
101,4
125,8
149,0
77,0 87,9
138,0
125,8 152,0 114,4
125,8
114,4 149,0
123,9
105,8
123,9
105,8
114,4
115,9
97,2
94,7
115,0
115,9 105,8 123,9
97,2 115,9
94,7 115,0
82,4
115,0
77,0
82,4 101,4
94,7
101,4 97,2
77,0 87,9
82,4
101,4
77,0
87,9
87,9
2000
2000
2000
2001
2001
2001
2001
2002
2003
2002
2003
2002under construction
2003
2002
2003
under
under construction
construction
under
construction
2004
2005
2004
2005
2004
2005
2004
2005
building permits
building
building permits
permits
building
permits
2006
2006
2006
2006
2007
2007
2007
2007
In cities
8.7 million dwellings
In rural areas
Source: Emmerson’s Market Researtch Department on the basis of GUS
Comparing the number of existing dwellings with the number of independent households, taking into account dwelling owners
seeking to move from old dwellings to newer
ones or replace smaller with larger ones as well
as investors looking for investment in housing, we estimate that Poland needs at least
1.5 million more dwellings. This gives a picture of
a big and still unsatisfied demand in Poland in
the market in which developers operate.
The combined area of all dwellings in
Poland is nearly 910 million sq m. This means
that the average dwelling in Poland is about
70 sq m large. On average, three people live in
a Polish dwelling, with about 0.8 persons per
one habitable room.
2000
including:
Source: GUS
cooperatives
Housing
Housing
Housing
5%
cooperatives
cooperatives
cooperatives
5%
5%
5%
In Poland, there is slightly more than
13 million dwellings. More than 8.7 million of
them are in the cities, and nearly 4.3 million
in rural areas. On average, there are currently
around 341 dwellings per 1,000 inhabitants in
Poland, compared to around 450 dwellings per
1,000 inhabitants on average in the European
Union. In the Czech Republic the value of
the index is around 430 dwellings for 1,000
inhabitants, and in countries such as France,
Spain or Portugal - more than 500. Low value of
this indicator demonstrates, on one hand, poor
development of the Polish housing market and,
on the other, can be perceived as evidence of
a strong growth potential of this market.
1st half of 2008
1st
1st half
half of
of 2008
2008
1st
half
of
2008
Only less than one in five Polish dwellings
were built after 1990, while nearly half of the
housing stock were built before 1970. A large
number of old dwellings determines a substantial demand for repairs.
2007 was the best period in housing
construction since 2003. Early months of this
year brought even better figures. In the first
half of 2008 nearly 68,000 new dwellings were
registered - approx. by 28% more than in the
corresponding period of 2007. Given that the
average time of building a multi-dwelling unit
is two years (the construction of single-dwelling units lasts statistically longer), a growing
number of new dwellings will be brought into
the housing market in the coming years. Our
estimates show that in 2008 approximately
Source: GUS
Source:
Source: GUS
GUS
Source: GUS
14
Construction
& installation in non-residential construction in Poland, by types of buildings (1st half of 2008*)Emmerson S.A. Market Research Department
5%
180,000 dwellings will be completed.
The number of building permits and commenced construction investments has been
steadily growing since 2002, which was the
worst period in this respect in several years. Last
year hit a record both in terms of permits and
commenced construction investments (the
construction of 185,100 dwellings started, and
another 247,700 permits were issued).
Housing development has good perspectives. The most important factors determining
the increase in housing construction activity
in our view include:
Structural factors – the baby-boom genera-
Developers
41%
50%
Developers
41%
50%
tion of the early 80s still continues their entry
into adulthood (this situation will continue
until 2015)
The deficit of dwellings (we estimate that The only group of dwellings from the second
Number
dwelling
units
underdwellings)
construction and building
permits
(thousands
thereoflacks
1,5-2,0
million
-handissued
market
that may be an actual challenSource: Emmerson S.A Market Research Department on the basis of GUS data
2000
1st
half
of
2008)
ge
to
new
dwellings
sold by developers are
VAT rate maintainet at 7% in housing devedwellings built after 1990. In view of the fact
lopment (flats up to 150 sq m and houses
Number
under
and building
permits
issued
(thousands
that their
number
is relatively low (only 18%
with of
andwelling
area ofunits
up to
300construction
sq m – a clear
si247,7
2000
1st
half
of
2008)
of the housing stock), this is not a serious
tuation and ensured preparation of business
185,1
plans)
138,0
152,0
125,8 wages
Rising
and149,0
dynamically falling unem114,4
105,8 123,9
115,9
97,2
82,4 101,4con77,0 87,9
ployment make a large group
of people
sider improving their housing situation
125,8 152,0
149,0
114,4
A vast majority
of Polish dwellings are several97,2 115,9 105,8 123,9
77,0 87,9 82,4 101,4
dozen years old - their lifetime
is coming to
2000
2001
2002
threat in long-term
Persistent upward trend in the initial months
of the number of building permits issued.
Non-residential
Construction
Poland’s rapid economic growth, increasing stock of foreign direct investment, growing purchasing power and rapidly expanding
market for consumer goods, growing interest of
foreign investment-fund managers and foreign
developers in the Polish market for commercial
real estate, as well as increasing interest of domestic developers in commercial construction
market and a growing share of the services
sector in generating the GDP are in our view
the most influential determinants of the optimistic future of non-residential construction
in Poland.
Industrial & wearehousing
construction
Currently there are 115 logistics parks located in the territory of Poland, and 24 more
are in the process of implementation. Emmerson’s Market Researtch Department estimates
that at the beginning of the second quarter
of 2008 the stock of modern warehausing
Space amounted to over 4.2 million sq m. At
the same time, another 1,460,000 sq m were
under construction. Most warehouses are located in Poznan (420,000 sq m), in Upper Silesia
(280,000 sq m), in Central Poland (260,000 sq
m) and Wroclaw (154,000 sq m). Only 270,000 sq m
are under construction in the Warsaw zone,
which means that the capital will continue to
diminish its share of warehousing space in relation to other, constantly developing regional
markets. Krakow is noteworthy with around
50,000 sq m of modern areas under construction, and a further 150,000 sq m planned.
www.emmerson.pl
an end - they must undergo major renovation or demolition - this will speed up investSource: Emmerson S.A Market Research Department on the basis of GUS data
ment decisions to purchase new dwellings
2003
under construction
2000
2001
2002
2003
under construction
2004
168,4
247,7
94,7 115,0
185,1
138,0 168,4
94,7 115,0
2005
2006
2007
1st half of 2008
2006
2007
1st half ofSource:
2008 GUS
building permits
2004
2005
building permits
Construction & installation in non-residential construction in Poland, by types of buildings (1st half of 2008*)
Source: GUS
Other (including hotels
Industrial and storehouse
Construction &andinstallation
in non-residential construction in Poland, by types35,6%
of buildings (1st half of 2008*)
tourist accomodation)
12,2%
Other (including hotels
and tourist accomodation)
Offices12,2%
11,9%
Industrial and storehouse
35,6%
Offices
Cultural, learning,
sporting,
11,9%
medical,hospital facilites
17,5%
Commerce and services
22,8%
Cultural, learning, sporting,
Commerce and services
medical,hospital
22,8%
* Estimates of Emmerson
S.A. Market facilites
Research Department on the basis of preliminary GUS data
17,5%
area in Poland
sq m 2002
- 1stofquarter
*Industrial
Estimates of Emmerson
S.A. Market(thousands
Research Department
on the basis
preliminary2008)
GUS data
Industrial
area in Poland (thousands sq m 2002 - 1st quarter 2008)
4500
4000
3500
3000
4500
2500
4000
2000
3500
1500
3000
1000
2500
500
2000
15000
1000
500
0
2002
2003
2004
2005
2006
2002
2003
2004
2005
2006
2007
1st quarter 2008
2007
1st quarter 2008
Aggregate supply of modern commercial space in Poland over 2002 - 2010
12
Aggregate supply of modern commercial space in Poland over 2002 - 2010
10
128
Aggregated
supply milion 106
sq m
84
Aggregated
supply milion 62
sq m
40
2
2002
2003
2004
2005
2006
2007
1st half
of 2008
2nd half
of 2008
15
220
3500
180
130
120
1500
80
3000
1000
2500
Cracow
Tri-City
Wroclaw
Katowice
Poznan
Łodz
500 Warsaw
2000Construction Market 2008
Polish
0
Market
Research
1500
2002
2003
2004
2005
2006 Source: Emmerson
2007 S.A 1st
quarter
2008 Department
1000
Civil engineering
works by type (1st half of 2008*)
500
0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
1st quarter 2008
Motorways, sxpress ways city roads
Aggregate supply of Others
modern
commercial
space
in
Poland
over
2002
2010
8,8%
and other roads
34,8%
Bridges, viaducts and 12
overpasses,
tunels, overground and
underground passages
Pipelines of the distribution
Aggregate
supply10of modern
commercial space in Poland over 2002 - 2010
6,8%
and cable distribution networks
20,5%
8 Railways
Aggregated 12
7,0%
supply milion 6
10 lines
m
Pipelines,sqtelecomunication
Industrial complex
and long - distance power
11,7%
4 lines
10,4%
8
Aggregated
2
supply milion 6
sq m
0
*Estimates of Emmerson4S.A. Market Research Department based on preliminary GUS data
1st half
2nd half
2002
2003
2004
2005
2006
2007
of 2008
of 2008
2
-2010f
0
Scheduled expenditure2002
in the national
construction
2012)
1st-half
2003 road2004
2005programme
2006 (PLN billion
2007 2008
c
For years now Poland has been among the
most attractive commercial markets in Europe.
The demographic potential, steady economic
growth, falling unemployment, rising purchasing power of society and relatively smaller
saturation with modern commercial areas are
the main factors in favour of further dynamic
development of the commercial market in
Poland. Emmerson’s Market Researtch Department estimates that at the end of the first half
of 2008, the stock of modern commercial space
amounted to over 7.77 million sqm, of which
approximately 17% located in Warsaw.
Office Construction
2nd half
of 2008
Stock of modern office space in Warsaw and other major cities of Poland (thousands sq m, 1st quarter
2008)
-2010f
of 2008
3.000
32,4
31,4
Stock of modern office space in Warsaw and other major cities of Poland (thousands sq m, 1st quarter 2008)
23,2
20,8
3.000
13,2
2008
Warsaw
260
2009 220
Cracow
Tri-City
260
220
Civil engineering
works by type
2008*)
Warsaw
Cracow(1st half of
Tri-City
2010
180
130
Wroclaw
Katowice
180
130
Wroclaw
Katowice
2011
120
Poznan
2012
80
Łodz of Infrastructure
Source: Ministry
120 S.A Market80Research Department
Source: Emmerson
Poznan
Łodz
Others
8,8%
and other roads
34,8%
Civil engineering works by type (1st half of 2008*)
Bridges, viaducts and overpasses,
tunels, overground and
Others
6,8%
8,8%
Motorways,
sxpress
ways city roads
Pipelines of the
distribution
and other
roads
cable distribution
networks
34,8%
20,5%
Railways
tunels, overground7,0%
and
Pipelines
the distribution
Pipelines, telecomunication6,8%
lines
Industrial ofcomplex
and
cable distribution networks
and long - distance power lines
11,7%
20,5%
10,4%
Railways works in construction and installation industry (2000 - 1st half of 2008)
Share of civil engineering
7,0%
42,5 % lines 44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,
2 % complex
45,4%
Pipelines, telecomunication
Industrial
*Estimates
S.A. Market
and longof-Emmerson
distance power
lines Research Department based on preliminary GUS data
11,7%
10,4%
c
*Estimates
of Emmerson
S.A. Market
Research
Department
on preliminaryprogramme
GUS data
Scheduled
expenditure
in the
national
roadbased
construction
(PLN billion 2008 - 2012)
c
Scheduled
expenditure
the national
programme
billion 2008
57,5 % in55,5%
49,5%road construction
48,7%
51,3%
48,0% (PLN
47,1%
48,8 %- 2012)
54,6%
32,4
2000
2001
2002
20,8
other construction and installation
32,4
2003
31,4
2004
2005
civil engineering
31,4
13,2
23,2
20,8
2008
2009
2010
2011
Polish market for office facilities is characterised by a medium-term potential for further
growth. Large demand for modern facilities
and still insufficient supply of high-class units
is responsible for a situation where more and
more transactions are concluded on a pre-lease
basis. As for Warsaw by the end of 2009 the office market will be supplied with an additional
600,000 sq m. The Mokotow district of Warsaw
will remain the leader of this growth with 70%
more office areas in the period under review.
Clearly limited supply of new buildings in the
centre of the city may result in further increases in rental rates, which in some projects now
reach the level of EUR 35-38 per sq m. Among
regional cities, the most dynamic growth will
be recorded in Wroclaw (about 200,000 sq m
by the end of 2009), with the largest number
of ongoing construction investment as well as
Katowice, and Lodz (respectively 130,000 and
100,000 sq m over the same period), where the
growth will be most dramatic in relation to the
currently available stock.
Civil Engineering
Civil engineering is the largest segment of the
Polish construction market. With the increasing
scale of infrastructure projects being carried out
in Poland, revenues of companies specialised in
engineering works are growing. By definition,
these are large companies, with a rich stock of
available machinery and specialized workers.
The customers of companies specialising
in civil engineering can be divided roughly into
two groups:
The public sector - implementing general
public-utility investments (infrastructure
projects financed with growing EU funds).
Industrial companies (especially heavy industry) investing in the development of
their manufacturing capacity.
2006
2007 I poł. 2008*
23,2
* - estimates based on preliminary data
16
Construction of Commercial Facilities
13,2
2012
The largest segments of the engineering
market are transport construction (especially
roads construction), environmental protection
facilities and energy-sector construction.
Source: Ministry of Infrastructure
260
Road construction is still the largest segment of civil engineering. According to our estimates in 2007 the road construction industry
accounted for more than 41% of revenues of
engineering firms - this was the highest recorded share in Poland since the 1990s. It should
be noted that the complex administrative rules
and lack of decisive action on the part of the
Ministry of Infrastructure have resulted in delays in the implementation of major road construction projects. In the first half of the year the
share of road construction in civil engineering
construction decreased to less than 35%.
Expenditure by types of investment tasks
in the national roads construction programme
for 2008-2012:
220
180
130
120
80
Poznan
120
Łodz
80
Warsaw
Cracow
260
Tri-City
220
Wroclaw
180
Katowice
130
Warsaw
Cracow
Tri-City
Wroclaw
Katowice
Civil engineering works by type (1st half of 2008*)
Poznan
Łodz
Othersby type (1st half of 2008*)
Civil engineering works
and other roads
34,8%
8,8%
Others
tunels, overground
and
8,8%
6,8%
tunels, overground
and
Railways
7,0%
6,8%
Pipelines, telecomunication lines
Railways
and long - distance power
lines
7,0%
10,4%
and other roads
34,8%
20,5%
20,5%
Industrial complex
11,7%
Pipelines, telecomunication lines
and long - distance power lines
10,4%
*Estimates of Emmerson S.A. Market Research Department based on preliminary GUS data
Motorways - PLN 18.2 billion
Industrial complex
11,7%
Expressways - PLN 46.9 billion
*Estimates of Emmerson S.A. Market Research Department based on preliminary GUS data
Ring roads - PLN 6.5 billion
c
Scheduled
expenditure in the national road construction
programme (PLN billion 2008 - 2012)
Strengthening and rebuilding - PLN 4.8 billion
Preparatory
work
- PLN 8.9 billion
and
supervision
Other capital expenditure (related to offices equipment and furnishing, patrol cars)
- PLN 1.6 billion
Program Reserve and reserve for guarantee
deposits and litigation - PLN 17.8 billion.
c
Scheduled
expenditure in the national road construction programme (PLN billion 2008 - 2012)
20,8
32,4
31,4
32,4
31,4
23,2
13,2
23,2
20,8
13,2
The programme includes the item of
"Maintenance of roads" which provides for expenditure on the maintenance and management of roads in the years 2008-2012 in the
amount of PLN 16.3 billion.
2008
2009
2010
2011
2008
2009
2010
2011
Civil engineering in the forthcoming years
will continue to be the crucial segment of the
construction market in Poland. EU funds provided in the budget for 2007-2013 represent
a unique opportunity for Poland to carry out
massive infrastructure projects in transport and
environmental protection. There is more than
EUR 85 billion available, including the national
contribution, most of which will be allocated to
such projects.
2012
2012
Share of civil engineering works in construction and installation industry (2000 - 1st half of 2008)
42,5 %
44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,2 %
45,4%
42,5 %
44,5%
50,5%
51,3%
48,7%
52,0%
52,9%
51,2 %
45,4%
57,5 %
55,5%
49,5%
48,7%
51,3%
48,0%
47,1%
48,8 %
54,6%
Share of civil engineering works in construction and installation industry (2000 - 1st half of 2008)
2000
2001
2002
2003
57,5 %
55,5%
49,5%
48,7%
2000
2001
2002
2003
www.emmerson.pl
2004
2005
2006
2007 I poł. 2008*
51,3%
48,0%
47,1%
48,8 %
54,6%
civil engineering
2004
2005
2006
2007 I poł. 2008*
civil engineering
17
WHAT WE OFFER
MARKET RESEARCH
Investment effectiveness and profitability analysis (feasibility studies)
We carry out analyses of investment projects and examine risk factors and the investment effectiveness of projects in relation to the type and sources of financing.
While creating investment scenarios, we
use the latest data and market rates.
Financial analysis
We offer reliable and comprehensive financial analyses. Each report includes
a project’s financial plan with estimated
investment outlays and financial flows. We
also analyze risks linked with the project
and investment sensitivity.
Business plans
We analyze investment projects in terms
of their competitiveness on the market,
strong and weak points and potential
buyer groups. We develop marketing and
sales plans for investment projects and
construction work schedules. Owing to a
detailed analysis, the investor receives clear
data on which they can base their choice
of an investment option.
Buyer preference studies
We study the preferences of apartment
buyers with regard to different factors,
such as price, area, location and the number of rooms. On request we carry out additional polls among clients.
Investment location analysis
We examine various aspects of an investment project’s location and all the important factors determining its attractiveness.
Competition analysis
We provide detailed monitoring of rival
projects under construction or planned in
the area of an investment project planned
by a client.
SWOT analysis
We provide comprehensive analyses of developer projects using the SWOT analysis
method for the identification of strengths,
18
weaknesses, opportunities and threats. We
also determine the strategic position of
our clients and their possible directions of
development.
Marketing and sales strategies for
investment projects
We develop marketing and sales strategies
aimed at optimizing return on investment
projects. These are preceded by market
research to evaluate the adequacy of the
suggested solutions.
Residential project analysis
We offer residential project analyses, in
particular competition analysis, marketing
opinion, identification of potential target
groups, and recommended prices.
Commercial project analysis
We deliver office, commercial, warehouse
and multifunction project analyses. As part
of the analysis, we suggest an optimum
project structure and a potential buyer/
tenant mix, coupled with an evaluation of
the market’s depth, as well as other market
characteristics, with a special focus on similar investment projects under construction
or in the pipeline.
REPORTS
Real estate reports
We analyze current developments on the
Polish residential and commercial property
market. We monitor the biggest Polish cities and the emerging markets in smaller
cities. We forecast development trends for
the real estate market.
Reports on the Polish construction market
We develop solid and reliable forecasts for
the construction sector based on an analysis of historical data and current market
signals and information.
Reports on the Polish residential
property market
We provide reliable reports on the current
situation on the residential property market, using data and information from several hundred consultants and agents from
across the country. We monitor both new
residential projects and the resale market
as well as the rental market.
Reports on the Polish commercial property market
We develop reports on the Polish commercial property market in cooperation
with our consultants and agents, using
a collection of systematically gathered
data on new investment projects. Our reports are an excellent source of knowledge
about what is happening in the market.
Reports on local real estate markets
Owing to detailed monitoring and an
analysis of transactions and offers, our local market reports are a treasure-trove of
information on the developments in different cities, with a clear and complete picture of each market.
Emmerson S.A.
MARKET RESEARCH DEPARTMENT
ul. Lubicz 34/11, 31 – 512 KRAKÓW,
tel.: 012 356 10 08, fax: 012 356 10 02,
OUR OFFICES
ABOUT US
GDAŃSK
ul. Podwale Staromiejskie 106, 80-844 Gdańsk,
tel. 058 321 97 00, fax 58 321 97 10,
Emmerson S.A.
KRAKÓW
ul. Karmelicka 29/1, 31-131 Kraków,
tel. 012 631 39 00, fax 012 631 39 01,
ul. Raciborska 17, 30-384 Kraków,
tel. 012 257 36 90, fax 012 257 36 91,
ul. Starowiślna 16, 31-032 Kraków,
tel. 012 356 10 00, fax 012 356 10 50,
POZNAŃ
ul. Dąbrowskiego 18, 60-839 Poznań,
tel. 061 641 40 00, fax 061 641 40 07,
SOPOT
Al. Niepodległości 771, 81-838 Sopot,
tel. 058 347 09 49, fax 58 347 09 50,
WARSZAWA
ATRIUM CENTRUM
Al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa,
tel. 022 827 00 00, fax 022 828 92 97,
e-mail: Emmerson [email protected]
BIAŁOŁĘKA
ul. Światowida 61a, 03-144 Warszawa,
tel. 022 380 15 30, fax 022 380 15 31,
PRAGA POŁUDNIE
ul. Grochowska 8c, 04-217 Warszawa,
tel. 022 512 68 68, fax 022 512 68 69,
ŚRÓDMIEŚCIE
ul. Wspólna 35, 00-519 Warszawa,
tel. 022 380 34 34, fax 022 380 34 34 w. 109,
URSYNÓW
ul. Przy Bażantarni 11, 02-793 Warszawa,
tel. 022 649 36 62, fax 022 545 52 81,
WOLA
Al. Solidarności 129/131, 00-898 Warszawa,
tel. 022 595 24 50, fax 022 595 24 59,
ŻOLIBORZ
ul. Hanki Czaki 2, 01-588 Warszawa,
tel. 022 569 60 10, fax 022 569 60 19,
Established in 1994, Emmerson is one of the largest real estate companies in Poland.
We provide a wide range of services to both Polish and foreign individuals, companies and
institutions.
RESIDENTIAL PROPERTIES
On the residential resale market we act as agents in the sale and purchase of apartments,
houses, premium residences and construction plots. Thanks to close cooperation with lawyers, credit consultants, interior decorators, architects and advertising experts, we provide comprehensive assistance and advice. Our rental department offers a wide range
of residential properties from studios to villas with gardens.
NEW INVESTMENT PROJECTS
On the new-apartment market, we work together with leading developers and investors.
We offer comprehensive investment process services, including finding land for investment
projects, residential market research, developing marketing plans, handling the sales process,
and project management. We provide assistance to individual clients interested in buying properties in attractive vacation resorts, helping them choose the best offer and handling the
transaction. We offer legal and credit advice.
COMMERCIAL PROPERTIES
We offer comprehensive services linked with the rental, purchase and sale of office, warehouse and retail space as well as services in the acquisition of land and projects for investment.
We provide services to property owners, tenants and investors. Our clients include international corporations, government and financial institutions, public sector organizations and domestic and foreign developers.
PROPERTY MANAGEMENT
We offer professional services in residential, office, commercial, warehouse and industrial property
management-property administration, building maintenance, security, cleaning, catering and other
services. On request we also provide interior arrangement, finishing, decoration and furnishing services.
PROPERTY EVALUATION
Via daughter company called Emmerson Evaluation that employs more than ten experienced and
State certified experts from across the country we may offer to valuate flats, plots, single family houses,
apartment houses, office buildings, commercial spaces, shopping, warehousing, distribution and logistics centers, industrial facilities, investment land, hotels or any other real estate. Some of experts from
Emmerson Evaluation achieved TEGoVA certification recognized, and valid within EU.
PROPERTY MARKET RESEARCH
Owing to our long-standing experience, we have an extensive knowledge of the real estate
market. We offer up-to-date reports on the local market, investment project analyses and consulting services. We have a large archive with business information and comparative data on
different stages of the market’s development and data on individual market segments.
WROCŁAW
ul. Gajowicka 195, 53-150 Wrocław,
tel. 071 337 40 00, fax 071 337 40 10,
ul. Grabiszyńska 281, 53-234 Wrocław,
tel. 071 750 50 30, fax 071 750 50 31,
www.emmerson.pl
19
Market Research Department
ul. Lubicz 34/11
31 – 512 KRAKÓW
tel.: 012 356 10 08
fax: 012 356 10 01

Polski Rynek Budowlany 2008 Polish Construction Market

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wieliczka - Free Commercial Site

Al. Armii Krajowej Kraków,

Sprzedam dom, mazowieckie Opis

82,73m² LOKAL USŁUGOWY NR 1

ÿþC h B odna W arszawa , - F ree R ental S ite

Kluczewsko, - FreeRealEstateSite (Listing #: 210610)

Koszty transakcyjne kupna/sprzedaży używanego mieszkania o

Zielonki - Free Real Estate Site

OFERTA PRACY Praca na stanowisku asystenta projektanta w

ÿþO bro D c ó w T obruku W arszawa ,