Muchy z obór, krowom lżej
Transkrypt
Muchy z obór, krowom lżej
Strona 20 www.wrp.pl Marek Gaworski SGGW Warszawa Nr 06/2009 (58) Utrzymaniu zwierząt inwentarskich towarzyszy szereg specyficznych problemów, które nasilają się w okresie podwyższonych temperatur otoczenia. Problemy przybierają w tym przypadku postać latającą, a nawet bzyczącą. To oczywiście muchy, z którymi czas podjąć równą walkę. Muchy z obór, krowom lżej M uchy i owady z rzędu muchówek stanowią poważne zagrożenie w produkcji zwierząt inwentarskich, w tym bydła mlecznego. Zagrożenie wynika z przenoszenia przez muchy szeregu groźnych chorób, w tym brucelozy i gruźlicy, co w połączeniu ze zdolnością owadów do szybkiego rozmnażania stanowi o konieczności podejmowania zdecydowanych działań profilaktycznych. Brak takich działań, obok dużej uciążliwości wynikającej z obecności owadów, może prowadzić do pogorszenia uzyskiwanych wyników produkcyjnych, a tym samym narażenia gospodarstwa na straty finansowe. Oręż w walce z muchami W praktyce wyróżnia się kilka zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich sposobów podejścia do zwalczania much, które nawzajem uzupełniając się sprzyjają skuteczności ochrony przed zagrożeniami ze strony owadów. Metody bezpośrednie uwzględniają wykorzystanie w walce z muchami środków chemicznych, biologicznych i mechanicznych, natomiast metoda pośrednia sprowadza się do zmniejszenia poziomu stężenia amoniaku w miejscach przeznaczonych do utrzymania zwierząt. Istotą pośredniej metody walki z muchami jest dbałość o higienę w pomieszczeniach inwentarskich, a więc systema- tyczne usuwanie odchodów i zachowanie czystości miejsc przeznaczonych do pobierania przez zwierzęta paszy i wody, a także okresowa dezynfekcja ścian i innych elementów konstrukcji. Chemia kontra muchy Skuteczność wykorzystania środków chemicznych w walce z muchami w budynkach inwentarskich jest uwarunkowana doraźnym przygotowaniem pomieszczeń, obejmującym oczyszczenie ścian z brudu i pajęczyn. Następnym etapem jest dobór właściwego środka chemicznego spośród preparatów z grupy insektycydów (do zwalczania dorosłych much) i larwicydów (na larwy). Dostępne na rynku preparaty są oferowane w formie proszku, granulatu, oprysku, a także gęstej zawiesiny przeznaczonej do nakładania na powierzchnie najbardziej oblegane przez muchy ogół w bezwietrznych miejscach, na posadzce, ściółce i rusztach. W praktyce znane są również środki do zwalczania much, przeznaczone do zasto- W warunkach naturalnych każda okazja jest dobra, by uniknąć, a przynajmniej osłabić kontakt z muchami. powłok malarskich. Każdy z preparatów wyróżnia się określoną specyfiką działania i zasadami zachowania bezpieczeństwa przy jego wykorzystaniu. Kierując się tymi zasadami, na czas stosowania niektórych środków chemicznych konieczne jest wyprowadzenie zwierząt poza budynek inwentarski. Do najszybszych metod zwalczania much zalicza się oprysk. Stosowane w tym przypadku silne środki chemiczne wymagają jednak dużej ostrożności, nie tylko w stosunku do zwierząt, ale i osób wykonujących oprysk. Środki w formie granulatów i proszków rozsypuje się na sowań zewnętrznych, tj. nacierania sierści zwierząt. Spośród dostępnych na rynku insektycydów można wybrać środki chemiczne takich firm, jak: Asplant, BASF, Bayer, Best Pest, Bros, De Insect, Fregata, Novartis, Rolvet, ZCh „Organika-Azot” i inne. Natomiast chemiczne preparaty na larwy, najczęściej w formie proszków do rozsypywania na posadzkach, oborniku i ściółce znajdują się w ofercie firm: Agrivet, BASF, Bayer, Novartis, Sano i innych. Biologia kontra muchy Biologiczne metody walki z muchami polegają na wykorzystaniu naturalnych wrogów much, tj. rozwijających się ich kosztem pasożytów. Cechą biomuch, tj. specjalnie wyselekcjonowanych gatunków much – kanibali jest zabijanie larw muchy domowej. Biomuchy najlepiej sprawdzają się w oborach rusztowych. Zaskoczyć muchę… pułapką Do wartościowych, a zarazem niskonakładowych rozwiązań w walce z muchami zalicza się użycie lepu. Lep, dzięki pokryciu odpowiednią substancją klejącą oraz w efekcie nadrukowania trójwymiarowego wzoru, stanowi doskonały środek wabiący i równocześnie wyłapujący muchy. Innym, znanym rozwiązaniem jest wykorzystanie organicznych przynęt, np. atraktantu, który poprzez silnie wydzielany zapach zwabia muchy do pułapki. Alternatywą dla wymienionych metod jest zastosowanie lamp owadobójczych, wśród których można wymienić lampy lepowe (z wkładem zwabiającym owady) i rażące (działające na zasadzie rażenia owadów prądem elektrycznym). Rynkowa oferta środków do zwalczania much jest bardzo bogata. Odpowiedni dobór tych środków w połączeniu z wiedzą na temat ich zastosowania stanowi o skuteczności corocznej walki z plagą owadów. n wr-076/09