Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej

SYLABUS rok akademicki 2016/17
Wydział Ekonomiczny
Uniwersytet Gdański
Nazwa przedmiotu Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej
Jednostka prowadząca przedmiot
Nazwisko prowadzącego
IHZ
Nazwa kierunku
Ekonomia/MSG
Kod ECTS
14.3.E.FZ.2819
Pkt.ECTS
1
Limit osób
20
Nazwa specjalności
BRAK;
dr Magdalena Mosionek-Schweda, mgr Łukasz Dopierała, mgr Joanna Adamska-Mieruszewska
Forma zajęć/Liczba godzin
Wykład
15
Ćwiczenia
0
Konwersatoria
0
Laboratoria komputerowe
Forma aktywności
0
Sumaryczna liczba godzin:
0
0
Lektoraty
Rok i rodzaj studiów:
3 SS1,
Semestr:
5,
Status przedmiotu:
Fakultatywny
Język wykładowy:
polski
Godziny z udziałem nauczyciela akademickiego (w tym
konsultacje, egzaminy i inne):
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego (samodzielna
praca studenta):
Seminaria
0
Sposób realizacji zajęć Zajęcia w sali dydaktycznej.
Metody dydaktyczne
Wykłady z prezentacjami multimedialnymi, Studia przypadków,
Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi
Wymagania formalne
Brak.
Wymagania wstepne
Brak.
Sposób i forma zaliczenia oraz kryteria oceny
Sposób zaliczenia
Kryteria oceny
Zaliczenie na ocenę
Zaliczenie w formie testu jednokrotnego wyboru. Ocena zostanie ustalona na podstawie skali:
0-50% ndst; 51-60%: dst; 61-70% dst+; 71-80%: db; 81-90%: db+; 91-100%: bdb
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z zasadami funkcjonowania oraz konstrukcją systemu emerytalnego jako
podsystemu w ramach systemu ubezpieczeń społecznych, w tym również prezentacja ogólnych zasad działania systemów
emerytalnych wybranych państw członkowskich Unii Europejskiej, co ma szczególne znaczenie w kontekście mobilności
pracowników na terenie jednolitego rynku europejskiego. Studenci zostaną również zaznajomieni z zasadami tzw. otwartej
metod koordynacji systemów emerytalnych poszczególnych państw członkowskich UE oraz funkcjonowaniem tzw. emerytury
europejskiej.
Efekty kształcenia się
Wiedza
E1_W02
Student ma podstawową wiedzę o procesach, zjawiskach, podmiotach, strukturach i
instytucjach ekonomicznych oraz o ich elementach i cechach .
E1_W03
Student ma podstawową wiedzę o relacjach między zjawiskami, podmiotami, strukturami
i instytucjami ekonomicznymi w skali mikro-, makroekonomicznej i sektorowej, zarówno
w wymiarze realnym, jak i pieniężnym, w tym z zakresu wybranej specjalności na
kierunku ekonomia.
E1_W05
Student ma podstawową wiedzę o człowieku jako podmiocie tworzącym struktury
ekonomiczne oraz ma elementarną wiedzę o zasadach i motywach działania człowieka w
tych strukturach.
MSG1_W05 Student zna rodzaje więzi ekonomicznych oraz rządzące nimi prawidłowości, w tym zna
zasady funkcjonowania rynku i mechanizmu rynkowego, zarówno w aspekcie krajowym,
jak i międzynarodowym.
MSG1_W09 Student ma podstawową wiedzę na temat reguł i norm (prawnych, organizacyjnych,
etycznych) organizujących struktury i instytucje ekonomiczne (w szczególności te, które
funkcjonują na rynku międzynarodowym) i rządzących nimi prawidłowościach, a także o
ich źródłach, naturze i zmianach.
MSG1_W15 Student posiada wiedzę dotyczącą funkcjonowania podmiotów gospodarczych w
otoczeniu krajowym i międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem Unii
Europejskiej.
Weryfikacja efektów kształcenia - Wiedza
Wszystkie prawa zastrzeżone (c) Magdalena Mosionek-Schweda
1/3
SYLABUS rok akademicki 2016/17
Wydział Ekonomiczny
Uniwersytet Gdański
Efekty
E1_W02
X
E1_W03
X
E1_W05
X
MSG1_W05
X
MSG1_W09
X
MSG1_W15
X
Umiejętności
E1_U03
Student potrafi, w oparciu o dyscyplinę naukową ekonomia, właściwie analizować
symptomy, przyczyny i przebieg konkretnych procesów oraz zjawisk
ekonomiczno-społecznych.
MSG1_U01
Student potrafi prawidłowo interpretować zjawiska ekonomiczne, właściwie analizować
przyczyny i przebieg procesów gospodarczych, z zastosowaniem standardowych w
naukach ekonomicznych narzędzi.
MSG1_U03
Student potrafi interpretować podstawowe problemy i procesy współczesnej gospodarki
światowej, ich przyczyny i przebieg.
MSG1_U13
Student posiada umiejętność prezentowania własnego stanowiska, popierając je
argumentacją opartą na wybranych teoriach, poglądach różnych autorów i/lub danych
statystycznych.
Weryfikacja efektów kształcenia - Umiejętności
Efekty
E1_U03
X
MSG1_U01
X
MSG1_U03
X
MSG1_U13
X
Kompetencje
E1_K05
Student uczestnicząc w przygotowaniu projektów ekonomiczno-społecznych potrafi
godzić wymagania prawne, ekonomiczne, ekologiczne, polityczne i społeczne.
E1_K06
Student potrafi samodzielnie uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności
ekonomiczne, jest otwarty na nowe pomysły i techniki, ma skłonność do nauki każdą
metodą oraz skłonność do interakcji z innymi uczestnikami procesu uczenia się.
MSG1_K01
Student zna ograniczenia własnej wiedzy oraz umiejętności i rozumie potrzebę uczenia
się przez całe życie oraz pogłębiania i uzupełniania nabytej wiedzy i umiejętności;
wyznacza kierunki własnego rozwoju i uczenia się.
Weryfikacja efektów kształcenia - Kompetencje
Efekty
E1_K05
X
E1_K06
X
MSG1_K01
X
Treści programowe
Wszystkie prawa zastrzeżone (c) Magdalena Mosionek-Schweda
2/3
SYLABUS rok akademicki 2016/17
Wydział Ekonomiczny
Uniwersytet Gdański
1. Istota i geneza ubezpieczeń społecznych. Podstawowe pojęcia z zakresu ubezpieczeń społecznych, w tym systemu
emerytalnego.
2. System emerytalny w Polsce. Geneza i rozwój, zasady działania systemu repartycyjnego do 1999 roku. Trzy filary systemu
emerytalnego po reformie. Ocena przeprowadzonej reformy.
3. Pierwszy filar systemu emerytalnego w Polsce. Warunki uczestnictwa, nabywania uprawnień, prawa i obowiązki
ubezpieczonego.
4. Otwarte fundusze emerytalne - zasady działania, warunki uczestnictwa, nabywania uprawnień, prawa i obowiązki
ubezpieczonego. Rozwój rynku OFE w latach 1999-2016.
5. Dobrowolne części polskiego systemu emerytalnego (IKE, IKZE, programy pracownicze) - rozwój, zasady funkcjonowania,
warunki uczestnictwa. Przykłady instytucji oferujących III filar.
6. Systemy emerytalne w wybranych krajach Unii Europejskiej - ujęcie praktyczne (Wielka Brytania, Irlandia, Skandynawia,
Niemcy, Europa Południowa, Europa Środkowa i Wschodnia)
7. Koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej - geneza oraz istota otwartej metody koordynacji,
podstawy prawne, wady i zalety stosowania. Główne zasady: proporcji, jednolitego ustawodawstwa, sumowania
okresów.przykłady kalkulowania świadczenia emerytalnego pracownika podejmującego zatrudnienie i opłacającego składki na
ubezpieczenie społeczne w kilku państwach członkowskich UE.
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa:
1. Ubezpieczenia dla przedsiębiorstw, red. Ewa Wierzbicka, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
2. W. Sułkowska, Ubezpieczenia gospodarcze i społeczne. Wybrane zagadnienia ekonomiczne, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
Literatura uzupełniające:
1. J. Adamska-Mieruszewska, Znaczenie ryzyka długowieczności dla stabilności systemów emerytalnych, Zarządzanie i Finanse
(Journal of Management and Finance), Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013.
2. Ł. Dopierała, Zmiany zasad funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych w latach 2009-2012, Zarządzanie i
Finanse (Journal of Management and Finance), Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013.
3. Ł. Dopierała, Ocena działalności inwestycyjnej chilijskich multifunduszy emerytalnych po 10 latach ich funkcjonowania,
Zarządzanie i Finanse, vol. 11, no. 2, Gdańsk 2013.
4. Ł. Dopierała, Efektywność inwestycji ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w ramach indywidualnych kont
emerytalnych w świetle modelu Henrikssona-Mertona, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 41, t. 1
5. M. Mosionek-Schweda, B. Spychała-Krzesaj, Prawne i finansowe aspekty prowadzenia małego i średniego przedsiębiorstwa,
Difin, Warszawa 2015.
6. Reformowanie systemów emerytalnych - porównania i oceny, red. M. Szczepanski, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej,
Poznań 2013.
7. Systemy zabezpieczenia społecznego wobec wyzwań demograficznych i rynkowych (Social security systems against the
challenges of demographics and market), red. M. Szczepański, T. Brzęczek, M. Gajowiak, Wydawnictwo Politechniki
Poznańskiej, Poznań 2014.
Kontakt
[email protected], [email protected], [email protected],
Wszystkie prawa zastrzeżone (c) Magdalena Mosionek-Schweda
3/3