Plan Rozwoju Miejscowości
Transkrypt
Plan Rozwoju Miejscowości
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XIV/181/08 Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 15 maja 2008 r. GRUPA INICJATYWNA JARZĘBIA ŁĄKA Plan Odnowy Miejscowości Jarzębia Łąka w Gminie Tłuszcz na lata 2008-2016 Jarzębia Łąka, kwiecień 2008 r. 1 Spis treści: Strona I. Wstęp I. 1. Cel opracowania Planu Odnowy Miejscowości 3 II. Charakterystyka miejscowości Jarzębia Łąka II. 1. Położenie geograficzno – przestrzenne 4 II. 2. Zasoby miejscowości i zagospodarowanie terenu 4 II. 3. Walory kulturowe, krajobrazowe i ochrona przyrody 5 II. 4. Inicjatywy mieszkańców i osiągnięcia 6 III. Analiza SWOT miejscowości Jarzębia Łąka 7 IV. Kierunki rozwoju miejscowości Jarzębia Łąka 8 V. Arkusz planowania V. 1. Zarządzanie 9 V. 2. Cel planowanych inwestycji. 9 Planowane do realizacji zadania w ramach Planu Odnowy Miejscowości 10 Jarzębia Łąka na lata 2008-2016 2 I. Wstęp I. 1. Cel opracowania Planu Odnowy Miejscowości Obszarem realizacji Planu Odnowy Miejscowości jest obszar wsi Jarzębia Łąka, a czas jego realizacji obejmuje lata 2008 – 2016. Na wielu spotkaniach mieszkańców dyskutowano o potrzebach dokonania zmian na terenie miejscowości. Wiele pomysłów i inicjatyw postanowiono zanotować, aby ustalić wspólną spójną wizję rozwoju miejscowości i wyjść naprzeciw potrzebom wszystkich mieszkańców. Powołano w tym celu Grupę Inicjatywną, której zadaniem było zredagowanie ostatecznego kształtu Planu. Dokonano tego po konsultacjach z zaangażowaniem różnorodnych gremiów: 1. Mieszkańcami sołectwa Jarzębia Łąka. 2. Radą Sołecką. 3. Przedstawicielami samorządu terytorialnego. Plan Odnowy Miejscowości Jarzębia Łąka jest spójny z następującymi dokumentami: 1. Studium Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Tłuszcz. 2. Strategią Powiatu Wołomińskiego. 3. Strategią Województwa Mazowieckiego. Plan powyższy przedstawia oczekiwania mieszkańców, wynikające ze szczegółowej analizy mocnych stron miejscowości, planowanych przedsięwzięć, zasobów wiejskich i sposobu ich wykorzystania. Plan ma na celu skoordynowanie działań mieszkańców, właściwe ich zaplanowanie i wykorzystanie potencjału okolicznych mieszkańców, mających na celu: 1. Poprawę warunków życia mieszkańców. 2. Zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych. 3. Poprawę stanu bezpieczeństwa. 4. Umożliwienie dzieciom i młodzieży rozwijania zainteresowań i zagospodarowanie czasu wolnego. 5. Kultywowanie tradycji i obyczajów. 6. Budowę infrastruktury. 7. Rozwój tożsamości społeczności wiejskiej. 8. Poprawę estetyki miejscowości. 9. Integrowanie społeczności lokalnej. 10. Rozwijanie inicjatyw obywatelskich. Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem niezbędnym przy wnioskach o pomoc w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013”. 3 II. Charakterystyka miejscowości Jarzębia Łąka II. 1. Położenie geograficzno – przestrzenne Jarzębia Łąka stanowi zwartą zabudowę mieszkaniową i położona jest na Mazowszu, po prawej stronie Wisły, w województwie Mazowieckim, powiecie Wołomińskim i gminie Tłuszcz. Wieś Leży w północnej części gminy Tłuszcz w odległości ok. 40 km od Warszawy i ok. 18 km od miasta powiatowego Wołomin. W miejscowości Jarzębia Łąka znajduje się stacja kolejowa położona na trasie Warszawa – Ostrołęka, a w bezpośredniej bliskości przebiega droga wojewódzka Nr 636 prowadząca m.in. do Warszawy i Jadowa. Dzięki temu czas dojazdu do centrum Warszawy samochodem lub pociągiem nie przekracza godziny. Jarzębia Łąka przynależy do Równiny Wołomińskiej wchodzącej w skład Niziny Środkowo – Mazowieckiej. Jest to obszar wyjątkowo płaski o małym zróżnicowaniu rzeźby terenu. Wzniesienia nad poziomem morza sięgają 104 m. II. 2. Zasoby miejscowości i zagospodarowanie terenu Na dzień 31.12.2007 roku powierzchnia miejscowości Jarzębia Łąka wynosiła 2,07 km2, co stanowi ok. 2% ogólnej powierzchni gminy. W skali gminy jest to średniej wielkości obszar osadnictwa znajdujący się na terenach wiejskich gminy. Zamieszkuje tu 695 osób, stanowi to ok. 3,7% ogólnej liczby mieszkańców gminy. Średnia gęstość zaludnienia wynosi ponad 335 osób/km2, co powoduje, że jest znacznie wyższa, niż w kraju i województwie i w gminie. Podstawową funkcją tej miejscowości jest funkcja rolniczo – mieszkalna. Dzieci i młodzież w wieku szkolnym uczęszcza do Zespołu Szkół w położonej w bezpośrednim sąsiedztwie wsi Postoliska. Tam też znajduje się m.in. ośrodek zdrowia, który świadczy usługi zdrowotne dla ok. 1/3 mieszkańców gminy i interesujący pod względem architektonicznym kościół – siedziba parafii, do której należy Jarzębia Łąka. Liczba ludności Jarzębiej Łąki systematycznie rośnie: na przestrzeni ostatnich 10 lat zwiększyła się o ponad 12 % (w 1998 r. było 616 mieszkańców, natomiast w 2007 r. – 695 osób). Z liczby tej 48 % stanowią kobiety (337) i 52 % mężczyźni (358). Struktura ludności według kategorii wiekowych* L.p. 1. 2. 3. Kategoria wiekowa Udział procentowy Osoby w wieku przedprodukcyjnym 23 % Osoby w wieku produkcyjnym 65 % Osoby w wieku poprodukcyjnym 12 % Razem 100 % *Źródło informacji : Dane z referatu meldunkowego Urzędu Miejskiego w Tłuszczu. Atrakcyjne położenie wsi jest jednym z powodów stałego wzrostu osadnictwa. Osiedlaniu się sprzyja również dobry stan środowiska naturalnego oraz konkurencyjne w stosunku do rynku podwarszawskiego ceny gruntów. 4 Społeczeństwo tej miejscowości jest mało aktywne gospodarczo – na koniec 2007 r. funkcjonowało 6 podmiotów gospodarczych, głównie z branży handlowo – usługowej. Działalność gospodarczą podejmują w dużej mierze ludzie młodzi. Na podstawie ilości i rodzaju zmian dokonywanych we wpisach do ewidencji działalności można stwierdzić, że przedsiębiorcy są elastyczni w doborze profilu swej działalności. Obecnie na tym terenie funkcjonuje 62 gospodarstwa rolne o średniej powierzchni ok. 2 ha, co świadczy o dużym ich rozdrobnieniu. Struktura wykorzystania gruntów we wsi Jarzębia Łąka prezentuje się następująco: Powierzchnia w ha Udział % w ogólnej powierzchni sołectwa Użytki rolne 87,74 42,4 Użytki zielone (pastwiska, łąki) 50,66 24,4 Użytki leśne 30,52 14,7 Tereny zabudowane (w tym również siedliska) 17,60 8,5 Sady 1,50 0,7 Nieużytki 0,19 0,1 Drogi 6,00 2,9 Tereny kolejowe 11,44 5,5 Wody 1,59 0,8 207,24 100 Wyszczególnienie Razem Pomimo występowania sporej ilości gospodarstw rolnych praca w rolnictwie nie stanowi głównego źródła utrzymania dla mieszkańców wsi, a jedynie uzupełnienie budżetów domowych. II. 3. Walory kulturowe, krajobrazowe i ochrona przyrody Miejscowość Jarzębia Łąka położona jest w rejonie o wysokich walorach przyrodniczych i ekologicznych. Krajobraz jest tu mało przekształcony przez człowieka. Na terenie miejscowości brak przemysłu, lecz czynnikiem stwarzającym ekologiczne zagrożenie jest istniejące wysypisko w m. Wólka Kozłowska. Dominuje krajobraz rozległych dolin łąkowych, z mozaiką pól uprawnych, kęp leśnych przemieszanych z pasmami leśnymi. Kompleksy leśne położone w tej części gminy stanowią dużą wartość przyrodniczą z racji położenia w obrębie dawnej Puszczy Sulejowskiej i Jadowskiej, łączącej się z Puszczą Kamieniecką i Białą, gdzie występuje bogata fauna i flora. Od strony północno – wschodniej teren przylega do obrzeży obszaru „Zielonych Płuc Polski”, w sąsiedztwie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego położonego kilkanaście kilometrów na północ. Takich półnaturalnych krajobrazów rolniczych gdzie zachowały się elementy polskiego rolnictwa i kształtowanych przez nie ekosystemów rzadko można spotkać w innych częściach Europy. 5 II. 4. Inicjatywy mieszkańców i osiągnięcia Wieś Jarzębia Łąka ma piękne położenie i bogaty dorobek. Z uwagi na wspaniały klimat już przed II wojną światową kwatery na letni wypoczynek zamawiano z rocznym wyprzedzeniem. Po II wojnie światowej prężnie funkcjonowała wiejska świetlica. Występowali tutaj m.in. Mieczysław Fogg i Hanka Bielicka. Następnym zrealizowanym pomysłem było utworzenie wiejskiej biblioteki. Liczni ofiarodawcy przekazali wiele pozycji książkowych i biblioteka prężnie funkcjonowała. Patronat nad działalnością świetlicy i biblioteki objął „Ekspres Wieczorny”. Przebiegająca przez Jarzębią Łąkę linia kolejowa zapewniająca dogodne połączenie ze stolicą kraju oraz wspaniały mikroklimat zachęca do osiedlania się na tym terenie. Piękne plenery sprawiły, że kręcono tu sceny do filmu „Wielka majówka”. Bardzo ważną inicjatywą mieszkańców miejscowości było utworzenie w 1989 r. Społecznego Komitetu Telefonizacji Jarzębiej Łąki. Mieszkańcy nie mogąc doczekać się budowy sieci telefonicznej przez telekomunikację „wzięli sprawę we własne ręce”. Wielkie zaangażowanie mieszkańców sprawiło, że w ciągu dwóch tygodni ułożono własnoręcznie ponad 10 km kabla telefonicznego z Tłuszcza do Jarzębie Łąki (łącznie z wykopami). Ten wielki wyczyn sprawił, że teren zyskał na atrakcyjności, a mieszkańcy mają dostęp do telefonu i internetu. Z inicjatywy mieszkańców podjęto również inne działania mające wpływ na rozwój Jarzębie Łąki. Po roku 2002 wykonano: • Modernizację linii kolejowej Tłuszcz – Ostrołęka, • Modernizację drogi wojewódzkiej Nr 636, • Nakładkę asfaltową długości ok. 1 km na ulicy Długiej, • Dokumentację na sieć wodociągową, • Zawarto porozumienie w sprawie gazyfikacji miejscowości, • Uchwalono Studium Zagospodarowania Przestrzennego. 6 III. Analiza SWOT miejscowości Jarzębia Łąka Poprzez analizę SWOT postarano się przeanalizować mocne i słabe strony miejscowości Jarzębia Łąka oraz jej szanse i zagrożenia występujące w otoczeniu, które mogą mieć wpływ na przyszłość sołectwa i jego mieszkańców. Pozwala to na określenie obecnej sytuacji w tej miejscowości oraz przyszłych kierunków jej rozwoju. Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: Strenghts (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse), Threats (zagrożenia). Mocne strony: - duże zaangażowanie społeczne mieszkańców; - czyste powietrze, gleby i wody – wspaniały mikroklimat; - piękny, mało przekształcony krajobraz naturalny; - korzystne położenie komunikacyjne – możliwość transportu drogowego i kolejowego; - telefonia stacjonarna i dostęp do intrnetu; - korzystne warunki dla rozwoju budownictwa jednorodzinnego i wzrostu liczby mieszkańców; - bliskość Warszawy. Wyżej wymienione mocne strony miejscowości to jednocześnie walory, które wyróżniają tę miejscowość. Słabe strony: - niski poziom technologiczny niektórych gospodarstw; - mała aktywność ekonomiczna mieszkańców; - bezrobocie, - brak wyznaczonych terenów pod budownictwo; - słabe gleby i niski poziom dochodów rolniczych.; - niski poziom życia wśród części mieszkańców; - brak sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej; - brak ulic o utwardzonych nawierzchniach, - brak chodników i częściowo oświetlenia ulicznego; - mała powierzchnia gospodarstw., - brak boisk sportowych, - przestarzała i mało wydolna sieć energetyczna, - mała ilość kursujących pociągów, - brak poczekalni na stacji kolejowej. Szanse: - możliwość wybudowania sieci wodociągowej (dzięki funduszom unijnym) i gazowej - rozwój agroturystyki; - budowa zbiornika wodnego; - rozwój rolnictwa ekologicznego; - dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa; - rozwój sportu i rekreacji; - wzrost migracji z miast; - rozwój przedsiębiorczości; - rozwój edukacji. 7 Zagrożenia: - wzrost bezrobocia; - ubożenie części społeczeństwa; - składowanie odpadów w sąsiedztwie Jarzębie Łąki. - IV. Kierunki rozwoju miejscowości Jarzębia Łąka Miejscowość Jarzębia Łąka położona jest w północnej części gminy Tłuszcz. Ludność tam mieszkająca zajmuje się głównie usługami i rolnictwem. Na tych terenach nie ma gospodarstw dużych, ale są ekologicznie czyste. Osoby pracujące zawodowo dojeżdżają do pracy głównie w Warszawie. Wzrasta też liczba podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Tereny, na których leży miejscowość są wyjątkowo atrakcyjne. Dlatego rolnictwo i agroturystyka mogą stanowić o rozwoju tej miejscowości. W najbliższych latach przewiduje się, ze wśród gospodarstw rolnych Jarzębiej Łąki zajdą duże zmiany. Przede wszystkim zmniejszy się liczba gospodarstw rolnych, a w zamian zwiększy się ich powierzchnia. Znikną głównie gospodarstwa małe i nieekonomiczne, natomiast rozwijać będą się gospodarstwa większe, stosujące nowocześniejsze technologie. Zmniejszenie się liczby gospodarstw spowoduje między innymi odejście z rolnictwa sporej liczby osób tam pracujących. Osoby takie będą mogły się utrzymywać z pracy zawodowej w okolicy gminy lub powiatu (dogodne połączenia komunikacyjne) lub rozpocząć własną działalność gospodarczą. Szansą dla takich osób jest także możliwość rozwoju na terenie wsi małego ruchu turystycznego. Wówczas mogły by one czerpać dochody z jego obsługi. Dodatkowymi atutami są czyste powietrze, piękne krajobrazy, dogodny dojazd oraz bliskość stolicy kraju. Ważnym elementem życia mieszkańców w ciągu najbliższych kilku lat jest rozwój działalności społecznej i wdrażanie inicjatyw społecznych. 8 V. Arkusz planowania V. 1. Zarządzanie Za realizację całego Planu Odnowy Miejscowości Jarzębia Łąka odpowiedzialny będzie: Zbigniew Pożarko. Za poszczególne elementy odpowiedzialni będą: 1. Zbigniew Pożarko 2. Dariusz Narowski V. 2. Cel planowanych inwestycji. Celem planowanych inwestycji jest przede wszystkim zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych społeczeństwa, poprawa estetyki oraz stanu bezpieczeństwa w Jarzębiej Łące. Mają temu służyć m.in.: budowa chodników i ulic o utwardzonych nawierzchniach, oświetlenia ulicznego, budowa sieci wodociągowej i gazowej, budowa zbiornika wodnego i boiska sportowego. Inwestycje te przyczynią się do poprawy jakości życia mieszkańców i podniesienia kultury spędzania wolnego czasu. 9 Przewidywane do realizacji przedsięwzięcia w ramach Planu Odnowy Miejscowości Jarzębia Łąka w latach 2008 – 2016. Lp. 1 Nazwa planowanego działania 2 Czas realizacji działania w latach 3 Oczekiwane rezultaty Szacunkowy koszt w tys. złotych 4 5 1. Budowa sieci wodociągowej 2008 -09 Zapewni wodę, zmniejszy zachorowalność, pozwoli rozwijać się gospodarstwom, wpłynie na rozwój budownictwa 5.000 2. Przeprowadzenie gazyfikacji miejscowości 2009 - 10 Zapewnienia ochronę środowiska, wzrost budownictwa i atrakcyjność terenu poprawi warunki życia 2.500 3. Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej 2011 – 12 Zapewnienia ochronę środowiska, wzrost budownictwa i atrakcyjność terenu poprawi warunki życia 8.000 4. Wyznaczenie terenów pod budownictwo mieszkaniowe 2009 5. Wykonanie nawierzchni ulic 2009 – 2012 6. Budowa wiejskiego domu kultury i przedszkola 7. Budowa zbiornika wodnego na rzece Fiszor Zwiększy atrakcyjność terenów, rozwój budownictwa mieszkaniowego 50 Poprawi bezpieczeństwo, zapewni płynność ruchu 1.200 2010 Poprawi warunki życia mieszkańców i podniesie kulturę spędzania wolnego czasu. 2.000 2014 Ochrona środowiska, wzrost atrakcyjności terenu 1.500 10 8. Budowa wielofunkcyjnego boiska sportowego 9. Modernizacja linii energetycznych Zapewni rozwój kultury fizycznej, zapewni możliwość organizacji imprez spotkaniowych 1.000 2011 Zapobiegnie częstym przerwom w dostawie energii elektrycznej 1.500 10. Budowa poczekalni na stacji kolejowej 2010 Zwiększenie bezpieczeństwa i wygody podróżowania 100 11. Budowa wiat przystankowych i zatok 2009 Zwiększenie bezpieczeństwa i wygody podróżowania 80 Zapewni bezpieczne dojście do dworca kolejowego, szkoły, itp. 250 12. Budowa chodników 2009 – 2011 2009 – 2012 11