docInteraktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego
download 
Reklamacja Transkrypt
Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego
BARTOSZ MA¸OLEPSZY, ANNA MACIEJEWSKA Biuro Programu „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu” Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego Przedstawiona w poprzednim artykule historia fortyfikacji Ostrowa Tumskiego nawiàzywa∏a do obronnego charakteru tego miejsca. Zachowane nieliczne relikty – jak chocia˝by wa∏ obronny z X wieku czy Jaz Katedralny nad brzegiem Cybiny – wkrótce zostanà godnie zaprezentowane zwiedzajàcym. Ods∏oni´ty wa∏ stanie si´ cz´Êcià rezerwatu archeologicznego, jaki zostanie utworzony przez Muzeum Archeologiczne, natomiast Jaz Katedralny stanie si´ integralnym elementem Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego, któremu poÊwi´cony zosta∏ niniejszy artyku∏. Dlaczego Ostrów Tumski? Ostrów Tumski jest najstarszà i jednà z najcenniejszych cz´Êci Poznania. W sposób szczególny zapisa∏ si´ na kartach historii miasta, b´dàc Êwiadkiem wielu znaczàcych wydarzeƒ. Sta∏ si´ zalà˝kiem dynamicznie rozwijajàcego si´ oÊrodka miejskiego, a tak˝e centrum promieniujàcej na kszta∏tujàce si´ paƒstwo polskie idei chrzeÊcijaƒstwa. Dowodem ÊwietnoÊci tego miejsca jest cenny zespó∏ zabytków reprezentujàcych ró˝ne style architektoniczne. Niestety, na skutek uwarunkowaƒ politycznych oraz b∏´dnych decyzji planistycznych obszar ten zosta∏ pozbawiony nale˝nej mu rangi. Warto zatem podjàç dzia∏ania przywracajàce mu dawnà ÊwietnoÊç, a tak˝e w∏aÊciwà pozycj´ wÊród miejsc, które ukszta∏towa∏y naszà to˝samoÊç narodowà. Trzeba zadbaç o jakoÊç przestrzeni publicznej oraz zaprezentowaç w atrakcyjny dla wspó∏czesnego turysty sposób histori´ i zabytki. Zabiegi te podkreÊlà znaczenie Ostrowa Tumskiego jako miejsca, gdzie zacz´∏y si´ dzieje Polski. Dane dotyczàce turystyki w naszym mieÊcie wskazujà, ˝e tylko 32 procent goÊci z kraju i 31 procent z zagranicy odwiedza Ostrów Tumski*. Niewielkie zainteresowanie tym wyjàtkowym miejscem spowodowane jest jego niewystarczajàcà promocjà oraz s∏abà dost´pnoÊcià komunikacyjnà. Konieczna jest zatem aktywizacja turystyczna tego obszaru. Pomocne w tym wzgl´dzie sà dwa programy wdra˝ane przez Urzàd Miasta, bezpoÊrednio zwiàzane z Ostrowem Tumskim: Miejski Program Rewitalizacji oraz Program „Trakt Królewsko-Cesarski”. Uporzàdkowanie historycznej przestrzeni, popularyzacja wiedzy na temat bezcennych zabytków Ostrowa Tumskiego, a tak˝e budowa nowych atrakcji turystycznych * Badania ruchu przyjazdowego krajowego i zagranicznego oraz dotyczàce wykorzystania bazy konferencyjnej i noclegowej w Poznaniu wykonane na zlecenie Wydzia∏u Rozwoju Miasta w 2004 r. 34 Fortyfikacje Ostrowa Tumskiego z pewnoÊcià prze∏o˝à si´ na wzrost liczby odwiedzajàcych to zwiàzane z najdawniejszà historià Polski miejsce. Dlatego zasadne jest podj´cie dzia∏aƒ majàcych na celu realizacj´ projektu „Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego”. Inwestycja ta umo˝liwi przywrócenie ÊwietnoÊci najstarszej cz´Êci Poznania, a tak˝e pozwoli na stworzenie nowej marki, symbolu miasta, który wpisze si´ na sta∏e w jego wizerunek. Interaktywne to znaczy... Najlepsze muzea Êwiata przyciàgajà zwiedzajàcych, organizujàc nowoczesne ekspozycje. Ich celem jest bezpoÊredni kontakt z widzem i dà˝enie do przekazania mu wiedzy w przyst´pny i atrakcyjny sposób. Muzea do niedawna kojarzy∏y si´ jedynie z „kolekcjà przedmiotów”, a eksponaty – umieszczone za szybà – by∏y niedost´pne i cz´sto niezrozumia∏e dla widza. Wspó∏czeÊnie, tworzàc ekspozycj´, wykorzystuje si´ ró˝norodne Êrodki przekazu: oryginalne eksponaty, fotografie, filmy, scenografi´, muzyk´, repliki, których ka˝dy mo˝e dotknàç, prezentacje multimedialne, wizualizacje itp. Nowoczesne technologie umo˝liwiajà aktywny udzia∏ w zwiedzaniu oraz dialog z widzem. Prezentacja powinna anga˝owaç widza, zach´cajàc do samodzielnego poszukiwania odpowiedzi na postawione pytania. Taka forma u∏atwia zrozumienie i zapami´tanie prezentowanych treÊci, zgodnie z maksymà Konfucjusza: „Powiedz, a zapomn´, poka˝, a zapami´tam, pozwól prze˝yç, a zrozumiem”. Zadaniem Centrum jest zaprezentowanie historii w taki sposób, by zafascynowaç odwiedzajàcego, zaintrygowaç go i zach´ciç do odwiedzenia zabytków Ostrowa Tumskiego. Pobyt w Centrum ma jednoczeÊnie do tego zwiedzania przygotowaç, tak aby turysta, b´dàc np. w katedrze czy Muzeum Archidiecezjalnym, chcia∏ i potrafi∏ Pozosta∏oÊci Jazu Katedralnego – widok wspó∏czesny. Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego samodzielnie poszukiwaç Êladów przesz∏oÊci. Centrum Historii ma t´tniç ˝yciem dzi´ki organizowanym w nim wydarzeniom, które uzupe∏nià wiedz´ dotyczàcà g∏ównej ekspozycji (wyk∏ady, warsztaty, zaj´cia dla dzieci, dni tematyczne itp.). Poprzez tworzenie bogatej oferty turystycznej zach´ci widza do wielokrotnych wizyt w placówce, przekszta∏cajàc jà w centrum ˝ycia kulturalnego i edukacyjnego. Zakres inwestycji Plany obejmujà nie tylko budow´ Centrum, ale tak˝e wiele inwestycji towarzyszàcych: budow´ parkingu przy ul. Bydgoskiej, promenady, przebudow´ ul. Gdaƒskiej, renowacj´ istniejàcego Jazu Katedralnego oraz zagospodarowanie obszaru zielenià i ma∏à architekturà. Parking dla autokarów turystycznych przywo˝àcych wycieczki do Centrum powstanie w pó∏nocnej cz´Êci Âródki, przy ul. Bydgoskiej. Wyposa˝ony zostanie w zaplecze sanitarno-socjalne i b´dzie pe∏ni∏ funkcj´ miejsca „pierwszego kontaktu” turysty z miastem (informacji turystycznej i podstawowych us∏ug turystycznych). Parking z budynkiem Centrum po∏àczy promenada spacerowa, która zapewni turystom wygodne i bezpieczne przejÊcie. Ulica Gdaƒska stanowiç b´dzie drog´ dojazdowà do Centrum, dlatego konieczne jest jej dostosowanie do potrzeb ruchu samochodowego. Ulica zostanie przebudowana – powstanà miejsca postojowe dla samochodów osobowych oraz reprezentacyjny plac przed Centrum Historii, a tak˝e chodniki, Êcie˝ki rowerowe i pasy zieleni. Ca∏y teren b´dzie dost´pny dla osób niepe∏nosprawnych. Promenada po∏àczy Centrum z mostem biskupa Jordana, umo˝liwiajàc dogodne dojÊcie do obiektu od strony Ostrowa Tumskiego i Âródki. Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego – wizualizacja. 35 Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego – zakres inwestycji fragment dawnego Jazu Katedralnego katedra planowany budynek Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego oÊ widokowa na katedr´ most biskupa Jordana ul. Gdaƒska parking przy ul. Bydgoskiej szlak prowadzàcy do wejÊcia g∏ównego Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego 38 Fortyfikacje Ostrowa Tumskiego Uporzàdkowane i zagospodarowane zostanà brzegi Cybiny, a dzielnica stanie si´ atrakcyjnym miejscem rekreacyjnym. Na Ostrowie Tumskim i Âródce przygotowany zostanie specjalny system informacji turystycznej (który dzia∏aç b´dzie w ramach istniejàcego Systemu Informacji Miejskiej). U∏atwi on zwiedzajàcym orientacj´ w terenie i pomo˝e w dotarciu do wszystkich atrakcji turystycznych. Konkurs Chcàc uzyskaç jak najlepsze rozwiàzania urbanistyczno-architektoniczne dla Centrum Historii oraz jego najbli˝szego otoczenia, Urzàd Miasta, we wspó∏pracy z poznaƒskim oddzia∏em Stowarzyszenia Architektów Polskich, zorganizowa∏ konkurs adresowany do zespo∏ów eksperckich z dziedziny architektury, urbanistyki i wystawiennictwa. Konkurs cieszy∏ si´ du˝ym zainteresowaniem nie tylko w Polsce. Do udzia∏u w nim zakwalifikowano 52 zespo∏y autorskie. Z∏o˝ono 25 prac konkursowych z kraju i zagranicy. Sàd konkursowy w czternastoosobowym sk∏adzie podjà∏ decyzj´ o przyznaniu pierwszej nagrody pracowni architektonicznej AD ARTIS Emerla, Jagie∏∏owicz, Wojda z Krakowa. Zgodnie z werdyktem zwyci´ski projekt prezentuje „czytelnà opozycj´ w stosunku do historycznej zabudowy, podkreÊlajàc w ten sposób jej znaczenie, a delikatna w rysunku k∏adka dobrze koresponduje z historycznymi pozosta∏oÊciami zabudowaƒ Jazu. Plac nad wodà wraz z nadwieszonà nad nim kubaturà gmachu stanowi atrakcyjny i charakterystyczny, wa˝ny punkt promenady nadbrze˝nej [...]. Plac wraz z obejÊciem Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego – wizualizacja. Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego budynku i Êcie˝kà dojÊcia z parkingu dla autokarów tworzà czytelny [...] uk∏ad komunikacji pieszej. Charakter architektury w pe∏ni odpowiada prostocie i jednoznacznoÊci za∏o˝enia urbanistycznego. Wstrzemi´êliwa [...] architektura nawiàzuje dialog z otoczeniem bez prób jego dominacji i konkurowania z nim. SkoÊna szczelina przecinajàca na wskroÊ bry∏´ budynku wià˝e jego struktur´ wewn´trznà z katedrà, podporzàdkowujàc jà tym samym otoczeniu. Wewn´trzna przestrzeƒ stwarza potencjalne mo˝liwoÊci ró˝norodnego formowania ekspozycji, w której elementy konstrukcyjne stanowià form´ porzàdkujàcà, a nie ograniczajàcà. Powstajàce w ten sposób wn´trza ekspozycyjne mogà tworzyç ró˝norodne sekwencje i dajà mo˝liwoÊci organizacji ró˝nych dróg zwiedzania. KoniecznoÊç wielokrotnego przekroczenia szczeliny otwartej na Katedr´ wbudowuje w te sekwencje przypomnienie sàsiedztwa Ostrowa Tumskiego”. Realizacja projektu Na postawie szczegó∏owego projektu, który przygotujà zwyci´zcy konkursu, zostanie wybudowane Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego. Zakoƒczenie realizacji projektu Centrum, parkingu, promenady, przebudowy ul. Gdaƒskiej i rewitalizacji Jazu Katedralnego planowane jest na wiosn´ 2012 roku. Centrum stanie si´ atrakcjà turystycznà miasta, ale przede wszystkim Traktu Królewsko-Cesarskiego, odwo∏ujàcego si´ w jednym ze swych wàtków tematycznych do s∏ów Jana Paw∏a II: „Tu pocz´∏a si´ polska paƒstwowoÊç...” Od Ostrowa Tumskiego wiedzie tak˝e Szlak Piastowski, zatem Centrum b´dzie stanowi∏o znakomite wprowadzenie w jego tematyk´ i zach´ca∏o do zwiedzenia miejsc z nim zwiàzanych. Ostrów Tumski – widok z lotu ptaka. 39 Wjazd hetmana Stefana Czarnieckiego do Poznania, w tle Ostrów Tumski – katedra i koÊció∏ NajÊwi´tszej Marii Panny, obraz Juliusza Kossaka zamieszczony na karcie pocztowej pt. „Pieʃ legionów”, pocz. XX w.
