Analiza ABC/XYZ - WSL

Transkrypt

Analiza ABC/XYZ - WSL
Logistyka dystrybucji
ćwiczenia 2
METODY OKREŚLANIA ZNACZENIA
POSZCZEGÓLNYCH POZYCJI ASORTYMENTOWYCH
mgr inż. Roman DOMAŃSKI
Katedra Systemów Logistycznych
1
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Literatura
Piotr Cyplik, Danuta Głowacka-Fertsch, Marek Fertsch
Logistyka przedsiębiorstw dystrybucyjnych
Wyższa Szkoła Logistyki, Poznań 2008, s. 67-69
Stanisław Krzyżaniak
Podstawy zarządzania zapasami w przykładach
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2003, s. 19-27
2
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Metody klasyfikacji znaczenia
pozycji asortymentowych
ANALIZY:
ABC
(kryterium przyporządkowania: udział w wartości sprzedaży)
XYZ
(kryterium przyporządkowania: udział w wielkości sprzedaży;
stopień regularności zapotrzebowania albo dokładności prognozowania)
CVA
(kryterium przyporządkowania: stopień istotności/ważności pozycji/klienta)
INNE
(pozostałe analizy, hybrydy w/w rozwiązań)
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
3
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza ABC
Zastosowanie analizy ABC w klasycznym ujęciu powoduje
podział ogółu pozycji asortymentowych na trzy klasy (A, B i C),
biorąc za kryterium tego podziału
udział poszczególnych asortymentów w łącznej wartości sprzedaży.
W grupie A znajdą się towary,
które mają największy udział w sprzedaży i na ogół są one nieliczne.
Do grupy C (najbardziej licznej)
zalicza się z kolei pozycje asortymentowe, które
tylko w niewielkim stopniu partycypują w wartości sprzedaży ogółem.
Natomiast grupa B zawierać będzie pozostałe pozycje asortymentowe.
4
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza ABC
5
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Algorytm realizacji analizy ABC
(wymagane dane: wielkość ilościowa sprzedaży, cena jednostkowa sprzedaży)
1. Obliczenie rocznej wartości sprzedaży każdej pozycji asortymentowej.
2. Posortowanie wartości sprzedaży w porządku malejącym.
3. Zsumowanie wartości wszystkich pozycji.
4. Obliczenie udziału każdej pozycji w wartości ogółem.
5. Obliczenie skumulowanych udziałów procentowych.
6. Ustalenie podziału na grupy A, B oraz C (wyróżnienie 80% wartości
sprzedaży wyznacza pozycje kwalifikujące się do grupy A, złoży się
na nią ok. 20% pozycji, pozostałe 15% wartości sprzedaży wyznaczy
pozycje kwalifikujące się do grupy B, pozostałe pozycje będą tworzyć
grupę C).
6
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Wizualizacja analizy ABC
(tabela, wykres)
kod
cena wielkość wartość procentowy udział w
towaru sprzed. sprzedaży sprzedaży wartości sprzedaży
KK03
KK12
KK26
KK29
KK31
KK30
KK18
KK32
KK25
KK24
KK22
KK04
KK21
KK16
KK20
KK10
KK07
KK15
KK28
KK11
KK17
KK23
KK37
KK01
KK39
KK40
KK38
KK08
KK34
KK35
KK36
KK19
KK05
KK14
KK06
KK13
KK09
KK33
KK02
KK27
100
5
55
180
315
75
50
8
8
120
45
950
18
20
30
50
85
10
10
35
5
60
65
10
60
70
20
22
10
20
15
55
25
10
12
5
15
5
30
4
5804
82901
5527
1383
707
2582
2764
13786
10710
484
1108
44
1839
1383
829
448
263
1960
1659
390
2541
210
187
1162
184
151
497
414
856
373
424
101
182
385
292
630
184
441
37
140
580400
414505
303985
248940
222705
193650
138200
110288
85680
58080
49860
41800
33102
27660
24870
22400
22355
19600
16590
13650
12705
12600
12155
11620
11040
10570
9940
9108
8560
7460
6360
5555
4550
3850
3504
3150
2760
2205
1110
560
20,97%
14,98%
10,98%
8,99%
8,05%
7,00%
4,99%
3,98%
3,10%
2,10%
1,80%
1,51%
1,20%
1,00%
0,90%
0,81%
0,81%
0,71%
0,60%
0,49%
0,46%
0,46%
0,44%
0,42%
0,40%
0,38%
0,36%
0,33%
0,31%
0,27%
0,23%
0,20%
0,16%
0,14%
0,13%
0,11%
0,10%
0,08%
0,04%
0,02%
skumulowana
wielkość
sprzedaży
20,97%
35,95%
46,93%
55,93%
63,97%
70,97%
75,96%
79,95%
83,04%
85,14%
86,94%
88,45%
89,65%
90,65%
91,55%
92,36%
93,16%
93,87%
94,47%
94,96%
95,42%
95,88%
96,32%
96,74%
97,14%
97,52%
97,88%
98,21%
98,52%
98,79%
99,02%
99,22%
99,38%
99,52%
99,65%
99,76%
99,86%
99,94%
99,98%
100,00%
grupa
A
B
C
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
7
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
ZADANIE 1: Analiza ABC asortymentu
Przeprowadź analizę ABC dystrybuowanego asortymentu
na zbiorze 10 pozycji asortymentowych.
Przedstaw analizę ABC w postaci tabeli i wykresu;
dokonaj interpretacji otrzymanych wyników.
8
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza XYZ
Zastosowanie analizy XYZ powoduje
podział ogółu pozycji asortymentowych na trzy klasy (X, Y i Z),
biorąc za kryterium tego podziału
udział poszczególnych asortymentów w łącznej wielkości sprzedaży
(regularność zapotrzebowania i dokładność prognozowania).
Grupa X
duża sprzedaż, regularne zapotrzebowanie, niewielkie wahania,
wysoka dokładność prognozowania (zmienność < 20 %).
Grupa Y
średnia sprzedaż, sezonowe wahania zapotrzebowania lub wykazujące
wyraźny trend popytu, średnia dokładność prognoz (zmienność 20-50 %).
Grupa Z
mała sprzedaż, nieregularne zapotrzebowanie, niska dokładność prognoz
9
(zmienność > 50 %).
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
+
X
Y
Z
-
odchylenie zużycia (%)
Analiza XYZ
10
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Algorytm realizacji analizy XYZ
(wymagane dane: wielkość ilościowa sprzedaży)
Eksperckie określenie arbitralnych granic przedziałów
w oparciu o wielkość sprzedaży (ilościowo).
Przydział asortymentu do poszczególnych grup (X, Y, Z).
11
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
A
B
C
D
Lp.
Nazwa
towaru
Cena
sprzed.
Wielkość
sprzedaży
Grupa
1
KK12
5
82901
X
2
KK32
8
13786
Y
3
KK25
8
10710
Y
4
KK04
950
44
Z
5
KK02
30
37
Z
wielkość
sprzedaży
Wizualizacja analizy XYZ
(tabela, wykres)
X
Y
Z
cena
sprzedaży
12
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
ZADANIE 2: Analiza XYZ asortymentu
Przeprowadź analizę XYZ dystrybuowanego asortymentu
na zbiorze 10 pozycji asortymentowych.
Przedstaw analizę XYZ w postaci tabeli i wykresu;
dokonaj interpretacji otrzymanych wyników.
13
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza ABC/XYZ
Zastosowanie analizy ABC/XYZ w klasycznym ujęciu powoduje
podział ogółu pozycji asortymentowych na dziewięć klas (AX, …, CZ),
biorąc za kryterium tego podziału
zarówno ujęcie wartościowe (wartość sprzedaży)
jak i ujęcie ilościowe (wielkość sprzedaży).
W grupie AX znajdą się towary,
które mają największy udział w sprzedaży
i są sprzedawane często w dużych ilościach.
Do grupy CZ zalicza się z kolei pozycje asortymentowe,
które mają niewielki wkład w wielkość sprzedaży
i są sprzedawane sporadycznie w niewielkich ilościach.
Natomiast grupy AY, AZ, BX, BY, BZ, CA, CY zawierają
14
pozostałe pozycje asortymentowe i odpowiadające im konfiguracje cech.
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza ABC/XYZ
kod
cena wielkość wartość procentowy udział w
towaru sprzed. sprzedaży sprzedaży wartości sprzedaży
KK03
KK12
KK26
KK29
KK31
KK30
KK18
KK32
KK25
KK24
KK22
KK04
KK21
KK16
KK20
KK10
KK07
KK15
KK28
KK11
KK17
KK23
KK37
KK01
KK39
KK40
KK38
KK08
KK34
KK35
KK36
KK19
KK05
KK14
KK06
KK13
KK09
KK33
KK02
KK27
100
5
55
180
315
75
50
8
8
120
45
950
18
20
30
50
85
10
10
35
5
60
65
10
60
70
20
22
10
20
15
55
25
10
12
5
15
5
30
4
5804
82901
5527
1383
707
2582
2764
13786
10710
484
1108
44
1839
1383
829
448
263
1960
1659
390
2541
210
187
1162
184
151
497
414
856
373
424
101
182
385
292
630
184
441
37
140
580400
414505
303985
248940
222705
193650
138200
110288
85680
58080
49860
41800
33102
27660
24870
22400
22355
19600
16590
13650
12705
12600
12155
11620
11040
10570
9940
9108
8560
7460
6360
5555
4550
3850
3504
3150
2760
2205
1110
560
20,97%
14,98%
10,98%
8,99%
8,05%
7,00%
4,99%
3,98%
3,10%
2,10%
1,80%
1,51%
1,20%
1,00%
0,90%
0,81%
0,81%
0,71%
0,60%
0,49%
0,46%
0,46%
0,44%
0,42%
0,40%
0,38%
0,36%
0,33%
0,31%
0,27%
0,23%
0,20%
0,16%
0,14%
0,13%
0,11%
0,10%
0,08%
0,04%
0,02%
skumulowana
wielkość
sprzedaży
20,97%
35,95%
46,93%
55,93%
63,97%
70,97%
75,96%
79,95%
83,04%
85,14%
86,94%
88,45%
89,65%
90,65%
91,55%
92,36%
93,16%
93,87%
94,47%
94,96%
95,42%
95,88%
96,32%
96,74%
97,14%
97,52%
97,88%
98,21%
98,52%
98,79%
99,02%
99,22%
99,38%
99,52%
99,65%
99,76%
99,86%
99,94%
99,98%
100,00%
grupa
A
A
B
C
D
Lp.
Nazwa
towaru
Cena
sprzed.
Wielkość
sprzedaży
Grupa
1
KK12
5
82901
X
2
KK32
8
13786
Y
3
KK25
8
10710
Y
4
KK04
950
44
Z
5
KK02
30
37
Z
B
C
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
15
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Algorytm realizacji analizy ABC/XYZ
(wymagane analizy: ABC, XYZ)
Przydział asortymentu do poszczególnych grup (AX, … , CZ)
w oparciu o wyniki analizy ABC i analizy XYZ.
16
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Wizualizacja analizy ABC/XYZ
(macierz)
A
X
KK12
Y
KK32
Z
B
C
KK25
KK04
KK02
17
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
ZADANIE 3: Analiza ABC/XYZ asortymentu
Przeprowadź analizę ABC/XYZ dystrybuowanego asortymentu
na zbiorze 10 pozycji asortymentowych.
Przedstaw analizę ABC/XYZ w postaci macierzy;
dokonaj interpretacji otrzymanych wyników.
18
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Analiza CVA (Customer Value Added)
Analiza CVA charakteryzuje się bardziej podmiotowym podejściem.
Zastosowanie analizy CVA powoduje
podział ogółu pozycji asortymentowych na cztery klasy (1, 2, 3, 4),
biorąc za kryterium tego podziału
jej ważność (istotność) dla ostatecznego kryterium (np. sprzedaży).
1. wyroby o najwyższym priorytecie
(zawsze w zapasie)
2. wyroby ważne
(dopuszczalne wystąpienie niewielkich braków magazynowych)
3. wyroby o średnim priorytecie
(dopuszczalne wystąpienie okresowych braków)
4. wyroby o niskim priorytecie
(potrzebne, ale mogą występować braki w magazynie)
19
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Algorytm realizacji analizy CVA
Eksperckie określenie
ilości kryteriów ważności asortymentu i ich charakterystyka.
Przydział asortymentu do poszczególnych grup (1, 2, 3, …).
20
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań
Metody określania znaczenia poszczególnych pozycji asortymentowych
Dziękuję za uwagę
mgr inż. Roman DOMAŃSKI
Katedra Systemów Logistycznych
ul. Szyperska 3/5
tel. 61/850-47-93
tel. 603-205-275
e-mail: [email protected]
dyżur: wg grafiku na platformie WSL
21
Roman DOMAŃSKI, Katedra Systemów Logistycznych, WSL Poznań