Biuletyn Informacyjny UR - Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Transkrypt

Biuletyn Informacyjny UR - Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona KoïïÈtaja w Krakowie
BIULETYN
informacyjny
Jestem przekonany,
ĝe nauki rolnicze majÈ obecnie
znaczenie globalne
– mówi prof. dr hab. inĝ. Andrzej Jajszczyk
– dyrektor Narodowego Centrum Nauki
s. 39
02.2014 nr 1(87) ISSN 1899-7775
BAL UNIWERSYTETU ROLNICZEGO 2014
JM Rektor Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
prof. dr hab. inľ. Wđodzimierz Sady serdecznie
dziúkuje sponsorom, który okazali swojæ hojnoħè:
Kombinat Rolny
Kietrz Sp. z o.o.
„Piekrom”
Bogdan David
Nominacje profesorskie .....................................................................................................................4
Otwarcie nowoczesnej sali anatomicznej .......................................................................................5
Dzień Otwarty Uniwersytetu Rolniczego .....................................................................................7
Informacje z prac Senatu ....................................................................................................................9
sukcesy pracowników
Zdjęcie zgłoszone na konkurs,
fot. Anela Początek
„Akumulator kamienny do magazynowania ciepła w tunelu foliowym”
– projekt naukowy realizowany pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Sławomira Kurpaski .... 11
Dr hab. inż. Maciej Kuboń współautorem dwóch patentów
nagrodzonych na Targach Innowacji w Brukseli i Zagrzebiu .................................................. 13
Prof. dr hab. inż. Andrzej Libik przewodniczącym Komisji konkursowej do spraw
wyłonienia Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących ................................................... 15
„Biodegradowalne wyroby włókniste oraz metody ich wytwarzania” – złoty medal XVI
Moskiewskiej Międzynarodowej Wystawy Wynalazków i Innowacyjnej Technologii
Archimedes 2013 ............................................................................................................................. 16
nauka
Redakcja
Szymon Sikorski – redaktor naczelny
Izabella Majewska
Monika Marszalik
Paulina Czuryđowska
Adres Redakcji
Biuro Informacji i Promocji
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
al. Mickiewicza 21
31-120 Kraków
tel. (+48) 12 662 41 95
tel. (+48) 12 662 43 96
e-mail: [email protected]
[email protected]
Wydawca
Uniwersytet Rolniczy
im. Hugona Kođđætaja w Krakowie
Wydano za zgodæ Rektora UR
Fotograſe:
Gabriel Wojcieszek, Adam Mróz,
Andrzej Owsiēski
Niekonwencjonalny sposób wykorzystania białek serwatkowych.......................................... 18
Studia na Moskiewskim Państwowym Uniwersytecie Geodezji i Kartografii ..................... 20
Współcześnie nauka ma charakter globalny – zaznacza Małgorzata Krasowska
– dyrektor wykonawczy Komisji Fulbrighta w Polsce .............................................................. 22
Siedem lat starań i wreszcie sukces ................................................................................................ 24
Fulbright Scholar – 25 lat później ................................................................................................. 26
Stypendia z Własnego Funduszu Stypendialnego UR i Fundacji UR wręczone ............... 27
Spotkanie organizacyjne przed Festiwalem Nauki w Krakowie 2014 .................................. 30
wspóđpraca z gospodarkæ
Procedura ochrony własności intelektualnej w Uniwersytecie Rolniczym........................... 31
konferencje
Sympozja naukowe realizowane w ramach projektu: „Innowacyjne oddziaływanie
techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania
na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. ................................................ 32
nie tylko nauka
Amazonka pachnąca geoinformacją – „AMAZONIA 2013”................................................ 34
Kazachstan – nowy kierunek działań .......................................................................................... 37
„Uniwersyteckie grono” – konkurs na nazwę wina rozstrzygnięty ......................................... 38
Konkurs fotograficzny rozstrzygnięty .......................................................................................... 38
Projekt okđadki
opracowanie graſczne: Paulina Czuryđowska
zdjúcie: Agnieszka Pđaľek
wywiad numeru
Redakcja zastrzega sobie prawo
do dokonywania skrótów i zmian redakcyjnych
w nadesđanych tekstach
studenci
ISSN: 1899 - 7775
Nakđad: 1000 egz.
Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Rolniczego
im. Hugona Kođđætaja w Krakowie
dostúpny jest w wersji elektronicznej
na stronie internetowej uczelni www.ur.krakow.pl
Skđad, đamanie, druk:
EKODRUK, Kraków
Jestem przekonany, że nauki rolnicze mają obecnie znaczenie globalne –
mówi prof. dr hab. inż. Andrzej Jajszczyk – dyrektor Narodowego Centrum Nauki ........ 39
Wydziałowe bale karnawałowe ...................................................................................................... 42
Rozmowa kwalifikacyjna – spotkanie z zawodowym rekruterem
i mówcą inspiracyjnym ................................................................................................................... 45
kultura
Chór AGRICOLA we Lwowie ..................................................................................................... 46
nowoħci wydawnicze
Nowości Wydawnictwa Uniwersytetu Rolniczego ................................................................... 47
piszæ o nas
Uczelnia w mediach ......................................................................................................................... 49
3
z ľycia Uczelni
z ľycia Uczelni
Nominacje profesorskie
Prof. dr hab. inľ. Dariusz Grzebelus
Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Wydziađ Ogrodniczy
1993 – Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza w Krakowie, asystent,
1996 – Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza w Krakowie, adiunkt,
2012 – Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie,
profesor UR.
2005 – Julius-Kuehn Institut, Quedlinburg,
Niemcy; 2010 – Diversity Arrays Technology P/L, Yarralumla, Australia.
Realizował 31 projektów badawczych finansowanych przez instytucje polskie (MNiSW,
MRiRW, AWRSP) i międzynarodowe (IPGRI,
USDA-ARS). Był kierownikiem 5 projektów,
w tym jednego międzynarodowego.
ZAINTERESOWANIA NAUKOWO-BADAWCZE,
Prof. dr hab. inż. Dariusz Grzebelus
WYKSZTAĐCENIE, STOPNIE I TYTUĐY
NAUKOWE
1991 – magister inżynier ogrodnictwa, specjalność: genetyka i hodowla roślin,
1996 – doktor nauk rolniczych w zakresie
ogrodnictwa, specjalność: ogrodnictwo,
2009 – doktor habilitowany nauk rolniczych
w zakresie ogrodnictwa, specjalność: genetyka i biotechnologia roślin,
2014 – profesor nauk rolniczych.
PRZEBIEG PRACY ZAWODOWEJ
1991 – Rolniczy Zakład Doświadczalny
Mydlniki, robotnik,
1992 – Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza w Krakowie, starszy referent techniczny,
4
DOROBEK NAUKOWY, STAĽE I GRANTY
DZIAĐALNOĦç DYDAKTYCZNA
Nominat prowadzi badania podstawowe
i wdrożeniowe na rzecz polskich spółek hodowlano-nasiennych związane z biotechnologią i bioróżnorodnością roślin uprawnych.
Pracuje nad identyfikacją, charakterystyką
oraz dynamiką ewolucyjną roślinnych ruchomych elementów genetycznych. Prowadzi badania dotyczące genomiki strukturalnej i funkcjonalnej marchwi jadalnej, bada
zmienność genetyczną zasobów genowych
Daucus na poziomie molekularnym oraz procesy związane z udomowieniem tego gatunku.
Opublikował 51 prac w czasopismach recenzowanych, w tym 28 w czasopismach znajdujących się w wykazie JCR. Prezentował
96 doniesień na konferencjach i zjazdach
naukowych, w tym 2 referaty plenarne na zaproszenie. Sumaryczny Impact Factor wszystkich publikacji wynosi 52, cytowane 207 razy
według bazy Web of Science; Index h = 8.
Odbył 7 staży i wizyt naukowych, łącznie
ponad 3 lata w różnych ośrodkach naukowych: 1992/1993 – Wye College, University
of London, Wielka Brytania; 1993 – Plant
Research International, Wageningen, Holandia; 1998, 2001/2002, 2004 oraz 2011
– University of Wisconsin-Madison, USA;
2000 – Agrocampus-Ouest, Angers, Francja;
Profesor Dariusz Grzebelus prowadzi zajęcia dydaktyczne na Wydziale Ogrodniczym,
Biotechnologii – Jednostce Międzywydziałowej i Wydziale Hodowli i Biologii Zwierząt
UR. Opracował kompletne treści programowe lub ich fragmenty 10 przedmiotów prowadzonych w języku polskim lub angielskim.
Prowadził zajęcia dla słuchaczy Studium
Podyplomowego Hodowli Roślin i Nasiennictwa oraz kierował tym studium w roku
akademickim 2009/2010.
Jest promotorem dwóch zakończonych
prac doktorskich oraz dwóch otwartych
przewodów doktorskich, opiekunem ponad
30 prac magisterskich i inżynierskich. Recenzentem trzech prac doktorskich.
Jest także autorem lub współautorem czterech rozdziałów w podręcznikach akademickich, współautorem opracowania polskiej
edycji słownika biotechnologicznego FAO.
DZIAĐALNOĦç ORGANIZACYJNA
Członek Polskiego Towarzystwa Nauk
Ogrodniczych (PTNO) (od 1999),
Członek zarządu Oddziału Krakowskiego
PTNO (od 2003),
Członek Polskiej Federacji Biotechnologii
(od 2010),
WSPÓĐPRACA Z PRAKTYKä
Profesor Grzebelus współpracuje z polskimi firmami hodowlano-nasiennymi prowadzącymi hodowlę warzyw oraz buraka
cukrowego w zakresie wykorzystania metod
biotechnologicznych wspomagających hodowlę nowych odmian. Prowadzi działalność
upowszechnieniową dotyczącą zastosowań
najnowszych technik analizy genomów roślinnych w procesie doskonalenia odmian
roślin uprawnych.
PRZYZNANE ODZNACZENIA I NAGRODY
Stypendium indywidualne dla młodych naukowców Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej
(1997), w latach 2001-2012 otrzymał 7 nagród I, II i III st. JM Rektora AR/UR w Krakowie za wybitne osiągnięcia w dziedzinie
naukowej oraz brązowy medal za długoletnią
służbę (2009).
Otwarcie nowoczesnej sali
anatomicznej
Kraków, 15 stycznia 2014 r.
W spotkaniu, połączonym z oficjalnym otwarciem kompleksu pomieszczeń mieszczących salę wykładową, salę do praktycznych
zajęć z anatomii zwierząt oraz pomieszczenia pomocnicze i administracyjne, wzięły
udział władze Uniwersytetu Rolniczego:
JM Rektor prof. dr hab. inż. Włodzimierz
Sady, dr hab. inż. Sylwester Tabor, prof.
UR – Prorektor ds. Dydaktycznych i Studenckich, prof. dr hab. inż. Czesław Klocek – dziekan Wydziału Hodowli i Biologii
Zwierząt, prof. dr hab. Dorota Zięba-Przybylska – dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Weterynaryjnej UJ-UR,
prof. dr hab. inż. Janusz Żmija – poprzedni
rektor UR – inicjator powołania Weterynarii,
kanclerz wraz z zastępcami oraz liczne grono
studentów Weterynarii. Gościem specjalnym
była Dorota Niedziela poseł na Sejm RP –
lekarz weterynarii, a zarazem osoba bardzo
mocno zaangażowana w tworzenie studiów
weterynaryjnych w Krakowie. Spotkanie
prowadził prof. dr hab. inż. Józef Bieniek
– kierownik Ośrodka Studiów Weterynaryjnych UCMW UJ-UR.
W okolicznościowym wystąpieniu JM
Rektor UR profesor Włodzimierz Sady
podkreślił, że otwarcie tego zaplecza stanowi
kolejny ważny element infrastruktury tworzonej dla potrzeb studentów Weterynarii
oraz Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt.
Nawiązując do historii powołania Weterynarii stwierdził, że jej dynamiczny rozwój
i dobre opinie, jakie zbiera już w Europie, to
dla władz Uczelni kolejny powód do dumy
i satysfakcji, ale także potwierdzenie trafności inicjatywy podjętej w roku 2010, przez
ówczesnych rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego – profesora Karola Musioła
i Uniwersytetu Rolniczego profesora Janusza Żmiję. Podziękował również wszystkim
osobom zaangażowanym w prace inwestycyjne. Szczególne słowa wdzięczności skierował
pod adresem poseł Doroty Niedzieli, która
od samego początku czynnie wspiera Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej
ZAINTERESOWANIA POZANAUKOWE
Muzyka, literatura, film.
Zdjęcie zgłoszone na konkurs, fot. Agata Owoc
Spotkanie prowadził prof. dr hab. inż. Józef Bieniek
5
z ľycia Uczelni
Członek Komisji Rewizyjnej Polskiej Federacji Biotechnologii (od 2010),
Członek wydziałowej Komisji ds. Nauki
i Współpracy z Zagranicą (2002-2012),
Przewodniczący Komisji Dydaktycznej Wydziału Ogrodniczego (2011-2012),
Koordynator ds. wprowadzenia Krajowych
Ram Kwalifikacji na Wydziale Ogrodniczym
(2011-2012),
Prodziekan ds. Nauki i Współpracy Wydziału Ogrodniczego, Uniwersytetu Rolniczego
w Krakowie (kadencja 2012-2016).
UJ-UR, lobbując i tworząc wokół niego jakże
cenny – życzliwy klimat, nie tylko w Warszawie, lecz i w całej Polsce. Kończąc swoje
wystąpienie podkreślił, że już wkrótce spotkamy się ponownie, przy otwarciu kompleksu nowoczesnych budynków na Bielanach,
które również będą służyły UCMW UJ-UR
oraz Wydziałowi Biologii i Hodowli Zwierząt. Zwrócił się także do studentów z apelem
o właściwe wykorzystanie stwarzanych możliwości do rozwoju naukowego i zawodowego.
TO WIELKA SZANSA DLA NAS WSZYSKICH
W krótkim wystąpieniu poseł Dorota Niedziela zwróciła się do studentów, aby w czasie
studiów nie tylko zgłębiali teorię, ale korzystali z każdej nadarzającej się okazji i pytali
wykładowców o praktyczne zastosowanie
wiedzy, gdyż po zakończeniu studiów będą
musieli samodzielnie diagnozować i leczyć pacjentów. Dziękując za zaproszenie podtrzymała gotowość do dalszej życzliwej współpracy.
Głos zabrał również prof. dr hab. inż. Janusz Żmija – rektor UR w latach 2005-2012
współinicjator powołania UCMW UJ-UR,
który podkreślił, że tworzenie Weterynarii
w Krakowie było i nadal pozostaje wielkim
wyzwaniem, któremu, o czym jest przekonany, sprostają władze obu uczelni. Podzielił się
również opiniami wielu naukowców z zagranicznych jednostek naukowych, które deklarują chęć współpracy.
PYTANIA STUDENTÓW
Odpowiadając na pytania studentów dotyczące stanu zaawansowania inwestycji dla
UCMW UJ-UR mgr Tomasz Szanser kanclerz UR, przedstawił kalendarium prac, ich
koszty (szacowane na prawie 140 mln zł) oraz
poinformował o pozyskiwanych źródłach
finasowania. Zapewnił jednocześnie, że ich
terminowość nie jest zagrożona. Studenci pytali również władze Uczelni, głównie dr. hab.
inż. Sylwestra Tabora Prorektora ds. Dydaktycznych i Studenckich o program studiów, rozkłady przedmiotów oraz zasady nostryfikacji dyplomów.
Otwarcie kompleksu sal dla studentów Weterynarii oraz Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt
6
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Kraków, 16 stycznia 2014 r.
W tym roku, po raz pierwszy, Dzień Otwarty Uniwersytetu Rolniczego odbywał się
w styczniu, a nie w marcu. Ciekawa oferta
oraz niemal wiosenna pogoda, spowodowały, że do Centrum Kongresowego przybyło
mnóstwo młodych ludzi z terenu południowej Polski. Do ich dyspozycji była nie tylko
sala plenarna – mieszcząca ponad 300 osób,
lecz także dwie sale audiowizualne, w których przygotowano łącznie około 200 miejsc.
Wszyscy zaangażowani w to wydarzenie pracownicy UR przyznawali, że takiej frekwencji
dawno nie było.
jakie związane są ze studiowaniem w Krakowie. Jedną z propozycji szerzej omówionych
przez mgr. inż. Michała Szandułę – kierownika Centrum Kultury Studenckiej, była
działalność Klubu Akademickiego „ARKA”
oraz zespołów artystycznych Uniwersytetu.
Zachęcił maturzystów, aby wybierając uczelnię
wzięli pod uwagę nie tylko aspekty naukowe,
POWODZENIA NA MATURZE
Przez cały dzień w kampusie przy al. 29 Listopada widać było młodych ludzi, którzy z zaciekawieniem zwiedzali budynki Uczelni. Witając gości JM Rektor UR prof. dr hab. inż.
Włodzimierz Sady zaprezentował charakterystykę Uniwersytetu, jako nowoczesnej Uczelni
– nadążającej za współczesnymi wyzwaniami.
Podziękował również pedagogom za przygotowanie młodzieży na spotkanie i opiekę nad
nimi. Zwracając się do samych uczniów życzył
im miłego pobytu w Uniwersytecie, doskonałej
zabawy na studniówce, w maju dobrych wyników na maturze, zaś sobie również ponownego
spotkania w październiku podczas inauguracji
roku akademickiego 2014/2015.
WARTO O TYM WIEDZIEç
Ofertę dydaktyczną i edukacyjną obszernie
przedstawił dr hab. inż. Sylwester Tabor,
prof. UR – Prorektor ds. Dydaktycznych
i Studenckich. Charakteryzując wydziały
zachęcał do aktywności w kołach naukowych oraz do korzystania z wielu atrakcji,
Ciekawa oferta przyciągnęła bardzo wielu gości
7
z ľycia Uczelni
Dzieē Otwarty Uniwersytetu Rolniczego
Otwarcia dokonał JM Rektor UR prof. dr hab. inż. Włodzimierz Sady
ale również ofertę kulturalnego i ciekawego
spędzania wolnego czasu. Pod tym względem
UR nie ma sobie równych w całej południowej Polsce, a może i nawet w kraju.
dopiero na holu! – podkreśla Marcin Orzeł,
student Wydziału Leśnego. – stoiska wystawowe wszystkich Wydziałów przyciągały
wzrok uczniów i nauczycieli. Z jednej strony
pokaz warzenia piwa przygotowany przez
Kierunek Międzywydziałowy Biotechnologia,
z drugiej kamera termowizyjna Wydziału
Inżynierii Produkcji i Energetyki, zaraz za
ścianą Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji oferował zdjęcia 3D, kilka kroków dalej
studenci Wydziału Leśnego, ich spreparowane
UCZELNIA OCZAMI STUDENTÓW
W tym roku po raz pierwszy Dzień Otwarty organizowali studenci i zmiana ta okazała się bardzo korzystna. – Zaangażowanie
studentów nie kończyło się na wystąpieniach
w części oficjalnej, tak naprawdę zaczęło się
Stoiska wystawowe przyciągały uwagę uczniów i nauczycieli
8
zwierzęta z wielkim jeleniem na czele i konkursy w rozpoznawaniu zapachów drzew. Nie
sposób było nie zauważyć ogromnego akwarium Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt
oraz ich egzotycznych gatunków takich jak
ptaszniki i węże. Wydział Technologii Żywności oferował własne wyroby liofilizowane oraz
szereg pokazów, a Wydział Ogrodniczy częstował gości własnymi jabłkami i obdarowywał
pięknymi kwiatami własnej hodowli. Oczywiście niemożliwym jest opisanie i wymienienie
wszystkiego, co działo się na stanowiskach, gdyż
potrzeba na to osobnego artykułu, a o wrażenia najlepiej zapytać tych, co mieli przyjemność w tym wszystkim uczestniczyć. Atrakcji
i konkursów było wiele, jeszcze więcej pytań
do studentów poszczególnych wydziałów. Po
trzech godzinach pytań, odpowiedzi, rozmów
i zwiedzaniu stanowisk, jestem przekonany, że
nasi goście wrócili bogatsi o nowe informacje,
nową wiedzę i nowe spojrzenie na Uniwersytet
Rolniczy – podsumowuje Marcin.
Pozostaje, zatem pogratulować organizatorom, zaś młodzieży, za JM Rektorem, życzyć dobrych wyników na maturze i do zobaczenia w październiku.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Rektor złożył gratulacje:
• prof. dr. hab. inż. Januszowi Żmiji, który został wybrany Przewodniczącym Komisji Uprawnień Akademickich Rady Głównej Nauki
i Szkolnictwa Wyższego,
• prof. dr. hab. inż. Krzysztofowi Gawrońskiemu i prof. dr. hab. inż. Arturowi Radeckiemu-Pawlik mianowanym na stanowisko profesora
zwyczajnego w Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
• dr hab. inż. Maciejowi Kuboniowi z okazji odznaczenia na 62. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków, Badań Naukowych i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA 2013 w Brukseli Srebrnym i Złotym Medalem z wyróżnieniem, a także Złotym Medalem oraz Specjalnym Certyfikatem przyznanym przez delegację z Turcji, İstanbul Aydın Üniversitesi za patent „Sposób wytwarzania wyrobów mięsnych wieprzowych
o kontrolowanej alergenności” na Międzynarodowych Targach Wynalazczości CROATIA INOVA 2013 ZAGRZEB – CHORWACJA.
Rektor poinformował, że:
• wpłynął list od dyrektora Dolnośląskiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych we Wrocławiu z podziękowaniem za współpracę z Katedrą
Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii pod kierunkiem prof. Urszuli Litwin przy projekcie scalania gruntów w woj. dolnośląskim (gmina
Mściwojów),
• studentka Architektury Krajobrazu Sandra Będziszewska, autorka pracy inżynierskiej: Koncepcja zagospodarowania Placu Wolności w Dąbrowie Górniczej, przygotowanej pod kierunkiem dr inż. arch. Małgorzaty Wilczkiewicz otrzymała wyróżnienie Prezydenta Miasta Dąbrowa Górnicza,
• Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa podjęło uchwałę, że Festiwal Nauki w Krakowie w 2015 r. będzie organizował Uniwersytet
Pedagogiczny,
• 20-22 marca br. w UJ odbędzie się Kongres Kultury Akademickiej, na który zaproszona jest społeczność UR. Szczegóły dostępne na stronie:
kongresakademicki.pl,
• 6-13 maja br. odbędą się główne uroczystości z okazji 650-lecia UJ,
• 4 czerwca br. przypada 25-lecie odzyskania niepodległości i środowisko akademickie powinno włączyć się w te obchody.
Senat pozytywnie zaopiniował:
• ponowne zatrudnienie prof. dr hab. inż. Anny Miechówki na stanowisku profesora zwyczajnego w Katedrze Gleboznawstwa i Ochrony Gleb.
Senat uchwalił zmiany w Statucie Uczelni.
Senat przyjął do akceptującej wiadomości informację Rektora o wprowadzeniu na dzień 31 grudnia 2013 r. zmian w uchwalonym Uchwałą
nr 56/2013 z dnia 28 czerwca 2013 r. planie rzeczowo-finansowym Uczelni na rok 2013.
Oryginađ protokođu wraz z zađæcznikami znajduje siú w Biurze Rektora Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
9
z ľycia Uczelni
Informacja z przebiegu obrad Senatu UR
w dniu 31 stycznia 2014 r.
Informacja z przebiegu obrad Senatu UR
w dniu 28 lutego 2014 r.
Rektor wręczył listy gratulacyjne prof. dr. hab. inż. Andrzejowi Libikowi oraz dr. hab. inż. Piotrowi Siwkowi, prof. UR z okazji otrzymania
decyzją międzynarodowego Jury na XVI Moskiewskiej Międzynarodowej Wystawie Wynalazków i Innowacyjnej Technologii Archimed 2013,
Złotego Medalu za pracę naukowo-badawczą Biodegradowalne wyroby włókniste oraz metody ich wytwarzania.
Rektor poinformował, że:
• prof. dr hab. inż. Tadeusz Juliszewski został powołany na członka Komisji Ergonomii Polskiej Akademii Umiejętności oraz wybrany
do pełnienia funkcji wiceprzewodniczącego Komisji. W Komisji znaleźli się również prof. dr hab. inż. Janusz Sowa z Wydziału Leśnego
(powołany na redaktora naczelnego E-Journal´a), a także dr hab. Paweł Kiełbasa z Wydziału Inżynierii Produkcji i Energetyki;
• prof. dr hab. inż. Andrzej Libik został przewodniczącym – koordynatorem prac Komisji konkursowej do spraw wyłonienia Krajowych
Naukowych Ośrodków Wiodących w obszarze nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, w dziedzinie nauk rolniczych, a także członkiem
Zespołu Bazy Ekspertów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju trzeciej kadencji.
Dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji prof. Krzysztof Ostrowski poinformował, że:
• prof. dr hab. inż. Janusz Miczyński został powołany przez Prezydenta Miasta Krakowa do Rady Programowej ds. Ochrony Powietrza w Krakowie.
• mgr inż. Magda Pluta, doktorantka Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji (podopieczna prof. dr hab. inż. Urszuli Litwin) otrzymała
stypendium im. Anny Pasek.
Prorektor ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej dr hab. inż. Stanisław Małek, prof. UR poinformował, że udało się pozyskać środki
finansowe z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju na staże i praktyki. Projekt Twoja kariera zaczyna się już na Uczelni na kwotę 4,99 mln zł
będzie realizowany do 30 czerwca 2015 r.
Rektor poinformował, że został rozstrzygnięty konkurs na nazwę wina wytwarzanego w winnicy Uniwersytetu Rolniczego. Nadesłano 350
propozycji. Jury wybrało nazwę „Uniwersyteckie Grono”, której autorem jest Michał Tymich – absolwent Inżynierii Środowiska naszej Uczelni.
Autor zwycięskiej nazwy otrzyma skrzynkę wina.
Senat nadał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja prof. dr. hab. inż. Bogdanowi Klepackiemu,
na wniosek Rady Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego.
Senat pozytywnie zaopiniował:
• ponowne zatrudnienie prof. dr. hab. inż. Tadeusza Zająca na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Zakładzie Szczegółowej Uprawy
Roślin Instytutu Produkcji Roślinnej,
• wniosek o przyznanie nagrody zespołowej Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia dydaktyczne dla: prof. dr. hab. inż. Stanisława Brożka, dr inż. Ewy Błońskiej, dr. hab. inż. Piotra Gruby, dr. inż. Macieja Zwydaka, dr. inż. Tomasza Wanica, dr. inż. Jarosława
Lasoty, dr. inż. Michała Gąsiorka, dr. inż. Ryszarda Mazurka, dr. inż. Pawła Nicia, dr. inż. Pawła Zadrożnego, dr. hab. inż. Tomasza
Zaleskiego za opracowanie monografii naukowej stanowiącej podręcznik akademicki i przewodnik po Centrum Edukacji Gleboznawczej –
Muzeum Gleb Gleby w środowisku przyrodniczym i krajobrazach Europy.
• wniosek o nadanie odznaczeń państwowych i Medalu Komisji Edukacji Narodowej.
Senat pozytywnie ocenił Roczny raport oceny stanu jakości kształcenia Jednostek Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie za rok akademicki
2012/2013 opracowany przez Pełnomocnika Rektora ds. Jakości Kształcenia.
Oryginađ protokođu wraz z zađæcznikami znajduje siú w Biurze Rektora Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
10
„Akumulator kamienny do magazynowania
ciepđa w tunelu foliowym”
sukcesy pracowników
– projekt naukowy realizowany pod kierunkiem
prof. dr. hab. inľ. Sđawomira Kurpaski
W polskich warunkach, w produkcyjnych
obiektach pod osłonami koszty energii wynoszą nawet 60 proc. wszystkich kosztów operacyjnych. Pomimo, że nowoczesne obiekty
są wyposażone w szereg rozwiązań technicznych umożliwiających racjonalną gospodarkę
energetyczną, to wciąż znaczna część ciepła
powstałego w ich wnętrzu w wyniku konwersji promieniowania słonecznego jest przekazywana do otoczenia, gdyż obiekty muszą być
wietrzone w celu niedopuszczenia do nadmiernego wzrostu temperatury.
ZASADA DZIAĐANIA AKUMULATORA
Akumulator ciepła służy do magazynowania
nadwyżki ciepła w obiektach ogrodniczych
(tunele, szklarnie) i został opracowany przez
pracowników z UR w Krakowie oraz Instytutu Ogrodniczego w Skierniewicach, w ramach
konsorcjum naukowego, które realizuje projekt badawczy. W skład zespołu UR wchodzą:
prof. Sławomir Kurpaska (pełniący funkcję
koordynatora naukowego projektu) dr hab.
Hubert Latała (kierownik zadań w realizowanym projekcie) oraz prof. Kazimierz Rutkowski. Z kolei z IO w realizację projektu
zaangażowani są: prof. Ryszard Hołownicki
(kierownik projektu) oraz dr Paweł Konopacki. Zbudowany akumulator ciepła został
umieszczony wewnątrz tunelu ogrodniczego
i jest podzielony na kilka sekcji złoża, które są
wypełnione złożem kamiennym.
W wyniku przepływu wilgotnego powietrza przez złoże kamienne zachodzą dwa wzajemnie sprzężone procesy, a mianowicie wymiana ciepła oraz transport masy. Powietrze
na wyjściu z akumulatora cechuje się zmienioną względem wartości na wlocie temperaturą
Widok akumulatora na etapie budowy
oraz zawartością w nim pary wodnej. W efekcie może nastąpić magazynowanie nadwyżki
ciepła (okres pogody radiacyjnej) oraz jego
dostarczanie w okresie zwiększonego zapotrzebowania. Z kolei, w wyniku wymiany
masy (między powietrzem a powierzchnią kamieni) może nastąpić proces kondensacji/odparowania wody, a w konsekwencji osuszanie
lub nawilżanie powietrza wewnątrz obiektu.
Z przedstawionego krótkiego opisu wynika,
że akumulator może pracować w trybach:
gromadzenia ciepła, dogrzewania roślin oraz
schładzania roślin w upalne letnie dni.
CEL BADAĒ
Głównym celem badań prowadzonych w UR
jest określenie parametrów techniczno-eksploatacyjnych procesu magazynowania
ciepła wraz z analizą rozładowania zmagazynowanego ciepła. Ponadto, w wyniku
przeprowadzonych badań określone zostaną
warunki, przy których zachodzą te procesy,
a w konsekwencji opracowany zostanie algorytm sterowania procesem zatłaczania powietrza do wnętrza akumulatora. W przeprowadzonych wcześniej badaniach laboratoryjnych
(przed zbudowaniem właściwego akumulatora) zostały określone: parametry geometryczne instalacji pobierające ciepłe powietrze
z wnętrza tunelu oraz określono rodzaj złoża.
W wyniku prowadzonych badań, podczas
uprawy pomidora, uzyskano efekty w postaci średniego wzrostu temperatury wewnątrz
tunelu o 6°C oraz zmniejszenia wilgotności
względnej powietrza o 19 proc. Dzięki temu
poprawiły się mikroklimat wewnątrz tunelu
i zdrowotność roślin, pomimo zredukowania
zużycia środków ochrony roślin o 40 proc.
Schładzanie roślin w upalne letnie dni dodatkowo wpłynęło na poprawę jakości owoców.
11
Prof. dr hab. inľ. Sđawomir Kurpaska jest
wody glebowej), sterowania procesami w za-
absolwentem Wydziađu Inľynierii Produkcji
mkniútych obiektach pod osđonami (nawadnianie
i Energetyki. Jego zainteresowania naukowe
i doħwietlanie roħlin), wykorzystania wspóđczes-
koncentrujæ siú wokóđ nastúpujæcych obszarów
nych narzúdzi informatycznych do odtwarzania
badawczych: zagadnienia energetyczne podczas
przebiegów ciægđych procesów na podstawie
ogrzewania podđoľy ogrodniczych przy pomocy
znajomoħci ich dyskretnych wartoħci, problemów
ciepđej wody oraz podgrzanego powietrza, mode-
eksploatacji urzædzeē z zakresu odnawialnych
lowania procesów ſzycznych w systemie Gleba-
ļródeđ energii (pompa ciepđa, kolektory sđonecz-
-Roħlina-Atmosfera (wymiana masy i ciepđa, ruch
ne), funkcjonalnoħci zintegrowanego systemu
grzewczego obiektu pod osđonami wykorzystujæ-
Aparatura kontrolno-pomiarowa w tunelu
foliowym
SUKCES
Akumulator został wyróżniony także tytułem Euro Symbol Innowacji 2013 przyznawanym w programie promocyjnym
prowadzonym przez redakcję Monitora
Rynkowego (dodatku do Gazety Prawnej)
oraz nagrodzony srebrnymi medalami na:
62. Światowej Wystawie Wynalazków, Badań i Nowych Technologii INNOVA w
Brukseli – Brussels Eureka za wynalazek pt.
Rock bed heat accumulator and the method
of its application in high tunnel horticultural
crop production oraz podczas 65. Międzynarodowych Targów „Pomysły – Wynalazki
– Nowe Produkty” iENA, w Norymberdze.
Oprócz omówionych akumulatorów, w ramach jednego z zaplanowanych zadań badawczych zostanie wybudowany system paneli
fotowoltaicznych. Zaplanowano, aby systemu
składał się z paneli przytwierdzonych na stałe
z gruntem oraz system nadążny. W obydwu
systemach założono zainstalowanie trzech typów paneli, czyli takich, które są obecnie rekomendowane przez firmy komercyjne. W efekcie, w wyniku przeprowadzonych badań,
opracowane zostaną wiarygodne zalecenia zarówno co do typów paneli jak i przestrzennego ich posadowienia. Całość projektu zostanie
zakończona w III kwartale 2015 r., opracowaniem wytycznych konstrukcyjnych dla użytkowników takich systemów wraz z akcją mającą na celu popularyzację uzyskanych wyników.
W końcowym opracowaniu przeanalizowane
zostaną również wskaźniki ekonomiczne charakteryzujące opłacalność stosowania takich
urządzeń w obiektach produkcyjnych.
cego OZE, zagadnieē magazynowania nadwyľki
ciepđa w akumulatorach ciađa stađego i akumulatorze cieczowym, doħwietlanie roħlin za pomocæ
lamp LED (light emited diodes).
Przebywađ na blisko póđrocznym staľu naukowym w Instytucie Badawczym oraz Uniwersytecie w Wageningen. Jest autorem ponad 110
oryginalnych prac naukowych opublikowanych
równieľ w czasopismach z tzw. listy ſladelſjskiej: Journal Agricultural Engineering Research,
Biosystems Engineering, Canadian Biosystems
Engineering oraz w Renewable Energy. Recenzowađ prace, które ukazađy siú w renomowanych
zarówno polskich jak i w periodykach naukowych
z listy ſladelſjskiej: Biosystems Engineering,
International Agrophysics, Scientia Agricola.
Opublikowađ równieľ oraz kilkadziesiæt artykuđów
popularno-naukowych zwiæzanych z praktykæ
ogrodniczæ (Hasđo Ogrodnicze, Owoce Warzywa
Kwiaty, Top Agrar Polska). Jest równieľ autorem
trzech monograſi oraz podrúcznika akademickiego: Szklarnie i tunele foliowe-inľynieria i procesy.
Opracowanie:
prof. dr hab. inż. Sławomir Kurpaska
Zdjęcia: dr hab. inż. Hubert Latała
Peđni funkcjú czđonka zarzædu IV Sekcji (Energy in
Agriculture) CIGR (Commission Internationale du
Genie Rural). Konsultowađ aktualnie obowiæzujæcæ dyrektywú PE z zakresu urzædzeē do aplikowania ħrodków ochrony roħlin w produkcji rolniczej.
Oprócz peđnienia funkcji koordynatora naukowego w powyľszym projekcie byđ takľe kierownikiem czterech projektów badawczych ſnansowanych z MNiSW oraz wykonawcæ w realizowanym
projekcie. W wyniku ich realizacji w obiektach
Wydziađu Inľynierii Produkcji i Energetyki (UR)
znajduje siú unikatowy w skali kraju tunel foliowy
wykorzystujæcy urzædzenia energetyki odnawialnej (pompa ciepđa, kolektory sđoneczne, panele
Gala wręczenia nagród w Teatrze Śląskim w Katowicach
12
fotowoltaiczne).
W Polsce, Europie i na świecie problem alergii pokarmowych jest coraz powszechniejszy
i dotyczy istotnej części populacji osób ze
zdiagnozowaną alergią pokarmową. Choroby
alergiczne stanowią jeden z podstawowych
problemów zdrowotnych ze względu m.in. na
przewlekły i nawrotowy charakter oraz ciężki
przebieg kliniczny. Poziom nietolerancji pokarmowych wśród dzieci to 6-8 proc., a u dorosłych to 1-3 proc. populacji posiadających
zdiagnozowane alergie. Jest to zatem istotny
odsetek chorych wymagających żywienia produktami wolnymi od związków alergennych.
PATENT P.404630 „SPOSÓB WYTWARZANIA
WYROBÓW MIùSNYCH WIEPRZOWYCH
O KONTROLOWANEJ ALERGENNOĦCI”
Celem wynalazku było opracowanie sposobu
wytwarzania wyrobów mięsnych o obniżonej alergenności, z zachowaniem jego charakterystyki użytkowej i smakowej. Cel ten
został osiągnięty dzięki innowacyjnemu doborowi rodzaju mięsa, dodatków oraz technologii wytwarzania.
Dzięki temu otrzymuje się wyroby mięsne
o obniżonej alergenności oraz o podwyższonej zawartości selenu i wielonienasyconych
kwasów tłuszczowych. W produkcji wyrobów o kontrolowanej alergenności nie stosuje się dodatku mięsa wołowego, ani substancji dodatkowych kształtujących strukturę np.
białek, izolatów i koncentratów sojowych.
Pochodne soi zostały zastąpione ekstraktem z czerwonych alg morskich i białkami
plazmy krwi wieprzowej. Z kolei przyprawy
zawierające związki alergenne, takie jak ekstrakty smakowe skorupiaków, ryb i mięczaków oraz orzeszków ziemnych, hydrolizatu
Twórcy patentu od lewej: Cyprian Tomasik, Maciej Kuboń, Agnieszka Wierzbicka – kierownik
projektu, Andrzej Półtorak, Monika Marcinkowska-Lesiak
białek soi, gorczycy, selera i sezamu zostały
zastąpione przyprawami posiadającymi te
same lub bardzo zbliżone cechy smakowo
zapachowe, ale nieposiadającymi związków
alergennych w swoim składzie.
PATENT P.404882 „SPOSÓB PAKOWANIA
PROZDROWOTNYCH WYROBÓW
WIEPRZOWYCH”
Przedmiotem wynalazku jest sposób pakowania wyrobów mięsnych o podwyższonej
wartości odżywczej, obniżonej zawartości
tłuszczu, obniżonej kaloryczności, obniżonej
zawartości soli i bez polifosforanów, jak również o kontrolowanej alergenności.
Sposobem według wynalazku prozdrowotne wieprzowe mięsa kulinarne o wyższej
wartości odżywczej zapakowane są w opakowania z warstwą barierową w odniesieniu
Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego – Maciej Kuboń
13
sukcesy pracowników
Dr hab. inľ. Maciej Kuboē wspóđautorem
dwóch patentów nagrodzonych
na Targach Innowacji w Brukseli i Zagrzebiu
Maciej Kuboē, absolwent ówczesnego Wydziađu
Techniki i Energetyki Rolnictwa Akademii Rolniczej w Krakowie (1997 r.). Stopieē naukowy
doktora nauk rolniczych w zakresie inľynierii
rolniczej nadađa mu Rada Wydziađu Techniki
i Energetyki Rolnictwa Akademii Rolniczej w Krakowie (2001 r.), natomiast stopieē naukowy
doktora habilitowanego Rada Naukowa Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Warszawie
(2011r.). Obecnie pracuje na Wydziale Inľynierii
Produkcji i Energetyki. Jego gđówne zainteresowania naukowe i badawcze dotyczæ: organizacji
i ekonomiki transportu, zastosowania nowoczesnych technik i technologii przewozów, logistyki
i jej wpđywu na funkcjonowanie przedsiúbiorstw
przemysđu rolno-spoľywczego oraz modelowania
procesów produkcji artykuđów rolnych w zakresie
surowców miúsnych i zboľowych oraz gotowych
produktów wraz z cađæ logistykæ dostaw.
Dorobek naukowy stanowi 131 oryginalnych
prac naukowych, gdzie w 52 pracach byđ autorem
a 79 wspóđautorem. Jest autorem 3 skryptów,
redaktorem 16 monograſi i wspóđautorem czterech monograſi naukowych.
Jest wspóđautorem 2 patentów miúdzynarodowych, wyróľnionych na 62 Miúdzynarodowej
Wystawie Wynalazków, Badaē Naukowych
i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA 2013
w Brukseli srebrnym i zđotym medalem z wyróľnieniem, a takľe zđotym medalem oraz Specjalnym
Certyſkatem przyznanym przez delegacjú z Turcji
Nagrodzone produkty wyprodukowane przez firmę „OLEWNIK”
– ćstanbul AydÆn Üniversitesi – za patent Sposób
wytwarzania wyrobów miúsnych wieprzowych
o kontrolowanej alergennoħci na Miúdzynarodo-
do tlenu, dwutlenku węgla oraz azotu, która
wykonana została ze specjalnie zoptymalizowanego co do grubości kopolimeru EVOH,
chroniącego wyroby przed zepsuciem. Zarówno dla warstwy zewnętrznej, jak i wewnętrznej zastosowany został polipropylen
stanowiący barierę dla pary wodnej. Została dobrana specyficzna atmosfera, w której prowadzi się proces pakowania. Dzięki
takiemu zestawieniu atmosfery pakowania
oraz opakowania PP/EYOI 1/PF o określonej grubości warstwy EVOH zapobiega
się rozwojowi szkodliwej mikroflory oraz
gwarantuje, że barwa oraz aromat wyrobów
o podwyższonej wartości odżywczej pozostają przez długi okres niezmienne, zachowujący tym samym swoją świeżość, pomimo
obniżonej zawartości tłuszczu, soli i braku
polifosforanów. Należy podkreślić, że dzięki doborowi właściwej atmosfery pakowania można stosować folię wielowarstwową
o stosunkową niewielkiej grubości.
14
wych Targach Wynalazczoħci CROATIA INOVA
2013 ZAGRZEB – CHORWACJA.
Byđ wielokrotnie nagradzany przez JM Rektora
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie za wybitne osiægniúcia w dziedzinie naukowej: nagrody
indywidualne (2006, 2007, 2008, 2009, 2011,
2013), nagrody zespođowe (2003, 2005). W roku
2007 w uznaniu za pracú naukowo-dydaktycznæ
i wychowawczæ odznaczony zostađ Bræzowym
Krzyľem Zasđugi, a w 2013 r. Bræzowym Medalem za Dđugoletniæ Sđuľbú.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Warszawa, 10 paļdziernika 2013 r.
W piśmie Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego informuje o powołaniu prof. dr. hab.
inż. Andrzeja Libika na przewodniczącego
Komisji konkursowej ds. wyłonienia Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących
w obszarze nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, w dziedzinie nauk rolniczych.
Zgodnie z Rozporządzeniem MNiSW o nadanie statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Badawczego (KNOW) mogą ubiegać się
zarówno konsorcja naukowe, centra naukowe
działające w obrębie uczelni, jak i centra naukowe utworzone przez uczelnię z innymi
uczelniami w tym zagranicznymi i instytutami naukowymi PAN.
Warunkami ubiegania się o ten status są
m.in.: posiadanie kategorii A lub A+, uprawnień do nadawania stopni naukowych, prowadzenie współpracy z gospodarką. Status
KNOW nadaje Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego po zakończeniu konkursu,
który przeprowadza komisja konkursowa,
tworzona przez uznane w świecie autorytety naukowe. Następnie komisja przedkłada
ministrowi końcową listę rankingową, a ten
wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania statusu KNOW danemu podmiotowi.
Powołano łącznie 5 komisji, ich skład został
opublikowany w zarządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 13 września
2013 r., poz. 52, w Sprawie powołania komisji konkursowych do spraw wyłonienia Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących.
– Powołanie do tego zespołu oceniam,
jako wielkie zobowiązanie i wyróżnienie
dla Uczelni – zaznacza profesor Libik.
– Szczególnie cieszy mnie fakt, że we wszystkich komisjach, w tym oczywiście i tej „mojej” zasiadają uczeni o uznanym globalnym
dorobku naukowym. Na szczególne uznanie
zasługuje tu postać profesora Macieja Żylicza z Międzynarodowego Instytutu Biologii
Molekularnej i Komórkowej UNESCO/PAN
– zasiadającego w komisji w dziedzinie nauk
biologicznych. Dla każdej jednostki ubieganie
się o status KNOW to już wyróżnienie, zaś
dla zwycięzcy oznacza to nie tylko międzynarodowy prestiż, lecz także znaczne środki
finansowe, sięgające nawet 10 milionów zł na
okres 5 lat – podkreśla nominat.
Szczegółowe dane dotyczące terminów i warunków ubiegania się o status KNOW zawiera rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 sierpnia 2011 r.
W sprawie kryteriów, warunków i trybu ubiegania się o nadanie statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Badawczego (Dz. U. 2011,
nr 192, poz. 1142).
Prof. dr hab. inż. Andrzej Libik ukończył studia w roku 1966 na Wydziale Rolniczym Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie
i w tym też roku podjął pracę w Uczelni.
Stopień doktora nauk rolniczych uzyskał
w 1972 r. Habilitował się w 1986, r., zaś tytuł profesora uzyskał 1995 r. Od 2003 r.
jest profesorem zwyczajnym. Do jego zainteresowań badawczych należą: herbologia,
warzywnictwo, sterowanie mikroklimatem
w pomieszczeniach uprawnych, dokarmianie
CO2 upraw ogrodniczych.
Prof. dr hab. inż. Andrzej Libik
Czđonkowie komisji w dziedzinie
nauk rolniczych:
prof. Andrzej Libik (Uniwersytet Rolniczy
w Krakowie) – przewodniczæcy
prof. Jozef Bulla (Sđowacki Uniwersytet
Rolniczy w Nitrze)
prof. Magda-Viola Hanke (Julius Kühn-Institut)
prof. Karin Krupinska (Botanisches Institut
der Christian-Albrechts-Universität zu Kiel)
prof. Maria Muller (University of Graz)
prof. Kris Pruski (Dalhousie University)
prof. Ondĥej Šaĥec (Czeski Uniwersytet
Rolniczy w Pradze)
prof. Silviero Sansavini (Universita di Bologna)
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
15
sukcesy pracowników
Prof. dr hab. inľ. Andrzej Libik
przewodniczæcym Komisji konkursowej
do spraw wyđonienia Krajowych Naukowych
Oħrodków Wiodæcych
Wđókniny biodegradowalne oraz metody
ich wytwarzania – zđoty medal na XVI
Moskiewskiej Miúdzynarodowej Wystawie
Wynalazków i Innowacyjnej Technologii
ARCHIMEDES 2013
Istotnym problemem, z jakim od lat boryka się przemysł jest składowanie odpadów
polimerowych z polimerów nieulegających
degradacji po zakończeniu ich użytkowania.
Głównym surowcem, z którego produkuje
się obecnie włókiennicze wyroby techniczne,
medyczne, rolnicze lub filtracyjne jest polipropylen, którego okres rozpadu jest liczony
w setkach lat. Równolegle, w związku z wyczerpywaniem się złóż naftowych, produkcja
ropopochodnych polimerów staje się problematyczna. Celem prowadzonych prac było
W projekcie brađo udziađ 18 naukowców z oħrod-
Sadzonki truskawek w doniczkach biodegradowalnych Z BPS Bionolle
ków akademickich w Đodzi, Krakowie i Wrocđawiu. W tej grupie jest dwóch pracowników Uniwersytetu Rolniczego prof. dr hab. inľ. Andrzej
Libik oraz dr hab. inľ. Piotr Siwek, prof. UR.
Koordynatorem cađego projektu byđa prof. dr hab.
inľ. Izabella Kruciēska z Politechniki Đódzkiej,
zastąpienie polimerów niedegradujących polimerem przyjaznym środowisku, pochodzącym ze źródeł odnawialnych, którego warunki przerobu i cena pozwalają przypuszczać, że
stanowi istotną alternatywę dla polipropylenu. Takim polimerem jest polilaktyd, który
jest również termoplastem o niskich temperaturach przerobu. Jego zaletą jest szeroka gama
produktów, wynikająca z istnienia izomerów
chiralnych – poli L-laktydu i poli D-laktydu,
które mogą występować w postaci homopolimerów lub kopolimerów. W prezentowanej
Ogórki na ściółce z polilaktydu
16
sukcesy pracowników
Podwiązywanie papryki sznurkiem z biodegradowalnego PLA
Poster Biogratex prezentowany w czasie
moskiewskich targów
pracy zaprojektowano szereg technologii,
głównie dotyczących formowania włókien
i włóknin z polilaktydów do zastosowań
technicznych, medycznych, rolniczych i filtracyjnych. Projektowane technologie obejmują włókna formowane techniką stopową
i elektroprzędzenia, formowanie włóknin
Twórcy: prof. dr hab. inż. Izabella Krucińska, dr inż. Jerzy Czekalski (pracownicy Politechniki Łódzkiej).
2. Zgłoszenie patentowe, nr P 401751, 2012,
Sposób wytwarzania materiału kompozytowego o właściwościach antybakteryjnych. Twórcy:
dr hab. Dawid Stawski, prof. dr hab. Stefan
Połowiński, mgr inż. Dorota Wojciechowska (pracownicy Politechniki Łódzkiej).
ARCHIMEDES to jedna z najwiúkszych miúdzynarodowych wystaw wynalazków i innowacyjnych
technologii. W ubiegđorocznej edycji zaprezentowano ponad tysiæc wynalazków, których autora-
higienie i medycynie, oraz pianki do celów
medycznych wytwarzane z polilaktydu i mieszanin polilaktydu z dibutyrylochityną.
Wymienione produkty opracowane zostały w ramach projektu Biodegradowalne wyroby
włókniste, finansowanego ze środków Funduszy Strukturalnych i budżetu Polski (Program
Operacyjny Innowacyjna Gospodarka).
Powyższy wynalazek stał się przedmiotem
zgłoszeń patentowych:
1. Zgłoszenie patentowe, nr P. 400769,
2012, Biodegradowalny sznurek rdzeniowy.
mi sæ naukowcy z 20 krajów ħwiata. Miúdzynarodowe Jury przyznađo nagrody w 40 kategoriach
tematycznych.
technikami klasycznymi oraz techniką spun-bonded i melt-blown, oraz formowanie
wyrobów niewłóknistych – folii i pianek
z polilaktydu. W ramach prowadzonych prac
projektowych opracowano również układy
kompozytowe bazujące na polilaktydzie.
Unikalnymi rozwiązaniami są opracowane
półmaski filtracyjne z naniesioną warstwą antybakteryjną z zastosowaniem poli (metakrylanu dimetylo aminoetylowego) (PDAMA),
sznurki do zastosowań w rolnictwie, włókniny spun-bonded do zastosowań w rolnictwie,
Polskie stoisko na ARCHIMEDES 2013
17
Opracowanie:
dr Michał Puchalski, Politechnika Łódzka
Niekonwencjonalny sposób wykorzystania
biađek serwatkowych
Od kilkunastu lat na rynku widoczny jest
wzrost popytu na produkty naturalne, ekologiczne, charakteryzujące się wysokimi walorami użytkowymi, niewykazujące szkodliwego
działania na człowieka i środowisko oraz oparte na surowcach pochodzenia naturalnego.
Rynek produktów kosmetycznych jest bardzo rozbudowany. Konsumenci mogą wybrać
towary spełniające ich oczekiwania zarówno
cenowe jak również funkcjonalne. Mimo dużej różnorodności produktów na rynku, rynek ten wciąż intensywnie się rozwija.
SKARB UKRYTY W SERWATCE
Dbałość o środowisko jak również względy ekonomiczne przyczyniły się do rozwoju
Analizator AramoTS, zastosowany w badaniach
różnych sposobów przetwarzania produktów
ubocznych przemysłu spożywczego, w tym serwatki. Obecnie na rynku można spotkać oprócz
serwatki płynnej m.in. serwatkę w proszku,
koncentraty, izolaty czy hydrolizaty białek
serwatkowych. Produkty te chętnie stosowane
są przez różne gałęzie przemysłu spożywczego szczególnie, jako składniki wzbogacające
wartość odżywczą jak również wpływające na
poprawę cech funkcjonalnych nowych produktów. Produktami z serwatki zainteresowani
są nie tylko producenci żywności, ale również
firmy farmaceutyczne czy kosmetyczne.
Wśród przedsiębiorców obserwuje się
tendencje do poszukiwania surowców wielofunkcyjnych. Białka występujące w serwatce
ze względu na doskonały skład, jak również
właściwości funkcjonalne takie jak: zdolność
wiązania wody, tworzenie trwałych pian czy
właściwości emulgujące stanowią doskonały przykład składnika, który w preparatach
kosmetycznych może jednocześnie pełnić
funkcje emulgatora, czynnika konsystencjotwórczego, surowca przedłużającego trwałość
mikrobiologiczną produktu, antyutleniacza,
czy źródła substancji biologicznie aktywnych.
NATURALNY KOSMETYK
Emulsja kosmetyczna
Struktura emulsji
18
Opracowana emulsja kosmetyczna dzięki
unikalnemu składowi opartemu wyłącznie na
naturalnych składnikach i specyficznej technologii otrzymywania stanowi profesjonalny kosmetyk, pozytywnie wpływający na kondycję
skóry. Zastosowane w emulsji białka serwatkowe, dzięki zdolności do wiązania wilgoci,
w znacznym stopniu poprawiają nawilżenie
skóry, poprzez ograniczenie TEWL (transepidermalna utrata wody) z naskórka, co zostało
zawierających, jako składnik aktywny białka serwatkowe, w tym już jedna udzielona
ochrona patentowa. Ponadto preparat ten,
jako produkt innowacyjny został zgłoszony
do konkursu organizowanego przez Dziennik Gazetę Prawną „Eureka! DGP – Odkrywamy polskie wynalazki” mającego na celu
upowszechnienie wynalazków opracowanych przez polskich naukowców.
zaproponować jeszcze jedną formę zagospodarowania tego produktu ubocznego.
BADANIA ZWIEĒCZONE SUKCESEM
Preparat kosmetyczny opracowany wyłącznie na bazie naturalnych składników, łatwo
dostępnych na rynku był przedmiotem
wieloletnich badań zespołu naukowców
z Uniwersytetu Rolniczego i Politechniki Krakowskiej. Efektem tych prac są dwa
zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczpospolitej Polskiej, dotyczące zarówno sposobu otrzymywania jak i składu innowacyjnych, naturalnych emulsji kosmetycznych
MODNIE I EKOLOGICZNIE
Moda na powrót do natury w dzisiejszych
czasach, oprócz korzyści dla naszego zdrowia,
ma jeszcze jedną ważną i wartą podkreślenia
zaletę: wpływa na ochronę środowiska naturalnego, coraz bardziej eksploatowanego.
Stanowiąca źródło białek serwatka jest produktem ubocznym w przemyśle mleczarskim.
Zastosowanie białek serwatkowych, jako
cennego surowca kosmetycznego pozwala
19
Opracowanie:
dr inż. Małgorzata Tabaszewska
Katedra Technologii Owoców,
Warzyw i Grzybów
Wydział Technologii Żywności
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
dr inż. Elżbieta Sikora
Katedra Technologii Organicznej
i Procesów Rafineryjnych
Instytut Chemii i Technologii Organicznej
Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej
Politechnika Krakowska
prof. dr hab. inż. Tadeusz Grega
Katedra Przetwórstwa Produktów
Zwierzęcych
Wydział Technologii Żywności
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
nauka
potwierdzone w testach aparaturowych przeprowadzonych na 15 osobowej grupie probantów. Dzięki właściwościom nawilżającym,
regenerującym zdolności neutralizowania wolnych rodników, białka serwatkowe wykazują
działanie przeciwstarzeniowe, a zastosowane,
jako składnik emulsji kosmetycznych spowalniają proces starzenia się skóry.
Studia na Moskiewskim Paēstwowym
Uniwersytecie Geodezji i Kartograſi
Moskwa, paļdziernik-grudzieē 2013 r.
KILKA SĐÓW O HISTORII UCZELNI
Powstanie Moskiewskiego Państwowego
Uniwersytetu Geodezji i Kartografii (MIIGAiK) datowane jest na 14 maja 1779 r.,
kiedy została otwarta Konstantynowska
Szkoła Miernicza. W roku 1930 Instytut
ten został podzielony na 2 uczelnie: Moskiewski Instytut Geodezji (МГИ) i Moskiewski Instytut Inżynierów Rolnictwa
(МИИЗ). W 1936 r. МГИ przekształcił
się w Moskiewski Instytut Inżynierów Geodezji, Fotogrametrii Lotniczej i Kartografii
(MIIGAiK). 11 marca 1993 r. po spełnieniu
odpowiednich warunków MIIGAiK został
przekształcony w Moskiewski Państwowy
Uniwersytet Geodezji i Kartografii, o nazwie funkcjonującej do dnia dzisiejszego.
STRUKTURA MIIGAiK
Zabytkowe wejście do MIIGAiK, fot. T. Noszczyk
Obecnie na uniwersytecie mieści się 6 wydziałów studiów dziennych (geodezyjny,
ekonomii i zarządzania terytoriami, systemów optycznych i technologii informacyjnej, kartografii i geoinformatyki, astronomii
i fotogrametrii oraz humanistyczny), wydział
podwyższenia kwalifikacji dla wykładowców
szkół wyższych i szkolenia specjalistów oraz
wydział studiów doktoranckich. Łącznie na
uniwersytecie znajduje się 37 katedr, a specjalności znajdujących się na wszystkich wydziałach jest około 30. Uczelnia posiada łącznie ok. 5000 studentów. Pracuje tutaj ponad
1000 osób, w tym 470 wykładowców i 100
pracowników naukowych.
STUDIA
Studenci studiów magisterskich wraz z zagranicznymi profesorami, fot. K. Lapinsky
20
W okresie od października do grudnia
2013 roku studiowałem w Moskiewskim
MOSKWA
W czasie mojego pobytu w Rosji zwiedziłem Plac Czerwony, a na nim Muzeum Historyczne, Sobory i terytorium Kremla oraz
Cerkiew Wasyla Błogosławionego – która
niewątpliwie jest wizytówką stolicy. Byłem
także w Muzeum Sztuk Pięknych im. Aleksandra Puszkina, które posiada ponad 500
tys. eksponatów z całego świata. Duże wrażenie zrobiła na mnie ogromna Trietjakowskaja
Galierjeja, w której są przedstawione obrazy
rosyjskich twórców oraz Muzeum „Borodinskaja bitwa” – które zawiera panoramę bitwy pod Borodino. Spacerując po Moskwie
nauka
Państwowym Uniwersytecie Geodezji i Kartografii w ramach dwustronnej współpracy
obydwu uniwersytetów (UR i MIIGAiK).
Na początku należało w dziale międzynarodowym uczelni dokonać wszelkich formalności, aby już później można było cieszyć się
w pełni ze statusu studenta. Zajęcia odbywałem
ze studentami studiów magisterskich, które
są prowadzone w trybie wieczorowym, z tego
względu, że większość studentów pracuje. Liczba studentów na magisterium jest bardzo mała
– na pierwszym roku było 14 osób, a na drugim
zaledwie 4 osoby. Wynika to z faktu, że kilka lat
temu zmieniła się reforma szkolnictwa w Rosji – wcześniej nie było studiów magisterskich
tylko przez 5 lat kształciło się tzw. specjalistów,
którzy od razu mogli iść na studia podyplomowe, doktoranckie lub do pracy.
W każdym, nawet najmniejszym „kącie”
uniwersytetu można korzystać z bezpłatnego
bezprzewodowego Internetu. Stosunki między wykładowcami a studentami są bardzo
przyjacielskie, pracownicy zawsze chętnie doradzą i pomogą swoim podopiecznym. Jako
potwierdzenie mojej tezy, przywołam przykład – miałem dwóch osobistych profesorów
–konsultantów, którzy pomagali mi w przygotowaniu artykułu w języku rosyjskim,
jeden z nich spotykał się ze mną cyklicznie
i pomagał mi merytorycznie, a drugi z profesorów był niejako recenzentem tego artykułu.
Teraz artykuł ten ma zostać opublikowany
w czasopiśmie wydawanym przez MIIGAiK
«Геодезия и аэрофотосъемка».
Panorama Kremla zza rzeki Moskwy, fot. O. Guncenko
zauważyć można mnóstwo pomników – Piotra Wielkiego, carycy Katarzyny II, fontann
(szczególnie piękna jest fontanna „Przyjaźni
Narodów”), parków (np. Zwycięstwa i Gorkiego) oraz cerkwi, których złote kopuły lśnią
i wyróżniają się na tle innych budynków.
Oceniając wymianę i pobyt w stolicy Rosji muszę przyznać, że jestem zadowolony, iż
przyszło mi tam studiować 3 miesiące. Dzięki temu, choć w niewielkim stopniu mogłem
poznać rosyjską kulturę i obyczaje. Była to
niewątpliwie przygoda życia oraz duże doświadczenie, które zapewne będzie procentować w kolejnych latach mojego życia i kariery zawodowej.
Szczególne podziękowania składam na
ręce Dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji – prof. dr. hab. inż. Krzysztofa Ostrowskiego za wsparcie finansowe
mojego pobytu na moskiewskiej uczelni, kierownika Katedry Gospodarki Przestrzennej
i Architektury Krajobrazu – prof. dr. hab.
inż. Krzysztofa Gawrońskiego oraz pracownika tejże Katedry – dr. hab. inż. Józefa
Hernika, za nieocenione wsparcie moich
starań i dążeń, uzyskanie zgody moskiewskiego uniwersytetu na mój wyjazd oraz za
załatwienie wszelkich spraw formalnych
związanych z wymianą.
inż. Tomasz Noszczyk
II rok mgr GiK
Plac Czerwony. Cerkiew Wasyla
Błogosławionego, fot. N. Yarmolyuk
21
Wspóđczeħnie nauka ma charakter globalny
– zaznacza Mađgorzata Krasowska – dyrektor wykonawczy
Komisji Fulbrighta w Polsce
Targi edukacyjne Polsko-Amerykaēskiej Komisji Fulbrighta
Kraków, 27 stycznia 2014 r.
Prezentowana rozmowa zostađa przeprowadzona w ramach targów edukacyjnych Polsko-Amerykaēskiej
Komisji Fulbrighta oraz Centrum Education USA, w której uczestniczyđy wđadze Uczelni, pracownicy i studenci UR oraz uczelni i szkóđ ħrednich z Mađopolski.
Podczas targów odbyđy siú prezentacje amerykaēskich stypendystów Fulbrighta w Polsce, przedstawicieli Education USA oraz Konsulatu Amerykaēskiego na temat systemu szkolnictwa, studiów pierwszego
i drugiego stopnia, badaē naukowych w USA oraz wiz amerykaēskich. Uczniowie oraz studenci mogli
pytaè ekspertów o polskæ ofertú stypendialnæ Programu Fulbrighta, a takľe porozmawiaè z amerykaēskimi
stypendystami i polskimi absolwentami Programu Fulbrighta na temat konkretnych uczelni w USA.
Doskonađym uzupeđnieniem materiađu sæ dwie relacje: dr. hab. inľ. Marcina Pietrzykowskiego – obecne-
amerykańskich, do poszerzenia wydziałów
filologicznych o działy studiów o kulturze
i literaturze amerykańskiej. Również wielu
naszych absolwentów, zarówno Polaków jak
i Amerykanów specjalizuje się w prowadzeniu studiów o kulturze żydowskiej i historii
holocaustu. Również w naukach ścisłych jest
wiele osób, które w trakcie studiów doktoranckich czy w okresie po doktoracie, uczestniczyły w wyjazdach do USA. W tej grupie
znajdują się m.in.: fizycy, astronomowie, astrofizycy, lekarze, chemicy, matematycy.
go stypendysty i prof. dr. hab. inľ. Stanisđawa Broľka – stypendysty sprzed 25 lat.
Jak ocenia Pani efekty polsko-amerykańskiej współpracy naukowej w ramach Komisji Fulbrighta?
Oceniam je jako dobre, co znaczy, że liczymy iż w przyszłości będą jeszcze lepsze. Chcę
jednak zaznaczyć, że są pewne dziedziny,
jak na przykład nauki humanistyczne, gdzie
współpraca ta jest bardzo zaawansowana. Nasza działalność m.in. przyczyniła się do powołania w Polsce licznych ośrodków studiów
„Amerykańscy partnerzy
oceniają Polaków bardzo wysoko
i podkreślają, że polscy studenci
i naukowcy, posiadają wiele
wyjątkowych talentów”
Wspomina Pani o licznych dyscyplinach
naukowych – a tymczasem na tej długiej
liście stypendystów przedstawicieli nowoczesnych nauk rolniczych jest niewielu.
Faktycznie, lecz w tym roku mamy jednego
stypendystę z Uniwersytetu Rolniczego –
dr. hab. inż. Marcina Pietrzykowskiego,
który radzi sobie świetnie. Mam nadzieję, że
w przyszłości naukowców z Uniwersytetu
Rolniczego będzie coraz więcej. Rolnictwo
to bardzo ważna gałąź globalnej gospodarki,
ale rozumiem je również jako ochronę środowiska, ekologię, czy badania zmian klimatycznych. To pokazuje jak wielki potencjał
drzemie w tych naukach.
Rozmowy kuluarowe
22
Widać zatem, że znaczącymi kłopotami są
koszty pobytu i odległość.
Istotnie, Stany Zjednoczone są daleko, lecz
wcale nie trzeba decydować się na wieloletnią
emigrację. Można wyjazd ograniczyć do semestru, czy nawet roku. Również współczesne komunikatory społeczne znacznie skracają
tę odległość. Koszty życia w USA są częstokroć niższe niż w krajach Unii Europejskiej.
Kłopotem może pozostać czesne za studnia
w renomowanych uczelniach. Lecz jak wspomniałam czynimy obecnie zabiegi, aby zachęcić sektor biznesu do aktywnego włączenia się
we współfinansowanie naszej działalności.
Co w ocenie amerykańskich partnerów stanowi największy atut polskiej nauki?
Amerykańscy partnerzy oceniają Polaków
bardzo wysoko i podkreślają, że polscy studenci i naukowcy, posiadają wiele wyjątkowych talentów. Jednak kluczem do ich
poznania w szerokim świecie jest publikacja
wyników badań. Współcześnie nauka ma charakter globalny i tylko w ten sposób można
przebić się ze swymi pomysłami. W niedługim czasie, i niech to służy nam za przykład,
nauka
Co należy uczynić, aby zdynamizować poziom tej wymiany?
Jestem dyrektorem Komisji Fulbrighta od
nieco ponad roku i jako cel postawiłam sobie opracowanie systemowych rozwiązań.
Szczególny nacisk kładę na: zidentyfikowanie wspólnych obszarów między uczelniami
w Polsce i USA, określenie ich potencjału
rozwojowego, współpracę w ramach podobnych sektorów gospodarki. Bardzo nam
zależy, aby na polskich uczelniach zwiększyć liczbę amerykańskich studentów, czy
doktorantów. Mogą oni prowadzić zajęcia
ze specjalistycznego języka angielskiego, pomagać w metodologii pisania publikacji do
renomowanych czasopism, poszukiwaniu staży w USA. Trzeba też zwiększyć mobilność
polskich studentów. USA to kraj wielkich
możliwości. Nie będę ukrywać, że intensywność wymiany zależy w znacznej mierze od
wysokości naszego budżetu i pozyskiwanych
zewnętrznych środków finansowych.
Małgorzata Krasowska
do Rzeszowa przyjedzie profesor najlepszej
w USA akademii medycznej – Yale School
of Medicine. Tenże profesor trzy lata temu,
przeglądając w Internecie doniesienia naukowe ze swojej dziedziny, zauważył przełomowe badania prowadzone w Uniwersytecie
Rzeszowskim. Widać zatem, że kluczem do
sukcesu nie są już same badania, czy nawet
lokalizacja uczelni, lecz opracowanie dobrej
publikacji naukowej.
Poczætki programu Fulbrighta w Polsce siúgajæ
1959 r. Wówczas jego administracjæ zajmowađy siú Ambasada USA oraz Ministerstwo Nauki
i Szkolnictwa Wyľszego. Do roku 2014 przez program stypendiów przepđynúđo okođo 4000 osób,
blisko pođowú z nich stanowiæ Amerykanie. Rocznie z Polski do USA wyjeľdľa od 35 do 50 osób.
Peđna informacja znajduje siú w Internecie
na stronie: www.fulbright.edu.pl.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Oferta amerykańska cieszyła się dużym zainteresowaniem młodzieży
23
Siedem lat staraē i wreszcie sukces
Blacksburg, VA, 17 lutego 2014 roku
Starania o stypendium Fulbright Senior
Advanced Research Award, które otrzymałem w roku akademickim 2013/2014, rozpocząłem zaraz po obronie pracy doktorskiej w 2005 roku. Stypendium uzyskałem
po 7 latach, w czwartym podejściu. Listy
polecające (niezbędne do przystąpienia
do konkursu) napisali mi stypendyści Fulbrighta, dwaj profesorowie z macierzystego
Wydziału Leśnego, a ponadto w ostatnim
konkursie wsparł mnie swoją opinią pracownik naukowy IUNG Puławy. Warunkiem
przystąpienia do konkursu jest bowiem
przedstawienie referencji od naukowców
o uznanym autorytecie, którzy kandydata
znają osobiście. W konkursie, jak w każdym
grancie, należy przedstawić dobry program
badawczy, a ponadto przekonać recenzentów i komisję, że możliwe jest wykorzystanie w kraju doświadczeń zdobytych podczas stypendium. Bardzo ważne jest, aby
profesor zapraszający był osobistością znaną
i wybitną, a uczelnia goszcząca powinna być
liderem w dziedzinie.
Na terenie campusu Virginia Tech, przed
Smyth Hall (budynek Department of Crop
and Soil Environmental Science, w którym
pracowałem), w przerwie odwiedziła mnie
najmłodsza córka
Nie tylko badania naukowe, ale także zapoznanie z kulturą i przyrodą amerykańską,
to integralna część stypendium Fulbrighta. Bezkresne prerie Oklahomy ze stadami bizonów
(Tall Grass Prairie Preserve) oraz spotkania z rdzennymi mieszkańcami Ameryki Północnej
– Indianami szczepu Cherokee w Osage Tribal Museum pozwoliły poczuć skalę przestrzeni
i poznać bliżej zachód USA
NIE TYLKO NAUKA
Przez 7 ostatnich lat wszystkie czynniki, które mogły wzmocnić moją pozycję w staraniach o stypendium, a które zależne były ode
mnie, starałem się poprawiać. Z pewnością
warto było się starać, gdyż stypendium Fulbrighta stwarza duże możliwości badawcze
24
i rozwojowe, a dostęp do serwisów prowadzonych przez U.S. Department of State Bureau
of Educational and Cultural Affairs, zapewnia stały kontakt ze środowiskiem laureatów
Fulbrighta na całym świecie.
Uzyskane stypendium pozwoliło mi także zabrać rodzinę do USA. Dwoje moich
dzieci uczęszczało do amerykańskich szkół,
dzięki czemu znacznie poprawiły znajomość
języka angielskiego i zdobyły wiele doświadczeń w życiu w społeczności różnokulturowej. Nie bez znaczenia dla rozwoju dzieci
była także możliwość zwiedzenia wielu ciekawych miejsc, np. centrum kosmicznego
im. J.F. Kennedy`ego NASA na Cap Canaveral i wielu innych.
nauka
Mokradła atlantyckiego wybrzeża Wirginii z naturalnymi lasami z cypryśnikiem błotnym (Taxodium distichum). Zagadnienia rekonstrukcji
warunków dla odtworzenia tych lasów stały się dla mnie dodatkowym tematem badań, a zdobyte doświadczenia z zakresu inżynierii ekologicznej
i przygotowywane publikacje będą procentować w przyszłości
AMERYKAĒSKIE MOĽLIWOĦCI
W czasie stypendium realizowałem badania związane z rekonstrukcją ekosystemów
oraz różnymi technologiami odtwarzania
gleb i siedlisk oraz wpływem na rośliny, w tym
szczególnie gatunki drzewiaste. Pracowałem
w zespole profesora Waltera Lee Danielsa
w Department of Crop & Soil Environmental Science, College of Agriculture and Life
Science, Virginia Polytechnic Institute and
State University. Miałem zapewniony sprzęt,
transport i zespół ludzi do badań terenowych,
ponadto miałem świetne zaplecze laboratoryjne z personelem pomocniczym. Korzystałem z dostępu do szerokiej bazy danych
i czasopism, a także pracowałem w przyjaznej
atmosferze. Miałem okazję współuczestniczyć w 2 innych programach badawczych realizowanych na Virginia Tech. Choć nie był
to dla mnie pierwszy wyjazd do USA (mam
już doświadczenia stażowe i stypendialne
z Virginia Tech i Uniwersytetu Stanforda
w Kalifornii) to jednak wciąż podziwiam organizację pracy, podział kompetencji, zaplecze badawcze i administracyjne oraz potężne
nakłady na badania naukowe na uczelniach
USA. Będąc w centrum campusu Virginia
Tech i spotykając codziennie ludzi wielu narodowości myślałem sobie – jaki potencjał
jest w tych ludziach, ale jakie też możliwości
realizacji daje system amerykański.
Sam starałem się dany mi czas wykorzystać
maksymalnie. Udało mi się opublikować oryginalne prace i przygotować kolejne. Myślę,
że propozycje współpracy, które pojawiały się
w trakcie pobytu będą cenne na przyszłość.
Opracowanie:
dr hab. inż. Marcin Pietrzykowski
Stypendysta Fulbrighta z Wydziału Leśnego
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Pragnú wyraziè wdziúcznoħè za wsparcie i przychylnoħè w realizacji moich zamierzeē badawczych
i organizacyjnych zwiæzanych ze stypendium, w tym szczególnie Kierownikowi Katedry Ekologii Lasu
i Dziekanowi Wydziađu Leħnego oraz Wđadzom Rektorskim UR. Spotkađem siú równieľ z wielkæ ľyczliwoħciæ
pracowników Dziađu Nauki i Wspóđpracy Miúdzynarodowej UR. Mam wielkie uznanie dla pracowników
Polsko-Amerykaēskiej Komisji Fulbrighta za wysokie standardy pracy, ľyczliwoħè i pomoc w sprawach
formalnych przed oraz w trakcie realizacji stypendium.
25
Fulbright Scholar – 25 lat póļniej
Tak, to już ćwierć wieku minęło od pobytu
na stypendium w University of Washington
w Seattle, w College of Forest Resources.
W Ameryce Północnej gleboznawstwo leśne
posiadało i nadal posiada silną pozycję w obrębie nauk leśnych i np. organizuje własne
kongresy – stąd mój wybór miejsca stażu.
Miałem sposobność uczestniczyć w kolejnym, VII Kongresie Gleboznawstwa Leśnego
Ameryki Północnej w Vancouver w Kanadzie
w roku 1988.
AMERYKAĒSKIE DOĦWIADCZENIA
Moim opiekunem naukowym podczas stażu
był prof. dr Dale W. Cole. Po wylądowaniu na lotnisku w Seattle zostałem odebrany
i przewieziony wprost do College’u. College
of Forest Resources jest jednostką University of Washington, porównywalną kadrowo
z Wydziałem Leśnym, wówczas jednak posiadali blisko 3 razy mniej studentów, a obecnie jest ich jeszcze mniej. Otrzymałem status
Visiting Professor i wkrótce po urządzeniu
spraw pobytowych zostałem wdrożony
w program badań nad wpływem olszy czerwonej (Alnus rubra Bong) na przekształcanie
gleb, które w tamtych warunkach geograficznych były najczęściej porastane przez daglezję
(Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco). Wyniki zostały opublikowane w wysokopunktowanym czasopiśmie – Brożek S., 1990: Effect
of soil changes caused by red alder (Alnus rubra
Bong) on biomass and nutrient status of Douglas-fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) seedlings. „Canadian Journal of Forest
Research” 20, 9, 1990, p. 1320-1325.
Wyjazd umożliwił mi poznanie amerykańskich metod badań przekształcania gleb przez
drzewostany i wpływu przekształceń na inne
drzewa w lasach. Po powrocie do kraju, metoda zastosowana w warunkach geograficznych Polski ułatwiła wykonanie badań nad
wpływem olszy szarej na gleby Bieszczadów
(Brożek S., 1993: Przekształcanie górskich gleb
porolnych przez olszę szarą (Alnus incana (L.)
Moench). Zesz. Nauk. AR w Krakowie, rozprawa habilitacyjna nr 184, s. 1-52).
TAM POWSTAĐO MUZEUM GLEB
Drugim ważnym elementem mojego stażu
w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej była (sponsorowana przez Fulbright
Program) podróż po Parkach Narodowych
północno-zachodnich stanów w celu zebrania profili gleb do ich opracowania w formie
stałej wystawy do prezentowania już w Polsce.
Tak też się stało, wystawa jest eksponowana
na Wydziale Leśnym od roku 1990, a po
powstaniu Muzeum Gleb wymaga dostosowania do standardu muzealnego (dotyczy
zwłaszcza gablot i oprawy graficznej).
Ważnym doświadczeniem stażu było ukierunkowanie badań na szczegóły biogeochemiczne gleb w lasach, co w USA było już
wtedy szeroko stosowane, a w Polsce dopiero
zaczynało się. W tamtych czasach ograniczonego dostępu do literatury, staż był najlepszą
formą uzupełnienia wiedzy. Dzisiaj w globalnym obiegu informacji ma to inny wymiar, ale
bezpośrednich kontaktów z ludźmi, laboratoriami, stacjami doświadczalnymi, seminariami, dyskusjami – Internet nie zastąpi.
Opracowanie:
prof. dr. hab. inż. Stanisław Brożek,
Katedra Gleboznawstwa Leśnego
Stacja badawcza Pack Forest
26
Stypendia z Wđasnego Funduszu
Stypendialnego UR i Fundacji UR wrúczone
W Sali Senackiej odbyło się uroczyste wręczenie stypendiów dla najlepszych studentów i doktorantów UR. W spotkaniu
uczestniczyli JM Rektor UR prof. dr hab.
inż. Włodzimierz Sady, prof. dr hab. inż.
Florian Gambuś – Prorektor ds. Organizacji Uczelni i Współpracy z Gospodarką, dr hab. inż. Stanisław Małek, prof.
UR – Prorektor ds. Nauki i Współpracy
Międzynarodowej, dr hab. inż. Sylwester
Tabor, prof. UR – Prorektor ds. Dydaktycznych i Studenckich, dr hab. Barbara
Ścigalska, prof. UR – przewodnicząca Komisji Stypendialnej, prof. dr hab. inż. Karol Noga – skarbnik Fundacji Uniwersytetu
Rolniczego oraz prof. dr hab. inż. Janusz
Żmija – przewodniczący Zarządu Fundacji
Uniwersytetu Rolniczego oraz dziekani poszczególnych Wydziałów.
Zwracając się do studentów JM Rektor
podkreślił, że z wielką radością wita w Sali Senackiej tak liczne grono studentów, podczas
wręczenia stypendiów – święta nie tylko dla
samych studentów, ale też dla całej społeczności Uniwersytetu. Wyraził przy tym przekonanie, że to stypendium zachęci młodych
ludzi do dalszej aktywności zarówno naukowej jak i organizacyjnej.
Historię powstania i misję Fundacji Uniwersytetu Rolniczego przedstawił profesor
Janusz Żmija. Ponieważ środki tej Fundacji
pochodzą ze składek zwrócił się do obecnych
na sali pracowników z apelem o wspomaganie
tej jakże ważnej inicjatywy. Złożył również
gratulacje na ręce młodzieży.
W krótkim słowie skierowanym do stypendystów dr hab. Barbara Ścigalska, prof. UR
wyraziła uznanie, że pośród wielu ciekawych
nauka
Kraków, 29 stycznia 2014 r.
Spotkanie prowadził dr hab. inż. Sylwester Tabor, prof. UR, Prorektor ds. Dydaktycznych
i Studenckich
zajęć, w jakie obfituje życie akademickie nauka jest na pierwszym miejscu. Obiecała, że
nadal będzie zabiegała o zwiększenie wysokości stypendium w przyszłości.
Listę tegorocznych stypendystów, prezentujemy w ramce.
Opracowanie: mgr Piotr Gibas
Dział Nauczania
27
Wđasny fundusz stypendialny:
Studenci:
Wręczenie stypendiów
28
1
WR-E
Katarzyna
Ceremuga
2
WR-E
Maria
Chrulenko
3
WR-E
Monika
Czekaj
4
WR-E
Joanna
Dubiel
5
WR-E
Anna
Giereś
6
WR-E
Anna
Herdzik
7
WR-E
Ewa
Janiga
8
WR-E
Sylwia
Kasprzyk
9
WR-E
Patrycja
Krupczak
10
WR-E
Joanna
Szarek
11
WHiBZ
Dawid
Grosicki
12
WHiBZ
Kinga
Kowalik
13
WHiBZ
Maciej
Krężel
14
WHiBZ
Paulina
Krzysica
15
WHiBZ
Daria
Lampa
16
WHiBZ
Barbara
Poznańska
17
WIŚiG
Katarzyna
Ferensztajn
18
WIŚiG
Katarzyna
Hernik
19
WIŚiG
Oliwia
Kawalec
20
WIŚiG
Justyna
Kocoł
21
WIŚiG
Bartłomiej
Kois
22
WIŚiG
Magdalena
Kowacka
23
WIŚiG
Monika
Latocha
24
WIŚiG
Tomasz
Noszczyk
25
WIŚiG
Patrycja
Poręba
26
WIŚiG
Monika
Rewkowska
27
WIŚiG
Marta
Szylar
28
WIŚiG
Paulina
Wacławek
29
WIŚiG
Justyna
Witek
30
WIŚiG
Rafał
Woźniak
31
WL
Ewa
Siedlarczyk
32
WO
Justyna
Dawid
33
WO
Dominika
Gołąbek
34
WO
Agata
Leja
35
WO
Tobiasz
Piórko
36
WO
Paweł
Tafliński
37
WIPiE
Weronika
Broda
38
WIPiE
Kamil
Malczewski
39
WIPiE
Patrycja
Paryła
40
WIPiE
Krzysztof
Piotrowski
41
WIPiE
Karolina
Słabosz
WTŻ
Paulina
Białek
43
WTŻ
Weronika
Bożek
44
WTŻ
Paulina
Jankowska
45
WTŻ
Ewa
Karpęcka
46
WTŻ
Weronika
Morawiec
47
JM-BT
Małgorzata
Bysiewicz
48
JM-BT
Paulina
Kowalczyk
49
JM-BT
Sylwia
Pilch
50
JM-BT
Anna
Solarz
51
JM-BT
Katarzyna
Stelmach
52
JM-AK
Katarzyna
Żak
53
UCMW UJ-UR
Weronika
Banot
54
UCMW UJ-UR
Izabela
Kręta
55
UCMW UJ-UR
Lidia
Steczek
56
UCMW UJ-UR
Natalia
Witka
Doktoranci:
1
2
3
4
5
6
7
WR-E
WHiBZ
WIŚiG
WL
WO
WIPiE
WTŻ
Katarzyna
Agnieszka
Magda
Jarosław
Ewa
Krzysztof
Karolina
Łyduch
Leśniak-Walentyn
Pluta
Bielan
Muszyńska
Dziedzic
Malecka
Fundacja UR:
1
2
3
4
5
6
WR-E
WHIBZ
WIŚIG
WIŚIG
WIŚIG
WTŻ
Ava
Marcin
Małgorzata
Paulina
Iwona
Anna
Tavakoli Nia
Przybyło
Wielowiejska
Figas
Szczerbiak
Tomiak
Ponadto wręczono Stypendium Ministra za wybitne osiągnięcia Annie Figurze, studentce Wydziału Leśnego na kierunku Leśnictwo.
29
nauka
42
Spotkanie organizacyjne
przed Festiwalem Nauki w Krakowie 2014
Kraków, 28 lutego 2014 r.
W ramach przygotowań do tegorocznej edycji Festiwalu Nauki w Krakowie, w Sali Senackiej odbyło się kolejne robocze spotkanie
przedstawicieli
wszystkich
podmiotów
tworzących to wielkie święto nauki, które
w tym roku przypada w dniach 21-24 maja.
Uczestnicy spotkania
Redaktor Jacek Przybylski w trakcie wystąpienia
30
Spotkanie otworzył dr hab. inż. Stanisław
Małek, prof. UR – Prorektor ds. Nauki
i Współpracy Międzynarodowej. Witając zebranych szczególne słowa skierował pod adresem dr. hab. Roberta Stawarza, prof. UP,
reprezentującego Uniwersytet Pedagogiczny
w Krakowie, który decyzją rektorów uczelni
krakowskich, w przyszłym roku będzie pełnił
zaszczytny obowiązek głównego koordynatora.
W czasie spotkania zaprezentowano zarówno logotyp tegorocznego Festiwalu, którego hasło brzmi: Z nauką przez wieki, jak
również wzór koszulek i innych elementów
promocyjnych. Przedstawiono listę patronatów honorowych, wśród których – zgodnie
z zeszłoroczną obietnicą, o której pisaliśmy
na łamach czerwcowego numeru Biuletynu
Informacyjnego UR – znajduje się Marszałek Sejmu RP, ministrowie oraz wiele innych
szacownych instytucji i osób. W dalszej części
skoncentrowano się na kilku kluczowych elementach programu i podkreślano konieczność
dokładnego zaplanowania wszystkich atrakcji.
W wystąpieniu red. Jacek Przybylski
(KA im. Andrzeja F. Modrzewskiego) przedstawił koncepcję programów telewizyjnych
emitowanych przez TVP oraz materiałów
pod zbiorczym tytułem: Nauka jest OK. –
prezentujących badania naukowe o dużym
znaczeniu praktycznym. Omówił również
kalendarium prac i spotkań z autorami.
Na zakończenie spotkania mgr inż. Mateusz Ponikiewicz – z Działu Informatycznego
UR, zaprezentował tegoroczną stronę internetową i omówił jej poszczególne elementy
oraz zasadę działania.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Procedura ochrony wđasnoħci intelektualnej
w Uniwersytecie Rolniczym
Zgodnie z „Regulaminem Zarządzania Prawami Autorskimi i Prawami Pokrewnymi
oraz Prawami Własności Przemysłowej oraz
Zasad Komercjalizacji Wyników Badań
Naukowych i Prac Rozwojowych” obowiązującym w Uniwersytecie Rolniczym od 1
sierpnia 2012 r. pracownik Uczelni ma obowiązek zgłoszenia do kierownika jednostki
wszystkich stworzonych przez siebie dóbr
intelektualnych w ramach stosunku pracy, celem podjęcia stosownych kroków zapewniających im ochronę. Nieujawnianie informacji
na temat metod i rezultatów prac badawczych
i rozwojowych, może skutkować pozbawieniem ich ochrony prawnej.
Następnie kierownik danej jednostki ocenia wartość komercyjną zgłoszenia – w przypadku stwierdzenia, że dane rozwiązanie
posiada potencjał komercjalizacyjny, przekazuje zgłoszenie do dyrektora Centrum Transferu Technologii. Dalsze czynności w zakresie
tego zgłoszenia podejmuje Dyrektor CTT.
Po uzyskaniu akceptacji kierownika jednostki, twórca powinien złożyć do CTT (wraz
z wyrażoną uprzednio zgodą kierownika jednostki) formularz zlecenia ochrony UR. CTT
inicjuje następnie ochronę patentową lub
Schemat obrazujący przebieg procedury ochrony własności intelektualnej w UR
31
wspóđpraca z gospodarkæ
Kraków, 7 lutego 2014 r.
obejmuje tajemnicą know-how. Naukowiec dokonuje, więc zgłoszenia dwukrotnie, najpierw
u kierownika jednostki, a następnie po pozytywnej weryfikacji przez kierownika jednostki
wartości komercyjnej rozwiązania, do CTT.
Jest to niewątpliwie uciążliwe dla pracownika naukowego, ale umożliwia skierowanie do
CTT wyłącznie zgłoszeń mających potencjał komercjalizacyjny. Ze względu na bardzo
szeroki zakres badań prowadzonych w UR
nie jest możliwe dokonanie weryfikacji przez
CTT, wymagałoby to, bowiem zatrudnienia
kilkunastu specjalistów z różnych dziedzin.
W przypadku, gdy dane rozwiązanie spełnia
wymogi ustawy prawo własności przemysłowej
(najczęściej jest to wynalazek lub wzór użytkowy) CTT w drodze zapytania ofertowego wybiera rzecznika patentowego specjalizującego
się w opracowywaniu zgłoszeń wynalazczych
w danej dziedzinie. Ze środków centralnych
Uczelni pokrywane są koszty wynagrodzenia
rzecznika, zgłoszenia do Urzędu Patentowego
oraz koszty ochrony wynalazku za 1, 2 i 3 rok
ochrony. Opłaty za pozostałe okresy ochronne
ponosi Katedra twórcy.
Opracowanie: dr mgr Agata Prokop
Sympozja naukowe realizowane w ramach
projektu: „Innowacyjne oddziađywanie
techniki i technologii oraz informatycznego
wspomagania zarzædzania na efektywnoħè
produkcji w gospodarstwach ekologicznych”
„Aktualne problemy rolnictwa ekologicznego”, Kraków, 13 grudnia 2013 r.
„Produkcja ekologiczna – przyszđoħciæ rolnictwa Polski pođudniowej”,
Zakopane, 6 lutego 2014 r.
W ramach projektu rozwojowego nr 2012
0165 10 Innowacyjne oddziaływanie techniki
i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji
w gospodarstwach ekologicznych realizowanego na Wydziale Inżynierii Produkcji i Energetyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, zorganizowano dwa tematyczne
sympozja naukowe.
Pierwsze z nich, odbyło się 13 grudnia
2013 r. na Wydziale Inżynierii Produkcji
i Energetyki pod hasłem: Aktualne problemy
rolnictwa ekologicznego, drugie natomiast –
6 lutego 2014 r. w Zakopanem, gdzie tematem
przewodnim była Produkcja ekologiczna
– przyszłością rolnictwa Polski południowej.
Spotkania te zorganizowano przy współpracy
Instytutu Inżynierii Rolniczej i Informatyki,
Komitetu Techniki Rolniczej PAN oraz Polskiego Towarzystwa Inżynierii Rolniczej.
Uczestnikami sympozjów byli zarówno
przedstawiciele nauki, jednostek certyfikujących, Ośrodków Doradztwa Rolniczego,
Centrum Mikroorganizmów jak i sami rolnicy biorący udział w projekcie.
W grudniowym sympozjum brało udział
37 osób z 11 instytucji krajowych. Strukturę tworzyło 6 uczelni państwowych oraz
32
przedstawiciele Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Dolnośląskiego Centrum Mikroorganizmów, Bio-World, Cobico
i producenci rolni.
Natomiast w sympozjum lutowym uczestniczyło 40 osób z 8 uczelni państwowych
oraz 4 instytutów badawczych.
Program sympozjów obejmował łącznie
23 referaty, wygłoszone na 4 sesjach tematycznych. Prelegenci przedstawiali wyniki
swoich badań, prowadzonych eksperymentów oraz dzielili się doświadczeniami, czego
potwierdzeniem była szeroka dyskusja prowadzona po każdej sesji.
Wystąpienie dr. Stanisława Pużyńskiego z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu
Technologicznego w Szczecinie – 13 grudnia 2013 r., Wydział Inżynierii Produkcji i Energetyki
ewidencji zaszłości gospodarczych i sprawozdawczości dla potrzeb zarządzania
produkcją w gospodarstwie i dla instytucji
zewnętrznych. Program wzbudził duże zainteresowanie uczestników.
Szerokie spektrum tematyczne poruszone podczas tych spotkań, wynikające m.in.
z obecności przedstawicieli bardzo zróżnicowanych środowisk, pozwoliło na wieloaspektowe spojrzenie na problemy i bariery,
z którymi zmagają się rolnicy ekologiczni, ale
również na możliwości ich rozwoju.
Autorzy projektu uzyskali cenne wskazówki w zakresie założeń do modelowania
technologii produkcji ekologicznej oraz w zakresie funkcjonalności zaproponowanego
programu komputerowego. W głosach uczestników dyskusji przeważały opinie o celowości
udoskonalania programu komputerowego,
który byłby źródłem aktualnych danych.
W konsekwencji można by podjąć realizację
kolejnych projektów badawczych, gdyż zwykle takie dane inspirują do rozwiązywania nowych problemów badawczych.
Uczestnicy sympozjum – 6 lutego 2014 r. Zakopane
33
Opracowanie:
dr hab. inż. Urszula Malaga-Toboła
konferencje
Problematyka referatów obejmowała zagadnienia dotyczące rolnictwa ekologicznego:
• jego stanu, ograniczeń w prowadzeniu
działalności oraz źródeł finansowania,
• agrobioróżnorodności,
• produktów regionalnych w rozwoju danego terenu,
• środków ochrony roślin – doboru, zakresu
i możliwości ich stosowania,
• oceny jakości produktów,
• doboru maszyn i urządzeń oraz technologii
produkcji,
• rozwiązań modelowych,
• sprawozdawczości wspomaganej przez program komputerowy opracowany w ramach
projektu.
Sympozjum lutowe było całkowicie poświęcone zagadnieniom wynikającym z realizacji projektu. Prelegentami byli zatem
wykonawcy projektu, którzy przedstawili wyniki badań empirycznych oraz proponowane rozwiązania modelowe dla gospodarstw
ekologicznych prowadzących zróżnicowaną
produkcję rolniczą. Kluczowym tematem był
program komputerowy „Gekko”, opracowany
w ramach projektu, a przeznaczony głównie
dla rolników, ale również doradców z ODRów czy inspektorów jednostek certyfikujących. Umożliwia on bowiem prowadzenie
Amazonka pachnæca geoinformacjæ –
„AMAZONIA 2013”
Ameryka Pođudniowa, Brazylia, stan Amazonia, 14-30 paļdziernika 2013 r.
Celem Warsztatów Geoekologicznych pod
nazwą „AMAZONIA 2013” zorganizowanych przez Stowarzyszenie Geomorfologów
Polskich, było rozpoznanie zarówno przyrody
nieożywionej i ożywionej jak i nasilającej się
antropopresji w Nizinie Amazonki. Obszar
ekspedycji badawczej koncentrował się na dopływach Amazonki, tj. w międzyrzeczu: Rio
Solimoes, Rio Negro z dopływem Rio Branco.
Warsztaty odbyły się w porze suchej w okresie
szybkiego opadania poziomu rzek, zanikania
rozlewisk, a tym samym dynamicznych zmian
nisz życia: ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków. Temperatura powietrza wynosiła blisko
40°C, przy bardzo wysokiej wilgotności.
NAUKA ZALAĐA LAS... DESZCZOWY
Badania dotyczyły: hydrologii, geologii i geomorfologii doliny Amazonki: budowy geologicznej oraz ukształtowania równin zalewowych, cech strukturalnych oraz granulometrii
osadów zdeponowanych podczas powodzi.
Analizowano również niektóre cechy obiegu
wody w dnach dolin, a także hydrodynamikę
wód korytowych, obserwując ponadto formowanie się stref brzegowych rzek, dostawcy.
Badano genezę jezior amazońskich, między
licznymi odnogami koryt rzecznych. Obserwowano przejawy obiegu materii mineralnej
i organicznej w strefie równikowej, określano:
bioróżnorodność, wiek, strukturę i dynamikę
formacji lasu deszczowego: igapo, varzea oraz
terra firme. Oznaczano także wybrane gatunki drzew lasu deszczowego, takie jak: Samuama, Macucu, Sapucaia, Parapara, Jaqueira,
Saboarana oraz Cecropia (tworząca zbiorowiska sukcesji leśnej na obszarach zniszczonych przez człowieka lub powstających wyspach). Dokładną lokalizację stanowisk prób
wody, osadów czy powierzchni wzorcowych
określano odbiornikiem GPS i wizualizowano w programie ArcGIS (Esri). Badano także
ichtiofaunę. Do rozpoznania zróżnicowania
właściwości fizyko-chemicznych wód, pobrano próbki z rzek, jezior oraz źródlisk, a także przeprowadzono pobór próbek osadów
Uczestnicy wyprawy naukowej (3 od lewej autor relacji – dr hab. inż. Piotr Wężyk;
pierwszy od prawej kierownik wyprawy – dr hab. Zbigniew Zwoliński, prof. UAM)
34
aluwialnych na brzegach koryt, na terasie
zalewowej i z odsłoniętych przez niski poziom wód wysp. Drugi nurt poznawczy związany był z monitorowaniem wylesień (wyrąb
i wypalanie lasu), eksploatacją bogactw naturalnych, dynamiczną urbanizacją, planowanymi hydroelektrowniami, ekspansywnym
rolnictwem, budową dróg i infrastruktury
oraz skutkami antropopresji w skali lokalnej,
regionalnej i globalnej, a także efektami rozwoju turystyki w Amazonii.
KAWA Z MLEKIEM PEĐNA PIRANII
I KAJMANÓW – CZYLI RIO SOLIMOES
W okolicach Manaus rozpoczęto eksplorację mniejszych dopływów i kanałów łączących się z Rio Solimoes oraz występującego
w tej okolicy lasu formacji varzea (żyzne
lasy zalewowe). Białe wody Solimoes (ang.
whitewater, port. aqua branca) niosą z sobą
bogatą w substancje odżywcze zawiesinę pochodzących z odległych górnych fragmentów
dorzecza Amazonki, mającej źródła w Andach. Odczyn pH kształtuje się w zakresie
6.8- 6.99. W okresie wysokich stanów, wody
Rio Solimoes tworzą liczne rozlewiska i jeziora, które częściowo wysychają podczas pory
suchej, gdy stan wody w głównym korycie
obniża się nawet o 14 m. W Manaus białe
wody Rio Solimoes spotykają się z czarnymi
wodami (ang. blackwater, port. aqua preta)
rzeki Rio Negro. Miejsce to zwane jest po
portugalsku Encontro das Águas czyli spotkanie wód. Mętne wody Rio Solimoes o kolorze
kawy z mlekiem, na odcinku ponad stu kilkudziesięciu kilometrów stopniowo bardzo powoli mieszają się z niemal zupełnie czarnymi
wodami Rio Negro. Trudności zmieszania się
wód wynikają z ich różnej gęstości, prędkości
i temperatury. W zasadzie od tego miejsca
rzeka przyjmuje nazwę – Amazonka.
CZARNA JAK KAWA, BIAĐE JAK CUKIER –
RIO NEGRO I JEJ ARCHIPELAG
Rejs na północ odbywał się w górę anastomozującego odcinka Rio Negro, największego z lewostronnych dopływów Amazonki
(szerokość rzeki w porze deszczowej osiąga
czasem 40 km). Rzeka tworzy wspaniały archipelag Anavilhanas, składający się z około
400 wysp porośniętych lasem zalewowym
W warsztatach udziađ wziúđo 8 pracowników
naukowych z: Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (geoekolog, hydrogeomorfolog
i socjolog), Uniwersytetu Gdaēskiego (geograf
spođeczno-ekonomiczny), Uniwersytetu Pedago-
Mieszkańcy plemienia Do Tupe we wiosce w okolicach Manaus nad Rio Negro
gicznego w Krakowie (geomorfolog ƀuwialny),
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie (leħnik)
oraz Uniwersytetu Warmiēsko-Mazurskiego w Olsztynie (hydrobiolog i ichtiolog). Trzech uczestników byđo równoczeħnie specjalistami w zakresie
technologii geoinformacyjnych, tj.: gđównie GIS,
z formacji igapo. Wody Rio Negro są praktycznie czarne silnie kontrastujące z białym
kwarcem wysp oraz zielenią lasu igapo. Wody
są niezmiernie ubogie w substancje odżywcze
i bardzo kwaśne (pH ~ 4.0) ze względu na
zawartość kwasów huminowych i fulwowych,
powstających z liści opadających do rzeki. Na
brzegach powstają także ubogie zbiorowiska
cattinga oraz campina rana rosnące na kwarcowo-piaszczystych utworach. Podróż po
Rio Negro przebiegała przez obszar Jaú National Park (23.000 km kw.) i połączona była
z eksploracją wysp, stałego lądu oraz kanałów
i koryt rzecznych tworzących groźny labirynt.
Aby dotrzeć do celu wyprawy, czyli do równika, ze względu bardzo niski stan wód Rio Negro, kapitan statku Iracema wybrał rzekę Rio
Branco, lewobrzeżny dopływ Rio Negro, płynący z Wyżyny Gujańskiej. Niski poziom wód
powodował liczne problemy z nawigacją pomiędzy odsłoniętymi wyspami i mieliznami.
Dr hab. inż. Piotr Wężyk u stóp królowej lasu varzea – drzewie Samuama
(Ceiba pentandra; 58 m wysokości)
Po drodze do równika dokonaliśmy dziennych i nocnych eksploracji lasów igapo i terra firme, jezior oraz kanałów Rio Branco,
bogatych gatunkowo w ptactwo, ryby czy
nietoperze. W wodach poza częstymi piraniami występują różowe delfiny słodkowodne,
towarzyszące nam w podróży, czy też bardzo
niebezpieczne słodkowodne płaszczki.
KABOKLE, INDIANIE, OWADY I MALARIA
Odwiedzane ubogie osady zaskakiwały prostotą życia ludzi (kabokli – dawnych zbieraczy kauczuku), uprawiających niewielkie
poletka manioku, ananasów, owoców i warzyw. Ich głównym dochodem jednak jest
rybołówstwo. W każdej większej osadzie
znajdowaliśmy skromnie wyposażone szkoły
i generator prądu. Obecność anten satelitarnych często szokowała przy ubóstwie wiosek
i świadczyła o jednokierunkowym kontakcie
tubylców z cywilizacją XXI wieku – poprzez
telewizję. Spotkanie z Indianami z plemienia
Do Tupe nad Rio Negro niedaleko Manaus
miało charakter pokazów ich zwyczajów,
tańców i muzyki oraz sprzedaży rękodzieła.
W większości przypadków Indianie nie życzą
35
nie tylko nauka
teledetekcji lotniczej i satelitarnej oraz GNSS.
i kleszcze, żywiące się naszą krwią, o czym
pamiętaliśmy jeszcze przez wiele następnych
dni. Przydały się oczywiście kapelusze tropikalne z moskitierami, zaś najsilniejsze środki, które miały odstraszać owady, w zasadzie
niestety w ogóle nie działały. Każdego dnia
przyjmowaliśmy także dawkę leku przeciwko
malarii, na którą nie wynaleziono jeszcze skutecznej szczepionki.
GPS USPOKAJA I POMAGA
Czerwona pirania – częsty mieszkaniec wód Rio Solimoes
Zobrazowanie satelitarne CEBERS-2 obszaru spotkania się wód Rio Solimoes i Rio Negro
na południe od Manaus
Las deszczowy Igapo
sobie nieproszonych odwiedzin na swoich
terytoriach, ale plemię Do Tupe znalazło swój
sposób na czerpanie dochodów z turystyki.
W osadzie Santa Maria nad Rio Branco liczącej około 800 mieszkańców poza posterunkiem policji znaleźliśmy: skromny bar, kilka
sklepików, siedzibę przedstawiciela gubernatora stanu, polowe lotnisko, stocznię, stolarnię oraz lokalny szpital i szkołę. Obecne były
tu też niestety małe meszki, mrówki, pszczoły
36
Po dopłynięciu do równika przecinającego
Rio Branco (0° 0.0’ 0.00”, 61° 47’ 36.01”
W), o czym dowiedzieliśmy się jedynie ze
wskazań odbiornika GPS statek zawrócił do
Manaus. Sześć dni zajęło nam przepłynięcie
z prądem rzek Rio Branco i Rio Negro do
portu przeznaczenia. Ostatnie dni przeznaczono na obserwacje szybko opadającej wody
Rio Negro (15 cm na dobę; łącznie w czasie
rejsu, co najmniej 1,5 m) i odsłaniających
się białych piaszczystych łach. Okazją do
uzupełnienia dokumentacji fotograficznej
oraz inspekcji obszarów wzorcowych dla
klasyfikacji obiektowej (GEOBIA) obrazów
satelitarnych (LANDSAT, CBERS-2 oraz
RapidEye), był lot hydroplanem nad archipelagiem Anavilhanas w okolicach jeziora Lago
Acu (Rio Negro). Podczas warsztatów stosowany był także lokalizator SPOT – Satellite
GPS Messenger, który podczas eksploracji
lasów i rejsu nadawał łączem satelitarnym
pozycję uczestników oraz komunikat „OK.”.
Co 10 min wyświetlana na internetowym
serwerze mapowym była aktualna pozycja,
prędkość i kurs ekipy na mapie przygotowanej przez firmę Esri Polska (aplikacja ArcGIS
Online http://amazonia2013.esri.pl).
Ta wyprawa pozostanie na długo w naszej pamięci i na serwerach: www.fotoamazonia.esri.pl.
Opracowanie: dr hab. inż. Piotr Wężyk
Podziúkowania dla sponsorów ekspedycji: Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kođđætaja w Krakowie, Esri Polska, Stowarzyszenie Naukowe im.
Stanisđawa Staszica, GPS.PL, PGC, BlackBridge
oraz Arcana GIS.
Kazachstan – nowy kierunek dziađaē
Astana, 27 stycznia-1 luty 2014 r.
Na przełomie stycznia i lutego 2014 roku
w ramach podpisanej umowy z firmą rekrutacyjną Jagiellon, przedstawicielki Uniwersytetu Rolniczego mgr Natalia Kopczyńska
– z Działu Nauczania oraz mgr Dominika
Dankiewicz z Działu Nauki i Współpracy
Międzynarodowej, wyjechały do Kazachstanu. W Astanie – stolicy tego kraju, zapoznawały młodzież z ofertą edukacyjną Uniwersytetu Rolniczego. W tym miejscu należy
Republika Kazachstanu, warto wiedzieè:
typ paēstwa – republika prezydencka
ustrój polityczny – demokracja
stolica – Astana
júzyk urzúdowy – kazachski, rosyjski
Widok na Astanę
podkreślić, że dzięki otwartości władz poszczególnych wydziałów oferta dydaktyczna
przedmiotów prowadzonych w języku angielskim znacznie się wzbogaciła. Doświadczenie
zdobyte podczas wizyty w Kazachstanie pokazało, że nauki rolnicze cieszą się zainteresowaniem wśród młodzieży. Ponadto niezwykle
atrakcyjnie brzmi dla nich możliwość studiowania w odległych krajach.
Ta kilkudniowa wizyta była także okazją
do spotkania się z przedstawicielami naszej
uczelni partnerskiej, którą jest Kazachstański
Uczelnie partnerskie UR:
Kazachstaēski Uniwersytet Agrotechniczny
imienia Sejfullina
Uniwersytet Stanowy w Pođudniowym
Kazachstanie – Shymkent
nie tylko nauka
powierzchnia cađkowita – 2.717.300 km kw.
Uniwersytet Agrotechniczny imienia Sejfullina.
Rozmowy dotyczyły możliwości zacieśnienia
współpracy w sferze naukowo-dydaktycznej.
Moľliwoħci wspóđpracy:
wymiana studentów
praktyki studenckie
Visiting Professors
Wizyta w Konsulacie RP w Astanie
realizacja wspólnych projektów badawczych
organizacja wspólnych konferencji wspólne
publikacje
UĐATWIENIA WIZOWE
Od obywateli Kazachstanu niebędącego
w strukturach UE wymagane jest staranie
się o wizę wjazdową na terytorium Unii Europejskiej. Podczas wizyty w ambasadzie RP
w Astanie prowadzone były rozmowy na temat wymogów formalnych i zapewniono nas,
że władze konsularne naszego kraju są żywo
zainteresowane wymianą obywateli pomiędzy
naszymi państwami. Realizacja porozumień
dwustronnych na poziomie uczelni może przebiegać na wielu równoległych płaszczyznach.
Wymiana studencka to jedynie wycinek możliwości współpracy. Mamy nadzieje, że środowisko naukowe UR łaskawym okiem i z zainteresowaniem spojrzy na ten kierunek działań.
37
Opracowanie: mgr Natalia Kopczyńska
mgr Dominika Dankiewicz
„Uniwersyteckie Grono” –
konkurs na nazwú wina rozstrzygniúty!
Kraków, 21 lutego 2014 r.
W grudniowym Biuletynie Informacyjnym oraz na stronie internetowej informowaliśmy o ogłoszonym przez władze
Z tych winogron wytwarzane jest nasz
wyjątkowo szlachetny trunek
Uniwersytetu Rolniczego otwartym konkursie na nazwę wina, produkowanego
w Uczelni. Dzięki szerokiej akcji promocyjnej, która odbiła się szerokim echem również w ogólnopolskich mediach, wzmianki
o warunkach konkursu pojawiały w gazetach oraz w Teleekspressie (TVP1), konkurs
na nazwę wina spotkał się z bardzo dużym
zainteresowaniem ze strony nie tylko społeczności Uczelni, ale także osób z całej Polski, które przysłały swoje propozycje
Szacowne Jury zebrało się 21 lutego 2014 r.
i nie miało łatwego zadania. Spośród wielu nadesłanych zgłoszeń, wymogi formalne
spełniły 92 karty. Łącznie zaproponowano
350 nazw, nawiązujących zarówno do nazwy
Uniwersytetu, winnicy, jak też do akademickich tradycji Krakowa. Ostatecznie po
godzinnych obradach wybrano nazwę: „Uniwersyteckie grono”.
Autorem zwycięskiej propozycji okazał
się mgr inż. Michał Tymich – absolwent
Inżynierii Środowiska naszej Uczelni, w roku
2010. Gratulujemy Panu Michałowi, zaś
wszystkim uczestnikom dziękujemy za zainteresowanie i udział w konkursie.
Pozostaje, zatem za Alfredem z pięknej opery „Traviata” – Giuseppe Verdiego, wznieść
toast ze słynnymi słowami: Libiamo, libiamo
ne’lieti calici.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Konkurs fotograſczny rozstrzygniúty
Kraków, 28 lutego 2014 r.
Już kolejny raz Redakcja Biuletynu Informacyjnego ogłosiła otwarty konkurs na zdjęcia,
które będą ozdabiały okładkę tego wydawnictwa. O terminie i regulaminie informowaliśmy zarówno na stronie internetowej jak i tradycyjnie na łamach Biuletynu.
Po raz kolejny spotkaliśmy się w bardzo
dużą liczba zgłoszeń. Wpłynęło ich 30 oraz
ponad 100 zdjęć prezentujących cuda natury.
– Wybór tych sześciu najciekawszych prac był
bardzo trudny – mówi mgr Paulina Czuryłowska, grafik tworzący okładki Biuletynu. –
Obserwuję ten konkurs od kilku lat i z radością
widzę, że do grona „stałych bywalców”, dołączają również nowe osoby. Nadesłane prace to
niejednokrotnie dzieła sztuki, które wymagają
talentu i cierpliwości. Proszę uwierzyć, że nowoczesny sprzęt stanowi wyłącznie dodatek.
Komisja w składzie: mgr Paulina Czuryłowska (grafik, członek Redakcji), mgr Monika
Marszalik (kierownik Biura Rektora, członek Redakcji), mgr inż. Agnieszka Bogacz
(pracownik Biura Rektora) i dr Szymon Sikorski (redaktor naczelny Biuletynu) wybrała sześć prac, które prezentujemy na kolorowej wkładce, zaś ich autorów przedstawiamy
w ramce pod tekstem.
Wszystkim uczestnikom winszujemy talentu i cierpliwości. Państwa prace były dla
nas prawdziwym natchnieniem do refleksji
nad pięknem otaczającego nas świata przyrody. Zwycięzcom serdecznie gratulujemy, zaś
38
wszystkich pasjonatów fotografii zapraszamy
do kontaktu z nami.
Redakcja Biuletynu Informacyjnego
Laureaci tegorocznego konkursu:
Agnieszka Pđaľek – okđadka luty 2014
Agnieszka Nosal-Ľyznowska – okđadka kwiecieē 2014
Magdalena Bobek – okđadka czerwiec 2014
Magdalena Ranocha – okđadka paļdziernik 2014
Mateusz Ľyznowski – okđadka grudzieē 2014
Anna Chodacka – okđadka biuletyn specjalny 2014
Agnieszka Płażek –
okładka luty 2014
Agnieszka Nosal-Żyznowska –
okładka kwiecień 2014
Anna Chodacka – okładka
biuletyn specjalny 2014
Magdalena Bobek –
okładka czerwiec 2014
Magdalena Ranocha –
okładka październik 2014
Mateusz Żyznowski –
okładka grudzień 2014
Jestem przekonany, ľe nauki rolnicze
majæ obecnie znaczenie globalne
– mówi prof. dr hab. inľ. Andrzej Jajszczyk – dyrektor Narodowego Centrum Nauki
Jak na mapie sukcesów, w skali kraju, plasują się uczelnie krakowskie?
Na tle Polski uczelnie krakowskie plasują się bardzo wysoko. Wiadomo, najwięcej
grantów otrzymuje Uniwersytet Jagielloński
– to wynika zarówno z potencjału naukowo-badawczego jak i liczby pracowników naukowych. Również, jeżeli popatrzymy przez
pryzmat uczelni rolniczych, to zauważamy,
że Uniwersytet Rolniczy znajduje się na trzecim miejscu w Polsce.
Kto nas wyprzedza?
W liczbie przyznanych grantów z NCN:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu oraz
SGGW w Warszawie. Jednak, co wydaje się
warte podkreślenia, dystans pomiędzy pierwszą trójką a pozostałymi uczelniami o tym profilu zajmującymi dalsze lokaty jest znaczący.
W czasie posiedzenia Zespołu ds. Strategii
„Europa 2020”, które odbyło się 18 grudnia 2013 r. w Ministerstwie Gospodarki
wicepremier Janusz Piechociński stwierdził, „przedsiębiorcy i nauka muszą stawiać na innowacyjność i badania. Konieczna jest także współpraca z administracją,
która powinna kreować warunki dla takich
działań”. Jak te zalecenia realizowane są
w Małopolsce?
Na podstawie różnych parametrów wiemy, że
styk świata nauki i biznesu nie działa dobrze.
Lecz należy sobie postawić pytanie, co należy
zrobić, aby ten stan poprawić? Przyznam, że
Andrzej Jajszczyk urodziđ siú 1952 r. w Dúblinie. Stopnie zawodowe i naukowe: magistra inľyniera,
doktora i doktora habilitowanego uzyskađ w Politechnice Poznaēskiej, odpowiednio w latach: 1974, 1979
i 1986. Tytuđ profesora otrzymađ w 1994. Pracowađ przez wiele lat w Politechnice Poznaēskiej, zapoczætkowujæc tam badania w dziedzinie telekomutacji, a takľe za granicæ, m.in. w Australii, Kanadzie i Francji.
Od 1999 r. profesor AGH w Krakowie. Jest autorem bædļ wspóđautorem 7 ksiæľek, ponad 290 artykuđów
naukowych (w tym ponad 60 w najlepszych czasopismach z tzw. listy ſladelſjskiej), a takľe 19 patentów
w zakresie telekomutacji, szybkich sieci telekomunikacyjnych i zarzædzania sieciami. Kierowađ polskimi
zespođami w siedmiu projektach badawczych Unii Europejskiej. W roku 2011 zostađ mianowany dyrektorem
Narodowego Centrum Nauki.
Prof. dr hab. inż. Andrzej Jajszczyk
jestem w tej sprawie umiarkowanym optymistą. Diagnozy niskiego stanu innowacyjności
upatruję ze strony samej gospodarki. Po prostu, jeżeli są proste rezerwy, które pozwalają
gospodarce utrzymywać się na powierzchni,
w tym wypracowywać zyski, to wówczas wykorzystuje się te rezerwy. Dopiero na pewnym etapie rozwoju, pojawia się konieczność
korzystania z osiągnięć nauki. Na podstawie
danych i moich własnych obserwacji mogę
powiedzieć, że wydaje się, iż nareszcie coś
drgnęło – widać to w wielu wskaźnikach finansowania nauki przez podmioty gospodarcze. To jest bardzo dobra wiadomość, gdyż
pokazuje, że to przedsiębiorstwa są zainteresowane badaniami naukowymi i albo prowadzą je same, albo zlecają je instytucjom naukowym. Chcę jednak wyraźnie powiedzieć,
że uważam, iż rolą uczelni nie jest bycie zapleczem badawczym przedsiębiorstw. To, że wyniki badań wykorzystuje gospodarka należy
39
wywiad numeru
Panie dyrektorze, lokalizacja Narodowego
Centrum Nauki w Krakowie to wielkie wyróżnienie dla Małopolski. Jak w Pana opinii uczelnie naszego regionu wykorzystują
ten potencjał?
Niewątpliwie uczelnie z Małopolski składają wnioski do Narodowego Centrum Nauki
i dostają granty. Jeżeli chodzi o jakieś specjalne preferencje – to oczywiście ich nie ma.
NCN to jedyna agencja wykonawcza, poza
Warszawą, jednak mamy zasięg ogólnopolski.
Faktycznie ta lokalizacja ma być może charakter pewnego udogodnienia logistycznego,
gdyż będąc na miejscu niektóre sprawy możemy wyjaśnić spotykając się osobiście – jednak
jeszcze raz zaznaczam, wszystkich wnioskodawców traktujemy jednakowo.
uznać za duży sukces, lecz rola uczelni jest
związana głównie z kształceniem kadr – elit,
kształtowaniem pewnego „podglebia innowacyjnego”, które następnie przekłada się na
innowacje w gospodarce. Uczelnia nie może
być instytucją realizującą wyłącznie cele gospodarcze – nie powinna zmieniać się w przyzakładowy instytut badawczy. Główną rolę na
styku tych dwóch światów winny odgrywać
instytucje pośredniczące, które zbierają informacje o potencjale uczelni i oczekiwaniach
gospodarki. Konieczne jest również działanie
wtórne, przepływ informacji z gospodarki
w kierunku uczelni.
„Najbardziej innowacyjne kraje
– jak USA – w znacznej części
finansują badania podstawowe”
Niekiedy można usłyszeć opinie, że nauki
podstawowe nie generują innowacyjności
gospodarki kraju, tak mocno jak nauki stosowane.
Istotnie, często można usłyszeć takie opinie,
lecz są one błędne. To taki fetysz, że jeżeli
będziemy robili rzeczy, które w praktyce da
się szybko zastosować, to od razu będziemy
mieli innowacyjną gospodarkę. Jednak proszę uwierzyć, że najbardziej innowacyjne
kraje – jak USA – w znacznej części finansują badania podstawowe. Choćby NSF, czyli
Narodowa Fundacja Nauki finansuje prawie
wyłącznie badania podstawowe. Badania stosowane, opłacane z pieniędzy publicznych,
ograniczone są głównie do sektora wojskowego i kosmicznego. Zresztą podobnego zdania
był Ludwik Pasteur, czyli ojciec mikrobiologii
– znany dobrze pracownikom uczelni rolniczych – twierdząc, „że nie ma czegoś takiego
jak nauka stosowana – jest tylko nauka, którą
można zastosować”. Zgadzam się z tą opinią
i jako dowód podaję przykład, że gdyby 60 lat
temu zebrano najlepszych na świecie chirurgów oczu, dano im powiedzmy miliard dolarów i kazano opracować najlepszą technikę
operacji oka, to i tak nie wymyśliliby lasera.
To urządzenie skonstruowali fizycy, a dopiero
ono rozpoczęło przełom w chirurgii oczu.
Tak, więc widać, że to obszar nauk podstawowych najsilniej stymuluje innowacyjność.
Panie profesorze, często słyszymy, że jesteśmy tacy pomysłowi, a tymczasem z polską
innowacyjnością nie jest dobrze. W naszym kraju na 1000 zatrudnionych osób 4,6
zatrudnionych jest w innowacjach, średnia
unijna to 11, zaś w Finlandii ten wskaźnik
wynosi 22 osoby. Gdzie tkwi problem?
Zgadzam się z tym, że stosunkowo mało
mamy osób zatrudnionych w badaniach i rozwoju, to mało dotyczy jednak placówek związanych z gospodarką. Dla przykładu koncern
Daimler-Benz przeznacza więcej na badania
i rozwój niż wynosi cały polski budżet przeznaczony na naukę. Tymczasem u nas w wielu firmach działy badawczo-rozwojowe są
szczątkowe. Sprawa kolejna dotyczy tego
typu statystyk – jestem sceptyczny wobec
danych liczbowych. Liczba mówi niewiele,
jeżeli bowiem mamy 10 osób zatrudnionych
na stanowiskach naukowo-badawczych, to
ważna jest ich jakość. Wolę mieć dwóch, czy
trzech, naprawdę dobrych niż ośmiu przeciętnych. Przyznaję jednak, że na tym polu
mamy jeszcze wiele do nadrobienia.
Na stronie NCN można znaleźć informację, że w 100 procentach wykorzystano
dotację celową w wysokości 847 315 000
zł udzieloną z budżetu państwa na finansowanie projektów badawczych, stypendiów
doktorskich i staży po uzyskaniu stopnia
naukowego doktora. Kiedy ten bez mała
miliard złotych zarobi kolejny miliard dla
polskiej nauki i gospodarki?
Trudno jest oczekiwać szybkiego przełożenia
wyników badań podstawowych na przychody z praktyki. Proszę zwrócić uwagę, że duże
wynalazki, jak choćby włókna węglowe, czy
odwrócona osmoza, mają cykl rozwoju blisko
40 lat. Widać, zatem, że ten czas zwrotu jest
długi i dlatego nie oceniałbym efektów naszej
pracy w krótkich okresach czasu. Główne kryterium naszej oceny powinien stanowić raczej
poziom wzrostu polskiej nauki niż nakłady
finansowe. Dodatkowymi kryteriami winny
40
być odpowiedzi na pytania, czy najlepsi naukowcy mają środki na badania i czy istotnie
docenieni są najlepsi. Ważne jest sprzężenie
zwrotne, które dają bardzo dobre publikacje.
Dlatego tak ważnym jest gdzie publikujemy
nasze osiągnięcia. Nauki rolnicze mają obecnie znaczenie globalne i dlatego podkreślam,
że należy szukać możliwości publikowania
w najlepszych czasopismach.
Wspomniał Pan o globalnym znaczeniu
rolnictwa. Silną gałęzią polskiej gospodarki, analizowanej przez pryzmat eksportu,
jest właśnie rolnictwo. Jakie badania podstawowe powinny być podjęte na uczelniach przyrodniczych?
W rolnictwie jest wiele przestrzeni dla badań
podstawowych, co potwierdzają zgłoszenia
na konkursy grantowe. Tylko w ubiegłym
roku pierwszym sześciu uczelniom o tym
profilu przyznaliśmy ponad 25 mln zł. Eksperci ocenili, że spośród kilkuset wniosków
te posiadają największy potencjał i wartość.
Ta różnorodność jest szeroka, gdyż dotyczy
zarówno roślin jak i zwierząt. Należy jednak
pamiętać, że znaczna część nauk rolniczych
znajduje się blisko sfery zastosowań i w związku z tym my nie możemy finansować tych badań. Temu służy m.in. Narodowe Centrum
Badań i Rozwoju.
„Dlatego tak ważnym jest gdzie
publikujemy nasze osiągnięcia”
Jaki jest współczynnik sukcesu składanych
wniosków o grant?
Około 20 procent wniosków z sektora nauk
rolniczych zostało zakwalifikowanych do
finansowania. Proszę jednak pamiętać o dualizmie badania podstawowe – badania stosowane, gdyż w wielu przypadkach uniemożliwia nam to finansowanie tych badań.
Absolwenci i polscy naukowcy z wielu
polskich uczelni są cenieni w świecie, jako
wspaniali fachowcy i bardzo pomysłowi
ludzie. W komunikacie ze stycznia 2014
Harmonogram konkursów w roku 2014
Zakoēczenie
naboru wniosków
Rozstrzygniúcie
konkursu do
Przedmiot konkursu
OPUS
Konkurs na projekty badawcze, w tym ſnasowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbúdnej do realizacji tych projektów
17 marca
15 wrzeħnia
17 czerwca
15 grudnia
17 grudnia 2014
15 czerwca 2015
PRELUDIUM
Konkurs na projekty badawcze realizowane przez
osoby rozpoczynajæce karierú naukowæ nieposiadajæce stopnia naukowego doktora
17 marca
15 wrzeħnia
17 czerwca
15 grudnia
17 grudnia 2014
15 czerwca 2015
Konkurs na projekty badawcze realizowane przez
osoby rozpoczynajæce karierú naukowæ posiadajæce stopieē naukowy doktora
17 marca
15 wrzeħnia
17 czerwca
15 grudnia
17 grudnia 2014
15 czerwca 2015
SONATA BIS
Konkurs na projekty badawcze majæce na celu powođanie nowego zespođu naukowego, realizowane
przez osoby posiadajæce stopieē naukowy lub tytuđ
naukowy, które uzyskađy stopieē naukowy doktora
w okresie od 2 do 12 lat przed rokiem wystæpienia
z wnioskiem
16 czerwca
16 wrzeħnia
16 marca 2015
HARMONIA
Konkurs na projekty realizowane w ramach wspóđpracy miúdzynarodowej
16 czerwca
16 wrzeħnia
16 marca 2015
MAESTRO
Konkurs dla doħwiadczonych naukowców na projekty badawcze majæce na celu realizacjú pionierskich badaē naukowych, w tym interdyscyplinarnych, waľnych dla rozwoju nauki, wykraczajæcych
poza dotychczasowy stan wiedzy, których efektem mogæ byè odkrycia naukowe
16 czerwca
16 wrzeħnia
16 marca 2015
FUGA
Konkurs na staľe po uzyskaniu stopnia naukowego
doktora
15 grudnia
16 marca 2015
16 wrzeħnia 2015
ETIUDA
Konkurs na stypendia doktorskie
15 grudnia
16 marca 2015
16 wrzeħnia 2015
SYMFONIA
Konkurs na projekty miúdzynarodowe
15 grudnia
16 marca 2015
16 wrzeħnia 2015
SONATA
roku MNiSW zapowiada dalszy wzrost nakładów na naukę o 1,5 mld zł i to w porównaniu z ubiegłym rokiem. Fundusze rosną
tymczasem Nobla dla Polaka przyznanego
za badania podstawowe nie widać – gdzie,
zatem tkwi problem?
Powiedzmy sobie szczerze – liczba naukowców, którzy tę nagrodę otrzymują jest znikomo mała w porównaniu z liczbą aktywnych badaczy. To w pewnej mierze loteria.
Jednak jest faktem, że najwięcej tych nagród
otrzymują Amerykanie czy Brytyjczycy.
Oczywiście to nie dowodzi szczęścia, lecz
potwierdza poziom nauki w tych krajach. Ja
oczywiście zakładam, że Polacy też otrzymają
kiedyś tę nagrodę.
Ale kiedy? Przecież mamy już najlepszy
sprzęt do badań.
To wymaga nie tylko nakładów, ale i prowadzenia badań na najwyższym światowym
poziomie. Kluczem jest publikowanie badań
i udział w konferencjach. Nie zawsze jest sens
inwestować w najdroższą aparaturę, skoro
naukowiec może wyjechać do dowolnego
miejsca na świecie i tam prowadzić badania,
samodzielnie lub w zespole. Trzeba myśleć
i działać ekonomicznie. Jestem przekonany,
że za kilkanaście lat nasze dzisiejsze działania
przyniosą ten upragniony i prestiżowy skutek
– czyli nagrodę Nobla.
41
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
wywiad numeru
Rozpoczúcie
naboru wniosków
Rodzaj konkursu
Wydziađowe bale karnawađowe
Bal Technologów Ľywnoħci
Kraków, 18 stycznia 2014 r.
Ten wieczór był wyczekiwany przez wszystkich. Gdy nadeszła godzina 19 każdy z nas,
wystrojony i wystylizowany, najlepiej jak tylko się dało, wyruszył na Stołówkę Studencką
(ul. Klemensiewicza 3), aby uczestniczyć
w Balu Technologów Żywności. Szczególne
podziękowania należą się naszym sponsorom,
dzięki którym nikt nie był ani głodny ani
spragniony. Szczególne słowa rezerwujemy
dla Pani Dziekan profesor Teresy Fortuny, która przywitała wszystkich uczestników
spotkania bardzo serdecznie i podziękowała
sponsorom za wsparcie i pomoc w jego zorganizowaniu.
NAUKA OD MISTRZÓW
Ogłoszenie wyników w konkursie na Super Belfra
Po wszystkich wielkich słowach studenci wyruszyli na parkiet – ale oczywiście nie tylko
oni! Tak naprawdę, prym na parkiecie wiedli
profesorowie z prof. dr. hab. inż. Tadeuszem
Tuszyńskim na czele. Podczas balu, jak co
roku zostały ogłoszone wyniki konkursu na
Super Belfra, w którym co roku studenci poprzez głosowanie wybierają najlepszego ich
zdaniem prowadzącego oraz najlepszą prowadzącą zajęcia. W tym roku tytuł ten zdobyła
Pani Prodziekan, dr hab. inż. Agnieszka Filipiak-Florkiewicz natomiast wśród Panów
dr inż. Adam Florkiewicz.
Towarzyszył nam zespół „Silver Moon”,
który grając jedne z najbardziej znanych kawałków porywał wszystkich do tańca. W trakcie balu mieliśmy przyjemność usłyszeć kilka
piosenek, w wykonaniu jednej z utalentowanych studentek naszego Wydziału.
NABRAç SIĐ PRZED SESJä
Zabawa trwała do samego rana i w wyśmienitych humorach wszyscy powróciliśmy do
domów, by móc zacząć przygotowania do
sesji. Mamy ogromną nadzieję, że już za rok,
na tej samej Sali i w tym, jakże doborowym
towarzystwie, spotkamy się ponownie. Dziękujemy wszystkim, którzy przybyli na Bal
Technologa 2014 i bawili się razem z nami.
Tradycyjnie odbyły się wybory Króla i Królowej Balu
42
Opracowanie: Katarzyna Petka,
Monika Soboń
Bal Leħnika
Kraków, 2 lutego 2014 r.
Dobra muzyka, płonąca dziczyzna oraz wspaniali goście… Kolejny siódmy już Bal Leśnika,
w tym roku okazał się największym balem
organizowanym dotychczas na naszej Uczelni. W stołówce UR przy ul. Klemensiewicza,
zgromadziło się ponad 350 osób, które przybyły, aby świętować karnawał i spotkać się
w innym miejscu niż sala wykładowa.
wszyscy rozpoczęli zabawę. Oprawą muzyczną (poza sygnalistami) zajął się, zaufany już,
zespół „MILA”, który grał do białego rana
znane i mniej znane piosenki, które chyba
każdemu przypadły do gustu. Impreza leśników bez dziczyzny nie była by taka jak trzeba,
więc o północy, także przy dźwięku sygnałów
myśliwskich, na parkiet wjechał płonący dzik,
do którego w kilka sekund ustawiła się spora
kolejka. Bal trwał do 6 rano, a więc, jak widać
dla leśników 12 godzin zabawy to nie problem. Wszystkim obecnym na Balu dziękujemy
za świetne towarzystwo.
Zapraszamy za rok na kolejny Bal Leśnika!
Tekst: Katarzyna Bogacz
Zdjęcia: Róża Działach,
Ewelina Mazur
NASI GOĦCIE
Element obowiązkowy Balu – Dzik, fot. R. Działach
studenci
Bal Leśnika od lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem studentów, absolwentów,
pracowników Wydziału Leśnego oraz władz
UR. W tym roku wszystkie bilety sprzedane
były już przed Świętami Bożego Narodzenia,
a telefony z pytaniami czy są jeszcze miejsca
dzwoniły nawet w dzień balu. Niestety nie
każdy, kto chciał, mógł przyjść na tę imprezę.
Jak zawsze na Bal zaproszeni byli przedstawiciele Samorządów Studenckich Wydziałów Leśnych z Poznania i Warszawy, władze
Wydziału oraz Uczelni. Zaprosiliśmy także
przedstawicieli zaprzyjaźnionych Dyrekcji
Regionalnych Lasów Państwowych z Krakowa, Katowic oraz Krosna. Swoją obecnością
ten zimowy wieczór uświetniło także prezydium Uczelnianej Rady Samorządu Studentów naszego Uniwersytetu w pełnym składzie – przewodnicząca Anna Orlof oraz jej
zastępcy – Marta Garai i Marcin Orzeł oraz
kierownik Centrum Kultury Studenckiej –
mgr inż. Michał Szanduła.
W RYTMIE SZLAGIERÓW
Bal rozpoczął się od powitania gości i koncertu Zespołu Sygnalistów Myśliwskich
HAGARD. Był to jak dotąd koncert w największym składzie. W jednym momencie
rozbrzmiewało 21 sygnałówek myśliwskich!
Po krótkim, ale fantastycznym koncercie
Roztańczony parkiet, fot. E. Mazur
43
Bal Wydziađu Rolniczo-Ekonomicznego
Kraków, 22 lutego 2014 r.
Tegoroczny bal swoją obecnością uświetnili
znamienici goście, wśród których byli między innymi: JM Rektor UR prof. dr hab.
inż. Włodzimierz Sady wraz z Małżonką,
prorektorzy oraz dziekani zaprzyjaźnionych
wydziałów naszego Uniwersytetu wraz z osobami towarzyszącymi.
OD SĐÓW DO CZYNÓW
Bal rozpoczął się uroczystym przemówieniem
gospodarza prof. dr. hab. inż. Andrzeja Lepiarczyka – dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego. Głos zabrał również JM
Rektor prof. dr hab. inż. Włodzimierz
Sady oraz Katarzyna Ujma – przewodnicząca Samorządu Studentów WR-E.
Podczas tego wyjątkowego wieczoru bawiliśmy się w rytm, muzyki granej przez profesjonalny zespół muzyczny „MAXI”, dzięki któremu wszyscy uczestnicy Balu poczuli klimat
Tort przygotowany specjalnie na bal
Bal Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego
44
karnawału. Można było się poczuć się jak w bajce, na balu kopciuszka, a to dzięki efektom specjalnym, w postaci baniek mydlanych. Przez
całą noc parkiet był pełen, co świadczyć może
o zadowoleniu uczestników.
SĐODKI TORT I SĐODKIE ZDJùCIE
Słodkim dodatkiem, którego nie mogło zabraknąć był oczywiście pyszny tort. Wszyscy
uczestnicy zostali uwiecznieni na wspólnym
zdjęciu pamiątkowym, dzięki któremu będą
mogli wspomnieć wspaniały czas spędzony
w gronie przyjaciół i znajomych.
Opracowanie: Katarzyna Ujma,
Zdjęcia: Emil Gardiasz
Rozmowa kwaliſkacyjna – spotkanie
z zawodowym rekruterem i mówcæ inspiracyjnym
– cykl szkoleē w Uniwersytecie Rolniczym
Kraków, 25 lutego 2014 r.
TEORIA I PRAKTYKA
Warsztaty były prowadzone przez trenera
Michała Rudnickiego, który pracował jako
rekruter dla największych światowych korporacji, m.in.: Mars, Cadbury Wedel, Allianz
Polska, PepsiCo oraz przez mówcę inspiracyjnego i trenera wystąpień publicznych Karola
Winiarka – założyciela stowarzyszenia Centrum Myśli Samodzielnej popularyzującego
edukację i samorozwój.
W warsztatach wzięło udział ok. 450 osób
nie tylko z naszej Uczelni. Wszyscy uczestnicy dostali na początku pigułkę wiedzy z zakresu dobrych i złych sposobów przeprowadzania oraz uczestnictwa w rozmowach
kwalifikacyjnych. Po każdym wystąpieniu
i poruszeniu danego problemu związanego
z rekrutacją z sali pojawiała się lawina pytań
i wątpliwości od studentów. Wszystkie zostały rozwiane i wyjaśnione przez zaproszonych
trenerów. Na warsztaty była przewidziana
ograniczona liczba miejsc. Aby zdobyć wejściówkę należało się zarejestrować on-line.
Bilety rozeszły się w dość krótkim czasie, ze
względu na bardzo duże zainteresowanie organizatorzy postanowili o wypełnieniu sali
po brzegi pomimo tego, iż nie wszyscy zdążyli zdobyć wejściówkę.
Po zakończeniu szkolenia studenci, chcąc
nawiązać dłuższą współpracę i omówić jej
warunki, oprowadzili trenerów po Centrum
Zespół grupy AKADOS i studenci UR
Kultury Studenckiej ARKA oraz Kampusie
Uniwersytetu Rolniczego.
NAJBLIĽSZE SZKOLENIE DLA STUDENTÓW UR
Studenci Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego kierunku Zarządzanie: Karolina Adamska
i Emil Gardiasz, po konsultacjach z przedstawicielami Grupy AKADOS podjęli się
inicjatywy kontynuowania cyklu szkoleń dla
Studentów Uniwersytetu Rolniczego co zostało pozytywnie odebrane i współpraca została nawiązana. Dzięki zaangażowaniu tych
studentów Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
został partnerem projektów i szkoleń.
ZAPRASZAMY!
Opracowanie: Karolina Adamska,
Emil Gardiasz
Najbliľsze szkolenia Grupy AKADOS w Krakowie:
11 elementów skutecznoħci w ľyciu, pracy i biznesie odbúdzie siú 6 marca w Uniwersytecie
Pedagogicznym, gdzie równieľ búdæ nasi przedstawiciele z wydziađu.
Fascynujæcy Ħwiat Kreatywnego Rozwiæzywania
Problemów odbúdzie siú ono w Politechnice
Krakowskiej w ħrodú 12 marca o godzinie 18.
W warsztatach uczestniczyło około 450 osób
45
studenci
W Centrum Kongresowym Uniwersytetu
Rolniczego w Krakowie odbyło się pierwsze
ze szkoleń grupy AKADOS, czyli Akademii
Dobrego Startu, która jest programem Pozauczelnianej Edukacji Biznesowej dla Studentów i Absolwentów.
Było to pierwsze ze szkoleń otwartych
i bezpłatnych dla studentów UR organizowanych we współpracy z Uczelnianą Radą
Samorządu Studentów. Miało ono pokazać
jak dobrze zaprezentować siebie na rozmowie kwalifikacyjnej z zawodowym rekruterem, uświadomić jak odpowiednio wybrnąć
z zadawanych pytań oraz w jaki sposób zadać
pytanie dotyczące wysokości zarobków, pozostawania po godzinach pracy, urlopy, zaplecze
socjalne oraz o warunki umowy. Ważnym
elementem tego spotkania stało się przedstawienie pytań, których NIE POWINNO SIĘ
zadawać w rozmowie z rekruterem.
Chór AGRICOLA we Lwowie
Lwów, listopad 2013 r.
Chór Męski Środowiska Akademickiego
Krakowa AGICOLA, działający od ponad
siedmiu lat przy Uniwersytecie Rolniczym
w Krakowie, odbył kolejne tournée, którego celem był tym razem Lwów. Wyjazd miał
miejsce w listopadzie, w szczególnym momencie – w dniach obchodów Narodowego
Święta Niepodległości. Udział w imprezach
towarzyszących listopadowemu świętu był
dla naszego zespołu czymś niezwykle ważnym zarówno z powodów polityczno-patriotycznych, jak i – w przypadku kilku członków
chóru – osobistych. Przywieźliśmy do Lwowa
odpowiednio dobrany repertuar, którego
trzon stanowiła Msza św. Wacława Lachmana, w której pobrzmiewają znane wszystkim
Polakom patriotyczne wątki. Pierwszy koncert miał miejsce w sobotę, w kościele pw. św.
Antoniego na ulicy Łyczakowskiej – jedynym
polskim kościołem, który (obok Katedry Łacińskiej) nigdy nie został zamknięty przez
sowietów. Z kolei w niedzielę rano uczestniczyliśmy w mszy św. w kościele pw. św. Marii
Magdaleny, co, dla piszącego te słowa było
szczególnie ważne ze względów rodzinnych
– wszak tutaj brali ślub moi dziadkowie, tu
także był ochrzczony mój ojciec. Śpiewaliśmy
po mszy dla bardzo licznie zgromadzonych
Polaków, którym także rozdawaliśmy śpiewniki i materiały dotyczące naszej Uczelni. Po
koncercie długo jeszcze rozmawialiśmy z polskimi mieszkańcami Lwowa, którzy dzielili
się z nami problemami dotyczącymi zarówno
kościoła św. Marii Magdaleny, jak własnymi,
dodajmy trudnymi warunkami życia polskiej
społeczności. W tym samym dniu śpiewaliśmy także w Katedrze Łacińskiej, w tej „polskiej wyspie na ukraińskim morzu”, stojąc na
chórze, mając przed sobą ołtarz z wizerunkiem Matki Boskiej Łaskawej, witraże Matejki, Lepszego i Axentowicza, a nad sobą
niezwykle piękną polichromię Stroińskiego.
Zaśpiewać tu, w tym dniu, utwór Lachmana
było dla każdego z nas czymś wyjątkowym.
To samo uczucie towarzyszyło nam następnego dnia, kiedy także w Katedrze, na prośbę
środowiska polonijnego, podczas kolejnych
niepodległościowych uroczystości powtórzyliśmy nasz koncert w obecności konsula
i innych przedstawicieli władz naszego kraju.
Nasz pobyt we Lwowie wykorzystaliśmy
także na zwiedzanie tego wyjątkowego miasta.
Wyszliśmy na Kopiec Unii Lubelskiej, z którego roztacza się jeden z najpiękniejszych i najlepiej znanych przed wojną polskich widoków.
Spacer po mieście obejmował wizytę w najważniejszych kościołach, a zwłaszcza w trzech
katedrach: Łacińskiej, Ormiańskiej oraz Grekokatolickiej. Nie zabrakło odwiedzin Rynku,
Opery, ulicy Akademickiej czy Wałów Hetmańskich – wszędzie historia Polski, wszędzie
polskie nazwiska, nazwy miejsc, ulic… Apogeum zwiedzania Lwowa stanowiła wizyta na
Cmentarzu Łyczakowskim – miejscu wiecznego spoczynku tysięcy wybitnych twórców
polskiej kultury, polityków, naukowców oraz
obrońców polskości tych ziem. Wyjątkowo
zabrzmiała tu pieśń Gaude Mater Polonia,
wykonana na Cmentarzu Orląt, w bezpośrednim sąsiedztwie grobu nieznanego żołnierza
i kolumnady zburzonej przez barbarzyńców
ze wschodu. Kilkudniowy pobyt we Lwowie
pozostawił w pamięci chórzystów niezapomniane wrażenia: serdeczne przyjęcie na terenie seminarium w Brzuchowicach, gdzie chór
miał swoją kwaterę, spotkania z Polakami wyrażającymi wdzięczność za nasze przybycie do
Lwowa, a nade wszystko możliwość śpiewania
w tym wyjątkowym miejscu i czasie. Trzeba
tam wracać. Wracać jak najczęściej…
Opracowanie:
prof. dr hab. inż. Kazimierz Wiech
Przedstawiciele Zwiæzku Polaków we Lwowie
wystosowali list z podziúkowaniami dla Chóru
AGRICOLA, przesđany na rúce JM Rektora UR
prof. dr. hab. inľ. Wđodzimierza Sady
Wizyta na Cmentarzu Orląt Lwowskich
46
Analiza instrumentalna dla studentów kierunków
Rolnictwo i Ochrona środowiska
Florian Gambuś, Jerzy Wieczorek
wyd. 1, 2013, 306 s.
format B5, oprawa miękka
ISBN 978-83-60633-85-4
cena 25 zł
W książce omówiono najczęściej stosowane metody instrumentalne badania próbek rolniczych i środowiskowych w laboratoriach
chemicznych. Przedstawiono podstawy teoretyczne metod elektrochemicznych, spektroskopowych, chromatograficznych i innych, zastosowanie tych metod w praktyce oraz zasady działania aparatury.
Poświęcono także wiele uwagi metodyce pobierania i przygotowania
próbek środowiskowych do analizy. Dodatkowo opisano zagadnienia
związane z błędami pomiarowymi, walidacją metody analitycznej
i statystyczną oceną wyników. Książkę napisano z myślą o studentach,
nauczycielach akademickich wykładających przedmioty związane
z analizą instrumentalną oraz pracownikach laboratoriów chemicznych świadczących usługi na rzecz rolnictwa i badań środowiskowych.
Publikację wzbogacono licznymi ilustracjami, w tym wieloma kolorowymi, które podnoszą jej wartość merytoryczną i uatrakcyjniają lekturę. Książkę zaopatrzono też w Indeks osób oraz Indeks rzeczowy,
który ułatwi korzystanie z niej studentom i prowadzącym ćwiczenia.
Gleby w środowisku przyrodniczym i krajobrazach Europy
Monografia pod redakcją naukową Stanisława Brożka
wyd. 1, 2013, 528 s.
format A4, oprawa twarda
ISBN 978-83-60633-84-7
cena 120 zł
Książka stanowi podręcznik akademicki i przewodnik po utworzonym w 2012 roku na Wydziale Leśnym Uniwersytetu Rolniczego
w Krakowie pierwszym w Polsce Muzeum Gleb – Centrum Edukacji
Gleboznawczej (www.muzeumgleb.pl). Przedstawiono w niej zmienność pokrywy glebowej w skali Europy odzwierciedlającą główne
strefy klimatyczno-roślinno-glebowe. Całość podzielona została na
11 rozdziałów prezentujących zróżnicowanie geograficzne tej części
świata i obejmujących następujące biomy: tundrę, tajgę północną, tajgę południową, strefę umiarkowaną, strefę przejściową do strefy śródziemnomorskiej, strefę śródziemnomorską, wilgotną atlantycką, step
kontynentalny, step suchy oraz półpustynię.
Publikacja przeznaczona jest dla wykładowców oraz studentów
różnych kierunków na Uniwersytecie Rolniczym, a także innych czytelników zainteresowanych przyrodniczymi warunkami życia w Europie. Dzięki przejrzystemu układowi treści oraz dużej liczbie kolorowych ilustracji publikacja ta znakomicie prezentuje i podkreśla walory
dydaktyczne zbiorów Muzeum Gleb.
Opracowanie: Wydawnictwo UR
Opracowanie: Wydawnictwo UR
47
nowoħci wydawnicze
Nowoħci Wydawnictwa
Uniwersytetu Rolniczego
Profesorowie, docenci i doktorzy habilitowani Wyższej Szkoły Rolniczej – Akademii Rolniczej – Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona
Kołłątaja w Krakowie 1953-2013
wyd. 1, 2013, t. 1−2, 854 + 834 s.
format B5, oprawa twarda
ISBN 978-83-60633-77-9
cena 100 zł za komplet
Dwutomowa Księga Jubileuszowa Profesorowie, docenci i doktorzy habilitowani Wyższej Szkoły Rolniczej – Akademii Rolniczej –
Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie 1953-2013
przygotowana przez Wydawnictwo UR dla uczczenia 60-lecia Uczelni, przypadającego w 2013 roku, to publikacja pomnikowa. Prezentuje sylwetki samodzielnych pracowników naukowych UR, zarówno
tych zasłużonych dla polskiej i światowej nauki, jak i młodszych adeptów pracy naukowej, rozpoczynających dopiero swoją karierę, ale już
legitymujących się osiągnięciami budzącymi uznanie i stanowiącymi
obiecującą zapowiedź na przyszłość.
W składających się na Księgę Jubileuszową 540 biogramach, jak napisał w Przedmowie Rektor UR, prof. dr hab. inż. Włodzimierz Sady,
„ukazujących indywidualne pasje i kierunki badawcze, formy działalności dydaktycznej i popularyzatorskiej oraz obszary zaangażowania
organizacyjnego, jak w zwierciadle odbija się historia rozwoju i współczesność Uniwersytetu Rolniczego, a także osobowość tych, którzy odcisnęli swoiste piętno na jego teraźniejszym kształcie i osiągnięciach”.
Księga Jubileuszowa kontynuuje tradycje podobnych wydawnictw, które ukazały się w przeszłości, m.in. dzieł Profesorowie i docenci
Studiów Rolniczych w Krakowie 1890-1990 pod redakcją prof. dr. hab.
Eugeniusza Gorlacha oraz Profesorowie, docenci i doktorzy habilitowani
Wyższej Szkoły Rolniczej – Akademii Rolniczej im. Hugona Kołłątaja
w Krakowie 1953-2003 pod redakcją prof. dr. hab. Zbigniewa
Stalińskiego, a także publikacji opracowywanych z okazji jubileuszy
poszczególnych Wydziałów UR. Stanowi formę uznania dla dokonań
prezentowanych w niej naukowców i podziękowania za wkład wniesiony przez nich we wspólne dzieło, jakim jest nasza Uczelnia.
Na drodze życia. Pamiętniki Profesora Romana Prawocheńskiego
wyd. 1, 2013, 492 s.
format B5, oprawa twarda
ISBN 978-83-60633-81-6
cena 65 zł
Pamiętniki Romana Prawocheńskiego (1877-1965) – wybitnego
uczonego, profesora UJ i Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie – to
kolejna pozycja, która ukazała się w roku Jubileuszu 60-lecia Uniwersytetu Rolniczego. Jakkolwiek według słów samego autora pisał on
Pamiętniki przede wszystkim z myślą o swoich dzieciach oraz tych
spośród krewnych, „którzy interesują się przeszłością”, zasługują one
na zainteresowanie dużo szerszego kręgu czytelników – nie tylko
zootechników czy biologów, lecz również badaczy historii XIX i XX
wieku, językoznawców zajmujących się mową Kresów Wschodnich,
wreszcie wszystkich miłośników biografistyki.
Swoje wspomnienia Profesor rozpoczyna od zasłyszanych w dzieciństwie opowieści o niedawnym powstaniu styczniowym (którego
150. rocznicę wybuchu obchodziliśmy również w 2013 roku); zapiski
urywają się na Sonderaktion Krakau i traumatycznych wspomnieniach z uwięzienia w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen. Na
stronach swoich Pamiętników autor w sposób niezwykle żywy i barwny, dając dowód fenomenalnej wprost pamięci, kreśli obraz życia
Polaków pod zaborem rosyjskim, opowiada o rodzinie i znajomych,
mówi o swoich zainteresowaniach, o nauce w szkole i o studiach,
o pierwszych latach kariery zawodowej, opisuje wreszcie powrót do
odrodzonej Polski z ogarniętej rewolucją Rosji (tę ostatnią część wspomnień uzupełnia zamieszczona w Aneksie relacja z drogi do Polski
16-letniego wówczas syna Profesora – Romana zwanego Lolusiem).
Wartość publikacji podnoszą przypisy objaśniające niektóre terminy i zagadnienia oraz prezentujące podstawowe informacje o przywoływanych w Pamiętnikach postaciach historycznych.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
48
Uczelnia w mediach
Od 1 stycznia do 28 lutego 2014 r.
1.01.2014 r.
Hortiterapia, czyli roħlinna terapia
Artykuł wskazuje, że oddziaływanie roślin
na człowieka jest znane i wykorzystywane od
wieków. Pierwsze opisy terapii ogrodniczej,
stosowanej w szpitalach psychiatrycznych
w Stanach Zjednoczonych, pochodzą z lat
20. XX w., kiedy to hortiterapią została wyodrębniona, jako osobna forma terapii, a nie
składowa terapii zajęciowej. Gazeta przypomina, że w marcu 2012 r. w Krakowie odbyła
się pierwsza w Polsce Ogólnopolska Konferencja zorganizowana przez Katedrę Roślin
Ozdobnych Uniwersytetu Rolniczego, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy im.
św. Ludwika, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Pracownię Florystyczną Flower Land.
odczuwalnych tym bardziej w czasie dobrej
koniunktury na mleko. Główną przyczyną
takiego stanu rzeczy, w pierwszym okresie
laktacji, jest nadmiar węglowodanów niestrukturalnych, a w praktyce skrobi w dawce
pokarmowej krów.
Top Agrar Polska
Stypendia dla studentów
Agro Serwis
1.01.2014 r.
Zdecydowanie za duľo witamin!
Przeprowadzony, przez prof. dr. hab. inż. Zygmunta M. Kowalskiego (UR) test wykazał,
że o ile zawartość białka ogólnego, tłuszczu
surowego oraz makroelementów odpowiada
zaleceniom żywieniowym, o tyle zawartość
witamin w preparatach jest kilkakrotnie
wyższa od zalecanych. Największe wątpliwości w testowanych preparatach budzi nie zawartość białka, ale ich skład komponentowy
i przeznaczenie dla grupy wiekowej cieląt.
15.01.2014 r.
1.01.2014 r.
Kwasica ľwacza – problem w czasie hossy
Jak dowodzi cytowany w materiale prof. dr
hab. inż. Zygmunt M. Kowalski (UR), kwasica to podstępna choroba, gdyż chociaż
jej nie widać, to prowadzi do wielu strat,
1.01.2014 r.
Rola polisacharydów w ksztađtowaniu
Materiały zawierały zapowiedzi i relacje
z wręczenia stypendiów. Informowano, że
w tym roku 25 studentów otrzyma roczne
stypendia Fundacji im. Zofii i Władysława
Pokusów Wspierania Edukacji Młodzieży
Wiejskiej. Dziesięcioro z nich studiuje w UR.
wodochđonnoħci mæki
1.01.2014 r.
We Wđocđawku o jakoħci i ochronie
Po raz czwarty spotkali się sadownicy województwa kujawsko-pomorskiego na swoim
regionalnym zjeździe, który odbył się 22 listopada 2013 r. we Włocławku. W części
naukowej prof. dr hab. inż. Marek Grabowski
(UR) mówił o chorobach kory i drewna, które są dużym problemem w sadach i wpływają
na jakość owoców.
Piekarstwo
1.01.2014 r.
Metody obniľania indeksu glikemicznego
pieczywa pszennego
Top Agrar Polska Bydđo
Piekarstwo
Wsparcie dla mđodych zdolnych ludzi ze wsi
Sad Nowoczesny
Top Agrar Polska Bydđo
1.01.2014 r.
produkty zbożowe powinny stanowić podstawowe źródło energii w diecie człowieka.
Z kolei według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dieta bogata m.in. w pełnoziarniste produkty zbożowe pozwala obniżyć ryzyko
zachorowalności na choroby dietozależne, takie jak: otyłość, choroby sercowo-naczyniowe,
niektóre nowotwory czy cukrzycę typu 2.
Tekst redagowało wspólnie kilku naukowców
w tym pracownicy UR: dr inż. Barbara Borczak, prof. dr hab. inż. Elżbieta Sikora, dr inż.
Joanna Kapusta-Duch, prof. dr hab. inż. Marek Sikora. Autorzy ustalili, że według najnowszych zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia
Zdaniem dr. inż. Krzysztofa Buksa (UR) za
najważniejsze właściwości błonnika odpowiadają tworzące go polisacharydy nieskrobiowe.
To od ich zawartości i struktury zależy zdolność wiązania wody, jak również zdolność do
tworzenia specyficznych układów koloidalnych (żeli) przez składniki mąki. Duża wodochłonność mąki wpływa przede wszystkim
na wydajność ciasta, lecz także zwiększony
dodatek wody do ciasta skutkuje uzyskaniem
chleba o bardziej wilgotnym miękiszu i o lepszych parametrach tekstury.
Piekarstwo
1.01.2014 r.
Konserwanty w piekarstwie
Autorki mgr Marcelina Miazga-Sławińska
(UR), dr Anna Grzegorczyk (UR), wskazują, że stosowane konserwanty wpływają na
zwiększenie bezpieczeństwa żywności przez
hamowanie namnażania drobnoustrojów
chorobotwórczych lub syntezy toksyn. Konserwanty mogą powodować zmiany przepuszczalności błon komórkowych lub ścian
komórkowych, ingerować w mechanizmy
genetyczne drobnoustroju albo inaktywować
wybrane enzymy.
49
piszæ o nas
Zieleē miejska
krakowskich uczelni: AGH i głównego organizatora – Uniwersytetu Rolniczego.
Forum akademickie
1.01.2014 r.
Nowi profesorowie
22 listopada 2013 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wręczył akty nominacyjne 65.
nauczycielom akademickim oraz pracownikom
nauki i sztuki. Nominacje otrzymała również
prof. dr hab. inż. Krystyna Czekońska (UR).
Forum Akademickie
1.01.2014 r.
Nagrody Wydziađu II PAN
Nagrody Naukowe Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN za rok 2013
otrzymał m.in. prof. dr hab. Marcin Rapacz (UR).
Zdjęcie zgłoszone na konkurs, fot. Maria Huebner
Informator Sadowniczy
1.01.2014 r.
Parch jabđoni podsumowanie ostatniego sezonu
Prof. dr hab. inż. Marek Grabowski (UR)
wskazuje, że ze względu na stosunkowo niewielkie nasilenie objawów parcha jabłoni
w większości sadów w sezonie 2012, spodziewano się, że w kolejnym potencjał infekcyjny
patogenu będzie znacznie niższy, co niewątpliwie powinno ułatwić ochronę jabłoni
przed nim. Jednak warunki pogodowe panujące w listopadzie i grudniu 2012 r. sprzyjały rozwojowi patogenu. Również przebieg
warunków pogodowych na początku 2013 r.
spowodował późniejsze rozpoczęcie wegetacji, co wiązało się także z opóźnionym rozpoczęciem zabiegów ochrony roślin.
Farmer
1.01.2014 r.
Forum Bydđa w Pđatnicy
Kolejny już raz hodowcy bydła z całej Polski
mieli okazję spotkać się na konferencji w Piątnicy. Część wykładowa prowadzona była
przez znanych polskich naukowców i praktyków zajmujących się tą tematyką, m.in. prof.
dr. hab. inż. Zygmunta M. Kowalskiego (UR).
Hodowla i Chów Bydđa
pracownicy UR prof. dr hab. inż. Zygmunt
M. Kowalski i mgr inż. Artur Płyta. Autorzy
wskazali, że minęło 6 miesięcy od rozpoczęcia
wdrażania do praktyki systemu identyfikowania krów i stad zagrożonych subkliniczną
ketozą. Od 1 kwietnia 2013 roku systemem
objęte są wszystkie stada będące pod oceną
wartości użytkowości bydła (OWUB), prowadzonej przez Polską Federację Hodowców
Bydła i Producentów Mleka (PFHBiPM).
Jesteśmy jedynym krajem w świecie, w którym
taki system został wdrożony do praktyki.
Geodeta
1.01. 2014 r.
Studenci obradowali w stolicy
Gazeta informuje, że 12 grudnia 2013 r.
w Warszawie odbyło się spotkanie członków
Ogólnopolskiego Klubu Studentów Geodezji, w którym wzięli udział przedstawiciele
siedmiu uczelni: Politechniki Warszawskiej,
Politechniki Śląskiej w Gliwicach, AGH,
WAT, Uniwersytetu Przyrodniczego we
Wrocławiu, Uniwersytetu Rolniczego oraz
UWM w Olsztynie. Dyskutowano m.in. nad
planowaną zmianą regulaminu Klubu i kierunkiem jego rozwoju.
1.01.2014 r.
Ketoza okiem hodowcy – przyczyny, skutki,
Geodeta
zapobieganie
X Ogólnopolski Rajd Studentów Geodezji
Materiał zawiera najważniejsze tezy wykładu
wygłoszonego na Podlaskim Forum Bydła w Płatnicy k. Łomży. Jego autorami są
Artykuł zawiera relację z rajdu, w którym
uczestniczyli członkowie kół naukowych
z UWM z Olsztyna, WAT oraz dwóch
50
1.01.2014 r.
Farmer
1.01.2014 r.
Warto wiedzieè
Zapowiedź i zaproszenie na XXII Szkołę Zimową Hodowców Bydła, której głównym organizatorem jest Katedra Hodowli Bydła (UR).
Farmer
1.01.2014 r.
Jesienne Forum Mđodych Hodowców Bydđa
W zorganizowanym przez Fundację Młody
Hodowca w Augustowie forum uczestniczyło
ok. 200 osób, głównie uczniów szkół rolniczych, studentów uniwersytetów rolniczych,
obecnych i przyszłych hodowców, zwłaszcza
z województw podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Poruszone zostały również aspekty
związane z zarządzaniem i żywieniem bydła
mlecznego, o których mówił prof. dr hab.
inż. Zygmunt M. Kowalski (UR). Młodzi
Hodowcy mieli również okazję do poznania
kanadyjskich doświadczeń z zakresu hodowli
bydła, a zwłaszcza oceny genomowej.
Agro Przemysđ
1.01.2014 r.
Jak wykorzystaè nanoczæsteczki?
Autorka dr inż. Paulina Pająk (UR) przekonuje, że w ostatnich latach szybki postęp w nauce
i technologii w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju nauk o żywności. Szczególną rolę należy przypisać w tym miejscu
nanotechnologii, która stała się najbardziej
obiecującym narzędziem stosowanym w celu
projektowania nowoczesnych produktów
o dopasowaniu nauki i dydaktyki do wyzwań
płynących z zewnętrznego otoczenia. Zauważa również, że najpopularniejsze w rekrutacji
okazały się politechniki: Warszawska, Gdańska, Poznańska, Łódzka, AGH, a za nimi
Uniwersytet Rolniczy i Uniwersytet Warszawski.
Polska, Gazeta Krakowska
11.01.2014 r.
Wielcy Mađopolanie
Informacja zawiera notkę biograficzną prof.
dr. Tadeusza Ruebenbauer, rektora ówczesnej
WSR w latach 1962-1972, genetyka i hodowcy roślin. Należał on do Polskiej Akademii
Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności.
Zdjęcie zgłoszone na konkurs, fot. Piotr Latoń
własną działalność gospodarczą – jej firma
zajmowała się ogrodnictwem.
Dziennik Polski
Agro Przemysđ
1.01.2014 r.
10.01.2014 r.
Unia uwúdzi tradycjú dla naszego zdrowia
Wszechstronne maltodekstryny
Super nowoħci
Autorka – dr inż. Izabela Przetaczek-Rożnowska (UR) – wskazuje, że skrobia jest jednym z najbardziej funkcjonalnych surowców
w przemyśle spożywczym, jednak jej wykorzystanie w postaci nieprzetworzonej jest niewielkie. Dlatego też prowadzi się jej modyfikacje, najczęściej na drodze hydrolizy kwasowej,
enzymatycznej lub kwasowo-enzymatycznej.
Jest szansa na obronú wúdzonych kieđbas
Nowiny
20.01.2014 r.
11.01.2014 r.
Ħmiechem i szyderstwem obalili komunú
Materiał przypomina działalność estradową
Zenona Laskowika i Bohdana Smolenia –
absolwenta ówczesnej Akademii Rolniczej
w Krakowie.
Perspektywy
11. 01.2014 r.
Producenci zawiæzali komitet w obronie
Strategia kariery
tradycyjnych wúdlin
W zestawieniu nowych kierunków i specjalności przygotowanych na rok akademicki
2014/2015 na polskich uczelniach znalazł się
kierunek: Zarządzanie środowiskiem przyrodniczym, prowadzony przez UR.
Gazeta Polska
22.01.2014 r.
Wúdliniarze maja doħè rzædu
Polska Gazeta Krakowska
28.01.2014 r.
Front w obronie wúdzonek
Polska Gazeta Krakowska
Super Nowoħci
20.01.2014 r.
Fakt
7.02.2014 r.
Unia chce wykurzyè z rynku nasze swojskie
Przemysđ Chemiczny
Wie, jak nadaè ľyciu wytrawny smak
wúdzonki
Wykaz recenzentów
Gazeta informuje, że po 10 latach spędzonych
z nosem w książkach, nad menzurkami we własnym laboratorium i wydeptując ścieżki między
krzewami w najlepszych winnicach w Europie
Środkowej i na bazie przekazywanych w rodzinie od pokoleń wskazówek Marceli Malkiewicz,
absolwent UR spod Sandomierza produkuje
wina, którymi zachwycają się koneserzy i znawcy.
Wiele uwagi media poświęciły nowej regulacji
unijnej, której wejście w życie może oznaczać
kłopoty dla polskich producentów tradycyjnej
żywności. Tradycyjne wytwarzanie kiełbasy lisieckiej, wędzonego oscypka czy karpia zatorskiego będzie niemożliwe po wejściu jej w życie Wielokrotnie cytowano różne wypowiedzi
prof. dr. hab. inż. Władysława Migdała (UR).
Materiał informuje, że na liście zewnętrznych
recenzentów „Przemysłu Chemicznego”
w okresie od 11.2012 do 11.2013 r., znajduje
się prof. dr hab. inż. Florian Gambuś (UR).
Obserwator Lokalny
Perspektywy
3.01.2014 r.
4.01.2014 r.
11.01. 2014 r.
Renata Stoħ – o niej siú mówi
Oferta na miarú
Wybrana na kierownika Centrum Integracji
Społecznej w Pilźnie, jest absolwentką Akademii Rolniczej w Krakowie, na kierunku
agronomia. W Urzędzie Miejskim w Pilźnie
pracuje od pół roku, wcześniej prowadziła
W wywiadzie prof. Daria Lipińska-Nałęcz,
wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego
wspomina o najbardziej popularnych kierunkach, odpowiedzialności uczelni w proponowaniu nowych programów studiów,
Piekarstwo
12.01.2014 r.
12.01.2014 r.
Metody analizy wđaħciwoħci pieczywa
Artykuł dr. inż. Krzysztofa Buksa (UR),
w którym wskazuje, że ze względu na funkcje,
jaką spełnia w odżywaniu człowieka, pieczywo
powinno charakteryzować się wysoką jakością, która zależy głównie od przebiegu procesu
technologicznego oraz od jakości użytych do
jego sporządzenia surowców. Celem artykułu
jest przedstawienie i charakterystyka metod
stosowanych w ocenie jakości pieczywa.
51
piszæ o nas
spożywczych, o wysokich walorach sensorycznych, które cechowałyby się ponadto długim
terminem przydatności do spożycia.
Piekarstwo
12.01.2014 r.
Wzbogacanie pieczywa w bđonnik pokarmowy
Autor Lesław Juszczak (UR), wskazuje, że
błonnik pokarmowy stanowią roślinne polisacharydy oraz ligniny odporne na hydrolizę
enzymatyczną w przewodzie pokarmowym
człowieka. Ponieważ pieczywo jest podstawowym składnikiem codziennej diety, jego
wzbogacanie i podwyższanie wartości odżywczej dają szerokie możliwości w dostarczaniu
bioaktywnych składników, w tym błonnika
pokarmowego, do organizmu człowieka.
Piekarstwo
12.01.2014 r.
że oryginalny pudding dojrzewa nawet dwa
miesiące, jednak znanych jest wiele prostszych i mniej czasochłonnych sposobów jego
przygotowania, także dla cukierniczych amatorów. Artykuł prezentuje jeden z przepisów.
Cukiernictwo
Margaryna i jej skđadniki
Pracownice UR – dr Anna Grzegorczyk
i mgr Marcelina Miazga-Sławińska, dokonują analizy składu chemicznego i właściwości
margaryny.
Dziennik Polski
Ħwiúta pachnæce przyprawami
Uczelnia rolnicza zaprasza
Jak wskazuje mgr inż. Karolina Pycia (UR),
za smak oraz aromat świątecznych potraw
odpowiedzialne są przyprawy charakterystyczne dla tego okresu. Przyprawy oprócz
specyficznego smaku oraz aromatu nadawanego produktom mają także wiele zbawiennych właściwości, o których warto wiedzieć. W artykule dokonano charakterystyki
najbardziej popularnych przypraw stosowanych w okresie świątecznym przy wytwarzaniu tradycyjnych potraw.
Dziennik Polski
12.01.2014 r.
13.01.2014 r.
17.01.2014 r.
Uniwersytet Rolniczy kusi nowym kierunkiem
Gazeta Wyborcza
27.01.2014r.
Uniwersytet Rolniczy niľowi demograſcznemu
siú nie poddaje
W kilku materiałach pojawiały się zapowiedzi i relacje z Dnia Otwartego UR. Prezentowano krótkie wypowiedzi przedstawicieli
Uczelni oraz ofertę edukacyjną na przyszły
rok akademicki.
Dziennik Polski
14.01.2014 r.
Naukowcy o powietrzu Krakowa
18.01.2014 r.
Koniew wiecznie ľywy
Studenci Architektury Krajobrazu (UR)
przygotowali koncepcje zagospodarowania
terenu po pomniku sławiącym marszałka Iwana Koniewa. Autorzy nawiązali do sąsiedztwa
siedziby Wojewódzkiej Komendy i jednostki
straży pożarnej – tak chciał zarząd Dzielnicy
VI Bronowice. Zdaniem, cytowanej w materiale dr inż. arch. Małgorzaty Wilczkiewicz
(UR) obecnie odchodzi się od stawiania pomników figuralnych.
Gazeta Wyborcza
21.01.2014 r.
Nauka w Chmurze
Dziennik Polski
27.01.2014 r.
Z tej chmury spadnie deszcz fachowców
Puls Biznesu
Gazeta Wyborcza
Food Forum
12.01.2014 r.
Projekt badawczy dotyczący możliwości wykorzystania owiec do utrzymania wałów przeciwpowodziowych jest obecnie w fazie badań
naukowych, prowadzonych we współpracy
z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie.
Testowany jest na wałach na potoku Gróbka
w Krzeczowie k. Bochni.
28.01.2014 r.
Platforma edukacyjna dla mđodzieľy
TEMI Galicyjski Tygodnik Informacyjny
Kariera morskiego drapieľnika
Dziennik Polski
Natalia Adamska-Golińska absolwentka UR,
wskazuje, że wciągu ostatnich kilkunastu lat
spożycie łososia w naszym kraju znacząco
wzrosło, a Polska stała się jednym z liderów
w przetwórstwie tej ryby.
Nowi sprzymierzeēcy w walce ze smogiem
Z gđowæ w chmurze (edukacyjnej)
Materiały informowały o powołanej przez
prezydenta Majchrowskiego Radzie programowej ds. ochrony powietrza. Ma ona opiniować działania rady miasta dotyczące ochrony
powietrza w Krakowie. W skład rady weszli
wybitni specjaliści w tym: prof. dr hab. inż. Janusz Miczyński (UR). Przewodniczącym został prof. dr hab. inż. Marian Mazur (AGH).
Media wskazywały, że Małopolska Chmura
Edukacyjna to innowacyjny projekt współpracy pomiędzy małopolskimi uczelniami
i szkołami ponadgimnazjalnymi. Dzięki
współpracy najważniejszych uczelni regionu z samorządami nadzorującymi szkoły
ponadgimnazjalne powstać ma platforma
multimedialna umożliwiająca prowadzenie
wirtualnych zajęć, wymianę materiałów dydaktycznych czy prowadzenie wspólnych projektów i badań. Dla uczniów ma to oznaczać
dostęp do wykładowców i zasobów uczelni, dla
uczelni zaś przyciągnięcie utalentowanej młodzieży. Liderem projektu jest AGH, a partnerami 21 podmiotów, w tym UJ, Politechnika
Krakowska, Uniwersytet Ekonomiczny, Uniwersytet Rolniczy, Uniwersytet Pedagogiczny,
województwo małopolskie oraz kilkanaście
małopolskich gmin i powiatów.
Cukiernictwo
12.01.2014 r.
Sđodkie droľdľówki z polskich cukierni
Zdaniem mgr inż. Karoliny Pyci (UR), bogata
oferta asortymentowa drożdżówek gwarantuje,
że każdy z konsumentów znajdzie drożdżówkę
o smaku odpowiadającym własnym gustom
oraz upodobaniom. Z tego też powodu właściwie każda cukiernia ma w swojej ofercie kilka
różnych rodzajów bułek drożdżowych.
Cukiernictwo
12.01.2014 r.
Co kryje w sobie ħwiæteczny pudding?
Pracownice UR – mgr Marcelina Miazga-Sławińska i dr Anna Brzegorczyk, przekonują,
18.02.2014 r.
TEMI Galicyjski Tygodnik Informacyjny
15.01.2014 r.
Owce na wađy
Gazeta informuje, że wykorzystanie przeżuwaczy do ochrony wałów powodziowych,
pozyskiwania wełny, do hodowli pomidorów
albo dotowanie rolników obserwujących ptaki – to kilka z niebanalnych projektów, którymi w najbliższych latach będzie zajmował się
Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
52
12.02.2014 r.
Dziennik Polski
23.01.2014 r.
Samowola przy cennym pomniku przyrody?
Dziennik Polski
6.02.2014 r.
Dæb szypuđkowy pod lupæ urzúdników
Materiały informują, że mieszkańcy Borku
Fałęckiego jednoczą się w walce o ponad
200-letni dąb szypułkowy, stojący na działce
skarbu państwa. Wojciech Różański (UR)
przyznaje, że dąb wymaga zabiegów zabezpieczających. Między innymi zastosowania
substancji grzybobójczej do walki z hubą siarkową i osłony pnia pozbawionego kory.
Tygodnik Starachowicki
27.01.2014 r.
Nasz generađ
Echo Dnia Ħwiútokrzyskie
27.01.2014 r.
Z aparatem na dwóch kođach
Echo Dnia Ħwiútokrzyskie
31.01.2014 r.
Motocykle, motocykliħci i ich podróľe na
zdjúciach
Materiały zawierały relacje z konkurs fotograficzny na temat motocyklistów. Tegorocznym
laureatem został Patryk Polewany, konecczanin, student pierwszego roku Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji (UR). Jurorzy
podkreślają wysoki poziom zgłoszonych prac,
o czym można przekonać się w Galerii DcK
w koneckim domu kultury.
Dziennik Polski
28.01.2014 r.
Studenckie marzenia o nauce za oceanem
W UR gościli przedstawiciele Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta oraz Centrum
Education USA i zachęcali małopolskich
Zdjęcie zgłoszone na konkurs, fot. Aniela Początek
studentów do rozpoczęcia nauki w Stanach
Zjednoczonych. Zdaniem władz UR, wydarzenie to było świetną okazją do poznania różnić
między szkolnictwem polskim i amerykańskim.
Top Agrar Polska Bydđo
1.02.2014 r.
Dawki witamin dla bydđa
Prof. dr hab. inż. Zygmunt M. Kowalski
(UR) wskazuje, że cielętom i krowom należy zabezpieczyć witaminy w paszy w ilości
pokrywającej ich zapotrzebowanie. Jednak,
jak wskazuje szkodliwy jest zarówno ich nadmiar, jak i niedobór. Materiał zawiera szereg
podstawowych informacji na temat zapotrzebowania poszczególnych grup bydła na witaminy, ich znaczenia oraz skutków niedoborów i nadmiarów.
Hasđo Ogrodnicze
1.02.2014 r.
Na 3. Ħwiúcie Gruszy w Boguchwale
W trakcie ostatniego Święta Gruszy połączonego z Jesienną Giełdą Ogrodniczą, dr hab.
Monika Bieniasz (UR) przybliżyła uczestnikom konferencji tematy związane z uprawą
grusz i wykorzystaniem ich owoców.
Geodeta
1.02.2014 r.
Wspomnienie
Informacja zawiera biogram zmarłego
11 stycznia 2014 r. Józefa Kalisza, byłego
Głównego Geodety Kraju. Był on absolwentem m.in. Wydziału Geodezji i Urządzeń
Rolnych ówczesnej WSR w Krakowie.
Farmer
1.02.2014 r.
XXIII Szkođa Zimowa Hodowców Bydđa
Super Linia
1.02.2014 r.
Na jagody
Materiał przypomina, że owoce mają wiele
składników cennych dla zdrowia. Zdaniem
cytowanej prof. Ewy Cieślik (UR) jagody
acai są mieszanką wszystkiego, co najlepsze
w przyrodzie. Ze względu na wysoki potencjał prozdrowotny acai uznawana jest za
superjagodę, zwaną „sekretem długowieczności”, gdyż zestawienie składników mineralnych i odżywczych tych jagód imponuje.
Notatka zawiera zapowiedź i ramowy program
wydarzenia, którego organizatorem jest UR.
Bydđo
1.02.2014 r.
Gala Finađowa V edycji Konkursu na Fermú
i Hodowcú Bydđa Mlecznego i Miúsnego Roku
2013
Gala Finałowa odbyła się w sali na terenie
Międzynarodowych Targów Poznańskich
podczas wystawy Polagra-Premiery 31 stycznia 2014 r. Konkurs odbywa się pod
53
piszæ o nas
Gazeta prezentuje biogram Krzysztofa Żabickiego, który urodził się w 1962 r. w Starachowicach. Jest on absolwentem Wyższej Oficerskiej Szkoły Radiotechnicznej w Jeleniej
Górze (1985), Akademii Obrony Narodowej
w Warszawie (1992) i Akademii Rolniczej
w Krakowie (1997). W1996 roku ukończył
w AON kurs operacyjno-taktyczny, a w roku
2004 Podyplomowe Studia Operacyjno-Strategiczne. Wojskową służbę zawodową rozpoczął w 1985 r. 15 sierpnia 2011 roku z rąk
Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej otrzymał
nominację na stopień generała brygady.
patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi. Ważnym punktem uroczystości były
multimedialne prezentacje gospodarstw, jedną z nich przedstawił prof. dr hab. Jan Szarek
(UR), który również zasiadał w jury.
Polska Gazeta Krakowska
3.02.2014 r.
Krótko
Masze Miasto Kraków
3.02.2014 r.
Trwa konkurs na nazwú wina Uniwersytetu
Rolniczego w Krakowie
Metro Warszawa
10.02.2014 r.
Jak nazwaè uniwersyteckie wino?
Dziennik Polski
13.02.2014 r.
Konkurs na nazwú wina uniwersyteckiego
Dziennik Polski
24.02.2014 r.
„Uniwersyteckie Grono” z winnicy UR
Dziennik Wschodni Lubelski
25.02.2014 r.
Polska gazeta Krakowska
8.02.2014 r.
Domagamy siú grzebowiska dla zwierzæt, a nie
ich utylizacji!
Materiał informuje o społecznej inicjatywie wyznaczenia grzebowiska dla zwierząt.
Gazeta przypomina, że ostatnia lokalizacja
grzebowiska w Rząsce zaproponowana przez
UR wywołała wielkie protesty okolicznych
mieszkańców. W ich efekcie Uczelnia zrezygnowała z tych planów. W sierpniu 2013 r.
władze Uczelni wysłały do prezydenta Krakowa za pośrednictwem Biura Planowania
Przestrzennego wniosek o uwzględnienie
w Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Miasta
Krakowa możliwości zlokalizowania grzebowiska dla zwierząt na terenie należącym do
UR przy alei Waszyngtona.
Uniwersyteckie Grono nowe wino z Krakowa
Dziennik Polski
24.02.2014 r.
Polska Dziennik Zachodni
17.02.2014 r.
„Uniwersyteckie Grono” z winnicy UR
Owce rasy olkuskiej zadomowiđy siú na Jurze
Dziennik Wschodni Lubelski
Materiał informuje, że w Stacji Doświadczalnej Katedry Hodowli Trzody Chlewnej
i Małych Przeżuwaczy UR odbyły się Bielańskie Warsztaty Hodowli Owiec, organizowane przez Fundację Przyroda i Człowiek
oraz UR. Patronował im regionalny dyrektor
ochrony środowiska w Katowicach Bernard
Błaszczyk. Spotkanie było elementem realizowanego przez Fundację Przyroda i Człowiek
programu restytucji owiec rasy olkuskiej na
Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.
25.02.2014 r.
Uniwersyteckie Grono – nowe wino z Krakowa
Nasze Miasto Kraków
27.02.2014 r.
Uniwersyteckie Grono – to nazwa wina
Uniwersytetu Rolniczego
Pierwsze materiały informowały o ogłoszonym przez JM Rektora UR konkursie na
nazwę wina produkowanego przez Uczelnię,
warunkach i terminach zgłoszeń. Kolejne zawierały informacje o wynikach prac jury oceniającego nadesłane propozycje na konkurs.
Gazety podały również, że wygrała propozycja „Uniwersyteckie Grono”, której autem jest
Michał Tymich – absolwent Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji w 2010 roku.
Metro Warszawa
3.02.2014 r.
Polska Gazeta Krakowska
19.02.2014 r.
Pasywnie i z ocenæ VERY GOOD
Materiał dotyczy budownictwa pasywnego
w Polsce, jako jeden z przykładów przywołana została hala sportowa UR.
Na zajúciach przycinamy drzewka
Zdjęcie zgłoszone na konkurs,
fot. Włodzimierz Puchalski
zostanie zorganizowany koncert ponad
200-osobowego chóru studentów UJ, UR,
UPJPII, UEK oraz 70-osobowej orkiestry
Akademii Muzycznej w Krakowie. W czasie
koncertu po raz pierwszy zostanie wręczona
nagroda im. Danuty Siedzikówny „Inki”. –
Otrzymają ją osoby, które niezawodowe działają na rzecz edukacji historycznej – zapowiada Robert Zapart z Zarządu Fundacji Armii
Krajowej w Londynie.
Dziennik Polski
Studenci opisali domy i ocenili stan zabytków
Studenci UR opisali setki obiektów w gminach: Zielonki, Sułoszowa, Skała, Michałowice i Tomice (pow. wadowicki). Podczas
prac studenci określili stan techniczny wielu
budynków i odporność na warunki zewnętrzne. Robili dokładne opisy, uwzględniając nawet kolory dachów i elewacji, sprawdzili stan
zabytków i pomników przyrody. Gazeta cytuje
wypowiedź prof. dr. hab. inż. Krzysztofa Ostrowskiego – dziekana WISiG, który podkreślił ścisły związek nauki i praktyki.
Dziennik Gazeta Prawna
Artykuł przypomina, że z sześciu publicznych uczelni oferujących nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne studenci najczęściej wybierają Uniwersytet Rolniczy (w ubiegłym
roku 13 880 kandydatów) i Szkolę Główną
Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
(12 022 chętnych). Cytowana jest wypowiedź mgr inż. Izabelli Majewskiej – rzecznika prasowego UR, w której wskazuje ona na
najbardziej popularne kierunki.
Polska Gazeta Krakowska
19.02.2014 r.
Pytania do...
Krótka rozmowa z dr inż. Moniką Bieniasz
(UR), na temat wpływu łagodnej zimy na
prognozowane plony w tym roku.
Rzeczpospolita
20.02.2014 r.
Pamiútamy o wyklútych
Materiał przypomina o święcie poświęconym żołnierzom niezłomnym. W Krakowie
54
20.02.2014 r.
28.02.2014 r.
Z Ksiúľyca na pole
Materiał zawiera informacje o wynalazku dr.
inż. Mariusza Kormaneka (UR), który opracował ulepszoną wersję urządzenia do badania gleby. Penetrometr stożkowy to urządzenie mierzące zwięzłość gleby. Naukowiec je
udoskonalił, dzięki czemu jest ono bardziej
poręczne.
Opracowanie: dr Szymon Sikorski
Chór AGRICOLA w katedrze łacińskiej
Ekspedycja naukowa po Amazonii (Rio Solimoes, Rio Negro i Rio Branco), fot. dr hab. inż. Piotr Wężyk
W nastÚpnym numerze:
•
Wywiad z dr. hab. inĝ. Stanisïawem Maïkiem, prof. UR
– Prorektorem ds. Nauki i Wspóïpracy MiÚdzynarodowej,
poĂwiÚcony Festiwalowi Nauki w Krakowie 2014
•
Reportaĝ z X jubileuszowego MiÚdzywydziaïowego Turnieju
Artystycznego
•
Relacje z konferencji naukowych
www.ur.krakow.pl

Podobne dokumenty