okadka PT_1_2015.indd

NR 1 (25) ROK 1436/2015 (VII) ISSN 2080-0541
W GOŚCINIE
U PREZYDENTA RP
PRZEGL Ą D
TATARS K I
K WA R TA L N I K S P O Ł EC Z N O - K U LT U R A L N Y P O Ś W I ĘC O N Y TATA R O M W P O L S C E I N A Ś W I EC I E
W imieniu wyznawców prawosławia głos zabrał
Arcybiskup
y
p Wrocławski i Szczeciński Jeremiasz.
J
Mufti RP Tomasz Miśkiewicz przekazał Prezydentowi RP pozdrowienia
od polskiej
p s ejj społeczności
pol
spo
p łe
łec ośc
śc muzułmańskiej.
u u a s ej.
Od lewej: Pani Prezydentowa Anna Komorowska, Prezydent RP Bronisław
Komorowski, Mufti RP Tomasz Miśkiewicz, Barbara Pawlic-Miśkiewicz,
Maciej Szczęsnowicz.
Mufti RP Tomasz Miśkiewicz w rozmowie
z Prezydentem RP Bronisławem Komorowskim.
Zdjęcia: Wojciech Olkuśnik, Kancelaria Prezydenta RP
Zdjęcia:
Zd
Z
dję
jęci
cia:
a: K
Krzysztof
rrz
zys
ysz
zttof
of M
Mucharski
uch
uc
ha
ars
rski
ki
Przybyłych na noworoczne spotkanie powitał Prezydent RP Bronisław Komorowski.
W NUMERZE:
Tatarskie spotkanie w SGGW
Barbôrka i... tatarskie czapki
Sonety krymskie Mickiewicza w najnowszych przekładach na języki orientalne
Moje pamiątki prasowe o znamienitych Tatarach polskich
Ilość, rozmieszczenie i struktura zawodowa Tatarów w Polsce
Garbarze tatarscy w dawnej Rzeczypospolitej
Tatarskie rodowody – Beyzymowie
Pismo dofinansowano ze środków Ministra Administracji i Cyfryzacji
Wspólne zdjęcie Prezydenckiej Pary z przedstawicielami Kościołów i związków wyznaniowych.
SZANOWNI PAŃSTWO,
Białostocka społeczność tatarska na spotkaniu z okazji Narodowego Święta Niepodległości.
Delegacja Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej MZR w Białymstoku:
(od lewej) Janusz Majewski, Tomek Majewski i Anna Mucharska...
… oddała hołd Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu.
Mufti RP Tomasz Miśkiewicz
W NUMERZE:
O Kresach i Tatarach w Augustowie .................................................................................................................................................... 1
Obchodziliśmy Narodowe Święto Niepodległości ............................................................................................................................... 1
O tatarskiej literaturze w Białymstoku ................................................................................................................................................ 2
Gratulujemy zwycięzcom! .................................................................................................................................................................. 3
Z „Buńczukiem” w Puńsku.................................................................................................................................................................. 3
„Żywa Biblioteka” w Suwałkach .......................................................................................................................................................... 4
Noworoczne spotkanie u Prezydenta Rzeczypospolitej ...................................................................................................................... 4
Tatarskie spotkanie w SGGW .............................................................................................................................................................. 5
NARODOWE ŚWIĘTO
NIEPODLEGŁOŚCI
Zdjęcia: Krzysztof Mucharski
witam wszystkich serdecznie w kolejnym, już siódmym roku ukazywania się naszego kwartalnika. Rok
ten, miejmy nadzieję, będzie dla polskiej społeczności tatarsko-muzułmańskiej równie dobry jak poprzedni, a kto wie – może i lepszy. Jednak jakiekolwiek dobro nie bierze się znikąd, ale wyłącznie z naszych intencji, następnie z naszego działania, z chęci i umiejętności zgodnej współpracy. To zaś wymaga między
innymi wyniesienia się ponad postrzeganie siebie samego jako jedynej wartości, której wszystko inne
powinno się podporządkować. Abyśmy mogli dojść między sobą do porozumienia, musimy posługiwać się
wspólnym zbiorem zasad moralnych.
Dla nas, polskich muzułmanów tatarskiego pochodzenia, wynikają one z islamu: ale islamu odbieranego poprzez tradycję kulturową wiążącą się z wielowiekowym zamieszkiwaniem w Rzeczypospolitej, pośród ludzi rozmaitych religii i rozmaitego pochodzenia, razem tworzących wielobarwny fundament tego
kraju. Zawsze obecny był tu duch wiary, łączący chrześcijan, żydów i muzułmanów – wyznania bliskie
sobie, bowiem wszystkie wyrastające z pnia Abrahamowego. Ponad sześć stuleci trzymamy się islamu –
dlatego wciąż istniejemy jako wspólnota znająca i kultywująca swe wartości oraz dziedzictwo. I cały czas
jesteśmy obywatelami Rzeczypospolitej, świadomymi swych praw i obowiązków, złączonymi z polskim
społeczeństwem na dobre i złe. Tatarzy-muzułmanie zapisali się świetnymi zgłoskami w polskiej kulturze, nauce, sztuce. Nigdy nie dzieliliśmy swoich sąsiadów według wyznawanej religii lub pochodzenia; zawsze najważniejsze było to, jakim ktoś jest człowiekiem: dobrym czy
złym.
Szanujemy tych, którzy na szacunek zasługują – tego też oczekujemy od innych. Niczego nikomu nie musimy udowadniać. Pozostańmy
sobą: polskimi muzułmanami tatarskiego pochodzenia, o jasnych i prostych zasadach moralnych, kultywującymi dziedzictwo po ojcach
i dziadach, szanującymi prawo oraz wartości, którymi od wieków szczyci się Polska. To prawo i te wartości gwarantują nam praktykowanie
naszej muzułmańskiej religii oraz różnorodne rozwijanie tatarskiej tożsamości. Tu jest nasza ojczyzna, Rzeczpospolita, rzecz wspólna Polaków różnego pochodzenia i różnego wyznania. I niech tak pozostanie.
Barbôrka i... tatarskie czapki ............................................................................................................................................................... 7
Obok nas, wśród nas...........................................................................................................................................................................8
Sonety krymskie Mickiewicza w najnowszych przekładach na języki orientalne .................................................................................9
Moje pamiątki prasowe o znamienitych Tatarach polskich ............................................................................................................... 10
Ilość, rozmieszczenie i struktura zawodowa Tatarów w Polsce ..........................................................................................................12
Garbarze tatarscy w dawnej Rzeczypospolitej (1) ..............................................................................................................................13
Tatarskie rodowody – Beyzymowie................................................................................................................................................... 16
Tematyka prometejska w publikacjach Naczelnego Imamatu Muzułmanów Polskich na Obczyźnie w latach 1945-1952 .................. 18
Turcy i Tatarzy w dwudziestowiecznych podręcznikach do historii (1) ............................................................................................. 22
Delegacja Związku Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej, od lewej: Dżenetta Adamowicz,
Jan Adamowicz – prezes Rady Centralnej ZTRP, Maria Aleksandrowicz-Bukin przed pomnikiem
Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Tatarstan. Pomiędzy autonomią a tęsknotą do samodzielności (7) ...................................................................................................27
Przegląd Tatarski, kwartalnik społeczno-kulturalny poświęcony Tatarom w Polsce i na świecie
ISSN 2080-0541
Wydawca: Najwyższe Kolegium Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP
ul. Piastowska 13 F, 15-207 Białystok, tel. +48 85 732 40 23, +48 605 612 137, [email protected], www.mzr.pl
Współpraca: Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej
Redaktor naczelny: Musa Czachorowski, tel.+48 604 136 386, [email protected]
Przewodniczący Rady Redakcyjnej: Selim Chazbijewicz, [email protected]
Rada Redakcyjna: Aleksander Miśkiewicz, Barbara Pawlic-Miśkiewicz, Tomasz Miśkiewicz, Halina Szahidewicz, Dżemila Smajkiewicz-Murman
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzega też sobie prawo redagowania i skracania tekstów, zmiany tytułów oraz obróbki zdjęć.
Redakcja nie zawsze zgadza się z poglądami Autorów tekstów.
Hej, hej ułani, malowane dzieci...
Skład i druk: Agencja Wydawnicza ARGI s.c., ul. Żegiestowska 11, 50-542 Wrocław, www.argi.pl
Pismo dofinansowano ze środków Ministra Administracji i Cyfryzacji
nakład 500 egz.
Szwadron Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich
z tatarskim buńczukiem.
Zdjęcia: Kama Michałowska
Zielony Meczet w Bachczysaraju ..................................................................................................................................................... 24