Profilaktyka wad postawy u dzieci i młodzieży w środowisku

Profilaktyka wad postawy
dzieci przedszkolnych i
wczesnoszkolnych
Dr Dariusz Pośpiech
Doradca metodyczny wf
fizjoterapeuta
Katowice, 15.11.2013 r.
Wady postawy ciała
Wady postawy ciała
Wady postawy w płaszczyźnie strzałkowej
PLECY OKRĄGŁE
PLECY WKLĘSŁE
PLECY OKRĄGŁO-WKLĘSŁE
PLECY PŁASKIE
Boczne skrzywienia kręgosłupa – SKOLIOZY
Wady kończyn dolnych (kolan: koślawe i szpotawe i
wady stóp)
Wady klatek piersiowych (klatka lejkowata i kurza)
..
Kręgosłup i miednica z kończynami
dolnymi.
Plecy okrągłe
Plecy okrągłe
Plecy okrągłe
1. Przyczyny:
 przyjmowanie złej (skulonej) pozycji podczas siadu, zabawy i
oglądania telewizji,
 niewłaściwe trzymanie się, nawyk złej postawy
 Zbyt mała aktywność fizyczna
 Długie przebywanie w pozycji siedzącej
 osłabienie mięśni grzbietu
 schorzenia kręgosłupa
Plecy okrągłe
2. Skutki:
 ograniczona ruchomość klatki piersiowej i utrata swobody
oddychania,
 szczyty płuc źle przewietrzone,
 skłonność do schorzeń dróg oddechowych,
 ograniczona praca serca,
 mniejsza wydolność fizyczna organizmu
Plecy okrągłe
4. Wskazania:
 pływanie stylem grzbietowym,
 gra w mini siatkówkę,
 ćwiczenia wyprostne i oddechowe
 Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy
 Odpowiednia ilość systematycznej aktywności
fizycznej
Plecy wklęsłe
Plecy wklęsłe
Plecy wklęsłe
Plecy wklęsłe
1. Przyczyny:
 noszenie tornistra ze zbyt długim paskiem,
 zbyt wczesne noszenie wysokich obcasów,
 Zbyt niska aktywność fizyczna
 osłabienie mięśni brzucha i pośladków
Plecy wklęsłe
4. Wskazania:
 pływanie na grzbiecie, jazda na sankach, łyżwach i nartach,
 jazda na rowerze,
 zabawy i ćwiczenia na czworakach z użyciem kocyków i bez kocyków,
 „koci grzbiet”
 Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy
 Odpowiednia ilość systematycznej aktywności
fizycznej
PLECY OKRĄGŁO – WKLĘSŁE
POGŁĘBIENIE FIZJOLOGICZNYCH KRZYWIZN
KRĘGOSŁUPA
Plecy płaskie
Rozwój postawy ciała w ontogenezie
W wieku 2-3 lat dla postawy ciała
charakterystyczny jest stosunkowo
wypukły brzuch i niewielka lordoza
lędźwiowa przy ledwo zaznaczonej
kifozie piersiowej.
Nie powinno się w tym wieku stosować
żadnych ćwiczeń w pozycjach
hiperkorekcyjnych.
Boczne skrzywienie
kręgosłupa
Boczne skrzywienie
kręgosłupa
1. Przyczyny:
 niedostosowanie ławki do wzrostu dziecka,
 siedzenie na podkurczonej nodze,
 obronna pozycja przed bólem,
 osłabienie mięśni tułowia
 asymetria długości kończyn,
 jednostronne płaskostopie,
 jednostronne zwichnięcia biodra,
 Zbyt niska aktywność fizyczna
Boczne skrzywienie
kręgosłupa
2. Skutki:
 zaburzenia symetrii budowy ciała,
 zniekształcenie kręgosłupa i żeber,
 zmniejszenie pojemności życiowej płuc,
 zaburzenia czynności narządów wewnętrznych
 W bardzo mocnych skoliozach zagrożenie zdrowia i życia
(leczenie operacyjne)
Skolioza
Boczne skrzywienie
kręgosłupa
4. Wskazania:
 pływanie,
 ćwiczenia i sporty symetryczne
 Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy
 Odpowiednia ilość systematycznej aktywności
fizycznej
Kolana koślawe
Kolana koślawe
1. Przyczyny:
 nadwaga,
 krzywica,
 niedobór witaminy D,
 zmuszanie dziecka do wczesnego wstawania i
chodzenia
Kolana koślawe
Wskazania:
 siad skrzyżny
 jazda konna
Kolana szpotawe
Rozwój postawy ciała w ontogenezie
Kończyny dolne z początkowej
fizjologicznej szpotawości po
urodzeniu przechodzą w drugim roku
życia stopniowo w fizjologiczną
koślawość charakterystyczną dla
dziecka do 6-8 roku życia.
Stopa płaska i płaskokoślawa
Stopa płaska i płaskokoślawa
1. Przyczyny:
 niewydolność mięśni stóp
2. Skutki:
 upośledzenie czynności lokomocyjnych, chodzenia,
biegania, ból stóp
Wzorce
Porównanie
plantokonturogramu
z wzorcowymi typami
stóp Bochenka,
Bunaka, Clarke’a,
Wejsfloga .
1– 3 – stopa
wydrążona,
4– 6 – stopa
prawidłowa,
7–10 – różne postacie
płaskostopia.
Rozwój postawy ciała w ontogenezie
Stopa małego dziecka początkowo ma obfitą
podściółkę tłuszczową, mięśnie
wysklepiające ją są słabe.
Stan ten zmniejsza się stopniowo do wieku
3-5 lat. W kolejnych latach życia przypada
najważniejszy okres kształtowania się stopy.
Z tego powodu powinno się stosować dużą
ilość ćwiczeń zapobiegających płaskostopiu.
Płaskostopie - wskazania
 chodzenie po miękkim podłożu (np. po piasku, trawie
lub najeżonych przyborach do ćwiczeń),
 Chodzenie na palcach
 ćwiczenia wzmacniające mięśnie wysklepiające stopę
+ wkładki do butów.
Płaskostopie - ćwiczenia
 Wszelkie ćwiczenia z chwytaniem rzeczy palcami stóp
Płaskostopie - ćwiczenia
 Wszelkie ćwiczenia z chwytaniem stopami w
odwróceniu
Okres krytyczny w posturogenezie
W wieku 6-7 lat mamy do czynienia z
pierwszym okresem krytycznym
posturogenezy, gdyż właśnie wtedy powstaje
najwięcej wad postawy.
Związany jest on ze zmianą trybu życia dzieci.
Polega ona na przejściu ze swobodnego,
indywidualnego regulowania przez dziecko
reżimu ruchu – wysiłku i odpoczynku, w
narzucony kilkugodzinny system przebywania
w pozycji siedzącej, często w niewłaściwych
warunkach.
Dlatego tak ważna jest w tym okresie
odpowiednia dawka aktywności fizycznej i
wypoczynku.
Kształtowanie nawyku
prawidłowej postawy
Stać i siedzieć prosto ????
Co to tak naprawdę znaczy?
Kształtowanie nawyku
prawidłowej postawy
Stojąc przy ścianie
1. Głowę cofnąć do tyłu.
2. Barki obniżyć i cofnąć.
3. Docisnąć odcinek lędźwiowy do
ściany.
Pozycje wadliwe
Pozycje wadliwe
Pozycje prawidłowe
Ergonomicz
ne krzesło
dla dziecka
Ergonomiczne krzesło dla
dorosłego
PODSUMOWANIE
Aby uniknąć u dzieci wad postawy ciała
należy:
1. Zapewnić dziecku odpowiednią dawkę
aktywności ruchowej (co najmniej 1
godzinę dziennie).
2. Kształtować nawyk prawidłowej
postawy.
3. W razie podejrzeń wad postawy jak
najszybciej skontaktować się ze
specjalistą (szczególnie skoliozy).
Dziękuję Państwu za UWAGĘ !!!
Dariusz Pośpiech