publikacija - Lituanistika

ISSN 0202-3342 LIETUVOS ISTORIJOS METRAŠTIS. 2008 METAI, I. VILNIUS, 2009
THE YEAR-BOOK. OF LITHUANIAN HISTORY. 2008 / 1 . VILNIUS, 2009
PUBLIKACIJA
HENADZ
SAHANOVIČ
V I L N I A U S S E I M E L I O I N S T R U K C I J A PASIUNTINIAMS \ 1619 M E T Ų
ABIEJŲ TAUTŲ R E S P U B L I K O S S E I M Ą
Ikisciminių seimelių instrukcijos yra gausūs ir vertingi istorijos šaltiniai, atsklei­
džiantys svarbiausias tuometinę valstybę ir j o s visuomenę jaudinusias problemas.
Ypač vertinga Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės istorijos tyrinėtojui medžiaga yra
Vilniaus seimelio, užimančio ypatingą vietą valstybės bajorų susirinkimų hierarchi­
joje, nutarimai. Iš penkių Vilniaus vaivadijos seimelių (Vilniaus, Ašmenos, Lydos,
Ukmergės ir Breslaujos) pirmasis buvo ne tik reikšmingiausias LDK, bet ir hierar­
chiškai trečias partikuliarinis bajorų susirinkimas visoje Abiejų Tautų Respublikoje
(po Prošuvo ir Srodos) .
1
Vazų epochos Vilniaus seimelio instrukcijas specialiai tyrinėjo Janas Seredyka ir
Henrykas Wisneris . Be jų, Vilniaus pavieto nutarimais domėjosi veikalų apie Žygi­
manto III Vazos epochos seimus ir specialių studijų apie LDK politinę kultūrą ir par­
lamentarizmą autoriai . Nors apie seimelius istoriografijoje rašyta gana daug, iki šiol
2
3
4
1
J. S e r e d y k a , Instrukcjc powiatu wilenskicgo na scjmy panowania Zygmunta HI Wazy,
1993, nr 2 - 3 , s. 189.
Sobotka,
2
H . W i s n c r , Efektywnosc przcdscjmowcgo scjmiku wilenskicgo w picrwszej polowic XVII w., Czasy Nowoiytne, 2 0 0 0 , t. XII (XIII), s. 5 7 - 8 1 , papildytas šio straipsnio variantas buvo paskelbtas: Rzcczpospolita Wazow. Czasy Zygmunta 111 i Wladyslawa IV, Warszawa, 2 0 0 2 , s. 1 3 7 - 1 5 9 .
3
J. B y l i i i s k i , Sejm z mku 1611, Wroclaw, 1970; J. B y l i i i s k i , Dwa scjmy z ivku 1613, Wroclaw,
1984; J. K w a k , Sejm warszawski 1626 г., Opole, 1985; J. R z o i i c a , Ostatni sejm przcd C e c o r ą ( w 1619
r.), Pamietnik Bibliotcki Komickiej,
z. 20, Wroclaw, 1983; J. R z o n c a , Scjmy z lat 1597 i 1598, cz. 1:
ISczowocony sejm z 1597 r., Warszawa, 1989.
4
E. O p a l i n s k i , Kultūrapolityczna
szlacluy polskiej w latach 1587-1652, Warszawa, 1995; Л. Z a k r z e w s k i , Sejmiki Wielkiego Ksiestwa Litewskiego XVI-XVU1 wieku. Ustroji ifunkejowanie:
sejmik tmcki, Warszawa, 2000; A. R a c h u b a , Ulelkie Ksiestwo Litewskie wsystemicparlamentarnym
Rzeczvpospolitej w latach 1569-1763, Warszawa, 2 0 0 2 .
137
neišleista dauguma j ų nutarimų. Dar nebuvo skelbta ir čia pateikiama 1618 m. pabai­
gos Vilniaus instrukcija, nors J. Seredyka yra j ą i š dalies aptaręs . Ji pateikta paprastojo
seimo, posėdžiavusio Varšuvoje 1619 m. sausio 22 - kovo 5 dienomis, delegatams.
Pateikiamas dokumentas yra vertingas su svarbiausiais tuometinės Respublikos vi­
daus ir užsienio politikos klausimais susijęs istorijos šaltinis, kartu atspindintis centrinės
LDK apskrities piliečių nuotaikas. Ši instrukcija buvo išleista paliaubų su Maskva
metu, o Europoje tada prasidėjo Trisdešimties metų karas. Nuo kitų mums žinomų LDK
instrukcijų instrukcija 1619 metų seimui skiriasi dydžiu (ją sudaro 24 pagrindinės da­
lies punktai ir 10 petitą - asmeninių prašymų - punktų). Taip pat įdomus ir j o s turinys.
Primename, kad dėl varginančio nuo 1609 m. trukusio karo su Maskvos valstybe ir dar
anksčiau pradėtos kovos su Švedija Livonijoje LDK atsidūrė itin sunkioje padėtyje. Dėl
j o s kavalerijos būrių žygio į Maskvą, daugybės kareivių konfederacijų, susikūrusių dėl
neišspręstų samdomos kariuomenės finansavimo problemų, plėšikavimų ir grobimų,
kuriuos vykdė Dnepro žemupio kazokai, o nuo 1613 m. ypač dėl Maskvos kariuomenės
puolimų kraštas buvo taip nuniokotas, kad ramybės savo namuose netekę bajorai parei­
kalavo kuo greičiau baigti karą. Bet tam reikėjo stiprios kariuomenės, taigi ir atitinka­
mų mokesčių, kuriems nuskurdę bajorai nebuvo linkę pritarti. Iki paliaubų Deuline dar
daug metų truko nesėkmingos derybos ir bandymai priversti Maskvą skelbti taiką. Tik
kai 1618 m. paprastasis seimas, kurį dėl menko rezultatyvumo Wladyslawas Czaplinskis pavadino „ypač pasigailėtinu" , deklaravo mažus mokesčius, pats karalius pareiškė,
kad būtina tuoj pat sudaryti taiką su Maskva . Karo veiksmus Maskvos ir Švedijos
frontuose reikėjo užbaigti dar ir todėl, kad iškilo karo su Turkija grėsmė. Pateikiamoje
instrukcijoje Vilniaus bajorai pirmiausia aptaria klausimą, kaip išvengti šio karo. įdomu
tai, kad siekiant apginti pietines valstybės sienas nuo staigių totorių puolimų jie siūlo
arba rengti karinius žygius į Krymą, arba toliau mokėti atmenąs.
5
6
7
Pateikiamoje instrukcijoje keliamos ne tik bendros valstybinės problemos, bet
daugelis j o s punktų skirti būtent sostinės reikalams, pvz., bajorų santykiams su Vil­
niaus miestiečiais.
Norint kuo tiksliau perteikti originalą ir autentišką kalbą, nebuvo laikomasi kai
kurių rašybos modernizavimo principų. Buvo paliktos gretutinės formos ir nesuvieno­
dinta rašyba. Suvienodintos tik santrumpos, pvz., PP - p a n o w i e (ponai), JKM PNM lego Krolewska Miloše Pan Nasz Milosciwy (Jo Karališkoji Malonybė Mūsų Malo­
ningasis Viešpats), Rpta - Rzeczpospolita (Respublika) ir t. t., bet palikta santrumpa
W°X Lit°, reiškianti Lietuvos Didžiąją Kunigaikštystę. Kai kuriose vietose, kad būtų
aiškiau, įvesti papildomi skyrybos ženklai.
,wa
5
J . S e r e d y k a , Instrukcjepowiatu
6
W . C z a p l i i i s k i , Wladyslaw
wilenskiego...,
IVijego
s. 1 8 9 - 1 9 7 .
c:asy, Warszawa, 1976, s. 46.
7
J . S e r e d y k a , Sejm : 1618 roku, Wyzsza Szkola Pcdagogiczna im. Powstancow Šląskich w Opolu,
scr. D, Sludia i monografic, nr. 136, Opolc, 1988, s. 195.
138
1618 metų Vilniaus seimelio instrukcija
Vilnius, 1618 12 11. 1618 metų Vilniaus seimelio instrukcija pasiuntiniams į
1619 m. Abiejų Tautų Respublikos seimą
Vyriausiasis senųjų aktų archyvas Varšuvoje, Radvilų archyvas, II skyrius, nr. 693,
kopija.
Instructia
od nas Panow Rad, Urzqdnikow Ziemskich, dwornych y Grodzkich, y Rycerstwa
szlachty obywatelow powiatu IVilenskiego, ktwzysmy siq na Seyinik przed
Seymein
przypadaiący od Kr(ola) Je(go) M(ilo)šci na dzien jedenasty msca Decembra w teraznieyszyin Tysiąc Szescset osmnastym Roku, tu do Wilna zgromadzili. Dana JchMsci
PP. Poslom naszyin JM Panu Janowi Alfonsowi Lackiemu Podkomorzemu
Wdenskieinu, a JM Panu Mikolaiowi Brolnickiemu Skarbnemu Je"KrdMsci W(ielkiego) X(ics)
twa
Lit(ewskiego).
Naprzod
1. Podziekowac J K M P N M za oycowskie J K M okolo Panstw tych, na kturych Pan
Bog J K M posadzic raczyl, y kturym szczesliwie panowac raczy, obmyslowanie.
2. Przekladač raczy J K M P N M wielkic niebezpieczcnstwo od Turką y tatarzyna,
ktury z wielkimi woyski do Panstw Coronnych nastapiwszy, na woyska J K M natarli,
kturym iz zamysly ich n i e nadaly s i c , w panstwach iednak Coronnych wielka szkodc woyska Tatarskie poczynili, czego iako serdecznie žaluicmy, Так Panom Poslom
naszym zlecamy, aby okolo tak wiclkiego na Coronę następuiącego niebespieczenstwa pospolu z ich Msciami Pany Posly Coronnemi y W X L i t radzili, i wczas temu
zabiegali, zeby Rpta od takowego niebezpicczciistwa wolna bye mogla. Turczynowi
iz daie przyczynę kozak Nizowy j iego swawola, tedy by со gruntowne postanowic,
zeby kiedyž kolwiek ta swawola Kozacka poskromniona byla, Tatarow za te krzywdy
j szkody nicoszacowanc, jesli w ich || [2] koczowiszczach szukac, albo w i c upominkami zwyczayncmi ich hamowac, poruczamy to P. Poslom d o zgody wszytkich Stanow
seymowych.
0
,w;i
0
3. Moskicwska woyna iz tak w d l u g a z wiclkim obciązenicm nas wszytkich poszla,
gdzic у do tcgo czasu krolowicz JM z woyski bye raczy, a narod hardy, ani na przys i c g c swoic nicpamictaiąc, do žadnych traktatow przystcpowac nie chec. Jednak aby
statccznc poparcic tey sprawy bylo, zeby у woysko przy Krolewicu Jc°Msci bcdąc,
nadicie o zaplacic žoldu swego nie tracilo, poruczamy Panom Poslom naszym aby
pospolu s pany Poslami Coronnemi y W ° X L i t " o ratunku у zaplacic zoldu zasluzonego Rycerstwa namawiali, s tą iednak conditią, zeby Panowic poslowic nasi napr­
zod nicwymykali, ale sluchali zgody IchMsci Panow Poslow Coronnych y W°X Lit°
wa
,wa
139
upomniawszy sie u P. Poslow Coronnych, iz sic oni z nami w dawaniu poborovv niezgadzaią, czego aby sie z nami porownali, upominalismy s i c na przeszlych Seymach, у
teraz Panowie Posiowie upomniec sic maią, ukazawszy to JM, ze chociasmy s ą gncdznieni od zolnierow, y od swowolnych Kozakow zlupieni, przecic iednak nie iednym,
ale iako mozemy trzema, dwiema poborami ratowalismy potrzeby Rptey, a IchMsci
odbiegali nas mimo zwiazek Unii y ostrą przysięgc przotkow swoich.
4. A iz w takowym utrapieniu naszym od Kozakow swowolnych, kturzy wię są z
woyska Zaporowskiego y na posludze krolewica JM nie byli, za urąganie mimo tych
kozakow, kturzy na poslugę Krolewica JM poszli, niebylismy w domach naszych bezpieczni, у owszem wielkie krzywdy w roznych powieciech przez nich poczynione
są. Przeto poruczamy Panom Poslom, zeby pilno okolo tego na Seymie radzili у со
pewnego II [3] nam przyniesli, zebysmy od takowey woli wolnemi byli, bo dawaiac tak
częste Pobory, od Zolnierza krzywda wieksza cierzpiąc naiazdow tych swowolnych
ludzi, niemozemy znosic kozakow Zaporoskich zaciąg do Moskwy, aby nas niedolegal
y zeby nazad przez Wielkie X L i t ° nie szli.
wo
5. W Inflanciech iz snac inducie stanely, jednak przecię Zolnierzowi tamcsznemu
zaplatę pospolu Stany Coronnymi obmyslic, gdyz maiąc JM Panowie Coronni z nami
alternate od czasu dawnego nieprzykladaią sie na presidia zamkow Inflantskich ani
pieniędzmi, prochami, kulami, ani suknem, przeto domawiac sie tego, zeby z skarbu Coronnego simul et semel ratunek bcl. W kturey provincy Inflanckicy iz Panowie
Starostowie nie residuią, zamki w ruinę się obracaią, ordynatii у Praw niemasz, bcdą
sic Panowie posiowie domawiac, zeby tc rzeczy do porządku swego przywiesc. W i c c
nie zamilczec o intracie, czemu wedlug prawa do Skarbow Coronnego y W°X Lit°
niedochodzi.
,wa
6. A iz wielkie sie zamieszanie z niebezpieczenstwa y szkodę Rptey w Inphlanciech od Wolmiera Ferensberka stalo, domawiac sie PP bedą, aby takowy wystcpek
wedlug prawa pokarany byl.
8
7. Maiąc tez wielkie krzywdy w wybieraniu stacy pienięznych y inszych rozmaitych od Panow Zolnierzow у podwod, о со zawzdy skarzemy sic y boleiemy na to,
przecie zadnego pohamowania nie masz, a iakoby umyslnie na to pobory daiemy, zeby
nas II [4] y Poddanych naszych lupili, przeto j u z na tym Seymie Prawo obostrzyc, ze­
bysmy od tey niewoli wolnemi byli.
8. Na zamkach ukrainnych zeby sic skarbowi ufolgowalo, aby wedlug dawnego
prawa Panowie Starostowie rcsidowali, pod wina w prawic opisaną kturą obostrzyč.
9. W i e l k a krzywdc y szkodę wszytka Rzccz Pospolita cicrpi, iz moneta dobra w
panstwach tych przez rozne fortele ludzi swowolnych icst wygaszona, nadto mimo
8
Wolmicr Fcrcnsbcrk - Vedcno vaivada, Jono Karolio Chodkevičiaus pusbrolis, nuleistas už tai, kad
neva padėjo Švedijai užvaldyti dalį Livonijos ir Kuršo.
140
9
10
Zwierchnosc у Prawa, czyrwone zlote , talary y o r t y w cenę wysoke weszly, Minica
zaszkodliwa nastcpila, tak ziesmy ieno przy miedzi zostali, w czym wszytkie y Rzeczy
Pospolitey szkody będąc. Poruczamy Panom poslom, aby nie tylko namowione, ale tez
y obostrzone prawo okolo minice stanelo, bo у w tych szelągach kture sie ta mincue,
znaczne krzywde y szkodę odnosimy, у zeby od tego czasu szelagow nie robiono.
10. Cierpi Stan szlachecki od mieszczan wilenskich y inszych miast J K M wielke
krzywde. Naprzod iz podczasem odprawowania Trybunalu tumulty wielkie dzieią sic,
wiec kiedy mieszczanin przeciwku prawu со wystepi excipuie się libertatiami swoimi
y praetenduie sobie, ze iego libertatia wieksza nad Prawa nasze Szlacheckie. Poprzec
tego Panowie Posiowie maią, aby kto kolwiek z mieszczan thumult iaki albo exces
popelnil, nie excipuiac się žadną libertatią powinien by! stawac przed tym Sądem
Grodzkim Ziemskim, ktury na ten czas sądzony będzie, z wolna do Sądu Trybunalskiego kola wielkiego appelatię, a osoblewie pod czas Sadow Trybunalnych, gdy od ||
[5] mieszczanina exces popelniony będzie, Sadowi Glownemu sądzic у do executicy
przywodzic aby nalezalo.
11. M a m y tež wielke krzywde od Panow mieszczan tutecznych wilenskich, ze
zbiegow poddanych naszych, męskicy y bialey plci, kiedy do miast wnida, wydawac
nie chcą. Przeto Panowie Posiowie nasi maią oto się starač, aby zgodą Seymowa Pra­
w o stanelo, iz gdy zbiega swego kto kolwiek w miescie potrafi, a о wrocenie starac sie
będzie, y jesliby przez Urząd nie by! wrocony, aby wolne prawo w Trybunale mial.
12. Most na rzece Wilii iz iest zepsowany, s kturego wedlug fundaty prowent na
szpital Katolicki Swietey Troyce nalezy, Panowie Posiowie nasi maią się starac, zeby
mieszczanie wilenscy, kturzy są na to deputowani, о zbudowanie tego mostu jakoby
zarazcm na wiosne robota mostowa zacząc się mogla y contynuouana byla, zeby conaypręcey zbudowany by! pod winą pięci set Grzywien, о со kazdemu wolne Prawo
w Trybunale.
13. Od Tatarow kturzy w tutecznym Panstwie mieszkaią, maiąc wielkie krzyw­
dy, bo to Poganstwo za rownami z nami j stanem szlacheckim wolnosci zazywac nie
mogą, a oni pretenduią sobie nie tylko libertatie, ale tez rownac sie z nami we wszytkim chcą, а со wieksza kiedy s i c im trafi na poslugę J K M у Rptey jachac, statiami
gwalty obciąžaią nas у Poddanych naszych. Przeto PP. Posiowie nasi pilno się starač,
žcby tę swowola ich zahamowac, a raczey miasto tego, со sam z osiadlosci na woyne
iachal, aby miasto tego na kazdy || [6] rok dal po dziesiąciu kop litewskich s konia do
Skarba, a iz by w tym nicbyly iakie fortelc, revizorowie od KJM y od Stanow Seymowych aby deputowani z kazdcgo powiatu byli, zeby maictnosci ich zordinowano y na
tcy powinnosci posadzono. Л o maiętnosciach u szlachty pokupioncy Constitutią Roku
"Dukatai
10
Ortas - moneta, iš pradžių l y g i ' / . talerio, nuo 1608 m. kaldinta Respublikoje, Gdanske.
141
1616. vvc wszytkim reasumowac у do exccutii przywodzic. Zydowie tez aby Chrzescian męskiey y bialey plci na poslugi swoie nie chovvali pod wina sta grzywien, о со
forum w ich prawie naleznym zamkovvcm aby belo.
14. Iz sie wielkie angarie Stanowi naszcmu szlacheckiemu od Panow Pruszakow
dzieią, ze clo niezmierne wybieraia, portu iednak у do tego czasu wedlug Commisii у
postanowienia z niemi niewygotowawszy. Przeto PP. Poslowie nasi starač sic о to pil­
no bedą, aby stego Seymu Commisarze na to byli naznaczeni, iakoby y myto sluszne
umiarkowane belo, у przeprawa tego Portu iako nayprędzey warownie skonczona.
15. Wielka krzywda wszytkicgo W ° X L i t ° iz nie jakimsi decretem wniebytnosci
Commisarzow z narodu naszcgo odgraniczec chcą niemalo dobr, dzierzaw, gruntow
possesii od powiatu Brzeskiego do Corony. Przeto Panowie Poslowie uiąc się zato
maią, jakoby ten Decret zniesiony by! y na doskonaie rozgraniczcnie tego powiatu
s Podlaszem y z Ziemią Lubelską Seymowa powaga aby PP. Commisarzow s tego
Seymu naznaczono. Tož y o Commissii Mozyrskiey s powiatem Kiiowskim rozumiec
sie ma. A Commissii Powiatu Grodzienskiego s Podlaszem opuszczac tež Panowie
Poslowie nie maią.
16. VVielką potrzebę bacząc, aby dla dobrego porządku y bezpieczenstwa || [7]
piechota zamkowa wilenska y z rotmistrzem swoim pod posluszenstwem JM Pana
woiewody wilenskiego у urzednikow iego grodzkich byla.
17. Naymitowie kturzy na doroczną službę się naymuią, tak že lozni, aby od poborow nieulcgali, naco succolectorowie mieyscy przed poborcąprzysięgač maią.
18. Ordinatia woiewodztwa Smolenskiego wedlug Constitutiey Roku 1613 aby we
wszytkim do effectu przywiedziona byla Panowie Poslowie starač się maią. A prawo
miastu tamecznemu dane, iž z uymą wladzy zamku tamecznego aby JKM uwazyc to
raczyl, aby za roznoscią jurisditii niezgoda iaka a zatym szkoda Rzeczy Pospolitey
nie byla, со KJM Panu naszemu Mlciwemu do wysokiego rozsądku podawszy puscič
nadeci się J K M .
19. Jest Constitutia Roku 1613 o sluchanie liczby mieszczan wilenskich s prowentow mieyskich, maią się Panowie Poslowie starač, aby reassumowana byla.
20. Gumna szlacheckie aby pod czopowe nie podlegaly.
2 1 . Woznowie aby nie byli, со czytač y pisač nie umicią, ale kto woznym ma byč,
nicchay czytač y pisač umie. Z osobna aby Generalowie zadworni w sprawy zicmskie
nie wdawali się, tak že о zaplacic woznym aby Constitutia przcszla reassumowana
byla.
22. Zamek Ryški iž bcz wiadomosci KJM z nicmalym Rzeczy Pospolitey niebczpieczenstwem iest zepsowany, Panowie || [8] Poslowie naszy starač się oto maią, aby
naprawiony у w przystoynym opatrzeniu zatrzymany byl.
№a
23. A iž s przcszlcgo Seymu w rcccs niekturc sprawy wpadly, przeto Panowie
Poslowie nasi za zgodą wszytkich Stanow Scymowych со by się w tym reccsie z
142
dobrym Rzeczy Pospolitcy byč pokazalo, a osobliwic dc Compositione Inter Status
rzetelnie namavviac y popierac maią.
24. Na ziazd Slonimski Panowie Posiowie iesli nie obadwa, tedy jedcn ma się
stawic y tam pospolu z drugiemi w tych wszytkich Artykulach od nas podanych s
pany rady y Poslami tam zgromadzonemi zgadzač się maią. А со wieksza o zaplacie
woysku Moskicwskiemu, Smolenskiemu y Inflantskiemu do zgody Seymowey s pany
Poslami Coronnemi y W°X Lit° Panow Poslow naszych odsylamy. A strzež Bože
jesli Panowie Coronni Czego o Ich Msciach nierozumiemy о swoim y naszym nibezpieczenstwie mniey dbač chcieli, tedy Panowie Posiowie nasi z Pany posfy W°X Lit°
zgodziwszy się, s p e w n a o b r o n a do nas wracac się maią.
W czym wszytkim Wiara, Cnotą, Sumnienicm Ich Msci obowiazawszy daiemy
Ich Mšci moc niezamierzoną.
,wa
,wa
Petitą
1. Prosbę X c i a Je°Msci Frydrycha Kurlanskiego do nas d o n o s z o n ą n a zgodę wszech Stanow odsylamy.
2. Za Jasnie Wiclmoznym JM Panem woiewoda wilenskim kturego w oyczyznie
znaczne у wiadome sązaslugi przez kilka Scymow przez Pany || [9] Posly z roznych
powietow о wolnosc Kretyngi у о wiecznosc Laudan M o y ž y " w Inflanciech J K M instantie byly, czego do tego czasu J M Pan Woiewoda choč byla zgoda u Izby Posclskiey
y obietnica J K M y Senatu, otrzymac niemogl. Zlecamy to JchMsci Panom Poslom na­
szym, aby się gorąca do tego doložyli, iakoby za zgodą wrzech Stanow na tym Seymie
w recompensie zaslug JM ta wolnosc kretyngowska stanęla, tak ze у Laudan Moyzą
aby wiecznoscia iako rzecz sluczną JM Pan woiewoda otrzymac mogl. A przytym у
wydatki, kturc JM iako Hetman na potrzebe Rptey tą w o y n a Moskicwska dc suo wydal, о kturey przcszlego Seymu instantiączynil, aby eloberando fidem publicam s tego
Seymu zaplata tych wydatkow J M realiter ukazana byla.
3. JM Pan woiewoda Smolcnski iž tą w o y n a Moskicwska do wiclkiey szkody,
popalcnia y spustoszenia od woysk J K M у od nieprzyiaciela maiętnosci oyczystey
Dabrowna przyszcdl, acz ezęste ze wszytkich powiatow у woicwodztw prosby byly
za Je°Mscią, za kturemi žadna nagroda od Rzeczy pospolitcy dotąd niestanęla, pilno
y gorąca Panowie Posiowie nasi starač się у domawiac maią, aby za tak znaczną JM
oyczyzny wlasncy dcuastatia skutkicm samym od Rzeczy Pospolitcy na tern Seymie
nagroda obmyslona y uczyniona byla.
4. Xiazc JM Pan podczaszy W°X'" Lit° za instantią powiatow oduiosf by! zgodę у
obietnicę libcrtatii miastu Slucku dla spustoszenia przez incursic Kozackic stale, tcy
a
" Latv. Laudona (vok. Lomiohi) - miestelis Livonijoje, prieAiviekstės upės. Nuo XIII a. Laudonėjc
buvo Rygos arkivyskupo riimai, kuriuos 1577 m. nugriovė caro Ivano IV kariuomenė.
143
zgody y obietnice || [10] Panowie Poslowie nasi poprzec maią, aby na tym Seymie
libertatia temu miastu Slucku XJM realiter stanęta.
5. Za JM Panem starostą Parnawskim, oyczyznie y KJM dobrze godnie zaslužonemu, maią uczynič gorącą instantią Panowie Poslowie nasi, aby J K M na zaslugi Jego
weyzrzawszy laskę swą Panską w nagrodzie skuteczney onemu pokazač raczel.
6. Jey Msc Pani Pielgrzymowska pisarzowa W°X Lit° zanosila prosbę do nas, iž
nieboszczyk malžonek iey pracowicie wiele poselstw do Panow zagranicznych czynil
y revizię inflantskaodprawowal, za со nagrody zadney nie odniosl, iž y teraz tey revizy przy Jey Msci Xiegi zostaly. Prosi Jey Msc, aby za pracę malžonka swego zmarlego
nagrodą ukontentowana byla. A te Xiegi iako Rptey potrzebne aby od Jey Msci do
Skarbu odyskane byly.
7. Za Panem sędziąZiemskim wilenskim о wydatck piąciu set Zlotych, kicdy iezdzil poslem na Coronatią KJM, czego sie zawzdy u p o m i n a l .
8. Za JMscią Panem Radzyminskim, stolnikiem Zmudzkim, о zamordowanie synow iego, aby sprawiedliwosc skuteezną odniosl, Panowie Poslowie nasi instantią uc­
zynič maią.
9. Za Jch Msciami Pany Haraburdami, aby Praw[o] ich na || [11] Swislocz indubium uocowane nie bylo, starač sic Panowie Poslowie nasi maią.
10. Miasto Ryskie affectuie sprawiedliwosci s pana Wolmierza Ferensberka w
krzywdach swoich, kture oni publiezne byč kladą y onych dowodzic cheą, maią się
przyczynič Panowie Poslowie za nimi, aby sic ich affectii iako w publicznym Uradzie
dosič stalo, tak že у za szkody aby nagrodę odnieslo.
,wa
144