„Rozwijanie soft skills - miękkich kompetencji przyszłości”

„Rozwijanie soft skills - miękkich kompetencji przyszłości”
Przykład dobrych praktyk z MCK
Głównymi czynnikami decydującymi o odniesieniu sukcesu w obszarze zawodowym są
kompetencje. Stanowią one połączenie wiedzy, umiejętności, doświadczenia oraz cech osobowych
uwidaczniających się zachowaniu i mających wpływ na skuteczne wykonywanie zadań. W literaturze
przedmiotowej wyróżnia się tzw. kompetencje twarde oraz miękkie. Soft skills, czyli umiejętności
miękkie, stanowią obecnie jedne z najważniejszych kompetencji pracowniczych. Na umiejętności te
składają się między komunikatywność, elastyczność, otwartość na zmiany, asertywność, kreatywność,
decyzyjność, umiejętność pracy w grupie, radzenia sobie ze stresem oraz twórczego rozwiązywania
problemów. W dzisiejszych czasach pracodawcy coraz bardziej zwracają uwagę na posiadanie przez
przyszłych pracowników nie tylko odpowiedniego wykształcenia i formalnych kwalifikacji,
stanowiących kompetencje twarde, ale właśnie umiejętności miękkich, nazywając je często
kompetencjami przyszłości. Nieumiejętność zarządzania sobą oraz trudności w kontaktach
społecznych bardzo ograniczają, a często nawet uniemożliwiają efektywne poszukiwanie
zatrudnienia, zaś po jej znalezieniu - wykonywanie obowiązków zawodowych. Szacuje się, że pracę
otrzymuje się w 70% dzięki wiedzy fachowej i w 30 % dzięki kompetencjom społecznym. Natomiast jej
utrata następuje w 70% z powodu niewystarczających kompetencji społecznych, a w 30 % z powodu
braku kwalifikacji.1 To odwrócenie proporcji wskazuje, jak ważne jest posiadanie soft skills, aby móc
utrzymać się na rynku pracy.
Europejskie ramy odniesienia kluczowych kompetencji dla procesu uczenia się przez całe życie
opublikowane w 2006 r. zidentyfikowały kluczową wiedzę i umiejętności, potrzebne każdej osobie
pragnącej uzyskać zatrudnienie, dążyć do samorealizacji i uczestniczyć w życiu społecznym
w dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie. Większość z ośmiu kompetencji kluczowych,
zdefiniowanych przez Unię Europejską odnosi się do umiejętności miękkich. Są to:
 Porozumiewanie się w języku ojczystym- jest to sprawność w komunikowaniu się, wyrażaniu
myśli, interpretacji informacji i nawiązywania dialogu
 Porozumiewanie się w językach obcych – jest to sprawność w komunikowaniu się, wyrażaniu
myśli, interpretacji informacji i nawiązywania dialogu w innych językach oraz zainteresowanie
innymi kulturami i zwyczajami
 Kompetencji matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne – to umiejętności
rozwiązywania problemów, rozumienia wpływu nauki i technologii i świat
 Kompetencje informatyczne – są rozumiane jako szerokie wykorzystanie komputerów do
przetwarzania, przechowywania, rozwijania i przekazywania informacji
 Umiejętność uczenia się – jest to zainteresowanie i gotowość do ciągłego rozwijania wiedzy
i zdobywania nowych umiejętności, poszukiwani informacji i ich sprawne wykorzystanie
 Kompetencje społeczne i obywatelskie – to przygotowanie do aktywnego udziału w życiu
społecznym
i zawodowym, tolerancja i szacunek dla różnic pomiędzy różnymi osobami,
rozwiązywanie konfliktów, współpraca i podejmowanie decyzji
 Inicjatywa i przedsiębiorczość – są rozumiane jako kreatywność i innowacyjność w działaniu,
podejmowanie skalkulowanego ryzyka, dążenie do osiągnięcia celu w życiu osobistym,
zawodowym i społecznym
1
„Nie daj się zaskoczyć-poradnik dla młodzieży wchodzącej na rynek pracy”, Ochotnicze Hufce Pracy
Komenda Główna, Warszawa 2010, s. 33
 Świadomość i ekspresja kulturalna – to otwartość na różne formy twórczego wyrażania idei
w różnych kulturach i poprzez sztukę (teatr, malarstwo, muzyka, film, itd.), świadomość
dziedzictwa lokalnego, narodowego i europejskiego.2
Zgodnie z zaleceniami unijnymi, systemy kształcenia i szkolenia w całej Unii Europejskiej powinny
starać się pomagać rozwijać te umiejętności wszystkim młodym ludziom. Podobnie edukacja
dorosłych i szkolenia do nich skierowane powinny dawać okazje do ciągłego rozwijania swoich
umiejętności bądź zapobiegania ich utracie.3
Pomoc w rozpoznaniu i doskonaleniu kompetencji społecznych otrzymują beneficjenci
projektu „OHP jako realizator usług rynku pracy”, biorący udział w zajęciach prowadzonych
w Młodzieżowym Centrum Kariery OHP w Giżycku. Podczas cyklicznie realizowanych warsztatów pn.:
„Vademecum Kariery” młodzież przygotowuje się do aktywnego wejścia na rynek pracy, nie tylko
poprzez badanie swoich predyspozycji zawodowych, nabycie wiedzy o tym, w jaki sposób szukać
pracy i zakładać działalność gospodarczą. Oprócz rzetelnej i aktualnej informacji o rynku pracy,
młodzi ludzie nabywają praktyczne umiejętności, które znakomicie uzupełniają wyprawkę ucznia,
absolwenta oraz młodego bezrobotnego rozpoczynającego karierę zawodową. Podczas zajęć: „Celmarzeni z terminem realizacji”, „Oto Ja, czyli sztuka autoprezentacji”, „Myślę niesztampowo-działam
przebojowo!” uczestnicy ćwiczą sztukę prawidłowej komunikacji i negocjacji, uczą współdziałania
w grupie, rozwijają wyobraźnię i kreatywność, odkrywają, jak skutecznie planować swoje działania.
Warsztat pracy doradcy zawodowego MCK, oparty na specjalistycznych zasobach metodycznych
i programach opracowanych na potrzeby OHP, a także przyjazna atmosfera na zajęciach sprawiają, że
uczestnicy chętnie i w przyjemny sposób rozwijają swoje kompetencje. Dzięki udziałowi w projekcie,
młodzi ludzie wyrabiają w sobie umiejętności, które z pewnością zaprocentują w przyszłości
ułatwiając im, aktywne wejście na rynek pracy i odnalezienie się w roli pracownika oraz prawidłowe
funkcjonowanie w środowisku społecznym i zawodowym.
Młodzieżowe Centrum Kariery OHP w Giżycku powstało przy współpracy z władzami lokalnymi
w ramach projektu „OHP jako realizator usług rynku pracy” współfinansowanego ze środków Unii
Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Autor tekstu :
Marta Buczyńska, doradca zawodowy
Młodzieżowe Centrum Kariery OHP w Giżycku
2
Ibidem, s. 34, na podstawie: zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 18.12.2006 r. w sprawie
kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE)
3
PSS Promoting Social Skills. Podręcznik do nauczania kompetencji społecznych i przykładowe plany lekcji, No.
– 502647‐LLP‐1‐2009‐1‐IT‐COMENIUS‐CMP, Produkt nr 5, lipiec 2011, s. 6