J. Żukowska - Wizja Zero - przegląd doświadczeń międzynarodowych

Transkrypt

J. Żukowska - Wizja Zero - przegląd doświadczeń międzynarodowych
2013-01-14
„WIZJA ZERO” W PRAKTYCE
Joanna Żukowska
WORD-RCBRD w Olsztynie
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
2 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
LICZBA SAMOCHODÓW OSOBOWYCH I LICZBA
ZABITYCH W WYPADKACH DROGOWYCH
W SZWECJI
3 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
4 z 23
TEZA
ŹRÓDŁEM SZWEDZKIEGO SUKCESU JEST
PODEJŚCIE DO ZARZADZANIA SYSTEMEM
BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO
WEDŁUG TZW. „WIZJI ZERO”
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
POCZĄTKI „WIZJI ZERO”
1994 – nowa Minister Transportu deklaruje, że brd będzie jednym
z jej priorytetów
Rozmowy ministerstwa z SRA (Szwedzką Administracja Drogową)
nt. możliwych, nowoczesnych rozwiązań
SRA (Claes Tingvall) prezentuje pani Minister nowe podejście
„Wizję Zero”:
„Nawet jeśli nie jesteśmy w stanie uniknąć wypadków w ruchu
drogowym należy zrobić wszystko by nie prowadziły one do śmierci lub
ciężkich obrażeń”
Minister akceptuje to podejście; rozpoczyna się polityczna debata
na temat tego: ile wypadków śmiertelnych rocznie są Szwedzi
skłonni zaakceptować?
5 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
6 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
1
2013-01-14
POCZĄTKI „WIZJI ZERO”
POCZĄTKI „WIZJI ZERO”
W efekcie rodzi się konkluzja:
„… jedynym akceptowalnym
celem może być zero śmiertelnych
ofiar w ruchu drogowym”
Minister przyjmuje to podejście
i w 1997 r. prezentuje przed
szwedzkim Parlamentem, który
jednogłośnie je przyjmuje
i zapis w Ustawie:
„Wizja Zero oznacza, że z czasem
nikt nie będzie płacił życiem lub
ciężkimi obrażeniami za błąd
popełniony w ruchu drogowym”
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
7 z 23
8 z 23
PODEJŚCIE DO SYSTEMU BRD
Podejście tradycyjne
ENERGIA UDERZENIA VS. BIOMECHANICZNE
OGRANICZENIA CIAŁA LUDZKIEGO
Podejście wg Wizji Zero
Pytanie:
Pytanie:
Jak zmniejszyć liczbę wypadków?
Strategia:
Co zrobić by wyeliminować ryzyko
chronicznego zagrożenia życia?
- Budowa szerszych jezdni
- Budowa prostszych odcinków dróg
- Budowa większych skrzyżowań
- Redukcja energii, na którą człowiek
jest narażony podczas wypadku
Strategia:
Odpowiedzialność:
Odpowiedzialność:
- Wina po stronie użytkownika
- Wina po stronie twórców systemu
Efekt:
Efekt:
- Brak spodziewanej redukcji
wypadków
- Redukcja ciężkości wypadków
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
9 z 23
10 z 23
ZŁOTE ZASADY „WIZJI ZERO”
Większość pieszych zginie
przy uderzeniu pojazdu jadącego ponad 50 km/h
Piesi nie powinni być narażeni
na zderzenie z pojazdem jadącym
z prędkością wyższą niż 30km/h
Pasażerowie pojazdu nie mogą być
narażeni na zderzenie czołowe z pojazdem
jadącym z prędkością wyższą niż 70 km/h
Pasażerowie pojazdu nie mogą być
narażeni na uderzenie boczne pojazdu,
jadącego z prędkością wyższą niż 50 km/h
11 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
ZŁOTE ZASADY VS. INŻYNIERIA
Budowa „wybaczających dróg”
Ograniczenia prędkości na drogach, które nie spełniają zasad
Separacja kierunków ruchu za pomocą barier
Budowa rond zamiast skrzyżowań tradycyjnych
Separacja ruchu pieszego i rowerowego od ruchu
samochodowego
„Uspokojenie ruchu” w strefach, gdzie występuje ruch pieszy
i rowerowy
12 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
2
2013-01-14
OCHRONA PIESZYCH
FIZYCZNE OGRANICZENIE PRĘDKOŚCI DO 30 KM/H
„Przed”
13 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
14 z 23
LIMITY 30KM/H
15 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
„Po”
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
DROGI TYPU 2+1
16 z 23
RONDA VS. SKRZYŻOWANIA KLASYCZNE
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA BRD
1. Twórcy systemu są odpowiedzialni za projekt, działanie
i sposób wykorzystania systemu transportu i dlatego –
w rachunku ostatecznym - zawsze biorą odpowiedzialność
za poziom bezpieczeństwa całego systemu
2. Użytkownicy są odpowiedzialni za przestrzeganie zasad
ustanowionych przez twórców systemu
3. Jeśli użytkownik popełni błąd w wypełnianiu tych zasad
z powodu braku wiedzy, braku akceptacji lub braku
zdolności lub jeśli zdarzy się wypadek, twórcy systemu są
zobowiązani do podjęcia wszelkich kroków, które
przeciwdziałają obrażeniom (śmierci) i zminimalizują straty
17 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
18 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
3
2013-01-14
PODEJŚCIE DO SYSTEMU BRD
ZMIANA PARADYGMATU
Bezpieczeństwo jest warunkiem
wstępnym dla mobilności
Nie ma bezpieczeństwa = nie ma
mobilności
Powyższa zasada działa
w systemach:
Bhp (bezpieczeństwo i higiena pracy)
Transporcie kolejowym
Transporcie lotniczym
Transporcie wodnym
Dlaczego mamy tolerować odstępstwa
od niej w transporcie drogowym?
19 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
20 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
LICZBA SAMOCHODÓW OSOBOWYCH I LICZBA
ZABITYCH W WYPADKACH DROGOWYCH
W SZWECJI
SYSTEMY INFORMACJI O BRD
Joanna Żukowska
WORD-RCBRD w Olsztynie
21 z 23
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Modelowy system bezpieczeństwa transportu
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Zintegrowany System Bezpieczeństwa Transportu
„ZEUS”
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
4
2013-01-14
Seminarium ITS/POLICJA 21 listopada 2008 r.
Czym jest system informacji o brd?
Zorganizowany zespół osób, baz danych, procedur
przetwarzania, oraz urządzeń wykorzystywanych
do przekazywania informacji o bezpieczeństwie ruchu
drogowego.
Rola:
Zapewnienie stałego i bezpośredniego dostępu do
zebranych w systemie danych (pochodzących z różnych
źródeł)
Zapewnienie możliwości korzystania z tych danych
Zapewnienie dostępu do baz wiedzy o skutecznych
metodach poprawy brd
Zadania systemów informacji o brd
Śledzenie trendów brd (poprzez gromadzenie danych,
analizy i badania)
Formułowanie wniosków, wskazywanie kierunków
działań, zalecenia
Ocena realizowanych działań (programów)
Informowanie decydentów, społeczeństwa i specjalistów
(rozpowszechnianie wiedzy i najlepszych doświadczeń)
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Użytkownicy systemu informacji o brd
Władze rządowe i samorządowe
Rady bezpieczeństwa ruchu drogowego
Instytucje współtworzące system brd
Inżynierowie i specjaliści brd
Kadra pedagogiczna, szkoleniowcy, instruktorzy
Media
Odbiorcy indywidualni
27
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
ONISR – Francuskie Obserwatorium BRD
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Korzyści z funkcjonowania systemu
Wzrost poziomu wiedzy o bezpieczeństwie ruchu drogowego
Podejmowanie decyzji popartych obiektywną znajomością
zagadnienia
Możliwość rozwiązywania problemów o większym stopniu
złożoności
Usprawnienie wykonywania zadań
powtarzalnych
Wzrost szybkości obiegu informacji
Skrócenie czasu wyszukiwania informacji
28
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Misja ONSIR
Gromadzenie danych i informacji bazujących na analizach
naukowych w celu usprawnienia procesu podejmowania
decyzji w zakresie brd, a także udzielanie wsparcia i
współpraca z obserwatoriami regionalnymi
Innymi słowy:
zapewnienie naukowych podstaw dla podejmowania decyzji
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
5
2013-01-14
Naukowe podstawy polityki brd
ERSO – European Road Safety Observatory
Wiarygodne informacje (dane o wypadkach, dane o
narażeniu na ryzyko, dane o niebezpiecznych zachowaniach:
alkohol, prędkość, telefony komórkowe)
Szacowanie ryzyka (alkohol, prędkość, telefony komórkowe)
Zarządzanie ryzykiem
poprzez monitoring,
benchmarking i wyznaczanie
nowych kierunków polityki
brd
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Seminarium ITS/POLICJA 21 listopada 2008 r.
SafetyNet – projekt unijny
Projekt na zlecenie Komisji Europejskiej w ślad za zaleceniem
Białej Księgi: Europejska Polityka Transportowa do 2010 roku:
„Czas na decyzje” oraz III Europejskiego Programu Działań na
rzecz Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Cel – stworzenie podstaw dla utworzenia Europejskiego
Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego
(European Road Safety Observatory)
Realizatorzy: międzynarodowe konsorcjum:19 instytucji,
30 głównych ekspertów
Czas realizacji 2004-2008
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Seminarium ITS/POLICJA 21 listopada 2008 r.
Cele ERSO
Monitorowanie realizacji zamierzonych działań
(np. celu KE: „-50% zabitych w okresie dekady”)
Dostarczanie wiedzy nt. problemów brd (nadmierna prędkość, młodzi kierowcy, pasy, jazda pod
wpływem alkoholu i narkotyków)
Promowanie najlepszych rozwiązań
Wspomaganie działań systemowych
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
Sieć obserwatoriów brd wg SafetyNET
35
Joanna Żukowska
Politechnika Gdańska
6