Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007

Transkrypt

Prognoza oddziaływania na środowisko
dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
SPIS TREŚCI
1 Wprowadzenie
4
1.1 Podstawa formalna
4
1.2 Podstawa prawna
4
1.3 Zakres prognozy
4
2 Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy
6
3 Przedmiot prognozy
7
3.1 Założenia Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
7
3.2 Cele Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
8
3.3 Powiązania Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja z innymi
dokumentami strategicznymi
4 Stan środowiska miasta Kielce
12
13
4.1 Położenie i charakterystyka miasta
13
4.2 Klimat
14
4.3 Jakość powietrza
15
4.3.1 Emisja zanieczyszczeń
4.3.2 Główne źródła zanieczyszczeń powietrza w mieście
17
18
4.4 Wody powierzchniowe
18
4.5 Wody podziemne
22
4.6 Klimat akustyczny
25
4.7 Pola elektromagnetyczne
28
4.8 Gospodarka wodno-ściekowa
28
4.8.1 Woda i wodociągi
4.8.2 Ścieki i sieć kanalizacyjna
28
29
4.9 Gospodarka odpadami
32
4.10 Obszary chronione i sieć natura 2000
33
4.10.1 Rezerwaty przyrody
4.10.2 Parki krajobrazowe
4.10.3 Obszary chronionego krajobrazu
4.10.4 Sieć Natura 2000
4.10.5 Pomniki przyrody
4.10.6 Stanowiska dokumentacyjne
4.10.7 Użytki ekologiczne
4.10.8 Zespoły przyrodniczo–krajobrazowe
4.11 Zabytki
39
41
42
44
47
47
47
47
48
5 Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji Strategii Rozwoju
Miasta Kielce, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
50
6 Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia Strategii Rozwoju Miasta Kielce, oraz sposoby, w jakich te
opracowanie:
Lider Projekt Sp. z o.o.
Al. K. Marcinkowskiego 1
61-745 Poznań
1
cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania projektu Strategii
52
6.1 Dokumenty międzynarodowe
52
6.2 Dokumenty wspólnotowe
54
6.3 Dokumenty krajowe
56
6.4 Podsumowanie
60
7 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja
61
8 Oddziaływanie na środowisko
62
8.1 Etap realizacji zadań
75
8.1.1 Obszary sieci Natura 2000
8.1.2 Powietrze atmosferyczne
8.1.3 Hałas
8.1.4 Roślinność
8.1.5 Zwierzęta, różnorodność biologiczna
8.1.6 Grunty, wody gruntowe, wody powierzchniowe oraz gospodarka wodno-ściekowa
8.1.7 Odpady
8.1.8 Klimat
8.1.9 Krajobraz
8.1.10 Powierzchnia ziemi
8.1.11 Zasoby naturalne
8.1.12 Zabytki i dobra materialne
8.1.13 Ludzie
8.2 Etap eksploatacji
85
8.2.3 Hałas
8.2.4 Roślinność
8.2.7 Odpady
8.2.8 Klimat
8.2.9 Krajobraz
8.2.13 Ludzie
8.3 Faza likwidacji
85
86
87
88
88
89
89
89
90
90
90
90
91
91
8.3.3 Hałas
2
75
76
77
77
79
81
82
83
84
84
84
85
85
91
91
92
opracowanie:
61-745 Poznań
8.3.4 Roślinność
8.3.7 Odpady
8.3.8 Klimat
8.3.9 Krajobraz
8.3.13 Ludzie
9 Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko
9.1 Faza budowy
92
93
96
96
97
98
98
98
98
99
99
99
9.2 Faza eksploatacji
101
9.3 Faza likwidacji
103
10 Prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych lub transgranicznych
104
11 Skutki braku realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja dla
środowiska
105
12 Metody analizy skutków realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
106
13 Streszczenie w języku niespecjalistycznym
opracowanie:
61-745 Poznań
110
3
1 Wprowadzenie
1.1
Podstawa formalna
Podstawę formalną opracowania p.n. Prognoza oddziaływania na środowisko dla projektu „Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja” stanowi zlecenie Urzędu Miasta Kielce.
Niniejszy dokument opracowany został przez firmę Lider Projekt Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu.
1.2
Podstawa prawna
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej Prognozy jest art. 47 Ustawy z dnia 3 października 2008
roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1235
z późniejszymi zmianami). Artykuł ten nakłada obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko skutków realizacji dokumentów strategicznych, jeżeli w uzgodnieniu z
właściwym organem, o którym mowa w art. 57 Ustawy, organ opracowujący projekt dokumentu
stwierdzi, że wyznaczają one ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko, lub że realizacja postanowień tych dokumentów może spowodować
znaczące oddziaływanie na środowisko.
Świętokrzyski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Kielcach uznał, że można odstąpić od
przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko ze
względu na to, iż realizacja działań zaplanowanych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja, nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko w zakresie
zdrowia i życia ludzi (pismo z dnia 26.01.2015 r. znak SEV.9022.5.1.2015).
Uzgodnienie konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
skutków realizacji ustaleń dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja, a zatem także konieczność opracowania prognozy oddziaływania na środowisko do
powyższego projektu dokumentu zostało wydane przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska
w Kielcach pismem z dnia 30.01.2015 r. znak WPN-II.410.64.2014.MK.
Przez strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko rozumie się postępowanie w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu, obejmujące
w szczególności:
a) uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na
środowisko,
b) sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko,
c) uzyskanie wymaganych ustawą opinii,
d) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu.
Zapisy Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko są przeniesieniem do
prawodawstwa polskiego postanowień Dyrektywy 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny
wpływu niektórych planów i programów na środowisko.
1.3
Zakres prognozy
Prognoza oddziaływania na środowisko została wykonana z uwzględnieniem zakresu określonego
w artykule 51 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Zgodnie z Ustawą prognoza oddziaływania na środowisko powinna:
4
opracowanie:
61-745 Poznań
1. Zawierać:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
1. Określać, analizować i oceniać:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających
ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby,
w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas
opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe
i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
 różnorodność biologiczną,
 ludzi,
 zwierzęta,
 rośliny,
 wodę,
 powietrze,
 powierzchnię ziemi,
 krajobraz,
 klimat,
 zasoby naturalne,
 zabytki,
 dobra materialne
 z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy.
2. Określać, analizować i oceniać:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do
rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru
oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku
rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających
z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
Ponadto prognoza oddziaływania na środowisko dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja jest zgodna ze wskazaniami zawartymi w uzgodnieniu zakresu i stopnia
opracowanie:
61-745 Poznań
5
szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko wydanym przez
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach, pismo z dnia 30.01.2015 r. znak WPNII.411.3.2015.MK.
2 Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy
Prognoza oddziaływania na środowisko została wykonana z uwzględnieniem zakresu określonego
w artykule 51 ust. 2 oraz art. 52 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z późniejszymi zmianami).
Treść prognozy jest zgodna ze wskazaniami zawartymi w piśmie Regionalnego Dyrektora Ochrony
Środowiska w Kielcach z dnia 30.01.2015 r. znak WPN-II.411.3.2015.MK.
W niniejszym dokumencie dokonano analizy oddziaływań na środowisko w oparciu o dane
literaturowe oraz doświadczenie autorów, które zestawiono z różnymi lokalnymi uwarunkowaniami.
Przy sporządzaniu prognozy zastosowano metody opisowe oraz wykorzystano dostępne publikacje,
dokumenty i raporty dotyczące obszaru Kielc opracowane przez inne instytucje, a dotyczące
środowiska i zmian w nim zachodzących.
W prognozie analizowano konkretne zapisy projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja dotyczące propozycji celów strategicznych i kierunków działań.
W Prognozie uwzględniono informacje zawarte m.in. w następujących dokumentach
i opracowaniach:
 Opracowanie ekofizjograficzne miasta Kielce – 2012
 projekt aktualizacji “Lokalnego Programu Rewitalizacji obszarów miejskich, poprzemysłowych
i powojskowych w mieście Kielce na lata 2014-2020” wraz z prognozą oddziaływania na
środowisko
 projekt Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Kieleckiego Obszaru
Funkcjonalnego na lata 2014-2020 wraz z prognozą oddziaływania na środowisko
 „Program ochrony środowiska przed hałasem dla terenów, na których poziom hałasu
przekracza poziom dopuszczalny w granicach administracyjnych miasta Kielce” (plan na lata
2015-2019) wraz z prognozą jego oddziaływania na środowisko przyjęty uchwałą Rady Miasta
Kielce Nr V/59/2015 z dnia 22 stycznia 2015 r.
 Program ochrony środowiska dla miasta Kielce na lata 2011-2015, Uchwała Rady Miasta
Kielce NR XIX/423/2011 z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie POS
 Strategia rozwoju powiatu kieleckiego do roku 2020, załącznik do Uchwały nr XXVII/22/10
Rady Powiatu w Kielcach z dnia 30 marca 2010 r.
 Program ochrony środowiska dla powiatu kieleckiego -aktualizacja na lata 2012-2015
w perspektywie do roku 2019 wraz z prognozą oddziaływania na środowisko
 Raport za lata 2011-2012 z wykonania "Programu ochrony środowiska dla powiatu
kieleckiego - aktualizacja na lata 2012-2015 w perspektywie do roku 2019", Kielce, listopad
2013 r.
 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Kieleckiego przyjęty Uchwałą Nr XVI/93/08 Rady Powiatu
w Kielcach z dnia 6 listopada 2008 roku
 Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Kieleckiego - aktualizacja na lata 2007-2011
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012-2018
6
opracowanie:
61-745 Poznań







Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w latach 2011-2012, Inspekcja Ochrony
Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach, Biblioteka Monitoringu
Środowiska, Kielce 2013 r.
Uchwała nr XXI/360/12 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 28 czerwca 2012 r.
w sprawie uchwalenia „Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego na
lata 2012 – 2018”
Uchwała nr XXXIII/589/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 16 lipca 2013 r.
w sprawie przyjęcia aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego do roku
2020
Prognoza Oddziaływania na Środowisko dla aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa
Świętokrzyskiego 2020
Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego na lata 2011-2015
z perspektywą do 2019 roku, wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, Kielce 2011 r.
Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, zatwierdzony na posiedzeniu
Rady Ministrów w dniu 22 lutego 2011 r.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020, wersja
4.0, marzec 2014 r.
3 Przedmiot prognozy
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja znajduje się obecnie w fazie
opracowywania. Niniejszy dokument jest prognozą oddziaływania na środowisko pełnej wersji tego
dokumentu, która będzie poddana procedurze strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, powstaje jako aktualizacja
już istniejącego dokumentu z 2007 roku z kilku powodów: realizacji kluczowych zadań postawionych
w poprzedniej strategii, wprowadzenia nowego systemu zarządzania rozwojem kraju i polityki
miejskiej z podkreśleniem roli miast i ich obszarów funkcjonalnych, a także nowy okres
programowania Unii Europejskiej 2014-2020. Wszystkie te przesłanki powodują, że należy uwzględnić
nowe wyzwania i zaktualizować aspiracje, szczególnie w obliczu opracowania pierwszej Strategii
Zintegrowanych Interwencji Terytorialnych Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego, gdzie Kielce muszą
na nowo określić swoją rolę jako miasto rdzeniowe obszaru zamieszkałego przez ponad 300 000
osób. Niniejsza strategia jest wynikiem procesu strategicznego opartego z jednej strony na
pogłębionej diagnozie i analizach, a z drugiej na procesie strategicznym obejmującym zarówno
interesariuszy wewnętrznych – przedstawicieli władz i Urzędu Miasta, jak i zewnętrznych –
mieszkańców, przedsiębiorców, przedstawicieli organizacji i instytucji publicznych i prywatnych oraz
organizacji pozarządowych.
3.1
Założenia Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
Podstawą stworzenia strategii była pogłębiona diagnoza oparta z jednej strony na analizie
dostępnych danych statystycznych i innych źródeł wtórnych. Na jej podstawie, w otwartym procesie
o charakterze partycypacyjnym ustalono wyzwania strategiczne, wizję i priorytety rozwoju miasta, na
podstawie których następnie uczestnicy procesu proponowali cele i działania strategiczne. Wyzwania,
wizja i priorytety strategiczne zostały wypracowane podczas serii warsztatów dla wewnętrznych i
zewnętrznych interesariuszy strategii.
Uzyskane wyniki skonsultowano następnie z reprezentatywną grupą mieszkańców miasta w ramach
badania jakości życia przeprowadzonych metodą PAPI na próbie 1000 osób. Cały dokument
strategiczny został następnie poddany standardowym konsultacjom społecznym. Zastosowana
metoda pracy pozwoliła uzyskać spore zaangażowanie uczestników procesu strategicznego, czego
opracowanie:
61-745 Poznań
7
efektem jest strategia oparta na rzeczywistych potrzebach i wypracowana wspólnie z partnerami
społeczno-gospodarczymi.
Misją samorządu Kielc jest tworzenie miasta dobrego do życia, w którym mogą realizować się
wszystkie grupy mieszkańców. Aby to osiągnąć miasto inwestuje w wygodną komunikację publiczną,
sprawne przemieszczanie się po mieście, czystość i jakość środowiska, edukację oraz programy
profilaktyki zdrowotnej. Miasto tworzy też dobre warunki do inwestowania i rozwoju
przedsiębiorczości. W tym celu współpracuje z sektorem nauki i stawia na rozwój sektorów takich jak
usługi, nowoczesne technologie i wzornictwo. Miasto stara się wykorzystać swój potencjał
turystyczny, szczególnie walory przyrodnicze i geologiczne. Działania te sprawiają, że Kielce są
dobrym miejscem zarówno do odwiedzenia, jak i zamieszkania na stałe.
Na podstawie sformułowanych wyzwań i kluczowych czynników rozwojowych, wraz z uczestnikami
warsztatów strategicznych sformułowano wizję rozwoju Kielc.
Jest rok 2020. Przyjeżdżam do Kielc szybką koleją do intermodalnego centrum komunikacyjnego.
Inteligentnie zarządzaną komunikacją publiczną przemieszczam się do Kieleckiego Parku
Technologicznego w sprawie ustalenia lokalizacji pod moją inwestycję. Przy okazji odwiedzam
największą imprezę targową w Europie. Do swojej firmy pozyskuję wysoko wykwalifikowaną kadrę
różnego poziomu, znającą języki obce.
Ze swoją rodziną mogę bez barier architektonicznych dostać się do przestrzeni publicznych i wrócić do
mieszkania o wysokim certyfikacie energetycznym. W czasie wolnym korzystam z bogatej oferty
kulturalnej miasta. Często jeżdżę po mieście rowerem lub chodzę pieszo.
***
Jestem studentem. Lubię Kielce. Wiem, że mogę tu zrealizować swoje plany zawodowe. Mam
innowacyjny projekt, który został wysoko oceniony w Kieleckim Parku Technologicznym. Mogę tu
mieszkać w otoczeniu natury i zieleni, uprawiać sport i uczestniczyć w życiu kulturalnym i rozrywce.
Chyba zostanę tu na dłużej…
***
Jestem seniorką. Łatwo mi poruszać się po Kielcach komunikacją publiczną i pieszo. Korzystam z
dobrej opieki zdrowotnej i wiem, gdzie mogę otrzymać wsparcie. Jak również korzystam z ciekawej
oferty kulturalnej i czystego środowiska. Kielce to dobre miejsce na starość
3.2
Cele Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
W projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce 2007-2020. Aktualizacja przyjęto hierarchiczny,
trzystopniowy układ celów: cele strategiczne, cele operacyjne i działania.
Cel strategiczny 1: Kielce przyjazne dla mieszkańców
Cel operacyjny 1. Rozwój oferty kulturalnej miasta tak, aby była dostępna dla różnych grup
społecznych
Działania:
1.1. Poprawa sytuacji lokalowej instytucji kultury
1.2. Wypracowanie zestawu produktów kulturalnych wysokiej jakości tworzących ofertę
kulturalną miasta.
1.3. Organizowanie przedsięwzięć o charakterze kulturalnym dla grup społecznych zagrożonych
wykluczeniem, w celu ich aktywizowania.
8
opracowanie:
61-745 Poznań
1.4. Stworzenie oferty działań dającej możliwość aktywnego udziału w kulturze i współkreowania
działań kulturalnych.
1.5. Rozwój wydarzeń kulturalnych o charakterze ogólnopolskim.
Cel operacyjny 2. Poprawa dostępności żłobków i przedszkoli
Działania:
2.1. Zwiększenie dostępności miejsc w przedszkolach tak, aby zwiększył się odsetek dzieci
objętych wychowaniem przedszkolnym.
2.2. Zwiększenie dostępności miejsc w żłobkach tak, aby mogły korzystać z nich zainteresowane
rodziny posiadające dzieci w tym wieku.
Cel operacyjny 3. Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych i seniorów
Działania:
3.1. Likwidacja barier architektonicznych utrudniających poruszanie się po mieście oraz
odpowiednia lokalizacja mebli miejskich (np. ławek) pozwalająca na odpoczynek dla osób z
trudnościami w poruszaniu się.
3.2. Wzmacnianie aktywności społecznej i integracji seniorów i osób niepełnosprawnych poprzez
dostosowanie oferty wydarzeń kulturalnych, sportowych, edukacyjnych do ich potrzeb.
3.3. Rozwój sieci i oferty klubów seniora oraz ośrodków wsparcia dziennego dla osób chorych na
chorobę Alzheimera, Parkinsona.
3.4. Rozwój usług opiekuńczych w domach osób niepełnosprawnych i starszych.
3.5. Prowadzenie kampanii społecznych upowszechniających prawa, potrzeby i zasoby osób
starszych i niepełnosprawnych oraz idee integracji społecznej.
3.6. Rozwijanie infrastruktury pomocy instytucjonalnej działającej na rzecz osób z
niepełnosprawnością.
3.7. Wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych z wykorzystaniem
środków PFRON i możliwości tworzonych przez ekonomię społeczną.
3.8. Podnoszenie kompetencji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w celu osiągnięcia
samodzielności.
Cel operacyjny 4. Profilaktyka zdrowotna dla mieszkańców Kielc
Działania:
4.1. Programy szczepień ochronnych dla dzieci, młodzieży oraz seniorów.
4.2. Współpraca z placówkami ochrony zdrowia i uczelniami wyższymi w zakresie B+R
dotyczącego chorób nowotworowych.
Cel operacyjny 5. Zwiększenie dostępności mieszkań
Działania:
5.1. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.
5.2. Rozwój budownictwa społecznego.
5.3. Wsparcie rozwoju oferty budownictwa jedno- i wielorodzinnego poprzez odpowiednią
politykę lokalizacyjną miasta z wykorzystaniem nieruchomości miejskich.
5.4. Rozwijanie infrastruktury mieszkań chronionych/lokali aktywizujących dla osób starszych.
Cel strategiczny 2: Kielce atrakcyjne dla biznesu, osób przedsiębiorczych i kreatywnych
Cel operacyjny 1. Stworzenie warunków do zwiększenia zainteresowania inwestorów miastem i
rozwoju przedsiębiorczości
Działania:
1.1. Rozwój oferty uzbrojonych i przygotowanych terenów inwestycyjnych pod aktywizację
gospodarczą.
1.2. Wypracowanie programu zachęt dla nowych i już obecnych w Kielcach przedsiębiorców
(podatki i ulgi w zakresach prawa lokalnego) w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy.
1.3. Opracowanie i wdrożenie strategii promocji gospodarczej Kielc z uwzględnieniem
przyciągania inwestorów zewnętrznych i promowania przedsiębiorczości lokalnej.
opracowanie:
61-745 Poznań
9
1.4. Stworzenie strategii Marki Kielce koordynującej działania promocyjne miasta we wszystkich
obszarach oraz Budowa Systemu Informacji Wizualnej w mieście.
1.5. Rozwój wielofunkcyjnego terenu aktywności gospodarczej w północnej części miasta poprzez
rozbudowę infrastruktury KPT obejmującej uzbrojenie kolejnych gruntów i budowę nowych
obiektów kubaturowych (inkubatorów i hal produkcyjnych).
1.6. Identyfikacja i rozwój specjalizacji parku technologicznego pod kątem wykorzystania
endogenicznych potencjałów miasta i regionu, w tym branży IT i branż kreatywnych oraz
internacjonalizacja inicjatyw parkowych.
1.7. Rozwój usług wspierających innowacyjną działalność gospodarczą, takich jak rozwój nowych
produktów i usług, mechanizmy finansowania, internacjonalizacja.
1.8. Określenie specjalizacji gospodarczych Miasta Kielce i zaproponowanie koncepcji ich rozwoju.
1.9. Wzmocnienie pozycji Targów Kielce na arenie krajowej i międzynarodowej.
1.10. Realizacja programu rozwoju przedsiębiorczości akademickiej oraz opracowanie programu
wspierającego aktywność zawodową ludzi młodych.
1.11. Promocja i wspieranie podejmowania inicjatyw gospodarczych wśród grup
defaworyzowanych (m.in. poprzez program zlecania niektórych działań np. spółdzielniom
socjalnym).
Cel operacyjny 2. Wykorzystanie potencjału turystycznego Kielc i regionu.
Działania:
2.1. Opracowanie „Planu rozwoju turystyki w Kielcach” i współpraca z przedsiębiorcami z branży
turystycznej.
2.2. Wdrożenie pakietu działań promocyjnych i informacyjnych związanego z uczestnictwem w
międzynarodowych targach turystycznych dotyczących Kielc jako celu wizyt turystycznych.
2.3. Przygotowanie i wdrożenie planu rozwoju cyklicznych festiwali i innych wydarzeń
kulturalnych finansowanych lub współfinansowanych ze środków publicznych.
2.4. Opracowanie i wdrożenie – we współpracy z podmiotami zewnętrznymi, pakietów
turystycznych sprofilowanych pod poszczególne grupy potencjalnych turystów (np. rodziny z
dziećmi, wycieczki szkolne, osoby starsze).
2.5. Przygotowanie i wdrożenie nowego estetycznego i funkcjonalnego systemu informacji
przestrzennej i turystycznej, w tym co najmniej dwujęzycznych drogowskazów, tabliczek na
zabytkach oraz tablic z mapami turystycznymi.
2.6. Rozwinięcie kształcenia zawodowego pod kątem usług turystycznych.
Cel operacyjny 3. Zwiększenie zewnętrznej dostępności oraz wewnętrznej spójności komunikacyjnej
Kielc
Działania:
3.1. Poprawienie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej miasta.
3.2. Redukcja zatorów komunikacyjnych oraz otwarcie komunikacyjne kluczowych terenów
rozwojowych i inwestycyjnych.
3.3. Poprawa jakości infrastruktury zwiększającej mobilność mieszkańców.
3.4. Rozwijanie transportu zbiorowego poprzez realizację nowych połączeń w obszarze
funkcjonalnym Miasta Kielce.
3.5. Rozwijanie spójnej sieci ścieżek/tras rowerowych w mieście i obszarze funkcjonalnym.
Cel strategiczny 3: Zielone i czyste Kielce
Cel operacyjny 1. Podniesienie jakości rozwiązań infrastrukturalnych w celu zwiększenia ich
ekologiczności oraz bezpieczeństwa mieszkańców
1.1. Sukcesywna modernizacja i rozbudowa infrastruktury wodno-ściekowej, która zapewni
mieszkańcom w większym stopniu dostęp do wody wodociągowej, bezpieczne dla
środowiska odprowadzanie ścieków oraz prawidłowe oczyszczanie ścieków.
1.2. Budowa i przebudowa kanalizacji deszczowej tak, aby drogi urządzone w Kielcach miały
prawidłowy system odprowadzania i oczyszczania wody deszczowej.
10
opracowanie:
61-745 Poznań
1.3. Działania mające na celu ochronę mieszkańców przed podtopieniami oraz powodzią.
1.4. Poprawa stanu jakości powietrza – realizacja Programu Ochrony Powietrza poprzez realizację
Programu Ograniczenia Niskiej Emisji
1.5. Termomodernizacja, sukcesywna modernizacja oraz promocja działań mających na celu
efektywne wykorzystanie energii.
1.6. Modernizacja oświetlenia ulicznego i sygnalizacji świetlnej na efektywne i ekologiczne.
1.7. Rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczej w celu poprawy bezpieczeństwa energetyki
cieplnej.
1.8. Działania mające na celu ograniczenie ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwiania
poprzez składowanie, wzrost ilości odpadów poddanych odzyskowi w tym recyklingowi,
rozwój selektywnej zbiórki odpadów.
Cel operacyjny 2. Ochrona i promocja walorów przyrodniczych oraz rozbudowa strefy rekreacyjnej
bazującej na atrakcyjności przyrodniczej miasta
Działania:
2.1. Promocja aktywnego wykorzystania zasobów przyrodniczych Kielc.
2.2. Działania edukacyjne i promocyjne związane z dziedzictwem geologicznym miasta.
2.3. Założenie i prowadzenie Ogrodu Botanicznego.
2.4. Zwiększenie zakresu działań pielęgnacyjnych zieleni miejskiej i wykorzystania nowych technik
w tym zakresie.
2.5. Edukacja przyrodnicza i ekologiczna mieszkańców przy wykorzystaniu tworzonych
przyrodniczych i ekologicznych ścieżek dydaktycznych wraz z infrastrukturą towarzyszącą
(elementy małej architektury) w miejscach cennych przyrodniczo oraz ważnych z punktu
widzenia ochrony środowiska.
2.6. Ochrona zasobów i bioróżnorodności przyrodniczej miasta oraz zagospodarowanie i
prawidłowe utrzymanie miejsc cennych środowiskowo wraz z zachowaniem na obecnym
poziomie ich wartości przyrodniczych.
Cel strategiczny 4: Kielce nowocześnie zarządzane
Cel operacyjny 1. Wprowadzenie systemu strategicznego zarządzania rozwojem miasta
Działania:
1.1. Przydzielenie odpowiedzialności organizacyjnej za realizację zadań strategicznych.
1.2. Powołanie Komitetu Strategicznego kierującego realizacją, koordynacją i finansowaniem
działań strategicznych.
1.3. Wprowadzenie systemu zarządzania projektami w mieście.
1.4. Rozwój współpracy metropolitalnej w ramach Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego i
realizacja strategii rozwoju tego obszaru.
Cel operacyjny 2.: Rozwój systemu zintegrowanego zarządzania
Działania:
2.1. Budowa otwartej platformy zintegrowanego zarządzania zrównoważonym rozwojem,
bezpieczeństwem oraz usługami inteligentnego Miasta z wykorzystaniem Miejskiego Systemu
Informacji Przestrzennej.
2.2. Włączenie do systemu jednostek organizacyjnych Miasta mających szczególne znaczenie w
efektywnym zarządzaniu zrównoważonym rozwojem.
Cel operacyjny 3.: Poprawa jakości usług publicznych
Działania:
3.1. Stworzenie katalogu jakości usług publicznych oferowanych przez Urząd Miasta i
udostępnienie ich online.
3.2. Opracowanie i wdrożenie standardów usług publicznych świadczonych przez urząd miasta.
3.3. Regularny monitoring jakości usług publicznych i satysfakcji klientów.
3.4. Stałe zwiększanie liczby e-usług publicznych dostępnych dla mieszkańców Kielc.
opracowanie:
61-745 Poznań
11
3.3
Powiązania Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
z innymi dokumentami strategicznymi
Strategia Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja jest spójna z następującymi
dokumentami:
 Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego do roku 2020 (Cele szczegółowe: „1.1
Poprawa infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej, czyli bliżej siebie i świata”,
„Poprawa infrastruktury społecznej i usług publicznych, czyli wzrost kapitału społecznego,
wsparcie zatrudnienia i wyższa jakość życia w regionie”, „2.2 Targi Kielce bramą łączącą
Świętokrzyskie ze światem - rozwój przemysłu spotkań”, „2.4 Pakietyzacja i komercjalizacja
produktu turystycznego – czyli rynkowa gra zespołowa”, „3.1 Sprzyjanie kumulowaniu
kapitału ludzkiego czyli zdrowi, kreatywni i wykształceni ludzie jako podstawa myślenia o
pomyślnej przyszłości”),
 Strategia rozwoju turystyki w województwie świętokrzyskim na lata 2006-2014 (nowa
wersja na lata 2014-2020 w opracowaniu),
 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Świętokrzyskiego (Priorytety polityki
przestrzennej: „Rozwój i umacnianie funkcji metropolitarnych Kielc”, „Kompleksowe
przygotowanie terenów dla potrzeb biznesu w strefach i na obszarach o najkorzystniejszych
warunkach rozwoju funkcji gospodarczych na wszystkich poziomach systemu osadniczego”),
 Świętokrzyska Strategia Badań i Innowacyjności (Cel strategiczny: „Do roku 2020 w
województwie świętokrzyskim zapanuje kultura sprzyjająca innowacjom, przedsiębiorczości i
konkurencyjności, która pomoże stworzyć nowe i trwałe miejsca pracy dla wysoko
wykwalifikowanych pracowników oraz wesprze wzrost gospodarczy, który będzie szybszy niż
średnia krajowa”),
 Krajowe i unijne dokumenty strategiczne, w tym:
o Strategia Rozwoju Kraju 2020 (Cel I.1.2. Zwiększenie efektywności instytucji
publicznych),
o Strategia Rozwoju Kraju 2030 (Kierunki interwencji: „Poprawa jakości i zwiększenie
szybkości obsługi administracyjnej obywateli oraz osób prawnych poprzez użycie
nowoczesnych instrumentów zarządzania”, „Udrożnienie obszarów miejskich i
metropolitarnych”, „Zwiększenie poziomu ochrony środowiska”, „Stworzenie modelu
aktywności intelektualnej, społecznej i zawodowej osób starszych opartego na
wykorzystywaniu ich potencjałów i zapobieganiu wykluczeniu społecznemu”),
o Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020 („1.3.1. Rozwój kapitału
intelektualnego, w tym kapitału ludzkiego i społecznego”, „1.3.3. Zwiększanie
możliwości wprowadzania rozwiązań innowacyjnych przez przedsiębiorstwa i
instytucje regionalne”, „1.3.4. Wspieranie rozwoju instytucji otoczenia biznesu
(IOB)”),
o Strategia Sprawne Państwo 2020 („1.1.1. Wprowadzenie zasady pełnego i otwartego
dostępu oraz możliwości ponownego wykorzystywania informacji publicznej.”),
o Projekt Krajowej Polityki Miejskiej („Cel szczegółowy 4: Wspieranie
zrównoważonego rozwoju ośrodków miejskich, w tym przeciwdziałanie negatywnym
zjawiskom niekontrolowanej suburbanizacji.”)
12
opracowanie:
61-745 Poznań
4 Stan środowiska miasta Kielce
Opis stanu środowiska miasta Kielce, w zakresie – klimatu, jakości powietrza, wód powierzchniowych,
wód podziemnych, klimatu akustycznego, gospodarki wodno-ściekowej, obszarów chronionych –
sporządzono w oparciu o dokumenty:
 Program ochrony środowiska dla miasta Kielce na lata 2011–2015, Kielce 2011 r.
 Program ochrony środowiska województwa świętokrzyskiego na lata 2011 – 2015 z
perspektywą do roku 2019
 Ocena jakości powietrza w województwie świętokrzyskim w roku 2013 WIOŚ w Kielcach,
Kwiecień 2013 r.
 Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w latach 2010÷2012 WIOŚ w Kielcach,
Kielce 2013 r.,
oraz inne dostępne źródła pisane i elektroniczne – www.um.kielce.pl, www.umww.pl,
http://kielce.pios.gov.pl/ itp.
4.1
Położenie i charakterystyka miasta
Kielce są miastem na prawach powiatu, stolicą województwa świętokrzyskiego. Położone są
w południowo–wschodniej części Polski, na zachodnim krańcu Doliny Kielecko–Łagowskiej,
w dorzeczu Nidy i zlewni Bobrzy i Lubrzanki.
Kielce otoczone są zalesionymi wzgórzami Tumlińskimi oraz innymi urozmaiconymi pasmami górskimi
– od północnej strony Dąbrowskim, a od południowej Dymińskim i Posłowickim. Układ wzgórz nadaje
unikalny charakter w ukształtowaniu miasta dzięki przełomowym odcinkom rzek Silnicy, Bobrzy,
Lubrzanki i Sufragańca. Jedna część miasta leży w znacznym obniżeniu terenu, co utrudnia
zagospodarowanie, w naturalny sposób ograniczając rozwój Kielc.
Powierzchnia miasta wynosi 109,45 km2. Miasto otoczone jest powiatem kieleckim i graniczy z 11
innymi powiatami, które należą do województwa świętokrzyskiego. Najbliżej zlokalizowane miasta to
Radom (77 km), Tarnów (121 km), Częstochowa (133 km). Największymi miastami w pobliżu są
Warszawa, stolica Polski (178 km), Kraków (117 km), Łódź (148 km), Katowice (154 km), Rzeszów
(173 km), Lublin (176 km). Według badań przeprowadzonych przez GUS liczba ludności w mieście
w 2011 roku wynosiła 196 508.
Kielce zaliczane są do miast zurbanizowanych. Centrum miasta stanowią grunty antropogeniczne
(urbanoziemy, industroziemy, kulturoziemy) i zajmują 38,5% ogółu powierzchni miasta. Użytki rolne
zajmują około 33 z dominacją gruntów, niewielkim udziałem łąk i pastwisk. Sady stanowią zaledwie
0,4 % powierzchni miasta. Lasy oraz grunty leśne zajmują powierzchnię 2311 ha głównie
w południowej części miasta.
Miasto zlokalizowane jest w obrębie kilku ważnych połączeń drogowych, m.in. przy drodze:
 nr 7 (relacji Gdańsk – Warszawa – Kielce – Kraków – Chyżne),
 nr 73 (relacji Tarnów – Kielce – Warszawa),
 nr 74 (relacji Sulejów – Kielce – Kraśnik),
 nr 761 (relacji Kielce – Częstochowa).
Rozmieszczenie dróg w mieście obrazuje poniższy rysunek.
opracowanie:
61-745 Poznań
13
Rysunek 1. Sieć dróg miasta Kielce.
źródło:www.um.kielce.pl
Rozwój miasta we wcześniejszych latach odbywał się głównie dzięki istnieniu Staropolskiego Zagłębia
Przemysłowego. Następnie w wyniku restrukturyzacji doszło do zmian profilów produkcyjnych, a w
konsekwencji nawet do upadku wielu przedsiębiorstw. Obecnie gospodarka Kielc opiera się głównie
na dominującej branży handlowej. Prężnie działa również sektor przedsiębiorstw budowniczych oraz
przetwórstwa przemysłowego. Należy również wspomnieć o wiceliderze na polskim rynku targowy –
Targach Kielce.
Województwo Świętokrzyskie jest najmniej zurbanizowanym rejonem w kraju. Na uwagę zasługuje
jednak fakt, że jest to jeden z najczystszych i najbardziej atrakcyjnych przyrodniczo, pod względem
nagromadzenia walorów środowiska przyrodniczego, regionów Polski.
4.2
Klimat
Klimat Kielc charakteryzuje wyżynny region klimatyczny śląsko–małopolski czyli Kraina Gór
Świętokrzyskich. Cechują go typowość dla małopolskich wyżyn. Powstające masy powietrza
zastoiskowego wraz z zanieczyszczeniami wywierają znaczący wpływ na klimat miasta. Dodatkowo
lokalne warunki klimatyczne Kielc – jak wszystkich wielkich miast – kształtowane są nie tylko
w wyniku frontów atmosferycznych, ale również w wyniku zmian w charakterze pierwotnego
podłoża, dopływu do atmosfery ciepła wytwarzanego sztucznie, zwiększonego albedo oraz
zanieczyszczeń powietrza. Powoduje to, iż w stosunku do terenów poza miastem obserwuje się
częstsze powstawanie chmur o budowie pionowej, powodujące częste burze z opadami
o charakterze nawalnym i ulewnym, mniejszą liczbę dni pogodnych, wyższe temperatury powietrza
(tzw. miejska wyspa ciepła) częstsze występowanie mgieł, zmniejszenie siły wiatrów oraz
występowanie silnych turbulencji powietrza.
14
opracowanie:
61-745 Poznań
W obrębie miasta występują znaczące różnice klimatyczne. Najlepsze warunki klimatyczne występują
na zboczach południowych, południowo – zachodnich i południowo - wschodnich. Najmniej korzystne
występują na zboczach o dużym nachyleniu jak i o ekspozycji północnej. Topografia terenu,
deniwelacja terenu jak i typowe dla obszarów wyżynnych kierunki i ruchy mas powietrza wpływają na
kształtowanie się lokalnego mikroklimatu.
Na obszarze Kielc przeważają wiatry z kierunku zachodniego oraz południowo– i południowo–
zachodniego. Największe prędkości wiatrów występują w okresie zimowym, a najmniejsze –
w letnim. Cisze stanowią około 15,8% w skali roku.
Okolice Kielc nie należą do najbardziej suchych w Polsce. Średnia roczna suma opadów wynosi 724
mm. Najwilgotniejszym miesiącem jest lipiec (średnie opady 76 mm), a najbardziej suchym
październik (około 34 mm). Burze występują przez 23 dni w roku. Pokrywa śnieżna zalega przez 86
dni.
Średnioroczna temperatura powietrza w Kielcach wynosi 7,8°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec
(+18,7°C), a najzimniejszym styczeń (-2,3°C). Średnia roczne nasłonecznienie wynosi w rejonie Kielc
około 4,5 godzin dziennie, a względna wilgotność powietrza 80%. Zimy są zwykle łagodne, lata
umiarkowane ciepłe, gdzie okres wegetacji trwa około 200÷215 dni.
Rozkład wiatrów na terenie miasta, w postaci 12–kierunkowej róży wiatrów pokazano na rysunku 2.
Rysunek 2. Róża wiatrów dla Kielc.
4.3
Jakość powietrza
Województwo Świętokrzyskie podzielono na dwie strefy służące ocenie jakości powietrza pod kątem
ochrony zdrowia ludzi. Miasto Kielce zalicza się do strefy miasto Kielce o kodzie PL2601. W przypadku
ocenie pod kątem ochrony roślin badaniem WIOŚ w Kielcach objął obszar całego województwa
z wyłączeniem miasta Kielce.
opracowanie:
61-745 Poznań
15
Jakość powietrza w Kielcach ulega w ostatnich latach systematycznej poprawie. Według rocznej
oceny powietrza przeprowadzonej w województwie świętokrzyskim w 2013 r., normatywne stężenia
poszczególnych rodzajów substancji z wyjątkiem pyłu PM10 i pyłu PM2,5 nie są przekraczane. Prawie
wszystkie monitorowane parametry jakości powietrza mieszczą się w klasie A (jakość najwyższa),
jedynie stężenie pyłu PM10 i PM2,5 i benzo(a)pirenu mieści się w klasie C (zaliczenie strefy do klasy C
dla danego zanieczyszczenia oznacza zakwalifikowanie strefy do opracowania programu ochrony
powietrza).
W 2013 r., w przypadku pyłu zawieszonego PM10 stwierdzono przekroczenia (80 wyników z
przekroczeniami na 35 dozwolonych) dopuszczalnego poziomu dla 24-godzinnych stężeń
(przekroczenia te odnotowano na stacji przy ulicy Jagiellońskiej). Wartość średniej rocznej dla pyłu
PM10 (40µg/m3) nie została przekroczona na tym stanowisku, gdyż wynosiła 38µg/m3.
Potwierdzeniem dla przyznania strefie miasta Kielce klasy C, jest również 55 przekroczeń dobowego
poziomu pyłu, które wystąpiły, na stacji tła podmiejskiego przy ul. Kusocińskiego w Kielcach, pomimo
iż procent ważnych danych na tej stacji nie był wystarczający (83%). Średnia roczna wartość pyłu na
tym stanowisku również nie przekroczyła normy i wynosiła 34µg/m3.
Zaobserwowano, iż w okresie zimowym stężenie pyłu jest większe. Powodem przekroczeń w sezonie
grzewczym jest wysoka emisja z zakładów energetycznych, kotłowni i palenisk indywidualnych,
wpływająca na pogorszenie warunków areosanitarnych w mieście. Również problem ten powoduje
emisja komunikacyjna w centrum miasta. Nie bez znaczenia jest także charakterystyczna topografia
terenu wraz z wyodrębniającym się na obszarze miasta wspomnianym wcześniej mikroklimatem.
Taka sama sytuacja tyczy się pyły zawieszonego PM2,5. Średnie roczne stężenie pyłu PM2,5, które
zadecydowało o klasie C dla strefy miasta Kielce, wynosiło 29µg/m 3 i o 3µg/m3 przekroczyło poziom
dopuszczalny powiększony o margines tolerancji (26µg/m3). Jednocześnie strefie Kielce nadano klasę
C2 w związku z przekroczeniami poziomu docelowego pyłu PM2,5 określonego w RMŚ1 w sprawie
poziomów niektórych substancji w powietrzu dla stężeń średnich rocznych jako wartość 25µg/m 3.
Termin osiągnięcia poziomu docelowego minął w 2010 r. Taką samą klasę (C2) strefa uzyskała pod
względem dotrzymania poziomu dopuszczalnego pyłu PM2,5 określonego dla fazy II (20µg/m 3), który
musi zostać osiągnięty do 2020 roku.
Pod względem zanieczyszczenia powietrza benzo(a)pirenem, strefie miasta Kielce nadano status klasy
C. Podstawą klasyfikacji były wyniki uzyskane na stanowiskach pomiarowych w Kielcach, gdzie
średnia roczna wartość stężenia B(a)P wynosiła 5ng/m3 na stanowiskach przy ul. Jagiellońskiej i przy
ul. Kusocińskiego, co w znacznym stopniu przekroczyło poziom docelowy tego zanieczyszczenia
wynoszący 1ng/m3.
Tabela 1. Klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów
ustanowionych w celu ochrony zdrowia.
Źródło: Ocena jakości powietrza w województwie świętokrzyskim w roku 2013.
Lokalizacja miasta jak i jego charakterystyczna topografia sprzyjają powstawaniu zastoisk powietrza
atmosferycznego wraz z zanieczyszczeniami. Wysoki wskaźnik cisz atmosferycznych sprzyja
powstawaniu mgieł inwersyjnych utrudniających pionową wymianę powietrza. Wraz ze wzrostem
1
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r.,
poz. 1031)
16
opracowanie:
61-745 Poznań
emisji zanieczyszczeń, szczególnie pyłowych, w okresie jesienno-zimowym dochodzi do pogorszania
stanu aerosanitarnego w mieście.
Ze względu na ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu na zlecenie Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego został opracowany „Program ochrony powietrza
dla województwa świętokrzyskiego: Część A - strefa miasto Kielce ze względu na przekroczenia pyłu
PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu”2. W wyniku zaleceń tego dokumentu Prezydent Miasta Kielce,
uwzględniając zapisy ww. uchwały Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego przystąpił do
opracowania „Programu ograniczenia niskiej emisji dla miasta Kielce” i stworzenia systemu
organizacyjnego w celu jego realizacji.
4.3.1 Emisja zanieczyszczeń
Wprowadzanie substancji do powietrza, takich jak: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, dwutlenek
węgla oraz pył jest wynikiem procesu energetycznego spalania paliw w elektrowniach,
elektrociepłowniach, kotłowniach i zakładach przemysłowych. Do pozostałych źródeł należy zaliczyć:
 produkcję wyrobów przemysłowych – główne źródło emisji lotnych związków organicznych
(LZO) i metanu, a także: SO2, NO2, CO2 oraz pyłów, w tym pyłów metali ciężkich,
 transport towarów i ludzi – posiada duży udział w emisjach CO, CO2, tlenków azotu, benzenu,
węglowodorów wielopierścieniowych i metali ciężkich,
 produkcję rolną – jest źródłem rozproszonej emisji dużej ilości amoniaku, metanu
i podtlenku azotu. Związki te wpływają na zmiany kwasowości środowiska i eutrofizację
ekosystemów wodnych,
 ogrzewanie budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej – jest źródłem
znacznej
ilości
gazów
szklarniowych
i zakwaszających
środowisko,
a także
wielopierścieniowych węglowodorów i dioksyn – substancji terato- i kancerogennych,
powstających podczas niskotemperaturowego procesu spalania.
Można wyróżnić trzy typy emitorów zanieczyszczeń:
 emitory punktowe – np.: elektrociepłownie, ciepłownie, zakłady produkcyjne, spalarnie
odpadów,
 emitory powierzchniowe – obszary charakteryzujące się występowaniem dużej liczby małych,
jednorodnych źródeł emisji, których cechą charakterystyczną jest oddziaływanie w bliskiej
odległości od emitora,
 emitory liniowe – głównie arterie i węzły komunikacyjne.
W podsumowaniu „Programu ograniczenia niskiej emisji dla miasta Kielce” stwierdzono, że potrzeby
cieplne miasta Kielce zaspokajane są w większości z systemów ciepłowniczych, tj. w ok. 52,3%,
jednakże znaczący udział mają również systemy indywidualne, które zaspokajają 47,7% potrzeb
cieplnych miasta Kielce. System gazowniczy pokrywa większą cześć miasta. Centrum Kielc
zgazyfikowane jest w 100%. Najsłabiej zgazyfikowane są obszary południowe i zachodnie gminy.
Istnieją jednak możliwości techniczne budowy sieci gazowej na przedmiotowych obszarach.
Szacunkowa liczba budynków mieszkalnych posiadająca indywidualne źródła ciepła (węglowe,
gazowe pozasieciowe, elektryczne, …) wynosi 9873, co stanowi 56 % wszystkich budynków
mieszkalnych. Ponadto na terenie miasta Kielce znajduje się jeszcze 19 obiektów użyteczności
publicznej, które posiadają swoje indywidualne źródła ciepła, stanowiące źródła niskiej emisji,
wykorzystujące do ogrzewania węgiel i koks. Należy dążyć do zmiany systemów grzewczych na
ekologiczne w tych obiektach. Najlepszym rozwiązaniem pod kątem redukcji emisji zanieczyszczeń,
byłoby podłączenie tych obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej.
2
Uchwała Nr XIII/234/11 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 14 listopada 2011 r. w sprawie określenia „Programu ochrony
powietrza dla województwa świętokrzyskiego: Część A – strefa miasto Kielce – ze względu na przekroczenia pyłu PM10, pyłu PM2,5 i
benzo(a)pirenu, Część B – strefa świętokrzyska – ze względu na przekroczenia pyłu PM10 i benzo(a)pirenu, Część C – strefa świętokrzyska –
ze względu na przekroczenia ozonu”.
opracowanie:
61-745 Poznań
17
W „Programie ograniczenia niskiej emisji dla miasta Kielce” ustalono następujące priorytety
dotyczące zmiany systemów grzewczych:
1. likwidacja kotła węglowego i podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej,
2. wymiana kotła węglowego na kocioł gazowy,
3. likwidacja kotła węglowego i montaż ogrzewania elektrycznego,
4. wymiana kotła węglowego na kocioł olejowy,
5. wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (pompy ciepła, kolektory słoneczne).
Istotny wpływ na zasięg występowania zanieczyszczeń mają: temperatura powietrza, kierunek
i prędkość wiatru oraz opady atmosferyczne. Warunki klimatyczne wpływają na przenoszenie
zanieczyszczeń z dużych, punktowych źródeł emisji (emisja wysoka) czasem na duże odległości, a w
przypadku emisji niskiej potęgują negatywne oddziaływania w najbliższym otoczeniu.
4.3.2 Główne źródła zanieczyszczeń powietrza w mieście
Do obszarów, które stanowią największe źródło wprowadzanych do powietrza gazów i pyłów należą
okolice centrum. Na większości obszarów miasta przeważa ogrzewanie budynków z małych kotłowni
węglowych lub indywidualnych pieców węglowych. Gęsta zabudowa z przewagą emitorów o małej
wysokości, wąskie ulice o znacznym ruchu samochodowym jak i charakterystyczna topografia terenu
są przyczyną utrzymywania się substancji i gazów w powietrzu. Wpływ ma również wtórne unoszenie
się zanieczyszczeń pyłowych z powierzchni dróg występujące w długich okresach bezopadowych,
którym towarzyszą silne wiatry.
Jednym z głównych źródeł energii cieplnej dla Kielc jest PGE Elektrociepłownia Kielce S.A. Należy do
zakładów emitujących ponad 500 ton gazów i pyłów (bez CO2) rocznie. W bliskim sąsiedztwie miasta
znajdują się ośrodki przemysłu wydobywczego kopalin i surowców skalnych (wapieni dla przemysłu
cementowego i wapienniczego).
Istotny wpływ na stan powietrza mają też związki emitowane ze źródeł mobilnych. Wypieranie
transportu kolejowego przez samochodowy sprzyja rozwojowi zanieczyszczeń. Kielce nie należą
jednak do miasta z dobrze rozwiniętą siecią dróg o znaczeniu krajowym. Niezależnie od tego liczba
samochodów poruszających się po drogach miasta ciągle rośnie. Tereny o zwartej zabudowie,
usytuowane w pobliżu głównych dróg kumulują zanieczyszczenia.
Niemniej jednak obszar całego województwa zaliczany jest do czystych ekologicznie obszarów kraju,
w którym około 66% stanowią obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody.
4.4
Wody powierzchniowe
Kielce położone są w całości w północnej części zlewni Nidy. Nida jest lewobrzeżnym dopływem
Wisły. Obejmują obszar zlewni IV rzędu dwóch rzek – Bobrzy i Lubrzanki. Przez miasto przepływają –
Bobrza z Sufragańcem, Silnicza, Chodzcza i Lubrzanka, które poprzez Czarną Nidę zasilają rzekę Nidę.
Wody powierzchniowe występujące na terenie gminy należą do Regionu Wodnego Wisły. Stan
czystości rzek występujących na terenie Miasta Kielce kontroluje Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Kielcach.
Sezonowe wahania poziomów wód głównych rzek w mieście dochodzą nawet do 2,5m. W Kielcach są
także bezodpływowe chłonne zagłębienia oraz tereny czasowo podmokłe. Główną rzeką jest
przepływająca przez centrum podgórska Silnica, będąca lewostronnym dopływem Bobrzy.
W granicach miasta osiąga ok. 17km, z czego na odcinku 8,3km położony jest Zalew Kielecki (o
powierzchni 9,1ha). Innym sztucznym zbiornikiem jest zbiornik w Mójczy. Występują również oczka
wodne oraz Staw; nie ma natomiast zbiornika naturalnego. W Kielcach istnieje ryzyko powodzi
w razie nawalnych i ulewnych opadów.
18
opracowanie:
61-745 Poznań
W zlewni Nidy WIOŚ Kielce prowadził w latach 2010-2012 monitoring jakości wód powierzchniowych.
W roku 2013 rozpoczęto realizację kolejnego 3-letniego wojewódzkiego programu Państwowego
Monitoringu Środowiska, zatwierdzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Badaniami objęto 2 JCWP na rzece Nidzie3:
 Nida od Hutki do Czarnej Nidy o kodzie PLRW2000921639,
 Nida od Cieku od Korytnicy do ujścia o kodzie PLRW20001021699.
Dodatkowo zbadano 9 JCWP na dopływach Nidy, tj.:
 Czarnej Nidzie:
 Czarna Nida od Stokowej do Pierzchnianki o kodzie PLRW20008216437,
 Czarna Nida od Pierzchnianki do Morawki z Lubrzanką (od Zalewu Cedzyna do ujścia)
o kodzie PLRW20008216459,
 Czarna Nida od Morawki do ujścia o kodzie PLRW2000921649,
 Grabówce – Grabówka o kodzie PLRW2000621616,
 Jedlnicy – Rudka o kodzie PLRW20006216192,
 Wiernej Rzece – Wierna Rzeka od źródeł do Kalisza o kodzie PLRW20005216292,
 Brzeźnicy – Brzeźnica o kodzie PLRW20007216529,
 Maskalisie – Maskalis do Dopływu z Olganowa (bez Cieku od Broniny) o kodzie
PLRW2000721685,
 Mierzawie - Mierzawa od Cieku od Gniewięcina do ujścia o kodzie PLRW2000921669.
W podzlewni Czarnej Nidy natomiast monitorowano:
 Bobrzą od Ciemnicy do ujścia o kodzie PLRW200082164899,
 Silnicę o kodzie PLRW20006216488,
 Sufraganiec o kodzie PLRW200062164869,
 Chodczą o kodzie PLRW20006216452,
 Warkocz o kodzie PLRW200062164469.
Jednolita część wód powierzchniowych jest oceniana jako będąca w dobrym stanie, jeżeli jej stan
chemiczny jest dobry i jednocześnie jej stan ekologiczny lub potencjał ekologiczny są co najmniej
dobre. Ogółem z 14 badanych w latach 2010-2013 JCWP tylko jedna odznaczała się dobrym stanem,
większość miała dobry stan chemiczny i umiarkowany stan/potencjał ekologiczny. Oznacza to zły stan
wód powierzchniowych.
Tabela 2. Zbiorcza ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych za rok 2013 z uwzględnieniem ocen z lat 20102012
Klasa
elementów
biologicznych
Klasa elementów
hydromorfologicznych
Klasa
elementów
fizykochemicznych
(grupa 3.1 3.5)
Bobrza od
Ciemnicy do
ujścia
III
II
II
II
UMIARKOWANY
DOBRY
ZŁY
Brzeźnica
III
II
II
II
UMIARKOWANY
DOBRY
ZŁY
Chodcza
II
II
PSD
DOBRY
DOBRY
ZŁY
Nazwa
ocenianej jcw
Klasa
elementów
fizykochemicznych
(grupa 3.1 3.5)
STAN /
POTENCJAŁ
EKOLOGICZNY
STAN
CHEMICZNY
STAN
3
Zbiorcza ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych za rok 2013 z uwzględnieniem ocen z lat 2010-2012. Podstawą klasyfikacji
i oceny stanu wód powierzchniowych za rok 2013 jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. Nr 257,
poz. 1545) z uwzględnieniem zmian w projekcie rozporządzenia Ministra Środowiska o zmianie rozporządzenia w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. Obecnie
obowiązuje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2014 poz. 1482).
opracowanie:
61-745 Poznań
19
Czarna Nida
od Stokowej
do
Pierzchnianki
Czarna Nida
od
Pierzchnianki
do Morawki z
Lubrzanką (od
Zalewu
Cedzyna do
ujścia)
Czarna Nida
od Morawki
do ujścia
III
II
II
II
UMIARKOWANY
II
II
II
I
DOBRY I POWYŻEJ
DOBREGO
IV
II
I
II
SŁABY
Grabówka
II
II
II
DOBRY
Rudka
II
II
II
DOBRY
II
II
II
II
DOBRY I POWYŻEJ
DOBREGO
V
II
II
II
ZŁY
IV
II
PSD
II
SŁABY
III
II
II
II
UMIARKOWANY
PSD_sr
ZŁY
Nida od Cieku
od Korytnicy
do ujścia
III
II
II
II
UMIARKOWANY
PSD_sr
ZŁY
Silnica
IV
II
II
II
SŁABY
DOBRY
ZŁY
Sufraganiec
III
II
II
II
UMIARKOWANY
DOBRY
ZŁY
Warkocz
III
II
II
II
UMIARKOWANY
PSD_sr
ZŁY
Wierna Rzeka
od źródeł do
Kalisza
Maskalis do
Dopływu z
Olganowa
(bez Cieku od
Broniny)
Mierzawa od
Cieku od
Gniewięcina
do ujścia
Nida od Hutki
do Czarnej
Nidy
DOBRY
ZŁY
DOBRY
ZŁY
DOBRY
DOBRY
ZŁY
OBJAŚNIENIA:
Klasa elementów biologicznych
stan ekologiczny
I
stan bdb / potencjał maks.
potencjał ekologiczny (jcw sztuczne)
potencjał ekologiczny (jcw silnie
zmienione)
I
I
II
stan db / potencjał db
II
II
III
stan / potencjał umiarkowany
III
III
IV
V
stan / potencjał słaby
stan / potencjał zły
IV
V
IV
V
Klasa elementów hydromorfologicznych
stan ekologiczny
zmienione)
I
I
I
II
II
II
Klasa elementów fizykochemicznych (3.1-3.6)
20
opracowanie:
61-745 Poznań
stan ekologiczny
I
II
PSD
zmienione)
I
II
I
II
PPD
PPD
poniżej stanu / potencjału
dobrego
stan / potencjał ekologiczny
stan ekologiczny
BARDZO DOBRY
zmienione)
MAKSYMALNY
MAKSYMALNY
DOBRY
DOBRY
DOBRY
UMIARKOWANY
stan / potencjał umiarkowany
UMIARKOWANY
UMIARKOWANY
SŁABY
ZŁY
stan / potencjał słaby
stan / potencjał zły
SŁABY
ZŁY
SŁABY
ZŁY
stan chemiczny
DOBRY
PSD_sr
PSD_max
stan dobry
poniżej stanu dobrego
PSD
przekroczone stężenia średnioroczne
przekroczone stężenia maksymalne
przekroczone stężenia średnioroczne i
maksymalne
stan
DOBRY
stan dobry
ZŁY
stan zły
Źródło: Wyniki klasyfikacji i oceny stanu wód powierzchniowych w województwie świętokrzyskim w roku 2013. Wydział Monitoringu
Środowiska WIOŚ w Kielcach, Kielce czerwiec 2014 r.
Prawie całe miasto jest skanalizowane. W mieście funkcjonuje system kanalizacji rozdzielnej na
kanalizację sanitarną oraz kanalizację deszczową. Sieć kanalizacyjna rozdzielcza (łącznie z
kolektorami) w granicach miasta ma długość około 340 km, a ścieki odprowadzane są do
mechaniczno-biologicznej oczyszczalni w Sitkówce. Oczyszczone ścieki odprowadzane są do rzeki
Bobrzy.
W obrębie miasta funkcjonują dodatkowo dwie oczyszczalne niebędące obiektami miejskiego
systemu kanalizacji sanitarnej:
 oczyszczalnia „Cedzyna” zlokalizowana nad rzeką Lubrzanką przy wschodniej granicy
miasta, odbierająca ścieki głównie z ośrodków hotelowych i wypoczynkowych
zlokalizowanych przy zbiorniku Cedzyna,
 oczyszczalnia „Dyminy” zlokalizowana w rejonie Fabryki Domów i odbierająca ścieki
z przedsiębiorstw istniejących na terenie części przemysłowo – składowej Dyminy.
Na obszarze miasta istnieje duże zagrożenie powodziowe. Wynika to z obecnego zagospodarowania
den dolin, jak również infrastruktury hydrotechnicznej. Ciągły wzrost terenów zabetonowanych
sprzyja tworzeniu się gwałtownego spływu powierzchniowego z ulic, placów i powierzchni dachów.
Poprzez zabudowę eliminowane są obszary naturalnej retencji wodnej. Na gwałtowny wzrost stanów
wód w korytach rzek wpływa szybki spływ wód kanalizacją deszczową. Podpiętrzanie wód
powodziowych może być powodowane przez dość małą przepustowość niektórych mostów
i przepustów. Do tego wszystkiego należy doliczyć również brak dostatecznej ilości zabezpieczeń
wałami przeciwpowodziowymi. W 2011 r. powstało opracowanie pn. „Wykonanie koncepcji ochrony
przeciwpowodziowej w zlewni Bobrzy, Silnicy, Sufragańca i Lubrzanki na obszarze miasta Kielce”,
które wskazuje konieczne do wykonania prace projektowe pozwalające na zabezpieczenie
przeciwpowodziowe. W każdej zlewni zalecono intensyfikację bieżącej konserwacji cieków,
polegającej na likwidacji przymulisk, usuwaniu nadmiaru osadów, oczyszczaniu koryt z gałęzi drzew i
śmieci tak, aby utrzymać maksymalną możliwą przepustowość hydrauliczną koryt na odcinkach
miejskich. Najwięcej zagrożeń i problemów zidentyfikowano w zlewni Silnicy, która jest mocno
zurbanizowana.
opracowanie:
61-745 Poznań
21
4.5
Wody podziemne4
Warunki hydrogeologiczne w obrębie miasta Kielce, z uwagi na złożoną budowę geologiczną, są
wyjątkowo skomplikowane, ale dobrze rozpoznane (Herman 1997; Machowska, Kos 2006). Problem
ten znalazł odzwierciedlenie w licznych publikacjach i opracowaniach archiwalnych. Wyjątkowość
tego zagadnienia wynika z faktu, że pod miastem rozciągają się dwa szczelinowo–krasowe zbiorniki
wód podziemnych z poziomów górno- i środkowodewonskiego (GZWP 417 Kielce oraz GZWP 418
Gałęzice-Bolechowice-Borków).
Ten pierwszy ma wyznaczone obszary najwyższej ochrony (ONO) i wysokiej ochrony (OWO) (Prażak
1994), bowiem znaczna jego powierzchnia jest położona pod centralną częścią Kielc i z niego
pochodzi woda, w która zaopatrywana jest ponad połowa mieszkańców 200-tysiecznego miasta
(Kleczkowski 1990; Prażak 1994, 1997a, b; Kleczkowski i in. 1994; Rybka i in. 2004; Kos, Machowska
2006; Herman, Młynczak, 2006).
Drugi zbiornik obejmuje jedynie południowo-wschodni kraniec miasta (w rejonie gdzie Chodcza
opuszcza jego granice). Tworzą go spękane wapienie, a lokalnie również dolomity. Zasoby
dyspozycyjne określone zostały na poziomie 19 000 m3/dobę. Ma wyznaczone obszary najwyższej
ochrony (ONO) i wysokiej ochrony (OWO). Jest on eksploatowany dwoma ujęciami (Górka, Biedroński
2009).
Miasto Kielce zaopatrywane jest w wodę pitną z ujęć głębinowych oraz indywidualnych studni
głębinowych znajdujących się na terenie miasta. Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie
internetowej Wodociągów Kieleckich Sp. z o.o.5 procentowy udział wody z poszczególnych ujęć w
ogólnym zapotrzebowaniu na wodę miasta Kielce przedstawia się następująco:
- ujęcie Białogon: 64 %
- ujęcie Zagnańsk: 23 %
- ujęcie Dyminy: 11 %
- studnie awaryjno-wspomagające: 2 %
Ujęcie Białogon zlokalizowane jest w Dolinie Białogońskiej w obrębie Głównego Zbiornika Wód
Podziemnych 417 - Kielce. Składa się z 15 studni głębinowych, których głębokości wynoszą od 80 do
100 metrów. Woda ujmowana z wapieni i dolomitów dewonu środkowego i górnego, charakteryzuje
się małą zmiennością w czasie. Zdolność eksploatacyjna ujęcia wynosi 24.960 m3/d. Z uwagi na
wysoką jakość zarówno fizykochemiczną, jak i bakteriologiczną, ujmowana woda nie jest poddawana
procesowi uzdatniania oraz dezynfekcji.
Ujęcie Zagnańsk zlokalizowane jest w dolinie górnego odcinka rzeki Bobrzy w obrębie Głównego
Zbiornika Wód Podziemnych 414 - Zagnańsk. Składa się z 10 studni głębinowych, z których aktualnie
eksploatowanych jest 9. Głębokość studni wynosi od 87 do 150 metrów. Woda ujmowana jest z
utworów triasu dolnego, permu i dewonu. Zdolność eksploatacyjna ujęcia wynosi 21.600 m 3/d. Z
uwagi na wysoką jakość wody pod względem fizykochemicznym oraz bakteriologicznym woda nie
wymaga uzdatniania i dezynfekcji. Jednakże z uwagi na znaczną odległość ujęcia od miasta Kielce - 12
km, woda zgromadzona w czerpni głównej przed przesłaniem rurociągiem tranzytowym do miejskiej
sieci rozdzielczej dezynfekowana jest podchlorynem sodu pozyskiwanym z tabletkowanej soli
kuchennej w dawce spożywczej 0,2 mg/dm3.
Od 2002 roku południowe dzielnice miasta Kielce zasilane są z Ujęcia Dyminy. Ujęcie znajduje się w
obrębie Głównego Zbiornika Wód podziemnych 418. Składa się z 4 studni głębinowych o głębokości
około 100 metrów ujmujących wodę z wapieni dewońskich. Zdolność eksploatacyjna ujęcia
szacowana jest na 11.000 m3/d. Z uwagi na wysoką jakość wody pod względem fizykochemicznym
oraz bakteriologicznym woda nie jest uzdatniana, ani dezynfekowana.
4
5
Na podstawie opracowania: „Stan środowiska Kielc”, Urząd Miasta Kielce 2012
http://wod-kiel.com.pl/produkcja-wody-,27.html
22
opracowanie:
61-745 Poznań
Studnie awaryjno-wspomagające zlokalizowane są w różnych rejonach miasta, w obrębie Głównego
Zbiornika Wód Podziemnych 417 - Kielce (ich lokalizację przedstawia mapa). Ogółem
eksploatowanych jest 7 studni głębinowych. Studnie głębokości od 40 do 110 metrów ujmują wodę z
utworów dewońskich i w sposób ciągły tłoczą ją bezpośrednio do sieci wodociągowej. Zapewniają w
ten sposób wymagane ciśnienie w newralgicznych punktach sieci wodociągowej. Ponieważ woda
charakteryzuje się wysoką jakością pod względem fizykochemicznym oraz bakteriologicznym nie jest
uzdatniana, ani dezynfekowana. Sumaryczna zdolność eksploatacyjna studni szacowana jest na około
9.000 m3/d.
Rysunek 3. Schematycznie kierunki zaopatrzenia Kielc w wodę.
Źródło: http://wod-kiel.com.pl/produkcja-wody-,27.htm
Dla ujęć komunalnych ustanowiono strefy ochrony pośredniej. W związku z tym, że w strefach tych
istnieje zwiększone zagrożenie wód podziemnych, wprowadzono w nich dodatkowe ograniczenia
w zakresie zabudowy terenu i lokalizacji zrzutów ścieków. Szczególnie duży wpływ miasto wywiera na
pierwszy poziom wód gruntowych, zasilający źródła, a miejscami ujmowany studniami kopanymi.
Miasto Kielce leży w obrębie JCWPd nr 121. Badania monitoringowe wód podziemnych6 w Kielcach w
2013 roku prowadzono w sieci krajowej w ramach monitoringu operacyjnego, w 4 punktach
6
Jakość wód podziemnych w poszczególnych punktach monitoringu sieci krajowej w Kielcach w 2013 roku została określona według
klasyfikacji podanej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód
podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896).
opracowanie:
61-745 Poznań
23
pomiarowych. Wody podziemne w Kielc charakteryzują się dobrym lub zadowalającym stanem
chemicznym –stwierdzono klasy II – III 7 (patrz poniższa tabela).
Tabela 3. Jakość wód podziemnych w punktach sieci krajowej w mieście na prawach powiatu Kielce w latach 2011 – 2013.
Źródło: Wyniki pomiarów jakości wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w roku 2013
Kielce wywierają wielokierunkową antropopresję na wody podziemne, co znalazło wyraz w pracach J.
Prażaka i in. (2005, 2007) oraz Opracowaniu ekofizjograficznym miasta Kielce (Szulczewska i in.
2009).
Autorzy do podstawowych zagrożeń ilościowych zaliczają:
 wpływ zabudowy terenu na warunki hydrogeologiczne i jakość wód (zwiększenie odpływu
powierzchniowego kosztem infiltracji wód opadów atmosferycznych),
 obniżenia zwierciadła wód podziemnych w lejach depresji dużych ujęć i odwadnianych kopalń.
W granicach miasta istnieją dwa duże leje depresji wytworzone na skutek eksploatacji ujęć
wód w rejonie Białogonu i Dymin. Obniżenie zwierciadła wody w ujętych warstwach
wodonośnych wynosi tam od kilku do kilkudziesięciu metrów. Efektem hydrologicznym jest
wyjątkowe ubóstwo naturalnych wypływów (w tym źródeł). Dużo groźniejszym zjawiskiem jest
zmniejszanie się przepływu zanieczyszczonej rzeki Silnicy, która na odcinku Pakosz – Białogon
traci średnio rocznie 18% wody. Zjawisko to nasila się szczególnie w latach kiedy prowadzone
jest bagrowanie koryta Silnicy, mające na celu jego udrożnienie (Ciupa 2009),
 lokalnych podtopień terenu w rejonie studni wyłączanych z eksploatacji (np. studnia
komunalna przy ul. Leszczyńskiej po 2004). Zjawisko to mogłoby mieć również miejsce na
Białogonie, w przypadku rezygnacji tam z eksploatacji ujęcia komunalnego Kielce–Białogon.
Podatność wód podziemnych na przenikanie do nich zanieczyszczeń w obrębie miasta jest
zróżnicowana przestrzennie i uzależniona od uwarunkowań geologicznych oraz rodzajów piętra
wodonośnego (Młyńczak, Wiktorowicz 2010). Najbardziej podatne, a jednocześnie najbardziej
zanieczyszczone, są wody poziomu pietra czwartorzędowego. Odporność na migracje zanieczyszczeń
do głębiej położonych zbiorników wód podziemnych, w poziomach przedczwartorzędowych,
uwarunkowana jest lokalną miąższością i przepuszczalnością pokrywy czwartorzędowej. Na
przeważającej powierzchni jest ona bardzo mała (czas przesiąkania infiltrujących wód opadowych <
25 lat) lub jest jej brak (czas przesiąkania infiltrujących wód opadowych < 5 lat). Lokalnie jest ona
średnia (czas przesiąkania 25÷100 lat) lub duża (czas przesiąkania >100 lat). Te ostatnie na szczęście
występują w dnie doliny rzeki Silnicy i Sufraganca izolując na znacznych odcinkach przepływające
zanieczyszczone wody – zwłaszcza tej pierwszej, od zbiorników wód podziemnych (Kleczkowski i in.
1994; Prażak 1994; Kos, Machowska 2006; Herman, Młyńczak, 2006). Stwierdzone zmniejszające się
wartości przepływu wody w ujściowym odcinku Silnicy (o 18%) mogą jednak wskazywać na
7
Klasa II - wody dobrej jakości, w których wartości niektórych elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych
procesów zachodzących w wodach podziemnych i nie wskazują na wpływ działalności człowieka albo jest to wpływ bardzo słaby.
Klasa III - wody zadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów
zachodzących w wodach podziemnych lub słabego wpływu działalności człowieka.
24
opracowanie:
61-745 Poznań
zróżnicowanie miąższości i składu frakcjonalnego osadów izolujących GZWP na tym odcinku biegu
rzeki.
Na terenie miasta znajduje się wiele obiektów, które stwarzają potencjalne zagrożenie
zanieczyszczeniem wód podziemnych. Ich ewidencje, głównie pod kątem zanieczyszczenia GZWP 417,
prowadzono począwszy od 1990 roku (Rybka, Prażak 1990; Rybka, Kościelniak 1992; Rybka 1992;
Kleczkowski i in. 1994; Prażak 1994; Sokolińska, Kowalik 1994; Prażak i in. 2005). Efektem tych prac
były podjęte działania związane z ich rozpoznaniem, a następnie likwidacja niektórych. Jednakże
ciągle powstają nowe uciążliwe inwestycje. Szczegółowe zestawienie tego typu obiektów
zamieszczone jest w załączniku do Opracowania ekofizjograficznego (Szulczewska i in. 2009).
Zanieczyszczenia wód podziemnych pochodzą w dużej części z tych samych źródeł co wód
powierzchniowych.
Mimo dużego zagrożenia użytkowych pięter wodonośnych ujmowane wody podziemne mają jeszcze
stosunkowo dobrą jakość zarówno fizykochemiczną, jak i bakteriologiczną. Nie są one poddawane
procesowi uzdatniania oraz dezynfekcji. Woda z ujęć na Białogonie posiada II klasę czystości,
z wyjątkiem dwóch studni (nr 1 i 7 – III klasa). W pozostałych ujęciach na terenie miasta jest to klasa
II, a jedynie woda ze studni przy ulicy Wojska Polskiego została zaliczona do III klasy (Jakość wód….,
2011).
Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi prowadzi Państwowa Inspekcja
Sanitarna na terenie woj. świętokrzyskiego na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o
Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263; z późn. zm.) i ustawy z dnia 7
czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z
2006 r. Nr 123, poz. 858; z późn. zm.). Na terenie miasta Kielce wodociągi oraz inne podmioty
zaopatrujące w wodę zasilane są z ujęć głębinowych. Kontrola przeprowadzona w 2013 r. we
wszystkich kieleckich wodociągach wykazała, że dostarczają one wodę odpowiadającą wymogom
zawartym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007 r. Nr 61, poz. 417; z późn. zm.).
Tabela 4. Wodociągi w Kielcach.
Wodociągi o produkcji
3
1000-10000 m /d
3
10000-100000 m /d
według ewidencji
(stan na 31 XII.2013
r.)
1
1
liczba ludności
zaopatrywanej w
wodę (w tys.)
4,5
203,7
% ogółu
wodociągów
w mieście
50
50
% ogółu ludności w
mieście zaopatrywanej w
wodę
2,2
93,7
Źródło: Raport o stanie sanitarnym województwa świętokrzyskiego w 2013 r. Rozdział II. Jakość wody do spożycia (http://www.wssekielce.pl/stan-sanitarny-wojewodztwa)
4.6
Klimat akustyczny
Aktualnie największy wpływ na klimat akustyczny Kielc ma ruch drogowy, który na przestrzeni lat
ulega zwiększeniu poprzez wzrost liczby pojazdów osobowych i ciężarowych. Hałas oddziałując
bezpośrednio na tereny sąsiadującej zabudowy miejskiej stanowi główne źródło zagrożenia.
Stopień tego zagrożenia zależy przede wszystkim od typu drogi oraz struktury strumienia pojazdów,
a także od rodzaju zabudowy zlokalizowanej w otoczeniu dróg. Istniejąca sieć ulic oparta jest
w większości na układzie prostokątnym w ścisłym Centrum miasta, natomiast w obszarze poza
Centrum układ ulic jest promienisty. Zaletą kieleckiej sieci ulic jest obecność licznych przekrojów
dwujezdniowych, jednak występują one poza obszarami Centrum lub na jego granicach. Na terenie
Kielc najistotniejszy udział w oddziaływaniach akustycznych odgrywają jednak drogi tranzytowe,
charakteryzujące się dużym natężeniem ruchu w przeciągu całej doby, po których poruszają się
pojazdy ciężkie, mające szczególny udział w poziomie generowanego hałasu.
opracowanie:
61-745 Poznań
25
W ciągu ostatnich lat cześć ulic została przebudowana – przykładem jest przedłużenie ul.
Świętokrzyskiej do Cedzyny, które odciążyło ulicę Sandomierską. Kolejnym przykładem jest także
przebudowa i rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 762 na odcinku od granicy miasta do ul.
Karczówkowskiej. W roku 2013 zostały ukończone inwestycje polegające na budowie węzła Żytnia na
skrzyżowaniu ulic Grunwaldzka – Żelazna – Żytnia – Armii Krajowej wraz z estakadą zapewniającą
bezkolizyjny przejazd w relacji północ – południe oraz budowie węzła drogowego w zbiegu ulic:
Żelazna, 1 Maja, Zagnańska wraz z przebudową ronda im. Gustawa Herlinga Grudzińskiego.
W najbliższym czasie zostaną również oddane do eksploatacji inwestycje zmieniające w znacznym
stopniu ruch w zachodniej części miasta:
 przebudowa ulicy Piekoszowskiej w Kielcach na odcinku od ul. Grunwaldzkiej do granic miasta,
 rozbudowa ul. Ściegiennego w ciągu drogi krajowej Nr 73 w Kielcach,
 budowa bus-pasów w ciągu ulic Tarnowska – Źródłowa – al. Solidarności (na odcinku od ul.
Bohaterów Warszawy do al. Tysiąclecia PP).
Zgodnie z polityką rozwoju transportu publicznego w miejscach, gdzie jest to możliwe wydzielane są
pasy autobusowe np.: na odcinku ulicy Sandomierskiej pomiędzy ul. Źródłową i ul. Szczecińską oraz
tak jak ma to miejsce w przypadku ul. Czarnowskiej przy przebudowie Ronda im. Gustawa HerlingaGrudzińskiego, odcinki ulic zostaną przeznaczone wyłączenie dla ruchu autobusów. Głównym celem
powyższego działania jest promocja transportu publicznego wśród mieszkańców Kielc, która
przyczyni się do zmniejszenia liczby aut osobowych na kieleckich drogach, co w konsekwencji
doprowadzi do zmniejszenia uciążliwości akustycznych.
Dla oceny klimatu akustycznego na terenie Kielc, jako miasta o liczbie mieszkańców większej niż 100
tys., w czerwcu 2012 r. została opracowana „Mapa akustyczna dla miasta Kielce”. Mapa została
zaktualizowana w maju 2013 roku, w związku ze zmianą8 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia
14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r., nr
120, poz. 826) poprzez rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2012 r. poz.
1109). Kielce są jedynym miastem w województwie świętokrzyskim, które podlega obowiązkowi
wykonania takiej mapy.
Na podstawie wykonanej analizy uznano, że obecny stan warunków akustycznych w otoczeniu
analizowanych dróg jest niekorzystny i wymaga podjęcia działań ograniczających ich uciążliwości
akustyczne. Badania wykazały największe przekroczenia norm (do 20 dB) na obszarach sąsiadujących
z drogami wylotowymi miasta (np.: z ul. Krakowską, Łódzką, Ściegiennego), a także w centrum (np. Al.
IX Wieków Kielc). Nie stwierdzono konieczności wykonania zabezpieczeń akustycznych w przypadku
linii kolejowych i zakładów przemysłowych, gdyż wielkość stwierdzonych przekroczeń wartości
dopuszczalnych poziomów dźwięku mieściła się w granicach błędu metody obliczeniowej
wykorzystanej do stworzenia map.
W trakcie opracowania niniejszej Prognozy został przyjęty9 „Program ochrony środowiska przed
hałasem dla terenów, na których poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny w granicach
administracyjnych miasta Kielce” (plan na lata 2015-2019) uchwałą Rady Miasta Kielce Nr V/59/2015
z dnia 22 stycznia 2015 r. W Programie stwierdzono, że najbardziej uciążliwym rodzajem hałasu dla
mieszkańców Kielc jest hałas pochodzący od pojazdów samochodowych. Obejmuje on swoim
oddziaływaniem rejony wszystkich głównych arterii komunikacyjnych. Największe przekroczenia
poziomów dopuszczalnych hałasu zidentyfikowano na terenach sąsiadujących z drogami krajowymi
nr 73 i 74, drogami wojewódzkimi nr 786 i 762 oraz w centrum miasta.
8
W obwieszczeniu z dnia 15 października 2013 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 112) Minister Środowiska ogłosił jednolity tekst rozporządzenia z
dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826 z późn. zm.). Zawarty w
załączniku do obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia uwzględnia zmiany wprowadzone: rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia
1 października 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. poz. 1109).
9
Obwieszczenie Prezydenta Miasta Kielce z dnia 28 stycznia 2015 r. znak Śr-I.6250.2.2013
26
opracowanie:
61-745 Poznań
Źródłami hałasu kolejowego na terenie Kielc są przede wszystkim dworce kolejowe oraz szlaki
dojazdowe. Węzeł kolejowy obsługujący przewozy pasażerskie tworzą następujące linie kolejowe:
 linia nr 8: Warszawa – Kraków – linia pierwszorzędna, zelektryfikowana, dwutorowa na linii
wykonywane są przewozy pasażerskie i towarowy,
 linia nr 61: Kielce – Fosowskie – linia pierwszorzędna, zelektryfikowana, dwutorowa, na
której prowadzony jest ruch pasażerski i towarowy,
 linia kolejowa nr 73: Sitkówka – Nowiny – Busko Zdrój – linia pierwszorzędna, dwutorowa do
Włoszczowic, na której jest prowadzony ruch towarowy.
Największe przekroczenia poziomów dopuszczalnych występują w miejscu przecięcia linii kolejowej
nr 8 z ul. Chorzowską.
W granicach administracyjnych miasta Kielce znajdują się trzy stacje kolejowe oraz dwa przystanki
kolejowe:
 stacje kolejowe na terenie miasta:
 Kielce,
 Kielce Białogon,
 Kielce Herbskie,
 przystanki kolejowe na terenie miasta:
 Kielce Piaski,
 Kielce Czarnów.
W przypadku linii kolejowych wielkość stwierdzonych przekroczeń wartości dopuszczalnych
poziomów dźwięku mieści się w granicach niepewności metody obliczeniowej wykorzystanej do
stworzenia map akustycznych.
Oddziaływanie akustyczne związane z działalnością przemysłową na terenie Kielc uwarunkowane jest
emisją hałasu pochodzącą z:
 zakładów przemysłowych,
 małych zakładów rzemieślniczych.
Kielce skupiają prawie 30% przedsiębiorstw działających w regionie jednakże województwo
świętokrzyskie nie należy do najprężniejszych pod względem liczby działających przedsiębiorstw.
Podmioty gospodarcze działające na terenie miasta, są źródłem lokalnej emisji hałasu. Hałas
przemysłowy nie ma zatem znaczącego wpływu na klimat akustyczny w skali całego miasta i jest
znacznie mniej odczuwalny niż np. hałas komunikacyjny. W przypadku obszarów przemysłowych
wielkość stwierdzonych przekroczeń wartości dopuszczalnych poziomów dźwięku mieści się
w granicach błędu metody obliczeniowej wykorzystanej do stworzenia map akustycznych.
Inną uciążliwą w odbiorze społecznym grupą oddziaływań akustycznych jest tzw. hałas komunalny. Są
to najczęściej punktowe źródła emisji, zlokalizowane we wszystkich dzielnicach Kielc. W Centrum
dominujące są oddziaływania pochodzące z restauracji, barów i klubów. Ponadto zlokalizowane
w różnych punktach miasta pawilony handlowe są również przyczyną nadmiernej emisji hałasu do
środowiska. Źródłami hałasu w tym przypadku są najczęściej instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne
oraz agregaty chłodnicze bez zabezpieczeń akustycznych. Do źródeł grupy hałasu komunalnego
można również zaliczyć imprezy masowe odbywające się w centrum miasta. Jednakże w przypadku
imprez masowych na organizatorach spoczywa obowiązek dotrzymania dopuszczalnych norm emisji
hałasu w trakcie trwania imprezy.
opracowanie:
61-745 Poznań
27
Pola elektromagnetyczne10
4.7
W roku 2013 na terenie województwa świętokrzyskiego do badań monitoringowych natężenia pól
elektromagnetycznych (PEM) wytypowano 45 punktów pomiarowych, znajdujących się w dostępnych
dla ludności miejscach w:
1) miastach o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. – w Kielcach, Starachowicach i Ostrowcu
Świętokrzyskim - po 5 punktów (w sumie 15 punktów);
2) pozostałych miastach - 15 punktów;
3) terenach wiejskich - 15 punktów.
Z przeprowadzonych badań wynika, iż w Kielcach, podobnie jak w całym województwie
świętokrzyskim w żadnym z punktów pomiarowych objętych badaniami poziomu PEM nie
stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnej, wynoszącej 7 V/m dla badanych częstotliwości11,
a tym samym nie wyznaczono jakichkolwiek terenów do zamieszczenia w rejestrze zawierającym
informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów PEM
w środowisku.
4.8
Gospodarka wodno-ściekowa
4.8.1
Woda i wodociągi
Miejski system wodociągowy tworzy sieć rurociągów dosyłowych, magistralnych i rozdzielczych.
Obejmuje swoim zasięgiem obszar miasta położony w zlewniach Silnicy i Sufragańca. Położone poza
zasięgiem miejskiego systemu, zabudowane tereny w rejonie Cedzyny, wschodnia część osiedla
Ostrogórka, Suków, Kleckie, Dyminy, Posłowice, Sitkówka i Słowik zaopatrywane są w wodę z ujęć
lokalnych lub ze studni kopanych.
Długość czynnej, rozdzielczej sieci ulicznej w granicach miasta wynosi 333 km (stan na 31.12.2013 r.).
Tabela 5. Wodociągi w Kielcach.
wyszczególnienie
2002
2003
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
długość czynnej sieci rozdzielczej [km]
262,2
287,6
305,6 298,1 300,8 309,9 312,1 312,9 313,3 320,0 330,8 333,6
woda dostarczona gospodarstwom domowym
9948,3 14048,8 12945,9 8501,9 7883,0 7681,2 7811,1 8099,8 7958,2 9201,6 8928,1 8484,3
[dam3]
zużycie wody w gospodarstwach domowych
ogółem na 1 mieszkańca [m3]
46,8
66,6
61,7
40,7
woda sprzedana z wodociągu gospodarstwom
27,3
38,5
35,4 23,3
domowym [dam3]
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS, Bank Danych Lokalnych.
38,0
37,1
38,0
39,5
39,2
45,5
44,3
42,4
21,6
21,0
21,3
22,2
21,8
25,2
24,4
23,2
Z ujęć wody „Białogon” i „Zagnańsk” woda wyprowadzona jest w kierunku centrum rurociągami
dosyłowymi. Podstawowy układ zasilania wodociągów tworzy sieć rurociągów magistralnych
pracujących w układzie pierścieniowym. Głównymi elementami tego systemu są przewody
magistralne, współpracujące ze zbiornikami wyrównawczymi, jedno–, dwu– lub trzykomorowymi,
służącymi do magazynowania (przy niskich poborach) i dostarczania (przy wysokich poborach) wody
pitnej dla odbiorców. Łączna pojemność 8 zbiorników wyrównawczych znajdujących się na terenie
Kielc (m.in. „Szydłówek Dolny”, „Szydłówek Górny”, „Żeromskiego”) i 13  zlokalizowanych poza
granicami miasta (np. „Świerczyny”) wynosi 51 005 m3.
Obszar miasta charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem wysokościowym. Deniwelacje terenu,
w granicach zasięgu miejskiego systemu wodociągowego, dochodzą do około 110 m. Najwyżej
położona zabudowa w osiedlu Świętokrzyskim zlokalizowana jest na terenie o rzędnych około 345 m
10
Na podstawie wyników pomiarów pól elektromagnetycznych w województwie świętokrzyskim w 2013 roku, WIOŚ w Kielcach
określonej rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U.2003.192.1883)
11
28
opracowanie:
61-745 Poznań
n.p.m., natomiast cześć zabudowy w osiedlu Białogon znajduje się na terenie o rzędnych około 235 m
n.p.m.
Specyficzne warunki terenowe występujące na obszarze miasta spowodowały konieczność
utworzenia systemu wodociągowego wielostrefowego. Obecnie w eksploatowanym systemie
wodociągowym miasta wyodrębnione są następujące strefy ciśnień:
I strefa ciśnień –
obejmuje obszar miasta położony od rzędnej 265 m n.p.m. do rzędnej 286 m
n.p.m., tylko lokalnie zasilając tereny do rzędnej 295 m n.p.m. Sieć
wodociągowa w tej strefie zasilana jest z istniejących ujęć wody
współpracujących ze zbiornikiem wyrównawczym „Szydłówek Dolny”.
II strefa ciśnień –
obejmuje obszar miasta ograniczony warstwicami o rzędnych 286 m n.p.m.
i 315 m n.p.m., położony w północnej części miasta (osiedla: Bocianek,
Uroczysko, Związkowiec, Sieje i Dąbrowa). Sieć wodociągowa na tym obszarze
zasilana jest ze zbiornika wodociągowego „Szydłówek Górny”.
III strefa ciśnień – obejmuje obszar w północnej części miasta (osiedla: Słoneczne Wzgórze,
Świętokrzyskie, Na Stoku), położony pomiędzy warstwicami o rzędnych 315 m
n.p.m. i 346 m n.p.m. Sieć wodociągowa w tej strefie zasilania jest ze
zbiornika wyrównawczego „Świerczyny”, położonego poza granicami miasta,
na terenie gminy Masłów.
IV strefa ciśnień – obejmuje dzielnicę Posłowice-Dyminy oraz Osiedla Nowiny i Słowik.
0 strefa ciśnień –
obejmie dzielnice: Pakosz, Podkarczówka, Biesak, Zalesie i Białogon. Zostanie
wydzielona z terenu strefy I, po zakończeniu budowy magistrali  400mm.
Występujące w kilku rejonach miasta tereny zabudowy mieszkaniowej położone powyżej 286,00 m
n.p.m., tj. poza zasięgiem wodociągu I strefy ciśnień, zaopatrywane są w wodę poprzez lokalne
hydrofornie. Dotyczy to terenów w rejonie ulic Żeromskiego, Prostej i Placu Wolności – z hydrofornią
przy zbiorniku wodociągowym „Żeromskiego”, części osiedla Ostrogórka – z hydrofornią przy ul.
Wrzosowej, Osiedla Kochanowskiego – z hydrofornią przy ul. Wapiennikowej i osiedla Pod Dalnią –
z hydrofornią przy ul. Szajnowicza.
Stan techniczny istniejącej sieci wodociągowej jest dosyć zróżnicowany, co w istotny sposób wpływa
na jej sprawność eksploatacyjną w poszczególnych rejonach miasta.
Dobiega końca realizacja olbrzymiego unijnego projektu „Kompleksowa ochrona wód podziemnych
aglomeracji kieleckiej”, obejmującego zasięgiem obszar czterech gmin, w których działają Wodociągi
Kieleckie – Kielc, Sitkówki-Nowiny, Masłowa i Zagnańska. Powstanie w sumie: 185 km nowej
kanalizacji 17 km nowego wodociągu, 37 pompowni ścieków Modernizacja obejmie: 9 km kanalizacji,
6 km wodociągu W tym: w Kielcach – 47 km kanalizacji i 15 pompowni.
4.8.2
Ścieki i sieć kanalizacyjna
Kielce posiadają system kanalizacji rozdzielczej, odprowadzający osobno wody opadowe oraz osobno
ścieki bytowo–gospodarcze i przemysłowe do oczyszczalni komunalnej „Sitkówka”. Wodociągi
Kieleckie Sp. z o.o. zajmują się eksploatacją kanalizacji sanitarnej, a sieć kanalizacji deszczowej
podlega Miejskiemu Zarządowi Dróg.
Kanalizacja sanitarna i oczyszczanie ścieków
W granicach zlewni miejskiego systemu kanalizacji jest około 85% zabudowanych terenów miasta. Na
koniec 2013 roku całkowita długość systemu sieci kanalizacji sanitarnej, w granicach miasta wynosiła
340 km, z instalacji kanalizacyjnej korzysta 89,2% mieszkańców miasta.
W przeważającej większości kanałów występuje system kanalizacji grawitacyjnej. Od 1997 roku
eksploatowane są przepompownie ścieków, z którymi związane są kanały tłoczne, przepompowujące
ścieki z przepompowni do kanałów grawitacyjnych. Jest 8 lokalnych przepompowni ścieków: w tym
na terenie Kielc 2 - ul. Krakowska, Pompownia PCI Dzielnica „Wschód” (oddana do użytku
opracowanie:
61-745 Poznań
29
w listopadzie 2001 r.), a pozostałe poza granicami miasta: Słowik-Markowizna, Trzcianka,
Bolechowice, Wola Murowana - koło remizy, Wola Murowana - koło oczyszczalni, Nowiny – obok
gimnazjum.
Na omawianym terenie jest sześć głównych kolektorów kanalizacji sanitarnej: „Pakosz-Sitkówka”,
„Lewobrzeżny”, „Prawobrzeżny”, „Niewachlów-Białogon”, „Wapiennikowa”, „Leszczyńska”. Kolektor
„Pakosz-Sitkówka” jest bardzo obciążony i pracuje na granicy swej przepustowości.
Poza zasięgiem miejskiego systemu kanalizacji sanitarnej pozostaje jeszcze część miasta.
Nieuzbrojone w sieć kanalizacyjną są następujące osiedla Kielc: Niewachlów II, Zalesie II, Dobromyśl,
Nowy Folwark, Dyminy, Wschód, Łazy, Gruchawka12, oraz część rejonów: Biesak, Szydłówek Górny,
Czarnów (południowa cześć ul. Piekoszowskiej), Baranówek, enklawa w rejonie ulic:
Karczówkowskiej, Podklasztornej i Bernardyńskiej, enklawa ulic: Warszawskiej, Sikorskiego,
Starogórskiej, Północnej, Witosa i Karczunek oraz ulica Szybowcowa, a także ulice Borowa i Podleśna
(od Krakowskiej do Stokowej). Ścieki sanitarne z terenów nieskanalizowanych (z lokalnych zbiorników
bezodpływowych) wywożone są do punktu zlewnego nieczystości płynnych na terenie oczyszczalni
„Sitkówka”, natomiast odcieki ze składowisk odpadów komunalnych z Promnika i nieczynnego
w Barczy do specjalnie przystosowanego punktu zlewnego przy ul. Jarząbek.
Do komunalnej kanalizacji sanitarnej na terenie miasta są również odprowadzane ścieki przemysłowe
i inne.
Tabela 6. Kanalizacja w Kielcach.
wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
długość czynnej sieci kanalizacyjnej
[km]
243,9
271,3
288,2
282,4
288,1
293,2 297,2
309,2
309,4
318,5
337,3
340,5
ścieki odprowadzone [dam3] 12542,7 15949,8 14722,9 10850,4 10496,8 10177,9 9952,1 10269,7 13916 13709 13269 14391,0
korzystający z instalacji w % ogółu
ludności
86,3
86,7
87,5
87,5
88,4
88,5
88,8
89,0
89,1
89,2
89,3
89,2
Ścieki odprowadzane ogółem [dam3] 12542,7 15949,8 14722,9 10850,4 10496,8 10177,9 9952,1 10269,7 13916,0 13709,0 13269,0 14391,0
Ścieki oczyszczane razem [dam3] 12543 13090 14168 14309 13103 10116 12689 13654 13916 13709 13269 14391
Ludność korzystająca z oczyszczalni
190714 176468 170930 175855 190352 187879 205094 204835 181957 183424 181220 190727
ścieków
Część ścieków, wytworzonych na terenie miasta, nie zostaje włączona do systemu miejskiego
kanalizacji, lecz jest odprowadzana bezpośrednio do wód powierzchniowych lub do gruntu. Są to (w
większości) ścieki z prywatnych domostw i z kilku zakładów, posiadających przydomowe bądź
przyzakładowe oczyszczalnie ścieków. Podmioty te posiadają aktualne pozwolenia wodnoprawne na
zrzut oczyszczonych ścieków do odbiorników. Lokalizacja małych oczyszczalni jest dopuszczona na
terenach, gdzie nie ma możliwości podłączenia do sieci kanalizacji sanitarnej i istnieją dogodne
warunki hydrogeologiczne odprowadzania oczyszczonych ścieków.
Komunalna oczyszczalnia ścieków „Sitkówka” zlokalizowana jest w miejscowości Wola Murowana,
w gminie Sitkówka–Nowiny, w odległości ok. 10 km na południe od Kielc. Historia oczyszczania
ścieków w Kielcach sięga lat trzydziestych XX wieku. W 1937 roku została oddana do eksploatacji
pierwsza mechaniczno - biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 1500m3/d, wykonana w
technologii osadu czynnego - system Haworth’a, zlokalizowana w kieleckiej dzielnicy Pakosz. W
związku z perspektywą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej pojawiła się możliwość pozyskania
12
W grudniu 2014 r. zakończyła się budowa kanalizacji w ulicy Gruchawka. Jest to część Projektu pn. „Rozwój gospodarki ściekowej w
gminie Kielce i gminie Zagnańsk”. Na jego realizację Wodociągi Kieleckie pozyskały z Unii Europejskiej 13 mln zł. Pozostałe 15 mln zł to
inwestycja Wodociągów, która pozwoli skorzystać na budowie kanalizacji 479 osobom z terenu miasta Kielce. Wśród nich są także
mieszkańcy ulicy Gruchawka. Jako pierwsi uzyskali oni dostęp do kanalizacji w ramach Projektu „Rozwój gospodarki ściekowej w gminie
Kielce i gminie Zagnańsk”. Możliwość podłączenia się do sieci kanalizacyjnej już istnieje. W trakcie opracowania niniejszej prognozy
organizowane były spotkania informacyjne dla wszystkich mieszkańców zainteresowanych podłączeniem domów do kanalizacji
wybudowanej w ul. Gruchawka.
30
opracowanie:
61-745 Poznań
znaczących środków unijnych na modernizację oczyszczalni. W ramach zadania "Rozbudowa i
modernizacja Oczyszczalni Ścieków Sitkówka dla miasta Kielce" wykonano:
 modernizację i rozbudowę ciągu oczyszczania biologicznego poprzez zwiększenie jego
przepustowości oraz poprawę jakości oczyszczania ścieków. Stworzyło to możliwość
rozbudowy systemu kanalizacji sanitarnej na terenie zlewni Oczyszczalni Ścieków Sitkówka
 modernizację ciągu przetwarzania osadu poprzez wprowadzenie instalacji termicznej
utylizacji osadów - Stacja Termicznej Utylizacji Odpadów Ściekowych
 modernizację ciągu mechanicznego oczyszczania, instalację aparatury kontrolno pomiarowej, zmianę systemu sterowania, budowę zaplecza technicznego i socjalno administracyjnego
 rekultywację nieczynnych lagun osadowych.
Kanalizacja opadowa i oczyszczanie ścieków
Ścieki opadowe powstają w zasadzie w czasie opadów deszczu, ale do tej grupy zalicza się także
spływy z topniejącego śniegu, polewania i mycia ulic, awarii sieci wodociągowej, itp. Objętość
ścieków i ładunek zanieczyszczeń zależą od: czasu trwania i intensywności deszczu, charakteru
odwadnianej zlewni oraz stanu czystości powierzchni, z której spływają ścieki (ulic i placów miejskich,
dróg). Ze źródeł literaturowych (Cebula, i in., 1996) wiadomo, że w pierwszym okresie deszczu
o większej intensywności, trwającym od 10 do 20 minut, zanieczyszczenia są trzy-, a nawet
czterokrotnie większe w porównaniu z wartościami średnimi dla całego okresu deszczu. Mogą one
niekiedy dorównywać ściekom komunalnym o dużym stężeniu.
Miasto Kielce dysponuje systemem kanalizacji deszczowej, dostosowanym do naturalnego
ukształtowania obszaru miasta, umożliwiającym grawitacyjne odprowadzanie wód deszczowych do
naturalnych odbiorników. Odbiornikami wód opadowych są rzeki, przepływające przez miasto:
Silnica, Lubrzanka, Sufraganiec i Bobrza. Ogólna długość czynnej sieci kanalizacji deszczowej wynosi
około 180 km (Plan wodny, 2001). Na wylotach kolektorów deszczowych istnieje 13 podczyszczalni
wód opadowych (stan na styczeń 2004 r.), a kolejne są w fazie projektowania. Docelowo na wylotach
kanalizacji deszczowej funkcjonować ma 25 podczyszczalni wód opadowych (na wszystkich wylotach
kolektorów powyżej Ø 400).
Głównym odbiornikiem wód opadowych jest Silnica. W jej zlewni znajduje się przeważająca część
aglomeracji miejskiej. Ma do niej swoje ujście 15 głównych kolektorów deszczowych oraz 64 wyloty
wód deszczowych. Urządzenia podczyszczające, użytkowane przez MZD w Kielcach, są zainstalowane
na kolektorach głównych: przy ul. Karczunek i ul. Witosa oraz przy ul. Kusocińskiego, przy Skwerze
Szarych Szeregów i przy Rondzie Giedroycia. Na koniec 2003 r. oddano do użytku podczyszczalnie
przy ujściu kolektorów głównych Si-12, Si-13, Si-14 (przy skrzyżowaniu Topolowej i Jesionowej) oraz 2
przy ul. Sienkiewicza, obok mostu. W fazie projektowania są podczyszczalnie wód deszczowych przy
ul. Pakosz (Si-3), w rejonie ul. Krakowskiej i hali „Iskry” (Si-2), na Plantach (Si-7), przy Al. IX Wieków
Kielc po stronie Urzędu Wojewódzkiego (Si-9). Przed fazą projektowania, w założeniach technicznych
są podczyszczalnie na ul. Piotrkowskiej (Si-8), w rejonie ul. Pocieszka (Si-10) i ul. Jarzębinowej (Si-11).
W zlewni Sufragańca znajduje się zachodnia część miasta oraz tereny przemysłowo-składowe
Niewachlowa. System kanalizacji opadowej tworzą 3 główne kolektory deszczowe, sieć kanałów
ulicznych oraz podczyszczalnia wód deszczowych przy ul. Jarząbek. W założeniach jest budowa
podczyszczalni V-Su przy ul. Batalionów Chłopskich.
Zorganizowany system kanalizacji deszczowej na obszarze miasta, położonym w zlewni Lubrzanki,
tworzą: rów otwarty od ulicy Poleskiej do ujścia oraz włączone do niego dwa kolektory deszczowe.
Zaprojektowana jest podczyszczalnia w rejonie ul. Prochownia stanowiąca element odwodnienia ul.
Zagórskiej (Lu-VII).
opracowanie:
61-745 Poznań
31
Do Bobrzy odprowadzane są wody opadowe z osiedla Białogon oraz z terenu Kieleckiej Fabryki Pomp.
Na wylotach trzech kolektorów, przy ul. Druckiego-Lubeckiego, ul. Zalesie i ul. Za Walcownią,
zainstalowane są podczyszczalnie.
Kanalizacja deszczowa budowana była w miarę uzbrajania terenu pod budownictwo i przemysł. Całe
centrum miasta oraz nowe osiedla mieszkaniowe wyposażone są w kanalizację deszczową. Problemy
występują w tych rejonach miasta, gdzie rozwijało się indywidualne budownictwo, wyprzedzające
budowę infrastruktury podziemnej. Należy dodać, że są takie rejony miasta (centrum), gdzie
istniejące kanały deszczowe nie są w stanie przyjąć wszystkich dopływających wód. Dotyczy to
kanałów deszczowych, uchodzących do Silnicy (Si-7, Si-8, Si-14) i Lubrzanki (VII Lu).
4.9
Gospodarka odpadami
Odpady komunalne wytworzone i zbierane w postaci zmieszanej na terenie Kielc i okolicznych gmin
są deponowane na składowisku w Promniku, w odległości ok. 15 km od centrum Kielc. Istniejące
składowisko wraz z zapleczem technicznym zajmuje działkę numer 683/2 (Obręb Promnik, gmina:
Strawczyn), o powierzchni 28,48 ha, a całkowita powierzchnia terenu, do którego eksploatator
składowiska posiada prawo dysponowania wynosi 143,07 ha. W trakcie budowy jest Zakład
Unieszkodliwiania Odpadów dla miasta Kielce, 15 gmin powiatu kieleckiego i dodatkowo gm.
Małogoszcz (powiat jędrzejowski), a po roku 2015 – gm. Chmielnik i gm. Pierzchnica (powiat kielecki).
Na tym terenie, w dającej się przewidzieć perspektywie (do 2028 roku), zamieszkiwać będzie około
400 tys. Mk generujących odpady w ilości średniej do 375 Mg/Mk/rok (do 500 Mg/Mk/rok - m. Kielce
i ponad 260 Mg/Mk/rok na pozostałym obszarze projektu). Projekt ma przede wszystkim przyczynić
się do osiągnięcia polskich i europejskich standardów oraz norm dotyczących tej dziedziny ochrony
środowiska, w tym w szczególności aktów prawnych UE.
Zgodnie z „Planem gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego na lata 2012-2018”
Kielce współtworzą Region 4. W skład regionu wchodzą również gminy z powiatu kieleckiego:
Bodzentyn, Chęciny, Chmielnik, Bieliny, Daleszyce, Górno, Łopuszno, Masłów, Miedziana Góra,
Mniów, Morawica, Nowa Słupia, Piekoszów, Pierzchnica, Sitkówka – Nowiny, Strawczyn, Zagnańsk. W
latach 2005-2013 ilość wytworzonych odpadów na 1 km2 ulegała znacznym wahaniom, od roku 2011
przyjmując wyraźną tendencję wzrostową – w 2013 roku osiągnięto drugi rekordowy poziom ilości
odpadów (najwyższy zaistniał w 2009 roku).W stosunku do rekordowego roku 2009 ilość ta jest
jedynie 18% niższa. Pozytywnym zjawiskiem jest ogólny wzrost udziału odpadów poddanych
odzyskowi w badanym okresie do 94,9%, niepokoi jednak spadek tego wskaźnika od 2011 roku
(Tabela 7). Procentowo coraz mniej spośród wytworzonych odpadów podlega składowaniu, co
wskazuje na poprawę sprawności systemu gospodarki odpadami oraz jest efektem segregacji.
Tabela 7. Odpady w mieście Kielce.
Wyszczególnienie
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
2
883,5 925,5 917,3 987,3 1 459,1 1 130,0 848,2 930,0 1146,4
Odpady wytworzone na 1 km
13
Zmieszane odpady komunalne zebrane w ciągu roku
odpady ogółem na 1 mieszkańca [kg]
269,1 298,9 310,9 320,5 298,1 276,8 253,6 243,1 254,1
odpady z gospodarstw domowych przypadające na
191,6 229,9 221,8 216,6 175,6 160,4 173,4 141,3 175,8
1 mieszkańca [kg]
Odpady wytworzone i dotychczas składowane (nagromadzone z wyłączeniem odpadów komunalnych)
odpady wytworzone w ciągu roku [tys. t.]
96,3 101,8 100,9 108,6 160,5 124,3 93,3 102,3 126,1
unieszkodliwione razem [tys. t.]
12,1 12,1
7,6 10,3 12,3 12,3
2,3
3,4
0,6
odpady składowane w % wytworzonych
9,6
7,2
9,4
7,3
9,7
2,1
3,3
0,2
Udział odpadów poddanych odzyskowi w ilości 78,6 82,1 87,7 84,3 88,5 82,3 97,1 96,5 94,9
13
Zmieszane odpady komunalne to odpady zebrane w ciągu roku bez odpadów zebranych selektywnie i wyselekcjonowanych z frakcji
suchej. Wskaźnik odnoszący się do liczby ludności od 2010 roku został przeliczony zgodnie z bilansem przygotowanym w oparciu o wyniki
NSP 2011. Wskaźnik odnoszący się do ilości odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania w ilości odpadów komunalnych
zmieszanych od danych za 2013 r. nie obejmuje ilości odpadów komunalnych zebranych selektywnie przeznaczonych do składowania.
32
opracowanie:
61-745 Poznań
odpadów wytworzonych w ciągu roku [%]
Zasadniczą zmianę wielu dotychczasowych zasad gospodarowania odpadami przyniosła dyrektywa
Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/ WE w sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre
dyrektywy, transponowana do polskiego prawa poprzez ustawę z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach
(Dz. U. z 2013 r., poz. 21). Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 1 lipca 2011 r.
nałożyła na gminy obowiązek zorganizowania odbioru odpadów komunalnych od ich wytwórców z
terenu gminy. Szczegółowe zasady postępowania z odpadami komunalnymi w Kielcach określa
uchwalony przez Radę Miasta Kielce „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta
Kielce” (uchwała nr XXXVII/688/2012 z dnia 6 grudnia 2012 r.).
Na terenie miasta Kielce selektywna zbiórka odpadów komunalnych przewidziana jest zarówno dla
zabudowy jednorodzinnej a także firm, przedsiębiorstw i jednostek użyteczności publicznej. Punkt
Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) to miejsce w którym mieszkańcy Miasta
Kielce w ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mogą zostawić, selektywnie
zebrane odpady komunalne. PSZOK mieści się przy ul. Magazynowej 3 w Kielcach.
Odpady komunalne zebrane z terenu miasta Kielce przekazywane są do zagospodarowania do
Przedsiębiorstwa Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. (Zakład w Promniku). W Promniku funkcjonuje
Regionalna Instalacja Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Instalacja
obsługuje IV Region gospodarki odpadami województwa świętokrzyskiego. Dzięki działaniu instalacji
ograniczana jest ilość odpadów ulegająca biodegradacji, które wcześniej były składowane, a obecnie
podlegają procesowi kompostowania. Część z nich może być wykorzystywana do rekultywacji
terenów zdegradowanych. Wydzielana jest również frakcja, która może być przeznaczona do
recyklingu lub przeznaczona do produkcji paliw alternatywnych.
W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach określone zostały
poziomy recyklingu jakie muszą osiągnąć gminy w odniesieniu do poszczególnych rodzajów odpadów.
W 2012r. Gmina Miasta Kielce osiągnęła:
 poziom recyklingu i przygotowania odpadów do ponownego użycia 33,74% przy minimalnym
poziomie na 2012 r. który wynosił 10%,
 poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami 37,69%
przy minimalnym poziomie na 2012r., który wynosił 30%,
 poziom 84,61% ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji14
przekazywanych do składowania przy dopuszczalnym maksymalnym poziomie 75%, czyli w
tym przypadku nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego poziomu.
4.10
Obszary chronione i sieć natura 2000
Wyjątkowo duże zróżnicowanie uwarunkowań przyrodniczych miasta Kielce przyczyniło się do
wytworzenia tu bogactwa naturalnych oraz półnaturalnych zespołów i zbiorowisk roślinnych
z towarzyszącymi im zbiorowiskami wykazującymi cechy pośrednie. Ich szczegółowy wykaz
i rozmieszczenie przestrzenne zostało przedstawione w opracowaniu ekofizjograficznym pod
redakcją B. Szulczewskiej i in. (2009).
Z przeprowadzonej analizy wynika, że w granicach administracyjnych Kielc dominują zbiorowiska
synantropijne (siedliska ruderalne związane z zabudową oraz segetalne –zbiorowiska chwastów
polnych). Znaczący udział mają również zespoły roślinności murawowej i ziołoroślowej związane
z dolinami rzecznymi. Duże znaczenie ekologiczne i krajobrazowe spełniają zbiorowiska leśne, których
14
Zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 3 ust. 2 pkt 7 ustawy o odpadach, odpadami ulegającymi biodegradacji są te odpady, które
ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów. Jako przykładowe rodzaje odpadów biodegradowalnych
tzw. dyrektywa składowiskowa nr 1999/31/WE wymienia żywność, odpady ogrodnicze, papier oraz tekturę. Ograniczenie ilości kierowania
tych odpadów na składowiska ma na celu m.in. zredukowanie produkcji metanu.
opracowanie:
61-745 Poznań
33
powierzchnia w 2003 roku wynosiła 20,3% a w 2009 r. wzrosła do 21,1% ogólnej powierzchni miasta.
Obecnie lasy zajmują ogółem 2296,58 ha.
Tabela 8. Lasy w Kielcach
Wyszczególnienie
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Powierzchnia gruntów leśnych
2270,0 2361,5 2360,7 2364,9 2367,5 2367,3 2367,5 2354,2 2353,6 2353,7 2356,98
[ha]
w tym grunty leśne gminne
11,00 102,50 102,50 102,50 102,50 84,00 84,00 87,20 84,20 84,20 84,20
[ha]
Lesistość w %
20,3 21,1 21,1 21,1 21,1 21,1 21,1 20,9 20,9 20,9
20,9
Powierzchnia lasów [ha]
2220,6 2312,1 2311,3 2310,7 2312,1 2312,8 2312,2 2293,8 2293,1 2293,3 2296,58
Pozyskanie drewna (grubizny)
106
91
92 171 158 102 177 150 114
99
155
3
[m ]
Odnowienia i zalesienia [ha]
5,0
0
0
0
0
0
0
1,0
0,4
0,4
0,4
W obrębie lasów, otaczających obszary zabudowane Kielc z trzech stron tj. od południa i północy
a także od zachodu, wyróżnia się 5 klas fitocenoz. Lasy te stanowią jedynie niewielkie fragmenty
większych kompleksów znajdujących już poza jego granicami administracyjnymi, ale wywierającymi
pozytywny wpływ na funkcjonowanie systemu przyrodniczego całego miasta. Zarówno w granicach
miasta jak i na terenach sąsiednich zdecydowanie przeważają lasy ochronne. Pozyskanie drewna
odbywa się jedynie z lasów prywatnych (155 m3 w 2013 r.). Nowe zalesienia i odnowienia lasów były
prowadzone w granicach miasta. Na terenach wyłączonych z użytkowania rolniczego obserwuje się
powiększanie terenów zalesień samoistnych i pojawianie się nowych stanowisk gatunków rzadkich
i chronionych.
Stopień i charakter degradacji lasów jest uwarunkowany w znacznej mierze ich przestrzennym
rozmieszczeniem. Najmniejsze zagrożenia występują w zwartym kompleksie leśnym w południowej
części miasta. Na pozostałym obszarze nie tworzą one już tak zwartych powierzchni i są narażone na
oddziaływanie niskiej emisji zanieczyszczeń oraz linii kolejowych i dróg kołowych (zanieczyszczenia
komunikacyjne, wzrost wilgotności gruntu powyżej nasypów i przepustów drogowych w dolinach,
przeszkody terenowe dla zwierząt), a to obniża ich odporność na antropopresję oraz zagrożenia
biotyczne i abiotyczne.
Na rysunku 4 zilustrowano położenie siedlisk i zbiorowisk leśnych na terenie Kielc. Na rysunku 5
zilustrowano położenie najcenniejszych obszarów przyrodniczych na ternie Kielc. Na rysunku 6
zilustrowano przebieg korytarzy ekologicznych na terenie miasta.
34
opracowanie:
61-745 Poznań
Rysunek 4. Mapa siedlisk i zbiorowisk leśnych.
źródło: Stan środowiska Kielc, Urząd Miasta Kielce 2012
opracowanie:
61-745 Poznań
35
Rysunek 5. Mapa obszarów najcenniejszych przyrodniczo.
36
opracowanie:
61-745 Poznań
Rysunek 6. Mapa korytarzy ekologicznych.
źródło: Stan środowiska Kielc, Urząd Miasta Kielce 2012.
Zgodnie z treścią Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627,
z późniejszymi zmianami), Art. 6, formami ochrony przyrody są:
 parki narodowe,
 rezerwaty przyrody,
 parki krajobrazowe,
 obszary chronionego krajobrazu,
 obszary Natura 2000,
 pomniki przyrody,
 stanowiska dokumentacyjne,
 użytki ekologiczne,
opracowanie:
61-745 Poznań
37
 zespoły przyrodniczo–krajobrazowe,
 ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
Z w/w form ochrony przyrody na terenie Kielc znajdują się:
 5 rezerwatów przyrody – Ślichowice, Karczówka, Kadzielnia, Wietrznia im. Zbigniewa
Rubinowskiego, Biesak –Białogon,
 1 park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy,
 2 obszary chronionego krajobrazu – Chęcińsko–Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu,
Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu,
 2 obszary sieci Natura 2000 (fragmenty) – Wzgórza Chęcińsko–Kieleckie (PLH260041),
Dolina Bobrzy (PLH260014),
 50 pomników przyrody (łączna liczba chronionych drzew pomnikowych 127),
 2 stanowiska dokumentacyjne – Odsłonięcie skalne u podnóża Góry Hałasa, Odsłonięcia
skalne na Górze Słonecznej,
 1 użytek ekologiczny – Glinianki,
 1 zespół przyrodniczo–krajobrazowy – Zespół Przyrodniczo–Krajobrazowy Grabina –
Dalnia.
Na rysunku 7 zilustrowano lokalizację w/w obszarów objętych formami ochrony przyrody
określonymi w art. 6 Ustawy o ochronie przyrody.
38
opracowanie:
61-745 Poznań
Rysunek 7. Obszary objęte formami ochrony przyrody na terenie Kielc.
4.10.1 Rezerwaty przyrody
Rezerwaty przyrody zajmują na terenie miasta głównie obszary poeksploatacyjne, ukazując walory
geologiczne. Cztery z pięciu rezerwatów to rezerwaty przyrody nieożywionej. Piąty jest rezerwatem
krajobrazowym.
opracowanie:
61-745 Poznań
39
Zestawienie rezerwatów znajdujących się na terenie Kielc zamieszczono w tabeli 9.
Lp.
Nazwa (typ
ochrony)
1
Ślichowice
im. Jana
Czarnockiego
(ścisła)
2
Karczówka
(częściowa)
3
Kadzielnia
(częściowa)
4
Wietrznia
im. Zbigniewa
Rubinowskiego
(częściowa)
5
BiesakBiałogon
(częściowa)
Tabela 9. Zestawienie rezerwatów znajdujących się na terenie Kielc
Podstawa prawna
Powierzchnia
Plan ochrony /
Cel ochrony
utworzenia
(ha)
zadania ochronne
Zarządzenie ML z
Zarządzenie nr 5/2012 zachowanie odkrywki skalnej,
18.06.1952 (MP Nr ARegionalnego
przedstawiającej interesujący
57 z 1952, poz. 888),
Dyrektora Ochrony
fragment tektoniki hercyńskiej
zm. Zarządzenie
Środowiska w Kielcach Gór Świętokrzyskich w postaci
MLiPD z 12.05.1958
z dnia 19.10.2012 r. w charakterystycznie i silnie
r. (MP Nr 42 z 1958
0,55
sprawie ustanowienia
przefałdowanych skał
r., poz. 246).
zadań ochronnych dla
wapiennych, częściowo margli
Obwieszczenie Woj.
rezerwatu przyrody:
i łupków marglistych franu
Święt. z 15.10.2001 r.
Ślichowice im. J.
facji kieleckiej oraz
(Dz.Urz.Woj. Święt.
Czarnockiego"
porastającej ten teren
Nr 107 poz. 1270)
roślinności zielnej i krzewiastej
Rozp. Nr 37/2005
zachowanie ze względów
Zarządzenie ML z
Woj. Święt. z
społeczno-kulturalnych
27.04.1953 r. (MP Nr
09.06.2005 r. (Dz. Urz. fragmentu lasu sosnowego
A-42 z 1953, poz.
Woj. Święt. Nr 125
tworzącego piękne otoczenie
514). Obwieszczenie
poz. 1582). Plan
zabytkowej budowli z XVI
27,29
Woj. Święt. z
ochrony ustanowiony
wieku oraz pomnika
15.10.2001 r.
na okres 20 lat.
Powstańców z 1983r.
(Dz.Urz.Woj. Święt.
i stanowiącego dla
Nr 107 poz. 1270)
mieszkańców Kielc miejsce
spędzania wczasów.
Zarządzenie Nr
4/2012 Regionalnego
naukowych i dydaktycznych
Zarządzenie MLiPD z
Dyrektora Ochrony
grup skał wapiennych
26.01.1962 r. (MP Nr
Środowiska w Kielcach o malowniczym
30 z 1962, poz. 134).
z 19.10.2012 r. w
ukształtowaniu z żyłami
Obwieszczenie Woj.
0,60
kalcytowymi i stanowiskiem
Święt. z 15.10.2001 r.
rzadkich roślin , a szczególnie
(Dz. Urz. Woj. Święt.
rezerwatu przyrody:
ze względu na niezwykłe
Nr 107 poz. 1270)
"Kadzielnia"
cenne znaleziska
paleontologiczne.
Zarządzenie Nr
3/2012 Regionalnego
naukowych i dydaktycznych
Dyrektora Ochrony
zespołu wyrobisk
Środowiska w Kielcach odsłaniających profile wapieni
z 19.10.2012 r. w
dewońskich (m. in. ciemne
Rozp. Nr 45/99
wapienie ziarniste, jasne
Woj.Święt. z
wapienie grubodetrytyczne,
04.11.1999 r. (Dz.
17,95
rezerwatu przyrody:
płytowe wapienie bitumiczne
Urz. Woj. Święt. Nr
"Wietrznia im. Z.
i łupki margliste, wapienie
75 poz. 1078).
Rubinowskiego"
gruzłowe); ponadto
odsłonięcia te są stanowiskiem
niezwykle bogatych i dobrze
zachowanych skamieniałości
fauny dewońskiej.
Zarządzenie MLiPD z
Rozp. Nr 6/2004 Woj.
21.09.1981 r., par. 5
Święt. z 14.04.2004 r.
(MP Nr 26 z 1981,
poz. 231).
Nr 51 poz. 848).
zachowanie wychodni skał
13,08
Obwieszczenie Woj.
Plan ochrony
ordowickich i kambryjskich.
Święt. Z 15.10.2001 r.
ustanowiony na okres
20 lat.
Nr 107 poz. 1270)
Źródło: na podstawie Wykazu rezerwatów przyrody w województwie świętokrzyskim wg rejestru form ochrony przyrody prowadzonego
przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach (aktualizacja 2015-01-20).
40
opracowanie:
61-745 Poznań
4.10.2 Parki krajobrazowe
Na terenie Kielc znajduje się jeden park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy (ChKPK)15. Jest to pierwszy w Europie park geologiczny. Aktualnie dla Ch-KPK obowiązuje Uchwała nr
XLIX/869/14 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie
utworzenia Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2014 r., poz. 3145 z
dn. 25.11.2014 r.). Oprócz aspektów geologicznych ochronie podlegają zbiorowiska roślinne, w tym:
lasy (37,7% powierzchni Ch-KPK), łąki i pastwiska oraz zespoły i zbiorowiska muraw bliźniczkowych
i murawy kserotermiczne. Park składa się z dwóch części zajmujących w granicach miasta
powierzchnię 2119 ha. Wokół parku wyznaczono otulinę, która w granicach miasta Kielce zajmuje
powierzchnię 885,3 ha.
Szczególne cele ochrony Parku:
1) zachowanie cennych biocenoz z chronionymi i rzadkimi gatunkami flory, fauny i grzybów;
2) zachowanie różnorodności geologicznej, w tym obszarów występowania krasu;
3) racjonalne wykorzystanie zasobów złóż kopalin;
4) zachowanie naturalnych fragmentów ekosystemów wodnych (rozlewisk i starorzeczy);
5) zachowanie populacji roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową;
6) zachowanie siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin; zwierząt
i grzybów, w tym w szczególności muraw kserotermicznych i torfowisk;
7) zachowanie układów i obiektów zabytkowych, a także licznych miejsc pamięci narodowej;
8) preferowanie zabudowy nawiązującej do regionalnej tradycji i otaczającego krajobrazu;
9) zachowanie wartości historycznych, kulturowych i etnograficznych;
10) zachowanie istniejących punktów i ciągów widokowych;
11) ograniczanie negatywnego wpływu działalności gospodarczej na krajobraz.
Na obszarze Parku zakazano:
 realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu
przepisów Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
 umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych
schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb
oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej
i łowieckiej,
 likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie
wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu
drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych,
 dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub
racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej,
 likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów
wodno – błotnych,
 wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych,
 prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową.
W/w zakazy nie dotyczą:
 terenów objętych ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, dla
15
Uchwała Nr XL/700/10 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z 09.08.2010 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony Chęcińsko –
Kieleckiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Święt. Nr 254, poz. 2543); Uchwała Nr XLIII/780/10 Sejmiku Województwa
Świętokrzyskiego z dnia 8 listopada 2010r. w sprawie zmiany uchwały Nr XL/700/10 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 9
sierpnia 2010 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Święt. Nr 344, poz.
3739)
opracowanie:
61-745 Poznań
41


których przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco
negatywnego wpływu na ochronę przyrody parku krajobrazowego,
terenów objętych ustaleniami projektów planów zagospodarowania przestrzennego lub
projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, dla
których przeprowadzona strategiczna ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak
znacząco negatywnego wpływu na ochronę przyrody parku krajobrazowego,
realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których
procedura dotycząca oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco
negatywnego wpływu na ochronę przyrody parku krajobrazowego.
4.10.3 Obszary chronionego krajobrazu
Na terenie Kielc znajdują się dwa obszary chronionego krajobrazu:
 Chęcińsko–Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu (Ch-KOChK),
 Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu (KOChK).
Ch-KOChK został utworzony 17.10.2001 r. Rozporządzeniem Nr 335/2001 Wojewody
Świętokrzyskiego (Dz. Urz. Woj. Święt. Nr 108 poz. 1271). Obecnie obowiązuje Uchwała Nr
XXXV/625/13 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 23 września 2013 roku (Dz. Urz. Woj.
Święt. z 2013r. poz. 3317)16. Jest położony na terenie otuliny Chęcińsko-Kieleckiego Parku
Krajobrazowego, stąd w granicach miasta Kielce Ch-KOChK zajmuje powierzchnię 885,3 ha (wcześniej
1 092,4 ha). Tereny Ch-KOChK obejmuje się ochroną ze względu na bogactwo ekosystemów i bardzo
zróżnicowany krajobraz i rzeźbę terenu oraz pełnienie funkcji korytarzy ekologicznych.
Na terenie Ch-KOChK ustalono następujące działania w zakresie czynnej ochrony ekosystemów:
 zapewnienie bioróżnorodności ekosystemów, a w szczególności najcenniejszych zbiorowisk
łąk i torfowisk,
 zachowanie naturalnych fragmentów obszarów wodnych i wodno–błotnych,
 zachowanie tworów i składników przyrody nieożywionej.
Na terenie Ch-KOChK zakazano:
 zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień
i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz
wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką,
wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu
drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych,
 dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub
zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna
lub rybacka,
 likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno–błotnych.
16
Od 26 lutego 2015 r. będzie obowiązywać Uchwała nr XLIX/877/14 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 13 listopada 2014 r. w
sprawie Chęcińsko-Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Święt. Z 2014 r., poz. 3151), która wydziela w obszarze ChKOChK następujące strefy krajobrazowe: A – tereny dolin rzecznych i cieków pełniące funkcje korytarzy ekologicznych oraz torfowiska i inne
tereny podmokłe, w tym lasy łęgowe, a także zalesione jary lessowe z obecnymi na ich dnie ciekami wraz z terenami przyległymi; są to
obszary o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych, często siedliska chronione, skupiające rzadkie i chronione gatunki roślin i
zwierząt, a jednocześnie tereny bardzo wrażliwe na zmiany dokonywane w środowisku; strefa ta posiada najwyższy rygor ochronny; B –
tereny kompleksów leśnych (z wyłączeniem lasów łęgowych i olsów, które zostały zaliczone do strefy A), murawy kserotermiczne i
napiaskowe; są to siedliska niezależne od poziomu wód gruntowych; obejmują tereny cenne przyrodniczo, często siedliska chronione,
skupiające rzadkie i chronione gatunki roślin i zwierząt; strefa posiada wysoki rygor ochronny; C – obszary poza strefami A i B; tereny
zabudowy, użytkowane rolniczo, przekształcone przez człowieka; strefa odznacza się najniższym rygorem ochronnym
42
opracowanie:
61-745 Poznań
W/w zakazy nie dotyczą:
 terenów objętych ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, dla
których przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco
negatywnego wpływu na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu,
 terenów objętych ustaleniami projektów planów zagospodarowania przestrzennego lub
projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, dla
których przeprowadzona strategiczna ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak
znacząco negatywnego wpływu na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu,
 realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których
procedura dotycząca oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco
negatywnego wpływu na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu,
 ustaleń warunków zabudowy dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zabudowy
zagrodowej oraz obiektów i urządzeń budowlanych niezbędnych do jej użytkowania, pod
warunkiem zapewnienia minimum 30% powierzchni biologicznie czynnej na danym terenie.
KOChK został utworzony na podstawie decyzji Rady Miejskiej w Kielcach w 2006 r. (Uchwała Nr
LXVI/1262/2006 Rady Miejskiej w Kielcach z dnia 27 lipca 2006 roku w sprawie ustanowienia
Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu), a zaktualizowany w dniu 23 lipca 2009 r. (Uchwała Nr
XXXIX/921/2009 Rady Miejskiej w Kielcach z dnia 23 lipca 2009 r. w sprawie wyznaczenia Kieleckiego
Obszaru Chronionego Krajobrazu) oraz uchwałą Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z 2010 r.
(Uchwała NR XLI/729/10 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 27 września 2010 r.
w sprawie wyznaczenia Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu)17. W skład obszaru wchodzą:
Dolina Bobrzy, Dolina Sufragańca, Dolina Silnicy, Grzbiet Szydłówkowski, Dolina Lubrzanki, parki
miejskie i skwery. Obszar chroni walory krajobrazowo-przyrodnicze miasta oraz wody
powierzchniowe i podziemne.
Na terenach stref krajobrazowych KOChK oznaczonych literami A, B i P ustalono następujące
działania w zakresie czynnej ochrony ekosystemów:
 zachowanie cennych biocenoz z chronionymi i rzadkimi gatunkami flory i fauny,
 ochrona stanowisk chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów,
 zachowanie wyróżniających się tworów przyrody nieożywionej,
 zachowanie w stanie zbliżonym do naturalnego dolin rzek,
 utrzymanie ciągłości i trwałości ekosystemów leśnych oraz zwartych zadrzewień śródpolnych
i zakrzewień występujących w ewidencji gruntów jako tereny oznaczone symbolem Lz,
 kształtowanie i rozwój terenów zieleni celem stworzenia ciągłości systemu przyrodniczego
miasta dla poprawy warunków życia mieszkańców, wypoczynku i rekreacji,
 zachowanie korytarzy ekologicznych w systemie powiązań przyrodniczych; ochrona
krajobrazu poprzez ochronę i eksponowanie walorów krajobrazowych i otwarć widokowych
zarówno w ujęciu wewnętrznym jak i zewnętrznym.
Na terenie stref krajobrazowych KOChK oznaczonych literami A, B i P zakazano:
 zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień
i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz
wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką,
wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu
drogowego lub wodnego, lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy
urządzeń wodnych,
17
Dz. Urz. Woj. Święt. Nr 293, poz. 3020)
opracowanie:
61-745 Poznań
43




wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciw
osuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń
wodnych,
dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub
zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna
lub rybacka,
likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych,
lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior
i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących
prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.
Na terenie strefy krajobrazowej KOChK oznaczonej literą C ustalono następujące działania w zakresie
czynnej ochrony ekosystemów:
 kształtowanie i rozwój terenów zieleni celem stworzenia ciągłości systemu przyrodniczego
miasta dla poprawy warunków życia mieszkańców, wypoczynku i rekreacji,
 ochrona krajobrazu poprzez ochronę i eksponowanie walorów krajobrazowych i otwarć
widokowych zarówno w ujęciu wewnętrznym jak i zewnętrznym.
4.10.4 Sieć Natura 200018
Na terenie Kielc znajdują się fragmenty dwóch obszarów sieci Natura 2000 mające znaczenie dla
Wspólnoty:
 Wzgórz Chęcińsko–Kieleckich (PLH260041)19 o powierzchni 777,53 ha
 Doliny Bobrzy (PLH260014)20 o powierzchni 243,21 ha
Wzgórza Chęcińsko–Kieleckie PLH260041 obejmują fragment górotworu świętokrzyskiego.
W północnej i centralnej części obszaru przeważają pasma wzniesień, porozdzielane rozległymi
obniżeniami dolin. Ostoja charakteryzuje się urozmaiconą morfologią i zróżnicowanym pokryciem
roślinnym. Na szczególną uwagę zasługują obszary krasowe związane z występowaniem skał
węglanowych. Procesy krasowe widoczne na powierzchni, doprowadziły do utworzenia jaskiń
wewnątrz górotworu. Szata roślinna charakteryzuje się bogactwem i dużym zróżnicowaniem. Wśród
siedlisk leśnych występują bory sosnowe i mieszane, dąbrowy, grądy, olsy i łęgi. Na stromych
zboczach wzniesień i w kamieniołomach utrzymują się murawy kserotermiczne, a w dolinach łąki
i pola uprawne. Na terenie obszaru znajduje się krasowa jaskinia Raj utworzona w wapieniach
środkowego dewonu, z naciekami i namuliskami zawierającymi kości zwierząt oraz narzędzia
kamienne. Długość jej korytarzy wynosi ok. 240 m, w tym udostępnione do zwiedzania ok. 180.
Wokół jaskini znajdują się tereny porośnięte borem mieszanym.
Ostoja zabezpiecza obszary o nieprzeciętnych walorach krajobrazowych - duże nagromadzenie
różnych form geomorfologicznych. Formom tym towarzyszą interesujące typy siedlisk naturowych
i innych: murawy kserotermiczne z klasy Festuco-Brometea, napiaskowe, świeże i zmiennowilgotne
18
Na podstawie informacji zawartych w Standardowych Formularzach Danych Natura 2000, aktualizowanych w kwietniu 2014 r.
Plan zadań ochronnych ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach z dnia 25 kwietnia 2014 r. w
sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie PLH260041 (Dz. Urz. Woj. Święt. z
2014 r., poz. 1478 ze zm.). Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach z dnia 25 listopada 2014 r. zmieniające
zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie PLH260041
(Dz.Urz.Woj.Święt. z 2014 r. poz. 3281 z dn. 02.12.2014 r.)
20
Plan zadań ochronnych ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach z dnia 18 kwietnia 2014 r. w
sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Bobrzy PLH260014 (Dz. Urz. Woj. Święt. z 2014r., poz. 1415
ze zm.). Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach z dnia 25 listopada 2014 r. zmieniające zarządzenie w sprawie
ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Bobrzy PLH260014 (Dz.Urz.Woj.Święt. z 2014 r. poz. 3282 z dn.
02.12.2014 r.)
19
44
opracowanie:
61-745 Poznań
łąki, świetliste dąbrowy (szczególnie dobrze tu zachowane), buczyny storczykowe, grądy i łęgi, bory
jodłowe, rzeki włosiennicznikowe (głównie Biała Nida).
Jest to obszar o wysokiej różnorodności biologicznej: zidentyfikowano tu 25 rodzajów siedlisk
z załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG oraz 2 gatunki z załącznika II tej Dyrektywy. Flora roślin
naczyniowych obejmuje prawie 1200 gatunków, w tym 112 podlegających ochronie (96-ochrona
całkowita, 16 ochrona częściowa). Występuje tu aż 212 gatunków uznawanych za ginące i zagrożone
w regionie i kraju. Obszar ten wchodzi w ciąg ekologiczny siedlisk na wapiennych i krasowych od
Staszowa do Przedborza. Znajdują się tu też liczne stanowiska rzadkich bezkręgowców (motyle) oraz
zimowiska nietoperzy.
Unikatem są występujące tu płaty bardzo dobrze wykształconych świetlistych dąbrów (zwłaszcza
okolice Małogoszczy), a także cenne florystycznie łąki trzęślicowe. Regionalnym unikatem są płaty
nawa piennych buczyn ze storczykami nawiązujących do siedliska 9150.
Obszar wyróżnia charakter hydrogeologiczny związany z położeniem w widłach dwóch rzek. Ma on
charakter niecki w której zachodzą procesy torfotwórcze. Zaznacza się korzystny skład roślinności.
Teren położony jest na utworach węglanowych. Silne uwodnienie obszaru wyraża się obecnością
drobnych oczek wodnych o charakterze torfianek a także głębszych zbiorników wodnych
o naturalnych sprzyjających warunkach ekologicznych dla występowania zarówno gatunków
mięczaków z załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG (Vertigo moulinsiana, Anisus vorticulus) jak
i innych rzadkich im towarzyszących gatunków mięczaków (np. Anodonta cygnea). Na terenie obszaru
stanowiska ma także Unio crassus.
Obszar ma też wyjątkowe walory geologiczne i geomorfologiczne oraz historyczno-kulturowe.
Odnaleziono tu pierwsze ślady pobytu człowieka paleolitycznego, był to też jeden z najstarszych
ośrodków osadniczych Małopolski.
Najważniejsze oddziaływania i działalność mające duży wpływ na obszar:
 C01.01.01 Wybieranie piasku i żwiru, kamieniołomy piasku i żwiru
 H04 Zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenia przenoszone drogą powietrzną
 E01.02 Nieciągła miejska zabudowa
 A01 Uprawa
 D01.02 Drogi, autostrady
 J01 Pożary i gaszenie pożarów
 A07 Stosowanie biocydów, hormonów i substancji chemicznych
 K02 Ewolucja biocenotyczna, sukcesja
 E03.01 Pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych/ obiektów rekreacyjnych
 A04.03 Zarzucenie pasterstwa, brak wypasu
 G01 Sporty i inne formy czynnego wypoczynku/rekreacji uprawiane w plenerze
Dolina Bobrzy PLH260014 – źródła Bobrzy znajdują się na północny–wschód od Zagnańska pod
Występą na wysokości 370 m n.p.m. Rzeka ta wraz ze swoimi dopływami odwadnia głównie północne
stoki Pasma Oblęgorskiego i Tumlińskiego. W okolicach Dobromyśla na wysokości 239 m n.p.m. do
Bobrzy uchodzą dwa jej największe prawostronne dopływy: Sufraganiec oraz Silnica. Rzeki te
odwadniają południowe stoki Pasma Tumlińskiego i Masłowskiego. W swoim dolnym biegu w okolicy
Oblęgorka Bobrza przełamuje się przez Pasmo Oblęgorskie i Tumlińskie, a koło Słowika przez Pasmo
Zgórskie i Posłowickie.
Bobrza jest najdłuższym dopływem Czarnej Nidy, w znacznej mierze nosi ślady uregulowania, ale
często meandrując tworzy malownicze starorzecza i rozlewiska. W dolinach rzek występują również
fragmenty zbiorowisk łęgowych, liczne płaty zmiennowilgotnych łąk z klasy Molinio-Arrhenatheretea,
oraz torfowiska przejściowe, którym towarzyszą niewielkie fragmenty borów bagiennych. U podnóża
niektórych wzgórz, m.in. Stokowej Góry występują źródła szczelinowo-krasowe. Lasy nie pokrywają
opracowanie:
61-745 Poznań
45
większych powierzchni i zlokalizowane są głównie na charakterystycznych pasmach wzniesień tj. Góra
Brusznica (Brusznia) (309,3 m n.p.m.), Góra Marmurek (267,5 m n.p.m.), Stokowa Góra (295,3 m
n.p.m.). Są to w przeważającej części sztuczne sośniny i bory mieszane z bardzo bogatym runem.
Zbiorowiska te fragmentarycznie występują na siedliskach świetlistej dąbrowy i grądu. Miejscami
występują zbiorowiska z runem charakterystycznym dla grądów Tilio-Carpinetum, natomiast na
stokach o ekspozycji S - zarośla z roślinnością o charakterze kserotermicznym, należące do zespołu
Peucedano-Coryletum i rzędu Prunetalia spinosae. Murawy kserotermiczne z klasy Festuco-Brometea
zajmują niewielkie powierzchnie na stokach o ekspozycji S, SW i SE. Są to zbiorowiska wtórne
rozwijające się w miejscach otwartych, w partiach wierzchołkowych lub grzbietowych, miejscami na
siedliskach świetlistych dąbrów. W przeszłości m.in. na Górze Bruszni wydobywano rudy srebra
i ołowiu czego pozostałością są liczne ślady wyrobisk, zapadliska i zagłębienia.
Ogółem stwierdzono tu występowanie 13 typów siedlisk przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy
Siedliskowej, zajmujących łącznie ponad 37% obszaru. Do najcenniejszych i dobrze zachowanych
w skali kraju należą murawy kserotermiczne, łąki o różnym stopniu wilgotności oraz starorzecza. Na
różnego typu murawach kserotermicznych występuje wiele rzadkich i zagrożonych w skali kraju
gatunków, np. Cerasus fruticosa, Scorzonera purpurea, Gentiana cruciata, G.ciliata. Na uwagę
zasługuje także Pulsatilla vernalis gatunek zamieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin,
występujący na Górze Bruszni, G. Marmurek i G. Stokowej.
Stwierdzono także wystąpienie dwóch gatunków z II załącznika Dyrektywy Siedliskowej - Adenophora
liliifolia, notowanego na G. Bruszni, G.Marmurek i G. Stokowej oraz Pulsatilla patens podawany
z Góry Bruszni. Ostoja jest niezbędna dla zachowania dwóch wyżej wymienionych gatunków,
a zwłaszcza nielicznej, ale znajdującej się na południowym kresie występowania w Polsce - populacji
Pulsatilla patens. W wodach ostoi występują jedne z najlepiej zachowanych i najliczniejszych
populacji minoga strumieniowego Lampetra planeri (NT) w woj. świętokrzyskim. Gatunkiem częstym
jest koza Cobitis taenia oraz inne chronione gatunki ryb: strzebla potokowa Phoxinus phoxinus, kleń
Leciscus cephalus, jelec Leuciscus leuciscus. Znacząca w skali regionu jest populacja trzepli zielonej
Ophiogomphus cecilia, zapełniająca lukę geograficzną w występowaniu gatunku na obszarze G.
świętokrzyskich. Z dwóch wymienianych w II Załączniku Dyrektywy 92/43/EWG motyli na uwagę
zasługują izolowane stanowiska przeplatki aurinii Euphydryas aurinia.
Występujące tu zróżnicowane warunki ekologiczne związane z ukształtowaniem terenu, charakterem
utworów geologicznych i warunkami hydrologicznymi oraz obecność wapieni i dolomitów
dewońskich pozwoliła na wykształcenie się cennych muraw kserotermicznych na których występują
rzadkie gatunki ślimaków Cecilioides acicula, Chondrula tridens i Helix lutescensBogactwo i stan
zachowania siedlisk przekłada się na bardzo wysoką różnorodność biologiczną zwierząt. W ostoi
wykazano dziesiątki chronionych gatunków owadów i mięczaków, w tym wiele rzadkich, np.:
strzępotek soplaczek Coenonympha tullia (VU), modraszek alkon Maculinea alcon (VU), górówka
medea Erebia aethiops (VU), Trox hispidus (EN), szklarka zielonawa Nesovitrea petronella (NT),
Polyphylla fullo, Psammobius asper, Ampedus pomonae. Bardzo wysoka jest różnorodność ptaków w jednym z płatów zadrzewień łęgowych przystępuje do lęgów 1/5 gatunków krajowych.
Należy podkreślić, że Dolina Bobrzy stanowi ważny korytarz ekologiczny o randze krajowej. Ostoja
posiada także znaczne walory krajobrazowe.
Najważniejsze oddziaływania i działalność mające duży wpływ na obszar:
 B02.02 Wycinka lasu
 J02.01 Zasypywanie terenu, melioracje i osuszanie – ogólnie
 E02.02 Składowisko przemysłowe
 B Leśnictwo
 K02.04 Zakwaszenie (naturalne)
 E01 Tereny zurbanizowane, tereny zamieszkane
46
opracowanie:
61-745 Poznań









A01 Uprawa
D01.01 ścieżki, szlaki piesze, szlaki rowerowe
G02 Infrastruktura sportowa i rekreacyjna
E03 Odpady, ścieki
C01.01.01 kamieniołomy piasku i żwiru
K02.03 eutrofizacja (naturalna)
G02.04 bieżnia, tor wyścigowy
G01.03 pojazdy zmotoryzowane
K02.03 eutrofizacja (naturalna)
4.10.5 Pomniki przyrody
Na terenie Kielc znajduje się 50 pomników przyrody (łączna liczba chronionych drzew pomnikowych
127) – 38 ustanowionych uchwałą Rady Gminy (Uchwała Rady Miejskiej w Kielcach Nr XXIX/673/2008
z dnia 30 października 2008r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody) i 9 rozporządzeniem
Wojewody (Zarządzenie Wojewody Kieleckiego Nr 26/86 z dnia 24 grudnia 1986 r. w sprawie uznania
za pomniki przyrody zm. Rozporządzenie Wojewody Kieleckiego Nr 8/93 z dnia 12 sierpnia 1993r.
w sprawie uznania za pomniki przyrody). Wśród drzew tych znajdują się m.in. dęby: szypułkowe,
błotne, bezszypułkowe, czerwone, lipy drobnolistne, modrzewie polskie, kasztanowce białe, jesiony
wyniosłe. Wszystkie z nich, mimo różnego stanu zdrowotnego (od złego do bardzo dobrego) stanowią
cenne dziedzictwo przyrodnicze, także pod względem wartości przeliczanej na jednostki pieniężne.
Ich rola społeczna i zdrowotna jest także ogromna.
4.10.6 Stanowiska dokumentacyjne
Na terenie miasta znajdują się obecnie dwa stanowiska dokumentacyjne:
 „Odsłonięcie skalne u podnóża Góry Hałasa” – funkcjonujący od 30.10.2008 r. (Uchwała
Nr XXIX/674/2008 Rady Miejskiej w Kielcach z dnia 30 października 2008 r. w sprawie
uznania za stanowisko dokumentacyjne), a obejmujący formacje skalne piaskowca
ordowickiego, na kontakcie z serią osadów środkowego kambru,
 „Odsłonięcia skalne na Górze Słonecznej” – istniejący od 19.XI.2009 r. (Uchwała Nr
XLIII/1032/2009 Rady Miejskiej w Kielcach z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie
ustanowienia stanowiska dokumentacyjnego „Odsłonięcie skalne na Górze Słonecznej”),
obejmujący wychodnie wapieni dewońskich z pozostałościami odkrywkowych wyrobisk
po ich wydobywaniu.
4.10.7 Użytki ekologiczne
Aktualnie na terenie Kielc znajduje się jeden użytek ekologiczny. Jest to obiekt położony na północ od
rezerwatu przyrody Wietrznia – o powierzchni 1 ha, tj. „Oczko Wodne” zwane „Gliniankami” (Dz. Urz.
Woj. Święt. z dn. 25.02.2002r., Nr 23, poz. 291, nr. rej. U-067), gdzie obowiązują ogólnie przyjęte
zakazy dla tej formy ochrony.
4.10.8 Zespoły przyrodniczo–krajobrazowe
Na ternie Kielc znajduje się jeden zespół przyrodniczo–krajobrazowy. Jest to Zespół PrzyrodniczoKrajobrazowy Grabina–Dalnia utworzony mocą Uchwały Rady Miasta, z dnia 19 października 2009 r.
(Uchwała Nr XLI/999/2009 Rady Miejskiej w Kielcach z dnia 19 października 2009 r.). ZPK Grabina–
Dalnia o powierzchni 32,6008 ha jest położony w granicach miasta Kielce, na terenie Chęcińsko Kieleckiego Parku Krajobrazowego, w zachodniej części Pasma Kadzielniańskiego pomiędzy Brusznią a
Karczówką. Obejmuje relikty świętokrzyskiego górnictwa kruszcowego oraz odsłonięcia skał
paleozoicznych z ważnymi stanowiskami paleontologicznymi i elementami rzeźby krasowej.
opracowanie:
61-745 Poznań
47
4.11
Zabytki
Cechą charakterystyczną lokalizacji walorów kulturowych w przestrzennym obrazie Kielc jest wyraźna
koncentracja zabytków architektury i budownictwa oraz krajobrazów z nimi związanych w obrębie
centrum miasta.
Występują tu najcenniejsze obiekty o znaczeniu ogólnopolskim i regionalnym, do których należą
m.in.:
 Pałac Biskupów Krakowskich z odbudowanym ogrodem włoskim,
 bazylikowy kościół katedralny NMP, zespół kościoła p.w. św. Wojciecha (1763 r.),
 zespół pałacyku Zielińskich,
 układ przestrzenny i architektura pl. Wolności (II poł. XIX w),
 zabudowa ul. Sienkiewicza od pl. Moniuszki do ul. Paderewskiego (XIX-XX w.),
 hotel „Bristol”.
Obiekty te, tworzące miejski układ urbanistyczny, objęte są strefą ochrony konserwatorskiej. Cenne
zabytki występują również w innych częściach miasta, m.in. na Karczówce (zespół pobernardyński)
i Białogonie (zespół kościoła par. p.w. Przemienienia Pańskiego, zespół przemysłowy), a także obiekty
sakralne w Dąbrowie i w Zagórzu. Innymi obiektami dziedzictwa kulturowego są stanowiska
archeologiczne (huty miedzi i ołowiu oraz ślady osadnictwa). Wykaz obiektów na terenie Kielc,
wpisanych do rejestru zabytków, przedstawiono w opracowaniach „Obiekty nieruchome woj.
świętokrzyskiego… (2007), Mirowskiego (2000-2004), a także Szulczewskiej i in. (2009) oraz
w Uchwale Rady Miasta dotyczącej powołania KOChK (2009).
Lokalizację obiektów zabytkowych na terenie Kielc oraz zabytkowych układów przestrzennych
pokazano na rysunku 8.
48
opracowanie:
61-745 Poznań
Rysunek 8. Obszary objęte formami ochrony przyrody na terenie Kielc.
źródło:www.um.kielce.pl
opracowanie:
61-745 Poznań
49
5 Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu
widzenia realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce,
w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na
podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody
Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektu Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja związane są z zasobami przyrodniczymi,
zanieczyszczeniem powietrza, hałasem, zagrożeniem wód powierzchniowych i podziemnych,
wzrostem zużycia surowców, energii, wody oraz zmniejszaniem się zasobów wodnych.
Na terenie miasta Kielce obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627 ze zm.) to:
 5 rezerwatów przyrody – Ślichowice, Karczówka, Kadzielnia, Wietrznia im. Zbigniewa
 1 park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy,
 2 obszary chronionego krajobrazu – Chęcińsko–Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu,
 2 obszary sieci Natura 2000 (fragmenty) – Wzgórza Chęcińsko–Kieleckie (PLH260041), Dolina
Bobrzy (PLH260014),
 50 pomników przyrody (łączna liczba chronionych drzew pomnikowych 127),
 2 stanowiska dokumentacyjne – Odsłonięcie skalne u podnóża Góry Hałasa, Odsłonięcia
 1 użytek ekologiczny – Glinianki,
 1 zespół przyrodniczo–krajobrazowy – Zespół Przyrodniczo–Krajobrazowy Grabina – Dalnia,
które tworzą tzw. system obszarów i obiektów prawnie chronionych. Charakterystykę form ochrony
przyrody występujących na terenie Kielc przedstawiono w rozdziale 3.9.
Położenie powyższych form ochrony przyrody względem granic Kielc obrazują rysunki 4, 5, 6, 7.
Planowane działania o charakterze inwestycyjnym mogą w niektórych przypadkach być realizowane
na obszarach podlegających ochronie. Należy jednak zaznaczyć, że dla każdej inwestycji w ramach
sporządzanej dokumentacji środowiskowej zostanie dokładnie określone oddziaływanie na obszary
chronione wraz z wyborem najkorzystniejszego wariantu oraz zaproponowanym sposobem
ograniczenia oddziaływania. Oddziaływanie to występować będzie przede wszystkim na etapie
realizacji inwestycji. Szczegółowy opis inwestycji, ich oddziaływania oraz koniecznych działań
zapobiegawczych, ograniczających oraz kompensacyjnych przedstawiono w rozdziałach 8 i 9
niniejszego opracowania.
Do istniejących problemów ochrony środowiska istotnych z punktu widzenia realizacji projektu
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja należy zaliczyć m. in.:
 infiltrację zanieczyszczeń, w tym ścieków do gruntu,
 zagrożenie powodziowe,
 emisja zanieczyszczeń i hałasu z układu komunikacyjnego miasta,
 występowanie niskich, nieefektywnych energetycznie źródeł ciepła pracujących w oparciu
o paliwa kopalne, często stałe,
 wysoki udział masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do
składowania może wpływać na zwiększenie emisji biogazu ze składowisk odpadów.
50
opracowanie:
61-745 Poznań
Realizacja zadań zawartych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja pozwoli na:
 zmniejszenie infiltracji zanieczyszczeń, w tym ścieków do gruntu, poprzez modernizację i
rozbudowę infrastruktury wodno-ściekowej, która zapewni mieszkańcom w większym
stopniu dostęp do wody wodociągowej, bezpieczne dla środowiska odprowadzanie ścieków
oraz prawidłowe oczyszczanie ścieków
 ochronę mieszkańców przed podtopieniami i powodzią,
 ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz emisji hałasu poprzez usprawnienie
układu komunikacyjnego,
 modernizację źródeł ciepła w kierunku źródeł wysokosprawnych energetycznie, opartych
o paliwa ekologiczne, sukcesywna modernizacja oraz promocja działań mających na celu
efektywne wykorzystanie energii (realizacja „Programu ograniczenia niskiej emisji dla miasta
Kielce”)
 ograniczenie ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwiania poprzez składowanie, wzrost
ilości odpadów poddanych odzyskowi w tym recyklingowi, rozwój selektywnej zbiórki
odpadów
Negatywne oddziaływania związane z budową i przebudową kanalizacji deszczowej, rozbudową
infrastruktury wodno-ściekowej, rozbudową sieci ciepłowniczej, budową nowych obiektów
kubaturowych, przygotowaniem terenów inwestycyjnych, szczególnie przemysłowych, wsparciem
rozwoju budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego, tworzeniem infrastruktury drogowej,
planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja,
będą miały charakter lokalny, ograniczający się do najbliższego sąsiedztwa tych przedsięwzięć. Nie
będą miały charakteru ponadnormatywnego. W przedsięwzięciach tych zostaną zastosowane
techniczne i organizacyjne środki minimalizujące oddziaływania tych przedsięwzięć na środowisko.
Ze względu na skalę ewentualnych negatywnych oddziaływań na środowisko (głównie okresowych,
odwracalnych, generowanych na etapie realizacji lub likwidacji i lokalnych na etapie funkcjonowania)
ich zasięg nie obejmie obszarów chronionych opisanych w rozdziale 3 (pkt. 3.9), objętych ochroną na
podstawie art. 6 Ustawy o ochronie przyrody.
Zapisy projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja w pełni respektują
zalecenia dotyczące form ochrony przyrody podlegających ochronie na podstawie Ustawy o ochronie
przyrody.
opracowanie:
61-745 Poznań
51
6 Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu
międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne
z punktu widzenia Strategii Rozwoju Miasta Kielce, oraz
sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały
uwzględnione podczas opracowywania projektu Strategii
6.1
Dokumenty międzynarodowe
Praktycznie wszystkie dokumenty dotyczące problematyki środowiska przyrodniczego na szczeblu
wspólnotowym i krajowym wywodzą się z kilku dokumentów międzynarodowych. Początek dała
konferencja Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r., na której zdefiniowano założenia
zrównoważonego rozwoju. Według uczestników konferencji zrównoważony rozwój danego obszaru
to takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i życia społecznego,
aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe, niedoznające uszczerbku
możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym
zachowaniu trwałości funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej różnorodności
biologicznej na poziomie krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą
zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych
i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką
w poszczególnych dziedzinach gospodarki.
Kolejnym dokumentem o charakterze międzynarodowym jest Agenda XXI – Globalny Program
Działania na XXI wiek, która powstała w wyniku dyskusji na gremiach ONZ, którą prowadzono nad
podstawowymi wyzwaniami współczesnego świata. Najistotniejszą częścią dokumentu odnoszącą się
do problematyki ochrony środowiska jest część II pt. „Ochrona i zarządzanie zasobami przyrody”,
w której to części jest 14 rozdziałów dotyczących potrzeby badań środowiska, zapobieganiu
zagrożeniom, zwalczaniu negatywnych zjawisk w środowisku, ochronie zasobów środowiska,
bezpiecznym gospodarkom itd.
Najważniejsze założenia i cele Agendy 21 to m.in.:
 ochrona i wspomaganie zdrowia człowieka,
 zrównoważony rozwój osiedli ludzkich (powstrzymanie kryzysu ekologicznego miast),
 ochrona atmosfery (przeciwdziałanie efektowi cieplarnianemu, zanikaniu warstwy ozonowej,
kwaśnym deszczom),
 bezpieczne wykorzystanie toksycznych substancji chemicznych,
 bezpieczne
gospodarowanie odpadami stałymi i ściekowymi, niebezpiecznymi
i radioaktywnymi,
 zrównoważone gospodarowanie gruntami rolnymi,
 powstrzymanie niszczenia lasów,
 ochrona i zagospodarowanie zasobów wód słodkich,
 zachowanie różnorodności biologicznej (krajowe oceny różnorodności biologicznej,
opracowanie strategii ich zachowania),
 przeciwdziałanie pustynnieniu i suszy,
 edukacja ekologiczna.
Zaplanowane w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja cele
i priorytety wpisują się w większość najważniejszych założeń i celów Agendy 21. Realizacja celu
strategicznego 3. Zielone i czyste Kielce pomoże utrzymywać i stale poprawiać jakość terenów
zielonych, a także promować ich aktywne wykorzystywanie i zdrowy styl życia, przy utrzymaniu
terenów cennych przyrodniczo i chronionych w niepogorszonym stanie. Czystość miasta zależy
52
opracowanie:
61-745 Poznań
również od jego infrastruktury, w tym wodno-ściekowej, ciepłowniczej i energetycznej. Do
szczególnie ważnych działań należy realizacja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji oraz dalsze
podłączanie nieruchomości do systemu wodno-ściekowego miasta, a także stałe zwiększanie ilości
odpadów poddanych selektywnej zbiórce i recyklingowi. Modernizacja infrastruktury technicznej
pozwoli na poprawę bezpieczeństwa dostaw podstawowych mediów i lepsze zaspokojenie potrzeb
mieszkańców.
Wśród dokumentów o zasięgu światowym lub europejskim, które dotyczą problematyki ochrony
środowiska lub jej elementów, a do których przystąpiła Polska, można wymienić:
 Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu sporządzoną
w Nowym Jorku dnia 9 maja 1992 r.,
 Konwencję o zakazie używania technicznych środków oddziaływania na środowisko w celach
militarnych lub jakichkolwiek innych celach wrogich, sporządzoną w Genewie dnia 18 maja
1977 r.,
 Konwencję w sprawie transgranicznego przemieszczania zanieczyszczeń na dalekie
odległości, sporządzoną w Genewie 13 listopada 1979 r.,
 Protokół do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na
dalekie odległości, dotyczący długofalowego finansowania wspólnego programu monitoringu
i oceny przenoszenia zanieczyszczeń powietrza na dalekie odległości w Europie (EMEP),
sporządzony w Genewie 28 września 1984 r.; Polska przystąpiła również do dwóch
dodatkowych protokołów do Konwencji z 1979 r. Są to:
– Protokół do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia
powietrza na dalekie odległości, w sprawie zmniejszania emisji tlenków azotu lub ich
transgranicznych strumieni, sporządzony w Sofii 31 października 1988 r. (tzw.
„protokół azotowy”),
– Protokół do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia
powietrza na dalekie odległości, w sprawie dalszego ograniczenia emisji siarki,
sporządzony 14 czerwca 1994 r. w Oslo (tzw. „II protokół siarkowy”),
 Konwencję o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym,
sporządzoną w Espoo 25 lutego 1991 r.,
 Konwencję Wiedeńską o ochronie warstwy ozonowej, sporządzoną w Wiedniu 22 marca
1985 r.,
 Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, sporządzony
w Montrealu 16 września 1987 r. wraz z poprawkami londyńskimi i poprawkami
kopenhaskimi,
 Konwencję w sprawie zmian klimatu wraz z protokołem sporządzonym w Kyoto w dniach 110 grudnia 1997 r., zobowiązującą państwa-Strony do redukcji emisji tzw. gazów
cieplarnianych,
 Konwencję o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz
dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących ochrony środowiska sporządzoną
w Aarhus 25 czerwca 1998 r., zawierającą zobowiązanie się Stron do podjęcia działań
zmierzających do wprowadzenia rozwiązań umożliwiających dostęp społeczeństwa do
informacji dotyczących stanu i ochrony środowiska.
W przypadku konwencji międzynarodowych trudno mówić o możliwości wykorzystania czy
odnoszenia się do tych dokumentów w treści projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja, ponieważ charakter konwencji nie pozwala na bezpośrednie odnoszenie się do
nich w formie konkretnych celów lub tym bardziej zadań.
Jednak zapisy konwencji zostały ujęte w dokumentach unijnych, w tym dyrektywach, a te rzutowały
na treści polskich ustaw, stąd można przyjąć, że jeżeli konsekwencje realizacji projektów dla
opracowanie:
61-745 Poznań
53
środowiska zawarte w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja są
zgodne z duchem polskich ustaw to nie są sprzeczne z treściami konwencji.
6.2
Dokumenty wspólnotowe
Wyrazem troski o stan środowiska przyrodniczego są uchwały, rozporządzenia i dyrektywy unijne. Ze
względu na ich znaczącą ilość można wymienić w tym miejscu tylko najistotniejsze z punktu widzenia
problematyki ochrony środowiska.
Do najważniejszych aktów Wspólnot Europejskich w zakresie ochrony środowiska można zaliczyć:
 Uchwałę 87/C 328/01 z dnia 19 października 1987 r. Rady Wspólnot Europejskich
i przedstawicieli rządów państw członkowskich uczestniczących w pracach Rady w sprawie
kontynuacji i wdrożenia polityki Wspólnoty Europejskiej i programu działania w dziedzinie
ochrony środowiska,
 Rozporządzenie Rady 1210/90/EWG z dnia 7 maja 1990 r. w sprawie utworzenia Europejskiej
Agencji Ochrony Środowiska oraz sieci informacji i obserwacji środowiska,
 Rozporządzenie Rady 1836/93/EWG z dnia 29 czerwca 1993 r. w sprawie dobrowolnego
uczestnictwa firm przemysłowych w systemie zarządzania ochroną środowiska i przeglądów
ekologicznych,
 Dyrektywę Rady 90/313/EWG z dnia 7 czerwca 1990 r. w sprawie swobodnego dostępu do
informacji o środowisku,
 Dyrektywę 96/62/EU z dnia 27 września 1996 r. w sprawie jakości powietrza,
 Dyrektywę 96/61/EC z 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania
i ograniczania zanieczyszczeń,
 Dyrektywę Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów,
 Dyrektywę Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne,
 Rozporządzenie Rady 3254/91/EWG z dnia 19 grudnia 1991 r. w sprawie działań Wspólnoty
w zakresie ochrony przyrody,
 Dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r.
ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej,
 Dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r.
w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko.
Efektem pośrednim ostatniej z cytowanych dyrektyw była konieczność przeprowadzenia niniejszej
prognozy dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja. Powodem
bezpośrednim były zapisy art. 46 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ustawa
ta dokonała wdrożenia także takich dyrektyw Wspólnot Europejskich jak:
 Dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne,
 Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.
Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wszystkie akty prawa unijnego spowodowały
konieczność dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego. Proces ten jeszcze trwa, chociaż
w większości prawo polskie zostało dostosowane do prawa wspólnotowego.
Strategia powstrzymania utraty i poprawy stanu różnorodności biologicznej w Europie do roku
2020, uchwalona przez Komisję Europejską 3 maja 2011 r., wyznacza cele, których realizacja ma
ograniczyć presję na środowisko przyrodnicze w UE i zniwelować przyczyny utraty różnorodności
biologicznej. Założono w niej:
54
opracowanie:
61-745 Poznań






pełne wdrożenie przepisów w zakresie ochrony przyrody i sieci rezerwatów przyrody dla
zapewnienia istotnej poprawy stanu ochrony siedlisk i gatunków,
poprawę stanu i odbudowę ekosystemów i ich funkcji, w szczególności poprzez większe
wykorzystanie zielonej infrastruktury,
zapewnienie zrównoważonej działalności w sektorach rolnictwa i leśnictwa,
zachowanie i ochronę zasobów rybnych,
kontrolę inwazyjnych gatunków obcych będących coraz poważniejszym zagrożeniem dla
różnorodności biologicznej w UE,
zwiększenie wkładu UE we wspólne działania o wymiarze globalnym mające na celu
zapobieganie utracie różnorodności biologicznej.
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja. uwzględnia powyższe cele.
Zaplanowane w ramach celu strategicznego 3: Zielone i czyste Kielce, cele operacyjne i działania
strategiczne przyczynią się do poprawy i ochrony obszarów cennych przyrodniczo na terenie Kielc
oraz wykorzystania tych zasobów dla rozwoju potencjału przyrodniczego i geologicznego miasta
poprzez zarówno rozwój oferty działań sportowych, rekreacyjnych i edukacyjnych, jak również
podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców i turystów. Prowadzone działania wpłyną na
ochronę zasobów i bioróżnorodności przyrodniczej miasta oraz zagospodarowanie i prawidłowe
utrzymanie miejsc cennych środowiskowo wraz z zachowaniem na obecnym poziomie ich wartości
przyrodniczych. Działania wpisujące się w realizację przedmiotowego priorytetu inwestycyjnego
przyczynią się również do przywrócenia walorów przyrodniczych, turystycznych i rekreacyjnych
terenów pokopalnianych. Tworzone będą również warunki dla prowadzenia działalności
gospodarczej w oparciu o zasoby przyrodnicze regionu, poprzez ich promocję i zagospodarowanie do
celów zrównoważonego i przyjaznego środowisku rozwoju turystyki, a także budowę i modernizację
niezbędnej infrastruktury związanej z ochroną, przywróceniem właściwego stanu siedlisk
przyrodniczych i gatunków (również na terenach chronionych).
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Unii Europejskiej, przyjęta przez Radę Europejską w dniach 1516 czerwca 2006 r., wyznacza środowiskowe ramy dla działań UE w obszarach priorytetowych tj.
m.in. w dziedzinie: zmian klimatycznych, zdrowia publicznego oraz zasobów naturalnych. Wśród
zagrożeń dla zrównoważonego rozwoju Europy wskazano m.in.: globalne ocieplenie, spadek
bioróżnorodności oraz degradację gleb. W dokumencie wskazano konieczność podejmowania
skutecznych działań w zakresie:
 zahamowania zmian klimatycznych (globalnego ocieplenia),
 promocji zrównoważonych wzorców produkcji i konsumpcji,
 lepszego zarządzania i unikania nadmiernej eksploatacji zasobów naturalnych,
 promocji wysokiej jakości zdrowia publicznego na niedyskryminujących zasadach oraz lepszej
ochrony przed zagrożeniami zdrowia.
Kierunki przyjęte w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja wpisują się
w priorytety Strategii Zrównoważonego Rozwoju UE. Zmierzają do ograniczania presji na środowisko,
poprzez poprawę efektywności wykorzystania energii w budownictwie, inwestycje w odnawialne
źródła energii oraz rozwój profilaktyki zdrowotnej dla mieszkańców Kielc.
Strategia ,,Europa 2020’’ na rzecz inteligentnego, zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju
sprzyjającego włączeniu społecznemu, opublikowana jako Komunikat Komisji Europejskiej z dnia 3
marca 2010 r., kontynuuje założenia Strategii Lizbońskiej.
Strategia Europa 2020 obejmuje trzy wzajemnie ze sobą powiązane priorytety:
 rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji;
 rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej
przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;
opracowanie:
61-745 Poznań
55

rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie
zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną.
Analizowana Strategia Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja uwzględnia
następujące cele polityki Unii Europejskiej:
 Cel 1 – „wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat powinien wynosić 75%” poprzez
zaplanowanie w Strategii działań ukierunkowanych na rozwój gospodarczy Kielc, poprzez
przyciąganie inwestorów i tworzenie dla nich atrakcyjnych warunków do lokalizowania swojej
działalności, wspieranie rozwoju i zwiększania zatrudnienia przez przedsiębiorstwa już
działające w Kielcach stymulowanie przedsiębiorczości mieszkańców i pomoc w
rozpoczynaniu własnej działalności gospodarczej;
 Cel 3 – „należy osiągnąć cele „20/20/20” w zakresie klimatu i energii (w tym ograniczenie
emisji dwutlenku węgla nawet o 30%, jeśli pozwolą na to warunki)” poprzez zaplanowanie
w Strategii poprawy efektywności energetycznej, modernizacji oświetlenia ulicznego na
efektywne i ekologiczne, realizacji Programu Ograniczania Niskiej Emisji w ramach celu 3;
 Cel 4. „liczbę osób przedwcześnie kończących naukę szkolną należy ograniczyć do 10%, a co
najmniej 40% osób z młodego pokolenia powinno zdobywać wyższe wykształcenie”, poprzez
zaplanowanie w Strategii realizacji programu rozwoju przedsiębiorczości akademickiej oraz
opracowanie programu wspierającego aktywność zawodową ludzi młodych.
6.3
Dokumenty krajowe
Podstawowym prawem w Polsce jest konstytucja i do jej zapisów odnoszone są wszystkie pozostałe
dokumenty prawne. Przyjęta w 1997 r. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej stwierdza, że
Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju
(art. 5) ustala także, że ochrona środowiska jest obowiązkiem m.in. władz publicznych, które poprzez
swą politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom
(art. 74).
W roku 2001 została uchwalona przez Sejm II Polityka Ekologiczna Państwa jako dokument
kierunkowy dla ówcześnie przyszłych Programów Ochrony Środowiska szczebli wojewódzkich,
powiatowych i gminnych, w której sformułowano cele polityki ekologicznej w zakresie racjonalizacji
zużycia wody, zmniejszenia materiałochłonności i odpadowości produkcji, zmniejszenia
energochłonności, ochrony gleb, racjonalnej eksploatacji lasów, ochrony kopalin, jakości powietrza,
hałasu, bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska,
różnorodności biologicznej, krajobrazu.
Wśród celów w/w Polityki, istotnych dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja można wymienić:
 Gospodarowanie odpadami
 Stosunki wodne i jakość wód
 Jakość powietrza. Zmiany klimatu
 Stres miejski. Hałas i promieniowanie
 Różnorodność biologiczna i krajobrazowa
Kolejnym dokumentem jest Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do
roku 2016 przyjęta Uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 roku w sprawie
przyjęcia dokumentu „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009—2012 z perspektywą do roku
2016” (M.P. Nr 34, poz. 501).
Nadrzędnym zadaniami Polityki Ekologicznej Państwa są:
 poprawa jakości środowiska,
 realizacja zasady zrównoważonego rozwoju,
56
opracowanie:
61-745 Poznań


powstrzymanie niekorzystnych zmian klimatu,
ochrona zasobów naturalnych, w tym różnorodności biologicznej.
W dokumencie zostały przedstawione kierunki działań na lata 2009-2012 oraz cele średniookresowe
(do 2016 roku).
Do kierunków działań, jakie powinny być podjęte w najbliższych latach dla realizacji opisanych wyżej
priorytetów należą:
 kierunki działań systemowych, w tym uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach
sektorowych, aktywizacji rynku na rzecz ochrony środowiska, zarządzanie środowiskowe,
udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska, rozwój badań i postęp
techniczny, odpowiedzialność za szkody w środowisku, aspekt ekologiczny w planowaniu
przestrzennym;
 ochrona zasobów naturalnych, w tym ochrona przyrody, ochrona i zrównoważony rozwój
lasów, racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi, ochrona powierzchni ziemi,
gospodarowanie zasobami geologicznymi;
 poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, w tym środowisko a zdrowie,
jakość powietrza, ochrona wód, gospodarka odpadami, oddziaływanie hałasu i pól
elektromagnetycznych, substancje chemiczne w środowisku.
Aktualizowana Strategia Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będzie realizować
głównie cele dotyczące poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, a w
szczególności:
zapewnienie odpowiedniej jakości powietrza atmosferycznego,
racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi,
ochrona powierzchni ziemi,
prowadzenie odpowiedniej gospodarki odpadami,
ocena narażenia społeczeństwa na ponadnormatywny hałas oraz podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe.
Programy ochrony środowiska wszystkich szczebli odnoszą się do zakresu celów dla ochrony
środowiska
określonych
w Polityce
Ekologicznej
Państwa.
Dotyczy
to
także
Kielc.
Niezależnie od planów, programów i strategii krajowych dokumentami obowiązującymi dla całego
terytorium kraju są ustawy i rozporządzenia. Wśród całej ilości ustaw dotyczących problemów
ochrony środowiska jako całości i jej elementów jak wody, powietrza, gleb, flory, fauny itd. należy
wymienić następujące:
 Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. O ochronie przyrody,
 Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne,
 Ustawa dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,
 Ustawa dnia 27 kwietnia 2001 r. O odpadach,
 Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze,
 Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r, O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
 Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. O zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest,
 Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. O ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Oprócz grupy wymienionych powyżej ustaw istnieje ogromna ilość rozporządzeń dotyczących
bezpośrednio lub pośrednio ochrony środowiska.
Na szczeblu województwa podstawowym dokumentem dotyczącym problematyki ochrony
środowiska jest program ochrony środowiska, który w przypadku województwa świętokrzyskiego
opracowanie:
61-745 Poznań
57
występuje pod nazwą Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego na lata
2011–2015 z perspektywą do roku 2019.
Program ten określa priorytety ekologiczne w zakresie polityki ochrony środowiska województwa
świętokrzyskiego do 2019 roku, jak również listy przedsięwzięć priorytetowych na lata 2011-2015.
W dokumencie zdefiniowano cele średniookresowe do 2019 roku dla następujących zagadnień:
- ochrona zasobów naturalnych (ochrona przyrody, ochrona i zrównoważony rozwój lasów,
racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi, ochrona powierzchni ziemi i gospodarowanie
zasobami geologicznymi),
- poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego (jakość powietrza, ochrona wód,
gospodarka odpadami, oddziaływanie hałasu, oddziaływanie pól elektromagnetycznych, poważne
awarie),
- kierunki działań systemowych – strategie i kierunki działań opisano jedynie dla edukacji
ekologicznej, dla pozostałych zagadnień strategię określono opisowo ze względu na mniejszą rangę
tych zagadnień w zakresie zarządzania na poziomie województwa
Zaplanowane w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja cele i działania
strategiczne wpisują się w większość celów i kierunków działań polityki ekologicznej województwa
świętokrzyskiego do 2019 roku.
Najistotniejszymi dokumentami, które powinny być najściślej powiązane z problematyką ochrony
środowiska są dokumenty dotyczące Kielc, a w szczególności:
 Program Ochrony Środowiska dla miasta Kielce na lata 2011-2015
 „Program ochrony środowiska przed hałasem dla terenów, na których poziom hałasu
przekracza poziom dopuszczalny w granicach administracyjnych miasta Kielce” (plan na lata
2015-2019) przyjęty uchwałą Rady Miasta Kielce Nr V/59/2015 z dnia 22 stycznia 2015 r.
Cele Polityki Ekologicznej Państwa w powiązaniu ze specyfiką województwa pozwalają na określenie
konkretnych wyzwań zawartych Programie ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego
na lata 2011–2015 z perspektywą do roku 2019. Są to przede wszystkim:
 w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:
– ochrona wód przed zanieczyszczeniem,
– ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem,
– ochrona
środowiska
przed
hałasem
i przed
oddziaływaniem
pól
elektromagnetycznych,
– radykalna poprawa gospodarowania odpadami,
– skuteczny nadzór nad instalacjami będącymi potencjalnymi źródłami awarii
przemysłowych powodujących zanieczyszczenie środowiska,
 w zakresie ochrony zasobów naturalnych:
– zachowanie bogatej różnorodności biologicznej,
– racjonalne użytkowanie zasobów leśnych,
– racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych,
– ochrona przed erozją oraz stosowanie dobrych praktyk rolnych oraz rekultywacja
terenów zdegradowanych i zdewastowanych przyrodniczo,
 w zakresie działań systemowych:
– zapewnienie, aby projekty wojewódzkich dokumentów strategicznych wszystkich
sektorów gospodarki poddawane były procedurze oceny oddziaływania na
środowisko i wyniki tej oceny były uwzględniane w ostatecznych wersjach tych
dokumentów,
– szersze przystępowanie przedsiębiorstw i instytucji do systemu EMAS12,
– doskonalenie struktur zarządzania środowiskiem w skali województwa,
58
opracowanie:
61-745 Poznań
– podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców, w tym kształtowanie
proekologicznych zachowań konsumenckich, prośrodowiskowych nawyków
i pobudzenia odpowiedzialności za stan środowiska, uczestniczenia w procedurach
prawnych i kontrolnych dotyczących ochrony środowiska oraz organizowania akcji
lokalnych służących ochronie środowiska,
– zwiększenie roli wojewódzkich placówek badawczych we wdrażaniu ekoinnowacji
w przemyśle oraz w produkcji wyrobów przyjaznych dla środowiska,
– przywrócenie właściwej roli planowania przestrzennego na obszarze całego
województwa,
w szczególności
miejscowych
planów
zagospodarowania
przestrzennego, które powinny być podstawą lokalizacji nowych inwestycji.
Część wymienionych wyzwań należy zaliczyć do istotnych z punktu widzenia projektu Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja. Zaznaczono je wytłuszczonym drukiem. Część
działań zawartych w projekcie Strategii będzie wpisywała się w te cele ochrony środowiska. Będą to
działania, których realizacja będzie wiązała się z:
 ograniczeniem emisji zanieczyszczeń do powietrza i hałasu poprzez usprawnienie układu
komunikacyjnego, rozwijanie transportu zbiorowego, sieci ścieżek i tras rowerowych,
 modernizacją źródeł ciepła w kierunku źródeł wysokosprawnych energetycznie, opartych
o paliwa ekologiczne,
odpadów,
 zmniejszeniem infiltracji zanieczyszczeń, w tym ścieków do gruntu poprzez modernizację i
rozbudowę infrastruktury wodno-ściekowej,
 ochrona zasobów i bioróżnorodności przyrodniczej miasta oraz zagospodarowanie i
prawidłowe utrzymanie miejsc cennych środowiskowo,
 edukacja przyrodnicza i ekologiczna mieszkańców.
Osobnym dokumentem na szczeblu krajowym/regionalnym jest Plan gospodarowania wodami na
obszarze dorzecza Wisły, który reguluje kwestie związane z ochroną wód powierzchniowych,
podziemnych oraz ekosystemów wodnych i wód zależnych. W planie tym określono cele
środowiskowe dla wód powierzchniowych i podziemnych.
Głównym celem środowiskowym dla wód powierzchniowych (wód naturalnych, zmienionych
i sztucznych) jest osiągnięcie co najmniej dobrego potencjału ekologicznego oraz utrzymanie co
najmniej dobrego potencjału chemicznego.
Główne cele środowiskowe dla wód podziemnych:
 zapobieganie dopływowi lub ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych,
 zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych,
 zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych,
 wdrożenie działań niezbędnych do odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego
trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego wskutek działalności człowieka,
Realizacja projektów zawartych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie
będzie stanowiła zagrożenia dla osiągnięcia w/w celów środowiskowych wynikających z Planu
gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Wynika to z tego, że:
 nie planuje się realizacji przedsięwzięć, których funkcjonowanie wiązałoby się ze znaczącą
emisją ścieków do środowiska, w tym ścieków przemysłowych,
 nie planuje się realizacji ujęć wód podziemnych,
 planuje się modernizację i budowę sieci kanalizacyjnych, które ograniczą możliwość
przenikania do środowiska ścieków nieoczyszczonych,
opracowanie:
61-745 Poznań
59

większość działań zawartych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce to projekty związane
z modernizacją już istniejących obiektów, a więc ich realizacja nie wpłynie na ilość i jakość
ścieków odprowadzanych z tych obiektów.
Na szczeblu województwa podstawowym dokumentem dotyczącym problematyki ochrony
środowiska jest program ochrony środowiska, który w przypadku województwa świętokrzyskiego
występuje pod nazwą Program Ochrony Środowiska dla Województwa Świętokrzyskiego21.
Program ten określa priorytety ekologiczne w zakresie polityki ochrony środowiska województwa
świętokrzyskiego do 2019 roku, jak również listy przedsięwzięć priorytetowych na lata 2011-2015.
W dokumencie zdefiniowano cele średniookresowe do 2019 roku dla następujących zagadnień:
 ochrona zasobów naturalnych (ochrona przyrody, ochrona i zrównoważony rozwój lasów,
racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi, ochrona powierzchni ziemi
i gospodarowanie zasobami geologicznymi),
 poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego (jakość powietrza, ochrona wód,
gospodarka odpadami, oddziaływanie hałasu, oddziaływanie pól elektromagnetycznych,
poważne awarie),
 kierunki działań systemowych – strategie i kierunki działań opisano jedynie dla edukacji
ekologicznej, dla pozostałych zagadnień strategię określono opisowo ze względu na mniejszą
rangę tych zagadnień w zakresie zarządzania na poziomie województwa.
Zaplanowane w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja cele i działania
strategiczne wpisują się w większość celów i kierunków działań polityki ekologicznej województwa
świętokrzyskiego do 2019 roku.
6.4
Podsumowanie
W wyniku analizy projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, należy
stwierdzić, że poszczególne działania wchodzące w skład tego dokumentu uwzględniają cele ochrony
środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, a w
szczególności na szczeblu województwa świętokrzyskiego i miasta Kielce.
21
Uchwała nr XII/211/11 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 12 października 2011 r. w sprawie przyjęcia „Programu ochrony
środowiska dla województwa świętokrzyskiego”
60
opracowanie:
61-745 Poznań
7 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
Analizowany projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja zawiera 4 cele
strategiczne, w ramach których wyróżniono łącznie 13 celów operacyjnych i w sumie 67 działań
strategicznych. Taka ilość działań powoduje możliwość wariantowania, polegającego na
nierealizowaniu niektórych działań na rzecz innych, przede wszystkim z przyczyn finansowych. Biorąc
pod uwagę użyteczność zaplanowanych działań, odnoszącą się do uwarunkowań strategicznych,
ekonomicznych, środowiskowych planowane działania mają charakter optymalny dla realizacji
ustalonej wizji rozwoju Kielc. Przy budowie tj. na etapie projektowania nowych inwestycji należy
rozważyć kilka wariantów tak, aby możliwy był wybór takiego, który w najmniejszym stopniu będzie
negatywnie oddziaływać na środowisko. Warianty alternatywne mogą być rozpatrywane pod
względem: lokalizacji, konstrukcji i technologii, organizacji czy też nie podjęcia realizacji
przedsięwzięcia, przy czym nie wdrożenie założeń Strategii Rozwoju Miasta Kielce spowoduje
pogarszanie się stanu i stopy życia mieszkańców, jak i pogarszanie stanu środowiska. Ponadto
Strategia Rozwoju Miasta Kielce przewiduje działania o charakterze ekologicznym, których realizacja
przyniesie w efekcie ograniczenie lub zmniejszenie oddziaływania na środowisko związanego z
planowanym rozwojem miasta.
O rozwiązaniach alternatywnych nie można więc mówić w kontekście ogólnej koncepcji projektu
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, ale na etapie wdrażania dokumentu
może się pojawić potrzeba lub celowość wariantowania, uwzględniająca:
 wybór innych od pierwotnie zakładanych funkcji dla poszczególnych obiektów lub obszarów,
 wybór lokalizacji przedsięwzięć,
 zmianę priorytetów (kolejność działań),
 wybór szczegółowych rozwiązań technicznych i architektonicznych, sposobów realizowania
działań (sposobu prowadzenia prac remontowych oraz używanych materiałów budowlanych
czy osprzętu technicznego itp.)
Metodologia opracowania prognozy nakazuje dokonanie propozycji rozwiązań alternatywnych
w stosunku do rozwiązań przewidywanych w projekcie dokumentu, które pozwoliłyby osiągnąć
zamierzone cele przy mniejszej skali oddziaływań na różne aspekty środowiska. Przy opracowaniu
niniejszej prognozy napotkano trudności przy określeniu rozwiązań alternatywnych do rozwiązań
zawartych w projektowanym dokumencie, wynikające z niedostatków wiedzy na temat planowanych
w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja działań.
Wyszczególnione w Strategii działania nie precyzują rodzaju projektów, zakresu przedsięwzięć, ich
kierunkowego przebiegu oraz terenu realizacji, w tym położenia względem obszarów chronionych.
Dokładne określenie oddziaływania działań inwestycyjnych przewidzianych do zrealizowania w
ramach przedmiotowego dokumentu, będzie można ocenić dopiero w oparciu o konkretne dane
projektowe i lokalizacyjne na etapie procedury oceny oddziaływania na środowisko i obszary Natura
2000 dla konkretnych przedsięwzięć. Działania inwestycyjne prowadzone w sąsiedztwie lub na
terenach objętych formami ochrony przyrody (w tym w granicach obszarów Natura 2000) będą
musiały być prowadzone w sposób, który nie będzie naruszał przedmiotu ich ochrony oraz nie będzie
wpływał znacząco negatywnie na integralność tych obszarów i w ramach przeprowadzonych (w miarę
takiej potrzeby) ocen oddziaływania na środowisko lub na obszary Natura 2000, zgodnie z przepisami
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…).
Działania przewidziane w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
mają tylko nieznaczny wpływ na analizowane aspekty środowiska, a większość ma charakter
neutralny, a spośród tych oddziałujących na środowisko, obserwuje się przewagę oddziaływań
pozytywnych, nad negatywnymi. Oceniając wpływ na różne elementy środowiska należy zauważyć,
opracowanie:
61-745 Poznań
61
że zmiany pozytywne będą „silne”, to znaczy istotne i zauważalne, podczas gdy prognozowane
zmiany negatywne będą raczej „słabe” (skala ich oddziaływania będzie okresowa i raczej niewielka).
Uwzględniając powyższe, należy więc stwierdzić, że poszukiwanie rozwiązań alternatywnych
(istotnych z punktu widzenia ograniczania oddziaływania na środowisko) jest bezcelowe, gdyż
zaproponowane działania pozwalają na realizację zakładanych celów przy niewielkich kosztach
środowiskowych.
Należy także podkreślić, że jednym z celów strategicznych projektu dokumentu jest poprawa stanu i
ochrona środowiska przyrodniczego Kielc („Zielone i czyste Kielce”).
Cześć proponowanych projektów może zaliczać się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko lub wyznaczać ramy późniejszych przedsięwzięć mogącym potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko. Analiza wariantowa tych przedsięwzięć zostanie
przeprowadzona na etapie procedur związanych z wydawaniem dla nich decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach.
8 Oddziaływanie na środowisko
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja przewiduje podejmowanie
działań (projektów), które będą wpływały na środowisko. Działania te to przede wszystkim zadania
inwestycyjne, które będą ingerować w środowisko głównie na etapie ich realizacji, powodując
przejściowe, odwracalne oddziaływania negatywne. Natomiast na etapie eksploatacji zrealizowane
inwestycje zasadniczo będą wpływać korzystnie na stan środowiska, choć zakłada się możliwość
realizacji przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko wymienionych
w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 z późniejszymi zmianami).
Oddziaływania związane z realizacją działań zapisanych projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja będą oddziaływaniami przejściowymi, odwracalnymi i wystąpią jedynie
w czasie prowadzonych robót. Ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko na etapie
realizacji poszczególnych zadań leży w gestii wykonawcy i dotyczą: sprzętu (hałas, emisja spalin
wycieki), organizacji prac (np. koordynacja prac w pasie drogowym, unikanie prac będących źródłem
znacznych, akustycznych oddziaływań negatywnych w porze wieczornej). Minimalizowaniu
oddziaływań negatywnych na środowisko będzie służyło przestrzegania obowiązujących zasad
w zakresie gospodarki odpadami.
Oddziaływania związane z funkcjonowaniem przedsięwzięć zrealizowanych w ramach planowanych
działań strategicznych będą zasadniczo wpływać korzystnie na stan środowiska. W przypadku
przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zakres i zasięg
oddziaływania będzie zamykał się na terenach, na których zostaną zrealizowane tego typu
przedsięwzięcia. Obowiązkiem inwestorów będzie dbanie o nieprzekraczanie standardów jakości
środowiska poza granicami tych terenów. Nadzór i szczegółowa analiza zakresu oddziaływania tych
przedsięwzięć na środowisko będzie przedmiotem postępowań w sprawie wydania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach, które są wymagane dla przedsięwzięć mogących potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko.
Przeprowadzenie szczegółowej analizy i oceny środowiskowej planowanych działań strategicznych
jest trudne lub niemożliwe do zrealizowania ze względu na niewystarczające dane na obecnym etapie
opracowywania dokumentu strategicznego. Możliwości i zasady realizacji poszczególnych działań
wskazanych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja (np. co do
zakresu i skali inwestycji, rozwiązań technologicznych, w tym chroniących środowisko) zostaną
62
opracowanie:
61-745 Poznań
przesądzone i sprecyzowanie na etapie konkretyzowania projektów inwestycyjnych i w ramach
przeprowadzanych (w miarę takiej potrzeby) ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko lub na
obszar Natura 2000, zgodnie z przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie (…). Działania inwestycyjne prowadzone na terenach objętych formami ochrony przyrody
(w tym w granicach obszarów Natura 2000) będą musiały być prowadzone w sposób, który nie będzie
naruszał przedmiotu ich ochrony oraz nie będzie wpływał znacząco negatywnie na integralność tych
obszarów.
Zestawienie działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja oraz ich identyfikacja (wykonana na podstawie dostępnych na obecnym
etapie opracowywania dokumentu danych) pod kątem czy są one przedsięwzięciami mogącymi
potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko lub czy wyznaczają ramy dla późniejszej realizacji
takich przedsięwzięć na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w
sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz.1397 z
późniejszymi zmianami) zamieszczono w poniższej tabeli.
opracowanie:
61-745 Poznań
63
Tabela 10. Klasyfikacja działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
Lp.
Działanie
Czy jest przedsięwzięciem mogącym znacząco
oddziaływać na środowisko
Czy wyznacza ramy późniejszych
przedsięwzięć mogącym znacząco
1
2
3
4
Cel strategiczny 1: Kielce przyjazne dla mieszkańców
Cel operacyjny 1. Rozwój oferty kulturalnej miasta tak, aby była dostępna dla różnych grup społecznych
1
Poprawa sytuacji lokalowej instytucji kultury
Może być przedsięwzięciem mogącym potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko jeżeli
projektowane w ramach działania inwestycje będą
spełniały kryteria, o których mowa w §3, ust. 1, pkt 55
Rozporządzenia RM
2
Wypracowanie zestawu produktów kulturalnych wysokiej jakości
tworzących ofertę kulturalną miasta
Nie jest, produkt kulturalny stanowią najczęściej
niematerialne usługi (koncerty, ekspozycje, spektakle,
eventy, gastronomia związana z danym regionem),
pamiątki.
Nie wyznacza
3
Organizowanie przedsięwzięć o charakterze kulturalnym dla grup
społecznych zagrożonych wykluczeniem, w celu ich
aktywizowania
Nie jest
Nie wyznacza
4
Stworzenie oferty działań dającej możliwość aktywnego udziału
w kulturze i współkreowania działań kulturalnych
Nie jest
Nie wyznacza
5
Rozwój wydarzeń kulturalnych o charakterze ogólnopolskim
Nie jest
Nie wyznacza
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
Nie wyznacza
Cel operacyjny 2. Poprawa dostępności żłobków i przedszkoli
6
Zwiększenie dostępności miejsc w przedszkolach tak, aby
zwiększył się odsetek dzieci objętych wychowaniem
przedszkolnym
64
opracowanie:
61-745 Poznań
Lp.
Działanie
1
2
3
4
7
Zwiększenie dostępności miejsc w żłobkach tak, aby mogły
korzystać z nich zainteresowane rodziny posiadające dzieci w tym
wieku
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
Cel operacyjny 3. Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych i seniorów
8
Likwidacja barier architektonicznych utrudniających poruszanie
się po mieście oraz odpowiednia lokalizacja mebli miejskich (np.
ławek) pozwalająca na odpoczynek dla osób z trudnościami w
poruszaniu się
Nie jest
Nie wyznacza
9
Wzmacnianie aktywności społecznej i integracji seniorów i osób
niepełnosprawnych poprzez dostosowanie oferty wydarzeń
kulturalnych, sportowych, edukacyjnych do ich potrzeb
Nie jest
Nie wyznacza
10
Rozwój sieci i oferty klubów seniora oraz ośrodków wsparcia
dziennego dla osób chorych na chorobę Alzheimera, Parkinsona
Nie jest
Nie wyznacza
11
Rozwój usług opiekuńczych w domach osób niepełnosprawnych i
starszych
Nie jest
Nie wyznacza
12
Prowadzenie kampanii społecznych upowszechniających prawa,
potrzeby i zasoby osób starszych i niepełnosprawnych oraz idee
integracji społecznej
Nie jest
Nie wyznacza
13
Rozwijanie infrastruktury pomocy instytucjonalnej działającej na
rzecz osób z niepełnosprawnością
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
14
Wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy dla osób
niepełnosprawnych z wykorzystaniem środków PFRON i
możliwości tworzonych przez ekonomię społeczną
Nie jest
Nie wyznacza
opracowanie:
61-745 Poznań
65
Lp.
Działanie
1
2
3
4
15
Podnoszenie kompetencji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w
celu osiągnięcia samodzielności
Nie jest
Nie wyznacza
Cel operacyjny 4. Profilaktyka zdrowotna dla mieszkańców Kielc
16
Programy szczepień ochronnych dla dzieci, młodzieży oraz
seniorów
Nie jest
Nie wyznacza
17
Współpraca z placówkami ochrony zdrowia i uczelniami
wyższymi w zakresie B+R dotyczącego chorób nowotworowych
Nie jest
Nie wyznacza
Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
19
Rozwój budownictwa społecznego
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
20
Wsparcie rozwoju oferty budownictwa jedno- i wielorodzinnego
poprzez odpowiednią politykę lokalizacyjną miasta z
wykorzystaniem nieruchomości miejskich
Nie jest
Może wyznaczać, jeżeli w wyniku
prowadzonego wsparcia powstaną
inwestycje spełniające kryteria, o których
mowa w §3, ust. 1, pkt 53 Rozporządzenia
RM
Cel operacyjny 5. Zwiększenie dostępności mieszkań
18
66
opracowanie:
61-745 Poznań
Lp.
Działanie
1
2
3
4
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
21
Rozwijanie infrastruktury mieszkań chronionych/lokali
aktywizujących dla osób starszych
Cel strategiczny 2: Kielce atrakcyjne dla biznesu, osób przedsiębiorczych i kreatywnych
Cel operacyjny 1. Stworzenie warunków do zwiększenia zainteresowania inwestorów miastem i rozwoju przedsiębiorczości
spełniały kryteria, o których mowa w §3, ust. 1, pkt 7,
60, 68, 79 Rozporządzenia RM
Może wyznaczać, jeżeli w wyniku rozwoju
oferty inwestycyjnej powstaną inwestycje
spełniające kryteria, o których mowa w §3,
ust. 1, pkt 52 Rozporządzenia RM
Nie jest
Nie wyznacza
22
Rozwój oferty uzbrojonych i przygotowanych terenów
inwestycyjnych pod aktywizację gospodarczą
23
Wypracowanie programu zachęt dla nowych i już obecnych w
Kielcach przedsiębiorców (podatki i ulgi w zakresach prawa
lokalnego) w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy
24
Opracowanie i wdrożenie strategii promocji gospodarczej Kielc z
uwzględnieniem przyciągania inwestorów zewnętrznych i
promowania przedsiębiorczości lokalnej
Nie jest
Może wyznaczać, jeżeli w wyniku promocji
gospodarczej powstaną inwestycje
25
Stworzenie strategii Marki Kielce koordynującej działania
promocyjne miasta we wszystkich obszarach oraz Budowa
Systemu Informacji Wizualnej w mieście
Nie jest
Nie wyznacza
26
Rozwój wielofunkcyjnego terenu aktywności gospodarczej w
północnej części miasta poprzez rozbudowę infrastruktury KPT
obejmującej uzbrojenie kolejnych gruntów i budowę nowych
obiektów kubaturowych (inkubatorów i hal produkcyjnych)
52, 55, 60, 68, 79 Rozporządzenia RM
Nie wyznacza, kompleks KPT położony jest
przy ul. Karola Olszewskiego 6, w północnej,
przemysłowej części Kielc, gdzie nie
występują obszary objęte formami ochrony
przyrody.
opracowanie:
61-745 Poznań
67
Lp.
Działanie
1
2
3
4
Nie jest
Nie wyznacza
Nie jest
usług wspierających działalność
gospodarczą powstaną inwestycje
27
Identyfikacja i rozwój specjalizacji parku technologicznego pod
kątem wykorzystania endogenicznych potencjałów miasta i
regionu, w tym branży IT i branż kreatywnych oraz
internacjonalizacja inicjatyw parkowych
28
Rozwój usług wspierających innowacyjną działalność
gospodarczą, takich jak rozwój nowych produktów i usług,
mechanizmy finansowania, internacjonalizacja
29
Określenie specjalizacji gospodarczych Miasta Kielce i
zaproponowanie koncepcji ich rozwoju
Nie jest
usług wspierających działalność
gospodarczą powstaną inwestycje
ust. 1, pkt 52, 55 Rozporządzenia RM
30
Wzmocnienie pozycji Targów Kielce na arenie krajowej i
międzynarodowej
Nie jest
Nie wyznacza
31
Realizacja programu rozwoju przedsiębiorczości akademickiej
oraz opracowanie programu wspierającego aktywność
zawodową ludzi młodych
Nie jest
Nie wyznacza
32
Promocja i wspieranie podejmowania inicjatyw gospodarczych
wśród grup defaworyzowanych (m.in. poprzez program zlecania
niektórych działań np. spółdzielniom socjalnym)
Nie jest
Nie wyznacza
Cel operacyjny 2. Wykorzystanie potencjału turystycznego Kielc i regionu
68
opracowanie:
61-745 Poznań
Lp.
Działanie
1
2
3
4
33
Opracowanie „Planu rozwoju turystyki w Kielcach” i współpraca z
przedsiębiorcami z branży turystycznej
Nie jest
Może wyznaczać, jeżeli w wyniku realizacji
planu rozwoju turystyki powstaną
inwestycje spełniające kryteria, o których
mowa w §3, ust. 1, pkt 50 Rozporządzenia
RM
34
Wdrożenie pakietu działań promocyjnych i informacyjnych
związanego z uczestnictwem w międzynarodowych targach
turystycznych dotyczących Kielc jako celu wizyt turystycznych
Nie jest
Nie wyznacza
35
Przygotowanie i wdrożenie planu rozwoju cyklicznych festiwali i
innych wydarzeń kulturalnych finansowanych lub
współfinansowanych ze środków publicznych
Nie jest
Nie wyznacza
36
Opracowanie i wdrożenie – we współpracy z podmiotami
zewnętrznymi, pakietów turystycznych sprofilowanych pod
poszczególne grupy potencjalnych turystów (np. rodziny z
dziećmi, wycieczki szkolne, osoby starsze)
Nie jest
Nie wyznacza
37
Przygotowanie i wdrożenie nowego estetycznego i
funkcjonalnego systemu informacji przestrzennej i turystycznej,
w tym co najmniej dwujęzycznych drogowskazów, tabliczek na
zabytkach oraz tablic z mapami turystycznymi
Nie jest
Nie wyznacza
38
Rozwinięcie kształcenia zawodowego pod kątem usług
turystycznych
Nie jest
Nie wyznacza
Cel operacyjny 3. Zwiększenie zewnętrznej dostępności oraz wewnętrznej spójności komunikacyjnej Kielc
39
Poprawienie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej miasta
opracowanie:
61-745 Poznań
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
69
Lp.
Działanie
1
2
3
4
Rozporządzenia RM
Może wyznaczać, jeżeli w wyniku realizacji
działania powstaną inwestycje spełniające
kryteria, o których mowa w §3, ust. 1, pkt
52. 53, 55 Rozporządzenia RM
spełniały kryteria, o których mowa w §3, ust. 1, pkt
58, 60 Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
40
Redukcja zatorów komunikacyjnych oraz otwarcie
komunikacyjne kluczowych terenów rozwojowych i
inwestycyjnych
41
Poprawa jakości infrastruktury zwiększającej mobilność
mieszkańców
42
Rozwijanie transportu zbiorowego poprzez realizację nowych
połączeń w obszarze funkcjonalnym Miasta Kielce
Nie jest
Nie wyznacza
43
Rozwijanie spójnej sieci ścieżek/tras rowerowych w mieście i
obszarze funkcjonalnym
Nie jest
Nie wyznacza
Cel strategiczny 3: Zielone i czyste Kielce
Cel operacyjny 1. Podniesienie jakości rozwiązań infrastrukturalnych w celu zwiększenia ich ekologiczności oraz bezpieczeństwa mieszkańców
44
Sukcesywna modernizacja i rozbudowa infrastruktury wodnościekowej, która zapewni mieszkańcom w większym stopniu
dostęp do wody wodociągowej, bezpieczne dla środowiska
odprowadzanie ścieków oraz prawidłowe oczyszczanie ścieków
45
Budowa i przebudowa kanalizacji deszczowej tak, aby drogi
urządzone w Kielcach miały prawidłowy system odprowadzania i
oczyszczania wody deszczowej
70
68, 77, 79 Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
opracowanie:
61-745 Poznań
Lp.
Działanie
1
2
3
4
Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
46
Działania mające na celu ochronę mieszkańców przed
podtopieniami oraz powodzią
47
Poprawa stanu jakości powietrza – realizacja Programu Ochrony
Powietrza poprzez realizację Programu Ograniczenia Niskiej
Emisji
Nie jest
Nie wyznacza
48
Termomodernizacja, sukcesywna modernizacja oraz promocja
działań mających na celu efektywne wykorzystanie energii
Nie jest
Nie wyznacza
49
Modernizacja oświetlenia ulicznego i sygnalizacji świetlnej na
efektywne i ekologiczne
Nie jest
Nie wyznacza
50
Rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczej w celu poprawy
bezpieczeństwa energetyki cieplnej
34 Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
51
Działania mające na celu ograniczenie ilości odpadów
kierowanych do unieszkodliwiania poprzez składowanie, wzrost
ilości odpadów poddanych odzyskowi w tym recyklingowi, rozwój
selektywnej zbiórki odpadów
80, 81 Rozporządzenia RM
Nie wyznacza
Cel operacyjny 2. Ochrona i promocja walorów przyrodniczych oraz rozbudowa strefy rekreacyjnej bazującej na atrakcyjności przyrodniczej miasta
52
Promocja aktywnego wykorzystania zasobów przyrodniczych
Kielc
Nie jest
Nie wyznacza
53
Działania edukacyjne i promocyjne związane z dziedzictwem
geologicznym miasta
Nie jest
Nie wyznacza
54
Założenie i prowadzenie Ogrodu Botanicznego
Nie jest
Nie wyznacza
opracowanie:
61-745 Poznań
71
Lp.
Działanie
1
2
3
4
55
Zwiększenie zakresu działań pielęgnacyjnych zieleni miejskiej i
wykorzystania nowych technik w tym zakresie
Nie jest
Nie wyznacza
56
Edukacja przyrodnicza i ekologiczna mieszkańców przy
wykorzystaniu tworzonych przyrodniczych i ekologicznych
ścieżek dydaktycznych wraz z infrastrukturą towarzyszącą
(elementy małej architektury) w miejscach cennych przyrodniczo
oraz ważnych z punktu widzenia ochrony środowiska
Nie jest
Nie wyznacza
57
Ochrona zasobów i bioróżnorodności przyrodniczej miasta oraz
zagospodarowanie i prawidłowe utrzymanie miejsc cennych
środowiskowo wraz z zachowaniem na obecnym poziomie ich
wartości przyrodniczych
Nie jest
Nie wyznacza
Cel strategiczny 4: Kielce nowocześnie zarządzane
Cel operacyjny 1. Wprowadzenie systemu strategicznego zarządzania rozwojem miasta
58
Przydzielenie odpowiedzialności organizacyjnej za realizację
zadań strategicznych
Nie jest
Nie wyznacza
59
Powołanie Komitetu Strategicznego kierującego realizacją,
koordynacją i finansowaniem działań strategicznych
Nie jest
Nie wyznacza
60
Wprowadzenie systemu zarządzania projektami w mieście
Nie jest
Nie wyznacza
61
Rozwój współpracy metropolitalnej w ramach Kieleckiego
Obszaru Funkcjonalnego i realizacja strategii rozwoju tego
obszaru
Nie jest
Nie wyznacza
Nie jest
Nie wyznacza
Cel operacyjny 2.: Rozwój systemu zintegrowanego zarządzania
62
Budowa otwartej platformy zintegrowanego zarządzania
zrównoważonym rozwojem, bezpieczeństwem oraz usługami
inteligentnego Miasta z wykorzystaniem Miejskiego Systemu
Informacji Przestrzennej
72
opracowanie:
61-745 Poznań
Lp.
Działanie
1
2
3
4
Nie jest
Nie wyznacza
63
Włączenie do systemu jednostek organizacyjnych Miasta
mających szczególne znaczenie w efektywnym zarządzaniu
zrównoważonym rozwojem
Cel operacyjny 3.: Poprawa jakości usług publicznych
64
Stworzenie katalogu jakości usług publicznych oferowanych przez
Urząd Miasta i udostępnienie ich online
Nie jest
Nie wyznacza
65
Opracowanie i wdrożenie standardów usług publicznych
świadczonych przez urząd miasta
Nie jest
Nie wyznacza
66
Regularny monitoring jakości usług publicznych i satysfakcji
klientów
Nie jest
Nie wyznacza
67
Stałe zwiększanie liczby e-usług publicznych dostępnych dla
mieszkańców Kielc
Nie jest
Nie wyznacza
Źródło: opracowanie własne.
Podsumowując powyższe zestawienie działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, należy
zauważyć że planowane działania w większości nie będą przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko. Niektóre z nich można
zaklasyfikować do kategorii przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których przeprowadzenie oceny oddziaływ ania
przedsięwzięcia na środowisko może być wymagane tj. o których mowa w art. 59 ust.1 pkt. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wymienionych w § 3 rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 9 listopada 2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych
z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 ze zm.). Są to przede wszystkim:
 działania w zakresie infrastruktury komunikacyjnej (m.in. budowa i przebudowa dróg różnych kategorii);
 działania w zakresie infrastruktury technicznej (instalacji wodociągowej, kanalizacji sanitarnej i deszczowej, sieci ciepłowniczej, infrastruktury
chroniącej przed podtopieniami i powodzią);
 działania w zakresie gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej;
 działania w zakresie gospodarki odpadami - rozwój selektywnej zbiórki odpadów, ograniczenie ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwiania
poprzez składowanie;
 działania w zakresie obiektów kubaturowych (placówki edukacyjne, budownictwo mieszkaniowe, usługowe);
opracowanie:
61-745 Poznań
73

74
działania inwestycyjne obejmujące zagospodarowanie lokalnych zasobów przyrodniczych na cele rekreacyjne i turystyczne (ścieżki dydaktyczne,
rowerowe, rozwój bazy turystycznej i rekreacyjnej).
opracowanie:
61-745 Poznań
8.1
Etap realizacji zadań
Na obszarze objętym opracowaniem Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
występują liczne formy ochrony przyrody w rozumieniu art. 6, ust. 1, pkt. 2-9 ustawy z dnia 16
kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r., poz. 627 ze zm.), w tym obszary Natura 2000.
Niektóre z planowanych do realizacji działań (m.in. budowa i przebudowa infrastruktury
komunikacyjnej, sieci wodno-kanalizacyjnej i ciepłowniczej, obiektów kubaturowych) będą
kwalifikowały się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko lub
będą wyznaczały ramy do realizacji takich przedsięwzięć. Wykazane w projekcie Strategii Rozwoju
Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja działania nie precyzują lokalizacji planowanych
przedsięwzięć, w tym wobec obszarów chronionych, ich zakresu, skali, rodzaju technologii, na
podstawie których można by ocenić oddziaływanie na środowisko. W każdym przypadku
przedsięwzięcia znacząco oddziaływującego na środowisko, w tym w szczególności na obszary
chronione, czy Natura 2000, konieczne będzie, przeprowadzenie odrębnego postępowania
dotyczącego oddziaływania inwestycji (obiektu) na środowisko, które przesądzi, czy jego realizacja
jest w danych warunkach środowiskowych dozwolona, a jeżeli tak to pod jakimi uwarunkowaniami.
Głównym zagrożeniem dla celów i przedmiotów ochrony obszarów chronionych, w tym sieci Natura
2000, oraz ich integralności są działania prowadzone bezpośrednio na ich terenie. W dokumencie
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie określono gdzie będą
realizowane poszczególne działania, nie znana jest ich lokalizacja względem obszarów chronionych.
Przy planowaniu tych inwestycji zostaną uwzględnione warunki ochrony wynikające z aktów prawa
miejscowego właściwych dla poszczególnych form ochrony przyrody (wymienione w rozdziale 3.10).
Ponadto odnośnie obszarów Natura 2000, których fragmenty znajdują się w granicach miasta Kielce,
ustanowiono plany zadań ochronnych (pzo), które oprócz ww. przepisów wynikających z ustawy
określają działania ochronne dla tych obszarów. Celami działań ochronnych są m.in.:
 Poprawa stanu siedliska
 Przeciwdziałanie sukcesji (zarastaniu przez gatunki drzew i krzewów)
 Powiększenie areału siedliska
 Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców
 Utrzymanie właściwych stosunków wodnych
 Niedopuszczenie do eutrofizacji
 Uzupełnienie stanu wiedzy o przedmiocie ochrony i o uwarunkowaniach jego ochrony oraz
podjęcie stosownych działań w oparciu o nowe dane
 Odbudowa poprawnej struktury florystycznej charakterystycznej dla siedliska
 Prowadzenie gospodarki leśnej z uwzględnieniem ochrony siedliska
 Utrzymanie starszych drzewostanów
 Zwiększenie zasobów martwych/obumierających drzew
 Przeciwdziałanie zmianom reżimu wodnego mogącym doprowadzić do degradacji struktury i
funkcji siedlisk
 Utrzymywanie odpowiednich warunków świetlnych
 Ochrona miejsc zimowania gatunków zwierząt
 Zachowanie obecnej struktury i funkcji siedliska gatunku
Dodatkowo przy realizacji działań zaplanowanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja należy wziąć pod uwagę zakazy wymienione w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627 ze zm.)
- dla rezerwatów przyrody wymienionych w art. 15, ust. 1
- dla parków krajobrazowych wymienionych w art. 17, ust. 1
opracowanie:
61-745 Poznań
75
- dla obszarów chronionego krajobrazu wymienionych w art. 24, ust. 1
- dla pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu
przyrodniczo-krajobrazowego wymienionych w art. 45, ust. 1
- w stosunku do stref ochrony – art. 60 ust. 6
Zgodnie z art. 33, ust. 1 ustawy o ochronie przyrody zaplanowane w Strategii Rozwoju Miasta Kielce
na lata 2007-2020. Aktualizacja działania nie będą osobno lub w połączeniu z innymi działaniami,
znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności:
1) pogorszać stanu siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których
ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub
2) wpływać negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub
3) pogorszać integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.
Realizacja przedsięwzięć na terenie lub w sąsiedztwie obszarów chronionych będzie poprzedzana
rozpoznaniem pozwalającym na respektowanie zakazów oraz realizację działań w zakresie czynnej
ochrony ekosystemów. Prace budowlane, ziemne, remontowe, itp. będą realizowane w taki sposób,
żeby nie mieć wpływu na cele i przedmioty ochrony obszarów chronionych, w tym sieci Natura 2000.
W uzasadnionych przypadkach, zgodnie z art. 15, pkt. 4, 5 i 34, art. 60 ust. 7 ustawy o ochronie
przyrody, właściwy organ ochrony środowiska może zezwolić na obszarach chronionych na
odstępstwa od zakazów (jeżeli takie zezwolenie nie zostało wcześniej uzyskane).
Pozytywne oddziaływania na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 wynikać będą z realizacji
działań postulowanych w celu strategicznym 3 Zielone i czyste Kielce. Zaliczyć do nich można
zmniejszenie obciążeń środowiska dzięki rozwojowi i modernizacji infrastruktury komunalnej,
termomodernizacji, ograniczeniu ilości odpadów deponowanych na składowisku, zwiększeniu
świadomości ekologicznej i edukacji przyrodniczej mieszkańców.
Oddziaływanie działań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja na cele i przedmioty ochrony obszarów sieci Natura 2000 oraz jego integralność na
etapie ich realizacji będzie można określić po przesądzeniu szczegółowej lokalizacji i sprecyzowaniu
zakresu i skali inwestycji, rozwiązań technologicznych, których wybór będzie poprzedzony
szczegółową analizą możliwych odziaływań na siedliska i gatunki chronione.
Wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego będą miały projekty i zadania związane
z prowadzeniem prac budowlanych lub remontowych. Pozostałe zadania nie będą miały wpływu na
stan jakości powietrza atmosferycznego.
Wpływ ten na etapie budowy/przebudowy/remontu będzie związany bezpośrednio z przyjętą
technologią robót oraz z fazą inwestycji. Podczas budowy zagrożenie dla powietrza atmosferycznego
będą stanowiły zanieczyszczenia pochodzące z:
 eksploatacji sprzętu wykorzystywanego podczas budowy,
 terenów składowych,
 prowadzenia robót ziemnych.
Określenie skali oddziaływania i zasięgu występowania określonych stężeń danej substancji w celu
oceny jakości powietrza według obowiązujących standardów nie jest możliwe, ani celowe. Z punktu
widzenia prawa stosunkowo krótkotrwałe oddziaływanie związane z pracami budowlanymi nie
podlega normowaniu (w ramach którego można ustalić wielkość emisji dopuszczalnej), ale przecież
nie jest obojętne dla ludzi przebywających w pobliżu, szczególnie mieszkańców okolicznych domów.
W celu ograniczenia negatywnego wpływu sprzętu i środków transportu na środowisko należy zadbać
o ich prawidłową eksploatację i właściwą konserwację. Maszyny i pojazdy nie powinny być
76
opracowanie:
61-745 Poznań
przeciążane oraz eksploatowane na najwyższych obrotach silników, gdyż zwiększa to emisję spalin.
Sprzęt używany podczas robót powinien spełniać wymagania, odnośnie ochrony przed hałasem
i gazami spalinowymi, podane w przedmiotowych rozporządzeniach i normach. Przepisy polskiego
prawa określające standardy jakości powietrza atmosferycznego oraz dopuszczalne wielkości emisji z
niektórych instalacji wykluczają możliwość realizacji przedsięwzięć wykazujących ponadnormatywne
oddziaływanie na jakość powietrza atmosferycznego.
Aktualizacja na powietrze atmosferyczne na etapie ich realizacji będzie miało charakter
bezpośredni, krótkoterminowy, chwilowy, odwracalny, od neutralnego do negatywnego (w
zależności od działania).
8.1.3 Hałas
Wpływ na stan klimatu akustycznego będą miały działania związane z prowadzeniem prac
budowlanych lub remontowych. Pozostałe działania nie będą miały wpływu na stan jakości klimatu
akustycznego.
W większości robót budowlanych/remontowych wykorzystywany będzie sprzęt stanowiący źródło
hałasu i drgań (maszyny budowlane oraz środki transportu). Emitowany hałas będzie oddziaływał na
okolicznych mieszkańców oraz ludzi przebywających chwilowo w rejonie inwestycji.
Urządzenia stosowane przy pracach powinny spełniać kryteria dotyczące ich mocy akustycznej,
wynikające z przepisów prawa. Obecnie w tym względzie obowiązuje Rozporządzenie Ministra
Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na
zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202,
z późniejszymi zmianami). Normy obowiązujące dla urządzeń nowych mają na celu ochronę słuchu
pracowników, a także osób postronnych. Spełnianie tych kryteriów nie spowoduje całkowitej
eliminacji oddziaływań hałasowych na terenach otaczających plac budowy, należy jednak pamiętać,
że proces budowlany będzie ograniczony w czasie, a po jego zakończeniu wszystkie niedogodności (w
tym akustyczne) ustaną.
W celu ograniczenia oddziaływań powodowanych hałasem, użytkowanie sprzętu powinno odbywać
się tylko w porze dziennej a czas pracy urządzeń szczególnie hałaśliwych należy ograniczać do
minimum wymaganego technologią. Ograniczenie emitowanego hałasu oraz wibracji można także
osiągnąć poprzez:
 obudowę części lub całości maszyny osłonami akustycznymi,
 zastosowanie elementów amortyzujących, np. elastycznych podkładek,
 zastosowanie wysokiej jakości tłumików w silnikach spalinowych.
Oddziaływanie planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja działań na klimat akustyczny na etapie ich realizacji będzie miało charakter
8.1.4 Roślinność
Realizacja poszczególnych działań, zwłaszcza związanych z prowadzeniem prac budowlanych czy
remontowych, może wymagać wycinki drzew lub krzewów kolidujących z inwestycjami. Należy dążyć
do zachowania jak największej ilości roślinności. Aktualnie, z uwagi na jedynie ramowy charakter
działań zawartych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, nie ma
możliwości jednoznacznego stwierdzenia czy będzie zachodziła konieczność wycinki drzew lub
krzewów. Z całą pewnością, przed realizacją konkretnych projektów, jeżeli okaże się, że konieczna
jest wycinka drzew lub krzewów, prowadzący prace uzyska pozwolenie na wycinkę zgodnie z art. 83
Ustawy o ochronie przyrody.
opracowanie:
61-745 Poznań
77
Z całą pewnością realizacja części działań będzie prowadzona w części w bezpośrednim sąsiedztwie
drzew i krzewów. Drzewa, które znajdą się w bezpośredniej bliskości wykopu lub drogi dojazdowej do
niego mogą być zagrożone. Do podstawowych zagrożeń należą:
 możliwość mechanicznego uszkadzanie pni drzew,
 możliwość mechanicznego uszkadzania płytko usytuowanych korzeni drzew,
 możliwość przesuszanie lub przemarzania korzeni,
 możliwość nadmiernego zagęszczenia gruntu poprzez maszyny i pojazdy.
Podczas organizacji placu budowy oraz robót ziemnych należy pamiętać, że strefa odpowiadająca
powierzchni rzutu korony drzewa, powiększonemu o 20%, powinna podlegać ochronie ze względu na
to, iż w jej zasięgu znajdują się aktywne korzenie, zaopatrujące drzewo w wodę i składniki odżywcze.
W obrębie tej strefy należy ograniczyć prace do niezbędnego minimum. A w przypadku wystąpienia
konieczności ich przeprowadzenia należy wykonywać je z daleko idącą ostrożnością, eliminując np.
sprzęt ciężki. W celu ochrony drzew przed ewentualnym uszkodzeniem, podczas prowadzenia robót
należy:
 osłaniać pnie drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie przeprowadzanych robót
ziemnych – do tego celu można wykorzystać tkaninę jutową, maty słomiane lub trzcinowe
oraz deski połączone drutem,
 roboty ziemne w obrębie systemu korzeniowego, w miarę możliwości, wykonywać ręcznie
(zgodnie z art. 82 Ustawy o ochronie przyrody),
 odsłonięte korzenie drzew, w celu zabezpieczenia przed nadmiernym wysuszeniem (lato) lub
przemarznięciem (zima) osłaniać matami ze słomy, tkanin workowatych lub torfem,
 zadbać o to, aby bezpośrednio pod koronami drzew nie były składowane materiały
budowlane oraz ziemia z wykopów, gdyż uniemożliwia to wymianę gazową między
powietrzem i glebą, co w konsekwencji może doprowadzić do zamierania i gnicia korzeni;
ponadto wody opadowe mogą wypłukiwać z materiałów budowlanych (cement, wapno)
zanieczyszczenia szkodliwe dla roślinności.
Najbardziej niebezpieczne dla roślin jest wykonywanie prac ziemnych latem (przesuszenie) oraz zimą
(przemarznięcie). Najbezpieczniej jest prowadzić te prace, gdy rośliny znajdują się w okresie
spoczynku. Zaleca się zatem by, w miarę możliwości prace związane z wykonaniem projektowanych
przedsięwzięć były prowadzone w okresie spoczynku drzew. Zwłaszcza w miejscach, w których
drzewa znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych do wykonania obiektów.
Wszelkie prace w sąsiedztwie lub na terenach zielonych będą poprzedzone, w uzasadnionych
przypadkach, inwentaryzacją przyrodniczą mającą na celu stwierdzenie występowania w obrębie tych
terenów gatunków chronionych roślin, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia
9 października 2014 roku w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z 2014 r., poz. 1409). W
przypadku stwierdzenia występowania takich gatunków roślin będą stosowane sposoby ochrony, o
których mowa w §8, a także stosowane zakazy o których mowa w §6 i §7, tego rozporządzenia.
Zgodnie z art. 56 ustawy o ochronie przyrody właściwe organy ochrony środowiska mogą zezwolić
w stosunku do gatunków chronionych w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, jeżeli nie są
szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie ochrony dziko występujących populacji
chronionych gatunków roślin, zwierząt lub grzybów na odstępstwa od wymienionych zakazów.
terenów gatunków chronionych grzybów, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 9 października 2014 roku w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz. U. 2014, poz. 1408). W
przypadku stwierdzenia występowania takich gatunków grzybów będą stosowane sposoby ochrony,
o których mowa w §8, a także stosowane zakazy o których mowa w §6 i §7, tego rozporządzenia.
78
opracowanie:
61-745 Poznań
Aktualizacja działań na roślinność na etapie ich realizacji będzie miało charakter bezpośredni lub
pośredni, krótkoterminowy lub stały (w przypadku wycinki drzew), chwilowy, odwracalny, od
neutralnego do negatywnego (w zależności od działania). Z uwagi na brak ustaleń odnośnie
lokalizacji, zakresu i skali, a także technologii wykonania ich wybór będzie determinowany
osiągnięciem pozytywnego lub co najmniej neutralnego wpływu na gatunki roślin i grzybów objęte
ochroną gatunkową, a w uzasadnionych przypadkach przeprowadzeniem inwentaryzacji
przyrodniczych.
Działania planowane w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będą
realizowane w całości w przestrzeni miejskiej. Występowanie zwierząt, zwłaszcza gatunków
chronionych jest w takiej przestrzeni ograniczone, ze względu na stałą, obecność człowieka oraz
znaczące ograniczenie terenów zielonych. Różnorodność biologiczna w przestrzeni miejskiej jest
ograniczona, uformowana antropogeniczne. Większe skupiska zieleni pochodzenia naturalnego
praktycznie nie występują. W związku z tym prace budowlane, remontowe, adaptacyjne nie będą
stanowiły zagrożenia dla zwierząt czy różnorodności biologicznej.
terenów gatunków chronionych zwierząt, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 6 października 2014 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2014, poz. 1348). W
przypadku stwierdzenia występowania takich gatunków zwierząt będą stosowane sposoby ochrony,
o których mowa w §10, a także stosowane zakazy o których mowa w §7, §8 i §9 tego rozporządzenia
oraz zakazy określone w art. 52 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013
poz. 627). Zgodnie z art. 56 ustawy o ochronie przyrody właściwe organy ochrony środowiska mogą
zezwolić w stosunku do gatunków chronionych w przypadku braku rozwiązań alternatywnych,
jeżeli nie są szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie ochrony dziko występujących
populacji chronionych gatunków roślin, zwierząt lub grzybów na odstępstwa od wymienionych
zakazów.
Z uwagi na zlokalizowanie w mieście dwóch obszarów chronionego krajobrazu obszaru planuje się
zachowanie zakazów ich dotyczących, o których mowa w Uchwałach Sejmiku Województwa
Świętokrzyskiego, przytoczonych w rozdziale 3.10. Ponadto przewiduje się przestrzeganie ustaleń
w/w uchwał dotyczących działań w zakresie czynnej ochrony ekosystemów, również przytoczonych w
rozdziale 3.10.
Na terenie Kielc znajduje się jeden park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy, dla
którego ustanowiono plan ochrony. Cele ochrony parku i zakazy wymieniono w rozdziale 3.10.
Realizacja działań w sąsiedztwie terenów objętych ochroną będzie poprzedzana rozpoznaniem
pozwalającym na respektowanie w/w zakazów oraz realizację działań w zakresie czynnej ochrony
ekosystemów.
Na terenie Kielc zlokalizowanych jest 5 rezerwatów przyrody. Zgodnie z art. 15, ust. 1 Ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 627
z późniejszymi zmianami) w rezerwatach przyrody zabrania się:
1) Budowy lub przebudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, z wyjątkiem
obiektów i urządzeń służących celom rezerwatu przyrody.
2) (uchylony).
3) Chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, zbierania lub niszczenia jaj,
postaci młodocianych i form rozwojowych zwierząt, umyślnego płoszenia zwierząt
kręgowych, zbierania poroży, niszczenia nor, gniazd, legowisk i innych schronień
zwierząt oraz ich miejsc rozrodu.
opracowanie:
61-745 Poznań
79
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
20)
21)
22)
23)
24)
25)
26)
80
Polowania, z wyjątkiem obszarów wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach
ochronnych ustanowionych dla rezerwatu przyrody.
Pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin oraz grzybów.
Użytkowania, niszczenia, umyślnego uszkadzania, zanieczyszczania i dokonywania zmian
obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów i składników przyrody.
Zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków, jeżeli zmiany te nie służą ochronie
przyrody.
Pozyskiwania skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin
i zwierząt, minerałów i bursztynu.
Niszczenia gleby lub zmiany przeznaczenia i użytkowania gruntów.
Palenia ognisk i wyrobów tytoniowych oraz używania źródeł światła o otwartym
płomieniu, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
Prowadzenia działalności wytwórczej, handlowej i rolniczej, z wyjątkiem miejsc
wyznaczonych w planie ochrony.
Stosowania chemicznych i biologicznych środków ochrony roślin i nawozów.
Zbioru dziko występujących roślin i grzybów oraz ich części, z wyjątkiem miejsc
wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Połowu ryb i innych organizmów wodnych, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie
ochrony lub zadaniach ochronnych.
Ruchu pieszego, rowerowego, narciarskiego i jazdy konnej wierzchem, z wyjątkiem
szlaków i tras narciarskich wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
Wprowadzania psów na obszary objęte ochroną ścisłą i czynną, z wyjątkiem miejsc
wyznaczonych w planie ochrony, psów pasterskich wprowadzanych na obszary objęte
ochroną czynną, na których plan ochrony albo zadania ochronne dopuszczają wypas oraz
psów asystujących w rozumieniu art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U.
z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.).
Wspinaczki, eksploracji jaskiń lub zbiorników wodnych, z wyjątkiem miejsc
Ruchu pojazdów poza drogami publicznymi oraz poza drogami położonymi na
nieruchomościach stanowiących własność parków narodowych lub będących
w użytkowaniu wieczystym parków narodowych, wskazanymi przez regionalnego
dyrektora ochrony środowiska.
Umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych
z ochroną przyrody, udostępnianiem parku albo rezerwatu przyrody, edukacją
ekologiczną, z wyjątkiem znaków drogowych i innych znaków związanych z ochroną
bezpieczeństwa i porządku powszechnego.
Zakłócania ciszy.
Używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego, uprawiania sportów
wodnych i motorowych, pływania i żeglowania, z wyjątkiem akwenów lub szlaków
Wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu.
Biwakowania, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
Prowadzenia badań naukowych bez zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Wprowadzania gatunków roślin, zwierząt lub grzybów, bez zgody ministra właściwego
do spraw środowiska.
Wprowadzania organizmów genetycznie zmodyfikowanych.
opracowanie:
61-745 Poznań
27) Organizacji imprez rekreacyjno-sportowych bez zgody regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
Zakłada się, że planowane w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
działania nie będą miały wpływu na cele ochrony tych rezerwatów, a do podstawowych celów
ochrony w/w rezerwatów zalicza się zachowanie ich cech ze względów naukowych i dydaktycznych
oraz społeczno-kulturalnych, ponieważ na obecnym etapie nie przesądzono o lokalizacji, skali i
zakresie przedsięwzięć, czy stosowanej technologii, których wybór na etapie projektowania będzie
uwzględniać ograniczenia i zakazy wynikające z obowiązujących przepisów.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że teren realizacji przedsięwzięć ujętych w poszczególnych
działaniach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, może być siedliskiem
cennych gatunków chronionych roślin i zwierząt, przed przeprowadzaniem prac budowlanych czy
remontowych należy poprzedzić inwentaryzacją przyrodniczą i, w razie takiej potrzeby, uzyskać
odstępstwo od zakazów na podstawie art. 15, ust. 5 Ustawy o ochronie przyrody.
W przypadku działań związanych z termomodernizacją budynków jest możliwe występowanie
w budynkach miejsc gniazdowania chronionych gatunków ptaków (w szczególności jerzyka – Apus
apus – i wróbla – Passer domesticus), czy występowania miejsc bytowania nietoperzy. Zgodnie z art.
52 ust. 1 pkt. 4 ustawy o ochronie przyrody w stosunku do gatunków dziko występujących zwierząt
objętych ochroną gatunkową obowiązuje zakaz niszczenia ich siedlisk i ostoi. Zakazy niszczenia
siedlisk lub ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub
żerowania, a także umyślnego uniemożliwiania dostępu do schronień, niszczenia, usuwania lub
uszkadzania gniazd, umyślnego płoszenia lub niepokojenia wprowadza również Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U.
2014 poz. 1348). W związku z tym przed rozpoczęciem prac termomodernizacyjnych zakłada się
przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej tych budynków pod kątem występowania w nich w/w
gatunków ptaków czy nietoperzy. W przypadku stwierdzenia ich występowania prace
termomodernizacyjne będą dostosowane do okresów lęgowych tych ptaków – prace
termomodernizacyjne będą prowadzone w poza okresami lęgowymi22 – zgodnie z zaleceniami osoby,
która sporządziła inwentaryzację przyrodniczą. Jeżeli z różnych względów nie jest możliwe
przeprowadzenie tych czynności poza okresem lęgowym, np. ze względu na harmonogram prac
budowlanych lub zagrożenie bezpieczeństwa, wówczas w szczególnych przypadkach możliwe jest
uzyskanie zezwolenia na odstępstwo od zakazu płoszenia i niepokojenia ptaków/nietoperzy oraz/lub
niszczenia ich schronień (gniazd lub dziupli).
Prace termomodernizacyjne będą prowadzone zgodnie z zasadami określonymi np. w opracowaniu
RDOŚ w Szczecinie p.n. Wskazówki nt. ochrony ptaków i nietoperzy podczas termomodernizacji
budynków.
Oddziaływanie planowanych działań w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja na zwierzęta i różnorodność biologiczną na etapie ich realizacji będzie miało charakter
neutralny. Z uwagi na realizację działań na terenie antropogenicznie zmienionym oraz
prowadzenie, w uzasadnionych przypadkach, inwentaryzacji przyrodniczych, projekty nie będą
miały negatywnego wpływu na gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową.
Wpływ na grunty, wody gruntowe, wody powierzchniowe mogą mieć jedynie działania związane
z prowadzeniem prac budowlanych lub remontowych. Pozostałe działania nie będą takiego wpływu
wykazywały.
22
zakaz usuwania gniazd, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 8 oraz w § 8 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6
października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2014 poz. 1348)., nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do
końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych lub terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne;
opracowanie:
61-745 Poznań
81
Niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gruntów substancjami ropopochodnymi pochodzącymi ze
sprzętu budowlanego i środków transportu na placu budowy istnieje zawsze. Aby je zminimalizować
zaplecze budowy, na którym będzie parkował ten sprzęt powinno zostać zorganizowane na terenie
utwardzonym i odwadnianym, albo – w razie niemożności znalezienia takiego terenu – na terenie
nieutwardzonym, lecz zabezpieczonym warstwą nieprzepuszczalną.
Na etapie opracowania organizacji budowy powinno się uwzględnić doprowadzenie na teren budowy
wody do celów technologicznych i sanitarnych oraz zapewnić odpowiednie warunki sanitarne
pracownikom (np. poprzez ustawienie kabin ustępowych typu Toi–Toi lub udostępnienie sanitariatów
na terenie remontowanego obiektu).
Oddziaływanie projektów planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja na grunty, wody gruntowe, wody powierzchniowe oraz ze względu na
gospodarkę wodno-ściekową na etapie ich realizacji będzie miało charakter bezpośredni lub
pośredni, krótkoterminowy, chwilowy, odwracalny, neutralny.
8.1.7 Odpady
Możliwość powstawania odpadów będzie dotyczyła jedynie działań związanych z prowadzeniem prac
budowlanych lub remontowych.
Na etapie budowy lub remontu obiektów będą powstawały odpady związane z:
 pracami ziemnymi,
 użytkowaniem sprzętu budowlanego,
 funkcjonowaniem zaplecza socjalnego dla pracowników.
Wskazane jest prowadzenie robót budowlanych w oparciu o nowoczesne technologie, a powstałe
w trakcie budowy odpady powinny być w miarę możliwości wtórnie wykorzystywane bądź usuwane
zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi wykonywania robót budowlanych.
Na terenie budowy mogą powstawać następujące typy odpadów:
 beton i gruz z rozbiórek,
 złom stalowy,
 żwir, kostka granitowa, asfalt,
 gleba i grunt z wykopów zanieczyszczony substancjami niebezpiecznymi,
 zużyte oleje z konserwacji maszyn budowlanych,
 zużyte czyściwo i ubrania ochronne,
 opakowania zawierające pozostałości olejów lub nimi zanieczyszczone,
 niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne.
Gdyby wśród działań związanych z modernizacją, rozbudową, przebudową infrastruktury zewnętrznej
pojawiły się odpady zawierające azbest, prace polegające na usuwaniu lub naprawie starych pokryć
azbestowych mogą być wykonywane wyłącznie przez firmy posiadające odpowiednie wyposażenie
techniczne oraz zatrudniające odpowiednio przeszkolonych pracowników. Wykonawca musi posiadać
zezwolenie (pozwolenia, decyzję zatwierdzenia programu gospodarowania odpadami
niebezpiecznymi) na prowadzenie działalności, w wyniku której powstają niebezpieczne odpady.
Prace należy prowadzić w taki sposób, aby w możliwie największym stopniu ograniczyć uwalnianie się
azbestu, np. poprzez nawilżanie wodą wyrobów azbestowych wodą lub poprzez zastosowanie
specjalnych środków "unieszkodliwiających" azbest podczas jego usuwania, wnikających w głąb
materiału, impregnujących i wiążących włókna, a tym samym uniemożliwiające ich uwalnianie. Tam,
gdzie jest to możliwe, powinno się demontować całe wyroby (płyty, rury), starając się ich przy tym
nie uszkodzić. Miejsce, w którym prowadzi się prace polegające na naprawie lub usuwaniu azbestu,
należy odizolować od otoczenia specjalnymi osłonami. Powinny również znaleźć się tam tablice
ostrzegawcze o treści: "Uwaga! Zagrożenie azbestem. Osobom nieupoważnionym wstęp
82
opracowanie:
61-745 Poznań
wzbroniony". Wszystkie zdemontowane wyroby muszą być składowane w opakowaniach z folii
polietylenowej (grubszej niż 0,2 mm), w pomieszczeniach zabezpieczonych przed dostępem osób
niepowołanych. Po zakończeniu prac polegających na usunięciu azbestu (o łącznej powierzchni nie
przekraczającej 500 m2) ich wykonawca ma obowiązek złożyć właścicielowi budynku pisemne
oświadczenie, że przeprowadził prace z zachowaniem właściwych przepisów technicznych
i sanitarnych oraz oczyścił cały teren z azbestu. Oświadczenie takie należy przechowywać przez co
najmniej 5 lat.
Powstałe w trakcie budowy odpady powinny być w miarę możliwości wtórnie wykorzystywane bądź
usuwane zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi wykonywania robót budowlanych.
Maksymalne wykorzystanie tego typu odpadów możliwe jest tylko przy odpowiednio
zaprogramowanym systemie ich gromadzenia i usuwania. Planując organizację placu budowy należy
więc przewidzieć selektywne gromadzenie odpadów z podziałem na składniki mające charakter
surowców wtórnych. Selektywnie należy również wywozić te odpady do zakładu przetwórczego lub
na składowisko.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy rodzaj odpadów niebezpiecznych powinien być
gromadzony i przechowywany oddzielnie. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich
powstawania do miejsc ich odzysku lub unieszkodliwiania powinien się odbywać z zachowaniem
przepisów obowiązujących przy transporcie materiałów niebezpiecznych.
W czasie realizacji działań ujętych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
będą podejmowane działania mające na celu ograniczające ilość powstających odpadów. Do działań
tych zalicza się:
 racjonalne gospodarowanie materiałem budowlanym,
 prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy,
 właściwe zarządzanie realizacją prac, zgodnie z harmonogramem robót,
 segregacja śmieci powstających na terenie budowy.
Ponadto aby zminimalizować ilość powstających odpadów istnieje możliwość wykorzystania części
odpadów betonowych i ceglanych powstających podczas remontów i rozbiórek obiektów
budowlanych. Odpady tego typu po odpowiedniej przeróbce (mechaniczne przetwarzanie,
rozdrabnianie i uszlachetnianie) z powodzeniem są wykorzystywane w budownictwie drogowym na
przykład do formowania i zagęszczania terenu, utwardzania parkingów i dróg dojazdowych. Z jednej
strony pozwala to na wykorzystanie i likwidację narastających hałd składowanego gruzu, a z drugiej
ogranicza eksploatację zasobów naturalnych kruszyw. Wiąże się to z ograniczeniem degradacji
środowiska.
Aktualizacja ze względu na powstające odpady na etapie ich realizacji będzie miało charakter
8.1.8 Klimat
Realizacja działań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie wiąże się ze znaczącą emisją zanieczyszczeń do powietrza, w tym substancji
odpowiedzialnych np. za efekt cieplarniany. Będzie dochodziło co prawda do emisji produktów
spalania paliw w silnikach środków transportu i maszyn budowlanych – w tym dwutlenku węgla (CO2)
– emisje te będą jednak na tyle niewielkie, że nie będą miały wpływu na zamiany klimatyczne
w rejonie przedsięwzięcia, w regionie czy na świecie.
Oddziaływanie projektów planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja na klimat na etapie ich realizacji będzie miało charakter neutralny.
opracowanie:
61-745 Poznań
83
8.1.9 Krajobraz
W wyniku realizacji działań objętych Strategią Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
zostaną przeprowadzone m.in. prace ziemne i budowlane. Trwające roboty budowlane spowodują
zmiany w krajobrazie:
 zniknie dotychczasowe pokrycie terenu przedsięwzięcia,
 na terenie budowy będzie pracował sprzęt budowlany,
 powstaną wykopy i hałdy przemieszczanego gruntu.
Na terenie budowy należy utrzymywać porządek. Powstające odpady powinny być gromadzone
w sposób selektywny. Teren budowy powinien być zabezpieczony i odpowiednio oznakowany.
Po zakończeniu realizacji inwestycji teren zostanie uporządkowany i zagospodarowany.
W następstwie zrealizowania inwestycji ulegnie zmianie wygląd obszarów nią objętych.
Zakłada się, że realizacja działań wymienionych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie będzie negatywnie wpływać na walory krajobrazowe obszarów chronionych. Na
etapie opracowywania projektu dokumentu nie została jeszcze ustalona lokalizacja, zakres,
rozwiązania technologiczne i inne parametry planowanych przedsięwzięć, które będą
uszczegóławiane przy projektowaniu konkretnych przedsięwzięć z uwzględnieniem zasad ochrony
środowiska i krajobrazu.
Działania w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja dotyczące
modernizacji i remontów obiektów budowlanych, prace projektowe i budowlane planuje się
przeprowadzić z dbałością o lokalny, często historyczny i tradycyjny styl, tak aby nie zaburzyć ładu
przestrzennego. Nowe obiekty będą tak zaprojektowane, aby komponowały się z otoczeniem i były
dostosowane architektonicznie do pozostałych obiektów, nie powodując dysharmonii krajobrazu.
Odremontowana infrastruktura przyczyni się do poprawy wizerunku zdegradowanych obszarów,
które lepiej będą komponować się z otoczeniem.
Oddziaływanie projektów planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja na krajobraz na etapie ich realizacji będzie miało charakter bezpośredni,
krótkoterminowy, chwilowy, odwracalny, od neutralnego do negatywnego (w zależności od
działania).
8.1.10Powierzchnia ziemi
Możliwe skutki oddziaływania na podłoże pojawią się przede wszystkim na etapie budowy i związane
będą z zajęciem powierzchni ziemi i emisją zanieczyszczeń w trakcie prowadzenia prac budowlanych.
Realizacja niektórych działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będzie
się wiązać z konieczność przemieszczania mas ziemnych. Grunt ten będzie wywieziony w miejsce
wskazane przez Inwestora. Wykonywanie prac budowlanych spowoduje chwilowe zniszczenie
istniejącej powierzchni ziemi i naruszenie struktury gleby. Będzie ono występować fragmentarycznie,
a po zakończeniu prac powierzchnia ziemi zostanie przywrócona do stanu pierwotnego.
Aktualizacja na powierzchnię ziemi na etapie ich realizacji będzie miało charakter bezpośredni,
krótkoterminowy, chwilowy, odwracalny, neutralny.
8.1.11Zasoby naturalne
Działania prowadzone ramach realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie będą wpływały na zasoby naturalne występujące w obrębie Kielc. W czasie
prowadzenia prac remontowo–budowlanych będą wykorzystywane przede wszystkim woda, żwir,
piasek i energia. Woda będzie pochodziła z miejskiej sieci wodociągowej. Żwir i piasek od lokalnych
dystrybutorów lub wydobywców tych materiałów. Energia będzie pochodziła z sieci
84
opracowanie:
61-745 Poznań
elektroenergetycznych. W ramach prac zakłada się wykorzystywanie w/w zasobów naturalnych
w sposób racjonalny.
Aktualizacja na zasoby naturalne na etapie ich realizacji będzie miało charakter neutralny.
W ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie przewiduje się
przedsięwzięć w zakresie przeprowadzenia remontów, przebudów, utrzymania, ochrony i
odrestaurowania budynków lub obiektów zabytkowych. Prace i czynności prowadzone w ramach
realizacji działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będą prowadzone z
należytą starannością i w wymaganych przypadkach pod nadzorem organów odpowiedzialnych za
ochronę zabytków. Pozostałe prace i czynności prowadzone w ramach realizacji projektów
aktualizacji LPR mają charakter poprawy jakości i funkcjonalności istniejących dróg, budynków,
infrastruktury lub budowę nowych obiektów.
Oddziaływanie projektów planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja na zabytki i dobra materialne na etapie ich realizacji będzie miało charakter
pośredni, neutralny.
8.1.13 Ludzie
W trakcie realizacji przedsięwzięć ujętych w ramach działań Strategii Rewitalizacji Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja mogą wystąpić niedogodności dla mieszkańców terenów położonych
w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów, na których będą prowadzone prace budowlane, ziemne,
remontowe. Niedogodności te będą miały postać utrudnień komunikacyjnych (remonty ulic, sieci
infrastruktury podziemne), oddziaływań akustycznych (praca środków transportu czy maszyn
budowlanych), pogorszenia parametrów jakościowych powietrza atmosferycznego (spalanie paliw
w silnikach środków transportu i osprzętu budowlanego, wtórna emisja pyłu w czasie prac ziemnych
czy z dróg dojazdowych do terenu budów)
Aktualizacja na ludzi na etapie ich realizacji będzie miało charakter bezpośredni, krótkoterminowy,
chwilowy, odwracalny, od neutralnego do negatywnego (w zależności od działania).
8.2
Etap eksploatacji
Działania planowane w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie
mają na etapie opracowania projektu dokumentu ustalonej lokalizacji, trudno zatem ocenić ich
oddziaływania na obszary Natura 2000.
Przedsięwzięcia realizowane w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie będą w większości przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na
środowisko. Niektóre z nich będą kwalifikowały się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko, lub mogą wyznaczać ramy dla takich przedsięwzięć. Nie przewiduje się
realizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, działania
zaplanowane w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, nie wyznaczają
również ram dla takich przedsięwzięć.
Działania mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z reguły nie powodują
oddziaływania ponadnormatywnego poza swoimi granicami. Dotyczy to wszystkich komponentów
środowiska, zwłaszcza, że przedsięwzięcia te będą realizowane w przestrzeni miejskiej, co ułatwia
prawidłową eksploatację i minimalizuje zagrożenia dla środowiska, np. w zakresie gospodarki wodnościekowej (możliwość odprowadzania ścieków do sieci kanalizacji miejskiej). Zasięg i zakres
opracowanie:
61-745 Poznań
85
oddziaływania przyszłych przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
na powietrze atmosferyczne i środowisko akustyczne na pewno nie będzie miał charakteru
ponadnormatywnego, ponieważ przepisy polskiego prawa nie dopuszczają do realizacji przedsięwzięć
oddziałujących ponadnormatywnie na te komponenty środowiska. Regulują to przepisy określające
dopuszczalne poziomy emisji, stężenia imisji zanieczyszczeń w środowisku oraz dopuszczalne
poziomy hałasu dla terenów podlegających ochronie akustycznej. W trakcie eksploatacji
przedsięwzięć zrealizowanych w ramach działań zaplanowanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja będą respektowane zasady ochrony środowiska, w szczególności
dotyczące obszarów chronionych, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter neutralny.
Większość działań, które mają być realizowane w ramach analizowanej Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie będzie wykazywała w fazie eksploatacji oddziaływania na
powietrze atmosferyczne. Część będzie takie oddziaływanie wykazywała. Do nich należy zaliczyć
projektowane:
 drogi i ulice – będą, podobnie jak parkingi, niezorganizowanym źródłem emisji do powietrza
produktów spalania benzyn i oleju napędowego w silnikach samochodów; w przypadku dróg
poddawanych modernizacji lub remontowi, które wpłyną na płynność ruchu można uznać, że
poziom emisji zanieczyszczeń w stosunku do stanu obecnego zmniejszy się; nowe drogi
biegnące po nowych trasach będą nowymi źródłami emisji,
 obiekty użyteczności publicznej, usługowe i przemysłowe (tereny inwestycyjne) – z ich
funkcjonowaniem będą się wiązały dwie grupy źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza:
– parkingi i garaże podziemne, będą niezorganizowanym źródłem emisji do powietrza
produktów spalania benzyn i oleju napędowego w silnikach samochodów (głównie
osobowych); dotyczy to zwłaszcza nowoprojektowanych parkingów, które będą
nowymi źródłami emisji,
– źródła ciepła (c.o. i c.w.u.) – które będą źródłem emisji produktów spalania paliw
w urządzeniach grzewczych; z uwagi na to, że wszystkie te źródła będą
nowoprojektowane można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że zastosowane
urządzenia grzewcze będą wysokosprawne, a zastosowane paliwo ekologiczne (gaz,
olej, biomasa),
 działania w zakresie gospodarki odpadami pozwolą na zwiększenie odzysku odpadów
opakowaniowych, wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych, wyeliminują dzikie wysypiska. Oddziaływanie na środowisko będzie związane
głównie z ruchem pojazdów użytkowników oraz pojazdów uprawnionych odbiorców. W celu
ograniczenia do minimum negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko należy
zastosować rozwiązania techniczne i urządzenia przewidziane obowiązującymi przepisami
normami.
Praktyka wskazuje, że wszystkie w/w obiekty będą źródłami, które będą miały lokalny tylko wpływ na
jakość powietrza. Poprawne przeprowadzenie procedur środowiskowych pozwoli na to by wpływ ten
nie miał charakteru ponadnormatywnego. Przepisy polskiego prawa określające standardy jakości
powietrza atmosferycznego oraz dopuszczalne wielkości emisji z niektórych instalacji wykluczają
możliwość realizacji przedsięwzięć wykazujących ponadnormatywne oddziaływanie na jakość
powietrza atmosferycznego.
86
opracowanie:
61-745 Poznań
Część działań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
wpłynie na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego, a więc spowoduje
poprawę jakości powietrza atmosferycznego. Działania te dotyczą:
 rozbudowy i modernizacji sieci ciepłowniczych, zakłada się, że działanie to ograniczy straty
ciepła w cieci ciepłowniczej dzięki czemu produkcja ciepła w źródle będzie niższa; niższa
będzie także ilość spalanego paliwa, a więc i emisja zanieczyszczeń do powietrza,
 termomodernizacji budynków poprzez poprawę m.in. ich izolacyjności cieplnej; działanie to
ograniczy straty ciepła z tych budynków dzięki czemu produkcja ciepła w źródle będzie niższa;
niższa będzie także ilość spalanego paliwa, a więc i emisja zanieczyszczeń do powietrza,
 realizacji Programu Ochrony Powietrza poprzez realizację „Programu ograniczenia niskiej
emisji dla miasta Kielce”.
Aktualizacja działań na powietrze atmosferyczne na etapie ich funkcjonowania będzie miało
charakter bezpośredni, krótkoterminowy lub długoterminowy, odwracalny, od neutralnego do
negatywnego (w zależności od działania).
8.2.3 Hałas
Większość działań, które mają być realizowane w ramach analizowanej Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie będzie wykazywała w fazie eksploatacji oddziaływania na
środowisko akustyczne. Część będzie takie oddziaływanie wykazywała. Do nich należy zaliczyć
projektowane:
 drogi – będą niezorganizowanymi źródłami hałasu; w przypadku dróg poddawanych
modernizacji lub remontowi, które wpłyną na płynność ruchu oraz poprawę jakości
nawierzchni remontowanych dróg można uznać, że poziom emisji hałasu w stosunku do
stanu obecnego zmniejszy się; nowe drogi biegnące po nowych trasach będą nowymi
źródłami hałasu,
 zespoły zabudowy mieszkalnej i usługowej – z ich funkcjonowaniem będzie się wiązała jedna
grupa źródeł hałasu – parkingi i garaże podziemne, które będą niezorganizowanym źródłem
emisji hałasu pochodzącego od przemieszczających się po ich terenie pojazdów
mechanicznych; dotyczy to zwłaszcza nowoprojektowanych parkingów, które będą nowymi
źródłami hałasu;
 obiekty użyteczności publicznej i przemysłowe (tereny inwestycyjne) – mogą tu pojawić się
instalacje, które będą źródłami emisji hałasu; nie sposób teraz przewidzieć jaka będzie skala
tej emisji; można jednak założyć, że w przypadku gdy na ich wyposażenia znajdą się źródła
znaczącej emisji hałasu będą stosowane środki techniczne do ograniczenia tej emisji tak by
standardy normy akustyczne na terenach chronionych nie zostały przekroczone; zostanie to
zweryfikowane w czasie procedury uzyskiwania przez te instalacje decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach.
Praktyka wskazuje, że wszystkie w/w obiekty będą źródłami, które będą miały lokalny tylko wpływ na
jakość środowiska akustycznego. Poprawne przeprowadzenie procedur środowiskowych pozwoli na
to by wpływ ten nie miał charakteru ponadnormatywnego. Przepisy polskiego prawa określające
standardy jakości środowiska akustycznego (dopuszczalne poziomy hałasu) wykluczają możliwość
realizacji przedsięwzięć wykazujących ponadnormatywne oddziaływanie na jakość powietrza
atmosferycznego.
Aktualizacja działań na środowisko akustycznego na etapie ich funkcjonowania będzie miało
charakter bezpośredni, krótkoterminowy lub długoterminowy, odwracalny, od neutralnego do
negatywnego (w zależności od działania).
opracowanie:
61-745 Poznań
87
8.2.4 Roślinność
Funkcjonowanie działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja nie będzie miało wpływu na okoliczną roślinność.
Poziomy substancji emitowanych do powietrza nie będą przekraczały dopuszczalnych norm, w tym
również dopuszczalnych norm ze względu na ochronę roślin.
Z terenu przedsięwzięć nie będą się wydostawały do środowiska niebezpieczne ścieki. Wszystkie
ścieki będą ujmowane w systemy kanalizacyjne, które będą kierowały je do miejskiej oczyszczalni
ścieków. W przypadku gdyby ścieki z terenu przedsięwzięcia nie odpowiadały wymaganiom
określonym przez zarządcę sieci miejskiej, będą oczyszczane, przed odprowadzeniem do miejskiego
systemu kanalizacyjnego, w lokalnych oczyszczalniach ścieków.
Z terenu przedsięwzięć nie będą się przedostawały do środowiska odpady. Wszystkie powstające
odpady będą przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania wyspecjalizowanym firmom
posiadającym stosowne pozwolenia na prowadzenie działalności z zakresu gospodarowania
odpadami.
W przypadku funkcjonowania zrealizowanych projektów w sąsiedztwie terenów, na których zostały
zidentyfikowane rośliny objęte ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia MŚ w sprawie
ochrony gatunkowej roślin będą stosowane sposoby ochrony, o których mowa w §8 , a także
stosowane zakazy o których mowa w §6 i §7, tego rozporządzenia.
zidentyfikowane grzyby objęte ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia MŚ w sprawie
gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną będą stosowane sposoby ochrony,
o których mowa w §8, a także stosowane zakazy o których mowa w §6 i §7, tego rozporządzenia.
Aktualizacja działań na roślinność na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter neutralny.
chronionych jest w takiej przestrzeni ograniczone, ze względu na stałą, obecność człowieka oraz
praktycznie nie występują.
zidentyfikowane zwierzęta objęte ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia MŚ w sprawie
ochrony gatunkowej zwierząt będą stosowane sposoby ochrony, o których mowa w §10, a także
stosowane zakazy o których mowa w §7, §8 i §9 tego rozporządzenia.
W granicach miasta występują różne formy ochrony przyrody, opisane w rozdziale 3.10. Działania
planowane do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
nie będą wiązały się z bezpośrednią ingerencją w tereny zielone cenne ze względów przyrodniczych.
Ich oddziaływanie na środowisko będzie mieściło się w granicach dopuszczalnych polskim prawem.
Zatem ich negatywne oddziaływanie na zwierzęta czy różnorodność biologiczną nie będzie
występowało.
Niektóre działania będą korzystnie wpływać na różnorodność biologiczną, np. Budowa ogrodu
botanicznego.
88
opracowanie:
61-745 Poznań
Aktualizacja działań na zwierzęta i różnorodność biologiczną na etapie ich realizacji będzie miało
charakter neutralny.
Pojawienie
się
nowych
obiektów
kubaturowych
(użyteczności
publicznej,
mieszkaniowych, usługowych i przemysłowych) będzie wiązało się ze wzrostem zapotrzebowania na
wodę oraz ze wzrostem ilości powstających ścieków deszczowych i komunalnych. System
wodociągów i kanalizacji Kielc pozwoli na zaopatrzenie projektowanych obiektów w wodę
wodociągową oraz na odbiór powstających w nich ścieków komunalnych.
Aktualizacja na grunty, wody gruntowe, wody powierzchniowe oraz ze względu na gospodarkę
wodno-ściekową na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter neutralny.
8.2.7 Odpady
Pojawienie
się
nowych
obiektów
kubaturowych
(użyteczności
publicznej,
mieszkaniowych, usługowych i przemysłowych) będzie wiązało się ze wzrostem ilości odpadów
powstających na terenie Kielc. Powstałe odpady będą jednak gromadzone i zagospodarowywane
poprzez odzysk lub unieszkodliwianie w sposób zgodny z zapisami ustawy o odpadach. Na terenie
Miasta Kielce selektywna zbiórka odpadów komunalnych przewidziana jest zarówno dla zabudowy
jednorodzinnej a także firm, przedsiębiorstw i jednostek użyteczności publicznej. Przyjęty w Kielcach
system gospodarki odpadami komunalnymi obowiązuje zarówno dla nieruchomości zamieszkałych
jak również nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.
(uchwała nr XXXVII/691/2012 w sprawie postanowienia o odbieraniu odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości, położonych na terenie Miasta Kielce, na których nie zamieszkują
mieszkańcy a powstają odpady komunalne zarówno osób fizycznych i osób prawnych oraz jednostek
organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.) Szczegółowe zasady postępowania z
odpadami komunalnymi w Kielcach określa uchwalony przez Radę Miasta Kielce „Regulamin
utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce” (uchwała nr XXXVII/688/2012 z dnia 6
grudnia 2012 r.).
W związku z poprawą infrastruktury zewnętrznej pojawią się (powinny się pojawić) odpady
z utrzymania czystości na tych chodnikach i ścieżkach rowerowych. Ilość tych odpadów będzie
niewielka (nawet przy założeniu, że gospodarz terenu będzie sumiennie realizował obowiązki,
wynikające z przepisów prawa obowiązujących w tym zakresie).
Aktualizacja ze względu na gospodarkę odpadami na etapie ich funkcjonowania będzie miało
charakter neutralny.
8.2.8 Klimat
Funkcjonowanie działań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie będzie się wiązało ze znaczącą emisją zanieczyszczeń do powietrza, w tym substancji
odpowiedzialnych np. za efekt cieplarniany. Będzie dochodziło co prawda do emisji zanieczyszczeń do
powietrza ze środków transportu czy źródeł energetycznych – w tym dwutlenku węgla (CO2) – emisje
te będą jednak na tyle niewielkie, że nie będą miały wpływu na zamiany klimatyczne w rejonie
przedsięwzięcia, w regionie czy na świecie. Będą miały znaczenie jedynie dla lokalnej czystości
powietrza. Przy czym istotne jest, że przepisy polskiego prawa określające standardy jakości
powietrza atmosferycznego oraz dopuszczalne wielkości emisji z niektórych instalacji wykluczają
możliwość realizacji przedsięwzięć wykazujących ponadnormatywne oddziaływanie na jakość
powietrza atmosferycznego
opracowanie:
61-745 Poznań
89
Aktualizacja na klimat na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter neutralny.
8.2.9 Krajobraz
Działania w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja dotyczące
obiektów kubaturowych, tj. prace remontowe i budowlane planuje się przeprowadzić z dbałością
o lokalny, często historyczny i tradycyjny styl, tak aby nie zaburzyć ładu przestrzennego. Nowe
obiekty będą tak zaprojektowane, aby komponowały się z otoczeniem i były dostosowane
architektonicznie do pozostałych obiektów, nie powodując dysharmonii krajobrazu. Odremontowana
infrastruktura przyczyni się do poprawy wizerunku zdegradowanych obszarów, które lepiej będą
komponować się z otoczeniem.
Aktualizacja działań na krajobraz na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter
bezpośredni, długoterminowy, stały, odwracalny, od neutralnego do pozytywnego (w zależności od
projektu).
Funkcjonowanie przedsięwzięć wchodzących w zakres działań zawartych w Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie będzie wykazywało oddziaływania na powierzchnię ziemi.
Zwłaszcza, że obszary objęte programem znajdują się poza obszarami wykorzystywanymi rolniczo.
Aktualizacja na powierzchnię ziemi na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter
neutralny.
Funkcjonowanie przedsięwzięć wynikających z zapisów Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja nie będzie wpływać na zasoby naturalne występujące w obrębie Kielc. W czasie ich
eksploatacji będą wykorzystywane przede wszystkim woda, energia elektryczna, cieplna, paliwa.
Woda będzie pochodziła z miejskiej sieci wodociągowej. Energia elektryczna będzie pochodziła z sieci
elektroenergetycznych. Energia cieplna będzie pochodziła z miejskiej sieci ciepłowniczej lub
z własnych źródeł ciepła zasilanych w paliwa gazowe lub ciekłe. Możliwe, choć mało prawdopodobne
jest również stosowanie paliw stałych. Paliwa będą pochodziły bądź z miejskiej sieci gazowej (gaz
ziemny), bądź od lokalnych dystrybutorów tych paliw (LPG, olej opałowy, paliwa stałe).
W funkcjonujących obiektach powstałych bądź będących efektem remontu, adaptacji czy
modernizacji zakłada się wykorzystywanie w/w zasobów naturalnych w sposób racjonalny.
Aktualizacja działań na zasoby naturalne na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter
neutralny.
8.2.12Zabytki i dobra materialne
przeprowadzenia remontów budynków o charakterze zabytkowym. Na etapie funkcjonowania
działania zrealizowane w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja nie
będą wywierać wpływu na obiekty zabytkowe.
Oddziaływanie zadań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja na zabytki i dobra materialne na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter
neutralny.
90
opracowanie:
61-745 Poznań
8.2.13Ludzie
Jednym z celów strategicznych Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja jest
rozwój społeczny miasta i stworzenie miejsca przyjaznego dla mieszkańców. W ramach tego celu
planuje się rozwój oferty kulturalnej, poprawę dostępności do edukacji, opieki zdrowotnej,
zwiększenie dostępności mieszkań, sytuacji seniorów i osób niepełnosprawnych. Miasto boryka się
z wieloma problemami w strefie społecznej (migracje młodych ludzi, mała aktywność społeczna
w zakresie organizowania czasu wolnego itp.).
Realizacja Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja ma wspierać grupy
społeczne i prowadzić działania przyczyniające się do poprawy jakości ich życia. Większość działań ma
charakter prospołeczny i w większym bądź mniejszym stopniu wpłynie pozytywnie na lokalną
społeczność, a także turystów.
Oddziaływanie zadań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja na ludzi na etapie ich funkcjonowania będzie miało charakter bezpośredni lub
pośredni, długoterminowy, stały, odwracalny, od neutralnego do pozytywnego (w zależności od
działania).
8.3
Faza likwidacji
Wykazane w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
przedsięwzięcia charakteryzują się ograniczonym terytorialnie oddziaływaniem na środowisko,
głównie lokalnym.
Jak zapisano w rozdziale 7.1.1 przy planowaniu i realizacji tych inwestycji zostaną uwzględnione
warunki ochrony wynikające z aktów prawa miejscowego właściwych dla poszczególnych form
ochrony przyrody (wymienione w rozdziale 3.10). W każdym przypadku przedsięwzięcia znacząco
oddziaływującego na środowisko, w tym w szczególności na obszary chronione, czy Natura 2000,
założono konieczność przeprowadzenia odrębnego postępowania dotyczącego oddziaływania
inwestycji (obiektu) na środowisko, które przesądzi, czy jego realizacja jest w danych warunkach
środowiskowych dozwolona, a jeżeli tak to pod jakimi uwarunkowaniami. A zatem można przyjąć, że
także likwidacja przedsięwzięć powstałych w ramach działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja nie będzie mieć znaczącego wpływu na cele i przedmioty ochrony obszarów
sieci Natura 2000.
etapie ich likwidacji będzie miało charakter neutralny.
Wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego będzie miała likwidacja działań
związanych z obiektami budowlanymi, drogami czy sieciami mediów. Likwidacja pozostałych działań
nie będzie miała wpływu na stan jakości powietrza atmosferycznego.
Wpływ ten na etapie likwidacji będzie związany bezpośrednio z przyjętą technologią robót oraz z fazą
inwestycji. Podczas prac likwidacyjnych zagrożenie dla powietrza atmosferycznego będą stanowiły
zanieczyszczenia pochodzące z:
 eksploatacji sprzętu wykorzystywanego podczas budowy,
 terenów składowych,
 prowadzenia robót ziemnych.
Określenie skali oddziaływania i zasięgu występowania określonych stężeń danej substancji w celu
oceny jakości powietrza według obowiązujących standardów nie jest możliwe, ani celowe. Z punktu
opracowanie:
61-745 Poznań
91
widzenia prawa stosunkowo krótkotrwałe oddziaływanie związane z pracami rozbiórkowymi nie
podlega normowaniu (w ramach którego można ustalić wielkość emisji dopuszczalnej), ale przecież
nie jest obojętne dla ludzi przebywających w pobliżu, szczególnie mieszkańców okolicznych domów.
W celu ograniczenia negatywnego wpływu sprzętu i środków transportu na środowisko należy zadbać
o ich prawidłową eksploatację i właściwą konserwację. Maszyny i pojazdy nie powinny być
przeciążane oraz eksploatowane na najwyższych obrotach silników, gdyż zwiększa to emisję spalin.
Sprzęt używany podczas robót powinien spełniać wymagania, odnośnie ochrony przed hałasem
i gazami spalinowymi, podane w przedmiotowych rozporządzeniach i normach.
Aktualizacja działań na powietrze atmosferyczne na etapie ich likwidacji będzie miało charakter
8.3.3 Hałas
W większości robót likwidacyjnych/rozbiórkowych wykorzystywany będzie sprzęt stanowiący źródło
hałasu i drgań (maszyny budowlane oraz środki transportu). Emitowany hałas będzie oddziaływał na
okolicznych mieszkańców oraz ludzi przebywających chwilowo w rejonie likwidowanego
przedsięwzięcia.
Urządzenia stosowane przy pracach powinny spełniać kryteria dotyczące ich mocy akustycznej,
wynikające z przepisów prawa. Obecnie w tym względzie obowiązuje Rozporządzenie Ministra
Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na
zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202,
z późniejszymi zmianami). Normy obowiązujące dla urządzeń nowych mają na celu ochronę słuchu
pracowników, a także osób postronnych. Spełnianie tych kryteriów nie spowoduje całkowitej
eliminacji oddziaływań hałasowych na terenach otaczających plac robót likwidacyjnych, należy jednak
pamiętać, że proces rozbiórkowy będzie ograniczony w czasie, a po jego zakończeniu wszystkie
niedogodności (w tym akustyczne) ustaną.
W celu ograniczenia oddziaływań powodowanych hałasem, użytkowanie sprzętu powinno odbywać
się tylko w porze dziennej a czas pracy urządzeń szczególnie hałaśliwych należy ograniczać do
minimum wymaganego technologią. Ograniczenie emitowanego hałasu oraz wibracji można także
osiągnąć poprzez:
 obudowę części lub całości maszyny osłonami akustycznymi,
 zastosowanie elementów amortyzujących, np. elastycznych podkładek,
 zastosowanie wysokiej jakości tłumików w silnikach spalinowych.
Aktualizacja działań na klimat akustyczny na etapie ich likwidacji będzie miało charakter
8.3.4 Roślinność
Przeprowadzenie prac likwidacyjnych, rozbiórkowych nie będzie się raczej wiązało z koniecznością
ingerencji w istniejącą roślinność. Nie będzie wymagało wycinki drzew czy krzewów. Może się jednak
okazać, że w pobliżu terenu, na którym mają być przeprowadzone prace rozbiórkowe znajdą się
drzewa lub krzewy konieczna będzie ich ochrona. Do podstawowych zagrożeń należą:
 możliwość mechanicznego uszkadzanie pni drzew,
 możliwość mechanicznego uszkadzania płytko usytuowanych korzeni drzew,
 możliwość przesuszanie lub przemarzania korzeni,
 możliwość nadmiernego zagęszczenia gruntu poprzez maszyny i pojazdy.
92
opracowanie:
61-745 Poznań
Podczas organizacji placu prac rozbiórkowych oraz robót ziemnych należy pamiętać, że strefa
odpowiadająca powierzchni rzutu korony drzewa, powiększonemu o 20%, powinna podlegać
ochronie ze względu na to, iż w jej zasięgu znajdują się aktywne korzenie, zaopatrujące drzewo
w wodę i składniki odżywcze. W obrębie tej strefy należy ograniczyć prace do niezbędnego minimum.
A w przypadku wystąpienia konieczności ich przeprowadzenia należy wykonywać je z daleko idącą
ostrożnością, eliminując np. sprzęt ciężki. W celu ochrony drzew przed ewentualnym uszkodzeniem,
podczas prowadzenia robót należy:
 osłaniać pnie drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie przeprowadzanych robót
ziemnych – do tego celu można wykorzystać tkaninę jutową, maty słomiane lub trzcinowe
oraz deski połączone drutem,
 roboty ziemne w obrębie systemu korzeniowego, w miarę możliwości, wykonywać ręcznie
(zgodnie z art. 82 Ustawy o ochronie przyrody),
 odsłonięte korzenie drzew, w celu zabezpieczenia przed nadmiernym wysuszeniem (lato) lub
przemarznięciem (zima) osłaniać matami ze słomy, tkanin workowatych lub torfem,
 zadbać o to, aby bezpośrednio pod koronami drzew nie były składowane materiały
budowlane oraz ziemia z wykopów, gdyż uniemożliwia to wymianę gazową między
powietrzem i glebą, co w konsekwencji może doprowadzić do zamierania i gnicia korzeni;
ponadto wody opadowe mogą wypłukiwać z materiałów budowlanych (cement, wapno)
zanieczyszczenia szkodliwe dla roślinności.
Najbardziej niebezpieczne dla roślin jest wykonywanie prac ziemnych latem (przesuszenie) oraz zimą
(przemarznięcie). Najbezpieczniej jest prowadzić te prace, gdy rośliny znajdują się w okresie
spoczynku. Zaleca się zatem by, w miarę możliwości prace związane z wykonaniem prac
rozbiórkowych, były prowadzone w okresie spoczynku drzew. Zwłaszcza w miejscach, w których
drzewa znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych do wykonania obiektów.
Wszelkie prace likwidacyjne w sąsiedztwie lub na terenach zielonych będą poprzedzone,
w uzasadnionych przypadkach, inwentaryzacją przyrodniczą mającą na celu stwierdzenie
występowania w obrębie tych terenów gatunków chronionych roślin, o których mowa
w Rozporządzeniu MŚ w sprawie ochrony gatunkowej roślin. W przypadku stwierdzenia
występowania takich gatunków roślin będą zachowane zakazy, o których mowa w §6 i §7
rozporządzenia.
występowania w obrębie tych terenów gatunków chronionych grzybów, o których mowa
w Rozporządzeniu MŚ w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną.
W przypadku stwierdzenia występowania takich gatunków grzybów będą zachowane zakazy,
o których mowa w §6 i §7 rozporządzenia.
Aktualizacja na roślinność na etapie ich likwidacji będzie miało charakter bezpośredni lub pośredni,
likwidowanego działania). Z uwagi na realizację działań na terenie antropogenicznie zmienionym
oraz prowadzenie, w uzasadnionych przypadkach, inwentaryzacji przyrodniczych, projekty na
etapie likwidacji nie będą miały negatywnego wpływu na gatunki roślin i grzybów objęte ochroną
gatunkową.
chronionych jest w takiej przestrzeni ograniczona, ze względu na stałą, obecność człowieka oraz
opracowanie:
61-745 Poznań
93
praktycznie nie występują. W związku z tym prace budowlane, remontowe, adaptacyjne nie będą
stanowiły zagrożenia dla zwierząt czy różnorodności biologicznej.
występowania w obrębie tych terenów gatunków chronionych zwierząt, o których mowa
w Rozporządzeniu MŚ w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. W przypadku stwierdzenia
występowania takich gatunków zwierząt będą zachowane zakazy, o których mowa w §7, §8 i §9 w/w
rozporządzenia.
Z uwagi na zlokalizowanie w mieście dwóch obszarów chronionego krajobrazu obszaru planuje się
zachowanie zakazów ich dotyczących, o których mowa w Uchwałach Sejmiku Województwa
Świętokrzyskiego, przytoczonych w rozdziale 3.10. Ponadto przewiduje się przestrzeganie ustaleń
w/w uchwał dotyczących działań w zakresie czynnej ochrony ekosystemów, również przytoczonych w
rozdziale 3.10.
Na terenie Kielc znajduje się jeden park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy, dla
którego ustanowiono plan ochrony. Cele ochrony parku i zakazy wymieniono w rozdziale 3.10.
Likwidacja działań w sąsiedztwie terenów objętych ochroną będzie poprzedzana rozpoznaniem
pozwalającym na respektowanie w/w zakazów oraz realizację działań w zakresie czynnej ochrony
ekosystemów.
Na terenie Kielc zlokalizowanych jest 5 rezerwatów przyrody. Zgodnie z art. 15, ust. 1 Ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 627
z późniejszymi zmianami) w rezerwatach przyrody zabrania się:
1) Budowy lub przebudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, z wyjątkiem
obiektów i urządzeń służących celom rezerwatu przyrody.
2) (uchylony).
3) Chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, zbierania lub niszczenia jaj,
postaci młodocianych i form rozwojowych zwierząt, umyślnego płoszenia zwierząt
kręgowych, zbierania poroży, niszczenia nor, gniazd, legowisk i innych schronień
zwierząt oraz ich miejsc rozrodu.
4) Polowania, z wyjątkiem obszarów wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach
ochronnych ustanowionych dla rezerwatu przyrody.
5) Pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin oraz grzybów.
6) Użytkowania, niszczenia, umyślnego uszkadzania, zanieczyszczania i dokonywania zmian
obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów i składników przyrody.
7) Zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków, jeżeli zmiany te nie służą ochronie
przyrody.
8) Pozyskiwania skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin
i zwierząt, minerałów i bursztynu.
9) Niszczenia gleby lub zmiany przeznaczenia i użytkowania gruntów.
10) Palenia ognisk i wyrobów tytoniowych oraz używania źródeł światła o otwartym
płomieniu, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
11) Prowadzenia działalności wytwórczej, handlowej i rolniczej, z wyjątkiem miejsc
wyznaczonych w planie ochrony.
12) Stosowania chemicznych i biologicznych środków ochrony roślin i nawozów.
13) Zbioru dziko występujących roślin i grzybów oraz ich części, z wyjątkiem miejsc
14) Połowu ryb i innych organizmów wodnych, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie
ochrony lub zadaniach ochronnych.
94
opracowanie:
61-745 Poznań
15) Ruchu pieszego, rowerowego, narciarskiego i jazdy konnej wierzchem, z wyjątkiem
szlaków i tras narciarskich wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
16) Wprowadzania psów na obszary objęte ochroną ścisłą i czynną, z wyjątkiem miejsc
wyznaczonych w planie ochrony, psów pasterskich wprowadzanych na obszary objęte
ochroną czynną, na których plan ochrony albo zadania ochronne dopuszczają wypas oraz
psów asystujących w rozumieniu art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U.
z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.).
17) Wspinaczki, eksploracji jaskiń lub zbiorników wodnych, z wyjątkiem miejsc
18) Ruchu pojazdów poza drogami publicznymi oraz poza drogami położonymi na
nieruchomościach stanowiących własność parków narodowych lub będących
w użytkowaniu wieczystym parków narodowych, wskazanymi przez regionalnego
dyrektora ochrony środowiska.
19) Umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych
z ochroną przyrody, udostępnianiem parku albo rezerwatu przyrody, edukacją
ekologiczną, z wyjątkiem znaków drogowych i innych znaków związanych z ochroną
bezpieczeństwa i porządku powszechnego.
20) Zakłócania ciszy.
21) Używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego, uprawiania sportów
wodnych i motorowych, pływania i żeglowania, z wyjątkiem akwenów lub szlaków
22) Wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu.
23) Biwakowania, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
24) Prowadzenia badań naukowych bez zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
25) Wprowadzania gatunków roślin, zwierząt lub grzybów, bez zgody ministra właściwego
do spraw środowiska.
26) Wprowadzania organizmów genetycznie zmodyfikowanych.
27) Organizacji imprez rekreacyjno-sportowych bez zgody regionalnego dyrektora ochrony
środowiska.
Planowane od wykonania w ramach działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja prace rozbiórkowe nie będą miały wpływu na cele ochrony tych rezerwatów, które
opisano w tabeli 1. Wynika to z tego, że przewidywany zakres prac planowanych na terenie
rezerwatów nie będzie się wiązał ze znaczącą ingerencją w elementy objęte ochroną. Nie będzie się
też wiązał z prowadzeniem uciążliwych prac ziemnych czy budowlanych. Będą prowadzone przy
dotrzymaniu przytoczonych wyżej zakazów o których mowa w art. 15, ust. 1 Ustawy o ochronie
przyrody.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że teren realizacji przedsięwzięć ujętych w poszczególnych
działaniach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, może być siedliskiem
cennych gatunków chronionych roślin i zwierząt, przed przeprowadzaniem prac likwidacyjnych należy
poprzedzić inwentaryzacją przyrodniczą i, w razie takiej potrzeby, uzyskać odstępstwo od zakazów na
podstawie art. 15, ust. 5 Ustawy o ochronie przyrody.
Aktualizacja działań na zwierzęta i różnorodność biologiczną na etapie ich likwidacji będzie miało
charakter neutralny. Z uwagi na realizację działań na terenie antropogenicznie zmienionym oraz
prowadzenie, w uzasadnionych przypadkach, inwentaryzacji przyrodniczych, projekty na etapie
likwidacji nie będą miały negatywnego wpływu na gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową.
opracowanie:
61-745 Poznań
95
Niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gruntów substancjami ropopochodnymi pochodzącymi ze
sprzętu budowlanego i środków transportu na placu prac rozbiórkowych istnieje zawsze. Aby je
zminimalizować zaplecze prac rozbiórkowych, na którym będzie parkował ten sprzęt powinno zostać
zorganizowane na terenie utwardzonym i odwadnianym, albo – w razie niemożności znalezienia
takiego terenu – na terenie nieutwardzonym, lecz zabezpieczonym warstwą nieprzepuszczalną.
Na etapie opracowania organizacji placu prac rozbiórkowych powinno się uwzględnić doprowadzenie
na teren wody do celów technologicznych i sanitarnych oraz zapewnić odpowiednie warunki
sanitarne pracownikom (np. poprzez ustawienie kabin ustępowych typu Toi–Toi lub udostępnienie
sanitariatów na terenie remontowanego obiektu).
Aktualizacja na grunty, wody gruntowe, wody powierzchniowe oraz ze względu na gospodarkę
wodno-ściekową na etapie ich likwidacji będzie miało charakter bezpośredni lub pośredni,
8.3.7 Odpady
Na etapie likwidacji i prac rozbiórkowych dotyczących inwestycji zrealizowanych w ramach działań
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będą powstawały odpady związane
z:
 pracami rozbiórkowymi,
 pracami ziemnymi,
 użytkowaniem sprzętu budowlanego,
 funkcjonowaniem zaplecza socjalnego dla pracowników.
Wskazane jest prowadzenie robót likwidacyjnych i rozbiórkowych w oparciu o nowoczesne
technologie, a powstałe w trakcie tych prac odpady powinny być w miarę możliwości wtórnie
wykorzystywane bądź usuwane zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi wykonywania
robót budowlanych.
Na terenie budowy mogą powstawać następujące typy odpadów:
 beton i gruz z rozbiórek,
 złom stalowy,
 żwir, kostka granitowa, asfalt,
 gleba i grunt z wykopów zanieczyszczony substancjami niebezpiecznymi,
 zużyte oleje z konserwacji maszyn budowlanych,
 zużyte czyściwo i ubrania ochronne,
 opakowania zawierające pozostałości olejów lub nimi zanieczyszczone,
 niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne.
Gdyby wśród działań związanych z infrastrukturą zewnętrzną pojawiły się odpady zawierające azbest,
prace polegające na usuwaniu lub naprawie starych pokryć azbestowych mogą być wykonywane
wyłącznie przez firmy posiadające odpowiednie wyposażenie techniczne oraz zatrudniające
odpowiednio przeszkolonych pracowników. Wykonawca musi posiadać zezwolenie (pozwolenia,
decyzję zatwierdzenia programu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi) na prowadzenie
działalności, w wyniku której powstają niebezpieczne odpady. Prace należy prowadzić w taki sposób,
aby w możliwie największym stopniu ograniczyć uwalnianie się azbestu, np. poprzez nawilżanie wodą
wyrobów azbestowych wodą lub poprzez zastosowanie specjalnych środków "unieszkodliwiających"
azbest podczas jego usuwania, wnikających w głąb materiału, impregnujących i wiążących włókna,
a tym samym uniemożliwiające ich uwalnianie. Tam, gdzie jest to możliwe, powinno się demontować
całe wyroby (płyty, rury), starając się ich przy tym nie uszkodzić. Miejsce, w którym prowadzi się
96
opracowanie:
61-745 Poznań
prace polegające na naprawie lub usuwaniu azbestu, należy odizolować od otoczenia specjalnymi
osłonami. Powinny również znaleźć się tam tablice ostrzegawcze o treści: "Uwaga! Zagrożenie
azbestem. Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony". Wszystkie zdemontowane wyroby muszą
być składowane w opakowaniach z folii polietylenowej (grubszej niż 0,2 mm), w pomieszczeniach
zabezpieczonych przed dostępem osób niepowołanych. Po zakończeniu prac polegających na
usunięciu azbestu (o łącznej powierzchni nie przekraczającej 500 m2) ich wykonawca ma obowiązek
złożyć właścicielowi budynku pisemne oświadczenie, że przeprowadził prace z zachowaniem
właściwych przepisów technicznych i sanitarnych oraz oczyścił cały teren z azbestu. Oświadczenie
takie należy przechowywać przez co najmniej 5 lat.
Powstałe w trakcie prac likwidacyjnych i rozbiórkowych odpady powinny być w miarę możliwości
wtórnie wykorzystywane bądź usuwane zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi
wykonywania robót rozbiórkowych. Maksymalne wykorzystanie tego typu odpadów możliwe jest
tylko przy odpowiednio zaprogramowanym systemie ich gromadzenia i usuwania. Planując
organizację placu prac rozbiórkowych należy więc przewidzieć selektywne gromadzenie odpadów
z podziałem na składniki mające charakter surowców wtórnych. Selektywnie należy również wywozić
te odpady do zakładu przetwórczego lub na składowisko.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy rodzaj odpadów niebezpiecznych powinien być
gromadzony i przechowywany oddzielnie. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich
powstawania do miejsc ich odzysku lub unieszkodliwiania powinien się odbywać z zachowaniem
przepisów obowiązujących przy transporcie materiałów niebezpiecznych.
W czasie likwidacji projektów ujętych w aktualizacji LPR będą podejmowane działania mające na celu
ograniczające ilość powstających odpadów. Do działań tych zalicza się:
 prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu prac rozbiórkowych,
 właściwe zarządzanie realizacją prac, zgodnie z harmonogramem robót,
 segregacja śmieci powstających na terenie budowy.
Ponadto aby zminimalizować ilość powstających odpadów istnieje możliwość wykorzystania części
odpadów betonowych i ceglanych powstających podczas remontów i rozbiórek obiektów
budowlanych. Odpady tego typu po odpowiedniej przeróbce (mechaniczne przetwarzanie,
rozdrabnianie i uszlachetnianie) z powodzeniem są wykorzystywane w budownictwie drogowym na
przykład do formowania i zagęszczania terenu, utwardzania parkingów i dróg dojazdowych. Z jednej
strony pozwala to na wykorzystanie i likwidację narastających hałd składowanego gruzu, a z drugiej
ogranicza eksploatację zasobów naturalnych kruszyw. Wiąże się to z ograniczeniem degradacji
środowiska.
Aktualizacja ze względu na powstające odpady na etapie ich likwidacji będzie miało charakter
8.3.8 Klimat
Likwidacja działań planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja nie wiąże się ze znaczącą emisją zanieczyszczeń do powietrza, w tym substancji
odpowiedzialnych np. za efekt cieplarniany. Będzie dochodziło co prawda do emisji produktów
spalania paliw w silnikach środków transportu i maszyn budowlanych – w tym dwutlenku węgla (CO2)
– emisje te będą jednak na tyle niewielkie, że nie będą miały wpływu na zamiany klimatyczne
w rejonie prowadzenia prac likwidacyjnych, w regionie czy na świecie.
Aktualizacja na klimat na etapie ich likwidacji będzie miało charakter neutralny.
opracowanie:
61-745 Poznań
97
8.3.9 Krajobraz
W wyniku likwidacji działań objętych Strategią Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
zostaną przeprowadzone m.in. prace rozbiórkowe, likwidacyjne i ewentualnie ziemne. Trwające
roboty rozbiórkowe spowodują zmiany w krajobrazie:
 zniknie dotychczasowe pokrycie terenu,
 na terenie budowy będzie pracował sprzęt budowlany,
 powstaną wykopy i hałdy przemieszczanego gruntu.
Na terenie prac rozbiórkowych należy utrzymywać porządek. Powstające odpady powinny być
gromadzone w sposób selektywny. Teren budowy powinien być zabezpieczony i odpowiednio
oznakowany.
Po zakończeniu realizacji prac likwidacyjnych teren zostanie uporządkowany i zagospodarowany.
W następstwie prac likwidacyjnych ulegnie zmianie wygląd obszarów nią objętych.
Aktualizacja na krajobraz na etapie ich likwidacji będzie miało charakter bezpośredni, raczej
długoterminowy, raczej stały, negatywny.
Możliwe skutki oddziaływania na podłoże związane będą z zajęciem powierzchni ziemi i emisją
zanieczyszczeń w trakcie prowadzenia prac likwidacyjnych.
Likwidacja działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja może się wiązać
z koniecznością przemieszczania mas ziemnych. Grunt ten będzie wywieziony w miejsce wskazane
przez Inwestora. Wykonywanie prac spowoduje chwilowe zniszczenie istniejącej powierzchni ziemi
i naruszenie struktury gleby. Będzie ono występować fragmentarycznie, a po zakończeniu prac
powierzchnia ziemi zostanie przywrócona do stanu pierwotnego.
Aktualizacja na powierzchnię ziemi na etapie ich likwidacji będzie miało charakter bezpośredni,
Działania związane z pracami likwidacyjnymi nie będą wpływały na zasoby naturalne występujące
w obrębie Kielc. W czasie prowadzenia prac likwidacyjnych będą wykorzystywane przede wszystkim
woda i energia. Woda będzie pochodziła z miejskiej sieci wodociągowej. Energia będzie pochodziła
z sieci elektroenergetycznych. W ramach prac zakłada się wykorzystywanie w/w zasobów
naturalnych w sposób racjonalny.
Aktualizacja na zasoby naturalne na etapie ich likwidacji będzie miało charakter neutralny.
8.3.12Zabytki i dobra materialne
przeprowadzenia remontów obiektów o charakterze zabytkowym. Pozostałe prace i czynności
prowadzone w ramach realizacji działań Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja będą prowadzone z należytą starannością i w wymaganych przypadkach pod nadzorem
organów odpowiedzialnych za ochronę zabytków.
Oddziaływanie projektów planowanych w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 20072020. Aktualizacja na zabytki i dobra materialne na etapie ich likwidacji będzie miało charakter
pośredni, neutralny.
98
opracowanie:
61-745 Poznań
8.3.13Ludzie
W trakcie likwidacji przedsięwzięć ujętych w działaniach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja mogą wystąpić niedogodności dla mieszkańców terenów położonych
w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów, na których będą prowadzone prace likwidacyjne,
rozbiórkowe. Niedogodności te będą miały postać utrudnień komunikacyjnych, oddziaływań
akustycznych (praca środków transportu czy maszyn budowlanych), pogorszenia parametrów
jakościowych powietrza atmosferycznego (spalanie paliw w silnikach środków transportu i osprzętu
budowlanego, wtórna emisja pyłu w czasie prac ziemnych czy z dróg dojazdowych do terenu budów)
Aktualizacja na ludzi na etapie ich likwidacji będzie miało charakter bezpośredni,
likwidowanego działania).
9 Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub
kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na
środowisko
działań, które będą wpływały na środowisko. Działania mające wpływ na środowisko to przede
wszystkim zadania inwestycyjne, które będą ingerować w środowisko głównie na etapie ich realizacji,
powodując przejściowe oddziaływania. Natomiast na etapie eksploatacji zrealizowane inwestycje
zasadniczo będą wpływać korzystnie na stan środowiska.
Generalnie oddziaływania związane z realizacją działań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce
na lata 2007-2020. Aktualizacja będą oddziaływaniami przejściowymi, odwracalnymi i wystąpią
jedynie w czasie prowadzonych robót. Ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko na
etapie realizacji poszczególnych działań leży w gestii wykonawcy i dotyczy sprzętu (hałas, emisja
spalin wycieki), organizacji prac (np. koordynacja prac w pasie drogowym, unikanie prac będących
źródłem znacznej oddziaływań akustycznej w porze wieczornej). Minimalizowaniu oddziaływań na
środowisko będzie służyło przestrzegania obowiązujących zasad w zakresie gospodarki odpadami.
Natomiast na etapie eksploatacji zrealizowane inwestycje zasadniczo będą wpływać korzystnie na
stan środowiska.
9.1
Faza budowy
Faza budowy będzie się charakteryzowała oddziaływaniem na stan powietrza. Prace ziemne nie
pozostają bez wpływu na zapylenie powietrza, możliwe jest także podwyższenie stężeń niektórych
substancji gazowych. Dotyczy to w szczególności substancji emitowanych z silników spalinowych
(transport i maszyny robocze) i innych.
Określenie skali oddziaływania i zasięgu występowania określonych stężeń danej substancji nie jest
możliwe. Z punktu widzenia prawa stosunkowo krótkotrwałe oddziaływanie związane z pracami
budowlanymi nie podlega normowaniu (w ramach którego można ustalić wielkość emisji
dopuszczalnej), ale przecież nie jest obojętne dla ludzi przebywających w pobliżu, szczególnie
mieszkańców okolicznych domów.
Ograniczeniu emisji sprzyja:
opracowanie:
61-745 Poznań
99

zwilżanie powierzchni terenu i zwilżanie sypkiego materiału składowanego na pryzmach
(piasek); w polskich warunkach klimatycznych zwilżanie to odbywa się za sprawą opadów
atmosferycznych, ale w porze bezdeszczowej warto dodatkowo zwilżać źródła pylenia;
ograniczaniu emisji mogą też służyć sztuczne bariery, jakimi są m. in. parkany okalające plac
budowy; zasięg skutecznego działania ochronnego takich parkanów jest niewielki, co nie
oznacza, że należy z tego środka zapobiegawczego rezygnować;
 unikanie warunków sprzyjających pyleniu podczas przesypywania sypkiego materiału (np.
załadunek ciężarówek za pomocą przenośnika taśmowego – należy minimalizować wysokość,
z jakiej materiał spada do skrzyni ładunkowej);
 szybkie zagospodarowanie powierzchni, która została odsłonięta i przez to narażona na
emisję wiatrową;
 dla zapobieżenia zanieczyszczaniu powierzchni ulic, na które będą wyjeżdżały samochody
z placu budowy, można przewidzieć techniczne środki do oczyszczania kół (skuteczne jest
jedynie mycie kół), a przede wszystkim zamiatanie na mokro odcinka ulicy, na który
wyjeżdżają samochody z budowy.
Przy organizacji placu i planu budowy należy zwrócić więc szczególną uwagę na to by zastosowane
urządzenia spełniały przedstawione kryteria dotyczące ich mocy akustycznej, wynikające
z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań
dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr
263, poz. 2202, z późniejszymi zmianami). Spełnianie tych kryteriów nie spowoduje całkowitej
eliminacji oddziaływań hałasowych na terenach otaczających plac budowy, należy jednak pamiętać,
ze proces budowlany będzie ograniczony w czasie, a po jego zakończeniu wszystkie niedogodności (w
tym akustyczne) ustaną.
Dla ograniczenia oddziaływań akustycznych prace budowlane powinny być prowadzone tylko w porze
dziennej. Ograniczenie emitowanego hałasu oraz wibracji można także osiągnąć poprzez:
 izolowanie głośnych procesów i ograniczanie dostępu do obszarów zagrożonych hałasem,
 ograniczenie propagacji hałasu poprzez zastosowanie obudów i ekranów akustycznych,
 stosowanie materiałów dźwiękochłonnych w celu zmniejszenia odbić dźwięku,
 ograniczenie dźwięków materiałowych przez stosowanie płyt pływających,
 organizację pracy, ograniczającą czas przebywania w obszarach zagrożonych hałasem,
 planowanie hałaśliwych prac w takim czasie, aby narażona na hałas była jak najmniejsza
liczba pracowników,
 stosowanie harmonogramów prac, ograniczających narażenie na hałas.
W trakcie budowy istnieje potencjalne niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gruntów substancjami
ropopochodnymi pochodzącymi ze sprzętu budowlanego i środków transportu (potencjalne
mikrowycieki olejów przekładniowych, silnikowych, paliwa, itp.). Aby zminimalizować
niebezpieczeństwo skażenia zaplecze budowy, na którym będzie parkował ten sprzęt powinno zostać
zorganizowane na terenie utwardzonym, zabezpieczonym warstwą słaboprzepuszczalną. Oprócz tego
stan sprzętu budowlanego i środków transportu powinien być na bieżąco monitorowany. Pozwoli to
na szybkie wykrywanie i eliminację nieszczelności, skutkujących wyciekami ropopochodnych.
Zminimalizuje to potencjalne zagrożenie dla środowiska gruntowo–wodnego.
W przypadku wystąpienia kolizji z drzewostanem należy dążyć do zachowania jak największej ilości
roślinności. O ile będzie to możliwe kolidujące z budową drzewa należy przesadzać a nie wycinać.
Należy też zwrócić uwagę na odpowiednie zabezpieczenie drzew w bezpośrednim sąsiedztwie
przeprowadzanych prac budowlanych. Można to osiągnąć poprzez owinięcie pni jutą, mchem lub
innym miękkim materiałem, a następnie deskami oraz obwiązanie sznurem lub drutem
zabezpieczającym przed odkryciem. Ponieważ ciężki sprzęt budowlany może zniszczyć korzenie drzew
w obrębie wykopów, wszelkie roboty ziemne w obrębie systemu korzeniowego powinny być
100
opracowanie:
61-745 Poznań
wykonywane ręcznie. Odsłonięte korzenie drzew na czas budowy powinny zostać okryte np. matami
ze słomy lub tkanin workowatych.
Źródłem odpadów powstających w trakcie realizacji inwestycji będą materiały budowlane oraz
odpady powstające z rozbiórek. Część odpadów z rozbiórek powinna zostać powtórnie wykorzystana
(np. kostka granitowa i betonowa przy budowie lub remoncie ciągów pieszych). Rozebrane
nawierzchnie z asfaltobetonu można przeznaczyć do recyklingu.
Generalnie oddziaływania związane z realizacją działań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce
jedynie w czasie prowadzonych robót.
9.2
Faza eksploatacji
Realizacja działań określonych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja,
przyczyniając się do osiągnięcia celów zakładanych w tym dokumencie, przyczyni się jednocześnie do
poprawy warunków środowiskowych na terenie miasta.
Realizacja Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będzie miała pozytywny
wpływ na takie zagadnienia ochrony środowiska jak:
 jakość powietrza, ze względu na realizację zadań związanych z termomodernizacją
budynków, rozbudową sieci ciepłowniczych czy modernizacją systemów oświetlenia
ulicznego oraz usprawnieniem układu komunikacyjnego, a przede wszystkim realizacją
Programu Ochrony Powietrza poprzez realizację Programu Ograniczenia Niskiej Emisji,
 klimat akustyczny, ze względu na realizację zadań związanych poprawą stanu dróg, redukcji
zatorów komunikacyjnych, rozwijaniu transportu zbiorowego oraz ścieżek rowerowych,
 roślinność – założenie i prowadzenie ogrodu botanicznego, zwiększenie zakresu działań
pielęgnacyjnych zieleni miejskiej, zagospodarowanie i prawidłowe utrzymanie miejsc
cennych środowiskowo wraz z zachowaniem na obecnym poziomie ich wartości
przyrodniczych,
 gospodarka odpadami - ograniczenie ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwiania
poprzez składowanie, wzrost ilości odpadów poddanych odzyskowi w tym recyklingowi,
rozwój selektywnej zbiórki odpadów,
 środowisko gruntowo-wodne – modernizacja i rozbudowa infrastruktury wodno-ściekowej,
kanalizacji deszczowej, bezpieczne dla środowiska odprowadzanie ścieków oraz prawidłowe
oczyszczanie ścieków,
 ludzi – poprawa poziomu życia mieszkańców Kielc, jakości życia osób niepełnosprawnych i
seniorów, zwiększenie bezpieczeństwa drogowego w obrębie zmodernizowanych ulic, rozwój
infrastruktury społecznej.
Niemniej część zadań zawartych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
będzie wiązała się z negatywnym, choć nie ponadnormatywnym, oddziaływaniem na środowisko.
Dotyczy to zwłaszcza tworzenia infrastruktury drogowej, przygotowania terenów inwestycyjnych,
budowy nowych obiektów kubaturowych. Oddziaływanie negatywne w/w inwestycji na środowisko
będzie związane przede wszystkim z pojawieniem się w wyniku ich realizacji:
 nowych źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza – zanieczyszczeń komunikacyjnych
(parkingi, drogi), zanieczyszczeń związanych z energetycznym spalaniem paliw (źródła ciepła
w budynkach mieszkalnych, przemysłowych i usługowych),
 nowych źródeł hałasu – komunikacyjnego (parkingi, drogi), przemysłowego (systemy
wentylacyjne, chłodnicze obiektów użyteczności publicznej czy usługowych),
 nowych źródeł odpadów – komunalnych (budownictwo mieszkalne, obiekty użyteczności
publicznej czy usługowe),
opracowanie:
61-745 Poznań
101

nowych źródeł ścieków – deszczowych zanieczyszczonych (drogi, parkingi), komunalnych
(zabudowa mieszkalna, przemysłowa, użyteczności publicznej czy usługowe).
Ograniczenie negatywnych oddziaływań w/w inwestycji i źródeł emisji będzie realizowane częściowo
przez wdrożenie niektórych działań zawartych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja, częściowo zaś poprzez zastosowanie szczegółowych rozwiązań technicznych
i organizacyjnych związanych z poszczególnymi obiektami:
 w zakresie powietrza atmosferycznego
W przypadku dróg oraz parkingów/garaży możliwe jest zastosowanie wyłącznie rozwiązań
organizacyjnych polegających na takiej organizacji ruchu by upłynnić ruch pojazdów. Większa
płynność ruchu wpływa na ograniczenie emisji zanieczyszczeń z silników pojazdów. Budowa
nowych dróg i parkingów w połączeniu z modernizacją istniejących odcinków dróg z całą
pewnością spowoduje poprawę płynności ruchu na terenie miasta. Zatem ogólnie realizacja
Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja powinna ograniczyć,
w stosunku do staniu obecnego, emisję zanieczyszczeń komunikacyjnych.
W przypadku źródeł energetycznego spalania paliw związanych z planowanymi budynkami
mieszkalnymi, czy usługowymi, planuje się ograniczenie ich oddziaływania na powietrze
atmosferyczne poprzez stosowanie w tych źródłach paliw ekologicznych – gazu ziemnego,
oleju opałowego, paliw odnawialnych (np. drewno). Zakłada się także stosowanie w nowych
obiektach wysokosprawnych urządzeń grzewczych. Stosowanie takich urządzeń zakłada się
także w obiektach modernizowanych, w których modernizacja obejmuje źródła ciepła.
 w zakresie środowiska akustycznego
W przypadku obiektów komunikacyjnych –dróg i parkingów/garaży – możliwe jest
w zasadzie, podobnie jak w przypadku oddziaływania na powietrze atmosferyczne,
zastosowanie jedynie rozwiązań organizacyjnych. Identycznych jak w przypadku
oddziaływania na powietrze. Teoretycznie możliwe jest także zastosowanie środków
technicznych takich jak ekrany akustyczne. W przestrzeni miejskiej jest to jednak niezwykle
trudne. Niemniej w przypadku takiej konieczności i możliwości technicznych rozwiązania
takie będą stosowane.
Ochronie akustycznej przed dźwiękami generowanymi przez elementy systemów
wentylacyjnych – centrale wentylacyjne, wentylatory dachowe, urządzenia chłodnicze
zainstalowane na zewnątrz budynków – projektowanych budynków mieszkalnych czy
usługowych będzie służyło zastosowanie urządzeń nowoczesnych, wyposażonych
w standardowe środki techniczne obniżające poziom ich mocy akustycznej.
 w zakresie gospodarki odpadami
W przypadku odpadów komunalnych związanych z nowymi obiektami mieszkalnymi czy
usługowymi zakłada się, zgodnie z obowiązującymi przepisami23, prowadzenie selektywnej
zbiórki odpadów24, dzięki czemu ze strumienia odpadów komunalnych zostaną wydzielone
surowce wtórne, które następnie poddane zostaną poddane odzyskowi. Będzie to
skutkowało m.in. zmniejszeniem masy odpadów umieszczanych na składowiskach odpadów
komunalnych.
 w zakresie gospodarki ściekowej
23
Przyjęty w Kielcach system gospodarki odpadami komunalnymi obowiązuje zarówno dla nieruchomości zamieszkałych jak również
nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. (uchwała nr XXXVII/691/2012 w sprawie
postanowienia o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, położonych na terenie Miasta Kielce, na których nie
zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne zarówno osób fizycznych i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych
nieposiadających osobowości prawnej.) Szczegółowe zasady postępowania z odpadami komunalnymi w Kielcach określa uchwalony przez
Radę Miasta Kielce „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce” (uchwała nr XXXVII/688/2012 z dnia 6 grudnia
2012 r.)
24
Na terenie Miasta Kielce selektywna zbiórka odpadów komunalnych przewidziana jest zarówno dla zabudowy jednorodzinnej a także
firm, przedsiębiorstw i jednostek użyteczności publicznej.
102
opracowanie:
61-745 Poznań
Wody deszczowe z dróg będą zbierane przez systemy kanalizacji deszczowej, w które zostaną
te drogi wyposażone. W przypadku parkingów, jeśli będzie to konieczne wody opadowe będą
podczyszczane w osadnikach i separatorach ropopochodnych.
Ścieki sanitarne z budynków mieszkalnych czy usługowych będą kierowane do miejskiej sieci
kanalizacji sanitarnej, która będzie odprowadzać te ścieki do oczyszczalni ścieków.
9.3
Faza likwidacji
Faza likwidacji będzie się charakteryzowała oddziaływaniem na stan powietrza. Prace rozbiórkowe i
ewentualnie ziemne nie pozostają bez wpływu na zapylenie powietrza, możliwe jest także
podwyższenie stężeń niektórych substancji gazowych. Dotyczy to w szczególności substancji
emitowanych z silników spalinowych (transport i maszyny robocze) i innych.
Określenie skali oddziaływania i zasięgu występowania określonych stężeń danej substancji nie jest
możliwe. Z punktu widzenia prawa stosunkowo krótkotrwałe oddziaływanie związane z pracami
likwidacyjnymi, rozbiórkowymi nie podlega normowaniu (w ramach którego można ustalić wielkość
emisji dopuszczalnej), ale przecież nie jest obojętne dla ludzi przebywających w pobliżu, szczególnie
mieszkańców okolicznych domów.
Ograniczeniu emisji sprzyja:
 zwilżanie powierzchni terenu; w polskich warunkach klimatycznych zwilżanie to odbywa się
za sprawą opadów atmosferycznych, ale w porze bezdeszczowej warto dodatkowo zwilżać
źródła pylenia; ograniczaniu emisji mogą też służyć sztuczne bariery, jakimi są m. in. parkany
okalające plac prac rozbiórkowych; zasięg skutecznego działania ochronnego takich
parkanów jest niewielki, co nie oznacza, że należy z tego środka zapobiegawczego
rezygnować;
 unikanie warunków sprzyjających pyleniu podczas przesypywania sypkiego materiału (np.
załadunek ciężarówek za pomocą przenośnika taśmowego – należy minimalizować wysokość,
z jakiej materiał spada do skrzyni ładunkowej);
 szybkie zagospodarowanie powierzchni, która została odsłonięta i przez to narażona na
emisję wiatrową;
 dla zapobieżenia zanieczyszczaniu powierzchni ulic, na które będą wyjeżdżały samochody
z placu prac rozbiórkowych, można przewidzieć techniczne środki do oczyszczania kół
(skuteczne jest jedynie mycie kół), a przede wszystkim zamiatanie na mokro odcinka ulicy, na
który wyjeżdżają samochody z budowy.
Przy organizacji placu i planu prac likwidacyjnych, rozbiórkowych należy zwrócić więc szczególną
uwagę na to by zastosowane urządzenia spełniały przedstawione kryteria dotyczące ich mocy
akustycznej, wynikające z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu
do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202, z późniejszymi zmianami). Spełnianie tych kryteriów nie
spowoduje całkowitej eliminacji oddziaływań hałasowych na terenach otaczających plac prac
likwidacyjnych, należy jednak pamiętać, ze proces prac rozbiórkowych likwidacyjnych będzie
ograniczony w czasie, a po jego zakończeniu wszystkie niedogodności (w tym akustyczne) ustaną.
Dla ograniczenia oddziaływań akustycznych prace likwidacyjne powinny być prowadzone tylko
w porze dziennej. Ograniczenie emitowanego hałasu oraz wibracji można także osiągnąć poprzez:
 izolowanie głośnych procesów i ograniczanie dostępu do obszarów zagrożonych hałasem,
 ograniczenie propagacji hałasu poprzez zastosowanie obudów i ekranów akustycznych,
 stosowanie materiałów dźwiękochłonnych w celu zmniejszenia odbić dźwięku,
 ograniczenie dźwięków materiałowych przez stosowanie płyt pływających,
 organizację pracy, ograniczającą czas przebywania w obszarach zagrożonych hałasem,
opracowanie:
61-745 Poznań
103


planowanie hałaśliwych prac w takim czasie, aby narażona na hałas była jak najmniejsza
liczba pracowników,
stosowanie harmonogramów prac, ograniczających narażenie na hałas.
W trakcie prac likwidacyjnych, rozbiórkowych istnieje potencjalne niebezpieczeństwo
zanieczyszczenia gruntów substancjami ropopochodnymi pochodzącymi ze sprzętu budowlanego
i środków transportu (potencjalne mikrowycieki olejów przekładniowych, silnikowych, paliwa, itp.).
Aby zminimalizować niebezpieczeństwo skażenia zaplecze, na którym będzie parkował ten sprzęt
powinno zostać zorganizowane na terenie utwardzonym, zabezpieczonym warstwą
słaboprzepuszczalną. Oprócz tego stan sprzętu budowlanego i środków transportu powinien być na
bieżąco monitorowany. Pozwoli to na szybkie wykrywanie i eliminację nieszczelności, skutkujących
wyciekami ropopochodnych. Zminimalizuje to potencjalne zagrożenie dla środowiska gruntowo–
wodnego.
W przypadku wystąpienia kolizji z drzewostanem należy też zwrócić uwagę na odpowiednie
zabezpieczenie drzew w bezpośrednim sąsiedztwie przeprowadzanych prac budowlanych. Można to
osiągnąć poprzez owinięcie pni jutą, mchem lub innym miękkim materiałem, a następnie deskami
oraz obwiązanie sznurem lub drutem zabezpieczającym przed odkryciem. Ponieważ ciężki sprzęt
budowlany może zniszczyć korzenie drzew w obrębie wykopów, wszelkie roboty ziemne w obrębie
systemu korzeniowego powinny być wykonywane ręcznie. Odsłonięte korzenie drzew na czas
budowy powinny zostać okryte np. matami ze słomy lub tkanin workowatych.
Źródłem odpadów powstających w trakcie likwidacji obiektów będą odpady powstające z rozbiórek.
Część odpadów z rozbiórek powinna zostać powtórnie wykorzystana (np. kostka granitowa
i betonowa przy budowie lub remoncie ciągów pieszych). Rozebrane nawierzchnie z asfaltobetonu
można przeznaczyć do recyklingu.
Generalnie oddziaływania związane z likwidacją działań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce
jedynie w czasie prowadzonych robót.
10 Prawdopodobieństwo
wystąpienia
skumulowanych lub transgranicznych
oddziaływań
Zakres i zasięg oddziaływania działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będzie miał charakter lokalny. Nie będzie wykraczał poza
tereny przypisane do poszczególnych przedsięwzięć. W związku z tym nie przewiduje się
kumulowania oddziaływania projektowanych przedsięwzięć z przedsięwzięciami realizowanymi poza
granicami Kielc. Możliwe jest oddziaływanie skumulowane pomiędzy poszczególnymi
przedsięwzięciami realizowanymi w sąsiedztwie. Jeżeli weźmie się jednak pod uwagę fakt, że niektóre
z planowanych zadań będą skutkowały ograniczeniem oddziaływania na środowisko – przykładowo
modernizacje i przebudowy dróg, termomodernizacja budynków, rozbudowa sieci ciepłowniczych itp.
– można stwierdzić, że realizacja Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja,
nawet z uwzględnieniem ewentualnych oddziaływań skumulowanych nie będzie wykazywała
ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko.
Z uwagi na położenie Kielc względem granic Polski – najbliższa z granica Polsko – Słowacka znajduje
się w odległości około 160 kilometrów w linii prostej na południe od granic miasta – nie ma
możliwości by któreś z planowanych do realizacji działań oddziaływało transgranicznie na środowisko.
104
opracowanie:
61-745 Poznań
Dotyczy to fazy realizacji, funkcjonowania i likwidacji przedsięwzięć, które będą realizowane
w ramach tych działań.
11 Skutki braku realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata
2007-2020. Aktualizacja dla środowiska
W Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja zapisano działania mające na celu
utrzymanie i stałą poprawę jakości terenów zielonych, a także promowanie ich aktywnego
wykorzystywania i zdrowego stylu życia, przy jednoczesnym utrzymaniu terenów cennych
przyrodniczo i chronionych w niepogorszonym stanie. Czystość miasta w dużym stopniu zależy od
jego infrastruktury, w tym wodno-ściekowej, ciepłowniczej i energetycznej, a także świadomości
ekologicznej mieszkańców. Do szczególnie ważnych działań należy realizacja Programu Ograniczenia
Niskiej Emisji oraz dalsze podłączanie nieruchomości do systemu wodno-ściekowego miasta, a także
stałe zwiększanie ilości odpadów poddanych selektywnej zbiórce i recyklingowi. Modernizacja
infrastruktury technicznej pozwoli na poprawę bezpieczeństwa dostaw podstawowych mediów i
lepsze zaspokojenie potrzeb mieszkańców.
Zaniechanie działań związanych z infrastrukturą komunalną – z budową lub przebudową
infrastruktury kanalizacji deszczowej, rozbudową infrastruktury wodno-ściekowej, rozbudową sieci
ciepłowniczej negatywnie wpłynie na stan środowiska gruntowo-wodnego, na jakość wód
powierzchniowych i podziemnych oraz jakość powietrza. Obecnie Kielce są zróżnicowane pod
względem dostępności infrastruktury technicznej, miasto jest prawie w całości zwodociągowane,
jednak niższy jest poziom skanalizowania. Brak rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej
może prowadzić do wzrostu presji na środowisko oraz pogorszenia jego stanu poprzez wzrost ilości
odprowadzanych ścieków (oczyszczonych i nieoczyszczonych, przemysłowych i komunalnych) oraz
ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych w ściekach do środowiska wodno-gruntowego.
Brak działań w zakresie rozbudowy sieci ciepłowniczej spowoduje utratę szansy obniżenia ilości
zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza z systemów ciepłowniczych (także brak
termomodernizacji przyczyni się do wzrostu zapotrzebowania na ciepło). Istotny jest tu również
czynnik ekonomiczny – poza osiągnięciem efektu ekologicznego związanego ze zmniejszeniem
zużycia energii na oświetlenie uliczne i sygnalizację świetlną, ograniczone zostaną również koszty.
Brak realizacji tych zadań jest więc niekorzystny zarówno ze względu na stan środowiska jak również
z uwagi na racjonalną gospodarkę finansami publicznymi.
Edukacja ekologiczna ma na celu kształtowanie nawyków kultury ekologicznej mieszkańców Kielc,
zagwarantowanie szerokiego dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie. Prawo do
informacji o środowisku jest jednym z najważniejszych instrumentów ochrony środowiska i
elementem, dzięki któremu społeczeństwo ma możliwość wpływania na procesy podejmowania
decyzji, których skutki mają znaczenie dla środowiska. Działania edukacyjne i informacyjne w zakresie
ochrony środowiska podejmowane w ramach Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja zmierzają do podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców obszaru. Brak
podejmowania działań w tym zakresie sprzyjać będzie rozwojowi konsumpcyjnego stylu życia,
zwiększonemu zapotrzebowaniu na surowce, wodę i energię, wzrostowi zanieczyszczenia
środowiska. Zaniechanie realizacji ustaleń z zakresu edukacji ekologicznej jest działaniem
zdecydowanie negatywnym.
W wyniku zaniechania działań związanych z infrastrukturą drogową - budową lub przebudową dróg,
modernizacją oświetlenia ulicznego oraz rozwojem komunikacji zbiorowej, nastąpi wzrost
opracowanie:
61-745 Poznań
105
niekorzystnych oddziaływań na powietrze, takich jak: emisja zanieczyszczeń do powietrza, wynikająca
z intensywnego ruchu komunikacyjnego, złego stanu nawierzchni wielu ulic, braku alternatywy dla
konieczności wykorzystania pojazdów samochodowych do przemieszczania się po mieście oraz
spadkiem dynamiki i zakresu prac procesów związanych z modernizacją istniejącej infrastruktury
drogowej. Ponadto niepodjęcie działań związanych infrastrukturą drogową, przy wzrastającym
natężeniu ruchu, może skutkować wzrostem negatywnego wpływu na klimat akustyczny.
Do strategicznych działań wymienionych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja należy przygotowanie terenów inwestycyjnych, szczególnie przemysłowych, wsparcie
budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego oraz budowa nowych obiektów kubaturowych,
które przyczynią się do poprawy jakości życia i pracy w mieście. Obecnie do głównych problemów
miasta należą: niska dostępność mieszkań i odpływ mieszkańców do gmin sąsiednich, niski poziom
przedsiębiorczości i wysokie bezrobocie. W związku z tym konieczne są aktywne działania związane z
tworzeniem dobrych warunków do rozwijania w mieście działalności gospodarczej, zarówno w
ramach nowych inwestycji, jak i rozwoju istniejących przedsiębiorstw, tworzeniem nowych miejsc
pracy oraz tworzeniem infrastruktury ważnej z punku widzenia biznesu – terenów inwestycyjnych.
Dla poprawy sytuacji mieszkaniowej i zahamowania zjawiska suburbanizacji konieczne działania
związane zarówno z bezpośrednim powiększaniem zasobu mieszkaniowego miasta, jak i tworzeniu
warunków do prywatnych inwestycji mieszkaniowych w wyznaczonych lokalizacjach. Zaniechanie
tych działań wpłynie niekorzystnie na wizerunek miasta, jako nieatrakcyjnego dla biznesu i nowych
mieszkańców.
Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy miasta gwarantuje jego mieszkańcom poprawę
warunków życia, odpowiednią promocję walorów środowiskowych i zasobów oraz szersze możliwości
jego wykorzystania. Taki zrównoważony rozwój będzie możliwy przy realizacji działań zakładanych
w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, natomiast zaniechanie ich
realizacji spowoduje jego zachwianie.
12 Metody analizy skutków realizacji Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
Monitorowanie jest to proces systematycznego zbierania, raportowania i interpretowania danych
opisujących postęp i efekty dokumentu strategicznego (wskaźniki). Monitoring spełnia m.in. rolę
systemu wczesnego ostrzegania o ewentualnych nieprawidłowościach. Działania promujące
przedsiębiorczość powinny więc przynosić zwiększenie liczby miejsc pracy, inwestycje w kulturę,
wzrost udziału w kulturze itp. Cele i działania strategiczne powinny być postrzegane przez pryzmat
dążenia do precyzyjnego mierzenia wartości dodanej w usługach publicznych.
W przypadku monitoringu o charakterze strategicznym, system monitoringu powinien odpowiadać
na pytanie, w jaki sposób realizacja strategii przyczynia się do realizacji założonej wizji i głównych
celów strategicznych. Powinien on się składać się z kilku poziomów:
 Poziomu wskaźników kontekstowych związanych z wizją rozwoju oraz realizacją celów
strategicznych. Wskaźniki kontekstowe obrazują ogólny poziom rozwoju danego obszaru
(dane typu stopa bezrobocia czy PKB), na które prowadzone działania mają niewielki wpływ,
 Wskaźników obrazujących realizację celów (wskaźniki rezultatu) i działań strategicznych
(wskaźniki produktu),
 Analizy porównawczej z innymi miastami wojewódzkimi w Polsce w obszarach gospodarka i
rynek pracy, demografia i społeczeństwo, infrastruktura i środowisko,
106
opracowanie:
61-745 Poznań

Analizy przyszłych trendów rozwojowych takich jak zmieniające się wzorce pracy i
zamieszkania ludności, nowe rozwiązania w zakresie polityki miejskiej i przestrzennej, nowe
rozwiązania technologiczne usprawniające funkcjonowanie miast itp.
Raport z monitoringu strategii powinien się ukazywać corocznie, do końca II kwartału roku
następującego po roku, którego dotyczy raport.
Z punktu widzenia ochrony środowiska monitoring pełni bardzo istotną rolę. Stały monitoring oraz
analiza odpowiednich wskaźników pozwala zapobiec bądź zminimalizować skutki niekorzystnych
oddziaływań na środowisko.
Celem monitoringu jest opisanie zmian stanu środowiska w wyniku realizacji założeń Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, sprawdzenie czy założone środki przyniosły
spodziewany efekt.
Systemy monitoringu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja (opisany w
rozdziale 10 analizowanej Strategii) obejmuje również monitoring wskaźników odnoszących się do
oddziaływania na środowisko. Są to przede wszystkim wskaźniki dotyczące celu strategicznego 3.
Zielone i czyste Kielce, które przedstawiono w tabeli poniżej.
Tabela 11. System monitorowania Strategii – wskaźniki dotyczące celu strategicznego 3. Zielone i czyste Kielce.
Nazwa celu/działania
Cel strategiczny: Zielone i czyste
Kielce
Cel operacyjny 1:Podniesienie
jakości rozwiązań
infrastrukturalnych w celu
zwiększenia ich ekologiczności
oraz bezpieczeństwa
mieszkańców
Działanie 1: Sukcesywna
modernizacja i rozbudowa
infrastruktury wodno-ściekowej,
która zapewnia mieszkańcom w
większym stopniu dostęp do
wody wodociągowej, bezpieczne
dla środowiska odprowadzanie
ścieków i prawidłowe
oczyszczanie ścieków.
Działanie 2: Budowa i
przebudowa kanalizacji
deszczowej tak, aby drogi
urządzone w Kielcach miały
prawidłowy system
odprowadzania i oczyszczania
wody deszczowej
Działanie 3: Działania mające na
celu ochronę mieszkańców
przed podtopieniami oraz
powodzią
Działanie 4: Poprawa stanu
jakości powietrza – realizacja
opracowanie:
61-745 Poznań
Wskaźnik
kontekstowy
Korzystający z
instalacji wodnej i
kanalizacyjnej w %
ogółu
mieszkańców
- Sieć
odprowadzająca
ścieki w km
- Sieć
odprowadzająca
wody opadowe w
km
Wskaźnik produktu
Wskaźnik rezultatu
-
-
-
-
-
- Liczba km nowej sieci
wodociągowej i
kanalizacji sanitarnej
-Liczba km
zmodernizowanej sieci
wodociągowej i
Liczba osób
korzystających z nowej
lub zmodernizowanej
sieci wodociągowej i
-
- Liczba km nowej sieci
kanalizacji deszczowej
-Liczba km
kanalizacji deszczowej
% dróg z prawidłowym
systemem
odprowadzania i
oczyszczania wody
deszczowej
-
Liczba zrealizowanych
działań
% udział powierzchni
objętej działaniami
przeciwpowodziowymi
-
Liczba
zmodernizowanych
Zmniejszenie stężeń
zanieczyszczenia
107
Programu Ochrony Powietrza
poprzez realizację Programu
Ograniczenia Niskiej Emisji
Działanie 5:
Termomodernizacja,
sukcesywna modernizacja oraz
promocja działań mających na
celu efektywne wykorzystanie
energii
Działanie 6: Modernizacja
oświetlenia ulicznego i
sygnalizacji świetlnej na
efektywne i ekologiczne
Działanie 7: Rozbudowa i
modernizacja sieci ciepłowniczej
w celu poprawy bezpieczeństwa
energetyki cieplnej
Działanie 8: Działania mające na
celu ograniczenie ilości odpadów
kierowanych do
unieszkodliwiania poprzez
składowanie, wzrost ilości
odpadów poddanych odzyskowi
w tym recyklingowi, rozwój
selektywnej zbiórki odpadów.
Cel operacyjny 2: Ochrona i
promocja walorów
przyrodniczych Kielc oraz
rozbudowa sfery rekreacyjnej
bazującej na atrakcyjności
przyrodniczej miasta
Działanie 1: Promocja
aktywnego wykorzystania
zasobów przyrodniczych Kielc
Działanie 2: Działania
edukacyjne i promocyjne
związane z dziedzictwem
geologicznym miasta
Działanie 3: Założenie i
prowadzenie Ogrodu
Botanicznego
Działanie 4: Zwiększenie zakresu
działań pielęgnacyjnych zieleni
miejskiej i wykorzystania
nowych technik w tym zakresie
Działanie 5: Edukacja
przyrodnicza i ekologiczna
mieszkańców przy
wykorzystaniu tworzonych
przyrodniczych i ekologicznych
108
systemów grzewczych
powietrza
-
Liczba
zmodernizowanych
budynków
Zmniejszenie użycia
energii
-
- Liczba wymienionych
opraw oświetleniowych
- Liczba nowych i
zmodernizowanych
sygnalizacji świetlnych
% oświetlenia ulicznego
spełniającego warunek
ekologiczności i
efektywności
-
Długość wybudowanej i
ciepłowniczej
Zmniejszenie użycia
energii cieplnej
-
Ilość odpadów
trafiających do
składowania na
składowisko odpadów
w stosunku do
wszystkich odbieranych
odpadów
- Ilość odpadów
poddanych odzyskowi
- Ilość odpadów
poddanych selektywnej
zbiórce
Udział terenów
zieleni w
powierzchni
ogółem w Kielcach
-
-
-
Liczba działań
organizowanych przez
Miasto promujących
spędzanie wolnego
czasu na terenach
zielonych takich jak:
parki, lasy itp.
Liczba uczestników
organizowanych działań
-
inicjatyw
Liczba uczestników
wydarzeń/gości
-
etapów planu rozwoju
Ogrodu
Liczba odwiedzających
-
Tereny miejskie w ha
objęte działaniami
pielęgnacyjnymi
% terenów zielonych
objęty zintensyfikowaną
pielęgnacją zieleni
-
Liczba
przeprowadzonych
działań
Liczba osób objętych
działaniami edukacyjnymi
opracowanie:
61-745 Poznań
ścieżek dydaktycznych wraz z
infrastrukturą towarzyszącą
(elementy małej architektury) w
miejscach cennych przyrodniczo
oraz ważnych z punktu widzenia
ochrony środowiska
Działanie 6: Ochrona zasobów i
bioróżnorodności przyrodniczej
miasta oraz zagospodarowanie i
prawidłowe utrzymanie miejsc
cennych środowiskowo wraz z
zachowaniem na obecnym
poziomie ich wartości
przyrodniczych
-
Liczba
przeprowadzonych
działań
- Liczba stanowisk form
ochrony przyrody
- % powierzchni miasta
objętych obszarowymi
formami ochrony
przyrody
Źródło: Strategia Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja.
Ponadto w celu analizy skutków realizacji postanowień projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja w zakresie oddziaływania na środowisko zostanie wykorzystany
funkcjonujący na tym terenie system monitoringu środowiska przyrodniczego prowadzony przez
różne instytucje, wraz z przyjętą przez te instytucje częstotliwością jego przeprowadzania. Pomiary
poziomów emisji i imisji, zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych są wykonywane
w ramach działalności m.in. Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Kielcach (WIOŚ),
Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie (RZGW), Instytutu Meteorologii i Gospodarki
Wodnej w Krakowie (IMGW).
Wskaźniki w zakresie ochrony środowiska powinny odnosić się do sytuacji wyjściowej
scharakteryzowanej w ocenie stanu środowiska Kielc i określać zaobserwowane zmiany.
Wskaźniki stanu środowiska i zmiany presji na środowisko to m.in.:
- stan jakości powietrza atmosferycznego25 - wielkość emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych;
- jakość wód powierzchniowych26 i podziemnych27, jakość wody do picia oraz spełnienie przez
wszystkie te rodzaje wód wymagań jakościowych obowiązujących w Unii Europejskiej;
- poziom hałasu28, przede wszystkim komunikacyjnego i lotniczego;
- monitoring zanieczyszczenia gleby29;
- monitoring pozwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami30;
- poziom pól elektromagnetycznych31.
25
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach prowadzi system monitoringu zanieczyszczeń powietrza. Udział w tworzeniu
sieci monitoringu powietrza w województwie świętokrzyskim oprócz WIOŚ w Kielcach mają:
-Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kielcach;
-Stacja Bazowa Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego - Święty Krzyż
oraz największe w województwie podmioty gospodarcze, np. Dyckerhoff Polska – Cementownia w Nowinach oraz ZPW "Trzuskawica" S.A.
26
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wykonuje badania wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych,
chemicznych i biologicznych.
27
Państwowa Służba Hydrogeologiczna wykonuje badania i ocenia stan wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych
i ilościowych. W uzasadnionych przypadkach wojewódzki inspektor ochrony środowiska , wykonuje, w uzgodnieniu z państwową służbą
hydrogeologiczną, uzupełniające badania wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych, a wyniki tych badań przekazuje, za
pośrednictwem Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, państwowej służbie hydrogeologicznej.
28
Hałasem, zgodnie z definicją zawartą w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, są dźwięki o częstotliwościach od
16 Hz do 16 000 Hz. Hałas jest zjawiskiem niepożądanym, czyli są to dźwięki przeszkadzające, dokuczliwe, a nawet szkodliwie działające na
zdrowie człowieka.
29
Wojewódzki Inspektorat Środowiska w Kielcach wykonuje, w ramach monitoringu regionalnego, własne badania gleb położonych na
wybranych obszarach o potencjalnym zagrożeniu zanieczyszczeniem. Mają one na celu dokumentowanie zmian zachodzących w glebach,
sygnalizowanie zagrożeń i umożliwienie wczesnego podejmowania działań ochronnych. Ze względu na bardzo powolne zmiany jakie
zachodzą w środowisku glebowym, badania te wykonywane są cyklicznie w odstępach co 5 lat, w rejonach wpływu różnorodnych źródeł
zanieczyszczeń związanych z koncentracją na danym obszarze przemysłu, przebiegiem ciągów komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu
oraz lokalizacją składowisk odpadów.
30
Zgodnie z art. 37 ust.6 ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.)
marszałek województwa prowadzi wojewódzką bazę danych, dotyczącą wytwarzania i gospodarowania odpadami wraz rejestrem
udzielanych pozwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami.
opracowanie:
61-745 Poznań
109
13 Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej Prognozy jest art. 47 Ustawy z dnia 3 października 2008
roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z późniejszymi
zmianami), który nakłada obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na
środowisko skutków realizacji dokumentów strategicznych, jeżeli w uzgodnieniu z właściwym
organem (Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Kielcach oraz Świętokrzyskim
Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Kielcach), organ opracowujący projekt
dokumentu stwierdzi, że wyznaczają one ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko, lub że realizacja postanowień tych dokumentów może
spowodować znaczące oddziaływanie na środowisko.
Przede wszystkim należy odpowiedzieć na pytania:
- czy opracowywany dokument będzie wyznaczał ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko32 lub
- czy realizacja postanowień tych dokumentów może spowodować znaczące oddziaływanie na
środowisko lub
- czy realizacja postanowień dokumentów może spowodować znaczące oddziaływanie na obszar
Natura 200033.
Świętokrzyski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Kielcach uznał, że można odstąpić od
przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko ze
względu na to, iż realizacja działań zaplanowanych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja, nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko w zakresie
zdrowia i życia ludzi (pismo z dnia 26.01.2015 r. znak SEV.9022.5.1.2015).
Uzgodnienie konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
skutków realizacji ustaleń dla projektu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja, a zatem także konieczność opracowania prognozy oddziaływania na środowisko do
powyższego projektu dokumentu zostało wydane przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska
w Kielcach pismem z dnia 30.01.2015 r. znak WPN-II.410.64.2014.MK.
Zakres prognozy szczegółowo reguluje ustawa, niemniej musi ona zawierać następujące elementy:
– analiza projektu dokumentu pod kątem potencjalnych oddziaływań na środowisko,
– analiza i ocena istniejącego stanu środowiska,
– charakterystyka oddziaływań na środowisko,
– przedstawienie rozwiązań alternatywnych,
– prezentacja rozwiązań zapobiegających, ograniczających lub kompensujących negatywne dla
środowiska działania,
– ocena możliwości wystąpienia oddziaływania transgranicznego,
– prezentacja metod zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
– propozycja metod analizy skutków środowiskowych realizacji dokumentu,
31
Oceny poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku i obserwacji zmian dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu
Środowiska, który obejmuje uzyskiwane na podstawie badań monitoringowych informacje w zakresie promieniowania jonizującego i pól
elektromagnetycznych. Badania te powinny być przeprowadzane cyklicznie, przy zastosowaniu ujednoliconych metod zbierania,
gromadzenia i przetwarzania danych.
32
Listę przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w
sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
33
Przez znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000 rozumie się oddziaływanie na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym
w szczególności działania mogące:
a) pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura
2000, lub
b) wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub
c) pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.
110
opracowanie:
61-745 Poznań
– streszczenie w języku niespecjalistycznym.
Niniejsza prognoza została wykonana z uwzględnieniem powyższego zakresu, a także zgodnie ze
wskazaniami zawartymi w piśmie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach z dnia
30.01.2015 r. znak WPN-II.411.3.2015.MK. W prognozie dokonano analizy oddziaływań na
środowisko w oparciu o dane literaturowe oraz doświadczenie autorów, które zestawiono z różnymi
lokalnymi uwarunkowaniami. Przy sporządzaniu prognozy zastosowano metody opisowe oraz
wykorzystano dostępne publikacje, dokumenty i raporty dotyczące obszaru Kielc opracowane przez
inne instytucje, a dotyczące środowiska i zmian w nim zachodzących.
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja znajduje się obecnie w fazie
opracowywania. Niniejszy dokument jest prognozą oddziaływania na środowisko pełnej wersji tego
dokumentu, która będzie poddana procedurze strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja, powstaje jako aktualizacja
już istniejącego dokumentu z 2007 roku z kilku powodów: realizacji kluczowych zadań postawionych
w poprzedniej strategii, wprowadzenia nowego systemu zarządzania rozwojem kraju i polityki
miejskiej z podkreśleniem roli miast i ich obszarów funkcjonalnych, a także nowy okres
programowania Unii Europejskiej 2014-2020.
W projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce 2007-2020. Aktualizacja przyjęto hierarchiczny,
trzystopniowy układ celów: cele strategiczne, cele operacyjne i działania. W ramach pierwszego celu
strategicznego zaplanowano rozwój infrastruktury społecznej: oferty kulturalnej, ochrony zdrowie,
mieszkalnictwa, dostępności żłobków i przedszkoli, poprawę jakości życia osób niepełnosprawnych i
seniorów. W ramach drugiego celu strategicznego założono rozwój gospodarczy miasta poprzez
stworzenie warunków do inwestowania i rozwoju przedsiębiorczości, rozwój turystyczny Kielc,
poprawę sytuacji komunikacyjnej. Trzeci cel strategiczny obejmuje działania dotyczące poprawy
jakości środowiska, ochronę i promocję walorów przyrodniczych miasta. Czwarty cel dotyczy
rozwiązań systemowych, strategicznego i zintegrowanego zarządzania, poprawy jakości usług
publicznych.
Strategia Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja jest spójna z założeniami
następujących dokumentów na poziomie wojewódzkim: Strategia Rozwoju Województwa
Świętokrzyskiego do roku 2020, Strategia rozwoju turystyki w województwie świętokrzyskim na lata
2006-2014, Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Świętokrzyskiego, Świętokrzyska
Strategia Badań i Innowacyjności, a także krajowym i unijnym: Strategia Rozwoju Kraju 2020,
Strategia Rozwoju Kraju 2030, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020, Strategia
Sprawne Państwo 2020, Projekt Krajowej Polityki Miejskiej.
Kielce są miastem na prawach powiatu, stolicą województwa świętokrzyskiego. Powierzchnia miasta
wynosi 109,45 km2. Centrum miasta stanowią grunty antropogeniczne (zurbanizowane) i zajmują
38,5% ogółu powierzchni miasta. Użytki rolne zajmują około 33% powierzchni, lasy oraz grunty leśne
znajdują się głównie w południowej części miasta i zajmują 21% powierzchni.
W obrębie miasta występują znaczące różnice klimatyczne. Najlepsze warunki klimatyczne występują
na zboczach południowych, południowo – zachodnich i południowo - wschodnich. Najmniej korzystne
występują na zboczach o dużym nachyleniu jak i o ekspozycji północnej.
Według prowadzonych corocznie przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska badań, jakość
powietrza w Kielcach ulega w ostatnich latach systematycznej poprawie, normatywne stężenia
poszczególnych rodzajów substancji z wyjątkiem pyłu zawieszonego PM10 i pyłu PM2,5
benzo(a)pirenu nie są przekraczane. Pył zawieszony jest mieszaniną bardzo drobnych cząstek stałych i
ciekłych, które mogą zawierać substancje toksyczne i wywierać szkodliwy wpływ na zdrowie ludzkie,
roślinność, gleby i wodę. Stężenie pyłów jest większe w sezonie zimowym, z powodu emisji
z zakładów energetycznych, kotłowni i palenisk indywidualnych. Na większości obszarów miasta
opracowanie:
61-745 Poznań
111
przeważa ogrzewanie budynków z małych kotłowni węglowych lub indywidualnych pieców
węglowych. Nie bez znaczenia są także zanieczyszczenia komunikacyjne tzw. emitory liniowe. Celem
obniżenia ponadnormatywnych poziomów stężeń zanieczyszczeń został opracowany „Program
ograniczenia niskiej emisji dla miasta Kielce”, którego realizację uwzględniono w projekcie Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja.
Kielce położone są w całości w północnej części zlewni Nidy. Prowadzony przez WIOŚ monitoring
jakości wód powierzchniowych w latach 2010-2013 wykazał, że występują poważne odchylenia od
stanu naturalnego, stwierdzono zły stan wód.
Na obszarze miasta istnieje duże zagrożenie powodziowe. Wynika to z obecnego zagospodarowania
oraz infrastruktury hydrotechnicznej. Ciągły wzrost terenów zabetonowanych sprzyja tworzeniu się
gwałtownego spływu powierzchniowego z ulic, placów i powierzchni dachów.
Pod miastem rozciągają się dwa szczelinowo–krasowe zbiorniki wód podziemnych GZWP 417 Kielce
oraz GZWP 418 Gałęzice-Bolechowice-Borków. Miasto Kielce zaopatrywane jest w wodę pitną z ujęć
głębinowych oraz indywidualnych studni głębinowych znajdujących się na terenie miasta. Dla ujęć
komunalnych ustanowiono strefy ochrony pośredniej. Wody podziemne w Kielc charakteryzują się
dobrym lub zadowalającym stanem chemicznym –stwierdzono klasy II – III34.
Aktualnie największy wpływ na klimat akustyczny Kielc ma ruch drogowy, który na przestrzeni lat
ulega zwiększeniu poprzez wzrost liczby pojazdów osobowych i ciężarowych. Hałas oddziałując
bezpośrednio na tereny sąsiadującej zabudowy miejskiej stanowi główne źródło zagrożenia. Dla
oceny klimatu akustycznego na terenie Kielc została opracowana „Mapa akustyczna dla miasta
Kielce”. Badania wykazały największe przekroczenia norm na obszarach sąsiadujących z drogami
wylotowymi miasta, a także w centrum. W celu poprawy sytuacji akustycznej opracowany został
„Program ochrony środowiska przed hałasem dla terenów, na których poziom hałasu przekracza
poziom dopuszczalny w granicach administracyjnych miasta Kielce”.
Z przeprowadzonych badań monitoringowych natężenia pól elektromagnetycznych (PEM) wynika, iż
w Kielcach, podobnie jak w całym województwie świętokrzyskim w żadnym z punktów pomiarowych
nie stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnej.
Stan techniczny istniejącej sieci wodociągowej jest dosyć zróżnicowany, co w istotny sposób wpływa
na jej sprawność eksploatacyjną w poszczególnych rejonach miasta. Kielce posiadają system
kanalizacji rozdzielczej, odprowadzający osobno wody opadowe oraz osobno ścieki bytowo–
gospodarcze i przemysłowe do oczyszczalni komunalnej „Sitkówka”. Z instalacji kanalizacyjnej
korzysta 89,2% mieszkańców miasta. Poza zasięgiem miejskiego systemu kanalizacji sanitarnej
pozostaje jeszcze część miasta. Miasto Kielce dysponuje systemem kanalizacji deszczowej,
dostosowanym do naturalnego ukształtowania obszaru miasta, umożliwiającym grawitacyjne
odprowadzanie wód deszczowych do naturalnych odbiorników, którymi są rzeki przepływające przez
miasto.
Odpady komunalne wytworzone i zbierane w postaci zmieszanej na terenie Kielc i okolicznych gmin
są deponowane na składowisku w Promniku, w odległości ok. 15 km od centrum Kielc. W trakcie
budowy jest Zakład Unieszkodliwiania Odpadów. Coraz mniej spośród wytworzonych odpadów
podlega składowaniu, co wskazuje na poprawę sprawności systemu gospodarki odpadami oraz jest
efektem segregacji.
Lasy otaczają obszary zabudowane Kielc z trzech stron tj. od południa i północy a także od zachodu.
Najmniejsze zagrożenia dla stanu lasów występują w zwartym kompleksie leśnym w południowej
34
Klasa II - wody dobrej jakości, w których wartości niektórych elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych
procesów zachodzących w wodach podziemnych i nie wskazują na wpływ działalności człowieka albo jest to wpływ bardzo słaby.
Klasa III - wody zadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów
zachodzących w wodach podziemnych lub słabego wpływu działalności człowieka.
112
opracowanie:
61-745 Poznań
części miasta. Na pozostałym obszarze grunty leśne nie tworzą tak zwartych powierzchni i są
narażone na oddziaływanie niskiej emisji zanieczyszczeń oraz linii kolejowych i dróg kołowych co
obniża ich odporność na antropopresję.
Na terenie Kielc znajdują się następujące formy ochrony przyrody:
 5 rezerwatów przyrody – Ślichowice, Karczówka, Kadzielnia, Wietrznia im. Zbigniewa
 1 park krajobrazowy – Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy,
 2 obszary chronionego krajobrazu – Chęcińsko–Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu,
 2 obszary sieci Natura 2000 (fragmenty) – Wzgórza Chęcińsko–Kieleckie (PLH260041), Dolina
Bobrzy (PLH260014),
 50 pomników przyrody (łączna liczba chronionych drzew pomnikowych 127),
 2 stanowiska dokumentacyjne – Odsłonięcie skalne u podnóża Góry Hałasa, Odsłonięcia
 1 użytek ekologiczny – Glinianki,
 1 zespół przyrodniczo–krajobrazowy – Zespół Przyrodniczo–Krajobrazowy Grabina – Dalnia.
Rezerwaty przyrody zajmują na terenie miasta głównie obszary poeksploatacyjne, ukazując walory
geologiczne. Chęcińsko–Kielecki Park Krajobrazowy jest pierwszym w Europie parkiem geologicznym,
chroni także zbiorowiska roślinne. Wokół parku wyznaczono otulinę, która w granicach miasta Kielce
zajmuje powierzchnię 885,3 ha i stanowi Chęcińsko–Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu, ze
względu na bogactwo ekosystemów i bardzo zróżnicowany krajobraz i rzeźbę terenu oraz pełnienie
funkcji korytarzy ekologicznych. Z kolei Kielecki Obszar Chronionego Krajobrazu chroni walory
krajobrazowo-przyrodnicze miasta oraz wody powierzchniowe i podziemne. Fragmenty dwóch
obszarów sieci Natura 2000 mające znaczenie dla Wspólnoty chronią najcenniejsze siedliska
przyrodnicze oraz rzadkie i zagrożone w skali kraju gatunki.
W centrum Kielce występuje koncentracja zabytków architektury i budownictwa oraz krajobrazów
z nimi związanych. Cenne zabytki, tworzące miejski układ urbanistyczny, objęte są strefą ochrony
konserwatorskiej.
Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektu Strategii
Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja związane są z zasobami przyrodniczymi,
zanieczyszczeniem powietrza, hałasem, zagrożeniem wód powierzchniowych i podziemnych,
wzrostem zużycia surowców, energii, wody oraz zmniejszaniem się zasobów wodnych. Realizacja
zadań zawartych w projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja pozwoli
na:
 zmniejszenie przenikania zanieczyszczeń, w tym ścieków do gruntu, poprzez modernizację i
rozbudowę infrastruktury wodno-ściekowej, która zapewni mieszkańcom w większym
stopniu dostęp do wody wodociągowej, bezpieczne dla środowiska odprowadzanie ścieków
oraz prawidłowe oczyszczanie ścieków,
 ochronę mieszkańców przed podtopieniami i powodzią,
 ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz emisji hałasu poprzez usprawnienie
układu komunikacyjnego,
 modernizację źródeł ciepła w kierunku źródeł wysokosprawnych energetycznie, opartych
o paliwa ekologiczne, sukcesywna modernizacja oraz promocja działań mających na celu
efektywne wykorzystanie energii,
odpadów.
opracowanie:
61-745 Poznań
113
Analizowany projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja zawiera 4 cele
strategiczne, w ramach których wyróżniono łącznie 13 celów operacyjnych i w sumie 67 działań
strategicznych. Taka ilość działań powoduje możliwość wariantowania, polegającego na
nierealizowaniu niektórych działań na rzecz innych, przede wszystkim z przyczyn finansowych.
Warianty alternatywne mogą być rozpatrywane pod względem: lokalizacji, konstrukcji i technologii,
organizacji czy też nie podjęcia realizacji przedsięwzięcia, przy czym nie wdrożenie założeń Strategii
Rozwoju Miasta Kielce spowoduje pogarszanie się stanu i stopy życia mieszkańców, jak i pogarszanie
stanu środowiska. Ponadto Strategia Rozwoju Miasta Kielce przewiduje działania o charakterze
ekologicznym, których realizacja przyniesie w efekcie ograniczenie lub zmniejszenie oddziaływania na
środowisko związanego z planowanym rozwojem miasta.
Wyszczególnione w Strategii działania nie precyzują rodzaju projektów, zakresu przedsięwzięć, ich
kierunkowego przebiegu oraz terenu realizacji, w tym położenia względem obszarów chronionych.
Dokładne określenie oddziaływania działań inwestycyjnych przewidzianych do zrealizowania w
ramach przedmiotowego dokumentu, będzie można ocenić dopiero w oparciu o konkretne dane
projektowe i lokalizacyjne na etapie procedury oceny oddziaływania na środowisko i obszary Natura
2000 dla konkretnych przedsięwzięć. Działania inwestycyjne prowadzone w sąsiedztwie lub na
terenach objętych formami ochrony przyrody (w tym w granicach obszarów Natura 2000) będą
musiały być prowadzone w sposób, który nie będzie naruszał przedmiotu ich ochrony oraz nie będzie
wpływał znacząco negatywnie na integralność tych obszarów i w ramach przeprowadzonych (w miarę
takiej potrzeby) ocen oddziaływania na środowisko lub na obszary Natura 2000, zgodnie z przepisami
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…).
działań (projektów), które będą wpływały na środowisko. Działania te to przede wszystkim zadania
inwestycyjne, które będą ingerować w środowisko głównie na etapie ich realizacji, powodując
przejściowe, odwracalne oddziaływania negatywne. Natomiast na etapie eksploatacji zrealizowane
inwestycje zasadniczo będą wpływać korzystnie na stan środowiska, choć zakłada się możliwość
realizacji przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Są to przede
wszystkim:
 działania w zakresie infrastruktury komunikacyjnej (m.in. budowa i przebudowa dróg
różnych kategorii);
 działania w zakresie infrastruktury technicznej (instalacji wodociągowej, kanalizacji
sanitarnej i deszczowej, sieci ciepłowniczej, infrastruktury chroniącej przed podtopieniami i
powodzią);
 działania w zakresie gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej;
 działania w zakresie gospodarki odpadami - rozwój selektywnej zbiórki odpadów,
ograniczenie ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwiania poprzez składowanie;
 działania w zakresie obiektów kubaturowych (placówki edukacyjne, budownictwo
mieszkaniowe, usługowe);
 działania inwestycyjne obejmujące zagospodarowanie lokalnych zasobów przyrodniczych na
cele rekreacyjne i turystyczne (ścieżki dydaktyczne, rowerowe, rozwój bazy turystycznej i
rekreacyjnej).
Oddziaływania związane z realizacją działań zapisanych projekcie Strategii Rozwoju Miasta Kielce na
lata 2007-2020. Aktualizacja będą oddziaływaniami przejściowymi, odwracalnymi i wystąpią jedynie
w czasie prowadzonych robót. Ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko na etapie
realizacji poszczególnych zadań leży w gestii wykonawcy i dotyczą: sprzętu (hałas, emisja spalin
wycieki), organizacji prac (np. koordynacja prac w pasie drogowym, unikanie prac będących źródłem
znacznych, akustycznych oddziaływań negatywnych w porze wieczornej). Minimalizowaniu
oddziaływań negatywnych na środowisko będzie służyło przestrzegania obowiązujących zasad
114
opracowanie:
61-745 Poznań
w zakresie gospodarki odpadami. Podobne oddziaływania tj. przejściowe i odwracalne, będą
występować na etapie likwidacji.
Oddziaływania związane z funkcjonowaniem przedsięwzięć zrealizowanych w ramach planowanych
działań strategicznych będą zasadniczo wpływać korzystnie na stan środowiska. W przypadku
przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zakres i zasięg
oddziaływania będzie zamykał się na terenach, na których zostaną zrealizowane tego typu
przedsięwzięcia. Obowiązkiem inwestorów będzie dbanie o nieprzekraczanie standardów jakości
środowiska poza granicami tych terenów. Nadzór i szczegółowa analiza zakresu oddziaływania tych
przedsięwzięć na środowisko będzie przedmiotem postępowań w sprawie wydania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach, które są wymagane dla przedsięwzięć mogących potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko.
Zakres i zasięg oddziaływania działań planowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Miasta
Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja będzie miał charakter lokalny. Nie będzie wykraczał poza
tereny przypisane do poszczególnych przedsięwzięć. Transgraniczne oddziaływania na środowisko nie
jest możliwe ze względu na odległość od granic Państwa.
Zaniechanie działań zaplanowanych w Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020.
Aktualizacja negatywnie wpłynie na stan środowiska i jakość życia w mieście, które w dużym stopniu
zależą od jego infrastruktury, w tym wodno-ściekowej, ciepłowniczej i energetycznej, gospodarki
odpadami, a także świadomości ekologicznej mieszkańców. Brak realizacji strategii może prowadzić
do wzrostu presji na środowisko, pogorszenia stanu środowiska gruntowo wodnego, jakości wód,
powietrza, klimatu akustycznego, co negatywnie wpłynie na ludzi.
Istotnym elementem realizacji Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja jest
monitorowanie, czyli analiza skutków opisująca postępy i efekty wykonania działań zaplanowanych w
dokumencie strategicznym. System monitoringu powinien odpowiadać na pytanie, w jaki sposób
realizacja strategii przyczynia się do realizacji założonej wizji i głównych celów strategicznych. Analiza
będzie prowadzona na podstawie wskaźników kontekstowych, produktu i rezultatu, analizy
porównawczej z innymi miastami oraz analizy trendów rozwojowych. Raport z monitoringu strategii
powinien się ukazywać corocznie, do końca II kwartału roku następującego po roku, którego dotyczy
raport. Systemy monitoringu Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007-2020. Aktualizacja
obejmuje również monitoring wskaźników odnoszących się do oddziaływania na środowisko, takich
jak np.: długość wybudowanej infrastruktury sieciowej, udział powierzchni objętej działaniami
przeciwpowodziowymi, poziom stężeń zanieczyszczenia powietrza, zużycie energii, ilość odpadów
poddanych odzyskowi. Ponadto zostanie wykorzystany funkcjonujący na terenie Kielc system
monitoringu środowiska przyrodniczego prowadzony przez różne instytucje, wraz z przyjętą przez te
instytucje częstotliwością jego przeprowadzania.
opracowanie:
61-745 Poznań
115

Strategii Rozwoju Miasta Kielce na lata 2007

Transkrypt

Podobne dokumenty

"Kaprys" Sklep Spozywczo-Przemyslowy, Kielce

Szybka Randka Kielce

podziękowanie - Weekendowe Malowanie

Generuj PDF - Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego

Fryzjer damski- szkoła policealna Żak!

Adres siedziby: ul. Szymanowskiego 3/58 25

Program – Forum Finanse i Podatki dla Przedsiębiorcy

Siatkarskie Ośrodki Szkolne w województwie

Najem długoterminowy Potrzebujesz więcej informacji?

LICEUM DLA DOROSŁYCH Nauka za darmo! K