Raport szczegółowy wyników Zegara za IV Q 2013

Raport - badanie koniunktury wojewodztwa wg metodyki ZZK – IV kwartał 2013
Pomiar koniunktury wg metodyki ZZK
Ogólny pomiar koniunktury w województwie zachodniopomorskim (ZZK Syntetyczny, ZZK Usługi, ZZK Przemysł)
Odczyty Zachodniopomorskiego Zegara Koniunktury za ostatni kwartał 2013 roku przynoszą
potwierdzenie wyraźnego i odnotowanego już w poprzednim kwartale trendu wzrostowego.
Oznacza to, że w gospodarce regionu widoczne są pewne objawy ożywienia gospodarczego i tym
samym koniunktura regionu koreluje z koniunkturą gospodarki w skali kraju. Te pozytywne
tendencje ujawniają wzrosty głównych parametrów pomiaru od połowy roku i utrwalają
przekonanie o punkcie zwrotnym koniunktury. W istocie, już w badaniach za trzeci kwartał 2013
odnotowano odwrócenie się negatywnych trendów i indeks ZZK poszybował do poziomu ponad 53
punktów. IV kwartał poprawia ten wynik ze wskaźnikiem na poziomie 56 punktów. Taki wynik
potwierdza narastający już w poprzednim kwartale optymizm respondowanych i dokumentuje
znaczną poprawę klimatu koniunktury.
Warto jednocześnie zwrócić uwagę, że wynik IV kwartału jest o 3 punkty lepszy od indeksu z
poprzedniego kwartału. Stan taki umacnia przekonanie o wyraźnym ożywieniu gospodarki regionu,
wszak zwykle, zgodnie z typowym dla gospodarki zachodniopomorskiej wzorcem koniunktury III
kwartał charakteryzują statystycznie lepsze wyniki niż w innych kwartałach.
Pomiar oczekiwanego ZZK na pierwszy kwartał 2014 wykazuje pewną ostrożność ankietowanych
kadr menedżerskich. Wskaźnik oczekiwanego ZZK oszacowano na 54,6 punktów, co zwiastuje nadal
dobrą koniunkturę, jednak tempo ożywienia wydaje się być w ocenach respondowanych słabsze.
IV kwartał to kolejny okres potwierdzający istnienie pewnych różnic w koniunkturze sektorów
przemysłowego i usługowego. Wyraźnie większy optymizm towarzyszy firmom sektora usługowego
– indeks ZZK dla usług wynosi blisko 57 punktów, podczas gdy w firmach przemysłowych ok. 54,3.
ZZK w przemyśle (profil branżowy a koniunktura)
Ostatni kwartał roku 2013 przyniósł dalszą jednak zakłóconą i zróżnicowaną poprawę koniunktury
w poszczególnych branżach sektora przemysłowego. W dość oczywisty sposób, najsłabsze
notowania, bo 46,5 punktów dotyczą podmiotów sektora rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa (w
poprzednim kwartale to był najszybciej rosnący sektor), z kolei najlepsze efekty uzyskano w
branżach przetwórstwa przemysłowego (ZZK = 57 punktów) i też dobre w budownictwie (ZZK =
52,5 punktów).
Najistotniejsze zdają się być doniesienia dotyczące klimatu koniunktury w branżach produkcji
przemysłowej – wysoki odczyt indeksu ZZK w IV kwartale oznacza zakończenie dość długo trwającej
fazy stagnowania. Jednak oczekiwania tej branży co do wyników w kolejnym okresie są już słabsze
(oczekiwany ZZK = 52,5 punktów).
Z kolei, w sektorze budownictwa, aktualny poziom wskaźnika ZZK pozytywnie zaskoczył i nie
potwierdził oczekiwań tej branży z poprzedniego okresu badawczego (branża oczekiwała
sezonowego / zimowego wyhamowania). Dobre tempo wzrostu produkcji budowlano-montażowej
pod koniec mijającego roku było jednak możliwe ze względu na wyjątkowo łagodną aurę. Być może
ten czynnik sprawił, że oczekiwania branży budowlanej dotyczące wyników w I kwartale 2014 roku
są dość dobre (oczekiwany ZZK = 55 punktów).
2
ZZK w usługach (profil usługowy a koniunktura)
Sektor usług w IV kwartale 2013 roku kontynuował trend przyspieszenia zarejestrowany w
poprzednim kwartale, dzięki czemu ZZK dla sektora usług wzrósł z 53 punktów w III kwartale do 57
w IV. Najlepsze odczyty zarejestrowano w tym kwartale w sferze handlu (ZZK na poziomie blisko
58 punktów). Wynik ten nie zaskakuje ze względu na typową dla handlu sezonowość, związaną ze
wzmożoną aktywnością konsumpcyjną w okresie świątecznym. Takie też były oczekiwania
przedstawicieli tej branży w poprzednim badaniu. Jednocześnie tak wysoki poziom indeksu
zaskakuje jeśli wziąć pod uwagę jego odczyty znacznie poniżej 50 punktów w poprzednich
kwartałach. W ostatnim badanym okresie równie dobre wyniki dotyczą kategorii „pozostałe usługi”.
Pomimo zakończenia sezonu letniego, nienajgorsze wyniki wykazały podmioty hotelarsko –
turystyczne (ZZK = 57,5). Jednak wskaźnik oczekiwany na kolejny kwartał (na poziomie nieznacznie
powyżej 50 punktów) zapowiada sezonowe spowolnienie w tej branży.
Wydaje się, że na tle całego sektora usługowego nieznacznie gorzej wypada ocena koniunktury w
branży TSL. Dla tych podmiotów po bardzo dobrym III kwartale, kolejny oznacza wyhamowanie
(spadek ZZK z poziomu 58 do 54 punktów). Jednocześnie jest to branża, którą charakteryzuje
największy optymizm w ocenie szans na rozwój w przyszłym kwartale.
3
Koniunktura w rozkładzie struktury geograficznej podregionów w województwie
Pomiar koniunktury w IV kwartale 2013 w rozkładzie podregionów potwierdza zidentyfikowane w
poprzednich odczytach dysproporcje w kondycji gospodarki w podregionie szczecińskim,
stargardzkim, koszalińskim i m. Szczecin. Nadal (już w drugim kolejnym odczycie) najsłabsze
symptomy ożywienia gospodarczego dotyczą podregionu koszalińskiego (ZZK na poziomie tylko
nieznacznie przekracza 50 punktów).
Dystans z pierwszej połowy roku świetnie niweluje koniunktura podregionu stargardzkiego (gdzie w
II kwartale odnotowano najostrzejsze symptomy kryzysu). Na tle rejestracji i porównania ZZK dla
podregionów stargardzkiego i szczecińskiego, znacznie lepszy odczyt dotyczy tego pierwszego (58,5
w stosunku do 54).
Najlepsze wyniki w ostatnim kwartale roku 2013 dotyczą jednak obszaru miasta Szczecina. Tutaj
indeks aktualny ZZK wspiął się na rekordowy poziom ponad 62 punktów, przy średnim dla
województwa 56 punktów. Tak dobry wynika wykazuje jednak dość istotne dysproporcje w rozwoju
gospodarczym aglomeracji miejskiej na tle całego podregionu (62 punkty odnotowane dla firm
zlokalizowanych w mieście i 54 punkty dla podmiotów z podregionu, poza miastem Szczecin).
Podobna struktura dotyczy odczytów oczekiwanego ZZK dla I kwartału 2014r. I tutaj największy
optymizm towarzyszy firmom ze Szczecina, a najbardziej ostrożne projekcje dotyczą firm
koszalińskich.
4
Koniunktura w rozkładzie struktury przedsiębiorstw wg r ozmiarów
Ostatni kwartał 2013 roku ugruntowuje w przekonaniu, że notowania indeksu ZZK dla różnych
kategorii firm w zależności od rozmiarów zatrudnienia nie wykazują bardzo istotnych różnic.
Wszystkie kategorie firm odnotowały znaczącą poprawę koniunktury, i co więcej awizują dalsze
pozytywne trendy zmian.
Podobnie jak w poprzednim tak i w bieżącym kwartale, w przypadku dużych i średnich
przedsiębiorstw wskaźniki ZZK są bardzo nieznacznie wyższe niż w przypadku przedsiębiorstw
małych i mikro (wskaźnik ZZK dla dużych firm na poziomie 58,7, a dla mikroprzedsiębiorstw 55,5).
Fakt ten może oznaczać, że sektor MSP nieznacznie słabiej odczuwa czy dyskontuje pozytywne
zmiany koniunktury, lub / i rekonwalescencja tych firm przebiega w dłuższym niż w przypadku
dużych podmiotów okresie.
Odczyty oczekiwanego ZZK w analizowanym rozkładzie dokumentują poprawiający się klimat
koniunktury, choć i w tym przypadku najwięcej optymizmu wykazują duże firmy, pozostawiając w
tyle średnie i małe.
5
ZZK A POMIARY REFERENCYJNE
ZZK a PMI Polska
Odczyt ZZK za IV kwartał 2013 wykazuje wyraźną zbieżność z
trendem PMI. Oznacza to, że ustalone już w poprzednich raportach
zjawisko pewnego opóźnienia zmian koniunkturalnych w woj.
zachodniopomorskim w stosunku do tych zmian w całej Polsce, w
ostatnim badanym kwartale zostało zniwelowane.
Wydaje się nawet, że koniunktura regionu w ostatnim półroczu
przyspieszyła wyraźniej niż to wynika ze średniego PMI dla całej
Polski. Choć nie zaleca się bezpośredniego konfrontowania
poziomów PMI z poziomem ZZK (choć oba pomiary posługują się taką
samą skalą liczbową), to jednak w IV kwartale 2013, przeciętny PMI
wynosi ok. 53,6 punktów, a regionalny indeks ZZK aż 56 punktów.
6
ZZK a PKB Polska
Ocena porównawcza wskazań ZZK w ostatnim kwartale 2013 z
tempem wzrostu PKB w Polsce potwierdza wyrównanie
nieznacznego opóźnienia w czasie zmian koniunkturalnych w woj.
zachodniopomorskim w stosunku do tych zmian w całej Polsce.
Odczyt ZZK w drugim półroczu 2013 już po raz drugi ukazują zgodny
z ogólnopolskim trend wzrostowy.
7
ZZK a WWK (Wskaźnik Wyprzedzający Koniunktury)
Pomimo faktu, że w wielu odczytach wskazania ZZK w komparacji do
wskazań WWK - Wskaźnika Wyprzedzającego Koniunktury
(publikowanego przez BIEC) wykazywały brak statystycznie istotnej
korelacji między tymi pomiarami, to IV kwartał 2013 już po raz drugi
dokumentuje zbieżność tych pomiarów.
Warto zaznaczyć, że w ostatnim kwartale nastąpiła dość istotna
poprawa poziomu WWK (z poziomu 147,1 we wrześniu wzrósł do
poziomu 152 na koniec grudnia), czemu towarzyszy podobny wzrost
ZZK (z 53 we wrześniu do 56 na koniec roku).
8
ZZK a produkcja przemysłowa w Polsce
Porównanie wskazań ZZK z tempem wzrostu produkcji przemysłowej
w Polsce za IV kwartał 2013, dokumentuje stosunkowo wyższe oceny
klimatu koniunktury w woj. zachodniopomorskim w stosunku do
faktycznych zmian poziomów produkcji całej Polsce. Generalnie
można mówić o zbieżności trendów średniookresowych, choć w
notowaniach dynamiki produkcji występują bardzo liczne wahania z
miesiąca na miesiąc.
9
ZZK a produkcja sprzedana w województwie
Reakcje wskaźnika ZZK w odniesieniu do statystyki w zakresie
dynamiki produkcji sprzedanej w woj. zachodniopomorskim (miesiąc
do miesiąca) zasadniczo potwierdzają skuteczność pomiaru
koniunktury w przyjętej metodzie. Warto zaznaczyć, że w regionie
notuje się bardzo szybkie i głębokie zmiany w poziomie produkcji
sprzedanej z miesiąca na miesiąc, z amplitudą wahań między – 18
proc. w ciągu jednego miesiąca, do +15 proc. Niemniej przeciętna
dynamika w skali kwartału znajduje dość wyraźne odzwierciedlenie w
poziomie odczytu ZZK.
W ostatnim kwartale 2013, pomimo listopadowego i grudniowego
spadku tempa wzrostu produkcji odnotowano generalny wzrost jej
poziomów, co znajduje swoje odzwierciedlenie w przyroście poziomu
wskaźnika ZZK.
10
ZZK a PMI w strefie euro
IV kwartał 2013 to w Europie drugi z kolei kwartał zwrotu w
koniunkturze gospodarki, który daje nadzieje na ożywienie. Od lipca
2013 roku wskazania PMI dla przemysłu jak i dla usług w strefie Euro
ilustrują łagodne przechodzenie do fazy ożywienia gospodarczego
(wskaźniki PMI utrzymują się na poziomie powyżej 50 punktów).
Na tym tle odczyty ZZK za III i IV kwartał 2013 potwierdzają globalne
zjawiska przełomu w koniunkturze gospodarczej i wygaszanie
skutków ostatniego kryzysu.
11
ZZK a PKB w strefie euro i w Unii Europejskiej
Porównania poziomów ZZK z dynamiką PKB w UE i w strefie Euro
wykazują znacznie lepszą kondycję polskiej gospodarki (w tym
gospodarki regonu Pomorza Zachodniego) w porównaniu z
gospodarką europejską. W strefie Euro bowiem, nadal w sferze
realnej odnotowuje się ujemne indeksy wzrostu PKB (w IV kwartale
2013 -0,3 proc.), podczas gdy w Polsce PKB w ostatnim kwartale
wzrosło o ponad 1,8 proc. W tym kontekście, średnie dla całej UE
lepiej korespondują z tempem wzrostu gospodarczego w Polsce.
12