docPRZEBIEG ZAJĘĆ
download 
Reklamacja Transkrypt
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Autor: Danuta Maciejowska-Mias 2006-03-09 Dlaczego klimat się zmienia? WSTĘP Pogoda i klimat są nierozerwalnie związane ze wszystkimi procesami zachodzącymi w atmosferze, których siłą napędową jest energia słoneczna. Ziemia zachowuje równowagę miedzy pobieraniem energii słonecznej i jej utratą. Kontrolę nad zachowaniem tej równowagi pełni atmosfera ziemska, która zapobiega nadmiernemu wypromieniowaniu ciepła z Ziemi oraz ogranicza ilość promieniowania docierającego do Ziemi. Część energii, która dociera do naszej planety ulega przekształceniu w energię cieplną. Zjawisko to ma wpływ na temperaturę Ziemi i otaczającego ją powietrza, a tym samym ma istotne znaczenie w procesie kształtowania się klimatu Ziemi. Klimat ulega jednak pewnym zmianom, które zależą od ilości energii otrzymanej przez Ziemię od Słońca, od pochłaniania jej przez atmosferę i powierzchnię Ziemi oraz od tego, jaka jej część zostaje odbita i powraca ponownie w przestrzeń kosmiczną. Dlatego bardzo ważne jest zachowanie stałego składu atmosfery ziemskiej. Zanieczyszczenia naturalne atmosfery (pyły pochodzenia wulkanicznego i pyły będące skutkiem erozji gleby) są problemem, z którym atmosfera radzi sobie przez samooczyszczanie i zachowanie równowagi. Jednak pojawiają się dodatkowe zanieczyszczenia spowodowane działalnością człowieka, które prowadzą do zachwiania naturalnej równowagi atmosfery, przyczyniając się tym samym do niekorzystnych zmian klimatycznych. CELE Po zajęciach uczeń potrafi: • wyjaśnić, czym jest klimat, • wskazać związek między klimatem a pogodą, • ocenić rolę atmosfery w kształtowaniu klimatu, • wymienić gazy cieplarniane, • wyjaśnić, na czym polega efekt cieplarniany, • wskazać następstwa ocieplenia klimatu na Ziemi, • ocenić swój wpływ na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, • wyjaśnić zależności między czystością powietrza a klimatem Ziemi METODY I TECHNIKI • • • • • • praca z Internetem, wykład, dyskusja, pogadanka, praca z tekstem, mapa mentalna, metoda problemowa MATERIAŁY POMOCNICZE • • • • • materiały ze stron internetowych serwisu www.biomasa.org/edukacja, karty pracy ucznia, duże arkusze papieru, papier kolorowy, pisaki, klej Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska współfinansowanego przez NFOŚiGW. www.biomasa.org/edukacja 1 Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Autor: Danuta Maciejowska-Mias 2006-03-09 PRZEBIEG ZAJĘĆ 1. Proponuję zacząć zajęcia od krótkiego wykładu dotyczącego roli atmosfery w regulowaniu przepływu energii słonecznej (patrz – wstęp). 2. Następnie przeprowadzamy z uczniami dyskusję na temat procesów klimatotwórczych, w dyskusji powinno zwrócić się uwagę szczególnie na: • obieg ciepła, • cyrkulację atmosferyczną, • obieg wody. Na zakończenie dyskusji wskazane jest wyłonienie wniosków dotyczących zmian klimatycznych, które pojawiają się na Ziemi. 3. Przeprowadzona dyskusja może stanowić dobre przygotowanie do sformułowania problemu: „Jak człowiek przyczynia się do zmian klimatycznych na kuli ziemskiej?” Problem powinni sformułować uczniowie przy ewentualnej pomocy nauczyciela. 4. W dalszej kolejności przeprowadza się z uczniami pogadankę, której celem jest sformułowanie hipotezy: „Człowiek przyczynia się do zmian klimatycznych zanieczyszczając atmosferę, czego skutkiem jest nasilenie się zjawiska „efektu cieplarnianego”. 5. Następnie uczniowie zostają podzieleni na sześć grup, w których weryfikują przedstawioną hipotezę, rozwiązując problemy szczegółowe. Dwie grupy zajmują się przyczynami pojawienia się „efektu cieplarnianego”, dwie kolejne grupy pracują nad zagadnieniem skutków „efektu cieplarnianego”, a kolejne dwie grupy zajmują się sposobami zapobiegania „globalnemu ociepleniu”. Uczniowie pracują według otrzymanych kart pracy (Załącznik nr 1, 2 i 3) w oparciu o przygotowany w domu materiał, ze szczególnym uwzględnieniem stron internetowych serwisu www.biomasa.org/edukacja. 6. Po wykonaniu zadania grupy, które pracowały nad takim samym zagadnieniem łączą się w jeden zespół i porównują wyniki swej pracy oraz ustalają wnioski. 7. Przedstawiciele zespołów dokonują prezentacji, którą kończą przedstawieniem wspólnych wniosków. 8. Jako podsumowanie lekcji proponuje się wykreślenie mapy mentalnej, która wskaże związki między problemem głównym, a problemami szczegółowymi. BIBLIOGRAFIA • • • • Costa – Pau R. – Ekologia i ochrona środowiska – ilustrowana encyklopedia szkolna. Wydawnictwo Edukacyjne RES POLONA, Łódź 1997 Poznawaj z nami. Pogoda. Wydawnictwo CIBET, Warszawa 1998 Roth G. D. – Pogoda i klimat. Prószyński i S – ka, Warszawa 1998 Woś A. – Meteorologia dla geografów. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska współfinansowanego przez NFOŚiGW. www.biomasa.org/edukacja 2 Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Autor: Danuta Maciejowska-Mias 2006-03-09 ZAŁĄCZNIKI Załącznik nr 1 - Karta pracy ucznia – Przyczyny nasilenia się zjawiska „efektu cieplarnianego” Problem szczegółowy: Jakie są przyczyny „efektu cieplarnianego”? A) W oparciu o ogólny problem i zamieszczony wyżej problem szczegółowy proszę sformułować hipotezę: Hipoteza:………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… B) Proszę dokonać analizy przygotowanego wcześniej materiału pomocniczego i przedstaw argumenty potwierdzające słuszność sformułowanej hipotezy. Argumenty: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… C) Wyniki pracy proszę przedstawić na plakacie. D) Następnie proszę przygotować się do prezentacji. Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska współfinansowanego przez NFOŚiGW. www.biomasa.org/edukacja 3 Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Autor: Danuta Maciejowska-Mias 2006-03-09 Załącznik nr 2 - Karta pracy ucznia – Skutki „efektu cieplarnianego”. Problem szczegółowy: Jakie są skutki „efektu cieplarnianego”? A) W oparciu o ogólny problem i zamieszczony wyżej problem szczegółowy proszę sformułować hipotezę: Hipoteza:………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… B) Proszę dokonać analizy przygotowanego wcześniej materiału pomocniczego i przedstawić argumenty potwierdzające słuszność sformułowanej hipotezy. Argumenty: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… C) Wyniki swej pracy proszę przedstawić na plakacie. D) Następnie proszę przygotować się do prezentacji. Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska współfinansowanego przez NFOŚiGW. www.biomasa.org/edukacja 4 Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Autor: Danuta Maciejowska-Mias 2006-03-09 Załącznik nr 3 - Karta pracy ucznia – Zapobieganie globalnemu ociepleniu. Problem szczegółowy: Jak zapobiegać powiększaniu się zjawiska „efektu cieplarnianego”? A) W oparciu o ogólny problem i zamieszczony wyżej problem szczegółowy proszę sformułować hipotezę: Hipoteza:………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… B) Proszę dokonać analizy przygotowanego wcześniej materiału pomocniczego i przedstawić argumenty potwierdzające słuszność sformułowanej hipotezy. Argumenty: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… C) Wyniki swej pracy proszę przedstawić na plakacie. D) Następnie proszę przygotować się do prezentacji. Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska współfinansowanego przez NFOŚiGW. www.biomasa.org/edukacja 5
