Wiewiórczyn, dnia 8
Transkrypt
Wiewiórczyn, dnia 8
Wiewiórczyn, dnia 6.11.2015 r. REGIONALNY DYREKTOR OCHRONY ŚRODOWISKA W BYDGOSZCZY ul. Dworcowa 81 85-009 Bydgoszcz Dotyczy: Raportu oddziaływania na środowisko, na etapie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dla przedsięwzięcia polegającego na "Budowie porodówki, odchowalni prosiąt i dwóch tuczarni oraz modernizacji budynków inwentarskich w istniejącej zagrodzie rolniczej wraz z infrastrukturą towarzyszącą na działkach nr 4/5 i 4/6 w obrębie Wiewiórczyn, gmina Rogowo”. W odpowiedzi na Państwa pismo nr WOO.4242.127.2015.MD1 z dnia 21 września 2015 r. dotyczące wezwania do przekazania wyjaśnień do raportu oddziaływania inwestycji na środowisko, na etapie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dla przedsięwzięcia polegającego na "Budowie porodówki, odchowalni prosiąt i dwóch tuczarni oraz modernizacji budynków inwentarskich w istniejącej zagrodzie rolniczej wraz z infrastrukturą towarzyszącą na działkach nr 4/5 i 4/6 w obrębie Wiewiórczyn, gmina Rogowo”, poniżej przedstawiamy stosowne wyjaśnienia. 1. SKALA UTRZYMYWANYCH ZWIERZĄT W ramach planowanego przedsięwzięcia planuje się następującą obsadę zwierząt. Obsada ta jest ilością docelową. Tabela nr 1. Rodzaj inwentarza Rodzaj zwierząt Liczba sztuk Współczynnik przeliczania sztuk rzeczywistych na DJP DJP Maciory 330 0,35 115,5 Knury 2 0,4 0,8 Prosięta 1200 0,02 24 Warchlaki 900 0,07 63 Tuczniki 900 0,14 126 1 RAZEM DJP 329,3 Podczas gdy jedna z tuczarni obsadzona będzie warchlakami w drugiej znajdować się będą wyłącznie tuczniki. Cykl ten będzie naprzemienny. Cykl technologiczny planowanego przedsięwzięcia powoduje, iż nigdy nie będziemy mieli do czynienia z obsadą w postaci 1800 sztuk warchlaków czy 1800 tuczników. 2. ELEMENTY TECHNOLOGICZNE Elementy technologiczne planowanej inwestycji przedstawiono na poniższym rysunku Obliczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych przedstawiono w załączniku nr 1. Obliczenia emisji hałasu z powyższymi założeniami przedstawiono w załączniku nr 2. OBLICZENIA EMISJI ZANIECZYSZCEŃ DO POWIETRZA Źródła emisji zorganizowanej z instalacji podstawowej: Powietrze usuwane z budynków poprzez systemy wentylacyjne zawiera pewną ilości zanieczyszczeń powstających w procesie rozkładu odchodów. Zadaniem wentylacji jest usunięcie gazów powstających z rozkładu 2 odchodów, natomiast w okresie letnim występuje dodatkowo odprowadzenie ciepła i pary wodnej. Wskaźniki emisji zanieczyszczeń powstających w hodowli trzody chlewnej przyjęto z danych przedstawionych w „Dokumencie Referencyjnym o Najlepszych Dostępnych Technikach dla Intensywnego Chowu Drobiu i Świn” opracowanym przez Komisję Europejską w lipcu 2003 r. Wynoszą one odpowiednio: Wielkość emisji siarkowodoru z planowanej chlewni obliczono na podstawie opracowania przy określaniu wielkości emisji siarkowodoru posłużono się danymi literaturowymi (Praca Naukowa Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej z serii Monografie, Stanisław Hławiczka „Uciążliwość zapachowa jako element ocen oddziaływania na środowisko“ z 1993 roku). Monografia podaje, że średnia emisja siarkowodoru na sztukę dużą z odchodów wynosi 0,04 g/h/DJP. W dalszej części opracowania do oceny wzięto pod uwagę amoniak i siarkowodór jako zanieczyszczenia reprezentatywne i przesądzające o oddziaływaniu na środowisko. Charakterystyka instalacji wentylacyjnych poszczególnych budynków. • Tuczarnia I - kurtyny wentylacyjne - emitor oznaczone są jako E-1, • Tuczarnia II - kurtyny wentylacyjne - emitor oznaczone są jako E-2, • Odchowalnia - 6 szt. wentylatorów dachowych - emitory oznaczone są jako E-3 do E-8, • Porodówka - 4 szt. wentylatorów dachowych - emitory oznaczone są jako E-9 do E-12. • Adaptacja budynków istniejących - kurtyny wentylacyjne - emitor oznaczone są jako E-13 • Adaptacja budynków istniejących - kurtyny wentylacyjne - emitor oznaczone są jako E-14 Do obliczeń wielkości emisji podane wyżej wskaźniki dla hodowli na rusztach uśredniono. Przyjęto czas hodowli cały rok. Biorąc pod uwagę powyższe oraz zakładaną obsadę zwierząt w wielkości emisji zanieczyszczeń technologicznych z poszczególnych budynków wyniosą: Tabela nr 3. Emisja technologiczna - Tuczarnia I Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,00616 0,05396 siarkowodór 0,00252 0,02208 3 Tabela nr 4. Emisja technologiczna - Tuczarnia II Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,13870 1,21501 siarkowodór 0,00504 0,04415 Tabela nr 5. Emisja technologiczna - Odchowalnia Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,00822 0,07201 siarkowodór 0,00096 0,00841 Tabela nr 6. Emisja technologiczna - Porodówka Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,00548 0,04800 siarkowodór 0,00084 0,00736 Tabela nr 7. Emisja technologiczna - Adaptacja istniejących budynków Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,00621 0,05440 siarkowodór 0,00191 0,01673 Tabela nr 7. Emisja technologiczna - Adaptacja istniejących budynków Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,00621 0,05440 siarkowodór 0,00191 0,01673 Emisja z adaptacji istniejących budynków została podzielona ze względu na całkowitą maksymalną obsadę 270 macior i 2 tuczników rozłożoną na poszczególne budynki. Źródła emisji z instalacji pomocniczych Emitor E 15 i Emitor E 16 – system ogrzewania w odchowlani i porodówce 4 Moc – 60 kW zużycie oleju napędowego – ok. 6 l/h wysokość emitora – 4 m czas pracy 2160 godzin/rok (przyjęto okres grzewczy na poziomie 6 miesięcy - czas pracy 12h/d) W agregacie będzie spalany olej napędowy o następujących parametrach: wartość opałowa – 42 500 kJ/kg zawartość popiołu – 0,5 % zawartość siarki – 0,01 % sprawność cieplna – 92 % Maksymalną ilość zużywanego paliwa obliczono ze wzoru: B max = 216 000 kJ/h / 42 500 kJ/kg x 0,92 = 5,52 kg/h B max = 5,52 kg/h / 0,845 (gętośc oleju) = 6,53 dm3/h W obliczeniach wykorzystano wzory przedstawione poniżej: Emisja pyłu: Ep = Bmax x E’p Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h 5 E’p – wskaźnik emisji pyłu E p = 0,00653 x 1 = 0,00653 kg/h x 2160 h/rok = 0,01410 Mg/rok Emisja dwutlenku siarki: E SO2 = Bmax x E’ x S Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji dwutlenku siarki S – procentowa zawartość siarki całkowitej w paliwie E SO2 = 0,00653 x 19 x 0,01 = 0,00124 kg/h x 2160 h/rok = 0,00268 Mg/rok Emisja tlenków azotu: E NOx = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenków azotu E NOx = 0,00653 x 5 = 0,00327 kg/h x 2160 h/rok = 0,00706 Mg/rok Emisja tlenku węgla: E CO = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenku węgla E CO2 = 0,00653 x 0,4 = 0,00261 kg/h x 2160 h/rok = 0,00564 Mg/rok Emitor E 17 – agregat prądotwórczy Na terenie inwestycji przewiduje się usytuowanie agregatu prądotwórczego. Charakterystyka emitora: • Moc agregatu – 80 kW • zużycie oleju napędowego – ok. 7 l/h • wysokość emitora – 2 m • czas pracy 260 godzin 6 W agregacie będzie spalany olej napędowy o następujących parametrach: • wartość opałowa – 42 500 kJ/kg • zawartość popiołu – 0,5 % • zawartość siarki – 0,01 % • sprawność cieplna agregatu – 92 % Maksymalną ilość zużywanego paliwa obliczono ze wzoru: B max = 108 000 kJ/h / 42 500 kJ/kg x 0,92 = 2,76 dm3/h W obliczeniach wykorzystano wzory przedstawione poniżej: Emisja pyłu: Ep = Bmax x E’p Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’p – wskaźnik emisji pyłu E p = 0,00276 x 1 = 0,00276 kg/h Emisja dwutlenku siarki: E SO2 = Bmax x E’ x S Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji dwutlenku siarki S – procentowa zawartość siarki całkowitej w paliwie 7 E SO2 = 0,00276 x 19 x 0,01 = 0,00052 kg/h Emisja tlenków azotu: E NOx = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenków azotu E NOx = 0,00276 x 5 = 0,0138 kg/h Emisja tlenku węgla: E CO = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenku węgla E NOx = 0,00276 x 0,4 = 0,001104 kg/h Emisje ze zbiorników i magazynów Nie wystąpi emisja ze zbiorników i magazynów (zbiorniki na paszę są zamknięte - szczelne - celem niedopuszczenia do zawilgocenia lub wysypania się paszy). Emisje niezorganizowane - emisje ze środków transportu Źródłem emisji niezorganizowanej jest sporadyczny ruch pojazdów po terenie lokalizacji opisywanej instalacji. Według posiadanych danych natężenie dzienne ruchu wynosi maksymalnie 10 samochodów ciężarowych. Sytuacja taka będzie miała miejsce sporadycznie (podczas wywożenia gnojowicy oraz wywozu warchalaków bądź tuczników). Wskaźniki emisji zanieczyszczeń dla pojazdów osobowych i ciężarowych: • dopuszczalna norma emitowanych NOx dla Euro 5 – 0,00028 kg/kWh, • dopuszczalna norma emitowanych PM dla Euro 5 – 0,000005 kg/kWh • dopuszczalna norma emitowanych CO dla Euro 5 – 0,00074 kg/kWh, • dopuszczalna norma emitowanych HC (węglowodorów) dla Euro 5 – 0,00007 kg/kWh. 8 Dane dotyczące składu paliw po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych wymagań jakościowych dla niektórych paliw płynnych (Dz. U. Nr 229 poz.1918) uzyskane telefonicznie od technologa paliw w PKN ORLEN S.A., ul. Chemików 7, 09 – 411 Płock. olej napędowy: • węglowodory alifatyczne stanowią 90% mieszaniny węglowodorów • węglowodory aromatyczne stanowią 10% mieszaniny węglowodorów Uwaga. W dalszych obliczeniach uwzględniono dopuszczalną normę emitowanych zanieczyszczeń gazowych i pyłowych Euro 5 ponieważ założono, że większość pojazdów dojeżdżających do Zakładu, jak również maszyny i urządzenia pracujące na terenie Zakładu będzie spełniać powyższe normy emisji zanieczyszczeń. Charakterystyka emitorów: Emitor E 18 – Ruch pojazdów ciężarowych Źródłem emisji niezorganizowanej jest sporadyczny ruch pojazdów po terenie lokalizacji opisywanej instalacji. Według posiadanych danych natężenie dzienne ruchu wynosi maksymalnie 10 samochodów ciężarowych. Sytuacja taka będzie miała miejsce sporadycznie (podczas wywożenia gnojowicy oraz wywozu warchalaków bądź tuczników). Do obliczenia wielkości emisji rocznej ze środków transportu przyjęto średni przyjazd 1 samochodu ciężarowego na godzinę. Charakterystyka emitora E-18 Dane E-18 Liczba poj/h 1 Liczba poj/dobę 0,4 Zużycie paliwa na godzinę [kg/h] 0,29 Zużycie paliwa na 100 km 30 [l] Wysokość emitora H [m] 1,0 Średnica wylotowa D [m] 0,1 Prędkość gazów [m/s] 0,0 Temperatura spalin [K] 373 9 Rodzaj wylotu Boczny Czas pracy 0,25 h Czas pracy 650 h/rok Urządzenia redukujące brak Moc silnika 260 kW OBLICZENIA – EMITOR E-18 NOx = 1 poj./h x 260 kW x 0,00028 kg/kWh x 0,25 h = 0,0182 kg/h PM = 1 poj./h x 260 kW x 0,000005 kg/kWh x 0,25 h = 0,000325 kg/h CO = 1 poj./h x 260 kW x 0,00074 kg/kWh x 0,25 h = 0,0481kg/h HC = 1 poj./h x 260 kW x 0,00007 kg/kWh x 0,25 h = 0,00455 kg/h w tym: HCalif = 0,00455 kg/h x 90% = 0,004095 kg/h HCar = 0,00455 kg/h x 10% = 0,000455 kg/h Maksymalna emisja zanieczyszczeń – E-18 NOx Emax [kg/h] 0,0182 Emax [ Mg/a] 0,01183 Pył PM-10 0,000325 0,00021125 CO 0,0481 0,031265 Węglowodory alifatyczne 0,004095 0,00266175 Węglowodory aromatyczne 0,000455 0,00029575 Rodzaj zanieczyszczenia Emitor E 19 / Emitor E 20 - Zbiornik na gnojowicę Tabela nr 9. Emisja technologiczna – Zbiornik na gnojowicę Zanieczyszczenia Emisja średnia [kg/h] Emisja roczna [Mg/rok] amoniak 0,0003032 0,00265603 siarkowodór 0,0002423 0,00212255 UWAGA: 10 EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA OGRANICZA SIĘ DO GRANICY DZIAŁKI , DO KTÓREJ INWESTOR POSIADA TYTUŁ PRAWNY. W PRZYPADKU KONIECZNOŚCI INWESTOR ZOBOWIĄZUJE SIĘ DO ZASTOSOWANIA DODATKÓW DO GNOJOWICY (SŁOMA, KERAMZYT, EKOLOGICZNE PREPARATY SPECJALISTYCZNE ITP.), KTÓRE OGRANICZAJĄ EMISJĘ AMONIAKU I SIARKOWODORU DOCHODZĄCĄ DO OKOŁO 15% OBLICZENIA EMISJI HAŁASU Obliczenia akustyczne wykonano przy wykorzystaniu programu „LEQ Professional” wersja 6.0, uwzględniająca normę PN – ISO 9613 – 2, opracowanego przez firmę SOFT – P w Piotrkowie Trybunalskim. Program posiada atest Instytutu Ochrony Środowiska w Warszawie nr BH/158/95 z dnia 17.10.1995 r. Teren inwestycji obejmuje następujące obiekty związane z emisją hałasu: • Budynek Tuczarni I - Emitor H1 • Budynek tuczarni II - Emitor H2 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H3 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H4 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H5 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H6 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H7 • Budynek odchowalni - Wentylator - Emitor H8 • Budynek porodówki - Wentylator - Emitor H9 • Budynek porodówki - Wentylator - Emitor H10 11 • Budynek porodówki - Wentylator - Emitor H11 • Budynek porodówki - Wentylator - Emitor H12 • Adaptacja budynków istniejących - Emitor H13 • Adaptacja budynków istniejących - Emitor H14 • System ogrzewania - odchowalnia - Emitor H15 • System ogrzewania - odchowalnia - Emitor H16 • Praca agregatu prądotwórczego - Emitor H17 • Praca samochodów ciężarowych - Emitor H18 Od terenu planowanej inwestycji odległa jest zabudowa chroniona pod względem akustycznym, tzn. zabudowa mieszkalna, o około 60m. Uciążliwość akustyczną inwestycji związana jest głównie z pracą wentylatorów jak i z ruchem pojazdów ciężarowych na terenie przedmiotowego zakładu przeanalizowano w oparciu o model zajezdni autobusowej przedstawiony w instrukcji 311 Instytutu Techniki Budowlanej. Emisja hałasu jest wynikiem następujących operacji: • J1 - jazda z prędkością średnią • J2 - manewr startu samochodów • J3 - manewr hamowania • J4 - postój z włączonym silnikiem Wartości średnie mocy akustycznej LAw dla operacji J1-J4 określone na podstawie własnych badań przedstawiono w poniższej tabeli. Czas trwania (tij) poszczególnych operacji określono empirycznie i również przedstawiono w tabeli. Tabela nr 8. Poziom mocy akustycznej i poziom ciśnienia akustycznego dla poszczególnych operacji [j] wraz z czasem ich trwania Rodzaj operacji J1 J2 J3 J4 Poziom mocy akustycznej LAwij 95 100 104 87 Czas trwania operacji „tij” /s/ 1 5 2 30 Obliczenia związane z ruchem przejazdów na terenie przedsięwzięcia prowadzono dzieląc trasy przejazdu na kilku metrowej długości odcinki i traktowano je jako zastępcze źródła punktowe. Przyjęto prędkość pojazdów na terenie zakładu około 20 km/h, co oznacza pokonywanie dwudziestometrowego odcinka w ciągu 4 sekund. Założono, że moc akustyczna poruszającego się pojazdu ciężarowego wynosi 95 dB(A). Średni poziom 12 mocy akustycznej pojedynczego samochodu osobowego, określony na podstawie własnych badań wynosi 75 dB(A). Dla każdego źródła punktowego wyznaczono poziom równoważny mocy akustycznej związanej z ruchem samochodów asenizacyjnych i osobowych na terenie zakładu. Każde zastępcze źródło punktowe uwzględnia przejazd samochodu podczas najniekorzystniejszych 8 godzin pory dziennej. W obliczeniach uwzględniono dodatkowe manewry startu i zatrzymania samochodu przy bramie wjazdowej oraz podczas wyjazdu uwzględniające operacje startu i hamowania pojazdu. Ponieważ operacje te odbywać się będą w jednym miejscu przyjęto jedno zastępcze źródło punktowe uwzględniające jednocześnie operację startu, hamowania oraz postoju z włączonym silnikiem według poziomów mocy i czasu trwania określonego w powyższej tabeli. Na terenie planowanej inwestycji pracować będzie także agregat prądotwórczy o mocy 80 kW. Do obliczeń przyjęto zastępcze źródła hałasu o poziomie mocy akustycznej 80 dB(A). Do obliczeń przyjęto najniekorzystniejszy typowy wariant pracy obiektu, jakim będzie funkcjonowanie wszystkich istniejących i projektowanych urządzeń w zakładzie oraz przyjazd samochodów ciężarowych. Dla inwestycji pracującej i wykonanej w omawianej technologii przeprowadzone badania hałasu przemysłowego dały następujące wyniki: Równoważny poziom mocy akustycznej został obliczony z poniższego wzoru. LAW,eq = LAW + 10log [(n x t) / T] gdzie: LAW – poziom mocy akustycznej działającego źródła dźwięku LAW,eq - równoważny poziom mocy akustycznej dla czasu odniesienia T T - czas odniesienia równy 960 min w porze dziennej n - liczba działających jednocześnie maszyn t - rzeczywisty czas pracy H14 – Ruch pojazdów ciężarowych LAW,eq = LAW + 10log [(n x t) / T] LAW,eq = 100 + 10log [(1 x 10) / 960] LAW,eq = 80,2 dB (A) Tabela nr 9. Dopuszczalny poziomy hałasu Symbol źródła Nazwa źródła Moc akustyczna źródła [dB] Równoważny poziom mocy akustycznej [dB] Maksymaln y czas pracy [min] 13 H-1 Tuczarnia I 87,0 / 67,0 87,0 / 67,0 dzień / noc 1440/1440 H-2 Tuczarnia II 87,0 / 67,0 87,0 / 67,0 dzień / noc 1440/1440 H-3 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-4 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-5 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-6 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-7 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-8 Ochowalnia - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-9 Porodówka - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-10 Porodówka - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-11 Porodówka - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-12 Porodówka - wentylator 60,0 60,0 dzień / noc 1440/1440 H-13 Adaptacja budynków istniejących 87,0 / 67,0 87,0 / 67,0 dzień / noc 1440/1440 H-14 Adaptacja budynków istniejących 87,0 / 67,0 87,0 / 67,0 dzień / noc 1440/1440 H-15 System ogrzewania porodówka 55,0 55,0 dzień / noc 480/960 H-16 System ogrzewania odchowlania 55,0 55,0 dzień / noc 480/960 H-17 Agregat prądotwórczy 55,0 55,0 dzień 300/960 H-18 Ruch samochodów ciężarowych 100 80,2 dzień 30/960 Moce akustyczne przyjęto zgodnie z kartami charakterystyki urządzeń pochodzących od producenta. Obliczenia oraz mapę z lokalizacją źródeł hałasu przedstawiono w załączniku. Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt usytuowania najbliższej zabudowy mieszkalnej w odległości około 60 m od zakładu, gdzie zlokalizowane są źródła emisji hałasu, można stwierdzić, że nie będą one stanowić uciążliwości dla okolicznych mieszkańców. 14 Przeprowadzone obliczenia uciążliwości akustycznej dla najbardziej uciążliwych 8 godzin pracy w porze dziennej i najmniej niekorzystnej godziny w porze nocnej, w systemie pracy określonym przez Inwestora, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielkości kryterialnej w środowisku. 3. ŹRÓDŁA GRZEWCZE Informacje w zakresie źródeł grzewczych przedstawiono w załączniku nr 3 do niniejszych uzupełnień. Na chwilę obecną Inwestor jest w trakcie uzgadniania i dostosowywania systemu grzewczego. Do obliczeń przyjęto zastosowanie urządzenia RGA 60 w dwóch pomieszczeniach - porodówce i odchowalni. Moc – 60 kW zużycie oleju napędowego – ok. 6 l/h wysokość emitora – 4 m czas pracy 2160 godzin/rok (przyjęto okres grzewczy na poziomie 6 miesięcy - czas pracy 12h/d) W agregacie będzie spalany olej napędowy o następujących parametrach: wartość opałowa – 42 500 kJ/kg zawartość popiołu – 0,5 % zawartość siarki – 0,01 % sprawność cieplna – 92 % Maksymalną ilość zużywanego paliwa obliczono ze wzoru: B max = 216 000 kJ/h / 42 500 kJ/kg x 0,92 = 5,52 kg/h B max = 5,52 kg/h / 0,845 (gętośc oleju) = 6,53 dm3/h 15 W obliczeniach wykorzystano wzory przedstawione poniżej: Emisja pyłu: Ep = Bmax x E’p Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’p – wskaźnik emisji pyłu E p = 0,00653 x 1 = 0,00653 kg/h x 2160 h/rok = 0,01410 Mg/rok Emisja dwutlenku siarki: E SO2 = Bmax x E’ x S Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji dwutlenku siarki S – procentowa zawartość siarki całkowitej w paliwie E SO2 = 0,00653 x 19 x 0,01 = 0,00124 kg/h x 2160 h/rok = 0,00268 Mg/rok Emisja tlenków azotu: E NOx = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenków azotu E NOx = 0,00653 x 5 = 0,00327 kg/h x 2160 h/rok = 0,00706 Mg/rok Emisja tlenku węgla: E CO = Bmax x E’ Gdzie: Bmax – maksymalne zużycie paliwa w m3/h E’ – wskaźnik emisji tlenku węgla E CO2 = 0,00653 x 0,4 = 0,00261 kg/h x 2160 h/rok = 0,00564 Mg/rok 16 Obliczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z uwzględnieniem wszystkich elementów technologicznych przedstawiono w załączniku nr 1. 4. ANALIZA AKUSTYCZNA W raporcie przyjęto moc akustyczną dla tuczarni na poziomie 55 dB (A). Taki poziom określono na podstawie doświadczeń jak i wyników pomiarów hałasu w tego typu obiektach. W celu weryfikacji, analizę akustyczną przeprowadzono ponownie z przyjętymi poziomami emisji hałasu zgodnie z Dokumentem referencyjnym o najlepszych dostępnych technikach dla intensywnego chowu drobiu i świń. Dla emisji z budynków tuczarni dla pory dziennej przyjęto równoważny poziom mocy akustycznej na poziomie 87 dB, dla najmniej korzystnej godziny w której następuje żywienie zwierząt. Natomiast w porze nocnej równoważny poziom mocy akustycznej z obiektów tuczarni wynosi 67 dB. Ponadto informujemy, iż w przedmiotowym Raporcie nastąpiła oczywista omyłka, w związku z tym skorygowano również: izolacyjność przegród budowlanych - ściany - na poziomie 36 dB - Badania w Zakładzie Akustyki ITB izolacyjność przegród budowlanych - dach - na poziomie 24 dB - Badania w Zakładzie Akustyki ITB przyjęty współczynnik odbicia - 0,7 (przy uwzględnieniu kurtyn wentylacyjnych). Obliczenia emisji hałasu z powyższymi założeniami przedstawiono w załączniku nr 2. 5. IDENTYFIKACJA TERENÓW CHRONIONYCH Opinię Wójta Gminy Rogowo nr INW.6220.4.2015 z dnia 29 lipca 2015r. odnośnie identyfikacji terenów chronionych akustycznie dla obszarów najbliższego otoczenia planowanej inwestycji przedstawiono w załączniku nr 4. 6. WYSOKOŚĆ EMITORÓW 17 Nastąpiła oczywista omyłka. Korektę wysokości poszczególnych emitorów przedstawiono w obliczeniach. Obliczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z uwzględnieniem również skoku siatki na poziomie 10m oraz zaznaczoną granicą inwestycji przedstawiono w załączniku nr 1. 7. OGRANICZENIE EMISJI SUBSTANCJI ZŁOWONNYCH Złowonne gazy, czyli odory są specyfiką procesów hodowlanych. Ich graniczne, śladowe stężenia w atmosferze oceniane analitycznie metodami odorymetrii często nie są rejestrowane przez przyrządy lub nie są toksyczne, stąd brak dla nich w polskim prawodawstwie ustalonych granicznych stężeń. Do oceny poziomu zanieczyszczeń powietrza odorami w niektórych krajach wykorzystuje się metodę subiektywną, organoleptyczną opartą na osobniczym odczuciu obecności substancji odoroczynnych. Odory występują w środowisku w różnych warunkach i jako połączenia lotne przechodzą do powietrza. Ich uciążliwość może występować w miejscach pracy, miejscach zamieszkania powodując dyskomfort przebywających tam ludzi. Źródłem odorów mogą być procesy gnilne odpadów organicznych oraz nawozów naturalnych. W celu ograniczenia emisji substancji złowonnych planuje się wykonanie następujących działań: zapewnienie regularnego odbioru przez uprawnione podmioty; odpady z produkcji zwierzęcej - sztuki padłe - do czasu przekazania uprawnionym podmiotom magazynować w wydzielonym kontenerze; utrzymywanie wysokiego poziomu higieny pomieszczeń inwentarskich, minimalizujący emisję gazów, substancji złowonnych oraz aerozoli bakteryjnych; zastosowanie odpowiednich metod żywieniowych polegających na modyfikacji składu paszy lub suplementu w celu ograniczenia uwalniani azotu i związków odorotwórczych; stosowanie preparatów np. mączki skalnej, bentonitu i innych, które wiążą lotny azot eliminując zapachy złowonne; zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu do chowu zwierząt, wykorzystując sprawny system wentylacji; zabezpieczenia zbiornika gnojowicy przed wtórna emisją (zamknięcie). Biorąc pod uwagę oddalenie projektowanej obory od zabudowy oraz wyniki obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczenia w powietrzu, należy stwierdzić, że emisja odorów z planowanego przedsięwzięcia nie powinna wpływać negatywnie na ludzi. 8. WARIANTY REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 18 Przy analizie wariantowej wzięto pod uwagę warianty technologiczne. W związku z czym rozpatrzono wariant realizacyjny, jak również racjonalny wariant alternatywny wraz z ich wpływem na środowisko i uzasadnieniem wyboru. Warianty lokalizacyjne nie zostały rozpatrzone gdyż inwestor nie jest właścicielem innych terenów gdzie posiada istniejące budynki inwentarskie, na których miałby możliwość realizacji przedsięwzięcia. Wariant I inwestorski, opisany w Raporcie, jest wariantem przeznaczonym do realizacji. W wariancie I planuje się technologię hodowli rusztową. Wariant II technologiczny polegający na budowie planowanej tuczarni w systemie ściółkowym, tj. zakładającym utrzymywanie trzody na ściółce słomianej, w którą wsiąkać będzie mocz i kał zwierząt, okresowo usuwany z chlewni, następnie magazynowany na płycie obornikowej i wywożony na grunty orne Inwestora. Technologia ta jest roboczo chłonna i niekorzystna dla zwierząt ze względów higienicznych i zdrowotnych. Racjonalny wariant alternatywny Dla przedmiotowej inwestycji tak jak dla wariantu realizacyjnego nie można określić racjonalnego wariantu alternatywnego lokalizacyjnego. Planowana inwestycja zlokalizowana będzie na terenie przekształconym antropogenicznie na którym zlokalizowane są już budynki gospodarcze. Nowa lokalizacja inwestycji powodowałaby zajęcie i przekształcenie nowego terenu co zarówno z punktu widzenia ochrony środowiska jak i ekonomiki jest nie racjonalne. Racjonalny wariant alternatywny technologiczny polegał będzie na budowie planowanej tuczarni w systemie bezściółkowym z zastosowaniem posadzki częściowo rusztowej, a częściowo pełnej. Zastosowanie tylko częściowo posadzki rusztowej zmniejszyłoby koszty inwestycji, jednak z uwagi na fakt że Inwestor będzie ubiegał się o dofinansowanie ze środków PROW 2014-2020 gdzie preferowana jest technologia referencyjna na pełnym ruszcie, a zatem zastosowanie innych wariantów hodowli byłoby nie racjonalne. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska Wariantem najkorzystniejszym dla środowiska będzie wariant I przeznaczony do realizacji. Jest to wariant optymalny z punktu widzenia zastosowanej technologii, lokalizacji, a także z ekonomicznego punktu widzenia. Opis oddziaływania wariantu realizacyjnego, będącego wariantem najkorzystniejszym dla środowiska przedstawiono poniżej. Inwestor zdecydował się na realizację wariantu I, tj. w systemie rusztowym (tj. z produkcją gnojowicy zamiast obornika), na działce o numerze ewidencyjnym nr 4/5 i 4/6 obręb Wiewiórczyn, gm. Rogowo. 19 Wariant zerowy jest niekorzystny dla Inwestora z powodów ekonomicznych, jest także niekorzystny dla krajowego rolnictwa, które z braku odpowiedniej ilości i jakości warchlaków, opiera się na trzodzie importowanej głównie z Niemiec i Danii. Realizacja inwestycji spowoduje powstanie nowoczesnego i podążającego za postępem technicznym w rolnictwie gospodarstwa, który będzie jednocześnie dochodowe i zapewniające zwierzętom właściwe warunki w zakresie dobrostanu oraz spełniające wszelkie wymagania w zakresie ochrony środowiska. Realizacja wariantu związanego z hodowlą trzody chlewnej na rusztach, związana jest z faktem że jest to technologia referencyjna zgodnie z Dokumentem Referencyjnym o Najlepszych Dostępnych Technikach dla Intensywnego Chowu Drobiu i Świń (Komisja Europejska 2003 r., tłumaczenie nakładem Ministerstwa Środowiska 2005 r.). Oznacza to, że chów świń na rusztach uznany został za najbardziej efektywny i uzasadniony po uwzględnieniu wszystkich aspektów związanych z dobrostanem zwierząt, ekonomiką rolnictwa czy ochroną środowiska; i jest systemem preferowanym do stosowania w państwach członkowskich Unii Europejskiej. 9. SPOSOBY ZABEZPIECZENIA ŚRODOWIAK GRUNTOWO - WODNEGO Ochrona środowiska gruntowo-wodnego w przypadku ocenianego przedsięwzięcia polegać będzie na podjęciu stosownych środków zapobiegawczych skażeniu gleby i migracji substancji nawozowych do wód podziemnych, poziomu przypowierzchniowego i podglinowego oraz wód powierzchniowych. Działania takie będą prowadzone bezpośrednio w miejscu lokalizacji obiektu budowlanego oraz na obszarze nawożenia pól uprawnych gnojowicą, powstającą w chlewniach. W ramach funkcjonowania przedsięwzięcia powstawać będą następujące rodzaje ścieków Ścieki technologiczne - wody popłuczne z mycia urządzeń i rusztów po zakończeniu cyklu produkcyjnego. Mycie urządzeń stacjonarnych wykonuje się bez ich demontażu za pomocą wody. Powstające w wyniku mycia ścieki będą gromadzone w zbiornikach na gnojowicę znajdujących się pod rusztami i rolniczo wykorzystywane; Ścieki socjalno bytowe - odprowadzane bez zmian do zbiornika bezodpływowego i wywożone okresowo na oczyszczalnię ścieków; Wody opadowe - wody opadowe odprowadzane będą w ramach zwykłego korzystania z wód do ziemi w obrębie działki inwestora. Wody opadowo - roztopowe z dachu obiektów hodowlanych 20 odprowadzane będą w grunt, w obrębie działki objętej inwestycją. Wody te traktowane są umownie jako czyste. Projektowane działania minimalizujące wpływ na środowisko gruntowo-wodne w miejscu prowadzenia chowu polegają na: wykonaniu szczelnych zbiorników (wanien) w budynkach inwentarskich, prowadzeniu gospodarki gnojowicą zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, właściwym gromadzeniu odpadów, utrzymywaniu wysokiego poziomu higieny pomieszczeń inwentarskich, minimalizujący powstawania zanieczyszczeń, prowadzeniu okresowych przeglądów instalacji wchodzących w skład przedsięwzięcia. Gnojowica na terenie przedmiotowej inwestycji będzie gromadzona w dwóch szczelnych bezodpływowych zbiornikach. Zastosowanie zbiorników betonowych bezodpływowych ma na celu zapobieganie zanieczyszczeniom środowiska gruntowo – wodnego. Przyjmuje się, że zbiornik betonowy jest obiektem szczelnym. Technologia jego wykonania uniemożliwia wystąpienie jego rozszczelnienia i wycieku szkodliwych substancji do środowiska. Beton użyty do wykonania zbiornika będzie materiałem odpornym na oddziaływanie składników gnojowicy co dodatkowo zabezpieczy zbiornik przed jakąkolwiek możliwością skażenia środowiska. Natomiast przepełnienie się zbiornika będzie możliwe tylko w wypadku zwiększenia obsady zwierząt. Inwestor nie przewiduje takich działań, a planowana hodowla będzie hodowlą prowadzoną zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami. 10. GŁĘBOKOŚĆ I ODWODNIENIE WYKOPÓW Oddziaływanie projektowanego przedsięwzięcia na środowisko abiotyczne będzie miało miejsce zasadniczo na etapie realizacji inwestycji, kiedy będą realizowane prace budowlane. Prace te będą polegały na : robotach ziemnych związanych z wykonaniem wykopów pod fundamenty do głębokości 2 m, oraz wykopów liniowych pod rurociągi; robotach murarskich poszczególnych obiektów; robotach montażowych sieci wodociągowych, kanalizacyjnych oraz elektroenergetycznych; roboty ziemne drogowe. Prowadzenie robót ziemnych będzie się wiązała z trwałym usunięciem wierzchniej warstwy gleby (humusu), który zostanie rozplantowany na terenie działki. Natomiast humus usunięty z wykopów pod rurociągi 21 zostanie złożony w okolicach wykopów a później użyty do ich zasypania. Nie przewiduje się konieczności odwadniania wykopów, natomiast w przypadku deszczu nawalnego woda zostanie wypompowana bezpośrednio z wykopu za pomocą systemu pompowego z igłofiltrem. Zastosowanie instalacji igłofiltrowej zamiast bezpośredniego pompowania wody z wykopu, zapobiega napływowi wody do wykopu ze wszystkimi negatywnymi skutkami tego napływu. Prawidłowe zastosowanie instalacji igłofiltrowych w piaskach pylastych i w piaskach drobnych zawierających domieszki koloidalne zapobiega kurzawce i naruszeniu stateczności gruntu. 11. WARUNKI GEOLOGICZNE I HYDROGEOLOGICZNE Na chwilę obecną nie przeprowadzono badań geologicznych jak i hydrogeologicznych pod planowaną inwestycję. Badania przeprowadzone zostaną na etapie projektu budowlanego. Poniżej natomiast przedstawiono informację dotyczące warunków geologicznych i hydrogeologicznych pochodzące ze źródeł literaturowych. Budowa geologiczna Materiały archiwalne pozwalają na określenie budowy geologicznej terenu od triasu górnego (retyku) przebijających kenozoik i zakończonych w jurze lub kredzie oraz otwory wiertnicze zakończone w trzeciorzędzie i czwartorzędzie. Jura środkowa Mułowce i margle. Kompleks utworów zaliczanych do jury środkowej składa się z zalegających na przemian warstw mułowców i margli. W profilu przeważają szare i ciemnoszare mułowce zwięzłe, z łyszczykami, pojedynczymi ziarnami glaukonitu i nieznacznymi szczątkami fauny (małże) oraz łupki mułowcowe z wkładkami syderytycznych i konkrecjami syderytów ilastych. Podrzędnie występują jasnoszare, drobnoziarniste piaskowce marglisto-ilaste miękkie, rzadziej skrzemieniałe i zwięzłe. Kompleks osadów jury środkowej leży niezgodnie na utworach starszych. W osiowej części niecki miąższość tych osadów wynosi 94 m a na skrzydle wysadu Mogilno powyżej 215,5 m (spągu nie przewiercono). Jura górna Wapienie i margle. W osiowej części niecki mogileńskiej osady jury górnej leżą na utworach jury środkowej i dolnej. W spągu jest to jednolita litologicznie seria osadów mułowcowych, mułowcowo-ilastych i iłowcowych z amonitami oraz z liczną mikrofauną. Wyżej leżą jasnoszare piaskowce margliste, drobnoziarniste, kwarcowe, często z nieznaczną domieszką ziaren glaukonitu, przechodzące ku górze w osady mułowcowopiaszczyste i margliste, z osadami żelazistymi i pakietami piaskowców chlorytowatych. Wyżej dominują 22 jasnoszare mułowce dolomityczne i szarozielone, wapienie, detrytyczne z glaukonitem i licznymi amonitami, których miąższość wynosi 143 m. Kreda dolna Iłowce, piaskowce i mułowce. Utwory zaliczane do kredy dolnej występują na skrzydle wysadu Mogilna, osiowej części niecki mogileńskiej oraz na strukturze Barcina – Zalesia. Na wysadzie Mogilna są to ciemnoszare i szare iłołupki, iłowce i iły, z konkrecjami syderytycznymi i cienkimi wkładkami syderytów ilastych o miąższości powyżej 73,0 m. Podobnie wykształcone osady kredy dolnej występują na skrzydle struktury Barcina – Zalesia, a ich miąższość przekracza 111,0 m. Powierzchnia stropowa osadów jest wydźwignięta w górę i dochodzi do wysokości 51,7 m n.p.m. Kreda górna Piaskowce, mułowce, opoki i margle. Osady kredy górnej występują prawie na całej powierzchni obszaru, budując podłoże utworów kenozoicznych. Ich brak stwierdzono w południowo-zachodniej części (skrzydło struktury Barcina – Zalesia), gdzie bezpośrednio pod czwartorzędem występują skały jurajskie. Trzeciorzęd Na omawianym obszarze trzeciorzęd reprezentowany jest przez morskie i brakiczne utwory oligocenu oraz lądowe osady miocenu i pliocenu. Oligocen – piaski, piaski z glaukonitem, mułki, mułowce i iły. Osady oligocenu w spągu to warstwa piaskowców drobnoziarnistych, kwarcowo-glaukonitowych, zielonych lub szarozielonych oraz drobnych piasków kwarcowo-glaukonitowych z przerostami piaskowców. Na piaskach leży seria osadów pelitycznych, głównie mułowców piaszczystych lub ilastych, szarobrunatnych, zwięzłych, często laminowanych piaskami pylastymi. Najwyższą część oligocenu budują szarozielone piaski drobnoziarniste, kwarcowoglaukonitowe lub kwarcowe ze znaczną domieszką glaukonitu, miejscami mułkowate, z łyszczykami i nielicznymi drobnymi fosforytami. Miocen – piaski, iły i mułki z przewarstwieniami węgla brunatnego. Spąg utworów mioceńskich budują piaski drobnoziarniste i bardzo drobnoziarniste, rzadziej średnioziarniste, często z domieszką drobnych żwirów kwarcowych. Osady te zawierają okruchy węgla brunatnego, ksylitu i siarczków. Strop miocenu budują głównie iły ciemnoszare i szarobrunatne, tłuste, plastyczne i półplastyczne, często zwięzłe, zwykle w różnym stopniu zawęglone lub węgliste, czarne. 23 Pliocen – iły pstre, miejscami mułki i piaski. Jest to gruby kompleks osadów pelitycznych znanych pod nazwą iłów poznańskich pstrych. Są to iły plastyczne lub półplastyczne, szaroniebieskawe, zielone, siwe oraz iły płomienne, pstre, lokalnie z domieszką frakcji drobnopiaszczystej. Czwartorzęd Utwory czwartorzędowe występują na całym obszarze. Miąższość ich wynosi średnio 40-50 m. Jedynie w rejonie głębokich obniżeń w podłożu czwartorzędu miąższość osadów wzrasta do ponad 100 m. Kompleks osadów plejstoceńskich powstał w okresie od zlodowacenia południowopolskiego po zlodowacenie północnopolskie. Wykształcony jest w postaci piasków, żwirów i głazów wodnolodowcowych i lodowcowych oraz glin piaszczystych i glin zwałowych z otoczakami skał północnych. Natomiast w budowie geologicznej terenu inwestycji, z uwagi na bliskość doliny rzeki Wełny przeważa glina zwałowa, piaski fluwioglacjalne, żwiry, piaski eoliczne. Obniżenie terenu doliny rzeki Wełna wypełnione jest osadami biogenicznymi: gythią i torfem. Występuje w nich również kreda jeziorna i darniowe rudy żelaza. Osady lodowcowe ukrywają pod swoją powłoką starsze struktury geologiczne – anhydryty, gips a także sól kuchenną i potasową. Poniżej na rysunku przedstawiono warunki geologiczne omawianego terenu. 24 Budowa hydrogeologiczna Gmina Rogowo położona jest na obszarze regionu Mogileńskiego. Na terenie gminy występują trzy jednostki hydrogeologiczne. Północno-zachodnia część gminy należy do strefy depresji i elewacji solnych. Wschodnia część należy do słupów i wypiętrzeń solnych. Południowo-zachodnia część gminy należy do strefy marginalnej południowej (rynien jeziornych). Jest to strefa największej wodonośności. Gmina posiada zasoby wód podziemnych w warstwach czwarto i trzeciorzędowych, jednakże podstawowa formacją wodonośną jest trzeciorzęd. Warunki eksploatacji wód trzeciorzędowych są trudne, ponieważ warstwy wodonośne położone są bardzo głęboko poniżej 165 m p.p.t., a w Ryszewie nawet 214m. Zasoby wód podziemnych są przeważnie zanieczyszczone geologicznie i wymagają uzdatniania. Wydajność warstw trzeciorzędowych jest znaczna i wynosi średnio 70 m3/h z jednego otworu. Gmina Rogowo położona jest na obszarze Jednolitej Części Wód Podziemnych Nr PL_GW_6500_042, oraz na obszarze GZWP nr 143 Subzbiornik Inowrocław – Gniezno. GZWP nr 143 wyznaczony został w oparciu o granice zasięgu systemu dolin kopalnych, występujących w osadach mioceńskich w zachodniej części Wielkopolski. Utwory wodonośne znajdują się na głębokości około 120 m i całkowicie są pokryte osadami czwartorzędowymi, w których dominują gliny zwałowe, izolujące je przez przenikaniem zanieczyszczeń z powierzchni terenu. Użytkowanie terenu w obrębie zbiornika jest wybitnie rolnicze. 25 W utworach czwartorzędowych poziom gruntowy występuje w utworach piaszczysto – żwirowych sandrów, tarasów dolin rzecznych i rynien lodowcowych o zmiennej miąższości, najczęściej do 10 m, sporadycznie do 40 m. Osady wodonośne to piaski o granulacji od drobnych po różnoziarniste. Miąższość serii nawodnionej na obszarach jej występowania mieści się najczęściej w przedziale od 10 do wartości ponad 20 m. Poziom ten zasilany jest w wyniku bezpośredniej infiltracji opadów atmosferycznych. Poziom międzyglinowy występuje lokalnie w obrębie osadów piaszczysto – żwirowych rozdzielających gliny morenowe zlodowacenia południowopolskiego od glin zlodowacenia środkowopolskiego. W obrębie utworów fluwioglacjalnych jego miąższość nie przekracza 20 m. i lokalnie zwiększa się do 40 m. w strefie występowania dolin kopalnych z interglacjału wielkiego. Poziom ten jest zasilany na drodze przesączania się wód z poziomu gruntowego i bezpośredniej infiltracji opadów przez nadkład glin morenowych. Lokalnie w utworach czwartorzędowych, na granicy z osadami neogenu występuje poziom spągowy. W układzie naturalnym poziomy czwartorzędowe są drenowane przez główne rzeki tego obszaru, tj. Wartę, Wełnę i Małą Wełnę oraz rynny jezior. Profile geologiczne przedstawiono poniżej: Opis symbolu: W utworach czwartorzędowych występują jeden lub dwa poziomy wodonośne. Poziom mioceński występuje na całym obszarze, dobrze izolowany, pozbawiony kontaktów hydraulicznych z poziomem czwartorzędowym. Q – wody porowe w utworach piaszczystych M - wody porowe w utworach piaszczystych 26 12. MIEJSCA POBORU WÓD PODZIEMNYCH Na poniższym rysunku przedstawiono lokalizację inwestycji względem miejsc poboru wód podziemnych. Planowane przedsięwzięcia nie znajduje się w strefie ochronnej ujęć wód na potrzeby zaopatrzenia ludności. Tonowo - odległość około 2,8 km Skórki - odległość około 3,0 km 13. KIERUNEK SPŁYWU WÓD PODZIEMNYCH Na chwilę obecną nie przeprowadzono badań geologicznych jak i hydrogeologicznych pod planowaną inwestycję. Badania przeprowadzone zostaną na etapie projektu budowlanego. Gmina Rogowo prawie w całości położona jest w zlewni rzeki Wełny, która to rzeka na kilkukilometrowym odcinku tworzy zachodnią granicę gminy. Poza rzeką Wełną na terenie gminy nie ma innych rzek, a istniejąca sieć rowów melioracyjnych wraz z jeziorami pełni funkcję regulatora stosunków wodnych. Na terenie inwestycji z uwagi na bliskość jeziora Wolskiego przewidywany spływ wód podziemnych będzie następował w kierunku jeziora tzn. z południowego zachodu na północny wschód. Poniżej przedstawiono natomiast schemat przepływu wód podziemnych na terenie Jednolitych Części Wód Podziemnych nr 42, na której zlokalizowane jest przedmiotowe przedsięwzięcia. 27 14 / 15. KANALIZACJA SANITARNA Nastąpiła oczywista omyłka. Wszystkie ścieki socjalno - bytowe odprowadzane są i będą do istniejącej przydomowej oczyszczalni ścieków będącej własnością Inwestora. Przydomowa oczyszczalnia ścieków eksploatowana jest około 3 lat. Jej stan techniczny oceniany jest jako bardzo dobry. Ze względów ekonomicznych jak i lokalizacyjnych Inwestor nie planuje podłączenia do zbiorczej kanalizacji sanitarnej, która znajduje się w odległości ok. 5 km od miejsca inwestycji. 16. GOSPODARKA ODPADAMI Etap realizacji przedsięwzięcia Odpady powstające na etapie realizacji inwestycji Lp. Nazwa odpadu Kod odpadu * - odpady niebezpieczne Prognozowana ilość Mg/rok 1 Opakowania z papieru i tektury 15 01 01 0,200 Mg 2 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 02 0,500 Mg 3 Opakowania z drewna 15 01 03 0,500 Mg 4 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 15 02 03 0,040 Mg 28 5 Odpady z remontów i przebudowy dróg 17 01 81 10,00 Mg 6 Odpady miedzi i aluminium 17 04 01 17 04 02 0,005 Mg 7 Odpady żelaznych i stalowych konstrukcji 17 04 05 1,500 Mg 8 Kable i inne nie wymienione w 17 04 10* 17 04 11 0,050 Mg 9 Gleba i ziemia, w tym kamienie i inne niż wymienione w 17 05 03 17 05 04 50,0 Mg 10 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 0,2 17 09 04 ok. 0,050 Mg 11 Nie segregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 01 0,200 Mg Razem 63,045 Mg Odpady powstające w trakcie budowy, gromadzone będą w obrębie placu budowy, na wyznaczonym do tego celu terenie, w specjalnych kontenerach. Przewiduje się, w miarę możliwości, stosowanie sortowania rodzaju odpadów. Odpady niebezpieczne będą gromadzone w osobnym kontenerze, przystosowanym do tego rodzaju odpadów. Po wypełnieniu kontenerów odpady będą przekazywane posiadającym odpowiednie pozwolenia firmom, do recyklingu, odzysku - R12 lub unieszkodliwiania . Większość ww. odpadów (za wyjątkiem odpadów grup 17 04 11 oraz 17 06), zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie będącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. 2006 Nr 75, poz. 527 z późniejszymi zmianami), może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym. Gleba i ziemia zdjęta z powierzchni budowy będzie zagospodarowywana w całości na miejscu. Ziemia pochodząca z wykopów pod sieci kanalizacyjne, wodociągowe i elektroenergetyczne zostanie wykorzystana do ich zasypania. Przewiduje się, że budowa planowanego przedsięwzięcia będzie powierzona firmom posiadającym stosowne uprawnienia, które zgodnie z obowiązującym prawem będą zobowiązane do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów oraz racjonalne i bezpieczne dla środowiska ich zagospodarowanie. Etap eksploatacji przedsięwzięcia Wytwarzane w wyniku funkcjonowania przedmiotowej inwestycji jako całości odpady magazynowane będą w pomieszczeniu gospodarczym (technicznym) w szczelnych oznakowanych pojemnikach, zabezpieczonych przed dostępem osób trzecich oraz zwierząt, w sposób uniemożliwiający zmieszanie różnych rodzajów odpadów, z zachowaniem wymagań sanitarno-weterynaryjnych, w sposób nie zagrażający dla środowiska. Miejsca magazynowania odpadów niebezpiecznych będą oznaczone i zabezpieczone przed 29 wstępem osób nieupoważnionych i zwierząt. Poniżej przedstawiono wykaz przewidywanych do wytwarzania przez analizowaną hodowlę w fazie jej eksploatacji oraz sposób ich magazynowania i dalszego zagospodarowania. Klasyfikacji odpadów dokonano na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2014 poz. 1923): Odpady powstające w ramach funkcjonowania przedsięwzięcia Kod odpadu Rodzaj odpadu Charakterystyka odpadu Szacunkowa ilość wytwarzanych odpadów [Mg/rok] 1. 02 01 80* Zwierzęta padłe i ubite z konieczności oraz odpadowa tkanka zwierzęca, wykazujące właściwości niebezpieczne Odpady tkanki zwierzęcej wykazujące właściwości niebezpieczne (zakażone). Odpady powstają w sytuacji awaryjnej – epidemia choroby zakaźnej. 2,5 2. 02 01 82 Zwierzęta padłe i ubite z konieczności Tkanka zwierzęca powstająca w wyniku upadków zwierząt (uduszenie, choroba niezakaźna, uszkodzenie) 2,5 3. 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury Np. opakowania po surowcach wykorzystywanych w procesie produkcyjnym. 0,5 4. 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych Np. opakowania po surowcach itp. 0,5 15 01 10* Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone Opakowania po środkach dezynfekcyjnych zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 0,1 Lp. 5. 6. 15 02 03 7. 16 02 13* 8. 20 03 01 Ubrania ochronne i szmaty, ścierki, Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania, materiały, tkaniny do wycierania (np. tkaniny naturalne lub sztuczne, dobrze szmaty, ścierki) i ubrania wchłaniające i zatrzymujące wodę, oraz ochronne inne niż inne roztwory niezanieczyszczone wymienione w 15 02 02 substancjami niebezpiecznymi. Zużyte urządzenia Odpady te mają postać stałą, stanowią zawierające niebezpieczne zużyte źródła światła (świetlówki), elementy inne niż wymienione wykorzystywanego do oświetlania w 16 02 09 do 16 02 12 budynków i pomieszczeń socjalnych. Odpady komunalne są to organiczne i nieorganiczne odpady powstające w wyniku działalności przebywających na Fermie pracowników. Składniki organiczne ulegają przemianom Niesegregowane (zmieszane) biochemicznym i oddziałują na odpady komunalne środowisko poprzez produkty rozkładu: dwutlenek węgla, amoniak, siarkowodór, metan, azotany, azotyny, siarczany i in. na utwardzonym terenie. 0,1 0,1 0,5 30 Przedmiotowe odpady będą magazynowane selektywnie na terenie, do którego Inwestor będzie posiadał tytuł prawny w specjalnych, szczelnych pojemnikach, dostosowanych do charakteru poszczególnych rodzajów odpadów. Odpady niebezpieczne magazynowane będą w miejscach oznakowanych i zabezpieczonych przed dostępem osób niepowołanych. Łączny czas magazynowania poszczególnych rodzajów odpadów nie będzie przekraczać terminów ustalonych w art. 25 ust. 4 ustawy o odpadach. Odpady te w dalszej kolejności przekazywane będą specjalistycznej firmie mającej stosowne pozwolenia na gospodarowanie odpadami w celu odzysku - R12 lub unieszkodliwiania. 17 / 18 / 19. SZTUKI PADŁE Na terenie przedmiotowego gospodarstwa wytwarzana będzie gnojowica oraz padłe sztuki zwierząt. Nie są one jednak traktowane jako odpady, w myśl obowiązujących przepisów prawa. Należy nadmienić, iż padłe sztuki będą magazynowane w szczelnym metalowym kontenerze, a następnie będą przekazywane specjalistycznej firmie do utylizacji. Postępowanie ze zwierzętami padłymi: Martwe zwierzęta oraz drobny materiał biologiczny z procesu produkcji; zgodnie z art. 2, pkt. ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21 z późn. zm.), nie są prawnie zaliczane do odpadów i nie są objęte przepisami ustawy o odpadach. Przewidywana roczna masa martwych sztuk wyniesie ok. 2 ton. Martwe zwierzęta są zbierane w szczelnym, metalowym pojemniku ustawionym na betonowej lub asfaltowej powierzchni. Zgodnie z art. 42 ust. 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tekst jednolity Dz.U. 2014 poz. 1539) w przypadku padnięcia zwierząt gospodarskich posiadacz zwierząt gospodarskich niezwłocznie powiadomi o każdym przypadku padnięcia zwierzęcia Powiatowego Lekarza Weterynarii, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Padłe osobniki posiadacz zgłasza bezpośrednio do zakładu utylizacyjnego oraz do Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ponadto w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej czy też znacznej liczby nagłych padnięć zgodnie z zapisami ww. ustawy zostaną podjęte następujące działania: niezwłocznego zawiadomienia o tym organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta); pozostawienie zwierząt w miejscu ich przebywania i niewprowadzanie tam innych zwierząt; 31 uniemożliwienie osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę, lub zwłoki zwierzęce; wstrzymanie się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów, w szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu i innych przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym wystąpiła choroba; udostępnienie organom Inspekcji Weterynaryjnej zwierząt i zwłok zwierzęcych do badań i zabiegów weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy ich wykonywaniu; udzielanie organom Inspekcji Weterynaryjnej oraz osobom działającym w imieniu tych organów wyjaśnień i podawania informacji, które mogą mieć znaczenie dla wykrycia choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej szerzeniu. Sztuki padłe nie będą przechowywane w warunkach chłodniczych. Odbierane będą przez wyspecjalizowane firmy 1 raz w tygodniu. Pojemnik jest podstawiony i odbierany przez firmę utylizacyjną. Jego lokalizację przedstawiono na poniższym rysunku. Lokalizacja kontenera na sztuki padłe 32 20. ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU Wpływ inwestycji na zmiany klimatu: Zmiany klimatu są zjawiskiem naturalnym, które w skalach geologicznych (skalach setek/tysięcy lat) zachodzą na Ziemi w sposób ciągły. Klimat na Ziemi (czy jakiejkolwiek innej planecie) zależy w pierwszym przybliżeniu od 3 czynników: Ilości energii docierającej do Ziemi (Słońce i jego aktywność, zmiany nachylenia orbity Ziemi) Redystrybucji energii ‘na” Ziemi (rozłożenie kontynentów, orografia, rodzaj powierzchni Ziemi, układ prądów oceanicznych i cyrkulacji atmosferycznej) Ilości energii opuszczającej Ziemię (stężenie gazów cieplarnianych i aerozoli, i ich zmiany, ilość i rodzaj chmur). Zmiana któregokolwiek z wyżej wymienionych czynników skutkować będzie zmianą klimatu. Działalność człowieka nie ma bezpośredniego wpływu na ilość docierającej energii czy ułożenie kontynentów, choć nie ulega wątpliwości że na przestrzeni tysiącleci te parametry ulegały zmianom z przyczyn naturalnych. Działalność człowieka natomiast może i wpływa bezpośrednio na zmianę stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze oraz rodzaj powierzchni lądowej na Ziemi. W efekcie zmniejszona została ilość energii opuszczającej Ziemię, a jej nadwyżka (wielkość rzędu 1.6 W/m2 – mała żarówka diodowa umieszczona co 1 metr na całej Ziemi, świecąca 24/7 365 dni w roku) powoduje wzrost średniej temperatury na powierzchni Ziemi zwany Globalnym Ociepleniem. Główny strumień antropogennych gazów cieplarnianych powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych (gazowych, ciekłych i stałych), zawiera dwutlenek węgla (CO2), parę wodną (H2O), azot cząsteczkowy (N2), nadmiarowy tlen cząsteczkowy (O2) oraz liczne zanieczyszczenia, między innymi dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu (NOx), tlenek węgla (CO), węglowodory i wiele innych. Szacuje się, że roczna emisja CO 2 spowodowana spalaniem paliw kopalnych przekracza 6 mld ton węgla. Dwutlenek węgla jest naturalną substancją występującą w powietrzu, która jest niezbędna dla życia. Ludzie i zwierzęta w procesie oddychania wdychają tlen, a wydychają dwutlenek węgla. Tymczasem rośliny zielone absorbują CO2 w procesie fotosyntezy, a emitują do atmosfery tlen. Jako gaz cieplarniany obecny w atmosferze, dwutlenek węgla zatrzymuje ciepło pochodzące z promieniowania słonecznego. Zwykle utrzymuje tyle ciepła, aby klimat gwarantował dalsze normalne życie. Jednak spalanie paliw kopalnych (ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel) w celu pozyskania energii elektrycznej, energii cieplnej dla celów przemysłowych i dla transportu powoduje jego nadmierny wzrost w atmosferze, powyżej poziomu naturalnego, przyczyniając się do globalnych zmian klimatu. 33 Wpływ eksploatacji inwestycji na zmiany klimatu: Dwutlenek węgla emitowany do atmosfery ulega sekwestracji czyli wychwyceniu. Proces sekwestracji jest stosowany w przemyśle energetycznym, przy dużych elektrowniach opalanych paliwami kopalnymi bądź w przemyśle chemicznym. Natomiast w środowisku naturalnym największą zdolność wiązania dwutlenku węgla posiadają rośliny, oceany, a także ekosystemy torfowisk. W związku z eksploatacją inwestycji można rozważać jedynie możliwość wiązania dwutlenku węgla przez rośliny oraz glebę. W przypadku przedmiotowej inwestycji utrata siedlisk adsorbujących w tym przypadku jest niewielka. Natomiast w bezpośrednim sąsiedztwie terenu znajdują się pojedyncze drzewa lub grupy drzew, które będą pochłaniał dwutlenek węgla wydzielając tlen. W przedmiotowej instalacji następuje także emisja tlenków azotu i dwutlenku węgla także uważanych za gazy powodujące zmiany klimatu. Dwutlenek azotu (NO2) jest to gaz trujący, który dostaje się do atmosfery zarówno ze źródeł naturalnych jak i antropogenicznych. Naturalnymi źródłami tlenków azotu w atmosferze są wybuchy wulkanów. Największym antropogenicznym źródłem NO i NO2 jest energetyka - utlenianie paliw kopalnych w wysokiej temperaturze, a przy powierzchni Ziemi - spaliny silników samochodowych. W przypadku przedmiotowej instalacji szacowana wielkość emisji NOx jest niższa od dopuszczalnej wartości i nie wpłynie negatywnie na zmiany klimatu. Dwutlenek siarki jest gazem nie uznawanym za gaz cieplarniany, jednak wpływającym w dużych stężeniach na klimat. Gdy w 1991 roku na Filipinach wybuchł wulkan Pinatubo, do atmosfery dostało się około 20 megaton dwutlenku siarki, co zdaniem badaczy spowodowało obniżenie temperatury w części Europy o 2-3 stopnie Celsjusza. Siarczany nie absorbują promieni słonecznych, ale większość z nich odbijają. W związku z tym, jak wynika z przeprowadzonych badań, wystarczy nad jakimś obszarem rozpylić dwutlenek siarki w ilości 30 mikrogramów na metr sześcienny, by obniżyć temperaturę o 7 stopni. Chłodzenie planety siarczanami oznacza zarazem niszczenie warstwy ozonowej. Przedmiotowa inwestycja będzie powodować emisję dwutlenku siarki na poziomie mniejszym od wartości dopuszczalnej w związku z czym nie będzie miała wpływu na zmiany klimatu. W związku z czym należy stwierdzić, że funkcjonowanie przedsięwzięcia nie wypłynie niekorzystnie na zmiany klimatu, a także nie spowoduje ponadnormatywnej emisji innych zanieczyszczeń gazowych. Wpływ inwestycji na zmiany klimatu podczas budowy i likwidacji przedsięwizęcia Prace budowlane i likwidacyjne są przede wszystkim związane ze zintensyfikowanym ruchem pojazdów i maszyn budowlanych emitujących do powietrza atmosferycznego gazy spalinowe i pyły. Pracujące maszyny emitują głównie tlenki węgla, tlenki azotu i węglowodory aromatyczne i alifatyczne. Szacowany poziom emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych będzie na tyle niski że będzie on nieistotny z punktu widzenia zmian klimatu. 34 Wpływ zmian klimatu na inwestycję - działania adaptacyjne: Jako działanie adaptacyjne inwestycji do zmian klimatu należy wymienić: lokalizacja inwestycji poza terenami zalewowymi; lokalizacja inwestycji na terenie przeobrażonym antropogenicznie; zastosowanie najlepszych dostępnych technik ograniczających potencjalne oddizłąywania na poszczególne komponenty środowiska, zastosowanie materiałów konstrukcyjnych odpornych na działanie warunków atmosferycznych. Działania zmierzające do ochrony bioróżnorodności: Wraz z postępującymi zmianami klimatu stajemy przed poważnym problemem utraty znaczących komponentów tworzących bioróżnorodność. Zmiany klimatyczne wpływają, i wpływać będą, na zasięg i rozmieszczenie gatunków, ich cykle rozrodcze, okresy wegetacji i interakcje ze środowiskiem. Jednakże różne gatunki i siedliska różnie reagują na zmiany klimatyczne – niektóre europejskie gatunki mogą na nich skorzystać, inne – mogą znacznie ucierpieć. Z uwagi na ścisłe powiązanie występowania typów siedlisk i stref geograficznych, do najbardziej zagrożonych siedlisk przyrodniczych w Polsce należą: siedliska nadbrzeżne i słonawe , siedliska wód słodkich płynących i stojących, torfowiska, trzęsawiska i źródliska śródlądowe, siedliska lasów bagiennych, termofilne lasy dębowe, lasy stokowe (na stokach południowych i zachodnich). Zatem z punktu widzenia ochrony siedlisk, a tym samym różnorodności biologicznej, najistotniejsze są działania związane z utrzymaniem obszarów wodnobłotnych i ich odtwarzaniem wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Udokumentowany na wielu obszarach niżu Polski zanik bagien, małych zbiorników wodnych, stawów, oczek wodnych, małych płytkich jezior, a także potoków i małych rzek, jest największym zagrożeniem dla licznych gatunków, które bądź to bezpośrednio bytują na tych terenach, bądź korzystają z nich jako rezerwuarów wody pitnej. Do mniej zagrożonych należą siedliska na wydmach nadmorskich i śródlądowych. Natomiast lasy aluwialne i nadrzeczne prawdopodobnie zwiększą swój zasięg wskutek zwiększonej siły i częstotliwości powodzi, choć będą zachodziły w tych siedliskach trudne obecnie do przewidzenia zmiany parametrów struktury i funkcji. W przedmiotowym przypadku teren lokalizacji charakteryzuje się niską różnorodnością biologiczną. Jest to teren użytkowany istniejącego zespołu inwentarskiego. Lokalizacja przedsięwzięcia na takim terenie nie przyczyni się do utraty siedlisk przyrodniczych powodujących wpływ na bioróżnorodność na etapie budowy, eksploatacji czy likwidacji inwestycji. Także brak wpływu inwestycji na zmianę stosunków wodnych będzie pośrednim działaniem chroniącym bioróżnorodność pobliskich siedlisk wód stojących i płynących. 35 21. KONFLIKTY SPOŁECZNE W fazie rozbudowy inwestycji wystąpią lokalne uciążliwości wokół placu budowy - hałas i emisja zanieczyszczeń do powietrza. Uciążliwości będą ograniczone w czasie, zaledwie do kilku dni na danym terenie, wyłącznie w porze dnia i będą miały charakter nieciągły, a przy zastosowaniu odpowiednich środków organizacyjnych opisanych w opracowaniu zostaną w dużym stopniu zminimalizowane. Planowana inwestycja nie będzie stwarzała także konfliktów przestrzennych z istniejącym zagospodarowaniem terenów otaczających, gdyż znajdować się będzie na terenach, obecnie użytkowanych w ten sam sposób. Zatem nie będzie stanowiła przeszkody w sposobie zagospodarowania i użytkowania terenów otaczających. W fazie eksploatacji inwestycja, jak wykazała przeprowadzona w niniejszym opracowaniu analiza wpływu na środowisko, nie będzie powodowała przekroczenia dopuszczalnych poziomów odniesienia we wszystkich komponentach środowiskowych. Projektowana inwestycja ze względu na swoją wielkość oraz usytuowanie może powodować pewne konflikty społeczne, szczególnie w zakresie: Ogólnego niezadowolenia mieszkańców z faktu rozbudowy gospodarstwa rolnego inwestora Potencjalnych oddziaływań odorowych inwestycji Ewentualnego wpływu na lokalny rynek pracy (możliwe jest zatrudnienie jednej bądź kilku osób w projektowanym obiekcie), jak wiadomo w obszarach wiejskich duża część zarejestrowanych bezrobotnych, nie jest zainteresowana podjęciem zatrudnienia i złożenie zapotrzebowania na pracownika do Powiatowego Urzędu Pracy, mogłoby rozzłościć część okolicznych mieszkańców Niszczeniem dróg dojazdowych do gospodarstwa w czasie przejazdu ciężkich samochodów ciężarowych podczas prowadzenia robót budowlanych. Lokalizację najbliższej zabudowy (letniskowej) w miejscowości Wiewiórczyn przedstawiono na poniższym rysunku. 36 Lokalizacja działek Granica zabudowy Działka nr 4/5 Działka nr 4/6 Odległośc ok. 295 m Ze względu na lokalizację planowanej inwestycji jak i odległość nie przewiduje się oddziaływania inwestycji na tereny zabudowy letniskowej. Odległość ta wynosi blisko 300 m. w związku z czym oddziaływanie pod względem emisji substancji złowonnych jak i emisji hałasu nie zachodzi. Funkcjonowanie inwestycji w warunkach nie odbiegających od normalnych nie powoduje oddziaływania na najbliżej położone tereny zarówno mieszkaniowe jak i tereny letniskowe. W czasie eksploatacji inwestycji prowadzony będzie stały nadzór nad procesami technologicznymi by uniknąć sytuacji awaryjnych, a co za tym idzie potencjalnych zagrożeń środowiska. Przyjęte rozwiązania technologiczne i techniczne omawianej inwestycji są zgodne z najnowszymi rozwiązaniami istniejącymi na rynku, dzięki czemu w maksymalny sposób ograniczają uciążliwość inwestycji na ludzi i otaczające środowisko. W ramach złagodzenie jak i wyjaśnienia bieżących kwestii sugeruje się przeprowadzenie spotkań z okolicznymi mieszkańcami celem wyjaśnienia zasad funkcjonowania inwestycji jak i jej wpływu na poszczególne komponenty środowiska. Natomiast analizowane w raporcie przedsięwzięcie przy wybranej lokalizacji oraz zastosowaniu proponowanej technologii i wykorzystaniu efektywnych technik minimalizacji oddziaływania na środowisko nie rodzi uzasadnionych konfliktów społecznych. W przypadku planowanego przedsięwzięcia wszystkie normy wyznaczone przepisami prawa zostaną zachowane. 37 22. ZAGOSPODAROWANIA NAWOZÓW NATURALNYCH WYLICZENIA GOSPODARKI GNOJOWICĄ Przewiduje się obsadę w ilości 329,3 dużych jednostek przeliczeniowych DJP. maciory - 330 stanowisk - 330 szt. x 0,35 = 115,5 DJP knury - 2 stanowiska - 2 szt. x 0,4 = 0,8 DJP prosięta - 1200 stanowisk - 1200 szt. x 0,02 = 24 DJP warchlaki - 900 stanowisk - 900 szt. x 0,07 = 63 DJP tuczniki - 900 stanowisk - 900 szt. x 0,14 = 126 DJP ŁĄCZNIE - 329,3 DJP Poniżej w tabeli przedstawiono obliczenia ilości gnojowicy i azotu powstającego z planowanej obsady wg. ekspertyzy wykonanej dla Ministerstwa Rolnictwa przez Instytut Zootechniki w Balicach w 2012 roku pt. „Oszacowanie wielkości produkcji oraz jednostkowej zawartości azotu nawozów naturalnych, powstałych w różnych systemach utrzymania zwierząt gospodarskich w Polsce” Obliczenia ilości gnojowicy i azotu Wskaźnik produkcji Obsada Rodzaj gnojowicy przez Produkcja Zawartość Produkcja Wartość zwierząt zwierząt poszczególne gnojowicy azotu w azoty [kg] współczynnika [szt.] rodzaje zwierząt [m3/rok] [kg/ m3] odliczenia 3 [m /rok] koncentracji „w” Produkcja azotu ostateczna [kg/rok] Maciory 330 4,6 1518 4,3 6527,4 0,79 5156,646 Knury 2 4,6 9,2 3,6 33,12 0,85 28,152 Prosięta 1200 0,7 840 3 2520 - 2520 Warchlaki 900 1,4 1260 3,6 4536 0,79 3583,44 Tuczniki 900 1,9 1710 4,6 7866 0,75 5899,5 RAZEM 5337,2 21482,52 17187,738 Poniżej natomiast przedstawiono informację dotyczące pojemności zbiorników znajdujących się na terenie inwestycji: Pojemność zbiornika w tuczarni nr I - 15 x 100 x 2 - 3.000,0 m3 - (zbiornik pod budynkiem) Pojemność zbiornika w tuczarni nr II - 15 x 100 x 2 - 3.000,0 m3 - (zbiornik pod budynkiem) 38 Pojemność zbiornika w odchowalni - 15 x 70 x 2 - 2.100,0 m3 - (zbiornik pod budynkiem) Pojemność zbiorników dodatkowych - 1.000 m3 - (przykryte zbiorniki betonowe) Łączna pojemność zbiorników na gnojowicę wyniesie - 9100 m3. Zgodnie z Art. 25. ust. 1. ustawy z dnia 10 lipca 2007r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2015r. poz. 625) Gnojówkę i gnojowicę przechowuje się wyłącznie w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu. Zbiorniki te powinny być zbiornikami zamkniętymi, w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.21)) dotyczących warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. Pojemność ta jest wystarczająca na przechowywanie gnojowicy przez okres blisko 19 miesięcy. Natomiast maksymalny czas przechowywania wynosić będzie 6 miesięcy. Aby racjonalnie i zgodnie z przepisami wykorzysta nawozy naturalne konieczne jest wyznaczenie dopuszczalnej i optymalnej dawki nawozów. Dawka dopuszczalna to taka, w której ilość wnoszonego azotu nie przekracza 170 kg N/ha. Dawka optymalna w zależności od wymagań pokarmowych roślin i zasobności gleby może by mniejsza od dawki dopuszczalnej. Stosując często i w dużych dawkach nawozy naturalne należy szczególnie zwróci uwagę na zasobność gleb w fosfor, którego nadmierna akumulacja może stwarza zagrożenie dla środowiska wodnego. Tak więc areał potrzebny do całkowitego wykorzystania gnojowicy wynosić będzie 101,10 ha. Gnojowica powstała w cyklu produkcyjnym będzie wywożona w odpowiednich terminach agrotechnicznych na działki użytkowane przez wnioskodawców oraz na podstawie umowy na odbiór gnojowicy. Działki zostały wyszczególnione w tabeli poniżej oraz przedstawione na załączniku graficznym wraz z trasami wywozu. Lp. Miejscowość Numer działki Powierzchnia [ha] Forma własności 1 Wiewiórczyn 22 10,3 Dzierżawa 2 Wiewiórczyn 4/2 0,3 Własność 39 3 Wiewiórczyn 21 1,29 Własność 4 Wiewiórczyn 20/1 0,2 Własność 5 Wiewiórczyn 20/2 3,8 Własność 6 Wiewiórczyn 4/5 0,5 Własność 7 Wiewiórczyn 4/6 9,16 Własność 8 Izdebno 90/4 2,8 Własność 9 Skórki 142 2,8 Własność 10 Wiewiórczyn 24/3, 24/4, 24/5 3,0 Dzierżawa 11 Wiewiórczyn 4/3, 6/2, 9/2, 4/5 12,5 Dzierżawa 12 Skórki 145, 143, 144 7,44 Dzierżawa 13 Szkółki 4/1 1,16 Własność 14 Izdebno 114/1 3,73 Dzierżawa 15 Rogowo 61 1,06 Dzierżawa 16 Izdebno 113/22 2,24 Dzierżawa 17 Wiewiórczyn Cz. 2/1 1,3 Dzierżawa 18 Wiewiórczyn Cz. 25/1 1,0 Dzierżawa 19 Izdebno 31 3,63 Własność 20 Izdebno 30 4,6 Dzierżawa 21 Izdebno 23 2,8 Własność 22 Izdebno 16/1 2,87 Własność 23 Izdebno 15 3,24 Dzierżawa 24 Izdebno 48/1 6,28 Własność 25 Grochowiska Księże 5/9 85 Umowa na odbiór gnojowicy 26 Grochowiska Księże 5/8 7,1 Umowa na odbiór gnojowicy RAZEM 180,1 Dostępny areał gruntów ornych inwestorów, przedstawiony na poniższym rysunku, wynosi 180,1 ha, a do odpowiedniego zagospodarowania gnojowicy po zrealizowaniu inwestycji niezbędne jest 101,10 ha. Oznacza to, że wnioskodawcy posiadają dużo wyższy areał niż jest niezbędny do przeprowadzenia inwestycji. 40 41 42 Alternatywny sposób zagospodarowania gnojowicy Z punktu widzenia ochrony środowiska oraz uzyskiwanych wskaźników ekonomicznych rolnicze wykorzystanie gnojowicy jest najbardziej uzasadnione. Alternatywne sposoby zagospodarowania gnojowicy przedstawiono poniżej. Produkcja biogazu Ze względu na wysoką zawartość wody, dużą pojemność buforową oraz bogactwo składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego rozwoju bakterii beztlenowych gnojowica jest doskonałym substratem do produkcji biogazu. Jednakże produkowanie biogazu na bazie samej gnojowicy jest nieefektywne, jako iż zawiera ona mało związków metanotwórczych. W celu zwiększenia efektywności produkcji biogazu w biogazowniach rolniczych dodatkowo wykorzystuje się rośliny o wysokim potencjale produkcyjnym biomasy. Produkcja kompostu Produkcja kompostu z gnojowicy odbywa się jedynie z wykorzystaniem zawartej w niej frakcji stałej. Stąd przed procesem kompostowania wymagane jest mechaniczne odseparowanie tejże frakcji z zastosowaniem np. dekantacji, separacji sitowej czy wirowania. Pomimo tego proces wymaga dostarczenia materiałów pełniących rolę wypełniaczy. Jednym z najczęściej stosowanych surowców są trociny charakteryzujące się wysoką zawartością suchej masy i niską zawartością azotu oraz związków nieorganicznych. Innymi materiałami wypełniającymi mogą być: słoma, torf, podłoża po produkcji pieczarek, ścinki papierowe czy węgiel brunatny. Warunkiem efektywnego przebiegu procesu kompostowania mieszanki zawierającej gnojowicę i materiał wypełniający jest zapewnienie odpowiedniego stopnia napowietrzenia. Ponadto w gospodarce gnojowica wykorzystuje się techniki membranowe polegające na separacji związków azotu i potasu z gnojowicy w postaci koncentratów nawozowych. Dzięki zastosowaniu np. selektywnych membran osmotycznych dodatkowo możliwym byłoby odzyskiwanie wody z gnojowicy. Taki sposób zagospodarowania gnojowicy wykorzystuje: Mikrofiltrację i ultrafiltrację gnojowicy. Nanofiltracja i odwrócona osmoza gnojowicy. Technologię VSEP - Vibratory Shear Enhanced Process. 43 23. OPIS ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Rzeźba terenu Teren całej gminy Rogowo jest położony na wysokości 93,5 – 134,0 m n.p.m., deniwelacje osiągają więc 40 m. Rzeźba na terenie gminy została ukształtowana w wyniku działalności lądolodu, podczas zlodowacenia Bałtyckiego w tzw. Studium Poznańskim. Zasadniczą rolę w zmienności krajobrazu odgrywają trzy obszary morfologiczne: wysoczyzna morenowa, równina sandrowa, rynny polodowcowe. Ważnym elementem krajobrazowym są rynny polodowcowe, powstałe w wyniku erozyjnej działalności topniejącego lodowca, które układają się w dwa południkowe ciągi. W jednym z takich ciągów jest zlokalizowana planowana inwestycja. Rzeźba terenu działki inwestycyjnej charakteryzuje się spadkiem w kierunku jeziora Wolskiego wypełniającego rynnę polodowcową. Różnice w wysokości wynoszą ok. 2 m. Teren jest przekształcony przez działalność rolniczą człowieka, w związku z tym jest on zniwelowany i obsiany w chwili obecnej roślinnością użytkową. Wody podziemne Teren inwestycja, tak jak cała gmina Rogowo położony jest na obszarze regionu Mogileńskiego. Na terenie całej gminy występują trzy jednostki hydrogeologiczne: strefa słupów i wypiętrzeń solnych, strefa depresji i elewacji solnych, strefa marginalna południowa. Inwestycja jest zlokalizowana w północno-zachodniej części gmina. Część ta należy do strefy depresji i elewacji solnych. Zasoby wód podziemnych występują w utworach trzeciorzędowych, które są podstawową formacją wodonośną całej gminy. Warunki eksploatacji wód trzeciorzędowych są trudne, ponieważ warstwy wodonośne położone są bardzo głęboko poniżej 165 m p.p.t., a w Ryszewie nawet 214m. W związku z czym na terenie inwestycji, jak również w zasięgu jej oddziaływania brak jest ujęć wód podziemnych. Najbliżej 44 zlokalizowane ujęcie znajduje się w m. Tonowo w odległości ok. 2,8 km. Zasoby wód podziemnych są przeważnie zanieczyszczone geologicznie i wymagają uzdatniania. Wydajność warstw trzeciorzędowych jest znaczna i wynosi średnio 70 m3/h z jednego otworu. Poniżej przedstawiono miejsce lokalizacji planowanej chlewni na tle mapy głównych użytkowych poziomów wodonośnych: Lokalizacja inwestycji Inwestycja jest zlokalizowana na obszarze wyznaczonej Jednolitej Części Wód Podziemnych Nr PL_GW_6500_042, oraz na obszarze GZWP nr 143 Subzbiornik Inowrocław – Gniezno. GZWP nr 143 wyznaczony został w oparciu o granice zasięgu systemu dolin kopalnych, występujących w osadach mioceńskich w zachodniej części Wielkopolski. Utwory wodonośne znajdują się na głębokości około 120 m i całkowicie są pokryte osadami czwartorzędowymi, w których dominują gliny zwałowe, izolujące je przez przenikaniem zanieczyszczeń z powierzchni terenu. Wody powierzchniowe Inwestycja jest położona w zlewni Jeziora Wolskiego. Jezioro Wolskie charakteryzuje się następującymi parametrami: powierzchnia – 176,5 ha. 45 długość – 4500 m. szerokość – 625 m. średnia głębokość – 11,3 m. położenie – 94,5 m. n.p.n. charakter jeziora – rynnowe. klasa czystości – II (według badań monitoringowych z roku 2008), stan ekologiczny dobry. użytkowanie - rybackie. Poniżej pokazano lokalizację inwestycji na tle wód powierzchniowych Lokalizacja inwestycji W kierunku zachodnim od miejsca lokalizacji inwestycji w odległości ok. 200 m. znajduje się ciek wodny z licznymi oczkami wodnymi zasilający swoimi wodami jezioro Wolskie. Natomiast w odległości ok. 500 m w kierunku południowym znajdują się oczka wodne. Szata roślinna Teren inwestycji zgodnie z podziałem geobotanicznym Polski według Matuszkiewicza należy do: Prowincji środkowoeuropejskiej Podprowincji środkowoeuropejskiej właściwej 46 Krainy Środkowopolskiej Okręgu Pojezierza Gnieźnieńskiego Gościeszyńskiego Mapkę przedstawiającą roślinność potencjalną na tle miejsca lokalizacji inwestycji przedstawiono poniżej: Lokalizacj a inwestycji Roślinność potencjalną na przedmiotowym terenie stanowi grąd środkowoeuropejski, odmiana śląsko – wielkopolska, forma niżowa, seria żyzna. Obecna szata roślinna jest w bardzo dużym stopniu przekształcona przez działalność człowieka. W szacie roślinnej terenu inwestycji dominują rośliny użytkowe. Natomiast w strefie brzegowej jeziora rosną takie gatunki drzew, jak olsza czarna, wierzba biała, pojedynczo brzoza brodawkowata. W podszycie dominują podrosty drzew, gdzieniegdzie występuje pokrzywa zwyczajna. W otoczeniu inwestycji bardziej urozmaicona roślinność występuje od strony północnej, wzdłuż drogi polnej biegnącej na działce nr 2/1, oraz od strony zachodniej wzdłuż cieku płynącego w kierunku jeziora Wolskiego. Wśród roślinności dominuje olsza szara. Powyższe informacje zostały zebrane podczas wizji lokalnej, którą przeprowadzono we wrześniu 2015 roku. Na terenie inwestycji oraz w zasięgu jej oddziaływania nie stwierdzono gatunków prawnie chronionych. Fauna Miejsce lokalizacji inwestycji z uwagi na rolniczy charakter, może stanowić miejsce występowania różnorodnych gatunków zwierząt. Na polu uprawnym można spotkać drobne gryzonie takie jak badylarka, nornica oraz ssaki kopytne takie jak sarna europejska. Ponadto licznie występują ptaki takie jak bocian biały, sroka pospolita, gawron, szpak zwyczajny. Podczas wizji lokalnej nie stwierdzono występowania typowych 47 mieszkańców pól takich jak skowronek, czy kuropatwa. Także wśród zabudowań rolniczych nie stwierdzono występowania jaskółki dymówki czy oknówki. 24. DZIAŁANIA MINIMALIZUJĄCE POTENCJALNE ZAGROŻENIA NISZCZENIA LĘGÓW GATUNKÓW CHRONIONYCH Na poniższych fotografiach przedstawiono działkę przeznaczoną pod inwestycję. 48 Przewiduje się prowadzenie działań minimalizujących potencjalne zagrożenie niszczenia lęgów gatunków chronionych, w tym gatunków ptaków zwyczajowo związanych z terenami rolniczymi i zabudową zagrodową poprzez dostosowanie terminu rozpoczęcia prac budowlanych do okresu lęgowego ptaków trwającego od 1 marca do 31 października. 25. DZIAŁANIA MINIMALIZUJĄCE ZAKŁÓCENIA STRUKTURY KRAJOBRAZU W ujęciu fizjograficznym przedmiotowa inwestycja nie obniży walorów krajobrazowych, ponieważ będzie ona zlokalizowana na terenie, który w chwili obecnej jest terenem zmienionym antropogenicznie, użytkowanym na potrzeby istniejącego zespołu inwentarskiego. Analizowane przedsięwzięcie, nie będzie miało wpływu na krajobraz przy zastosowaniu odpowiednich metod ochrony środowiska oraz nie będzie stanowić w tym aspekcie jakiegokolwiek zagrożenia. Jedynym z rozwiązań minimalizujących zakłócenie struktury krajobrazu jest wprowadzenie zieleni izolacyjnej. W celu ograniczenia rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń przewidziano zieleń izolacyjną średnio i wysokopienną o szerokości 2,0m. Zieleń może być wykonana w dwóch rzędach, naprzemiennie tak, aby utworzyć szczelna barierę z roślinności. Zieleń izolacyjną będą stanowić rośliny o właściwościach kateriostatycznych i bakteriobójczych tj. krzewy i drzewa iglaste gatunków tuja, sosna, świerk, oraz bez czarny i czeremcha. Nasadzenia izolacyjne 49 pozwolą na ograniczenie emisji odorantów na tereny najbliższej zabudowy mieszkaniowej oraz będą działać bakteriobójczo na zanieczyszczenia mikrobiologiczne powstające w wyniku chowu trzody chlewnej. Ewentualną lokalizację pasa zieleni izolacyjnej przedstawiono na poniższym rysunku. W przypadku zastosowania pasa zieleni izolacyjnej, całkowita jego długość wynosić będzie ok. 150m. Pas zieleni izolacyjnej Do wiadomości: - Wójt Gminy Rogowo ul. Kościelna 8, 88-420 Rogowo Z poważaniem 50