nZEB
Transkrypt
nZEB
WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE Prof. Edward Szczechowiak Politechnika Poznańska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Styczeń 2013 ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 1 Zakres • Kierunki zmian przyszłościowych wynikające z prawodawstwa • Budynki niemal zero-energetyczne • Źródła energii efektywne energetycznie • Rozwiązania budynków efektywnych energetycznie • Podsumowanie ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 2 Kierunki zmian wynikające z prawodawstwa • • • • • Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – 2002/91/CE (nowelizacja 19.05.2011); Dyrektywa w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych – 2006/32/EC. Ustawa prawo budowlane (7.07.1994 z późn. zm.) + rozporządzenia w sprawie warunków technicznych … oraz w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynków … Ustawa o efektywności energetycznej (od 15.04.2011). Efekty działania dyrektyw i ustaw – oszczędność energii w produkcji, oszczędność energii u odbiorcy końcowego, ograniczenie emisji, wzrost wykorzystania źródeł odnawialnych przez członków UE (realizacja pakietu 3x20) do roku 2020 oraz 9% do roku 2016 (białe certyfikaty) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 3 Kierunki zmian wynikające z prawodawstwa • • • • Nowelizacja Dyrektywy (2010/31/EU) z maja 2010 w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wprowadza budynki o prawie zerowym zużyciu energii (very low and close to zero energy buildings), Po 31.12.2020 – wszystkie nowe budynki o niemal zerowym zużyciu energii, Po 31.12.2018 – budynki nowe zajmowane przez władze publiczne o niemal zerowym zużyciu energii, Po roku 2015 – wymagania okresu przejściowego ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 4 Kierunki zmian wynikające z prawodawstwa • Budynek o niemal zerowym zużyciu energii (close to zero energy buildings) oznacza budynek o bardzo wysokiej efektywności energetycznej określonej liczbowo wg jednolitej procedury (wspólne ramy do obliczania charakterystyki energetycznej wydane przez Komisje Europejską – 01.2012) • Niemal zerowa lub bardzo mała ilość wymaganej energii powinna pochodzić w bardzo wysokim procencie z energii ze źródeł odnawialnych (w tym ze źródeł odnawialnych wytwarzanej na miejscu lub w pobliżu lokalizacji budynku) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 5 Energia odnawialna w dyrektywie 2010/31/EU) z maja 2010 ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 6 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych w Europie ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 7 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych (nZEB) Budynki Pasywne (PH) = Budynki VLEB Budynki niemal zero energetyczne (nZEB): • nZEB = LEB + Energia odnawialna (okres przejściowy), • nZEB = VLEB + Energia odnawialna (docelowo). ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 8 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Budynek nZEB jako zagadnienie wielokryterialne ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 9 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Definicje budynków (nZEB, ZEB): • ze względu na lokalizację, • ze względu na źródło energii, • ze względu na emisję CO2 (łącznie z budową lub nie), • ze względu na koszty w cyklu życia (minimalny koszt globalny). Określenie poziomu zużycia energii dla zdefiniowania nZEB – w oparciu o minimalny koszt globalny ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 10 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Budynek nZEB – projektowanie zintegrowane ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 11 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Budynek nZEB – zasady analizy i projektowania ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 12 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Budynki niemal zero energetyczne (nZEB): • nZEB = LEB + Energia odnawialna, • nZEB = VLEB + Energia odnawialna. Określenie wartości EPmax: • wg ram metodologii porównawczej do obliczania poziomu kosztu optymalnego minimalnych wymagań energetycznych dla budynków i elementów budynków (suplement do Dyrektywy 201/31/EU) • w oparciu o wymagania krajowe (koszty inwestycyjne i koszty eksploatacyjne – w tym ceny energii), • metoda optymalnych kosztów globalnych (obliczenia dla okresu 20 lat dla budynków niemieszkalnych lub 30 lat dla budynków mieszkalnych), • dla wybranych typów budynków. ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 13 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Określenie wartości docelowych EPmax dla nZEB: • zgodnie z dyrektywą – wg ustaleń krajowych, • w oparciu w krajowe wskaźniki nakładu energii pierwotnej: • paliwa kopalne – 1,1; • energia słoneczna termiczna – 0,0; • energia elektryczna sieciowa – 3,0; • ciepło sieciowe – 0,2 – 1,3; • biomasa – 0,2; • energia elektryczna – kolektory PV – 0,7; • wartości EPmax - jak dla budynku pasywnego (VLEB) + OZE): • Budynek bez chłodzenia (co+cw) – 40-60 kWh/(m2a); • Budynek z chłodzeniem – 50-80 kWh/(m2a); • Budynek z chłodzeniem i oświetleniem – 70-100 kWh/(m2a). ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 14 Wdrożenie budynków o niemal zerowym zużyciu energii • Wartości optymalne EP oraz EK zależą od kosztu globalnego w cyklu życia (20 lub 30 lat) – wg Suplementu Komisji Europejskiej do Dyrektywy 2010/31/EU oraz PN-EN 15459 Charakterystyka energetyczna budynków – Ekonomiczna ocena instalacji energetycznych budynków ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 15 Wdrożenie budynków o niemal zerowym zużyciu energii • Wartości optymalne EP oraz EK zależą od kosztu globalnego w cyklu życia (20 lub 30 lat) – wg PN-EN 15459 Charakterystyka energetyczna budynków – Ekonomiczna ocena instalacji energetycznych budynków ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 16 Wprowadzanie budynków niemal zeroenergetycznych Oznaczenia: 1 - koszt globalny – 2012, 2 – koszt globalny 2015, 3 – koszt inwestycyjny 2012, 4 – koszt inwestycyjny - 2015 ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 17 Wdrożenie budynków nZEB • Wartości EP oraz EK zależą od kosztu w cyklu życia (20 lub 30 lat) Przykładowe obliczenie skumulowanych kosztów zdyskontowanych dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego: a) z kotłownią gazową b) z kotłownią gazową i kolektorem słonecznym ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 1818 Zasady bilansowania budynku niemal zeroenergetycznego (nZEB) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 19 Bilansowanie budynku niemal zeroenergetycznego (nZEB) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 20 Bilansowanie budynku niemal zeroenergetycznego (nZEB) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 21 Zasady analizy energetycznej budynek + HVAC ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 22 Zasady analizy energetycznej budynek + HVAC ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 23 Zasady analizy energetycznej budynek + HVAC ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 24 Zasady wprowadzenia OZE Ochrona cieplna budynku + HVAC oraz wykorzystanie OŹE Ochrony cieplna i szczelność budynku HVAC + UMOŻLIWIENIE lub 1 – redukcja zapotrzebowania energii 2 – udział energii odnawialnej lepsza efektywność wykorzystania odnawialnych źródeł energii S Y N E R G I A ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 25 Wykorzystanie energii odnawialnej w budynku dla osiągnięcia nZEB ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 26 Wdrożenie budynków nZEB Konfiguracje rozwiązań dla budynków jednorodzinnych ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 27 Wdrożenie budynków nZEB Konfiguracje rozwiązań dla budynków wielorodzinnychch ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 28 Wdrożenie budynków nZEB • Polska 2016-2021 (propozycja): EPmax [kWh/m2a] 2016 2021 (2019) • Budynki jednorodzinne 90-95 40-50 • Budynki wielorodzinne 80-85 40-60 • Budynki zam. zbiorowego 95-100 50-70 • • • Uwaga: EPmax dot. ogrzewania, wentylacji i ciepłej wody, uzyskane z obliczeń wg metody optymalnego kosztu globalnego. Przyspieszenie wprowadzanie OZE wymaga dodatkowych środków finansowych z budżetu państwa lub funduszy np. NFOŚ, WFOŚ. Zasady wdrożenia i przyjęte wartości EP max – działanie MTBiGM. ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 29 Wdrożenie budynków nZEB Efekty oszczędnościowe dla odbiorcy końcowego ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 30 Dostarczanie energii odnawialnej do budynku Centralnie Granica oceny systemowej obejmuje źródło energii systemu ciepłowniczego oraz sieć przesyłową Lokalnie Granica oceny systemowej obejmuje źródło energii w budynku ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 31 Odnawialne źródła energii w miejskich systemach ciepłowniczych • Biomasa • Biogaz • Energia słoneczna • Kogeneracja • Pompy ciepła Zmniejszenie współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej Poprawa charakterystyki energetycznej wszystkich odbiorców ciepła ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 32 Odnawialne źródła energii w indywidualnych budynkach Ciepło • Biomasa • Energia słoneczna • Cieki wodne i grunt (PC) muratordom.pl ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 33 Odnawialne źródła energii w indywidualnych budynkach Energia elektryczna • Energia wiatru • Energia słoneczna (PV) ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 34 Współczynniki nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla systemu ciepłowniczego (CHP) – zasada obliczeń Wg metodologii opracowanej przez Komitet Techniczny CEN/TC 228 (DIN V 4701/T.10). ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 35 Nowoczesne układy skojarzone – technologie wielopaliwowe (1) CHP Horsens Dania – 1992 Waste-fired CHP Plant Elektrociepłownia średniej mocy CHP Horsens/Dania: • Moc nominalna 35 MWe i 45 MWth; • Paliwo – odpady komunalne 2x 5 Mg/h oraz gaz ziemny 5500 m3/h. Produkcja w roku 2006: • Ciepło – 240500 MWhth; • Energia elektryczna – 124000 MWhe; • Zużycie paliwa: odpady komunalne – 58778 Mg, gaz ziemny – 21 mln m3. Wskaźnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla produkcji ciepła: wP = 0,43. Kocioł gazowy – wp = 1,1. ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 36 Nowoczesne układy skojarzone – technologie wielopaliwowe (2) CHP Odense Dania – 2005 Waste-fired CHP Plant Elektrociepłownia średniej mocy CHP Odense/Dania: • Moc nominalna 24 MWe i 29 + 35 MWth; • Paliwo – odpady komunalne 2x 8 Mg/h oraz 1x 16 Mg/h. Produkcja w roku 2005: • Ciepło – 543000 MWh; • Energia elektryczna 173000 MWh; • Zużycie paliwa: odpady komunalne – 268000 Mg, olej opałowy – 566 Nm3. Wskaźnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla produkcji ciepła: wP = 0,12. ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 37 Nowoczesne układy skojarzone – wskaźniki oceny DREWAG Dresden 2009 ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 38 Podsumowanie • Celowość wznoszenia budynków niemal zero-energetycznych: – Niezbędne dla przyszłości budownictwa – Realizacja idei zrównoważonego rozwoju – Obniżenie zużycia nieodnawialnej energii pierwotnej – Obniżenie emisji CO2 i innych zanieczyszczeń do środowiska – Poprawa komfortu cieplnego w pomieszczeniach – Obniżenie szkód substancji budowlanej i wzrost trwałości budynków – Niskie koszty eksploatacyjne ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 39 WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE Dziękuję za uwagę ________________________________________________________________________________________________________________________ E. Szczechowiak 2013 IV FORUM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZĘDNEGO I PASYWNEGO BUDMA 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 40