MobilnoŹē w biznesie MobilnoŹē w biznesie
Transkrypt
MobilnoŹē w biznesie MobilnoŹē w biznesie
kwartalnik teleinformatyczny MobilnoÊç w biznesie — us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych mPay podbijajà rynek Âwiat myÊli ju˝ o 4G — coraz wi´ksze mo˝liwoÊci telefonii komórkowej Sukces nowej emisji akcji ATM S.A. Biuletyn firmy ATM S.A. nr 3/2007 (31) OD REDAKCJI MobilnoÊç w biznesie SPIS TREÂCI Platforma p∏atnoÊci mobilnych mPay ..........................3 Od obs∏ugi zg∏oszeƒ serwisowych IT do BPM — Atmosfera jako Business Process Management System ...........................................5 3G to za ma∏o — czas na przyspieszenie...............6 PrzenoÊne biuro (albo centrum rozrywki) ............8 Operator otwarty na wspó∏prac´ ............................10 Tematem przewodnim tego numeru jest mobilnoÊç w biznesie. Temat wa˝ny, bowiem szacuje si´, ˝e obecnie na Êwiecie jest 373 mln mobilnych pracowników, z których zaledwie 3—4 proc. korzysta z mobilnych udogodnieƒ takich jak e-mail. W obszarze tego typu rozwiàzaƒ tkwi wi´c ogromny potencja∏ rozwojowy. W ATM jesteÊmy tego Êwiadomi. Dlatego inwestujemy w technologie mobilne i rozwijamy je. W po∏owie wrzeÊnia br. nasza spó∏ka zale˝na mPay wspólnie z firmà Polkomtel SA, operatorem sieci telefonii komórkowej Plus, rozpocz´∏a komercyjne Êwiadczenie us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych, o czym piszemy w artyku∏ach „Platforma p∏atnoÊci mobilnych mPay” (s. 3) oraz „Operator otwarty na wspó∏prac´” (s. 10). Wyjàtkowa wartoÊç rozwiàzania mPay dla u˝ytkowników opiera si´ na kilku podstawowych czynnikach, takich jak szybkoÊç i wygoda u˝ycia, pe∏na mobilnoÊç i uniwersalnoÊç sposobu realizacji p∏atnoÊci bez wzgl´du na jej rodzaj oraz wysokie bezpieczeƒstwo dokonywanych transakcji. Bardzo wa˝na jest mo˝liwoÊç realizacji p∏atnoÊci za pomocà dowolnego telefonu komórkowego, bez dokonywania jakichkolwiek modyfikacji czy konfiguracji aparatu lub karty SIM. Te czynniki powinny determinowaç szybkà adopcj´ us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych przez u˝ytkowników oraz minimalizowaç koszty jej wdro˝enia po stronie operatorów, banków oraz dostawców towarów i us∏ug (tzw. akceptantów). Z technologiami mobilnymi wià˝e si´ wiele zagadnieƒ zwiàzanych z zapleczem infrastrukturalnym umo˝liwiajàcym realizacj´ mobilnych us∏ug. Tak˝e w tej materii ATM wnosi wartoÊç dodanà dla swoich klientów. To w∏aÊnie naszej firmie powierzono ciekawy projekt rozbudowy i usprawnienia sieci Polskiej Telefonii Cyfrowej, operatora sieci Era, gdzie zrealizowaliÊmy projekt zwiàzany z technologià HSDPA, o czym mo˝na przeczytaç w tekÊcie „3G to za ma∏o — czas na przyspieszenie” (s. 6). W numerze zamieszczamy tak˝e relacj´ z IBC w Amsterdamie, najbardziej presti˝owej konferencji i wystawy przeznaczonej dla nadawców telewizyjnych, producentów sprz´tu i dostawców technologii dla bran˝y medialnej w Europie (s. 17). PrezentowaliÊmy tam autorski system ATM Internet TV, rozwiàzanie tyle˝ funkcjonalne, co ciekawe samo w sobie. ˚ycz´ Paƒstwu ciekawej lektury. Mieczys∏aw T. Starkowski Jeden telefon — czy to mo˝liwe? ..........................12 Druga publiczna emisja akcji ATM S.A...............................14 Pierwsza zagraniczna inwestycja kapita∏owa ATM S.A.........................................15 AktualnoÊci .................................16 Samodzielny doradca ...............18 2 ATMqsfera Biuletyn informacyjny firmy ATM S.A. ISSN 1428-6513 Redaktor naczelny: Mieczys∏aw T. Starkowski Rada programowa: Marek Montoya, Artur Thielmann, Dariusz Wichniewicz Redakcja techniczna: El˝bieta Figurska Projekt makiety, sk∏ad i druk: MacArt Projekt Korekta, kolporta˝: Beata Wa˝yƒska Kontakt do redakcji: [email protected] ATM S.A. ul. Grochowska 21a, 04-186 Warszawa tel.: 0 22 51 56 100, faks: 0 22 51 56 600 [email protected], www.atm.com.pl ATM S.A., Oddzia∏ Katowice ul. Pod M∏ynem 1c, 40-310 Katowice tel.: 0 32 35 95 661, faks: 0 32 35 95 660 [email protected] SYSTEMY WS PA R C I A B I Z N E S U Platforma p∏atnoÊci mobilnych mPay Sylwester Janik mPay S.A., spó∏ka nale˝àca do grupy kapita∏owej ATM S.A., opracowa∏a i rozwija innowacyjnà us∏ug´ p∏atnoÊci mobilnych (m-p∏atnoÊci), pozwalajàcà na realizacj´ i rozliczanie transakcji finansowych dokonywanych przy u˝yciu telefonu komórkowego. Strategicznym celem jest ustanowienie standardu w zakresie p∏atnoÊci mobilnych na rynku masowym w Polsce oraz w innych krajach poprzez oferowanie u˝ytkownikom uniwersalnego oraz ∏atwego i bezpiecznego w u˝yciu instrumentu p∏atniczego. Jak wskazujà przyk∏ady innych elektronicznych instrumentów p∏atniczych (na przyk∏ad kart p∏atniczych), tylko wykreowanie akceptowanego przez rynek standardu pozwala na ich upowszechnienie. Realizacja tego celu jest mo˝liwa, poniewa˝ brakuje dotychczas uznanych mi´dzynarodowych standardów w zakresie p∏atnoÊci mobilnych, a wdro˝one rozwiàzania ograniczajà si´ do rynków lokalnych. Wyjàtkowa wartoÊç rozwiàzania mPay dla u˝ytkowników opiera si´ na kilku podstawowych czynnikach, takich jak szybkoÊç i wygoda u˝ycia, pe∏na mobilnoÊç i uniwersalnoÊç sposobu realizacji p∏atnoÊci bez wzgl´du na jej rodzaj oraz wysokie bezpieczeƒstwo dokonywanych transakcji. Bardzo wa˝na jest mo˝liwoÊç realizacji p∏atnoÊci za pomocà dowolnego telefonu komórkowego funkcjonujàcego w sieci operatora komórkowego, bez dokonywania jakichkolwiek modyfikacji czy konfiguracji aparatu lub karty SIM. Te czynniki powinny determinowaç szybkà adopcj´ us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych przez u˝ytkowników oraz minimalizowaç koszty jej wdro˝enia po stronie operatorów, banków oraz dostawców towarów i us∏ug (akceptantów). Wdro˝enie us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych oferowanej przez mPay niesie wiele strategicznych oraz taktycznych korzyÊci dla operatora — zarówno po stronie zwi´kszenia przychodów, jak i budowania wartoÊci przedsi´biorstwa poprzez wzrost satysfakcji klientów oraz wartoÊci marki. Przy post´pujàcej migracji z us∏ug g∏osowych do transmisji danych oraz mobilnych us∏ug dodanych, korzyÊci te b´dà istotnie wzmacnia∏y rynkowà pozycj´ operatora. Pierwsza grupa to korzyÊci finansowe, wp∏ywajàce bezpoÊrednio na poziom zyskownoÊci dzia∏alnoÊci operatora. r Wzrost przychodów z ruchu telekomunikacyjnego Uruchomienie us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych w sieci spowoduje wzrost ruchu telekomunikacyjnego, a co za tym idzie — wzrost przychodów operatora z tego tytu∏u. r èród∏o nowych przychodów — prowizja od m-transakcji P∏atnoÊci mobilne b´dà generowa∏y nowy strumieƒ przychodów operatora, który w ciàgu kilku lat mo˝e stanowiç istotny udzia∏ w ca∏kowitych przychodach. r Wzbogacenie oferty us∏ug dodanych oferowanych przez operatora W wyniku wysokiego poziomu nasycenia rynku, podstawà konkurencji w us∏ugach telekomunikacyjnych stajà si´ us∏ugi dodane oferowane przez operatorów. Wzbogacenie zakresu us∏ug dodanych oferowanych klientom indywidualnym i biznesowym o m-p∏atnoÊci pozwoli operatorowi na wzmocnienie przewagi konkurencyjnej poprzez podniesienie atrakcyjnoÊci i rozszerzenie oferty przy jednoczesnym uzyskiwaniu dodatkowych przychodów. r Uaktywnienie popytu na oferowane przez operatora treÊci i us∏ugi mobilne ¸atwa w u˝yciu i konkurencyjna kosztowo us∏uga m-p∏atnoÊci b´dzie czynnikiem uaktywniajàcym popyt na oferowane przez operatora treÊci i us∏ugi mobilne. W styczniu br. mPay, jako pierwszy podmiot w Polsce, uzyska∏ zgod´ Prezesa Narodowego Banku Polskiego na prowadzenie dzia∏alnoÊci agenta rozliczeniowego dla transakcji dokonywanych za pomocà telefonu komórkowego. Celem krótkoterminowym by∏o wdro˝enie us∏ugi na polskim rynku we wrzeÊniu 2007 r. we wspó∏pracy z Polkomtel SA. ATMqsfera 3 SYSTEMY WS PA R C I A B I Z N E S U P¸ATNIK Inicjacja transakcji Szczegó∏y transakcji Potwierdzenie PIN Potwierdzenie transakcji + paragon (SMS) Zapytanie o dost´pnoÊç Êrodków BENEFICJENT Potwierdzenie transakcji + paragon (SMS) CENTRUM ROZLICZENIOWE Potwierdzenie blokady INSTYTUCJA FINANSOWA Z Schemat dzia∏ania systemu mPay mPay pracuje obecnie nad zach´ceniem kluczowych banków dzia∏ajàcych na rynku polskim do wspó∏pracy. mPay proponuje model biznesowy zak∏adajàcy udzia∏ operatora GSM w uruchomieniu i rozwoju p∏atnoÊci mobilnych w oparciu o rozwiàzanie mPay, w którym operator dzia∏a jako dostawca infrastruktury telekomunikacyjnej (sieci GSM), a mPay jako agent rozliczeniowy dla p∏atnoÊci mobilnych oraz dostawca otwartej platformy do ich realizacji. 4 ATMqsfera r Obni˝enie kosztów obs∏ugi p∏atnoÊci (do∏adowania pre-paid oraz p∏atnoÊci post-paid) Zastosowanie m-p∏atnoÊci mo˝e obni˝yç koszty Êwiadczenia niektórych us∏ug u operatora, w tym do∏adowaƒ pre-paid oraz kosztów obs∏ugi p∏atnoÊci okresowych, czyli standardowych p∏atnoÊci za rachunki telekomunikacyjne. r Wzrost przychodów w wyniku wzrostu liczby sprzedanych kart SIM Wprowadzenie na rynek us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych wià˝e si´ z koniecznoÊcià zapewnienia interfejsów telekomunikacyjnych w ca∏kiem nowych obszarach rynku (na przyk∏ad automaty do sprzeda˝y napojów i przekàsek). Us∏uga ta wygeneruje znaczne zapotrzebowanie na komplementarnà ofert´ telemetrycznà, wykorzystujàcà karty SIM. Drugà grupà korzyÊci to korzyÊci strategiczne, budujàce przewag´ konkurencyjnà operatora i w rezultacie — w d∏ugim terminie — wartoÊç dla jego w∏aÊcicieli. r Wzrost wartoÊci marki operatora Wprowadzenie przez operatora innowacyjnych i wartoÊciowych us∏ug dodanych w znacznym stopniu wp∏ywa na korzystne postrzeganie marki operatora oraz wzrost jej wartoÊci. r Wzrost satysfakcji klientów Rozszerzenie zakresu us∏ug dodanych oferowanych przez operatora podniesie poziom satysfakcji klientów i wzmacnia ich przywiàzanie do operatora. r Wzrost sprzeda˝y innych us∏ug dodanych oferowanych przez operatora Korzystanie przez klientów operatora z in- nowacyjnych us∏ug dodanych powoduje, ˝e wzrasta ich ÊwiadomoÊç informatyczna i ÊwiadomoÊç nowych technologii. Ma to bezpoÊredni wp∏yw na korzystanie z innych us∏ug dodanych oferowanych przez operatora. r Udzia∏ w kreowaniu rozwoju rynku p∏atnoÊci mobilnych oraz mo˝liwoÊç jego monitorowania Jak wskazujà przyk∏ady innych krajów, us∏uga p∏atnoÊci mobilnych wprowadzana jest na rynek i rozwija si´ dynamicznie niezale˝nie od liczby i stopnia zaanga˝owania w jej rozwój operatorów telekomunikacyjnych lub banków. Dlatego decyzja operatora o uruchomieniu us∏ugi p∏atnoÊci mobilnych w jego sieci w modelu, który pozwala na jego aktywny udzia∏, b´dzie mia∏a strategiczne, pozytywne implikacje dla jego pozycji rynkowej w niedalekiej przysz∏oÊci. W przeciwnym przypadku w d∏u˝szej perspektywie operator mo˝e straciç szanse udzia∏u w rozwoju m-p∏atnoÊci w Polsce. qqq DoÊwiadczenia nielicznych wdro˝eƒ us∏ugi m-p∏atnoÊci zrealizowanych w innych krajach wskazujà, ˝e najlepszy jest model wspó∏pracy, w którym agent rozliczeniowy jest instytucjà niezale˝nà zarówno od operatorów, jak i innych uczestników rynku m-p∏atnoÊci (banków). Oferuje on jeden, uniwersalny standard m-p∏atnoÊci. Dostarcza równie˝ otwartà platform´ do realizacji i rozliczania p∏atnoÊci mobilnych. w SYSTEMY WS PA R C I A B I Z N E S U (cz. 2) Od obs∏ugi zg∏oszeƒ serwisowych IT do BPM — jako Atmosfera Business Process Management System Micha∏ Chodakowski Ju˝ prawie 8 lat ATM konsekwentnie rozwija kompetencje dotyczàce budowy i wdra˝ania systemów wspierajàcych zarzàdzanie us∏ugami IT. W 2001 roku firma podj´∏a decyzj´ o stworzeniu w∏asnego narz´dzia — systemu Atmosfera. Kierunek rozwoju tego narz´dzia ÊciÊle wià˝e si´ z filozofià budowania relacji pomi´dzy biznesem a IT, którà rekomenduje si´ klientom. Chodzi o tworzenie mi´dzy tymi dwoma obszarami organizacji relacji biznesowych opartych na wzajemnym zrozumieniu ich potrzeb i takim kszta∏towaniu dwustronnego dialogu, aby te potrzeby by∏y jak najlepiej zaspokajane. Ale czy tego typu podejÊcie ma zastosowanie tylko w IT? Czy wypracowane narz´dzie nie mo˝e efektywnie wesprzeç innych procesów, które stanowià centralnà aktywnoÊç organizacji? Niezwykle wa˝nym elementem ka˝dego rozwiàzania wspierajàcego procesy biznesowe jest elastyczny system raportowy. Istotne jest takie zorganizowanie tej cz´Êci systemu, aby mo˝liwe by∏o bie˝àce obserwowanie sytuacji, w jakiej znajduje si´ firma (wraz z pog∏´bionym Êledzeniem poszczególnych kategorii spraw i pojedynczych przypadków — drill down). Wa˝na jest te˝ analiza danych statystycznych, umo˝liwiajàca Êledzenie trendów zachodzàcych w organizacji i na tej podstawie prognozowanie przysz∏ych zjawisk i podejmowanie decyzji. Zwykle zmorà administratorów systemu sà ˝àdania przygotowania nietypowych raportów, przesy∏ane przez mened˝erów szukajàcych odpowiedzi na pytania dotyczàce takich czy innych zjawisk. Idea∏em jest dostarczenie takiego modu∏u raportowego, który pozwoli bardziej obeznanym z technikà mened˝erom na samodzielne prowadzenie analiz i budowanie z∏o˝onych raportów. Dobre narz´dzie obni˝y równie˝ pracoch∏onnoÊç i czas przygotowania raportów przez IT dla tych kierowników, którzy wolà powierzyç to zadanie swoim pracownikom. To wszystko w praktyce oznacza koniecznoÊç dostarczenia wraz z systemem wsparcia procesów biznesowych narz´dzia typu OLAP wraz z modu∏em do generowania raportów. Rozwa˝ania te nie majà charakteru teoretycznego, ale sà oparte na w∏asnych doÊwiadczeniach, które dowodzà, jak niewielki jest praktyczny dystans mi´dzy uniwersalnym systemem wspierajàcym zaawansowane procesy zachodzàce w departamencie IT a nowoczesnym narz´dziem klasy BPMS (Business Process Management System).Kluczem do sukcesu jest zatem przede wszystkim jak najlepsze zrozumienie potrzeb klienta, istoty jego biznesu oraz sposobu patrzenia na zjawiska zachodzàce w firmie.Wa˝ne jest te˝ doÊwiadczenie w projektowaniu efektywnych i pragmatycznych procesów. Kilka ostatnich wdro˝eƒ systemu Atmosfera z pewnoÊcià nie mieÊci si´ ju˝ w definicji systemu wsparcia dzia∏alnoÊci departamentu IT. Atmosfera u niektórych naszych odbiorców wspiera bezpoÊrednio procesy zwiàzane z obs∏ugà klientów, rozbudowà infrastruktury czy nadzorem nad funkcjonowaniem sieci telekomunikacyjnej. Nadszed∏ czas, aby zaczàç myÊleç o Atmosferze jako o uniwersalnym systemie do wspierania dowolnych procesów biznesowych. Dzi´ki dopracowanemu rozwiàzaniu technicznemu oraz zaufaniu,jakim obdarzyli nas klienci, ATM wkroczy∏ na rynek z w∏asw nym, autorskim systemem klasy BPMS. Nadszed∏ czas, aby zaczàç myÊleç o Atmosferze jako o uniwersalnym systemie do wspierania dowolnych procesów biznesowych. ATMqsfera 5 TECHNOLOGIA 3G to za ma∏o — czas na przyspieszenie Zbigniew Górski Polska Telefonia Cyfrowa, operator sieci telefonii komórkowej Era i Heyah, uruchomi∏a pierwsze w Polsce instalacje HSDPA oraz HSUPA, które umo˝liwiajà transmisj´ danych z przep∏ywnoÊcià do 7,2 Mb/s w kierunku do u˝ytkownika (Downlink) oraz 1,4 Mb/s od u˝ytkownika (Uplink). W najbli˝szym czasie PTC planuje objàç zasi´giem nowej us∏ugi Warszaw´ oraz inne najwi´ksze miasta Polski. Inauguracja odby∏a si´ w po∏owie czerwca br. w hotelu Marriott w Warszawie. W czasie prezentacji dyrektor Bruno Jacobfeuerborn, cz∏onek zarzàdu PTC, zademonstrowa∏ pierwsze us∏ugi, m. in. streaming wideo jakoÊci HDTV przy wykorzystaniu platformy Cinemana (firmy zale˝nej ATM S.A.), a tak˝e monitoring wizyjny. Przep∏ywnoÊç wynios∏a oko∏o 6 Mb/s (Downlink) oraz ponad 1,1 Mb/s (Uplink). HSDPA (High-Speed Downlink Packet Access) jest technologicznym rozwini´ciem systemu UMTS, czyli doÊç popularnego ju˝ w Polsce 3G. W stosunku do pierwotnej wersji UMTS (zdefiniowanej przez standard z 1999 r.) mo˝liwy jest do uzyskania prawie trzykrotny wzrost Z Zbigniew Górski X Rys. 1. Porównanie interfejsów radiowych UMTS i HSDPA 10 ms Dedykowany DCH UMTS Nieefektywne wykorzystanie Niewykorzystane pasmo Wspó∏dzielony HS-DCH Multipleksacja kodowa Kana∏ wspó∏dzielony HSDPA 6 2 ms Szybki scheduling w NodeB na podstawie raportowanych warunków radiowych ATMqsfera Multipleksacja w czasie pojemnoÊci sieci, redukcja opóênieƒ do poziomu 80 ms oraz prawie 20-krotny wzrost przep∏ywnoÊci dla u˝ytkownika. Tak du˝y wzrost wydajnoÊci systemu bez koniecznoÊci wykorzystania szerszego pasma cz´stotliwoÊci na interfejsie radiowym wymaga du˝ych usprawnieƒ w systemie transmisji. Do osiàgni´cia tego celu w HSDPA wykorzystuje si´: r zastosowanie transmisji na wspó∏dzielonym kanale — zamiast stosowanych w systemie UMTS kana∏ów 64/128/384 kb/s przydzielanych dla pojedynczego u˝ytkownika, system oferuje wspó∏dzielony kana∏ transmisyjny o pojemnoÊci do 7,2 Mb/s; r adaptacyjne schematy kodowania oraz modulacji (QPSK/16QAM) — wy˝sze metody kodowania pozwalajà na zwi´kszenie pojemnoÊci komórki HSDPA; r krótsze TTI (Transmission Time Interval) — 2 ms, pozwalajà na skrócenie czasów reakcji systemu na zmieniajàce si´ warunki transmisyjne; r zaawansowanà technik´ potwierdzeƒ dostarczenia pakietów; r Incremental Redundancy — inteligentnà retransmisj´ pakietów w przypadku pojawienia si´ b∏´dów w ∏àczu radiowym; r mechanizm szybkiej adaptacji do warunków radiowych; r zaawansowane algorytmy przydzia∏u zasobów (scheduling) — pozwalajàce na zarzàdzanie metodami przydzia∏u pasma dla u˝ytkowników (w oparciu o warunki radiowe, ujednolicanie pasma dla wielu u˝ytkowników lub inne metody). TECHNOLOGIA Najwi´kszà ró˝nicà w porównaniu z pierwotnà wersjà technologii UMTS jest zastosowanie wspó∏dzielonego przez u˝ytkowników kana∏u transmisji.Zagregowane zasoby komórki sà przydzielane poszczególnym u˝ytkownikom w krótkich (2 ms) odst´pach czasowych, co w po∏àczeniu z charakterystykà ruchu IP pozwala na uzyskiwanie wysokich przep∏ywnoÊci dla u˝ytkownika. PTC, jako pierwszy operator komórkowy w Polsce, ju˝ w paêdzierniku ub. r. udost´pni∏a swoim u˝ytkownikom mo˝liwoÊç korzystania z HSDPA z pr´dkoÊcià do 1,8 Mb/s. Obecnie w ca∏ej sieci Era u˝ytkownicy mogà korzystaç z us∏ug internetowych z przep∏ywnoÊcià do 3,6 Mb/s, a w wybranych punktach najwi´kszych miast — nawet do 7,2 Mb/s. Podobnie by∏o z pr´dkoÊcià wysy∏ania danych: poczàwszy od 64 kb/s na poczàtku dzia∏ania UMTS, poprzez 384 kb/s do pr´dkoÊci oferowanej przez HSUPA — 1,4 Mb/s. Od chwili uruchomienia HSDPA w PTC trwajà prace nad rozbudowà infrastruktury sieciowej, majàce na celu powi´kszenie pojemnoÊci oraz udost´pnienie szerszego pasma u˝ytkownikom. Najwi´ksze zmiany dotyczà sieci dost´powej. Konieczna jest rozbudowa sprz´towa stacji bazowych (NodeB) o mo˝liwoÊç obs∏ugi co najmniej 2 kana∏ów WCDMA oraz rozszerzenie sprz´towe mocy obliczeniowej na tych stacjach. Aby sprostaç przyrostowi ruchu, niezb´dna jest tak˝e rozbudowa pojemnoÊci kontrolerów stacji bazowych (RNC). Du˝ych inwestycji wymaga równie˝ sieç transmisyjna.Wprowadzenie nowej funkcjonalnoÊci spowodowa∏o podniesienie wymagaƒ dotyczàcych pr´dkoÊci po∏àczeƒ mi´dzy stacjami bazowymi i kontrolerami (RNC). Uruchomienie przez PTC us∏ug HSDPA 7,2 Mb/s stanowi kolejny krok w kierunku rozwoju szybkiego bezprzewodowego dost´pu do Internetu. Nied∏ugo pojawià si´ tak˝e mo˝liwoÊci rozszerzenia do 14,4 Mb/s oraz uruchomienia kolejnej, ulepszonej wersji systemu UMTS. HSPA+, dzi´ki wykorzystaniu technologii MIMO (zwielokrotnienie torów nadawczo-odbiorczych na stacjach bazowych i w terminalach u˝ytkownika, poprawiajàce pojemnoÊç kana∏u radiowego) oraz wielu zmianom w interfejsie radiowym, umo˝liwi oferowanie dost´pu do Internetu z przep∏ywnoÊcià przekraczajàcà 40 Mb/s. Migracja w kierunku HSPA+ mo˝e jednak wymagaç znacznych zmian w architekturze sieci UMTS. Wymagania stawiane przysz∏ym systemom spowodowa∏y, ˝e wszystkie mechanizmy kontroli interfejsu radiowego zosta∏y przeniesione do stacji bazowych (w celu przyspieszenia ich dzia∏ania). Dzia∏ania te majà na celu wyeliminowanie z sieci kontrolerów stacji bazowych (RNC) jako punktów powodujàcych opóênienia w pakietowej transmisji danych i przekszta∏canie stacji bazowych w inteligentne routery radiowe. Kolejnà technologià radiowà ma byç LTE (Long Term Evolution), znana równie˝ pod nazwà NGMN (Next Generation Mobile Network), zaliczana do technologii 4G. Jest ona opracowywana z myÊlà o zoptymalizowaniu sieci szybkiej transmisji danych IP. Dzi´ki rezygnacji z dost´pu WCDMA (stosowanego w UMTS i HSPA) i zastosowaniu technologii wielodost´pu OFDMA oraz modulacji 64QAM, przep∏ywnoÊci dla u˝ytkownika mogà si´gaç 100 Mb/s, przy ograniczeniu opóênieƒ systemu do poziomu 30 ms. Dzia∏ania PTC majàce na celu popraw´ jakoÊci Êwiadczonych us∏ug obejmujà równie˝ obszary mniejszych miast i obszary pozamiej- PTC, jako pierwszy operator komórkowy w Polsce, ju˝ w paêdzierniku ub. r. udost´pni∏a swoim u˝ytkownikom mo˝liwoÊç korzystania z HSDPA z pr´dkoÊcià do 1,8 Mb/s. X Rys. 2. Architektura systemu UMTS (HSDPA) Kontrolery stacji bazowych Sieç dost´pu radiowego Sieç szkieletowa Systemy zarzàdzania siecià skie. Systematycznie rozwijany jest zasi´g UMTS w mniejszych miastach oraz technologii EDGE na pozosta∏ym obszarze Polski. W ciàgu najbli˝szych kilku lat planowany jest rozwój technologii EDGE. Pozwoli to na agregacj´ wi´kszej liczby kana∏ów radiowych, co prze∏o˝y si´ na znaczny wzrost przep∏ywnoÊci — nawet do 1 Mb/s. Równolegle do rozbudowy sieci komórkowych 2G i 3G (technologie mobilne), PTC wdra˝a rozwiàzania WiMAX (technologia stacjonarna). Technologia ta pozwala na Êwiadczenie us∏ug dost´pu do Internetu na poziomie tradycyjnej sieci DSL za pomocà raw diodost´pu. Urzàdzenia u˝ytkowników HSPA+, dzi´ki wykorzystaniu technologii MIMO (zwielokrotnienie torów nadawczo-odbiorczych na stacjach bazowych i w terminalach u˝ytkownika, poprawiajàce pojemnoÊç kana∏u radiowego) oraz wielu zmianom w interfejsie radiowym, umo˝liwi oferowanie dost´pu do Internetu z przep∏ywnoÊcià przekraczajàcà 40 Mb/s. Autor jest zast´pcà dyrektora departamentu strategii i rozwoju technologii Polskiej Telefonii Cyfrowej ATMqsfera 7 PA RT N E R Z Y PrzenoÊne biuro (albo centrum rozrywki) Dariusz Zalewski Obecnie na Êwiecie jest 373 mln mobilnych pracowników. Ju˝ oko∏o 3—4 proc. z nich korzysta z mobilnego e-maila, ale 324 mln wcià˝ u˝ywa telefonów komórkowych tylko do rozmów i pisania sms-ów. Oznacza to, ˝e w tym obszarze tkwi jeszcze ogromny potencja∏. Z Dariusz Zalewski Potrzeby u˝ytkowników telefonów komórkowych zmieniajà si´ bardzo szybko i coraz wi´cej osób poszukuje aparatów mobilnych zarówno do u˝ytku s∏u˝bowego, jak i prywatnego. Telefony biznesowe dawno ju˝ przesta∏y byç niszowe i zyska∏y uznanie jako urzàdzenia do zastosowaƒ zawodowych i osobistych. Obserwujàc wspó∏czesny rynek, widaç wyraênie, ˝e nabywców telefonów komórkowych nie mo˝na nadal dzieliç na dwa obozy, czyli konsumentów i u˝ytkowników biznesowych. Obie te kategorie nak∏adajà si´ wzajemnie pod wieloma wzgl´dami. U˝ytkownicy biznesowi potrzebujà tak˝e funkcji konsumenckich do u˝ytku w czasie wolnym, podró˝y, urlopu. Poniewa˝ nie sà sk∏onni u˝ywaç na przemian ró˝nych urzàdzeƒ, majà wi´ksze wymagania wobec telefonów komórkowych . Urzàdzenie wielofunkcyjne Obserwujàc wspó∏czesny rynek, widaç wyraênie, ˝e nabywców telefonów komórkowych nie mo˝na nadal dzieliç na dwa obozy, czyli konsumentów i u˝ytkowników biznesowych. 8 ATMqsfera Spora wi´kszoÊç chce korzystaç z uniwersalnych wielofunkcyjnych urzàdzeƒ. Majà one znajdowaç zastosowanie w ró˝nych aspektach ˝ycia i nadawaç si´ jednoczeÊnie do celów zawodowych, jak i prywatnych. Badanie1 przeprowadzone w Niemczech na zlecenie firmy Nokia wykaza∏o, ˝e 80 proc. osób z grupy w wieku 25—49 lat u˝ywa mobilnych urzàdzeƒ do komunikacji zarówno w pracy, jak i z rodzinà oraz znajomymi. W czerwcu br. firma wprowadzi∏a platform´ mobileware Nokia Intellisync Mobile Suite 8.0. Udost´pnia ona mobilnà poczt´ e-mail w trybie „push”, synchronizacj´ plików i danych oraz zaawansowane mo˝liwoÊci zarzàdzania urzàdzeniami.WÊród nowych lub udoskonalonych funkcji mo˝na wymieniç dwuwarstwowy model licencyjny, nowy interfejs u˝ytkownika, jeszcze mocniejsze zabezpieczenia ∏àcznoÊci mobilnej oraz szerokà obs∏ug´ ró˝nych j´zyków i metod ∏àcznoÊci. Majàc ÊwiadomoÊç olbrzymiego potencja∏u us∏ug lokalnych, które stanowià jeden z najszybciej rozwijajàcych si´ aspektów urzàdzeƒ mobilnych, firma nastawia si´ na produkcj´ telefonów komórkowych z nawigacjà. Wbudowane funkcje GPS umo˝liwiajà szybkie i ∏atwe wyÊwietlanie aktualnego po∏o˝enia na mapie, a tak˝e wyszukiwanie miejsc, tras oraz okolicznych restauracji, hoteli czy sklepów. Trójwymiarowa nawigacja „zakr´t po zakr´cie” podpowiada g∏osowo i wizualnie najlepszà tras´ pieszà lub samochodowà. Szybsza akceptacja mobilnej telewizji Kilka miesi´cy temu prezes Nokii Olli-Pekka Kallasvuo mówi∏, ˝e Êwiat mobilnoÊci i Internetu przenikajà si´, ale bran˝a wcià˝ jeszcze w niewielkim stopniu wykorzystuje nowe mo˝liwoÊci. Firma opracowuje jednak nowe sposoby wykorzystania ∏àcznoÊci, które zmienià styl u˝ywania urzàdzeƒ mobilnych w pracy i w ˝yciu prywatnym. Odzwierciedlajà one wizj´ Êwiata online i mo˝na mieç nadziej´, ˝e spotkajà si´ z szerokà akceptacjà. Prezes zapowiada∏ tak˝e wprowadzanie aparatów multimedialnych, które majà sprzyjaç szybszej akceptacji mobilnej telewizji DVB-H. Jego zdaniem rynek ten osiàgnie poziom 5—10 milionów urzàdzeƒ do koƒca przysz∏ego roku i oko∏o 20 mln — w kolejnym roku. Doceniajàc znaczenie internetowych materia∏ów wideo, firma wprowadza tak˝e Video Center — aplikacj´, która ∏àczy wszystkie êród∏a mobilnych materia∏ów wideo. Pierwszymi PA RT N E R Z Y partnerami globalnymi sà YouTube oraz Reuters. Produkt ten pozwala na udost´pnianie rozmaitych us∏ug wideo. Firma og∏osi∏a ponadto wspó∏prac´ w zakresie oprogramowania z Telecom Italia, majàcà na celu poszerzenie oferty innowacyjnych us∏ug tego operatora, który rozwija zaawansowane us∏ugi mobilne we W∏oszech. O nowych trendach i technologiach w komunikacji mobilnej oraz przyk∏adach rozwiàzaƒ u lokalnych partnerów z ró˝nych segmentów rynku mówiono tak˝e podczas Nokia Business Conference, która odby∏a si´ wiosnà tego roku w Warszawie. Francois Bornibus, wiceprezes dzia∏u sprzeda˝y i marketingu Enterprise Solutions Nokia EMEA podkreÊli∏, ˝e obecnie na Êwiecie jest 373 mln mobilnych pracowników. i interaktywnych treÊci w telefonach komórkowych. Takimi wszechstronnymi urzàdzeniami sà telefony majàce wbudowany GPS, wysokiej rozdzielczoÊci aparaty fotograficzne, kamery cyfrowe, odtwarzacze muzyki i przeglàdarki stron internetowych. — Mogà one rozwijaç kreatywnoÊç ich posiadaczy, a nawet przynosiç im dochody — podkreÊla∏ Mark Selby. — ObserwowaliÊmy serwis CMTV, na którym prywatne osoby umieszcza∏y ró˝ne treÊci przeznaczone do telefonów, a nast´pnie sprzedawa∏y je zainteresowanym. Autorzy niektórych pomys∏ów byli w stanie zarobiç od 2 do 3 tysi´cy dolarów miesi´cznie. Podczas wspomnianej konferencji mo˝na by∏o równie˝ zapoznaç si´ z interaktywnymi Z Przez telefon komórkowy mo˝na nie tylko rozmawiaç, ale równie˝ przesy∏aç wiadomoÊci tekstowe Ju˝ oko∏o 3—4 proc. z nich korzysta z mobilnego e-maila, ale 324 mln wcià˝ u˝ywa telefonów komórkowych tylko do rozmów i pisania sms-ów. Oznacza to, ˝e w tym obszarze tkwi jeszcze ogromny potencja∏ do wykorzystania. Zwrócono równie˝ uwag´ na fakt, ˝e mobilna komunikacja to podstawa wspó∏czesnego biznesu. Rosnàca liczba u˝ytkowników telefonów komórkowych w Polsce stwarza na przyk∏ad wielkie mo˝liwoÊci w dziedzinie marketingu. Tylko kwestià czasu jest przygotowywanie kampanii reklamowych skierowanych wy∏àcznie do posiadaczy komórek. technologiami mobilnymi, które pozwalajà na zaawansowanà i oryginalnà prezentacj´ treÊci marketingowych: Shot Code firmy OP3 (wykorzystujàcà rozwini´tà technologi´ kodów kreskowych) oraz Mobile Ticketing, oferowanà m. in. przez niemieckiego specjalist´ w dziedzinie marketingu mobilnego — 12Snap. Prezentowano zasady dzia∏ania tych rozwiàzaƒ, a tak˝e wskazano mo˝liwe pola zastosowaƒ tych technologii w celu bardziej skutecznego i atrakcyjnego dotarcia do odbiorców koƒcowych za pomocà technologii mobilnych. Planuje si´ ich wdro˝enie mi´dzy innymi na rynku polskim. Telefon êród∏em dochodów? Mark Selby, wiceprezes dzia∏u multimediów Nokia (ekspert w dziedzinie us∏ug multimedialnych implementowanych w telefonie komórkowym), potwierdzi∏, ˝e ludzie poszukujà ró˝norodnych aplikacji oraz wartoÊciowych Rosnàca liczba u˝ytkowników telefonów komórkowych w Polsce stwarza na przyk∏ad wielkie mo˝liwoÊci w dziedzinie marketingu. Tylko kwestià czasu jest przygotowywanie kampanii reklamowych skierowanych wy∏àcznie do posiadaczy komórek. w Autor jest Sales Managerem w Nokia Enterprise Solutions, Nokia Poland 1 Badanie trendów „The Advent of the LOHAS — the New Lifestyle Avant-Garde Is Knocking on Our Door”. Zosta∏o przeprowadzone przez The Future Institute z Kelkheim na zlecenie Nokia Enterprise Solutions w lutym 2007 r. ATMqsfera 9 PA RT N E R Z Y Operator otwarty na wspó∏prac´ Mieczys∏aw T. Starkowski Polkomtel SA jest operatorem uruchomionej jedenaÊcie lat temu (1 paêdziernika 1996 r.) sieci telefonii komórkowej Plus GSM. Obecnie liczy ona przesz∏o 13 mln u˝ytkowników i jest dost´pna dla 99 proc. mieszkaƒców Polski zamieszkujàcych 98 proc. terytorium kraju. Sieç PWLAN zosta∏a uruchomiona w miejscach u˝ytecznoÊci publicznej, takich jak lotniska, dworce, centra handlowe, hotele. Posiadacze notebooków i mniejszych urzàdzeƒ przenoÊnych (PDA), wyposa˝onych w bezprzewodowe karty sieciowe technologii WLAN, mogà w tych obiektach swobodnie korzystaç z zasobów Internetu. V Adam Glapiƒski, prezes, oraz Dariusz Boduch, zast´pca dyrektora departamentu rozwoju produktów i us∏ug Polkomtel SA, prezentujà dzia∏anie systemu mPay 10 ATMqsfera Plus jest liderem biznesowej telefonii komórkowej w Polsce. WÊród klientów znajdujà si´ przede wszystkim du˝e przedsi´biorstwa i instytucje. Do najwa˝niejszych dla nich us∏ug nale˝y transmisja danych. Operator oferuje szerokà gam´ technik transmisji danych, poczàwszy od GPRS/EDGE po UMTS i HSDPA. ATM S.A. ju˝ od d∏u˝szego czasu wspó∏pracuje z Polkomtelem. W 2003 r. spó∏ka zawar∏a umow´ ramowà jako dostawca rozwiàzaƒ i urzàdzeƒ do tworzenia publicznej sieci bezprzewodowej transmisji danych (Public Wireless Local Area Network — PWLAN). Zakres prac obejmowa∏ wtedy wspó∏udzia∏ w opracowaniu projektu technicznego, dostaw´, instalacj´ i konfiguracj´ komponentów systemu, przeszkolenie personelu Polkomtela oraz obs∏ug´ serwisowà. System ten by∏ pierwszà instalacjà tej wielkoÊci w Polsce. Sieç PWLAN zosta∏a uruchomiona w miejscach u˝ytecznoÊci publicznej, takich jak lotniska, dworce, centra handlowe, hotele. Posiadacze notebooków i mniejszych urzàdzeƒ przenoÊnych (PDA), wyposa˝onych w bezprzewodowe karty sieciowe technologii WLAN, mogà w tych obiektach swobodnie korzystaç z zasobów Internetu. Nieca∏e dwa lata póêniej ATM dostarczy∏ Polkomtelowi platform´ do rozliczania p∏atnoÊci. System ten dzia∏a w oparciu o platform´ Cisco Systems o nazwie CMX (Cisco Mobile Exchange). ATM wykorzysta∏ wówczas modu∏y CSG (Content Services Gateway) umo˝liwiajàce wprowadzenie nowatorskiego na polskim rynku naliczania op∏at konkretnie za to, co u˝ytkownik zakupi∏ (logo, dzwonki, wideo itd.), a nie jedynie za czas po∏àczenia lub iloÊç PA RT N E R Z Y C Polkomtel, kierowany przez prezesa Adama Glapiƒskiego (na zdj. z lewej), jako pierwszy operator wykorzystuje platfom´ mPay, której twórcà jest Henryk Ku∏akowski, obecnie prezes firmy mPay Êciàgni´tych danych. Wdro˝one rozwiàzanie pozwala operatorowi na swobodne kreowanie nowych us∏ug sprzeda˝y treÊci drogà elektronicznà oraz wprowadzanie scenariuszy ich rozliczania w zale˝noÊci od aktualnej strategii marketingowej. W tym samym roku firmy podpisa∏y umow´ na Êwiadczenie us∏ug telekomunikacyjnych. ATM Êwiadczy us∏ugi kolokacji i dzier˝awy w∏ókien Êwiat∏owodowych. Natomiast na poczàtku bie˝àcego roku zawarto nowy kontrakt na Êwiadczenie us∏ug telekomunikacyjnych (AC-X, czyli mo˝liwoÊç wymiany ruchu z innymi sieciami). Jest to umowa znacznie rozszerzajàca zakres wspó∏pracy, bowiem wykorzystuje nowy model biznesowy Êwiadczenia us∏ug dost´pu do Internetu, opracowany przez ATM S.A. Polkomtel jest tak˝e otwarty na wspó∏prac´ z nowymi graczami na rynku. W czerwcu ub. r. podpisa∏ z P4, operatorem sieci telefonii komórkowej Play, umow´ o dost´pie telekomunikacyjnym, umo˝liwiajàc tym samym firmie Êwiadczenie us∏ug przy wykorzystaniu sieci Polkomtela. Umow´ t´ wynegocjowano w bardzo krótkim czasie. Bioràc pod uwag´ jej z∏o˝ony i pionierski charakter, Êwiadczy to o gotowoÊci do wspó∏dzia∏ania w ramach nowych modeli biznesowych, podkreÊlajà przedstawiciele tej firmy. Dowodem podobnego stanowiska, sprzyjajàcego rozwojowi konkurencyjnoÊci na polskim rynku, by∏o nawiàzanie wspó∏pracy w grudniu ub. r. ze spó∏kà emFinanse, czego wynikiem by∏o rozpocz´cie dzia∏alnoÊci przez operatora mBank mobile. Prowadzone sà negocjacje z kolejnymi ewentualnymi wirtualnymi operatorami telefonii komórkowej (Mobile Virtual Network Operator — MVNO). Bardzo ciekawym przyk∏adem wspó∏pracy jest uruchomienie przez Polkomtel systemu p∏atnoÊci mobilnych przy wykorzystaniu platformy mPaya, spó∏ki zale˝nej ATM (p. s. 3). Od po∏owy wrzeÊnia br. przez telefon komórkowy mo˝na ju˝ p∏aciç w kilkunastu restauracjach McDonald’s w Warszawie, kilku lokalach Telepizzy oraz w innych punktach gastronomicznych. — JesteÊmy Êwiadkami otwarcia nowego rozdzia∏u w rozwoju us∏ug telefonii komórkowej — podkreÊli∏ Adam Glapiƒski, prezes Polkomtela. — To doskona∏y moment na wprowadzenie tej us∏ugi. Stajemy si´ coraz bardziej wyedukowanym spo∏eczeƒstwem, dynamicznie roÊnie poziom naszego PKB. Jestem przekonany, ˝e mobilne p∏atnoÊci to us∏uga, która przyczyni si´ do rozwoju biznesu w Polsce, bowiem ka˝de u∏atwienie w przep∏ywie Êrodków finansowych, towarów i us∏ug powoduje rozwój oraz pozytywnie wp∏ywa na wzrost gospodarczy. Uczestnictwo w tym projekcie niesie za sobà zarówno korzyÊci wizerunkowe, jak i finansowe. System zapewnia obs∏ug´ wszystkich istniejàcych na rynku modeli telefonów komórkowych. Jego wdro˝enie jest dzi´ki temu tanie i nie wymaga od u˝ytkowników ponoszenia dodatkowych kosztów. Wykorzystanie najnowszej technologii NFC (Near Field Communication) gwarantuje bezpieczeƒstwo oraz szybkoÊç realizacji transakcji. Zgodnie z prognozami, w ciàgu nast´pnych pi´ciu lat z us∏ugi b´dzie korzystaç oko∏o 9 milionów u˝ytkowników telefonów komórkowych. Od poczàtku dzia∏alnoÊci operatorzy komórkowi sà pionierami we wprowadzaniu najnowszych rozwiàzaƒ technologicznych. ZaÊ ATM, jako doÊwiadczony integrator systemów teleinformatycznych, ch´tnie wspó∏praw cuje z najlepszymi. Na poczàtku br. Polkomtel zawar∏ kontrakt z ATM na Êwiadczenie us∏ug telekomunikacyjnych (AC-X, czyli mo˝liwoÊç wymiany ruchu z innymi sieciami). Jest to umowa znacznie rozszerzajàca zakres wspó∏pracy, bowiem wykorzystuje nowy model biznesowy Êwiadczenia us∏ug dost´pu do Internetu, opracowany przez ATM S.A. ATMqsfera 11 I N F O R M AT Y K A W ÂWI EC I E GLOBALIZACJ I Jeden telefon — czy to mo˝liwe? Dariusz Makowski System telefonii komórkowej GSM, mi´dzy innymi dzi´ki standaryzacji, osiàgnà∏ niebywa∏y sukces. U˝ytkownik nie musi zastanawiaç si´, jaki ma telefon. Bez problemów mo˝e równie˝ dzwoniç zza granicy. Najwi´cej problemów sprawiajà u˝ytkownikom zmiany rodzaju sieci, a co za tym idzie — koniecznoÊç dopasowania odpowiedniego aparatu. Tylko niektóre z nich potrafià pracowaç w kilku standardach. 12 ATMqsfera Ma∏o kto z nas przypuszcza, ˝e poczàtków telefonii komórkowej doszukiwaç si´ mo˝na ju˝ w koƒcu XIX wieku. Alexander Graham Bell w 1876 roku przeprowadzi∏ pierwszà w historii transmisj´ ludzkiej mowy, korzystajàc z miedzianego kabla. Po czterech latach ten sam uczony u˝y∏ do tego Êwiat∏a. Skonstruowane przez niego urzàdzenie nazwane zosta∏o fotofonem. Kilka lat póêniej Guglielmo Marconi wykorzysta∏ fale radiowe do przes∏ania mowy na odleg∏oÊç kilkunastu kilometrów. Od tej pory zainteresowanie bezprzewodowym przesy∏aniem g∏osu pozostawa∏o w kr´gu zainteresowaƒ naukowców. Szybko zacz´∏y pojawiaç si´ pierwsze propozycje wykorzystania fal radiowych. Jednà z rozwa˝anych mo˝liwoÊci, ju˝ w roku 1891, by∏o uruchomienie telefonii bezprzewodowej. Poczàtkowo by∏a to komunikacja jednokierunkowa. Oficjalne uruchomienie takiego systemu przypad∏o na rok 1928, a dwa lata póêniej zainicjowano pierwszy system dwukierunkowy. W koƒcu lat czterdziestych w Laboratoriach Bella pojawi∏a si´ koncepcja telefonii komórkowej. Poczàtek okresu standaryzacji i prac w zakresie regulacji prawnych przypad∏ ju˝ na koƒcówk´ lat szeÊçdziesiàtych. Na Êwiecie jest kilka systemów telefonii komórkowej. Istniejà telefony komórkowe dzia∏ajàce w systemach analogowych (np. NMT) i cyfrowych (np. GSM, DCS, PCS). Powoduje to koniecznoÊç pos∏ugiwania si´ ró˝nego rodzaju aparatami. Najwi´cej problemów sprawiajà bowiem u˝ytkownikom zmiany rodzaju sieci, a co za tym idzie — koniecznoÊç dopasowania odpowiedniego aparatu. Tylko niektóre z nich potrafià pracowaç w kilku standardach. Przyk∏adem mo˝e byç standard obowiàzujàcy w Stanach Zjednoczonych. W tym przypadku konieczne jest zapewnienie sobie telefonu dzia∏ajàcego w systemie PCS. W Europie obowiàzuje cyfrowy system GSM (Global System for Mobile Communications, czyli ogólnoÊwiatowy system ∏àcznoÊci bezprzewodowej). Osiàgnà∏ on sukces przede wszystkim dzi´ki standaryzacji. U˝ytkownik nie musi zastanawiaç si´, jaki ma telefon. Bez problemów mo˝e równie˝ dzwoniç zza granicy. Od poczàtku zak∏adano, ˝e standaryzacja rozwiàzaƒ w sieci, umo˝liwiajàca wspó∏prac´ ró˝nych us∏ug, jest niezb´dna, I N F O R M AT Y K A W ÂWI EC I E GLOBALIZACJ I aby w przysz∏oÊci mo˝liwe by∏o wprowadzenie zaawansowanych serwisów, dostosowanych do indywidualnych potrzeb u˝ytkowników na ca∏ym Êwiecie. Aby „promowaç i przyspieszaç wprowadzanie, rozwój, rozmieszczanie i ewolucj´ standardu GSM w cyfrowej ∏àcznoÊci bezprzewodowej”, 7 wrzeÊnia 1987 roku powsta∏o GSM Association. Memorandum of Understanding (MoU) zosta∏o przyj´te w wyniku umowy 15 operatorów z 13 krajów europejskich. Uznali oni za konieczne opracowanie wspólnych standardów umo˝liwiajàcych ∏àcznoÊç komórkowà ponad granicami europejskimi. Us∏ugi podstawowe w telefonii komórkowej, takie jak transmisja g∏osu, krótkie wiadomoÊci tekstowe (SMS — Short Message Service), wiadomoÊci multimedialne (MMS — Multimedia Message Service) sà w zasadzie obj´te standardem i zak∏adajàc, ˝e posiadamy odpowiednie urzàdzenie pozwalajàce zalogowaç si´ do sieci operatora, nie ma problemu z korzystaniem z tych us∏ug. W przypadku technologii Bluetooth obowiàzujà jednolite standardy 1.0 i 2.0. Bluetooth, który zosta∏ zaprojektowany, aby „zjednoczyç” ró˝ne technologie, jak: komputery, telefoni´ komórkowà, drukarki, aparaty cyfrowe. jeÊli telefon jest wyposa˝ony w ∏àcze Bluetooth, WiFi czy IrDA, zadanie jest znacznie uproszczone. Obecnie rozwijana jest telefonia komórkowa trzeciej generacji (w Europie — UMTS). Jest ona rozszerzeniem istniejàcych sieci cyfrowej telefonii komórkowej o rozwiàzania technologiczne oparte na komutacji pakietów i protoko∏ach transmisyjnych IP (ISIPN — Integrated Services IP Network). Jest to system integrujàcy wszystkie systemy telekomunikacyjne. W odró˝nieniu od telefonii drugiej generacji, w której dominujà us∏ugi g∏osowe, w systemach 3G od poczàtku zak∏adano równoprawne Êwiadczenie us∏ug g∏osowych i transmisji danych. W ramach telefonii 3G istniejà dwa szerokopasmowe systemy transmisyjne. Sà to systemy FPLMTS (Future Public Land Mobile Telecommunications System) oraz MBS (Mobile Broadband System). Zosta∏y one zatwierdzone przez Europejski Instytut Standaryzacji Telekomunikacji (ETSI — European Telecommunications Standards Institute) oraz sekcj´ radiowà Mi´dzynarodowego Zwiàzku Telekomunikacyjnego (ITU — International Telecommunication Union). Prace standaryzacyjne w zakresie telefonii komórkowej prowadzone sà nieustannie. Zupe∏nie inaczej wyglàdajà sprawa akcesoriów. W tym przypadku nie obowiàzujà ˝adne zasady. W ramach tej samej marki istnieje kilka modeli ∏adowarek, o ró˝nym napi´ciu, ró˝nych koƒcówkach itd. Podobnie rzecz si´ ma z przewodami ∏àczàcymi telefon z PC — brak jednolitego standardu. Tylko Producenci w pewnym zakresie starajà si´ dbaç o spójnoÊç systemów. Dlatego byç mo˝e w przysz∏oÊci uda si´ rozwinàç jeden ogólnie obowiàzujàcy globalny standard. Nie b´dzie mia∏ wtedy znaczenia rodzaj aparatu telefonicznego. Przyk∏ad GSM pokazuje, ˝e warto w nad tym pracowaç. Prace standaryzacyjne w zakresie telefonii komórkowej prowadzone sà nieustannie. Producenci w pewnym zakresie starajà si´ dbaç o spójnoÊç systemów. Dlatego byç mo˝e w przysz∏oÊci uda si´ rozwinàç jeden ogólnie obowiàzujàcy globalny standard. ATMqsfera 13 INFORMACJE DLA I NWESTORÓW Druga publiczna emisja akcji ATM S.A. Mieczys∏aw T. Starkowski Ten rok jest niezwykle wa˝ny dla rozwoju ATM S.A. Spó∏ka zrobi∏a milowy krok w kierunku zaj´cia znaczàcej pozycji na rynku firm teleinformatycznych w Polsce i Europie. Tym krokiem by∏o zwrócenie si´ do inwestorów z propozycjà znaczàcego podwy˝szenia kapita∏u zak∏adowego firmy, który umo˝liwi jeszcze szybszy i bardziej dynamiczny wzrost prowadzonej dzia∏alnoÊci. Rok 2006 przyniós∏ spó∏ce nowe wyzwania. Chcàc utrzymaç wysokà dynamik´ wzrostu, ATM nie móg∏ rosnàç tylko „organicznie”, poprzez stopniowe zwi´kszanie swoich przychodów i zysków z dzia∏alnoÊci podstawowej. Niezb´dne sta∏o si´ poszukiwanie mo˝liwoÊci osiàgni´cia skokowego wzrostu poprzez kreowanie nowych Pierwsza publiczna emisja akcji ATM w 2004 r. spotka∏a si´ z du˝ym zainteresowaniem inwestorów i zakoƒczy∏a si´ powodzeniem, aczkolwiek zwiàzana by∏a g∏ównie ze sprzeda˝à (ze znacznym zyskiem) swoich akcji przez Polish Pre-IPO Fund. Natomiast do spó∏ki wp∏yn´∏y stosunkowo niewielkie Êrodki: ok. 6,5 mln z∏otych. Zdaniem zarzàdu nie by∏ to dobry moment na pozyskiwanie znaczàcego kapita∏u. ATM by∏ w stanie finansowaç swój rozwój ze Êrodków w∏asnych, a mo˝liwa wtedy do uzyskania cena akcji (22 z∏) nie odzwierciedla∏a prawdziwego potencja∏u drzemiàcego w firmie. szerokopasmowà sieç telekomunikacyjnà i specjalizujàca si´ w Êwiadczeniu us∏ug dla operatorów telekomunikacyjnych. Rok 2006 przyniós∏ spó∏ce nowe wyzwania. Chcàc utrzymaç wysokà dynamik´ wzrostu, ATM nie móg∏ rosnàç tylko „organicznie”, poprzez stopniowe zwi´kszanie swoich przychodów i zysków z dzia∏alnoÊci podstawowej. Niezb´dne sta∏o si´ poszukiwanie mo˝liwoÊci osiàgni´cia skokowego wzrostu poprzez kreowanie nowych rynków w dziedzinie teleinformatyki i zaj´cie na tych rynkach, ze swoimi autorskimi, cz´sto unikatowymi produktami, znaczàcej pozycji. Mo˝liwoÊç skokowego rynków w dziedzinie teleinformatyki i zaj´cie na tych rynkach, ze swoimi autorskimi, cz´sto unikatowymi produktami, znaczàcej pozycji. ATM S.A. 60% 99,9% 78,74% 60% 60% mPay CBR ATM-Lab KLK Sputnik Software ATM Services International Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. 99,99% 99,88% 60% 51% 22% mPay rec-order iloggo Cineman Linx S.A. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Telecommunications B.V. Schemat grupy V kapita∏owej ATM S.A. Nast´pne lata potwierdzi∏y s∏usznoÊç tego stanowiska.WartoÊç spó∏ki i cena jej akcji ros∏a z miesiàca na miesiàc, osiàgajàc na poczàtku bie˝àcego roku notowanie prawie 8-krotnie wy˝sze od ceny p∏aconej przez inwestorów w 2004 r. (181,50 z∏ na zamkni´ciu sesji). JednoczeÊnie ATM budowa∏ swojà pozycj´ jako znaczàca spó∏ka teleinformatyczna rozwijajàca swoje kompetencje na pograniczu informatyki i telekomunikacji, budujàca swojà w∏asnà 14 ATMqsfera wzrostu wartoÊci ATM postrzegana by∏a tak˝e w tworzeniu grupy kapita∏owej, w której znalaz∏yby si´ spó∏ki o dzia∏alnoÊci komplementarnej do dzia∏alnoÊci prowadzonej w spó∏ce dominujàcej w grupie. Te ambitne zamierzenia wymaga∏y dop∏ywu kapita∏u, który pozwoli∏by na dalsze zwielokrotnienie wartoÊci ATM i ceny jej akcji. Pod koniec 2006 r. zosta∏a zatem podj´ta przez Walne Zgromadzenie spó∏ki decyzja o podwy˝szeniu INFORMACJE DLA I NWESTORÓW kapita∏u. Decyzja ta zaowocowa∏a drugà publicznà emisjà akcji, która zakoƒczy∏a si´ 3 sierpnia br. Zamierzenie by∏o ambitne, poniewa˝ spó∏ka wystàpi∏a do inwestorów o kapita∏ przewy˝szajàcy 150 mln z∏, co stanowi∏o 3-krotnà wartoÊç aktualnie posiadanych przez ATM S.A. kapita∏ów w∏asnych. Oferta jednak spotka∏a si´ z przychylnoÊcià i zainteresowaniem inwestorów (redukcja zapisów dodatkowych o 82%), którzy obj´li wszystkie akcje nowej emisji za 154 mln z∏. AtrakcyjnoÊç oferty zwi´ksza∏a bardzo interesujàca cena emisyjna: 130 z∏ za jednà akcj´. Poniewa˝ oferta by∏a kierowana w pierwszej kolejnoÊci do dotychczasowych akcjonariuszy (emisja z prawem poboru), wi´c by∏a to okazja do zwi´kszenia zaanga˝owana w spó∏ce przez jej inwestorów. Relatywnie niska cena emisyjna spowodowa∏a co prawda chwilowy spadek notowaƒ akcji na gie∏dzie, ale nale˝y przypuszczaç, ˝e jest to tylko zjawisko przejÊciowe i niekorzystny trend ulegnie gwa∏townej zmianie po pokazaniu przez spó∏k´ i grup´ kapita∏owà efektów osiàgni´tych w wyniku dokonanych inwestycji. Nowe Êrodki finansowe pozwolà na nowy etap w rozwoju ATM S.A.: budowanie spó∏ki teleinformatycznej rozwijajàcej swojà dzia∏alnoÊç nie tylko w Polsce, ale tak˝e w Europie, skutecznie wprowadzajàcej nowatorskie us∏ugi dodane do telekomunikacji.Ta strategia zdaniem zarzàdu b´dzie skutkowa∏a zwy˝kà wartoÊci ATM oraz wzrostem ceny jej akcji. w Pierwsza zagraniczna inwestycja kapita∏owa ATM S.A. Artur Thielmann ZSchemat obrazujàcy wymian´ danych pomi´dzy aplikacjami z serii holenderskiego operatora „Nowoczesny urzàd” ATM S.A. sta∏a si´ mniejszoÊciowym udzia∏owcem telekomunikacyjnego Linx Telecommunications B.V. Transakcja nastàpi∏a poprzez obj´cie akcji nowej emisji za ∏àcznà kwot´ 16,5 mln euro w gotówce, co daje ATM 22-procentowy udzia∏ w powi´kszonym kapitale. Od 1 wrzeÊnia br. Linx wnosi zatem wk∏ad do skonsolidowanego zysku grupy kapita∏owej ATM S.A. Linxtelecom posiada sieç Êwiat∏owodowà rozciàgajàcà si´ od Londynu po Moskw´ i od Helsinek po Tbilisi. G∏ówny region dzia∏ania stanowi basen Morza Ba∏tyckiego. Mi´dzynarodowe Centrum Operacyjne jest zlokalizowane w Tallinie, stolicy Estonii. Linx oferuje wysokiej jakoÊci us∏ugi hurtowej transmisji danych dla mi´dzynarodowych i krajowych operatorów telekomunikacyjnych, dostawców us∏ug internetowych oraz klientów korporacyjnych. Jest jednym z najdynamiczniej rozwijajàcych si´ niezale˝nych operatorów w Europie Ârodkowej i Wschodniej. Ma kompetentnà, bardzo doÊwiadczonà kadr´ mened˝erskà, wywodzàcà si´ z czo∏owych mi´dzynarodowych koncernów telekomunikacyjnych. Spó∏ka systematycznie realizuje plany finansowe i dokonuje ekspansji w regionie. Podwajajàc co roku wielkoÊç przychodów, przewiduje osiàgnàç w 2007 roku przychody ze sprzeda˝y w wysokoÊci oko∏o 20 mln euro (EBITDA ok. 2 mln euro) i wynik netto w okolicach zera. Dynamiczny wzrost wyników finansowych przewidywany jest tak˝e w nast´pnych latach. — Jeszcze przed podpisaniem umowy nasza firma podj´∏a operacyjnà wspó∏prac´ z Linx Telecommunications, zestawiajàc pierwsze mi´dzynarodowe po∏àczenia — powiedzia∏ Roman Szwed, prezes ATM. — Dotychczasowe doÊwiadczenia utwierdzajà zarzàd w przekonaniu o s∏usznoÊci podj´tej decyzji. Stoimy przed ogromnà szansà na ekspansj´ geograficznà z kompletnym portfelem us∏ug telekomunikacyjnych. Intencjà ATM jest systematyczne zwi´kszanie zaanga˝owania kapita∏owego w Linx Telecommunications. Zwi´kszajàc wartoÊç spó∏ki, zarzàd ATM stara si´ inwestowaç bardzo rozwa˝nie, ograniczajàc ryzyko, na jakie wystawia swoich akcjonariuszy. ATM objà∏ mniejszoÊciowy udzia∏ w spó∏ce Linx Telecommunications, co stanowi bezpieczny punkt wyjÊcia, dajàc du˝y potencja∏ ju˝ na najbli˝szà przysz∏oÊç. JednoczeÊnie nie wyklucza si´ obejmowania kolejnych transz akcji, pozwalajàcych na docelowe przej´cie pe∏nej w kontroli nad tà spó∏kà. XPrzychody Linx Telecommunications w latach 2003—2007 w mln euro 20 20,0* 16 12 9,5 8 5,3 4 2,8 0,6 0 2003 2004 2005 2006 2007 * dane za 2007 rok — prognoza ATMqsfera 15 AKTUALNOÂCI Innowacyjny projekt dla TV Point Group ATM S.A. podpisa∏a umow´ z TV Point Group sp. z o. o. w zakresie zbudowania infrastruktury na potrzeby uruchomienia telewizji internetowej oraz dystrybucji treÊci multimedialnych. ATM ma odpowiednie doÊwiadczenie, platform´ technologicznà oraz rozbudowanà infrastruktur´ telekomunikacyjnà, na bazie których mo˝e realizowaç nawet bardzo trudne technologicznie projekty. Implementacja modelu biznesowego rozwiàzania przygotowanego przez TV Point Group ma wszelkie cechy innowacyjnego i interesujàcego biznesowo przedsi´wzi´cia. ATM notuje ostatnio wyraêny wzrost zainteresowania tego typu rozwiàzaniami zarówno wÊród dotychczasowych, jak i nowych klientów. Pionierski ruch w tej dziedzinie ze strony Point Group dobrze rokuje nie tylko dla naszego klienta, lecz tak˝e z pewnoÊcià przyczyni si´ do szybszego rozwoju tego rynku w Polsce, na którym — w roli tzw. enablera technologicznego — ATM zamierza utrzymaç w wiodàcà pozycj´. ATM S.A. na IBC w Amsterdamie IBC to najbardziej presti˝owa konferencja i wystawa dla nadawców telewizyjnych, producentów sprz´tu i dostawców technologii dla bran˝y medialnej w Europie. Tegoroczna impreza pod has∏em „By the industry, for the industry”Êwi´towa∏a jubileusz. Organizowana by∏a ju˝ po raz 40. Odby∏a si´ na poczàtku wrzeÊnia br. w Amsterdamie. ATM S.A. uczestniczy∏a w tym wydarzeniu po raz pierwszy. Prezentowa∏a swojà ofert´ w gronie 1300 wystawców, wÊród których mo˝na by∏o znaleêç wi´kszoÊç uznanych Êwiatowych dostawców rozwiàzaƒ dla sektora medialnego. Firma pokaza∏a autorski system ATM Internet TV. Rozwiàzanie sk∏ada si´ z aplikacji s∏u˝àcych archiwizacji, zarzàdzaniu oraz dystrybucji tzw. kontentu (treÊci multimedialnych), a tak˝e zarzàdzaniu licencjami (DRM). Jest ono wzbogacone portalem do administrowania systemem i udost´pniania treÊci dla u˝ytkowników koƒcowych w postaci wideo na ˝yczenie (Video on Demand). — Mi∏o by∏o spotykaç si´ z opiniami naszych goÊci, którzy ocenili rozwiàzanie ATM jako dorównujàce systemom wiodàcych Êwiatowych producentów, a pod pewnymi wzgl´dami — nawet bardziej innowacyjne — powiedzia∏ Roman Szwed, prezes ATM. Oferta ATM jest skierowana do operatorów telewizji kablowej, dostawców Internetu (ISP) i portali posiadajàcych w∏asne sieci u˝ytkowników koƒcowych i obejmuje m.in. rozwiàzania z zakresu IPTV, Mobile TV, Digital Signage oraz systemów dystrybucji treÊci. Stoisko ATM odwiedzali liczni goÊcie reprezentujàcy rodzime firmy, a tak˝e goÊcie z ca∏ego Êwiata, w tym z USA, Rosji i krajów Dalekiego Wschodu. w Sukcesy Sputnik Software W czerwcu br. firma Sputnik Software, spó∏ka zale˝na ATM S.A., po z∏o˝eniu najkorzystniejszej oferty w post´powaniach przetargowych dotyczàcych dostawy kart mikroprocesorowych wraz z oprogramowaniem, podpisa∏a umowy z kilkoma du˝ymi uczelniami w Polsce. Jest to kolejny krok w procesie wprowadzania elektronicznej legitymacji studenckiej. WczeÊniej firma dostarcza∏a ju˝ biblioteki kryptograficzne wykorzystywane przez uczelnie w procesie personalizacji. ¸àczna wartoÊç ostatnio podpisanych umów tego typu wynosi oko∏o 1 mln z∏. Ponadto firma podpisa∏a te˝ umow´ z Ministerstwem Finansów. Przewiduje ona „Êwiadczenie us∏ug zwiàzanych z utrzymaniem informatycznego systemu zarzàdzania bud˝etami jednostek samorzàdu terytorialnego”. 16 ATMqsfera Trzyletni kontrakt obejmuje utrzymanie linii telefonicznej Hotline i Help Desk dla wszystkich u˝ytkowników (czyli samego Ministerstwa Finansów, 16 regionalnych izb obrachunkowych oraz 3 tysi´cy jednostek samorzàdu terytorialnego).WartoÊç umowy wynosi oko∏o 1,5 mln z∏. Sputnik Software realizuje równie˝ kolejne przedsi´wzi´cie finansowane ze Êrodków ZPORR. W konsorcjum z Zeto S.A. w Poznaniu spó∏ka wygra∏a przetarg na „Budow´ kompleksowego systemu informatycznego gminy Zgierz wraz z dost´pem do Internetu”, wspó∏finansowanà ze Êrodków ZPORR w ramach projektu pod nazwà „Budowa spo∏eczeƒstwa informacyjnego w gminie Zgierz poprzez upowszechnianie e-administracji”. WartoÊç w tej inwestycji wynosi oko∏o 1 mln z∏. AKTUALNOÂCI Dobra Atmosfera w Banku Ochrony Ârodowiska ATM S.A. podpisa∏a z Bankiem Ochrony Ârodowiska S.A. umow´ na dostarczenie licencji i wdro˝enie systemu Atmosfera. Autorskie rozwiàzanie s∏u˝y wsparciu procesów zachodzàcych w Departamencie Informatyki i Telekomunikacji Banku — przede wszystkim zwiàzanych z obs∏ugà serwisowà w obszarze IT. System jest wprowadzany w centrali Banku w Warszawie oraz 106 jednostkach terenowych na terenie ca∏ego kraju. U˝ytkownicy systemu to blisko 1700 pracowników Banku. W ostatnim czasie ATM regularnie realizuje zlecenia dla klientów z sektora finansowego. Cz´sto sà to wiodàce instytucje finansowe w kraju. Umowa z BO S.A. jest kolejnym dowodem nie tylko na konkurencyjnoÊç systemu Atmosfera wobec rozwiàzaƒ z dziedziny ITSM Êwiatowych gigantów IT, ale tak˝e na uniwersalnoÊç dostarczanego rozwiàzania. System Atmosfera ma ju˝ kilkadziesiàt du˝ych wdro˝eƒ, g∏ównie w telekomunikacji w i mediach. BawiliÊmy si´ Êwietnie W po∏owie wrzeÊnia br. w Klubie Sosnowym w Warszawie odby∏a si´ impreza integracyjna dla pracowników ATM S.A.z rodzinami.Na szcz´Êcie w piàtkowe popo∏udnie dopisa∏a pogoda. Humory równie˝, a wi´c bawiliÊmy si´ Êwietnie. Atmosfera by∏a znakomita. Na co dzieƒ sporadycznie wpadamy na siebie tylko przy bramkach wejÊciowych albo na korytarzach. W Klubie Sosnowym by∏a okazja pogadaç o prywatnych sprawach i spotkaç cz∏onków naszych rodzin. Dla najm∏odszych przygotowano specjalne stoisko Âwiat Krasnala. By∏a zje˝d˝alnia Delfin, basen z pi∏kami, malowanie buziek, zabawy i gry ruchowe.Wielkim powodzeniem cieszy∏a si´ zabawa alpinistyczna Wie˝owiec — konkurencja polegajàca na budowaniu pionowej wie˝y ze skrzynek transportowych. Równie˝ doroÊli nie narzekali na nud´. Mo˝na by∏o wcieliç si´ w Robin Hooda, strzelajàc z ∏uku, ale tak˝e karabinka pneumatycznego i markera paintballowego. Nie brakowa∏o ch´tnych do gry w tenisa, badmintona i siatkówk´. Ogromne emocje wzbudzi∏o karaoke. Jak si´ okaza∏o, nasi koledzy i kole˝anki sà nie tylko Êwietnymi specjalistami w swoich dziedzinach, ale tak˝e utalentowanymi wokalistami. Swoich si∏ próbowa∏y — z powodzeniem — tak˝e dzieci. Zabawa przeciàgn´∏a si´ do póênych gow dzin nocnych. Powsta∏o Centrum BadawczoRozwojowe ATM W sierpniu br. ATM S.A. powo∏a∏a Centrum Badawczo-Rozwojowe ATM-Lab. Zosta∏o ono utworzone w zwiàzku z realizacjà przez spó∏k´ licznych projektów badawczo-rozwojowych, w tym wspó∏finansowanych z funduszy unijnych. Wydzielenie takiej firmy umo˝liwi wprowadzenie odr´bnego systemu rozliczania projektów badawczych dofinansowywanych ze Êrodków publicznych, u∏atwiajàcego przejrzyste raportowanie i refinansowanie cz´Êci kosztów. W przysz∏oÊci przewiduje si´ przekszta∏cenie spó∏ki (po spe∏nieniu odpowiednich warunków) w Centrum Badawczo-Rozwojowe w rozumieniu ustawy o niektórych formach wspierania dzia∏alnoÊci innowacyjnej. Pozwoli to korzystaç ze specjalnych odpisów podatkowych oraz zwi´kszonego poziomu intensywnoÊci dofinansowania. Prezesem Centrum Badawczo-Rozwojowego ATM-Lab zosta∏ w Pawe∏ Pisarczyk. ATMqsfera 17 L U D Z I E ATM Sylwester Janik Pochodzi z Lublina. Na poczàtku lat 90. przeniós∏ si´ do Sopotu, gdzie ju˝ mieszka∏a wi´kszoÊç jego rodziny. Tam studiowa∏ w Instytucie Handlu Zagranicznego Wydzia∏u Ekonomicznego Uniwersytetu Gdaƒskiego. I równolegle drugi fakultet: Finanse i BankowoÊç na Wydziale Zarzàdzania. Pasjonowa∏a go gie∏da papierów wartoÊciowych i mi´dzynarodowe operacje finansowe. Aby lepiej poznaç rynek kapita∏owy, ukoƒczy∏ kurs maklerów papierów wartoÊciowych. Ju˝ w czasie studiów pracowa∏ w Gdaƒskiej Akademii Bankowej. Prac´ magisterskà pisa∏ na temat kontraktów opcyjnych i strategii inwestycyjnych zwiàzanych z wykorzystaniem derywatów, czyli instrumentów pochodnych. Wtedy, w 1995 r., to by∏a nowoÊç w Polsce. Promotorem by∏ profesor Edmund Pietrzak, jeden z najwybitniejszych fachowców w dziedzinie wymienialnoÊci z∏otego. W 1999 r. zaczà∏ przygotowywaç si´ do studiów MBA za granicà. Naturalnie najtrudniejsze by∏o ich sfinansowanie. Z∏o˝y∏ podanie o stypendium do Rotary International. Niestety, kwota, którà mu obiecywano, okaza∏a si´ za ma∏a. Samodzielny doradca Pierwszy projekt — dwanaÊcie lat temu — wykona∏em dla Prokomu, Hestii i Fundacji Libera∏ów w Gdaƒsku. W 2004 roku amerykaƒski koncern zbrojeniowy Lockheed Martin powo∏a∏ do ˝ycia Akcelerator Technologii. Jest to pierwsza w Polsce instytucja doradcza majàca na celu komercjalizacj´ wyników badaƒ naukowych oraz pomoc ma∏ym firmom technologicznym typu start-up. 18 ATMqsfera ATMosfera: Zaraz po studiach zaczà∏eÊ prac´ jako doradca. SJ: Pracuj´ w ten sposób od 1995 roku. Nie na etacie, prowadz´ dzia∏alnoÊç gospodarczà jako doradca. Zazwyczaj pomagam budowaç, finansowaç i rozwijaç firm´. Ale cz´sto bior´ równie˝ udzia∏ w nast´pnym etapie — jako dyrektor zarzàdzajàcy lub prezes. Pierwszy projekt — dwanaÊcie lat temu — wykona∏em dla Prokomu, Hestii i Fundacji Libera∏ów w Gdaƒsku. Powo∏a∏y one Sopocki Dom Maklerski (póêniej przej´ty przez Elimar). Opracowa∏em zestaw dodatkowych us∏ug, jakie Êwiadczy dom maklerski. Chodzi∏o o to, by pokazaç, ˝e wyró˝nia si´ wÊród konkurencji. ATMosfera: Potem by∏ projekt w dziedzinie fuzji i przej´ç. SJ: Celem by∏o przej´cie zasadniczej cz´Êci aktywów produkcyjnych polskiej firmy przetwórstwa owoców i warzyw dla grupy inwestorów z Holandii. Póêniej by∏o jeszcze kilka takich przedsi´wzi´ç. Dla inwestorów zagranicznych, w ró˝nych bran˝ach. ATMosfera: Nast´pnie wróci∏eÊ w rodzinne strony. SJ: By∏em dyrektorem zarzàdzajàcym w Lubelskiej Fundacji Rozwoju. Jest to holding finansowy obejmujàcy fundusze: inwestycyjny, kapita∏owy, po˝yczkowy, por´czeniowy i kilka spó∏ek doradczych. Instytucja ta zarzàdza kapita∏em w wysokoÊci oko∏o 100 mln z∏. ATMosfera: Póêniej wyjecha∏eÊ na studia MBA. Ale od poczàtku planowa∏eÊ powrót do Polski. SJ: Zaczà∏em wspó∏prac´ z angielskà firmà Enterplan jako doradca do spraw zarzàdzania strategicznego jeszcze przed wyjazdem. Natomiast bardzo ciekawy by∏ nast´pny projekt. W 2004 roku amerykaƒski koncern zbrojeniowy Lockheed Martin powo∏a∏ do ˝ycia Akcelerator Technologii. Jest to pierwsza w Polsce instytucja doradcza majàca na celu komercjalizacj´ wyników badaƒ naukowych oraz pomoc ma∏ym firmom technologicznym typu start-up. Stworzy∏em procedury, zespó∏, sieç inwestorów kapita∏owych, akredytowanych doradców i innych instytucji wspó∏pracujàcych, przede wszystkim dostarczajàcych projekty. W ciàgu dwóch lat uda∏o nam si´ pozyskaç finansowanie dla trzech start-upów. ATMosfera: Dobrym przyk∏adem jest MedicAlgorithmics. SJ: Spó∏ka powsta∏a w sposób typowy dla start-upu. Przyszed∏ do naszego zespo∏u doktorant z pomys∏em na algorytm analizujàcy prac´ serca. Dysponowa∏ niezbyt jeszcze doskona∏ym programem komputerowym. Mia∏ trzyletnie doÊwiadczenie w pracy w Siemensie w Niemczech. W budowie prototypu urzàdzenia analizujàcego akcj´ serca pomaga∏ mu ojciec, elektronik. L U D Z I E ATM Dlatego zmieni∏ decyzj´. W nast´pnym roku zdoby∏ — z numerem 1 w Polsce i tytu∏em The Queen’s Scholar (Stypendysta Królowej El˝biety II) — stypendium rzàdu brytyjskiego w ramach Chewening Joseph Conrad Scholarship. To pozwoli∏o mu na wybór City University Business School w Londynie. Szko∏a mieÊci si´ w sercu londyƒskiej City i prowadzi wybrany przez Sylwestra unikatowy program MBA w zakresie zarzàdzania strategicznego i finansowania rozwoju spó∏ek technologicznych. Wraz z nim studiowa∏y 73 osoby, reprezentujàce 37 narodowoÊci z ca∏ego Êwiata. Tam zetknà∏ si´ te˝ z wieloma przedstawicielami wiodàcych na Êwiecie funduszy inwestycyjnych i firm doradczych. Pracujàc dla londyƒskiego biura PricewaterhouseCoopers, pisa∏ prac´ dyplomowà na temat strategii inwestowania w odnawialne êród∏a energii przez najwi´ksze Êwiatowe koncerny petrochemiczne. Uzyska∏ drugà nagrod´ wÊród oko∏o dwustu studentów w tym roczniku. Obecnie jest cz∏onkiem Stowarzyszenia Absolwentów City University Business School w Polsce (nazywanej Cass Business School) oraz cz∏onkiem zarzàdu Stowarzyszenia Absolwentów Uczelni Brytyjskich w Polsce (BAS). Po sporzàdzeniu biznesplanu, zatrudnieniu coacha dla wynalazcy, za∏o˝eniu spó∏ki, zbudowaniu jej zespo∏u i rozwini´ciu dzia∏alnoÊci — w tym w∏àczeniu do grupy polskich spó∏ek biotechnologicznych uczestniczàcych w organizowanym przez Akcelerator Technologii sympozjum w Houston — pozyskaliÊmy pierwszego inwestora, przy wycenie spó∏ki na poziomie 500 tys. z∏ (by∏ to wi´c 10-krotny wzrost wartoÊci spó∏ki w ciàgu roku). Po kolejnym roku rozwoju wi´kszoÊciowy pakiet w spó∏ce zosta∏ sprzedany funduszowi venture capital z USA przy wycenie milion dolarów. Z tego, co wiem, w najbli˝szym czasie spodziewana jest kolejna runda finansowania — prawdopodobnie w wysokoÊci co najmniej 20 milionów dolarów. To jest dobry polski start-up. ATMosfera: Znamy te˝ inny: mPay. SJ: W 2005 roku ponad 6 miesi´cy wspó∏pracowa∏em z Henrykiem Ku∏akowskim,negocjujàc z funduszem venture capital pozyskanie finansowania na rozwój spó∏ki. Porozumienie by∏o bardzo blisko, ale fundusz nie by∏ przygotowany na wartoÊç nak∏adów, które trzeba by∏o ponieÊç. Chodzi∏o o kilka milionów z∏otych. ATMosfera: Wtedy nastàpi∏ maria˝ ze spó∏kà gie∏dowà ATM. SJ: mPay ma niewàtpliwie ogromne mo˝liwoÊci rozwoju. Dlatego wraz z zarzàdem ATM podj´liÊmy decyzj´ o moim g∏´bszym zaanga˝owaniu w dzia∏alnoÊç spó∏ki. Obecnie jestem wiceprezesem mPay SA. Wprowadzamy p∏atnoÊci przez telefon komórkowy — na razie z jednym operatorem: Polkomtelem. Udowadniamy, ˝e model biznesowy jest dobry, a to jest przecie˝ najwa˝niejsze. Do koƒca tego roku planujemy byç obecni u pozosta∏ych polskich operatorów, a w przysz∏ym — rozpoczàç ekspansj´ za granicà. ATMosfera: Spore osiàgni´cia masz te˝ w sporcie. SJ: O, to przesada. Ale sporo gram w tenisa, siatkówk´ pla˝owà, uprawiam windsurfing, je˝d˝´ na rowerze. Uda∏o mi si´ równie˝ stworzyç w ATM dru˝yn´ pi∏ki no˝nej. Nie jesteÊmy jeszcze zagro˝eniem dla najlepszych, ale trenujemy intensywnie co tydzieƒ. Mojà pasjà „od zawsze” jest równie˝ motocykl. w ATMosfera: Dzi´kuj´ za rozmow´. Sporo gram w tenisa, siatkówk´ pla˝owà, uprawiam windsurfing, je˝d˝´ na rowerze. Uda∏o mi si´ równie˝ stworzyç w ATM dru˝yn´ pi∏ki no˝nej. Z Sylwester stara si´ jak najwi´cej czasu poÊwi´caç dzieciom ATMqsfera 19 24 ATMqsfera