OPISY KURSÓW • Kod kursu: MAP001141 • Nazwa kursu

Transkrypt

OPISY KURSÓW
• Kod kursu: MAP001141
• Nazwa kursu: Algebra z Geometrią Analityczną B
• Język wykładowy: polski
Forma kursu
Wykład
Ćwiczenia
Tygodniowa liczba godzin
2
2
Semestralna liczba godzin
30
30
egzamin
zaliczenie
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
2+2
Liczba godzin CNPS
120
Laboratorium
Projekt
Seminarium
• Poziom kursu: podstawowy
• Wymagania wstępne: Zalecana jest znajomość matematyki odpowiadająca maturze na poziomie
podstawowym
• Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego: Komisja programowa Instytutu Matematyki i
Informatyki
• Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Pracownicy naukowodydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
• Rok/Semestr: 1/1
• Typ kursu: obowiązkowy
• Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami algebry oraz
geometrii analitycznej na płaszczyźnie i w przestrzeni. Przygotowanie do stosowania aparatu
matematycznego do opisu i analizy obiektów i procesów technicznych.
• Forma nauczania: tradycyjna
• Krótki opis zawartości całego kursu: Wyrażenia algebraiczne, indukcja matematyczna, geometria
analityczna na płaszczyźnie i w przestrzeni, krzywe stożkowe, macierze, wyznaczniki, układy równań
liniowych, liczby zespolone, wielomiany. Kurs może być prowadzony w jęz. angielskim.
1
• Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Zawartość tematyczna
Liczba
godzin
1. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE. Wzory skróconego mnożenia. Przekształcanie wyrażeń
algebraicznych.INDUKCJA MATEMATYCZNA. Wzór dwumianowy Newtona.
Uzasadnianie tożsamości, nierówności itp. za pomocą indukcji matematycznej. (W2, W4 i
W7 do samodzielnego opracowania)
4
2. GEOMETRIA ANALITYCZNA NA PŁASZCZYŹNIE. Wektory na płaszczyźnie.
Działania na wektorach. Iloczyn skalarny. Warunek prostopadłości wektorów.Równania
prostej na płaszczyźnie (w postaci normalnej, kierunkowej, parametrycznej). Warunki
równoległości i prostopadłości prostych. Odległość punktu od prostej. Elipsa, hiperbola.
(W2, W4 i W7 do samodzielnego opracowania)
4
3. MACIERZE. Określenie macierzy. Mnożenie macierzy przez liczbę. Dodawanie i
mnożenie macierzy. Własności działań na macierzach. Transponowanie macierzy. Rodzaje
macierzy (jednostkowa, diagonalna, symetryczna itp.).
2
4. WYZNACZNIKI. Definicja wyznacznika – rozwinięcie Laplaceà. Dopełnienie
algebraiczne elementu macierzy. Wyznacznik macierzy transponowanej.
2
5. Elementarne przekształcenia wyznacznika. Twierdzenie Cauchyègo. Macierz
nieosobliwa. Macierz odwrotna. Wzór na macierz odwrotną.
2
6. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH. Układ równań liniowych. Wzory Cramera. Układy
jednorodne i niejednorodne.
2
7. Rozwiązywanie dowolnych układów równań liniowych. Eliminacja Gaussa –
przekształcenie do układu z macierzą górną trójkątną. Rozwiązywanie układu z macierzą
trójkątną nieosobliwą.
2
8. GEOMETRIA ANALITYCZNA W PRZESTRZENI. Kartezjański układ współrzędnych.
Dodawanie wektorów i mnożenie wektora przez liczbę. Długość wektora. Iloczyn skalarny.
Kąt między wektorami. Orientacja trójki wektorów w przestrzeni. Iloczyn wektorowy.
Iloczyn mieszany. Zastosowanie do obliczania pól i objętości.
2
9. Płaszczyzna. Równanie ogólne i parametryczne. Wektor normalny płaszczyzny. Kąt
między płaszczyznami. Wzajemne położenia płaszczyzn. Prosta w przestrzeni. Prosta jako
przecięcie dwóch płaszczyzn. Równanie parametryczne prostej. Wektor kierunkowy. Punkt
przecięcia płaszczyzny i prostej. Proste skośne. Odległość punktu od płaszczyzny i prostej.
3
10. LICZBY ZESPOLONE. Postać algebraiczna. Dodawanie i mnożenie liczb zespolonych
w postaci algebraicznej. Liczba sprzężona. Moduł liczby zespolonej.
2
11. Argument główny. Postać trygonometryczna liczby zespolonej. Wzór de Moivreà.
Pierwiastek n-tego stopnia liczby zespolonej.
2
12. WIELOMIANY. Działania na wielomianach. Pierwiastek wielomianu. Twierdzenie
Bezouta. Zasadnicze twierdzenie algebry. Rozkład wielomianu na czynniki liniowe i
kwadratowe. Funkcja wymierna. Rzeczywisty ułamek prosty. Rozkład funkcji wymiernej na
rzeczywiste ułamki proste.
3
13. Przestrzeń liniowa Rn. Liniowa kombinacja wektorów. Podprzestrzeń liniowa. Liniowa
niezależność układu wektorów. Rząd macierzy, Twierdzenie Croneckera-Capellego. Baza i
wymiar podprzestrzeni liniowej przestrzeni Rn.(dla W2, W4 i W7)
4
14. Przekształcenia liniowe w przestrzeni Rn. Obraz i jądro przekształcenia liniowego. Rząd
przekształcenia liniowego.Wartości własne i wektory własne macierzy. Wielomian
charakterystyczny. (dla W2, W4 i W7)
4
2
• Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Zadania ilustrujące materiał prezentowany na wykładzie.
30
• Literatura podstawowa
1. J. Klukowski, I. Nabiałek, Algebra dla studentów, WNT, Warszawa 2005.
2. T. Huskowski, H. Korczowski, H. Matuszczyk, Algebra liniowa, Wydawnictwo Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław 1980.
3. T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1. Przykłady i zadania, Oficyna Wydawnicza GiS,
Wrocław 2006.
4. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. A, PWN,
Warszawa 2003.
5. T. Trajdos, Matematyka, Cz. III, WNT, Warszawa 2005.
• Literatura uzupełniająca
1. G. Banaszak, W. Gajda, Elementy algebry liniowej, część I, WNT, Warszawa 2002.
2. B. Gleichgewicht, Algebra, Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2004.
3. T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1. Przykłady i zadania. Oficyna Wydawnicza GiS,
Wrocław 2006.
4. E. Kącki, D. Sadowska, L. Siewierski, Geometria analityczna w zadaniach, PWN, Warszawa 1993.
5. A. I. Kostrikin, Wstęp do algebry. Podstawy algebry, PWN, Warszawa 2004.
6. A. I. Kostrikin (red.), Zbiór zadań z algebry, PWN, Warszawa 2005.
7. F. Leja, Geometria analityczna, PWN, Warszawa 1972.
8. A. Mostowski, M. Stark, Elementy algebry wyższej, PWN, Warszawa 1963.
• Warunki zaliczenia: Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
3
OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW
Kod przedmiotu
MAP001143
Studia
ogólnouczelniane;
Tytuł przedmiotu
Analiza Matematyczna 1.1 B
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego
Komisja programowa Instytutu Matematyki i Informatyki
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego
Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
Forma zaliczenia kursu
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin
Forma zaliczenia
Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
3
2
Liczba
punktów
5+3
egzamin zaliczenie
Wymagania wstępne
Zalecana jest znajomość matematyki odpowiadająca maturze na poziomie podstawowym
Krótki opis zawartości całego kursu
Przegląd funkcji elementarnych. Granica i ciągłość funkcji jednej zmiennej. Pochodna funkcji
jednej zmiennej. Badanie funkcji. Zastosowania rachunku różniczkowego w fizyce i technice.
Całka nieoznaczona. Kurs może być prowadzony w jęz. angielskim.
4
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Liczba
godzin
1. Elementy logiki matematycznej i teorii zbiorów. Kwantyfikatory. Zbiory na
prostej.
2
2. Funkcja. Dziedzina, zbiór wartości, wykres. Funkcja monotoniczna. Przykłady
funkcji: liniowa, |x|, kwadratowa, wielomianowa, wymierna. Równania i
nierówności wymierne.
3
3. Składanie funkcji. Przekształcanie wykresu funkcji (przesunięcie, zmiana skali,
symetria względem osi i początku układu).
2
4. Funkcje trygonometryczne. Kąt skierowany, koło trygonometryczne. Wzory
redukcyjne i tożsamości trygonometryczne. Równania i nierówności
trygonometryczne.
4
5. Funkcje potęgowe, wykładnicze i logarytmiczne. Równania i nierówności
wykładnicze i logarytmiczne.
2
6. Funkcje różnowartościowe. Funkcje odwrotne. Wykres funkcji odwrotnej.
Funkcje cyklometryczne.
2
7. Ciąg liczbowy. Ciąg arytmetyczny i geometryczny. Granica właściwa i
niewłaściwa ciągu liczbowego. Liczba e. Obliczanie prostych granic.
4
8. Granica funkcji w punkcie (właściwa i niewłaściwa). Definicja Heinego. Granice
jednostronne funkcji. Granice w nieskończoności. Technika obliczania granic.
Wyrażenia nieoznaczone.
3
9. Asymptoty funkcji. Ciągłość funkcji w punkcie i na przedziale. Punkty
nieciągłości i ich rodzaje.
2
10. Pochodna funkcji w punkcie. Przykłady obliczania pochodnych podstawowych
funkcji. Reguły różniczkowania. Pochodne niewłaściwe. Pochodne jednostronne.
Pochodne wyższych rzędów.
4
11. Interpretacja geometryczna i fizyczna pochodnej. Styczna. Różniczka funkcji i
jej zastosowania do obliczeń przybliżonych. Przybliżone rozwiązywanie równań.
Reguła de L`Hospitala.
4
12. Przedziały monotoniczności funkcji. Ekstrema lokalne funkcji. Warunki
konieczne i wystarczające istnienia ekstremów lokalnych. Badanie przebiegu
zmienności funkcji.
4
13. Wartość największa i najmniejsza funkcji na zbiorze. Zadania z geometrii,
fizyki i techniki na ekstrema funkcji.
2
14. Całki nieoznaczone i ich ważniejsze własności. Całkowanie przez części.
Całkowanie przez podstawienie. Całkowanie funkcji wymiernych.
5
15. Temat do wyboru uzupełniający zagadnienia wykładu (np. wypukłość i punkty
przegięcia lub twierdzenie Lagrangeà i wzór Taylora).
2
5
Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Zadania ilustrujące materiał prezentowany na wykładzie.
30
Materiał do samodzielnego opracowania
Literatura podstawowa
1. G. Decewicz, W. Żakowski, Matematyka, Cz. 1, WNT, Warszawa 2007.
2. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 1. Definicje, twierdzenia, wzory, Oficyna
Wydawnicza GiS, Wrocław 2005.
3. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 1. Przykłady i zadania, Oficyna
4. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, Cz. I, PWN, Warszawa
2006.
Literatura uzupełniająca
1. G. M. Fichtenholz, Rachunek różniczkowy i całkowy, T. I-II, PWN, Warszawa 2007.
2. R. Leitner, Zarys matematyki wyższej dla studiów technicznych, Cz. 1-2, WNT, Warszawa
2006.
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy ze wstępem do równań różniczkowych, PWN,
Warszawa 2008.
4. H. i J. Musielakowie, Analiza matematyczna, T. I, Cz. 1-2, Wydawnictwo Naukowe UAM,
Poznań 1993.
5. R. Nowakowski, Elementy matematyki wyższej, T. I, Wydawnictwo Naukowo Oświatowe
ALEF, Wrocław 2000.
6. J. Pietraszko, Matematyka. Teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawnicza Politechniki
7. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. B, PWN,
Warszawa 2003.
Warunki zaliczenia
Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
6
OPISY KURSÓW/PRZEDMIOTÓW
Kod przedmiotu
MAP001145
Studia
ogólnouczelniane;
Tytuł przedmiotu
Analiza Matematyczna 2.2 B
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego
Komisja programowa Instytutu Matematyki i Informatyki
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego
Pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni Instytutu Matematyki i Informatyki
Forma zaliczenia kursu
Forma kursu
Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
Tygodniowa liczba
godzin
Forma zaliczenia
3
2
Liczba
punktów
5+3
egzamin zaliczenie
Wymagania wstępne
Analiza Matematyczna 1
Krótki opis zawartości całego kursu
Całka oznaczona, całka niewłaściwa, rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych, całki
podwójne i potrójne, szeregi liczbowe i potęgowe. Tematy dodatkowe wybierane przez
wydziały: całka potrójna, szeregi funkcyjne, równania różniczkowe zwyczajne. Kurs może
być prowadzony w jęz. angielskim.
7
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin)
Liczba
godzin
1. Całka oznaczona. Definicja. Interpretacja geometryczna i fizyczna. Twierdzenie
Newtona - Leibniza. Całkowanie przez części i przez podstawienie.
2
2. Własności całki oznaczonej. Średnia wartość funkcji na przedziale. Zastosowania
całek oznaczonych w geometrii (pole, długość łuku, objętość bryły obrotowej, pole
powierzchni bocznej bryły obrotowej) i technice.
3
3. Całka niewłaściwa I rodzaju. Definicja. Kryterium porównawcze i ilorazowe
zbieżności. Przykłady wykorzystania całek niewłaściwych I rodzaju w geometrii i
technice.
2
4. Funkcje dwóch i trzech zmiennych. Zbiory na płaszczyźnie i w przestrzeni.
Przykłady wykresów funkcji dwóch zmiennych. Powierzchnie drugiego stopnia
3
5. Pochodne cząstkowe pierwszego rzędu. Definicja. Interpretacja geometryczna.
Pochodne cząstkowe wyższych rzędów. Twierdzenie Schwarza.
2
6. Płaszczyzna styczna do wykresu funkcji dwóch zmiennych. Różniczka funkcji i
jej zastosowania. Pochodne cząstkowe funkcji złożonych. Pochodna kierunkowa.
Gradient funkcji.
3
7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych. Warunki konieczne i wystarczające
istnienia ekstremum. Ekstrema warunkowe funkcji dwóch zmiennych. Najmniejsza i
największa wartość funkcji na zbiorze. Przykłady zagadnień ekstremalnych w
geometrii i technice.
4
8. Całki podwójne. Definicja całki podwójnej. Interpretacja geometryczna i fizyczna.
Obliczanie całek podwójnych po obszarach normalnych.
3
9. Własności całek podwójnych. Całka podwójna we współrzędnych biegunowych.
2
10. Zastosowania całek podwójnych w geometrii (pole obszaru, objętość bryły, pole
płata) i technice.
2
11. Szeregi liczbowe. Definicja szeregu liczbowego. Suma częściowa, reszta
szeregu. Szereg geometryczny. Warunek konieczny zbieżności szeregu. Kryteria
zbieżności szeregów o wyrazach nieujemnych ( całkowe, porównawcze, ilorazowe).
Kryteria Cauchyègo i dÀlemberta. Kryterium Leibniza. Przybliżone sumy
szeregów.
5
12. Szeregi potęgowe. Definicja szeregu potęgowego. Promień i przedział
zbieżności. Twierdzenie Cauchyègo – Hadamarda. Szereg Taylora i Maclaurina.
Rozwijanie funkcji w szereg potęgowy. Różniczkowanie i całkowanie szeregu
potęgowego. Przybliżone obliczanie całek.
4
13. Tematy do wyboru spośród 14 – 18.
10
14. Wybrane struktury algebraiczne – grupy, pierścienie, ciała.
6
15. Funkcje uwikłane.
2
16. Całka potrójna. Definicja. Interpretacja fizyczna. Zamiana całek potrójnych na
iterowane. Zamiana zmiennych na współrzędne walcowe i sferyczne. (dla W2, W7,
4
8
W12)
17. Szeregi funkcyjne i Fouriera (dla W3, W9, W12).
4
18. Równania różniczkowe zwyczajne. Równanie różniczkowe o zmiennych
rozdzielonych. Równanie różniczkowe liniowe I rzędu. Równanie różniczkowe
liniowe II rzędu o stałych współczynnikach. (dla W2, W3, W7, W9 i W12)
6
Ćwiczenia
Liczba godzin
1. Rozwiązywanie zadań ilustrujących zagadnienia omawiane na wykładzie.
30
Materiał do samodzielnego opracowania
Literatura podstawowa
1. W. Żakowski, W. Kołodziej, Matematyka, Cz. II, WNT, Warszawa 2003.
2. W. Żakowski, W. Leksiński, Matematyka, Cz. IV, WNT, Warszawa 2002.
3. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2. Przykłady i zadania, Oficyna
4. M. Gewert, Z. Skoczylas, Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria, przykłady, zadania,
Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2007.
5. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach, Cz. I-II, PWN, Warszawa
2006.
Literatura uzupełniająca
1. G. M. Fichtenholz, Rachunek różniczkowy i całkowy, T. I-II, PWN, Warszawa 2007.
2. M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2, Definicje, twierdzenia, wzory. Oficyna
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy ze wstępem do równań różniczkowych, PWN,
Warszawa 2008.
4. R. Leitner, Zarys matematyki wyższej dla studiów technicznych, Cz. 1-2, WNT, Warszawa
2006.
5. H. i J. Musielakowie, Analiza matematyczna, T. I, Cz. 1-2 oraz T. II, Cz. 1, Wydawnictwo
Naukowe UAM, Poznań 1993 oraz 2000.
6. J. Pietraszko, Matematyka. Teoria, przykłady, zadania, Oficyna Wydawnicza Politechniki
7. W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla wyższych uczelni technicznych, Cz. B, PWN,
Warszawa 2003.
9
Warunki zaliczenia
Pozytywny wynik kolokwium (ćwiczenia) i egzaminu (wykład).
10
OPISY KURSÓW
• Kod kursu: FZP002080
• Nazwa kursu: Fizyka 3.2
● Język wykładowy: Polski
Forma kursu
Tygodniowa liczba godzin ZZU
Semestralna liczba godzin ZZU
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin CNPS
Wykład
Ćw.
Laboratorium
2
30
zaliczenie na ocenę
2
60
● Poziom kursu: podstawowy
• Wymagania wstępne: zaliczony pierwszy kurs fizyki.
• Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego: samodzielny pracownik nauki lub doktor nauk
fizycznych będący pracownikiem Instytutu Fizyki.
• Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: nauczyciele akademiccy
lub doktoranci Instytutu Fizyki.
● Rok: I. Semestr: zgodnie z planem studiów i programem nauczania zatwierdzonym uchwałą Rady
Wydziału.
● Typ kursu: obowiązkowy
• Cele zajęć i efekty kształcenia: nabycie wiedzy i umiejętności wykonywania pomiarów,
szacowania niepewności pomiarowych i określania podstawowych wielkości fizycznych;
interpretacja wyników pomiarów za pomocą praw fizyki.
• Forma nauczania: tradycyjna wspierana materiałami dydaktycznymi dostępnymi na stronie
Laboratorium Podstaw Fizyki http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Ćwiczenia laboratoryjne − zawartość tematyczna: Studenci w dwuosobowych zespołach
wykonują w semestrze 12-13 ćwiczeń laboratoryjnych wybieranych przez prowadzącego zajęcia z
listy dostępnej na stronie http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/. Zasady zaliczania określa prowadzący kurs
nauczyciel akademicki lub doktorant.
• Literatura podstawowa
1. D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, PODSTAWY FIZYKI, tom 1, tom 2, tom 3, tom 4, tom 5,
PWN, Warszawa 2003 oraz J. Walker, PODSTAWY FIZYKI. Zbiór zadań, PWN, Warszawa 2005.
2. J. Orear, FIZYKA, t. I i II, WNT, Warszawa 2008.
3. J. Massalski, M. Massalska, Fizyka dla inżynierów, cz. I i II, spis treści cz.I, spis treści cz. II, WNT,
Warszawa 2008.
4. H.D. Young, R. A. Freedman, SEAR’S AND ZEMANSKY’S UNIVERSITY PHYSICS WITH
MODERN PHYSICS, Addison-Wesley Publishing Company; D.C. Giancoli, Physics Principles with
Applications, Prentice Hall; J. W. Jewett, R. A. Serway, Physics for Scientists and Engineers with
Modern Physics, Thomson-Brooks/Cole; wydania wszystkich wymienionych podręczników z 2000 r.
i późniejszych lat; pojedyncze egzemplarze tych podręczników dostępne w bibliotece Instytutu Fizyki
PWr lub w Bibliotece Głównej PWr.
5. L. Jacak, Krótki wykład z fizyki ogólnej, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 2001; podręcznik
dostępny na stronie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej (The Low Silesian Digital Library).
11
6. R.P. Feynman, R.B. Leighton, M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, T. 1, cz.1; T.1. cz.2; T. 2,
cz. 1; T. 2, cz. 2, T. 3 − dotyczy mechaniki kwantowej; PWN, W-wa 2005-7; patrz także strona
http://www.feynmanlectures.info/
7. Strona Instytutu Fizyki http://www.if.pwr.wroc.pl zawiera wartościowe materiały dydaktyczne.
9. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, Cz. I-IV, Of. Wyd. PWr; część I dostępna po kliknięciu nazwy
Zasady opracowania wyników pomiarów z witryny Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej; opisy ćwiczeń
i instrukcje robocze dostępne na stronie pod adresem; http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Literatura uzupełniająca:
1. P.G. Hewitt, FIZYKA WOKÓŁ NAS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
2. Cz. Bobrowski, Fizyka. Krótki kurs, WNT, Warszawa 2007.
3. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami. Część I. Oficyna
Wyd. Scripta, Wrocław 2005; K. Sierański, P. Sitarek, K. Jezierski, Repetytorium. Wzory i
prawa z objaśnieniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2002; K. Jezierski, K. Sierański,
I. Szlufarska, Repetytorium. Zadania z rozwiązaniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław
2003. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z rozwiązaniami. Część I. Oficyna
Wyd. Scripta, Wrocław 2000.
4. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. II, Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005. K. Sierański, J. Szatkowski, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. III,
Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2008. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z
rozwiązaniami. Część II. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000.
• Warunki zaliczenia: zaliczenia na ocenę ćwiczeń laboratoryjnych.
12
DESCRIPTION OF THE COURSES
•
•
•
Course code: FZP002080
Course title: Physics 3.2
Language of the lecturer:
Polish
Course form
Lecture
Classes
Laboratory
Number of hours/week
2
Number of hours/semester
30
Form of the course completion
pass of laboratory projects
ECTS credits
2
Total Student’s Workload
60
• Level of the course: basic
• Prerequisites: passed or parallel attended the first courses of Physics.
• Name, first name and degree of the lecturer and supervisor: professor, doctor of science or doctor
of physics employed in Institute of Physics.
• Names, first names and degrees of the team’s members: university teachers employed in Institute
of Physics or PhD students.
• Year: I. Semester: in accordance with the Faculty Council resolution.
• Type of the course: obligatory
• Aims of the course (effects of the course): the main aims of laboratory work are: training of skills
in carrying out physical measurements, working up the experimental data and analysis of
measurement uncertainties (according to ISO new standards); to acquire abilities in interpretation
of measurements results by means of physical laws.
• Form of the teaching: traditional aided by teaching materials available on students laboratory
webpage http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Labs – the contents: two person students teams realize 12-13 laboratory projects; the list of projects
is published on the students laboratory webpage http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/. Completion rules of
labs determines university teacher or PhD student.
• Basic literature
1. Fundamentals of Physics, 6th Edition, D. Halliday, R. Resnick, J. Walker; Polish translation:
PODSTAWY FIZYKI, tom 1, tom 2, tom 3, tom 4, tom 5, PWN, Warszawa 2003; see webpage
http://www.wiley.com/college/hrw and J. Walker, Problem Supplement 1 to accompany Fundamentals
of Physics; Polish translation: PODSTAWY FIZYKI. Zbiór zadań, PWN, Warszawa 2005.
2. J. Orear, FIZYKA, t. I i II, WNT, Warszawa 2008; in Polish.
3. J. Massalski, M. Massalska, Fizyka dla inżynierów, cz. I i II, spis treści (contents) cz.I, spis treści
(contents) cz. II, WNT, Warszawa 2008; in Polish.
4. H.D. Young, R. A. Freedman, SEAR’S AND ZEMANSKY’S UNIVERSITY PHYSICS WITH
MODERN PHYSICS, Addison-Wesley Publishing Company; D.C. Giancoli, Physics Principles with
Applications, Prentice Hall; J. W. Jewett, R. A. Serway, Physics for Scientists and Engineers with
Modern Physics, Thomson-Brooks/Cole; all edition of above mentioned academic books published in
2000 and later on; single copies of these books available in the library of Institute of Physics or in the
Main Library of Wroclaw Technical University.
5. L. Jacak, Short Lecture on General Physics, Oficyna Wyd. PWr. Wroclaw 1999r;
Krótki wykład z fizyki ogólnej, in Polish; Oficyna Wyd. PWr, Wrocław 2001; available on webpage
Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa (The Low Silesian Digital Library).
13
6. R.P. Feynman, R. B. Leighton, M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, T. 1, cz.1; T.1. cz.2; T. 2,
cz. 1; T. 2, cz. 2; T. 3 − Quantum Mechanics; PWN, W-wa 2005-7; in Polish; see also webpage
http://www.feynmanlectures.info/ .
7. The web site http://www.if.pwr.wroc.pl contains useful teaching materials; in Polish.
8. 9. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, parts I-IV, Oficyna Wyd. PWr, in Polish; part I available from
Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa; mouse click on Zasady opracowania wyników pomiarów opens the
highlighted document; students operating instructions, description of laboratory set up for each
laboratory project, laboratory regulations, computer programmes available on web page
http://www.if.pwr.wroc.pl/LPF/.
• Additional literature
1. P.G. Hewitt, FIZYKA WOKÓŁ NAS, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
2. Cz. Bobrowski, Fizyka. Krótki kurs, WNT, Warszawa 2007.
3. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami. Część I. Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005; K. Sierański, P. Sitarek, K. Jezierski, Repetytorium. Wzory i prawa
z objaśnieniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2002; K. Jezierski, K. Sierański, I. Szlufarska,
Repetytorium. Zadania z rozwiązaniami, Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2003. K. Jezierski, B.
Kołodko, K. Sierański, Zadania z rozwiązaniami. Część I. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000;
in Polish.
4. K. Sierański, K. Jezierski, B. Kołodko, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. II, Oficyna Wyd.
Scripta, Wrocław 2005. K. Sierański, J. Szatkowski, Wzory i prawa z objaśnieniami, cz. III,
Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2008. K. Jezierski, B. Kołodko, K. Sierański, Zadania z
rozwiązaniami. Część II. Oficyna Wyd. Scripta, Wrocław 2000; in Polish.
● Conditions of the course acceptance/credition: to pass laboratory projects.
14
Załącznik nr 3 do ZW 1/2007
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: FZC011002
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy: polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Fizyka I
2
2
Laboratorium
-
30
30
-
-
-
egzamin
zaliczenie
-
-
-
4
120
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
-
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy
•
Wymagania wstępne: brak
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Andrzej Miniewicz
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego:
o Dr Andrzej Albiniak
o Dr Elżbieta Broniek
o Dr hab. Antoni Chyla
o Dr M. Klakocar - Ciepacz
o Mgr W. Kołodziejczyk
o Dr Włodzimierz Kusto
o Dr Aleksandra Lewanowicz
o Dr hab. Jan Masalski
o Dr Izabela Mossakowska
o Dr Jarosław Myśliwiec
o Dr Krzysztof Rohleder
o Mgr Katarzyna Szymborska
o Mgr Elżbieta Trzop
•
Rok: pierwszy Semestr: pierwszy .
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie podstawowych zasad
fizyki ogólnej, z naciskiem na problematykę fizyczną niezbędną w dalszym
studiowaniu kierunkowym na Wydziale Chemii. Kurs został zaprojektowany przy
założeniu minimalnej wiedzy studenta w dziedzinie fizyki oraz niewielkiego
przygotowania z matematyki.
15
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna oraz zdalna
•
Krótki opis zawartości całego kursu:
•
Wykład (podać z dokładnością do 2 godzin):
Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych
1. Kinematyka: ruch krzywoliniowy, relacje między wielkościami
liniowymi i kątowymi.
2. Dynamika - równania ruchu; pęd, masa, siła, układy odniesienia
3. Praca, energia, moc, siły zachowawcze, energia potencjalna. Zasada
zachowania pędu - zderzenia, środek mas.
4. Moment siły, kręt bryły, moment bezwładności, tensor momentu
bezwładności, giroskop.
5. Energia w ruchu obrotowym. Zasada zachowania momentu pędu. Siła
grawitacyjna.
6. Własności sprężyste materiałów, mechanika płynu
7. Oscylator harmoniczny. Energia, składanie drgań, wahadła. Drgania
tłumione. Drgania wymuszone. Rezonans.
8. Ładunek i pole elektryczne. Twierdzenie Gaussa. Potencjał
elektryczny. Dipol elektryczny.
9. Kondensatory. Energia pola elektrycznego. Dielektryki, zjawiska
piezo-, ferroelektryczne
10. Prąd elektryczny - opis mikroskopowy. Właściwości elektryczne
metali: opór właściwy, nadprzewodnictwo. Prawa Kirchoffa, obwody
prądu stałego.
11. Wektor indukcji magnetycznej, ruch ładunku w polu magnetycznym,
spektrometria mas, cyklotron, efekt Halla.
12. Przewodnik z prądem w polu magnetycznym, dipol magnetyczny.
Prawo Biota-Savarta, oddziaływanie przewodników z prądem. Prawo
Ampere'a, strumień wektora indukcji magnetycznej.
13. Magnetyczne właściwości materii, substancje dia-, para- i
ferromagnetyczne.
14. Indukcja elektromagnetyczna; wytwarzanie i właściwości prądu
przemiennego
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
Seminarium - zawartość tematyczna:
•
Laboratorium - zawartość tematyczna:
•
Projekt - zawartość tematyczna:
•
Literatura podstawowa: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka 1 i 2, PWN, 1999
•
Literatura uzupełniająca: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
Warunki zaliczenia: egzamin
*- w zależności od systemu studiów
16
•
Course code: FZC011002
•
Course title: Physics I
•
Language of the lecturer: polish
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
2
30
30
exam
credit
4
120
2
60
Laboratory
Project
Seminar
•
Level of the course (basic/advanced): basic
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr hab. Andrzej
Miniewicz
•
Names, first names and degrees of the team’s members:
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Dr Andrzej Albiniak
Dr Elżbieta Broniek
Dr hab. Antoni Chyla
Dr M. Klakocar - Ciepacz
Mgr W. Kołodziejczyk
Dr Włodzimierz Kusto
Dr Aleksandra Lewanowicz
Dr hab. Jan Masalski
Dr Izabela Mossakowska
Dr Jarosław Myśliwiec
Dr Krzysztof Rohleder
Mgr Katarzyna Szymborska
Mgr Elżbieta Trzop
•
Year: firs Semester: first
•
Type of the course (obligatory/optional): obligatory
•
Aims of the course (effects of the course):
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and e-learning
•
Course description:
•
Lecture:
17
Particular lectures contents
1. Kinematics: two and three dimensional motions, relations between
linear and angular
2. Dynamics – equations of motions mass, forces, Newton laws,
momentum
3. Work and energy conservational forces, potential energy conservation
of momentum, center of mass system
4. Forces momentum, rotation, gyroscope
5. Rotational energy, rigid body, gravity
6. Mechanics of solid and fluid
7. Oscillations, dumped oscillations, forced oscillations.
8. Charges, electrical field, potential, dipole.
9. Capacitors, energy of electrical field, dielektrics, piezo and
ferroelectrics.
10. Electrical current, metals, resistor Kirchhoffs laws.
11. Magnetic Induction moving point charge in magnetic field
12. Magnetic field of currents, Biot-Savart law, Ampoer law
13. Magnetization and magnetic susceptibility
14. Induced Emf, Faraday’s law
Number of hours
•
Classes – the contents: :the same as lectures
•
Seminars – the contents:
•
Laboratory – the contents:
•
Project – the contents:
•
Basic literature: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka t. 1 i 2, PWN, 1999
•
Additional literature: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
Conditions of the course acceptance/credition:
* - depending on a system of studies
18
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: FZC012002
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Fizyka II
2
1
Laboratorium
2
-
30
15
30
egzamin
zaliczenie
zaliczenie
4
120
1
30
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
-
-
-
-
•
•
Wymagania wstępne: zaliczenie kursu Fizyka I
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Andrzej Miniewicz
•
o Dr Andrzej Albiniak
o Dr Elżbieta Broniek
o Dr hab. Antoni Chyla
o Dr M. Klakocar - Ciepacz
o Mgr W. Kołodziejczyk
o Dr Włodzimierz Kusto
o Dr Aleksandra Lewanowicz
o Dr hab. Jan Masalski
o Dr Izabela Mossakowska
o Dr Jarosław Myśliwiec
o Dr Krzysztof Rohleder
o Mgr Katarzyna Szymborska
o Mgr Elżbieta Trzop
•
Rok: pierwszy Semestr: drugi .
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie podstawowych zasad
fizyki ogólnej, z naciskiem na problematykę fizyczną niezbędną w dalszym
studiowaniu kierunkowym na Wydziale Chemii. Kurs został zaprojektowany przy
założeniu minimalnej wiedzy studenta w dziedzinie fizyki oraz niewielkiego
przygotowania z matematyki.
19
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna oraz zdalna
•
•
Liczba godzin
1. Obwód z prądem przemiennym (układ RLC), moc wydzielana w
obwodzie.
2. Oscylacje w obwodzie LC; energia pola magnetycznego.
Transformator. Równania Maxwella.
3. Fale w ośrodkach sprężystych, równanie fali płaskiej; równanie
falowe. Prędkości fal w różnych ośrodkach, dyspersja.
4. Interferencja fal, fala stojąca. Fale dźwiękowe, elementy akustyki.
Fale elektromagnetyczne, równanie falowe; prędkość grupowa;
widmo fal, światło widzialne.
5. Oddziaływanie promieniowania z materią; odbicie i załamanie
światła. Elementy optyki geometrycznej.
6. Interferencja fal świetlnych, interferometr. Dyfrakcja: pojedyncza
szczelina, siatka dyfrakcyjna - zdolność rozdzielcza. Światło
spolaryzowane, dwójłomność, polarymetr.
7. Promienie Roentgena: otrzymywanie, dyfrakcja w kryształach.
Promieniowanie temperaturowe, ciało doskonale czarne.
8. Fizyka kwantów: efekt fotoelektryczny, efekt Comptona.
9. Falowa natura materii - fale de Broglie'a. Zasada nieoznaczoności
Heisenberga.
10. Fizyka jądrowa - terminologia; rozmiar jądra, oddziaływanie nukleonnukleon.
11. Struktura ciężkich jąder atomowych, rozpad alfa, beta i gamma.
Metody detekcji cząstek jonizujących, dozymetria, radiologiczne
zagrożenie. Rozszczepienie jąder atomowych; reakcja syntezy.
12. Cząstka w jamie potencjalnej, równanie Schroedingera, przenikanie
przez barierę.
13. Sens fizyczny równania Schroedingera, gęstość stanów, oscylator.
14. Teoria swobodnych elektronów w metalu. Teoria pasmowa ciał
stałych; półprzewodniki, domieszki; zastosowanie.
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: taka sama jak wykładu
•
•
Literatura podstawowa: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka 1 i 2, PWN, 1999
•
Literatura uzupełniająca: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
•
- w zależności od systemu studiów
20
•
Course code: FZC012002
•
Course title: Physics II
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
2
1
2
30
15
30
exam
credit
Credit
4
120
1
30
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Physics I
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr hab. Andrzej
Miniewicz
•
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Dr Andrzej Albiniak
Dr Elżbieta Broniek
Dr hab. Antoni Chyla
Dr M. Klakocar - Ciepacz
Mgr W. Kołodziejczyk
Dr Włodzimierz Kusto
Dr Aleksandra Lewanowicz
Dr hab. Jan Masalski
Dr Izabela Mossakowska
Dr Jarosław Myśliwiec
Dr Krzysztof Rohleder
Mgr Katarzyna Szymborska
Mgr Elżbieta Trzop
•
Year: firs Semester: first
•
•
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and e-learning
•
Course description:
•
Lecture:
21
1. RL circuit alternating current and LRC circuit
2. LC oscillator, magnetic energy, Maxwell’s equations.
3. Mechanical waves,
4. Interference of waves standing wave, acoustic, electromagnetic
wave, light, energy transport, group velocity
5. Reflection and refraction
6. Interference of light, iffraction patter of a single and double slit,
polariztion
7. X Ray, blackbody radiation,
8. Photoelectric effect, Compton scattering,
9. de Broglie'a waves, wave paricle duality
10. Nuclear physics
11. alpha beta gamma decay
12. Schroedinger equation, barrier penetration
13. Particle in the box, quantum theory of hydrogen atom
14. Band theory of solids, semiconductors, superconductors
Number of hours
•
Classes – the contents: the same as lectures
•
•
Laboratory – the contents: the same as lectures
•
•
Basic literature: Robert Resnick and David Holliday, Fizyka t. 1 i 2, PWN, 1999
•
Additional literature: Jay Orear, Fizyka t. 1 i 2, WNT, 2004
•
Conditions of the course acceptance/credition: exam
22
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: CHC011001
•
Nazwa kursu: CHEMIA OGÓLNA
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Egzamin
3
90
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego:
prof. dr hab. inż. Piotr Drożdżewski
•
prof. dr hab. inż. Danuta Michalska-Fąk
prof. dr hab. inż. Ludwik Komorowski
prof. dr hab. inż Witold Charewicz
dr inż.Monika Zabłocka-Malicka
dr Dariusz Bieńko
dr inż.Danuta Dobrzyńska
dr inż. Andrzej T. Kowal
dr inż. Teresa Tłaczała
dr inż.Agnieszka Wojciechowska
dr inż.Rafał Wysokiński
dr Wiktor Zierkiewicz
dr inż.Ewa Ingier-Stocka
dr inż. Barbara Kozłowska-Kołodziej
dr inż.Barbara Kułakowska-Pawlak
dr inż.Iwona Rutkowska
dr inż.Jerzy Wódka
dr inż.Bożena Ziółek
•
Rok: I Semestr: I
•
23
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z podstawową terminologią i
symboliką chemiczną oraz dostarczenie im wiedzy teoretycznej i praktycznej
(umiejętności wykonywania obliczeń) niezbędnej do dalszego studiowania chemii.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna
• Krótki opis zawartości całego kursu:
Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć dotyczących budowy materii,
właściwości pierwiastków i ich związków oraz przemian chemicznych. Wykład zawiera
zagadnienia dotyczące budowy atomu i cząsteczki, chemii jądrowej, okresowości we
właściwościach pierwiastków, wiązań chemicznych oraz różnych typów reakcji chemicznych.
Omawiane są również podstawowe problemy kinetyki i równowagi chemicznej, roztwory i
stężenia oraz równowagi w roztworach elektrolitów. Towarzyszące wykładowi ćwiczenia
obejmują rozwiązywanie problemów rachunkowych związanych z następującymi tematami
wykładu: stężenia, dobieranie współczynników reakcji chemicznych i obliczenia
stechiometryczne z uwzględnieniem substancji gazowych oraz równowagi w roztworach
elektrolitów. Ćwiczenia są wspomagane elektronicznymi korepetycjami.
•
Liczba
godzin
2
1. Pojęcia podstawowe. Przedmiot chemii: zjawiska chemiczne i fizyczne,
substancje proste i złożone, pierwiastki i związki chemiczne, mieszaniny
fizyczne. Główne działy chemii: analityczna, fizyczna, nieorganiczna,
organiczna.
Atom jako najmniejsza, chemicznie niepodzielna część pierwiastka: podstawowe
składniki – jądro (protony i neutrony), elektrony. Względna masa atomowa.
Nuklid, liczba atomowa i masowa, symbol nuklidu. Izotopy – średnia masa
atomowa.
Cząsteczka jako najmniejsza część związku chemicznego: masa cząsteczkowa,
prawo stałości składu. Mol jako jednostka liczności, liczba Avogadra –
przykłady
ilustrujące
jej
wielkość.
Masa
molowa.
Symbole i wzory chemiczne. Symbole pierwiastków: pochodzenie, zasady
pisowni. Wzory związków chemicznych: empiryczne, cząsteczkowe i
strukturalne. Wzory jonów. Modele cząsteczek.
2. Roztwory i stężenia. Roztwór a mieszanina. Rozpuszczalnik, substancja
rozpuszczona, masa i gęstość roztworu. Stężenie molowe, ułamek wagowy,
ułamek molowy. Przeliczanie stężeń. Sporządzanie roztworu o zadanym
stężeniu, bilans liczności lub masy składnika rozpuszczonego.
2
3. Reakcje chemiczne. Równanie reakcji chemicznej i jego interpretacja na
poziomie cząsteczkowym i makroskopowym. Klasyfikacja reakcji chemicznych
według: schematu reakcji, rodzaju reagentów, efektu energetycznego, składu
fazowego reagentów, odwracalności reakcji, wymiany elektronów. Efekt
energetyczny reakcji. Zasady obliczeń stechiometrycznych – prawo zachowania
masy, prawo stosunków stałych.
2
4. Reakcje utleniania i redukcji. Definicja stopnia utlenienia. Reakcje
oksydacyjno-redukcyjne – utleniacz i reduktor. Metody dobierania
współczynników stechiometrycznych w reakcjach redoks. Uszeregowanie
utleniaczy (jakościowo „szereg elektrochemiczny”). Roztwarzanie metali w
kwasach – metale szlachetne i nieszlachetne.
2
24
5. Teorie budowy atomu. Miejsce i rola teorii w nauce. Wpływ wyników
doświadczalnych na rozwój teorii budowy atomu: promieniowanie katodowe i
kanalikowe - model Thompsona, doświadczenie i model atomu Rutherforda.
Teoria kwantów Plancka - model Bohra. Dwoistość natury światła (Einstein) i
materii (de Broglie)) – opis falowy elektronu.
2
6. Orbitale i liczby kwantowe. Orbital jako funkcja falowa opisująca stan
elektronu w atomie. Liczby kwantowe n, l, m, s - ich sens fizyczny i możliwe
wartości. Rozkłady gęstości elektronowej dla orbitali typu s, p i d. Zakaz
Pauliego. Energie orbitali atomowych. Struktury elektronowe atomów i jonów.
2
7. Układ okresowy pierwiastków. Powiązanie układu okresowego z kwantowym
modelem budowy atomu. Okresy i grupy pierwiastków s, p, d i f –
elektronowych. Periodyczność objętości atomowych, promieni atomowych,
energii jonizacji i powinowactwa elektronowego. Podział na metale, półmetale i
niemetale oraz wynikające stad właściwości kwasowe, amfoteryczne i zasadowe
pierwiastków oraz ich tlenków. Przewidywanie niektórych właściwości
pierwiastków na podstawie ich położenia w układzie okresowym.
2
8. Wiązania chemiczne. Elektrostatyczny charakter wiązań chemicznych. Rodzaje
wiązań: jonowe, kowalencyjne, metaliczne i międzycząsteczkowe. Zarys Teorii
Orbitali Molekularnych (LCAO) – orbitale σ i π wiążące, antywiążące, ich
względne energie i kształty (wyprowadzenie graficzne). Struktura elektronowa
cząsteczek dwuatomowych, rząd wiązania.
2
9. Wiązania chemiczne w cząsteczkach wieloatomowych. Hybrydyzacja typu sp,
sp2, sp3. Wiązania spolaryzowane, momenty dipolowe prostych cząsteczek,
udział wiązania jonowego. Skale elektroujemności Paulinga i Mullikana. Teoria
wiązań walencyjnych – wzory strukturalne (kreskowe) i elektronowe
(kropkowe). Wiązania międzycząsteczkowe, w tym wiązanie wodorowe.
2
10. Kinetyka chemiczna i kataliza. Postęp reakcji chemicznej, definicja szybkości
reakcji. Równanie kinetyczne i rząd reakcji. Wykres przebiegu energetycznego
reakcji egzo- i endotermicznej. Reakcje elementarne jedno-, dwu- i
trójcząsteczkowe.
2
11. Równowaga chemiczna. Reakcje odwracalne, pojęcie równowagi dynamicznej.
Prawo działania mas, stała równowagi i jej zależność od temperatury. Zależność
położenia stanu równowagi od stężenia, temperatury i ciśnienia (reguła przekory).
Dobór optymalnych warunków reakcji na przykładzie syntezy amoniaku.
2
12. Elektrolity, kwasy, zasady i sole. Definicja elektrolitu, stopień dysocjacji,
podział na elektrolity mocne i słabe. Reakcje jonów w roztworach.
Autodysocjacja wody, iloczyn jonowy wody, pH. Definicje kwasów i zasad
według Arrheniusa. Reakcje zobojętniania – sole. Chemiczne wskaźniki pH
roztworu.
2
13. Równowagi w roztworach elektrolitów. Równowagi w wodnych roztworach
słabych kwasów i zasad. Stałe równowagi, prawo rozcieńczeń Ostwalda.
1
25
14. Hydroliza, bufory, sole trudnorozpuszczalne. Powiązanie zjawiska hydrolizy
ze słabymi elektrolitami. Reakcja hydrolizy. Stała hydrolizy i jej wyznaczanie ze
stałej dysocjacji. Definicja roztworu buforowego. Przykłady buforów kwaśnych i
zasadowych. Zakres buforowania i pojemność buforu. Równowaga w
nasyconych roztworach soli. Iloczyn rozpuszczalności i jego związek z
rozpuszczalnością.
3
15. Chemia jądrowa. Rozmiary i trwałość jąder. Przemiany jądrowe, zapis reakcji
jądrowych. Rozpad promieniotwórczy, okres połowicznego rozpadu, szeregi
promieniotwórcze. Reakcje rozszczepienia i reakcje syntezy termojądrowej.
Powstawanie pierwiastków.
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna:
Treść ćwiczeń
1. Sposób prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Dokładność obliczeń.
2. Prawa gazowe. Równanie stanu gazu doskonałego i jego przekształcenia.
Mieszaniny gazów.
3. Obliczanie stężeń jonów i cząstek w ciałach stałych, cieczach i gazach: ułamek
masowy (wagowy), procent wagowy (masowy), ułamek molowy, procent
molowy i objętościowy, stężenie molowe, pH, pOH i pJon.
4. Sporządzanie roztworów o określonym stężeniu (kwasy, zasady, sole).
Obliczanie zawartości składników w roztworach o określonym stężeniu.
Przeliczanie stężeń wyrażonych w różnych jednostkach.
5. Rozcieńczanie i mieszanie roztworów o różnych stężeniach.
6. Reakcje chemiczne, stechiometryczny zapis przemian chemicznych, stopnie
utlenienia – reguły określania stopni utlenienia. Metody doboru współczynników
w reakcjach utleniania i redukcji.
7. Reakcje redoks. Dobór współczynników w reakcjach zapisanych jonowo i
cząsteczkowo.
8. Powtórzenie materiału i I kolokwium
9. Stechiometria. Obliczanie mas i liczności reagentów (zapis reakcji).
10. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów oraz objętości
odpowiednich roztworów.
11. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów z uwzględnieniem
wydajności reakcji.
12. Stan równowagi w układach gazowych. Układanie bilansu liczności substratów i
produktów w stanie równowagi („tabelka”). Stopień przereagowania. Stała
równowagi.
13. Dysocjacja słabych elektrolitów: stała dysocjacji elektrolitycznej, autodysocjacja
wody, stopień dysocjacji, obliczanie pH.
14. Stała dysocjacji elektrolitycznej, prawo rozcieńczeń Ostwalda. Obliczanie pH
roztworów buforowych i pH roztworów soli pochodzących od słabych kwasów
lub zasad. (typu NH4Cl, CH3COOH).
15. Powtórzenie materiału i II kolokwium
•
•
•
Lg.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
26
•
Literatura podstawowa:
M.J. Sienko, R.A. Plane, Chemia - podstawy i zastosowania, WNT Warszawa, 2002
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy Chemii, Wyd. P.Wr., Wrocław, 2001
P. Mastalerz, Elementarna Chemia Nieorganiczna, Wydaw. Chem. 1997
L. Jones, P. Atkins., Chemia ogólna, PWN, 2004
A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003
•
Literatura uzupełniająca:
J. E. Brady, J. R. Holum, Fundamentals of chemistry, Wiley & Sons, New York, 2002
Praca zbiorowa, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Wyd. PWr., 2002
System elektronicznych korepetycji (e – learning)
•
Warunki zaliczenia:
wykład - uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego
ćwiczenia – uzyskanie wymaganej liczby punktów z dwóch testów.
* - w zależności od systemu studiów
27
•
Course code: CHC011001
•
Course title: GENERAL CHEMISTRY
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Examination
completion
3
ECTS credits
90
Total Student’s
Workload
Classes
Laboratory
•
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:
Project
Seminar
•
dr Dariusz Bieńko
•
Year: I Semester: I
•
•
28
Learning the basic problems of chemistry, including chemical calculations, necessary for
further study
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional
•
Course description:
A goal of the lecture is to present the fundamental ideas regarding the structure of matter, the
properties of elements and their compounds and the chemical changes. The lecture contains
the concepts of atomic structure, periodicity of elements, nuclear chemistry, chemical
bonding, structure of molecules and different types of chemical reactions. The course also
covers the chemical kinetics and equilibrium, solutions, concentrations and equilibria in
electrolytes. Accompanying classes are devoted to chemical calculations related to particular
topics of the lecture: concentrations, balancing the chemical equations, stoichiometric
calculations including gases and equilibria in electrolytes. The classes are partially supported
by e-learning (tutorial).
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lecture:
Number of hours
Basic Concepts. Definition of chemistry. Physical and chemical
2
phenomena, classification of substances. Division of chemistry.
Theory of atom structure: main components - nucleus (protons and
neutrons) and electrons. Relative atomic mass unit. Nuclides, mass
and atomic number, nuclide symbol. Isotopes – average atomic mass.
Molecule: molecular mass, chemical law of define proportions. Mole,
Avogadro’s number, mole mass.
Chemical symbols and formulas. Element symbols. Chemical
formulae: experimental, molecular and structural. Formulae of ions.
Molecular models.
Solutions and concentrations. Solution versus mixture. Solvent,
2
dissolved substance, solution mass and density. Molar concentration
(molarity), weight fraction, weight percent, mole fraction. Conversion
among concentration units. Dilution of solutions, mixing the different
solutions.
Chemical reactions. Chemical reaction equation. Types of chemical
2
reactions: scheme of reaction, reagent types, energetic effect, phase
structure of reagents, reversibility of reactions and exchange of
electrons. Principles of stoichiometric calculations - chemical laws of
mass conservation and multiply proportions.
Oxidation – reduction reactions. Oxidation numbers. Methods of
2
balancing redox equations (in ionic and molecular reactions). Order of
oxidants (related to electrochemical order). Dissolving metals in acids
– noble metals.
Theory of atom structure. Theory in science. History of atom
2
concept: Thompson’s and Rutherford’s models. Quantum theory –
Bohr’s model of atom. Wave-particle duality of light (Einstein) and
matter (de Broglie) – the wave nature of electron.
Orbitals and quantum numbers. Orbital as a wave function.
2
Quantum numbers n, l, m, s - their physical meaning and possible
values. Electron density for s, p and d orbitals. Pauli’s exclusion
principle. Energy of atomic orbitals – electronic structures of atoms
and ions.
29
7. Periodic table of elements. Connection between periodic table and
atomic structures. Periods and groups of s, p, d and f elements.
Periodicity of atomic volumes, atomic radii and ionization energy,
electron affinity. Metals, nonmetals and semimetals. Acidic, basic and
amphoteric elements. Prediction of selected element properties from
its position in periodic table.
8. Chemical bondings. Electrostatic character of chemical bonding.
Types of chemical bonding: ionic, covalent, metallic and
intermolecular. Theory of molecular orbitals (LCAO) – orbitals: σ and
π, bonding, unbonding and antybonding, energy and shape of orbitals.
Electronic structure of two-atomic molecules, bond order.
9. Chemical bonding in polyatomic molecules. Hybridization of sp,
sp2, sp3, type, dipole moments of simple molecules, contribution of
ionic character of the bond. Electronegativity scales by Pauling and
Mullikan. Valence Bond Theory (VB) – structural and electron-dot
formulae. Intermolecular bonds, including hydrogen bond.
10. Chemical kinetics and catalysis. Progress of chemical reaction,
reaction rate, order of reaction. Reaction energy diagrams for exoand endothermic processes. Elementary reactions.
11. Chemical equilibrium. Reversible reactions. The idea of dynamic
equilibrium, equilibrium constant and its temperature dependence, Le
Chatelier’s principle. Changes of equilibrium state as a function of
temperature, pressure and concentration of reactants. Synthesis of
ammonia as an example of chemical equilibrium.
12. Electrolytes, acids, bases and salts. The definition of electrolyte,
electrolytic dissociation, dissociation degree, strong and weak
electrolytes. Dissociation of water, Kw, pH. Arrhenius definition of
acids and bases. Neutralization – salts. Chemical pH indicators
13. Equilibria in electrolytes. Equilibria in water solutions of weak acids
and bases. Dissociation constants, Ostwald's dilution law.
14. Hydrolysis, buffers and insoluble salts. Hydrolysis of salts.
Hydrolysis constant and relation to dissociation constant. Buffers,
examples of acidic and alkaline buffer solutions. Buffer pH range and
capacity. Equilibrium in saturated solutions. Solubility product and its
relation to molar solubility.
15. Nuclear chemistry. Dimensions and stabilities of atomic nuclei.
Nuclear changes and corresponding equations. Radioactive decay,
half-life, natural radioactive series. Nuclear fission and fusion. Origin
of elements.
•
2
2
2
2
2
2
1
3
2
Classes – the contents:
Calculation precision and accuracy. Ideal gas law, mixtures of gases. Ways of defining
concentrations of ions and molecules in solids, liquids and gases: weight fraction, weight
percent, mole fraction, mole and volume percent, molar concentration (molarity), pH, pOH,
and pIon. Conversion among concentration units. Dilution of solutions, mixing of solutions of
different concentrations. Chemical reactions – stoichiometric record of chemical conversions,
oxidation – reduction reactions: balancing equations methods (in ionic and molecular
reactions). Stoichiometry - calculating the amounts and masses of reagents, volumes of
reacting solutions, reactions yield. Chemical equilibrium state in gaseous systems. Balancing
the amounts of reagents in equilibrium state. Degree of the reaction, equilibrium constant.
30
Electrolyte dissociation constant, Ostwald's dilution law, pH calculations in hydrolysis and
buffers.
•
•
•
•
Basic literature:
•
Additional literature:
E – learning
•
lecture – positive grade of final examination
classes – collecting required number of points from of two tests
31
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: GFC011001
•
Nazwa kursu: Grafika inżynierska
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwium
2
60
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany):
•
Wymagania wstępne: znajomość podstawowej obsługi komputera
•
dr inż. Grażyna Kędziora, dr inż. Izabela Polowczyk
•
dr Jacek Kapłon, dr Zygmunt Ługowski, dr inż. Wanda Meissner, dr Jerzy Składzień,
dr Roman Szafran, dr Janusz Szymków
•
Rok: .....1....... Semestr:..........1..............
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Studenci po zaliczeniu kursu posiadają umiejętność
przedstawiania przedmiotów na rysunku zgodnie z zasadami rysunku technicznego,
mają wiedzę wystarczającą do czytania rysunków projektowych i znają zasady
obsługi aplikacji systemu CAD w zakresie wystarczającym do tworzenia rysunków
projektowych w programach tego systemu.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Program kursu obejmuje zasady rzutowania
aksonometrycznego i prostokątnego. Studenci poznają zasady tworzenia przekrojów
i wyznaczania linii przenikania. Poza zagadnieniami geometrii wykreślnej program
obejmuje podstawowe reguły dotyczące zapisu w rysunku inżynierskim: np.
wymiarowania, tolerancji i pasowania, rodzajów połączeń, tworzenia rysunków
złożeniowych i wykonawczych. Przez cały czas trwania kursu rysunki są
wykonywane w aplikacji systemu CAD.
32
•
Liczba godzin
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•
•
• Laboratorium - zawartość tematyczna:
Wprowadzenie do rysunku projektowego(rodzaje rysunków, formaty arkuszy, rodzaje i
grubości linii rysunkowych ,pismo). Odwzorowanie obiektów płaskich i przestrzennych w
rzutach ( rzutowanie aksonometryczne, rzutowanie prostokątne). Podstawy komputerowego
wspomagania projektowania (wstęp do obsługi aplikacji systemu CAD-przestrzeń robocza,
modus rysowania, modus edycji). Ustawienie żądanych parametrów pracy programu CAD
(zarządzanie warstwami, ustawianie atrybutów, układy współrzędnych). Przedstawianie na
rysunkach wewnętrznych zarysów przedmiotu (zasady wykonywania przekrojów, rodzaje
przekrojów). Zapis graficzny obiektów przestrzennych przenikających się. Wymiarowanie
przedmiotów na rysunkach projektowych (znaki wymiarowe, zasady wymiarowania).
Tolerancje wymiarów i pasowanie elementów konstrukcji, odchyłki kształtu, położenia oraz
chropowatość powierzchni. Rodzaje połączeń elementów konstrukcji. Zapis konstrukcji
maszyn, urządzeń (rysunki złożeniowe i wykonawcze). Wykonanie schematów instalacji
chemicznej .
• Literatura podstawowa:
1. Tadeusz Dobrzański – Rysunek Techniczny, WNT, Warszawa 1997
2. . A.Pikoń :AutoCAD 2007PL- pierwsze kroki, Helion, Gliwice 2006
3. Joanna Matelkin, Andrzej Setman, Paweł Zdrojewski – MegaCad 1.5, Helion,
Gliwice 1999
•
Warunki zaliczenia:
Zaliczenie dwóch kolokwiów i wykonanie rysunków projektowych
33
•
Course code: GFC011001
•
Course title: Engineering graphics
•
Language of the lecturer: Polish
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
2
60
•
•
Prerequisites: basic knowledge of computers
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Grażyna Kędziora, PhD,
Polowczyk Izabela, PhD
Names, first names and degrees of the team’s members: Jacek Kapłon, PhD, Zygmunt
Ługowski, PhD, Wanda Meissner, PhD, Jerzy Składzień, PhD, Roman Szafran, PhD,
Janusz Szymków, PhD
•
Year:....1........... Semester:..........I.........
•
•
Aims of the course (effects of the course): Familiarity with Computer Aided Design
of engineering objects. Working knowledge of Autodesk Mechanical Desktop and
Autodesk Inventor.
•
•
Course description: The topics of the course include the axonometric and
ortographic projections. During the course students make familiar with rules of
making sections and definition of intersection lines. Besides the descriptive
geometry, program includes fundamentals of technical drawing: dimensioning,
tolerance and fitting, types of joints, assembly and working drawings. During the
course students prepare drawings using CAD programs.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3.
4.
34
5.
6.
7.
•
•
•
Laboratory – the contents: Introduction to technical drawing (types of drawing,
drawing size, types and thickness of lines, fonts). Projection of 2D and 3D objects
(axonometric and ortographic methods). Basics of Computer Aided Design
(introduction to CAD-systems – working space, drawing modus, modus of edition).
Setting of desired parameters of CAD program (layer management, setting of
attributes, co-ordinate systems). Presentation of object’s appearance (types of
sections). Graphical representation of intersecting 3D objects. Dimensioning of
objects (dimensioning signs and notations, rules of dimensioning). Tolerance of
dimensions, fitting of elements, deviations of shape, position and surface roughness.
Types of joints. Design drawing (assembly and working drawings). Drawing of
chemical equipment.
•
Basic literature:
1. Tadeusz Dobrzański – Rysunek Techniczny, WNT, Warszawa 1997
2. A.Pikoń: AutoCAD 2007PL- pierwsze kroki, Helion, Gliwice 2006
3. Joanna Matelkin, Andrzej Setman, Paweł Zdrojewski – MegaCad 1.5, Helion,
Gliwice 1999
•
•
To get credits student has to pass two tests and finish his/her drawing projects
35
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ETP001006
•
Nazwa kursu: Elektronika i Elektrotechnika
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
3
Punkty ECTS
90
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
2
Projekt
Seminarium
30
ocena
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr inż. Stefan Giżewski
• Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego:
Andrzej Hachoł Dr inż.
Adam Krzywaźnia Dr inż.
Henryk Juniewicz Dr inż.
Janusz Ociepka Dr inż.
Zbigniew Rucki Dr inż.
Zdzisław Szczepanik Dr inż.
Magdalena Kasprowicz Dr inż.
•
Rok: .....I....... Semestr:........2...............
•
Rok: .....II...... Semestr:......3.......dla kierunku Inżynieria materiałowa
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zrozumienie działania oraz zasad stosowania
podstawowych urządzeń elektrycznych i elektronicznych takich jak: urządzenia
zasilające, maszyny elektryczne, elektroniczne przyrządy i systemy pomiarowosterujące.
•
•
Studenci poznają zasady działania, właściwości, parametry i zastosowania podstawowej
aparatury elektrycznej i elektronicznej, takiej jak: źródła napięcia i natężenia prądu,
generatory sygnałowe oraz generatory mocy, silniki elektryczne, woltomierze,
36
amperomierze, mierniki impedancji, wzmacniacze instrumentalne, oscyloskopy.
Nabywają wiedzę i umiejętności praktyczne z zakresu zasad działania i prawidłowej
eksploatacji aparatury pomiarowej. Zapoznają się z podstawowymi metodami analizy
obwodów prądu stałego i zmiennego oraz komputerową symulacją działania i
wyznaczania parametrów analogowych układów elektronicznych. Poznają podstawy
działania, opisu matematycznego i zasad wykorzystania elementów cyfrowych oraz
wykonują komputerową symulację działania cyfrowych układów logicznych. Zgłębiają
zasady działania i funkcje mikrokontrolerów we współczesnej aparaturze elektronicznej.
Badają wybrane układy elektroniczne stosowane do współpracy z czujnikami wielkości
nielektrycznych.
•
1. Podstawowe wielkości elektryczne, liniowe, nieliniowe elementy
obwodów elektrycznych. Źródła prądowe, napięciowe.
2. Sygnały. Parametry amplitudowe i czasowe. Metoda symboliczna.
Pojęcie impedancji. Podstawowe prawa elektrotechniki i ich
zastosowanie do analizy obwodów elektrycznych.
3. Pomiary napięć i prądów stałych i zmiennych. Pobór mocy przez
przyrząd pomiarowy z pola zjawiska badanego.
4. Moc czynna, bierna i pozorna, pomiary mocy i energii.
5. Transformatory, silniki elektryczne, generatory, instalacje
elektryczne, zabezpieczenia.
6. Elementy półprzewodnikowe: diody, tranzystory, tyrystory, triaki.
7. Prostowniki, stabilizatory, zasilacze impulsowe, sterowniki prądu
przemiennego.
8. Sprzężenie zwrotne, rodzaje, wzmacniacze operacyjne, generatory,
filtry, komparatory.
9. Czujniki wielkości nieelektrycznych.
10. Mostki zrównoważone i niezrównoważone, zastosowania.
11. Elementy i struktury logiczne. Przetwarzanie A/C i C/A sygnałów.
12. Mikrokontrolery, architektura, środowisko programowania.
13. Struktury mikroprocesorowych przyrządów pomiarowych, interfejsy.
14. Współczesna aparatura elektroniczna w technologii chemicznej.
15. Kolokwium zaliczeniowe.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: studenci nabywają umiejętności praktyczne z
zakresu pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych (napięcia, natężenia prądu,
mocy, częstotliwości, rezystancji itp.), badają właściwości układów zasilających prądu
stałego i zmiennego, silników, generatorów małej mocy generatorów sygnałowych,
podstawowych bloków funkcjonalnych aparatury elektronicznej wzmacniaczy,
filtrów, przetworników A/C i C/A, mikrokontrolerów.
•
Hempowicz P. i inni, Elektrotechnika i Elektronika dla nieelektryków. WNT Warszawa
1999.
37
W. Nawrocki; Rozproszone systemy pomiarowe. WKŁ Warszawa 2006.
P. Horowitz, W Hill, Sztuka Elektroniki. WKŁ Warszawa 1995.
4. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.
1. Stacewicz T., Kotlicki A., Elektronika w laboratorium naukowym. PWN Warszawa
1994.
2. Robert L. Boylestad, Introductory circuit analysis. A Bell & Howell Company,
Columbus, Toronto, London, Sydney. 1986.
•
Warunki zaliczenia: wykład – ocena z kolokwium zaliczeniowego,
laboratorium- zaliczenie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem.
38
•
Course code: ETP001006
•
Course title: Electronics and Electrotechnics
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
2
30
30
Test
Grade
assessment
2
60
3
90
Project
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Stefan Giżewski Ph.D.
•
Andrzej Hachoł Ph.D.
Adam Krzywaźnia Ph.D.
Henryk Juniewicz Ph.D.
Janusz Ociepka Ph.D.
Zbigniew Rucki Ph.D.
Zdzisław Szczepanik Ph.D.
Magdalena Kasprowicz Ph.D.
•
Year:....I., II........... Semester:........2., 3............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Understanding of operation pripciples and
rules of application of basic electric and electronic equipment, including supplying
devices, electronic measuring instrumentation and automatic control systems.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):traditional
•
Course description:
Operating principles, basic parameters and applications of electrical and electronic
instrumentation are presented to students, particularly voltage and current sources, voltmeters,
power and signal generators, DC and AC motors, impedance meters, instrumentation
amplifiers. Students get practical training in exploitation of electronic measuring equipment.
Basic methods of analysis of direct current circuits and alternate current circuits as well as
computer simulation of operation of electronic analogue circuits, analysis and parameters
estimation are presented. Basic ideas, operation principle, mathematical description and rules
39
of application of digital logic elements are given, also with computer simulation. Students
study operating principles and functions of microprocessors in modern electronic
instrumentation. Students experimentally investigate selected electronic circuits, widely used
as interface to sensors.
•
Lecture:
Number of hours
1.Basic electrical quantities. Linear and non-linear elements of electronic
2
circuits. Current and voltage sources.
2.Signals, amplitude and time parameters. Symbolic method of circuit
2
analysis. Electrical impedance.
3. Measurements of direct and alternate currents. Energy consumption by
2
measuring device from the phenomenon field.
4.Apparent power, active and reactive power. Measurement of electrical
2
power and energy.
5. Transformers, DC and AC Motors, power generators, electrical
2
installations, safety devices.
6.Semiconductor elements of electronic circuits: diodes, transistors,
2
thyristors, triacs.
7.Rectifiers, power supply circuits, linear and switching regulators.
2
8.Feedback and its application in electronics: operational amplifiers,
2
signal generators, active filters, comparators.
9.Sensors of non-electrical quantities.
2
10.Balanced and unbalanced four-arm bridges. Application.
2
11.Logic elements and circuits. Analog-to-digital and digital-to-analog
2
conversion.
12.Microcontrollers, architecture, programming tools.
2
13.Structure of microprocessor-based measuring devices.
2
14.Modern electronic equipment in chemical technology.
2
15.Test.
2
•
•
•
Laboratory – the contents: Students get practical training in measurements of
fundamental electrical quantities (voltage, current, power, frequency, resistance etc.).
Characterization and measurements of features of AC and DC supplying circuits, AC
and DC motors, signal generators are provided. Fundamental functional building
blocks of electronic instrumentation as amplifiers, filters, analog-to-digital and digitalto-analog converters, logic circuits are demonstrated. Methods of analysis and
simulation of analogue and digital circuits by the means of computer software are
included.
•
Basic literature:
Hempowicz P. i inni, Elektrotechnika i Elektronika dla nieelektryków. WNT
Warszawa 1999.
2.
W. Nawrocki; Rozproszone systemy pomiarowe. WKŁ Warszawa 2006.
3.
P. Horowitz, W Hill, Sztuka Elektroniki. WKŁ Warszawa 1995.
•
1.
40
4. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.
•
1. Stacewicz T., Kotlicki A., Elektronika w laboratorium naukowym. PWN Warszawa
1994.
3. Robert L. Boylestad, Introductory circuit analysis. A Bell & Howell Company,
Columbus, Toronto, London, Sydney. 1986.
•
Lecture –test,
Laboratory – assessment off all laboratory exercises.
41
DESCRIPTION OF THE COURSES:
•
•
Course title: Fundamentals of Physical Chemistry
•
Language of the lecture: English
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
2
30
30
Exam
Laboratory
Project
Seminar
Acceptance
7
210
•
•
Prerequisites: "Fundamentals of inorganic chemistry" and „Physics II”
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. dr hab. inż. Marek
Samoć
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Dr inż. Katarzyna
Matczyszyn, dr inż. Marcin Nyk, mgr inż. Joanna Olesiak, prof. dr hab. inż.
Marek Samoć, mgr inż. Janusz Szeremeta.
Year:......2....... Semester:.......3............ the lecture and classes assigned for
students of the following options: Chemistry; Biotechnology; Chemical
Technology; Chemical Engineering; Materials Science.
•
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): introducing
students to fundamentals of physical chemistry
•
•
Course description: The lecture contains: fundamentals of chemical
thermodynamics, description of chemical and phase equilibria, surface
phenomena, electrochemistry and elements of chemical kinetics. The topics
discussed during the lecture are illustrated with numerical examples solved at
classes.
42
•
Lecture:
1. Chemical thermodynamics. Heat and work. 1st law of thermodynamics.
Thermochemistry.
2. 2nd law of thermodynamics. Entropy, free energy and free enthalpy.
3. Chemical potential and chemical affinity. Chemical equilibrium. van't
Hoff's isobar.
4. Kinetic theory of gases. Equations of state. Real gases, fugacity.
5. Phase equilibria. Gibbs's phase rule. Phase equlibria in one-component
system (Clausius-Clapeyron equation).
6. Two-component systems. Liquid-vapour equilibrium (Raoult's and
Henry's equations). Distillation. Liquid-liquid equilibrium. Liquid-solid
equilibrium.
7. Three-component systems. Nernst's partition coefficient. Extraction.
8. Surface phenomena. Adsorption. Adsorption isotherms. Chromatography.
Surface tension.
9. Dispersed systems. Electrokinetic phenomena. Properties of colloids.
Transport phenomena: diffusion, viscous flow.
10. Electrochemistry. Electrochemical cells. Electromotive force.
electrochemical potentials. Cells as sources of energy.
11. Conductivity of electrolyte solutions. Electrolysis. Polarography.
Electrochemical methods in chemical analysis.
12. Chemical kinetics. Reaction rate. Formal kinetics: reaction order. Nonelementary reactions.
13. Temperature dependence of reaction rates. Activation energy. Theoretical
description.
14. Homogeneous and heterogeneous catalysis. Autocatalytic reactions.
Kinetics of ionic reactions. Kinetics of reactions in multiphase systems.
15. Kinetics of reactions in solids / Osmotic phenomena.
16. Contemporary problems of physical chemistry.
-
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
1
2
1st law of thermodynamics. Calculations of work, heat, and changes of internal energy and
enthalpy.
Calculating heats of chemical reactions. Hess and Kirchhoff's laws.
Entropy, free energy and free enthalpy. 2nd law of thermodynamisc applied to chemical reactions.
Chemical affinity of reaction. Chemical potential of a component.
Chemical equilibria. Equilibrium constants, temperature ans pressure dependences. van't Hoff's
isobar. Equilibria in real systems.
Phase equilibria in one-component systems. Phase diagrams. Clausius-Clapeyron equation.
Phase equilibria in multicomponent systems. Phase rule.
Two component systems: two liquids and liquid-vapour equilibria. Raoult and Henry’s laws.
Distillation. Two-component solid-liquid systems. osmotic phenomena. Three-component systems.
Gibbs's triangle.
Surface phenomena. Adsorption on solid surfaces. Surface tension. Szyszkowski and Gibbs
equations.
Ionic equilibria in solutions. Activities. Calculations of pH and of concentrations in acid-base
equilibria.
Electromotive force and electrode processes. Reactions and Nernst equations for typical halfcells. Calculating thermodynamic functions from EMF. Calculating solubility product from EMF.
43
-
-
Electrical conduction of electrolyte solutions. Determination of ion mobilities. Calculations of
electrolytic conductivity and molar conductivity of strong and weak electrolytes.
Determination of solubility product from measurements of conductivity. Determination of transfer
numbers.
Formal kinetics of elementary reactions. Determination of orders and rate constants of simple
reactions.
Kinetics of some non-elementary reactions. Stationary state approximation.
•
•
•
•
Basic literature: Peter Atkins, Julio De Paula, "Atkins' Physical Chemistry", Eighth
edition, Oxford University Press, Oxford 2006
•
Additional literature: H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry.
Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J.
Wiley, Chichester 1999
•
Conditions of the course acceptance/credition: Acceptance of classes, passed
examination
44
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy: angielski
Fundamentals of physical chemistry
Forma kursu
Wykład
Ćwiczenia
Tygodniowa
2
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
Egzamin
Zaliczenie
zaliczenia
7
Punkty ECTS
210
Liczba godzin
CNPS
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Podstawowy
•
Wymagania wstępne: Zaliczony kurs "Podstawy chemii nieorganicznej" i „Fizyka
II”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. inż. Marek Samoć
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr inż.
Katarzyna Matczyszyn, dr inż. Marcin Nyk, mgr inż. Joanna Olesiak, prof. dr
hab. inż. Marek Samoć, mgr inż. Janusz Szeremeta.
•
Rok: .....2..... Semestr:.........3............
Grupa kursów (przedmiot); Wykład i ćwiczenia przeznaczone dla studentów
kierunków Chemia; Biotechnologia; Inżynieria chemiczna; Inżynieria
materiałowa; Technologia chemiczna.
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): Obowiązkowy
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie słuchaczy z podstawami chemii
fizycznej
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): Tradycyjna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład zawiera: podstawy termodynamiki
chemicznej, elementy opisu równowag fazowych, zjawiska powierzchniowe,
elektrochemię, oraz elementy kinetyki chemicznej. Materiał wykładu jest
ilustrowany przykładami omawianymi na ćwiczeniach rachunkowych.
45
•
Liczba godzin
1. Termodynamika chemiczna. Ciepło i praca. I zasada termodynamiki.
Termochemia.
2
2. Termodynamika chemiczna. II zasada termodynamiki. Entropia, energia
swobodna i entalpia swobodna.
2
3. Termodynamika chemiczna. Potencjał chemiczny i powinowactwo
chemiczne. Równowaga chemiczna. Izobara van’t Hoffa
2
4. Kinetyczna teoria gazów. Równania stanu. Gazy rzeczywiste,
współczynnik lotności
2
5. Równowagi fazowe. Reguła faz Gibbsa. Równowaga fazowa w układzie
jednoskładnikowym (prawo Clausiusa-Clapeyrona).
2
6. Układy dwuskładnikowe. Równowaga ciecz-para (prawa Raoulta i
Henry’ego). Destylacja. Równowaga ciecz-ciecz. Równowaga ciecz-ciało
stałe.
2
7. Współczynnik podziału Nernsta. Ekstrakcja
1
8. Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja. Izotermy adsorpcji.
Chromatografia. Napięcie powierzchniowe.
2
9. Układy dyspersyjne. Zjawiska elektrokinetyczne. Właściwosci koloidów.
Zjawiska transportu: dyfuzja, lepkość.
2
10. Elektrochemia. Ogniwa elektrochemiczne. Siła elektromotoryczna.
Półogniwa. Ogniwa jako źródła energii.
2
11. Elektrochemia. Przewodność elektrolitów. Elektroliza. Polarografia.
Zastosowania analityczne metod elektrochemicznych.
2
12. Kinetyka chemiczna. Szybkość reakcji. Kinetyka formalna: rzędy reakcji.
Reakcje nieelementarne.
2
13. Zależność szybkości reakcji od temperatury. Energia aktywacji. Podstawy
teoretyczne
2
14. Kataliza homo- i heterogeniczna. Reakcje autokatalityczne. Kinetyka
reakcji jonowych. Kinetyka reakcji w układach wielofazowych.
2
15. Kinetyka reakcji w ciałach stałych / Zjawiska osmotyczne
1
16. Współczesne problemy chemii fizycznej – do wyboru wykładowcy
2
•
-
I zasada termodynamiki. Obliczanie pracy, ciepła, zmian energii wewnętrznej i entalpii.
Obliczanie ciepła reakcji. Prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.
Entropia, energia swobodna i entalpia swobodna. II zasada termodynamiki w zastosowaniu do
reakcji chemicznych. Powinowactwo chemiczne reakcji. Potencjał chemiczny składnika
Stan równowagi chemicznej. Stałe równowagi reakcji chemicznej, zależności od T i p. Izobara
van’t Hoffa. Stan równowagi w układach rzeczywistych
Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych. Wykresy fazowe układów
jednoskładnikowych. Prawo Clausiusa-Clapeyrona.
Równowagi fazowe w układach wieloskładnikowych. Reguła faz Gibbsa. Układy 2-składnikowe:
dwie ciecze i ciecz-para. Prawo Raoulta i prawo Henry’ego. Destylacja. Układy dwuskładnikowe
ciecz-ciało stałe. Zjawiska osmotyczne. Układy trójskładnikowe. Trójkąt Gibbsa
Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja na powierzchni fazy stałej. Napięcie powierzchniowe.
Równania Szyszkowskiego i Gibbsa.
Równowagi jonowe w roztworach. Aktywności. Obliczanie pH i stężeń w stanie równowagi
kwasowo-zasadowej.
46
-
Siła elektromotoryczna i procesy elektrodowe. Równania reakcji i wzory Nernsta dla typowych
półogniw. Obliczanie funkcji termodynamicznych z pomiaru SEM. Obliczanie iloczynu
rozpuszczalności z pomiaru SEM.
Przewodzenie prądu w roztworach elektrolitów. Określenie ruchliwości jonów. Obliczanie
przewodności elektrolitycznej i przewodności molowej mocnego i słabego elektrolitu.
Wyznaczenie iloczynu rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej z pomiaru przewodności.
Wyznaczenie liczb przenoszenia.
Kinetyka formalna reakcji elementarnych. Wyznaczanie rzędowości i stałych szybkości reakcji
prostych.
Kinetyka niektórych reakcji złożonych (reakcja prowadząca do stanu równowagi, reakcja
następcza, reakcje równoległe). Przybliżenie stanu stacjonarnego
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Peter Atkins, Julio De Paula, "Atkins' Physical Chemistry",
Eighth edition, Oxford University Press, Oxford 2006
•
Literatura uzupełniająca: H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical
Chemistry. Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular
Machines, J. Wiley, Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia: Zaliczone ćwiczenia, pozytywna ocena na egzaminie.
47
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii analitycznej
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
1
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
15
ZZU*
Forma
egzamin
zaliczenia
2
Punkty ECTS
Liczba godzin
60
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwia
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. zw.
•
prof. dr hab. Władysława Mulak, dr inż Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż Piotr
Jamróz, dr inż. Barbara Kułakowska-Pawlak, dr inż. Anna Leśniewicz, dr inż. Paweł
Pohl, dr inż. Bartłomiej Prusisz
•
Rok: ....II........ Semestr:......3 .................
•
Rok: ....II........ Semestr:....4..........dla kierunku Inżynieria materiałowa
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie z podstawami chemii analitycznej i
sposobem opracowania wyników analiz. Nabycie praktycznych umiejętności z zakresu
podstawowych technik laboratoryjnych stosowanych w ilościowej chemii analitycznej.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje podstawy teoretyczne i
praktyczne chemii analitycznej i metod analizy substancji
•
1.Podstawowe pojęcia i metody chemii analitycznej
2. Proces analityczny i jego etapy
3. Próbki i metody ich przygotowania do pomiaru
4. Podstawy teoretyczne analizy wagowej i miareczkowej
Liczba godzin
2
1
2
2
48
5. Analiza wagowa
6. Analiza miareczkowa
7. Metody rozdzielania składników próbek złożonych (ekstrakcja,
chromatografia)
8. Analiza śladowa i kalibracja. Analiza statystyczna wyników
2
2
2
2
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Miareczkowanie alkacymetryczne –
nastawianie miana HCl i oznaczanie NaOH. Oznaczanie zawartości Fe3+ i Ni2+
będących obok siebie w roztworze (analiza wagowa, miareczkowanie
redoksymetryczne i kompleksometryczne). Analiza chemiczna wody – oznaczanie
twardości wody, zawartości chlorków, tlenu oraz NH4+ (miareczkowanie
kompleksometryczne, strąceniowe, redoksymetryczne, oznaczenie kolorymetryczne).
•
1. D.A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej.
Przekład z ang. WN PWN, Warszawa 2006
2. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej. Wyd. 5. WNT, Warszawa
1999
3. J. Minczewski, Z. Marzenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa 2001
4. T. Lipiec, Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej,
Wyd. 7. PZWL, Warszawa 1996
•
1. R. Kocjan (red.), Chemia analityczna. Tom 1. Analiza jakościowa. Analiza
klasyczna. PZWL, Warszawa 2000
2. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Wyd. 4. Warszawa
2002
•
Warunki zaliczenia:
Laboratorium: zaliczenie wszystkich ćwiczeń i pozytywnie napisane kolokwium (≥ 50%)
Wykład: zdany egzamin pisemny (≥ 50%)
49
•
•
Course title: Fundamentals of Analytical Chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
1
2
15
30
exam
credit
2
60
2
60
Project
Seminar
•
Level of the course (basic/advanced):
basic
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Żyrnicki Wiesław, Prof.
•
Władysława Mulak, prof. dr hab.; Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż.; Piotr Jamróz,
dr inż.; Barbara Kołodziej, dr inż,; Barbara Kułakowska-Pawlak, dr inż.; Anna
Leśniewicz dr inż.; Paweł Pohl, dr inż.; Bartłomiej Prusisz, dr inż.; Bożena Ziółek, dr
inż.
•
Year:.......II........ Semester:......3, 4...............
•
Type of the course (obligatory/optional):
•
obligatory
Introduction of students into backgrounds of analytical chemistry including theory and
laboratory practice
•
•
Course description: The course includes theoretical fundamentals of analytical
chemistry and practical experience in analytical laboratory
•
Lecture:
1. Basic ideas and terms. Methods of analytical chemiastry.
2. Analytical process
3.Samples. Sampling. Sample treatment before measurement.
4.Theoretical introduction to gravimetry and titration methods.
5.Gravimetry
6.Titration methods
Number of hours
2
1
2
2
2
2
50
7. Separation of components of complex samples (extraction, 2
chromatography)
2
8.Trace analysis and calibration. Statistical treatment of data.
•
Laboratory - contents :
•
Acid - base titration (titrations by HCl and NaOH). Determination of the Fe3+ i Ni2+
contents in solution (by the use of gravimetry, redox ad complexometric titrations).
Chemical analysis of water – water hardness, concentrations of oxygen, Cl- and NH4+
(complexometric gravimetric and redox titrations, spectrophotometry)
•
Basic literature:
1. D.A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej.
Przekład z ang. WN PWN, Warszawa 2006
2. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej. Wyd. 5. WNT, Warszawa
1999
3. J. Minczewski, Z. Marzenko, Chemia analityczna t. I i II, PWN, Warszawa 2001
4. T. Lipiec, Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej,
Wyd. 7. PZWL, Warszawa 1996
•
2. R. Kocjan (red.), Chemia analityczna. Tom 1. Analiza jakościowa. Analiza
klasyczna. PZWL, Warszawa 2000
2. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Wyd. 4. Warszawa
2002
51
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii fizycznej -A
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
2
2
30
30
Egzamin
Laboratorium
Projekt
Seminarium
Zaliczenie na
stopień
7
210
•
•
Wymagania wstępne:
„Fizyka II”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. dr hab. Ludwik Komorowski
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr hab. inż.
Wojciech Bartkowiak, dr hab. Józef Lipiński, prof. PWr, prof. dr hab. inż.
Tadeusz Luty, prof. dr hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna
Palewska, prof. dr hab. inż. Juliusz Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M.
Wójcik (podani jedynie członkowie zespołu prowadzący wykład)
•
Rok: 2 Semestr: 3
Zaliczony kurs "Podstawy chemii nieorganicznej" i
Grupa kursów (przedmiot); Wykład i ćwiczenia przeznaczone dla studentów
kierunków: Biotechnologia; Inżynieria chemiczna; Inżynieria materiałowa;
Technologia chemiczna.
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia):
fizycznej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład zawiera: podstawy termodynamiki
chemicznej, elementy opisu równowag fazowych, zjawiska powierzchniowe,
elektrochemię, oraz elementy kinetyki chemicznej. Materiał wykładu jest
ilustrowany przykładami omawianymi na ćwiczeniach rachunkowych.
•
Zaznajomienie słuchaczy z podstawami chemii
52
Liczba godzin
1. Termodynamika chemiczna. Ciepło i praca. I zasada termodynamiki.
Termochemia.
2
2. Termodynamika chemiczna. II zasada termodynamiki. Entropia, energia
swobodna i entalpia swobodna.
2
3. Termodynamika chemiczna. Potencjał chemiczny i powinowactwo
chemiczne. Równowaga chemiczna. Izobara van’t Hoffa
2
4. Kinetyczna teoria gazów. Równania stanu. Gazy rzeczywiste,
współczynnik lotności
2
5. Równowagi fazowe. Reguła faz Gibbsa. Równowaga fazowa w układzie
jednoskładnikowym (prawo Clausiusa-Clapeyrona).
2
6. Układy dwuskładnikowe. Równowaga ciecz-para (prawa Raoulta i
Henry’ego). Destylacja. Równowaga ciecz-ciecz. Równowaga ciecz-ciało
stałe.
2
7. Współczynnik podziału Nernsta. Ekstrakcja
1
8. Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja. Izotermy adsorpcji.
Chromatografia. Napięcie powierzchniowe.
2
9. Układy dyspersyjne. Zjawiska elektrokinetyczne. Właściwosci koloidów.
Zjawiska transportu: dyfuzja, lepkość.
2
10. Elektrochemia. Ogniwa elektrochemiczne. Siła elektromotoryczna.
Półogniwa. Ogniwa jako źródła energii.
2
11. Elektrochemia. Przewodność elektrolitów. Elektroliza. Polarografia.
Zastosowania analityczne metod elektrochemicznych.
2
12. Kinetyka chemiczna. Szybkość reakcji. Kinetyka formalna: rzędy reakcji.
Reakcje nieelementarne.
2
13. Zależność szybkości reakcji od temperatury. Energia aktywacji. Podstawy
teoretyczne
2
14. Kataliza homo- i heterogeniczna. Reakcje autokatalityczne. Kinetyka
reakcji jonowych. Kinetyka reakcji w układach wielofazowych.
2
15. Kinetyka reakcji w ciałach stałych / Zjawiska osmotyczne
1
16. Współczesne problemy chemii fizycznej – do wyboru wykładowcy
2
•
-
I zasada termodynamiki. Obliczanie pracy, ciepła, zmian energii wewnętrznej i entalpii.
Obliczanie ciepła reakcji. Prawo Hessa i prawo Kirchhoffa.
Entropia, energia swobodna i entalpia swobodna. II zasada termodynamiki w zastosowaniu do
reakcji chemicznych. Powinowactwo chemiczne reakcji. Potencjał chemiczny składnika
Stan równowagi chemicznej. Stałe równowagi reakcji chemicznej, zależności od T i p. Izobara
van’t Hoffa. Stan równowagi w układach rzeczywistych
Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych. Wykresy fazowe układów
jednoskładnikowych. Prawo Clausiusa-Clapeyrona.
Równowagi fazowe w układach wieloskładnikowych. Reguła faz Gibbsa. Układy 2-składnikowe:
dwie ciecze i ciecz-para. Prawo Raoulta i prawo Henry’ego. Destylacja. Układy dwuskładnikowe
ciecz-ciało stałe. Zjawiska osmotyczne. Układy trójskładnikowe. Trójkąt Gibbsa
Zjawiska powierzchniowe. Adsorpcja na powierzchni fazy stałej. Napięcie powierzchniowe.
Równania Szyszkowskiego i Gibbsa.
Równowagi jonowe w roztworach. Aktywności. Obliczanie pH i stężeń w stanie równowagi
kwasowo-zasadowej.
Siła elektromotoryczna i procesy elektrodowe. Równania reakcji i wzory Nernsta dla typowych
półogniw. Obliczanie funkcji termodynamicznych z pomiaru SEM. Obliczanie iloczynu
rozpuszczalności z pomiaru SEM.
53
-
Przewodzenie prądu w roztworach elektrolitów. Określenie ruchliwości jonów. Obliczanie
przewodności elektrolitycznej i przewodności molowej mocnego i słabego elektrolitu.
Wyznaczenie iloczynu rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej z pomiaru przewodności.
Wyznaczenie liczb przenoszenia.
Kinetyka formalna reakcji elementarnych. Wyznaczanie rzędowości i stałych szybkości reakcji
prostych.
Kinetyka niektórych reakcji złożonych (reakcja prowadząca do stanu równowagi, reakcja
następcza, reakcje równoległe). Przybliżenie stanu stacjonarnego
•
•
•
•
1. K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, wyd. V, PWN Warszawa 2005
•
1. P.W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001
2. H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry. Understanding
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley, Chichester
1999
•
Warunki zaliczenia:
Zaliczone ćwiczenia, pozytywna ocena na egzaminie.
54
•
Course code: : CHC013001
•
Course title: Fundamentals of physical chemistry -A
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
2
30
30
Exam
Laboratory
Project
Seminar
Acceptance
7
210
•
•
Prerequisites: "Fundamentals of inorganic chemistry" and „Physics II”
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. dr hab. Ludwik.
Komorowski
•
Names, first names and degrees of the team members: dr hab. inż. Wojciech
Bartkowiak, dr hab. Józef Lipiński, prof. PWr, prof. dr hab. inż. Tadeusz Luty,
prof. dr hab. inż. Szczepan Roszak, dr hab. inż. Krystyna Palewska, prof. dr hab.
inż. Juliusz Sworakowski, dr hab. inż. Grażyna M. Wójcik (only lecturers have
been listed)
•
Year:....2......... Semester:........3...........
•
Subject; the lecture and classes assigned for students of the following options:
Biotechnology; Chemical Technology; Chemical Engineering; Materials Science.
•
•
Aims of the course (effects of the course): introducing students to fundamentals of
physical chemistry
•
•
Course description: The lecture contains: fundamentals of chemical
thermodynamics, description of chemical and phase equilibria, surface
phenomena, electrochemistry and elements of chemical kinetics. The topics
discussed during the lecture are illustrated with numerical examples solved at
classes.
55
•
Lecture:
1. Chemical thermodynamics. Heat and work. 1st law of
thermodynamics. Thermochemistry.
2. 2nd law of thermodynamics. Entropy, free energy and free enthalpy.
3. Chemical potential and chemical affinity. Chemical equilibrium. van't
Hoff's isobar.
4. Kinetic theory of gases. Equations of state. Real gases, fugacity.
5. Phase equilibria. Gibbs's phase rule. Phase equlibria in onecomponent system (Clausius-Clapeyron equation).
6. Two-component systems. Liquid-vapour equilibrium (Raoult's and
Henry's equations). Distillation. Liquid-liquid equilibrium. Liquidsolid equilibrium.
7. Three-component systems. Nernst's partition coefficient. Extraction.
8. Surface phenomena. Adsorption. Adsorption isotherms.
Chromatography. Surface tension.
9. Dispersed systems. Electrokinetic phenomena. Properties of colloids.
Transport phenomena: diffusion, viscous flow.
10. Electrochemistry. Electrochemical cells. Electromotive force.
electrochemical potentials. Cells as sources of energy.
11. Conductivity of electrolyte solutions. Electrolysis. Polarography.
Electrochemical methods in chemical analysis.
12. Chemical kinetics. Reaction rate. Formal kinetics: reaction order.
Non-elementary reactions.
13. Temperature dependence of reaction rates. Activation energy.
Theoretical description.
14. Homogeneous and heterogeneous catalysis. Autocatalytic reactions.
Kinetics of ionic reactions. Kinetics of reactions in multiphase
systems.
15. Kinetics of reactions in solids / Osmotic phenomena.
16. Contemporary problems of physical chemistry.
•
-
Number of hours
2
2
2
2
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
1
2
1st law of thermodynamics. Calculations of work, heat, and changes of internal energy and
enthalpy.
Calculating heats of chemical reactions. Hess and Kirchhoff's laws.
Entropy, free energy and free enthalpy. 2nd law of thermodynamisc applied to chemical reactions.
Chemical affinity of reaction. Chemical potential of a component.
Chemical equilibria. Equilibrium constants, temperature ans pressure dependences. van't Hoff's
isobar. Equilibria in real systems.
Phase equilibria in one-component systems. Phase diagrams. Clausius-Clapeyron equation.
Phase equilibria in multicomponent systems. Phase rule.
Two component systems: two liquids and liquid-vapour equilibria. Raoult and Henry’s laws.
Distillation. Two-component solid-liquid systems. osmotic phenomena. Three-component systems.
Gibbs's triangle.
Surface phenomena. Adsorption on solid surfaces. Surface tension. Szyszkowski and Gibbs
equations.
Ionic equilibria in solutions. Activities. Calculations of pH and of concentrations in acid-base
equilibria.
Electromotive force and electrode processes. Reactions and Nernst equations for typical halfcells. Calculating thermodynamic functions from EMF. Calculating solubility product from EMF.
56
-
-
Electrical conduction of electrolyte solutions. Determination of ion mobilities. Calculations of
electrolytic conductivity and molar conductivity of strong and weak electrolytes.
Determination of solubility product from measurements of conductivity. Determination of transfer
numbers.
Formal kinetics of elementary reactions. Determination of orders and rate constants of simple
reactions.
Kinetics of some non-elementary reactions. Stationary state approximation.
•
•
•
•
Basic literature:
2. K. Pigoń and Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, wyd. V, PWN Warszawa 2005
•
4. H. Kuhn and H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry. Understanding
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley, Chichester
1999
•
Acceptance of classes, passed examination
57
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Podstawy chemii nieorganicznej
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
2
30
30
egzamin
wykonanie i
zaliczenie
ćwiczeń
2
60
3
90
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: wykład z chemii ogólnej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Władysław Walkowiak prof. dr hab.
•
Wiesław Apostolukprof. dr hab. inż., Dariusz Bieńko dr, Tomasz Chmielewski dr,
Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Lucjusz Duda dr, Maria Golonka prof. dr hab.,
Andrzej T. Kowal dr, Maria Kucharska–Zoń dr, Iwona Rutkowska dr, Ewa
Matczak-Jon dr, Leszek Rycerz dr hab., Veneta Videnova-Adrabińska dr hab.,
Agnieszka Wojciechowska dr, Jerzy Wódka dr, Monika Zabłocka – Malicka dr,
•
Rok: I Semestr: 2
•
•
Celem kursu jest zapoznanie studentów wszystkich kierunków Wydziału
Chemicznego z podstawami chemii nieorganicznej. Kurs składa się z wykładu (2
godz) i ćwiczeń laboratoryjnych (2 godz.)
•
•
Kurs Podstawy Chemii Nieorganicznej przeznaczony jest dla studentów Wydziału
Chemicznego, którzy poznali chemię ogólną i ramach wykładu poznają elementy
elektrochemii, równowagami w roztworach wodnych i niewodnych, symetrią
cząsteczek chemicznych, budową krystaliczną ciała stałego, teoria pasmową ciała
58
stałego i związki kompleksowe. Dokonany zostanie również przegląd podstawowych
klas związków nieorganicznych pierwiastków s, p, d oraz f elektronowych oraz
omówione zostaną metody otrzymywania metali i ich roztwarzania w kwasach, zasadach i
wodzie.
•
Liczba godzin
1. Elementy elektrochemii: ogniwo elektrochemiczne, równanie Ernsta, ogniwa
2
użyteczne w tym paliwowe, elektroliza - produkty elektrolizy, prawa elektrolizy.
2. Równowagi w roztworach wodnych elektrolitów - dysocjacja kwasów
3
wieloprotonowych, dysocjacja słabych elektrolitów w obecności mocnych
elektrolitów. Definicje kwasów i zasad według Bronsteda i Lawry’ego, oraz
Lewis> teoria miękkich i twardych kwasów oraz zasad. Reguła faz Gibbsa,
wykres fazowy wody, wybrane właściwości roztworów wodnych: osmoza,
dyfuzja, efekty krio- i ebulioskopowe.
2
3. Równowagi w roztworach niewodnych elektrolitów - autodysocjacja
nieorganicznych rozpuszczalników niewodnych (ciekły NH3 i SO2) oraz
kwasy i zasady w tych rozpuszczalnikach. Super kwasy, ciecze
superkrytyczne, stopione sole.
4. Symetria cząsteczek - pojęcie symetrii, elementy i operacje symetrii
2
punktowej, symetria cząsteczek typu: BF3, CCl4, H2O, NH3, SF6 .
5. Budowa ciała stałego - ciała izotropowe i anizotropowe, ciekłe kryształy,
symetria kryształów, sieć przestrzenna, komórki elementarne, sieci metaliczne
A1, A2 i A3, sieci jonowe (NaCl, CsCl, CaF2, α-ZnS), sieci kowalencyjne
(diament), sieci molekularne (CO2), inne sieci (K2PtCl6, CaCO3), zestawienie
typów sieci, izomorfizm i polimorfizm, defekty sieci krystalicznej - defekty
Schottky'ego, Frenkla, centra barwne, dyslokacje, badania struktury kryształów –
rentgenografia: równanie Braggów, metoda obracanego kryształu i metoda
proszkowa.
6. Teoria pasmowa ciała stałego - pasma energetyczne, metale, półprzewodniki i
izolatory, półprzewodniki samoistne oraz domieszkowe typu n i p.
7. Związki kompleksowe - pojęcia podstawowe, nazewnictwo związków
kompleksowych, izomeria związków kompleksowych, równowagi w
roztworach wodnych związków kompleksowych, teoria pola krystalicznego w
chemii koordynacyjnej, wybrane typy związków kompleksowych: karbonylki
metali przejściowych, kompleksy cyjankowe i nitrozylowe, klastery, kompleksy
metali przejściowych z węglowodorami (ferrocen).
7. Przegląd podstawowych klas związków nieorganicznych pierwiastków s, p, d
oraz f elektronowych: wodorki, tlenki i nadtlenki, kwasy, sole, wodorotlenki,
azotki, węgliki, borki – stopnie utlenienia, nazwy, wzory, właściwości kwasowozasadowe.
8. Metale: metody otrzymywania metali (piro- i hydrometalurgia), roztwarzanie
metali w kwasach, zasadach i w wodzie, stopy i materiały kompozytowe.
7
2
6
4
2
59
•
•
•
- Podstawowe czynności laboratoryjne. Wytrącanie osadów. Sączenie i wirowanie.
Roztwarzanie osadów.
- Podstawowe czynności laboratoryjne – strącanie osadów, oddzielanie osadów od
roztworów, sporządzanie roztworów o określonym stężeniu.
- Reakcje chemiczne – reakcje syntezy, rozkładu, efekt cieplny reakcji, wpływ pH na
przebieg reakcji utleniania i redukcji, charakterystyka porównawcza utleniających
właściwości fluorowców, roztwarzanie metali w kwasach, szereg elektrochemiczny
metali.
- Kinetyka reakcji – wpływ temperatury, stężenia i powierzchni reagentów,
katalizatora na szybkość reakcji; biokatalizatory, wyznaczanie stałej szybkości reakcji.
- Równowaga chemiczna w roztworach elektrolitów – określanie odczynu
roztworów kwasów, zasad i soli, wskaźniki stosowane w laboratorium chemicznym,
wpływ wspólnego jonu na stopień dysocjacji elektrolitu, hydroliza, wpływ
temperatury na hydrolizę, roztwory buforowe.
- Substancje trudno rozpuszczalne – czynniki wpływające na rozpuszczalność
osadów, kolejność wytrącania osadów, wytrącanie osadów w roztworach buforowych.
•
1.
A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003.
2.
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa,
2003.
3.
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna – podstawy, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
4.
Podstawy chemii. Ćwiczenia laboratoryjne, Praca zbiorowa pod red. K.
Skudlarskiego, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992.
1. P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne, Wrocław, 1997.
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, Wyd. Pol. Wrocławskiej, Wrocław, 2001.
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek,
W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
•
Warunki zaliczenia:
o
wykład – egzamin pisemny – uzyskanie minimum 50 % maksymalnej liczby
punktów,
o laboratorium – wykonanie i zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych.
60
•
•
Course title: Fundamentals of inorganic chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Written
completion
exam
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Classes
3
90
Laboratory
2
Project
Seminar
30
Passing of all
excercises and
tests
2
60
•
•
Prerequisites: General chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Władysław Walkowiak prof.
•
Dariusz Bieńko dr, Tomasz Chmielewski dr, Piotr Drożdżewski prof. , Lucjusz Duda
dr, Maria Cieślak-Golonka prof. , Monika Grotowska dr, Andrzej T. Kowal dr,
Maria Kucharska–Zoń dr, Iwona Lisek-Rutkowska dr, Ewa Matczak – Jon dr,
Leszek Rycerz dr hab., Veneta Videnova-Adrabińska dr hab., Agnieszka
Wojciechowska dr, Jerzy Wódka dr, Monika Zabłocka – Malicka dr,. Bożena
Ziółek dr.
•
Year: 1 Semester: I
•
•
Learning the basic problems of inorganic chemistry, including lecture and laboratory.
The lecture is continuation of general chemistry lecture.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional and partly e-learning
•
Course description:
A goal of the lecture is to present the fundamentals of inorganic chemistry. The
lecture contains electrochemistry, chemical equilibrium of electrolytes in aqueous and
non-aqueous solutions, symmetry of chemical molecules, and band theory of solid state.
The course also covers the structure of crystalline solids, review of basic classes of
inorganic compounds for s-, p-, d-, and f-electron elements (hydrides, oxides, acids, bases,
and salts), and methods of metals extraction. Accompanying laboratory covers the
elementary laboratory operations, basic chemical reactions, kinetics of reactions,
61
chemical equilibrium of electrolytes in aqueous solutions, and sparingly soluble
substances.
•
Lecture:
Number of hours
1. Fundamentals of electrochemistry – electrochemical cells, scheme of
2
electrochemical cell, cell potential, half-cell potential, electrochemical
order of metals. Corrosion of iron. Electrolysis – processes of oxidation
and reduction on electrodes, examples of electrolysis.
2. Aqueous solutions – electrolytes, solubility, dissociation, acids
3
according to Bronstead and Lawry’s, Lewis as well as soft and hard acids
and bases theory. Aqueous solutions – solvatation (hydrolysis), buffers,
solubility product, ionic strength, chemical activity, phases Gibbs rule,
plot of water phase, chosen properties of aqueous solutions: osmosis,
diffusion, ebullioscopy and cryoscopy effects.
2
3. Chemical equilibrium for electrolytes in non-aqueous solutions –
auto-dissociation of inorganic non-aqueous solvents (liquid NH3 and SO2)
and acids and bases in these solvents. Super acids, supercritical fluids,
and molten salts.
4. Symmetry of chemical molecules – ideas of symmetry, elements and
2
operations of point symmetry, symmetry of molecules such as BF3, CCl4,
H2O, NH3, and SF6.
5. Crystalline solids – anisotropic and isotropic substances, liquid crystals,
crystal lattices, units cells, metallic lattices of A1, A2 and A3 type, ionic
7
lattices of NaCl, CsCl, CaF2, α-ZnS type, covalent lattice of diamond type,
molecular lattice (CO2), other lattices (K2PtCl6, CaCO3), isomerism and
polymerism, defects of crystalline pattern - Schottky's and Frenkl’s defects,
color centers, investigations of crystal structures, rentgenography - Bragg’s
equation.
6. Band theory of solid state - energetic bands, metals, semiconductors,
and isolators, semiconductors of n and p type.
7. Coordination compounds – Fundamentals of coordination compounds,
nomenclature, isomers of coordination compounds, bonding in complexes,
equilibrium in aqueous solutions of coordination compounds, chosen types
of complexes: carbonyls of transition metals, cyanides and nitrosyls, clasters,
complexes with hydrocarbons (ferrocene).
8. Review of basic classes of inorganic compounds for s-, p-, d-, and felectron elements: hydrides, oxides, acids, bases, salts, nitrides, carbides,
and borides – oxidation states, names, chemical formulas, acidic-basic
properties.
8. Metals - methods of metals receiving (pyro- and hydrometallurgy),
dissolving of metals in acids, bases and water. Alloys and composite
materials.
2
6
4
2
• Classes – the contents:
62
• Seminars – the contents:
• Laboratory – the contents:
o Elementary laboratory operations – precipitation, separation of precipitate from
an aqueous solution, preparation of standard solutions.
o Chemical reactions – synthesis, decomposition, heat effect of reactions, effect of
pH on oxidation-reduction reactions, comparative characteristic of redox
properties of halogens, dissolving of metals in acids, electrochemical series of
metals.
o Kinetics of reactions – effect of concentration, temperature, surface and catalyst
on reaction rates, biological catalysts, determination of rate constant.
o Chemical equilibrium in electrolyte solutions – determination of pH in aqueous
solutions of acids, bases and salts, acid –base indicators used in chemical
laboratory, effect of common ion on acid dissociation degree, hydrolysis, effect
of temperature on hydrolysis, buffer solutions.
o Sparingly soluble substances – effect of chemical conditions on the solubility of
salts, fractional precipitation, precipitation in buffered solutions.
• Project – the contents:
• Basic literature:
1. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa, 2003.
2. P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa,
2003.
3. F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna – podstawy, Wyd. Naukowe
PWN, Warszawa, 1995.
4. Podstawy chemii. Ćwiczenia laboratoryjne, Praca zbiorowa pod red. K. Skudlarskiego,
Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992.
• Additional literature:
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne, Wrocław, 1997.
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek,
W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2002
• Conditions of the course acceptance/credition:
Lecture: minimum 50 % of points from the written exam.
Laboratory: passing of all exercises and minimum 50 % of points from all tests.
63
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy chemii organicznej
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Laboratorium
2
30
30
Egzamin
Zaliczenie
4
120
2
60
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: zaliczony kurs „Chemia ogólna”
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Dr hab. Paweł Kafarski oraz Prof.
Dr hab. Jacek Skarżewski
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr A.
Mucha, Dr R. Siedlecka i inni
•
Rok: II Semestr: III
•
•
Po zaliczeniu kursu student powinien rozumieć podstawowe zależności pomiędzy budową
związków organicznych i ich właściwościami, tak fizycznymi, jak i chemicznymi, a nawet
w pewnym stopniu biologicznymi. Zajęcia laboratoryjne uzupełnią umiejętności studenta
o technikę prowadzenia prac laboratoryjnych (prowadzenie reakcji organicznej,
izolowanie i oczyszczanie produktu, pomiar temperatury topnienia, wrzenia,
współczynnika załamania światła itp.).
•
•
Kurs poświęcony jest omówieniu struktury, właściwości i reaktywności podstawowych
grup związków organicznych oraz podstawowych technik eksperymentalnych. Ćwiczenia
laboratoryjne stanowią praktyczną ilustrację oraz rozwinięcie treści programowych
wykładu.
64
•
1. Struktura związków organicznych: typy wiązań, hybrydyzacja, izomeria,
konfiguracja i konformacja.
2. Metody badania struktury związków: spektroskopia IR, NMR, MS.
3. Węglowodory nasycone (alkany i cykloalkany). Reakcje rodnikowe.
4. Węglowodory nienasycone (alkeny, dieny, alkiny). Reakcje addycji
elektrofilowej. Regio- i stereoselektywność.
5. Węglowodory aromatyczne. Reakcje substytucji elektrofilowej i
nukleofilowej. Kontrola kinetyczna i termodynamiczna reakcji.
6. Fluorowcowe pochodne węglowodorów. Reakcje substytucji
nukleofilowej i eliminacji. Stereospecyficzność.
7. Pochodne tlenowe: alkohole i fenole. Organiczne kwasy i zasady.
8. Pochodne tlenowe: aldehydy i ketony. Reakcje addycji nukleofilowej do
grupy karbonylowej. Enolizacja.
9. Kwasy karboksylowe i ich pochodne. Reakcje substytucji na acylowym
atomie węgla.
10. Azotowe pochodne węglowodorów: nitrozwiązki i aminy.
11. Pochodne siarki i związki heterocykliczne.
12. Produkty naturalne: lipidy, aminokwasy, peptydy, kwasy nukleinowe,
cukry.
13. Reakcje oligo- i polimeryzacji. Polimery naturalne i sztuczne.
14. Biologiczna aktywność związków organicznych. Leki.
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
• Laboratorium - zawartość tematyczna:
1. Bezpieczeństwo pracy w laboratorium: substancje szkodliwe, palne, itp.
2. Podstawowa aparatura laboratoryjna (szklana i metalowa) i operacje ogrzewania oraz
chłodzenia.
3. Operacje jednostkowe: krystalizacja, destylacja (prosta, frakcjonowana, z parą
wodną).
4. Oznaczanie podstawowych stałych fizycznych: temperatura wrzenia, temperatura
topnienia, współczynnik załamania.
5. Chromatografia cienkowarstwowa.
6. Analiza jakościowa substancji organicznej (identyfikacja): rozpuszczalność, próby
chemiczne, widmo IR, 1H NMR, stałe fizyczne.
Praktycznemu zapoznaniu studentów z tymi zagadnieniami służyć będzie indywidualne
wykonanie przez nich 4 preparatów oraz 1 analizy.
•
•
Wykład:
1. P. Mastalerz, Chemia organiczna, PWN, Warszawa, 1986.
2. A. Zwierzak, Zwięzły kurs chemii organicznej, tom I i II, Wydawnictwo Politechniki
Łódzkiej, Łódź, 2000, 2002.
Laboratorium:
65
1. L. Achremowicz, M. Soroka, Chemia organiczna. Laboratorium, Skrypt Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław, 1980. Wersja elektroniczna: e-książki, www.bg.pwr.wroc.pl
2. A. I. Vogel, Preparatyka organiczna, WNT, Warszawa, 2006.
•
1. D. Buza, W. Sas, P. Szczeciński, Chemia organiczna. Kurs podstawowy, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2006.
2. J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1-5, PWN, Warszawa 2005.
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: egzamin (rozwiązywanie zadań i problemów analogicznych do ogłoszonych w
Internecie i rozwiązywanych na ćwiczeniach Chemia organiczna)
Laboratorium: poprawne wykonanie 5 zadań (4 preparatów i 1 analizy)
66
•
•
Course title: Principles of organic chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Exam
completion
4
ECTS credits
Total
Student’s 120
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Crediting
(mark
acceptance)
2
60
•
•
Prerequisites: completion of the “General chemistry” course
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Prof. Dr. hab. Paweł Kafarski
and Prof. Dr. hab. Jacek Skarżewski
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Dr. A. Mucha, Dr. R.
Siedlecka and others
•
Year: II Semester: III
•
•
After completion of the course students should understand basic relations between the
structure of organic compounds and their physical, chemical, and to some extent
biological properties. The practical laboratory course gives supplementary skills to
theoretical knowledge of students (laboratory techniques, preparation of experiments,
isolation and purification of obtained products, measurement of physical properties of
compounds).
•
•
Course description:
The course is dedicated to main aspects of the structure, properties and reactivity of basic
groups of organic compounds and fundamental experimental techniques. The laboratory
course represents further practical illustration of the lecture program.
67
•
Lecture:
1. The structure of organic compounds: bonding types, hybridization,
isomerism, configuration and conformation.
2. Methods for structure determination of organic compounds: IR
spectroscopy, NMR and MS.
3. Alkanes and cycloalkanes. Radical reactions.
4. Alkenes, dienes and alkynes. Electrophilic addition. Regio- and
stereoselectivity.
5. Aromatic compounds. Electrophilic and nucleophilic substitution.
Kinetic and thermodynamic reaction control.
6. Alkyl halides. Nucleophilic substitution and elimination.
Stereospecificity.
7. Oxygen derivatives: alcohols and phenols. Organic acid and bases.
8. Carbonyl compounds: aldehydes and ketones. Nucleophilic addition to
the carbonyl group. Enolization.
9. Carboxylic acids and their derivatives. Substitution on carboxyl carbon
atom.
10. Nitrogen derivatives: amines and nitro compounds.
11. Sulfur derivatives and heterocyclic compounds.
12. Natural products: lipids, amino acids, peptides, nucleic acids,
saccharides.
13. Oligo- and polymerization. Natural and synthetic polymers.
14. Biological activity of organic compounds. Drugs.
•
•
•
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. Safety working roles in the laboratory: harmful compounds, combustible compounds
and others.
2. Basic equipment in laboratory (glassware and hardware), operations like heating and
cooling.
3. Basic techniques: crystallization, distillation (simple, fractional, steam).
4. Measurement of basic physical properties: boiling point, melting point, refractive
index).
5. Thin layer chromatography.
6. Qualitative analysis of organic compounds (identification); solubility, physical
properties, chemical tests, spectral analysis.
Practical experience will be achieved by individual preparation of 4 compounds and 1
analysis (identification).
•
•
Basic literature:
Lecture:
1. P. Mastalerz, Chemia organiczna, PWN, Warszawa, 1986.
2. A. Zwierzak, Zwięzły kurs chemii organicznej, tom I i II, Wydawnictwo Politechniki
Łódzkiej, Łódź, 2000, 2002.
Laboratory:
68
1. L. Achremowicz, M. Soroka, Chemia organiczna. Laboratorium, Skrypt Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław, 1980. Wersja elektroniczna: e-książki, www.bg.pwr.wroc.pl
2. A. I. Vogel, Preparatyka organiczna, WNT, Warszawa, 2006.
•
1 D. Buza, W. Sas, P. Szczeciński, Chemia organiczna. Kurs podstawowy, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2006.
2 J. McMurry, Chemia organiczna, tom 1-5, PWN, Warszawa 2005.
•
Lecture: exam (solving of problems analogous to those practiced during the Organic
chemistry course)
Laboratory: successful execution of 5 tasks (4 obtained products and 1 analysis)
69
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ICC013003
•
Nazwa kursu:
•
Podstawy inżynierii chemicznej
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
3
Punkty ECTS
Liczba godzin 90
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Projekt
Seminarium
1. Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż.
2. Andrzej Noworyta, prof. dr hab. inż.
•
zespół
•
Rok: ....2 Semestr:.........3 dla chemii, inżynierii chemicznej i procesowej, technologii
chemicznej
•
Rok: ...3
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność formułowania i rozwiązywania
podstawowych problemów technologiczno-inżynierskich, zasady realizowania
procesów jednostkowych
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Zjawiska transportu pędu, ciepła i masy.
Elementy hydrodynamiki. Procesy jednostkowe i aparatura do ich realizacji.
Semestr:........5 dla inżynierii materiałowej
70
•
1. Zasady bilansowania strumieni i aparatów. Prawa zachowania
2. Prawo Bernoulliego i jego zastosowania
3. Opory przepływu w aparaturze
4. Pompy, charakterystyka, dobór
5. Transport gazów, transport ciał stałych
6. Sedymentacja, odstojniki
7. Filtracja, filtry
8. Odpylanie gazów
9. Mieszanie i mieszalniki
10. Przewodzenie ciepłą, wnikanie ciepła
11. Przenikanie ciepłą, wymienniki ciepła
12. Wnikanie masy, kinetyka, modele
13. Procesy wielostopniowe
14. Procesy dyfuzyjne, aparatura
15. Reaktory chemiczne
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Projekt - zawartość tematyczna:
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
R. Koch, A. Noworyta: Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej, WNT, 1995
T. Hobler: Ruch ciepła i wymienniki, WNT 1971
Z. Kembłowski,…: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
1985
A. Senacki, L. Gradoń: Podstawowe procesy przemysłu chemicznego, WNT 1985
•
Warunki zaliczenia: egzamin z treści objętych programem wykładu dla kierunku
biotechnologia, kolokwium dla pozostałych kierunków
71
•
Course code: ICC013003
•
Course title: Chemical Engineering Fundamentals
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
colloquy
3
90
•
Level of the course (basic/advanced): advanced
•
Prerequisites:
•
•
Andrzej Matynia, Prof. Dr. hab. Eng.
•
Andrzej Noworyta, Prof. Dr. hab. Eng.
•
•
Year:.......2........
technology,
•
Year:.........3...... Semester:.... 5 for material engineering
•
•
Aims of the course (effects of the course): Know-how definition and solution
fundamental engineering problems, methods of unit operation realization
•
•
Course description: Momentum, heat and mass transport phenomena. Hydrodynamics.
Unit operation and equipment for their realization.
•
Lecture:
Semester:.... 3 for chemistry, chemical engineering and chemical
1. Balance principies of streams and apparatus. Laws of conservation
2. Bernoullie’s law and its applications
3. Flow resistance
4. Pumps – characteristics and applications
5. Transport of gases and solids
6. Sedimentation, settlers
Number of hours
2
2
2
2
2
2
72
7. Filtration, equipment
8. Dust removal
9. Mixing, mixers
10. Heat conduction and convection
11. Total heat transfer coefficient. Heat exchangers
12. Mass transport, kinetics, models
13. Multisteps processes
14. Diffusional processes
15. Chemical reactors
•
•
•
Laboratory – the contents: Project – the contents:
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
T. Hobler: Ruch ciepła i wymienniki, WNT 1971
•
Z. Kembłowski, ….: Podstawy teoretyczne inżynierii chemicznej i procesowej , WNT
1985
A. Senacki, L. Gradoń: Podstawowe procesy przemysłu chemicznego, WNT 1985
•
Conditions of the course acceptance/credition: Exam for problems presented in
lectures for biotechnology, colloquy for the others
73
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC014001
•
Nazwa kursu: Podstawy technologii chemicznej
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
zaliczenie
3
90
•
Poziom kursu (podstawowy):
•
Wymagania wstępne: Zalecenie: zaliczony kurs – chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
dr inż. A. Biskupski; dr inż. Ryszard Janik; dr inż. Ewelina Ortyl
•
Rok: ...II......... Semestr:..IV wiosenny......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie umiejętności złożenia prostego procesu
chemicznego w schemat technologiczny oraz wykonania obliczeń bilansowych i
projektowych podstawowych urządzeń przemysłu chemicznego
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy obliczeń w technologii chemicznej,
podstawy obliczeń projektowych
•
Liczba godzin
1.Chemiczna i technologiczna koncepcja procesu
2
2. Bilanse materiałowe
2
3.Symulacja diagramów strumieniowych
2
4.Bilanse energetyczne
4
5.Własności substancji chemicznych-dane projektowe, komputerowe bazy
4
danych
6.Analiza termodynamiczna procesu, równowaga chemiczna
4
7.Równania kinetyczne, interpretacja danych kinetycznych
2
8. Modele reaktorów chemicznych
4
9. Projektowanie reaktorów idealnych i rzeczywistych
4
74
10. Wspomaganie komputerowe obliczeń projektowych
2
•
•
1. S. Kucharski, J. Głowiński, „Podstawy obliczeń projektowych w technologii
chemicznej”, Oficyna Wyd. PWr., 2001
2. CHEMCAD User Guide, ver. 5, Houston, Chemstations Inc., 2003
•
•
1. Reed R.C., Prausnitz J.M., Poling B.E., „Properties of Gases and Liquids”,
McGraw-Hill, 1987
2. Fogler S.H., „Elements of Chemical Reaction Engineering“, Englewood Cliffs,
Prentice Hall, 2001
•
Warunki zaliczenia: wykonanie zadanych projektów
75
•
Course code: TCC014001
•
Course title: Fundamentals of chemical technology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
3
90
•
•
Prerequisites: recommended : finished Physical Chemistry course
•
Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski, Prof. J. Głowiński
•
dr inż. A. Biskupski; dr inż. Ryszard Janik; dr inż. Ewelina Ortyl
•
Year:.II............... Semester:...IV spring...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): gaining ability to transfer simple technological
process into flow-sheet and to carry out balance calculations of basic chemical process units
•
•
Course description: Basic calculations in chemical technology, fundamentals of design
calculations in chemical technology
•
Lecture:
1.Chemical and technological process concept
2. Material balances
3.Flow-sheet simulation
4.Energy balances
5.Properties of chemicals: design data, computer data bases
6.Thermodynamic analysis of process, chemical equilibrium
7.Kinetic equations, interpretation of kinetic data
8. Models of reactors
9. Design calculations of ideal and real reactors
10. Computer assisted design calculations
Number of hours
2
2
2
4
4
2
4
4
4
2
76
•
Laboratory– the contents:
•
Basic literature:
1. S. Kucharski, J. Głowiński, „Podstawy obliczeń projektowych w technologii
chemicznej”, Oficyna Wyd. PWr., 2001
2. CHEMCAD User Guide, ver. 5, Houston, Chemstations Inc., 2003
•
1. Reed R.C., Prausnitz J.M., Poling B.E., „Properties of Gases and Liquids”, McGrawHill, 1987
2. Fogler S.H., „Elements of Chemical Reaction Engineering“, Englewood Cliffs, Prentice
Hall, 2001
•
Conditions of the course acceptance/credition: execution of obligatory projects
77
Załącznik nr 3 do ZW
1/2007
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TIC011001
•
Nazwa kursu:
Technologie informacyjne
•
Język wykładowy:
polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Ćwiczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Test i
punktowane
zadania indyw
2
60
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr inż. Jan Kapała
•
dr inż. Jerzy Szczygieł, dr Dariusz Bieńko
•
Rok: ...1......... Semestr:..............1..........
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): wykorzystanie komputera w procesie dydaktycznym i
pracy zawodowej na poziomie wymaganym do uzyskania Europejskiego Certyfikatu
Umiejętności Komputerowych (ECDL)
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna z elementami zdalnymi
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy technik informatycznych,
przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika prezentacyjna,
usługi w sieciach komputerowych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji.
•
Liczba godzin
1.
2.
78
•
•
•
- Sprzęt komputerowy i sieciowy, technologie dostępu do sieci, oprogramowanie, licencje,
zasady bezpieczeństwa. (2h)
- MS Word, edycja tekstów. Dokumenty, szablony, style, formatowanie, tabele, teksty
chemiczne (4h)
- MS Excel, skoroszyty, konwersja danych, obliczenia, obliczenia chemiczne, elementy
interpretacji wyników (tworzenie wykresów) (6h)
- MS Access, struktura i tworzenie baz danych, kwerendy (2h)
- Power Point, ogólne zasady tworzenia prezentacji, wizualizacja danych chemicznych,
statystyki, struktury chemiczne (4h)
- Sieć i usługi internetowe (6h)
a. poczta, multimedia, witryny
b. sieciowe bazy danych – wyszukiwanie informacji w internecie,
c. korzystanie z biblioteki cyfrowej i chemicznych baz danych,
d. dokumenty elektroniczne, podpis cyfrowy,
- Wybrane programy użytkowe. (2h)
- Przygotowanie multimedialnej prezentacji na indywidualnie zadany temat związany z
chemią (4h)
•
•
•
A. Eilmes, WORD dla chemikow, MIKOM, Warszawa, 2001
•
M. Pilch, EXCEL dla chemikow, MIKOM, 2001, Warszawa
•
A. Michalak, POWERPOINT dla chemikow, MIKOM, 2002, Warszawa
•
M. Dziewoński, OpenOffice 2.0 PL. Oficjalny podręcznik, Helion, 2005
•
Multimedialny kurs ECDL
•
•
A. Tannenbaum, Sieci komputerowe, Helion, 2004
•
Warunki zaliczenia: wykonanie wszystkich indywidualnie wyznaczonych zadań oraz
pozytywny wynik testu zaliczeniowego
•
79
•
Course code: TIC011001
•
Course title: Information technologies
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
2
Project
Seminar
30
Completion of
individual
assignments,
final test
2
60
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
•
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr inż. Jan Kapała
•
dr inż. Jerzy Szczygieł, Dr Dariusz Bieńko
•
Year:.....1........... Semester:.......1...............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Acquiring skills sufficient for use of
computers in teaching and professional activities at the level required by European
Computer Driving License (ECDL)
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional aided by e-learning
techniques
•
Course description: Basic knowledge of computer hardware and software, text
processing, spreadsheets, databases, presentation graphics,
computer network
services, acquiring and processing data.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
•
80
•
•
Computer hardware and networks, network access technologies, software, licences,
security (2h)
Text editors, Word, documents, templates, styles, formatting, tables, chemical
formulas (4h)
Spreadsheets, Excel, converting data, typical chemical calculations, plotting data(6h)
Structure of databases Access, queries (2h)
General principles of creating presentations, Powerpoint, statistics, visualization of
chemical data and structures (4h)
Computer networks and their services (6h)
a) e-mail, multimedia, web pages
b) retrieving information via search engines
c) digital libraries and chemical databases
d) electronic documents and digital signatures
Selected software packages (2h)
Preparing multimedia presentation on individually assigned topics related to chemistry
•
•
Basic literature:
A. Eilmes, WORD dla chemikow, MIKOM, Warszawa, 2001
M. Pilch, EXCEL dla chemikow, MIKOM, 2001, Warszawa
A. Michalak, POWERPOINT dla chemikow, MIKOM, 2002, Warszawa
M. Dziewoński, OpenOffice 2.0 PL. Oficjalny podręcznik, Helion, 2005
Multimedialny kurs ECDL
•
A. Tannenbaum, Sieci komputerowe, Helion, 2004
•
Grades will be based on the quality of individual assignments and results of the final test
81
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: PRC017001
•
Nazwa kursu: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia
•
Język wykładowy: Polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Wykład
1
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
15
zaliczenie
1
30
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr inż. Marek Kułażyński
•
•
Rok: IV Semestr:.7.
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zaznajomienie się z zasadami bezpieczeństwo pracy i
ergonomii a w szczególności w technologii chemicznej.
•
•
•
Możliwości psychofizyczne człowieka w środowisku pracy.
Zagrożenie człowieka w procesie pracy.
Wypadki przy pracy, ich przyczyny, skutki, profilaktyka.
Choroby zawodowe.
Podstawowe czynniki zagrożeń w środowisku pracy.
Pomiar i ocena czynników szkodliwych.
Wymagania prawne i normatywne.
Projektowanie ergonomiczne.
Liczba godzin
2
2
2
2
3
2
1
1
82
•
•
•
•
1. Praca zbiorowa pod red. Knapika St.: "Ergonomia i ochrona pracy", skrypt.
1238/1991 i nr 1464/1996 (wydanie 2-gie), Wyd. AGH, Kraków 1996
2. Praca zbiorowa pod red. Koradeckiej D.: "Bezpieczeństwo pracy i ergonomia", T. 1 i
2, Wyd. CIOP, Warszawa 1997
3. E. Górska, Ergonomia: projektowanie, diagnoza, eksperymenty, Warszawa 2002
J. Bugajska, A. Gedlicka, M. Konarska, D. Roman-Liu, J. Słowikowski, Ergonomia,
Warszawa 1998
4. Wykowska M.(1994): "Ergonomia", Wyd. AGH, Kraków
5. E. Kowal, Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Warszawa-Poznań 2002
1. Z. W. Jóźwiak, Stanowiska pracy z monitorami ekranowymi - wymagania
ergonomiczne, Łódź 2001
2. W. Rybarczyk, Rozważania o ergonomii w gospodarce, Zielona Góra 2000
3. M. Kamieńska-Żyła, Ergonomia stanowiska komputerowego, Kraków 2000
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie -test
83
•
Course code: PRC017001
•
Course title: Work safety and ergonomics
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
1
15
credit
1
30
•
•
Prerequisites: -
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr inż. Marek Kułażyński
•
•
Year: IV Semester 7
•
•
Aims of the course (effects of the course): Familiarization with the principles of work
safety and ergonomics especially useful in chemical technology processes.
•
•
Course description:
•
Lecture:
Selected problems connected with work safety and ergonomics
Psychophysical human possibility in work surroundings;
The base threat of human being in the course of working,
Accidents in the place of employment, their reasons, effects and
preventive action:
Occupational diseases, the base threat types in work surroundings:
Determination and estimation of the unwholesome agents (factors);
Legal and normative requirements;
Ergonomic designing.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
•
Number of hours
2
2
2
2
3
2
1
1
84
•
•
•
•
Basic literature:
1. Praca zbiorowa pod red. Knapika St.: "Ergonomia i ochrona pracy", skrypt.
1238/1991 i nr 1464/1996 (wydanie 2-gie), Wyd. AGH, Kraków 1996
2. Praca zbiorowa pod red. Koradeckiej D.: "Bezpieczeństwo pracy i ergonomia", T. 1 i
2, Wyd. CIOP, Warszawa 1997
3. E. Górska, Ergonomia: projektowanie, diagnoza, eksperymenty, Warszawa 2002
J. Bugajska, A. Gedlicka, M. Konarska, D. Roman-Liu, J. Słowikowski, Ergonomia,
Warszawa 1998
4. Wykowska M.(1994): "Ergonomia", Wyd. AGH, Kraków
5. E. Kowal, Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Warszawa-Poznań 2002
•
1. Z. W. Jóźwiak, Stanowiska pracy z monitorami ekranowymi - wymagania
ergonomiczne, Łódź 2001
2. W. Rybarczyk, Rozważania o ergonomii w gospodarce, Zielona Góra 2000
3. M. Kamieńska-Żyła, Ergonomia stanowiska komputerowego, Kraków 2000
•
Conditions of the course acceptance/credition: credit
85
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia fizyczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
4
60
Zaliczenie na
stopień
4
120
•
•
Wymagania wstępne: Zaliczony kurs "Podstawy chemii fizycznej - A" lub
"Podstawy chemii fizycznej - C"
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Dr hab. Antoni Chyla
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: dr Tadeusz
Andruniów, dr hab. Wojciech Bartkowiak, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert
Góra, dr Krzysztof Janus, prof. dr hab. Józef Lipiński, dr Paweł Lipkowski, prof.
dr hab. Andrzej Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, dr hab. Krystyna
Palewska, dr hab. Ilona Turowska-Tyrk.
•
Rok:
•
•
Eksperymentalna ilustracja podstawowych
działów chemii fizycznej. Studenci, samodzielnie wykonując ćwiczenia, nabierają
doświadczenia w prowadzeniu prostych eksperymentów fizykochemicznych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Eksperymenty wykonywane w trakcie kursu
ilustrują następujące działy chemii fizycznej: Termochemia (2 ćwiczenia),
Równowagi chemiczne (2 ćwiczenia), Równowagi fazowe (3 ćwiczenia), Przepływy
(2 ćwiczenia), Zjawiska powierzchniowe (2 ćwiczenia), Elektrochemia (3
ćwiczenia), Kinetyka chemiczna (2 ćwiczenia)
•
2 Semestr:
4
Liczba godzin
1.
2.
3….
86
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: W trakcie kursu wykonywane są
następujące eksperymenty: 7- Bomba kalorymetryczna, 8 – Ciepło
rozpuszczania, 12 – pK indykatora, 13 – pK kwasów i zasad, 15 – Analiza
termiczna, 16 – Współczynnik podziału Nernsta, 25 – Wzajemna rozpuszczalność
w układzie 3 cieczy, 6 – Pomiar wsp. dyfuzji, 22 – Pomiar wsp. lepkości metodą
dynamiczną,
24
–
Pomiar
napięcia
powierzchniowego
metodą
stalagmometryczną, 28 – Adsorpcja, 9 – Termodynamika ogniw, 17 –
Przewodnictwo elektrolitów, 18 – Pomiar SEM ogniw, 19 - Badanie kinetyki
reakcji Landoldta, 20 – Badanie kinetyki rozkładu kompleksu. Liczby przy
nazwach ćwiczeń podają numerację używaną w Pracowni Chemii Fizycznej.
•
•
1. A. Olszowski, Doświadczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. PWr 2004
2. K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN 2005
•
6. H. Kuhn i H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry. Understanding
Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines, J. Wiley,
Chichester 1999
•
Warunki zaliczenia:
Uczestnik kursu winien zaliczyć 14 spośród wymienionych powyżej ćwiczeń i
zdać kolokwium wejściowe przed każdym ćwiczeniem.
Kurs przeznaczony dla studentów kierunków: Chemia, Inżynieria chemiczna, Inżynieria
materiałowa
87
•
•
Course title: Physical chemistry
• Language of the lecturer: Polish
Course form
Lecture
Classes
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Laboratory
Project
Seminar
4
60
Acceptance
4
120
•
Level of the course (basic/advanced): Basic
•
Prerequisites: "Physical chemistry - A" completed
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Dr hab. Antoni Chyla
•
Names, first names and degrees of the team’s members: dr Tadeusz Andruniów, dr
hab. Wojciech Bartkowiak, dr Agnieszka Dyonizy, dr Robert Góra, dr Krzysztof
Janus, prof. dr hab. Józef Lipiński, dr Paweł Lipkowski, prof. dr hab. Andrzej
Miniewicz, dr Izabella Mossakowska, dr hab. Krystyna Palewska, dr hab. Ilona
Turowska-Tyrk.
•
Year:....2.......... Semester:.........4...........
•
•
Aims of the course (effects of the course): Experimental illustration of main
branches of physical chemistry. Students are introduced to simple
physicochemical experiments.
•
•
Course description: The experiments executed are illustrations to the following
branches of physical chemistry: Thermochemistry (2 experiments); Chemical
equilibria (2 experiments); Phase equilibria (3 experiments); Flows (2
experoiments); Surface phenomena (2 experiments); Electrochemistry (3
experiments); Chemical kinetics (2 experiments)
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3…
•
•
88
•
The following experiments are available: 7 – Heat of combustion; 8 – Heat of
solvation; 12 – pK of indicator; 13 – pK of acids and bases; 15 – Thermal analysis
of alloys; 16 – Nernst partition coefficient; 25 – Mutual solubility of three
liquids; 6 – Diffusion coefficient; 24 – Stalagmometric measurements of surface
tension; 9 – Thermodynamics of electrochemical cells; 17 – Measurements of
electrolytic conductivity; 18 – EMF of electrochemical cells; 19 – Kinetics of the
Landolt reaction; 20 – Kinetics of decomposition of a complex.
•
•
Basic literature:
1. A. Olszowski, Doświadczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. PWr 2004
2. K. Pigoń and Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN 2005
•
8. H. Kuhn and H.-D. Försterling, Principles of Physical Chemistry.
Understanding Molecules, Molecular Assemblies, Supramolecular Machines,
J. Wiley, Chichester 1999
•
Students should complete 14 among the above mentioned experiments and pass
entrance colloquium before each experiment.
The course is assigned for students of the following options: Chemistry, Chemical
Engineering, Materials Science
89
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia Nieorganiczna
Wykład
Ćwiczenia
2
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne: wykład z Chemia Ogólna, wykład i laboratorium z Podstaw
Chemii
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Władysław Walkowiak prof. dr hab.
•
Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Maria Cieślak-Golonka prof. dr hab., dr hab. Leszek
Rycerz, Lucjusz Duda dr, Monika Zabłocka – Malicka dr, Iwona Rutkowska dr,
Jerzy Wódka dr, Barbara Kozłowska – Kołodziej doc. dr, Tomasz Chmielewski dr,
Ewa Ingier – Stocka dr, Wiesław Apostoluk prof. dr hab., Mirosław Miller prof. dr
hab., Dariusz Bieńko dr, Danuta Dobrzyńska dr, Andrzej T. Kowal dr, Barbara
Kułakowska-Pawlak dr, Teresa Tłaczała dr, Agnieszka Wojciechowska dr , Jerzy
Wódka dr, Rafał Wysokiński dr, Wiktor Zierkiewicz dr, Bożena Ziółek doc. dr.
•
Rok: I Semestr: 2
•
•
Celem kursu jest zapoznanie studentów wybranych kierunków Wydziału
Chemicznego z chemią nieorganiczną w zakresie teorii, obliczeń jak i manualnym
(laboratorium).
•
•
Kurs Chemia Nieorganiczna składa się z wykładu (2 godz./tydz.), ćwiczeń
laboratoryjnych (4 godz/tydz.) oraz audytoryjnych (2 godz./tydz.). W wykładzie
omówiona zostanie systematyka poszczególnych grup pierwiastków: wodór, helowce,
90
fluorowce, tlenowce, azotowce, węglowce, borowce, berylowce i litowce. Wykład
zawiera także omówienie wybranych pierwiastków d- i f- elektronowych a także
podstawy chemii bionieorganicznej.
•
• Ćwiczenia - zawartość tematyczna:
o Zasady prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Obliczanie pH i pOH w roztworach
mocnych kwasów i zasad. Iloczyn jonowy wody. Siła jonowa, aktywność i
współczynnik aktywności. Stała i stopień dysocjacji elektrolityczna ( 2 godz.)
o Dysocjacja słabych elektrolitów w roztworach o stałej sile jonowej. Prawo
rozcieńczeń Ostwalda. Mieszanie roztworów słabych kwasów lub słabych zasad.
Obliczanie pH i stopnia dysocjacji (4 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów w obecności mocnych kwasów oraz słabych zasad w
obecności mocnych zasad. Graniczne rozcieńczenie mocnych kwasów i zasad (2
godz.)
o Dysocjacja kwasów wielozasadowych (2 godz.)
o Dysocjacja słabych kwasów i zasad w obecności ich soli. Reakcje powstawania
buforów i ich właściwości (4 godz.)
o Dodawanie mocnych kwasów lub zasad do roztworów buforowych (2 godz.)
o Równowagi jonowe w roztworach soli pochodzących od słabych kwasów i słabych
zasad. Hydroliza soli typu NH4Cl, CH3COONa, Na2CO3 (4 godz.)
o Mieszanie roztworów: słabego kwasu i mocnej zasady lub mocnego kwasu i słabej
zasady. Dodawanie mocnego kwasu do soli pochodzącej od słabego kwasu lub
mocnych zasad do soli pochodzących od słabych zasad. Stechiometria, ustalanie
składu roztworu po reakcji, obliczanie pH (2 godz.)
o Iloczyn rozpuszczalności. Wytrącanie i rozpuszczanie osadów substancji słabo
rozpuszczalnych. Rozpuszczalność substancji słabo rozpuszczalnych w roztworach
zawierających wspólne jony z osadem (4 godz.)
o Równowagi jonowe w wodnych roztworach związków kompleksowych (2 godz).
•
•
•
•
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe
PWN, Warszawa, 2003.
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna –
podstawy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson
Educational Limited, Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy
instrumentalnej”. PZWL, Warszawa 1997
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B.
Ziółek, W. Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2002.
91
•
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne,
Wrocław, 1997.
I. Barycka, K. Skudlarski, Podstawy chemii, Wyd. Pol. Wrocławskiej,
Wrocław, 2001.
E-learning
•
Warunki zaliczenia:
o - wykład – egzamin pisemny – uzyskanie minimum 50 % maksymalnej liczby
punktów,
o ćwiczenia laboratoryjne – uzyskanie z kolokwiów co najmniej 50% punktów,
wykonanie i zaliczenie wszystkich rozdziałów i identyfikacji kontrolnych,
o ćwiczenia audytoryjne – 2 kolokwia sprawdzające – uzyskanie minimum 50 %
możliwych do uzyskania punktów.
92
•
•
Course title: Inorganic chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
2
Laboratory
Project
Seminar
30
Written 2
tests
2
60
•
•
Prerequisites: General Chemistry and Fundamentas of Inorganic Chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Władysław Walkowiak prof.
•
Piotr Drożdżewski prof. dr hab., Maria Cieślak-Golonka prof. dr hab., dr hab. Leszek
Rycerz, Lucjusz Duda dr, Monika Zabłocka – Malicka dr, Iwona Rutkowska dr,
Jerzy Wódka dr, Barbara Kozłowska – Kołodziej doc. dr, Tomasz Chmielewski dr,
Ewa Ingier – Stocka dr, Wiesław Apostoluk prof. dr hab., Mirosław Miller prof. dr
hab., Dariusz Bieńko dr, Danuta Dobrzyńska dr, Andrzej T. Kowal dr, Barbara
Kułakowska-Pawlak dr, Teresa Tłaczała dr, Agnieszka Wojciechowska dr , Jerzy
Wódka dr, Rafał Wysokiński dr, Wiktor Zierkiewicz dr, Bożena Ziółek doc. dr.
•
Year: 1 Semester: II,
•
•
Continuation of learning of the basic problems of inorganic chemistry, including
laboratory and chemical calculations, necessary for further study.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):traditional and partly e-learning
•
Course description: A goal of the lecture is to present the inorganic chemistry of
elements and their compounds. The lecture contains the basic properties, occurrence,
extraction and uses. The course also covers the fundamentals of bioinorganic chemistry.
Accompanying classes are devoted to chemical calculations related to dissociation of
weak acids and bases itself as well as in the presence of strong acids and bases, and in
the presence of their salts, effect of strong acids and bases on the pH of buffer
solutions, ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and
weak bases (hydrolysis), solubility product, and ionic equilibriums in the aqueous
solutions of complex ions. The classes are partially supported by e-learning (tutorial).
93
The laboratory includes characteristic reactions of I, II, III, IV and V group cations,
identification of these groups cations, as well as identification of water soluble
compounds.
•
Lecture:
• Classes – the contents:
o Description of the course syllabus. Calculation of pH and pOH in the solutions of
strong acids and bases. Ionic strength, activity, activity coefficient. Ionization constant,
degree of ionization. 2 hrs.
o Dissociation of weak electrolytes in solutions having constant ionic strength.
Ostwald's law of dilution. Mixing the solutions of weak acids or weak bases. Calculation
of pH and degree of dissociation.
4 hrs.
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of strong acids and bases,
respectively. Diluted solutions of strong electrolytes, dissociation of water. 2 hrs
o Dissociation of multiprotic acids. 2 hrs
o Dissociation of weak acids and bases in the presence of their salts. Formation of buffer
solutions and their properties. 4 hrs.
o Effect of strong acids and bases on the pH of buffer solutions. 2 hrs.
o Ionic equilibriums in the solutions of salts derived from weak acids and weak bases.
Hydrolysis of salts belonging to NH4Cl, CH3COOH, and Na2CO3 types. 4 hrs.
o Mixing of solutions: weak acid plus strong base; weak base plus strong acid. Adding
strong acid to the salt of a weak acid; adding strong base to the salt of a weak base.
Stoichiometry , calculation of amounts of reactants after the reaction, calculation of pH of
the resultant solution. 2 hrs.
o Solubility product. Precipitation and dissolution of weakly soluble inorganic salts.
Solubility of weakly soluble electrolytes in the presence of common ion (common ion
effect). 4 hrs.
o
Ionic equilibriums in the aqueous solutions of complex ions. 2hrs.
• Seminars – the contents:
• Laboratory – the contents:
• Basic literature:
P.A. Cox, Chemia nieorganiczna – krótkie wykłady, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa,
2003.
F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna – podstawy, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa, 1995.
C.E. Hauscroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, Pearson Educational Limited,
Harlow (England), 2005.
T. Lipiec,, Z.S. Szmal, „Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej”.
PZWL, Warszawa 1997.
94
A. Jabłoński, T. Palewski, L. Pawlak, W. Walkowiak, B. Wróbel, B. Ziółek, W.
Żyrnicki, Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
• Additional literature:
P. Mastalerz, Elementarna chemia nieorganiczna, Wyd. Chemiczne, Wrocław, 1997.
E-learning.
• Conditions of the course acceptance/credition:
o lecture– written exam – minimum 50 % of points
o laboratory –
tests
passing of all exercises and minimum 50 % of points from all
o classes: : minimum 50 % of points from 2 classes exams
95
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: CHEMIA OGÓLNA
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
1
Laboratorium
Projekt
Seminarium
15
Zaliczenie
2
60
•
•
•
•
dr Dariusz Bieńko
•
Rok: I Semestr: I
•
96
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z podstawową terminologią i
symboliką chemiczną oraz dostarczenie im wiedzy teoretycznej i praktycznej
(umiejętności wykonywania obliczeń) niezbędnej do dalszego studiowania chemii.
•
•
•
•
Treść ćwiczeń
16. Sposób prowadzenia i zaliczenia ćwiczeń. Dokładność obliczeń.
17. Prawa gazowe. Równanie stanu gazu doskonałego i jego przekształcenia.
Mieszaniny gazów.
18. Obliczanie stężeń jonów i cząstek w ciałach stałych, cieczach i gazach: ułamek
masowy (wagowy), procent wagowy (masowy), ułamek molowy, procent
molowy i objętościowy, stężenie molowe, pH, pOH i pJon.
19. Sporządzanie roztworów o określonym stężeniu (kwasy, zasady, sole).
Obliczanie zawartości składników w roztworach o określonym stężeniu.
Przeliczanie stężeń wyrażonych w różnych jednostkach.
20. Rozcieńczanie i mieszanie roztworów o różnych stężeniach.
21. Reakcje chemiczne, stechiometryczny zapis przemian chemicznych, stopnie
utlenienia – reguły określania stopni utlenienia. Metody doboru współczynników
w reakcjach utleniania i redukcji.
22. Reakcje redoks. Dobór współczynników w reakcjach zapisanych jonowo i
cząsteczkowo.
23. Powtórzenie materiału i I kolokwium
24. Stechiometria. Obliczanie mas i liczności reagentów (zapis reakcji).
25. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów oraz objętości
odpowiednich roztworów.
26. Stechiometria c.d. Obliczanie liczności i objętości reagentów z uwzględnieniem
wydajności reakcji.
27. Stan równowagi w układach gazowych. Układanie bilansu liczności substratów i
produktów w stanie równowagi („tabelka”). Stopień przereagowania. Stała
równowagi.
28. Dysocjacja słabych elektrolitów: stała dysocjacji elektrolitycznej, autodysocjacja
wody, stopień dysocjacji, obliczanie pH.
29. Stała dysocjacji elektrolitycznej, prawo rozcieńczeń Ostwalda. Obliczanie pH
roztworów buforowych i pH roztworów soli pochodzących od słabych kwasów
lub zasad. (typu NH4Cl, CH3COOH).
30. Powtórzenie materiału i II kolokwium
Lg.
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
•
•
•
•
97
•
System elektronicznych korepetycji (e – learning)
•
Warunki zaliczenia:
wykład - uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego
ćwiczenia – uzyskanie wymaganej liczby punktów z dwóch testów.
98
•
•
Course title: GENERAL CHEMISTRY
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
1
Laboratory
Project
Seminar
15
Tests
2
60
•
•
Prerequisites: none
•
•
dr Dariusz Bieńko
•
Year: I Semester: I
•
•
99
Learning the basic problems of chemistry, including chemical calculations, necessary for
further study
•
•
Course description:
•
Lecture:
•
Calculation precision and accuracy. Ideal gas law, mixtures of gases. Ways of defining
concentrations of ions and molecules in solids, liquids and gases: weight fraction, weight
percent, mole fraction, mole and volume percent, molar concentration (molarity), pH, pOH,
and pIon. Conversion among concentration units. Dilution of solutions, mixing of solutions of
different concentrations. Chemical reactions – stoichiometric record of chemical conversions,
oxidation – reduction reactions: balancing equations methods (in ionic and molecular
reactions). Stoichiometry - calculating the amounts and masses of reagents, volumes of
reacting solutions, reactions yield. Chemical equilibrium state in gaseous systems. Balancing
the amounts of reagents in equilibrium state. Degree of the reaction, equilibrium constant.
Electrolyte dissociation constant, Ostwald's dilution law, pH calculations in hydrolysis and
buffers.
•
•
•
•
Basic literature:
•
E – learning
•
lecture – positive grade of final examination
classes – collecting required number of points from of two tests
100
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria środowiska
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
2
Seminarium
2s
30
30
zal
zal
2
60
1
30
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Zygmunt Sadowski profesor
•
•
Rok: ....IV........ Semestr:........7................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny):
•
Cele zajęć (efekty kształcenia):Zapoznanie słuchacza z podstawami inżynierii i
ochrony środowiska
•
•
•
1. Regulacje prawne w ochronie środowiska-podstawowe definicje
2. Klasyfikacja technik stosowanych dla ograniczenia skażeń środowiska
3. Sposoby monitorowania środowiska
4. Systemy separacji i recyklingu
5. Standardy zanieczyszczeń środowiska
6. Zanieczyszczenia ich źródła i sposoby rozprzestrzeniania
7. Kontrola emisji gazów - biofiltracja
8. Oczyszczanie ścieków przemysłowych i komunalnych
9. Biologiczne oczyszczanie ścieków
10. Koagulacja, flokulacja i flotacja
11. Wydzielanie organicznych składników w ścieków-usuwanie ropochodnych
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
101
12. Wydzielenie składników nieorganicznych - biomineralizacja
13. Zanieczyszczenie wód gruntowych
14. Transport zanieczyszczeń
15. Magazynowanie odpadów stałych i rekultywacja
2
2
2
2
•
•
Seminarium - zawartość tematyczna: Przyczyny i skutki zanieczyszczenia atmosfery,
Emisja dioksan i furanów, Oczyszczanie gazów odlotowych, Chemiczne metody
uzdatniania wody pitnej, Usuwanie metali ze ścieków, Mikrobiologiczne oczyszczanie
gruntów z produktów naftowych, Zagospodarowanie odpadów stałych, Bilansowanie
procesów ekologicznych
•
•
•
Literatura podstawowa: R.Zarzycki, M.Imbierowicz, M.Stelmachowski, Wprowadzenie do
inżynierii i ochrony środowiska Wydawnictwo Naukowo-techniczne 2007.
Literatura uzupełniająca: D.H.F. Liu, B.G.Liptak Environmental Engineers’ Handbook, Lewis
Publishers, N.York, 1997
•
102
•
•
Course title: Environmental Engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
2s
30
30
2
60
1
30
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski professor
•
•
Year:.....IV........... Semester:.....7.................
•
Type of the course (obligatory/optional):obligatory
•
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Regulation and definition
2. Classification of techniques for environmental resources limited
3. Environmental monitoring
4. Pollution prevention techniques
5. Environmental standards
6. Pollutants; sources and dispersion
7. Gaseous emission control- biofiltration
8. Wastewater treatment
9. Biological treatment
10. Coagulation, flocculation, flotation
11. Removing specific water contaminants - oil pollution
12. Removing inorganic compounds
13. Groundwater pollution
14. Pollutions transport
15. Solid waste management.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
103
•
•
Seminars – the contents: Air pollution – reasons and results, Gases emission control,
Ground water cleanup and remediation, Removing metal ions, Biological treatment of
oil pollution, Treatment and disposal of solid waste, Analysis and balances of
environmental processes.
•
•
•
Basic literature: R.Zarzycki, M.Imbierowicz, M.Stelmachowski, Wprowadzenie do
inżynierii i ochrony środowiska Wydawnictwo Naukowo-techniczne 2007.
Additional literature: D.H.F. Liu, B.G.Liptak Environmental Engineers’ Handbook,
Lewis Publishers, N.York, 1997.
•
•
104
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: MSN000181
•
Nazwa kursu: Maszynoznawstwo
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
2
1
30
15
kolokwium
kolokwium
2
60
1
30
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Janusz Szymków, dr inż.
•
•
Rok: ..II.......... Semestr:........3....
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): umiejętność doboru materiałów, analizy naprężeń
konstrukcji elementów aparatury,
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W ramach wykładu studenci zapoznają się z
podstawami statyki i wytrzymałości materiałów. Omawiane są warunki równowagi
układów sił oraz proste przypadki stanów naprężeń. Przedstawione są wybrane
elementy konstrukcji aparatury chemicznej.
•
1. Zasady statyki
2. Zbieżny układ sił .
3. Para sił i moment pary sił
4. Dowolny płaski układ sił) – warunki równowagi
5. Kratownice
6. Wytrzymałość materiałów, odkształcenia i naprężenia, prawo Hooke’a
7. Obliczanie elementów aparatury –rozciąganie, ściskanie, ścinanie
8. Obliczanie elementów zginanych
Liczba godzin
2
2
2
4
2
2
2
4
105
9. Połączenia elementów aparatury
10. Zbiornik ciśnieniowy, połączenie kołnierzowe
11. Uszczelnienia, kompensacja temperatury
12 Elementy napędów
4
2
2
2
•
•
•
•
Projekt - zawartość tematyczna: Działania na wektorach. Środki ciężkości i momenty
bezwładności figur płaskich. Płaski układ sił, warunki równowagi – obliczenia.
Projekt kratownicy Obliczenia wytrzymałościowe: rozciąganie, ściskanie, ścinanie i
zginanie. Połączenie sworzniowe - projekt.
•
Literatura podstawowa: Leyko J., Mechanika ogólna, PWN, Warszawa 1970,
Siuta W., Mechanika techniczna, WSIP, Warszawa1978,
Pikoń J., Podstawy konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1979
•
Literatura uzupełniająca: Rajfert T., Rżysko J., Zbiór zadań ze statyki i wytrzymałości
materiałów, PWN, Warszawa 1976
•
Warunki zaliczenia: Obecność na wykładzie, kolokwium
106
•
Course code: MSN000181
•
Course title: Science of mechanics
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
1
30
15
Writen
test
2
60
Writen test
1
30
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Janusz Szymków, dr inż.
•
•
Year:..II.............. Semester:..3....................
•
•
Aims of the course (effects of the course): ability choos of materials, stress analysis of
elements apparatus, constructions of structural component of apparatus
•
•
Course description: Within the limit of the lecture students familiarize with bases of
statics and strength. Determination of equilibrium conditions for force systems and
simple cases states of stress are discussed. Some structural components of chemical
equipment are presented.
•
Lecture:
1. Statics – principles
2. Convergent force system
3. Couple of force and moment couple of force
4. Plane forces system – equilibrium conditions
5. Truss
6. Strenght of materials, deformations and stress, Hooke’s low
7. Calculate of apparatus elements - tensions, compressions, shearing –
8. Calculate of bending elements
9. Joint of apparatus elements
10. Pressure vessels, flange joints
Number of hours
2
2
2
4
2
2
2
4
4
2
107
11. Seals, temperature compensation
12. Drive components.
2
2
•
•
•
•
Project – the contents: Operations on vectors. Centre of gravity and interia moment of
plane figure. Plane system force, equilibrium condition – calculates. Truss – project.
Calculate on strength: tensions, compressions, shearing, bending . Pin joint – project
•
Basic literature: Leyko J., Mechanika ogólna, PWN, Warszawa 1970,
Siuta W., Mechanika techniczna, WSIP, Warszawa1978,
Pikoń J., Podstawy konstrukcji aparatury chemicznej, PWN, Warszawa 1979
•
Additional literature: Rajfert T., Rżysko J., Zbiór zadań ze statyki i wytrzymałości
materiałów, PWN, Warszawa 1976
•
Conditions of the course acceptance/credition: The presence on the lecture, test
108
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: IMC012002
•
Nazwa kursu: Materiałoznawstwo
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
-
Laboratorium
-
Projekt
-
Seminarium
-
30
-
-
-
Zaliczenie
-
--
-
-
2
60
-
-
-
-
•
•
Wymagania wstępne: -
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Bogdan Szczygieł, dr hab. inż./ prof.
nadzw.; Jacek Pigłowski, dr hab. inż./ prof. nadzw.
•
•
Rok: 1 Semestr: 2
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Uzyskiwanie materiałów polimerowych, metalicznych
i ceramicznych. Dobór materiałów inżynierskich do konkretnych zastosowań. Zmiana
właściwości materiału na drodze zmian struktury. Przewidywanie zachowania
materiału w czasie eksploatacji w oparciu o jego właściwości fizyczne, chemiczne i
mechaniczne. Wybór zabezpieczeń antykorozyjnych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawowe wiadomości z zakresu materiałów
metalicznych, tworzyw sztucznych i ceramiki. Systematyka i klasyfikacja materiałów
inżynierskich. Struktura amorficzna oraz krystaliczna z uwzględnieniem jej defektów.
Definicje podstawowych właściwości mechanicznych materiałów konstrukcyjnych,
decydujących o ich zastosowaniu w praktyce. Równowagi fazowe i przemiany fazowe
oraz wynikające z tych przemian zmiany struktury. Degradacja materiałów i sposoby
zapobiegania korozji.
109
•
1. Materiały inżynierskie – rodzaje. Nowoczesne materiały inżynierskie.
Budowa atomu. Wiązania między atomami.
2. Struktura krystaliczna. Defekty struktury krystalicznej: punktowe, liniowe,
powierzchniowe (granice ziaren).
3. Właściwości mechaniczne materiałów inżynierskich. Naprężenia i
odkształcenia. Odkształcenie sprężyste. Odkształcenie plastyczne. Statyczna
próba rozciągania. Twardość, udarność, odporność na pękanie, zmęczenie,
pełzanie.
4. Fazy. Reguła faz. Wykresy równowag fazowych.
5. Stale: otrzymywanie, składniki, oznaczanie. Stale konstrukcyjne. Stale
narzędziowe. Stale nierdzewne.
6. Obróbka cieplna stali. Żeliwa. Stopy metali nieżelaznych.
7. Korozja metali. Szybkość korozji. Rodzaje korozji.
8. Ochrona przed korozją.
9. Struktura i właściwości ceramiki i szkła.
10. Przemysł polimerów, wykorzystanie polimerów, perspektywy.
11. Nazewnictwo i klasyfikacja polimerów.
12. Stan skondensowany (polimery amorficzne i semikrystaliczne).
13. Lepkosprężyste właściwości polimerów (modele reologiczne).
14. Metody badań polimerów.
15. Mieszaniny polimerów. Kompozyty polimerowe.
•
•
•
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
M. Blicharski, Wstęp do inżynierii materiałowej, WNT, Warszawa, 2003.
W. D. Callister Jr, Materials science and engineering, John Wiley & Sons, Inc., New
York, 1991.
D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne, WNT, Warszawa, 1995.
W. Szlezyngier, Tworzywa sztuczne, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Rzeszowskiej, Rzeszów, 1996.
•
K. Przybyłowicz, J. Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach,
WN-T, Warszawa, 2004.
L. A. Dobrzański, Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, WNT, Gliwice,
Warszawa, 2002.
A. Ciszewski, T. Radomski, A. Szummer, Materiałoznawstwo, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1998.
W. Królikiewicz, Polimerowe materiały specjalne, Wydawnictwo Politechniki
Szczecińskiej, Szczecin, 1998.
•
Warunki zaliczenia: Pozytywna ocena pisemnego kolokwium.
110
•
Course code: IMC012002
•
Course title: Materials Science
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
-
Laboratory
-
Project
-
Seminar
-
30
-
-
-
-
test
-
-
-
-
2
60
-
-
-
-
•
•
Prerequisites: -
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Bogdan Szczygieł, dr hab.
inż./ professor; Jacek Pigłowski, dr hab. inż./ professor
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Year: 1 Semester: 2
•
•
Aims of the course (effects of the course): Obtaining of polymers, metallic materials
and ceramics. The selection of engineering materials for specific appliances. The
modification of material properties through structure modification. Anticipated
material behaviors during exploitation, basing on its physical, chemical and
mechanical properties. The selection of anticorrosion protection.
•
•
Course description: Elementary information within the areas of metallic materials,
polymers and ceramics. The ordination and classification of engineering materials.
The structures of amorphous and crystalline solids. The definitions of the elementary
mechanic properties of construction materials, that affect their practical application.
Phase diagrams and phase transitions. Degradation of materials and methods of
corrosion prevention.
•
Lecture:
1. Classification of materials. Modern materials needs. Atomic structure.
Interatomic bonding.
2. The structure of cristalline solids. Imperfections in solids: point
defects, dislocations, interfacial defects.
3. Mechanical properties of metals. Stress-strain bahaviour. Elastic
Number of hours
2
2
2
2
111
deformation. Plastic deformation. Tensile test. Hardness, impact
resistance, crack resistance, fatigue, creep.
4. Phases. Phase rule. Equilibrium phase diagrams.
5. Steel: fabrication, components, classification. Constructional steel.
Tool steel. Stainless steel
6. Heat treatment of steels. Cast iron. Non-ferrous metals and their alloys.
7. Corrosion of metals. Corrosion rate. Forms of corrosion.
8. Corrosion prevention.
9. Structures and properties of ceramics and glass.
10. Polymer based industry, applications, perspectives.
11. Nomenclature and classification scheme.
12. Condensed state (amorphous and semicrystalline polymers).
13. Viscoelastic properties of polymers (rheological models).
14. Investigation methods for polymers.
15. Polymer blends and alloys. Polymer composite.
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
M. Blicharski, Wstęp do inżynierii materiałowej, WNT, Warszawa, 2003.
W. D. Callister Jr, Materials science and engineering, John Wiley & Sons, Inc., New
York, 1991.
D. Żuchowska, Polimery konstrukcyjne, WNT, Warszawa, 1995.
W. Szlezyngier, Tworzywa sztuczne, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Rzeszowskiej, Rzeszów, 1996.
•
K. Przybyłowicz, J. Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach,
WN-T, Warszawa, 2004.
L. A. Dobrzański, Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, WNT, Gliwice,
Warszawa, 2002.
A. Ciszewski, T. Radomski, A. Szummer, Materiałoznawstwo, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1998.
W. Królikiewicz, Polimerowe materiały specjalne, Wydawnictwo Politechniki
Szczecińskiej, Szczecin, 1998.
•
Conditions of the course acceptance/credition: Positive mark for written test.
112
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Mechaniczny rozdział faz
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
Wykład
Tygodniowa
2
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
egzamin
dokumentacja
zaliczenia
projektowa
3
2
Punkty ECTS
90
60
Liczba godzin
CNPS
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Noworyta, prof. dr hab.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Michał
Araszkiewicz, dr inż.
•
Rok: ......III...... Semestr:.......5.................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Znajomość technik rozdzielania układów
wielofazowych. Umiejętność doboru, obliczenia i zaprojektowania urządzeń do
mechanicznego rozdziału faz
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Charakterystyka układów wielofazowych oraz
sposoby ich rozdzielania w polu sił mechanicznych
•
1. Charakterystyka materiału rozdrobnionego
2. Rozdrabnianie
3. Wytwarzanie układów wielofazowych. Mieszanie, mieszalniki
4. Sedymentacja, osadniki
5. Filtracja zawiesin
6. Aparaty do filtracji
7. Rozdzielanie zawiesin w polu sił odśrodkowych
8. Odpylanie gazów
9. Sortowanie im klasyfikacja
Liczba godzin
2
2
4
4
4
6
2
4
2
113
•
•
•
•
Projekt - zawartość tematyczna: Obliczanie procesów mechanicznego rozdzielania
faz. Projekt wybranego typu odstojnika i filtra.
•
•
J.M. Coulson, J.F. Richardson: Chemical Engineering, vol.2, Pergamon Press
•
Warunki zaliczenia: Każda forma kursu zaliczania jest oddzielnie. Egzamin z wykładu
oraz zaliczenie na podstawie przedstawionej dokumentacji projektowej.
114
•
•
Course title: Separation of heterogeneous systems
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
2
30
30
exam
projects
3
90
2
60
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Noworyta, prof. dr
hab. eng.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Michał Araszkiewicz, Dr.
Eng.
•
Year:......III.......... Semester:.........5.............
•
•
Aims of the course (effects of the course): Knowledge of heterogeneous systems
separation. Selection, calculation and design of phases separation equipments.
•
•
Course description: Characteristics of heterogeneous systems and method their
separation in mechanical forces field
•
Lecture:
1. Characteristics of grinded materials
2. Disintegration
3. Generation of heterogeneous systems Mixing. Mixers
4. Sedimentation. Settlers
5. Filtration
6. Filtration equipment
7.Centrifugation
8. Dust separation
9. Sorting and classification
Number of hours
2
2
4
4
4
6
2
4
2
115
•
•
•
•
Project – the contents: Calculation of phases separation processes and equipment
selection. Project of settler and filter.
•
Basic literature:
R. Koch, A. Noworyta: Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej, WNT
•
J.M. Coulson, J.F. Richardson: Chemical Engineering, vol.2, Pergamon Press
•
Conditions of the course acceptance/credition: Exam for problems presented in
lectures and separately projects chosen apparatus.
116
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:MECHANIKA PŁYNÓW
•
Język wykładowy: polski, angielski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
2
2
2
30
30
30
egzamin
kolokwium
4
2
sprawozdania
i kolokwia
2
120
60
60
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: zaliczona Fizyka I II
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Kołtuniewicz, dr hab. inż.,
prof. PWr.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Wojciech
Skrzypiński, dr inż., Anna Witek, dr inż., Janusz Dziak, dr inż., Jacek kapłon, dr inż.
•
Rok: II, Semestr: 4
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): rozumienia podstaw fizycznych procesów
przepływowych, opis przepływów płynów o różnych właściwościach reologicznych w
wybranych elementach konstrukcyjnych aparatury przemysłowej, obliczanie
własności płynów jednorodnych i mieszanin wielofazowych, projektowanie sieci
przepływowych, określenie zużycia energii podczas przepływu, doboru urządzeń
pomiarowych i przetłaczających.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy fizyczne transportu pędu, podstawy
mechaniki płynów i dynamicznych procesów rozdziału układów wielofazowych.
•
1. Elementy statyki płynów. Napór statyczny na powierzchnie
zanurzone, siła wyporu.
2. Kinematyka płynów.
3. Dynamika płynu doskonałego – równanie Bernoulliego.
Liczba godzin
2
2
2
117
4. Dynamika płynu rzeczywistego –równanie Naviera-Stokesa.
5. Własności reologiczne mediów
6. Ciecze nienewtonowskie – elementy reologii.
7. Własności termodynamiczne mediów
8. Metody obliczania przepływów ścisliwych.
9. Opory przepływu płynów w rurociągach, i aparaturze.
10. Zasady projektowania rurociągów.
11. Dobór urządzeń przetłaczających.
12. Pomiary wielkości hydrodynamicznych
13. Przepływ układów wielofazowych.
14. Przepływy w warstwach porowatych
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Obliczenia z zakresu hydrostatyki i
hydrodynamiki płynów. Obliczenia oporów przepływu w rurociągach. Praktyczne
wykorzystanie równania Bernoulliego. Obliczenia instalacji pompowych i dobór
pomp. Przepływy dwufazowe gaz – ciecz. Barbotaż. Rozdzielanie zawiesin.
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Określenie rodzaju przepływu w rurze. Profile
prędkości w rurociągu. Współczynniki przepływu w zwężkach pomiarowych dla
cieczy i gazów. Określenie współczynnika wypływu. Opory przepływu w elementach
rurociągu. Parametry reologiczne cieczy nieniutonowskich. Przepływ dwufazowy gaz
- ciecz w kolumnach z wypełnieniem. Fluidyzacja. Przepływ dwufazowy ciecz - ciecz
w kolumnach z wypełnieniem. Charakterystyka pompy odśrodkowej. Charakterystyka
wentylatora.
•
•
1. Pohorecki, Wroński - Kinetyka i dynamika procesowa
2. Koch, Noworyta - Procesy dynamiczne
3. Coulson, Richardson - Chemical Engineering vol 1
4. Laboratorium inżynierii procesowej cz. I - Skrypt PWr.
5. Z. Kawala i in. - Zbiór zadań z podstawowych procesów inżynierii chemicznej,
Skrypt P Wr.
•
1. Z. Ziołkowski - Podstawy procesów inżynierii chemicznej, PWN, Warszawa 1982
2. C. O. Bennet, J. E. Myers – Przenoszenie pędu, ciepła i masy, WNT W-wa 1967
3. R. Fox - Introduction to Fluid Mechanics - New York John Willey 1994
4. E. Burka. Mechanika płynów w przykładach - PWN Warszawa 1999
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: egzamin
Ćwiczenia : kolokwia
Laboratorium: sprawozdania i kolokwia
•
118
•
•
Course title: FLUID DYNAMICS
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
2
2
2
30
30
30
exam
tests
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
4
2
reports and
tests
2
120
60
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Physics
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Kołtuniewicz, dr hab.
inż., prof. PWr.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Wojciech Skrzypiński, dr inż.,
Anna Witek, dr inż., Janusz Dziak, dr inż., Jacek Kapłon, dr inż.
•
Year:......II....... Semester:.........4...........
•
•
Aims of the course (effects of the course): understanding of physical principles of
flow systems, computation of liquid properties for homogeneous and multiphase
systems, pipelines designing, flows of fluids with different rheological properties in
different apparatus, energy consumption during fluid flows, choice of measurement
equipment and pumps characteristic.
•
•
Course description: Basic principles of fluid flow, momentum transfer, dynamic
processes of separation for multiphase systems.
•
Lecture:
1. Elements of fluid static. Hydrostatic pressure on immersed
surfaces.
2. Kinematics of fluids in Lagrange and Euler descriptions.
3. Dynamics of ideal fluids –Bernoulli equation.
4. Dynamics of real fluids –Navier-Stokes equation.
Number of hours
2
2
2
2
119
5. Rheological properties of liquids.
6. Newtonian and non-Newtonian liquids.
7. Thermodynamic properties of fluids.
8. Flows of compressible fluids.
9. Flow resistances in pipes and apparatuses.
10. Principles of pipeline designing.
11. Choice of pumps and compressors.
12. Measurement of hydrodynamics parameters.
13. Multiphase flows.
14. Flows in porous beds.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
.
•
Classes – the contents: Computations on hydrostatic and hydrodynamic. Calculations
of flow resistances and energy lost in pipelines. Practical application of Bernoulli
equation. Designing of pipelines and pump selection. Multiphase flows. Bubbling,
fluidization, separations of suspensions.
•
•
Laboratory – the contents: Flow regimes in pipes. Velocity profiles in flow channels.
Flow coefficients in orifices for gas and liquid flows. Flow resistances in pipelines.
Determination of rheological parameters of nonewtonian fluids. Two-phase flow in
packed-bed columns. Characteristic of centrifugal pumps and blowers.
•
•
Basic literature:
1. Pohorecki, Wroński - Kinetyka i dynamika procesowa
2. Koch, Noworyta - Procesy dynamiczne
3. Coulson, Richardson - Chemical Engineering vol 1
4. Laboratorium inżynierii procesowej cz. I - Skrypt PWr.
5. Z. Kawala i in. - Zbiór zadań z podstawowych procesów inżynierii chemicznej,
Skrypt P Wr.
•
1. Z. Ziołkowski - Podstawy procesów inżynierii chemicznej, PWN, Warszawa 1982
2. C. O. Bennet, J. E. Myers – Przenoszenie pędu, ciepła i masy, WNT W-wa 1967
3. R. Fox - Introduction to Fluid Mechanics - New York John Willey 1994
4. E. Burka. Mechanika płynów w przykładach - PWN Warszawa 1999
•
Lecture: exam
Classes : tests
Laboratory: reports and tests
120
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: MSN000180
•
Nazwa kursu:
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Miernictwo i automatyka
1
Laboratorium
2
15
30
kolokwium
sprawozdania
1
30
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy):
•
Wymagania wstępne: analiza matematyczna, fizyka
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Tadeusz Wiśniewski, dr inż.
•
Artur Jędrusyna, dr inż.
Janusz Lichota, dr inż.
Krzysztof Tomczuk, dr inż.
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
•
Podstawowa wiedza z metrologii i automatyzacji
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna + prezentacja multimedialna
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Opis dynamiki procesów - formułowanie równań
bilansu: substancji, pędu i energii. Procesy jednostkowe i wielowymiarowe.
Zastosowanie techniki komputerowej do modelowania i pomiaru stanu procesu oraz
sterowanie procesami jednostkowymi związanymi ze stabilizacją takich parametrów
jak: temperatura ciśnienie, przepływ, poziom cieczy, skład gazu itp. Dokumentacja i
wizualizacja przebiegu procesu. Sterowniki programowalne (PLC). Automatyzacja
poszczególnych procesów jednostkowych. Optymalizacja układów regulacji i
sterowania.
121
•
1.Wstęp. Podstawowe pojęcia z zakresu metrologii i automatyki.
2. Formułowanie równań bilansu: substancji, pędu i energii do opisu
dynamiki procesów.
3.Linearyzacja i modelowanie. Metoda przestrzeni stanów.
4. Sterowanie logiczne (sterowniki PLC) i regulacja dwustawna.
5.Pomiary i układy automatycznej regulacji (UAR) ciśnienia, przepływu i
poziomu cieczy.
6. Pomiary i UAR temperatury w wymiennikach ciepła, UAR składu
mieszaniny (np. pH) oraz UAR procesu spalania, destylacji itp.
7.Złożone (kaskadowe ) UAR. Wizualizacja, kontrola i dokumentacja
przebiegu procesu.
8. Kolokwium zaliczeniowe
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
1
1. Wprowadzenie.
2. Podstawowe człony dynamiczne
3. Pomiar strumienia (natężenia przepływu) gazu i charakterystyki nastawnika
4. Pomiary i przetwarzanie wielkości fizycznych
5. Zasady regulacji
6. Dobór nastaw regulatorów
7. Regulacja dwustawna
8. Regulator wielofunkcyjny
9. Złożone układy regulacji
10. Charakterystyki częstotliwościowe
11. Siłowniki pneumatyczne i elementy do ich sterowania
12. Elektropneumatyczne układy sterowania
13. Programowalne sterowniki logiczne – podstawy
14. Stosowanie sterowników PLC
15. Termin dodatkowy
122
•
Course code: MSN000180
•
Course title: Measurement and automation
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
1
2
15
30
exam
colloquium
1
30
Project
Seminar
credit
2
60
•
•
Prerequisites: mathematical analysis, physics
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Tadeusz Wiśniewski, dr inż.
•
Artur Jędrusyna, dr inż.
Janusz Lichota, dr inż.
Krzysztof Tomczuk, dr inż.
•
Cycle of studies (undergraduate/graduate):
•
Year: II Sem.: 4
•
•
The aim of the course is to introduce students to theory and practice of industrial
process measurement and automation.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional aided with LCD projector
The theory of linear systems and classic controller structures are explained. The
theory and synthesis of binary systems (including PLC) are also addressed. The
lectures show models and structures of control systems. The illustrating examples
are given for relay systems, flow, pressure and temperature control connected with
processes in chemistry and mechanics.
123
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Lecture:
Basics in measurement and automation.
Methods of control system description; mass, momentum and
energy balance
Linearization and modelling. State space method
Boolean algebra. Programmable logic controllers. ON_OFF control.
Substitute characteristics. PID control quality. Pressure, flow and
level control .
Control system and measurements in heat exchangers.
Complex control systems (cascade and disturbance rejection).
Monitoring and SCADA systems
Test.
•
Number of hours
2h
2h
2h
2h
2h
2h
2h
1h
The students get in touch with modern control systems.
1. Introduction
2. Elementary dynamics nodes.
3. Flow rate measurement and valve characteristic
4. Industrial measurements- actuator characteristic
5. Control principles
6. Controller settings
7. On-Off control
8. Multifunctional controllers
9. Complex control systems
10. Frequency response
11. Pneumatic actuators and control valves
12. Electro-pneumatic control systems
13. Programmable logic controller-basics
14. . Programmable logic controller applications-timer and counter
15. Add term
•
Basic literature:
1. B. Chorowski, M. Werszko : „Automatyzacja procesów przemysłowych podstawy”,
Skrypt Politechniki Wr. 1981r.
2. „Podstawy automatyki. Ćwiczenia laboratoryjne.” pod red. A. Bieleckiego i W.
Krzyżaka, Skrypt Politechniki Wr. 1992 r.
3. “Laboratorium sterowania procesami dyskretnymi” pod red. E. Ślifirskiej, Skrypt
Politechniki Wr. 1998 r.
•
T. Kaczorek „Teoria sterowania i systemy. PWN Warszawa 2003 r.
•
Conditions of the course acceptance/credition: passing of the final colloquium,
completion of all the laboratory assignments
124
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Molekularna chemia fizyczna
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenie
zaliczenia
Punkty ECTS 4
Liczba godzin 120
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: zaliczony Podstawy chemii fizycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Józef Lipiński, dr hab., prof.PWr.
•
•
Rok: ....II........ Semestr:....4....................
•
•
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna):tradycyjna
•
•
Liczba godzin
1. Roztwory doskonałe i rzeczywiste.
2
2. Oddziaływania międzycząsteczkowe oraz równania stanu układów
2
rzeczywistych.
3. Obliczanie współczynników aktywności składnika w roztworze.
2
4. Równanie Schrödingera oraz jego rozwiązania (atom wodoru, cząstka w
studni potencjału…)
2
5. Elementy teorii wiązania chemicznego. Metoda orbitali molekularnych.
2
6. Metody obliczeniowe chemii kwantowej oraz zastosowania do obliczeń
właściwości fizykochemicznych atomów i cząsteczek.
2
7. Podstawy spektroskopii molekularnej. Oddziaływanie promieniowania
elektromagnetycznego z materią.
2
2
8. Przybliżenie Borna-Oppenheimera. Reguły wyboru.
125
9. Spektroskopia mikrofalowa i oscylacyjna.
10. Spektroskopia elektronowa . Diagram Jabłońskiego. Fluorescencja i
fosforescencja.
11. Magnetyczny rezonans jądrowy.
12. Podstawowe pojęcia termodynamiki statystycznej.Prawdopodobieństwo.
13. Funkcje rozkładu. Zespoły statystyczne
14. Suma stanów, obliczanie funkcji termodynamicznych i stałej równowagi
reakcji chemicznej.
15. Statystyczne modele roztworów.
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: K. Pigoń , Z.Ruziewicz, Chemia fizyczna –2, Fizykochemia
molekularna, Wyd. 5 /6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005/2007
•
Literatura uzupełniająca: P. Atkins, Chemia fuzyczna,
spektroskopii molekularnej
•
Warunki zaliczenia: sprawdzian pisemny (testowy)
Z.Kęcki –Podstawy
126
•
•
Course title: Molecular Physical chemistry
•
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course credit
completion
4
ECTS credits
120
Total Student’s
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Józef Lipiński, dr hab.,
prof.PWr.
•
•
Year:......II.......... Semester:.........4.............
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities):
•
Form of the teaching (traditional/e-learning):
•
Course description:
•
Lecture:
1. Ideal and real mixtures
2. Intermolecular interactions and equations of state.
3. Activity coefficients.
4. Schrodinger equation. Hydrogen atom, particle in box…
5. Theory of chemical bond. Molecular orbital theory.
6. Computational methods in quantum chemistry .
7. Elements of molecular spectroscopy.
8. Born-Oppenheimer approximation. Selection rules.
9. Rotational and oscillation spectra
10.Electronic spectroscopy. Jablonski diagram. Fluorescence and
phosphorescence
11. Nuclear magnetic resonance
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
127
12. Statistical thermodynamics and probability.
13. Statistical distributions, statistical partiction function.
14. Calculation of thermodynamical functions and equilibrium constant.
15. Statistical models of mixtures
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature: K. Pigoń , Z.Ruziewicz, Chemia fizyczna –2, Fizykochemia
molekularna, Wyd. 5 /6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005/2007
•
Additional literature: P. Atkins, Chemia fuzyczna, Z.Kęcki –Podstawy spektroskopii
molekularnej
•
Conditions of the course acceptance/credition
128
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: PRC017002
•
Nazwa kursu: Ochrona własności intelektualnej i przemysłowej
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
1
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
15
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
zal.
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy
Seminarium
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Ryszard Poźniak, dr inż.
•
•
Rok: III............ Semestr:...7
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem wykładu jest wyjaśnienie w sposób przystępny
i zrozumiały zagadnień z zakresu prawa własności intelektualnej i przemysłowej.
Poruszane zagadnienia będą dotyczyły zarówno problematyki polskiej jak i światowej,
a zwłaszcza wspólnotowej, gdyż integracja z Unią Europejską wpływa w istotny
sposób na stan prawny w Polsce.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wybrane zagadnienia z zakresu praw własności
intelektualnej i przemysłowej, badań patentowych i literatury patentowej.
•
1. Własność intelektualna oraz prawa własności intelektualnej i przemysłowej
2. Ochrona wynalazków, znaków towarowych, wzorów użytkowych, oznaczeń
geograficznych oraz ochrona praw autorskich.
3. Struktura opisu patentowego i klasyfikacje patentowe.
4. Informacja patentowa i jej źródła.
5. Badania patentowe w pracach naukowo-badawczych.
6. Zagadnienia ochrony związków chemicznych, produktów farmaceutycznych
i produktów biotechnologicznych
7. Działalność gospodarcza w świetle prawa własności przemysłowej.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
3
129
•
•
•
•
•
1. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz: Prawo autorskie, wyd. Oficyna a Wolters
Kluwer, Warszawa 2008.
2. Michał du Vall: Prawo patentowe, (stan prawny 01-01-2008), wyd. Oficyna
a Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
3. J. Sozański: Własność intelektualna i przemysłowa w Unii Europejskiej, Polskie
Wydawnictwo Prawnicze Iuris Sp. z o.o., Warszawa 2005.
1. Andrzej Kisielewicz /red./: Własność przemysłowa, Wydawnictwa Prawnicze
Lexis Nexis, Warszawa 2007.
2. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE,
Warszawa, 2006.
3. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN,
Warszawa 2004.
• Warunki zaliczenia: kolokwium zaliczeniowe.
130
•
Course code: PRC017002
•
Course title: Protection of intellectual and industrial property
•
Course form
Lecture
Number
of hours/week*
1
Number
of hours/semester*
15
Form of the course credit
completion
colloq.
1
ECTS credits
30
Total
Student’s
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: noun
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Ryszard Poźniak, dr
•
•
Year:..III.............. Semester:.....7................
•
•
•
•
Course description: Selected questions of industrial property rights, inventions
research and patent bibliography.
•
Lecture:
Number of hours
1. Intellectual and industrial property rights.
2
2. Protection of inventions (patents), trademarks, industrial designs,
utility models, geographical indications and copyright.
2
3. Structure o invention and patent classifications.
2
2
4. Patent information services.
5. Invention research in scientific works.
2
6. Protection of chemical substances, pharmaceutical products and
biotechnological products.
2
3
7. Industrial property rights for business.
•
•
131
•
•
•
Basic literature:
1. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz: Prawo autorskie, wyd. Oficyna a Wolters
Kluwer, Warszawa 2008.
2. Michał du Vall: Prawo patentowe, (stan prawny 01-01-2008), wyd. Oficyna
a Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
3. J. Sozański: Własność intelektualna i przemysłowa w Unii Europejskiej, Polskie
Wydawnictwo Prawnicze Iuris Sp. z o.o., Warszawa 2005.
•
1. W. Kotarba: Ochrona wiedzy a kapitał intelektualny organizacji, wyd. 1, PWE,
Warszawa, 2006.
2. A. Karpowicz: Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, wyd. 4, PWN,
Warszawa 2004.
3. Andrzej Kisielewicz /red./: Własność przemysłowa, Wydawnictwa Prawnicze
Lexis Nexis, Warszawa 2007.
•
Conditions of the course acceptance/credition: credit colloq.
132
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Procesy cieplne
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
3
Laboratorium
Projekt
2
2
45
30
30
egzamin
kolokwia+
sprawozdania
2
60
kolokwia +
projekty
2
60
Wykład
4
120
Ćwiczenia
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: matematyka, fizyka
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. Andrzej Kmieć
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dr Jacek
Kapłon, Dr Wojciech Ludwig
•
Rok: III ............ Semestr:.5....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Rozumienie teoretycznych podstaw ruchu ciepła i
metod obliczania aparatów
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Rodzaje ruchu ciepła. Przewodzenie, wnikanie i
przenikanie ciepła, promieniowanie cieplne. Opory cieplne. Pole i gradient
temperatury. Równanie różniczkowe przewodzenia ciepła. Ruch ciepła w warunkach
ustalonych i nieustalonych. Mechanizm wnikania ciepła. Równanie energii i jego
rozwiązania. Wnikanie ciepła w warunkach zewnętrznych (przy opływie ciał) i
wewnętrznych ( przy przepływie w rurach). Ruch ciepła przy zmianie stanu skupienia
– wrzenie i kondensacja. Wyparki. Analogia między ruchem ciepła a ruchem pędu.
Wymienniki ciepła, obliczanie powierzchni wymiany ciepła. Obliczanie
wymienników dla wybranych przypadków nieustalonej wymiany ciepła. Obliczanie
regeneratorów ciepła.
133
•
1.Zasady wymiany ciepła. Przewodzenie ciepła. Opory cieplne.
2.Wnikanie i przenikanie ciepła. Izolacja cieplna
3.Przewodzenie ciepła w warunkach nieustalonych
4.Równanie energii i jego rozwiązania. Analiza wymiarowa
5.Wnikanie ciepła przy przepływie w rurach. Konwekcja naturalna. Analogie.
6.Wnikanie ciepła podczas skraplania pary i wrzenia cieczy. Wyparki.
7.Promieniowanie cieplne. Obliczanie wymienników ciepła
Liczba godzin
3
3
3
6
12
9
9
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Badanie nieustalonego ruchu ciepła w ciałach
stałych. Ogrzewanie i oziębianie cieczy w warunkach konwekcji naturalnej.
Wymiennik ciepła typu rura w rurze. Badanie płytowego wymiennika ciepła.
Wnikanie ciepła w warstwie fluidalnej. Przenikanie ciepła w chłodnicy powietrznej.
Wnikanie ciepła przy wrzeniu cieczy. Wnikanie ciepła w filmowej wyparce
grawitacyjnej. Podgrzewanie cieczy w wymienniku cienkowarstewkowym typu Luwa.
Podgrzewanie cieczy w wymienniku cienkowarstewkowym typu Sambay. Badanie
płaszczowo-rurkowego wymiennika ciepła. Badanie wężownicowego wymiennika
ciepła.
•
Projekt – zawartość tematyczna: Przewodzenie, wnikanie i przenikanie ciepła dla
ścian płaskich i rurowych, jedno- i wielowarstwowych. Wnikanie ciepła przy
przepływie w rurach i przy opływie ciał. Obliczanie grubości warstwy izolacji
cieplnej. Wnikanie ciepła przy zmianie stanu skupienia – podczas wrzenia i
kondensacji. Wymiana ciepła przez promieniowanie. Projekt wymiennika ciepła
(dobór wymiennika i obliczanie powierzchni wymiany ciepła).
•
Literatura podstawowa: A. Kmieć, Procesy cieplne i aparaty, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005.
•
Literatura uzupełniająca: T. Hobler, Ruch ciepła i wymienniki, WNT, Warszawa
1971.
•
Warunki zaliczenia: Egzamin, kolokwia, sprawozdania
134
COURSE DESCRIPTION
•
•
Course name: Heat transfer processes
•
Lecturing language: Polish
Course form
Lecture
Number
of 3
hours in a week
ZZU *
Number
of 45
hours in a
semester
ZZU*
Form of attest examination
Exercices
4
Points ECTS
Number
of 120
hours CNPS
Laboratory
Project
2
2
30
30
exams+
reports
2
60
exams +
projects
2
60
Seminar
•
Course level (basic/advanced): basic
•
Initial requirements: mathematics, physics
•
First name, Name and title/degree of a lecturer: Prof. Andrzej Kmieć
•
First names, Names and titles/degrees of didactic members: Dr Jacek Kapłon, Dr
Wojciech Ludwig
•
Year: III............ Semester:.5.....................
•
Type of course (obligatory/eligible): obligatory
•
Aims of courses (Educational effects): Understanding of fundamentals of heat transfer
and methods of apparatus calculations
•
Form of teaching (traditional/from afar): traditional
•
Short desciption of course contents: Modes of heat transfer. Thermal conductivity,
heat transfer by convection and overall heat transfer, Thermal radiation. Thermal
resistance. Temperature distributions and temperature gradient. Differential equation
oh heat conduction. Steady-state and unsteady conduction. Mechanisms of heat
transfer. Equation of energy ands its solutions. Convective heat transfer for the outside
flow systems (flow along plate) and for the internal flows (in pipes). Heat transfer
associated with the phenomena of phase change – boiling and condensation.
Evaporators. Analogy of momentum- and energy transfer. Heat-exchangers,
calculation of heat transfer surface area. Analysis of heat-exchangers for chosen
examples of unsteady-state heat transfer. Calculations of heat regenerators.
135
•
Lecture (to be specified within two hours):
Contents of lectures
1.Bases of heat transfer. Thermal conductivity. Thermal resistance.
2.Mechanisms of heat transfer Thermal isolation
3.Unsteady-state heat conduction.
4.Equation of energy and its solutions. Dimensional analysis
5.Heat transfer for flows in pipes. Natural convection. Analogies of energy.
6.Heat transfer for boiling and condensation. Evaporators.
7.Thermal radiation. Calculation of heat exchangers.
hours
3
3
3
6
12
9
9
•
Exercices – Contents:
•
Seminar - Contents:
•
Laboratory - contents: Investigation of unsteady-state heat conduction in solids.
Heating-up and cooling of liquids in free convection mode. A double-pipe heat
exchanger. Investigation of a plate heat exchanger. Heat transfer in a fluidized bed.
Overall heat transfer in an air cooler. Heat transfer in liquid boiling. Heat transfer in a
free thin layer heat evaporator. Heating up liquid in a Luva type thin layer heat
exchanger. Heating up liquid in a Sambay type thin layer heat exchanger.
Investigation of a shell-and-tube heat exchanger. Investigation of a heat exchanger
with a coil inside.
•
Project – contents: Conduction, heat transfer for flat surface layers and for pipes. Heat
transfer for flows in pipes and for outside flows. Calculation of isolation thickness.
Heat transfer for phase change – during boiling and condensation. Heat transfer by
thermal radiation. Design of heat-exchanger (Choice of heat exchanger and calculation
of heat transfer surface area).
•
Basic Literature: A. Kmieć, Heat transfer processes and equipment, Publishing House
of Wroclaw University of Technology, Wroclaw 2005.
•
Additional Literature: T. Hobler, Heat transfer and exchangers, WNT, Warsaw 1971.
•
Conditions of passing: Exam, reports kolloqium, reports
* - depending on the system of studies
136
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: PROCESY DYFUZYJNE
•
Język wykładowy: polski, angielski
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Wykład
Tygodniowa
3
3
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
45
45
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
egzamin
zaliczenie
zaliczenie
zaliczenia
4
3
3
Punkty ECTS
Liczba godzin
120
90
90
CNPS
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy
Seminarium
•
Wymagania wstępne: Zaliczona analiza matematyczna i Podstawy chemii fizycznej
•
prof. PWr.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Wojciech
Skrzypiński, dr inż., Wojciech Sawiński, dr inż.
•
Rok: III, Semestr: 6
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): rozumienie wykorzystania wiedzy fizykochemicznej i
matematycznej o dyfuzyjnych procesach jednostkowych do obliczania i modelowania
i optymalizacji podstawowych operacji fizycznych w różnych technologiach, oraz
przebiegu procesów chemicznych i biochemicznych w reaktorach.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy teoretyczne procesów wymiany masy i
i termiczno-dyfuzyjnego rozdziału faz.
•
1. Prawa dyfuzyjnego ruchu masy. Dyfuzja nieustalona i ustalona.
Dyfuzja równomolowa przeciwkierunkowa, dyfuzja jednego
składnika przez mieszanine inertów, dyfuzja wieloskładnikowa.
Wyznaczanie współczynników dyfuzji.
2. Mechanizmy transportu masy, masy na granicy faz.
3. Operacje dyfuzyjne. Klasyfikacja charakterystyka i dobór
dyfuzyjnych metod oczyszczania i rozdziału produktów.
Liczba godzin
2
2
2
137
4. Destylacja i rektyfikacja. Obliczenia procesowe, równowagi i
kinetyka
5. Ekstrakcja i ługowanie. Ekstrakcja w kaskadzie mieszalników i
odstojników (krzyżowo-prądowa). Ekstrakcja w kolumnach
(przeciwprądowa)
6. Absorpcja. Obliczenia absorberów. Konstrukcje aparatów.
7. Adsorpcja i chromatografia. Równowagi adsorpcyjne i kinetyka
procesu adsorpcji.
8. Nowe procesy dyfuzyjne. Separacja afinitywna, transport aktywny i
ułatwiony.
9. Dyfuzyjne procesy membranowe.
10. Krystalizacja i zatężanie.
11. Suszarki i suszenie materiałów stałych.
12. Chłodzenie wody i nawilżanie powietrza.
13. Konstrukcje wymienników masy.
14. Podstawy obliczeń do projektowania aparatów. Bilanse masowe.
Kinetyka procesów dyfuzyjnych, czasy przebywania, przemieszanie
wzdłużne
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Pomiary współczynników wnikania i
przenikania masy w układach ciecz-ciecz, gaz-ciecz i ciecz-ciało stałe. Wyznaczanie
stopni wyekstrahowania i wysokości jednostki przenikania masy w aparatach
kolumnowych. Pomiary przemieszania wzdłużnego. Ekstrakcja wielostopniowa.
•
Projekt - zawartość tematyczna: Obliczanie współczynników dyfuzji w gazach i
cieczach. Obliczanie strumieni dla różnych mechanizmów dyfuzji. Wybrane metody
odliczania współczynników wnikania masy. Współczynniki przenikania masy dla
procesu absorpcji dla różnych sposobów wyrażania stężeń. Destylacja prosta
równowagowa roztworów wieloskładnikowych – obliczenia bilansowe. Destylacja
prosta kotłowa roztworów dwuskładnikowych. Dobór optymalnego stosunku orosienia
i obliczenie wysokości kolumny rektyfikacyjnej do rozdziału mieszaniny
dwuskładnikowej. Projekt absorbera. Projekt przeciwprądowej kolumny ekstrakcyjnej
z wypełnieniem. Bilans masowy i cieplny suszarni adiabatycznej z częściowym
zawracaniem strumienia gazu. Projekt chłodnicy powietrznej.
•
1. C. O. Bennett, J. E. Myers - Momentum, Heat and Mass Transfer, Mc Graw-Hill
2. Z. Ziołkowski - Podstawowe procesy inżynierii chemicznej, PWN
3. R. Koch, A. Kozioł - Dyfuzyjno-cieplny rozdział substancji, WNT W-wa 1994
4. Laboratorium inżynierii procesowej cz.II., skrypt PWr 1978
5. Procesy dyfuzyjne i termodynamiczne, skrypt PWr 1978
•
1. J. Welley - Fundamentals of Momentum, Heat and Mass Transfer, New York
J. Wiley
2. Z. Ziołkowski „Ekstrakcja frakcyjna w laboratorium” PWN
138
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: egzamin pisemny i ustny
Lab.: sprawozdania i kolokwium
Projekt: uczestnictwo w zajęciach, wykonanie projektu
139
•
•
Course title: DIFFUSIONAL PROCESSES
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
3
3
2
45
45
30
exam
test and report
report
4
3
3
120
90
90
Seminar
•
•
Prerequisites: mathematical analysis, physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Kołtuniewicz, dr hab.
inż., prof. PWr.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Wojciech Skrzypiński, dr inż.,
Wojciech Sawiński, dr inż.
•
Year:..III............ Semester:...6................
•
Type of the course (obligatory/optional): obligatory.
•
Aims of the course (effects
of the course): understanding and practical
implementation of the mathematical and physicochemical knowledge about
diffusional unit processes for computation and modeling and optimization of basic
physical operations in various industrial technologies.
•
•
Course description: Basics of diffusional methods of separation.
•
Lecture:
1.
2.
3.
4.
Laws of diffusional mass transport. Steady and unsteady state
diffusion. Equimolar and countercurrent diffusion. Diffusion of
one component through the inert and mixture of inert.
Multicomponent diffusion. Determination of diffusivity
coefficient.
Mass transport mechanisms on interphase boundary layer.
Diffusional unit processes. Classification, characteristic, and
choice of diffusional methods of separation and purification.
Distillation and rectification. Process computation, equilibria, and
Number of hours
2
2
2
2
140
kinetics.
5. Liquid-liquid extraction and leaching. Extraction in mixerdecanter cascade (cross-flow extraction), and counter-current
column extraction.
6. Absorption. Calculations and layout of absorbers.
7. Adsorption and chromatography. Equilibrium and kinetics of
adsorption processes.
8. Advanced diffusional processes. Affinity separation, molecular
recognition, active and facilitated transport.
9. Diffusional membrane processes.
10. Concentrating and crystallization.
11. Drying of solids.
12. Water cooling and air humidification.
13. Constructions of mass transfer apparatus.
14. Basics calculations for apparatus design. Mass balances. Kinetics
of diffusional processes. Residence time and longitudinal mixing.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Laboratory – the contents: Measurements of the individual mass transfer and overall
mass transfer coefficients in liquid-liquid, gas-liquid and solid-liquid systems.
Determination of extraction degrees and height of transfer unit (HTU) in various types
of the columns. Measurements of longitudinal mixing. Multistage extraction.
•
Project: - the contents: Calculation of the diffusivity in gaseous and liquid phases.
Calculation of the streams for various diffusion mechanisms. Selected calculation
methods of individual mass transfer coefficients. Overall mass transfer coefficients
for various driving force dimensions. Multicomponent flash distillation – balance
calculations. Batch distillation of the two-component system. Optimal reflux ratio
and calculation of the column distillation for the two-component system. Absorber
design. Design of countercurrent extractor filling the bed. Mass and heat balances
of adiabatic dryer with partly reflux of gaseous phase. Cooling tower calculation.
•
Basic literature:
1. C. O. Bennett, J. E. Myers - Momentum, Heat and Mass Transfer, Mc Graw-Hill
2. Z. Ziołkowski - Podstawowe procesy inżynierii chemicznej, PWN
3. R. Koch, A. Kozioł - Dyfuzyjno-cieplny rozdział substancji, WNT W-wa 1994
4. Laboratorium inżynierii procesowej cz.II., skrypt PWr 1978
5. Procesy dyfuzyjne i termodynamiczne, skrypt PWr 1978
•
1. J. Welley - Fundamentals of Momentum, Heat and Mass Transfer, New York,
Wiley
2. Z. Ziołkowski „Ekstrakcja frakcyjna w laboratorium” PWN
141
•
Conditions for course credition
Lecture: exam
Lab.: reports, test
Project: project
•
- depending on a system of studies
142
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ICC016003w
•
Nazwa kursu: Projektowanie procesowe
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
2
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
30
ZZU*
Forma
zaliczenia
egzamin
3
Punkty ECTS
90
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: termodynamika procesowa, procesy cieplne, procesy dyfuzyjne,
informatyka II.
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Roman
Szafran, dr inż.
•
Rok: III
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Procedury projektowania. Surowce, produkty,
przebieg procesu technologicznego. Rozwiązania technologiczno – aparaturowe
instalacji. Dobór, projektowanie aparatów przemysłowych. Analiza ekonomiczna
inwestycji.
•
Semestr: 6
Liczba godzin
o Etapy opracowania nowej technologii.
2
o Zasady projektowania, analiza wykonalności nowej inwestycji, projekt
procesowy.
2
o Metody powiększania skali.
2
o Dane wejściowe, surowce, produkty, przebieg procesu produkcyjnego.
2
o Procesy i operacje jednostkowe, schemat ideowy.
2
143
o System zaopatrywania w surowce i energię.
o Bilans materiałowy i energetyczny.
o Zasady wykonywania schematów technologiczno – aparaturowych.
o Dobór aparatów procesowych i urządzeń.
o Dobór materiałów konstrukcyjnych.
o Kontrola i regulacja projektowanej instalacji.
o Ochrona wód i atmosfery.
o Bezpieczeństwo techniczne instalacji.
o Zasady sporządzania szacunków nakładów inwestycyjnych.
o Zasady obliczania kosztów.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. Synowiec J., Projektowanie technologiczne dla inżynierów chemików, Skrypty
PWr, Wrocław 1974
2. Procesy dyfuzyjne i termodynamiczne, cz. 1 i 2, Praca zbiorowa pod red. Z.
Ziołkowskiego, Skrypty PWr, Wrocław 1977, 1978
3. Kucharski S., Głowiński J., Podstawy obliczeń projektowych w technologii
chemicznej, OWPWr, Wrocław 2000
4. Bretsznajder S., Zagadnienia projektowania procesów przemysłu chemicznego,
PWT, Warszawa 1956
5. Koch R., Noworyta A., Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej, WNT,
Warszawa 1992
6. Ciborowski J., Podstawy inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1982
1. Bretsznajder S., Własności gazów i cieczy, WNT, Warszawa 1962
2. Sinnott R.K., Vol. 6 w Coulson J.M., Richardson J.F., Chemical Engineering,
Pergamon Press, 1983
3. Hobler T., Ruch ciepła i wymienniki, WNT, Warszawa 1959
4. Ziołkowski Z., Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym, WNT,
Warszawa 1966
5. Hobler T., Dyfuzyjny ruch masy i absorbery, WNT, Warszawa 1962
6. Pikoń J., Aparatura chemiczna, PWN, Warszawa 1978
7. Himmelblau J., Basic principles and calculation in chemical engineering, N.Y.
1986
8. Wells G.I., Rose L.M., The art of chemical process design, Elsevier 1986
9. Seider W.D. i in., Process design principles, J.W. & S., 1999
144
Warunki zaliczenia:
wykład – egzamin
projekt – oddanie pisemnych raportów 3 w/w zadań projektowych oraz
pozytywna ocena indywidualnej prezentacji proponowanych
rozwiązań i poprawności wykonania zadań przez prowadzącego.
145
•
Course code: ICC016003w
•
Course title: Process design
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
exam
3
90
•
•
Prerequisites: chemical engineering, chemical technology.
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Matynia, prof. dr hab.
inż.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Andrzej Matynia, prof. dr
hab. inż. + team
•
Year: III
•
•
•
•
Course description: Design procedures. Raw materials and processes chemical
technology. Solutions of the process line. Selection, design and operation of large –
scale industrial apparatus. Economic analysis. Solving of problems in momentum, heat
and mass transfer processes. Design of selected apparatus. Balance of materials and
energy. CAD for design of chemical processes.
•
Lecture:
Semester: 6
1.Procedure of elaboration new technologies.
2.Rules of preparing documentation of process design, feasibility study.
3.Raw materials and product, process description.
4.Selection of processes and operations.
5.Selection and calculation procedure of apparatus and installations.
6.Balance of materials and energy.
7.Technological scheme of an industrial installation.
8.CAD for design of chemical processes.
9.Economic analysis of an investment enterprise.
Number of hours
1
2
2
2
2
2
1
1
2
146
•
•
•
•
•
Basic literature:
1.
Bretsznajder S., Zagadnienia projektowania procesów Przemysłu chemicznego,
PWT, Warszawa 1956
2.
Koch R., Noworyta A., Procesy mechaniczne w inżynierii chemicznej, WNT, Warszawa 1992
•
1. Himmelblau, Basic principles and calculation in chemical enineering, N.Y. 1986
2. Wells G.I., Rose L.M., The art of chemical process design, Elsevier, 1986
3. Seider W.D., Process design principles, J.W.& S. 1999
4. Kucharski S., Głowiński J., Podstawy obliczeń projektowych w inżynierii
chemicznej, OWPWr, Wroclaw 2000
5. Zadania projektowe z inżynierii procesowej, pr. zb., OWPW, Warszawa 1986
6. Szmidt-Szałowski K red., Podstawy technologii chemicznej. Bilanse procesów
technologicznych, OWPW, Warszawa 1997
•
lecture – exam
project – project
147
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Projektowanie procesowe
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
4
60
indywidualna
obrona
projektu
2
60
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
•
•
Wymagania wstępne: termodynamika procesowa, procesy cieplne, procesy dyfuzyjne,
informatyka II.
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Matynia, prof. dr hab. inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Roman
Szafran, dr inż.
•
Rok: IV
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Procedury projektowania. Surowce, produkty,
przebieg procesu technologicznego. Rozwiązania technologiczno – aparaturowe
instalacji. Dobór, projektowanie aparatów przemysłowych. Analiza ekonomiczna
inwestycji.
•
Semestr: 7
Liczba godzin
1.
2.
3…
148
Projekt - zawartość tematyczna: Zasady projektowania procesowego. Realizacja 3
zadań o wzrastającym stopniu trudności: od obliczeń pojedynczego aparatu (np.
wymiennika ciepła), poprzez projekt prostego węzła rozdziału, do pełnego projektu
instalacji technologicznej, z możliwością wyboru najkorzystniejszych rozwiązań,
uwzględniającego analizę kosztów inwestycyjnych i oszacowanie kosztów
eksploatacyjnych. Dwa pierwsze zadania, określone dla każdego zespołu lub
indywidualnego wykonawcy, mogą dotyczyć obliczeń projektowych nowego aparatu,
(węzła rozdziału), lub analizy działania aparatu/węzła istniejącego, trzecie jest
projektem nowej instalacji o zadanej zdolności produkcyjnej. W realizacji przewiduje
się użycie narzędzi wspomagających projektowanie MATLAB, CHEMCAD.
W każdym z zadań określone zostaną wymagania i istotne ograniczenia. Wykonanie
powinno obejmować zebranie danych dotyczących substancji występujących w
procesie i samego procesu (technologii), obliczenia własności substancji czystych i
mieszanin, równowag fazowych, parametrów kinetycznych, wykonanie bilansów
materiałowego i cieplnego. Realizacja zadania projektowania instalacji może
obejmować poszczególne etapy od schematu ideowego, poprzez wstępny do
technologicznego z analizą wariantów i wyborem rozwiązania do realizacji. Projekt
zawierający pełny opis przyjętego rozwiązania procesu powinien zawierać informacje
nt. kontroli i sterowania procesem wraz z odpowiednimi schematami.
7. Synowiec J., Projektowanie technologiczne dla inżynierów chemików, Skrypty
PWr, Wrocław 1974
8. Procesy dyfuzyjne i termodynamiczne, cz. 1 i 2, Praca zbiorowa pod red. Z.
Ziołkowskiego, Skrypty PWr, Wrocław 1977, 1978
chemicznej, OWPWr, Wrocław 2000
10. Bretsznajder S., Zagadnienia projektowania procesów przemysłu chemicznego,
PWT, Warszawa 1956
Warszawa 1992
10. Bretsznajder S., Własności gazów i cieczy, WNT, Warszawa 1962
11. Sinnott R.K., Vol. 6 w Coulson J.M., Richardson J.F., Chemical Engineering,
Pergamon Press, 1983
12. Hobler T., Ruch ciepła i wymienniki, WNT, Warszawa 1959
13. Ziołkowski Z., Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym, WNT,
Warszawa 1966
14. Hobler T., Dyfuzyjny ruch masy i absorbery, WNT, Warszawa 1962
16. Himmelblau J., Basic principles and calculation in chemical engineering, N.Y.
1986
149
17. Wells G.I., Rose L.M., The art of chemical process design, Elsevier 1986
18. Seider W.D. i in., Process design principles, J.W. & S., 1999
Warunki zaliczenia:
wykład – egzamin
projekt – oddanie pisemnych raportów 3 w/w zadań projektowych oraz
pozytywna ocena indywidualnej prezentacji proponowanych
rozwiązań i poprawności wykonania zadań przez prowadzącego.
150
•
Course code: ICC017002p
•
Course title: Process design
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
4
60
project
2
60
•
•
Prerequisites: chemical engineering, chemical technology.
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Andrzej Matynia, prof. dr hab.
inż.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Andrzej Matynia, prof. dr
hab. inż. + team
•
Year: IV
•
•
•
•
Course description: Design procedures. Raw materials and processes chemical
technology. Solutions of the process line. Selection, design and operation of large –
scale industrial apparatus. Economic analysis. Solving of problems in momentum, heat
and mass transfer processes. Design of selected apparatus. Balance of materials and
energy. CAD for design of chemical processes.
•
Lecture:
Semester: 7
Number of hours
1.
2.
3…
•
•
•
151
•
Project – the contents: Production rate of process line. Calculation of selected
processes and operations. Design of typical constructional solutions for realization for
flow, heat and mass transfer processes. Balance of materials and energy.
Technological scheme of industrial installation. CAD for design of chemical
processes.
•
Basic literature:
5. Bretsznajder S., Zagadnienia projektowania procesów Przemysłu chemicznego,
PWT, Warszawa 1956
Warszawa 1992
•
7. Himmelblau, Basic principles and calculation in chemical enineering, N.Y. 1986
8. Wells G.I., Rose L.M., The art of chemical process design, Elsevier, 1986
9. Seider W.D., Process design principles, J.W.& S. 1999
10. Kucharski S., Głowiński J., Podstawy obliczeń projektowych w inżynierii
chemicznej, OWPWr, Wroclaw 2000
11. Zadania projektowe z inżynierii procesowej, pr. zb., OWPW, Warszawa 1986
12. Szmidt-Szałowski K red., Podstawy technologii chemicznej. Bilanse procesów
technologicznych, OWPW, Warszawa 1997
•
lecture – exam
project – project
152
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Reaktory chemiczne I
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
2
2
30
30
egzamin
3
zaliczenie
3
90
90
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: Chemia fizyczna, Równania różniczkowe zwyczajne
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Józef Głowiński, profesor dr hab.inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Włodzimierz
Tylus, dr inż.,....
•
Rok: ....III........ Semestr:.....6...................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): modelowanie przebiegu procesów chemicznych w
reaktorach; wykorzystanie wiedzy fizykochemicznej i matematycznej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kinetyka chemiczna. Klasyfikacja reaktorów i
wybór typu. Bilans masy, składnika i ciepła. Reaktory doskonałe. Dynamika reaktora.
Reaktory rzeczywiste.
•
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Liczba godzin
Kinetyka chemiczna: mechanizm i opis szybkości, stała szybkości,
wpływ temperatury
2
Przybliżenia w kinetyce; równanie makrokinetyczne
2
Klasyfikacja reaktorów i wybór typu: homogeniczne i heterogeniczne,
o pracy okresowej i ciągłej, adiabatyczny i z wymianą ciepła
2
Ogólne bilanse masy, składników i ciepła
2
Reaktor zbiornikowy: zależności między wielkościami projektowymi
2
Reaktor zbiornikowy: wybór wielkości reaktora
2
153
7. Reaktor zbiornikowy, przepływowy: równania projektowe, czas
przebywania, stan ustalony
8. Reaktor tłokowy: równania projektowe, stan ustalony, czas
przebywania
9. Reaktory zbiornikowy i rurowy, wymiana ciepła
10. Reaktory doskonałe, porównanie: pojedyncza reakcja i reakcja
złożona
11. Reaktory doskonałe, charakterystyka dynamiczna
12. Kaskada reaktorów, model komórkowy
13. Reaktor z dyspersją wzdłużną
14. Opis reaktora ze złożoną kinetyką procesu
2
2
2
2
2
2
2
4
•
Projekt - zawartość tematyczna: Rozwiązywanie zadań projektowych z zakresu
inżynierii reakcji chemicznych dla procesów jednofazowych przebiegających w
reaktorach zbiornikowych i rurowych
•
chemicznej, PWr, Wrocław 2003
2. Burchardt A. Bartelmus G., Inżynieria reaktorów chemicznych, tom 1, PWN,
Warszawa 2001
•
1. Missen R.W., Mims C.A., Saville B.A., Introduction to Chemical Reaction
Engineering and Kinetics, Wiley 1999
2. Szarawara J., Podstawy inżynierii reaktorów chemicznych, WNT, Warszawa 1991
•
Warunki zaliczenia: egzamin; wykonanie projektów
154
•
•
Course title: Chemical reactors engineering I
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
2
2
30
30
exam
3
tests
3
90
90
Seminar
•
•
Prerequisites: Physical chemistry. Ordinary differential equations
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Józef Głowiński, prof.dr
hab.inż.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Włodzimierz Tylus, dr inż.,…
•
Year:....III............ Semester:...6...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): modeling chemical process in reactors; the
use of physicochemical and mathematical knowledge
•
•
Course description: Chemical kinetics. Classification of reactors and choice of reactor
type. General material, species and thermal balances.
•
Lecture:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Number of hours
Chemical kinetics and rate equations mechanism, reaction rate,
rate constant, influence of temperature
2
Approximation in kinetics; macrokinetic equation
2
Classification of reactors and choice of reactor type:
homogeneous and heterogeneous reactors, batch reactor and
continuous reactors, adiabatic and reactors with heat transfer
2
General material, species and thermal balances
2
Batch reactor: reaction time, isothermal and non-isothermal
operation
2
Batch reactor: choice of volume
2
Continuous stirred tank reactors: design equations, residence
155
time, steady -state
8. Tubular reactor: design equations, residence time, steady-state
9. Continuous stirred tank and tubular reactors; heat transfer
10. Ideal reactors; comparison for a single reaction and for multiple
reactions
11. Ideal reactors; dynamic characteristic
12. Cascade of reactors; cell model
13. Dispersion model
14. Reactors for complete kinetic model
2
2
2
2
2
2
4
•
Project – the contents: solution of the reaction engineering projects for homogeneous
tank and tubular reactors
•
Basic literature:
chemicznej, PWr. Wrocław 2005
2. Burghardt A., Bartelmus G., Inżynieria reaktorów chemicznych, tom 1, PWN
Warszawa 2001
•
Additional literature: Missen R.W., Mims C.A., Saville B.A., Introduction to
Chemical Reaction Engineering and Kinetics, Wiley, New York 1999
•
Conditions of the course acceptance/credition: execution of projects
156
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Reaktory chemiczne II
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
2
2
30
30
zaliczenie
3
zaliczenie
2
90
60
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: Chemia fizyczna, Reaktory chemiczne I.
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Józef Głowiński, profesor dr hab.inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Janusz
Dziak, dr inż.,....
•
Rok: ....IV....... Semestr:.....7...................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): modelowanie przebiegu procesu chemicznego w
reaktorach; wykorzystanie wiedzy fizykochemicznej i matematycznej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kinetyka chemiczna w układach wielofazowych.
Projektowanie i analiza działania reaktorów wielofazowych.
•
15. Reakcje chemiczne w układzie wielofazowym
16. Układ gaz-ciało stałe; kinetyka reakcji
17. Układ gaz-ciało stałe; rozwiązania reaktorów
18. Układ gaz-ciecz i ciecz-ciecz
19. Reaktory dla układów wielofazowych
20. Kataliza i reakcje katalityczne
21. Kataliza homogeniczna
22. Autokataliza
23. Kataliza heterogeniczna
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
157
24. Dezaktywacja i regeneracja katalizatora
25. Reaktor ze stałym złożem katalizatora
26. Model jednowymiarowy, pseudo homogeniczny
27. Model jednowymiarowy, heterogeniczny
28. Reaktor z ruchomym złożem katalizatora
2
2
4
2
2
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Reakcje nie katalityczne w układach
heterogenicznych: szybkość procesu. Reakcje katalityczne; obszar dyfuzyjny i
kinetyczny. Reaktor okresowy. Reaktor zbiornikowy przepływowy, w warunkach
izotermicznych. Reaktor zbiornikowy przepływowy, adiabatyczny. Rozkład czasu
przebywania w baterii reaktorów. Bateria reaktorów przepływowych z doskonałym
mieszaniem. Ekstrakcja z reakcją chemiczną w kolumnie wypełnionej. Wyznaczanie
stężenia nasycenia substancji reaktywnych.
•
3. Burghardt A., Bartelmus G., Inżynieria reaktorów chemicznych, tom 2, PWN,
Warszawa 2001
•
Engineering and Kinetics, Wiley New York 1999
4. Szarawara J., Podstawy inżynierii reaktorów chemicznych, WNT, Warszawa 1991
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie wykładu; kolokwia i sprawozdania
158
•
•
Course title: Chemical reactors engineering II
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
2
30
30
credit
3
tests
2
90
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Chemical reactors engineering I
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Józef Głowiński , prof.dr
hab.inż.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Janusz Dziak, dr inż.
•
Year:....IV............ Semester:...7...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): modeling of chemical process in reactors;
the use of physicochemical and mathematical knowledge
•
•
Course description: Rational design and analysis of performance of multiphase
reactors.
•
Lecture:
15. Multiphase reacting systems
16. Gas –solid systems, chemical kinetics
17. Gas-solid systems, reactors
18. Gas-liquid and liquid-liquid systems
19. Reactors for multiphase reacting systems
20. Catalysis and catalytic reactions
21. Homogeneous catalysis
22. Autocatalysis
23. Heterogeneous catalysis
24. Catalyst deactivation and regeneration
25. Fixed-bed catalytic reactors
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
159
26. Pseudo homogeneous, one-dimensional model
27. Heterogeneous, one-dimensional model
28. Moving-particle reactors
4
2
2
•
Laboratory – the contents: Batch reactor. Flow reactor. Reactors in series. Residence
time in reactors in series. Extraction accompanied by chemical reaction.. Chemical
reaction in liquid-solid system. Noncatalytic reactions in heterogeneous systems:
overall rate. Catalytic reactions in heterogeneous systems: kinetic and diffusion
regime.
•
Basic literature:
1. Burghardt A., Bartelmus G., Inżynieria reaktorów chemicznych, tom 2, PWN,
Warszawa 2001
2. Fogler H.S., Elements of Chemical Reaction Engineering, Prentice Hall, New
Jersey 1999
•
Engineering and Kinetics, Wiley, New York 1999
•
Conditions of the course acceptance/credition: test; reports and tests.
160
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Technologie informatyczne w projektowaniu I
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
2
Laboratorium
2
30
30
kolokwium
kolokwium
2
60
2
60
Wykład
Ćwiczenia
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: Algebra, Analiza matematyczna I, Analiza matematyczna II,
Technologie informatyczne, Podstawy inżynierii chemicznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Lechosław Królikowski, dr inż.
•
o Wojciech Ludwig, dr inż.,
o Roman Szafran, dr inż.
•
Rok: III. Semestr: 5
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): umiejętność programowania strukturalnego oraz
numerycznego rozwiązywania problemów obliczeniowych inżynierii chemicznej i
procesowej
•
•
Formułowanie algorytmów pozwalających uzyskać rozwiązanie problemów
spotykanych w inżynierii chemicznej i procesowej. Środowisko systemu Matlab oraz
podstawy programowania w języku Matlab. Zasady programowania strukturalnego.
Użycie złożonych struktur danych. Tworzenie aplikacji z graficznym interfejsem
użytkownika. Arytmetyka komputerowa. Metody numeryczne rozwiązywania równań
nieliniowych, układów równań liniowych, optymalizacji, dobierania krzywej,
różniczkowania i całkowania oraz rozwiązywania równań różniczkowych
zwyczajnych.
161
•
1. Algorytm, schemat blokowy, program komputerowy.
2. Elementy języka Matlab (typy danych, liczby, zmienne, operatory,
wyrażenia, funkcje standardowe)
3. Instrukcje warunkowe, wyboru, iteracyjne.
4. Skrypty i funkcje. Zmienne lokalne i globalne. Rekurencja.
5. Tablice, wektory, macierze. Operacje tablicowe i macierzowe.
6. Łańcuchy, struktury, komórki.
7. Operacje na plikach. Grafika 2-D i 3-D.
8. Arytmetyka zmiennopozycyjna, błędy zaokrągleń, błędy obcięcia.
9. Wybrane metody numeryczne:
a. rozwiązywania równań nieliniowych
b. rozwiązywania układów równań linowych
c. optymalizacji
d. dobierania krzywej
e. różniczkowania i całkowania numerycznego
f. rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych
g. rozwiązywanie równań różniczkowych cząstkowych
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Środowisko Matlab. Wykonywanie prostych obliczeń w trybie interakcyjnym z
wykorzystaniem zmiennych liczbowych, wektorowych i macierzowych. Pisanie
programów w języku Matlab. Instrukcje warunkowe, wyboru oraz iteracyjne. Funkcje.
Zmienne lokalne i globalne. Rekurencja. Użycie złożonych struktur danych. Operacje
na plikach. Tworzenie aplikacji z graficznym interfejsem użytkownika.
Rozwiązywanie równań nieliniowych. Rozwiązywanie układów równań liniowych.
Optymalizacja. Estymacja parametrów krzywej metodą najmniejszych kwadratów.
Różniczkowanie i całkowanie numeryczne. Rozwiązywanie równań różniczkowych
zwyczajnych. Lokalizacja zdarzeń.
•
•
o M. Wciślik, Wprowadzenie do systemu MATLAB, Politechnika
Świętokrzyska, Kielce 2000
o R. Klempka, A. Stankiewicz, Programowanie z przykładami w językach Pascal
i Matlab, Uczelnianie Wydawnictwo Naukowo – Dydaktyczne, Kraków 2002
o M. Huettner, M Szembek, R. Krzywda, Metody numeryczne w typowych
problemach inżynierii procesowej, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 1997
•
o D. Kincaid, W. Cheney, Analiza numeryczna, Wydawnictwa Naukowo –
Techniczne, Warszawa 2006
•
Warunki zaliczenia: kolokwium
162
•
•
Course title: Information Technologies in Design - I
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
2
2
30
30
colloquy
colloquy
2
60
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: Algebra, Mathematical Analysis I, Mathematical Analysis II,
Information Technologies, Foundations of Chemical Engineering
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Lechosław Królikowski, PhD
•
o Wojciech Ludwig, PhD
o Roman Szafran, PhD
•
Year: III Semester: 5
•
•
Aims of the course (effects of the course): Ability of structural programming and
numerical solving of computational problems in chemical and process engineering.
•
•
Course description: Developing algorithms to solve problems encountered in chemical
and process engineering. Matlab environment and basis of programming in Matlab
language. Rules of structured programming. Using advanced data objects. Creating
applications with user graphical interface. Computer arithmetic. Numerical methods
for solving nonlinear equations, systems of linear equations, optimization, curve
fitting, differentiation and integration, solving ordinary differential equations.
•
Lecture:
1. Algorithm, flowchart, computer program.
2. Elements of Matlab language (data type,numbers, variables, operators,
expressions, standard functions)
3. Branching statements, loops.
Number of hours
2
2
2
163
4. Scripts and functions. Local and global variables. Recursion.
5. Tables, vectors and matrices.
6. Strings, structures and cells.
7. File operations. Graphics. 2-D and 3-D plots.
8. Floating point arithmetic. Round-off errors and truncation errors.
9. Selected numerical methods for:
a. solving nonlinear equations
b. solving systems of linear equations
c. optimization
d. curve fitting
e. numerical differentiation and integration
f. solving ordinary differential equations
g. solving partial differential equations
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
Laboratory – the contents: Matlab environment. Performing simple calculations in
interactive mode with using numerical, vector, and matrix variables. Writing computer
programs in Matlab. Branching statements and loops. Functions. Local and global
variables. Recursion. Using advanced data types. File operations. Writing applications
with user graphical interface. Solving nonlinear equations. Solving systems of linear
equations. Optimization. Nonlinear curve fitting problem in least square sense.
Numerical differentiation and integration. Solving ordinary differential equations.
Event location.
•
•
Basic literature:
o R. Pratap, Getting Started with Matlab. A Quick Introduction for Scientists and
Engineeris. Oxford University Press, 1999
o L. V. Fauset, Applied Numerical Analysis Using Matlab, Prentice Hall, 1999
•
o D. Kincaid, W. Cheney, Numerical Analysis. Mathematics of Scientific
Computing., the Wadsworth Group, 2006
•
Conditions of the course acceptance/credition: colloquy
164
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Technologie informatyczne w projektowaniu II
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
2
Projekt
Seminarium
30
kolokwium
2
60
•
•
Wymagania wstępne: Technologie informatyczne w projektowaniu I
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Lechosław Królikowski, dr inż.
•
o Wojciech Ludwig, dr inż.,
o Roman Szafran, dr inż.
•
Rok: III. Semestr: 6
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): umiejętność programowania strukturalnego oraz
numerycznego rozwiązywania problemów obliczeniowych inżynierii chemicznej i
procesowej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Budowa modeli systemów dynamicznych w
środowisku Simulink. Symulacja liniowych i nieliniowych systemów ciągłych.
Tworzenie bloków użytkownika w Simulinku. Środowisko pakietu obliczeniowej
dynamiki płynów Comsol Multiphysics. Wprowadzanie geometrii aparatu,
generowanie siatki oraz definiowanie modelu matematycznego. Wykonywanie
obliczeń. Jednowymiarowy przepływ ciepła. Reakcja i dyfuzja w przestrzeni
sferycznej. Adsorpcja liniowa. Przepływ płynu niutonowskiego i nieniutonowskiego w
rurze. Przepływ cieczy w mieszalniku serpentynowym. Dwuwymiarowy przepływ
ciepła. Przewodzenie ciepła w płycie z otworem.
165
•
Liczba godzin
1.
2.
3….
•
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Środowisko Simulink. Budowa modeli
procesów przebiegających w stanie nieustalonym. Systemy ciągłe: liniowe i
nieliniowe. Tworzenie podsystemów Simulinka. Bloki maskowane. Podsystemy
wykonywane warunkowo. Środowisko pakietu Comsol Multipysics. Wprowadzanie
geometrii aparatu. Generowanie siatki. Definowanie modelu matematycznego z
warunkami brzegowymi. Rozwiązywane problemu. Jednowymiarowy przepływ
ciepła. Reakcja i dyfuzja w przestrzeni sferycznej. Adsorpcja liniowa. Przepływ płynu
niutonowskiego i nieniutonowskiego w rurze. Trójwymiarowy przepływ cieczy w
mieszalniku serpentynowym. Dwuwymiarowy przepływ ciepła. Przewodzenie ciepła
w płycie z otworem.
•
•
o B. Mrożek, Matlab i Simulink. Poradnik użytkownika., Helion, Gliwice 2004
o Z. Jaworski, Numeryczna mechanika płynów w inżynierii chemicznej i
procesowej, Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, Szczecin 2005
•
•
166
•
•
Course title: Information Technologies in Design - II
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
colloquy
2
60
•
•
Prerequisites: Information Technologies in Design - I
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Lechosław Królikowski, PhD
•
o Wojciech Ludwig, PhD
o Roman Szafran, PhD
•
•
•
Aims of the course (effects of the course): Ability of structural programming and
numerical solving of computational problems in chemical and process engineering.
•
•
Course description: Model building of dynamic processes in Simulink environment.
Simulation of linear and nonlinear systems. Building user’s blocks in Simulink.
Environment of Comsol Multiphysics - package for computational fluid dynamics
purposes. Creating the geometry of apparatus, meshing the geometry, and defining
mathematical model. Solving the model. One dimensional heat transfer. Reaction and
diffusion in spherical domain. Flow of a Newtonian and non-Newtonian fluid in a
pipe. Liner adsorption. Flow in serpentine mixer. Heat transfer in two dimensions.
Heat conduction in two dimensions with a hole.
•
Lecture:
Number of hours
1.
2.
3.
167
•
•
•
Simulink environment. Model building of dynamic processes. Continuous systems:
linear and nonlinear systems. Building Simulink subsystems. Masked bloks.
Conditionally executed subsystems. Comsol Multiphysics environment. Creating the
geometry of apparatus. Meshing the geometry. Defining mathematical model with
boundary conditions. Solving the model. One dimensional heat transfer. Reaction and
diffusion in spherical domain. Flow of a Newtonian and non-Newtonian fluid in a
pipe. Liner adsorption. Flow in serpentine mixer. Heat transfer in two dimensions.
Heat conduction in two dimensions with a hole.
•
•
Basic literature:
o J. B. Dabney, T. L. Harman, The Student Editon of Simulink. Dynamic System
Simulation for Matlab., Prentice Hall, 1998
o B. A. Finlayson, Introduction to Chemical Engineering Computing, Wiley,
2005
•
•
168
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Technologia chemiczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
2
Laboratorium
2
30
30
30
egzamin
zaliczenie
zaliczenie
3
90
2
60
2
60
Projekt
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna, chemia nieorganiczna
•
Seminarium
prof. dr hab. inż. Jolanta Grzechowiak, dr hab. inż. Józef Hoffmann, prof. PWr
•
dr inż Ryszard Steller, dr hab. inż. prof. PWr, dr Aleksandra Masalska, dr Jan
Kaczmarczyk, dr Krystyna Hoffmann, dr inż. Katarzyna Chojnacka, dr inż. Teresa
Baczyńska.
•
Rok: III Semestr: 5
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Wiedza technologiczna w zakresie: (1) charakterystyki
surowców naturalnych i ich wykorzystania w przemyśle chemicznym, (2) klasyfikacji
procesów technologicznych i przykładowych rozwiązań, (3) wybranych procesów
technologicznych z obszaru technologii organicznej i nieorganiczne, (4).
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Geneza, wydobycie i skład surowców
pochodzenia naturalnego. Dobór surowców dla procesów technologicznych. Wybrane
procesy z obszaru technologii organicznej i nieorganicznej.
Zapoznanie
się
z
przebiegiem wybranych procesów technologicznych: (przebieg procesu, rozdział i
analiza produktów). Problemy środowiskowe na przykładzie wybranych procesów
technologicznych.
•
169
1. Właściwości technologiczne węgla i ropy naftowej jako surowców
chemicznych i energetycznych. Klasyfikacja węgli i ropy naftowej.
2. Biomasa jako surowiec chemiczny i energetyczny.
3. Gaz ziemny, oczyszczanie wykorzystanie w przemyśle chemicznym
4. Surowce mineralne, charakterystyka i wykorzystanie
5. Klasyfikacja procesów technologicznych
6. Podstawy czystej produkcji
7. Wybrane procesy rafineryjne: destylacja, reforming, kraking, procesy
wodorowe
8. Wybrane procesy petrochemiczne: węglowodory aromatyczne,
węglowodory olefinowe, polietylen, polipropylen
9. Procesy utleniania
10 Przemysł tworzyw sztucznych
11. Przemysł azotowy: wytwarzanie amoniaku, wytwarzanie kwasu
azotowego
12. Przemysł nawozów sztucznych
13. Procesy elektrochemiczne.
14. Recykling
Liczba godzin
2
1
2
2
2
2
4
2
2
3
2
2
2
2
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Wpływ charakteru chemicznego rop naftowych na
technologię i jakość produktów. Odnawialne źródła energii. Procesy jednostkowe na
przykładzie wybranego procesu technologicznego. Problemy środowiskowe na
przykładzie wybranych procesów technologicznych. Metody oceny technologii.
Najlepsze dostępne techniki; zapobieganie i minimalizacja zanieczyszczeń. Nowe
trendy w rozwoju najlepszych dostępnych technik.
•
•
Laboratorium - zawartość tematyczna: Analiza techniczna węgla: oznaczenie wilgoci,
popiołu i części lotnych. Oznaczenia podstawowych właściwości fizykochemicznych
rop naftowych. Oznaczanie gęstości i analiza składu gazu. Realizacja wybranych
procesów technologicznych: przebieg procesu, rozdział i analiza produktów.
•
•
o J. Molenda, Gaz ziemny, Wyd. Naukowo-Techniczne Warszawa, 1993
o E. Grzywa, J. Molenda, Technologia podstawowych syntez organicznych, t. I i
II, WNT, Warszawa, 2000.
o Chemia polimerów, red. Z. Florjańczyk, S. Pęczek, Oficyna. Wyd. Politechniki
Warszawskiej, 1995.
o K. Schmit-Szałowski, Podstawy Technologii Chemicznej, Oficyna Wyd. PW,
Warszawa, 1997
o E. Bortel, H. Koneczny, Zarys Technologii Chemicznej PWN Warszawa 1992
o Hocking M. B., Handbook of Chemical Technology and Pollution Control,
Elsevier, Amsterdam, 2005
•
•
Warunki zaliczenia: Wykład kończy się egzaminem. Zaliczenie laboratorium na
podstawie testu i sprawozdań z poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych. Zaliczenie
ćwiczeń na podstawie przygotowanych prezentacji.
170
OPISY KURSÓW
•
•
Course title: Chemical technology
•
Lecture
Classes
Laboratory
2
2
2
30
30
30
exam
positives notes
positive notes
3
90
2
60
2
60
Project
Seminar
Course form
Number
of hours/week*
Number
of
hours/semester*
Form of the
course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
•
•
Prerequisites: organic chemistry, inorganic chemistry, fundamentals of chemical
technology
•
prof. dr hab. inż. Jolanta Grzechowiak, dr hab. inż. Józef Hoffmann, prof. PWr
•
dr inż Ryszard Steller, dr hab. inż. prof. PWr, dr Aleksandra Masalska, dr Jan
Kaczmarczyk, dr Krystyna Hoffmann, dr inż. Katarzyna Chojnacka, dr inż. Teresa
Baczyńska.
•
•
•
Aims of the course (effects of the course): Knowledge of: (1) characterization of raw
materials and their utilization in chemical industry, (2) Classification of technology
processes and example of organic and inorganic technology unit.
•
•
Course description: Basic calculations in chemical technology, fundamentals of design
calculations in chemical technology: Genesis, exploration and composition of natural
raw materials. Selection of raw materials for technical processes. Examples of organic
and inorganic technology processes. Learning of chosen technology processes step by
step (course of process, separation and analysis of products). Environmental problems
in technology.
•
Lecture
171
1. Technological properties of coal and petroleum as a energy source and
raw material for chemical industry. Coal and petroleum classification.
2. Biomass as chemicals and energy source.
3. Natural gas, purification, chemicals from natural gas.
4. Mineral raw materials, characterization and utilization
5. Classification of chemical processes
6. Principles of clean production
7. Processing of petroleum: distillation, reforming, cracking, hydro
processes in petroleum refining
8. Petrochemicals: aromatic hydrocarbons, olefins, polyethylene,
polypro-pylene
9. Processes of oxidation in gaseous and liquid phases
10. Manufacturing of plastics
11. Nitrogen industry: ammonia and nitric acid production
12. Fertilizers production
13. Electrochemical processes
14. Recycling
Number of hours
2
1
2
2
2
2
4
2
2
3
2
2
2
2
•
Classes – the contents: Influence of petroleum chemical composition on petroleum
processing and quality of the product. Renewable energy sources. Technological
process structure, analysis of selected technological processes. Environmental
problems for selected technological processes. Methods of technology evaluation.
BAT; reduction of pollutions and prevention. New concept of the environmentally
friendly design of chemical products and processes (examples)
•
•
Laboratory – the contents: Commercial criteria of qualification and analysis of coal:
determination of moisture, ash and volatile matter content. Determination of
physicochemical basic properties of petroleum. Determination of density and
composition of natural gas. Process in laboratory scale; product separation and
analysis.
•
Basic literature:
o J. Molenda, Gaz ziemny, Wyd. Naukowo-Techniczne Warszawa, 1993
o E. Grzywa, J. Molenda, Technologia podstawowych syntez organicznych, t. I i
II, WNT, Warszawa, 2000.
o Chemia polimerów, red. Z. Florjańczyk, S. Pęczek, Oficyna. Wyd. Politechniki
Warszawskiej, 1995.
o K. Schmit-Szałowski, Podstawy Technologii Chemicznej, Oficyna Wyd. PW,
Warszawa, 1997
o E. Bortel, H. Koneczny, Zarys Technologii Chemicznej PWN Warszawa 1992
o Hocking M. B., Handbook of Chemical Technology and Pollution Control,
Elsevier, Amsterdam, 2005
•
•
Sentence of examination, credit of laboratory and classes
172
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Termodynamika procesowa i techniczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
3
Ćwiczenia
2
Laboratorium
2
45
30
30
Egzamin
Kolokwium
Sprawozdania
4
120
2
60
2
60
Projekt
Seminarium
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Antoni Kozioł, prof. dr hab. inż.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Michał
Araszkiewicz, dr inż.
•
Rok: .......II..... Semestr:.......3.................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Przyswojenie podstawowej wiedzy termodynamicznej
i technicznej niezbędnej do studiowania przedmiotów inżynierskich.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W ramach kursu zostaną przedstawione i
praktycznie przećwiczone podstawowe wiadomości z techniki cieplnej i
termodynamiki procesowej związane przemianami termodynamicznymi oraz
własnościami substancji czystych i roztworów.
•
1. Podstawowe pojęcia, definicje i oznaczenia.
2. I i II zasada termodynamiki, proste przemiany termodynamiczne,
ilustracja przemian na wykresach w różnych układach.
3. Proste obiegi termodynamiczne, sprawność obiegu Carnota, zasada
działania silników cieplnych i urządzeń chłodniczych.
4. Tablice i wykresy termodynamiczne pary wodnej i innych czynników
termodynamicznych.
Liczba godzin
4
8
4
2
173
5. Termodynamika mieszaniny powietrza i pary wodnej. Gazy wilgotne.
Wykres Moliera.
6.Wykresy fazowe substancji czystych. Przemiany fazowe. Punkt krytyczny.
Teoria stanów odpowiadających sobie.
7. Równania stanu płynu rzeczywistego. Termodynamiczne własności cieczy
i gazów.
8.Fugatywność substancji czystych.
9.Podstawy termodynamiki roztworów. Fugatywność roztworów.
Równowaga międzyfazowa w układach wieloskładnikowych.
4
6
6
2
8
•
Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Rozwiązywanie zadań związanych z przemianami
termodynamicznymi gazów doskonałych. Rozwiązywanie zadań dotyczących równań
stanu. Rozwiązywanie zadań związanych z określaniem własności
termodynamicznych czystych substancji. Rozwiązywanie zadań dotyczących
własności roztworów. Rozwiązywanie zadań dotyczących równowagi międzyfazowej
w układach wieloskładnikowych.
•
Laboratorium – zawartość tematyczna: Ćwiczenia laboratoryjne związane z
wyznaczaniem własności fizykochemicznych cieczy i gazów. Ćwiczenia związane
własnościami termodynamicznymi suchego i wilgotnego powietrza. Ćwiczenia
związane z różnego rodzaju równowagami fazowymi.
•
1. S. Michałowski, K. Wańkowicz: Termodynamika procesowa, WNT Warszawa
1999.
2. J.M. Smith, H.C. Van Ness, M.M. Abbott: Introduction to Chemical Engineering
Thermodynamics. McGraw Hill, Boston 2001.
3. J. Gmehling, B. Kolbe: Thermodynamik. Georg Thieme, Stuttgart 1988.
•
1. R. Koch, A. Kozioł: Dyfuzyjno cieplny rozdział substancji. WNT Warszawa 1994.
2. D.P. Tassios: Applied Chemical Engineering Thermodynamics. Springer, Berlin
1993.
•
Warunki zaliczenia: obecność na ćwiczeniach rachunkowych i laboratoryjnych,
pozytywny wynik kolokwiów zaliczeniowych, zdanie egzaminu.
•
174
•
•
Course title: Technical and engineering thermodynamics
•
Course form
Lecture
Number
3
of hours/week*
Number
45
of hours/semester*
Form of the course Examination
completion
4
ECTS credits
120
Total
Student’s
Workload
Classes
2
Laboratory
2
30
30
Test
Reports
2
60
2
60
Project
Seminar
•
•
Prerequisites: none
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Antoni Kozioł, prof. dr hab.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Michał Araszkiewicz, dr inż.
•
Year:.........II....... Semester:...........3..........
•
•
Aims of the course (effects of the course): Acquiring of technical and thermodynamic
knowledge needed to study other engineering courses
•
•
Course description: The base knowledge of heat technique and engineering
thermodynamics connected with thermodynamic processes and properties of pure
substances and mixtures will be presented and practically tested.
•
Lecture:
1. Base ideas, definitions and notations.
2. The I and II law of thermodynamics, simple thermodynamic processes,
graphic illustration of thermodynamic changes.
3. Simple thermodynamic cycles, efficiency of Carnot cycle, principle of
heat engines and cooling devices.
4. Thermodynamic tables and graphes for steam and other
thermodynamic substances.
5. Thermodynamics of air and steam mixing. Molier graph. Wet gases.
6. Phase diagrams of pure substances. Phase changes. Critical point.
The theory of corresponding states.
7. Equations of state for real substances. Thermodynamic properties
Number of hours
4
8
4
2
4
6
175
of gases and liquids.
8. Fugacity of pure substances.
9. The base of thermodynamics of solutions. Fugacity in solutions.
Phase equilibria in multicomponent systems.
6
2
8
•
Classes – the contents: Solutions of problems connected with thermodynamic changes
of ideal gases. Problems with equations of state. Determination of thermodynamic
properties of pure substances. Problems about solutions. Problems concerning of
phase equilibria in multicomponent systems.
•
Laboratory – the contents: Determination of thermodynamic properties of gases and
liquids. Thermodynamic properties of dry and wet air. Phase equilibria in various
systems.
•
Basic literature:
1. S. Michałowski, K. Wańkowicz: Termodynamika procesowa, WNT Warszawa
1999.
2. J.M. Smith, H.C. Van Ness, M.M. Abbott: Introduction to Chemical Engineering
Thermodynamics. McGraw Hill, Boston 2001.
3. J. Gmehling, B. Kolbe: Thermodynamik. Georg Thieme, Stuttgart 1988.
•
1. R. Koch, A. Kozioł: Dyfuzyjno cieplny rozdział substancji. WNT Warszawa 1994.
2. D.P. Tassios: Applied Chemical Engineering Thermodynamics. Springer, Berlin
1993.
•
Conditions of the course acceptance/credition: presence in classes, passing tests,
examination
176
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: MDM000147
•
Nazwa kursu: BIOMATERIAŁY
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
2
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
30
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
Punkty ECTS
2
Liczba godzin
60
CNPS
•
•
•
•
•
•
•
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Zaawansowany
•
Wymagania wstępne: Materiałoznawstwo; Biomechanika inżynierska
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Krzysztof Ścigała dr inż.
•
Imiona i nazwiska oraz
Celina Pezowicz dr inż.
•
Rok: III Semestr: 6
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W ramach kursu omawiane są podstawowe pojęcia z
zakresu inżynierii biomateriałów stosowanych w ortopedii i chirurgii kostnej. Przedstawiana
jest klasyfikacja biomateriałów oraz omawiana jest struktura, skład chemiczny, zastosowania.
Omawiane są problemy stosowania biomateriałów metalicznych, bioceramiki oraz tworzyw
sztucznych.
•
tytuły/stopnie
członków
zespołu
Wprowadzenie do biomateriałów. Klasyfikacja biomateriałów.
Wybrane własności mechaniczne tkanek miękkich i twardych.
Reakcja organizmu na biomateriały. Biofilmy.
Korozja implantów.
Stale chirurgiczne. Stopy Co-Cr-Mo.
Stopy tytanu stosowane na implanty.
Stopy z pamięcią kształtu.
dydaktycznego:
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
177
•
•
•
•
•
•
•
•
Struktura i właściwości warstw nakładanych na biometale.
Stale stosowane na instrumentarium medyczne.
Biomateriały stosowane w stomatologii.
Bioceramika jako materiał na implanty.
Tworzywa sztuczne jako biomateriały.
Kompozyty o osnowie z tworzyw sztucznych stosowane na implanty.
Hybrydowe materiały kompozytowe do zastosowań medycznych.
Materiały bioresorbowalne.
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
Marciniak J.: Biomateriały w chirurgii kostnej. Wyd.Pol.Śl. Gliwice 1992.
Kuś.H. pod red.: Biomateriały, Tom 4, WKiŁ W-wa 1990.
Święcki Z.: Bioceramika dla Ortopedii, IPPT Warszawa 1992.
•
Czasopisma:
Inżynieria Biomateriałów
Biomaterials
•
178
•
Course code: MDM000147
•
Course title: Biomaterials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
test
2
60
•
•
Prerequisites: Material Science, Physics, Biomedical Engineering
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Anna NIKODEM PhD
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Celina Pezowicz Prof. DSc,
Krzysztof ŚCIGAŁA PhD
•
•
Type of the course (obligatory/optional): optional
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): The main aim of
course is to give a knowledge on Biomedical Engineering and Biomaterials. It
concerns biomaterials’ structures, mechanical properties and biological reactions to
introduction of biomaterials (metal implants, ceramics, polymers) into human
organism.
•
•
Course description: During this course students will have opportunities to get
knowledge about basic concepts of Biomaterials which are used in Orthopaedic
Surgery. Course starts from classification of biomaterials thought the details of
structure, chemical composition to their applications. The problems of applications of
metal implants, bioceramics and plastic materials will be also discussed.
•
Lecture:
Number
of hours
1. Introduction into Biomaterials Science: classification of biomaterials.
2
Requirements for Biomaterials.
2. Chosen properties of soft and hard tissues.
2
3. Phenomena on phase border between biomaterial-tissue (proteins
179
adsorption, cell adhesion, inflammatory, regeneration).
4. Corrosion aspects. Metals and alloys applied in medicine: Co-Ni-Mo
alloys, Ti alloys
5. Shape memory alloys.
6. Synthetic Polymers: biostable and bioresorbable.
7. Natural Biopolimers.
8. Bioactivity of Bioceramic Materials.
9. Biomimetic Composites.
10. Carbon materials for Medicine.
11. Osteosynthesis. Biomaterials for Orthopedic Surgery.
12. Biomaterials for cardiovascular, ophthalmology and laryngology
applications.
13. Dental Biomaterials.
14. Polymers as Drug Carriers.
15. European Standards (ISO 10993) and regulatory aspects of Clinical
investigations. Organization and monitoring of clinical investigations
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Błażewicz S., Stoch L., „Biomateriały Tom 4” w serii „Biocybernetyka i inżynieria
biomedyczna 2000”, Exit 2004;
o Marciniak J., “Biomateriały” Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2002;
o Ellingsen J.E., Lyngstadaas S.P., „ Bio-implant interface. Improving Biomaterials and
Tissue Reactions. 2003;
o Vadgama P. „Surface and interfaces for biomaterials” Cambridge England.2000
o Będziński R.: Biomechanika inżynierska, zagadnienia wybrane. Wydawnictwa
Politechniki Wrocławskiej, 1997;
o Jan Łaskawiec, Rafał MICHALIK „Zagadnienia teoretyczne i aplikacyjne w implantach”,
Gliwice 2002.
•
o Jaegermann Z., Ślósarczyk A., „Gęsta i porowata bioceramika korundowa
w zastosowaniach medycznych”, AGH Kraków 2007;
o Święcki Z.: Bioceramika dla Ortopedii, IPPT Warszawa 1992;
o Marciniak J., Karczmarek M., Ziębowicz A.,” Biomateriały w stomatologii”
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej 2008.
•
Conditions of the course acceptance/credition: final test
180
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: BTC010005
•
Nazwa kursu: Przemysłowe aspekty biotechnologii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
kolokwium
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone wykłady z mikrobiologii, enzymologii, inżynierii
bioreaktorów oraz bioseparacji
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Jolanta Bryjak
•
•
Rok: ........... Semestr:......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z problematyką związaną z
prowadzeniem procesów biotechnologicznych w skali przemysłowej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs przedstawia zagadnienia związane z
przemysłową biokatalizą. Zawiera przykłady zastosowania enzymów i
mikroorganizmów w skali wielkotonażowej z omówieniem etapów przygotowania
reagentów, prowadzeniem reakcji, izolacją i oczyszczaniem produktów, kontrolą
jakości oraz procedur zapewnienia bezpieczeństwa i usuwaniem niebezpiecznych
związków/mikroorganizmów.
•
1. Biokataliza w skali przemysłowej
2. Inżynieria metaboliczna. Mikroorganizmy w przemyśle
3. Metody hodowli i aparatura. Utylizacja modyfikowanych mikroorganizmów
4. Produkcja enzymów przemysłowych
Liczba godzin
2
2
2
2
181
5. Stabilność i stabilizacja komórek i enzymów
6. Inżynieria reakcji
7. Stabilność operacyjna biokatalizatorów
8. Izolacja bioproduktów
9. Formy handlowe produktów. Utylizacja ścieków
10. „Technologia” analityczna. Kontrola jakości
11. Wybrane schematy technologiczne procesów prowadzonych przez
mikroorganizmy
12. Wybrane schematy technologiczne procesów prowadzonych przez enzymy
13. Wdrażanie nowych technologii
14. Trendy: od metrów sześciennych do nanolitrów
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: brak literatury podstawowej
•
Literatura uzupełniająca: Vogel H.C., Tadaro C.L., Fermentation and Biochemical
Engineering Handbook (2nd Edition) (Knovel); Adams M.R., Naut M.J.R.,
Fermentation and Food Safety (Springer-Verlag); Grandison A.S., Lewis M.J.,
Separation Processes in Food and Biotechnology Industries (Woodhead Publ.)
•
Warunki zaliczenia: sprawdzian pisemny na zakończenie kursu oraz streszczenie i
skomentowanie wybranego artykułu z czasopisma dotyczącego zagadnień
procesowych w biotechnologii.
182
•
Course code: BTC010005
•
Course title: Industrial aspects of biotechnology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
written
test and
literature
review
2
ECTS credits
Total
Student’s 60
Workload
•
•
Prerequisites: Lectures completion:
engineering, bioseparation
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jolanta Bryjak, D.Sc.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): The student is assumed to have a basic
knowledge on the principles of the large scale bioprocessing area.
•
•
Course description: The course applies biological processes in industry. It includes
examples of enzymes and microorganism applications with upstream and downstream
processing as well as quality control and safety formulation.
•
Lecture:
microbiology,
enzymology,
1. Biocatalysis in an industrial scale
2. Metabolic engineering. Microorganisms in industry
3. Cultivation processes. Utilizing genetically engineered organisms
4. Processing steps for enzyme manufacture
5. Stability and stabilization of cells and proteins
6. Reaction engineering
7. Operational stability of biocatalysts
8. Bioseparation
bioreactors
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
183
9. Aseptic products and packaging. Waste treatment
10. Process analytical “technologies”. Quality control
11. Examples of microbial processes in industry
12. Examples of enzymatic processes in industry
13. New processes in a pilot scale
14. Trends: from cubic meters to nanoliters
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature: There are no recommended texts for this course
•
Additional literature: Vogel H.C., Tadaro C.L., Fermentation and Biochemical
Engineering Handbook (2nd Edition) (Knovel); Adams M.R., Naut M.J.R.,
Fermentation and Food Safety (Springer-Verlag); Grandison A.S., Lewis M.J.,
Separation Processes in Food and Biotechnology Industries (Woodhead Publ.)
•
Conditions of the course acceptance/credition: written test at the end of the course and
literature review throughout semester (the student should summarize an article from a
journal relevant to some aspects of processing in biotechnology).
184
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: BTC010006
•
Nazwa kursu: Tendencje rozwoju biotechnologii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
esej
2
60
•
•
Wymagania wstępne: bez wymagań
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż. Paweł Kafarski
•
•
Rok: Semestr:
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny zalecany
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z nowymi trendami rozwoju
biotechnologii akademickiej i przemysłowej
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjne
•
Krótki opis zawartości całego kursu: kurs ma polegać na wykładach zaproszonych
referentów z Politechniki wrocławskiej, innych Uczelni i przemysłu celem
przedstawienia nowych tendencji w badaniach i przemyśle biotechnologicznym.
Ponieważ tematyka każdego wykładu będzie zależna od wyboru wykładowcy nie
podano zawartości tematycznej wykładów.
•
Liczba godzin
1.
2.
3.
•
•
•
185
•
•
•
•
Warunki zaliczenia:
186
•
Course code: BTC010006
•
Course title: Trends in biotechnology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
essay
2
60
•
•
Prerequisites: no prerequisites
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. Paweł Kafarski
•
•
Year:
•
Type of the course (obligatory/optional): optional/recommended
•
Aims of the course (effects of the course): to show new tendencies in development of
both academic and industrial biotechnology
•
•
Course description: course will relay on two-hour presentations of novel problems and
trends in both academic and industrial biotechnology. Lectures will be given by
presenters from Wrocław University of Technology, other Universities and from
industry. Since the program of the course is optional and dependent on lecturer it is
not given below.
•
Lecture:
Semester:
Number of hours
1.
2.
3.
•
•
•
•
187
•
Basic literature:
•
•
188
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ZMC016001
•
Nazwa kursu: Zarządzanie jakością
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Józef Hoffmann, dr hab. inż., prof
•
Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż.
Krystyna Hoffmann, dr inż.
•
Rok: .....III...... Semestr:.........6..............
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): rozwój zrównoważonych technologii, zarządzanie
jakością, zarządzanie środowiskiem, zarządzanie produkcją, zarządzanie
bezpieczeństwem i higieną pracy
•
•
Podstawowe zagadnienia z zakresu stosowanych w praktyce systemów zarządzania
jakością, środowiskiem, bezpieczeństwem i higieną pracy w produkcji z
uwzględnieniem wymagań branżowych związanych z technologią chemiczną. Kurs
obejmuje metodykę projektowania jakości, koszty jakości oraz narzędzia doskonalenia
jakości.
189
•
Liczba godzin
1. Jakość, geneza, podstawowe pojęcia, definicje
2
2. Zarządzanie przez jakość – TQM
2
3. Koncepcje i modele zarządzania (Deminga, Jurana, Crosby’ego,
Feinbauma, Kaizen)
2
4. Systemy zarządzania jakością - ISO serii 9000
2
5. Normy ISO 9000, 9001, 9004
2
6. Zarządzanie środowiskiem – ISO serii 14000
2
7. Zarządzanie środowiskiem – Ocena cyklu życia, EMAS
2
8. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – ISO serii 18 000
2
9. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – ocena ryzyka
zawodowego
2
10. Zarządzanie chemikaliami
2
11. Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności – ISO serii 22 000
2
12. Dokumentacja w systemach zarządzania jakością – ISO/TR 10 013
2
13. Branżowe systemy zarządzania jakością
2
14. Modele i narzędzia doskonalenia jakości (FMEA, QFD, SPC)
2
15. Certyfikacja i akredytacja systemów jakości
2
•
•
•
•
•
o Łańcucki J., Podstawy Kompleksowego Zarządzania Jakością TQM, Wyd. AE,
Poznań, 2006
o Karaszewski R., TQM teoria i praktyka, Toruń 2001
o Hamrol A., Mantura W., Zarządzania jakością, teoria i praktyka, PWN, Poznań, 1999
o Nowak Z., Zarządzania środowiskiem, cz. I i II, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2001
•
o Urbaniak M., Systemy zarządzania w praktyce gospodarczej, Difin, Warszawa, 2006
o Wawak S., Zarządzania jakością – teoria i praktyka, Helion, Gliwice, 2002
o Żuchowski J., Łagowski E., Narzędzia i metody doskonalenia jakości, Wyd. Pol.
Radomskiej, Radom, 2004
o Konarzewska-Gubała E., Zarządzania przez jakość, koncepcje, metody, studia
przypadków, Wyd. AE Wrocław, 2003
o Kubera H., Zachowanie jakości produktu, Wyd. AE Poznań, 2002
•
Warunki zaliczenia: test, projekt procedury
190
•
Course code: ZMC016001
•
Course title: Quality management
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Test
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Józef Hoffmann, dr hab. inż.
•
Jolanta Grzechowiak, prof. dr hab. inż.
Krystyna Hoffmann, dr inż.
•
Year:....III............ Semester:......6...............
•
•
Development of sustainaible technologies, quality management, management of
environment, management of production, management of safety and hygiene of labour
•
•
Course description:
Basic questions from applied in practice of systems quality management, environment
management, safety and hygiene of labour in production from regard the trade
requirements connected with chemical technology; methodology of projecting the
quality, costs of quality as well as tool of improvement of quality.
191
•
Lecture:
Number of hours
2
1. Quality, fundamentals, definitions
2. Total quality management - TQM
2
3. Conceptions and models of management (Deminga, Jurana,
2
Crosby'ego, Feinbauma, Kaizen)
2
4. Quality management systems - ISO series 9000
2
5. Standards ISO 9000, 9001, 9004
6. Environment management- ISO series 14000
2
2
7. Environment management - Life cycle assessment, EMAS
2
8. Safety and hygiene of labour management systems - ISO series 18 000
9. Safety and hygiene of labour management systems
the
assessment of professional risk
2
10. Chemicals management
2
11. Safety of food management systems - the ISO of series 22 000
2
2
12. Documents in quality management systems- ISO / TR 10 013
13. Quality management trade systems
2
14. Models and tools of improvement of quality ( the FMEA, QFD, SPC)
2
15. Certification and accreditation of quality systems
2
•
•
•
•
•
Basic literature:
1. Łańcucki J., Podstawy Kompleksowego Zarządzania Jakością TQM, Wyd. AE,
Poznań, 2006
2. Karaszewski R., TQM teoria i praktyka, Toruń 2001
3. Hamrol A., Mantura W., Zarządzania jakością, teoria i praktyka, PWN, Poznań, 1999
4. Nowak Z., Zarządzania środowiskiem, cz. I i II, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 2001
•
1. Urbaniak M., Systemy zarządzania w praktyce gospodarczej, Difin, Warszawa, 2006
2. Wawak S., Zarządzania jakością – teoria i praktyka, Helion, Gliwice, 2002
3. Żuchowski J., Łagowski E., Narzędzia i metody doskonalenia jakości, Wyd. Pol.
Radomskiej, Radom, 2004
4. Konarzewska-Gubała E., Zarządzania przez jakość, koncepcje, metody, studia
przypadków, Wyd. AE Wrocław, 2003
5. Kubera H., Zachowanie jakości produktu, Wyd. AE Poznań, 2002
•
test, project of procedure
192
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Zielona chemia
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
2
Semestralna
liczba godzin
30
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
ZZU*
Forma
zaliczenia
zal.
Punkty ECTS
2
Liczba
CNPS
60
godzin
•
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna, chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż. Kazimiera A. Wilk, dr
hab. inż. Andrzej Piasecki, prof. PWr
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie się z nowym podejściem, nową filozofią
prowadzenia badań chemicznych, wpisujących się w paradygmat zrównoważonego
rozwoju cywilizacji ziemskiej
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: problematyka zielonej chemii: opracowanie
nowych syntez użytecznych produktów na podstawie surowców odnawialnych i
biomasy odpadowej; poszukiwanie nowych metod syntezy z użyciem oryginalnych,
aktywnych i selektywnych katalizatorów oraz nowych, bezpiecznych reagentów;
rozwijanie czystych i oszczędnych metod prowadzenia reakcji elektrochemicznych,
fotochemicznych,
sonochemicznych
i
wspomaganych
promieniowaniem
mikrofalowym; stosowanie nowych mediów rekacyjnych w syntezie chemicznej:
wody, płynów nadkrytycznych, cieczy jonowych i cieczy fluorowych
193
1.Źródła i filozofia zielonej chemii. Paradygmat zrównoważonego rozwoju.
2. Rozwój koncepcji zielonej chemii (zielona inżynieria, zrównoważona
chemia).
3. Surowce odnawialne w syntezie organicznej (surowce tłuszczowe).
4. Surowce odnawialne w syntezie organicznej (surowce węglowodanowe).
5. Chemiczne i biotechnologiczne przetwarzanie surowców odnawialnych.
6. Procesy transformacji biomasy odpadowej.
7. Procesy bioinspirowania i inżynieria odtworzeniowa.
8. Nowe reakcje i alternatywne reagenty.
9. Niekonwencjonalne sposoby prowadzenia reakcji chemicznych.
10. Nowe media reakcyjne (woda, układy dwufazowe, płyny nadkrytyczne).
11. Nowe media reakcyjne (ciecze jonowe, ciecze fluorowe).
•
Liczba godzin
2
4
2
2
2
2
4
4
4
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Zielona Chemia. Zarys, Bogdan Burczyk: Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006
•
Literatura uzupełniająca: Handbook of Green Chemistry and Technology, J. Clark, D.
Macquarrie (red): Blackwell Science Ltd., Oxford 2002; Chemistry in Alternative
Reaction Media, D. J. Adams, P. J. Dyson, S. J. Tavener: Wiley , New York, 2003;
Zielona chemia, T. Paryjczak, A. Lewicki, M. Zaborski: Polska Akademia Nauk,
Oddział w Łodzi, Komisja Ochrony Środowiska, 2005; Enviromental Chemistry, C.
Baird, M. Cann : W.H. Freeman Co., 2005
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie
194
•
•
Course title: Green chemistry
•
Course form
Number
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course
completion
accept.
ECTS credits
2
Total
Student’s
Workload
60
•
•
Prerequisites: organic chemistry, physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: prof. dr hab. inż. Kazimiera A.
Wilk, dr hab. inż. Andrzej Piasecki, prof. PWr
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): acquiring knowledge on a new chemical
research approach which comprises a sustainable development of our civilization.
•
•
Course description: topics of green chemistry: new synthesis of useful products based
on renewable materials and waste biomass; new synthetic methods by means of
original, active and selective catalysts and new safe reagents; clean and economical
methods of electrochemical, photochemical, sonochemical and microwave – supported
reactions; new reaction media in chemical synthesis – water, supercritical fluids, ionic
liquids and fluoroliquids.
195
•
Lecture:
Number of hours
1. Sources and philosophy of green chemistry. Paradigm of sustainable
2
development.
4
2. Development of green chemistry concept (green engineering and
sustainable chemistry).
2
3. Renewable materials in organic synthesis (fatty-based materials).
4. Renewable materials in organic synthesis (saccharide-based
2
materials).
2
5. Chemical and biotechnological transformation of renewable materials.
6. Transformation processes processes of waste biomass.
2
7. Bioinspiring processes and reverse engineering.
4
8. New reactions and alternative reagents.
4
9. Nonconventional methods of chemical reactions.
4
2
10. New reaction media (water, two phase systems, supercritical fluids).
11. New reaction media (ionic liquids and fluoroliquids).
2
•
•
•
•
•
Basic literature: Zielona Chemia. Zarys, Bogdan Burczyk: Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006
•
Additional literature: Handbook of Green Chemistry and Technology, J. Clark, D.
Macquarrie (red): Blackwell Science Ltd., Oxford 2002; Chemistry in Alternative
Reaction Media, D. J. Adams, P. J. Dyson, S. J. Tavener: Wiley , New York, 2003;
Zielona chemia, T. Paryjczak, A. Lewicki, M. Zaborski: Polska Akademia Nauk,
Oddział w Łodzi, Komisja Ochrony Środowiska, 2005; Enviromental Chemistry, C.
Baird, M. Cann : W.H. Freeman Co., 2005
•
Conditions of the course acceptance/credition: acceptance
196
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu:
•
Język wykładowy: polski (angielski)
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Chemia związków koordynacyjnych
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Egzamin
3
90
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone: chemia nieorganiczna, organiczna i fizycznaI
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Maria Cieślak-Golonka, prof.dr hab.
•
•
Rok: ......... Semestr: .......................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): (wybieralny)
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznanie studentów z podstawami chemii związków
kompleksowych-ważnego z punktu widzenia zarówno teoretycznego jak i
aplikacyjnego- działu chemii.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy chemii koordynacyjnej
zarówno w aspekcie podstawowym (teorii leżących u podstaw tej dziedziny
nauki) jak i metod preparatywnych związków kompleksowych oraz licznych
zastosowań np. w katalizie, medycynie i ochronie środowiska.
197
•
1. Wprowadzenie: rys historyczny, nazewnictwo, najważniejsze
definicje: liczba koordynacyjna, geometria otoczenia (typ
chromoforu), struktura cząsteczek, klasyfikacja związków
kompleksowych oraz ligandów. Rola anionów jako ligandów. Lektura
uzupełniająca
2. Synteza związków kompleksowych. Metody preparatywne. Rola
rozpuszczalnika. Metoda hydrotermalna. Synteza w ciele stałym.
Krystalizacja selektywna. Projektowanie ligandów o określonych
właściwościach
Projektowanie
związków
kompleksowych..
Otrzymywanie związków
wykazujących zależność: strukturaaktywność o wysokiej selektywności pod względem rozmiarów,
kształtów i grup funkcyjnych.
3. Wiązania chemiczne w związkach kompleksowych. Najważniejsze
teorie stosowane do opisu wiązań w związkach kompleksowych.
Teoria pola krystalicznego, teoria pola ligandów, teoria orbitali
molekularnych, stany energetyczne jonów metali. Szereg
nefeloauksetyczny.
4. Izomeria związków kompleksowych. Izomeria geometryczna
i optyczna. Inne rodzaje izomerii.
5. Reaktywność związków kompleksowych. Reakcje podstawienia
i ich mechanizmy. Mechanizmy innych typów reakcji (np. redoks,
addycji utleniającej oraz insercji)
6. Trwałość
związków
kompleksowych.
Właściwości
termodynamiczne i kinetyczne. Metody wyznaczania stałych
trwałości. Główne czynniki determinujące trwałość związków
kompleksowych. Szereg Irwinga-Williamsa.
7. Kompleksy metaloorganiczne, klastery.
Metaloceny. Kompleksy π. Chemia metalonieorganiczna.
8. Periodyczna chemia koordynacyjna i chemia supramolekularna.
Polimery
koordynacyjne.
Samoorganizacja
związków
kompleksowych. Inżynieria krystaliczna
9. Metody badawcze w chemii koordynacyjnej. Najważniejsze
narzędzia stosowane do opisu związku kompleksowego:
rentgenografia strukturalna, spektroskopie: NMR, ESR, IR, FIR,
elektronowa. Spektroskopia Mosbauera oraz EXAFS.
10. Związki kompleksowe w analizie chemicznej, katalizie,
środowisku naturalnym, biologii i medycynie.
Identyfikacja, maskowanie, rozdzielanie, kompleksometria. Katalizatory
w syntezie organicznej i nieorganicznej (m.in. w reakcjach polimeryzacji
oraz alkilowania). Chemia koordynacyjna w elektronice (kompleksy
metali jako trwałe, rozpuszczalne półprzewodniki) . Zastosowanie
związków metaloorganicznych w optyce nieliniowej.
Kompleksy metali w rekultywacji zanieczyszczonych gleb oraz wód.
Enzymy metalozależne. Związki kompleksowe jako nośniki leków do
komórek. Kompleksy metali jako leki przeciwnowotworowe, regulujące
ciśnienie krwi,
w terapii fotodynamicznej oraz jako leki
przeciwreumatyczne. Kompleksy lantanowców
w diagnostyce
medycznej -radiofarmaceutyki na bazie metali.
Liczba godzin
2
2
4
2
3
3
2
2
4
6
198
•
•
•
•
1. D.W.R. Kettle „Fizyczna chemia nieorganiczna” tłum. z j. angielskiego PWN, Warszawa
1999
2. A. Bielański, „Podstawy chemii nieorganicznej”, PWN Warszawa 1994 (oraz wydania
późniejsze)
3. Comprehensive Coordination Chemistry, t.1-9, Pergamon (1987) ; nowe wydanie (2004)
w przygotowaniu:
4. M. Cieślak-Golonka, J. Starosta , M. Wasielewski, Podstawy chemii koordynacyjnej,
(podręcznik). Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław (2008)
• Literatura uzupełniająca
1. Wszystkie numery czasopisma „Coordination Chemistry Reviews” dostępne w
Wydziałowej Bibliotece
2. S.J. Lippard, J.M. Berg, Podstawy chemii bionieorganicznej”, tłumacz. z jęz.
Angielskiego, PWN Warszawa 1998
•
Warunki zaliczenia: egzamin pisemny-uzyskanie minimum 50% maksymalnej liczby
punktów.
199
•
•
Course title: Chemistry of coordination compounds
•
Language of the lecturer: Polish(English)
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:inorganic chemistry, organic chemistry, physical chemistryI
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:Maria Cieslak-Golonka, prof.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
Type of the course (obligatory/optional): (optional)
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): to obtain the
knowledge on the fundamentals of chemistry of complex compounds. In the lectures
the application of the complexes in various fields of human activities , like e.g.
catalysis, medicine and environmental protection will be presented.
•
•
Course description: In the course the fundamentals of coordination chemistry in
both basic and application aspects will be presented. A special attention will be
paid to the using of the metal complexes in catalysis, medicine and environmental
protection.
•
Lecture:
Number
of hours
1. Introduction; historical outline, nomenclature, most important definitions: 2
coordination number, geometry of metal environment (chromophore type) ,
structure of the compounds, ligand and complexes classification. Anions as
ligands. Additional reading.
2. Synthesis of complex compounds. Preparative methods. Solvent. 2
Hydrothermal method. Solid state synthesis. Selective crystallization Ligand
design. Synthesis of compounds exhibiting structure-activity relationship
200
with strong selectivity towards dimentions, shapes and functional groups.
3. Chemical bonding in complex compounds. Most important theories.
Crystal field and ligand field , molecular orbitals. Nefelauxectic row.
4.Isomerism of complex compounds. Geometric and optic isomerism.
5. Reactivity of complexes. Mechanisms of substitution reactions.
Mechanisms of other type of reactions (e.g. red-ox, insertion and oxidative
addition types)
6. Stability of complex compiounds. Thermodynamic and kinetic properties
Methods of stability constant determination\n. Main factors determining of
stability of the complexes.The Irving-Williams series.
Π-complexes.
7 Organometallic complexes, clusters.
Metallocenes,
Inorganometallic chemistry.
8. Chemistry of complex copounds in catalysis. Homo- and heterogenic
catalysis. Metal based catalysts in organic and inorganic syntheses.
Biocatalysis. Application of metal complexes in the petrochemical,
farmaceutical (asymmetric catalysis) , hydrometallurgy and environmental
protection.
9. Periodical coordination chemistry and supramolecular chemistry.
Coordination polymers. Self-organization of complex compounds. Crystal
engineering.
10.Research methods in coordination chemistry. The most important tools:
X-ray structure, NMR, ESR, IR, FIR, UV-vis, Moesbauer spectroscopies
EXAFS.
11.Coordination compounds in chemical analysis,electronics, environment,
biology and medicine. Identification, masking, separation, complexometry.
Coordination chemistry in electronics ( stable, soluble semicondactors, nonlinear optics). Complexes in re-cultivation of polluted soils and water.
Metalloenzymes. Complexes as the drug transportyers to the cells. Anticancer
compounds, blood pressure regulators, anti-rheumatic drugs. Lantanide
complexes in medical diagnposis. Radiopharmaceuticals.
4
2
3
3
2
2
2
2
6
Basic literature:
•
J.R. Gispert „Coordination Chemistry”, Wiley-VCh Weinheim (2008)
•
G.A. Lawrance „Introduction to Coordination Chemistry”, Wiley, Chippenham (2010)
•
M. Cieslak-Golonka, J. Starosta, M. Wasielewski,” Wstęp do chemii koordynacyjnej”
PWN, Warszawa (2010)
•
Coordination Chemistry Reviews (a Journal) ed. A.B.P. Lever, Elsevier
•
“Comprehensive Coordination Chemistry” 1-9, Pergamon (1987), new edition
Elsevier (2004)
•
“Comprehensive Organometallic Chemistry ” 1-10, Elsevier (2006)
•
201
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia Produktów Naturalnych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Ćwiczenia Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Obecność oraz
prezentacja na
wybrany temat
2
60
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany):
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego: dr hab. inż. Stanisław Lochyński
•
•
Rok: Semestr:
•
•
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): prezentacje multimedialne
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład obejmuje zagadnienia związane z
chemią produktów naturalnych, ich biosyntezą i występowaniem w przyrodzie,
rolą fizjologiczną oraz właściwościami i zastosowaniem.
•
1. Omówienie programu kursu, warunki zaliczenia,
2. Stereochemia
3. Ścieżki biosyntezy metabolitów wtórnych
4. Terpeny
5. Steroidy
6. Saponiny sterydowe
7. Kumaryny
8. Glikozydy
9. Alkaloidy
10. Aminokwasy, peptydy, białka
11. Lipidy
Liczba godzin
2
2
2
6
2
2
2
2
2
4
4
202
•
•
•
•
•
1. W. Steglich, B. Fugmann, S. Lang-Fugmann, Natural Products Rompp
Encyklopedia, Georg Thieme Verlag, Stuttgard, New York, 2000;
2. A. Kołodziejczyk, Naturalne związki organiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, 2003;
•
1. S.V. Bhat, B.A. Nagasampagi, M. Sivakumar, Chemistry of Natural Product,
Springer Berlin, Haidelberg, New York, 2005;
•
Warunki zaliczenia: Obecność oraz prezentacja na wybrany temat.
203
•
•
Course title: Chemistry of Natural Products
•
Language of the lecturer: English
Course form
Lecture
Number
2
of hours/week*
Number
30
of hours/semester*
Form of the course Attendance
and oral
completion
Classes
Laboratory
Project
Seminar
presentation
ECTS credits
Total Student’s
Workload
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr hab. inż. Stanisław
Lochyński
•
•
Year: Semester:
•
•
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): multimedial presentation
•
Course description: Lecture contains problems connected with chemistry of
natural products, their biosynthesis and occurrence in nature, physiological part
as well as proprieties and use.
•
Lecture:
1. Introduction, syllabus,
2. Stereochemistry
3. Path of biosynthesis of secondary metabolites
4. Terpenes
5. Steroids
6. Saponins
7. Cumarins
8. Glicosides
9. Alkaloids
10. Amino acids, peptiesy and proteins
11. Lipids
Number of hours
2
2
2
6
2
2
2
2
2
4
4
204
•
•
•
•
•
Basic literature:
1. W. Steglich, B. Fugmann, S. Lang-Fugmann, Natural Products Rompp
Encyklopedia, Georg Thieme Verlag, Stuttgard, New York, 2000;
2. A. Kołodziejczyk, Naturalne związki organiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, 2003;
•
1. S.V. Bhat, B.A. Nagasampagi, M. Sivakumar, Chemistry of Natural Product,
Springer Berlin, Haidelberg, New York, 2005;
•
Conditions of the course acceptance/credition: Attendance and oral presentation on
selected topic
205
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Chemia medyczna
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zal
2
60
•
•
Wymagania wstępne: chemia organiczna, biochemia I i II, chemia fizyczna,
mikrobiologia
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Józef Oleksyszyn, dr hab. prof. P.Wr.
•
•
Rok: ............ Semestr:.......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zapoznać studentów z rynkiem leków, regulacjami
prawnymi, metodami poszukiwań leków, i nowymi kierunkami poszukiwań leków.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: opis rynku leków i jego prawne regulacje. GMP.
Leki generyczne. Klasyfikacja leków. Metody poszukiwań nowych leków. Nowe
eksperymentalne terapeutyki. Terapia genowa. siRNA. Monoklonalne przeciwciała.
Metody diagnostyczne.
•
1.Rynek leków, USA, EU, Polska. Leki generyczne
Regulacje dotyczące wprowadzania nowych leków na rynek. GMP
2.Metody poszukiwań nowych leków
Rola chemii kombinatorycznej
3.Klasyfikacja leków
Inhibitory enzymów
4.Antagoniści i agoniści receptorów
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
206
Leki działające na DNA
5.Metabolizm leków
Proleki i systemy dostarczania leków
6.Przykłady leków biotechnologicznych
Nowe leki na rynku 2002-2009
7.Nowe leki na rynku 2002-2009
Nowe leki na rynku 2002-2009
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: „Chemia medyczna” Graham L. Patrick, WNT, Warszawa
2003.
•
Literatura uzupełniająca: „Chemia Leków” pod redakcją A. Zejca i M. Gorczycy,
„Comprehensive Medicinal Chemistry” Pergamon, 1994.
•
207
•
•
Course title: Medicinal chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
zal
2
60
•
•
Prerequisites: organic chemistry, biochemistry I and II, physical chemistry,
microbiology
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Józef Oleksyszyn, dr hab.
prof.P.Wr
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): to provide a basic
information concerning drug market, law regulation including patent law, methods of
drug development and new direction in drug development.
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditionale
•
Course description: Description of drug market and law regulation, GMP. Generic
drugs. Drug classification. Methods of drug development. New experimental
therapeutics. Gene therapy. siRNA. Monoclonal antibodies. Diagnostics methods.
•
Lecture:
1.Drug market, USA, EU, Poland. Generic drugs
Law regulations concerning introduction of new drug on the market.GMP.
2.Methods of drug development.
Combinatorial chemistry
3.Drug classification
Enzyme inhibitors
4.Antagonist and agonist of the receptors.
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
208
Drugs interacting with DNA
5.Drug metabolism
Prodrugs and system of drug delivery
6.Examples of biotechnology drugs
New drug on the market 2002-2009
7.New drugs on the market 2002-2009
New drugs on the market 2002-2009
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: „Chemia medyczna” Graham L. Patrick, WNT, Warszawa
2003.
•
Literatura uzupełniająca: „Chemia Leków” pod redakcją A. Zejca i M. Gorczycy,
•
„Comprehensive Medicinal Chemistry” Pergamon, 1994
•
209
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: CHC010005w
•
Nazwa kursu: Horyzonty nowoczesnej chemii
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
1
15
opracowanie
jednego
wykładu
Punkty ECTS 1
Liczba godzin 30
CNPS
•
•
Wymagania wstępne: nie ma
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jerzy Zoń, dr hab. inż.
•
•
Rok: ..I.......... Semestr:.2
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest przedstawienie przeglądu wybranych
zagadnień współczesnej chemii w sposób przystępny. Wykłady prowadzą różni
wykładowcy wydziału.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje bardzo szeroki wachlarz
zagadnień na poziomie popularno-naukowym.
•
1. Naturalne związki fenylopropanoidowe orężem rośliny.
2. Allelopatia: roślina wilkiem mikroorganizmom i zwierzętom.
3. Ciekłe kryształy w fotonice.
4. Zastosowanie modelowania molekularnego w chemii.
5. Fotochemia a medycyna.
6. Molekularna gościnność. Przychodzi gość do gospodarza.
7. Perspektywy wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
210
2
8. Nikiel – metal który oszalał.
2
9. Fizjologia smaku.
2
10.Fotochemia – związki biologicznie aktywne.
11.Dlaczego jesteśmy asymetryczni („lewi”)?
2
12.Jak znaleźć „pomocnika do pracy”, czyli o reakcjach katalitycznych w 2
chemii organicznej.
2
13.Elektronika molekularna.
14.Organiczne związki krzemu – silikony.
2
15.Molekularna optyka nieliniowa – wyzwanie dla współczesnej chemii.
2
•
Warunki zaliczenia: opracowanie pisemne lub elektroniczne jednego wykładu.
211
•
Course code: CHC010005w
•
Course title: Frontiers of chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
1
15
Essay
based on
one
lecture
1
ECTS credits
Total
Student’s 30
Workload
•
•
Prerequisites: no
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zoń Jerzy , DSc.
•
•
Year:I Semester:2
•
•
Aims of the course (effects of the course): Presentation of selected topics from the
chemistry on basic level. Each week the lecture is provided by the different instructors
of Department.
•
•
Course description: Different topics of chemistry presented by specialists on basic
level.
•
Lecture:
1. Natural phenylpropanoids as the defence compounds.
2. Allelopathy: plant as a wolf for microorganisms and animals.
3. Liquid crystals for photonics.
4. Applications of molecular modeling in chemistry.
5.Photochemistry and medicine.
6. Hospitality on molecular level. Guest is coming to a host.
7. Perspectives of utilization of renewable energy resourses.
8. Nickel the metal which went crazy.
9. Physiology of taste.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
212
10.Phytochemistry and biologically active compounds.
11.Why the world is dyssymetric?
12.How to find an assistance in work? Catalysis in organic reactions.
13.Molecular electronics.
14.Organic compounds of silicon: silicons.
15.Challenge for modern chemistry: molecular non-linear optics.
•
2
2
2
2
2
2
Conditions of the course acceptance/credition: Written or electronic essay based on
one lecture.
213
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Metrologia w chemii i analityce
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
egzamin
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone kursy z podstaw chemii analitycznej i fizycznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wiesław Żyrnicki, prof. zw.
•
dr inż Jolanta Borkowska-Burnecka, dr inż. Paweł Pohl
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): wybieralny zalecany
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zapoznanie studentów z zagadnieniami metrologii ze
szczególnym uwzględnieniem współczesnej problematyki pomiarów w chemii i
analityce
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs omawia zagadnienia współczesnej
metrologii, metrologię teoretyczną i stosowaną, aspekty prawne, narzędzia i
mechanizmy oraz aplikacje w chemii analitycznej oraz chemii i fizyce.
•
1. Wprowadzenie - podstawy, cele i rozwój metrologii
2. Kategorie, podstawowe pojęcia, mechanizmy i narzędzia metrologii
3. Międzynarodowe i narodowe systemy i instytucje metrologiczne
4. Metrologia teoretyczna i stosowana (przemysłowa)
5. Metrologia a prawo. Problemy harmonizacji
6. Międzynarodowe systemy jednostek.
7. Jakość, zapewnienie jakości i zarządzanie jakością
8. Parametry charakteryzujące wynik. Spójność pomiarowa. Walidacja
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
214
9. Metrologia w pomiarach chemicznych i fizycznych.
10. Wzorce, standardy i wielkości pomiarowe w chemii i fizyce.
11. Metrologia w pomiarach analitycznych.
12. Wzorce, standardy i wielkości pomiarowe w analityce
13. Kalibracja
14. Analiza statystyczna i rozkłady zmiennych
15. Trendy i problemy współczesnej metrologii
•
2
2
2
2
2
2
2
Fundamentals of Dimensional Metrology, T. Bush, Wilkie Bross Foundation, Delmar
Publishers, ISBN 0-8273-2127-9
Przewodniki, normy i dyrektywy ISO, NIST, FDA
•
Warunki zaliczenia: zdany egzamin pisemny (≥ 50%)
215
•
•
Course title: Metrology in chemistry and analytical chemistry
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
polish
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
exam
2
60
•
basic
•
Prerequisites: after courses of fundamentals of analytical and physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Żyrnicki Wiesław, Prof.
•
dr Jolanta Borkowska-Burnecka, dr Paweł Pohl,
•
Year:.............. Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course): Introduction of students into problems of
modern metrology with a special attention paid to theory and practice of
measurements in analytical chemistry, as well as in chemistry and physics.
•
•
Course description: The course brings modern knowledge about theory, backgrounds,
problems and applications of metrology with a focuss on analytical chemistry, as
well as chemistry and physics
•
Lecture:
optional advised
1.Introduction. Fundamentals and aims of metrology
2. Basic ideas, mechanisms and tools of metrology
3.International and national institutionsacting in metrology
4.Theoretical and applied (industry) metrology
5.Legal metrology. Harmonization.
6.Unit systems
7.Quality - assurancy (QA) and menagement of quality
8.Basic terms in metrology. Traceability. Validation.
9. Metrology in chemistry and physics
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
216
10. Standards and parameters measured in chemistry and physics
11. Metrology in analytical chemistry
12. Standards and parameters in analytical measurements
13. Calibration
14. Statistical analysis and distributions
15. Trends and aspects of modern metrology
•
2
2
2
2
2
2
Basic literature:
Fundamentals of Dimensional Metrology, T. Bush, Wilkie Bross Foundation, Delmar
Publishers, ISBN 0-8273-2127-9
Guides and instructions and orders of ISO, NIST, FDA
217
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Radioizotopy i ochrona przed promieniowaniem
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
Test
pisemny
3
90
•
•
Wymagania wstępne: fizyka i chemia na poziomie kursu podstawowego
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Witold CHAREWICZ, prof.dr hab. inż.
•
•
Rok: ............ Semestr: .....................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): pozyskanie wiedzy o radioaktywności, radioizotopach,
ich zastosowaniu i oddziaływaniu promieniowania jądrowego z materią
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Podstawy wiedzy o promieniotwórczości,
elementy chemii jądrowej oraz zastosowania radioizotopów a także elementy ochrony
radiologicznej
•
1. Rozpad promieniotwórczy; natura, mechanizmy i prawa rozpadu
2. Równowaga promieniotwórcza
3. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią; mechanizmy
4. Detekcja promieniowania jądrowego
5. Aktywność preparatów promieniotwórczych
6. Elementy dozymetrii
7. Reakcje jądrowe; definicje, klasyfikacja
8. Przekrój czynny
9. Reakcje rozszczepienia i fuzji
Liczba godzin
4
2
4
2
2
2
2
2
2
218
10. Techniki atomów znaczonych
11. Analityczne i badawcze zastosowania radioizotopów
12. Techniczne zastosowania radioizotopów
13. Inne zastosowania
2
2
2
2
•
•
•
•
•
•
W.Szymański, Chemia jądrowa, PWN, Warszawa 1996
•
M.Haissinsky, Chemia jądrowa i jej zastosowania, PWN, Warszawa 1959
•
•
Zastosowanie nuklidów promieniotwórczych w chemii, red. J.Sobkowski, PWN,
Warszawa 1989
•
G.Friedlander et al., Nuclear and Radiochemistry, Willey, N.Y., 1981
•
Warunki zaliczenia:
•
zdanie testu
219
•
•
Course title: Radioisotopes and radiation protection
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
Written
test
3
90
•
•
Prerequisites: physics and chemistry at undergraduate level
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: CHAREWICZ Witold, prof.dr
hab.inż.
•
•
Year:................ Semester:...............
•
•
Aims of the course (effects of the course): to receive the knowledge about
radioactivity, radioisotopes, their applications and on the interaction of nuclear
radiation with matter.
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Radioactive disintegration: nature, mechanisms and laws
2. Radioactive equilibrium
3. Interaction of ionizing radiation with matter; mechanisms
4. Detection of nuclear radiation
5. Activity of radioactive sources
6. Elements of dosimetry
7. Nuclear reactions; definitions, classification
8. Cross section
9. Nuclear fission and fusion
10. Tracing techniques
11. Analytical and scientific applications of radioisotopes
Number of hours
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
220
12. Technical application of radioisotopes
13. Other applications
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature:
•
W.Szymański, Chemia jądrowa, PWN, Warszawa 1996
•
M.Haissinsky, Chemia jądrowa i jej zastosowania, PWN, Warszawa 1959
•
•
Zastosowanie nuklidów promieniotwórczych w chemii, red. J.Sobkowski, PWN,
Warszawa 1989
•
G.Friedlander et al., Nuclear and Radiochemistry, Willey, N.Y., 1981
•
Conditions of the course acceptance/credition: passing the written test
221
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC010005w
•
Nazwa kursu:
•
Horyzonty technologii chemicznej
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
1
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
Zaliczenie
zaliczenia
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jacek Machnikowski, prof. dr hab.
•
Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Kazimiera
Wilk, prof. dr hab., Bogdan Szczygieł, dr hab., prof. nadzw.
•
Rok: ....I..... Semestr:...2............
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: W przystępnej formie zostaną przedstawione
wybrane aktualnie ważne zagadnienia z zakresu technologii chemicznej, postęp w
rozwiązaniu których ma duże znaczenie dla poziomu życia, rozwoju cywilizacyjnego i
ochrony środowiska.
•
1.Układy dyspersyjne
2.Podstawy zielonej chemii
3.Nowe surowce i nowe rozwiązania w produkcji amoniaku
4.Kierunki rozwoju przemysłu galwanicznego
5.Elektrosynteza związków organicznych
6.Co nam da zgazowanie węgla
7.Systemy magazynowania energii
8.Perspektywy „gospodarki wodorowej”
Liczba godzin
2
2
2
2
1
2
2
2
222
•
•
•
•
•
•
•
Warunki zaliczenia: zaliczenie kolokwium
223
•
Course code: TCC010005w
•
Course title: Horizons of chemical technology
•
Course form
Lecture
Number
1
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course Credit
completion
1
ECTS credits
Total
Student’s 30
Workload
Classes
Laboratory
Project
Seminar
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jacek Machnikowski, prof.
•
Names, first names and degrees of the team’s members: Kazimiera Wilk, prof. Bogdan
Szczygieł, prof.
•
Year:......I.......... Semester:..2.................
•
•
•
•
Course description: Selected current problems of chemical technology which are of
great importance for life level, social development and environmental protection are
presented in an easily understandable way.
•
Lecture:
1.Dispersive systems
2.Fundamentals of green chemistry
3.New raw materiale and new solutions for ammonia production
4.Development trends sof galvanic industry
5.Electrosynthesis of organic compounds
6.Benefits of coal gasification
7.Energy storage systems
8.Perspectives of „hydrogen economy”
•
•
Number of hours
2
2
2
2
1
2
2
2
224
•
•
•
Basic literature:
•
•
Conditions of the course acceptance/credition: colloquium
225
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria surowców mineralnych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
2
60
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Zygmunt Sadowski, profesor
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Przekazanie najważniejszych informacji o przeróbce
surowców mineralnych
•
•
•
1. Surowce mineralne i ich przeróbka
2. Rozdrabnianie surowców mineralnych
3. Analiza sitowa – przesiewacze
4. Sedymentacja zawiesin mineralnych
5. Zgęszczanie zawiesin mineralnych
6. Separacja grawitacyjna
7. Separacja magnetyczna
8. Separacja elektryczna
9. Podstawy procesu flotacji
10. Flotacja surowców mineralnych
11. Koloidalne metody wzbogacania
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
226
12. Agregacja cząstek mineralnych
13. Podstawy metod hydrometalurgicznych
14. Biohydrometalurgia
15. Zastosowanie procesów hydro i bio-metalurgicznych
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: J.Drzymała Podstawy mineralurgii
•
Literatura uzupełniająca: Z.Sadowski Biogeochemia – wybrane zagadnienia
•
227
•
•
Course title: Minerals Engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski professor
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Mineral sources and mineral processsing
2. Mineral liberation and comminution
3. Size classification
4. Sedimentation of mineral suspensions
5. Solid-liquid separation
6. Gravity separation
7. Magnetic separation
8.Electric separation
9. The base of flotation
10. Ore flotation
11 Colloidal method of separation
12. Fine particle aggregation
13 The bade of hydrometallurgy
14. Biohydrometallurgy
15 Application of hydro- and buiohydrometallurgy
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
228
•
•
•
•
•
Basic literature:
•
•
229
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria układów zdyspergowanych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
1.
2.
3.
4.
5.
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zal
3
90
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Adam Sokołowski, dr hab. inż, prof.
PWr
•
•
Rok:.. Semestr :.7...
•
•
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna):
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Szeroki opis zagadnień związanych z
podstawowymi zagadnieniami fizykochemii granic międzyfazowych i układów
koloidalnych. Podaje opis i znaczenie struktur wielofazowych, w procesach
agregowania, tworzenia makro- i mikroemulsji oraz szeregu innych zagadnień.
Równowagowe i dynamiczne właściwości granic międzyfazowych ciecz/gaz,
ciecz/ciecz i ciecz/ciało stałe, molekularne struktury zagregowane, i oddziaływania
międzycząsteczkowe.
•
Podstawy termodynamice układów międzyfazowych
Oddziaływania międzycząsteczkowe, struktury zorganizowane
Zjawiska elektryczne na granicach faz: podstawy, pomiary i zastosowanie
Kąt zwilżania i metody jego pomiaru
Koagulacja i flokulacja: teoria i praktyka
Liczba godzin
2
2
2
2
2
230
6. Układy polimer-surfaktant
7. Nierównowagowe zjawiska w układach koloidalnych
8. Złożone układy zawierające emulsje i mikroemulsje
9. Piany: teoria, pomiary i zastosowania
10. Micele,
11. Pęcherzyki,
12. Ciekłe membrany,
13. Zjawisko transportu
14. Dynamiczne i statyczne rozpraszanie światła
15. Inne techniki pomiarowe układów miedzyfazowych
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Textbook: Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997
Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press.
Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000
Kwak, Polymer Surfactant Systems, Marcel Dekker, 1998
Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989
• Warunki zaliczenia:
Odbęda się 2 testy i końcowy egzamin. Ocena będzie wypadkową: testy 40%, końcowy
egzamin 60%.
231
•
•
Course title: Engineering of disperse systems
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Adam Sokolowski, dr hab inż,
prof. PWr
•
•
Year:................ Semester: ......................
•
•
•
•
Course description: Wide variety of topics associated with the fundamental aspects of
colloids and surface chemistry. It will examine the nature and structure of surfactant
phase behavior, macro and microemulsions, and other topics. Equilibrium and
dynamic properties of adsorption layer at liquid/gas, liquid/liquid and liqwuid/solid
interfaces, molecular self-assemblays and self-organizung structures, particle
interactions.
•
Lecture:
1. Fundamental thermodynamic properties of interfacial systems
2. Particle interactions, self-organizing structures
3. Electrical phenomena at interfaces: fundamentals, measurements, and
applications
4. Contact angle phenomena and determine the appropriate method for
measuring it
5. Coagulation and floculation: theory and practice
6. Polymer-surfactant systems
Number of hours
2
2
2
2
2
2
232
7. Non-equilibrium colloidal phenomena
8. Complex systems include emulsions and microemulsions
9. Foams: theory, measurements, and applications
10. Micelles,
11. Vesicles,
12. Liquid mambranes,
13 Transport phenomena
14. Dynamic and static light scattering by liquid surfaces
15. Complementary techniques of interface systems
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Textbook: Adamson and Gast, Physical Chemistry of Surfaces, Wiley, 1997
Laughlin, The Aqueous Phase Behavior of Surfactants, Academic Press.
Zieliński, Surfaktanty, Wyd Akad.Ekonom. Poznań 2000
•
Rosen, Surfactants and Interfacial Phenomena, 2nd Ed., Wiley, 1989.
Kwak, Polymer Surfactant Systems, Marcel Dekker, 1998
•
There will be 2 tests, and comprehensive final. The grade will be determined by: Tests: 40% ,
Final Exam 60%.
233
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Podstawy inżynierii produktu
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
egzamin
3
90
•
•
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Zygmunt Sadowski profesor
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Przekazanie podstawowych informacji o produktach
przemysłu chemicznego
•
•
•
1. Relacja między produktem a procesem wytwarzania.
2. Dobór surowców
3. Surowce mineralne
4. Dobór metod wytwarzania produktu
5. Cechy produktu
6. Krystalizacja metali i stopów
7. Stop żelaza z węglem
8. Stopy metali nieżelaznych
9. Tworzywa sztuczne
10. Materiały ceramiczne
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
234
11. Spieki i kompozyty
12. Nanocząstki i nanotechnologia
13. Drobne cząstki w przemyśle chemicznym
14. Projektowanie produktu
15. Marketing i logistyka
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: K.Przybyłowicz, J.Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w
pytaniach i odpowiedziach Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000.
•
•
235
•
•
Course title: Base of product engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
3
90
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Zygmunt Sadowski , professor
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
•
•
Course description:
•
Lecture:
1. Correlation between product and process
2. Selection of row materials
3. Mineral materials
4. Product processing selection
5. Product quality
6. Metals and alloys crystallization
7. Iron and coal alloy
8. Nonferrous alloys
9. Plastics
10. Ceramics
11. Sintered products
12. Nanopaticles and nanotechnology
13. Process development in the fine chemical products
14. Product design and development
15 .Logistic and marketing
Number of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
236
•
•
•
•
•
Basic literature: K.Przybyłowicz, J.Przybyłowicz, Materiałoznawstwo w pytaniach i
odpowiedziach Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000.
•
•
237
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Procesy destylacyjne i sorpcyjne
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
Wykład
Tygodniowa
1
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
15
liczba godzin
ZZU*
Forma
kolokwium
zaliczenia
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin
CNPS
•
Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): Kurs podstawowy
•
Wymagania wstępne: Chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Wojciech Skrzypiński, dr inż.
•
•
Rok: ......... Semestr:.....................
•
Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): Kurs wybieralny
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Zdobycie umiejętności doboru i projektowania
prostych wymienników masy
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs stanowi zbiór informacji o
podstawowych procesach i aparatach służących do konwencjonalnego
rozdzielania mieszanin.
•
Liczba godzin
1. Procesy termicznego rozdziału mieszanin dwu i wieloskładnikowych
3
- Rektyfikacja roztworów dwu i wieloskładnikowych
- Bilanse masowe i cieplne
- Niepełne zestawy destylacyjne
- Zestawy dwukolumnowe do rozdzielania azeotropów
2. Zasady wyznaczania minimalnego stosunku orosienia. Metody obliczania
liczby półek teoretycznych
3
3. Konstrukcja i sprawność półek rzeczywistych. Rodzaje wypełnień
238
stosowanych w rektyfikacji – metody obliczeń aparatów wypełnionych
4. Procesy absorpcyjne, metody projektowania aparatów
5. Adsorpcja, metody obliczania adsorberów
6. Przemysłowe zastosowania ekstrakcji, projektowanie ekstraktorów.
1
2
2
3
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: Z. Ziołkowski, Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym,
WNT 1980, R. Billet, Oszczędność energii w procesach termicznego rozdziału substancji,
WNT 1992, Z. Ziołkowski, Ekstrakcja cieczy w przemyśle chemicznym, WNT 1980, T. Hobler
– Dyfuzyjny ruch masy i adsorbery, WNT 1976, P.C. Wakant – Equilibrium Staged
Separations, Elsevier 1988.
•
•
Warunki zaliczenia: Kolokwium
239
•
•
Course title: Distillation and Sorption Processes
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Lecture
1
Classes
Laboratory
Project
Seminar
15
test
1
30
•
Level of the course (basic/advanced): Basic course
•
Prerequisites: Physical chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Wojciech Skrzypiński, dr eng.
•
•
Year:............. Semester:..................
•
Type of the course (obligatory/optional): Optional course
•
Aims of the course (effects of the course): The aim of this course is to gain knowhow to design and choice of basic mass transfer apparatus
•
Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional lecture
•
Course description: The course is set of informations about basic processes and
apparatus for separation of fluid mixtures.
•
Lecture:
Thermal processes of two- and multicomponent mixtures separation:
- Rectification of two- and multicomponent mixtures.
- Mass and heat balances.
- Stripping and enriching columns.
- Two-column distillation for separation of azeotropis mixtures.
The rules of the minimum reflux calculation. Methods of calculation
of the number of the theoretical stages.
Construction and efficiency of real trays. Packed bed used in
rectification processes – design methods of packed bed columns.
Absorption processes, design methods of apparatus.
Adsorption, design methods of adsorbers.
Industrial application of extraction process, design methods of
extractors.
Number of hours
3
3
1
2
2
3
240
•
•
•
•
•
Basic literature: Z. Ziołkowski, Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym, WNT
1980, R. Billet, Oszczędność energii w procesach termicznego rozdziału substancji, WNT
1992, Z. Ziołkowski, Ekstrakcja cieczy w przemyśle chemicznym, WNT 1980, T. Hobler –
Dyfuzyjny ruch masy i adsorbery, WNT 1976, P.C. Wakant – Equilibrium Staged Separations,
Elsevier 1988.
•
•
Conditions of the course acceptance/credition: test
241
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: PROCESY MEMBRANOWE
•
Język wykładowy:
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
2
60
•
•
Wymagania wstępne: zaliczone Podstawy chemii fizycznej
•
prof. PWr.
•
•
Rok: Semestr:
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Celem kursu jest zapoznanie z zaawansowanymii
technikami membranowymi w zastosowaniach do separacji, kontrolowanego
dozowania, immobilizacji w nowoczesnych i czystych technologiach przemysłowych,
biotechnologii, medycynie, ochronie środowiska naturalnego i innych.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna.
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs zapoznaje z podstawami procesów
membranowych, urządzeniami i ich zastosowaniami w wielu dziedzinach i rozmaitych
technologiach przemysłowych. Charakteryzuje praktyczne możliwości rozdzielania
mieszanin jednorodnych i niejednorodnych za pomocą membranowych technik
separacyjnych.
•
1. Historia i rozwój procesów membranowych
2. Klasyfikacja membran i procesów membranowych.
3. Materiały mikrostruktura, morfologia membran i techniki
wytwarzania.
Liczba godzin
2
2
2
242
4. Charakterystyka ciśnieniowych procesów membranowych
odwróconej osmozy, nanofiltracji, ultrafiltracji, mikrofiltracji i
separacji gazów.
5. Charakterystyka dyfuzyjnych procesów separacji membranowej:
Perwaporacja, dializa, elektrodializa, zjawisko Donann’a.
6. Charakterystyka i zastosowania kontaaktorów membranowych: Zalety
kontraktorów membranowych, ekstrakcja membranowa, destylacja
membranowa, absorpcja membranowa.
7. Membrany ciekłe, transport aktywny i ułatwiony, separacja
affinitywna.
8. Kontrolowane dozowanie.
9. Transport masy w membranach. Transport wieloskładnikowy.
Mechanizmy separacji
10. Polaryzacja stężeniowa i zjawiska w warstewkach przyściennych
membran. Fouling w procesach membranowych
11. Inżynieria procesów membranowych, konstrukcje modułów
membranowych, tryby pracy i budowa instalacji, aparaty i tryby
pracy, układy hybrydowe, ekonomika procesów membranowych.
12. Przyjazne dla człowieka zastosowania membran. Membrany w
medycynie. Membrany w biotechnologii. Membrany w ochronie
powietrza. Membrany w ochronie wód. Membrany w ochronie gleb.
13. Zastosowania przemysłowe membran. Membrany w przemyśle
spożywczym, chemicznym, papierniczym, tekstylnym,
elektronicznym, rafineryjnym.
14. Zastosowania membran w technologiach produkcji wody i
przerabiania ścieków.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
A. Kołtuniewicz and E. Drioli, Membranes in Clean Technologies, Wiley 2007.
A. Selecki, Podstawy wybranych procesów rozdziału mieszanin ,WNT 1992, P. M.
A. Narębska, Procesy membranowe
A. Kołtuniewicz, Wydajność ciśnieniowych procesów membranowych
•
R. Rauntenbach, Membrane processes, J. Willey, 1989
P. M. Bungay, Synthetic membranes, Reidel Pub. Co. 1986
•
Warunki zaliczenia:
Wykład: kolokwium
243
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Inżynieria powierzchni
•
Forma kursu
Tygodniowa liczba
godzin ZZU *
Semestralna liczba
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba
godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
Test
3
90
•
Poziom kursu (podstawowy): podstawowy
•
Wymagania wstępne: Zalecenie: zaliczony kurs – chemia fizyczna
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Prof. S. Kucharski,
•
dr inż. Ewelina Ortyl
•
Rok: ...III......... Semestr:..V zimowy......................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie wiedzy na temat wpływu zjawisk
powierzchniowych na właściwości materiałów
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: zjawiska fizykochemiczne na granicach faz,
wykorzystanie zjawisk powierzchniowych w inżynierii materiałów
•
Liczba godzin
1. Termodynamika powierzchni i granic międzyfazowych
4
2. Aktywność powierzchniowa, napięcie powierzchniowe ciała stałego,
4
adhezja, kohezja
3. Elektryczna warstwa podwójna
2
4. Siły przyciągające(dyspersyjne)
2
5. Stabilność układów zdyspergowanych, teoria DLVO
2
6. Filmy powierzchniowe, technika L-B
2
7. Depozycja filmów, depozycja w fazie parowej
2
8. Nukleacja, homoepitaksja, heteroepitaksja
2
9. Zjawiska optyczne na powierzchniach
2
10. Charakterystyka cienkich filmów
2
11. Wytwarzanie mikro, i– nanostruktur na powierzchniach stałych
2
12. Powłoki powierzchniowe, powłoki ochronne
2
244
13. Test
•
•
1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces,
2
2. Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science
•
Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,
•
Warunki zaliczenia: test
245
•
•
Course title: Surface engineering
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
Test
3
90
•
•
Prerequisites: recommended finished course: Physical Chemistry
•
Name, first name and degree of the lecturers: Prof. S. Kucharski,
•
dr inż. Ewelina Ortyl
•
Year:.III.............. Semester:...V winter...................
•
•
Aims of the course (effects of the course): gaining knowledge of influence of surface
structures (layers) on material properties
•
•
Course description: Physicochemical phenomena at interfaces, application of surface
phenomena in material engineering
•
Lecture:
14. Thermodynamics of surfaces and phase boundaries
15. Surface activity, surface tension of solids, adhesion, cohesion
16. Electric double layer
17. Attraction forces
18. Stability of dispersed systems, DLVO theory
19. Thin surface films, L-B technique
20. Thin film deposition, vapor phase deposition
21. Nucleation, homoepitaxy, heteroepitaxy
22. Optics at interfaces
23. Thin film characterization
24. Fabrication of micro- and nanostructures at the surface
25. Surface coatings and protection
26. Test
Number of hours
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
246
•
Basic literature:
•
1. Adamson A.W., Physical chemistry of surfaces,
•
2. Lyklema J. , Lyklema J., Fundamentals of Colloid and Interface Science
Oleś A., „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,
247
Zał. nr 3
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: ETD005952
•
Nazwa kursu: Materiały elektroniczne
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
1.
2.
3.
4.
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
3
90
•
•
Wymagania wstępne: zaliczenie podstawowych kursów z chemii i fizyki
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Regina Paszkiewicz, dr hab. inż.
•
•
Rok: III Semestr: zimowy
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): poznanie zaawansowanych materiałów do
wytwarzania elementów mikro- i nanoelektronicznych.
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład stanowi wprowadzenie do nauki o
materiałach współczesnej mikro- i nanoelektroniki. Omówione zostaną podstawowe
klasy materiałów stosowane do wytwarzania zaawansowanych elementów i układów
mikro- i optoelektronicznych (sensory, układy scalone, procesory, baterie słoneczne,
diody LED, lasery, wyświetlacze) oraz metody ich wytwarzania i charakteryzacji.
•
Zaawansowane materiały dla mikro- i nanoelektroniki – klasyfikacja,
obszary zastosowań, czynniki warunkujące rozwój.
Półprzewodniki elementarne dla elektroniki – krzem objętościowy, SOI,
SSOI, wytwarzanie monokryształów i podłoży, domieszkowanie, złącze p - n.
Przewodniki złożone dla elektroniki, optoelektroniki i techniki
mikrofalowej.
Półprzewodniki z szeroką przerwą wzbronioną (GaN, SiC, diament) dla
Liczba godzin
2
2
2
2
2
248
optoelektroniki, sensoryki, elektroniki wysokich mocy i wysokich
temperatur.
5. Warstwy epitaksjalne i nanostruktury półprzewodnikowe – inżynieria
przerwy wzbronionej, techniki CVD, MOVPE, MBE.
6. Materiały i techniki litograficzne.
7. Materiały izolacyjne do pasywacji elementów i skrzyżowań metalizacji.
8. Cienkie warstwy dielektryczne do wytwarzania dielektryków bramki
tranzystorów MOSFET i kondensatorów w elementach pamięci.
9. Materiały do wytwarzania kontaktów metalicznych i połączeń elementów
w strukturze przyrządowej
10. Alternatywnych materiały połączeń – CNT i optyczne.
11. Funkcjonalne materiały gradientowe dla elektroniki, sensoryki, konwersji
energii i optoelektroniki.
12. Materiały elektroniki molekularnej, cienkowarstwowe tranzystory
organiczne, diody LED.
13. Materiały do wytwarzania wyświetlaczy SED, OLED i LCD
14. Ferroelektryczne i magneto-rezystywne materiały do wytwarzania
nielotnych elementów pamięci i ferromagnetyczne materiały do
Spin_FET.
15. Materiały do montażu i wytwarzania obudów.
•
•
•
•
•
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o S. Adachi, Properties of group-IV, III-V and II-VI semiconductors, Chichester, John
Wiley & Sons, 2006
o Nanoelectronics and information technology :advanced electronic materials and novel
devices, ed. R.Waser, Weinheim, Wiley -VCH, 2005
•
•
Warunki zaliczenia:
•
249
•
Course code: ETD005952
•
Course title: Electronic Materials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
3
90
•
•
Prerequisites: to receive a credit for a basic course in chemistry and physic
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Regina Paszkiewicz, Ph.D.,
D.Sc.
•
•
Year:III.......... Semester: winter.....................
•
•
Aims of the course (effects of the course): to introduce students to advanced materials
for fabrication of micro- and nanoeletronics devices
•
•
Course description: This course focuses on introduction to science of micro- and
nanoelectronic materials. The basic classes of materials applied for fabrication of
advanced elements and integrated micro- and optoelectronic circuits (sensors,
processors, solar cells, LED diode, lasers, display) as well as theirs fabrication and
characterization techniques will be presented.
•
Lecture:
1. Advanced materials for micro- and nanoelectronics – classification,
application area, factors influencing the development.
2. Elemental semiconductors – bulk silicon, SOI, SSOI, fabrication of
monocrystals and wafers, doping, p-n junction.
3. Compound semiconductors for electronic, optoelectronic and
microwave techniques.
4. Wide band semiconductors (GaN, SiC, diamond) for optoelectronic,
sensor technique, high power and high temperature electronic.
Number of hours
2
2
2
2
2
2
250
5. Epitaxial layers and semiconductor nanostructures – band gap
engineering, CVD, MOVPE, MBE techniques.
6. Materials and lithographic techniques.
7. Dielectric materials for passivation of devices and metallization
crossings.
8. Dielectric thin layers for fabrication of gate of MOSFET transistors
and capacitors of memory element.
9. Materials for fabrication of metallic contact and connection of
elements in device’s structure
10. Alternative materials for connection – CNT and optical.
11. Functionally graded materials for electronics, sensor technique,
energy conversion and optoelectronics.
12. Materials for molecular electronics: organic thin film transistors,
LED diodes.
13. Materials for displays fabrication: SED, OLED and LCD.
14. Ferroelectric and magneto-resistive materials for fabrication of
volatile elements of memory and ferromagnetic materials for
Spin_FET.
15. Materials for packaging and package fabrication.
•
•
•
•
•
Basic literature:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1. S. Adachi, Properties of group-IV, III-V and II-VI semiconductors, Chichester, John
Wiley & Sons, 2006
2. Nanoelectronics and information technology :advanced electronic materials and novel
devices, ed. R.Waser, Weinheim, Wiley -VCH, 2005
•
•
•
251
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Materiały węglowe
•
Forma kursu
Wykład
Tygodniowa
2
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
30
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenie
zaliczenia
3
Punkty ECTS
90
Liczba godzin
CNPS
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
•
•
Wymagania wstępne: Podstawy chemii organicznej, Podstawy chemii fizycznej,
Podstawy technologii chemicznej
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: prof. dr hab. inż.Jacek Machnikowski
•
•
Rok: ...III......... Semestr:...6.....................
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Wykład dotyczy węgla jako materiału
charakteryzującego się dużym bogactwem struktur i form morfologicznych i w wielu
przypadkach unikatowymi właściwościami. Zostaną zaprezentowane różnorodne możliwości
kształtowania struktury, tekstury i właściwości konwencjonalnych materiałów
konstrukcyjnych i porowatych oraz metody otrzymywania i perspektywy zastosowania
nanostruktur węglowych. Omówione będą tradycyjne i nowe dziedziny zastosowań
materiałów węglowych w metalurgii, przemyśle maszynowym i chemicznym, elektronice,
transporcie, ochronie środowiska i medycynie.
•
1. Krystaliczne formy pierwiastka węgla i materiały węglowe.
2. Struktura i tekstura a właściwości materiałów węglowych.
3. Metody badań struktury, tekstury i właściwości materiałów węglowych.
4. Procesy pirolizy i karbonizacji substancji organicznych, mezofaza
węglowa.
Liczba godzin
2
2
2
2
252
5. Mechanizm i kinetyka grafityzacji.
6. Klasyczna technologia wytwarzania wyrobów węglowych i grafitowych.
7. Porowate materiały węglowe, zjawisko adsorpcji, metody badania
8. Węgle aktywne, surowce, otrzymywanie, zastosowanie,
9. Sadze węglowe i węgle pirolityczne.
10. Włókniste materiały węglowe.
11. Kompozyty C/C, C/tworzywa sztuczne, C/metal i C/materiały ceramiczne.
12. Interkalacyjne związki węgla i grafitu.
13. Nanostruktury węglowe – fulereny, nanorurki, nanowłókna.
14. Materiały węglowe w procesach magazynowania energii.
15. Materiały węglowe w bioinżynierii.
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa: H.Marsh, Introduction to Carbon Science, Elsevier 1996,
A.Huczko, Fulereny, WNT, Warszawa 2003
•
•
•
253
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Nanomateriały
•
Język wykładowy:polski
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
test
3
90
• Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany
Wymagania wstępne: podstawy chemii organicznej, fizycznej, polimerów
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr hab. Jadwiga Sołoducho
•
•
Rok: III. Semestr: VI letni
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): opanowanie wiedzy i umiejętności określonych przez
podstawy programowe, przygotowanie do aktywnego i samodzielnego zdobywania
wiedzy
•
• Krótki opis zawartości całego kursu:
Wykład „Nanomateriały” dotyczy charakterystyki i niekonwencjonalnych metod
wytwarzania nanomateriałów. W ramach wykładu przedstawione zostaną również
tworzywa mające zastosowanie w ceramice i elektronice, optyce, sensoryce,
nanoanalityce i nanomedycynie.
•
1. Rozwój nanomateriałów - nowe trendy
2. Budowa i charakterystyka nanomateriałów
3. Podział nanomateriałów
4 Nanostruktury i ich otrzymywanie
5. Nanomateriały metaliczne
6. Nanomatriały ceramiczne i szklano-ceramiczne
7. Nanomateriały polimerowe
Liczba godzin
4
4
2
2
4
2
4
254
8. Nanokompozytowe materiały inżynierskie
9. Biomateriały ceramiczne – zajęcia seminaryjne
10.Materiały dla biologii i medycyny- zajęcia seminaryjne
•
•
•
4
2
2
• Projekt - zawartość tematyczna:
Chemia Organiczna, John Mc Murry, PWN, Warszawa 2000
Florjańczyk Z., Penczka St., (red.), Chemia Polimerów, Oficyna Wydawnicza Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 1998.
Nanomateriały. Wybrane zagadnienia. M. Jurczyk, Wydawnictwo PP 2001
•
Materials Science and Engineering: An Introduction,W.D. Callister,
(John Wiley1999, 5th edition);
Nanostructured Materials and Nanotechnology, Hari Sing Malvaed.,
(AcademicPress2002, 2nd conciseedition);
•
•
Warunki zaliczenia: test
•
255
•
•
Course title: Nanomaterials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
Test
3
90
•
•
Prerequisites: physicochemistry, organic chemistry, chemistry of polymers – basic
information
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr hab. Jadwiga Sołoducho
•
•
Year:.III, Semester:VI spring
•
•
Aims of the course (effects of the course):knowledge of abilities characterized by
basic education program, to roadie high active form of education
•
Course description:
The proposed lecture is concerned with characteristics and novel methods of fabrication
nanomaterials. Students would have known about plastics used in ceramics, electronics,
optics, sensorics, nanodiagnostics and nanomedicines.
•
Lecture:
1. Development in nanomaterials-novel trends
2. Characteristics and nanomaterial blocks
3. Division of nanomaterials
4. Nanostructures and methods of preparation
5. Metallic nanomaterials
6. Ceramic nanomaterials and glass-ceramic nanomaterials
7. Polymer nanomaterials
8. Nanocomposite engineering materials
9. Ceramic biomaterials – seminary classes
10. Novel materials for biology and medicine-seminary classes
Number of hours
4
4
2
2
4
2
4
4
2
2
256
•
•
•
•
Basic literature:
Organic Chemistry, John Mc Murry, PWN, Warszawa 2000
Florjańczyk Z., Penczka St., (red.), Chemistry of Polymers, PWar Warsov 1998
Nanomaterials. Selected issues. M. Jurczyk, PP 2001
Materials Science and Engineering: An Introduction,W.D. Callister,
(John Wiley1999, 5th edition);
Nanostructured Materials and Nanotechnology, Hari Sing Malvaed.,
Academic Press 2002 (2nd conciseedition);
•
Conditions of the course acceptance/credition: test
257
OPISY KURSÓW
•
•
Nazwa kursu: Zrównoważony rozwój a technologia chemiczna
•
Forma kursu
Ćwiczenia
Wykład
Tygodniowa
liczba
1
godzin ZZU *
Semestralna
liczba
15
godzin
ZZU*
Forma zaliczenia
kolokwium
1
Punkty ECTS
30
Liczba godzin CNPS
Laboratorium
Projekt Seminarium
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Janusz Trawczyński, profesor
•
•
Rok: Semestr:
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Celem wykładu jest zapoznanie słuchacza z
problematyką zrównoważonego rozwoju w obszarze technologii chemicznej.
•
Liczba godzin
1
Wstęp – pojęcie, cele zrównoważonego rozwoju
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju
2
2
Strategie zrównoważonego rozwoju
Zielona chemia, inżynieria i technologia
2
Zrównoważony rozwój w technologii chemicznej
2
Metodologia czasu życia produktu – rola surowców odnawialnych i
2
recyklingu
2
7. Nowe źródła energii,
2
8. Nowe media reakcyjne, katalizatory i technologie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
•
•
•
•
258
•
o B. Burczyk; Zielona Chemia. Oficyna Wydaw. Pol. Wroc., 2006.
o J. Machowski: Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój. WA
„Żak” 2003
o A. Johansson: Czysta technologia, WNT, 1997
•
-
•
M.B. Hocking; Chemical technology and pollution control. AP 1993
Warunki zaliczenia: pozytywny wynik kolokwium
259
•
•
Course title: Sustainable development and chemical technology
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total
Student’s
Workload
Lecture
1
Classes
Laboratory
Project
Seminar
15
credit
1
30
•
•
Prerequisites: -
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor:professor; Janusz Trawczyński,
professor
•
•
Year:
•
•
•
•
Course description: The of the lecture is to acquaint auditors with a problems of
sustainable development in the field of chemical technology.
•
Lecture:
Semester
Number of hours
9. Introduction – conception and aims of sustainable development
1
10. Social and economic conditions of sustainable development
2
11. Strategies of sustainable development
2
12. Green chemistry, engineering and technology
2
13. Sustainable development in chemical technology
2
2
14. Product time of life methodology – a role of renewable raw
materials and recycling
15. New sources of energy
2
16. New reaction mediums, catalysts and technologies
2
•
•
260
•
•
•
Basic literature:
o B. Burczyk; Zielona Chemia. Oficyna Wydaw. Pol. Wroc., 2006.
o J. Machowski: Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój. WA
„Żak” 2003
o A. Johansson: Czysta technologia, WNT, 1997
•
- M.B. Hocking; Chemical technology and pollution control. AP 1993
•
Conditions of the course acceptance/credition: to pass a test
261
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu:TCC010021w
•
Nazwa kursu: Techniki zabezpieczeń antykorozyjnych
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
2
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Piotr Falewicz dr hab. inż.
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność stosowania metod zapobiegania korozji i
ochrony przed korozją wyrobów i konstrukcji metalowych w różnych środowiskach.
procesy
Poznanie
przemysłowych
metod
produkcji,
wykorzystujących
elektrochemiczne i galwaniczne.
•
Forma nauczania (tradycyjna/zdalna):
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje techniki zabezpieczeń przed
korozją oraz zasady ich stosowania i kontroli.
•
1.Ogólne kryteria ochrony przed korozją.
2. Ochrona na etapie peojektowania.
3. Dobór materiałów.
4.Modyfikacja środowiska korozyjnego.
5.Ochrona elektrochemiczna – katodowa.
6. Ochrona elektrochemiczna – anodowa.
7. Powłoki ochronne – organiczne powłoki malarskie.
8. Powłoki ochronne – powłoki nieorganiczne.
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
262
9. Powłoki ochronne – powłoki metalowe.
10.Powłoki ochronne – wykładziny z tworzyw sztucznych.
11. Ochrona inhibitorowa.
12. Ochrona czsowa.
13. Środki i metody renowacji.
14. Kontrola zabezpieczeń.
15. Kolowiuium.
2
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Literatura podstawowa:L.L. Shreir: Corrosion, v.2,Newnes-Butterworth, London
1978; H.H.Uhlig: Korozja i jej zapobieganie, WNT Warszawa 1976;
•
Literatura uzupełniająca: V.R. Pludek: Projektowanie konstukcji metalowych a
ochrona przed korozją, WNT, Warszawa 1982.
•
263
•
•
Course title: Techniques of corrosion protection.
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
Classes
Laboratory
Project
Seminar
2
30
credit
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Falewicz, Piotr dr hab. inż.
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities): Skill in application
of corrosion prevention methods and in corrosion protection of metallic products and
systems in various environments. Acquaintance with industrial electrochemical and
galvanic processes.
•
•
Course description: The course comprises basic technics of corrosion prevention and
elucidates the rules of corrosion control.
•
Lecture:
1. General principles of corrosion protection.
2. Corrosion protection at design stage.
3. Material selection.
4. Modification of corrosion envireonments.
5. Cathodic protection.
6. Anodic protection.
7. Protective coatings.
8. Nonorganic coatings.
9. Metallic coatings.
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
264
10. Plastic linings.
11. Corrosion inhibition.
12. Temporary protection.
13. Means and methods of maintenance and renovation.
14. Inspection of corrosion protection.
15. Informal exam.
2
2
2
2
2
2
•
•
•
•
•
Basic literature: L.L. Shreir: Corrosion, v.2,Newnes-Butterworth, London 1978;
H.H.Uhlig: Korozja i jej zapobieganie, WNT Warszawa 1976;
•
Additional literature: V.R. Pludek: Projektowanie konstukcji metalowych a ochrona
przed korozją, WNT, Warszawa 1982.
•
265
OPISY KURSÓW
•
Kod kursu: TCC010024w
•
Nazwa kursu: Recykling materiałów
•
Forma kursu
Tygodniowa
liczba godzin
ZZU *
Semestralna
liczba godzin
ZZU*
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Liczba godzin
CNPS
Wykład
2
Ćwiczenia
Laboratorium
Projekt
Seminarium
30
zaliczenie
2
60
•
•
Wymagania wstępne:
•
Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: dr inż. Konrad Szustakiewicz
•
•
Rok: ............ Semestr:........................
•
•
•
•
Krótki opis zawartości całego kursu: Przedstawienie podstawowych zagadnień
dotyczących produktów poużytkowych, cyklu ich życia, odzysku i recyklingu;
selektywne systemy zbiórki odpadów w kraju i na świecie, recykling i odzysk
tworzyw (opakowania, części RTV, AGD), recykling i odzysk metali i detali
metalowych (opakowania metalowe, części samochodowe), recykling opon, recykling
papieru i drewna, recykling odpadów medycznych, składowanie i wysypiska
odpadów, podstawowe aspekty ekologiczne spalarni odpadów, gospodarka odpadami.
266
•
1. Selektywne systemy zbiórki odpadów
2. Klasyfikacja, oznakowanie i standardy emisji
3. Gospodarka odpadami w Polsce, logistyka odpadów
4. Analiza cyklu życia materiałów użytkowych
5. Recykling tworzyw (opakowania)
6. Recykling sprzętów gospodarstwa domowego
7. Recykling samochodów
8. Recykling metali (opakowania, detale metalowe)
9. Recykling papieru i drewna, szkła
10. Recykling odpadów medycznych
11. Przerób odpadów organicznych, kompostowanie
12. Aspekty ekologiczne spalarni odpadów
13. Unieszkodliwianie odpadów chemicznych
14. Odpady niebezpieczne (dezodoranty, baterie, akumulatory)
15. Kolokwium zaliczeniowe
•
•
•
•
•
Liczba godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Wybrane zagadnienia recyklingu samochodów, Jerzy Osiński, Piotr Żach,
Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006
o Odzysk ciepła w procesie termicznej utylizacji odpadów medycznych / Janusz
Wojciech Bujak, Oficyna Wyd.Politechniki Wrocławskiej, 2010
o Systemy recyklingu odpadów opakowaniowych w aspekcie wymagań ochrony
środowiska / Hanna Żakowska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 2008
o Logistyka odpadów, Józef Bendkowski, Maria Wengierek, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, 2004
o Biologiczne przetwarzanie odpadów, Andrzej Jędrczak, Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2007
•
o Odpady komunalne: zbiórka, recykling,
komunalnych
i
komunalnopodobnych,
Krakowskiej, 2005
•
unieszkodliwianie odpadów
Wydawnictwo
Politechniki
267
•
•
Course title: Recycling of materials
•
Course form
Number
of hours/week*
Number
of hours/semester*
Form of the course
completion
ECTS credits
Total Student’s
Workload
Lecture
2
Classes
Laboratory
Project
Seminar
30
credit
2
60
•
•
Prerequisites:
•
Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: dr inż. Konrad Szustakiewicz
•
•
Year:................ Semester:......................
•
•
Aims of the course (effects of the course and student’s abilities):
•
•
Course description: Basic knowledge of waste collection systems and recycling of
materials (glass, metals, paper, polymers) as well as organic and chemical waste
disposal.
268
•
Lecture:
1. Selective waste collection systems
2. Emission standards, labeling requirements
3. Waste management and logistics of waste
4. Analysis of the life cycle of consumables
5. Recycling of plastics (packaging)
6. Recycling of appliances
7. Car recycling
8. Recycling of metals
9. Recycling of paper wood and glass
10. Medical waste recycling
11. Composting of organic waste
12. Environmental aspects of waste incineration plant
13. Disposal of chemical waste
14. Hazardous waste (deodorant, batteries, rechargeable batteries)
15. Test
•
•
•
•
•
Basic literature:
Number
of hours
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o Wybrane zagadnienia recyklingu samochodów, Jerzy Osiński, Piotr Żach,
Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006
o Odzysk ciepła w procesie termicznej utylizacji odpadów medycznych / Janusz
Wojciech Bujak, Oficyna Wyd.Politechniki Wrocławskiej, 2010
o Systemy recyklingu odpadów opakowaniowych w aspekcie wymagań ochrony
środowiska / Hanna Żakowska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 2008
o Logistyka odpadów, Józef Bendkowski, Maria Wengierek, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, 2004
o Biologiczne przetwarzanie odpadów, Andrzej Jędrczak, Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2007
•
o Odpady komunalne: zbiórka, recykling,
komunalnych
i
komunalnopodobnych,
Krakowskiej, 2005
•
unieszkodliwianie odpadów
Wydawnictwo
Politechniki
269

OPISY KURSÓW • Kod kursu: MAP001141 • Nazwa kursu

Transkrypt

Podobne dokumenty