Zalewski - Optymalizacja programowania CNC
Transkrypt
Zalewski - Optymalizacja programowania CNC
Optymalizacja sposobu i parametrów obróbki na obrabiarkach sterowanych numerycznie dr inŜ. Adam Zalewski ITW 22.01.2009 Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Plan wystąpienia Przegląd problematyki Istniejący stan wiedzy Integrator CNC/CAM Wniosek o grant badawczy Dalsze plany Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przegląd problematyki „Inteligentne” OSN Funkcje wspomagające elastyczność wytwarzania Zastosowanie czujników i dodatkowych sygnałów sprzęŜenia zwrotnego Zastosowanie sond pomiaru N i PO Połączenie z LAN, wymiana danych, raportowanie, funkcje serwisowe, automatyczny nadzór Konfiguracja układu kinematycznego OSN ze względu na przeznaczenie technologiczne analizę dynamiczną pracy OSN wynikową dokładność geometryczną PO Program CAM a OSN Postprocesory do wymiany danych między CAM i OSN „Inteligentny” program CAM Optymalizacja parametrów obróbki Parametryzacja technik CAM i programowania CAM a OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przegląd problematyki „Inteligentny” program CAM (cd) Symulacja i weryfikacja procesów off-line Baza wiedzy technologicznej – wiedza ogólna, poziom zakładu, poziom indywidualnego technologa Cykle, funkcje pomocnicze, podprogramy, programowanie za pomocą makr, programowanie parametryczne Korekcja 2/3d -> 5 osi – moŜliwość wymiany N bez modyfikacji programu NC Nowe strategie obróbki (HSM, obróbki wydajnościowe, materiałów twardych, cienkościennych, …) Wykorzystanie narzędzi specjalnych na tle integracji CAx Wykrywanie kolizji i innych nieprawidłowości Optymalizacja parametrów obróbki Optymalizacja pracy OSN i R (ESW) Analiza dynamiczna Kierunki rozwoju, perspektywy, prognozy Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Istniejący stan wiedzy Ograniczenia techniczne (1) Integracja CAM i OSN Ograniczenia metodologiczne (2) Rys. 1 Trudności w integracji CAM/OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Istniejący stan wiedzy ograniczenia techniczne (1): brak dostosowania OSN do moŜliwości CAM brak dostosowania CAM do moŜliwości OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Ograniczenia techniczne • Wolne i długie dojazdy i odjazdy N. Brak dostosowania OSN do moŜliwości CAM • Występują istotne róŜnice między modelem półfabrykatu i rzeczywistym półfabrykatem. • Optymalizacja parametrów w CAM nie jest 100% efektywna. • symulacje VR nie uwzględniają dynamiki maszyny, napędów, dokładności geometrycznej i ruchowej OSN. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Ograniczenia techniczne • Brak poprawnej symulacji cykli maszynowych Brak dostosowania CAM do moŜliwości OSN • Brak aktualnej informacji o dostępności, numeracji i parametrach narzędzi w magazynie OSN • Brak informacji o parametrach konfiguracyjnych OSN (ma to szczególnie znaczenie dla układów wieloosiowych) • Długi okres wdraŜania i aktualizacji programów CAM oraz postprocesorów dostosowanych do konkretnych OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Ograniczenia techniczne CAD CAM Uniwersalny zapis (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Program (NC) OSN Rys. 2 Przepływ informacji CAD/CAM/OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przepływ informacji CAD/CAM/OSN Dane OSN Dane US CAD CAM Uniwersalny zapis (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Program (NC) OSN Rys. 3 Zastosowanie dodatkowych definicji US i OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przepływ informacji CAD/CAM/OSN CAD CAM Uniwersalny zapis (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Symulacja (VR OSN) Program (NC) OSN Rys. 4 Symulacja obróbki na podstawie uniwersalnego zapisu technologii Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przepływ informacji CAD/CAM/OSN Symulacja (VR OSN) CAD CAM Uniwersalny zapis (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Postprocesor odwrotny Program (NC) OSN Rys. 5 Symulacja obróbki wykorzystująca tzw. postprocesor odwrotny Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przepływ informacji CAD/CAM/OSN CAD Uniwersalny zapis CAM (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Program (NC) OSN Symulacja (Panel OSN) Rys. 6 Symulacja obróbki w panelu sterowania OSN Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Przepływ informacji CAD/CAM/OSN CAD (model testowy) Symulacja (VR OSN) Wstępna Konfiguracja postprocesora Dokumentacja techniczna i programowania OSN Uniwersalny zapis CAM (APT,NCI,CLDATA,…) Modyfikacja postprocesora Rys. 7 Schemat typowego algorytmu dostosowania postprocesora do współpracy CAM - OSN Postprocesor Program (NC) Korekcja Programu NC Testy OSN Symulacja (Panel OSN) Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Koncepcja Integratora CNC/CAM CAD Symulacja (VR OSN) Uniwersalny zapis CAM (APT,NCI,CLDATA,…) Postprocesor Integrator (CNC/CAM) Rys. 8 Koncepcja Integratora CNC/CAM Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Program (NC) OSN Ograniczenia metodologiczne (2) Dobór parametrów skrawania w oparciu o materiał i geometrią N, materiał PO oraz warunki skrawania Zastosowanie obróbek specjalnych CAM na OSN Porównanie wydajności obróbki na przy zastosowaniu róŜnych strategii ruchu (kształtu toru) N Dynamiczna optymalizacja parametrów skrawania w odniesieniu do aktualnych warunków obróbki Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Strategia ruchu narzędzia Czas w minutach Porównanie czasów obróbki 70 60 50 40 30 20 10 0 57,8 42,8 46,55 42,8 24,4 20,15 57,3 21,75 20,1 21,45 26,56 Strategia Rys. 12 Porównanie czasów obróbki róŜnymi strategiami ruchu narzędzia tego samego przedmiotu obrabianego z tymi samymi parametrami obróbkowymi Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Strategia ruchu narzędzia Droga w mm Porównanie drogi narzędzia 200000 180000 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 Ruch roboczy Ruch szybki Strategie Rys. 13 Porównanie wielkości drogi N podczas obróbki róŜnymi strategiami ruchu N tego samego PO z tymi samymi parametrami obróbkowymi [4] Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Strategia ruchu narzędzia Rys. 14 Porównanie czasów obróbki róŜnymi strategiami HSM ruchu narzędzia kolejnego przedmiotu obrabianego z tymi samymi parametrami obróbkowymi Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Strategia ruchu narzędzia Rys 15 Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Optymalizacja posuwu Rys. 16 Modyfikacja posuwu podczas zmiany kierunku ruchu narzędzia Rys. 17 Zmiana posuwu w zaleŜności od przekroju warstwy skrawanej. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Optymalizacja posuwu Redukcja czasu obróbki 50% 33,60% 32% 31% 27% 17,80% Zi gz ag P ar al le ls pi ra l2 Tr ue sp ira M l or Su ph rfa sp ce ira ro l ug h S ur pa fa ra ce lle ro l ug h ra di al 5,30% P ar al le ls pi ra H l1 SM st an da rd co Tr ns ue ta sp nt ira ov l er la p sp ira l 60,00% 52% 45,80% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% -10,00% -20,00% -16% Strategia Rys. 18 Przykładowe symulacje badania oszczędności czasu [%] podczas obróbki zgrubnej tej samej części, róŜnymi strategiami, po zastosowaniu automatycznej optymalizacji posuwu. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Optymalizacja posuwu Rys. 19 Parametr „Maksymalna zmiana posuwu na blok” definiuje graniczną zmianę wartości posuwu, między kolejnymi blokami danych. Mniejsza wartość parametru moŜe spowodować większą liczbę segmentów danych i w efekcie wydłuŜy program NC. Większa wartość tego parametru z kolei zmniejszy liczbę segmentów, ale moŜe mieć jednocześnie wpływ na gwałtowny charakter zmian posuwu przy obróbce naroŜy. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Optymalizacja posuwu Rys. 20 Zwiększając parametr uwzględniający właściwości dynamiczne obrabiarki, uzyskamy w symulacji coraz krótszy czas obróbki. Przytoczona analiza [5] przemawia oczywiście na korzyść nowoczesnych, dynamicznych frezarek, trzeba jednak pamiętać o ograniczeniach wynikających z moŜliwości zastosowanych narzędzi. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Optymalizacja posuwu Rys. 21 W tej symulacji zwraca uwagę fakt, Ŝe podczas obróbki wytypowanej części, nie jest opłacalne zwiększanie posuwu roboczego powyŜej pewnej wartości (tutaj 12 m/min). Realizując ten zabieg obróbkowy na obrabiarce o wyŜszych parametrach dynamicznych, nie będziemy mogli w pełni jej wykorzystać. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Grant badawczy Przebieg badań zaplanowano w postaci trzech zadań: Pierwsze zadanie dotyczy badań w zakresie stosowania róŜnych strategii obróbki frezowaniem przedmiotów obrabianych opisanych za pomocą cech geometrycznych („features”) oraz cech technologicznych. Drugie zadanie polega na sformułowaniu ogólnych zasad dotyczących doboru nastaw komercyjnego modułu optymalizacji posuwu (efektywnego algorytmu postępowania z poziomu uŜytkownika). Celem trzeciego zadania będzie szczegółowe opracowanie modelu tzw. Integratora CNC/CAM, który ma spełniać funkcję brakującego sprzęŜenia zwrotnego między OSN a CAM. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Grant badawczy Udział czterech pracowników naukowych Czas realizacji 2 lata Badania symulacyjne Programy komercyjne Programy własne Badania doświadczalne We współpracy z przemysłem Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Badania symulacyjne - program własny (T. Rudaś) 60 50 V[mm3] 40 30 20 10 0 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 L[mm] V – wydajność objętościowa skrawania (na obrót) dr inŜ. Tadeusz Rudaś L – długość drogi narzędzia Projektowanie procesów obróbki w systemach CAD/CAM Rys. 21 Przykład analizy obróbki kieszeni (frez walcowo-czołowy Ø20, ap=8, ae=10, f=0,3 mm/obr.) Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Badania symulacyjne - program własny (T. Rudaś) 60 50 V[mm3] 40 30 20 10 0 1150 1170 1190 1210 L[mm] dr inŜ. Tadeusz Rudaś Projektowanie procesów obróbki w systemach CAD/CAM Rys. 22 Przykład analizy obróbki naroŜa (wpływ kąta opasania N na wydajność objętościową skrawania przy stałym posuwie) Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Efekty Opracowanie algorytmów stosowania róŜnych strategii obróbki w zaleŜności od kształtu, wymiarów i rodzaju materiału PO i N. Opracowanie przykładowych schematów obróbki pozwalających znacząco skrócić czas przygotowania efektywnego programu NC. Wykorzystanie tych danych będzie miało szczególne znaczenie przy zastosowaniu parametrycznych baz predefiniowanych procesów technologicznych jak i przy wykorzystaniu baz wiedzy procesów technologicznych. Analiza przydatności komercyjnych modułów optymalizacji posuwu. Opracowanie algorytmów wzorcowania komercyjnych modułów optymalizacji posuwu do pracy na konkretnej OSN z zadanym PO i N oraz strategią obróbki. Opracowanie algorytmów regulacji parametrów komercyjnych modułów optymalizacji posuwu do pracy na konkretnej OSN z zadanym PO i N oraz strategią obróbki. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Efekty Opracowanie publikacji przez zespół realizujący projekt, udział w konferencji. Prezentacja wyników powinna wpłynąć na zwiększenie efektywności obróbki na frezarkach CNC. Opracowanie szczegółowego modelu teoretycznego Integratora CNC/CAM, który powinien przynieść korzyści takie jak: Radykalne skrócenie okresu wdroŜenia układu CNC/CAM do produkcji; Poprawę jakościową opracowania programu NC w trybie off-line poprzez wiarygodną symulację VR (Virtual Reality) przebiegu obróbki; Uwzględnianie w trakcie projektowania technologii off-line zakłóceń o charakterze systematycznym w pracy maszyny; Przygotowanie materiałów do realizacji rozprawy habilitacyjnej przez kierownika projektu. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Dalsze plany Budowa modelu teoretycznego procesu obróbki wydajnościowej frezowaniem w oparciu o zmienne parametry obróbki (ap, ae, posuw), zmienny kształt toru obróbki, zmienny kształt przedmiotu obrabianego oraz zadany kształt narzędzia. Wyznaczenie kryteriów i parametrów zagadnienia polioptymalizacji ukierunkowanego na opracowany model. Wybór metody i rozwiązanie zadania polioptymalizacji. Weryfikacja symulacyjna i doświadczalna modelu. Opracowanie narzędzia do wspomagania projektowania i oceny istniejących, wydajnych procesów obróbkowych. Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem Koniec Dziękuję za uwagę Proszę o pytania i uwagi dr inŜ. Adam Zalewski Politechnika Warszawska, Wydział InŜynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania Zakład Automatyzacji, Obrabiarek i Obróbki Skrawaniem