JAK POSKROMIĆ WILKA

JAK POSKROMIĆ WILKA
Prawo malejących przychodów.
0
Spis treści
Wstęp. ........................................................................................................................ 2
1. Poziom natężenia dźwięku. .................................................................................. 3
2. Zawartość witamin we krwi. ................................................................................. 3
3. Sport. ................................................................................................................... 4
4. Czekolada. ........................................................................................................... 4
5. Fotosynteza ......................................................................................................... 5
6. Internet. ................................................................................................................ 5
7. Trening. ................................................................................................................ 6
8. Akomodacja oka................................................................................................... 6
9. Nawóz. ................................................................................................................. 7
10.
Szampon kryzysowy. ........................................................................................ 7
11.
Przyrost masy. .................................................................................................. 8
12.
Samolot pasażerski .......................................................................................... 8
13.
Nauka. .............................................................................................................. 9
14.
Gotowanie makaronu. ....................................................................................... 9
15.
Rolnictwo. ....................................................................................................... 10
16.
Chirurg. ........................................................................................................... 10
17.
Zmienianie siebie. ........................................................................................... 11
18.
Lekarstwa. ...................................................................................................... 11
19.
Ewolucja ......................................................................................................... 12
20.
Używki. ........................................................................................................... 12
21.
Chemia ........................................................................................................... 13
22.
Rolnictwo i przemysł. ...................................................................................... 13
23.
Parzenie herbaty. ............................................................................................ 14
1
Książka ta jest skierowana do studentów Politechniki Wrocławskiej mających
przyjemność
uczęszczania
na
wykłady
z
Podstaw
Ekonomii
dr
Witolda
Wilczewskiego. Ma ona na celu przybliżenie jednego z podstawowych praw ekonomii
jakim jest prawo malejących przychodów. Jest to zbiorowa praca studentów I roku
Inżynierii Biomedycznej, zredagowana przez ich kolegów z kierunku. Znajdują się w
niej przykłady ukazujące to prawo nie tylko w dziedzinie ekonomii. Zespół redakcyjny
podjął się trudnego zadania przebrnięcia przez niezliczoną ilość tekstów, mniej lub
bardziej związanych z tematem. Wszystko to aby umożliwić Wam drodzy czytelnicy
zrozumienie zagadnienia jak i ewentualne zaliczenie ww. przedmiotu.
Prawo malejących przychodów mówi, że jeżeli zwiększymy nakład czynnika
zmiennego na przykład siły roboczej przy innych czynnikach, które są nie zmienione
to osiągniemy taki punkt, po przekroczeniu którego każda dodatkowa jednostka
czynnika zmiennego da nam coraz mniejsze przyrosty produkcji. Produkcyjność
każdego następnego czynnika zmiennego zmniejsza się. Przeciętna produkcyjność
przy zwiększaniu czynnika zmiennego produkcji będzie natomiast wzrastać
nierównomiernie.
Najpierw
bardziej
proporcjonalnie
do
nakładów
czynnika
zmiennego, później mniej. Dalej będziemy obserwować spadek w stosunku do
nakładów czynnika zmiennego. Od pewnego momentu procesu produkcyjnego
dalsze zwiększanie czynnika zmiennego, czyli siły roboczej będzie przynosiło coraz
mniejsze efekty. Zatem prawo malejących przychodów mówi nam, że ciągłe
dodawanie czynników zmiennych nie jest możliwe, a co za tym idzie osiąganie
nieustannie coraz większej produkcyjności także.
Życzymy miłej lektury,
zespół redakcyjny w składzie:
Arkadiusz Niemiec
Joanna Wajda
Małgorzata Tolisz
Hubert Kościński
2
1. Poziom natężenia dźwięku.
Poziom natężenia dźwięku jest zależnością logarytmiczną, zatem dziesięciokrotny
wzrost natężenia dźwięku I spowoduje wzrost poziomu natężenia dźwięku o 1B
(10 dB) w stosunku do poprzedniej wartości. Można to omówić na następującym
przykładzie: 1 maszyna pracuje tak, że jej poziom natężenia dźwięku to 1B, więc
mamy 1 bel/maszynę. Aby poziom natężenia wzrósł o kolejny 1 bel, musimy
dziesięciokrotnie zwiększyć natężenie dźwięku, zatem należy dołożyć 9 maszyn.
Mamy teraz w sumie 10 maszyn o 2B poziomu natężenia dźwięku (0,2B/maszynę).
Aby poziom natężenia wzrósł o kolejny bel, trzeba dołożyć aż 90 następnych
maszyn. Mamy 100 maszyn i 3B poziomu natężenia (0,03B/maszynę), itd. Dla każdej
jednej dostawionej maszyny natężenie dźwięku się wzrosło, jednak już nieco mniej
niż po dostawieniu poprzedniej.
Kamila Żelazna
2. Zawartość witamin we krwi.
Witamina D zmniejsza ryzyko zachorowania na raka o połowę, oraz chroni przed
cukrzycą typu I. Jej spożycie powinno się mieścić w granicach 4000 – 8000 IU
tygodniowo. Zwiększanie dawki o kolejne 1000 IU poprawia kondycję naszego
organizmu, jednakże przy stężeniu 30ng/ml korzyści z każdego 1000 IU są coraz
mniejsze.
Dominika Buksak
3
3. Sport.
Zwiększanie przebywanie coraz większych odległości przyczynia się do sukcesów
biegaczy. Postęp od 5 do 25 mili pokonanych tygodniowo polepsza osiągnięcia o
20-25%, z kolei od 25 do 50 mil już tylko o 10%, przy 50 do 70 milach nie widać
poprawy (lub poprawa jest minimalna). Osiągając ponad 70 mil tygodniowo nie
polepszamy swoich wyników, za to drastycznie rośnie ryzyko przetrenowania.
Magdalena Sztandarska
4. Czekolada.
Jedna kostka może przyczynić się do ogólnego szczęścia, ponieważ czekolada w
nie wielkich ilościach pobudza wydzielanie endorfin. Przy pewnej ilości czekolady,
osiąga się maksymalną ilość hormonu, po której zwiększenie dawki nie daje już
wzrostu szczęścia. Nadmiar czekolady może przyczynić się do złego samopoczucia,
mdłości i innych dolegliwości.
Sylwia Dudek
4
5. Fotosynteza.
Jak
wiadomo
w
przyrodzie
roślinom
niezbędne
jest
kilka
czynników
środowiskowych, a jednym z nich jest światło. Promienie słoneczne dostarczają
niezbędną energię do przeprowadzenia procesu fotosyntezy, jednak jak przekroczy
się pewien próg intensywności światła to rośliny zaczynają coraz słabiej
przeprowadzać proces fotosyntezy. Przypadek ten jak najbardziej potwierdza Prawo
malejących przychodów, ponieważ istnieje wartość optymalna, dla której roślina
najintensywniej przeprowadza proces fotosyntezy, a po jej przekroczeniu proces
słabnie.
Hubert Kościński
6. Internet.
Szybkość Internetu zależy od wielu czynników, spośród których przepustowość
łącza jest tylko jednym elementem. Co więcej, gdy ta rośnie, jej wpływ na wydajność
całego systemu maleje (tzw. prawo malejących przychodów). Czas odpowiedzi usług
internetowych zależy w głównej mierze od odległości pomiędzy klientem a serwerem,
czasem reakcji serwera, efektywności protokołu TCP oraz samej aplikacji. Rządowy
nadzór, taki jak FCC, nie jest w stanie wpłynąć na te czynniki. Zatem kontrola
zachowania
odpowiednich
standardów
poprzez
zwiększanie
gwarantowanej
przepustowości oferowanej przez operatora nie przekłada się na sprawniejszą
obsługę klienta.
Małgorzata Tolisz
5
7. Trening.
Przez pierwsze dni treningu można każdego dnia zwiększać np. liczbę robionych
przysiadów. Codzienne zwiększanie sprawia, że po pewnym czasie osiągamy
najlepsze wyniki (możemy zrobić ich najwięcej). Jednak z czasem, przy braku
odpowiednio długich przerw może nastąpić przetrenowanie i kolejne przyrosty staną
się ujemne. Podobnie może być z każdym rodzajem ćwiczenia, np. z biegami
(biegając codziennie nieco więcej niż poprzednio, nie będziemy mieć siły po miesiącu
przebiec maratonu), dystansem przebytym pod wodą za jednym nabraniem
powietrza itp.
Kamila Żelazna
8. Akomodacja oka.
Akomodacja oczu polega na, dostosowaniu kąta krzywizny soczewki do
odległości obiektu na który patrzymy. Przy bardzo bliskiej odległości przedmiotu nie
widzimy go wyraźnie, co można sprawdzić ustawiając sobie dłoń przed oczyma. Dla
odległości większej (nie przekraczającej 25 cm) obraz widzimy najwyraźniej. Gdy
oddalimy obiekt o kilka metrów, to dostrzegamy coraz mniej szczegółów. Istnieje
więc najbardziej optymalna odległość widzenia dla danej osoby.
Joanna Wajda
6
9. Nawóz.
Nawóz dla roślin w ilościach do tego przeznaczonych, może poprawić wygląd
roślin. Jednakże regularny wzrost dawki nawozu, może im zaszkodzić, ponieważ
będą one coraz bardziej uszkadzane przez silne działanie środka, aż w końcu
zostaną doszczętnie zniszczone i będą usychać od jego nadmiaru.
Sylwia Dudek
10. Szampon kryzysowy.
Szampon kryzysowy, jak sama nazwa wskazuje jest przydatny w kryzysowych
sytuacjach kiedy np. nie mamy dostępu do wody. Produkt widnieje również pod
nazwą suchego szamponu. Jego użytkowanie jest proste i nieskomplikowane. Suche
włosy się spryskuje szamponem, czeka aż włosy wyschną, a następnie wciera się go
we włosy ręcznikiem, potem szczotkuje się włosy usuwając przy tym pozostałe
resztki preparatu. Produkt ten jest odwzorowaniem prawa malejących przychodów,
ponieważ w momencie kiedy nałożymy małą ilość szamponu nic szkodliwego się z
nimi nie dzieje, jedynie polepszy ich stan. Zwiększając ilość szamponu będziemy
uzyskiwać coraz lepszy efekt, osiągając w końcu punkt równoważnikowy, w którym
dostajemy idealnie czyste włosy. Niestety po przekroczeniu go, kiedy zwiększenie
ilość szamponu, jedynie pogorsza efekt i zamiast pomóc, szkodzi z każdą kolejna
dolewana kroplą.
Agata Rosiak
7
11. Przyrost masy.
Przy pewnej ilości białka, ok. 0,8g/kg masy ciała, nawet osoba trenująca
siłowo nie będzie przybierała masy. Kiedy zwiększy się nieco ilość białka, ten
przyrost może być niewielki. Do ok. 2-2,5g/kg masy ciała przyrost masy mięśniowej,
przy tym samym treningu, rośnie. Po czym... nadmiar białka już nie może być
przyswajany bez dodatkowych suplementów, więc może zostać w organizmie na coś
zamieniony, ale będzie to tkanka tłuszczowa, a nie mięśniowa – której przyrost
badamy. Zatem, od pewnego momentu dla każdego kolejnego grama białka
zjedzonego dziennie przez tę samą osobę, przychód będący masą samych mięśni
rozwiniętych z powodu tego białka, będzie stosunkowo mniejszy.
Kamila Żelazna
12. Samolot pasażerski.
Wraz ze wzrostem wysokości od ziemi samolot zaczyna zużywać coraz mniej
paliwa. Dla wysokości około 10 kilometrów, zużycie paliwa jest najmniejsze. Z kolei
gdy samolot zaczyna się wznosić wyżej niż na 10 km jego zużycie paliwa znowu
rośnie. Jest to przykład potwierdzający prawo malejących przychodów, występujący
w innej dziedzinie niż ekonomia.
Arkadiusz Niemiec
8
13. Nauka.
Charakterystyka postępów w nauce języka chińskiego w zależności od czasu na
nią poświęconego odpowiada krzywej obrazującej prawo malejących przychodów.
Początkowo im większe jest nasze zaangażowanie (więcej czasu poświęcamy
nauce) tym znaczniejsze postępy czynimy. Po osiągnięciu pewnego maksimum nasz
czas już nie przynosi tak wyraźnych efektów. Tutaj też dochodzi do pewnego
przetrenowania. Nie działa proste rozumowanie, że skoro w 1 godzinę uczymy się
pewnej ilości wyrazów to w przeciągu trzech godzin nauczymy się ich 3 razy więcej,
gdyż nasza efektywność spada. Reguła ta nie dotyczy tylko nauki języków, ale nauki
w ogóle. Istnieje pewna granica, po której wszelkie próby przyswojenia informacji
muszą skończyć się fiaskiem.
Magdalena Sztandarska
14. Gotowanie makaronu.
Gotowanie makaronu jest również przykładem prawa malejących przychodów.
Zaczynamy od wrzucania makaronu do wody, rozpoczyna się on gotowanie i staje
się coraz bardziej odpowiedni do spożycia. W pewnym momencie makaron jest
ugotowany, jednakże z każdą minuta po osiągnięciu stanu najlepszego do spożycia
makaron zaczyna „rozgotowywać się”. Traci on tym samym swoje wartości,
dodatkowo im dłużej jest gotowany, tym jego IG (poziom glukozy) wzrasta, co
powoduje, że jego spożycie stanie się mniej zdrowe dla naszego organizmu.
Agata Rosiak
9
15. Rolnictwo.
Wraz z dodawaniem czynnika pracy szybko będzie rosła produkcja np. pola będą
dokładniej obsiane, czy też chwasty dokładniej usunięte z pola. Jednakże dodatkowa
praca będzie dostarczała coraz mniej korzyści, ponieważ w pewnym momencie
zaczyna być więcej pracowników niż pola tego wymagają. Ich praca nie wpływa już
korzystniej na pola. Prawo to ma zastosowanie w biednych krajach Azji (Chiny,
Indie), gdzie bardzo wiele osób przypada na jedno gospodarstwo rolnicze.
Magdalena Wróblewska
16. Chirurg.
Młody chirurg, rozpoczynając swą karierę, postanawia założyć własną firmę i stać
się „panem swojego biznesu”. Po urządzeniu biura, sali operacyjnej i załatwieniu
innych
niezbędnych
rzeczy,
stwierdza,
że
musi
swą
nowopowstałą
firmę
wypromować. Wydaje bardzo dużo pieniędzy na reklamy i różnego rodzaju plakaty
promujące zakład. Z początku bardzo mu się to opłaca, zyskuje nowych pacjentów,
jednak po czasie, gdy wizerunek firmy pojawia się już praktycznie wszędzie i zakład
uzyskuje duży rozgłos, coraz mniej nowych klientów przychodzi do oddziału. Dalsze
zwiększenie nakładu na PR firmy staje się bezcelowe, ponieważ cała potencjalny
rynek został już zdobyty. Jeśli chirurg w dalszym ciągu kontynuowałby te zabiegi,
firma poniosłaby na tym jedynie straty, gdyż wydatki na reklamę przekraczały by
zyski z nowych (nielicznych) klientów.
Sandra Łudczak
10
17. Zmienianie siebie.
Ważne jest, by zacząć od słabych stron. Kiedy mamy dużo do zrobienia efekty są
zauważalne prawie natychmiast. Natomiast próby osiągnięcia zupełnej perfekcji w
jakiejś dziedzinie wymagają dużo więcej cierpliwości, gdyż w tym wypadku nakład sił
nie jest współmierny z efektami.
Magdalena Sztandarska
18. Lekarstwa.
Pacjent, otrzymawszy wyniki badań od swojego lekarza, z których wynika, że z
jego zdrowiem nie jest najlepiej, musi zdecydować się na leczenie. Kiedy okazuje się,
że musi poprawić swoje wyniki jeśli chodzi o kilka czynników, co wiąże się z
przyjmowaniem różnorodnych leków, zmianą diety i stylu życia, musi, pod kontrolą
lekarza, podjąć leczenie dające mu jak najwięcej korzyści, przy jak najmniejszej
liczbie skutków ubocznych. Przyjmując wszystkie przepisane mu leki, na każde
schorzenie czy dolegliwość, mógłby tylko pogorszyć swój stan zdrowia przez na
przykład interakcję między różnymi lekarstwami, co mogłoby spowodować więcej
szkód niż pożytku. Dlatego też bardzo ważne jest zastosowanie takiego leczenia, aby
pacjent osiągnął możliwie jak najlepsze wyniki, spożywając jak najmniejszą i jak
najmniej szkodliwą porcję leków, a więc ograniczając ryzyko do minimum.
Agnieszka Ortyl
11
19. Ewolucja.
Kiedyś ludzie prowadzili łowiecko-zbieracki tryb życia. Gdy populacja zaczęła się
powiększać, porzucono taki tryb życia na rzecz rolnictwa oraz zindustrializowanej
produkcji żywności. Wymagało to użycia większej ilości energii niż produkowano.
Wydobywanie i przetwarzanie surowców energetycznych początkowo było tanie,
ponieważ ludzie eksploatowali łatwo dostępne złoża surowców. Gdy złoża te zaczęły
się wyczerpywać, zaczęto sięgać głębiej po złoża trudniej dostępne, a więc
kosztowniejsze w eksploatacji. W końcu wydobywanie ich przestało być opłacalne.
Natalia Szymańska
20. Używki.
Im dłużej trwa nałóg tym większa dawka jest potrzebna albo doświadczyć tego
samego uczucia co za pierwszym razem. Na początku zwiększenie dawki zwiększa
doznania, jednak w pewnym momencie czerpana przyjemność zaczyna być coraz
mniejsza, a efektem końcowym może być przedawkowanie.
Magdalena Sztandarska
12
21. Chemia.
Reakcje chemiczne zachodzą na zasadzie prawa malejących przychodów. Gdy
do określonej próbki związku (np.: kwasu) dodajemy stopniowo inny związek
(zasadę, sól) otrzymujemy nowy związek, którego ilość wzrasta wraz z ilością
dodawanego związku, w pewnym momencie jednak przestaje wzrastać ilość nowego
związku, ponieważ zaczyna brakować związku z którym reakcja zachodziła. Innym
przykładem jest dodawanie kwasu lub zasady do roztworu buforowego.
Weronika Toporowicz
22. Rolnictwo i przemysł.
Prosty przykład zasad działania prawa malejących przychodów pochodzi z
ogrodnictwa. W szczególności dwadzieścia na dwadzieścia ogródków działkowych
będzie produkować pewną liczbę kilogramów pomidorów jeśli tylko ogrodnik będzie
siał rośliny w zalecanej ilości rzędów odpowiednio rozmieszczonych, podlewał je
odpowiednio i wyrywał chwasty. Jeśli ogrodnik zmienia to podejście, dodając
kilogram nawozu do wierzchniej warstwy gleby, ale poza tym robi wszystko sam,
może zwiększyć liczbę kilogramów pomidorów uzyskanych w plonie ( należy zwrócić
uwagę na fakt, że ilość ziemi jest stała). Jeśli dodaje dwa kilogramy nawozu (a nie
tylko jeden), prawdopodobnie będzie mógł uzyskać jeszcze większe plony w sezonie,
ale wzrost ilości pomidorów zebranych, przechodząc z jednego kilograma do dwóch
kilogramów nawozu jest prawdopodobnie mniejszy niż wzrost jaki otrzymał ogrodnik
przechodząc od zera do jednego kilograma (marginalny wzrost). Zastosowanie
trzech kilogramów nawozu może jeszcze bardziej zwiększyć plon, ale może być to
jedynie nieznaczny wzrost w stosunku do dwóch kilogramów. Zastosowanie czterech
kilogramów nawozu okazuje się być przesada - ogród daje mniej pomidorów niż
stosując tylko trzy kilogramy nawozu, ponieważ nawóz parzy korzenie roślin. I pięć
kilogramów nawozu okazuje się zabić niemal wszystkie rośliny, zanim jeszcze
zakwitną.
Damian Dróżdż
13
23. Parzenie herbaty.
Parzenie herbaty jest kolejnym przykładem prawa malejących przychodów. Od
samego początku, gdy zalejemy herbatę wrzącą wodą wydziela się teina. Z każdą
chwila jest jej więcej, a napój nabiera kolorów i staje się coraz lepszy do spożycia.
Jednakże w momencie, gdy miniemy punkt równoważnikowy zaczynają wydzielać się
polifenole, które neutralizują działanie teiny i herbata jest coraz mniej zdatna do
spożycia, ponieważ zaczyna być szkodliwa dla organizmu człowieka.
Agata Rosiak
14