spotkanie przyjaciół muzeum uj niebo przez

SPOTKANIE PRZYJACIÓŁ MUZEUM UJ
P
J. Kozina
portretów w Muzeum, która powiększyła się ostatnio między
innymi o portret rektora UJ prof. Karola Musioła pędzla Leszka
Sobockiego, portret Wincentego Pola autorstwa Konstantego
W. Niemczykiewicza i portret prof. Janusza A. Ostrowskiego
J. Kozina
rzyjaciele i sponsorzy Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego spotkali się w Collegium Maius 4 lutego 2008 roku.
Zaproszonych gości, między innymi przedstawicieli Urzędu
Miasta Krakowa, Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków
Przyjaciele i sponsorzy Muzeum UJ; Collegium Maius
4 lutego 2008 r.
Zaproszonych gości powitali rektor UJ prof. Karol Musioł
oraz dyrektor Muzeum UJ prof. Stanisław Waltoś
J. Kozina
Krakowa, przedstawicieli muzeów krakowskich, profesorów autorstwa Andrzeja Okińczyca. Wymienione portrety ufunUniwersytetu Jagiellońskiego i prywatnych przedsiębiorców, dowane zostały ze środków Uniwersytetu Jagiellońskiego.
powitali dyrektor Muzeum prof. Stanisław Waltoś i rektor UJ Zakupiony dzięki hojności rejent Małgorzaty Badowskiej
prof. Karol Musioł. Następportret wybitnego polskiego
nie podsumowano działalność
socjologa prof. Piotra Sztompprowadzoną przez Muzeum UJ
ki zaprezentowano w Librarii.
w latach 2006–2007. Punktem
Goście Muzeum mogli także
kulminacyjnym spotkania było
podziwiać dar Peggy Grant:
zaprezentowanie nowych obieknamalowany przez Adama
tów, zakupionych do Muzeum
Granta Autoportret z modelw ciągu ostatnich dwóch lat
ką.
dzięki hojności sponsorów.
Następna część spotkania
XVIII-wieczny backstaff,
została przeniesiona do Stuby
czyli kwadrant morski, to
Communis, czyli dawnej jadalni
jeden z najcenniejszych okaprofesorskiej. Tam przyjaciół
zów, które wzbogaciły ostatnio
Muzeum UJ podjęto uroczystym
kolekcję. Ten niezwykle rzadki
i okazałym posiłkiem ufundowainstrument naukowy udało
nym przez Ziyada Raoofa. Salę
się zakupić dzięki pomocy
ze słynnym gotyckim wykuszem
Tego dnia goście mieli okazję zobaczyć wiele cennych obiektów
finansowej The Kościuszko
i
gdańskimi schodami wypełz kolekcji Muzeum UJ
Foundation. Ogromne zainteniała muzyka. Jak się później
resowanie gości wzbudziła trzyczęściowa luneta wojskowa okazało, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego specjalnie na tę
wykonana przez pierwszego polskiego astrofizyka Adama okazję przygotowało płytę z melodiami z pozytywek znajdujących
Prażmowskiego, którą udało się zakupić dzięki Fundacji Ener- się w Collegium Maius. Przyjaciele i sponsorzy Muzeum tego dnia
getyka na rzecz Polski Południowej. Zaprezentowano także nie opuścili murów średniowiecznego kolegium z pustymi rękami.
kopie XV-wiecznych bereł rektorskich ufundowanych przez Na każdego czekał podarunek, na który składały się między innymi:
Carlsberg Okocim SA. Obecni na spotkaniu nie mogli przejść płyta z melodiami z pozytywek, katalog z wystawy Kolegia Uniobojętnie obok makiet średniowiecznych kolegiów uniwersy- wersyteckie średniowiecznej Europy oraz humorystyczny kalendarz
teckich, wśród których nie zabrakło oczywiście rekonstrukcji z Collegium Maius w roli głównej.
Collegium Maius. Uwagę gości przyciągnęła także kolekcja
Katarzyna Zięba
82
ALMA MATER
NIEBO PRZEZ „AMERYKANKĘ”
P
ierwszy z sześciu zaplanowamiejsce w kopule wschodniej, gdzie
nych na rok 2008 pokaz preobecnie jest prezentowany.
zentujący odnowiony w zeszłym
Osoby, które przybyły na poroku historyczny teleskop astronokaz, wysłuchały krótkiej prelekcji
miczny odbył się 13 lutego 2008
o historii teleskopu oraz dziejach
roku w Collegium Śniadeckiego
pierwszego Obserwatorium Astronoprzy ul. Kopernika 27. Pokaz został
micznego UJ. Niestety, zaplanowane
zorganizowany przez pracowników
obserwacje nieba ze względu na duże
Muzeum UJ.
zachmurzenie nie doszły do skutku.
Teleskop, nazwany z racji swoNastępne spotkanie odbędzie
jego pochodzenia „amerykanką”,
się 26 marca 2008 roku. Zgłoszenia
został sprowadzony do Krakowa
przyjmuje Marcin Banaś pod numez USA w 1922 roku. Funkcjonował w
rem telefonu 012 663 13 18 lub za
Teleskop zwany „amerykanką”
dawnym krakowskim obserwatorium
pośrednictwem poczty elektroniczprzy ul. Kopernika do 1964 roku, a później do początku roku 1990. nej: [email protected]. Wstęp wolny, ale liczba miejsc
Pracował w stacji obserwacyjnej w Bieszczadach. W 2003 roku zo- ograniczona.
stał przewieziony do Krakowa i po renowacji zajął swoje pierwotne
Marcin Banaś
DAR DLA MUZEUM UJ
uwaki logarytmiczne były przez wiele lat podstawowym
narzędziem inżyniera i naukowca. Pozwalały na wykony-
J. Kozina
S
wanie szybkich, choć przybliżonych obliczeń matematycznych. W zależności od zastosowanych skal możliwe było
dzielenie, mnożenie, logarytmowanie, potęgowanie, wyciąganie pierwiastków i obliczanie wartości funkcji trygonometrycznych oraz wykonywanie innych obliczeń. Przekazany
do Muzeum UJ dar obejmuje pięć suwaków o rozmaitych
zastosowaniach. Najstarszy z nich, pochodzący z lat 30. XX
wieku, firmy Albert Nestler, przeznaczony był głównie do
obliczeń elektrycznych. Pozostałe suwaki pochodzą z drugiej
połowy XX wieku. Pierwszy z nich, systemu Advanced Darmstad, używany był do zaawansowanych obliczeń, dwa kolejne, systemu Rietz, przeznaczone były do obliczeń prostych.
Najciekawszą formę, przypominającą zegarek kieszonkowy,
ma suwak KL1 wyprodukowany w ZSRR w 1961 roku.
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego składa serdeczne
podziękowania prof. Adamowi Strzałkowskiemu za przekazany dar.
Maciej Kluza
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego posiada największą w Polsce kolekcję przyrządów naukowych obrazującą rozwój instrumentarium naukowego od XV wieku do czasów współczesnych. Kolekcja wciąż jest
uzupełniana, w szczególności o przyrządy z XX wieku.
Wszystkie instytucje naukowe prosimy o informację o planach wycofywania przyrządów z laboratoriów.
Nieużywane już w badaniach instrumenty, zachowane w Muzeum, dokumentować będą rozwój nauki
w naszym kraju.
Zapraszamy do współpracy w tworzeniu kolekcji. Poszukujemy również katalogów firm produkujących aparaturę naukową oraz pamiątek po profesorach.
Kontakt: Dział Historii Nauki i Instrumentów Naukowych Muzeum UJ, tel. 012 663 1318, Dział Sztuki Muzeum UJ, tel. 012 6631310.
ALMA MATER
83