plan rozwoju lokalnego powiatu łaskiego na lata 2007

Transkrypt

Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego na lata 2007 - 2013
PLAN ROZWOJU
LOKALNEGO
POWIATU ŁASKIEGO
NA LATA 2007 - 2013
1
1.
2.
WPROWADZENIE .................................................................................................................................... 4
OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO................................................ 5
2.1.
PODSTAWY PRAWNE DLA OKRESU PROGRAMOWANIA 2007- 2013........................................................ 6
2.2.
POWIĄZANIE Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI KRAJU I WOJEWÓDZTWA.......................................... 7
3.
ZADANIA POWIATU WG USTAWODAWCY.................................................................................... 12
4.
PODSTAWOWE INFORMACJE O WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM .............................................. 14
5.
AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA POWIATU ŁASKIEGO.................... 17
5.1.
POŁOśENIE, POWIERZCHNIA, SYTUACJA DEMOGRAFICZNA. ................................................................ 17
5.2.
ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE ............................................................................................................. 19
5.2.1. Ukształtowanie powierzchni .............................................................................................................. 20
5.2.2. Budowa geologiczna i gleby. ............................................................................................................. 20
5.2.3. Środowisko przyrodnicze................................................................................................................... 22
5.2.4. Stosunki wodne. ................................................................................................................................. 23
5.3.
POWIAT ŁASKI – KRÓTKI RYS HISTORYCZNY....................................................................................... 24
5.4.
POWIAT ŁASKI – KRÓTKI RYS KULTUROWY ......................................................................................... 26
5.5.
POWIAT ŁASKI - OCENA ATRAKCYJNOŚCI TURYSTYCZNEJ ................................................................... 28
6.
ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE. ...................................................................................... 29
6.1.
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA. ........................................................................................................ 29
6.1.1. Infrastruktura komunikacyjna. .......................................................................................................... 29
6.1.2. Infrastruktura komunalna.................................................................................................................. 30
6.1.3. Infrastruktura energetyczna, ciepłownicza, gazownicza. .................................................................. 30
6.1.4. Infrastruktura Społeczeństwa Informacyjnego. ................................................................................. 31
6.2.
NIERUCHOMOŚCI ................................................................................................................................ 32
6.2.1. Własności terenów i nieruchomości. ................................................................................................. 32
6.2.2. Zasoby mieszkaniowe. ....................................................................................................................... 32
6.3.
STAN OBIEKTÓW DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ................................................................................. 33
6.4.
UWARUNKOWANIA OCHRONY ŚRODOWISKA ...................................................................................... 36
7.
SFERA SPOŁECZNA............................................................................................................................... 38
7.1.
SYTUACJA DEMOGRAFICZNA I SPOŁECZNA ......................................................................................... 38
7.2.
WARUNKI I JAKOŚĆ śYCIA MIESZKAŃCÓW ......................................................................................... 40
7.2.1. Warunki Ŝycia mieszkańców .............................................................................................................. 40
7.2.2. Bezpieczeństwo publiczne.................................................................................................................. 40
7.3.
OŚWIATA I EDUKACJA ......................................................................................................................... 42
7.4.
OPIEKA ZDROWOTNA.......................................................................................................................... 43
7.5.
POMOC SPOŁECZNA. ........................................................................................................................... 47
7.6.
WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI. ......................................................................... 48
7.7.
RYNEK PRACY .................................................................................................................................... 50
7.7.1. Stan i struktura bezrobocia................................................................................................................ 50
7.7.2. Zatrudnienie w powiecie.................................................................................................................... 51
8.
SFERA EKONOMICZNA........................................................................................................................ 52
8.1.
GOSPODARKA. .................................................................................................................................... 52
8.1.1. Struktura podmiotów gospodarczych................................................................................................. 52
8.1.2. Największe przedsiębiorstwa. ............................................................................................................ 54
8.2.
ROLNICTWO I LEŚNICTWO................................................................................................................... 55
8.2.1. Struktura uŜytkowania gruntów w powiecie ...................................................................................... 55
8.2.2. Charakterystyka gospodarstw rolnych. ............................................................................................. 55
8.3.
TURYSTYKA........................................................................................................................................ 56
8.4.
INSTYTUCJE OTOCZENIA BIZNESU I WSPIERAJĄCE ROZWÓJ GOSPODARCZY. ........................................ 57
9.
IDENTYFIKACJA NAJWAśNIEJSZYCH PROBLEMÓW............................................................... 58
9.1.
ZIDENTYFIKOWANE PROBLEMY .......................................................................................................... 58
9.1.1. Sfera gospodarki................................................................................................................................ 58
9.1.2. Sfera rolnictwa .................................................................................................................................. 58
9.1.3. Sfera społeczna.................................................................................................................................. 59
9.2.
ANALIZA SWOT................................................................................................................................. 59
10. CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE ROZWOJU POWIATU ŁASKIEGO..................................... 60
10.1.
CELE EKONOMICZNE ........................................................................................................................... 60
10.2.
CELE SPOŁECZNE ................................................................................................................................ 62
10.3.
CELE EKOLOGICZNO - PRZESTRZENNE ................................................................................................ 64
2
11. ZADANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE. .................... 65
12. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW............................................................................................... 67
13. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE
POWIATU. .......................................................................................................................................................... 86
14. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI EFEKTÓW REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.. 88
15. PLAN FINANSOWY NA LATA 2007 – 2013......................................................................................... 90
16. SYSTEM WDRAśANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO. .......................................................... 96
17. SPOSOBY MONITOROWANIA , OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ............................. 100
17.1.
SYSTEM MONITOROWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO. ............................................................. 100
17.2.
SPOSOBY OCENY PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.............................................................................. 101
17.3.
WSPÓŁPRACA POMIĘDZY SEKTOREM PUBLICZNYM, PRYWATNYM I ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI
101
17.4.
DZIAŁANIA INFORMACYJNE I PROMOCJA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ......................................... 102
18. SPIS WYKRESÓW................................................................................................................................. 103
19. BIBLIOGRAFIA ..................................................................................................................................... 104
3
1.
Wprowadzenie
Przygotowując się do nowego okresu programowania budŜetu Unii Europejskiej, a tym
samym do wykorzystywania nowych programów operacyjnych, między innymi Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013, powiat łaski
zobligowany został do aktualizacji swoich planów i przedsięwzięć, których realizacja miałaby
obejmować nowy okres budŜetowania.
Dokumentem, który pozwoli na zaplanowanie i bieŜącą aktualizację załoŜonych
przedsięwzięć jest Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego na lata 2007 – 2013.
Potrzeba opracowania nowego i uzupełnionego
Planu Rozwoju Lokalnego (poprzedni
sporządzony był w 2004 roku) wynika:
− ze zmian horyzontu czasowego (tracą aktualność plany związane z latami 2004-06
zawarte w Planie z czerwca roku 2004 oraz przesuwa się realizacja niektórych zadań
z tych lat na okres późniejszy),
− z nowych celów rozwoju na następne lata, jakie zostały zaproponowane w wyniku
konsultacji społecznych w środowisku samorządowym, biznesowym oraz wśród
społeczności lokalnej i organizacji pozarządowych,
− z pojawiających się moŜliwości współpracy z gminami i powiatami ościennymi, jako
partnerami w realizacji przyszłych projektów.
Posiadanie i konsekwentna aktualizacja Planu Rozwoju Lokalnego ma istotne znaczenie dla
szans realizacji zrównowaŜonego rozwoju powiatu. Dokument ten jest wynikiem procesu
planowania strategicznego, podczas którego formułowane są długofalowe cele powiązane ze
ściśle określonymi potrzebami, określane są jednostki odpowiedzialne za ich wdroŜenie oraz
wskazywane realne szanse, bądź teŜ występujące zagroŜenia warunkujące rozwój regionu.
Konieczne jest zatem przeanalizowanie potrzeb i zaplanowanie działań zmierzających do ich
realizacji z uwzględnieniem sposobów finansowania.
Plan Rozwoju Lokalnego stanowi istotną przesłankę pozytywnych, poŜądanych zmian,
ułatwiając władzy samorządowej podejmowanie decyzji, które są jasne dla wszystkich
mieszkańców.
Starano się, aby w proces wyznaczania celów rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu
włączone zostało jak najszersze spektrum odbiorców późniejszych działań. Dlatego oprócz
dyskusji
prowadzonych
na
spotkaniach
Rady
Powiatu,
stworzono
moŜliwość
przeprowadzenia konsultacji społecznych, dzięki którym władze powiatu łaskiego poznałyby
4
potrzeby
poszczególnych
społeczności
lokalnych
w
zakresie
hierarchii
waŜności
planowanych do realizacji inwestycji. Działanie takie pozwoliło na wyartykułowanie
interesów lokalnej społeczności, a konsekwentnie realizowana strategia da mieszkańcom oraz
podmiotom gospodarczym poczucie stabilizacji i zmniejszy niepewność, co do przyszłości w
kontekście zmian lokalnych władz. Współudział partnerów społeczno-gospodarczych stanowi
istotny wkład w budowę społeczeństwa obywatelskiego. Monitorowanie przez partnerów
społecznych i czasowe aktualizacje słuŜą dodatkowo zapewnieniu koncentracji środków i
efektywności ich wykorzystania.
Plan Rozwoju Lokalnego, jako nakreślenie kierunków wieloletniego rozwoju, pozwala
wykazać zasadność i celowość aplikowania o źródła finansowania z funduszy Unii
Europejskiej. W praktyce niemoŜliwe jest bowiem pozyskanie środków finansowych z
róŜnorodnych programów pomocowych Unii Europejskiej bez rzetelnego i jasnego
zaprezentowania wizji rozwoju. W rozpoczynającym się okresie programowania, posiadanie
Planu Rozwoju Lokalnego jest niezbędnym czynnikiem pozwalającym na ubieganie się o
środki finansowe z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata
2007 – 2013, który to program, zarządzany przez Zarząd Województwa Łódzkiego będzie
najbliŜszym powiatowi źródłem finansowania inwestycji.
Dodatkowo dokument ten ułatwia tworzenie studium wykonalności dla inwestycji ujętych w
programie, a jednocześnie pozwala na łatwiejsze zawiązywanie porozumień partnerskich dla
wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych.
2.
Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego obejmuje swoim zakresem obszar całego powiatu
i obejmuje okres programowania Unii Europejskiej na lata 2007 – 2013.
Plan został przygotowany w oparciu o wytyczne zawarte w Podręczniku procedur wdraŜania
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, wydanym
przez
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w 2006 r. oraz wytyczne zawarte w Zasadach
Przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 ustalonych przez Zarząd Województwa
Łódzkiego (Uchwała Nr 424/08 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 9 kwietnia 2008 r.).
5
2.1. Podstawy prawne dla okresu programowania 2007- 2013
Obowiązujące w okresie programowania 2007–2013 akty prawne Unii Europejskiej:
1. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające
rozporządzenie (WE) nr 1260/1999,
2. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające
szczegółowe
zasady wykonania
rozporządzenia
Rady (WE)
nr
1083/2006
ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz
rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
3. Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające
rozporządzenie (WE) nr 1783/1999,
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie
(WE) nr 1784/1999,
5. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające
Fundusz Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) 1164/94,
2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT),
Polskie akty prawne dotyczące okresu programowania 2007-2013:
1. Ustawa z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2006 r.
nr 227, poz. 1658),
2. Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. nr 249, poz. 1832),
3. Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r., nr 249,
poz. 2104 z późn. zm.),
6
4. Ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych
oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.
U. z 2006 r. nr 79, poz. 551).
2.2. Powiązanie z dokumentami strategicznymi kraju i województwa
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK) jest podstawowym dokumentem strategicznym
określającym cele i priorytety polityki rozwoju w perspektywie najbliŜszych lat oraz warunki,
które powinny ten rozwój zapewnić. Strategia Rozwoju Kraju jest nadrzędnym, wieloletnim
dokumentem strategicznym rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, stanowiącym punkt
odniesienia zarówno dla innych strategii i programów rządowych, jak i opracowywanych
przez jednostki samorządu terytorialnego. Horyzont czasowy Strategii wykracza poza okres
nowej perspektywy finansowej UE obejmując dodatkowo dwa lata, w trakcie których będą
kontynuowane przedsięwzięcia finansowane ze środków unijnych przyznanych Polsce
w budŜecie na lata 2007-2013 (tzw. zasada n+3 i n+2).
Głównym celem określonym w strategii jest podniesienie poziomu i jakości Ŝycia
mieszkańców Polski: poszczególnych obywateli i rodzin.
Przez podniesienie poziomu Ŝycia rozumiemy wzrost dochodów w sektorze gospodarstw
domowych, ułatwienie dostępu do edukacji i szkolenia, co prowadzi do podwyŜszenia
poziomu wykształcenia społeczeństwa i podnoszenia kwalifikacji obywateli, wzrost
zatrudnienia i wydajności pracy, skutkujące zarówno obniŜeniem bezrobocia, jak
i zwiększeniem poziomu aktywności zawodowej oraz poprawę stanu zdrowia mieszkańców
Polski.
Przez podniesienie jakości Ŝycia rozumiemy istotną poprawę stanu i wzrost poczucia
bezpieczeństwa wśród obywateli, moŜliwość korzystania z funkcjonalnej i łatwo dostępnej
infrastruktury technicznej i społecznej, Ŝycie w czystym, zdrowym i sprzyjającym środowisku
przyrodniczym, uczestnictwo w Ŝyciu demokratycznym, uczestnictwo w kulturze i turystyce,
przynaleŜność do zintegrowanej, pomocnej wspólnoty lokalnej, umoŜliwiającej lepszą
harmonizację Ŝycia rodzinnego i zawodowego oraz aktywność w ramach społeczeństwa
obywatelskiego.
Priorytetami strategicznymi są:
1. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki.
2. Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej.
7
3. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości.
4. Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa.
5. Rozwój obszarów wiejskich.
6. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013, wspierające wzrost gospodarczy
i zatrudnienie, są podstawowym dokumentem przygotowywanym przez kaŜdy kraj
członkowski UE, określającym krajowe priorytety, na które będą przeznaczone unijne
fundusze i środki krajowe w latach 2007-2013.
Celem strategicznym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski jest tworzenie
warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości,
zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej
i przestrzennej.
Cel strategiczny osiągany będzie poprzez realizację horyzontalnych celów szczegółowych.
Celami horyzontalnymi NSRO są:
1. Poprawa
jakości
funkcjonowania
instytucji
publicznych
oraz
rozbudowa
mechanizmów partnerstwa,
2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej,
3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe
znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski,
4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie
sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług,
5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji
społecznej, gospodarczej i przestrzennej,
6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na
obszarach wiejskich.
Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 (uchwalona uchwałą
Nr LI/865/2006 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 31 stycznia 2006 r.) jest
podstawowym dokumentem wyznaczającym kierunki rozwoju w województwie. Główna
misja regionu została określona jako podniesienie atrakcyjności województwa łódzkiego
w strukturze regionalnej Polski i Europy jako regionu sprzyjającego zamieszkaniu
8
i gospodarce przy dąŜeniu do budowy wewnętrznej spójności i zachowaniu róŜnorodności
jego miejsc.
Realizacja tak określonej misji regionu będzie wymagała koncentracji wysiłków na trzech
podstawowych sferach określonych w Strategii:
• sfera społeczna, w której jako cel określono wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego
województwa,
• sfera ekonomiczna, gdzie celem głównym jest poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki
województwa, oraz
• sfera funkcjonalno – przestrzenna, która wymagać będzie koncentrowania działań w
kierunku stworzenia rzeczywistego regionu społeczno–ekonomicznego posiadającego
własną podmiotowość kulturową i gospodarczą.
Działania określone w Planie Rozwoju Lokalnego wypełniają następujące cele określone
w Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego do roku 2020:
• Wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa poprzez podniesienie poziomu
wykształcenia i wyrównywanie szans w dostępie do edukacji oraz rozwój kulturowy
mieszkańców, budowę społeczeństwa informacyjnego, podniesienie jakości Ŝycia i stanu
zdrowotności mieszkańców, modernizację systemów pomocy społecznej, przeciwdziałanie
tworzeniu się obszarów biedy i zjawisk wykluczenia społecznego.
• Poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa poprzez zwiększenie
dostępności regionu, dzięki rozwojowi infrastruktury transportowej, stymulowanie
nowoczesnej,
prorozwojowej
i
innowacyjnej
bazy
gospodarczej,
stymulowanie
wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, odpowiednie wykorzystanie zasobów
naturalnych i odnawialnych źródeł energii, tworzenie wizerunku regionu przyjaznego i
atrakcyjnego dla podejmowania współpracy, inwestowania i Ŝycia mieszkańców.
• Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno–ekonomicznego posiadającego własną
podmiotowość kulturową i gospodarczą poprzez wspomaganie i promowanie róŜnych form
edukacji regionalnej dzieci, młodzieŜy i dorosłych, inicjowanie i wspomaganie działań
zmierzających do wzrostu identyfikacji mieszkańców z województwem, kształtowanie
systemu ekologicznego, uporządkowanie gospodarki przestrzennej.
9
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 (RPO
WŁ) jest dokumentem, który określa główne kierunki rozwoju województwa. Celem
strategicznym dokumentu jest integracja regionu z europejską i globalną przestrzenią
społeczno–gospodarczą jako środkowoeuropejskiego centrum rozwoju, sprzyjającego
zamieszkaniu i gospodarce oraz dąŜenie do budowy wewnętrznej spójności przy zachowaniu
róŜnorodności jego miejsc. Zadania realizowane w ramach RPO będą współfinansowane ze
środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Działania określone w Planie Rozwoju Lokalnego wypełniają następujące cele określone w
Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Łódzkiego:
• Oś priorytetowa I Infrastruktura transportowa:
Poprawa dostępności komunikacyjnej województwa łódzkiego poprzez: poprawę stanu oraz
powiązanie regionalnej i lokalnej sieci transportowej województwa łódzkiego z siecią dróg
krajowych, poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego w województwie łódzkim.
• Oś priorytetowa II Ochrona Środowiska, zapobieganie zagroŜeniom i energetyka:
Poprawa stanu środowiska naturalnego i
bezpieczeństwa energetycznego poprzez
racjonalizację gospodarki w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych i
przemysłowych, racjonalizację zaopatrzenia w wodę, racjonalizację gospodarki odpadami
komunalnymi i przemysłowymi, ochronę przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych,
poprawę jakości powietrza, przeciwdziałanie powstawaniu zagroŜeń środowiskowych i
zmniejszanie ich skutków, dywersyfikację źródeł energii, ze szczególnym uwzględnieniem
odnawialnych źródeł energii.
• Oś priorytetowa III Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość:
Rozwój innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki w województwie poprzez wspieranie
inwestycji
modernizacyjnych
i
rozwojowych
w
przedsiębiorstwach,
ułatwianie
przedsiębiorcom dostępu do źródeł finansowania oraz poprawa atrakcyjności rekreacyjnej i
turystycznej regionu.
• Oś priorytetowa IV Społeczeństwo informacyjne:
Rozwój społeczeństwa informacyjnego poprzez poprawę wykorzystania zaawansowanych
technologii informacyjnych przez mieszkańców oraz wyrównywanie dysproporcji w zakresie
dostępu i wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych na terenie
województwa łódzkiego.
10
• Oś priorytetowa V Infrastruktura społeczna:
Zapewnienie dogodnych warunków dla rozwoju zasobów ludzkich poprzez poprawę
bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców, poprawę dostępu do usług pomocy społecznej,
podniesienie jakości infrastruktury edukacyjnej oraz jakości kształcenia, kształtowanie i
rozwijanie kulturowej toŜsamości regionalnej.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013
w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013:
• Oś 3 Jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŜnicowanie gospodarki wiejskiej:
Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej: zniesienie barier rozwoju obszarów
wiejskich, zwłaszcza dzięki inwestycjom sprzyjającym powstawaniu podstawowych
elementów infrastruktury technicznej: zaopatrzeniu w wodę i gospodarce ściekowej,
tworzeniu systemu zbioru, segregacji i wywozu odpadów komunalnych, wytwarzaniu,
przesyłaniu i dystrybucji energii elektrycznej oraz energii wytworzonej ze źródeł
odnawialnych,
Odnowa i rozwój wsi: tworzenie warunków dla rozwoju społeczno– ekonomicznego
obszarów wiejskich i aktywizacji ludności wiejskiej poprzez realizację projektów związanych
z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu
dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi.
Odnowa i rozwój wsi: tworzenie warunków dla rozwoju społeczno– ekonomicznego
obszarów wiejskich i aktywizacji ludności wiejskiej poprzez realizację projektów związanych
z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu
dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi.
• Oś 4 Leader
Aktywizacja mieszkańców obszarów wiejskich poprzez budowanie kapitału społecznego na
wsi, polepszanie zarządzania zasobami lokalnymi.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013
w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013:
11
•
Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób
bezrobotnych i biernych zawodowo,
•
Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego,
•
Poprawa
zdolności
adaptacyjnych
pracowników
i
przedsiębiorstw
do
zmian
zachodzących w gospodarce,
•
Upowszechnienie
edukacji
społeczeństwa
na
kaŜdym
etapie kształcenia
przy
równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z
potrzebami gospodarki opartej na wiedzy,
•
Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i
świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa,
•
Wzrost spójności terytorialnej.
Strategia Rozwoju Powiatu Łaskiego przyjęta Uchwała Nr XIX/142/08 z dnia
24 kwietnia 2008 r.
jest podstawowym dokumentem wyznaczającym ogólną strategię
i kierunki rozwoju powiatu łaskiego.
W dokumencie określono misję powiatu: „Zadaniem wspólnoty jest pomnaŜanie dobra
zastanego - zarówno materialnego jak i kulturowego, tak aby umoŜliwić członkom wspólnoty
dostatnie Ŝycie w coraz lepszych warunkach, a ziemię, na której mieszkają pozostawić
w stanie lepszym niŜ zastany”.
Jako cele szczegółowe określono:
− Rozwój gospodarczy powiatu
− Poprawa warunków Ŝycia mieszkańców
− Rozwój kulturowy powiatu i jego mieszkańców
− ZrównowaŜony rozwój powiatu
3.
Zadania powiatu wg Ustawodawcy
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty naleŜy do zadań własnych powiatu. Według
ustawy z 5 czerwca 1989 r. o samorządzie powiatowym, w szczególności zadania własne
obejmują sprawy:
1.
edukacji publicznej,
2.
promocji i ochrony zdrowia,
12
3.
pomocy społecznej,
4.
polityki prorodzinnej,
5.
wspierania osób niepełnosprawnych,
6.
transportu zbiorowego i dróg publicznych,
7.
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
8.
kultury fizycznej i turystyki,
9.
geodezji, kartografii i katastru,
10. gospodarki nieruchomościami,
11. administracji architektoniczno-budowlanej,
12. gospodarki wodnej,
13. ochrony środowiska i przyrody,
14. rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
15. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
16. ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposaŜenia i utrzymania powiatowego magazynu
przeciwpowodziowego,
ochrony
przeciwpoŜarowej
i
zapobiegania
innym
nadzwyczajnym zagroŜeniom Ŝycia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
17. przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
18. ochrony praw konsumenta,
19. utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń uŜyteczności publicznej oraz obiektów
administracyjnych,
20. obronności,
21. promocji powiatu,
22. współpracy z organizacjami pozarządowymi.
W celu realizacji zadań na terenie powiatu działają słuŜby , straŜe i inspekcje oraz jednostki
organizacyjne powiatu.
Do jednostek organizacyjnych powiatu łaskiego naleŜą:
-
Powiatowy Zarząd Dróg w Łasku,
-
Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Łasku,
-
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łasku,
-
Powiatowy Urząd Pracy w Łasku,
-
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Jana Łaskiego w Łasku,
-
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Łasku,
13
-
Zespół Szkół Rolniczych im. Władysława Grabskiego w Sędziejowicach,
-
Zespół Szkół Ogrodniczych w Ostrowie,
-
I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łasku,
-
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Łasku,
-
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Łasku.
-
Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Łasku,
-
Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Łasku z siedzibą w Sędziejowicach
SłuŜby, inspekcje, straŜe powiatu łaskiego to:
4.
-
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Łasku,
-
Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Łasku,
-
Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Łasku,
-
Komenda Powiatowa Państwowej StraŜy PoŜarnej w Łasku,
-
Komenda Powiatowa Policji w Łasku,
-
Zespół Prewencji Kryminalnej w Łasku-Kolumnie podległy KPP w Łasku,
-
Policyjny Punkt Przyjęć w Sędziejowicach,
-
Komisariat Policji w Widawie,
-
Policyjny Punkt Przyjęć Interesantów w Buczku,
-
Policyjny Punkt Przyjęć Interesantów w Wodzieradach.
Podstawowe informacje o województwie łódzkim
Region łódzki znajduje się w geometrycznym centrum Polski. Województwo łódzkie
graniczy z województwami:
− wielkopolskim
− kujawsko-pomorskim
− mazowieckim
− świętokrzyskim
− śląskim
− opolskim
PołoŜenie województwa miało i nadal ma ogromne znaczenie dla jego rozwoju
gospodarczego. Ponad 200 lat temu właśnie tutaj przemysłowcy z całej Europy – w ciągu
zaledwie dwóch pokoleń – stworzyli potęŜny ośrodek przemysłowy, a małe miasteczko Łódź
14
stało się drugą co do wielkości aglomeracją w Polsce. Obecnie stolica województwa liczy
sobie 764 168 mieszkańców (stan na dzień 30 czerwca 2006 r.)
Strukturę administracyjną województwa tworzą 24 powiaty, w tym: 3 grodzkie i 21 ziemskich
oraz 177 gmin, w tym: 18 miejskich, 24 miejsko – gminnych i 135 wiejskich.
Pomimo zmian politycznych, ustrojowych i gospodarczych w Polsce po roku 1989,
strategiczne powiązania województwa pozostały niezmienne. Tworzą je trzy transeuropejskie
szlaki transportowe, wyznaczające kierunki współpracy gospodarczej:
− Kierunek północno – wschodni, autostradą A-2, otworzy kierunek w głąb Rosji i do
Moskwy,
− Kierunek północny, autostradą A-1, otworzy kierunek na Skandynawię i Kaliningrad,
− Kierunek zachodni, autostradą A-2, przez Berlin skieruje ruch samochodowy na szlaki
Europy Zachodniej.
Pod
względem
fizyczno-geograficznym
przewaŜającą
część
województwa
zajmuje
Wysoczyzna Łódzka ograniczona od zachodu doliną Warty, od wschodu doliną Pilicy, od
północy pradoliną Warszawsko-Berlińską, zaś od południa łącząca się ze strefą wyŜyn Polski
(Wzgórza Radomszczańskie).
Wśród zasobów surowców mineralnych naleŜy wymienić znaczące zasoby węgla
brunatnego - Bełchatów (największa kopalnia w Europie), surowców skalnych (wapienie,
margle, piaski, Ŝwiry, iły, itp.). Wśród wód mineralnych dominują wody mineralne –
górnokredowe.
Największymi ośrodkami przemysłowymi są Łódzki Okręg Przemysłowy (dawniej
włókienniczy) oraz Piotrkowsko-Bełchatowski Okręg Przemysłowy (Bełchatów - energetyka,
górnictwo, Piotrków Trybunalski przemysł precyzyjny, logistyka).
Największe przedsiębiorstwa przemysłowe (wg przychodów ogółem):
− Elektrownia Bełchatów w Rogowcu,
− Zakład Energetyczny Łódź - Teren S.A.,
− Dalkia Łódź SA {dawniej Zespół Elektrociepłowni w Łodzi),
− Łódzki Zakład Energetyczny S.A.
Silnym magnesem dla nowych inwestycji jest Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna, w
której z roku na rok lokalizuje się coraz więcej przedsiębiorstw.
System ochrony krajobrazu obejmuje prawie 9% powierzchni województwa (ok. 1600
km²). Istnieje 65 rezerwatów i 7 parków krajobrazowych (Załęczański Park Krajobrazowy,
Przedborski Park Krajobrazowy, Sulejowski Park Krajobrazowy, Spalsko-Inowłodzki Park
15
Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki, Park Krajobrazowy
Wzniesień Łódzkich i Bolimowski Park Krajobrazowy).
Województwo łódzkie charakteryzuje dość dobry poziom w dostępie do szkolnictwa
wyŜszego, najwyŜszy występuje w Mieście Łodzi, gdzie istnieją wyŜsze uczelnie państwowe,
tj.: Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Muzyczna, Państwowa WyŜsza Szkoła Filmowa,
Telewizyjna i Teatralna, Politechnika Łódzka, Uniwersytet Medyczny i największa uczelnia
regionu - Uniwersytet Łódzki oraz 15 uczelni niepaństwowych, w tym największa w Polsce
uczelnia prywatna WyŜsza Szkoła Humanistyczno - Ekonomiczna. Istnieje takŜe wiele
oddziałów filialnych w większych miastach regionu (Piotrków Trybunalski, Skierniewice,
Sieradz, Kutno, Radomsko, Wieluń, Zduńska Wola).
Źródło: www.wikipedia.pl
16
5.
Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza powiatu łaskiego.
5.1. PołoŜenie, powierzchnia, sytuacja demograficzna.
Powiat łaski leŜy na NiŜu Polskim w obrębie aglomeracji łódzkiej. Okolice Łasku połoŜone są
na Nizinie Południowowielkopolskiej, na Wysoczyźnie Łaskiej i Kotlinie Szczercowskiej.
Całość powiatu znajduje się w dorzeczu Warty.
Współrzędne geograficzne najbardziej wysuniętych punktów powiatu:
•
na północy - wieś Przyrownica, gm. Wodzierady (51o 46` 35" szerokości
geograficznej północnej),
•
na południu - wieś Raczynów, gm. Widawa (51o 20` 30" szerokości geograficznej
północnej),
•
na zachodzie - wieś Siemiechów, gm. Widawa (19o 01` 25" długości geograficznej
wschodniej),
•
na wschodzie - wieś Rokitnica, gm. Łask (19o 06` 06" długości geograficznej
wschodniej).
Powiat leŜy 35 km na zachód od Łodzi i jest jednym z 21 powiatów ziemskich regionu.
Powierzchnia jego wynosi 618 km². Sąsiadują z nim powiaty: zduńskowolski (369 km²),
pabianicki (489 km²), bełchatowski (970 km²), sieradzki (1491 km²), wieluński (927 km²) i
poddębicki (881 km²). Ich stolice to duŜe miasta województwa łódzkiego: Pabianice (70 tys.
mieszkańców), Bełchatów (68 tys.) Zduńska Wola (46 tys.) i Sieradz (45 tys.).
17
Źródło: www.lask.com.pl
Powiat łaski składa się z pięciu jednostek samorządowych, tj. z miejsko-wiejskiej gminy Łask
oraz gmin wiejskich: Buczek, Sędziejowice, Widawa, Wodzierady. W powiecie zamieszkuje
ponad 52 tys. ludzi. Najwięcej prawie 30 tys. mieszka w gminie Łask (w tym w Łasku około
20 tys.). Największa pod względem powierzchni jest gmina Widawa (prawie 30% obszaru
powiatu), kolejna jest gmina Łask. Łącznie te dwie gminy obejmują ponad połowę
powierzchni powiatu. Najmniejszymi gminami są Wodzierady i Buczek.
Źródło:www.lask.com.pl
18
Do powiatu administracyjnie naleŜą sołectwa:
Bachorzyn, Brodnia Dolna, Brodnia Górna, Buczek, Czestków A, Czestków B, Czestków F,
Grzeszyn, Gucin, Józefatów, Kowalew, Luciejów, Malenia, Sowińce, Sycanów, Wola
Bachorska, Wola Buczkowska, Lichawa, Marzenin, Bilew, Brzeski, Dobra, Grabia, Grabia
Trzecia, Grabica, Grabno, Kamostek, Korczyska, Kozuby, Kustrzyce, Niecenia, Osiny,
Podule, Pruszków, Przymiłów, Rososza, Sędziejowice, Sędziejowice – Kolonia, Siedlce,
Sobiepany, Wrzesiny, śagliny, Chorzeszów, Czarnysz, Dobków, Dobruchów, Hipolitów,
Jesionna, Józefów, Kiki, Kwiatkowice, Leśnica, Magdalenów, Magnusy, Piorunów,
Przyrownica,
Stanisławów,
Wandzin,
Wodzierady,
Wrząsawa,
Wola
Czarnyska,
Włodzimierz., Brzyków, Chociw, Chrusty, Chrząstawa, Dąbrowa Widawska, Dębina, Goryń,
Grabówie, Górki Grabińskie, Izydorów, Józefów, Klęcz, Kocina, Korzeń, Kąty, Ligota,
Łazów, Ochle, Osieczno, Patoki, Podgórze, Restarzew Cmentarny, Restarzew Środkowy,
Rogoźno, Ruda, Sarnów, Sewerynów, Siemiechów, Świerczów, Widawa, Wielka Wieś A,
Wielka Wieś B, Wincentów, Witoldów, Wola Kleszczowa, Zabłocie, Zawady, Kolonia
Zawady , Las Zawadzki, Zborów oraz 1 miasto – Łask.
5.2. Środowisko przyrodnicze
Walory przyrodnicze i krajobrazowe powiatu łaskiego są jego cennym atutem,
umoŜliwiającym rozwój nowoczesnej turystyki, krajoznawstwa, rolnictwa ekologicznego,
drobnego przetwórstwa. Dobry stan środowiska jest teŜ oczywistą korzyścią mieszkańców,
dając im moŜliwość Ŝycia w niezakłóconym krajobrazie, w sprzyjających zdrowiu warunkach
środowiskowych. Wraz z cywilizacyjnym postępem i towarzyszącymi mu negatywnymi
skutkami przekształceń otoczenia, taka zdrowa przestrzeń do Ŝycia będzie nabierała coraz
większego znaczenia. Warto zatem czasami zrezygnować z doraźnych korzyści, niosących
zarazem negatywne skutki dla środowiska, na rzecz zachowania nieskaŜonego środowiska
i naturalnej przyrody dla przyszłych pokoleń.
W celu zachowania tych wartości nie moŜna dopuścić do:
•
zanieczyszczania wód licznie występujących tu rzek i strumieni,
•
zaśmiecania lasów, dolin rzecznych, róŜnorodnych mokradeł, a zwłaszcza niezwykle
cennych obszarów źródliskowych,
19
•
nadmiernego zurbanizowania, w szczególności do nielegalnego budownictwa
(niezgodnego z planami przestrzennego zagospodarowania gmin),
•
lokalizacji składowisk odpadów i wysypisk śmieci,
•
lokalizacji urządzeń technicznych i budowli dysharmonizujących z krajobrazem.
5.2.1. Ukształtowanie powierzchni
PrzewaŜająca część obszaru powiatu ma rzeźbę równinną, lekko falistą. Jest to wysoczyzna
morenowa powstała w okresie zlodowacenia środkowopolskiego. Pagórki mają niewielkie
spadki 5-10%, a wysokości względne dochodzą maksymalnie do 10 m. Morenę rozcinają
doliny rzeczne Warty, Widawki, Grabi, Niecieczy i Chrząstawy. Rzeki tworzą terasę
zalewową, zaś w przeszłości utworzyły terasę nadzalewową oraz szerokie pradoliny
(w gminie Widawa). Pod koniec zlodowaceń silne północne i zachodnie wiatry ukształtowały
wydmy śródlądowe. Dziś, juŜ utrwalone lasem, stanowią kulminację terenu w wielu
miejscach na terenie powiatu. Strome o kilkunastoprocentowym spadku i wysokie na
kilkanaście, rzadziej kilkadziesiąt metrów piaszczyste pagóry, rozrzucone są po wielu
miejscach powiatu. Występują m.in. w gminie Wodzierady (Wandzin, Kwiatkowice Las,
Józefów, Przyrownica, Julianów), gminie Łask (Ostrów-Aleksandrówek), gminie Buczek
(Gucin, Sycanów, Buczek, Grzeszyn, Brodnia – jest w tym miejscu lotnisko), gminie
Sędziejowice (Podule, śagliny-Luciejów), gminie Widawa (na północ od Widawy,
Chrząstawa, na wschód od Rogóźna). Pagórem kemowym jest wzniesienie połoŜone na
zachód od Widawy, zwane „Charlawą Górą”. NajwyŜej połoŜonym punktem w powiecie jest
pagór wydmowy w lesie luciejowskim, na północ od wsi Korczyska – 208,9 m n.p.m.,
najniŜej zaś dolina Widawki w pobliŜu wsi Ligota w gminie Widawa – 139,5 m n.p.m.
Deniwelacje terenu, dolina rzeki i znaczne spadki sprawiają, Ŝe krajobraz na terenie powiatu
jest niezwykle malowniczy, a zatem preferowany do rozwoju turystyki i rekreacji. Stanowi
równieŜ atrakcyjne miejsce zamieszkania.
5.2.2. Budowa geologiczna i gleby.
Powiat jest rozciągnięty na osi południkowej, której długość wynosi 49 km. Mierzona
w najwęŜszym miejscu powiatu, w gminie Wodzierady wynosi 6 km, w najszerszym zaś –
22 km. Rzeźba terenu powiatu łaskiego jest równinna, w niektórych miejscach lekko falista.
20
RóŜnice występujące między rzeźbą północnej części powiatu a południowej związane są
z krajobrazem dwóch mezoregionów, tj. Wysoczyzny Łaskiej na północy i Kotliny
Szczercowskiej na południu.
Wysoczyzna Łaska jest równiną morenową otoczoną niemal ze wszystkich stron kotlinami.
Budują ją gliny moreny dennej oraz Ŝwiry i piaski wodnolodowcowe typu sandrowego
zlodowacenia środkowopolskiego stadiału Warty.
WaŜną formą rzeźby terenu są wydmy i równiny eoliczne, występujące głównie w okolicach
miejscowości Teodory, Gucin i Brodnia. W północnej części gminy Łask występują równiny
sandrowe, a koło Ulejowa wysokie pagórki kemowe.
WyŜej wymienione formy tworzą największe wysokości bezwzględne dochodzące do 211 m
n.p.m. (wydma pod Teodorami), czy 203 m n.p.m. (pagór kemowy koło Ulejowa). Rzędne
terenu wahają się w granicach od 169,0 m n.p.m. do 164,7 m n.p.m. (obniŜenie dolinne rzeki
Grabi). Pagórki mają niewielkie spadki od 5-10%, a wysokości względne dochodzą
maksymalnie do 10 m. Powierzchnię wysoczyzny urozmaicają rozcięcia dolinne Grabi, Pisi,
Końskiej, Czajki, Niecieczy i Chrząstawki oraz nieliczne pagórki wydmowe. Południową
część powiatu zajmuje Kotlina Szczercowska, będąca równiną o charakterze misy końcowej
lodowca warciańskiego z koncentrycznie wykształconą siecią rzeczną. Obszar ten budują
głównie piaski akumulacji rzecznej i lodowcowej oraz iły zastoiskowe. Terasy i wysoczyzny
urozmaicone są wydmami i polami piasków eolicznych, występujących głównie między
korytem Warty a Widawą oraz między korytem Chrząstawki a miejscowością Patoki.
Znaczną powierzchnię Kotliny Szczercowskiej zajmują pagórki kemowe, skoncentrowane
głównie na południowy-zachód od Widawy, tworzące równocześnie największe wysokości
bezwzględne z kulminacją 188,7 m n.p.m. Mniejsze wysokości bezwzględne to północne
krańce kotliny, w dolinach rzecznych Warty i Widawki, osiągające 140 m n.p.m.
Dno martwej doliny Niecieczy (Ochle-Siemiechów) oraz większe doliny starorzecza, leŜące
u podnóŜy stoków zajmują równiny torfowe.
W Kotlinie, między śarem i Grabnem oraz Ruścem i Zborowem zachowały się stare odcinki
pradolin, będące śladami migracji wód podczas zanikania lodu Widawki zlodowacenia
warciańskiego.
Pradolina
między
śarem
organicznymi znacznej miąŜszości.
21
i
Grabnem
wysłana
jest
osadami
5.2.3. Środowisko przyrodnicze.
Klimat
Klimat powiatu łaskiego naleŜy do łódzko-wieluńskiego regionu klimatycznego (wg
W. Wiszniewskiego i W. Chechłowskiego). Ze względu na połoŜenie oraz ukształtowanie
powierzchni obserwuje się tu napływ róŜnych mas powietrza. Przejściowy typ klimatu
charakteryzuje
się
duŜą
zmiennością
wywołaną
ścieraniem
się
mas
powietrza
polarnomorskiego i polarnokontynentalnego. Stanowi to o duŜej zmienności pogody
w przebiegu dobowym i rocznym, a zwłaszcza wiosną i jesienią. Ogólnie moŜna ocenić
klimat powiatu łaskiego jako korzystny z punktu widzenia warunków termiczno-opadowych.
Wiatry
Dominują wiatry z kierunków zachodnich (40%), którym nieznacznie ustępują wiatry
z kierunków wschodnich (35%). Istotną cechą warunków anemometrycznych na obszarze
powiatu łaskiego jest niezbyt częste występowanie bardzo silnych wiatrów. Prędkości wiatru
powyŜej 20 m/s zdarzają się sporadycznie, częściej natomiast występują duŜe prędkości
wiatru w porywach.
Temperatura
Średnia temperatura wynosi na tym terenie 8°C, natomiast najniŜsze temperatury odnotowuje
się w lutym (średnio -3°C), a najwyŜsze w miesiącach lipiec-sierpień (średnio 17,5°C). W
ścisłym związku z warunkami termicznymi terenu pozostaje długość okresu wegetacyjnego.
Dla powiatu łaskiego średnia długość okresu wegetacyjnego wynosi 210 dni w roku.
Opady
Opady atmosferyczne wykazują wśród wszystkich dotychczas omówionych elementów
meteorologicznych największą zaleŜność od innych elementów, tj. od wysokości nad
poziomem morza czy pokrycia terenu. Opady atmosferyczne wynoszą ok. 600 mm rocznie,
przy czym największe opady notuje się w miesiącu lipcu (180 mm), a najniŜsze w styczniu
(25 mm). Pokrywa śnieŜna zalega ok. 70 dni, przeciętnie od początku grudnia do połowy
marca.
22
Krajobraz
Znaczna część powiatu znajduje się w ekologicznym systemie obszarów przyrodniczych
chronionych, rangi lokalnej i regionalnej.
Krajobraz powiatu jest niezwykle malowniczy i urozmaicony. Walory krajobrazowe,
względna czystość wody, rozległe łąki i suche lasy na wysoczyźnie, które znajdują się
w sąsiedztwie doliny Grabi, stanowią o duŜej atrakcyjności wypoczynkowej i rekreacyjnej
tego regionu.
5.2.4. Stosunki wodne.
Największą atrakcją przyrodniczą i turystyczną powiatu jest dolina rzeki Grabi. Rzeka
przepływa przez powiat łaski zataczając łuk, który dzieli gminę Łask na część południową
i północną. W części południowej wykształciły się gleby bielicowe, miejscami nawet III klasy
bonitacji. Natomiast część północna porozcinana jest niewielkimi dolinami jej dopływów.
W miejscach, gdzie nurt Grabi podcina pagórki wydmowe połoŜone na krawędzi doliny, z jej
wysokiego brzegu roztacza się widok na rozległą dolinę urozmaiconą róŜnokolorowymi
łąkami. Z rzeką związane są liczne zbiorowiska wód płynących i stojących. Szczególnie bujne
Ŝycie rozwija się w odnogach i licznych zakolach tej rzeki.
Cały odcinek Grabi i jej dopływów: rzeki Końskiej i Pałusznicy oraz okoliczne lasy znajdują
się w Obszarze Chronionego Krajobrazu. Utworzony on został w 1989 r. Jednak juŜ w 1993 r.
Rada Miasta i Gminy w Łasku podjęła decyzję o powiększeniu tego terenu aŜ do południowo
- zachodniej granicy gminy. Grabia uznana została równieŜ za uŜytek ekologiczny. Jest to
jedna z najczystszych rzek centralnej Polski. Sklasyfikować ją moŜna jako typową rzekę
nizinną średniej wielkości. Odznacza się bardzo duŜą bioróŜnorodnością oraz bogatą i równie
ciekawą hydrofauną. Pod względem zoologicznym jest najlepiej poznaną rzeką w Polsce,
gdyŜ od 1928 r. na jej terenie prowadzone były badania naukowe przez pracowników
i studentów Uniwersytetu Łódzkiego. W wyniku tych badań stwierdzono występowanie tu aŜ
800 gatunków zwierząt, w tym 80 odkrytych po raz pierwszy w Polsce, 2 gatunki okazały się
nowymi dla nauki. W jej wodach Ŝyje blisko 30 gatunków ryb, m.in. szczupaki, węgorze,
płoć, okoń, leszcz. Na okalających rzekę łąkach i polach w okresie od wiosny do jesieni
moŜna podziwiać liczne ptaki, zarówno lęgowe jak i te będące tylko na przelotach.
23
Świat roślinny doliny Grabi jest równie ciekawy, jednak nie tak dokładnie zbadany jak
zwierzęcy. Na uwagę zasługują takie rośliny jak: okręŜnica bagienna, włosienicznik błotny,
łączeń baldaszkowy, marek szerokolistny.
Liczne starorzecza, meandry, małe zbiorniki wodne oraz lasy łęgowe w dolinie rzecznej
nadają Grabi szczególny wygląd. Ponadto piaszczysty brzeg miejscami porośnięty lasem
sosnowym, rozległe łąki z róŜnogatunkową roślinnością równieŜ dodają jej uroku.
5.3. Powiat łaski – krótki rys historyczny.
W latach 1867 – 1870 nowo utworzony powiat łaski miał powierzchnię 1405 km². Wchodziło
w jego skład 5 miast: Łask, Pabianice, Lutomiersk, Szczerców i Widawa oraz 18 gmin
(w nawiasie siedziba gminy): Bałucz (Bałucz), Buczek (Buczek), Chociw (Chociw), Dąbrowa
Rusiecka (Rusiec), Dąbrowa Widawska (Widawa), Dłutów (Dłutów), Dzbanki (Szczerców),
Górka Pabianicka (Pabianice), Lutomiersk (Lutomiersk), Łask (Utrata), Pruszków
(Pruszków),
Widzew
(Widzew),
Wodzierady
(Wodzierady),
Wola
WęŜykowa
(Sędziejowice), Wymysłów (Dobroń), Wygiełzów (Wygiełzów), Zapolice (Zapolice), Zelów
(Zelów).
W 1870 r. utraciły prawa miejskie i zostały osadami miejskimi Lutomiersk, Widawa
i Szczerców. W okresie I wojny światowej, gdy obszar powiatu zajęły wojska okupacyjne,
zniesiono dotychczasowy podział administracyjny. Powiat łaski przestał istnieć. Został on
podzielony między sprzymierzone wojska: część północna naleŜała do powiatu łódzkiego pod
okupacją niemiecką, część południowa do powiatu piotrkowskiego pod okupacją austrowęgierską. Granica między zaborcami przebiegała na linii Dłutów - Ldzań - Buczek Marzenin - ujście Widawki.
W II Rzeczypospolitej powstało nowe województwo - łódzkie (1919 r.), powiat łaski znalazł
się w jego granicach. Powierzchnia ogólna powiatu od 1867 r. nie zmieniła się, jedynie
nastąpiły zmiany w obrębie gmin. Do Łasku włączono wieś Utratę (1931 r.), do Pabianic
część gminy Górka Pabianicka (1923 r.). Osadą miejską został Zelów. Przemianowano
równieŜ nazwy niektórych gmin: gmina Wola WęŜykowa została nazwana gminą
Sędziejowice, Wymysłów - gm. Dobroń, Dąbrowa Widawska - Widawą, Dzbanki Szczercowem. Ostatecznie w powiecie znajdowały się dwa miasta: Łask i Pabianice oraz 18
24
gmin: Bałucz, Buczek, Chociw, Dąbrowa Rusiecka (siedziba Rusiec), Dłutów, Dobroń, Górka
Pabianicka (siedziba Pabianice), Lutomiersk, Łask, Pruszków, Sędziejowice, Szczerców,
Widawa, Widzew, Wodzierady, Wygiełzów, Zapolice, Zelów. W latach 1927-28 pojawiła się
na mapie osada letniskowa "Miasto-Las Kolumna".
W okresie II wojny światowej okupant niemiecki wprowadził sobie wygodny podział
administracyjny. Ziemia Łaska naleŜała do Rzeszy w obrębie tzw. Kraju Warty, do 1941 r.
w okręgu rejencyjnym Kalisz, po tym roku w nowo utworzonym okręgu rejencyjnym
Litzmannstadt (Łódź). Rejencje dzieliły się na landratury (powiaty), a te na obwody. Łask
został siedzibą landratury. W jej obrębie znalazły się miasta: Łask, Pabianice i Bełchatów.
Mniejszymi jednostkami były: Bałucz, Bełchatów, Buczek, Bujny Szlacheckie, Chabielice,
Chociw, Dłutów, Dobroń, Grabica, Górka Pabianicka, Holendry Paprockie, Kleszczów,
Kluki, Lutomiersk, Łask, Łękawa, Pruszków, Rusiec, Sędziejowice, Suchcice, Szczerców,
Wadlew, Widawa, Widzew, Wodzierady, Wygiełzów, Zelów. Po wojnie miastem
wydzielonym zostały Pabianice. Granice i podział na gminy pozostały przedwojenne. Powiat
dzielił się na 18 gmin, a te po 1954 r. na gromady. Z powiatem sąsiadowały powiaty: łódzki,
sieradzki, piotrkowski, wieluński i radomszczański. Planowano powiększyć powierzchnię
łaskiego powiatu i włączyć okolice Chabielic i wsie połoŜone na południe i wschód od
Zelowa. Przez 86 lat, nie licząc podziału administracyjnego wprowadzonego przez
okupantów w wojnach światowych, obszar powiatu łaskiego nie ulegał zmianom.
Władze komunistyczne juŜ od 1950 r. "eksperymentowały", wprowadzając co rusz to nowe
jednostki podziału administracyjnego. "Wielka reforma" miała miejsce w 1954 r. Zniesiono
gminy na rzecz wielu małych gromad. Później okazało się, Ŝe gromady są za małe, więc
łączono je w większe (po 1956 r.). PowaŜnie zmieniła się wielkość powiatu: wyłączono
dawne gminy Lutomiersk i częściowo Widzew (weszły w skład powiatu łódzkiego) oraz
gminy Szczerców (weszła do powiatu bełchatowskiego) i Dąbrowa Rusiecka (do nowego
powiatu Pajęczno). Dołączono jedynie niewielki teren okolicznych wsi Kociszewa, połoŜony
na wschód od Zelowa. W 1954 r. Zelów otrzymał status osiedla, a w 1957 r. uzyskał prawa
miejskie. W 1959 r. status osiedla uzyskała równieŜ Kolumna. Ostatecznie powiat łaski liczył
1160 km² z dwoma miastami Łaskiem i Zelowem oraz osadą Kolumna i gromadami, które
siedziby miały w następujących miejscowościach: Bałucz, Buczek, Brodnia, Chociw, Dłutów,
Dobroń, Górka Pabianicka, Kociszew, Kwiatkowice, Marzenin, Ochle, Okup Wielki,
25
Osieczno, Paprotnia, Pawlikowice, PoŜdŜenice, Pruszków, Sędziejowice, Siedlce, Wadlew,
Widawa, Wiewiórczyn, Wodzierady, Wygiełzów, Zapolice.
W latach 1973 – 1999 w niewielkim stopniu zmieniła się powierzchnia powiatu. Wyłączono
niewielkie fragmenty z gromady Bałucz (okolice Przatówka), a włączono wsie z gromad
Sromutka i Bujny Szlacheckie (na południe od Zelowa). W 1973 r. wrócono do podziału
powiatów na gminy. Do Łasku włączono Kolumnę. AŜ do 1975 r., nim zniesiono powiaty,
powiat łaski liczył 1.152 km² i znajdowały się w nim miasta (Łask i Zelów) oraz 10 gmin
(Buczek, Dłutów, Dobroń, Łask, Pabianice, Sędziejowice, Widawa, Wodzierady, Zapolice,
Zelów).
W roku 1975, po utworzeniu nowych województw, obszar powiatu łaskiego włączono do
woj. sieradzkiego, piotrkowskiego i łódzkiego. W 1990 r. utworzono Urząd Rejonowy z
siedzibą w Łasku. Urząd ten obejmował swym zasięgiem gminy: Łask, Widawa,
Sędziejowice, Buczek, Wodzierady oraz Dobroń i Lutomiersk. Łask spełniał zatem rolę
ośrodka ponadgminnego.
Od 1999 r. Łask ponownie został siedzibą powiatu. Niestety nowy podział administracyjny
kraju nie uwzględnił opinii mieszkańców, powiązań historycznych, kulturowych oraz
osadniczo-przestrzennych łączących gminę Dobroń z Łaskiem wyłączając ją z powiatu
łaskiego. W rezultacie obszar powiatu został wydatnie okrojony do 618 km².
5.4. Powiat łaski – krótki rys kulturowy
W powiecie działają trzy Gminne Ośrodki Kultury oraz Łaski Dom Kultury w Łasku. Gminą,
która nie prowadzi GOK jest Gmina Wodzierady. W kaŜdej gminie działają: Gminna
Biblioteka Publiczna i ich filie.
Liczącym się w regionie ośrodkiem kultury jest Biblioteka Publiczna im. Jana Łaskiego
Młodszego w Łasku, która pełni zadania powiatowe dla 17 bibliotek publicznych
zlokalizowanych w powiecie łaskim. Poza udostępnianiem zbiorów w wypoŜyczalniach
i czytelniach, biblioteka prowadzi działalność wydawniczą, wystawienniczą oraz kursy
języków obcych, a takŜe przygotowuje wystawy zagadnieniowe i okolicznościowe w „Galerii
pod Korabiem”. Przy Bibliotece mieści się Muzeum Historii Łasku. Placówka ma charakter
regionalny i prowadzona jest przez bibliotekarzy. Eksponaty dotyczą w szczególności historii
oraz kultury ziemi łaskiej, pochodzą z darów mieszkańców miasta i okolicznych
26
miejscowości. W bibliotece ma siedzibę pręŜnie działające Towarzystwo Przyjaciół Ziemi
Łaskiej, które jest współorganizatorem wielu imprez w mieście i powiecie. Nauczyciele,
studenci i uczniowie mogą korzystać ze zbiorów Biblioteki Pedagogicznej w Łasku.
Niewielkie muzeum jest równieŜ przy kościele parafialnym w Widawie.
Łask będący stolicą powiatu od lat jest dla miasta i okolic ośrodkiem kulturalnym. Istnieją
tutaj duŜe moŜliwości działalności artystycznej, zarówno estradowej (taniec, śpiew, muzyka),
jak i prezentacji dorobku malarstwa, poezji, rzeźby. Łaski Dom Kultury prowadzi m.in.
formy teatralne. Jest organizatorem ogólnopolskich MłodzieŜowych Spotkań Tanecznych
im. Józefa Ryszarda Sarosieka. Przy pręŜnie działającym Gminnym Ośrodku Kultury
w Sędziejowicach
kulturę
ludową
propaguje
m.in.
zespół
folklorystyczny
„Sędziejowiczanie”. Łaski Dom Kultury oraz Klub Garnizonowy posiadają sceny, na których
odbywają się spektakle teatralne, koncerty i występy estradowe. Przy ŁDK-u funkcjonuje
Ognisko Muzyczne prowadzone przez Łaskie Towarzystwo Kulturalne, w którym corocznie
ponad 50 osób uczy się gry na instrumentach. Ponadto próby odbywa łaska orkiestra dęta,
uświetniająca święta państwowe, religijne i imprezy kulturalne. Orkiestry działają równieŜ
w Buczku, Kwiatkowicach, Widawie i Sędziejowicach.
Przy Klubie Garnizonowym w Łasku istnieje kino „Muza” oraz czynna jest biblioteka
z bogatymi zbiorami dotyczącymi wojskowości, z której korzysta głównie środowisko
wojskowe i ich rodziny.
Prezentacja amatorskiej twórczości artystycznej odbywa się m.in. corocznie na Jarmarku
Łaskim (czerwiec), Święcie Truskawki w Buczku, Dniach Widawy i wiejskich festynach
ludowych.
Działalność kulturalno - edukacyjna prowadzona jest takŜe przez pręŜnie działające na
obszarze powiatu łaskiego organizacje pozarządowe.
Wśród nich wyróŜnia się w szczególności:
1.
Łaskie Towarzystwo Kulturalne w Łasku
2.
Otwarta Pracownia Rozwijania Uzdolnień "Asymptota" w Łasku
3.
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze o/Łask
4.
Szkolne Stowarzyszenie Integracji Europejskiej
5.
Łaskie Bractwo Strzelców Kurkowych
6.
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łaskiej
7.
Stowarzyszenie "Las Kolumna"
27
8.
Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Polskiego Powiatu Łaskiego "Równe Szanse"
9.
Stowarzyszenie Inicjatywa Kulturalno-Artystyczna Regionu "IKAR" – w Widawie
Stowarzyszenia są między innymi organizatorami spotkań, wystaw artystycznych, a takŜe
zajmują się integrowaniem środowisk twórczych, wspieraniem inicjatyw oraz inspirowaniem
akcji społecznych i kulturalnych słuŜących rozwojowi miasta i regionu. Niektóre z nich
prowadzą
działalność
wydawniczą,
inne
z
kolei
zajmują
się
upowszechnianiem
i pielęgnowaniem miejscowych tradycji i zwyczajów (Towarzystwo Przyjaciół Ziemi
Łaskiej).
5.5. Powiat łaski - ocena atrakcyjności turystycznej
Od wielu lat okolice Łasku odwiedzają turyści, przede wszystkim mieszkańcy aglomeracji
łódzkiej. PołoŜenie w sąsiedztwie duŜych miast oraz walory przyrodnicze czynią z Ziemi
Łaskiej atrakcyjne miejsce wypoczynku. JuŜ w okresie międzywojennym zaistniała Kolumna
jako modne letnisko Łodzian i Pabianiczan (do dzisiaj zachowała się niewielka część tej
architektury). W latach 60-tych w Kolumnie powstały ośrodki wypoczynkowe, a nad Grabią
wypoczywały rzesze turystów.
Niektórzy korzystali z noclegów
w gospodarstwach
(szczególnie w gminie Sędziejowice), były to tzw. „wczasy pod gruszą”.
Od lat 70-tych zaczęło się rozwijać budownictwo letniskowe, które największe rozmiary
przybrało w następnej dekadzie. Przez wiele lat modna była Kolumna, zaś wsiami
letniskowymi zostały m.in.: Rokitnica (gm. Łask), Kwiatkowice Las (gm. Wodzierady),
Kozuby, Grabno, Grabia (gm. Sędziejowice). Obecnie najwięcej działek letniskowych
znajduje się w gm. Wodzierady (około 1500). Ciągle duŜym zainteresowaniem cieszą się
tereny wiejskie w gminach Sędziejowice i Buczek, gdzie zarówno prywatni właściciele
gruntów jak i urzędy gminne oferują ziemię pod zabudowę letniskową. Ogromną
popularnością wśród turystów cieszy się istniejąca od 1996 r. strusia ferma w Stanisławowie
(gm. Wodzierady). Zarówno dorosłe jak i młode ptaki, moŜna podziwiać na specjalnych
wybiegach. Przygotowano równieŜ miejsce na biwak, moŜna przejechać się na kucyku lub
bryczką.
Dla turystów pieszych i rowerowych oznakowane są szlaki turystyczne. Szlak Ŝółty „Młyny
nad Grabią” rozpoczyna się w Kolumnie i biegnie wzdłuŜ Grabi, przez Marzenin (młyn,
kościół parafialny z unikalnymi freskami), Brzeski (młyn), Kozuby (młyn) do Woli
28
WęŜykowej i Siedlec. W Łasku rozpoczyna się szlak zielony, który prowadzi przez miasto do
Ostrowa (dwór), następnie przez Talar (młyn w gm. Dobroń) do Pabianic. Kolumna jest
połoŜona na daleko bieŜnym szlaku „Okolic Łodzi”.
Specjalnie dla turystyki rowerowej przygotowano trasy, które w części przechodzą przez
teren powiatu: oznakowana czerwono Łódzka Magistrala Rowerowa oraz oznakowany
niebiesko Szlak Braci Czeskich.
Dla turystyki konnej przeznaczone są trasy Łódzkiego Szlaku Konnego. Nauka jazdy konnej
oraz przejaŜdŜki w terenie moŜliwe są w Borszewicach („Huclandia”), w Ośrodku Jazdy
Konnej – Gospodarstwo Hodowlane – Wacław Kowalski w Rokitnicy oraz w Gospodarstwie
Agroturystycznym „Chata Prababci” w Łasku.
Spływ kajakiem jest moŜliwy rzeką Grabią (od Marzenina do jej ujścia do Widawki), rzeką
Widawką (od Wawrzkowizny do jej ujścia do Warty) i rzeką Wartą.
Grabia oraz liczne stawy w jej sąsiedztwie przyciągają miłośników wędkarstwa, zaś grzybne
lasy - zbieraczy runa leśnego.
6.
Zagospodarowanie przestrzenne.
6.1. Infrastruktura techniczna.
6.1.1. Infrastruktura komunikacyjna.
Powiat łaski jest dobrze skomunikowany z województwem łódzkim. Na układ komunikacji
drogowej powiatu składają się:
Drogi krajowe
nr 14 relacji Łódź – Wrocław
nr 12 relacji Łask – Piotrków Trybunalski
Drogi wojewódzkie:
nr 473 relacji Łask - Koło
nr 483 relacji Łask - Częstochowa
nr 481 relacji Łask - Wieluń
29
Obszar powiatu przecina linia kolejowa z Warszawy przez Łódź do Kalisza i Wrocławia. Ma
ona waŜne znaczenie dla ruchu osobowego. Przez południową część powiatu prowadzi
magistrala kolejowa Śląsk – Porty, szczególnie waŜna w przewozach towarowych, zaś
w bezpośrednim sąsiedztwie (3 km od granicy powiatu) znajduje się duŜy węzeł kolejowy
Zduńska Wola-Karsznice.
Znajdujące się w powiecie łaskim lotnisko wojskowe (90% na terenie gminy Buczek) jest
rozbudowywane pod kątem przyjęcia i serwisowania samolotów F-16, a takŜe szkoleń dla
pilotów.
6.1.2. Infrastruktura komunalna.
Źródłami wytwarzania odpadów komunalnych w powiecie są gospodarstwa domowe, oraz
obiekty infrastruktury, takie jak: handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo i obiekty turystyczne.
Odbiór odpadów odbywa się na koszt ich posiadaczy, na podstawie indywidualnych umów
zawieranych przez wytwarzających odpady z firmą świadczącą tego typu usługi. W ciągu
roku produkowanych jest około 8400 ton zmieszanych odpadów komunalnych, w 100%
pochodzących z gospodarstw domowych. Są one w całości zdeponowane na składowiskach.
Powiat jest dobrze wyposaŜony w sieć wodociągową. Długość czynnej sieci rozdzielczej,
stanowiącej w 100% własność gminy to 655,2 km. Liczba ta wzrosła w stosunku do 2005
roku o 16,1 km. Infrastruktura obejmuje równieŜ podłączenia prowadzące do budynków
mieszkalnych i budynków zbiorowego zamieszkania. Ich ilość sięga juŜ prawie 11 086
podłączeń. Z sieci wodociągowej korzysta 40 256 osób, a wskaźnik gęstości sieci sięga 106
km na 100 km².
6.1.3. Infrastruktura energetyczna, ciepłownicza, gazownicza.
Układ energetyczny powiatu łaskiego oparty jest na sieci krajowej wysokiego napięcia 15kV.
Posiada on rezerwę moŜliwości dostarczenia energii odbiorcom. Obszar powiatu przecinają
linie elektroenergetyczne przesyłowe wysokich napięć. Sukcesywnie prowadzona jest
modernizacja oświetlenia oraz uzupełniane są punkty świetlne. Producentem energii
elektrycznej na potrzeby powiatu jest Zakład Energetyczny Łódź Teren S.A.
30
Powiat nie posiada jednolitego systemu cieplnego. System ogrzewania oparty jest na
indywidualnych paleniskach z uŜyciem paliw stałych.
Na terenie powiatu występuje sieć gazu przewodowego, jednakŜe jedynie 57 gospodarstw
domowych jest jego odbiorcą. Rozwój w/w sieci wydaje się konieczny, biorąc pod uwagę
cele rozwoju powiatu.
6.1.4. Infrastruktura Społeczeństwa Informacyjnego.
W Sewilli został przyjęty plan „eEurope 2005 Information Society for All”, który zobowiązał
kraje członkowskie Unii Europejskiej do rozwinięcia usług elektronicznych, wprowadzenia
elektronicznej opieki zdrowotnej, a takŜe zapewnienia powszechnego dostępu do Internetu.
W ślad za powyŜszym dokumentem, w maju 2005 roku na szczycie Rady Europy przyjęto
program „European Information Society 2010”, w ramach którego zauwaŜono, Ŝe
technologie informacyjne są motorem trwałego wzrostu i warunkiem budowy społeczeństwa
informacyjnego. Jednym z elementów społeczeństwa informacyjnego jest rozległa
infrastruktura telekomunikacyjna oraz szeroki i tani dostęp do Internetu.
Szybkość rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych determinuje konieczność
podejmowania coraz to nowych przedsięwzięć w zakresie szeroko rozumianej informatyzacji.
Rozwój społeczeństwa informacyjnego jest silnie uzaleŜniony od wprowadzenia zmian
i unowocześniania administracji publicznej, która świadczy usługi na rzecz mieszkańców
i przedsiębiorców. Dotychczas na obszarze powiatu podjęte zostały niewielkie inwestycje
polegające na wymianie infrastruktury sprzętowej oraz wdroŜeniu elektronicznego obiegu
dokumentów, wynikające w głównej mierze z bieŜących potrzeb. W dalszym jednak ciągu
zarówno
samorząd
jak
i
jednostki
oświatowe
korzystają
z
przestarzałego
i wyeksploatowanego sprzętu komputerowego, cechującego się brakiem moŜliwości
dostosowania do obecnych technologii i funkcjonalności.
Na obszarze powiatu łaskiego istnieje równieŜ ograniczony dostęp do Internetu dla
mieszkańców i przedsiębiorców, uniemoŜliwiający uzyskanie informacji np. o sposobie
załatwienia formalności w jednostkach administracji publicznej. Obecnie tylko nieliczna
grupa mieszkańców korzysta z dostępu do Internetu za pośrednictwem modemów lub stałych
łącz. Niewątpliwie, szerszy dostęp do wiedzy i informacji rozwiązałby problemy powiatu
w zakresie niskiego poziomu wykształcenia oraz bezrobocia. Mieszkańcy mogliby skorzystać
31
z usług typu e-learning i e-praca, a takŜe promować walory turystyczne powiatu, usługi
agroturystyczne i produkty regionalne.
W związku z istniejącymi problemami na terenie powiatu łaskiego, zostaną podjęte działania
koncentrujące się na rozwoju e-Administracji, przyjaznej dla mieszkańców i przedsiębiorców.
Zakup komputerów wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem, budowa Publicznego
Punktu Dostępu do Internetu w Starostwie Powiatowym w Łasku oraz rozbudowa portalu
internetowego, na bieŜąco uaktualnianego, mogą przyczynić się do racjonalizacji wydatków
budŜetowych oraz podniesienia jakości zarządzania jednostką.
Rozwój społeczeństwa informacyjnego na obszarze powiatu łaskiego wzmocni wizerunek
administracji jako otwartej i nowoczesnej, która podoła szybko zachodzącym zmianom
cywilizacyjnym oraz przyczyni się do podniesienia konkurencyjności i standardu Ŝycia
mieszkańców.
6.2. Nieruchomości
6.2.1. Własności terenów i nieruchomości.
Powiat łaski zajmuje obszar o powierzchni 61 823 ha, z czego większość, tzn. 95% gruntów
naleŜy do osób prywatnych. Skarb Państwa jest właścicielem około 3,7% powierzchni
ogólnej. Grunty gminy zajmują 0,7% powierzchni.
Struktura własności zasobów mieszkaniowych na obszarze powiatu łaskiego nie jest mocno
zróŜnicowana. Rozkłada się na 3 głównych właścicieli nieruchomości. Najwięcej, bo 13 761
mieszkań jest własnością osób fizycznych. Niewiele ponad 2 600 jest we władaniu spółdzielni
mieszkaniowych, natomiast jedynie 1 115 pozostaje we władaniu gmin.
6.2.2. Zasoby mieszkaniowe.
W zakresie gospodarki mieszkaniowej zadania własne powiatu obejmują równieŜ sprawy
budownictwa mieszkaniowego, ładu przestrzennego oraz gospodarki nieruchomościami.
Największymi problemami w wykonywaniu przez powiat tych zadań są: niedobór mieszkań
oraz ograniczone środki finansowe, które moŜna przeznaczyć na utrzymanie istniejących
zasobów w dobrym stanie technicznym.
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego w 2006 roku, wśród zasobów powiatu
było 18 048 mieszkań o łącznej powierzchni uŜytkowej 1 309 492 m². W stosunku do lat
32
poprzednich na terenie powiatu obserwujemy stały wzrost tej liczby średnio o 50 lokali
mieszkalnych. Istniejący standard lokali na terenie powiatu, oceniany z punktu widzenia
zainstalowanego wyposaŜenia technicznego jest bardzo zróŜnicowany, w miastach 95,4%
mieszkań jest wyposaŜonych w wodociąg, ale na terenie wsi juŜ tylko 9,6%, ustęp, łazienkę
i centralne ogrzewanie na terenie miasta posiada średnio 82% mieszkań, gdy tymczasem na
wsi tylko 58 %.
Przeciętna powierzchnia uŜytkowa jednego mieszkania wynosiła w 2006 r. 72,4 m², co na
jedną osobę stanowi 25,5 m².
6.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego
Rejestr zabytków obejmuje wiele skarbów bogatej przeszłości kulturowej powiatu.
Zabytki architektury sakralnej:
1. Kościół
pokolegiacki
p.w.
Niepokolanego
Poczęcia
Najświętszej
Maryi
Panny
i św. Michała Archanioła w Łasku. Wzniesiony w latach 1517-1523 w stylu późnego gotyku.
Fundatorem był Jan Łaski prymas Polski. W latach 1525-1819 świątynia nosiła godność
kolegiaty. Jest to budowla murowana, orientowana, trójnawowa o układzie halowym.
W zakrystii i skarbcu zachowały się gotyckie łuki. Kościół gruntownie przebudowano po
poŜarze w 1749 r., wówczas uzyskał barokową elewację oraz rokokowe wnętrze. Bogato
zdobiony jest ołtarz główny z obrazem św. Michała Archanioła zabijającego Szatana,
namalowany w 1760 r. przez Filipa Castaldiego. W bocznej kaplicy p.w. NMP znajduje się
najcenniejszy w kościele zabytek sztuki, alabastrowa płaskorzeźba przedstawiająca Madonnę
z Dzieciątkiem, którą wykonano we Florencji na początku XVI w. W 2005 r. dokonano
koronacji obrazu Matki BoŜej. Prymas Polski ukoronował Maryję i Dzieciątko złotymi
koronami, które trzy lata wcześniej poświęcił Ojciec Święty Jan Paweł II.
2. Kościół p.w. Świętego Ducha w Łasku. JuŜ w końcu XV w. istniał w tym miejscu
przytułek dla ubogich. W 1666 r. postawiono kościółek, który zachował się do dzisiaj. Jest to
świątynia trójnawowa z prostokątnym prezbiterium, orientowana na zachód, o konstrukcji
zrębowej z bali modrzewiowych, z dachem krytym gontem. Osobliwością zabytku jest
ozdobienie ołtarza, ambony i chrzcielnicy muszelkami. Kiedy w XIX w. zaczęli w okolicy
Łasku osiedlać się Niemcy wyznający protestantyzm, rozpoczęto w nim odprawiać
33
naboŜeństwa ewangelickie. Dziś parafia ewangelicko-augsburska ma swoją kaplicę, a kościół
po niedawnym remoncie pełni funkcję kościoła garnizonowego.
3. Kolejnym cennym zabytkiem architektury sakralnej jest kościół parafialny PodwyŜszenia
KrzyŜa Świętego w Widawie. Wojciech WęŜyk Widawski z Ŝoną Anną ufundowali w 1638 r.
kościół i klasztor dla bernardynów. Drewniana świątynia spłonęła w czasie wojny ze
Szwedami (1656 r.). Obecny kościół i klasztor zbudowano w latach 1678-1709. Jest
orientowany, jednonawowy, kryty dachem dwuspadowym z wieŜyczką na sygnaturkę. Styl
architektury oraz wnętrza ma barokowe. W kościele znajduje się spiŜowa, późnorenesansowa
chrzcielnica z 1600 r., zakupiona przez Walentego Widawczyka. Na szczycie fasady kruchty
umieszczono herb fundatorów WęŜyków Widawskich. Do świątyni od południa przylega
klasztor, dziś mieści się w nim plebania i małe muzeum parafialne. W muzeum zgromadzono
wiele eksponatów liturgicznych, dokumentów z dziejów miasta, pamiątek dotyczących
cechów rzemieślniczych oraz zbiory numizmatyczne.
4. W Widawie znajduje się równieŜ kościół farny p.w. św. Marcina z 1446 r. W 1802 r. poŜar
zniszczył świątynię, odbudowano ją w 1846 r. Kościół był parafialnym do 1895 r. Gruntowny
remont przeprowadzono w latach 1930-32.
5. Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja i Doroty w Kwiatkowicach (gm. Wodzierady)
postawiono w 1606 r. Bryła świątyni jest w stylu późnego renesansu, zaś wnętrze
i wyposaŜenie ma barokowe. Obok stoi zabytkowa murowana dzwonnica z początku XVII w.
6. Parafię w Buczku erygował abp Jarosław Bogoria Skotnictki w XV w., od tego czasu stoi
kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, gotycki, jednonawowy z węŜszym prostokątnym
prezbiterium. Główny ołtarz pochodzi z 1620 r., ołtarze boczne z początku XVIII w. Do nawy
przylegają kaplice, najciekawsza jest południowa - renesansowa sklepiona ośmioplanową
kopułą na Ŝagielkach, jej pola ozdobiono stiukową dekoracją.
7. Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Marzeninie
(gm. Sędziejowice). Parafia była erygowana przez abpa Jakuba II Świnkę w XIV w. Kościół
parafialny zaczęto wznosić juŜ w 1370 r., jego pierwotny romański styl został zatarty przez
liczne przebudowy i modernizacje w XV/XVI w. Wnętrze bogato ozdobiono bogatymi
freskami, które niedawno odkryto i częściowo zrekonstruowano. Ołtarz główny
wczesnobarokowy z połowy XVII w., ołtarze boczne rokokowe.
34
8. Kościół w Restarzewie Poduchownym stał juŜ w 1300 r., spłonął w 1560 r., kolejny
postawiony
po
poŜarze,
rozebrano
w
1913
r.
Obecną
neoromańską
świątynię
p.w. św. Andrzeja Apostoła postawiono w 1913 r. Wnętrze ozdobiono obrazami i rzeźbami
z poprzedniego kościoła, większość pochodzi z XVII-XIX w. Ołtarze: główny i boczny są
późnobarokowe z XVII w., kropielnica z XVI w. Przy kruchcie znajduje się wmurowana
renesansowa płyta nagrobna z 1576 r.
9. Zabytkowe są równieŜ kościoły parafialne p.w. św. Stanisława i Mikołaja w Borszewicach
(gm. Łask) neogotycki z okresu 1894-1902 i p.w. św. Jana Chrzciciela w Brzykowie
(gm. Widawa) z ok. 1860 r. oraz neogotycka kaplica cmentarna p.w. św. Rocha z 1893 r.
w Widawie.
W Łasku znajdują się zabytki architektury mieszczańskiej:
1. Eklektyczny magistrat z 1909 r. (obecnie apteka i przychodnia lekarska),
2. BóŜnica z początku XX w. (siedziba OSP),
3. Klasycystyczny budynek banku na pl. Piłsudskiego,
4. Kilka kamienic z XIX w. na Placu 11 Listopada.
Zabytki architektury ziemiańskiej oraz załoŜenia dworskie znajdują się w miejscowościach:
1. Brodnia Dolna (gm. Buczek): relikt zespołu dworsko - parkowo - folwarcznego z przełomu
XIX i XX w.;
2. Łopatki (gm. Łask): relikt renesansowego dworu obronnego z I pół. XVI w;
3. Pruszków (gm. Sędziejowice): park dworski o charakterze krajobrazowym z XIX w.;
4. Ostrów (gm. Łask): neobarokowy dwór z lat 1917-1918;
5. Sędziejowice: zespół dworsko-parkowy i neoklasycystyczny dwór z pocz. XIX w.;
6. Wodzierady: zespół dworsko-parkowy z drewnianym dworem z XVIII/XIX w;
7. Wola Bałucka (gm. Łask): neoklasycystyczny dwór z ok. 1810 r.;
8. Wola WęŜykowa (gm. Sędziejowice): ruiny dworu obronnego z XVI/XVIII w.
Zabytki architektury przemysłowej reprezentują dwa młyny wodne. Pierwszy połoŜony nad
Grabią znajduje się w Woli Marzeńskiej z końca XIX w., drugi – z 1917 r. - w Zborowie nad
Niecieczą..
Nie wpisano do rejestru zabytków młynów wodnych w Brzeskach, Kozubach, Woli
WęŜykowej i Woli Kleszczowej.
35
Zabytkowe są historyczne cmentarze parafialne w Łasku, Widawie, Kwiatkowicach,
Sędziejowicach (ciekawy jest tu pomnik z 1873 r. postawiony przez władze carskie Kozakom
poległym w powstaniu styczniowym).
Na wielu cmentarzach znajdują się liczne groby Ŝołnierzy oraz ofiar cywilnych z okresu
II wojny światowej (Łask, Widawa, Marzenin, Kwiatkowice). Na Podłaszczu zachowały się
resztki cmentarza Ŝydowskiego. Pamiątką krwawych walk w czasie I wojny światowej są
cmentarze wojenne w Ulejowie (gm. Łask), Wodzieradach i Zamościu (gm. Sędziejowice).
Opisane powyŜej obiekty dziedzictwa kulturowego znajdują się pod stałym nadzorem osób
i instytucji je uŜytkujących. Stan obiektów jest bardzo zróŜnicowany: od złego, bardzo
zdewastowanego, poprzez średni, ale wymagający wielu prac remontowych poprawiających
stan techniczny, uŜytkowanie i estetykę do stanu prawie dobrego, gdzie obiekty są ciągle
troskliwie remontowane i odnawiane.
Zły stan techniczny niektórych obiektów pogarsza się w szybkim tempie, gdyŜ obiekty te nie
są właściwie zabezpieczone przed wilgocią, złymi warunkami atmosferycznymi czy
wandalizmem. Brak działań wynika przede wszystkim z braku środków finansowych na
rewaloryzację czy konserwację oraz z niewystarczającej współpracy między jednostkami
publicznymi a sektorem prywatnym. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe zaniechanie działań
konserwatorskich moŜe doprowadzić do całkowitego zrujnowania obiektów.
6.4. Uwarunkowania ochrony środowiska
Na terenie powiatu łaskiego (prawie na całym terenie gminy Widawa i w części gminy
Sędziejowice) znajduje się Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki. Park ten
powołano uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Sieradzu dnia 14 września 1989 roku.
Obejmuje obszar o wyróŜniającym się krajobrazie, duŜych wartościach naturalnych
środowiska
przyrodniczego,
walorach
estetycznych,
historycznych
i
kulturowych.
Przedmiotem ochrony w Parku są doliny Warty i Widawki i ich dopływów oraz towarzyszący
tym obszarom świat roślinny i zwierzęcy.
Stosunkowo małe zmiany w środowisku
przyrodniczym związane z działalnością człowieka przyczyniły się do botanicznej
atrakcyjności tego terenu.
36
Dla zachowania najcenniejszych walorów przyrodniczych Parku utworzono na jego terenie
rezerwaty przyrodnicze. Na terenie powiatu łaskiego znajdują się cztery rezerwaty:
1. Rezerwat florystyczny "Winnica" o powierzchni 1,54 ha. Utworzony został w 1995 r.
Obejmuje kompleks torfowisk przejściowych i niskich oraz eutroficznych bagien
o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych w dolinie rzeki Grabi.
2. Rezerwat torfowiskowy "Korzeń" o powierzchni 34,93 ha. Utworzony w 1998 r. w celu
ochrony torfowiska.
3. Rezerwat leśny „Jodły Łaskie” powstał na obszarze 59,19 ha w celu ochrony niezwykle
zróŜnicowanego lasu mieszanego z duŜym udziałem jodły pospolitej oraz licznych
pomnikowych 200-letnich dębów, jodeł i sosen.
4. Rezerwat bagienny "Grabica" utworzony w 2000 roku dla zachowania śródleśnego
kompleksu torfowisk oraz bagien z licznymi gatunkami rzadkich i chronionych roślin.
Obejmuje obszar 8,36 ha.
W parku ochroną o randze uŜytku ekologicznego objętych jest kilkanaście obiektów. Są to
najczęściej oczka wodne bądź bagna oraz skarpa, rzeka i wzgórze, które wyróŜniają się
z otoczenia bogactwem gatunków je zasiedlających.
1. „Rzeka Grabia” - stwierdzono tu ok. 800 gatunków zwierząt, z czego 80 gatunków było
nowymi dla Polski, a 2 nowymi dla nauki.
2. „Dąbrowa II” - kompleks śródleśnych bagien na terasie zalewowej doliny Warty.
3. „Majaczewice” - pięknie połoŜona skarpa w miejscu, gdzie Warta płynąc wolnym nurtem
tworzy odnogi, łachy i wysepki.
4. „Góra Charlawa” - wierzchołkowa partia pagórka tzw. kemowego, czyli owalnego
w zarysie, o pow. 0,99 ha.
5. „Rembieszów II” - obejmuje podmokły teren w trakcie procesu naturalnej sukcesji.
6. „Kalinowa” - podmokłe nieuŜytki, pozostawione roślinności szuwarowej, torfowiskowej
i bagiennej.
7. „Jeziorko” - zbiorowiska roślinności wodno - błotnej z gatunkami roślin i zwierząt
chronionych.
8. „Zamość” i „Ochle” - obejmują zespół roślinności torfowiskowej i błotnej.
9. "Rembieszów", "Niechmirów", "Szynkielów I" i "Szynkielów II" obejmują kompleks
bagien śródleśnych.
37
7.
Sfera społeczna
7.1. Sytuacja demograficzna i społeczna
Na obszarze 618 km2, mieszka 50 958 osób, w tym 24 835 męŜczyzn i 26 123 kobiet (wg
stanu na czerwiec 2006 r.).
Wykres 1 Liczba mieszkańców powiatu łaskiego - 30 VI 2006 r.
kobiety;
26 123
męŜczyźni;
24 835
W minionych latach na terenie powiatu zanotowano spadek liczby ludności
spowodowany migracjami na terenie województwa łódzkiego.
Wykres 2 Migracje mieszkańców powiatu łaskiego w latach 2000 - 2006
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2000
2001
2002
2003
zameldowania
38
2004
wymeldowania
2005
2006
Gęstość zaludnienia na 1 km2 wynosi 82 osoby. ZauwaŜalny i niepokojący jest wskaźnik
przyrostu naturalnego (na 1000 osób), który na koniec 2006 roku był ujemny i wyniósł -2,2.
Według badań GUS udział osób w wieku produkcyjnym w populacji powiatu w czerwcu
2006 r. wynosił 63%, w wieku przedprodukcyjnym 20,1% natomiast w wieku
poprodukcyjnym 16,9% - oznacza to dwuprocentowy spadek względem danych z roku 2002.
Wykres 3 Struktura populacji powiatu łaskiego - GRUPY WIEKOWE
9000
8000
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
0-19
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
ludność wg grup wiekowych
Według danych ze Spisu Powszechnego w 2002 r., poziom wykształcenia w powiecie łaskim
odbiegał od przeciętnego poziomu w województwie łódzkim. Zdecydowana większość osób
legitymowała się wykształceniem podstawowym ukończonym (15 591 os.) oraz średnim
(10 651 os.). Jedynie niewielki odsetek ludności legitymował się wykształceniem wyŜszym,
zauwaŜyć naleŜy jednak, Ŝe zdecydowana większość mieszańców powiatu z wyŜszym
wykształceniem to kobiety.
39
7.2. Warunki i jakość Ŝycia mieszkańców
7.2.1. Warunki Ŝycia mieszkańców
Warunki Ŝycia mieszkańców powiatu łaskiego, są zróŜnicowane w zaleŜności od miejsca
zamieszkania, miejsca i rodzaju zatrudnienia.
Ogólnie w ostatnich latach zmniejszyły się dochody mieszkańców głównie ze względu na
upadek kilku przedsiębiorstw i znaczne zmniejszenie zatrudnienia u pozostałych
pracodawców. Pogorszyły się równieŜ moŜliwości dochodów z rolnictwa – brak
przedsiębiorstw zajmujących się przetwórstwem.
Jakość Ŝycia jest zdecydowanie niŜsza na wsiach – brak infrastruktury technicznej, słaba
jakość dróg.
7.2.2. Bezpieczeństwo publiczne
DuŜy wpływ na poziom i warunki Ŝycia mieszkańców wywiera stan bezpieczeństwa
publicznego. Istotne znaczenie dla stanu bezpieczeństwa na terenie powiatu łaskiego miało
utworzenie po reformie administracyjnej Komendy Powiatowej Policji w Łasku w 2002 r.
Przestępczość na terenie powiatu charakterystyczna jest dla miejscowości znajdujących się
w pobliŜu duŜych aglomeracji takich jak Łódź. TakŜe struktura wypadków drogowych
wpisuje się w ogólną strukturę zjawisk tego typu w gminach wiejskich połoŜonych
w okolicach metropolii. Większość zaistniałych zdarzeń drogowych to raczej kolizje niŜ
wypadki. Główną przyczyną zdarzeń drogowych zaistniałych na terenie powiatu jest wzrost
natęŜenia ruchu pojazdów - zwłaszcza TIR-ów korzystających z dróg o dotychczas
mniejszym natęŜeniu ruchu. Niewątpliwym zagroŜeniem dla bezpieczeństwa ruchu
drogowego stanowi brak nawierzchni asfaltowej na duŜej ilości dróg, brak oświetlenia,
a takŜe chodników dla pieszych. Wskazana jest równieŜ szersza niŜ dotąd profilaktyka.
Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi prowadzi badania ruchu drogowego na terenie
województwa z podziałem na powiaty. Z badań tych wynika, Ŝe na przestrzeni ostatnich kilku
lat wzrosła ilość zdarzeń drogowych, w wyniku których obraŜenia bądź śmierć ponosi
corocznie co raz więcej osób.
Sytuację na drogach powiatu łaskiego opisują poniŜsze dane.
40
Zdarzenia drogowe
Wyszczególnienie Wypadki
drogowe
59
2004
2005
88
Ofiary
Ranni
śmiertelne
2
71
Kolizje
13
492
112
490
Dane: Badanie ruchu drogowego – Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi
www.lodzka.policja.gov.pl
Nietrzeźwi kierowcy
Ilość zdarzeń
Wyszczególnienie spowodowanych
przez nietrzeźwych
kierowców
7
2003
Ilość prewencyjnie
ujawnionych
„nietrzeźwych”
kierowców
315
2004
18
373
2005
17
312
Niebezpieczne miejsca w powiecie łaskim (dane z 2005 r.)
NAJBARDZIEJ NIEBEZPIECZNE
WYPADKI ZABICI
RANNI
MIEJSCA, ODCINKI DRÓG
19
3
20
Łask,
śeromskiego- Objazdowa
11
0
14
Łask,
Kolumna
12
2
26
Sędziejowice,
Wola WęŜykowa
KOLIZJE
96
53
45
Wg danych udostępnionych przez Komendę Powiatową Państwowej StraŜy PoŜarnej w Łasku
wzrasta ilość zdarzeń z udziałem jednostek straŜy poŜarnej na terenie powiatu łaskiego.
Szczegółowe informacje w tym zakresie przedstawia poniŜsza tabela.
41
Statystyki Komendy Powiatowej Państwowej StraŜy PoŜarnej w Łasku
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Ogółem
343
431
408
670
659
621
692
729
826
PoŜary
195
195
135
306
444
238
359
279
182
Miejscowe zagroŜenia
132
218
264
346
357
357
302
421
619
Alarmy fałszywe
16
18
9
18
25
26
31
29
25
7.3. Oświata i edukacja
Wydatki na oświatę i wychowanie stanowią istotną pozycję w strukturze budŜetu powiatu.
Wykres 5 Struktura wydatków w powiecie łaskim w 2006 r.
Wydatki na rolnictwo i łowiectwo
Wydatki na transport i łączność
13%
2%
Wydatki na gospodarkę komunalną i
ochronę środowiska
12%
2%
Wydatki na gospodarkę mieszkaniową
9%
Wydatki na oświatę i wychowanie
1%
Wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa
narodowego
22%
Wydatki na ochronę zdrowia
Wydatki na pomoc społeczną i pozostałe
zadania w zakresie polityki społecznej
1%
3%
35%
Wydatki na kulturę fizyczną i sport
Wydatki na administrację publiczną
Na terenie powiatu działają 23 szkoły podstawowe podporządkowane samorządowi
gminnemu dysponujące 226 pomieszczeniami szkolnymi. Według danych za rok 2006 łącznie
uczęszczało do nich 3448 uczniów, z czego 1723 stanowili chłopcy a 1725 dziewczynki.
W szkołach podstawowych do dyspozycji dzieci pozostawały 432 komputery.
Na terenie powiatu działa 8 gimnazjów, do których w 2006 r. uczęszczało 2143 osób, z czego
1038 stanowiły dziewczynki, a 1105 chłopcy. W gimnazjach funkcjonuje 7 sal
komputerowych z 85 komputerami. Dość niskie obłoŜenie oddziałów w szkołach pozwala na
42
zindywidualizowanie
procesu
dydaktycznego.
Na
terenie
powiatu
75%
placówek
edukacyjnych posiada dostęp do Internetu. W 2006 r. na jeden komputer przypadało około
15 uczniów szkoły podstawowej i 14 uczniów gimnazjum.
Na terenie powiatu działają szkoły ponadgimnazjalne podległe samorządom gminnym:
Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Widawie i Liceum Ogólnokształcące w Kolumnie oraz
4 Zespoły Szkół: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Łasku, Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Jana Łaskiego w Łasku, Zespół Szkół Ogrodniczych
w Ostrowie, Zespół Szkół Rolniczych im. Wł. Grabskiego w Sędziejowicach i I Liceum
Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łasku, a takŜe Specjalny Ośrodek SzkolnoWychowawczy w Łasku, które są podporządkowane samorządowi powiatowemu.
W zespołach szkół funkcjonują róŜnego typu szkoły: technika, licea, zasadnicze szkoły
zawodowe oraz licea uzupełniające i technika uzupełniające na podbudowie zasadniczej
szkoły zawodowej oraz szkoły policealne. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
w Łasku funkcjonuje m.in. zasadnicza szkoła zawodowa specjalna dla uczniów
upośledzonych w stopniu lekkim i szkoła przysposabiająca do pracy dla uczniów
z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów
z niepełnosprawnością sprzęŜoną.
Na terenie powiatu funkcjonuje równieŜ Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Łasku
z siedzibą w Sędziejowicach, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Łasku oraz Placówka
Opiekuńczo-Wychowawcza w Łasku. Placówki te są podporządkowane samorządowi
powiatowemu.
W zakresie szkolnictwa wyŜszego młodzieŜ ma dostęp do szkół i uczelni zlokalizowanych na
terenie aglomeracji łódzkiej. Szkoły obok funkcji edukacyjnej pełnią równieŜ niewątpliwie
funkcje ośrodków kulturotwórczych, integracyjnych dla mieszkańców. W ramach działalności
szkół organizowane jest takŜe doŜywianie dzieci.
7.4. Opieka zdrowotna.
System opieki zdrowotnej na obszarze powiatu łaskiego jest wystarczająco rozwinięty.
Dotyczy to zarówno opieki podstawowej jak i specjalistycznej. Opiekę zdrowotną na terenie
powiatu łaskiego prowadzą zarówno przychodnie, ośrodki zdrowia jak i poradnie. Centrum
opieki zdrowotnej stanowi Szpital Powiatowy, obejmujący swoim zakresem obwód
profilaktyczno-leczniczy oraz
opiekę
ambulatoryjną specjalistyczną w określonych
43
specjalnościach. W skład obwodu SP ZOZ w Łasku wchodzą gminy: Łask, Buczek,
Sędziejowice,
Widawa,
Wodzierady
oraz
gminy
powiatu
pabianickiego:
Dobroń
i Lutomiersk.
Na terenie Powiatu funkcjonuje:
1. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łasku, którego organem
załoŜycielskim jest Rada Powiatu w Łasku. Głównym celem zakładu jest podejmowanie
działań na rzecz ochrony oraz poprawy stanu zdrowia ludności, poprzez organizowanie
i prowadzenie
działalności
leczniczej
i
profilaktycznej.
Zadaniem
„zakładu”
jest
organizowanie i udzielanie świadczeń zdrowotnych słuŜących zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu
leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania osobom, których
stan zdrowia tego wymaga, w szczególności związane z:
•
badaniem i poradą lekarską,
•
leczeniem,
•
badaniem i terapią psychologiczną,
•
rehabilitacją leczniczą,
•
opieką nad kobietą cięŜarną i jej płodem, porodem, połogiem i nad noworodkiem,
•
opieką nad zdrowym dzieckiem,
•
badaniem diagnostycznym, w tym z analityką medyczną,
•
pielęgnacją chorych,
•
pielęgnacją niepełnosprawnych i opieką nad nimi,
•
opieką paliatywno-hospicyjną,
•
orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia,
•
zapobieganiem powstawaniu urazów i chorób poprzez działania profilaktyczne oraz
szczepienia ochronne,
•
zaopatrzeniem w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.
W SP ZOZ działają następujące jednostki organizacyjne:
1.
Szpital ogólny, w skład którego wchodzą oddziały szpitalne: internistyczny, ogólny,
kardiologiczny, opieki długoterminowej, neurologiczny, intensywnej terapii medycznej
i anestezjologii, rehabilitacyjny, pediatryczno-obserwacyjny, neonatologii i patologii
noworodka, połoŜniczo-ginekologiczny, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, chirurgii
44
szczękowo-twarzowej, izba przyjęć, blok operacyjny, apteka szpitalna, centralna
sterylizacja.
2.
Gminny Ośrodek Zdrowia w Lutomiersku,
3.
Międzyzakładowy Ośrodek Medycyny Pracy,
4.
Przychodnia Specjalistyczna,
5.
Ośrodek Medycyny Paliatywnej,
6.
Dział Rehabilitacji Leczniczej,
7.
Dział Diagnostyki,
8.
Dział Pomocy Doraźnej,
9.
Dział Organizacji, Nadzoru Świadczeń i Rejestru Usług Medycznych,
10. Dział Ŝywienia,
11. Dział słuŜb pracowniczych,
12. Dział ekonomiczno-finansowy,
13. Dział eksploatacyjno-techniczny,
14. Sekcja informatyczna.
15. Stanowiska pracy.
Nocna i świąteczna, ambulatoryjna i wyjazdowa pomoc lekarska oraz pielęgniarska,
zabezpieczana jest przez SP ZOZ w Łasku dla populacji wszystkich placówek Podstawowej
Opieki Zdrowotnej na terenie całego Powiatu oraz Gminnego Ośrodka Zdrowia
w Lutomiersku i 75% populacji Gminnego Ośrodka Zdrowia w Dobroniu.
2. Gminny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łasku zwany dalej „Zespołem”
prowadzony jest w formie Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej,
którego koszty działalności i zobowiązań pokrywane są z posiadanych środków
i uzyskiwanych przychodów. Zgodnie ze Statutem Gminnego Publicznego Zespołu
Opieki Zdrowotnej w Łasku, stanowiący załącznik nr 1 do Uchwały nr XXI/312/04 Rady
Miejskiej w Łasku z dnia 30 grudnia 2004 r., organem załoŜycielskim Gminnego
Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Łasku jest Gmina Łask. Obszar działania
„Zespołu” zwany dalej „obwodem”, stanowi w szczególności teren administracyjny
gminy Łask. Gminny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łasku, w skład którego
wchodzą Ośrodki Zdrowia w Łasku – Kolumnie oraz w Bałuczu zapewnia opiekę
zdrowotną mieszkańcom gminy Łask.
45
3. Samodzielny Publiczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Buczku (uchwała
Rady Powiatu oraz porozumienie pomiędzy Powiatem i Gminą, na wniosek gminy –
przekazanie kompetencji organu załoŜycielskiego) świadczący opiekę zdrowotną dla
mieszkańców gminy Buczek;
4. Samodzielny Publiczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Widawie (uchwała
Rady Powiatu oraz porozumienie pomiędzy Powiatem i Gminą, na wniosek gminy –
przekazanie kompetencji organu załoŜycielskiego), który świadczy opiekę zdrowotną dla
mieszkańców gminy Widawa;
5. Samodzielny Publiczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Wodzieradach
(uchwała Rady Powiatu oraz porozumienie pomiędzy Powiatem i Gminą, na wniosek
gminy – przekazanie kompetencji organu załoŜycielskiego), zapewniający opiekę
zdrowotną mieszkańcom gminy Wodzierady;
6. Samodzielny Publiczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Sędziejowicach
uchwała Rady Powiatu oraz porozumienie pomiędzy Powiatem i Gminą, na wniosek
gminy – przekazanie kompetencji organu załoŜycielskiego) zabezpieczający zakres
świadczeń dla ludności z terenu gminy Sędziejowice poprzez Gminny Ośrodek Zdrowia
w Sędziejowicach i Wiejski Ośrodek Zdrowia w Marzeninie,
Większość budynków opieki zdrowotnej wymaga remontu. Nieodzowny jest równieŜ zakup
nowoczesnego sprzętu medycznego dla poszczególnych jednostek zdrowia działających na
terenie powiatu. Zakup w szczególności takiego sprzętu jak: kardiomonitory, myjnie
automatyczne, pulsoksymetry, bronchofiberoskop, aparat do znieczulenia, łóŜka OIOM
i połoŜnicze, defibrylator, stół operacyjny, czy tympanometr, umoŜliwi świadczenie większej
ilości usług, ułatwi pacjentom dostęp do opieki zdrowotnej i zwiększy skuteczność leczenia.
Budynki, w których znajdują się SP ZOZ są przekazane w nieodpłatne uŜytkowanie gminom
i to one powinny zadbać o wszelkie prace remontowe dotyczące powierzonych im placówek.
Powiat łaski współfinansuje prace remontowe, oraz inne działania związane m.in. z zakupem
sprzętu dla Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Łasku.
Na terenie powiatu, w którym na aptekę ogólnodostępną przypada 2427 osób, funkcjonuje
21 aptek, w tym jedna całodobowa, obsługiwanych przez 31 magistrów farmacji oraz
3 punkty apteczne.
46
7.5. Pomoc społeczna.
Wykorzystując własne uprawnienia na mocy ustawy o pomocy społecznej Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej umoŜliwia osobom i rodzinom przezwycięŜanie trudnych sytuacji
Ŝyciowych, których nie są one w stanie pokonać. GOPS ustawowo udziela pomocy osobom
i rodzinom, w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia,
niepełnosprawności, długotrwałej lub cięŜkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby
ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych
lub wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu do Ŝycia młodzieŜy opuszczającej
placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w integracji osób, które otrzymały status
uchodźcy, trudności w przystosowaniu do Ŝycia po zwolnieniu z zakładu karnego,
alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski Ŝywiołowej
lub ekologicznej. W związku z brakiem środków finansowych GOPS swą uwagę koncentruje
przede wszystkim na udzielaniu zasiłków i udzielaniu pomocy w naturze, udzielaniu zasiłków
rodzinnych i pielęgnacyjnych, składkach na ubezpieczenia zdrowotne, doŜywianiu dzieci oraz
wyprawkach dla pierwszoklasistów. Pracownicy GOPS udzielają takŜe porad z zakresu prawa
pracy.
Szacuje się, Ŝe z pomocy Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łasku korzysta
około 15% mieszkańców gminy Łask.
Pozostałe ośrodki pomocy społecznej to:
-
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Buczku,
-
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sędziejowicach,
-
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Widawie,
-
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wodzieradach.
Na terenie powiatu funkcjonują takŜe:
-
Dom Pomocy Społecznej Fundacji Brata Alberta w Chorzeszowie,
-
Środowiskowy Dom Samopomocy w Łasku,
-
Środowiskowy Dom Samopomocy w Dąbrowie Widawskiej,
-
Środowiskowy Dom Samopomocy w Sędziejowicach.
47
7.6. Współpraca z organizacjami pozarządowymi.
Jednym z podstawowych priorytetów powiatu łaskiego jest jak najlepsze zaspakajanie
zbiorowych potrzeb jego mieszkańców. Prowadzenie aktywnej polityki w zakresie
współpracy z organizacjami pozarządowymi i liderami środowisk lokalnych jest jednym
z elementów efektywnego kierowania powiatem. Jednostka prowadzi szeroko zakrojoną
politykę społeczną, a program współpracy z organizacjami pozarządowymi jest przejawem
głębokiego przekonania o korzyściach płynących z tego rodzaju współpracy. Podstawowymi
korzyściami takiej współpracy są między innymi:
a) umacnianie w społecznej świadomości poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje
otoczenie,
b) budowanie społeczeństwa obywatelskiego poprzez aktywizację społeczności lokalnych,
c) wprowadzanie nowatorskich i bardziej efektywnych działań dzięki dobremu rozpoznaniu
występujących potrzeb.
Powiat, jak dotąd, owocnie współpracuje z organizacjami pozarządowymi. Przykładem
doskonale rozwijającej się współpracy moŜe być między innymi współdziałanie
z jednostkami Ochotniczej StraŜy PoŜarnej i stowarzyszeniami w zakresie kultury. Urząd
wspiera równieŜ działalność Stowarzyszenia Brata Alberta w zakresie pomocy finansowej
i Ŝywnościowej dla najuboŜszych.
RównieŜ w obszarze sportu i rekreacji powiat czynnie wspiera działalność organizacji
sportowych.
Starostwo Powiatowe, na podstawie kalendarza imprez i uroczystości oraz wniosków
corocznie składanych przez organizacje do Powiatu, a takŜe na podstawie dotychczasowego
przebiegu współpracy Powiatu z organizacjami uznaje, Ŝe do zagadnień priorytetowych,
w najbliŜszych latach, tj. 2007 – 2013 naleŜą:
a) przedsięwzięcia z zakresu sportu:
-
szkolenie dzieci, młodzieŜy i udział w zawodach sportowych, organizacja imprez
sportowo-rekreacyjnych oraz turystycznych o charakterze masowym dla mieszkańców
powiatu,
-
prowadzenie sekcji i szkoleń sportowych oraz stwarzanie warunków do rozwoju
róŜnych dyscyplin sportu,
-
prowadzenie zajęć sportowych z dziećmi, młodzieŜą oraz dorosłymi mieszkańcami
powiatu w ramach stałych zespołów ćwiczebnych,
-
propagowanie sportu poprzez czynny i bierny udział mieszkańców,
48
b) wspieranie inicjatyw związanych z ekologią i ochroną środowiska,
c) wspieranie działalności rehabilitacyjnej i terapeutycznej osób niepełnosprawnych,
d) wspieranie działań organizacji charytatywnych niosących róŜne formy pomocy,
e) rozwijanie kultury poprzez:
-
edukację kulturalną i wychowanie przez sztukę,
-
współudział w organizacji imprez okolicznościowych związanych ze świętami
narodowymi oraz promocją powiatu,
-
publikowanie w lokalnej gazecie artykułów promujących działalność kulturalną,
-
audycje umuzykalniające i koncerty muzyczne,
-
tworzenie warunków dla prowadzenia orkiestr, chórów oraz innych zespołów
muzycznych,
-
wspieranie inicjatyw mieszkańców, słuŜących integracji społecznej.
f) wspieranie działalności zmierzającej do zapewnienia mieszkańcom powiatu aktywnych
form spędzania wolnego czasu.
Powiat czynnie wspiera działalność klubów i stowarzyszeń. KaŜdego roku Zarząd Powiatu
w Łasku ogłasza otwarty konkurs ofert na realizację zadań w sferze kultury fizycznej i sportu,
kierowanych do mieszkańców powiatu łaskiego.
Na terenie powiatu łaskiego działają 33 Uczniowskie Kluby Sportowe.
Podział terytorialny ze względu na siedzibę UKS prezentuje się następująco:
- 19 klubów w gminie Łask,
- 7 klubów w gminie Widawa,
- 5 klubów w gminie Sędziejowice,
- 1 klub w gminie Buczek,
- 1 klub w gminie Wodzierady.
W pięciu klubach dyscypliną wiodącą jest piłka noŜna, w dwóch klubach - karate, tenis
stołowy i piłka siatkowa, w jednym – pływanie, w pozostałych klubach trenuje się róŜne
dyscypliny sportowe.
Na terenie powiatu zarejestrowanych jest ponad 80 stowarzyszeń, wśród których moŜna
wyróŜnić 42 jednostki Ochotniczej StraŜy PoŜarnej, w tym:
- 6 w gminie Wodzierady
- 8 w gminie Buczek,
49
- 8 w gminie Widawa,
- 9 w gminie Łask,
-11 w gminie Sędziejowice.
Wśród 45 zarejestrowanych pozostałych stowarzyszeń jest m.in. 7 stowarzyszeń
prowadzących
działalność
sportową,
6
stowarzyszeń
o
profilu
ekologicznym,
środowiskowym czy turystycznym, 4 stowarzyszenia szkolne czy oświatowe, 6 stowarzyszeń
kulturalnych.
Podział terytorialny ze względu na siedzibę stowarzyszeń prezentuje się następująco:
- 30 stowarzyszeń w gminie Łask,
- po 4 stowarzyszenia w gminach: Buczek, Sędziejowice, Widawa,
- 3 stowarzyszenia w gminie Wodzierady.
Organizacjami pozarządowymi funkcjonującymi na terenie powiatu są w szczególności:
-
Komenda Hufca Związku Harcerstwa Polskiego,
-
Polski Czerwony KrzyŜ Zarząd Rejonowy,
-
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarząd Powiatowy,
-
Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Zarząd Oddziału Rejonowego w Łasku.
Na terenie powiatu działalność prowadzą 4 organizacje poŜytku publicznego:
- Stowarzyszenie Abstynentów Klubu Merkury w Łasku,
- Stowarzyszenie „Akcja dla Kolarstwa” w Łasku,
- Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Gminy Sędziejowice,
- Stowarzyszenie Społeczno - Kulturalne Sołtysów Gminy Widawa.
7.7. Rynek pracy
7.7.1. Stan i struktura bezrobocia
Sytuacja na rynku pracy oraz długotrwałe bezrobocie są jednymi z najwaŜniejszych
problemów społeczno–gospodarczych powiatu. Według badań Wojewódzkiego Urzędu Pracy
w Łodzi w grudniu 2006 r. w powiecie łaskim było 3028 osób bezrobotnych. Rozdział
pomiędzy bezrobotnymi kobietami a męŜczyznami na terenie powiatu jest prawie identyczny
50
stanowiąc 50,23% populacji bezrobotnych w grupie męŜczyzn i 49,77% populacji
bezrobotnych wśród kobiet. Na terenie powiatu 91% bezrobotnych stanowią osoby
w przedziale wiekowym 18-44 lat. Stopa bezrobocia w skali powiatu wynosi 14,8%
populacji, a jedynie 358 osób posiada prawo do zasiłku. Na przestrzeni ostatnich lat w całym
województwie łódzkim, w tym równieŜ na terenie powiatu łaskiego, odnotowano
systematyczny spadek odsetka osób długotrwale bezrobotnych (tj. pozostających bez pracy
przez okres dłuŜszy niŜ 24 miesiące). Zgodnie z danymi Wojewódzkiego Urzędu Pracy za rok
2006 ponad 33% bezrobotnych powiatu łaskiego to osoby zarejestrowane w Urzędzie Pracy
dłuŜej niŜ 24 miesiące, co oznacza dwudziestoprocentowy spadek względem sytuacji
w 2003 r. Niewątpliwe znaczenie dla stanu bezrobocia w powiecie łaskim ma struktura
wykształcenia jej mieszkańców. Zgodnie z danymi GUS wśród bezrobotnych najliczniejszą
grupę stanowią osoby posiadające wykształcenie gimnazjalne i niŜsze (980 osób) i zawodowe
zasadnicze (949 osób). Najmniej liczną grupą osób bezrobotnych stanowią osoby posiadające
wykształcenie wyŜsze (zarejestrowanych 196 osób).
7.7.2. Zatrudnienie w powiecie
Wg badań prowadzonych przez GUS w 2006 r. zatrudnionych w powiecie łaskim było 13 391
osób. Strukturę zatrudnienia w powiecie przedstawia poniŜsza tabela.
STRUKTURA ZATRUDNIENIA W POWIECIE ŁASKIM
Stan w dniu 31 XII 2006 r.
Ogółem
Pracujący w
gospodarce
narodowej
w tym
Sektor
przemysłowy
4124
Sektor usługowy
Usługi
Usługi
rynkowe nierynkowe
1366
2522
Ogółem
13391
Sektor
rolniczy
5379
MęŜczyźni
6542
3064
2230
687
561
Kobiety
6849
2315
1894
679
1961
Dane: Bank Danych Regionalnych 2006 r.
www.stat.gov.pl
51
8.
Sfera ekonomiczna
8.1. Gospodarka.
8.1.1. Struktura podmiotów gospodarczych.
W 2006 roku na terenie powiatu zarejestrowanych w rejestrze REGON podmiotów
gospodarczych było 4 122, w tym ogromna większość, bo 3 979 to podmioty prywatne.
Od roku 2002 daje się zaobserwować wzrost koniunktury dla podmiotów sektora prywatnego,
co obrazuje wzrost liczby przedsiębiorstw. Stały przyrost widoczny jest w sektorze spółek
handlowych.
Wykres 4. Zmiana struktury podmiotów gospodarczych w latach 2002 - 2006
4 500
4 000
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
podmioty gospodarki narodowej w sektorze publicznym ogółem
podmioty gospodarki narodowej w sektorze prywatnym ogółem
Wg danych GUS najwięcej podmiotów gospodarczych zarejestrowano w sekcji G PKD,
obejmującej handel oraz naprawę pojazdów oraz innych artykułów – ponad 34%. W dalszej
kolejności obserwuje się skupienie podmiotów w obszarze przetwórstwa i przemysłu oraz
budownictwa.
52
PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ ZAREJESTROWANE
W REJESTRZE REGON WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI W 2006 R.
Stan w dniu 31 XII 2006r.
W tym
Wyszczególnienie
Ogółem
Rolnictwo
łowiectwo
i
leśnictwo
Przemysł
Budownictwo
Handel i
naprawy
Hotele i
restauracje
Transport,
gospodarka
magazynowa
i łączność
Pośrednictwo
finansowe
Obsługa
nieruchomości
i firm
Powiat Łaski
4122
183
637
425
1425
139
214
125
379
Gm. Łask
Gm. Buczek
Gm.Sędziejowice
Gm.Widawa
Gm.Wodzierady
2765
312
325
482
238
80
28
19
26
30
413
48
37
90
49
271
33
45
41
35
961
90
111
192
71
95
13
12
15
4
140
20
20
23
11
100
3
8
9
5
310
21
15
25
8
www.stat.gov.pl
OSOBY FIZYCZNE PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ WEDŁUG
WYBRANYCH SEKCJI W 2006 R.
Stan w dniu 31 XII 2006 r.
W tym
Wyszczególnienie
Ogółem
Przetwórstwo
przemysłowe
Budownictwo
Handel i
naprawy
Hotele i
restauracje
Transport,
gospodarka
magazynowa
i łączność
Pośrednictwo
finansowe
Obsługa
nieruchomości
Powiat łaski
3444
508
402
1309
129
192
116
326
Gm. Łask
Gm. Buczek
Gm. Sędziejowice
Gm. Widawa
Gm. Wodzierady
2331
257
253
406
197
327
43
25
72
41
254
31
44
40
33
877
80
104
181
67
87
12
12
14
4
120
20
19
22
11
94
3
8
9
2
265
21
13
21
6
www.stat.gov.pl
Przemysł reprezentują zakłady o ugruntowanej tradycji oraz wieloletnim doświadczeniu
technologicznym i marketingowym, pracujące w oparciu o miejscową bazę surowcową.
Są to zatem takie branŜe jak:
- spoŜywcza: mięsno-wędliniarska, mleczarska, przetwórstwo rybne, piekarstwo;
- drzewno-meblarska: wytwarzanie mebli, elementów budowlanych, budowa domków,
stolarka z udziałem tworzyw sztucznych;
- odzieŜowo-dziewiarska: produkcja odzieŜy, koszul, bielizny, przędzy, tkanin;
- materiałów budowlanych: materiały ścienne, stropowe, produkcja elementów betonowych
i z tworzyw sztucznych;
53
- chemiczna: produkcja farb, wyrobów z tworzyw sztucznych, rur;
- farmaceutyczna: produkcja płynów infuzyjnych;
- opakowań: produkcja opakowań z papieru, tektury, tworzyw sztucznych i drewna.
Coraz więcej firm prowadzi działalność usługową. W tej dziedzinie jest duŜa róŜnorodność,
m.in. usługi poligraficzne, medyczne, motoryzacyjne, hotelarskie, remontowe, budowlane.
Największym pracodawcą w powiecie jest 32 Baza Lotnicza, gdzie stacjonują samoloty
wielozadaniowe F-16. Obsługa i serwisowanie oraz wykonywanie zadań dotyczących
obronności kraju i NATO to praca dla wysoko wykwalifikowanych specjalistów, zarówno
wojskowych, jak i cywilnych.
Kolejnym duŜym pracodawcą jest SP ZOZ w Łasku.
8.1.2. Największe przedsiębiorstwa.
Na terenie powiatu funkcjonują firmy o znaczeniu ponadregionalnym. Do najbardziej
znaczących przedsiębiorstw zarejestrowanych na terenie powiatu zaliczamy m.in.:
-
BK Bussines Krzysztof Białkowski,
-
Gospodarstwo Rolne Uprawa Grzybów i Grzybni Rusieccy,
-
INSTALPLAST,
-
KASTOR,
-
Ł&K,
-
MAGNUS,
-
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska,
-
PACKSERVICE,
-
Zakład wapienno – piaskowy SILIKATY S.A.,
-
P.P.H.U Teresa Kopias,
-
Firma STEC – Wytwarzanie podłoŜa pod uprawę pieczarek,
-
MYKOGEN Piotr Małuszyński,
-
LUPOL Sp. z o. o.,
-
AUTO – JAPAN – części uŜywane do samochodów japońskich,
-
MAG – JAR – Auto – Komis,
-
Firma Nasienna Granum spółka jawna,
-
„Alma” PHUP.
54
8.2. Rolnictwo i leśnictwo.
8.2.1. Struktura uŜytkowania gruntów w powiecie
Strukturę uŜytkowania gruntów na terenie powiatu łaskiego przedstawia tabela:
L.p.
Rodzaj uŜytku
Powierzchnia w ha
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Grunty orne
Lasy i grunty leśne
Pastwiska
Sady
Łąki
Pozostałe grunty i nieuŜytki
OGÓŁEM
32 032
13 156
2 941
387
6 925
6 297
61 738
Dane: Bank Danych Regionalnych GUS – 2005
http://www.stat.gov.pl/bdr_s/app/wybrane_cechy.nowe_okno?p_zest_id=1301&p_typ=HTML
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2006 roku wskaźnik lesistości
w powiecie wynosił 21%. Powierzchnia lasów ogółem to 13 156 ha. Większość obszaru
lasów w powiecie pozostaje w zarządzie Lasów Państwowych oraz Skarbu Państwa, jedynie
5 943 ha to grunty leśne prywatne będące własnością osób fizycznych.
8.2.2. Charakterystyka gospodarstw rolnych.
Dominującą gałęzią gospodarki powiatu łaskiego jest rolnictwo. Stanowi ono miejsce pracy
dla większości mieszkańców skupionych - wg danych Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 r.
- w 6 545 gospodarstwach indywidualnych. Gospodarstwa w powiecie charakteryzuje
niekorzystna struktura agrarna. Najczęściej są to gospodarstwa małe – ponad 3 900 z nich ma
poniŜej 5 ha powierzchni. Jedynie 227jest o powierzchni powyŜej 20 ha.
Wśród gospodarstw przewaŜa uprawa rolna, w większości Ŝyta, pszenicy, ziemniaków i
warzyw gruntowych. Najcenniejsze zasoby uŜytków rolnych występują w części południowozachodniej i południowej powiatu.
Wśród zwierząt gospodarskich przewaŜa hodowla trzody chlewnej i bydła. Pogłowie bydła
sięga prawie 15 360 sztuk, trzody chlewnej prawie 26 650 sztuk. Hodowany jest równieŜ
niewielki odsetek koni, kóz oraz owiec.
Analizując gospodarstwa wg rodzaju wykształcenia rolniczego osoby kierującej sytuacja
kształtuje się podobnie jak na większości terenu kraju. Większość z właścicieli gospodarstw
55
posada wykształcenie fachowe (kurs rolniczy) lub zawodowe rolnicze. Jednocześnie duŜa
część nie posiada Ŝadnego wykształcenia rolniczego.
8.3. Turystyka
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, Ŝe w roku 2000 w Polsce agroturystyką
zajmowało się 5,8 tys. gospodarstw, natomiast na początku 2004 było ich juŜ 7,4 tys. Szacuje
się, Ŝe do końca 2006 r. w agroturystyce (rozumianej równieŜ jako świadczenie usług
noclegowych na wsi, niekoniecznie w gospodarstwach rolnych) znalazło zatrudnienie 55 tys.
mieszkańców wsi. Same te liczby świadczą o tym, Ŝe agroturystyka wyrasta na powaŜną
gałąź branŜy turystycznej.
Polska wieś to juŜ zupełnie inne miejsce niŜ jeszcze dziesięć lat temu. Bez problemu moŜna
uzyskać dostęp do kwatery, która zapewnia przyzwoity standard, spędzając niezapomniane
chwile i korzystając z przygotowanych atrakcji. Ze względu na walory przyrodniczo –
krajobrazowe powiat łaski posiada dogodne warunki dla rozwoju turystyki wiejskiej, która
uwaŜana jest za nowoczesną formę dawnych letnisk i „wczasów pod gruszą”.
W powiecie łaskim stale poprawia się dostęp do bazy turystyczno – wypoczynkowo –
hotelarskiej.
BAZA NOCLEGOWA NA TERENIE POWIATU ŁASKIEGO
GMINA ŁASK
Noclegi:
1. Zajazd-bar „ZACHĘTA” Rokitnica 3 98-100 Łask – 24 miejsc noclegowych
2. CHATA PRABABCI ul Rzeczna 98-100 Łask – 10 miejsc noclegowych
3. JAMBOŁ ul. Armii Ludowej 46 98-100 Łask -24 miejsc noclegowych
4. KOMINEK ul Borowikowa 4 98-100 Łask - 55 miejsc noclegowych
5. PRZYGOŃ ul. Iglasta 8 98-100 Łask – 44 miejsc noclegowych
Na terenie gminy znajduje się 12 barów, restauracji i innych punktów gastronomicznych.
56
GMINA SĘDZIEJOWICE
Noclegi:
Pokoje Gościnne – przy Zespole Szkół Rolniczych w Sędziejowicach 98-160 Sędziejowice–
150 miejsc noclegowych
GMINA WODZIERADY
Noclegi:
Pałac Piorunów Piorunów 25 98-105 Kwiatkowice - 28 miejsc noclegowych.
GMINA BUCZEK
GMINA WIDAWA
Na terenie gminy znajdują się 3 punkty gastronomiczne.
8.4. Instytucje otoczenia biznesu i wspierające rozwój gospodarczy.
Instytucje otoczenia biznesu to instytucje oferujące przedsiębiorcom usługi wspierające ich
w szerokim zakresie. Pomoc moŜe dotyczyć zagadnień związanych z tworzeniem,
prowadzeniem i rozwojem przedsiębiorstwa. Oferta instytucji otoczenia biznesu obejmuje
udzielanie informacji, szkolenia, doradztwo, usługi B+R, itp. Do instytucji otoczenia biznesu
zaliczamy np. stowarzyszenia przedsiębiorców i osób działających na ich rzecz, izby
gospodarcze, samorządy przedsiębiorców, centra wspierania przedsiębiorczości, inkubatory
przedsiębiorczości, centra transferu technologii, instytucje sfery B+R, fundusze poŜyczkowe,
firmy prywatne świadczące usługi dla przedsiębiorstw itd.; (z ang. business support
institutions).
Atutem województwa łódzkiego jest posiadanie gęstej sieci instytucji otoczenia biznesu.
Powiat posiada dostęp do tego rodzaju instytucji, które działają na terenie województwa,
57
sąsiednich powiatów i w niewielkim stopniu na terenie powiatu. W powiecie zauwaŜa się
niewielkie zaangaŜowanie w kierunku samoorganizowania się rolników i przedsiębiorców.
Nie działają grupy producenckie, a przedsiębiorcy nie zrzeszają się, by wspólnie działać na
rynku. Brakuje wsparcia dla grup rolników i małych przedsiębiorców.
9.
Identyfikacja najwaŜniejszych problemów
9.1. Zidentyfikowane problemy
9.1.1. Sfera gospodarki
1.
Brak dostatecznej ilości środków w budŜetach gmin, powiatu i województwa na
realizację infrastrukturalnych zadań inwestycyjnych.
2.
Brak lokalnego kapitału.
3.
Niedostateczna ilość stowarzyszeń i instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości.
4.
Starzenie się społeczeństwa, ujemny przyrost naturalny.
5.
Relatywnie wysoki poziom bezrobocia.
6.
Niski poziom wykształcenia.
7.
Brak dostatecznej ilości miejsc pracy dla absolwentów szkół ponadgimnazjalnych
i absolwentów wyŜszych uczelni.
8.
Niski poziom dochodów ludności.
9.
Brak powszechnego dostępu do Internetu.
10. Niedostateczna baza sportowa przy niektórych szkołach.
11. Niedostosowanie
obiektów
uŜyteczności
publicznej
i
placówek
edukacyjnych,
kulturalnych dla potrzeb osób niepełnosprawnych.
9.1.2. Sfera rolnictwa
1.
Brak określonego produktu regionalnego.
2.
Niekorzystna struktura obszarowa gospodarstw.
3.
Niedoinwestowanie w zakresie środków trwałych w gospodarstwach rolnych.
4.
Niski poziom wykształcenia zawodowego rolników.
5.
Brak aktywnej działalności grup producenckich artykułów rolnych.
58
9.1.3. Sfera społeczna
1.
Wysoki wskaźnik bezrobocia wśród kobiet, a takŜe wysoki wskaźnik bezrobocia
długofalowego sprzyjającego wykluczeniu społecznemu.
2.
Niski poziom wykształcenia wśród mieszkańców powiatu.
3.
Niewystarczający standard bazy medycznej.
4.
Ograniczona moŜliwość dostępu do Internetu.
5.
Niedostateczna oferta kulturalna dla dzieci i młodzieŜy.
9.2. Analiza SWOT.
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
• silne powiązanie z miastem Łask w zakresie obsługi
gospodarczej mieszkańców
• bliskie połoŜenie Łodzi
• duŜa ilość obszarów atrakcyjnych turystycznie
• dogodne warunki dla rozwoju turystyki wiejskiej i upraw
ekologicznych
• istnienie tradycji produkcji rolniczej
• łatwa dostępność do gruntów pod względem
komunikacyjnym
• dostęp do opieki lekarskiej podstawowej, specjalistycznej
i stacjonarnej
• wszechstronna działalność bibliotek, OSP i Kół Gospodyń
Wiejskich
• doświadczenie w sprawnej realizacji zadań z zakresu
edukacji, sportu i pomocy społecznej
59
• brak stowarzyszeń i instytucji wspierających rozwój
przedsiębiorczości
• niedostateczny standard bazy wypoczynkowo –
turystycznej
• niekorzystna struktura obszarowa gospodarstw
• niedoinwestowanie w zakresie środków trwałych
w gospodarstwach rolnych
• niedostatecznie rozwinięta baza przetwórstwa rolno –
spoŜywczego
• niski poziom wykształcenia zawodowego rolników
• brak funkcjonujących grup producenckich artykułów
rolnych
• ujemny przyrost naturalny
• relatywnie wysoki poziom bezrobocia
• wysoki wskaźnik bezrobocia wśród kobiet a takŜe
bezrobocia długofalowego sprzyjającego wykluczeniu
społecznemu
• niski poziom wykształcenia
• brak powszechnego dostępu do Internetu
• niedostateczna baza sportowa
• niedostatecznie rozwinięta baza lokalowa w ochronie
zdrowia oraz niewystarczający standard aparatury
medycznej
• niedostosowanie obiektów uŜyteczności publicznej i
placówek edukacyjnych, kulturalnych dla potrzeb osób
niepełnosprawnych.
SZANSE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ZAGROśENIA
wzrastająca siła nabywcza polskiego społeczeństwa
dogodne połoŜenie komunikacyjne
istnienie w pobliŜu duŜego rynku zbytu – aglomeracja
łódzka
moŜliwości pozyskiwania funduszy unijnych
uruchomienie programów restrukturyzacji rolnictwa
napływ kapitału zewnętrznego
wzrastające zapotrzebowanie na usługi związane z ruchem
turystycznym oraz usługi agroturystyczne
zwiększająca się baza wypoczynkowo-turystyczna powiatu
wzrost zainteresowania produkcją ekologiczną,
ekoturystyką, agroturystyką (przebranŜowienie)
tendencje spadkowe bezrobocia w gminie, powiecie i kraju
moŜliwość tworzenia grup producenckich
10.
• niestabilna polityka państwa w zakresie rozwoju
przedsiębiorczości, nadmierne obciąŜenia podatkowe
• niska opłacalność produkcji rolniczej
• duŜa konkurencja na rynku produktów rolnych
• zagroŜenie zanieczyszczania wód podziemnych i
powierzchniowych ściekami odprowadzanymi
bezpośrednio do wód lub gruntu, ściekami z opróŜniania
szamb
• niedostateczne wykorzystanie systemu aktywizacji
bezrobotnych
• migracja młodzieŜy związana z edukacją i
poszukiwaniem pracy
Cele ogólne i szczegółowe rozwoju powiatu łaskiego
Celem strategicznym powiatu łaskiego jest podniesienie poziomu Ŝycia mieszkańców
poprzez pełniejsze wykorzystanie potencjału do rozwoju funkcji gospodarczych, tj.
infrastruktury technicznej, społeczeństwa informacyjnego, przedsiębiorczości, turystyki,
ochrony środowiska, rolnictwa i bezpieczeństwa publicznego.
Cele strategiczne podzielono na 3 komponenty:
Cele strategiczne
Ekonomiczne
Społeczne
Ekologiczno Przestrzenne
10.1. Cele ekonomiczne
Cel główny: Budowa nowoczesnej gospodarki zapewniającej trwały rozwój powiatu
łaskiego.
Obszary priorytetowe:
1.
Dostępność logistyczna/Infrastruktura techniczna
60
Cele szczegółowe:
•
Zwiększenie dostępności logistycznej na obszarze powiatu poprzez rozwój i poprawę
infrastruktury transportowej, komunikacyjnej oraz technicznej.
•
Rozwój
bazy
logistycznej
i
zaplecza
transportu
dla
centralnego
węzła
komunikacyjnego.
Działania:
•
Inwestycje
w
zakresie
budowy
i
modernizacji
infrastruktury
transportowej,
komunikacyjnej i technicznej.
•
Zintegrowanie systemów transportu drogowego, kolejowego i lotniczego na terenie
powiatu.
2.
Atrakcyjność inwestycyjna
Cele szczegółowe:
•
Zwiększenie dostępności uzbrojonych terenów inwestycyjnych.
•
Rozwój inwestycji na rzecz wspierania instytucji otoczenia biznesu.
•
Zintensyfikowanie współpracy handlowej z partnerami zagranicznymi.
Działania:
•
Uzbrojenie terenów pod inwestycje.
•
Działania na rzecz powiatowo – gminnej strefy gospodarczej.
3.
Społeczeństwo Informacyjne.
Cele szczegółowe:
•
Rozwój Społeczeństwa Informacyjnego oraz zapobieganie „cyfrowemu wykluczeniu”
mieszkańców poprzez:
• Włączenie informacji technicznej i telekomunikacji do wszystkich sfer Ŝycia
społeczno – gospodarczego.
•
Poprawa dostępu do usług poprzez integrację systemu (tele)informatycznego
i (tele)komunikacyjnego w administracji publicznej.
Działania:
61
•
Budowa e-Administracji w jednostkach administracji publicznej.
•
Budowa infrastruktury (tele)informatycznej i telekomunikacyjnej, zapewniającej
szerokopasmowy dostęp do Internetu.
4.
Przedsiębiorczość i rynek pracy
Cele szczegółowe:
•
Wspieranie i promocja przedsiębiorczości na obszarze powiatu.
•
Podniesienie poziomu zatrudnienia i mobilizacji zawodowej mieszkańców.
Działania:
•
Wspieranie aktywnej polityki rynku pracy.
•
Aktywizowanie zawodowych grup społecznych znajdujących się w szczególnie
niekorzystnej sytuacji na rynku pracy.
•
Promowanie samozatrudnienia oraz prowadzenia działalności pozarolniczej na
obszarach wiejskich.
•
Podejmowanie współpracy instytucji oświatowych z instytucjami rynku pracy
w zakresie kształcenia i rozwoju kariery zawodowej.
•
Tworzenie stowarzyszeń i innych instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości.
•
Podnoszenie kwalifikacji i umiejętności zawodowych poprzez doradztwo i szkolenia
w zakresie badań, rozwoju technologii jako elementy wspierania przedsiębiorczości na
obszarze powiatu.
10.2. Cele społeczne
Cel główny: Poprawa warunków Ŝycia społeczeństwa powiatu.
1.
Wiedza i kompetencje
Cele szczegółowe:
•
Poprawa jakości kształcenia na wszystkich poziomach nauczania, w tym:
62
• Zapewnienie wysokiego poziomu wykształcenia mieszkańców, dostosowanego do
potrzeb rynku pracy.
• Wyrównanie szans w dostępie do edukacji dla mieszkańców.
• Efektywne zarządzanie w edukacji.
• Podniesienie i dostosowanie kwalifikacji zawodowych personelu zatrudnionego
w oświacie do potrzeb rynku pracy.
•
Promocja mobilności zawodowej.
Działania:
•
Modernizacja placówek oświatowych oraz poprawa wyposaŜenia szkół w sprzęt oraz
pomoce naukowo – dydaktyczne.
•
Stworzenie platformy umoŜliwiającej współpracę jednostek samorządowych ze
szkołami oraz pracodawcami i dostosowanie systemu kształcenia do zmieniającej się
sytuacji na rynku pracy.
•
Zwiększenie poziomu wykształcenia zawodowego rolników i innych zawodowych grup
społecznych.
•
Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne.
•
Organizowanie opieki psychologiczno – pedagogicznej w celu zapobiegania
marginalizacji społecznej dzieci, młodzieŜy oraz ich środowiska rodzinnego.
•
Przyznawanie stypendiów oraz pomocy materialnej dla uczniów z biednych rodzin.
2.
Jakość Ŝycia.
Cele szczegółowe:
•
Poprawa stanu zdrowia mieszkańców.
•
Poprawa bezpieczeństwa i porządku publicznego.
•
Wzrost znaczenia kultury, sportu i rekreacji w Ŝyciu mieszkańców.
Działania:
•
Unowocześnianie bazy medycznej oraz modernizacja infrastruktury placówek opieki
zdrowotnej.
•
Inwestycje w zakresie budowy i modernizacji obiektów sportowych i rekreacyjnych.
•
Dbałość o zachowanie dorobku kulturowego.
63
•
Budowa systemu bezpieczeństwa publicznego oraz wspieranie instytucji powołanych
do ochrony bezpieczeństwa publicznego.
3.
Polityka społeczna
Cele szczegółowe:
•
Rozwój systemów pomocy społecznej i zmniejszenie zjawiska marginalizacji
społecznej poprzez:
• Tworzenie warunków integracji społecznej osób niepełnosprawnych.
• Reintegracja
osób
wykluczonych
społecznie
i
zagroŜonych
wykluczeniem
społecznym.
• WdroŜenie aktywnej polityki społecznej wobec osób wykluczonych społecznie i ich
rodzin.
Działania:
•
Integracja społeczna i zawodowa osób wykluczonych i zagroŜonych wykluczeniem
społecznym.
•
Zwiększenie moŜliwości rehabilitacji społecznej, zawodowej oraz leczniczej dla osób
niepełnosprawnych.
•
Poprawa dostępności obiektów uŜyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych
oraz przewlekle chorych i osób starszych.
•
Rozszerzenie zakresu działalności i poprawa współpracy słuŜb działających w zakresie
polityki społecznej.
10.3. Cele ekologiczno - przestrzenne
Cel główny: Ochrona i zachowanie walorów środowiska naturalnego jako główny czynnik
rozwoju turystyki i rolnictwa ekologicznego na terenie powiatu łaskiego.
1.
Ochrona środowiska
Cele szczegółowe:
64
•
Poprawa i ochrona jakości Ŝycia mieszkańców poprzez zapobieganie zagroŜeniom
naturalnym i powaŜnym awariom.
•
Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców.
Działania:
•
Wspieranie inicjatyw na rzecz ochrony środowiska naturalnego i przeciwdziałania
degradacji środowiska.
•
Rozwijanie technologii nieuciąŜliwych dla środowiska.
•
Kontynuowanie tworzenia zbiorników wodnych w ramach „małej retencji”.
•
Promowanie edukacji ekologicznej.
2.
Turystyka i rolnictwo ekologiczne.
Cele szczegółowe:
•
Rozwój usług turystycznych.
•
Promocja walorów środowiska naturalnego i przyrodniczego oraz rolnictwa
ekologicznego.
Działania:
•
Rozwijanie ekologicznej działalności agroturystycznej.
•
Wspieranie rozwoju infrastruktury turystycznej i ekologicznej powiatu.
•
Rewitalizacja obiektów mających wpływ na atrakcyjność turystyczną powiatu.
•
Promowanie agroturystyki i aktywnych form wypoczynku na obszarze powiatu.
•
Nawiązanie współpracy ponadregionalnej w dziedzinie turystyki.
Podejmując działania na rzecz rozwoju powiatu naleŜy uwzględnić wewnętrzne czynniki
ograniczające jej rozwój, punkty stanowiące jej mocne strony, potencjał rozwojowy oraz
zidentyfikowane ex-ante zagroŜenia.
11.
Zadania zmierzające do poprawy sytuacji na danym obszarze.
Główne zadania związane z rozwojem powiatu łaskiego mające na celu poprawę jego sytuacji
społeczno-gospodarczej określone zostały na podstawie analizy potencjału oraz konsultacji
65
społecznych przeprowadzonych w trakcie prac nad Planem Rozwoju Lokalnego. W trakcie
konsultacji przeprowadzonych z inicjatywy Starostwa Powiatowego w Łasku zarówno
mieszkańcy, jak i przedsiębiorcy mogli wypowiedzieć się na temat najwaŜniejszych
inwestycji, które naleŜy zrealizować w celu poprawy warunków Ŝycia oraz stymulowania
rozwoju powiatu.
Potrzeby rozwoju powiatu w okresie 2007 – 2013 analizowano w zakresie:
1.
Regionalna i lokalna infrastruktura transportowa (budowa i modernizacja dróg, ciągów
pieszo – rowerowych, podniesienie bezpieczeństwa na drogach),
2.
Ochrona środowiska, zapobieganie zagroŜeniom naturalnym i powaŜnym awariom oraz
ich zwalczanie (budowa i modernizacja infrastruktury komunalnej, selektywna zbiórka i
segregacja
odpadów,
rekultywacja,
likwidacja
pokryć
azbestowych,
budowa
przydomowych oczyszczalni ścieków, termomodernizacja budynków uŜyteczności
publicznej, edukacja ekologiczna, monitoring środowiska),
3.
Badania i rozwój technologii, innowacji oraz przedsiębiorczości (doradztwo i szkolenia
w celu pobudzania badań, innowacji i przedsiębiorczości w MSP),
4.
Budowa e-Administracji w powiecie łaskim oraz WdroŜenie Powiatowego Systemu
Informacji Przestrzennej w ramach Infrastruktury Regionalnego Systemu Informacji
Przestrzennej,
5.
Inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia oraz w infrastrukturę socjalną i edukacyjną
(przebudowa i modernizacja pomieszczeń infrastruktury ochrony zdrowia, zakup
aparatury i sprzętu medycznego, budowa, przebudowa i modernizacja jednostek pomocy
społecznej, zakup infrastruktury przeznaczonej do nowoczesnych metod nauczania,
budowa, przebudowa i modernizacja przedszkoli, szkół, placówek edukacyjnych,
placówek oświatowych, szkół wyŜszych, obiektów sportowych),
6.
Rozwój usług turystycznych oraz sektora kultury (budowa lub rozbudowa infrastruktury
turystycznej, budowa, rozbudowa lub modernizacja infrastruktury kulturalnej, rozwój
i modernizacja infrastruktury słuŜącej rozwojowi aktywnych form turystyki, budowa
i modernizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych, rozwój ekologicznej działalności
agroturystycznej, wspieranie dziedzictwa kulturowego),
7.
Odnowa obszarów (uzbrojenie pod przyszłe inwestycje, wyburzanie obiektów,
przygotowanie obiektów do potrzeb działalności gospodarczej).
W opinii mieszkańców najwaŜniejszym kierunkiem rozwoju powiatu w latach 2007 – 2013
jest budowa oraz poprawa stanu dróg istotnych z punktu widzenia powiązań
66
komunikacyjnych zewnętrznych jak i wewnętrznych. Sporą wagę mieszkańcy przywiązują
równieŜ do poprawy bezpieczeństwa na drogach poprzez budowę chodników, oświetlenia ulic
oraz wyznaczenie ścieŜek dla rowerów.
Koniecznością wynikającą z potrzeby rozwoju społeczno-gospodarczego jest podjęcie
działań, które umoŜliwią mieszkańcom szybki dostęp do sieci internetowej. Wskazano
równieŜ na potrzebę wdroŜenia e-administracji.
Spośród postulatów dotyczących ochrony zdrowia oraz sfery społecznej i edukacyjnej uwagę
zwracają potrzeby dotyczące wyposaŜenia jednostek Ochotniczych StraŜy PoŜarnych
w nowoczesny sprzęt ratowniczy oraz podniesienia standardów i warunków nauczania
w szkołach.
Mieszkańcy
zwracają
równieŜ
na
uwagę
nienajlepszy
dostęp
do
specjalistycznych usług medycznych oraz potrzebę utworzenia przedszkoli oraz Ŝłobków.
W dziedzinie rozwoju usług turystycznych oraz sektora kultury istnieją następujące potrzeby:
budowa sal oraz boisk sportowych, rozwój rowerowych szlaków turystycznych, rozwój
agroturystyki, modernizacja i budowa obiektów kulturalnych oraz rozbudowa straŜnic OSP.
12.
Realizacja zadań i projektów.
W oparciu o wyznaczone cele rozwoju powiatu opracowany został wykaz projektów,
za pomocą których odbywać się będzie realizacja planowanych zadań.
Zgodnie z otwartym charakterem Planu Rozwoju Lokalnego, wykaz projektów moŜe ulec
modyfikacjom w zaleŜności od wystąpienia nowych okoliczności oraz potrzeb. Określona
poniŜej lista zadań moŜe równieŜ podlegać zmianom polegającym na grupowaniu
poszczególnych inwestycji w projekty o większej wartości finansowej oraz generujących
wyŜsze wskaźniki produktów i rezultatów.
67
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
HARMONOGRAM REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY –
WSKAŹNIKI
SPOSÓB POMIARU WSKAŹNIKÓW
Przebudowa drogi Nr 2304 E Czestków B Pruszków – śagliny na odcinku Pruszków – Dobra
– śagliny
Długość drogi – 1,905 km
- poszerzenie i wzmocnienie istniejącej nawierzchni,
- wykonanie nawierzchni bitumicznej na całym
odcinku drogi,
- odmulenie istniejących rowów,
- przebudowę istniejących przepustów
- przebudowę istniejących zjazdów
- ustawienie niezbędnego oznakowania pionowego
2 064 708,00 PLN
W latach:
- 2008
Gmina Sędziejowice 50 000,00 PLN
BudŜet Powiatu 151 831,00 PLN
- 2009
Środki do pozyskania – 475 784,00 PLN
BudŜet Powiatu – 425 784,00 PLN
Gmina Sędziejowice – 50 000 PLN
- 2010
Lata 2008 - 2010
Wskaźniki produktu:
- Długość wybudowanych dróg powiatowych –
1,905 km
- SkrzyŜowanie z drogą wojewódzką nr 481 –
planowane rondo
- Długość wybudowanych utwardzonych
poboczy – 3,810 km
Wskaźniki rezultatu:
• Średni czas przejazdu między dwoma
punktami sieci – 2,40 min
• Nośność wybudowanego obiektu
(drogi/mostu) – 100 kN
• Protokół odbioru
• Dokumentacja powykonawcza
• Inne – szacunkowo (prędkość 50km/h)
68
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
OCZEKIWANE REZULTATY – WSKAŹNIKI
ZGODNOŚĆ Z MIEJSCOWYM PLANEM
ZAGSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
INSTYTUCJE I PODMIOTY
UCZESTNICZĄCE WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Nr 2319 E Łask, ul. Batorego
- przebudowa wodociągu ø500 (Gmina Łask)
- przebudowa ciągów pieszo-jezdnych
- budowa oświetlenia
- przebudowa kanalizacji deszczowej
- wzmocnienie i wykonanie nowej nawierzchni
8 832 078,00 PLN
W latach:
- 2007
- 2009
Środki do pozyskania – 3 966 667,00 PLN
- 2010
- 2011
-2012
Lata 2007 - 2012
1.59 km
- Długość wybudowanych ciągów pieszo –
rowerowych – 1,59 km
poboczy - brak
Występuje zgodność
Powiat Łaski
69
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
INSTYTUCJE I PODMIOTY UCZESTNICZĄCE
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Nr 2301E Malenia - Buczek
- wykonanie podbudowy
- profilowanie
- warstwa wyrównawcza
- warstwa ścieralna z betonu asfaltowego
3 100 000,00 PLN
W latach:
- 2007 – 2008
- 2009
- 2010
- 2011
Lata 2007 - 2011
1,50 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
70
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Buczek – Sędziejowice – Brzeski
– granica powiatu zduńskowolskiego
- profilowanie
5 000 000,00 PLN
W latach:
- 2011
- 2012
- 2013
Lata 2011 - 2013
2,50 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
71
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
Poprawa dostępności komunikacyjnej województwa
łódzkiego poprzez przebudowę infrastruktury
transportowej Północ-Południe w powiecie
zduńskowolskim i łaskim (przebudowa drogi
powiatowej Nr 1765E Ligota – Widawa i 2311E
Widawa – Ochle)
Zakres projektu obejmuje:
- na terenie powiatu zduńskowolskiego – 26,000 km
- na terenie powiatu łaskiego – 11,909 km
W ramach projektu przewiduje się:
- frezowanie istniejącej nawierzchni bitumicznej oraz
wykonanie nowych warstw konstrukcyjnych w
dostosowaniu do istniejącego i projektowanego ruchu,
- odbudowa lub dobudowa chodników i ścieŜek
rowerowych,
- budowa zatok autobusowych,
- korekta geometrii łuków na skrzyŜowaniach,
- przebudowa elementów odwodnienia,
- przebudowa i remont przepustów.
Całkowity koszt projektu (pow. zduńskowolski i łaski)
82 126 483,00 PLN
Całkowity koszt projektu (pow. łaski)
18 741 618,00 PLN
Cały projekt (pow. zduńskowolski i łaski):
UE – 53 335 568,00 PLN
BudŜet – 28 790 915,00 PLN
Na terenie powiatu łaskiego:
UE - 12 931 684,75 PLN
BudŜet Powiatu – 3 809 933,25 PLN
Inne – 2 000 000,00 PLN
W latach:
- 2007
Środki pozyskane (UG) – 100 000,00 PLN
Środki do pozyskania (UE) – 847 998,98 PLN
- 2008
- 2009
Środki do pozyskania (UE) – 2 671 550,45 PLN
Środki do pozyskania (UG) – 700 000,00 PLN
- 2010
- 2011
BudŜet Powiatu – 1 636 621,68 PLN
- 2012
Lata 2007 - 2012
- Długość wybudowanych dróg powiatowych
72
(pow. łaski) – 11,909 km
Długość wybudowanych utwardzonych poboczy
- brak
- Długość wybudowanych ciągów pieszorowerowych – 8,77 km
- Zatoki autobusowe – 5 szt.
- Zatoki postojowe – 89 m.
• Średni czas przejazdu między dwoma punktami
sieci – 14.30 min
• Nośność wybudowanego obiektu (drogi/mostu)
– 100 kN
-
INSTYTUCJE I PODMIOTY
UCZESTNICZĄCE WE WDRAśANIU
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
Powiat Łaski, Gmina Widawa, Powiat
Zduńskowolski, Gmina Zduńska Wola, Miasto
Zduńska Wola, Gmina Zapolice
Przebudowa drogi powiatowej Nr 37245 Łask Wodzierady
- oznakowanie poziome
- chodnik m. Wiewiórczyn
- rowy i przepusty
204 889,00 PLN
- 2007 - 2008
Lata 2007 - 2008
- Długość wybudowanych chodników
- 200 m
- Długość wybudowanych rowów
- 6.000 mb
- Inne:
- profilowanie poboczy
punktami sieci –
(drogi/mostu) –
73
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi powiatowej Nr 2308 E Rogoźno
- Zawady
800 000,00 PLN
- 2010
- 2011
Lata 2010 - 2011
1.93 km
poboczy - brak
punktami sieci – 2.30 min
Powiat Łaski
74
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi powiatowej Nr 3300E
Wodzierady – granica pow. pabianickiego
- profilowanie
2 000 000,00 PLN
- 2009
BudŜet Powiatu – PLN
- 2010
BudŜet Powiatu – PLN
- 2011
- 2012
Lata 2008 - 2012
2.35 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
75
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
OCZEKIWANE REZULTATY –
WSKAŹNIKI
Przebudowa ulic w Łasku: Nr 2327E Warszawska i
śeromskiego w tym przebudowa chodnika i miejsc
parkingowych na ulicy Warszawskiej w obrębie
Urzędu Miejskiego
- zwiększenie zatok parkingowych
- wymiana nawierzchni chodników oraz krawęŜników
betonowych
813 972,00 PLN
- 2008
Środki Gminy Łask – 60 000,00 PLN
- 2009
Środki Gminy Łask – 20 000 PLN
Lata 2008 - 2009
0.562 km
zatoki parkingowe – 965,5 m2
chodniki – 1506,0 m2
76
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Łask ul. Kilińskiego
- profilowanie
5 000 000,00 PLN
- 2012
- 2013
Lata 2012 - 2013
2.73 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
77
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Łask ul. Lutomierska
- profilowanie
1 100 000,00 PLN
- 2010
- 2011
- 2012
- 2013
Lata 2010 – 2013
0.65 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
78
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Kwiatkowice – granica pow.
poddębickiego
- profilowanie
3 000 000,00 PLN
- 2010
- 2011
- 2012
- 2013
Lata 2010 - 2013
4.90 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
79
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Rogóźno – Patoki – granica
pow. bełchatowskiego
- profilowanie
3 000 000,00 PLN
- 2012
- 2013
Lata 2012 - 2013
6.84 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
80
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Przebudowa drogi Kwiatkowice – Przyrownica
- profilowanie
2 000 000,00 PLN
- 2012
- 2013
Lata 2012 – 2013
4.78 km
poboczy - brak
Powiat Łaski
81
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Zakup niezbędnego sprzętu medycznego
Projekt ma na celu umoŜliwienie świadczenia większej
ilości usług, ułatwienie pacjentom dostępu do opieki
zdrowotnej i zwiększenie skuteczności leczenia.
1 900 000,00 PLN
UE – 1 400 000
BudŜet Powiatu – 500 000
Realizacja projektu lata 2008 – 2009
6. Kardiomonitory 4
- Myjnia automatyczna
- Pulsoksymetry 7
- Bronchofiberoskop 1
- Aparat do znieczulenia 1
- ŁóŜka OIOM i połoŜnicze
- Defibrylator
- Stół operacyjny 3
- Lampa bezcieniowa 3
- Dwustronna wywoływarka RTG
- Aparat zębowy RTG
- Stanowisko do resuscytacji noworodka 2
- Lampy do fototerapii noworodka 3
- Tympanometr
- Unit stomatologiczny
- Aparat do elektrochirurgii 2
- Argonowa koagulacja plazmowa
- Videokolanoskop
- Sterylizator
- Diatermia mikrofalowa
- Podnośnik TMXHCL
• Poprawa dostępności usług medycznych
• Podniesienie standardu świadczonych usług
• Podniesienie bezpieczeństwa pacjentów
• UmoŜliwienie monitorowania pacjentów
szczególnie w stanach bezpośredniego
zagroŜenia Ŝycia
• Zmniejszenie ilości powikłań
• Właściwe diagnozowanie pacjentów
• Zmniejszenie kosztów związanych z
korzystaniem ze sprzętu medycznego
• UmoŜliwienie skuteczniejszej rehabilitacji
• Inne: statystyka medyczna
Nie dotyczy
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Łasku
82
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Archiwizacja danych, map, informatyzacja
zasobów
Wykonanie skanowania materiałów geodezyjnokartograficznych państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego z wprowadzeniem do systemu
informatycznego oraz udostępnianiem materiałów w
formie cyfrowej, elektronicznej on-line.
Nie dotyczy
200000,00 PLN
UE – 140 000
BudŜet Powiatu – 60 000
2010 – 2011 r.
- Skanowanie materiałów kartograficznych.
- Skanowanie dokumentacji technicznych.
- Skanowanie archiwalnych materiałów
geodezyjno-kartograficznych.
• Archiwizacja materiałów kartograficznych.
• Archiwizacja dokumentacji technicznych.
• Informatyzacja zasobu geodezyjnego
i kartograficznego.
• Udostępnianie danych geodezyjnych i
kartograficznych w formie elektronicznej
oraz w postaci cyfrowej.
Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i
Kartograficznej w Łasku
83
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
WE WDRAśANIU
Infrastruktura Regionalnego Systemu Informacji
Przestrzennej Województwa Łódzkiego
Projekt zakłada budowę infrastruktury potrzebnej do
świadczenia nowoczesnych usług publicznych, rozwój
geograficznych systemów informacji przestrzennej
poprzez digitalizację zasobów kartograficznych,
zwiększenie bezpieczeństwa danych.
Nie dotyczy
272 000,00 PLN
UE – 177 806,40 PLN
III i IV kwartał 2009 r. – prace adaptacyjne
pomieszczeń, zakup zestawów komputerowych i
serwerów,
I kwartał 2010 r. – backup danych i portal GIS
- WdroŜenie platformy GIS, systemów
archiwizacji i backupu danych,
- Zainstalowanie serwerów baz danych i
aplikacji, zakupienie zestawów
komputerowych.
• Powstanie platform GIS w jednostkach
publicznych,
• Powstanie wewnętrznych systemów baz
danych i archiwizacji dokumentów w
jednostkach publicznych.
Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i
Kartograficznej w Łasku
84
TYTUŁ ZADANIA
OPIS PROJEKTU
CAŁKOWITY KOSZT
Budowa e-Administracji w Powiecie Łaskim
Projekt zakłada wdroŜenie nowoczesnych systemów
informatycznych, których rezultatem będzie
wprowadzenie nowej jakości zarządzania jednostką.
799 710,00 PLN
UE – 639 768 PLN
Wkład własny Powiatu – 159 942 PLN
Realizacja projektu w latach 2009 - 2011
Liczba utworzonych aplikacji oraz
•
udostępnionych usług teleinformatycznych –
5 sztuk
•
Liczba uruchomionych on-line usług na
poziomie 1 – informacja – 2 sztuki
•
poziomie 2 - interakcja – 2 sztuki
•
poziomie 3 – dwustronna interakcja – 1
sztuka
•
Liczba zakupionych zestawów
komputerowych – 50 sztuk
Liczba zakupionych serwerów – 3 sztuki
•
•
Liczba budynków połączonych siecią
rozległą – 3 sztuki
•
Liczba wdroŜonych systemów archiwizacji i
backupu danych – 1 sztuka
•
Liczba wdroŜonych systemów
antywirusowych – 1 sztuka
•
Liczba portali o funkcjonalności
umoŜliwiającej kontakt on-line obywatela z
urzędem - 1 sztuka
•
Liczba uŜytkowników objętych systemem
antywirusowym – 70 osób
•
Liczba bezpiecznych styków z Internetem w
jednostkach administracji publicznej – 3
sztuki
•
Liczba osób korzystających z usług on-line –
1000 osób
•
•
WE WDRAśANIU
Nie dotyczy
Protokoły odbioru prac
Dokumentacja własna Wnioskodawcy
Powiat Łaski
85
Podsumowując, naleŜy stwierdzić iŜ najwaŜniejszymi celami dla powiatu są inwestycje
związane z poprawą infrastruktury technicznej, a w szczególności infrastrukturą drogową.
Szczególny nacisk naleŜy połoŜyć na właściwie funkcjonującą sieć drogową o wysokich
parametrach technicznych, poniewaŜ jest to jeden z najwaŜniejszych warunków poprawy
konkurencyjności terenów powiatu. Realizacja projektów z zakresu infrastruktury drogowej
powinna przyczynić się do przeciwdziałania marginalizacji społecznej i ekonomicznej
obszarów wiejskich. Kolejnymi inwestycjami wspierającymi rozwój są: modernizacja
infrastruktury ochrony zdrowia (zakup sprzętu medycznego), digitalizacja zbiorów
geodezyjnych
gromadzonych
w
zasobach
geodety
powiatowego
oraz
wdroŜenie
nowoczesnych systemów informatycznych w Starostwie Powiatowym, usprawniających pracę
urzędników.
13.
Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na
terenie powiatu.
Plan Rozwoju Lokalnego odpowiada celom strategicznym powiatu określonym w Strategii
Rozwoju Powiatu Łaskiego na lata 2007-2015 (Uchwała Nr XIX/142/08 Rady Powiatu w
Łasku z dnia 24 kwietnia 2008 r.), celom strategicznym województwa łódzkiego
wynikającym ze Strategii rozwoju województwa łódzkiego na lata 2007-2020 (uchwała
Nr LI/865/2006 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 31 stycznia 2006 r.) oraz celom
strategicznym rozwoju gmin wchodzących w skład powiatu zapisanym w dokumentach
strategicznych tych samorządów.
Zadania i projekty opisane w Planie Rozwoju Lokalnego wpisują się w osie priorytetowe
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego.
Występuje zgodność z:
- osią priorytetową I – Infrastruktura Transportowa, w ramach której wsparcie moŜe być
przeznaczone m.in. na projekty z zakresu infrastruktury drogowej;
- osią priorytetową IV – Społeczeństwo Informacyjne, w ramach której realizowane mogą być
projekty przyczyniające się do zwiększenia dostępności do nowoczesnych technologii ICT
oraz do przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców regionu;
- osią priorytetową V – Infrastruktura Społeczna, w ramach której wsparcie obejmuje
m.in. działania z zakresu ochrony zdrowia (np. zakup aparatury medycznej).
86
Zadania z zakresu ochrony zdrowia wpisują się równieŜ w realizację I celu szczegółowego
zapisanego w Programie Wojewódzkim – Strategii Polityki Zdrowotnej Województwa
Łódzkiego na lata 2006-2013.
Plan Rozwoju Lokalnego jest ponadto komplementarny z działaniami inwestycyjnymi
prowadzonymi na terenie powiatu w latach 2007– 2013.
Wykaz najwaŜniejszych inwestycji komplementarnych ukazuje poniŜsza tabela:
Lp.
1.
2.
3.
4.
Inwestycja
Wartość
Wysokość
dofinansowania
Kompleksowa
termomodernizacja
obiektów szkolnych wraz z
modernizacją sali
gimnastycznej - Zespół
Szkół Ogrodniczych w
Ostrowie
Zakup cięŜkiego
samochodu ratowniczogaśniczego KPPSP w
Łasku
2 856 000
2 153 000
800 000
750 000
Modernizacja Bloku
Operacyjnego w SP ZOZ
w Łasku
Przeniesienie Oddziału
Intensywnej Terapii
Medycznej i Anestezjologii
w SP ZOZ w Łasku
4 000 000
3 000 000
1 000 000
750 000
87
Źródło dofinansowania
NFOŚiGW
Środki własne
-dotacja Komendy Głównej
StraŜy PoŜarnej w Wa-wie
-dotacja WFOŚiGW
-dotacja gminnych
jednostek samorządowych
- Ł.U.W.
-dochody własne
(darowizny)
- KPPSP
-Powiat Łaski
-dotacja z EFRR
- Powiat Łaski
- środki własne
-dotacja z EFRR
- Powiat Łaski
- środki własne
14.
Oczekiwane wskaźniki efektów realizacji Planu Rozwoju
Lokalnego.
Określenie wskaźników osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego jest niezbędnym warunkiem
pozwalającym na prowadzenie obiektywnego monitoringu działań objętych Planem. Pozwoli
równieŜ na precyzyjne ustalanie poziomu realizacji zarówno samego Planu, jak
i poszczególnych, zapisanych w dokumencie projektów inwestycyjnych. W oparciu
o wskaźniki moŜliwe będzie takŜe dokonanie całościowej oceny efektów, jakie przyniosła
realizacja Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego po zakończeniu horyzontu czasowego
określonego w dokumencie, czyli w roku 2013.
Zgodnie z zasadami doboru i pomiaru wskaźników monitoringu i ewaluacji, wskaźniki
osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego podzielone zostały na:
- wskaźniki produktu
Wskaźniki odnoszące się do działalności, materialne efekty realizacji przedsięwzięcia,
mierzone konkretnymi wielkościami;
- wskaźniki rezultatu
Wskaźniki odpowiadające bezpośrednim i natychmiastowym wpływom zrealizowanego
projektu na otoczenie społeczno–ekonomiczne uzyskanym natychmiast lub krótko po
zakończeniu realizacji projektu;
- wskaźniki oddziaływania
Wskaźniki odnoszące się do skutków danego projektu wykraczające poza natychmiastowe
efekty dla bezpośrednich beneficjentów.
Oddziaływanie szczegółowe to efekty, które pojawiają się po pewnym czasie, jednak są
bezpośrednio powiązane z podjętym działaniem.
Oddziaływanie globalne obejmują efekty długookresowe dotyczące szerszej populacji.
88
Dla wymienionych w Planie Rozwoju Lokalnego zadań określone zostały następujące
wskaźniki osiągnięć:
L.p. Wskaźniki produktu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Liczba projektów z zakresu transportu;
Liczba kilometrów nowych dróg;
Liczba kilometrów zrekonstruowanych dróg;
Długość wybudowanych chodników;
Długość wybudowanych ścieŜek rowerowych;
Liczba wybudowanych punktów oświetleniowych;
Liczba stworzonych platform GIS
Liczba zakupionych urządzeń medycznych
L.p.
1.
2.
3.
Wskaźniki Rezultatu
Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej
Ilości portali umoŜliwiającej kontakt on-line obywatela z jednostką publiczną
Liczba osób korzystających z usług medycznych
L.p.
1.
2.
3.
4.
Wskaźniki Oddziaływania
Poprawa bezpieczeństwa publicznego
Poprawa dostępności komunikacyjnej
Poprawa stanu zdrowia mieszkańców
Rozwój społeczeństwa informacyjnego
Zgodnie z otwartym charakterem Planu Rozwoju Lokalnego, w przypadku, gdy w trakcie
realizacji poszczególnych projektów zajdzie potrzeba dokonania korekty zaprezentowanych
wskaźników, mogą one być uzupełniane przez podmiot odpowiedzialny za wdraŜanie Planu
Rozwoju Lokalnego.
Monitorowanie wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania odbywać się będzie raz do
roku na etapie oceny Planu Rozwoju Lokalnego na podstawie dostępnych i publikowanych
danych GUS, WUP w Łodzi, danych statystycznych starostwa powiatowego i jednostek
organizacyjnych powiatu oraz innych dostępnych opracowań.
89
15.
Plan Finansowy na lata 2007 – 2013
W 2007 r. dochody powiatu łaskiego wyniosły 32 827 890 zł, wydatki - 40 474 489 zł.
Planowane dochody i wydatki na najbliŜsze lata przedstawia poniŜsza tabela.
Plan Finansowy na lata 2007-2013 (w zł)
Wyszczególnienie
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
DOCHODY OGÓŁEM
32.827.890
32.343.057
30.000.000
30.400.000
30.800.000
31.300.000
31.600.000
Dochody własne
11.122.191
9.301.856
11.100.000
11.300.000
11.500.000
11.600.000
11.700.000
6.117.913
5.450.920
4.100.000
4.000.000
4.100.000
4.200.000
4.300.000
Subwencje
15.587.786
17.590.281
14.800.000
15.100.000
15.200.000
15.500.000
15.600.000
WYDATKI OGÓŁEM
40.474.489
39.311.962
34.550.000
35.100.000
35.700.000
36.300.000
36.700.000
Wydatki bieŜące
32.325.078
32.495.348
29.550.000
29.900.000
30.200.000
30.800.000
31.200.000
8.149.411
6.816.614
5.000.000
5.200.000
5.500.000
5.500.000
5.500.000
Dotacje
Wydatki majątkowe
PoniŜej przedstawiamy szacunkową alokację środków publicznych na realizację zadań inwestycyjnych zaplanowanych do realizacji w latach
2007-2013. Jest ona toŜsama z Wieloletnim Programem Inwestycyjnym Powiatu Łaskiego na lata 2007-2013.
90
WIELOLETNI PROGRAM INWESTYCYJNY POWIATU ŁASKIEGO
na lata 2007 – 2013
Lp
Nazwa zadania
oraz placówka
realizująca zadania
Okres
realizacj
i
zadania
Całkowi
ty
koszt
zadania
Źródła finansowania
Powiat
Fundusze
i inne
Środki
z
UE
Poniesione
nakłady do
31.12.2006
r.
Wysokość wydatków w latach
( w tys. zł )
2007
2008
1
2
3
4
5
6
7
8
9
11
13
15
17
19
Środki
do
pozyska
nia
20
21
Środki
do
pozyska
nia
22
1
Kompleksowa
termomodernizacja budynku
Starostwa Łaskiego przy ul.
Południowej 1 wraz
z wymianą kotłowni
i stolarki okiennej oraz
budowa podjazdu dla osób
niepełnosprawnych
Remont
i termomodernizacja
budynku Starostwa Łaskiego
przy
ul. 9 Maja 33
„Budowa e-Administracji w
Powiecie Łaskim”
2006
2008
1.200
370
830
-
70
200
450
100
380
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2006
2009
1.400
340
1.060
-
40
70
100
130
500
100
460
-
-
-
-
-
-
-
-
2009
2011
800
160
-
640
-
-
-
-
-
70
280
70
280
20
80
-
-
-
-
2007
2013
2010
2011
272
94
-
178
-
-
-
-
-
64
121
30
57
-
-
-
-
-
-
200
60
-
140
-
-
-
-
-
-
-
30
70
30
70
-
-
-
-
2006
2007
2.856
703
2.153
-
241
462
2.153
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2009
2010
200
200
-
-
-
-
-
-
-
100
-
100
-
-
-
-
-
-
-
2006
2008
1.142
455
687
-
31
107
247
317
440
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2007
2008
223
45
178
-
-
25
85
20
93
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
6
7
8
9
Adaptacja pomieszczeń
internatu dla celów
dydaktycznych – Zespół
Szkół Ogrodniczych
w Ostrowie
Termomodernizacja internatu
i budynku dydaktycznego
w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych Nr 2 w
Łasku
Zakup i montaŜ kolektorów
słonecznych do
wspomagania układu
przygotowania ciepłej wody
uŜytkowej – Zespół Szkół
91
Środki
własne
2013
Środki
do
pozyska
nia
18
5
Środki
własne
2012
Środki
do
pozyska
nia
16
Infrastruktura Regionalnego
Systemu Informacji
Przestrzennej
Archiwizacja danych map,
informatyzacja zasobów Powiatowy Ośrodek
Dokumentacji Geodezyjnej
i Kartograficznej
Kompleksowa
termomodernizacja obiektów
szkolnych wraz
z modernizacją sali
gimnastycznej -Zespół Szkół
Ogrodniczych
w Ostrowie
Środki
własne
2011
Środki
do
pozyska
nia
14
4
Środki
własne
2010
Środki
do
pozyska
nia
12
3
Środki
własne
2009
Środki
do
pozyska
nia
10
2
Środki
własne
Środki
własne
Lp
1
10
11
12
13
14
Nazwa zadania
oraz placówka
2
Łasku
Utwardzenie drogi
dojazdowej p.poŜ.
do budynku hali, budowa
parkingu przy hali sportowej,
wyłoŜenie kostką brukową
dziedzińca szkolnego
w Zespole Szkół
Łasku
Rozbudowa hali sportowowidowiskowej w Liceum
Ogólnokształcącym im.
Tadeusza Kościuszki
w Łasku
Budowa sali sportoworehabilitacyjnej
z zapleczem socjalnosanitarnym
i szatniarskim - Specjalny
Ośrodek SzkolnoWychowawczy
w Łasku
Modernizacja:
1) łazienek
w budynku szkoły
i w internacie,
2) ciągów komunikacyjnych,
3) chodników,
w Zespole Szkół Rolniczych
im. Władysława Grabskiego
w Sędziejowicach
Wymiana drzwi, instalacji
elektrycznej
w budynku szkoły-Zespół
Szkół Ponadgimnazjalnych
Nr 1 w Łasku
Okres
realizacj
i
zadania
Całkowi
ty
koszt
zadania
Powiat
Fundusze
i inne
Środki
z
UE
Poniesione
nakłady do
31.12.2006
r.
( w tys. zł )
2007
Środki
własne
2008
Środki
własne
2009
Środki
własne
11
Środki
do
pozyska
nia
12
2010
Środki
własne
13
Środki
do
pozyska
nia
14
2011
Środki
własne
15
Środki
do
pozyska
nia
16
2012
Środki
własne
17
Środki
do
pozyska
nia
18
2013
3
4
5
6
7
8
9
Środki
do
pozyska
nia
10
Środki
własne
19
Środki
do
pozyska
nia
20
21
Środki
do
pozyska
nia
22
2012
2013
450
90
360
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
50
200
40
160
2012
2013
1.500
500
1.000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
250
500
250
500
2006
2011
3.423
732
2.691
-
32
50
650
100
570
280
500
140
540
130
431
-
-
-
-
2009
2011
500
200
300
-
-
-
-
-
-
70
100
70
100
60
100
-
-
-
-
2008
2010
265
65
200
-
-
-
-
20
70
20
70
25
60
-
-
-
-
-
-
15
Dostosowanie działu przyjęć
i pomocy doraźnej-SP ZOZ
w Łasku
2009
2011
670
50
620
-
-
-
-
-
-
20
200
20
200
10
220
-
-
-
-
16
Zakup niezbędnego sprzętu
medycznego
SP ZOZ w Łasku
2007
2013
1.900
500
-
1.400
-
80
200
70
200
70
200
70
200
70
200
70
200
70
200
17
Przebudowa pomieszczeń
dla przychodni
specjalistycznej
SP ZOZ w Łasku
2007
2009
417
100
317
-
-
50
100
30
100
20
117
-
-
-
-
-
-
-
-
92
Lp
Nazwa zadania
oraz placówka
Okres
realizacj
i
zadania
Całkowi
ty
koszt
zadania
Powiat
Fundusze
i inne
Środki
z
UE
Poniesione
nakłady do
31.12.2006
r.
( w tys. zł )
2007
2008
Środki
własne
2010
Środki
własne
2011
Środki
własne
2012
Środki
własne
2013
3
4
5
6
7
8
9
11
Środki
do
pozyska
nia
12
13
Środki
do
pozyska
nia
14
15
Środki
do
pozyska
nia
16
17
Środki
do
pozyska
nia
18
19
Środki
do
pozyska
nia
20
21
Środki
do
pozyska
nia
22
18
Zakup samochodu
ratowniczo-gaśniczego
lekkiego –
KPPSP w Łasku
2008
350
50
300
-
-
-
-
-
-
50
300
-
-
-
-
-
-
-
-
19
Zakup samochodu cysterna o
pojemności 15 tys. litrów –
KPPSP w Łasku
2010
950
50
900
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
50
900
-
-
-
-
20
Zakup samochodu
cięŜarowego o masie cał.
pow. 3,5 tony KPPSP w
Łasku
2010
400
20
380
-
-
-
-
-
-
-
-
20
380
-
-
-
-
-
-
21
Termomodernizacja budynku
KPPSP w Łasku
2006
2012
530
80
450
-
9
20
20
20
80
20
80
20
80
-
100
-
81
-
-
22
Zakup cięŜkiego samochodu
ratowniczo-gaśniczego
KPPSP w Łasku
2007
800
50
750
-
-
50
750
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2
Środki
własne
2009
Środki
do
pozyska
nia
10
1
Środki
własne
Środki
własne
23
Przebudowa drogi
Nr 2304 E Czestków B –
Pruszków - śagliny na
odcinku Pruszków – Dobra –
śagliny-Powiatowy Zarząd
Dróg w Łasku
2008
2012
5.000
750
-
4.250
-
-
-
100
-
150
800
200
1.016
200
1.016
100
1.418
-
-
24
Przebudowa drogi
Nr 2319 E Łask,
ul. Batorego w ŁaskuPowiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
2007
2011
3.900
600
1.300
2.000
-
200
200
100
600
100
800
100
800
100
900
-
-
-
-
25
Przebudowa drogi
Nr 2310 E Malenia - BuczekPowiatowy Zarząd Dróg
w Łasku
2007
2011
3.100
600
800
1.700
-
200
-
100
500
100
400
100
800
100
800
-
-
-
-
26
Przebudowa drogi Buczek –
Sędziejowice – Brzeskigranica pow.
zduńskowolskiegoPowiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
2011
2013
5.000
800
800
3.400
200
1.400
300
1.400
300
1.400
93
Lp
Nazwa zadania
oraz placówka
Okres
realizacj
i
zadania
Całkowi
ty
koszt
zadania
Powiat
Fundusze
i inne
Środki
z
UE
Poniesione
nakłady do
31.12.2006
r.
( w tys. zł )
2007
2008
1
2
3
4
5
6
7
8
9
11
13
15
17
19
Środki
do
pozyska
nia
20
21
Środki
do
pozyska
nia
22
27
Poprawa dostępności
komunikacyjnej
województwa łódzkiego
poprzez przebudowę
infrastruktury transportowej
Północ –Południe w powiecie
zduńskowolskim i łaskim
Projekt partnerski
Powiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
2006
2012
18.720
3.789
2.000
12.931
-
280
948
89
198
496
3.372
987
4.469
1.637
5.274
300
670
-
-
Gmina
Widawa
-
-
-
100
-
-
-
700
-
700
-
500
-
-
-
-
-
EFRR
-
-
848
-
198
-
2.672
-
3.769
-
4.774
-
670
-
-
30
31
Środki
własne
2013
Środki
do
pozyska
nia
18
Przebudowa drogi
powiatowej Nr 2308 E
Rogóźno-ZawadyPowiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
Przebudowa drogi
powiatowej Nr 3300 E
Wodzierady-granica pow.
pabianickiego-Powiatowy
Zarząd Dróg w Łasku
Modernizacja drogi Łask ul.
Warszawska Powiatowy
Środki
własne
2012
Środki
do
pozyska
nia
16
29
Środki
własne
2011
Środki
do
pozyska
nia
14
2007
2008
Środki
własne
2010
Środki
do
pozyska
nia
12
Przebudowa drogi
Nr 37245 Łask-WodzieradyPowiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
Środki
własne
2009
Środki
do
pozyska
nia
10
28
Środki
własne
Środki
własne
406
406
-
-
-
101
-
305
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2010
2011
800
120
100
580
-
-
-
-
-
-
-
15
185
105
495
-
-
-
-
2008
2012
2.000
500
300
1.200
-
-
-
200
200
-
200
-
300
150
350
150
450
-
-
2009
2011
2.000
400
600
1.000
-
-
-
-
-
100
100
200
800
100
700
-
-
-
-
32
Przebudowa drogi Łask, ul.
Kilińskiego-Powiatowy
2012
2013
5.000
1.000
1.000
3.000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
500
2.000
500
2.000
33
Modernizacja drogi Łask, ul.
Lutomierska-Powiatowy
2010
2013
1.100
200
200
700
-
-
-
-
-
-
-
50
200
50
200
50
250
50
250
34
Przebudowa drogi
Kwiatkowice-granice pow.
poddębickego-Powiatowy
2010
2013
3.000
600
200
2.200
-
-
-
-
-
-
-
100
600
100
600
200
600
200
600
35
Przebudowa drogi Rogóźno Patoki -granica pow.
bełchatowskiego-Powiatowy
2012
2013
3.000
500
500
2.000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
250
1.200
250
1.300
94
Lp
Nazwa zadania
oraz placówka
Okres
realizacj
i
zadania
Całkowi
ty
koszt
zadania
Powiat
Fundusze
i inne
Środki
z
UE
Poniesione
nakłady do
31.12.2006
r.
( w tys. zł )
2007
Środki
własne
2008
Środki
własne
2009
Środki
własne
11
Środki
do
pozyska
nia
12
2010
Środki
własne
13
Środki
do
pozyska
nia
14
2011
Środki
własne
15
Środki
do
pozyska
nia
16
2012
Środki
własne
17
Środki
do
pozyska
nia
18
2013
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Środki
do
pozyska
nia
10
Środki
własne
19
Środki
do
pozyska
nia
20
21
Środki
do
pozyska
nia
22
36
Przebudowa drogi
Kwiatkowice – PrzyrownicaPowiatowy Zarząd Dróg w
Łasku
2012
2013
2.000
400
200
1.400
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
200
800
200
800
75.474
15.579
21.176
38.719
423
1.895
5.903
1.761
3.931
1.830
8.100
2.347
11.137
3.072
13.836
2.420
9.769
1.860
7.210
RAZEM
95
16.
System wdraŜania Planu Rozwoju Lokalnego.
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego realizowany w latach 2007 – 2013 wdraŜany
będzie przez Starostę, Zarząd Powiatu oraz Radę Powiatu. WdraŜanie Planu rozpocznie się po
zatwierdzeniu dokumentu uchwałą Rady. Samorząd Powiatu jest uprawnionym podmiotem
odpowiedzialnym za wypracowanie Strategii Rozwoju Powiatu Łaskiego, jak równieŜ za
opracowanie Planu Rozwoju Lokalnego. Dla sprawnej realizacji planu niezbędnym jest
stworzenie określonego systemu dla kompleksowego zarządzania planem rozwoju. System
ten jest oparty na następujących instytucjach:
− Beneficjenci planu;
− Zarząd Powiatu;
− Rada Powiatu.
Beneficjenci
Beneficjentami planu będą przede wszystkim samorządy terytorialne (gminy), jak równieŜ
regionalne i lokalne instytucje publiczne oraz organizacje pozarządowe. Beneficjenci
współpracować będą z Zarządem Powiatu, na którego zaproszenie składać będą propozycje
projektów do realizacji. Beneficjenci będą nadzorować właściwą realizację poszczególnych
projektów.
Zarząd Powiatu
Zarząd Powiatu wykonuje uchwały rady powiatu i zadania powiatu określone przepisami
prawa. W realizacji zadań podlega wyłącznie radzie powiatu.
Do zadań zarządu powiatu naleŜy w szczególności:
•
przygotowywanie projektów uchwał rady,
•
wykonywanie uchwał rady,
•
gospodarowanie mieniem powiatu,
•
wykonywanie budŜetu powiatu,
•
zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu.
W szczególności Zarząd Powiatu opiniuje listę zadań, których realizacja przyczyni się do
poprawy sytuacji na terenie powiatu oraz przedstawia Radzie Powiatu, jak równieŜ innym
uprawnionym instytucjom, okresowe informacje na temat realizacji Planu.
96
Rada Powiatu
Do wewnętrznych organów Rady Powiatu Łaskiego naleŜą:
- przewodniczący
- Komisja Rewizyjna
- komisje stałe
- doraźne komisje do określonych zadań.
Ustawowy skład Rady wynosi 17 radnych.
Rada obraduje na sesjach i rozstrzyga w drodze uchwał sprawy naleŜące do jej kompetencji,
określone w ustawie o samorządzie powiatowym oraz w innych ustawach, a takŜe w
przepisach prawnych wydawanych na podstawie ustaw. Rada obraduje na sesjach
zwoływanych w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niŜ raz na kwartał.
Z inicjatywą uchwałodawczą moŜe wystąpić:
1) co najmniej 3 radnych,
2) Przewodniczący Rady,
3) klub radnych,
4) komisja Rady,
5) Zarząd.
Projekt uchwały powinien być przedłoŜony Radzie wraz z uzasadnieniem, w którym naleŜy
wskazać potrzebę podjęcia uchwały oraz informację o skutkach finansowych jej realizacji.
Projekty uchwał są opiniowane co do ich zgodności z prawem przez radcę prawnego
Starostwa Powiatowego. Projekty uchwał odczytuje prowadzący obrady lub wyznaczony
wiceprzewodniczący. Uchwały Rady podpisuje prowadzący obrady.
Wydział Ogólno-Organizacyjny - zapewnia w szczególności sprawną organizację
i funkcjonowanie Starostwa, obsługę administracyjną Zarządu Powiatu, Rady Powiatu
i Komisji Rady, organizację przyjmowania obywateli w sprawie skarg i wniosków,
załatwianie spraw kadrowych i szkoleniowych pracowników oraz realizuje zadania dotyczące
problematyki prawno-administracyjnej i wojskowej. Ponadto Wydział zajmuje się:
•
organizowaniem
i
przeprowadzaniem
zadań
związanych
z
zamówieniami
publicznymi,
•
przygotowywaniem, prowadzeniem i aktualizowaniem informacji do Biuletynu
Informacji Publicznej,
97
•
bieŜącym kompletowaniem aktów prawnych i publikacji,
•
prowadzeniem rejestru upowaŜnień i pełnomocnictw oraz porozumień dotyczących
zadań powierzonych innym jednostkom.
Wydział Architektury, Budownictwa i Inwestycji – zajmuje się m.in. realizacją zadań
wynikających z ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz realizacją
i przygotowaniem inwestycji powiatowych..
W szczególności Wydział zajmuje się:
•
wydawaniem decyzji administracyjnych w sprawach określonych powyŜszymi
ustawami,
•
opiniowaniem
zamierzeń
inwestycyjnych
z
zakresu
budownictwa
organów
samorządowych i jednostek organizacyjnych powiatu,
•
współdziałaniem z innymi jednostkami w procesie przygotowania i realizacji
inwestycji,
•
opracowywaniem programów inwestycyjnych,
•
obsługą, nadzorem i dokonywaniem rozliczeń realizowanych zadań inwestycyjnych
i remontowych.
Wydział Edukacji i Zdrowia - zajmuje się realizacją zadań w zakresie oświaty,
w szczególności organizacją pracy szkół średnich i specjalnych, realizacją zadań w zakresie
ochrony zdrowia, profilaktyki i oświaty zdrowotnej, upowszechnianiem i organizacją kultury,
kultury fizycznej i sportu, turystyki, nadzorem nad stowarzyszeniami, promocją i rozwojem
powiatu.
W
szczególności
Wydział
zajmuje się opracowywaniem materiałów w zakresie
kompleksowego programowania i ustalania strategii rozwoju powiatu.
Wydział Finansów - prowadzi w szczególności sprawy związane z opracowaniem projektu
budŜetu powiatu, zapewnia obsługę finansowo-księgową Starostwa, organizuje i nadzoruje
prawidłowość prowadzenia rachunkowości przez jednostki organizacyjne powiatu oraz
sporządza sprawozdania z realizacji zadań budŜetowych.
98
Wydział Geodezji, Kartografii, Katastru i Gospodarki Nieruchomościami - zajmuje się
w szczególności sprawami prowadzonymi w zakresie gospodarki nieruchomościami Powiatu
i Skarbu Państwa w ramach kompetencji określonych w ustawie o gospodarce
nieruchomościami oraz innych ustawach i aktach wykonawczych, ochroną gruntów rolnych
oraz realizacją zadań państwowej słuŜby geodezyjnej i kartograficznej.
Wydział Komunikacji, Transportu i Dróg – do jego obowiązków zalicza się m.in.
załatwianie spraw związanych z rejestracją pojazdów, wydawaniem oraz zatrzymywaniem
dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdem, transportem drogowym
w zakresie przewozu osób i rzeczy, prowadzeniem rejestru przedsiębiorców prowadzących
ośrodki szkolenia kierowców i stacje kontroli pojazdów, prowadzeniem ewidencji
instruktorów, wydawaniem uprawnień do wykonywania badań technicznych, wydawaniem
kart parkingowych.
Wydział Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa - zajmuje się w szczególności
realizacją zadań wynikających z zakresu prawa wodnego, geologicznego, ochrony
środowiska, ochrony przyrody, rybactwa śródlądowego, prawa łowieckiego, gospodarki
odpadami i gospodarki leśnej.
Realizacja projektów określonych w Planie Rozwoju Lokalnego wymagać będzie współpracy
wszystkich komórek organizacyjnych. Koordynacja i właściwy podział prac spoczywać
będzie na organach Powiatu odpowiedzialnych za wdroŜenie Planu.
Proces wdraŜania Planu Rozwoju Lokalnego będzie polegać na:
-
opracowaniu dokumentacji inwestycji zapisanych w Planie,
-
występowaniu z wnioskami o przyznanie dofinansowania ze źródeł zewnętrznych,
-
przeprowadzaniu postępowań o udzielenie zamówień publicznych,
-
nadzorze nad przebiegiem prac w poszczególnych realizowanych projektach,
-
zbieraniu danych statystycznych na temat postępów wdraŜania projektów oraz
opracowywanie sprawozdań,
-
prowadzeniu rozliczeń oraz planowaniu wydatków,
-
informowaniu o realizacji projektów oraz wdraŜaniu Planu Rozwoju Lokalnego.
99
Za wymienione wyŜej zakresy działań odpowiedzialne będą poszczególne komórki Starostwa,
zgodnie z obowiązującym regulaminem organizacyjnym oraz podziałem prac wyznaczonym
przez Starostę Łaskiego.
17.
Sposoby monitorowania , oceny i komunikacji społecznej.
17.1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego.
Monitoring to proces systematycznego zbierania, raportowania i interpretowania danych
opisujących postęp i efekty programu. Dostarcza on informacji o postępie realizacji
i efektywności wdraŜania pomocy - począwszy od pojedynczego projektu, poprzez działanie
i priorytet, a skończywszy na Programie Operacyjnym zgodnie z zasadą kwantyfikowania
efektów od najniŜszego poziomu (projektu) do najwyŜszego (programu operacyjnego).
Spełnia ponadto rolę systemu wczesnego ostrzegania o ewentualnych nieprawidłowościach.
Skuteczne i sprawne wdroŜenie Planu Rozwoju Lokalnego wymaga stałego monitoringu
zarówno efektów, jakie przynoszą projekty zawarte w Planie, jak i ponoszonych na ich
realizację nakładów finansowych. Dzięki procesowi monitoringu moŜliwe będzie określenie
tempa oraz jakości wdraŜanych projektów. Instrumentem pomocnym w procesie monitoringu
będą, określone w Rozdziale 14, wskaźniki.
Podmiotem odpowiedzialnym za proces monitorowania i raportowania będzie:
-
Zarząd Powiatu
-
Starosta Łaski, działający przy pomocy Starostwa oraz innych jednostek
organizacyjnych.
Za zbieranie danych ukazujących efekty rzeczowe realizacji Planu Rozwoju Lokalnego
odpowiedzialny będzie Wicestarosta. Na Skarbniku natomiast spoczywać będzie obowiązek
monitorowania wydatków ponoszonych na realizację projektów określonych w Planie.
Corocznie Starosta Łaski, na wniosek Zarządu będzie przygotowywał, w celu przedłoŜenia
Radzie Powiatu, raport monitoringowy z wdraŜania Planu Rozwoju Lokalnego. Raport ten
winien zawierać, co najmniej:
-
przebieg realizacji poszczególnych projektów,
-
wykonanie planu finansowego,
-
dostrzeŜone i przewidywane zagroŜenia realizacji Planu,
-
ewentualne propozycje dokonania zmian i uzupełnień Planu Rozwoju Lokalnego.
100
17.2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego.
Ocena Planu Rozwoju Lokalnego dokonana zostanie pod koniec okresu objętego Planem –
w drugim półroczu 2013 roku. Ocena dokonana zostanie przez zespół zadaniowy składający
się z pracowników Starostwa oraz podległych jednostek i przedstawiony do zatwierdzenia
przez Zarząd Powiatu. Dodatkowo, ocenie poddany będzie przebieg poszczególnych zadań
inwestycyjnych. Ocena zawierać będzie przynajmniej:
• daty realizacji poszczególnych inwestycji objętych planem,
• potwierdzenie kosztów poniesionych na realizację zadań inwestycyjnych,
• analizę osiągniętych wskaźników Planu,
• analizę oddziaływania zrealizowanych w ramach Planu inwestycji na sytuację
społeczno – ekonomiczną powiatu,
• wnioski, które będą mogły zostać uwzględnione przy opracowywaniu dokumentów
strategicznych w przyszłym okresie programowania rozwoju.
Zatwierdzona
przez
Starostę
ocena
realizacji
Planu
Rozwoju
Lokalnego,
wraz
z dokumentacją przebiegu jego wdraŜania, przedłoŜona zostanie Radzie Powiatu najpóźniej
na ostatniej sesji Rady w 2013 roku.
17.3. Współpraca
pomiędzy
sektorem
publicznym,
prywatnym
i organizacjami pozarządowymi
Skutecznemu realizowaniu Planu Rozwoju Lokalnego słuŜyć będzie współpraca nawiązana
pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi.
Współpraca pomiędzy powiatem a organizacjami pozarządowymi przy realizacji załoŜeń
Planu Rozwoju Lokalnego odbywać się moŜe na podstawie corocznie aktualizowanego
„Programu współpracy Powiatu Łaskiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami
prowadzącymi działalność poŜytku publicznego”. Program określa czytelne zasady
w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi
działalność poŜytku publicznego, w szczególności w zakresie wspierania przez Powiat Łaski
działań organizacji pozarządowych poprzez powierzanie tym organizacjom ustawowych
zadań powiatu. Poprzez określenie i realizację tych zasad samorząd pragnie włączać
organizacje pozarządowe w system demokracji lokalnej.
101
Przy staroście łaskim funkcjonuje ponadto ciało doradcze skupiające przedstawicieli
środowisk gospodarczych, biznesowych, medycznych, wojskowych, wiejskich, kulturalnych,
naukowych,
samorządowych,
oświatowych,
sportowych,
społecznych,
organizacji
pozarządowych zainteresowanych nawiązaniem ścisłej współpracy w celu wymiany
doświadczeń oraz intensyfikowania rozwoju ziemi łaskiej.
17.4. Działania informacyjne i promocja Planu Rozwoju Lokalnego
Podstawowym elementem kształtowania wizerunku Planu Rozwoju Lokalnego będzie plan
informacyjny. Za jego realizację odpowiedzialny będzie Starosta Łaski. Działania tego typu
powinny równieŜ prowadzić wszystkie inne podmioty zaangaŜowane w realizację
poszczególnych projektów składających się na treść Planu Rozwoju Lokalnego.
Na plan informacyjny składają się:
− publikacja Planu Rozwoju Lokalnego, jego zmian oraz oceny na stronach
internetowych powiatu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej,
− prezentacje Planu przy okazji spotkań ze społecznością lokalną,
− przekazywanie informacji na temat postępów we wdraŜaniu Planu Rozwoju
Lokalnego oraz poszczególnych projektów realizowanych w ramach Planu.
− inicjowanie współpracy z podmiotami zaangaŜowanymi w monitorowanie i realizację
Planu
Rozwoju
Lokalnego
w
celu
podejmowania
działań
informacyjnych
i promocyjnych poprzez wymianę informacji i wspólne przedsięwzięcia,
− inicjowanie dodatkowych działań promocyjnych o zasięgu lokalnym.
Plan informacyjny skierowany będzie do szeroko rozumianej społeczności lokalnej, a więc:
mieszkańców, beneficjentów końcowych i ostatecznych poszczególnych projektów,
organizacji
pozarządowych,
parterów
społeczno–gospodarczych,
mediów,
zarówno
lokalnych, jak i regionalnych.
Realizację Planu Rozwoju Lokalnego na lata 2007 – 2013 zakończy konferencja z udziałem
grupy lokalnych liderów oraz podmiotów zaangaŜowanych we wdraŜanie Planu, na której
zaprezentowane zostanie zdobyte doświadczenie oraz wypracowane zostaną wnioski
stanowiące podstawę do opracowania Planu Rozwoju na kolejny okres programowania.
102
18.
Spis wykresów
Wykres 1 Liczba mieszkańców powiatu łaskiego - 30 VI 2006 r.
Wykres 2 Migracje mieszkańców powiatu łaskiego w latach 2000 - 2006
Wykres 3 Struktura populacji powiatu łaskiego - GRUPY WIEKOWE
Wykres 4 Zmiana struktury podmiotów gospodarczych w latach 2002 - 2006
Wykres 5 Struktura wydatków w powiecie łaskim w 2006 r.
103
19.
Bibliografia
Strategia Rozwoju Powiatu Łaskiego
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łaskiego na lata 2004-2006 (załącznik do Uchwały Nr
XI/134/04 Rady Powiatu w Łasku z dnia 10 listopada 2004r.)
Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Łaskiego, maj 2004
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Łaskiego, maj 2004
Kurowski J.K., Andrzejewski H., Filipiak E., Mamiński M., 1996. Rezerwaty regionu
łódzkiego. ZO Ligi Ochrony Przyrody, EKO-WYNIK, Łódź
Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Mienie gmin i powiatów w
latach 2003 – 2005, Warszawa 2005
Urszula Taradejna (red.), Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2006 r., GUS,
W-wa 2006,
Lucyna Nowak (kier.), Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan na dzień
30.VI.2006, GUS, W-wa 2006 r.
Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi, Bezrobotni w Województwie Łódzkim wg. Powiatowych
Urzędów Pracy – stan na dzień 31 grudnia 2006, Łódź 2006
Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi, Rynek Pracy w Województwie Łódzkim w 2005r., Łódź
2005 r.
Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi, Rynek pracy- analiza bezrobocia, Łódź 2005 r.
Źródła internetowe:
http://www.lask.com.pl
www.ziemialodzka.pl
www.stat.gov.pl
www.policja.lodzka.gov.pl
104

plan rozwoju lokalnego powiatu łaskiego na lata 2007

Transkrypt

Podobne dokumenty

Witamy wakacje przy Szkole Podstawowej nr 3

UWAGA! Na prośbę czytelników oraz ze względu na duże

Więcej szczegółów w regulaminie - Biblioteka Publiczna im. Jana

mistrz. klas II

Podanie o wyrażenie zgody na najem lokalu

zapisz projekt jako PDF

Streszczenie doktoratu Antyfonarz De Sanctis z Biblioteki Kolegiaty

Zarządzenie Nr 23-06 z dnia 14 marca 2006 r