miesiące
Transkrypt
miesiące
Nowotwory układu moczowego Prof. nadzw. dr hab. n. med. Paweł Wiechno Rak stercza – leczenie radykalne • Usunięcie gruczołu krokowego Napromienienie gruczołu krokowego Rak stercza – leczenie radykalne MOŻLIWE JEŚLI NIE MA PRZERZUTÓW TESTOSTERON ANDROGENY U MĘŻCZYZNY Kastracja chirurgiczna lub farmakologiczna Kontrola procesu średnio przez dwa lata, OS – 42 miesiące M1 T Koaktywatory/korepresory DHEA T/DHT CRPC Lokalizacja w jądrze AR TRANSKRYPCJA CYTOPLAZMA Heinlein CA, Chang C. Endocr Rev 2004;25:276–308 JĄDRO CRPC – skala problemu 12 162 – zachorowania 4 281 - zgony Przeżycie CRPC 2.5 roku Współczynnik zgonów CYTOPLAZMA KRN 2013 Ponad 10 000 pacjentów JĄDRO z CRPC Oporny na kastrację rak stercza ≠ Hormonooporny rak stercza Hormonalne mechanizmy ucieczki spod kontroli kastracji Warianty splicingowe AR4 Nadekspresja AR4 Mutacje AR4 Produkcja androgenów przez nadnercza i komórki guza gruczołu krokowego4 AR T/DHT PI3K/AKT/ERK/mTOR JĄDRO Zwiększenie stężenia kofaktorów AR3,4 Wzajemne oddziaływanie szlaków sygnalizacyjnych3,4 ANDROGENY U MĘŻCZYZNY ANDROGENY ŹRÓDŁO …… Mechanizm działania enzalutamidu Enzalutamid to inhibitor szlaku sygnałowego AR, który hamuje sygnalizację AR na trzech etapach: 2. Upośledza translokację jądrową 1. Blokuje wiązanie AR Cytoplazma DHT Enzalutamid AR 3. Blokuje wiązanie i aktywację DNA Jądro Enzalutamid Tran i wsp. Science 2009;324:787–90; Watson i wsp. Proc Natl Acad Sci USA 2010;107:16759–65. Enzalutamid Abirateron: inhibitor biosyntezy steroidów Cholesterol Pregnenolon Aldosterone Abirateron 17OHPregnenolon DHEA Kortyzol Abirateron Androstenedion ANDROGENY Ryan C et al. ESMO 2014; Abstract 7530 (oral presentation) Testosteron DHT Abirateron blokuje produkcję androgenów w trzech źródłach ich wytwarzania Kora nadnerczy Jądra Testosterone DHT DHEA Androstenedione DHEA Androstenedione Komórki raka prostaty Denmeade 14 SR, et al. Nat Rev Cancer. 2002;2:389-396. Mostaghel E, et al. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2008;22:243-258. Enzalutamid po chth: kto odnosi korzyści? Współczynnik ryzyka dla zgonu (95% CI) Mediana całkowitego czasu przeżycia (miesiące) enzalutamid/placebo Wszyscy pacjenci 0,63 (0,53-0,75) 18,4/13,6 Wiek < 65 ≥ 65 0,63 (0,46-0,87) 0,63 (0,51-0,78) –/12,4 18,4/13,9 Stan sprawności wg ECOG na początku badania 0-1 2 0,62 (0,52-0,75) 0,65 (0,39-1,07) –/14,2 10,5/7,2 0,59 (0,47-0,74) 0,71 (0,54-0,94) –/16,2 12,4/9,1 Rejon geograficzny Ameryka Północna Inny 0,63 (0,47-0,83) 0,64 (0,51-0,80) 17,4/12,3 –/14,4 Liczba wcześniejszych schematów chemioterapii 1 ≥2 0,59 (0,48-0,73) 0,74 (0,54-1,03) –/14,2 15,9/12,3 Rodzaj progresji w chwili włączenia do badania Wyłącznie progresja PSA Progresja radiograficzna progresja PSA 0,62 (0,46-0,83) 0,64 (0,52-0,80) –/19,5 17,3/13,0 Wartość początkowa > mediana PSA LDH 0,62 (0,50-0,78) 0,61 (0,50-0,76) 15,3/10,3 12,4/8,5 Podgrupa Średni wynik w kwestionariuszu BPI-SF (pyt. 3) na początku badania <4 ≥4 Wielkość kółek jest proporcjonalna do wielkości podgrupy 0 0,5 1,0 1,5 2,0 Na korzyść enzalutamidu Na korzyść placebo Scher i wsp. N Engl J Med 2012; 367: 1187-1197 Abirateron po chth: : kto odnosi korzyści? Mediana (miesiące) HR 95% CI 11.2 12.3 7 13.9 9.3 11.7 0.74 0.74 0.77 0.69 0.78 0.71 (0.64-0.86) (0.63-0.86) (0.50-1.17) (0.56-0.85) (0.63-0.96) (0.59-0.85) < 65 ≥ 65 ≥ 75 Tak 14.2 18.3 14.8 15 16.2 15.6 12.9 10.4 13.6 10.5 11.2 11.1 9.3 8.3 0.80 0.63 0.78 0.69 0.76 0.64 0.79 (0.61-1.03) (0.47-0.84) (0.65-0.93) (0.53-0.91) Nie Tak Nie Tak 17.1 13.6 18.2 10.4 12.3 8.8 15.3 8 0.69 0.65 0.79 0.77 (0.58-0.82) (0.53-0.79) (0.63-0.99) (0.63-0.93) Nie Tak Nie Ameryka Północna Inny 20.8 12.4 19.5 16.4 15.1 18 8.1 18 11.1 11.5 0.75 0.60 0.88 0.68 0.80 (0.59-0.96) (0.50-0.74) (0.69-1.12) AA Placebo Wszyscy 0-1 2 <4 ≥4 1 15.8 17 7.3 18.4 13.3 17.1 2 Tylko PSA Radiograficzna Podgrupa Wszyscy chorzy Wyjściowy wynik ECOG Wyjściowe BPI Liczba wcześniejszych kursów chemioterapii Rodzaj progresji wiek, lata Zmiany w narządach trzewnych w chwili włączenia do badania Wyjściowe stężenie PSA powyżej mediany Wyjściowa aktywność LDH powyżej mediany Wyjściowa aktywność ALK-P powyżej mediany Region geograficzny Lepszy octan abirateronu Fizazi K. et al. Lancet Oncol 2012;13:983-92 0.5 0.75 1 1.5 Lepsze placebo (0.63-0.90) (0.48-0.85) (0.59-1.05) (0.56-0.83) (0.64-1.00) Ewolucja utkania nowotworowego Gruczolakorak: zależny od AR Gruczolakorak z różnicowaniem NEC Beltran H: ASCO 2015 Parimi V: Am J Clin Exp Urol. 2014; 2(4): 273–285. NEC Rokowanie złe, AR (-) Przeżycie w TAX 327 1.0 Docetaksel Q3W 0.9 Docetaksel QW 0.8 Mitoksantron 0.7 OS 0.6 0.5 0.4 mOS Łącznie D D Q3W3 D QW: Mitoksantron 0.3 0.2 0.1 HR P 18.2 18.9 17.3 16.4 0.83 0.76 0.91 – 0.03 0.009 0.3 – 0.0 0 6 12 Miesiące 18 Tannock IF: N Engl J Med. 2004 Oct 7;351(15):1502-12 24 30 Wczesne wprowadzenie chemioterapii u chorych M1 Vale CL: Lancet,21 DEC 2015 Rad 223 optymalnie deponuje energię α β γ Papier Aluminium Ołów lub beton Rad-223 wydłuża przeżycia całkowite Rak stercza poza możliwością leczenia radykalnego Anno Domini 2000 HTH paliatywna HSPC MITOKSANTRON – BEZ WPŁYWU NA OS CRPC Rak stercza poza możliwością leczenia radykalnego Anno Domini 2016 Rozważ Docetaksel ADT HSPC Enzalutamid Enzalutamid Abirateron Abirateron MCRPC – DOC Kabazytaksel MCRPC – Rad 223 CRPC CRPC - możliwości terapeutyczne OS Kontrola (miesiące) OS placebo* (miesiące) Zysk terapeutyczny (miesiące) Docetaksel (* vs MTZ) 16.4 18.9 2.5 Kabazytaksel 12.7 15.1 2.4 Abirateron po CHTH 11.2 15.8 4.6 Enzalutamid po CHTH 13.6 18.4 4.8 Abirateron przed CHTH 30.3 34.7 4.4 Enzalutamid przed CHTH 30.2 32.4 2.2 Rad 223 12.7 15.1 2.8 ? Liczni chorzy z rakiem stercza są poddani ADT odnosząc korzyści ale i ponosząc koszty Epidemiologia nowotworów nerki w Polsce http://onkologia.org.pl/nowotwory-zlosliwe-nerki-c67/ Odsetki chorych z przerzutami 60-70% przerzuty do płuc Heidenreich A, Dtsch Arztebl Int. 2012;109(39):631–7. Czynniki prognostyczne Henga HGB poniżej normy Ca_skor powyżej normu KS PS poniżej 80% Od rozpoznania do uogólnienia poniżej roku Neutrofile powyżej normy Płytki powyżej normy Favourable: 0 czynników, OS NYR Intermediate: 1-2 czynniki, OS 27 miesięcy Poor: więcej niż 2 czynniki, OS 8.8 miesiąca Heng DYC JCO: 2009 Dec 1;27(34):5794-9. Odpowiedzi na leczenie interferonem – metaanaliza 7 badań randomizowanych Canil i wsp., CUAJ, 2010 Rak nerki jest guzem silnie unaczynionym Izawa et al. CMAJ 2001;164:662–70. Cristofanilli et al. Nat Rev Drug Discov 2002;1:415–26. Gen VHL – gen supresorowy Białko pVHL działa w połączeniu z innymi białkami prowadzi ostatecznie do destrukcji HIF i zahamowania efektów hipoksji Związek białka pVHL z efektami niedotlenienia Hipoksja Normoksja Transkrypcja genów indukowanych hipoksją Rozkład HIF1alfa w proteosomach Uszkodzenie VHL Transkrypcja genów indukowanych hipoksją Angiogeneza – podstawowy element nowotworzenia nieśmiertelność Nowe naczynia naciekanie przerzuty Brak hamowania Brak apoptozy Stałe pobudzenie Hanahan & Weinberg. Cell 2011 Folkman. J Natl Cancer Inst 1990 Guz wielkości powyżej 2mm wymaga własnych naczyń Bewacyzumab VEGF VEGFR-2 Przeciwciało Avoren pierwsza linia : 649 pacjentów – INF + placebo vs. INF + BEV 1.0 PFS Median, months Prawdopodobieństwo 0.8 HR (95% CI) Placebo + IFN (n=322) Bevacizumab + IFN (n=327) 5.4 10.2 0.63 (0.52–0.75) p=0.0001 0.6 0.4 0.2 5.4 0 0 6 Escudier Lancet 2007 10.2 12 18 24 Inhibitory kinaz Sorafenib Pazopanib Sunitinib Aksytynib Sorafenib I i II linia B.Escudier et al. JCO 2009 Jul 10;27(20) Pierwsza linia: Sunitynib vs IFN: OS 26 vs 22 miesiące Motzer RJ et al. J Clin Oncol. 2009 Aug 1; 27(22): 3584–3590. PAZOPANIB vs SUNITYNIB: praktyka kliniczna: 7438 pacjentów 1.00 Sunitinib Pazopanib 0.75 = 20.1 months (95% CI, 18.76-21.42) = 23.68 months (95% CI, 19.54-28.81) OS HR = 0.95 adjusted for 6 IMDC prognostic factors; P = 0.19 0.50 0.25 0.00 0 20 40 60 80 Time starting from treatment, months Morales JM et al. Presented at: ASCO-GU 2016; 7-9 Jan 2016; San Francisco, CA. Abstract 544. 100 120 140 Aksytynib vs Sorafenib: PFS - AXIS study B.Escudier et al. Br J Cancer. 2014 Jun 10; 110(12): 2821–2828. Inhibitory m-TOR Sirolimus Streptomyces hygroscopicus Pierwsza linia, rokowanie złe Przeżycie całkowite IFN = 7.3 miesiąca IFN+T = 8.4 miesiąca T = 10.9 miesiąca Przeżycie wolne od progresji IFN = 3.1 miesiąca IFN+T = 4.8 miesiąca T = 5.5 miesiąca G.Hudes et al. NEJM 2007; 356:2271-2281 Po TKI: Ewerolimus vs placebo: PFS - RECORD-1 4.9 vs. 1.9 Motzer et al. Lancet 2008; 372(9637):449-56 Immunomodulacja – nowa era? Nivolumab MEDI4736 Pembrolizumab MEDI4736 Tremelimubab Ipilimubab PO TKI: Ewerolimus vs Nivolumab Motzer RJ: http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1510665#t=article Zalecenia ESMO a leczenie w Polsce Wskazanie Pierwsza linia Grupa rokownicza Standard Opcja Rokowanie dobre i pośrednie Sunitinib [I,A] Bewacyzumab + IFN-α [I,A] Pazopanib [I,A] Wysokodawkowa IL2 [III,C] Sorafenib [II,B] Bewacyzumab+ l IFN-α [III,A] Rokowanie złe Temsyrolimus [II,A] Sunitinib [II,B] Sorafenib [III,B] Po cytokinach Aksytinib [I,A] Sorafenib [I,A] Pazopanib [II,A] Sunitinib [III,A] Po TKI Aksytinib [I,B] Ewerolimus [II,A] Sorafenib [II,A] Druga linia Po dwóch TKI Trzecia linia Po TKI oraz inhibitorach mTOR inhibitor Ewerolimus [II,A] Sorafenib [I,B] P.S. Ale za to mamy interferon w monoterapii i chemioterapię Inny TKI[IV,B] Reintrodukcja [IV,B] Dostępność leków innowacyjnych w onkologii. Raport EY Sunitynib — wystąpienie HFS i rokowanie Zesp. ręka-stopa obecne vs nieobecne: ORR: 66,5% w por. z 31,8% (P<0,0001) PFS wg wystąpienia HFS Wystąpienie HFS (n = 179) Mediana PFS: 14,3 miesiąca 0,8 0,6 Brak HFS (n = 591) Mediana PFS: 8,3 miesiąca P<0,0001 0,4 0,2 00 6 12 18 24 30 36 42 48 1,0 Prawdopodobieństwo OS Prawdopodobieństwo PFS 1,0 OS wg wystąpienia HFS Brak HFS (n = 179) Mediana OS: 38,2 miesiąca 0,8 Brak HFS (n = 591) Mediana OS: 18,9 miesiąca p < 0,0001 0,6 0,4 0,2 00 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 Czas (miesiące) Michaelson MD, et al. ASCO Genitourinary Cancers Symposium 2011 Abstract 320 Czas (miesiące) Czy jesteśmy bezradni? Zespół ręka-stopa OS a nadciśnienie Maks. DBP ≥ 90 mmHg Maks. SBP ≥ 140 mmHg Prawdopodobieństwo OS 0,9 0,8 1,0 Wystąpienie NT (n = 442) Mediana OS: 30,9 miesięcy Brak NT (n = 92) Mediana OS: 7,2 miesięcy P<0,0001 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,9 Prawdopodobieństwo OS 1,0 0,8 0,7 0,4 0,3 0,2 0 0 Czas (miesiące) Rini BI, et al. J Natl Cancer Inst 2011;103:763–73 P<0,0001 0,5 0,1 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Brak NT (n = 171) Mediana OS: 14,9 miesięcy 0,6 0,1 0 5 Wystąpienie NT (n = 363) Mediana OS: 32,2 miesięcy 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Czas (miesiące) Czy jesteśmy bezradni? Nadciśnienie tętnicze Astenia i zmęczenie dowolnego stopnia a PFS 1,0 n Mediana (miesiące) 95% CI Obecne 583 10,9 0,6–12,0 Brak 187 6,4 4,7–8,0 Prawdopodobieństwo PFS 0,9 0,8 0,7 P<0,001 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Czas (miesiące) 0 0 5 Davis M, et al. ECCO-ESMO 2011 Abstract 1139 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Czy jesteśmy bezradni? Zmęczenie i astenia Działania niepożądane: leczyć efekty niepożadane i zachować rozsądek!!!