27. Niedz. zw. Mt 22,1-14 w. 1-2 w. 3-4 w. 5-6
Transkrypt
27. Niedz. zw. Mt 22,1-14 w. 1-2 w. 3-4 w. 5-6
A – 27. Niedz. zw. Mt 22,1-14 A – VIII niedz. zw. Mt 6,24-34Pan ZastĊpów przygotuje dla wszystkich ludów na tej górze ucztĊ… KONTEKST: z I czyt. Iz 25,6-10 1. JX g�osi Kazanie na Górze poprzedzone wo�aniem: Nawracajcie si�, albowiem bliskie jest Kontekst: A 26 niedz. zw. Mt 21,28-32 Królestwo niebieskie (Mt 4,17) � blisko�� Królestwa Bo�ego! 2. kontekst poprzedzaj�cy – �wiadomo��, jest naszym Ojcem (Mt 6, 9nn): Kolejna przypowieĞü o Król. perykop� Niebieskim w dyspucie �e JX Bóg z arcykapáanami i faryzeuszami Ojcze Nasz w niebie… przyjd� królestwo Twoje… b�d� wola Twoja jako w niebie tak na ziemi dotycząca Jego misji (21,23) - przypowieĞü dwóch niebia�skim synach – nieposáuszeĔstwo woli BoĪej JX mówi jak �y�o�yciem (�yciem Król. Bo�ego) dzisiaj… � pouczenia - przypowieĞü o winnicy – streszczenie historii zbawienia – zapowiedĨ sądu nad Dzisiaj 2 pouczenia zabójcami synaparenetyczne, wáaĞciciela 2 perykopy: w. 24 i ww. 25-34 tak Izrael skonstruowane, �e powtórzenia nichBoĪe zawarte maj� wyry� Jezusa: ĺ s� skoro systematycznie odrzucaá w Król. to zostaáo ono w impami�ci zabranenauczanie i przekazane np. 24a-24d innemu ludowi,i 24b-24c. tj. poganom 21,43 ĺ klucz do zrozumienia obecnej perykopy ĺ podobnie jak przypowieĞü o winnicy tak i obecna jest skrótem caáej historii zbawienia w. 24 Bóg ��da wszystkiego � Mi�o�� ma cech� jednoznaczno�ci � - uczta – czasy mesjaĔskie - Król – Bóg Cz�. ca�y nale�y do Boga albo w ogóle do Niego nie nale�y � ‘niewola’ mi�o�ci jest niepodzielna - Syn – Jezus - goĞcie weselni – Izraelici judaizm:1 bywa�o, niewolnik mia� wi�cej ni� 1 pana: - -sáudzy: grupa – �e prorocy; korzy��? mie� 2 to tak jak nie mie� �adnego; 2 grupa – App i misjonarze brak korzy�ci? niemo�no�� zadowolenia obydwóch - wojsko i miasto – Rzymianie i spalenie Jerozolimy, rok 70 � s�u�ba ca�kowita i bezwarunkowa - Ew. rozstajne drogi i zaproszeni – poganie mo�e by� ofiarowana jedynie jednemu panu! - s�u�y� strój –�������ȱ naleĪy okazaü powoáania - dos�. siĊ by�godnym niewolnikiem, poddanym, by� w niewoli, tu: s�uga = niewolnik, tzn. �e mowa tu nie tyle o wykonywaniu prac dla pana ale o przynaleĪnoĞci do niego w. 1-2 1. Mamona z aram. posiadaniedo dobra �������ȱ–o translit. kolejna przypowieĞü „kimĞ innym” - to bogactwo, rĊka JX wyciągniĊta starszych, by nawrócili siĊ 2. bóstwo aram. - Mammon wyobra�any diabe� porzucając emocje i zacietrzewienie. JX wie, Īe starszyzna ma ogromny wpáyw by� na jako myĞlenie rozsypuj�cy monety (zach�ta do rozpusty i rozrywki) i zachowanie ludzi… � bardziej - niestety, coraz pogáĊbia siĊ nienawiĞü do JX (21,45n) dojdzie tego, starsi � �ród�os�ów pewno��; to w czym mo�na po�o�y� ufno��;–na czymdo daje si�Īepolega� „bogactwo” ludu, po zmartwychwstaniu przekupią straĪebezpiecze�stwa (Mt 28,15) – brak dobrej –woli… (np. pieni�dze)JX, mami� poczuciem (mamona mami�) Táo przypowieĞci: uczta – wyraz przyjaĨni, braterstwa, solidarnoĞci, pokoju ww. 25-34 JX mówi do tych, którzy chc� s�u�y� Bogu nie Mamonie - zaproszenie na ucztĊ = wielki zaszczyt � Takiego Bóg ma w swojej opiece Opatrzno�� Bo�a ĺ to Król Īywi goĞci swoimi dobrami i zaprasza do swojego, królewskiego stoáu ĺ ‘zwykáy’ czáowiek zostaje obdarzony godnoĞcią zasiadania przy królewskim stole… 5 razy w 25-34: 25.27.28.31.34 KLUCZOWE SàOWO TEKSTU - martwi� si� �������� - z ucztą áączyáo siĊ wiele tradycji grzecznoĞciowych (np. podwójne zaproszenie, umywanie MI�OWA� BOGA PONAD rąk, wybieranie przewodniczącego który czuwaá by goĞcie dobrze siĊ bawili). Uczty byáy 1. martwi� si� czym�, zajmowa� si� czym�, dba� � ZBYTNIO WSZYSTKO A INNE RZECZY duĪymi- dzieje zgromadzeniami, zaleĪnie l�ku od zamoĪnoĞci i trwaáy nawet 7 TYLKO dni ĺ O potrzeba si� to w atmosferze i przygn�bienia TYLE Obyáo ILE czasu – rolnicy mieli problem, ale� bogaci sobie ta(w. to pozwoliü mo�namogli utraci� wiar� 30) TEMU S�U��! - rodz� si� pytania pe�ne niepokoju (w. 31) w. 3-4 2. bra� pod uwag�, my�le� o � zn. byü pocháoniĊtym, zaabsorbowanym 1. zaproszenie - ustalenie terminu uczty, zaproszony zapewniaá o udziale lub rezygnowaá zaproszenie – prorocy aĪ do Jana Chrzciciela – wzywali wezwanych do � to, co nast�pi w.-25 „dlatego” wstĊpne jest konsekwencj� w. 24 uczestnictwa. Sáowo przyszáo do swoich a swoi Go nie przyjĊli (J 1,14; àk 1,17) ĺ - �ycie ����ȱ- si�y �yciowe (w. 26) A PRZECIE� CO� WI�CEJ paradoks: moĪna oczekiwaü i przegapiü, stworzyü swójCZ�OWIEK obraz TO oczekiwanego NI� POKARM I ODZIENIE (w. 25b) - cia�o �yj�cego (w. 28-30) ���� - cia�o i rozczarowaü siĊcz�owieka rzeczywistoĞcią… 2.MY�L: zaproszenie (grzecznoĞü gospodarza) – przypomnienie o terminie uczty niestety mo�na zaniedba� prawdziwe �ycie - zaproszenie drugie – Król podaje motywy mające skáoniü przyjĞcia – wszystko juĪ kto opowiedzia� si� po str. Królestwa nie powinien ulega�dozmartwieniom i wewn. udr�ce jest gotowe, - App idący do ĩydów w Palestynie i wokóá niej (Rz 11,29 – wezwanie BoĪe i dar áaski są w. 26-27 CEL PRACY M��CZYZNY � ����ȱȱsi�y �yciowe - po�ywienie nieodwoáalne) przyk�ad zach�ty do „nie-martwienia si�” � przyroda ĺ nie chcieli przyjĞü i nie mieli Īadnej wymówki. Ptaki (nie �n� i nie siej�) ale pracuj� (robi� co do nich nale�y). Bóg za� uzupe�nia czego im A to przecieĪ król zaprasza – gdzie ich roztropnoĞü? brak. Bóg si� nimi opiekuje, to có� dopiero cz�owiekiem?! dla którego jest Ojcem (Mt 6,9 nn) w. 5-6 dlaczego ptaki niepracuj�ce? – Mt móg� kierowa� te s�owa do tych, co opu�cili wszystko i za JX ze–wzgl. na Król. Niebieskie. Oddali si� uprzejmoĞci pos�udze S�owa – o reszt� zadba Bóg. - poszli zignorowanie lekcewaĪenie – skandaliczny brak - moĪe bunt poddanych?! - na jestmartwi� to wyraz gáupoty poddanych - do tego stopnia, Īe nawet sáugi, w. 27 pewno si� o: �������� 1. zabicie Szczepana, Jakuba) 1. (to takĪe d�ugo�� �ycia - chwila ����� miara czasu (chwila) -posáaĔców wiek �yciazabili ������ scena nieprawdopodobna -2. nikt nie zabija posáaĔców! 2. d�ugo�� cia�a miara wzrostu (�okie�) OPRACOWAŁ ks. Piotr Domaros w. 7 przewrotni zaproszenie nazwani są tutaj zabójcami - zdanie zrozumiaáe w kontekĞcie wojny 70 r. i zburzenia Jerozolimy - dotyczy to caáego ludu (23,34nn; 23,37nn). Jeruzalem = reprezentuje caáy Izrael w. 8-9 wszystko na ucztĊ przygotowane… - uczta odbĊdzie siĊ! ale bĊdą na niej inni goĞcie * godny ΩΒΓΖ – wart czegoĞ * * * * Izrael nie przyjąá zbawienia w JX dlatego zostanie ono ofiarowane poganom Dz 13,41 po nich Izrael poruszony ĞwiĊtą zazdroĞcią na koĔcu przyjmie zbawienie Rz 11,25n rozstajne drogi ΈΉΒϱΈΓΙΖ – idzie o wybór z przypadku, zamiast przywilejów wprowadzono powszechnoĞü. 1. bramy i rynki miast wschodnich na których gromadziáy siĊ táumy. Ludzie ci byli marginesem Izraela, celnikami i ludĨmi zajmującymi siĊ pogardzanym zajĊciem 2. dosá. koĔcowy lub wyjĞciowy punkt drogi – drogi prowadzące do maáych osiedli i wiosek – idzie o najdalsze odcinki terytorium ĺ idzie wiĊc o misjĊ do 1. zagubionych owiec (10,6) i 2. pogan (28,16-20) zaproĞcie Ύ΅ΏνΗ΅ΘΉȱdosá. zwoáajcie (gr. Ύ΅ΏνΝȱȬȱπΎΎΏΗϟ΅,ȱkoĞcióáȱ) – u Mt zwoáajcie zaĞ u àk sáudzy mają przymuszaü (14,23) wszystkich ΔΣΑΘ΅Ζȱ – idzie o zdyskredytowanie zaproszonych, àk mówi o uáomnych i Īebrakach (14,21; àk to Ewangelia miáosierdzia; Mt to Ew. skierowana do ĩydów) zgromadzili wszystkich ΗΙΑφ·΅·ΓΑȱΔΣΑΘ΅Ζ (ĺ synagoga) * dobrych i záych ΔΓΑΕΓϾΖȱΘΉȱΎ΅ϠȱΦ·΅ΌΓϾΖ – nawiązanie do przypowieĞci o sieci i o Īniwie – póĨniej, na koĔcu nastĊpuje oddzielenie ryb i plew (Mt 13,47nn; 13,30) ĺ misjonarze nie mogą dokonywaü sądu przed czasem, mają pozyskaü wszystkich, którzy są gotowi przyjąü zaproszenie ĺ powszechnoĞü Ewangelii w. 11-13 - sama przynaleĪnoĞü do nowego narodu nie wystarczy przychodzi król – nie po to, by ucztowaü lecz przyjrzeü siĊ goĞciom * strój weselny – przecieĪ zostali zaproszeni z drogi i jeszcze oczekiwaü od nich stroju godowego? (nie chodziáo o jakieĞ szczególne ubranie, wówczas wystarczaáo zwyczajne czyste ubranie ĺ symbol Īycia po nawróceniu, zaproszono grzeszników myĞląc, Īe siĊ nawrócą) * przyjacielu ̴Θ΅ϧΕΉȱkolego – król przemawia Īyczliwie ale jego decyzje są surowe - widocznie do uczestnictwa w uczcie muszą byü speánione pewne warunki * milczaá – nie miaá nic na swoją obronĊ – ewidentna wina zaproszonego * zwiąĪcie mu nogi i rĊce – brutalne potraktowanie odpowiada schematowi historii zbawienia ale niekoniecznie atmosferze opowieĞci (choü jest to gniew iĞcie królewski) * na zewnątrz, w ciemnoĞü (dosá. w zewnĊtrzną ciemnoĞü), páacz, zgrzytanie zĊbów – mowa o rzeczywistoĞci sądu ostatecznego Szata godowa Kol 4,8 Ga 3,27 Rz 13,14 1. Īycie zgodne z Prawem JX (dobre uczynki, dzieáa sprawiedliwoĞci) nowe Īycie 3. nawrócenie i pokuta 4. ciaáa po zmartwychwstaniu, szata chwaáy - najprawdopodobniej idzie tu o etyczne wymogi (5,6,10; 6,33) 2. byü wezwanym do wspólnoty nie oznacza byü zbawionym – kaĪdy stanie na sądzie w. 14 logion (gr. wyrocznia) – interpretacja i podsumowanie przypowieĞci * powoáani, wezwani (ΎΏΘΓϠ)ȱ– do wejĞcia do Król. BoĪego * wybrani (πΎΏΉΎΘΓϟ) – przyjĊáa zaproszenie jedynie maleĔka garstka Izraela ĺ tylko „1” zostaá usuniĊty – niektórzy twierdzą, Īe zdanie winno brzmieü: wielu wezwanych lecz maáo odrzuconych - wiersz odnosi siĊ raczej do caáej przypowieĞci a nie tylko do czáowieka bez szaty godowej - wg semickiego pojmowania: liczni ΔΓΏΏΓϠȱto „wszyscy” zaĞ nieliczni ϴΏϟ·Γȱto „nie wszyscy” ĺ wszyscy są wezwani ale nie wszyscy wybrani