Strategia rozwiązywania problemów społecznych

STRATEGIA
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH
NA TERENIE GMINY DĘBOWA ŁĄKA
W LATACH 2007 - 2013
DĘBOWA ŁĄKA 2007 R.
Spis treści:
I. Wstęp.............................................................................................................
3
II. Raport o stanie gminy Dębowa Łąka.................................................
4
2.1. PołoŜenie, powierzchnia, ludność.......................................................
4
2.2. Bezrobocie, ochrona zdrowia, szkolnictwo.........................................
8
2.3. Opieka społeczna...............................................................................
10
2.4. Obowiązujące ustawodawstwo...........................................................
12
III. Metodologia opracowania strategii................................................... 15
IV. Analiza SWOT........................................................................................... 16
V. Cele i działania strategii......................................................................... 20
VI. Zakończenie..............................................................................................
33
2
I. WSTĘP
RóŜnego rodzaju kryzysy występujące we współczesnym świecie, powodują wzrost
bezrobocia i pogorszenie warunków bytu ludności, a przede wszystkim zwiększenie strefy
ubóstwa. Istniejące zagroŜenia winny być dostrzegane i uwzględnione w polityce
gospodarczej i społecznej państwa. Powinny zapobiegać kryzysom gospodarczym,
ograniczać ich negatywne skutki i rozwiązywać kwestie społeczne, dotyczące bezrobocia
oraz związanej z nim pomocy społecznej.
Zachodzące w Polsce dynamiczne procesy społeczne i gospodarcze mają ogromny
wpływ na Ŝycie społeczeństwa. Wzrost dochodu narodowego i postępująca modernizacja
kraju, powodują nawarstwianie się problemów społecznych, z których najwaŜniejsze to:
ubóstwo,
bezrobocie,
wielodzietność,
niepełnosprawność
i
długotrwała
choroba,
przestępczość nieletnich, przemoc. Wymienione zjawiska są od siebie zaleŜne, wzajemnie
na siebie wpływają, a przenikając się nawzajem, tworzą łańcuch przyczynowo - skutkowy.
Niezwykle
waŜnym
zadaniem
postawionym
przed
pomocą
społeczną
jest
opracowanie całościowych, wewnętrznie spójnych programów mających na celu długofalowe
oddziaływanie i zwalczanie patologii, trafne odczytanie zagroŜeń, zdiagnozowanie przyczyn,
określenie niezbędnych środków zaradczych. Ciągle nie wystarczające środki przeznaczone
na pomoc społeczną zmuszają do poszukiwania jak najefektywniejszych metod działania na
rzecz rodzin i sfery ubóstwa. Działania te mogą być realizowane m.in. we współpracy
z organizacjami pozarządowymi, przy profesjonalnym rozpoznaniu i zdiagnozowaniu
problemów społecznych występujących na terenie gminy.
Zdaniem gminnego ośrodka pomocy społecznej jest udzielanie skutecznego wsparcia
osobom i rodzinom, które umoŜliwi im samodzielną egzystencję, da szansę zaspokojenia
podstawowych potrzeb, zapewni realizację ról społecznych i stworzy moŜliwości rozwoju.
Skuteczność pomocy, tym samym skuteczność działania jest uwarunkowana
kompleksowym podejściem do istniejących problemów i wprowadzenie systemowych
rozwiązań.
3
II. RAPORT O STANIE GMINY DĘBOWA ŁĄKA
2.1. POŁOśENIE, POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ
PołoŜenie gminy na mapie Polski wyznaczają następujące współrzędne geograficzne
- szerokość geograficzna północna
53017’
- szerokość geograficzna południowa
53009’
- długość geograficzna wschodnia
19008’
- długość geograficzna zachodnia
18059’
Obszar gminy według podziału Polski na regiony fizyczno-geograficzne (Kondracki)
w całości naleŜy do Pojezierza Chełmińskiego, a według bardzo szczegółowego podziału
tego obszaru, dokonanego przez (Galona 1973) leŜy w obrębie tzw. Pagórków Wąbrzeskich.
Pojezierze Chełmińskie znajduje się na wschód od Doliny Dolnej Wisły, na południe
od Doliny Osy w obrębie form polodowcowych ostatniego zlodowacenia.
Gmina Dębowa Łąka stanowi od 1 stycznia 1999 r. jedną z czterech gmin powiatu
Wąbrzeskiego i leŜy w jego południowo-wschodnim krańcu.
Graniczy z gminami: KsiąŜki od północy, Bobrowem od wschodu, Golub-Dobrzyń od
Południa oraz Kowalewo Pomorskie i Wąbrzeźno od zachodu.
Powierzchnia gminy wynosi 8613 ha (86,13 km2).
Administracja gminy dzieli się na 8 następujących sołectw:
Dębowa Łąka o powierzchni 2092 ha, Kurkocin - 932 ha, Łobdowo - 841 ha, Lipnica - 738
ha, Małe Pułkowo - 782 ha, Niedźwiedź - 1050 ha, Wielkie Pułkowo - 986 ha, Wielkie
Radowiska - 1192 ha.
Ośrodkiem gminy i siedzibą Urzędu Gminy jest Dębowa Łąka połoŜona w północnowschodniej części obszaru.
4
Lp.
Nazwa sołectwa
Liczba
mieszkańców
1.
Dębowa Łąka
775
2.
Niedźwiedź
409
3.
Wielkie Radowiska
555
4.
Małe Pułkowo
306
5.
Lipnica
308
6.
Wielkie Pułkowo
273
7.
Łobdowo
334
8.
Kurkocin
342
Razem
3.302
* Podstawa: Dane Urzędu Gminy Dębowa Łąka (styczeń 2007 r.)
Dębowa Łąka w skali powiatu jest demograficznie gminą małą liczącą zaledwie 3379
mieszkańców, w tym 1683 kobiet.
Następujące zmiany strukturalne spowodują dalszy odpływ ludności ze wsi do miast.
Na dzień 30 stycznia 1999 r. stan ludności gminy Dębowa Łąka przedstawia się
następująco:
Stan na 31.12.2006 r.
Wiek
%
kobiety
męŜczyźni
razem
0-5
101
105
206
6,24
6 - 15
258
268
526
15,93
16 - 24
236
240
476
14,42
25 - 29
114
124
238
7,22
30 - 39
233
225
402
15,60
40 - 49
177
225
402
12,18
50 - 59
192
207
399
12,08
60 - 79
264
181
445
13,48
powyŜej 80
65
29
94
2,85
1641
1661
3302
100
Ogółem
* Podstawa: Dane Urzędu Gminy Dębowa Łąka (styczeń 2007 r.)
5
Z powyŜszego zestawienia wynika, iŜ w pełni produkcyjnym wieku od 16 do 50 roku
Ŝycia występuje przewaga męŜczyzn. W wieku poprodukcyjnym drastycznie maleje liczba
męŜczyzn (wzrasta śmiertelność wśród męŜczyzn).
Wielkość populacji
Demografia jest waŜnym czynnikiem wpływającym na tempo rozwoju społeczno –
gospodarczego. NajwaŜniejsze cechy demograficzne, które mają wpływ na moŜliwości
rozwojowe gminy to:
wysoki poziom wykształcenia mieszkańców;
1) trzymanie się średniego wskaźnika gęstości zaludnienia;
2) dynamiczna struktura wieku ekonomicznego ludności z zaznaczającym się spadkiem
udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym, spadającym procentowym udziałem
ludności w wieku produkcyjnym i występowaniem wzrostowego trendu procentowego
udziału ludności w wieku poprodukcyjnym;
3) zachowanie równowagi pomiędzy płciami;
4) dodatni poziom przyrostu naturalnego;
5) odwrócenie niekorzystnych trendów migracyjnych.
Liczba ludności w gminie jest względnie stała. Choć przyrost naturalny jest dodatni
to równowaŜone jest to przez ujemne saldo migracji.
PoniŜsza tabela przedstawia populację gminy w rozbiciu na grupy wiekowe uwzględniając
płeć:
6
Grupa wiekowa
Ogółem
MęŜczyźni
Kobiety
0-4 lata
166
85
82
5-9 lat
224
117
107
10-14 lat
281
138
143
15-19 lat
292
145
147
20-24 lata
245
128
117
25-29 lat
238
124
114
30-34 lata
275
154
121
35-39 lat
240
128
112
40-44 lata
212
114
98
45-49 lat
190
111
79
50-54 lata
209
113
96
55-59 lat
190
94
96
60-64 lata
113
50
63
65-69 lat
127
54
73
70-74 lata
117
45
72
75-79 lat
88
32
56
80-84 lata
65
21
44
PowyŜej 84
29
8
21
3302
1661
1641
Razem
*Podstawa: Dane Urząd Gminy (styczeń 2007 r.)
Najliczniejszą grupą w gminie są osoby pomiędzy 15 a 19 rokiem Ŝycia.
Struktura ludności według wieku mająca wpływ na kształtowanie się struktur społeczno –
ekonomicznych przedstawia się następująco:
7
Grupa wiekowa
Osoby
% ogółu
Wiek przedprodukcyjny:
902
27,30
- kobiety
450
13,62
- męŜczyźni
452
13,68
Wiek produkcyjny:
1945
58,90
- kobiety
877
26,56
- męŜczyźni
1068
32,34
Wiek poprodukcyjny:
456
13,80
- kobiety
314
9,50
- męŜczyźni
142
4,30
3302
100
Ogółem
*Podstawa: Dane Urząd Gminy (styczeń 2007 r.)
W wieku produkcyjnym w gminie zamieszkuje 1945 osób, co stanowi 58,90 % ogółu
mieszkańców.
2.2. BEZROBOCIE, OCHRONA ZDROWIA, SZKOLNICTWO.
DuŜa liczba mieszkańców gminy zatrudniona jest w rolnictwie, jednak ten dział
gospodarki tworzy niewielką ilość miejsc pracy, natomiast charakteryzuje się występowaniem
ukrytego bezrobocia. Sytuacja ta mogłaby ulec zmianie poprzez realizacje nowych
inwestycji, które utworzą nowe miejsca pracy zmniejszając tym samym stopę bezrobocia.
Niski poziom wykształcenia duŜej części bezrobotnych, wysoki odsetek wśród bezrobotnych
ludzi młodych oraz długotrwałe pozostawanie bez pracy to zjawiska bardzo niekorzystne
(84% bezrobotnych nie jest uprawnionych do otrzymywania zasiłków).
Dynamika bezrobocia w gminie Dębowa Łąka
Liczba bezrobotnych
Liczba bezrobotnych z prawem
do zasiłku
Data
ogółem
kobiet
ogółem
w tym kobiety
31.12.2000 r.
352
184
79
31
31.12.2001 r.
369
185
73
16
31.12.2002 r.
368
191
66
17
31.12.2003 r.
367
196
53
18
31.12.2004 r.
321
173
51
17
30.12.2005 r.
304
160
40
4
30.04.2006 r.
298
153
48
13
*Podstawa: dane PUP w Wąbrzeźnie ( styczeń 2007)
8
Okres pozostawania
Liczba
W tym
bez pracy
bezrobotnych
kobiet
Do 1 miesiąca
15
3
1 – 3 miesięcy
54
18
3 – 6 miesięcy
39
14
6 – 12 miesięcy
45
27
12 – 24 miesięcy
53
23
PowyŜej 24 miesięcy
92
68
*Podstawa: dane PUP w Wąbrzeźnie (styczeń 2007)
Poziom wykształcenia bezrobotnych:
Rodzaj wykształcenia
Liczba
bezrobotnych
W tym kobiet
WyŜsze
7
4
Policealne i średnie zawodowe
36
20
Średnie ogólnokształcące
19
9
Zasadnicze zawodowe
122
66
Gimnazjalne i poniŜej
114
54
*Podstawa: dane PUP w Wąbrzeźnie (styczeń 2007)
Bezrobocie to jeden z najtrudniejszych do rozwiązania i najbardziej brzemienny
w skutki problem społeczny, nie tylko na poziomie lokalnym. Rozwiązanie tego problemu
zaleŜy od działań systemowych na poziomie centralnym.
Bezrobocie rodzi zagroŜenia w dziedzinie ochrony zdrowia, braku pozytywnego nastawienia
do świata, złego samopoczucia jednostki, a przede wszystkim jest przyczyną wielu patologii
społecznych, do których naleŜą przestępczość, alkoholizm, przemoc w rodzinie
Na terenie gminy Dębowa Łąka funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej pod który podlegają dwa zakłady opieki zdrowotnej w Małym Pułkowie
w Dębowej Łące. SPZOZ zatrudnia trzech lekarzy, stomatologa, 4 pielęgniarki.
Uzupełnieniem opieki medycznej w gminie jest gabinet rehabilitacyjny, który mieści się
w ośrodku zdrowia w Dębowej Łące oraz funkcjonujący od kilku lat prywatny punkt apteczny
w Dębowej Łące.
Z informacji uzyskanych z Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej
w Dębowej Łące o stanie zdrowia dzieci i młodzieŜy (0-18 lat), wynika, iŜ problemem
9
zdrowotnym w wymienionym przedziale wiekowym są zaburzenia refrakcji i akomodacji oka
(krótkowzroczność), alergia, zniekształcenia kręgosłupa.
Rodzaj schorzenia
Ilość dzieci
krótkowzroczność
30
%
(616 ogółu badanych )
4,87
alergie
25
4,06
wady kręgosłupa
74
12,01
*Podstawa: dane SPZOZ w Dębowej Łące (styczeń 2007)
Na terenie gminy funkcjonują niŜej wymienione placówki oświatowe:
1) Szkoły Podstawowe w Wielkich Radowiskach, Lipnicy i Łobdowie;
2) Zespół Szkół im. gen. J. Bema w Dębowej Łące.
Liczbę uczniów i nauczycieli w gminie ujęto w poniŜszym zestawieniu.
Liczba
Liczba
nauczycieli
uczniów
Oddziały „0”
4
41
Szkoły Podstawowe
33
332
Gimnazjum
17
178
Rodzaj placówki
* Podstawa: Dane Urzędu Gminy Dębowa Łąka (styczeń 2007)
2.3. OPIEKA SPOŁECZNA
Zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej realizowane są w gminie Dębowa
Łąka przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Formy pomocy są wielorakie, są to
świadczenia pienięŜne i niepienięŜne. Adresatami pomocy są rodziny wielodzietnie, osoby,
które pozostają w trudnej sytuacji Ŝyciowej, dotknięte długotrwałym bezrobociem.
Beneficjentami pomocy społecznej są równieŜ osoby przewlekle chore, niedostosowane
społecznie oraz ludzie starzy i samotni. Wsparciem dla działań gminy w zakresie pomocy
społecznej jest działalność Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wąbrzeźnie.
PoniŜej przedstawiono dane dotyczące zakresu udzielanej w gminie pomocy społecznej.
10
Powód trudnej sytuacji Ŝyciowej
Ubóstwo
Sieroctwo
Bezdomność
Potrzeba ochrony macierzyństwa
Bezrobocie
Niepełnosprawność
Długotrwała choroba
Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa
domowego
w tym: - rodziny niepełne
- rodziny wielodzietne
Alkoholizm
Narkomania
Trudności w przystosowaniu się do Ŝycia po
opuszczeniu zakładu karnego
Klęska Ŝywiołowa lub ekologiczna
Liczba rodzin
2004 2005 2006
Liczba osób w tych
rodzinach
2004
2005
2006
70
1
15
60
27
18
65
60
1
16
73
32
17
56
54
1
17
80
42
19
59
210
1
65
194
62
44
281
203
1
68
297
180
55
283
199
1
42
325
210
76
276
22
43
20
-
21
35
18
-
20
39
14
-
66
215
89
-
63
220
74
-
60
234
70
-
-
-
1
-
-
3
* Podstawa: Dane GOPS Dębowa Łąka (styczeń 2007)
Wykorzystanie środków finansowych ogółem (za 2006 r.)
Zadania
Plan
Zadania zlecone gminie
Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
Zadania własne gminy:
•
Wykonanie
%
27 447,00
27 446,76
100
970 057,00
970 057,00
100
2 736,00
2 735,87
100
456 794,00
432 379,36
94,66
Podstawa: Dane GOPS Dębowa Łąka (styczeń 2007)
Działalność Gminnego Ośrodka Opieki Społecznej w Dębowej Łące.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dębowej Łące działa na podstawie:
1) Uchwały Nr XII/49/90 Gminnej Rady Narodowej w Dębowej Łące z dnia 21 marca
1990 r. w sprawie utworzenia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej;
2) Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 64 poz. 593 z późn.
zm.);
3) Ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.
1591 z późn. zm.);
4) Ustawy o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (Dz. U. Nr 228, poz.
2255 z późn. zm.);
11
5) Ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 roku o postępowaniu wobec dłuŜników
alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz.732 z późn. zm.);
6) Statutu GOPS nadanego Uchwałą Rady Gminy Nr 4/05 z dnia 22 lutego 2005 r.
GOPS realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej określone głównie takimi ustawami
jak:
1) Zadania własne Gminy i zlecone z zakresu administracji rządowej wynikające z
ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej /Dz. U. Nr 64, poz. 593 z
późn. zm./.
2) Zadania z zakresu świadczeń rodzinnych wynikające z ustawy z dnia 28 listopada
2003 roku o świadczeniach rodzinnych /Dz. U. Nr 228, poz. 2255 z późn. zm./.
3) Zadania wynikające z ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia /Dz. U. Nr 45, poz. 391 z późn. zm./.
4) Zadania wynikające z ustawy o postępowaniu wobec dłuŜników alimentacyjnych oraz
zaliczce alimentacyjnej z dnia 22 kwietnia 2005 roku /Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn.
zm./.
5) Zadania wynikające z innych ustaw szczególnych.
Celem działalności GOPS jest:
1) zaspakajanie niezbędnych potrzeb Ŝyciowych osób i rodzin oraz umoŜliwienie im
bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka,
2) doprowadzenie do moŜliwie pełnego usamodzielnienia osób i rodzin oraz
doprowadzenie do integracji osób i rodzin ze środowiskiem,
3) umoŜliwienie osobom i rodzinom przezwycięŜenia trudnych sytuacji Ŝyciowych,
których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki, moŜliwości i
uprawnienia oraz zapobieganie powstawaniu takich sytuacji.
Ośrodek zatrudnia 3 osoby. Placówką kieruje kierownik wspierany przez 1 pracownika
socjalnego i 1 osobę do realizacji świadczeń rodzinnych. Specjalistyczne wykształcenie
kadry ośrodka, doświadczenie zawodowe i zaangaŜowanie poparte właściwą organizacją
pracy gwarantują, Ŝe w ramach posiadanych, ograniczonych środków osiągane są
maksymalne efekty społeczne.
2.4. OBOWIĄZUJĄCE USTAWODAWSTWO
Oprócz administracji rządowej, obowiązek wykonywania zadań pomocy społecznej
spoczywa na organach jednostek samorządu terytorialnego. Podstawowe działania
12
wspólnoty samorządowej w zakresie polityki społecznej uregulowane są w ustawie z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i zadania te obejmują między innymi zagadnienia:
1) ochrony zdrowia,
2) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
3) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
4) edukacji publicznej,
5) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków
i opieki nad zabytkami,
6) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
7) porządku
publicznego
i
bezpieczeństwa
obywateli
oraz
ochrony
przeciwpoŜarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposaŜenia i utrzymania gminnego,
8) współpracy z organizacjami pozarządowymi,
9) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
Szczegółowy zakres zadań gminy przedstawia ustawa z dnia 12 marca 2004 o pomocy
społecznej. Wynikające z niej obowiązki gmin przedstawiono poniŜej:
Zadania własne:
1) opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych
ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki
i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób
i rodzin z grup szczególnego ryzyka;
2) sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej;
3) udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego
pozbawionym;
4) przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych;
5) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych;
6) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych
w wyniku zdarzenia losowego;
7) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia
zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom niemającym dochodu i
moŜliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym
ubezpieczeniu
w Narodowym Funduszu Zdrowia;
8) przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowanego;
9) opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę, która zrezygnuje
z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej
13
opieki nad długotrwale lub cięŜko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie
niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem;
10) praca socjalna;
11) organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu
zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób
z zaburzeniami psychicznymi;
12) prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych;
13) tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną;
14) doŜywianie dzieci;
15) sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym;
16) kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt
mieszkańca gminy w tym domu;
17) sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie,
równieŜ w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu informatycznego;
18) utworzenie i utrzymywanie ośrodka pomocy społecznej, w tym zapewnienie środków
na wynagrodzenia pracowników.
Do zadań własnych gminy naleŜą równieŜ :
1) przyznawanie i wypłacanie zasiłków specjalnych celowych;
2) przyznawanie i wypłacanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie
zasiłków, poŜyczek oraz pomocy w naturze;
3) prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach
wsparcia
o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki;
4) podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z
rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych.
Zadania zlecone:
1) przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych;
2) opłacanie
składek
na
ubezpieczenie
zdrowotne
określonych
w
przepisach
o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;
3) organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu
zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
4) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych
z klęską Ŝywiołową lub ekologiczną;
5) prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób
z zaburzeniami psychicznymi;
14
6) realizacja zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej,
mających
na celu ochronę poziomu Ŝycia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój
specjalistycznego wsparcia
III. METODOLOGIA OPRACOWANIA STRATEGII
Strategia jest to dokument, który wybranym, przemyślanym, załoŜonym do
osiągnięcia celom przypisuje wachlarz zadań, określając przy tym środki i metody ich
realizacji, w sposób całościowy i uporządkowany oraz wytycza kierunki, typuje priorytety,
wskazuje zagroŜenia. Zawiera metody oceny i wskazuje podmioty odpowiedzialne za ich
realizację. Biorąc pod uwagę długi horyzont czasowy (6 lat), strategia musi być dokumentem
o duŜym poziomie ogólności. Powstające dokumenty planistyczne, ze względu na dynamikę
zachodzących procesów społecznych i warunkujących je procesów ekonomicznych muszą
stwarzać moŜliwość ich modyfikacji i poprawek.
Opracowywany dokument zawiera wskazanie okresu czasu, w którym będzie
realizowany (2007 - 2013). Specyfika planowania strategicznego zakłada długofalowe
działania i dlatego naleŜy określić odległy horyzont czasowy tak, by w proponowanych
rozwiązaniach i działaniach nie koncentrować się na bieŜących i doraźnych celach.
Strategia koncentruje się na tych problemach, które z uwagi na swój cięŜar gatunkowy,
zakres oddziaływań, skutki dla społeczności są waŜne dla całej wspólnoty lokalnej.
Zakreślony w strategii horyzont czasowy do 2013 r. spełnia te warunki i pokrywa się
z przyjętym w Unii Europejskiej okresem budŜetowania, co pozwala na rozwiązywanie
problemów z wykorzystaniem szans, jakie niosą ze sobą moŜliwości korzystania z funduszy
unijnych.
15
IV. ANALIZA SWOT
Planowanie strategiczne wykorzystuje róŜne techniki analityczne oraz sposoby
dochodzenia do budujących wniosków. Najczęściej wykorzystywana metoda to Analiza
SWOT, słuŜąca do porządkowania informacji. Stosuje sie ją we wszystkich obszarach
planowania
strategicznego,
jako
uniwersalne
narzędzie
pierwszego
etapu
analizy
strategicznej, dzieli się ona na cztery kategorie czynników strategicznych:
S (strengths) → mocne strony – wszystko to, co stanowi atut, przewagę i zaletę
analizowanego tematu,
W (weaknesses) → słabe strony - wszystko to, co stanowi słabość, barierę i wadę
analizowanego tematu,
O (opportunities) → szanse – wszystko to, co stwarza dla analizowanego tematu szanse
korzystnej zmiany,
T (threats) → zagroŜenia – wszystko to, co stwarza dla analizowanego tematu
niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.
Zbiorcza Analiza SWOT:
G O S P O D A R K A
MOCNE STRONY
G M I N Y
SŁABE STRONY
Niedostatecznie uregulowane stosunki wodne
Słabe zalesienie.
Korzystne warunki naturalne do produkcji Brak oczyszczalni.
rolnej.
Brak programów ekologicznych.
Infrastruktura: - wodociągi, - wysypiska Ograniczona baza produkcyjno-usługowa.
Brak rynku hurtowego i aukcji dla produktów
śmieci, - telefonizacja.
rolnych.
Warunki glebowo-przyrodnicze.
Silny potencjał rolny.
Słabo rozwinięte przetwórstwo rolnoDobre warunki do ekologicznej produkcji spoŜywcze.
rolnej.
Niska dochodowość gospodarstw domowych.
Brak kompetencji izb rolniczych.
Zła nawierzchnia dróg oraz ich jakość.
SZANSE
ZAGROśENIA
Sprzyjająca polityka władz gminy dla
inwestorów ukierunkowana na ich rozwój.
Koordynacja wspólnych działań na rzecz
rozwoju gminy.
Pozyskanie
inwestorów
do
rozwoju
przetwórstwa rolno-spoŜywczego.
Poprawa ekonomiki rolnictwa poprzez rozwój
wysokotowarowych gospodarstw rolnych.
Braki w infrastrukturze – brak sieci kanalizacji
sanitarnej.
Migracja młodych ludzi za granicę.
Ograniczenie
rozwoju
produkcji
rolnej
wynikające z niskiej opłacalności.
16
D E M O G R A F I A
MOCNE STRONY
I
B E Z R O B O C I E
SŁABE STRONY
Zwiększone obciąŜenie budŜetu gminy
wynikające z wysokiego bezrobocia i niskiej
opłacalności produkcji rolnej.
Wysoki odsetek ludzi młodych wśród ludności Niezadowalająca
sytuacja
ekonomiczna
gminy.
sporej części ludności.
Gotowość do podejmowania przez młodych Wysoki poziom bezrobocia.
ludzi nowych wyzwań.
Niewielki przyrost miejsc pracy na terenie
Istnienie
grupy
lokalnych
liderów, gminy.
społeczników i aktywistów na terenie gminy. Apatia
i
bierność
osób
długotrwale
bezrobotnych.
Brak kwalifikacji duŜej grupy bezrobotnych.
Brak motywacji wśród mieszkańców Gminy
do dokonywania zmian.
SZANSE
ZAGROśENIA
MoŜliwość aktywizacji osób bezrobotnych.
Nawiązanie współpracy z zagranicą.
MoŜliwości zatrudnienia, nowe miejsca pracy.
Wykorzystanie moŜliwości proponowanych
przez Powiatowy Urząd Pracy w Wąbrzeźnie.
Programy aktywizacji osób bezrobotnych.
Organizacja pośrednictwa pracy poprzez
tworzenie banku informacji.
Ucieczka
najlepiej
wykształconych
i
najbardziej dynamicznych grup społecznych
za granicę kraju.
Tendencja
do
osłabiania
więzi
międzyludzkich.
Brak
miejsc
pracy
dla
młodych
i
wykształconych ludzi.
O Ś W I A T A ,
MOCNE STRONY
E D U K A C J A
P U B L I C Z N A
SŁABE STRONY
Fachowa kadra nauczycielska w szkołach.
Wykorzystanie
nowoczesnych
metod
nauczania poprzez dostęp do internetu.
Szybka wykrywalność patologii.
Niewielki odsetek społeczeństwa dotkniętego
patologią.
Niedostateczne
zaplecze
sportowe
w
szkołach.
DuŜe rozproszenie terytorialne społeczności
uczniowskiej.
Bieda panująca w społeczeństwie.
Braki edukacyjne rodziców.
SZANSE
ZAGROśENIA
Wykorzystanie funduszy stypendialnych.
Tworzenie kół zainteresowań.
Przyspieszenie rozwoju młodego pokolenia
spowodowane dostępem do „zdobyczy”
techniki.
Niewystarczające dotacje na cele oświatowe.
Przyzwolenie społeczne na spoŜywanie przez
nieletnich papierosów i alkoholu.
Niedostateczne zainteresowanie rodziców w
jaki sposób dziecko spędza czas wolny.
Narastająca agresja wśród nieletnich.
17
K U L T U R A
MOCNE STRONY
i
Czyste środowisko naturalne.
Liczne i ciekawe obiekty dziedzictwa
kulturowego.
Walory krajobrazowo – turystyczne.
SZANSE
Wykorzystanie
europejskich
funduszy
pomocniczych.
Wspólne wypracowanie zasad przepływu
informacji oraz zasad współpracy pomiędzy
organizacjami pozarządowymi.
Tworzenie
kół
zainteresowań
ukierunkowanych na pielęgnowanie tradycji.
T U R Y S T Y K A
SŁABE STRONY
Brak promocji turystycznej gminy.
Brak Gminnego Domu Kultury.
Brak niezbędnej infrastruktury turystycznej w
postaci obiektów gastronomicznych, pól
namiotowych, ścieŜek rowerowych.
Brak zaplecza sportowo-rekreacyjnego.
Brak zainteresowania rozwojem kulturalnym
wśród społeczności Gminy.
ZAGROśENIA
Brak zainteresowania kulturą sporej części
społeczeństwa gminy.
Brak środków na funkcjonowanie instytucji
kultury.
18
O C H R O N A
Z D R O W I A I B E Z P I E C Z E Ń S T W O
O B Y W A T E L I
( W TYM BEZPIECZEŃSTWO SOCJALNE)
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
Czyste
środowisko
naturalne,
które
pozytywnie wpływa na stan zdrowia
mieszkańców.
Kompetentne i ukierunkowane władze na
rozwój gminy.
Ścisła współpraca funkcjonariuszy policji i
straŜy poŜarnej z władzami i społecznością
gminy.
Efektywne działanie Gminnego Ośrodka
Pomocy Społecznej.
Ośrodek
zdrowia
z
gabinetem
rehabilitacyjnym.
Gabinet stomatologiczny.
Niezadowalające
wyposaŜenie
słuŜb
medycznych.
Brak profilaktyki zdrowotnej.
Wysoki odsetek osób korzystających z
pomocy społecznej.
Tendencje polegające na dziedziczeniu
ubóstwa i patologii.
Brak motywacji biednego społeczeństwa do
poprawy własnej sytuacji.
Ryzyko większej zachorowalności w grupie
osób w podeszłym wieku.
Alienacja osób starszych.
Słabnące zainteresowanie mieszkańców
własnym bezpieczeństwem.
SZANSE
ZAGROśENIA
Realizacja programów profilaktyki zdrowotnej.
MoŜliwości wykorzystania środków unijnych .
Wprowadzanie nowych metod polityki
społecznej, a takŜe szkolenia pracowników
GOPS.
Promocja i organizacja wolontariatu.
Zwiększająca się emigracja
wykwalifikowanego personelu medycznego.
Finansowanie słuŜby zdrowia zagroŜone
częstymi zmianami w ustawodawstwie.
Wzrost przestępczości szczególnie wśród
nieletnich.
Alkoholizm i przemoc w rodzinie.
Słaba organizacja polityki państwa w zakresie
pomocy społecznej.
Dokonana w oparciu o Raport o stanie gminy analiza SWOT wskazuje, które obszary
szeroko
i
rozumianej
przemyślanych
polityki
działań.
społecznej
Podstawowymi
wymagają
długotrwałych,
problemami
społecznymi
konsekwentnych
wymagającymi
rozwiązania są ubóstwo, bezrobocie, niska aktywność społeczna oraz alkoholizm i przemoc
w rodzinie.
19
V. CELE i DZIAŁANIA STRATEGII
Cel strategiczny
Wsparcie, aktywizacja i tworzenie warunków umoŜliwiających osobom, rodzinom oraz
młodzieŜy przezwycięŜenie sytuacji Ŝyciowych, których nie są one w stanie sami pokonać,
wykorzystując własne moŜliwości i uprawnienia. Stworzenie świadomego i aktywnie
współdziałającego społeczeństwa, uaktywnienie kapitału ludzkiego opartego na wiedzy.
Cele operacyjne
Cele operacyjne polegają na:
1) diagnozowaniu i przeciwdziałaniu przyczyn ubóstwa, bezrobocia oraz czynników
powodujących korzystanie z pomocy społecznej;
2) wspieraniu osób i rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym, przemocą,
uzaleŜnieniami, bezdomnością, mających trudności w kontaktach ze społeczeństwem
– włączenie ich do społeczności;
3) zapewnieniu
usług
niepełnosprawnym,
opiekuńczych
przewlekle
i
dla
ludzi
starszych,
nieuleczalnie
chorym
pomocy
ze
osobom
szczególnym
uwzględnieniem osób z zaburzeniami psychicznymi;
4) ukształtowaniu postawy Ŝyciowej wśród społeczności preferującej zdrowy i aktywny
tryb Ŝycia - promocja, sport.
5) edukacji i rozwoju kadry pomocy społecznej;
6) wspomaganiu i koordynacji działań profilaktycznych, dydaktycznych i opiekuńczowychowawczych prowadzonych w świetlicach wiejskich;
7) rozpropagowaniu
postaw
ludzkich
otwartych
na
problemy
otaczającego
społeczeństwa;
8) zwróceniu uwagi mieszkańców na dobra kultury, wartości niematerialne oraz
konieczność duchowego rozwoju;
9) podnoszeniu troski o wspólne bezpieczeństwo dotyczące ludzi i ich mienia;
10) rozwoju systemu oświaty i edukacji będącej wstępem do zmiany mentalności
mieszkańców, praca z jednostką i z grupą.
Cel operacyjny nr 1
Diagnozowanie
i
przeciwdziałanie
przyczyn
ubóstwa,
bezrobocia
oraz
czynników powodujących korzystanie z pomocy społecznej.
W wyniku przeprowadzonej analizy sytuacji w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej
w Dębowej Łace ustalono, Ŝe główną przyczyną korzystania z pomocy społecznej jest
20
bezrobocie. Znaczna część osób długotrwale bezrobotnych to klienci pomocy społecznej,
którzy nie spełniają wymagań potencjalnych pracodawców. Pogłębia się zjawisko
dziedziczenia bezrobocia i powiązane z tym zjawisko ubóstwa. Pozostawanie bez pracy
przez dłuŜsze okresy czasu wpływa negatywnie na sytuację ekonomiczną rodzin. Pozbawia
człowieka poczucia własnej wartości wywołując tym samym brak bezpieczeństwa
socjalnego, zniechęcenie do działań, apatię, jak równieŜ moŜe być przyczyną stanów
depresyjnych, które w konsekwencji mogą doprowadzić do wielu przewlekłych chorób.
Rola pomocy społecznej to nie tylko udzielanie wsparcia finansowego czy rzeczowego
potrzebującym, ale przede wszystkim ścisła współpraca z organizacjami pozarządowymi
i instytucjami działającymi w obszarze pomocy społecznej.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Pozyskiwanie środków na prace interwencyjne
i prace społecznie uŜyteczne oraz kierowanie
-budŜet państwa
2007-2013
do wykonywania tych prac osób
-fundusze
pomocowe
korzystających z pomocy społecznej.
2.
Przekwalifikowanie zawodowe i podnoszenie
kwalifikacji osób bezrobotnych – wdraŜanie
3.
-budŜet państwa
2007-2013
-fundusze
programów w tym zakresie.
pomocowe
Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w
bezinwestycyjne
Wąbrzeźnie, MłodzieŜowym Biurem Pracy w
2007-2013
Wąbrzeźnie, Powiatowym Centrum Pomocy
Rodzinie w Wąbrzeźnie w celu podniesieni
aktywizacji osób bezrobotnych.
4.
Praca socjalna z osobami bezrobotnymi,
odbiorcami pomocy społecznej w celu
bezinwestycyjne
2007-2013
negocjowania kontraktu socjalnego.
5.
Podjęcie działań w celu podniesienia aspiracji
dzieci i młodzieŜy, jak równieŜ edukacja
rodziców.
-budŜet gminy
2007-2013
-fundusze
pomocowe
21
Cel operacyjny nr 2
Wspieranie osób i rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym, przemocą,
uzaleŜnieniami, bezdomnością, mających trudności w kontaktach ze społeczeństwem
– włączenie ich do społeczności.
Istotnym priorytetem pomocy społecznej jest pomoc osobom i rodzinom, które
znalazły sie w trudnej sytuacji z powodu uzaleŜnień, swojej bezradności, jak równieŜ róŜnym
dysfunkcjom. NaduŜywanie alkoholu często jest rezultatem nieumiejętności poradzenia
sobie z problemami Ŝycia codziennego, staje się przyczyną rozpadu rodziny zaistnienia
w niej przemocy, a takŜe prowadzi do pogorszenia sytuacji finansowej. Osoby te staja się
zwykle osobami wykluczonymi społecznie. W sytuacji, gdy w rodzinie pojawia sie przemoc
i jest konieczna interwencja policji zakładana jest „Niebieska Karta” stanowiąca podstawę
udzielenia wszechstronnej pomocy rodzinie.
Osoby dotknięte przemocą i alkoholizmem mają moŜliwość skorzystania z porad
radcy prawnego lub konsultanta - terapeuty ds. uzaleŜnień w urzędzie gminy. Pomoc
osobom bezdomnym jest ściśle określona w ustawie o pomocy społecznej, z której wynika,
iŜ bezdomni mają moŜliwość skorzystania z noclegowni w Wąbrzeźnie lub ze schroniska dla
bezdomnych w Grudziądzu. Zadaniem społeczeństwa jest współdziałanie w likwidacji tego
zjawiska – wykluczenia społecznego.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Diagnozowanie zjawiska alkoholizmu,
2007-2013
-budŜet gminy
przemocy, bezdomności w środowisku
-budŜet państwa
lokalnym.
- fundusze
pomocnicze
2.
Ścisła współpraca pracowników socjalnych z
2007-2013
-budŜet gminy
Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów
-budŜet państwa
Alkoholowych w Dębowej Łące, a takŜe udział
- fundusze
w realizacji Gminnego Programu
pomocnicze
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
3.
Kierowanie uzaleŜnionego na leczenie przez
GKRPA.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
22
4.
Udzielanie wsparcia ofiarom przemocy poprzez
2007-2013
-budŜet gminy
umieszczenie w Ośrodku Interwencji
-budŜet państwa
Kryzysowej we Wroniu.
- fundusze
pomocnicze
5.
Wprowadzanie działań ukierunkowanych na
2007-2013
przeciwdziałanie problemowi bezdomności.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
6.
7.
Tworzenie grup wsparcia dla osób
2007-2013
-budŜet gminy
wykluczonych społecznie, poprzez pracę
-budŜet państwa
socjalną mającą na celu pobudzenie aktywności
- fundusze
osób wykluczonych.
pomocnicze
Podjęcie działań edukacyjno-informacyjnych w
2007-2013
zakresie profilaktyki uzaleŜnień.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
8.
Organizowanie imprez, spotkań dla osób z
2007-2013
róŜnych grup społecznych.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
9.
Opracowanie i wdroŜenie programów
2007-2013
-budŜet gminy
społecznych, których celem jest integracja
-budŜet państwa
jednostek o róŜnych postawach Ŝyciowych.
- fundusze
pomocnicze
Cel operacyjny nr 3
Zapewnienie usług opiekuńczych dla ludzi starszych, pomocy osobom
niepełnosprawnym,
przewlekle
i
nieuleczalnie
chorym
ze
szczególnym
uwzględnieniem osób z zaburzeniami psychicznymi.
Pogorszenie sytuacji materialnej rodziny jest często spowodowane przewlekłą
chorobą i niepełnosprawnością jej członków. Pomoc dla tych osób realizują głównie ośrodki
zdrowia, szkoły, Ośrodek Pomocy Społecznej i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
Narastający i nieunikniony proces starzenia się społeczeństwa nakłada na gminę obowiązek
zapewnienia dostępu do usług bytowych, urzędowych, mieszkaniowych, intelektualnych
i zdrowotnych. Ogólna dostępność do ww. usług ułatwia Ŝycie ludziom starszym, wydłuŜa
okres ich samodzielnej egzystencji w społeczeństwie.
23
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
2.
Tworzenie warunków do większej aktywności
2007-2013
-budŜet gminy
zawodowej osób niepełnosprawnych
-budŜet państwa
i starszych, jako podstawy społecznej integracji
- fundusze
i poprawy warunków Ŝycia.
pomocnicze
Kształtowanie pozytywnych postaw wobec
2007-2013
bezinwestycyjne
2007-2013
-budŜet gminy
niepełnosprawności.
3.
Pomoc usługowa w formie domowych usług
opiekuńczych, specjalistycznych usług
-budŜet państwa
opiekuńczych dla osób z zaburzeniami
- fundusze
psychicznymi, umieszczenie w placówce
pomocnicze
zapewniającej całodobową pomoc.
4.
5.
Rozwijanie systemu opieki pielęgnacyjnej w
2007-2013
-budŜet gminy
celu zbudowania środowiskowego modelu
-budŜet państwa
integracji ludzi starszych i wymagających
- fundusze
pomocy.
pomocnicze
Tworzenie moŜliwości rehabilitacji leczniczej i
2007-2013
społecznej dla osób niepełnosprawnych.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
6.
Organizowanie wolontariatu słuŜącego pomocą
2007-2013
bezinwestycyjne
2007-2013
-budŜet gminy
osobom chorym i niepełnosprawnym.
7.
8.
Aktywizacja osób starszych poprzez ich udział
w zorganizowanych grupach
-budŜet państwa
z uwzględnieniem ich zainteresowań oraz
- fundusze
oczekiwań.
pomocnicze
Integracja lokalna osób w wieku
2007-2013
-budŜet gminy
poprodukcyjnym w celu wykorzystania
-budŜet państwa
potencjału tych osób w środowisku lokalnym.
- fundusze
pomocnicze
9.
Realizacja wieloletniego programu państwa w
zakresie doŜywiania osób starszych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
24
- fundusze
pomocnicze
10.
Organizowanie wolontariatu słuŜącego pomocą
2007-2013
bezinwestycyjne
osobom starszym.
Cel operacyjny nr 4
Ukształtowanie postawy Ŝyciowej wśród społeczności preferującej zdrowy
i aktywny tryb Ŝycia - promocja, sport.
Z przeprowadzonej analizy danych
uzyskanych z Samodzielnego Publicznego
Zakładu Opieki Zdrowotnej w Dębowej Łące wynika, iŜ dominującym problemem
zdrowotnym i społecznym stają się wady postawy u dzieci i młodzieŜy w wieku szkolnym
(0-18). Przyczynami tych zjawisk są min. niedobór ruchu (siedzący tryb Ŝycia - komputer,
telewizja) oraz niski poziom kultury zdrowotnej wśród dzieci i młodzieŜy szkolnej. Aktywność
fizyczna kształtuje organizm człowieka i jego funkcje, wzmacniając i rozwijając wszystkie
jego układy (sprawność, budowa). Do najczęściej występujących wad postawy u dzieci
i młodzieŜy naleŜą: okrągłe, wklęsłe, płaskie plecy; boczne skrzywienie kręgosłupa
(skolioza); płaskostopie. NaleŜy pamiętać, iŜ wady postawy same nie ustępują, dzieci z nich
nie wyrastają, a nie leczone utrwalają się i pogłębiają „budując” społeczeństwo
niepełnosprawne.
Działania na rzecz podniesienia kultury zdrowotnej przyczynią się do wydłuŜenia
przeciętnego trwania Ŝycia w sprawności, a przede wszystkim doprowadzi to do
zmniejszenia się w przyszłości liczby petentów wymagających pomocy z ośrodka pomocy
społecznej.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
2.
Edukacja mająca na celu podniesienie kultury
2007-2013
-budŜet gminy
zdrowotnej wśród dzieci i młodzieŜy szkolnej,
-budŜet państwa
poprzez uświadamianie dziecku i rodzicom
- fundusze
zagroŜeń wynikających z wad postawy.
pomocnicze
Diagnozowanie potrzeb zdrowotnych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
25
3.
Współuczestnictwo Gminy w koordynowaniu
2007-2013
usług medycznych.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
4.
Organizowanie grupowych zajęć korekcyjnych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
5.
Organizowanie wyjazdów na basen w celu
2007-2013
-budŜet gminy
podniesienia sprawności fizycznej dzieci
-budŜet państwa
i młodzieŜy szkolnej.
- fundusze
pomocnicze
6.
Organizowanie wyjazdów na basen, których
2007-2013
-budŜet gminy
istotą będzie pływanie korekcyjne
-budŜet państwa
i rehabilitacja.
- fundusze
pomocnicze
7.
Hipoterapia.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
8.
Organizowanie imprez masowych z zakresu
2007-2013
kultury fizycznej i sportu.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
9.
Upowszechnianie medycyny
2007-2013
-budŜet gminy
niekonwencjonalnej – ziołolecznictwo, masarz
-budŜet państwa
zdrowotny.
- fundusze
pomocnicze
10.
Edukacja do zdrowego stylu Ŝycia.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
11.
Promocja działań mających na celu utrzymanie
zdrowia oraz odpowiedniej kondycji fizycznej.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
26
Cel operacyjny nr 5
Edukacja i rozwój kadry pomocy społecznej.
Pomoc społeczna wymaga znacznej kompetencji i odpowiedzialności pracowników
socjalnych. Istotą skutecznych działań strategii jest dobrze przygotowana kadra pomocy
społecznej, decyduje ono o jakości świadczeń i efektywności pracy socjalnej. Twórcze
rozwiązywanie problemów przez Ośrodek Pomocy Społecznej i dąŜenie do sukcesów jego
pracowników jest szansą na skuteczne rozwiązywanie problemów pomocy społecznej
w gminie.
Działania:
L.p. Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
2.
Szkolenie zawodowe pracowników poprzez
2007-2013
-budŜet gminy
udział w warsztatach, a takŜe przez wymianę
-budŜet państwa
doświadczeń z innymi ośrodkami pomocy
- fundusze
społecznej.
pomocnicze
Stosowanie nowoczesnych metod i technik
2007-2013
pracy socjalnej.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
3.
Uświadamianie społeczeństwa o roli i
2007-2013
bezinwestycyjne
2007-2013
-budŜet gminy
zadaniach pracownika socjalnego w
środowisku lokalnym.
4.
Aktualizacja dotychczas zdobytej wiedzy oraz
kształcenie pracowników w zakresie przepisów
-budŜet państwa
obowiązujących w Unii Europejskiej.
- fundusze
pomocnicze
Cel operacyjny nr 6
Wspomaganie
i
koordynacja
działań
profilaktycznych,
dydaktycznych
i opiekuńczo-wychowawczych prowadzonych w świetlicach wiejskich.
Częstymi zjawiskami patologicznymi wśród dzieci i młodzieŜy są: przemoc,
alkoholizm i narkomania. Aktywizacja młodzieŜy poprzez działania kulturalne, sportowe,
organizacja młodzieŜowych kół zainteresowań eliminuje zagroŜenia na jakie naraŜony jest
młody człowiek. Zapobieganiu tym zjawiskom muszą towarzyszyć szerokie działania
profilaktyczne, opiekuńcze i edukacyjne w środowisku dzieci i młodzieŜy. Do tych działań
27
zaliczamy pracę w świetlicach środowiskowych zapewniających opiekę, ogólnorozwojowe
zajęcia pozalekcyjne i terapię pedagogiczną.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Promowanie i rozszerzanie działania świetlicy
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
środowiskowej.
- fundusze
pomocnicze
2.
Organizowanie spotkań dla dzieci i młodzieŜy o
2007-2013
tematyce promującej zdrowy i aktywny styl Ŝycia.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
3.
Organizowanie spotkań - pogadanek dla
2007-2013
-budŜet gminy
młodzieŜy, których tematem będzie zapobieganie
-budŜet państwa
przestępczości, demoralizacji, alkoholizmowi i
- fundusze
narkomanii.
pomocnicze
Cel operacyjny nr 7
Propagowanie
postaw
ludzkich
otwartych
na
problemy
otaczającego
społeczeństwa.
Jednym z waŜniejszych problemów nękających społeczeństwo jest znieczulica,
obojętność na los drugiego człowieka. Nie są dokładnie znane przyczyny ekspansji tego
zjawiska. W epoce industrializacji zanikły postawy altruistyczne. Człowiek Ŝyjący w duŜych
społecznościach jest zagubiony i samotny. Często brak mu oparcia nawet wśród
najbliŜszych.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Utworzenie klubu integracji społecznej.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
28
2.
Motywowanie do pomocy innym.
2007-2013
bezinwestycyjne
3.
Inspirowanie społeczeństwa do tworzenia
2007-2013
-budŜet gminy
instytucji i organizacji samopomocowych oraz
-budŜet państwa
wolontariatu.
- fundusze
pomocnicze
Cel operacyjny nr 8
Zwrócenie uwagi mieszkańców na dobra kultury, wartości niematerialne oraz
konieczność duchowego rozwoju.
Społeczeństwo w pogoni za pieniądzem przestaje zwracać uwagę na rozwój
duchowy. Stałe podnoszenie stopy Ŝyciowej powoduje konieczność ciągłej pracy
przemieniającej się w pogoń za dobrami materialnymi. Oprócz stałego podnoszenia
standardów materialnych, człowiekowi potrzebne do właściwego rozwoju są wartości
duchowe – literatura, sztuka, muzyka, taniec.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Modernizacja placówek kulturotwórczych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
2.
Organizowanie zajęć upowszechniających
2007-2013
-budŜet gminy
rękodzieło artystyczne oraz inne formy
-budŜet państwa
twórczości ludowej.
- fundusze
pomocnicze
3.
Przygotowanie i realizacja oferty kulturalnej dla
osób starszych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
Cel operacyjny nr 9
Podnoszenie troski o wspólne bezpieczeństwo dotyczące ludzi i ich mienia.
WaŜnym aspektem Ŝycia jest poczucie bezpieczeństwa. Cywilizacja powoduje
konieczność wzmocnienia troski o bezpieczeństwo jednostki, społeczeństwa, jak i dóbr
29
materialnych, które słuŜą zaspokajaniu potrzeb ludzkich. Niezbędne jest ukształtowanie
wśród społeczeństwa postaw wraŜliwych na bezpieczeństwo swoje i innych osób.
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Organizowanie działań promujących postawę
2007-2013
-budŜet gminy
człowieka troszczącego się
-budŜet państwa
o bezpieczeństwo.
- fundusze
pomocnicze
2.
Uświadamianie młodzieŜy zagroŜeń.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
3.
DoposaŜenie w sprzęt słuŜący ratowaniu
2007-2013
zdrowia i Ŝycia ludzkiego.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
4.
Prowadzenie dla dzieci i młodzieŜy zajęć
edukacyjnych w zakresie walki z zagroŜeniami.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
Cel operacyjny nr 10
Rozwój systemu oświaty i edukacji będącej wstępem do zmiany mentalności
mieszkańców, praca z jednostką i z grupą.
Edukacja, dostępność do korzystania z róŜnych źródeł wiedzy są czynnikami
zmieniającymi mentalność. Od mentalności społeczeństwa zaleŜy stan jego rozwoju.
Ukształtowanie właściwej postawy preferującej pozytywne zasady, odpowiedni sposób
myślenia oraz przekonania to otwarta droga do ukształtowania społeczeństwa aktywnego,
współdziałającego dla dobra całej społeczności.
30
Działania:
L.p.
Działania/zadania
Harmonogram
Nakłady
realizacji
1.
Poszerzenie oferty edukacyjnej dla młodzieŜy,
2007-2013
osób dorosłych i starszych.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
2.
Wyrównywanie szans rozwojowych.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
3.
Unowocześnianie systemu oświaty.
2007-2013
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
4.
Pomoc mieszkańcom w poprawie warunków
2007-2013
-budŜet gminy
zamieszkania (doradztwo prawne
-budŜet państwa
i finansowe).
- fundusze
pomocnicze
5.
Opracowanie systemu promocji
2007-2013
przedsiębiorczości i samorealizacji.
-budŜet gminy
-budŜet państwa
- fundusze
pomocnicze
Podmioty realizacji strategii:
1) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dębowej Łące,
2) gminne organizacje pozarządowe i stowarzyszenia,
3) Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Małym Pułkowe i w Dębowej Łące,
4) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wąbrzeźnie,
5) szkoły na terenie gminy Dębowa Łąka,
6) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
7) Caritas Diecezji Toruńskiej w Toruniu,
8) Wąbrzeskie Centrum Profilaktyki Terapii i Integracji Społecznej w Wąbrzeźnie,
9) Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie,
31
10) Komenda Powiatowa Policji w Wąbrzeźnie,
11) Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna w Wąbrzeźnie,
12) Warsztaty Terapii Zajęciowej w Wąbrzeźnie,
13) Centrum Interwencji Kryzysowej w Wąbrzeźnie,
14) Powiatowy Urząd Pracy w Wąbrzeźnie.
32
VII. ZAKOŃCZENIE
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na terenie gminy Dębowa Łąka
pozwoli na celowe, systematyczne i planowe dąŜenie do osiągnięcia wytyczonego celu.
Sukces jej realizacji zaleŜy wielu czynników zewnętrznych i wewnętrznych m.in.
przestrzegania form działania, aktywności pracowników pomocy społecznej, a przede
wszystkim od współpracy ze środowiskiem lokalnym. ZagroŜeniem realizacji strategii jest
zahamowanie rozwoju gospodarczego kraju i osłabienie tendencji wzrostowych, natomiast
wzrost poziomu dochodów ludności stanowić będzie najlepszą gwarancję rozwiązywania
podstawowych problemów społecznych, takich jak bezrobocie, ubóstwo i alkoholizm.
W realizacje celów strategii wymagane jest zaangaŜowanie całej wspólnoty lokalnej,
a
takŜe
wsparcie
instytucji
poŜytku
publicznego,
władz
szczebla
powiatowego
i wojewódzkiego.
Podczas realizacji strategii mogą pojawić się nowe szanse, problemy i zagroŜenia.
W związku z tym strategia będzie na bieŜąco monitorowana i w razie potrzeby
aktualizowana. Za jej odpowiedzialne będą władze gminy oraz Gminny Ośrodek Pomocy
Społecznej.
Opracowana strategia częściowo ograniczy i wykluczy problemy socjalne na terenie
gminy Dębowa Łąka, a skuteczna jej realizacja pozwoli nam pozyskać środki finansowe
na dalszy jej rozwój.
33