dla seniorów - Region Vysočina

Transkrypt

Region Vysočina (Wysoczyna)
DLA SENIORÓW
Spis treści
Mapa2
… zabytki i historia
4
…śladami wybitnych osobistości
24
… sztuka
30
… wiedza
32
…sport38
…przeżycia42
…wypoczynek45
…gastronomia47
Region Vysočina (Wysoczyna)
dla seniorów
Region Wysoczyna pamięta w swojej ofercie również o seniorach. Wszyscy z Państwa, którzy w zawansowanym wieku
czują się młodzi duchem, mogą spędzić tutaj urlop albo wybrać się na wycieczkę i zwiedzić urocze miejsca tego regionu.
Proszę dostosować trasę do swoich możliwości i obszaru zainteresowania, w regionie Wysoczyna można poznawać historię, czeka na Państwa szeroka oferta imprez kulturalnych i rozrywkowych albo mogą Państwo skorzystać z zabiegów
spa i pilęgnacji ciała w wellness a równocześnie skosztować lokalnych specjałów. I w zaawansowanym wieku można
być aktywnym i doznać wiele wrażeń!
Prosimy nie zwlekać, prosimy przyjechać…
Kompleksową ofertę turystyczną Województwa
Vysočina (Wysoczyna) znajdą Państwo na
www.region-vysocina.cz
1
30
28
17
23
8
18
48
13
44
12
26
7
15
22
42
43
6
40
41
20
21
10
1
14
LEGENDA:
autostrady
drogi krajowe I., II. i III. klasy
granice województwa
granice obszaru administracyjnego gmin z rozszerzonymi uprawnieniami
(TELCZ) gmina z rozszerzonymi uprawnieniami
37
38
29
33 34
19
32
31
46
35
2
24
16
9
39
49
11
3
5
45
47
4
27
25
36
…zabytki i historia!
Odkryją Państwo bogatą i różnorodną ofertę
zabytków, które są świadkami przeszłości
Wysoczyny. Są to urocze zamki otoczone
parkami i ogrodami, dumnie wznoszące
się grody, okazałe klasztory oraz zabytki
żydowskie.
Trójkąt zabytków UNESCO
W Republice Czeskiej znajduje się obecnie dwanaście zabytków wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Trzy z nich znajdują się na terenie Województwa Wysoczyna. Tworzą wyimaginowany
trójkąt, są od siebie oddalone około 40 km i dlatego mogą je Państwo zwiedzić przez jeden wekend. Nie tylko to – jadąc
dwie godziny samochodem, jest dostępnych dziewięć pozostałych.
1
Zabytkowe centrum miasta Telč (Telcz)
Na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO zostało wpisane w 1992 roku.
Zabytkowe centrum miasta, ograniczone stawami i bramami, zachowało przez całe stulecia swoje charakterystyczne
oblicze z czasów Zachariaša z Hradca. Przede wszystkim oryginalna królewska twierdza wodna z 13 wieku, która została
założona na skrzyżowaniu szlaków handlowych, która razem z zabytkowym centrum miasta swój obecny wygląd zawdzięcza przebudowie w 16 stuleciu. Rozległy kompleks Zamku renesansowego został zaprojektowany przez architekta
4
Vysočina Region dla seniorów
VYSOČINA Region
B. Maggiego z Arogne. W zamku na pewno każdego zainteresują luksusowe wnętrza o niepowtarzalnym wystroju, wyposażenie z tamtej epoki i cenne zbiory. Zamek oferuje gościom dwie trasy zwiedzania zamku.
Pierwsza trasa prowadzi przez oryginalną część gotycką i sale renesansowe z zachowanymi drewnianymi sufitami
kasetonowymi i cennym wyposażeniem. Druga trasa pokazuje pokoje i salony, które służyły ostatnim właścicielom
zamku Podstatskim z Lichtensztejnu. Wyposażenie przedstawia doniosłe świadectwo wyglądu szlacheckich wnętrz
przede wszystkim z końca 19 wieku i początku 20 wieku.
Zamek otacza interesująco zaprojektowany ogród z parkiem. W byłym burgrabstwie znajduje się obecnie muzeum
etnograficzne i ekspozycja historii miasta. Oprócz zamku należy do ważnych zabytków miasta Telcz trójkątny rynek
z kamienicami zbudowanymi w stylu renesansowym i barokowym. Arkady i fasady kamienic zostały zbudowane
w większości według jednolitego planu.
Typowy wygląd uzupełniają bramy miejskie, fontanny barokowe i pomniki.
www.telc.eu
www.zamek-telc.cz
Co jeszcze warto zwiedzić…
Muzeum Vysočiny Jihlava, filia Telč
Ekspozycja muzeum dokumentuje rozwój miasta od wczesnego średniowiecza po dzień dzisiejszy. Eksponaty obejmują
przedmioty rękodzieła, meble charakterystyczne dla danej epoki, porcelanę, chorągwie weselne i mnóstwo innych. Osobliwością muzeum jest kolekcja afrykańska małżonków Foitów, model miasta z 1895 roku wykonany z drewna i papieru
oraz unikalna szopka.
www.muzeum.ji.cz
Galeria Miejska Dom Strażaka
Dom Strażaka to najmłodszy budynek na rynku miasta
Telcz. Na terenie dzisiejszej galerii była sklepiona brama
gotycka z szyldem renesansowym z 17 wieku, którą wchodziło się do sklepów mięsnych. Po pożarze w 1871 roku
została dla nowo założonej Ochotniczej straży pożarnej
zbudowana remiza strażacka. Obecnie w galerii są organizowane okolicznościowe wystawy.
Telčský dům
(Telczska kamienica)
Na parterze i w piwnicy cennej zabytkowej kamienicy na
rynku zostały przedstawione legendy i opowieści historyczne z miasta Telcz i okolicy.
www.telcsky-dum.cz
5
Propozycja:
Wakacje w mieście Telč (Telcz)
Wakacje w Telczu to nie festiwal, to styl życia! Podczas najdłuższego festiwalu w Republice Czeskiej na zamku odbywają się koncerty,
na rynku kocie sceny, nocturna, wystawy, warsztaty, wycieczki, happeniningi, występy. Prezentuje to najlepsze, co oferuje czeska
muzyka ludowa oraz muzyczna scena alternatywna.
www.prazdninyvtelci.cz
Uroczystości historyczne Zachariasza z Hradca i Katarzyny z Waldsztejna
Uroczystości historyczne Zachariasza z Hradca i Katarzyny z Waldsztejna stały się w Telczu tradycją. Impreza ta trwa dwa
dni i odbywa się zawsze w połowie sierpnia. Uroczystości upamiętniają rzeczywiście bardzo ważne osobistości renesansowe
w historii miasta Telcz, Zachariasza z Hradca oraz Katarzynę z Waldsztejna, które swym działaniem i życiem potrafili nadać
miastu Telcz charakter włoskiej architektury renesansowej, przysposobionej do nieco trudniejszych warunków Czeskiego Królestwa. Przez kilka dni Telcz wypełni muzyka danej epoki, tańce, krótkie spektakle teatralne, turnieje rycerskie oraz jarmarki
rzemieślnicze.
www.telc.eu
2
Kościół pielgrzymkowy
św. Jana Nepomucena na Zelené Hoře
(na Zielonej Górze) w mieście
Žďár nad Sázavou (Żdiar nad Sazawą)
W 1994 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Budowa kościoła pielgrzymkowego św. Jana Nepomucena opodal Klasztoru Żdiarskiego została zrealizowana dzięki długoletniej, bliskiej i bardzo owocnej współpracy dwóch wyjątkowych ludzi. Impuls wyszedł od opata klasztoru cystersów
Václava Vejmluvy, który był wyraźnie wielbicielem Jana Nepomucena, projekt budowy zlecono słynnemu architektowi
praskiemu Janu Błażejowi Santiniemu-Aichlowi. Ze względu na ogromne znaczenie kościoła zostało wybrane jako najbardziej odpowiednie miejsce pod jego budowę wzgórze nad klasztorem. Kościół został poświęcony we wrześniu 1722
roku i był pierwszą wielką świątynią poświęconą św. Janowi Nepomucenowi.
Kościół jest uważany za szczyt twórczości Santiniego, przedstawia ponadczasowe dzieło, wolne od konwencjonalnych elementów architektury danej epoki. Jest zbudowany na planie gwiazdy pięcioramiennej. Legenda głosi, iż
w miejscu, w którym Jan Nepomucen utonął, pojawiła się korona z pięciu gwiazd. Magiczna symbolika liczby pięć
pojawia się również wielokrotnie i w innych elementach budowy. Świątynia ma pięć wejść, znajduje się w niej pięć
kaplic i pięć ołtarzy. Dominantą kopuły kościoła jest czerwony język, atrybut św. Jana Nepomucena, otoczony kręgiem ognia, z którego przebłyskiwają promienie. Według pierwotnego projektu miała być w tym miejscu centralna
dziesięcioramienna gwiazda. Ambit około świątyni ma plan gwiazdy dziesięcioramiennej przerwany pięciu bramami.
Dachy bram były perwotnie ozdobione pięcioma posągami cnót Jana, do dziś przetrwały trzy. Santini wkomponował
do projektu legendę o Janie Nepomucenie.
www.zelena-hora.eu
6
VYSOČINA Region
Zamek
Faktyczne centrum miasta Żdiaru nad Sazawą znajduje się na terenie byłego klasztoru cystersów, obecnego zamku, którego właścicielem jest Dr. Radslav Kinský. Do największego rozkwitu klasztoru doszło podczas zarządzania opata Václava
Vejmluvy. Została przeprowadzona rozległa barokowa przebudowa, którą nadzorował architekt Jan Santini Aichel. Po
zaniku w 1784 roku został kompleks zmieniony na centrum gospodarcze i zamek.
Obecnie w zamku mieści się kilka interesujących ekspozycji oraz wystaw. Na całym świecie jest znane muzeum książki,
największe w swoim rodzaju w Europie, stała ekspozycja „Sztuka baroku“ ze zbiorów GN w Pradze, ekspozycja z życia
arcitekta Jana Santiniego Aichela, Galeria Kinských i inne wystawy okolicznościowe. W skład kompleksu zamkowego
wchodzi również kościół klasztorny Wniebowzięcia NMP, najstarsza szkoła podstawowa w regionie, muzeum miejscowej
ochotniczej straży pożarnej, kawiarnia i herbaciarnia.
www.zamekzdar.cz
Dolní hřbitov (Dolny cmentarz) i most barokowy
W pobliżu zamku, byłego klasztoru, znajdują się dalsze budowle, które również są związane z architektem J. B. Santinim.
W 1709 roku został według jego projektu zbudowany na rzutni czaszki Dolny cmentarz z trzema kaplicami, czwarta
została zbudowana później. Posąg Anioła Sądu Ostatecznego wykonał rzeźbiarz Řehoř Theny.
W latach sześdziesiątych 18 stulecia wykonał nieznany rzeźbiarz osiem posągów świętych, którymi szczyci się most nad
rzeką Sázawą od miasta do zamku.
Ścieżka edukacyjna wokół Zelené Hory (Zielonej Góry)
Ścieżka edukacyjna ma dwie trasy. Pierwsza trasa spacerowa długości 2,1 km została usytuowana w okolicach stawu
Bránský rybník i prezentuje mało znane budowle wybitnego architekta Santiniego
Hospodářský dvůr Lyra (Folwark Lira) i Dolny Cmentarz. Prowadzi przez cenny most barokowy z posągami świętych. Druga trasa długości 2,6 km to wycieczka do miejsc o największej ochronie przyrody i krajobrazu. Prowadzi około stawu
Konvent, z moli widokowych mogą Państwo podziwiać Zamek Żdiarski. Na ścieżce znajduje się 10 tablic informacyjnych,
które zaznajamiają z bagatą historią, faą i florą tego obszaru. Ścieżka jest przystosowana dla osób niepełnosprawnych,
wyposażona w trzy Zadaszone podesty i dwa mola widokowe na trasie.
www.zdarns.cz
7
Propozycja:
Otwarte ogrody
Tradycyjnie w ostatní majowy weekend w pełni są otwarte dla publiczności wszystkie pomieszczenia i ogrody zamku Kinských. Czekają
na Państwa kwitnące ogrody i szereg programów kulturalnych.
www.zamekzdar.cz
Festiwal orkiestr dętych
Przegląd orkiestr dętych odbywa się zawsze w niedzielę popołudniu pod koniec czerwca na pierwszym dziedzińcu zamku żdiarskiego.
www.dkzdar.cz
3
Dzielnica Żydowska i bazylika
św. Prokopa w mieście Třebíč (Trzebicz)
W 2003 roku zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Dzielnica Żydowska
Miasto Trzebicz było dawniej ważnym ośrodkiem kultury żydowskiej na Morawach i unikalnie zachowana dzielnica żydowska jest świadectwem współżycia Żydów i Chrześcijan. Pierwsza pisemna wzmianka o obecności Żydów pochodzi
z 1338 roku. Wtedy żyło tu kilka rodzin na różnych miejscach miasta. Od 1723 roku, kiedy weszła w życie ustawa o tym,
że Żydzi muszą żyć obowiązkowo w gettach, rodziny się przeprowadziły na teren Podklášteří (Pod klasztorem). Dzielnicę
żydowską tworzy zespół 123 dochowanych domów, dopełnionych przez obiekty byłych instytucji władz żydowskich – ratusz, rabinat, przytułki dla ubogich, szpitale i szkoły. Przednia (Stara) Synagoga znajduje się na zachodnim skraju byłego
getta, obecnie służy Czechosłowackiemu Kościołowi Husyckiemu. Tylna (Nowa) Synagoga została zbudowana około 1669
roku w stylu renesansowym. Wewnętrzne malowidła ścienne przedstawiają niebo z gwiazdami i zachód słońca, na ścianach są żydowskie teksty liturgiczne uzupełnione fluorescencyjnymi motywami. W galerii dla kobiet została umieszczona
ekspozycja odnosząca się do tradycji i zwyczajów żydowskich. Dalej mogą Państwo zobaczyć model miasta żydowskiego,
przedstawiający rzeczywisty stan getta w 1850 roku.
Częścią dzielnicy żydowskiej jest dom, który został zbudowany krótko przed 1798 rokiem przez Seligmanna Bauera
na tzw. Španělovském pozemku (gruncie Hiszpana). Jego znaczenie i wartość spoczywa przede wszystkim w bezpośrednim połączeniu z obiektem Tylnej Synagogi. Na parterze znajduje się sklep ze starzyzną, który przypomina jedną
z charakterystycznych czynności, którą zajmowali się kiedyś Żydzi. W tylnym skrzydle budynku mieści się kuchnia,
wyposażona w nowoczesny sprzęt, gdzie można okazyjnie przygotować koszerne potrawy. Pierwsze piętro przedstawia typiczne mieszkanie nie bardzo zamożnej rodziny żydowskiej w okresie międzywojennym. Dom jest od 2011
roku otwarty jako muzeum, które przedstawia życie autentycznej rodziny żydowskiej i funkcjonowanie gospodarstwa
domowego.
Cmentarz żydowski
Pierwotny cmentarz żydowski, który znajdował się od wczesnego średniowiecza w pobliżu muru obwodowego klasztoru,
został w czasie oblężenia klasztoru przez Macieja Korwina w 1468 roku zniszczony. Pół wieku później powstało nowe
8
VYSOČINA Region
cmentarzysko na zboczu Hrádek. Powierzchnią 11 772 m2 należy do największych cmentarzysk żydowskich w kraju. Na
całym cmentarzu znajduje się około 11 tysięcy grobów i blisko 3 tysięcy nagrobków z kamienia, najstarszy z nich pochodzi
z 1625 roku. Do cmentarza należy sala obrzędowa z 1903 roku z oryginalną ozdobioną umywalką z porcelany, która służy
do symbolicznego umycia rąk po obrzędzie.
Bazylika św. Prokopa
Bazylika stoi w miejscu pierwotnego drewnianego kościoła klasztornego, który zakonnicy poświęcili św. Benedyktowi. W następnym stuleciu została zbudowana kamienna bazylika poświęcona Najświętszej Maryji Pannie. Bazylika
jest zbudowana w stylu romańskim. Budynek doznał zniszczeń podczas oblężenia Trzebicza przez wojska węgierskie
Macieja Korwina w 1468 roku i dłużej jak dwa stulecia służył do celów świeckich jako stajnia końska, spichlerz i warzelnia piwa. Po odnowieniu w latach 1725–1731 odzyskał swoją funkcję sakralną i został poświęcony św. Prokopowi.
Do najwartościowszych zabytków należy krypta gotycka z pierwotną, ponad siedmiowieczną obudową stropu między
kamiennymi żebrami sklepienia, prezbiterium sklepione podwójnym ośmiokrotnym kamiennym sklepieniem, okno
kołowe (rozeta) we wschodniej części absydy i północny portal wejściowy. Dzisiejszą wygląd ostateczny zyskała bazylika podczas przeróbki, której nadzorował architekt Kamil Hilbert w latach 1924–1935. Od 2002 roku jest bazylika
narodowym zabytkiem kultury.
9
Zamek – Muzeum Wysoczyny Trzebicz
Zamek znajduje się w północnozachodniej części miasta nad lewym brzegiem rzeki Jihlavy. Na dwór szlachecki został
przebudowany w 16 stuleciu z pierwotnego klasztoru benedyktynów. Ostatnimi właścicielami byli Waldsztejnowie, posiadali zamek aż do 1945 roku. Obecnie ma tu siedzibę Muzeum Wysoczyny Trzebicz. W okresie 2011–2013 przebiegała
rozległa rekonstrukcja zamku. Dzisiaj czeka na Państwo nowa nowoczesna ekspozycja z elementami interaktywnymi,
podzielona na cztery obszary tematyczne: I. Świat przyrody nieożywionej (unikalna jest największa kolekcja morawskich mołdawitów (vltavín) na świecie, II. Portale i bramy
świata (ekspozycja klasztoru), III. Waldsztejnowie w Trzebiczu
(wystawa na zamku, włącznie wystawy fajek) i IV. Ludzie,
Miejsca, Losy. (prezentacja bogatej kolekcji muzealnej: człowiek wzywający, tworzący, zauważający, przyroda i człowiek,
człowiek walczący i pracujący).
www.zamek-trebic.cz
Wieża Miejska
Wieża Miejska przy kościele św. Marcina powstała pierwotnie
jako część fortyfikacji miejskich. Pochodzi z połowy 13 wieku. Jest wysoka 75 m, z galerii na wysokości 35 m oferuje
widok na całe miasto. Wymiary zegara wieżowego (średnica
cyferblatu 5,5 m, wysokość cyfr 60 cm) są jednymi z największych na kontynencie europejskim.
www.visittrebic.eu
Propozycja
Ścieżka edukacyjna Śladami opatów i rabinów
Zabytki UNESCO miasta Trzebicz łączy ścieżka edukacyjna “Śladami opatów i rabinów“, która Państwu odkryje coś niecoś z życia obu
wspólnot religijnych, które żyły po wieki w Trzebiczu w bliskim sąsiedztwie, zaznajomi Państwa z ciekawymi miejscami, historią domów żydowskich, Synagogami Żydowskimi oraz bazyliką chrześcijańską.
Szamajim
Festiwal Kultury Żydowskiej to sześć dni pełnych koncertów, wykładów, akcji dla dzieci i dla
dorosłych.Odbywa się pod koniec lipca i początkiem sierpnia a dzielnica żydowska ożywa jak w dawnych czasach.
www.visittrebic.eu
10
VYSOČINA Region
Zamek Jaroměřice nad Rokytnou
(Jaromierzyce nad Rokytną)
4
Zamek Jaromierzyce nad Rokytną należy do najpotężniejszych architektur pierwszej połowy 18 wieku u nas i w Europie.
Wizerunek baroku otrzymał zamek w latach 1700–1737 za Questenberków. Projekt przebudowy opracował znany architekt austriacki Jakub Prandtauer. Zamek oferuje dwie trasy zwiedzania swoich wnętrz. – trasa A zawiera apartamenty
urządzone w stylu dworu szlacheckiego włącznie salonów muzycznych, trasa B prowadzi przez pokoje gościnne i kuchnię. Trzecia trasa zwiedzania zaprowadzi Państwa do wnętrza barokowego kościoła św. Małgorzaty. Ekspozycje stałe są
w każdym roku uzupeniane interesującymi i ciekawymi wystawami sezonowymi. Za zamkiem rozciąga się ogród w stylu
francuskim, do którego na drugiej stronie rzeczki Rokytná, nawiązuje rozległa część w stylu angielskim.
www.zamek-jaromerice.cz
11
Propozycja:
Ścieżka edukacyjna przez Jaroměřice nad Rokytnou
(Jaromierzyce nad Rokytną)
Jej celem jest zapoznanie zwiedzających z najważniejszynymi miejscami w mieście, które nie są zwykle dostępne, ale zasługują na
to, aby Państwo o nich wiedzieli. Idąc ścieżką, dowiecie się Państwo o zamku, który jest często odwiedzany, ale również o Szpitalu
z kaplicą św. Katarzyny, posągach na terenie miasta albo spichlerzu, który jest najstarszym zabytkiem miasta. Szczegółowo jest tu
opisane działanie i historia Muzeum Otokara Březiny oraz samo życie poety, o jego działalności w Jaromierzycach nad Rokytną mają
ludzie niestety mało wiedzy.
www.jaromericenr.cz
Festiwal muzyki Petra Dvorského
Przede wszystkim ogrody zamkowe przyciągają fanów muzyki rozrywkowej w niekonwencjonalnej aranżacji zawsze w pierwszej połowie sierpnia na Międzynarodowy festiwal muzyki Petra Dvorského. Szereg interesujących koncertów i recitali muzycznych odbywa
się nie tylko na terenie zamku lecz również w okolicy.
www.arskoncert.cz
5
Zamek Náměšť nad Oslavou
Zamek w mieście Náměšť nad Oslavou, zbudowany na lewym brzegu Oslavy, należy do wybitnych osiągnięć architektury
renesansowej na Morawie. Pierwotny 13-wieczny zamek gotycki, z którego zachowała się tylko jedna wieża, należał do
arystokratycznej morawskiej rodziny Žerotinów i został przebudowany na renesansową rezydencję, która zachowała się,
niemal bez zmian, do dziś. Obecny kompleks składa się z budynku o nazwie „Włoski Dziedziniec“, przed zamkiem znajduje
się park angielski i mały ogród francuski.
We wnętrzach zamku, można podziwiać wyjątkową wystawę gobelinów, cenne obrazy oraz zabytkowe meble. Kaplica
zamkowa wyróżnia się ciekawą architekturą i barokowym wyposażeniem. W bibliotece, ze sklepieniem z unikalnymi
freskami, znajduje się bogaty księgozbiór, dziedziniec wewnętrzny ozdabiają arkady renesansowe.
Zamek oferuje dwie trasy wycieczkowe- trasę Pomieszczenia reprezentacyjne iod czerwca 2013 trasę Apartement hrabiego Haugwitza. Można oglądać mieszkanie byłego właściciela, które przybliży Państwu styl życia na poczatku XX wieku.
Hrabiowskie mieszkanie jest umeblowane zachowanymi eksponatami archiwalnymi. Autentyczność pomieszczeń podkreśla oryginalnewyposażenie, które było przechowywane w zamkowym depozycie. Wnętrze zdobią przedmioty dekoracyjne ze szkła i porcelany. Można również zobaczyć dużo przedmiotów osobistych, używanych w codziennym życiu
jak narzędzia, przybory do pisania czy palenia, zdjęcia rodzinne, trofea sportowe a nawet pościel do spania z herbem
hrabiowskim albo wyposażenie łazienki. W zamku można również podziwiać wspaniały stół bilardowy, przywieziony
przez rodzinę Haugwitzów z Rosji w XIX wieku.
Bezpośrednio pod zamkiem znajduje sie małe centrum historyczne z rynkiem, do którego prowadzi droga przez kamienny most ozdobiony dwudziestoma barokowymi rzeźbami.
www.zamek-namest.cz
12
VYSOČINA Region
Propozycja:
Wakacje z folklorem
Tradycyjnie już na przełomie lipca i sierpnia w zamku odbywa się coroczny kulturalny festiwal, który na przestrzeni lat zdobył sobie stałe miejsce w kalendarzu wybitnych europejskich wydarzeń kulturalnych tego rodzaju. Zamek i park jest miejscem, gdzie organizowane
są koncerty, również nocne, przedstawienia teatralne, warsztaty twórcze oraz wystawy.
www.folkoveprazdniny.cz
13
6
Žirovnice –
zamek, spichlerz, muzeum browarnictwa
Małe miasto Žirovnice oferuje swoim gościom ciekawą ekspozycję w pomieszczeniach zamku, wystawę wiejskich rzemiosł i tradycji w zamkowym spichlerzu oraz zrekonstruowany budynek byłego browaru.
W gotyckiej części zamku, przebudowanego w stylu baroko, zachowały się unikatowe późno gotyckie freski, które należą
do najwspanialszych i zarówno największych 15-wiecznych malowideł ściennych w Czechach. Zwiedzanie zamku Žirovnice zaczyna sie w jego gotyckiej części, gdzie mogą Państwo zobaczyć jadalnię, salon damski i muzyczny albo sypialnię
oraz inne pokoje urządzone meblami z drugiej połowy XIX wieku. O ile Państwo wyjdą po spiralnych schodach pałacu,
wyjdą na wieżę skąd rozciąga się piękny widok na okolicę.
Tuż obok zamku, w zrekonstruowanym zamkowym spichlerzu można zwiedzić wystawę wiejskich rzemiosł i tradycji.
Znajdą tam Państwo przedmioty z niedawnej przeszłości, których używali rolnicy w tej okolicy. Na pierwszym piętrze
znajduje się piękna duża szopka ceramiczna, która jest rozdzielona na cztery części, przedstawiające życie i pracę na wsi
w czasie kolejnych pór roku. O piętro wyżej można obejrzeć urządzoną wiejską izbę.
Budynek browaru należał do majątku właścicieli pałacu już w XVI wieku. Žirovnice słynęły kiedyś z obróbki masy perłowej, wyroby perłowych ozdób, guzików, biżuterii i przedmiotów dekoracyjnych. Właśnie dlatego w budynku browaru
znajduje się wystawa guzików i wyrobów z masy perłowej. Zobaczą tam Państwo maszyny i narzedzia, którymi posługiwali się perlarze oraz ich warsztat. Warto obejrzeć również wystawę zabytkowych maszyn do szycia oraz ich zozwój.
W atmosferę dawnej produkcji piwa, wprowadza nas mała wystawa browarnictwa
www.zirovnice.cz
14
VYSOČINA Region
Zamek Kámen
7
Pierwotnie gotycki zamek był wybudowany w połowie XIII wieku na rozłożystej skale, od której otrzymał nazwę.
Dwie trasy wycieczkowe obejmują trzy wystawy. W Starym Pałacu wystawione są oryginalne zegary z XVIII wieku,
pochodzące z bram miasta Pelhřimov. Jest tam również modelu zamku, przedstawiający jego prawdopodobny wygląd
w czasie jego średniowiecznej świetności. Ekspozycja Mieszkanie przybliża zwiedzającym styl życia na przełomie XIX i XX
wieku. Warto również zwiedzić salę rycerską, kaplicę zamkową, salę myśliwską, sypialnię, jadalnię, bibliotekę i salon muzyczny. Najbardziej interesującą ekspozycją jest wystawa motocykli, która należy do najstarszy w kraju. Obecnie znajduje
się tu 46 motocykli i rowerów wraz z pięćdziesięcioma dodatkowymi rekwizytami.
Z trzech stron zamek otoczony jest parkiem, w którym znajduje się m.in. ogród alpejski Alpinum, który oferuje odmiany
ciekawych roślin.
www.hradkamen.cz
15
8
Zamek Lipnice
Lipnicki zamek to jeden z najpotężniejszych czeskich zamków szlacheckich, był założony na początku XIV wieku w dzikim
i surowym rejonie przez ród Lichtenburgów. Zbudowany był na skalistym wzniesieniu pomiędzy dwoma wzgórzami, by
pilnował okolicy. Został przebudowany stylu późno gotyckim na rezydencję zamkową dopiero w 16 stuleciu przez panów
Trčków z Lipy.
Jeżeli Państwo odwiedzicie zamek, będziecie mogli podziwiać piękną monumentalną architekturę, kaplicę w stylu gotyckim, ekspozycję archeologiczną, zbrojownię albo rozległe sklepienie z głęboką studnią zamkową i salę biesiadną Jindřicha z Lipé. Z balkonu wieży zamkowej o nazwie Samson rozpościera się przepiękny widok na okoliczną krainę.
Historia Lipnickiego zamku owiana jest tajemnicami i legendami. Jedna z nich opowiada na przykład o zamurowanej
Katarzynie, inna o czarnym mężczyźnie, ukrytym skarbie czy trzecim krzyżu.
Zamek oferuje zwiedzanie bez przewodnika. Zorientować się Państwu pomoże przewodnik w formie broszury oraz tablice informacyjne umieszczone na trasie zwiedzania.
www.hrad-lipnice.eu
Propozycja:
Narodowy Pomnik Podsłuchu
W zalanych kamieniołomach granitu w pobliżu zamku Lipnice powstała galeria sztuki, nazwana potem Narodowym Pomnikiem
Podsłuchu. W metaforycznym skrócie są tu zaprezentowane możliwości uzyskiwania informacji o prywatności obywateli za czasów byłego reżimu (przechwytywanie informacji, podsłuch, donoszenie). Autorem prac Bretschneiderowe ucho, Usta Prawdy
i Złote oczy – jest rzeźbiarz Radomír Dvořák. Dobrze oznaczony szlak prowadzący do tego miejsca zaczyna się koło zajazdu U české
koruny. Po około 1 km szlaki się rozdzielają, ponieważ płaskorzeźby znajdują się w różnych kamieniołomach. Całe zwiedzanie
potrwa co najmniej 2 godziny a pokonają Państwo odległość w sumie około 4 km. Szlak prowadzi również do ostatniego dzieła
R. Dvořáka o nazwie – Głowa XXII.
9
Ruiny Zamku Zubštejn
Ruiny znajdują sie na szczycie wydłużonego wzgórza około 10 km na północ od zamku Pernštejna i są dominantą okolicy
Pivonic.
Zamek został zbudowany na początku XIV wieku, kiedy ród ówczesnego władcy Pernštejna rozrastał się a jej członkowie potrzebowali nowej siedziby. W czasie wojen husyckich zamek został poważnie uszkodzony ale William Pernstein
przystąpił do jego odbudowy i modernizacji. Wybudował też odpowiednie fortyfikacje, pięć baszt altyleryjskich. Kryzys
finansowy sprawił, że od roku 1546 zamek został opuszczony. Obecnie to najpotężniejsze ruiny zamku w okolicy, które są
celem pięknych wycieczek. Do dziś przetrwała tylko resztka pałacu z czterema komnatami i część wieży, do której bramy
prowadził most zwodzony. W latach 2009–2011 zostały riuny zabezpieczone i wybudowano drewniany most pomiędzy
przyczółkiem i rdzeniem zamku oraz machiny oblężnicze. Z ruin widać Sýkoř (najwyższa góra Wyżyny Hornosvrateckiej),
Pohledecką Skałę, okolicę Studnic a na południe można niemal dosięgnąć wzrokiem Brno.
http://info.bystricenp.cz
16
VYSOČINA Region
Zamek Roštejn
10
Tajemniczy zamek, który wznosi się na skalistym wzgórzu na wysokości 677 m.n.p.m w romantycznych lasach Jihlavskich Wzgórz. Zbudowany przez panów z Hradca w pierwszej połowie XIV wieku. W latach 70-tych XVI wieku zamek
był przebudowywany przez Zachariasza z Hradca na zamek myśliwski w stylu renesansowym. Zamek, udostępniony
do zwiedzania w roku 1969. Obecnie jest własnością Muzeum Regionu Wysoczyna i jest tu wystawa zbiorów z funduszu Muzeum Wysoczyny w Jihlawie.
Dominującą częscią zamku, z okresu gotyckiego, jest siedmiokątna wieża o wysokości 45 m, która umożliwia podziwianie okolicznej krainy.
W wnętrzach zamku znajduje się obecnie stała ekspozycja, która przedstawia nie tylko historię zamku, ale również
sposób bycia i zdolności rzemieślnicze naszych przodków w tym regionie Wysoczyny.
Jedna z tras zwiedzania zamku, trasa A prowadzi przez przedpokój, dużą galerię, Salę herbową, Salę bankietową i Salę
Biskupów oraz piwnice, gdzie znajduje się wystawa wyrobów kamieniarskich autorstwa ludowych rzeźbiarzy. Częścią
trasy A jest również ekspozycja pt. Pracownia leśniczego, która zastapiła pirwotną siedmiometrowej długości szopkę
wystawianą tu od 1985 roku, którą ustawili tu ludzie z Trzeszcza, którzy robią szopki. Pracownia leśniczego urządzona
jest odrestaurowanymi meblami z początku XX wieku. Trasa B prowadzi korytarzem, małą galerią do oratorium renesansowej kaplicy a następnie przez dużą galerię wyposażoną w eksponaty broni myśliwskiej. Ostatnią udostępnioną
salą jest Sala Botaniczna, gdzie mogą Państwo zobaczyć 492 wielkich obrazów roslin. Z dziedzińca zamku dostępne
do zwiedzenia są pomieszczenia czarnej kuchni.
www.hrad-rostejn.cz
Propozycja:
Roštýnská obora
Obora Rosztyńska, rozciągająca się na obszarze 127 ha, powstała pod koniec XVI wieku i należy do najstarszych tego typu rezerwatów w Republice
Czeskiej. Znajduję się tam ścieżka przyrodnicza z jedenastoma tablicami
informacyjnymi, dotyczącymi historii tych terenów, rozwoju łowiectwa,
zwyczajów i tradycji myśliwskich, rodzajów zwierzyny łownej i opieki nad
nią. Dowiedzą się Państwo również czegoś o kynologii czy sokolnictwie.
Można się też zapoznać z różnymi gatunkami zwierząt, które żyły tu kiedyś i tych, które występują tu obecnie. Na przestrzeni czasów, stopniowo
zmieniały się rodzaje hodowanych tu zwierząt. Obecnie występują tu
muflony, daniele i dziki. Do rezerwatu wchodziło się i wjeżdżało bramami, z których do naszych czasów zachowała się tylko jedna zachodnia.
Największą wartość historyczną przedstawiają pierwotne granitowe
kolumny, wykorzystane do budowy ogrodzenia o łącznej długości 4917
m. Punktem wyjścia na ścieżkę przyrodnicą jest drogowskaz turystyczny
na parkingu przed zamkiem Roštejn. Do rezerwatu prowadzi szlak żółty
a z powrotem do zamku można wrócić po szlakach zielonym i niebieskim.
Podczas zwiedzania rezerwatu należy przestrzegać „Regulaminu obory”,
do lepszej orientacji posłuży Państu mapa ścieżki edukacyjnej, która jest
zamieszczona przy bramie wjazdowej.
17
11
Ruiny Zamku Rokštejn
Ruiny jednego z najstarszych morawskich zamków wznoszą się na skale w dolinie rzeki Brtnicy między miejscowościami
Přímělkov a Panská Lhota. Z daleka wita gości sylwetka odbudowanej, kwadratowej wieże i mury górnego zamku z XIV
wieku. Możliwość nieograniczonego, swobodnego spacerowania po terenie stopniowo restaurowywanego zamku to niepowtarzalne przeżycie i ciekawe doświadczenie.
Rokštejn jest jednym z najbardziej badanych czeskich zamków. Zamek poddany był bardzo dokładnym badaniom archeologicznym w związku z planowaną tam budową zapory, w wyniku której miałby być zatopiony. Badania te ujawniły
wiele nieznanych i ciekawych faktów. Na oddawanie się pogańskim rytuałom wskazuje odnaleziony szkielet noworodka,
który był zamurowany we fundamentach wieży. Prawdopodobnie
chodziło ofiarę weselną, złożoną
przy budowie zamku, co miało
przynieść bezpieczeństwo i szczęście jej mieszkańcom. U bram wieży
odnaleziono kości do gry, którymi
zabawiali się żołnierze stojący na
straży. Archeologowie odnaleźli je
po wieku stuleciach. Ruiny zamku
leżą w dolinie rzeki Brtnicy, której
okolice są nieosiedlone, tylko gdzieniegdzie można zobaczyć dawno
osamotnione młyny. Trasa turystyczna doliną Brtnicy jest bardzo
lubiana przez turystów i odwiedzana w każdej porze roku. Do zamku
i doliny Brtnicy najlepiej dostać się
od stacji kolejowej Přímělkov, skąd
prowadzi zielony szlak wzdłuż rzeki.
Długość trasy 3 km.
Propozycja:
Brtnicka Ścieżka – promenada kulturowego dziedzictwa
Brtnicka ścieżka dydaktyczna rozpoczyna się pod zamkiem Rokštejn i prowadzi niebieskim szlakiem do Brtnicy. Trasa dla pieszych ma długość około 8 km, dla rowerzystów prowadzi przez Panskou Lhotu i ma prawie 7 km długości. Na szlaku znajdą
Państwo 12 przystanków z tablicami informacyjnymi. Idąc po trasie wzdłuż rzeki, koło młyna Viďourkův, można podziwiać
piękno rezerwatu przyrody. Idealnym miejscem do odpoczynku jest przystanek przy stawie Šamonín. Część Brtnickiej Ścieżki
informuje też o ważnych etapach historycznych, i o tym jak zapisały się one w architekturze, sztuce czy pismiennictwie począwszy od XIII wieku. Trasa obejmuje również ekspozycję muzealną w Valdštejnskim pod nazwą „Brtnice i okolice w dawnych
i niedawnych czasach.“
www.brtnice.cz
18
VYSOČINA Region
Ruiny zamku Orlík
12
Na terenie ruin zamku Orlik jest wiele do zobaczenia. Czeka tu na Państwa: zachowana wieża, druga brama zamku,
baszta, ruiny fortyfikacji, piwnice i czarna kuchnia zamkowa z przebudowanym piecem chlebowym. Zwiedzanie zamku
jest bez przewodnika. W kasie mogą Państwo zakupić prosty przewodnik, który zaprowadzi Państwa do najciekawszych
miejsc, opowie czym były zachowane części zamku i do czego służyły w dobie jego świetności.
W górnym piętrze budynku usługowego znajduje sie muzeum zamkowe. Wystawa słowem i obrazem przedstawia historię zamku oraz odkrycia archeologiczne głównie z dziedziny średniowiecznej sztuki kaflarskiej. Odkrywa też technologię
i przedmioty używane do produkcji pieców kaflowych, które tu powstawały.
www.hrad-orlik.cz
Propozycja:
Średniowieczny festiwal
Zawsze w pierwszy weekend lipca na Orliku odbywa się Średniowieczny Festiwal dla małych i dużych. Przedstawiana jest tutaj
sztuka rzeźbiarska, kaflarska, wikliniarska oraz wyroby z drutu. Możecie Państwo uczestniczyć w pokazie pieczenia chleba i kołaczy
w zamkowej kuchni jak i pokazie karania niesfornych poddanych na pręgierzu. Można wypróbować strzelania z łuku lub kuszy.
Specjalnie dla dzieci przygotowuje się wiele gier, warsztatów twórczych i przedstawień teatralnych. Nikt nie musi pozostać biernym
obserwatorem.
19
13
Klasztor w Želivě
Klasztor benedyktynów założony w XII wieku przez biskupa Ottona, czeskiego księcia Soběslava i jego żonę Adlet, którzy
po dziesięciu latach jednak Želiv opuścili.Wiosną 1149 roku zawitali tam norbertanie. Już w okresie przed husytami klasztor był ważnym duchowym i gospodarczym centrum tego obszernego regionu. Pierwotnie klasztor zbudowany w stylu
romańskim, a po pożarze został odbudowany w stylu gotyckim.
W czasie wojen husyckich klasztor dwukrotnie zdobyli i splądrowali husyci. W latach 1467–1599 klasztor był w posiadaniu świeckich panów, którzy jego zachodnią część pryebudowali na twierdzę. W roku 1712 klasztor spłonął. Słynny
architekt Architekt Jan Błażej Santini-Aichel zbudował opactwo i konwent w duchu gotycko-barokowym.
W 1950 roku klasztor został zlikwidowany przez komunistów, opata Vita Tajovskiego uwięziono. W latach 1950–1954
klasztor służył jako obóz internowania dla księży i zakonników, a także licznych księży diecezjalnych, później klasztor
zamienił się w sanatorium psychiatryczne. W 1988 roku reżyser Dušan Klein skorzystał z tego środowiska do nakręcenia
filmu „Dobre gołębie wracają“. Od roku 1991 do dziś klasztor służy znów zakonnnikom a budynki są cały czas restaurowane. Swoją działaloność odnowił również browar klasztorny. Budynki klasztoru i kościoła są przykładem duchowej
i materialnej złożoności historii Czech.
www.zeliv.eu
Propozycja:
Żeliwski browar klasztorny
Na świecie istnieje tylko sześć browarów, których właścicielami jest Zakon Trapistów, mających prawo do warzenia tak zwanego „trapistycznego piwa“ – mocnego, wyraźnego smaku kwaszonego typu „Ale“, wszystkie z nich znajdują się w Belgii i Holandii. W innych
krajach piwo to warzą i inne kościelne zakony, ale piwo nie może nazywać się „Klasztorne”. Ponieważ jednak w eksploatacji piwa
udziela się Kanonia norbertanów w Želivi, może browar warzyć piwo według tarych specyficznych sposobów, które nadają mu znak
wyjątkowości.
20
VYSOČINA Region
Klasztor Nová Říše
14
Klasztor znajduje się na obrzeżach miejscowości Nová Říše około 10 km na wschód od miast Telč. Został założony
na początku XIII wieku przez dowódcę wojskowego Markvarda z Hradka i jego żonę Vojslavę z przeznaczeniem dla
dziewic św. Norberta Zakonu Norbertanek. W czasie wojen husyckich klasztor został niemal całkowicie zniszczony,
ale nadal działał, ale tylko do 1596 roku, kiedy to ostatnia mieszkanka klasztoru umarła. Aby klasztor nie zanikł
całkowicie, został zamieniony na męski klasztor i przybyli tu Norbertanie z Zábrdowic. Najważniejszą budowlą
klasztoru jest kościół św. Piotra i Pawła z drugiej połowy XVII wieku z cennymi elementami wnętrza (freski, organy, drewniana ambona i ławki). Na podziw zasługuje zwłaszcza blioteka klasztorna z ponad 20.000 woluminów.
Na wieży kościoła zostały ainstalowane w 2003 roku, cztery zupełnie nowe dzwony, z których najcięższy waży
prawie 2 tony.
Trasa wycieczkowa zaczyna się od zwiedzenia kościoła św. Piotra i Pawła dalej prowadzi do sali pamięci braci
Pawła i Antoniego Vranickich i biblioteki klasztornej. Wnętrze biblioteki jest ozdobione scenami z życia założyciela
Zakonu Norbertanów. Wśród zbioru książek znajdują się cztery tomy „Zielnika” z XVIII wieku. Właśnie ilustracje ziół
stały się inspiracją grafiki, którą ozdabiano tutejszą ceramikę.
www.klaster.novarise.cz
21
15
Kościół pielgrzymkowy Świętej Trójcy
Křemešník
Kopalnie srebra u podnóża wzgórza Křemešník będące w średniowieczu zródłem metali szlachetnych, zasłużyły się też
o wybudowanie kościoła. Legedna głosi, że podobno w 1555 roku Mateusz Chejstovský, mieszczanin z miasta Pelhřimov,
uciekając przed zbójcami, wpadł do opuszczonego szybu. W podziękowaniu za ratunek wybudował drewnianą kaplicę,
która stała się wkrótce miejscem popularnych pielgrzymek. W latach 1651–1652 powstała tu nowa murowana kaplica.
Do swojej obecnej formy kościół
został przebudowany w latach
1710–1720. Ostatnie poprawy
przebiegły w 1750 roku. Wokół
kościoła zbudowano krużganki
z dwoma kaplicami. Do tego miejca wiodła też Droga Krzyżowa. Źrodło z leczniczą wodą „strzeże“ barokowa kaplica. Dla zwiedzajacych
kościół jest dostępny w sezonie,
można go zwiedzić z przewodnikiem.
www.pelhrimov.farnost.cz
Propozycja:
Wieża Widokowa
Pípalka
Wieża o wysokości 52 metrów, znajduje się około 400 metrów od kościoła. Została zbudowana w 1993 roku
i stoi na wysokości 765 metrów nad
poziomem morza. Taras widokowy
znajduje się na wysokości 40 metrów, prowadzi do niego 200 schodów. Rozpościera się stamtąd piękny
widok na całą okolicę.
22
VYSOČINA Region
Kościół Wniebowzięcia NMP w Polnej
16
Kościół był wybudowany na miejscu starszej świątyni, z inicjatywy właściciela majątków ziemskich księcia Leopolda Ignacego z Ditrichštejna w latach 1700–1707, według projektu włoskiego mistrza Domenico de Angeli. Głównym
budowniczym kościoła był mistrz Jan Baptista Spinetti. Znajdują się w nim jedne z najbardziej imponujących wnętrz
sakralnych w Czechach, ato głównie za sprawą malarza Luca Antonio Colomba oraz mistrza sztukaterii Giacomo Antonio
Corbellini, którym się przypisuje dekoracje wnętrza. Kościół jest całkowicie odbudowany i oddany do publicznej używalności. Znajduje się w nim unikalne muzeum kościelne. W pomieszczeniach na poddaszu i na tarasach nad nawą, można
zobaczyć nie tylko obrazy i rzeźby, ale również instrumenty muzyczne oraz rzadkie przedmioty liturgiczne, które jednak
nie leżą tu tylko jako „martwe eksponaty“, ale są regularnie używane podczas ceremonii religijnych.
Przestrzenie z ekspozycją muzealnej dostępne dla zwiedzających obejmują również wcześniej nieużywane sale – w jednej z nich znajdują się historyczne cynowe trumny. Również na świątynnej wieży można zobaczyć ciekawą ekspozycje
– wyposażone mieszkane dzwonnika i dowiedzieć się różnych ciekawostek dotyczących tutejszych dzwonów.
www.infocentrumpolna.cz/
Podlipnickie kościoły gotyckie
17
Podlipnickie kościoły są zabytkami kultury średniowiecznej. Są one zbudowane w wczesnym stylu gotyckim.We wnętrzach znajdują się cenne freski z XIV wieku. Zaliczają się do nich kościoły: św. Jerzego (Řečice), św. Marcina (Dolní Město)
i św. Markéty (Małgorzaty), stojący na miejscu nieistniejącej już wsi Loukov.
www.podlipnickekostely.cz
23
... śladami wybitnych osobistości
Region Wysoczyna jest kolebką wielu znanych postaci, które stały
się sławne w najróżniejszych dziedzinach działalności ludzkiej.
Kilku znanych artystów, architektów, pisarzy czy naukowców
właśnie na Wysoczynie przeżyło swe życie twórcze, albo
przynajmniej jakiś czas tutaj przebywali.
Gustav Mahler – kompozytor
Jeden z największych dyrygentów na świecie, więcej doceniany we Wiedniu niż w swoich rodzinnych Czechach, urodził
się w 1860 roku we wsi Kaliště w pobliżu Humpolca, jako syn żydowskiego kupca i karczmarza Bernarda Mahlera. Tuż
po urodzeniu Gustava, rodzina przeniosła się do Jihlavy. Młody Mahler skończył tam niemieckie gimnazjum. Mieszkał
na ul. Znojemskiej pod numerem 4, gdzie widnieje dziś tablica upamiętniająca, a wewnątrz znajduje się wystawa na
cześć tego wielkiego kompozytora. Z Jihlavy Mahler odjeżdża do Konserwatorium w Wiedniu a po jego ukończeniu rozpoczyna karierę dyrygenta i kompozytora. Był dyrektorem operowym w Ołomuńcu, Pradze, Lipsku,
Budapeszcie, Wiedniu i Nowym Jorku. Jednak Mahler nigdy nie zapomniał swej ojczyzny i ludzi, których tam poznał. W jego korespondencji pojawiają
się miejsca takie jak Kaliště, Jihlava, Golčův Jeníkov
i Želiv, gdzie mieszkali jego przyjaciele. Mahler
stworzył kilka wielkich dzieł symfonicznych. Jego
VII Symfonia była po raz pierwszy zagrana w Pradze aż w 1908 roku. Komponował pieśni z orkiestrą,
utwory fortepianowe i kantaty. Zmarł w 1911 roku
w Wiedniu. Jego żoną była kobieta uchodząca za
piękność- Alma Schindler.
24
VYSOČINA Region
Co warto zwiedzić:
Rodzinny dom Gustava Mahlera, Kaliště
18
Po wyprowadzce rodziny Mahlera, dom służył jako zajazd, w XX wieku jego stan się znacznie pogorszył. Po rekonstrukcji
w latach 1997–2000 dom stał się siedzibą gdzie są organizowane festiwale muzyki Mahlera, które odbywają się tu od
1996 roku.
www.mahler-penzion.cz
Dom Gustava Mahlera, Jihlava
22
Dom, w którym Mahler spędził dzieciństwo i młodość. W domu po jego renowacji w 2008 roku mieści się wystawa dokumentująca środowisko, w którym żył Mahler, źródła inspiracji jego twórczości, ale także jego kontakty z Jihlavą. Całość
ekspozycji dopełnia bogata dokumentacja fotograficzna oraz rekwizyty z tamtych czasów. Jednym z prezentowanych tu
również tematów jest koegzystencja Czechów, Żydów i Niemców w Jihlavie.
www.mahler.cz
Park Gustava Mahlera, Jihlava
Park został zbudowany na miejscu nieistniejącej już synagogi, która była spalona w 1939 roku przez hitlerowców. W roku
2010 w czasie uroczystości z okazji 150-tej rocznicy narodzin kompozytora w parku odkryto pomnik z brązu, wykonany
przez rzeźbiarza Jana Koblasa.
Cmentarz żydowski, Jihlava
Dość duży cmentarz żydowski w Jihlawie został założony w 1869 roku. W latach 1903–1904 przy wejściu do cmentarzu
została zbudowana sala ceremonialna, zaprojektowana przez wiedeńskiego architekta Wilhelma Stiassny. Potem sala
została spalona a na początku lat 60-tych XX wieku rozebrana. Na cmentarzu są pochowani między innymi rodzice kompozytora Gustava Mahlera.
www.jihlava.cz
25
Karel Havlíček Borovský – pisarz,
dziennikarz, krytyk literacki
Karel Havlíček Borovský – czeski poeta, dziennikarz, założyciel czeskiej publicystyki i krytyki literackiej jest ściśle związany z miejscowością, gdzie w 1821 roku urodził się. Dał jej swoje nazwisko a ona dała mu swą nazwę. Poeta pochodzi
z miejscowości Borová, która nosi dziś, na cześć swego rodaka, przydomek Havlíčkova. Natomiast Karel Havlíček, zaczął
się pod swymi dziełami podpisywać jako Borovský.
Karel Havlíček Borovský urodził się w domu nr 163. Jego dom rodzinny jest uznany za Zabytek Narodowy i mieści
wystawę upamiętniającą życie i twórczość słynnego rodaka. W centrum wioski koło szkoły podstawowej stoi pomnik
z piaskowca, autorstwa Józefa Strachovskiego z 1901 roku. Havlíček pochodził z zamożnej rodziny kupieckiej. Jego
ojciec kupił w 1832 roku w byłym Niemieckim Brodzie dom pod nr 19. Pod alkierzem domu jest umieszczona tablica
pamiątkowa a na fasadzie widnieje medalion Havlíčków z 1871 roku. Wystawa muzealna – mieszkanie poety jest
otwarte dla zwiedzających.
19
Co warto zwiedzić:
Dom rodzinny Karola Havlíčka Borovskiego,
Havlíčkova Borová
Dom, w którym urodził się Karel Havlíček, został zbudowany w 1818 roku przez jego ojca, Macieja, który założył w nim
swój sklep. W 1931 roku została tu uroczyście otwarta wystawa poświęcona życiu i twórczości sławnego rodaka.
www.havlickovaborova.cz
23
Muzeum Wysoczyny, Havlíčkův Brod
Muzeum mieści się w kamienicy, zwanej Rolandovska, z wyraźnym narożnym wykuszem zakończonym wieżyczką. Muzeum
oferuje zwiedzającym stałą ekspozycję poświęconą Karolowi Havlíčkovi Borovskiemu. W oryginalnym wnętrzu mieszkania
poety można obejrzeć oprócz fragmentów jego dzieł, również pamiątki po nim i jego najbliższych.
www.muzeumhb.cz
26
VYSOČINA Region
Otokar Březina –
poeta
Niezniszczalne ślady od Pelhřimova przez Jihlavę i Třebíč pozostawił
na Wysoczynie czeski poeta Otokar Březina, którego prawdziwe nazwisko brzmi Václav Jebavý.
Otokar Březina urodził się we wsi Počátky w rodzinie szewskiej. Do
dziś dochował się jego rodzinny dom. Młody chłopak jako utalentowany student, był wysłany na studia do szkoły średniej w pobliskim
mieście Telč, gdzie, w czasopismach regionalnych, rozpoczyna publikować swoje wiersze. Po maturze poeta wybrał zawód nauczyciela.
Swoją pierwszą placówką otrzymał w 1887 roku w małej wiosce
Jinošov. Kolejnym miejscem jego pracy była wieś Nová Říše, gdzie
napisał praktycznie całą swoją poezję. W 1901 roku zostaje nauczycielem w miejskiej szkole w mieście Jaroměřice nad Rokytnou, gdzie
pozostaje do końca swego życia.
Co warto zwiedzić:
Dom rodzinny Otokara Březiny, Počátky
20
Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się coś więcej o życiu poety Otokara Březiny, proponujemy odwiedzić jego dom rodzinny
we wsi Počátky. W domu, którym zarządza Muzeum Miejskie w Počátkach mieści się stała wystawa poświęcona życiu
i twórczości poety. Od 1932 roku na fasadzie domu znajduje się tablica pamiątkowa upamiętniająca, że właśnie tu,
13 września 1868 roku urodził się ten sławny poeta.
www.pocatky.cz
Muzeum Otokara Březiny, Jaroměřice nad Rokytnou
4
Muzeum mieści się w secesyjnym budynku, który był ostatnim miejscem zamieszkania poety Otokara Březiny. Na
pierwszym piętrze, gdzie mieszkał poeta, zachowały się jego oryginalne meble. We witrynach są przechowywane
fotografie, rękopisy, dyplomy i świadectwa oraz inne unikatowe przedmioty z życia poety. Jedna witryna poświęcona
jest Annie Pammrowej, całożyciowej partnerce poety. Na fasadzie domu znajduje się tablica pamiątkowa autorstwa
Franciszka Bílka.
www.jaromericenr.cz
Grób Otokara Březiny, Jaroměřice nad Rokytnou
Projekt nagrobku poety jest dziełem jego przyjaciela, rzeźbiarza Franciszka Bílka. Rzeźbę z brązu o nazwie „Twórca i jego
siostra Ból” odlał, według projektu Franciszka Bílka, artysta Franta Anýž w 1932 roku. Natomiast misy z ogniem i Księga
Życia są dziełem Jarosława Krula.
www.otokarbrezina.cz
27
Jaroslav Hašek – pisarz
Niewiele osób wie, że Przygody dobrego wojaka Szwejka powstały w małym domku pod majestatycznym zamkiem Lipnice. Właśnie tutaj spędził ostatnie lata swego życia obieżyświat Jaroslav Hašek i napisał tu swoje dzieło, które przyniosło
mu sławę także za granicami
Czech. Jaroslav Hašek urodził się w 1883 roku w Pradze jako syn nauczyciela w szkole średniej, a później urzędnika bankowego. Uczył się w gimnazjum, ale ze szkoły został wyrzucony. Następnie kształcił się na sprzedawcę w drogerii a później
studiował na akademii handlowej. W czasie swych podróży zwiedził całą Europę Środkową. Podczas pierwszej wojny
światowej Hašek dołączył do Czechosłowackich Legionów. W 1920 roku wrócił do ojczyzny i swego starego artystycznego
stylu życia. Schyłek życia spędził w Lipnicy, gdzie zaczął pisać swoją słynną powieść o wojaku Szwejku. Tutaj również
w trakcie pisania trzeciego tomu powieści, 3-go stycznia 1923 roku zaskoczyła go śmierć. Przygody dobrego wojaka
Szwejka uczyniły Haška nieśmiertelnym. Książka została przetłumaczona na wiele języków, na jej podstawie powstało
kilka filmów i sztuk teatralnych.
8
Co warto zwiedzić:
Memoriał Jaroslava Haška, Lipnice nad Sázavou
Ekspozycja poświęcona czeskiemu pisarzowi, publicyście i dziennikarzowi znajduje się w domku na podzamczu. Hašek
jest również pochowany na miejscowym starym cmentarzu. Haška przywiódł do Lipnicy w 1921 roku jego znajomy Jaroslav Panuška, malarz, który później mieszkał i pracował w pobliskim Kochanowie. Ekspozycja nawiązuje do życia i twórczości pisarza. Na wystawie obejrzeć można m.in. wycinki prasowe, książki oraz przedmioty osobiste autora.
www.lipnicenadsazavou.cz
28
VYSOČINA Region
Josef Hoffmann – architekt
Brtnice, dzięki działalności Stowarzyszenia Franza Josefa Hoffmanna ostatnimi czasy dochodzi do świadomości ludzi,
że jest miejsce narodzin tego słynnego architekta. Urodził się on tu 15 grudnia 1870 roku w domu barokowym nr
263 na rynku. Josef Hoffmanna najpierw uczęszczał do prywatnej szkoły w Brtnici. Kiedy miał dziewięć lat, poszedł
do gimnazjum w Jihlavie, a następnie wyjechał studiować na Wydziale Budownictwa Wyższej Państwowej Szkoły
Przemysłowej w Brnie. W 1892 roku został przyjęty na Akademię Sztuk Pięknych w Wiedniu.
W 1903 roku Josef Hoffmann założył z projektantem Kolomanem Mosserem i przemysłowcem Wärndorferem „Wiener
Werkstätte” warsztat rzemiosła artystycznego. Projektowali oni domy z całym wewnętrznym umeblowaniem aż po zastawę stołową, dla bardzo zamożnych klientów.
Co warto zwiedzić:
Muzeum – dom rodzinny Josefa Hoffmanna, Brtnice
21
W muzeum prezentowane są wizerunki architektury, przykłady mebli i innych przedmiotów rzemiosła artystycznego według projektów Josefa Hoffmann. Warte zauważenia są również charakterystyczne modyfikacje, które architekt poczynił
w swym rodzinnym domu w Brtnicy na początku 20 wieku.
www.moravska-galerie.cz
Jan Blažej Santini Aichel – architekt
Ten genialny architekt w trwały sposób zapisał się do historii architektury, dzięki budynkowi Kościoła Pielgrzymkowego
na Zielonej Górze. Na Wysoczynie uczyniły go znanym również inne zaprojektowane przez niego budowle.
W regionie Żdiaru m.in. kościoły w miejscowościach Obyčtov, Zvole czy Horní Bobrová. Pracował także dla Zakonu Norbertanów we wsi Želiv, dlatego przypisuje się mu również niektóre budynki sakralne w pobliżu miast: Pelhřimov, Pacov
i Humpolec. Santini nie zajmował się jednak tylko budynkami sakralnymi. Ciekawe przedsięwzięciem architektonicznym
było wybudowanie kompleksu budynków gospodarczych, na terenie klasztoru w mieście Žďár nad Sázavou. Kompleks
ten nosi nazwę Dwór Lyra (Lira), ponieważ został wybudowany na planie w kształcie tego właśnie tego instrumentu. Inna
ciekawą budową autorstwa architekta jest zajazd, który znajduje się w miejscowości Ostrov nad Oslavou.
29
...sztuka
Przyroda Wysoczyny stała się inspiracją dla malarzy,
rzeźbiarzy i wielu innych artystów. Ich prace wystawiane
są w miejscowych galeriach i salach pamięci.
22
Regionalna Galeria Wysoczyny, Jihlava
Die Galerie verfügt über zwei Gebäude, die bedeutende Beispiele der Patrizierarchitektur im Renaissancestil Jihlavas des
16. Jahrhunderts darstellen. Das Haus auf Komenský Straße entstand durch die Verbindung der zwei benachbarten Häuser im Jahre 1864 und sein Stolz ist die große gewölbte Halle, worin sich das Treppenhaus und das Arkadenschlafzimmer
befinden. Der Bereich des Saals ist mit einem achtteiligen Gewölbe mit wunderschönen Malereien abgeschlossen. Die
Galerie präsentiert den Besuchern die tschechische Kunst des 19. und 20. Jahrhunderts.
www.ogv.cz
23
Galeria sztuki, Havlíčkův Brod
Od roku 1999 galeria mieści się w nowo wyremontowanej czternastowiecznej kamienicy na rynku. W sieci galerii Republiki Czeskiej zajmuje szczególne miejsce, ponieważ specjalizuje się w nowoczesnych czeskich ilustracjach książkowych
oraz w rysunku i grafice powstałej po 1900 roku. Jej zbiory zawierają ponad 7000 dzieł sztuki i stanowią kompleksowy
przegląd czeskiej grafiki oraz czeskiej sztuki ilustratorskiej, reprezentowanej przez takich czeskich artystów, jak na przykład Cyril Bouda, Vladimír Boudník, Adolf Hoffmeister, Emil Filla, Kamil Lhoták, Bohuslav Reynek, Karel Svolinský, Adriena
Šimotová, Jiří Trnka, Adolf Zábranský, Olbram Zoubek oraz Jan Zrzavý.
www.galeriehb.cz
30
…sztuka
VYSOČINA Region
Galeria Horacka, Nové Město na Moravě
24
Galeria Horacka mieści się w Zamku szlachciców z Pernštejna, który był w 1874 roku przebudowany na styl neorenesansowy. Wystawa rzeźby i malarstwa jest zaprezentowaniem dzieł głównie miejscowych artystów. W części rzeźby można podziwiać dzieła takich artystów jak: Jan Šturs, Vincent Makovský oraz innych znanych osobistości czeskiej rzeźby
pierwszej połowy XX wieku. W malarskiej części galerii wystawione są głównie pejzaże Wysoczyny. Piękno tego regionu
zainspirowało takich malarzy jak Oldřich Blažíčka, František Bukačka, Josef Jambora, Rudolf Hanycha, Bohdan Lacinę
i innych. Szczególną atrakcją jest wystawa modelowanego szkła hutniczego z huty Škrdlovice. W okresie letnim dla zwiedzających możliwość zobaczenia atrakcyjnego późno gotyckiego sklepienia oraz dziedzińca zamkowego gdzie są również
organizowane koncerty.
www.horackagalerie.cz
Miejska galeria Dom Strażaka, Telč
1
Dom Strażaka, w którym mieści się galeria, jest najnowszym budynkiem na rynku w Telču. Galeria Miejska organizuje
rocznie około pięciu dwumiesięcznych wystaw autorskich. Przy wyborze tematów wystaw, nacisk kładziony jest raczej
na ponadczasową oryginalność dzieł, niż na aktualne trendy w sztuce. Galeria angażuje się również do promowania prac
autorów związanych z Regionem Wysoczyny jak na przykład: Bohuslav Reynek, Jiří John, Otto Stritzko, Jaroslav Panuška,
Jindřich Průcha, Míla Doleželová či Jan Moštěk.
www.telc.eu
Pomnik Pamięci
Biblii Kralickiej,
Kralice nad Oslavą
25
Pomnik Pamięci Biblii Kralickiej znajduje się w budynku przylegającym do dawnej twierdzy, gdzie w latach 1578–1620 znalazła
swe schronienie tajna drukarnia Jednoty Braterskiej. Drukowano
tutaj nie tylko książki religijne (tj. biblie i śpiewniki), ale także różne prace świeckie oraz podręczniki. Jej najważniejszym
dziełem pozostaje jednak sześcioczęściowa tzw. Biblia Kralicka.
Dzieło to zalicza się nie tylko do największych osiągnięć sztuki
drukarskiej w Czechach, ale dzięki jakości jej języka również do
skarbów języka czeskiego, co przyczyniło się do jego zachowania
i rozwoju w późniejszych czasach kontrreformacji i wygnania.
Wystawa pokazuje przede wszystkim bogactwo kralickiej przeszłości zwłaszcza jej najsłynniejszy okres – działalności drukarni
braterskiej – w świetle lokalnych wykopalisk archeologicznych.
Jednym z eksponatów wystawy jest rekonstrukcja funkcjonalnej
prasy drukarskiej, na której są drukowane kopie niektórych stron
wydruków kralickich
31
... wiedza
Bogactwo Wysoczyny spoczywa nie tylko
w jej malowniczym krajobrazie, ale także w jej
wielkiej spuściźnie historycznej i artystycznej,
pozostawionej tu przez przodków. Skarby te
przechowywane są w miejscowych muzeach,
których wystawy zapoznają Państwa również
z wciąż żywą tradycją rzemiosł ludowych.
26
Muzeum Wysoczyny, Pelhřimov
Zamek w Pelhřimovie zbudowany po 1550 roku przez Adama z Říčan jest obecnie siedzibą Muzeum Wysoczyny Pelhřimov. Do najbardziej popularnych części muzea należy Sala Freskowa. Muzeum oferuje wystawę poświęconą życiu i twórczości dwóch znakomitych rzeźbiarzy Josefa i Zdenka Šejnostových. Częścią muzeum jest również wystawa więziennictwa, znajdująca się w budynku byłego miejskiego więzienia, którego wygląd jest prawie identyczny jak za czasów, gdy
spełniał swą funkcje. Muzeum organizuje wiele ciekawych wystaw.
www.muzeumpe.cz
22
Muzeum Wysoczyny, Jihlava
Muzeum Wysoczyny w Jihlavie się od 1953 roku mieści w trzech zabytkowych budynkach na Placu Masaryka. Stała ekspozycja
znajduje się we dwóch połączonych ze sobą kamienicach renesansowych. Jedna z nich z podwójnym piętrem, ma unikalną wysoko sklepioną salę w której znajdują się dwa skrzydła schodów z arkadowymi balkonikami na kolumnach toskańskich. Druga
kamienica nazywana „Domem Mistrzów”, należała dawniej do najbogatszego cechu rzemieślniczego w mieście – sukienników.
Warto odwiedzić ciekawą wystawę górnictwa srebra i mennictwa Jihlavy w średniowiecznych podziemiach lub nowocześnie
pojętą historię Jihlavy od renesansu do czasów rewolucji przemysłowej. Ponadto w muzeum znajduje się na przykład wystawa
rzeźby gotyckiej oraz wystawa bogactw mineralnych, zoologii i botaniki Wyżyny Czesko-Morawskiej, Piękno plastyki gotyku. Muzeum organizuje również wystawy okolicznościowe. Muzeum Wysoczyny jest przedsiębiorstwem użyteczności publicznej a wraz
ze swoimi filiami w miastach Telč i Třešť oraz zamkiem Roštejn jest największym muzeum w tym regionie i drugim co do wielkości
muzeum na Morawach.
http://muzeum.ji.cz
32
…wiedza VYSOČINA Region
Muzeum Austro-Węgierskiego
Browarnictwa, Dalešice
27
Magia tutejszego browaru udziela się zwiedzającym już na widok ceglanego komina, znanego z kultowego filmu
Jerzego Menzela pt.Postřižiny ( Postrzyżyny). Pierwotnie barokowy browar, który pamięta jeszcze na pewno koniec
XVI wieku, został przebudowany pod koniec XIX wieku. Atmosferę Austro-Węgier czuć w całym kompleksie browaru
– od stylowej restauracji, oferującej najróżniejsze specjały po muzeum browarnictwa historycznego i współczesnego.
Typowy zapach już z daleka zdradza, że po długich latach w Dalešicach znów warzy się tradycyjne piwo. Browar produkuje pięć rodzajów tradycyjnego piwa. Na odwiedzających czekają tu trzy trasy zwiedzania muzeum, restauracji
i hotelu. Rok rocznie odbywa się tu wiele imprez kulturalnych – od krótkoterminowych wystaw po coraz bardziej
popularny Postřižinski Festyn.
www.pivovar-dalesice.cz
Muzeum gospodarstwa
Michalův statek v Pohledi
28
W Skansenie Michalův statek (Gospodarstwo Michała) mogą się Państwo cofnąć w czasie i zobaczyć jak żyli ludzie
z Wysoczyny, w okresie od końca wojny trzydziestoletniej aż do zniesieniu pańszczyzny w 1848 roku. W skansenie
mogą się Państwo nie tylko zapoznać z dawnym sposobem życia i pracy ludzi, z ich zwyczajami, ale także poddać się
refleksji nad życiem dzisiejszym. Mieszkalna część w gospodarstwie składa się z sieni, izby, czarnej kuchni i komory.
Część gospodarczą tworzą chlew, spichlerz, szopa na narzędzia, piwnice na jedzenie i ziemniaki oraz studnia i stodoła.
W dawnym sadzie stoi, od 1924 roku, najmłodszy budynek – mieszkanie na dożywocie dla rodziców. Klimat życia
w minionych stuleciach ożywia w skansenie hodowla zwierząt domowych, czeskich rodzimych ras. Śląskie Muzeum
otwarte jest w sezonie letnim oraz w najważniejsze święta. Przez cały rok organizowane są tu różnego rodzaju imprezy okolicznościowe, przybliżające stare tradycje i obyczaje, takie jak wystawa Bożenarodzeniowa i Wielkanocna,
Noc Świętojańska czy dożynki.
www.michaluv-statek.estranky.cz/
33
29
Muzeum miejskie Svratka
W muzeum miejskim w Svratce cofną się Państwo do czasów Pierwszej Republiki Czechosłowackiej i znajdą się Państwo w małym miasteczku. W poszczególnych pomieszczeniach można zobaczyć wnętrze domu mieszkalnego z oryginalnym wyposażeniem, a dalej miasteczko z warsztatami blacharza, garncarza, szewca, producenta nart,szkoły,
kapelusznika, kuśnierza i krawca, sklep kolonialny i sklep z tytoniem.
Do miasteczka prowadzi „czas” korytarz -uliczka, oblepiona plakatami i reklamami z danej epoki, które pojawiają się
w porządku chronologicznym. Jest to jak podróż w czasie, aż do Pierwszej Republiki (wystawa).
Wchodzimy do pokoju hutnika, który jest urządzony meblami z końca XIX i początku XX w. Stoi tu charakterystyczny piec kaflowy, potężny stół, łóżko, kołyska i kredens, na którym stoi radio Philips z lat 30-tych. Nie brakuje
nawet naczyń i zabawek dla dzieci z tamtej epoki. Do domu hutnika przylega szopa ze starodawnymi narzędziami
rolniczymi i gospodarczymi jak na przykład prasa do twarogu, maselnica, wirówka na mleko lub maszyna dziewiarska. Za szopą stoją taczki. W następnej uliczce mieszka garncarz. W jego warsztacie można oglądnąć małe
i duże garnki, patelnie, brytfanki na gęś, formy na ciasteczka, naczynia i rury ceramiczne. Warsztat blacharski
A. Šillera – blacharstwo było w czasach Pierwszej Republiki najważniejszym rzemiosłem na tych terenach. Również w tym warsztacie jest mnóstwo rekwizytów: formy cukiernicze, misy, konewki, lokówki. W piecu nagrzewa
się lutownica, obok leżą maszyna do cięcia blachy i pilniki. O uliczkę dalej znajduje się kasa oszczędności, urząd
telegraficzny i tlefoniczny pomieszczenie pełni zarówno funkcję kas muzeum i sklepu z pamiątkami. Dominującym
rekwizytem jest tu rzeźbione biurko, na którym oprócz starego aparatu telefonicznego leżą również: powielacz,
maszyna do pisania i maszyna do rachowania.
Tuż obok jest mały wiejski Sklep Spółdzielni Spożywczej Jedność z lat 70-tych. Ekspozycji towarzyszą nawet sprzedawczynie, które w owym czasie tu pracowały. Zobaczyć można oryginalne wyposażenie oraz ówczesne towary
handlowe.
www.svratka.cz
30
Huta Szkła
Jakub
w miejscowości
Tasice
Huta Szkła Jakubwe wsi Tasice została założona
w 1796 roku i jest najstarszym dochowanym
obiektem przemysłu szklarskiego w Europie
Środkowej. Ten klejnot techniki założył Mistrz
Ferdinand Čapek w 1796 roku. Po dwustu latach
funkcjonowania, produkcja została przerwana.
Zapraszamy Państwa do tego, jedynego w swoim rodzaju, skansenu, gdzie w ramach wycieczki z przewodnikiem można się dowiedzieć, jak
powstaje zwykła szklanka.
http://tasice.cz/
34
Šlakhamr u Hamrů nad Sázavou
31
Wystawa w dawnym młynie wodnym przedstawia bogatą tradycję kuźnictwa w tutejszym regionie. Przypomina historię
kuźni zwanej „Šlakhamr” w Hamrach nad Sázavą, której istnienie potwierdzają źródła z początku XV wieku. Šlakhamr jest
w tych źródłach związany z nazwiskiem Niklasa Flexlina, wójta w Niemieckim Brodzie (obecnie Havlíčkův Brod), który
kuźnię wynajmował. W tym samym czasie w najbliższej okolicy istniały również inne kuźnie – Kuźnia Wacława w miejscowości Najdek, Fiklowa Kuźnia w Dolnych Hamrach oraz Frendlowa Kuźnia w Górnych Hamrach.
Zwiedzający mogą na własne oczy zobaczyć jak działa młot parowo-powietrzny oraz inne urządzenia zasilane przez
dwa koła wodne. Dowiedzą się również Państwo jak średniowieczni ślusarze zdobywali podstawowe surowce, takie jak
drewno, węgiel drzewny i żelazo, oraz co produkowali we swych kuźniach. Część wystawy poświęcona jest ostatnim
mieszkańcom młyna – rodzinie młynarza Brdíčko.
Moučkův dům, Žďár nad Sázavou
2
Nazwa Moučkův dům (Dom Mączków), który należy do najstarszej zabudowy miasta Žďár nad Sázavou, pochodzi
od nazwiska ostatniego właściciela, który miał tutaj swój warsztat ślusarski. W latach 2012–2013 budynek został
przebudowany i dostosowany do potrzeb tutejszego Muzeum Regionalnego. W głównym budynku muzeum w czasie
roku zmieniają się różne wystawy, głównie o tematyce regionalnej. Natomiast w Domu Mączków znajduje się stała
ekspozycja, która śledzi historię miasta i jego okolic oraz odkryć archeologicznych. Częścią tej wystawy jest też typowy
sklep z czasów Pierwszej Republiki, reprezentujących lokalne rzemiosła oraz dział poświęcony produktom, z których
miasto Žďár nad Sázavou słynie. Na pierwszym piętrze jest duży mieszczański salon, imitujący wnętrze domu bogatego mieszczanina z przełomu XIX i XX wieku. Dla młodych i starszych gości jest przygotowana także interaktywna
forma prezentacji – ekran dotykowy z uzupełniającymi opisami oraz zdjęciami i możliwość wypróbowania replik
starodawnej odzieży.
www.muzeumzdar.cz
35
32
Ścieżka dydaktyczna Krátká
Ścieżka dydaktyczna przechodząca przez obszar chroniony we wśi Krátká, znajduje się w samym sercu Zdziarskich
Wzgórz. Znajduje się tu wiele ludowych drewnianych i murowanych budynków, charakterystycznych dla tego regionu.
Ścieżka, mająca piętnaście przystanków, oprowadzi Państwa po wszystkich głównych rodzajach architektury ludowej,
która w tym regionie była dawniej bardzo powszechna. A ponieważ ścieżka poświęcona jest głównie, dzieciom w wieku szkolnym oraz rodzinom z dziećmi, po drodze będą im
towarzyszyć magiczne bajkowe stworzenia, inspirowane
lokalną literaturą ludową, niekiedy przyjazne i pomocne,
a niekiedy psotne i złośliwe. Pierwsza tablica informacyjna
znajduje się koło stodoły, pozostałe są instalowane tylko na
zorganizowane imprezy. Miejscowe Ekologiczne Centrum
Informacji oferuje grupom i szkołom, po wcześniejszym
uzgodnieniu, możliwość wycieczek z komentarzem przewodnika i zajęciami związanymi z tematyką Parku Krajobrazowego Žďarské vrchy.
33
Ścieżki dydaktyczne w miejscowości
Křižánky
Obszar chroniony we wsi Křižánky rozciąga się po obu stronach rzeki Svratky a historyczna granica dzieli miejscowość na
część czeską i morawską. Křižánky są górską wioską z rozrzuconym zabudowaniem, głównie z domami typu zrębowego,
typowymi dla tego regionu na granicy Czesko-Morawskiej.
Produkcją pilników na Czeski wzgórze
Historia wsi Křižánky jest związana przede wszystkim z produkcją pilników. Rzemiosło to rozszerzyło się tutaj prawdopodobnie na początku lat 20-tych XIX wieku. Lokalne legendy mówią na przykład o Francuzie, który osiedlił się w Křižánkách
i nauczył miejscowych ludzi jak wyrabiać pilniki, ale także o saskich wędrowcach a przede wszystkim o Bořkovi legendarnym „praojcu” tutejszych pilnikarzy, u którego uczyli się kolejni mistrzowie, późniejsi założyciele pilnikarskiego rzemiosła
i rodów. Dziś to tradycyjne rzemiosło jest niemal zapomniane. Przyjemna, niezbyt wymagająca ścieżka dydaktyczna
o długości niecałych 2 km, próbuje połączyć przeszłość tego tradycyjnego rzemiosła z dzisiejszym światem nowoczesnej
technologii, mają tablice informacyjne kody QR.
34
Milowska ścieżka
Milowska ścieżka zwana także „Opowieść krainy pod Czteroma Maczugami” ma bardzo bogatą treść. Przypomina sławę nieistniejącej już huty szkła we wsi České Milovy. W XIX wieku była to najważniejsza huta szkła w tych okolicach
a wyprodukowane tu szkło wywożono nawet za ocean. Obszar ten był 150 lat temu bardzo zaludniony, ale ze spadkiem
produkcji szkła, większość mieszkańców odszedła, obecnie wieś ma dwunastu obywateli. Ścieżka dydaktyczna o długości 4,5 km zaprowadzi Państwa do skalnego rezerwatu przyrody Čtyři palice (Cztery Maczugi) oraz do meandrów rzeki
Svratky w miejscu Rychtářka. Dowiedzą się Państwo również czegoś o Młynie Neumana oraz o faunie i florze tych okolic,
a mianowicie, jakie „rzadkości” tu rosną i żyją.
http://projekty.krizanky.eu
36
Ścieżka dydaktyczna
na temat gospodarki wodami
35
36
Głównym tematem ścieżki w mikroregionie Bystřicko jest ochrona i wykorzystanie bogactwa wody. Ścieżka rozpoczyna się w miejscowości Dalečín, prowadzi przepiękną głęboką doliną wzdłuż rzeki Svratky po prawym brzegu zbiornika
wodnego Vir aż do wsi Švařec. Oczywiście można rozpocząć w dowolnym punkcie na szlaku. Po drodze znajdują się punkty przystankowe, z tablic informacyjnych, wzbogaconych o: mapy, obrazki oraz zdjęcia lotnicze, dowiedzą się Państwo
również czegoś o gminach leżących na trasie. Można przeczytać ciekawostki m.in. na temat budowy zapory Vír, zalaniu
wsi Chudobín, ochrony wód, potencjalnych wypadków i ich likwidacji lub o uzdatnianiu wody. Ścieżka o długości 16 km
wiedzie głównie po spokojnych i mało uczęszczanych drogach lokalnych.
http://info.bystricenp.cz
Ścieżka przyrodnicza Doliny Doubravy
37
38
Rezerwat przyrody Dolina Doubravy jest najcenniejszym obszarem południowej części Obszaru Chronionego Krajobrazu Gór Żelaznych. Wąski, stromy kanion rzeki Doubravy jest miniaturą gigantycznych kanionów gdzie indziej na
świecie.
Umiarkowanie trudna ścieżka rozpoczyna się w pobliżu Horního mlýna (Górnego Młyna) koło Chotěbořa a kończy w miejscowości Bílek. Przebiega równolegle do czerwonego szlaku turystycznego w wąskiej zalesionej dolinie kanionowego
typu, utworzonej przez rzekę Doubravę. Najciekawszą, a także najdzikszą część doliny stanowi niewątpliwie skalisty
kanion, koryto rzeki, bystrzyny i wielki wodospad. Na zboczach wzniesień nad rzeką widać najrozleglejsze gołoborze
w dolinie, nad którymi dominuje osamotniona skalna wieża wznosząca się wysoko ponad korony świerków nazywana
„Stolik diabła.” Na szczycie najwyższej skały „Sokolohrady”, gdzie prowadzi szlak turystyczny, jest przygotowane miejsce
widokowe.
Rzeka na długości 1340 metrów pokonuje różnicę wysokości około 55 metrów, po drodze szybko nabiera tempa, widać
liczne bystrzyny wodospady. W miejscu o nazwie „Mikšova jáma“, około 1 km przed wsią Bilek, rzeka spada wodospadem
o wysokości 1,5 m do głębokiej toni.
Potem zobaczą Państwo jeszcze Wesołą skałę i kamieniołom, gdzie ścieżka się już kończy. Ścieżka jest źródłem wielu
ciekawych informacji na temat zjawisk geomorfologicznych oraz fauny i flory tych obszarów.
Propozycja:
Pomnik diabła
Ponad trzy metry wysokości ma betonowy pomnik diabła, który gra w szachy, znajdujący się na obrzeżach miasta Chotěboř,
przy głównej drodze w kierunku na Ždírec nad Doubravou.
Miaso wybrano postać diabła, z powodu legendy związanej
z pobliską doliną Doubravy, która opowiada o tym, jak diabeł
kusił pustelnika aby przerwał post, kładąc mu na kamienny
stół różne potrawy. Pustelnik pokuszenie wytrzymał i z pomocą
księdza pozbył się diabła.
http://icchotebor.cz
37
... sport
Na Wysoczynie sport można uprawiać
latem i zimą. Tutejsze okolice są idealne
do aktywnego wypoczynku i uprawiania
prawie wszystkich rodzajów sportów.
Setki kilometrów oznakowanych szlaków
turystyki pieszej, rowerowej, konnej
i narciarstwa biegowego oferują wspaniałe
warunki do planowania wycieczek.
Piesze wycieczki
Wycieczka do Jimramova i okolicy
Podczas tej wycieczki zobaczą Państwo dobrze zachowane historyczne centrum Jimramova i ruiny zamku Štarkov. Można
się również wspiąć na punkt widokowy na szczycie Prosičky. Przez całą drogę będą się Państwo poruszać po pięknej
okolicy Wyżyny Hornosvrateckiej.
Całkowita długość trasy: 11,5 km
Początkowe i docelowe miejsce: Jimramov
Szczegółowy opis na www.region-vysocina.cz
Wycieczka do Czterech Maczug, Skamieniałego Zamku
i innych skał
Proszę wybrać się na wycieczkę z malowniczego podnóża Wyżyny Czesko-Morawskiej do tajemniczych skał, ukrytych
w gęstych lasach Żdziarskich Wzgórz.
Początkowe i docelowe miejsce: Pustá Rybná
38
…sport
VYSOČINA Region
Wycieczka do Parku Krajobrazowego Dolina Balinska
Po zwiedzeniu zabytkowego centrum miasta Velkého Meziříčí można się wybrać na niezbyt wymagającą trasę turystyczną w dolinie rzeki Balinka.
Całkowita długość trasy: 14 km
Początkowe i docelowe miejsce: Velké Meziříčí
Wycieczka do ruin w okolicach miejscowości Vír
Istnieje bardzo niewiele takich miejsc, gdzie można na 12 kilometrach zwiedzić ruiny trzech zamków. Okolice Víru są
jednym z nich.
Początkowe i docelowe miejsce: Vír
Wycieczka do Parku Krajobrazowego Čeřínek
Interesująca wycieczka wokół Pomnika Przyrody Přední skála połączona ze spacerem po ścieżce dydaktycznej wokół stawu Klechtavec i koło małej osady górskiej Čeřínek.
Początkowe i docelowe miejsce: Dolní Cerekev
Wycieczka do pobliskich zbiorników wodnych Želiv i Sedlice
Na trasie wzdłuż zbiornika Želiv odwiedzą Państwo malownicze miasteczka: Červená Řečice i Želiv
z ich zabytkami. Dalej trasa prowadzi do zbiornika wodnego Sedlice.
Początkowe i docelowe miejsce: Červená Řečice
Wycieczka do Parku
Krajobrazowego Třebíčsko
W okolicach miasta Třebíč rozpościera się niezwykle
ciekawie ukształtowana kraina, która charakteryzuje się luźno rozrzuconymi głazami i mniejszymi skałkami. Właśnie one, w połączeniu z łąkami, laskami,
zaroślami i stawami, tworzą malowniczy i niepowtarzalny charakter tego krajobrazu.
Początkowe i docelowe miejsce: Trnava
39
Na rowerze
Wycieczka z miasta Ledeč nad Sázavou przez geograficzny
środek republiki
Kraina w Posázaví jest popularnym terenem rekreacyjnym i turystycznym. W otoczeniu pól i łąk, gęstych lasów i skał,
znajdą tu Państwo historyczne miasta i zamki na przemian z małymi wioskami i folwarkami.
Początkowe i docelowe miejsce: Ledeč nad Sázavou
Wycieczka po okolicach Sázavy
Okolice miasta Žďár nad Sázavou zdobią betonowe posągi autorstwa Michala Olšiaka. W czasie tej wycieczki zobaczą
Państwo konia, Hamronia i mamuta, dojadą Państwo dosłownie na „Koniec Świata” odwiedzą wieżę widokową Rosička,
skąd rozpościera się piękny widok na okolicę.
Początkowe i docelowe miejsce: Hamry nad Sázavou
Wycieczka po okolicach Bohdalova – kraina jezior, łąk i gajów
Wycieczka przybliża piękno chronionej przyrody na terenie Parku Krajobrazowego w okolicach wsi Bohdalov, który jest
cenny przede wszystkim dzięki wielkiej ilości stawów oraz występowania wielu chronionych roślin i zwierząt.
Początkowe i docelowe miejsce: Radostín nad Oslavou
Wycieczka do Jihlavskich Wzgórz
Odwiedźcie Państwo poetycką krainę w okolicach Batelova z ruinami zamku Janštejn. Przez gęsty las dojadą Państwo do
stawu Velký Pařezitý a następnie do średniowiecznego zamku Roštejn.
Początkowe i docelowe miejsce: Batelov
Wycieczka w okolice zapory wodnej Dalešice
Wycieczka ta zabierze Państwa między strome i często skaliste zbocza zbiorników wodnych w dolnym biegu rzeki Jihlava.
Proszę odwiedzić unikalny Moheleński step węży, wieżę widokową Babilon, Wilsonową Skałę, ruiny zamku oraz inne
atrakcje turystyczne.
Początkowe i docelowe miejsce: Dukovany
40
…sport
VYSOČINA Region
Na nartach biegowych
Okręg trasy biegowej
Nový Hojkov
Okręg trasy biegowej Nový Hojkov z północy i ze zachodu otacza osadą o tej samej nazwie. Na trasę mogą
się Państwo dostać bezpośrednio w centrum wsi lub
na obu jej końcach, gdzie można też parkować. Trasa
znajduje się na otwartej przestrzeni z widokiem na
masyw góry Mešnice. Podstawową trasę o długości
trzech kilometrów można, w przypadku sprzyjających
warunkach śniegowych, przedłużyć o kolejne dwa kolejne bezpośrednio z nią połączone okrążenia.
Całkowita długość trasy: 4 km (ewentualnie 9 km)
Początkowe i docelowe miejsce: Nový Hojkov
Aktualne informacje o stanie trasy na
www.lyzarskejihlavsko.cz
Trasa biegowa za historią Bystřicka
Wielkie okrążenie Bystřická oferuje Państwu piękne krajobrazy i wiele atrakcyjnych miejsc tego obszaru.Trasa rozpoczyna
się na północnych obrzeżach miasta, stąd do Ośrodka Rekreacyjnego Borovinka, do Skalskiego Dvoru a dalej koło wsi
Lisek. Po drodze mijamy jeden z najstarszych zabytków w okoliy – kamienny kościół Św. Michała. Trasa oferuje piękne
widoki na okolicę wzgórz Svratki.
Początkowe i docelowe miejsce: Bystřice nad Pernštejnem
Aktualne informacje o stanie trasy na http://info.bystricenp.cz
Wycieczka za Kadovským vánkem
Całodzienna wycieczka zabierze Państwa do najbardziej popularnych miejsc do biegania na nartach w okolicach Nowego
Miasta na Morawie. Po drodze odwiedzą Państwo kilka malowniczych wiosek i osad, nie brakuje też miejsc z pięknym
widokiem na tutejszą krainę. Czasami będzie się trzeba spocić podczas wymagających podjazdów, ale większa część trasy
prowadzi po przyjemnych równinach. Trasę można rozpocząć w ośrodku narciarskim Vysočina Arena koło Nowego Miasta
na Morawie lub w miejscowości Tři Studně (Trzy Studnie). Prawie czterdziestokilometrową trasę można sobie dowolnie
skrócić. Zjeść coś można w kilku miejscowych pubach na trasie.
Początkowe i docelowe miejsce: Nové Město na Moravě, Vysočina Aréna
Aktualne informacje o stanie trasy na http://lyzovani.nmnm.cz
41
...przeżycia
Wysoczyna oferuje przygody i niezwykłe przeżycia – atmosferę Dzikiego
Zachodu, straszne podziemia, odwiedziny wyjątkowego ZOO bez krat
oraz szereg fantastycznych imprez kulturalnych i sportowych.
22
ZOO Jihlava
Zaledwie kilka kroków od zabytkowego centrum miasta Jihlava, na terenie leśno-rekreacyjnym w miejskim lesieHeulos,
otwiera się widok do innego świata, świata krzyczących małp, wszystkich rodzajów dzikich kotów, egzotycznych zwierząt
i innych cudów natury. W ZOO „bez krat” można podziwiać niemal 200 gatunków egzotycznych zwierząt z wszystkich pięciu
kontynentów. W sumie dziewięć ekspozycji, trzy nowoczesne pawilony (egzotarium z ekspozycjami małp i płazów, pawilon
drapieżników oraz Pawilon Amazoński), afrykańska wieś Matongo (w tłumaczeniu: wioska na pustyni) oraz wiele innych
atrakcji przyciąga turystów właśnie do ZOO w Jihlavie.
www.zoojihlava.cz
39
Šikland
Westernowe Miasteczko Šiklův mlýn (Młyn Szikla) jest największym centrum rozrywki na otwartym powietrzu w Czechach. Odbywają się tu codziennie, z wyjątkiem poniedziałków atrakcyjne wystąpienia o tematyce Dzikiego Zachodu.
Czeka tu na Państwa mnóstwo form rozrywki. Można na przykład skorzystać z adrenalinowej przejażdżki w pojazdach
typu Military & Off Road, popływać w otwartym basenie lub pojeździć konno i dyliżansem. Šiklův mlýn jest idealnym
miejscem na całodzienną lub dwudniową wycieczkę, oferuje tutaj oryginalne obozy czy wycieczki szkolne.
www.western.cz
42
…przeżycia VYSOČINA Region
Muzeum Rekordów i Osobliwości
w miejscowości Pelhřimov
26
Największy, najmniejszy, najdłuższy, najcięższy, najszybszy, najsilniejszy... Te wszystkie cechy spotkają Państwo w Muzeum Rekordów i Osobliwości na każdym kroku. Muzeum śledzi wyjątkowe osiągnięcia czeskich i światowych rekordzistów, zapisanych w Księdze Rekordów Czech oraz Księdze Rekordów Guinness. Muzeum mieści się w zabytkowym
budynku Dolnej Bramy w mieście Jihlava. Kontynuacją ekspozycji Muzeum Rekordów jest, oddalona o 5 min. pieszo,
wystawa pt. Złote czeskie rączki. Większość eksponatów to gitary, skrzypce, mandoliny, wazony czy obrazy zrobione z zapałek przez Tomasza Korda. Ponadto można tu oglądać Mona Lisę zrobioną ziarenek ryżu lub największy namalowany
kredkami obraz.
Wycieczka statkiem Horácko
po zaporze Dalešice
27
Statek kursuje regularnie po jeziorze zaporowym Dalešice już od 2007 roku. Statek Horácko może pomieścić do 115 pasażerów a rowerzystom oferuje również transport rowerów. Na statek można wsiąść na jednym z pięciu przystanków
– Koněšín, Hartvíkovice, Dalešice, Camping Wilsonka albo w Kramolínie i zwiedzić malowniczą przyrodę otaczającą jezioro. Statek kursuje zgodnie z ustalonym na dany sezon rozkładem jazdy. Nad zaporą na zalesionych zboczach wzgórz
o wysokości nawet 100 m, ukryte są ruiny średniowiecznych zamków – Kozlova i Holoubka, które warto zwiedzić. Właśnie
z Kozlova rozciąga się piękny widok na jeziora i okoliczne lasy. Okolice zapory stały się domem dla niektórych zagrożonych
gatunków. Można tu spotkać: bociany, czaple, łabędzie, dzikie kaczki, orły i wiele innych.
W pobliżu zapory znajduje się kilkadziesiąt kilometrów oznaczonych tras rowerowych, które są wyposażone w tablice
informacyjne z mapami oraz miejsca odpoczynkowe.
www.dalesickaprehrads.cz
43
22
Podziemia w Jihlavie
Jihlawskie podziemia są dowodem zręczności średniowiecznych górników, którzy w okolicach miasta prowadzili działalność górniczą. Całkowita długość tuneli to 25 km. W 1978 roku była tu odkryta jedna z największych tajemnic tzw. świecący korytarz. Podziemia oferują odwiedzającym nową trasa zwiedzania technicznego podziemnego miasta – kolektoryoraz dwie inne ekspozycje. Jeden z nich przedstawia minerały ze wszystkich kontynentów, większość z nich pochodzi
z Ameryki Południowej i Europy, ale również z Australii. Kolejna wystawa poświęcona jest sanacji podziemi. W marcu
przygotowywane są również specjalne bajkowe zwiedzanie dla dzieci, gdzie mogą się spotkać z permonikami (karzełki
związane z gónictwem), nimfami oraz innymi bajkowymi stworzeniami. Dzieci, którym uda się rozszyfrować wskazówki,
mogą nawet uwolnić uwięzioną księżniczkę. Starsze dzieci mogą natomiast zapoznać się z podziemnym modelem mennicy Właśnie w Jihlawie już w 1249 roku produkowano pierwsze monety.
www.jihlava.cz
40
Szopki, Třešť
Miasto Třešť szczyci się ponad 200 letnią tradycją budowania szopek w miejscowych rodzinach. Każdego roku w okresie
od 25 grudnia do 2 lutego w domach wystawiane są szopki około dwudziestu. Można je oglądać w warsztatach, garażach
czy szopach, są wykonane z drewna, mchu i innych produktów naturalnych.
Szopki są również przez cały rok wystawione na stałej wystawie Stowarzyszenia Przyjaciół Szopek oraz na miejscowej
ekspozycji Muzeum Wysoczyny w Domu Schumpetera. Powiązaną imprezą jest tzw. „Cięcie drzewa” – zlot rzeźbiarzy
z Czech i zagranicy, który odbywa się co roku na początku lipca, a wynikiem którego jest coraz większa szopka, którą
można obejrzeć na wystawie szopek.
www.trest.cz
44
…wypoczynek
VYSOČINA Region
...wypoczynek
Na Wysoczynie można wypocząć
nie tylko w czasie spokojnych
spacerów. Proponujemy Państwu
odprężenie i regenerację w kilku
zapleczach odnowy biologicznej.
Ośrodek Św. Katarzyny
41
Ośrodek Św. Katarzyny na pewno zainspiruje każdego, kto chce naładować się nową energią i zrelaksować się w pięknej
okolicy, w otoczeniu natury. Ośrodek oferuje nowoczesne wnętrza, przyjazny personel, znakomitą kuchnię i odnowę biologiczną na powierzchni 1200 m².
Proszę spróbować masaży, przeróżnych okładów na ciało, sauny, aromaterapii. W czasie pobytu mogą Państwo poćwiczyć: jogę, pilates, zagrać w tenisa lub golfa czy spróbować jazdy konnej, a zimą wybrać się na kulig. Ośrodek oferuje wiele
programów odnowy biologicznej dla kobiet i mężczyzn w każdym wieku. Można je połączyć ze spacerami po okolicy lub
wycieczkami rowerowymi.
www.katerinaresort.cz
Hotel Vivaldi
42
Hotel Vivaldi znajduje się w malowniczej miejscowości Rančířov w budynku dawnej plebanii. Oprócz zwiedzania zabytków w okolicy oferuje szeroki wybór zabiegów odnowy biologicznej, m.in. halę do tenisa, basen, łaźnię parową, saunę
i masaże. Przyjemnym odpoczynkiem mogą być również spacery po okolicznych lasach.
www.hotelvivaldi.cz
Ośrodek Johanka
43
Kompleks Johanka znajduje się na granicy województwa Wysoczyny i województwa Południowoczeskiego, w pobliżu
malowniczego miasta Kamenice nad Lipou. Kompleks ośrodka Johanka oferuje komfortowe zakwaterowanie, smaczne
i zdrowe jedzenie z szerokim wyborem win i doskonały relaks w centrum odnowy biologicznej. Otaczająca przyroda zachęca do skorzystania z szerokiego spektrum możliwości rekreacyjnych.
www.resort-johanka.cz
45
44
Fabrika Hotel Humpolec
Nowoczesny hotel Fabrika to idealne miejsce dla tych z Państwa, którzy cenią sobie styl architektoniczny, jakość i profesjonalizm świadczonych usług oraz przyjemne i spokojne otoczenie Regionu Wysoczyna. Zapraszamy Państwa do relaksu
i odpoczynku w centrum odnowy biologicznej, która obejmuje saunę fińską, wannę z hydromasażem dla maksymalnie
4 osób, wonne kąpiele lub nietypową kąpiel piwną z wolną konsumpcją piwa i inne masaże.
www.fabrikahotel.cz
22
Wodny Raj, Jihlava
Zadaszona część obiektu ma pojemność 240 osób, na zewnątrz może przebywać nawet 2500 osób. Obie części oferują
szereg atrakcji wodnych w tym stumetrową zjeżdżalnię, dzikie rzeki i łóżka masażowe. Wewnętrzna część basenu posiada
również wannę z hydromasażem, saunę, łaźnię parową i masaże.
www.vodniraj.cz
3
Aquapark Laguna, Třebíč
Główną atrakcją parku wodnego jest kryty basen ze zjeżdżalnią. Basen o nieregularnym kształcie i głębokości około
120 cm a powierzchni około 197 metrów kwadratowych posiada kilka atrakcji. Powierzchnia wody zawiera dziką rzekę,
kołyszącą kołyskę, rzygacze, łóżka z hydromasażem, dwie wanny z hydromasażem oraz podwodną jaskinię z akwarium.
„Świat Sauny” oferuje relaks w trzech kabinach do sauny fińskiej o różnej pojemności i z różnymi urządzeniami oraz jedną
kabinę parową.
www.bazenlaguna.cz
46
…gastronomia
VYSOČINA Region
Browary na Wysoczynie
Browarnictwo na terenie dzisiejszego Regionu Wysoczyna ma długą tradycję, początki pierwszych browarów sięgają
początku XIV wieku, kiedy to działały tu browary mieszczańskie, miejski, szlacheckie, zamkowe i hrabiowskie. W XIX
wieku, w regionie było około 90 browarów, ale ich liczba szybko spadała z powodu wojen i kryzysu ekonomicznego. Dziś
w Regionie Wysoczyna działa 18 browarów, są wśród nich browary przemysłowe, restauracyjne i małe rodzinne browary,
a kolejne dwa mini browary będą wkrótce otwarte. Piwo warzone jest w nich według tradycyjnych przepisów, ale również
przygotowują oryginalne specjały.
Pełny przegląd wszystkich browarów w Regionie Wysoczyna włącznie z ofertą znajdą Państwo na www.region-vysocina.cz.
To zaproszenie nie tylko do degustacji dobrego piwa, ale również na wycieczki po Regionie Wysoczyna, w czasie których można
zwiedzić niezwykłe miejsca lub wziąć udział w imprezach organizowanych przez browary.
Propozycja:
Piwowarska ścieżka dydaktyczna, Jihlava
Ta dydaktyczna ścieżka łączy w sobie historię królewskiego miasta Jihlava z historią jednego z wielu rdzennych rzemiosł, a mianowicie
produkcji słodu i warzenia piwa. O tradycji warzenia piwa w Jihlavie dowiedzą się Państwo na dwunastu tablicach informacyjnych.
Pierwszy przystanek znajduje się koło pomnika, w pobliżu centrum handlowego City Park. Stamtąd trasa prowadzi do zabytkowego
budynku browaru w Jihlavie. Trasa nie pomija też ważnych wydarzeń z historii miasta. Na tablicach zostały przedstawione íluminacje
informacji bractwa.
47
45
Centrum Wina i Kultury Sádek
Centrum wina i kultury to wyjątkowe miejsce rozrywki wśród winnic. Unikalna dydaktyczna ścieżka zakończona degustacją, winiarnia, przyjemna restauracja, imprezy w amfiteatrze, to jest Centrum Wina i kultury pod zamkiem Sádek
3,5 ha winnic leży w miejscu byłych winnic, należących kiedyś do hrabiów. W ofercie produkowanych tutaj win znajdą
Państwo wysokiej jakości wina markowe, wina gabinetowe i wina z wyróżnikiem, specjalną uwagę zwraca się tu na
produkcję wina lodowego, win z wyróżnikie z cybeb, produkcji wina ekologicznego.
www.vinohrady.sadek.cz
W regionie Wysoczyna mogą Państwo
spróbować i kupić nie za bardzo
tradycyjne produkty z koziego mleka
46
O ile Państwo odwiedzą gospodarstwo ekologiczne Kozí dvorek (Kozie podwórko) we wsi Olešenka, zapoznacie się
na podstawie wykładu, z procesem przetwarzania mleka i czynnością gospodarstwa i spróbujecie świeżych i dojrzewających serów, serka śmietankowego i mleka.
www.kozidvorek.cz
47
Kozie Gospodarstwo Ratibořice specjalizuje się w produkcji kozich produktów ekologicznych. Szeroka gama produktów kozich, od jogurtu aż po ser, produkowana jest w mleczarni, która jest częścią gospodarstwa. Gospodarstwo
jest otwarte dla zwiedzających w każdą sobotę. Zwiedzający mogą zakupić kozie produkty lub przekąsić coś wewnątrz
lub w ogrodzie.
www.kozimleko.cz
48
Kozie Gospodarstwo z mleczarnią Krasolesí leży w tej samej odległości od miast: Humpolec, Pelhřimov i Pacov,
na skraju wsi o malowniczej nazwie (Pięknolesie). Gospodarstwo specjalizuje się w hodowli kóz anglonubijskich oraz
produkcji wysokiej jakości serów i innych produktów mlecznych z koziego lub krowiego mleka.
www.krasolesi.cz
49
Gospodarstwo Mitrovský dvůr, Strážek
Gospodarstwo Mitrovský dvůr jest naprawdę wyjątkowym miejscem, gdzie znajdą Państwo masarnię z dobrym wołowym mięsem, restaurację serwującą steki oraz westernową arenę. Odbywają się tu imprezy jeździeckie i targi farmerskie.
Gospodarstwo specjalizuje się w hodowli rasy Aberdeen Angus.
Celem targów jest przedstawienie i zaoferowanie turystom wysokiej jakości żywności regionalnej oraz innych produktów,
głównie pochodzenia ekologicznego lub w tzw. „eko” jakości. Oferta targów jest zdominowana przez dojrzałą wołowinę
rasy Aberdeen Angus z miejscowej produkcji, następnie mięso jagnięce, wieprzowego i szeroki zakres innych produktów mięsnych. Na targach można również kupić: miód, jaja, warzywa, sery, przyprawy oraz sadzonki od innych rolników
i miejscowych producentów.
www.mitrovskydvur.cz
48
Světlá
nad Sázavou
Chotěboř
Havlíčkův
Brod
Humpolec
Nové Město
na Moravě
Bystřice nad
Pernštejnem
Žďár nad
Sázavou
Pacov
Pelhřimov
Jihlava
Zdjęcia:
Archiwum Vysočina Tourism, p.o.,
Województwo Vysočina, MKS Třebíč,
Miasto Jihlava, MKS Humpolec,
KZ Pelhřimov, NPÚ Telč,
Resort sv. Kateřina, Daniel Balogh,
Romana Nejedlá
Velké
Meziříčí
Třebíč
Telč
Náměšť
nad Oslavou
Moravské
Budějovice
European Union
European Regional Development Fund
Investing in Your Future
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Vysočina Tourism, jednostka budżetowa
Na Stoupách 3, 586 01 Jihlava
e-mail: [email protected]
www.vysocinatourism.cz
www.region-vysocina.cz
NIE DO SPRZEDAŻY
Rok publikacji: 2014

dla seniorów - Region Vysočina

Transkrypt

Podobne dokumenty

Przewodnik alternatywny

Zamczysko na krańcu Polski